APEX NL_JAN ISSUE Final.indd - Apex Mining Inc.

APEX NL 2011 January Issue
4
APEX GOLD PEAK January 2011 Issue Masara, Compostela Valley Province Volume I No. 4
• Maria Fe Palconit
• Roy T. Maningo
• Roy T. Maningo
• Marygold D. Baltazar
Photos and texts by: Hambert Natoplag
Volume I No. 4 Masara, Compostela Valley Province January 2011 Issue APEX GOLD PEAK 1
• Antonio Asis, Jr.
• Marlon Botona
• Roy T. Maningo
APEX NL 2011 January Issue

APEX NL 2011 January Issue
2
APEX GOLD PEAK January 2011 Issue Masara, Compostela Valley Province Volume I No. 4
Colin’s Commentary...cont.
“Kab-ot. Tabang kutob sa mahimo bisan dili na nimo trabaho”
Isa sa importanteng leksyon nga akong natun-an samtang ako nagdagan ug nobenta kilometro nga
lumba nga bantogan sa pangalan nga “ang mag-amigo”. Kada tuig libohan ka mga tao ang nagaapil
ani nga makabudlay nga dagan ug daghan ang dili makahuman tungod kay nasamad, nahago
ug hilabi na ang kakulang sa paninguha ug kakusog sa panghuna-huna – ug kani nakapahinumdum
ka nako sa byahe sa kinabuhi. Usa ka adlaw akong gipangutana ang usa ka tigulang nga niapil ug
dagan, unsa ang iyang sekreto sa pagdagan ug ang pagkompleto sa lumba sa halos kada tuig. Ang
iyang tubag nakapahibulong ka nako ug hantud karon nagpabilin nga usa sa ka giya ug prinsipyo sa
akong kinabuhi. Ang iyang tubag mao kini “Dong, kung nadagan na nimo ang saysenta ka kilometro
ug paminaw nimo nga dili na makaya ang sunod nga trenta kilometro ug ang mga kauban nimo
sa dagan nangatumba na, ingon ani ang buhata – tan-aw sa imong palibot ug pangita ug imong
kauban nga mas naglisud pa kaysa imo unya tabangi.” Kani nga prinsipyo mahimong gamiton sa
inyong pamilya, sa imong mga amigo ug sa panrabaho ug bisan pa sa imong mga kaaway.
Sa wala pa napahimugso ang Pagdumala pinaagi sa Pagpaninguha ug ang Pagdumala pinaagi sa
Maayong Tinuhuan, ang mga organisasyon nagadasig sa ilang mga empleyado nga motutok sa ilang
mga buluhaton. Kasagaran nga ehemplo ani mao ang assembly line sa mga manufacturing companies
kung diin ang usa ka tao mutaod ug screw sa knob unya ipasa nya sa iyang tapad para magpahugot
sa screw. Sa adlaw-adlaw mao kini ang ginabuhat sa empleyado. Niabot ang panahon, nahimugso
ang konsepto sa TEAM (Together Everyone Achieves More), ug ang daan nga pamatasan nausab,
ug nahatagan ang mga empleyado ug mas dako nga oportunidad para makahimo ug uban pang
trabaho gawas sa normal nga gimbuhaton. Ug gani, sa kadaghanan sa kontrata sa panrabaho,
tataw nga ginabutang sa duties and responsibilities:” ug uban pang buluhaton nga mamahimong
ihatag sa management.”
Isip usa ka bata nga propesyonal, wala ko nakuntento sa mga gimbuhaton nga ginahatag sa ako. Ug
kanunay ko nga nagapangita ug mas labaw pa. Ang nagdumala gidawat kani sa walay pagduhaduha,
samtang pipila sa akong kaubanan ganahan kayo ug tag-as nga pahulay sulod sa oras ting
trabaho. Basta ang ako, daghan ko ug ginabuhat ug malipayon ako. Pagka human sa adlaw, akong
makita ang akong kontribusyon sa kompanya, ug ang akong mga kaubanan ug mga labaw nisalig
sa ako. Ug unya, akong na-amguhan nga daghan diay ako ug natun-an sa pagbuhat sa mga trabaho
gawas sa gi-assign sa ako. Bisan pa sa akong pagpaubos, ang akong mga paningkamot nakita ug
ako nisaka sa hagdan sa organisasyon. Walay nausab – nagpunay pa gihapon ko ug pangita ug mas
daghan nga buluhaton. Ako kining gisilsil sa akong alimpatakan nga mutabang bisan asa ug bisan
unsang orasa. Ako interesado, dili lamang sa pagdumala sa minahan apan apil usab ang aspeto sa
safety ug environment. Gusto nako nga mahibal-an ang pinansiyal nga aspeto sa akong operasyon.
