kATAR-KSIAZKA-POLSKI.. - Ambasada Państwa Kataru

Wstęp
Katar zwykło się postrzegad przez pryzmat jego zasobów surowców energetycznych –
podobnie jak i inne paostwa arabskie leżące nad Zatoką Perską (Arabską) – Arabię Saudyjską,
Bahrajn, Kuwejt, Oman i Zjednoczone Emiraty Arabskie. Na ich bogactwo (trzy z nich znajdują
się w pierwszej dwudziestce paostw o najwyższym PKB per capita) przełożyły się regionalnie
największe na świecie zasoby ropy naftowej, odkrywane począwszy od lat 30. Umożliwiły
one zarazem dynamiczny rozwój gospodarczy i społeczny. Paostwa Zatoki traktowane są przy
tym jak monolit – wszystkie posiadają duże zasoby naturalne, sporą nadwyżkę finansową,
którą coraz częściej inwestują na Zachodzie, słyną z wyrafinowanych inwestycji krajowych, a
ponadto cechują się dużym społecznym konserwatyzmem. Co więcej, wydaje się, że
posiadane zasoby są zarówno warunkiem koniecznym, jak i wystarczającym ich dobrobytu.
To znaczy, paostwa te bogacą się same z siebie, nie podejmując w tym kierunku żadnych
starao, działao i nie patrząc w przyszłośd – jak gdyby ropa i gaz miały zawsze znajdowad się
pod ich powierzchnią.
Katar wyróżnia się na tle pozostałych paostw Zatoki Perskiej (Arabskiej) z kilku
powodów. Po pierwsze, stawia na rozwój gazownictwa, które uznane jest za przyszłośd rynku
energetycznego. Celem strategicznym Kataru jest uzyskanie pozycji dominującego
eksportera tego surowca na świecie. Drugim powodem jest sfera polityki. Pomimo
niewielkiego rozmiaru, Katar wypracował sobie pozycję mediatora w sporach
bliskowschodnich, a dzięki umiejętnemu lawirowaniu między głównymi siłami w regionie –
Arabią Saudyjską, Iranem i Stanami Zjednoczonymi, osiągnął bezpieczną pozycję na arenie
regionalnej i globalnej. Kolejnym wyróżnikiem Kataru jest stacja telewizyjna Al-Dżazira, która
urosła do światowej marki medium – najbardziej rozpoznawalnego wśród niezachodnich
stacji telewizyjnych. Wreszcie, warto wskazad na osobę emira Kataru – Szajcha Hamada Ibn
Chalifę Al Saniego – który należy do najmłodszych, a zarazem najbardziej postępowych
władców w regionie. Jego małżonka Szajcha Muza bint al-Misnad porównywana jest dzięki
swojej działalności do jordaoskiej królowej Rani. To przede wszystkim im Katar zawdzięcza
dalekowzroczną politykę, która nastawiona jest na stopniowe przekształcenie go w
nowoczesne paostwo.
Publikacja przedstawia różne oblicza Kataru – obok najbardziej znanego,
gospodarczego, także polityczne i społeczno-kulturowe. Dzięki temu możliwe będzie
całościowe nakreślenie zmian, które zachodzą w tym paostwie. Autorzy artykułów pochodzą
z polskich, jak i zagranicznych ośrodków badawczych i reprezentują różne dyscypliny
naukowe. Częśd gospodarcza omawia politykę dywersyfikacji Kataru (Katarzyna Górak-
Sosnowska), a następnie bardziej szczegółowo jej dwa elementy – zastosowanie
nowoczesnych technologii w górnictwie gazowym (Blanka Łęgowska) oraz proces
prywatyzacji (Magda Hussain-Pamuła). W części politycznej autorzy ukazują działania Kataru
na rzecz wyrobienia sobie marki na świecie (John E. Peterson), przedstawiają także meandry i
wymiary katarskiej polityki zagranicznej (Steven Wright), w tym polityki bezpieczeostwa
(David B. Roberts) i wojskowej (Robert Czulda), oraz relacje Kataru ze Stanami
Strona 4 z 201