Interesado kayo ko sa kaayuhan sa mga trabahante, sa mga silingan nga kumonidad ug ang legal
nga aspeto sa operasyon.
Ang mga butang nga akong natun-an sa milabay nga panahon, pinaagi sa paggawas sa dalan nga
akong naandan, nahimong himan sa pagdumala sa mga kompanya. Wala ko nasayod sa tanan pero
aduna ako’y panlantaw sa katibuk-ang operasyon. Gihangyo ko kamo nga mugawas sa dalan nga
inyong naandan para mutabang sa inyong mga kaubanan. Para sa inyong kaugmaon, dili maayo
nga imong limitahan ang imong kaugalingon sa mga butang nga imong nahibal-an ug sa gusto lang
nimo nga buhaton. Sa pagkakaron, matagamtaman nimo ang kalipay ug ugma damlag magamit
pud nimo kini. Ug ugaling mali ako sultihi ko; pero kung tama ko, imo na kining responsibilidad nga
danihon ang imong mga amigo nga mutabang bisan pag dili kini nila trabaho.
APEX Hudyaka sa Pasko 2010
• Melba Gambong
Mabulokon ug halandumon gayud ang kasaulogan sa
Pasko sa Apex Mining nga gipahigayon sulod sa duha
ka gabii niadtong Desyembre 16 – 17, 2010 didto sa
MMasara
Gym uban sa tema nga: “Apex Christmas 2010….the
bbest
is yet to come!”
SSadya
kaayo ang mga trabahante niadtong panahuna. Sa unang
ggabii,
gipahitabo ang Dance Sports Competi ti on nga gidag-an sa
ta taga – Mill Division. Gipahigayon usab ang Oldies but Goodies
kkung
diin nagpakita sa kahanas sa pagkanta ug pagsayaw ang
mmga
managers pinaagi sa pag sundog sa mga sikat ug batanong
mga Hollywood H ll d singers. i Ang A mga managers sa Technical Services maoy midaog sa maong
pasundayag.
Gipahitabo usab niaadtong gabhi-una ang pag-award sa mga midaog sa Sportsfest, Inter-Offi ce
Christmas Decorati on Contest ug Inter-Barangay Lantern Making. Pagkahuman sa programa, mas
nalingaw ang mga tao tungod sa pag perform sa gi-hire nga banda uban sa mga kanta ug sayaw.
Sadya usab kaayo ang ikaduhang gabii. Gisugdan kini sa usa ka misa banda alas singko sa hapon.
Human sa misa, misunod dayon ang Padula sa mga Bata diin lipay p y kaayo y ang g mga g gagmay’ng g g y g mga g
bata sa komunidad tungod sa mga padula na giandam para
kanila. Misamot ang ilang kalipay sa dihang mikalit ug gawas
si Hett y ug Jollibee ug misayaw sa ilang atubangan. Dili gayud
mapugngan ang pagsyagit sa mga bata tungod sa kalipay
pagkakita nila sa duha ka mascots.
Sa pikas bahin, nahimong usa ka gathering of celebriti es ang
ikaduhang gabii sa programa tungod sa mga gwapa ug gwapo
na mga trabahante na misalmot sa Retro Fashion Contest. Isaisa,
mipaso ang mga miapil ug gi display ang ilang 60 to 80’s
retro atti re. Sa katapusan, ang 2 ka empleyado gikan sa Apex-Pasig Pasig Offi Office ce ang nakakuha sa ganti
na Best Retro Fashion.
Wala usab nag paulahi ang Caroling Contest. Tradisyon na kini sa kompanya nga taga Disyembre,
ipahigayon gayud ang maong contest. Giapilan kini sa mga nagkadaiyang department. Nagpakita
gayud sa ilang kahanas ang mga niapil ug nigamit pa kini ug kanya-kanyang mga isti lo ug gimik
sa pagkanta. Apan sa katapusan, gi-declare nga champion ang
Mine M Division.
Ang A mas giatangan sa mga trabahante mao ang raffl e draw.
Bongga B ang maong raffl e tungod daghan kaayo ang mga item na
gipanghatag. g
Sobra sa katunga sa populasyon sa Apexmines ang
nakadawat n sa mga raffl e items. Kulba -hinam ang pagtawag sa
mga m nabunot nga pangalan alang sa mga Grand Prizes sama sa:
TV, T Refrigerator, Washing Machine, Electric Fans, Oven Toaster,
ug u ubang kagamitan sa panimalay. Nahimong bongga ang mga
raffl ra e items tungod sa mga donasyon gikan sa mga suppliers.
Nahimong N hi malipayon li gayod d ang pasko sa mga nakabunot ingon man usab sa wala tungod sa mga
grocery items na gipanghatag sa kompanya.
Ang maong duha ka gabii na programa nahimong malampuson tungod na usab sa kooperasyon sa
mga nagdumala ug suporta sa management.
REVEALING THE LIGHT OUTSIDE THE BUSHEL
• Perjulie Brigole
Each and every person has
wonderful ideas. It’s our hunger for
development and advancement that
pushes us to innovate and improve our
daily lives. But great ideas only make
some difference when shared to others
and take its form to become a reality.
The Technical Paper Competition was
open to all Apex employees pay grade
nine and below. Ms. Emelita Fabro, our
very dynamic VP-Administration made known the start of the submission of entries. The
purpose of the said competition is to solicit bright ideas on how to improve our company
operations in the aspect of Geology, Mining, Milling, Purchasing, Human Resource,
Community Relations and Development, Security, Safety & Health, and Environmental
Management.
The competition was able to gather more than twenty entries which required submission
of the abstract of their chosen topic. The abstracts submitted were initially screened
by the top management including Mr. Colin Patterson-Apex Chairman of the Board,
Engr. Peri Resabal-Apex President, Mr. Rod Jones-Company’s senior consultant, and Ms.
Emelita Fabro – VP-Admin. From 20, top ten abstracts were selected and the authors
had the chance to present and defend their topic. The presentation was done at the
Admin Conference Room. The finalists were given 15 minutes to present and 10 minutes
to answer questions from the panel composed of Senior Managers, Consultants, the
President, and the Chairman of the Board as well.
Among the 16-cylindered finalists were: Engr. Ana Rica B. Palconit from Mill Div.
presented “Exploring Pre-leaching Methods to Increase Gold Recovery and Reduce
Cyanide Consumption”, Engr. Ma. Rica Xtra Arguel/ Engr. Christopher Fabio/ Engr. Josel
Retardo/ from Mine Engg and Technical Services presented “Longhole Mining Method”,
Engr. Benmarc Josef Negre from Mill Div. presented “Improving Gold Recovery Using Pure
Oxygen Generator Technology for Leach Tanks”, Geologist - Alex Diambrang from Mine
Eng’g. and Technical Services presented “Optimizing Ounce Production through Dilution
Monitoring”, Geologist - Abner Padrique from Mine Eng’g.and Technical Services presented
“Ore Characterization and Correlation: Guide to Explore Possible Untapped High Grade Ore
Zones in Masara Gold District”, Roy Maningo from Admin-Corporate Relations presented
“Increasing Employees’ Productivity without Increasing Compensation”, Mhelford Hipolito
from Risk Management presented “Integrated Risk Based Management”, Luz Valdueza
from Mine Engg and Technical Services presented “System for Change”, Sergio Briones
from Admin – Safety presented “Practical Underground Techniques and Perjulie Brigole-
Admin-Corporate Relations presented “Virtual Production Reporting”.
From the ten presenters, top five were selected. On the list were: Engr. Ana Rica B.
Palconit who bagged the first place and as a prize she was able to attend an international
conference related to her current position in Australia, Engineers Maria Rica Xtra Arguel ,
Christopher Vir Fabio and Josel Retardo landed on second place and will have the chance
to attend a national/local conference relevant to their current position and responsibilities,
Engr. Benmarc Josef Negre made it to the third place and will have the chance to attend
a training or seminar anywhere in the Philippines relevant to his current position and
responsibilities. Airfare, conference fee, decent accommodation and transportation
allowance will be provided by the Company. Meanwhile, Mhelford Hipolito and Perjulie
Brigole got the fourth and fifth place respectively.
To give ample time for the top five to submit their thoroughly researched technical
papers, they were given Author’s Guide based on the Australian Institute of Mining and
Metallurgy (AusIMM). This will help them enhance their final technical papers.
Plaque of Appreciation and cash were given to those who participated in the competition.
The senior management as well as the participants learned a lot from the experience of
revealing the light outside the bushel. A lot of doors and windows of improvement were
opened which will be implemented after the thorough studies and research.
The management will again tap the brilliant minds of APEX employees to get more
fresh ideas that will make a difference in our operation. Everybody can always suggest
improvements anytime they want, after all it’s for the good of all AMCIans.
Apex Sportsfest 2010, Nagmalampuson
• Nicanor Calamba
Sa makausa pa, nahimong malampuson ang ti nuig na Apex
Sportsfest. Niadtong Nobyembre 6, 2010 didto sa Masara
Gym, nahitabo ang opening ceremony kung diin giapilan
sa s unom ka grupo : Mine Division, Technical Services & Geology
(TSG), ( Mill Division, Support Services Group, Contractor’s Group
ug u SIMMCommunity Group. Gisugdan ang maong programa
pinaagi p sa usa ka parade nga gipangunahan sa Drum and Bugle
Corps C sa Elizalde Nati onal High School.
HHuman
sa parada , gisugdan dayon ang uban nga kompeti syon
ssama
sa: Banner Raising Contest, Yelling Contest, Best Muse-
GGay,
ug ang Tug-of-Peace nga diin halos gi-pakyaw sa TSG ang
kkadaugan.
KKlase-klaseng
ball, indoor, ug mind games usab ang gipahitabo
ssukad
pa niadtong Nobyembre 9 hangtud Desyembre 14 nga diin
aang
nahimong mananaug sa kinati bok-an mao ang musunod;
TTechnical
Services Group - Over-all Champion (23 points)
SSupport
Services Group - 1st Runner-up (20 Points)
M MMill
Division - 2nd Runner-up (14 Points)
SSa
pikas bahin, nahitabo ang awarding of trophies and prizes
nniadtong
Desyembre 16 nga gipangunahan sa Sportsfest
CChairman,
Mr. Nicanor B. Calamba.
N NNagmalampuson
ang maong kalihukan tungod sa pag ti nabangay
ssa
nagkadaiyang sports event coordinators ug mga komiti ba sa
ssportsfest.
Ingon man usab, dako gihapon ug tabang ang gipakita
nna
suporta sa management.
HHangtud
sa sunod na Sportsfest!
Volume I No. 4 Masara, Compostela Valley Province January 2011 Issue APEX GOLD PEAK 3
PHILIPPINE BIZCAMP – ENTREPRENEURSHIP TRAINING
• Maria Fe Palconit
Niadtong Setyembre 20-24, 2010, duha sa staff sa
Community Relati ons Department sa APEX Mining
Co., Inc. ang niapil sa Philippine Bizcamp – Training
the Trainers sa Gohotels, Mandaluyong City. Ang sponsor sa
training mao ang Canadian Embassy uban sa Stu Clark Centre
for Entrepreneurship – Asper School of Business sa University
of Manitoba, Canada.
Ang training gitambungan sa mga staff sa Community
Relati ons uban sa mga dagkung mining companies sa Pilipinas.
Gipahitabo kini aron ang mga minahan makapasiugda sa mga kati lingban labi na sa Indigenous People ug
susamang entrepreneurial training sa ilang dapit. Kini nga inisyati bo namugna usab tungod sa pag-ila nga
ang kinabuhi sa usa ka minahan adunay limitasyon. Mao nga kinahanglan gayud mahatagan ug kahibalo
ang mga nagsalig sa minahan nga makakita ug mga paagi sa negosyo o panginabuhian nga mulungtad
gayud.
Ug tungod niini, gipasiugda ang gitawag nga roll-out sa Philippine Bizcamp – Entrepreneurial Training
para sa komunidad sa APEX. Ang unang bahin nga mao ang In-Situ gipahitabo sa Masara Chapel sa matag
Byernes ug Sabado sukad adtong Oktubre 8 hangtud Nobyembre 20, 2010. Nikabat ug setenta (70) ka
mga babae ang nitambong sa unang adlaw. Kasagaran sa ilaha mga opisyales ug myembro sa Council of
Women sa mga musunod nga Baranggay: Masara, Teresa, Mainit, Tagbaros ug Special Project sa Kinuban
nga mao ang CSAP. Kadaghanan sa mga nangapil mao ang mga lumad nga Masaka sa Masara Line.
Ang mga nagdumala ug nagtudlo nga mga taga-APEX nagsunod sa bizcamp manual ug Entrepreneurship
nga libro nga How to Start & Operate a Small Business. Kini nga mga materyales gihatag sa mga maestro
nga nagtrain sa Gohotels, Mandaluyong nga gikan sa University of Manitoba. Ang mga topiko nga gidiscuss
sa sulod sa dose ka adlaw mao ang: 1. Unsa ang Pagnegosyo?, 2. Pag-ila sa Oportunidad, 3.
Mga Matang sa Negosyo, 4. Ang Produksyon / Distributi on Chain, 5. Estruktura sa Legal nga Negosyo,
6. Lisensya, Permit ug mga Serti piko, 7. Unsa ang Pagpamaligya, 8. Mga Prinsipyo sa Malampusong
Pagnegosyo, 9. Pagtago sa Maayong Rekord, 10. Income Statement, 11. Financing Strategy, 12. Balance
Sheet, 13. Epekti bo nga Pagdumala, 14. Intellectual Property ug 15. Break-Even Analysis.
Gawas sa mga topiko nga gipaabot ngadto sa mga bizcampers, gitudluan pud sila sa pagbuhat ug
Business Plan. Ang Business Plan naglangkob diha sa paghuna-huna ug Business Set-up hangtud sa
Opportunity Recogniti on, Matang sa Negosyo, Return of Investment ug ubay-ubay pa. Dili basta-basta
ang pagpaningkamot sa bizcampers nga mahuman nila ang ilahang Business Plans.
Ang ikaduhang bahin sa Bizcamp mao ang Finals nga gipahitabo sa Tagum City kaniadtong Desyembre
8-10,2010. Ang una ug ikaduhang adlaw gipati gayon sa Lay Formati on and Training Center sa Seminary
Drive. Ang mga nakauban sa Tagum nga bizcampers mao ang
kumpleto ang att endance sukad Oktubre 8- Nobyembre 20,
2010. Trayenta lamang ang maswerte nga nakasugakod.
Sa ikatulong bahin, siyam ka mga Business Plans ang malampuson
nga naipresenta sa Molave Hotel kaniadtong Desyembre 10,
2010. Gipaagi ug usa ka contest ang pagpresentar sa mga
giandam nga bizplans atubangan sa judges nga sina Vice-Mayor
Allan Rellon sa Tagum City, ug ang Provincial Head sa DTI,
Compostela Valley Province nga si Ma’am Nelly Esperanza.
Ang nakakuha sa unang premyo mao ang business plan sa
Teresa Barangay Tribal Council of Women. Ang pangalan sa ilang negosyo mao ang Mambukid Nati ve
Chicken. Ang ikaduha mao ang 8 G’s Poultry-Raising sa taga Teresa Council of Women. Ug ang ikatulo
mao ang Masara Meat Products sa taga Masara Council of Women.
Sa ulahing bahin, gipahitabo ang Awarding of Certi fi cates ug Graduati on Ceremony. Gihimo kini nga
espesyal nga takna para sa mga nang-gradwar. Nakahatag kini ug garbo matud pa sa mga bizcampers kay
adunay uban sa ilaha nga fi rst-ti me pa gayud makasuot ug toga. Malipayon pud sila nga nipaso tungod
kay aduna silay mga escorts labi na kadtong gihatagan gayud ug higayon sa ilang mga bana.
Nag-antus man ang uban aron mubaktas sa sulod sa dose ka adlaw paadto sa Masara ug pauli sa ilaha,
nadawat gayud nila ang kadaugan diha sa ilang pagdawat sa serti piko nga sila gradwar sa Philippine
Bizcamp – Entrepreneurial Training for APEX Mines Communiti es nga adunay logo sa APEX Mining Co.,
Inc. ug sa Stu Clark Centre for Entrepreneurship tungod kay ang trainers niini certi fi ed man nga graduates
sa Stu Clark.
Magmalampuson unta ang mga graduates sa ilang mga plano sa negosyo. Daku unta ang ilang
matabang sa pagpalambo sa ilang mga kaugalingon ug sa ilang kati lingban.
APEXMINES NAGPADAYON SA PAGSUPORTA SA KOMUNIDAD
• Jerry Ellaga
Steel Hanging Bridge (Taytayan)
Aron mahatagan ug maayong agianan ang mga residente
sa Purok 1, Brgy. Tagbaros, ang Apex Mines nagpagama
ug puthaw nga taytayan sa ilang lugar. Ang proyekto parte sa
Annual Social Development and Management Plan (ASDMP)
sa kompanya. Dako kaayo ang pasalamat sa mga residente
ug sa konseho sa Baranggay Tagbaros ngadto sa Apex Mines
para sa padayon nga suporta sa ilang mga proyekto para sa
kalambuan sa kumonidad.
Reservoir Construction (Konstruksyon sa tangke sa tubig)
Parte sa niaging tuig nga ASDMP, ang paggama ug tangke sa tubig dira sa Baranggay Tagbaros,
Teresa ug Masara. Ang uban nga tangke nahuman na apan ang uban padayon pa sa konstruksyon
pinaagi sa pagbayanihan sa mga residente. Dako kaayo ug tabang ang mga proyekto sa mga
residente aron makabaton ug limpyo ug saktong pundo sa tubig. Nahuman ang tanang tangke
niadtong bulan sa Setyembre 2010.
SSchool
Supplies Distribution (Pag-apud-apod ug mga gamit sa
sskwela)
NNalipay
kaayo ang mga Grade 1 pupils sa Baranggay Teresa ug Tagbaros
ssamtang
ilang gidawat ang mga nagkalain-laing gamit sa skwela nga
ggihatag
sa Apex Mines. Ang pagpanghatag gipahitabo sa Community
RRelations
Staff niadtong abre sa klase tuig 2010. Magmaayohon gayod
aang
sugod sa school year sa mga pupil tungod sa mga gamit nga
gipanghatag sama sa ballpe ballpen, lapis, papel, notebook ug uban pa.
Tribal Session Hall Construction
Aron makabaton ug disente ug maayong lugar para sa panagtapok, ang Apex Mines naghatag ug
pinansyal nga ayuda para sa konstruksyon sa session hall para sa atong mga kaigsuonan nga mga
lumad. Singkwenta mil pesos ang gihatag sa Baranggay Tagbaros ug usa ka gatos kalibo ka pesos
ngadto sa Baranggay Teresa. Ang mga tribal session halls makatabang ug dako sa mga lumad
hilabi na sa panahon sa panagtapok sa ilang mga lideres ug lugar para sa pagbuhat sa ilang mga
plano ug uban pang mga aktibidadis sa tribo.
Kani nga mga proyekto pipila lamang sa mga plano sa Apex Mines para mapalig-on ang relasyon
sa mga stakeholders ug sa kompanya. Bisan unsang proyekto nga nagustohan sa komunidad
kung kani alang sa kalambo-an sa tanan, ang Apex Mines kanunay magpaluyo aron mutabang ug
mugiya alang sa ilang sa kaayuhan ug kalampusan.
COMMUNITY LIVELIHOOD GIPAKUSGAN
• Jerry Ellaga
The Community Relations Department materialized the scheduled livelihood projects to continually
enhance the skills and to diversify the modes of income source of the surrounding communities.
Gawas sa paghatag ug trabaho, ang Apex Mines
nagatan-aw usab sa mga kaugmaran sa iyang
mga kasikbit nga mga baranggay pinaagi sa
paghatag ug mga mapanginabuhian. Samtang ang
tuig nagdagan, ang mga livelihood projects usab
nagpadayon. Ang kompanya nagasuporta gayod ug
dako sa mga stakeholders sa bisan unsang matang.
Ang pang-apud-apod ug mga similya sa goma
Ang pagbaton ug plantasyon sa goma sa sulod sa
upat ka impact barangays maoy usa sa mga livelihood
projects nga apil sa ASDMP. Kani aron masolusyonan
ang mga opaw nga bukid nga giila sa mga nagkadaiyang barangay captain. Ug sa laing bahin, kani
usab usa ka malungtaron nga panginabuhian kay ang kahoy nga goma dali nga motubo ug dako
ug ginansya panahon sa ting-ani. Ug tungod sa tabang sa kompanya, ang Community Relations
nagpalit ug lima ka libo nga high breed nga similya sa goma gikan pa sa Kidapawan. Ang mga
benefi ciaries sa maong mga similya mao ang grupo sa BTCEL sa Brgy. Tagbaros nga nakadawat ug
tulo ka libo nga similya ug ang BTCEL sa Brgy. Mainit nga nakadawat ug dos mil ka similya. Mikabat
ug nobenta mil ang nagasto aron makasiguro nga ang mga similya sa goma nga ipanghatag
himsug ug adunay taas nga kalidad.
Ang paghatag ug mga kanding
Usa pa sa mga livelihood project nga nailhan mao ang livestock sama sa pagbuhi ug kanding. Ang
tribal council of elders sa Brgy. Mainit nakadawat ug lima ka libo ka peso unya gihatag sa mga maguuma
nga napili nga mag-amoma sa mga kanding.
Seminar sa mananahi
Naga padayon gihapon og attend ang grupo sa mga kababayen-an sa mga ginapahitabo nga dressmaking
seminars. Atong mahidumduman nga niadtong tuig 2008, ang kompanya nagpadala ug
13 ka mga babae gikan sa upat ka baranggay na muapil sa dress-making seminar didto sa Tagum
City. Human niadtong seminar, sila na ang taga supply ug cover- all diha sa kompanya. Dako
kaayo kini ug tabang sa ilaha tungod kay ginabayaran sila sa kada masupply nila na mga coverall.
Ang kompanya nagtabang usab sa maong grupo pinaagi sa
pagdonate ug mga gamit sa pagtahi sama sa mga makinaryas,
tela ug uban pa.
Sa makausa pa, ni attend na pud sila ug dress- making seminar
didto gihapon sa Tagum City aron sa ingon madugangan ang
ilahang kaalam sa pagpanahi ug makakat-un ug bag-o nga
pamaagi sa pagtahi. Ang maong seminar usa ka pagpangandam
sa pagahitabuon nga National Competency on Dress-making
(NC II) didto sa Tagum National Trade School.
APEX ESTABLISHES CLONAL GARDEN
• Editho A. Golandrina
The Environmental Management Department is developing
a Clonal Garden for Rubber Tree (Hevea brasiliensis) and
Wildlife Protection and Management at the Central Nursery
of the Company.
The purpose of the Clonal Garden is to provide quality cuttings
to be used in propagating the rubber tree through budding
technique, and to provide healthy and vigorous planting materials
of rubber tree. The trees using this propagation technique are to
be planted within the open and denuded areas inside the mining claims. l i Later, L the h cuttings i will ill bbe
distributed to some farmers and community residents within the impact barangays for planting on
their claimed areas. It is envisioned that the rubber trees will be a source of livelihood.
Rubber tree is one of the most in-demand and fast growing commercial species in our country today
because the product (resins) of this species is essential for the manufacturing of tires and all kinds of
rubber materials; the trunk may also be utilized for lumber, veneer, plywood, furniture and fi rewood.
Likewise, the company has planned and budgeted for the installation and construction of cages
for Wildlife Protection and Management. The purpose of this project is to preserve and protect all
wildlife within the tenement in which their habitat which was disturbed by illegal activities of the
forest land. To this eff ect, the company would like to restore the fl ora and fauna within the tenement
through planting of endemic and fast growing species and protection of wildlife so that the balance
of ecosystem is maintained.
Editor-in-Chief : Emelita Fabro
Associate Editors : Perjulie Brigole & Roy Maningo
Columnist : Colin Patterson
Contributors:
Maria Fe Palconit Mary Gold Baltazar Nicanor Calamba
Roy Maningo Perjulie Brigole Jerry Ellaga
Melba Gambong Engr. Hambert Natoplag Marlon Botona
Antonio Asis, Jr. Editho Golandrina
Proofreader : Roy Maningo
The T project also aims to have an ECO-TOURISM destination within
the tenement comprising of Wildlife Protection and Management,
Clonal Garden, Herbal Plants Garden, Fishpond and Livestock
raising. The Environment Department is also working on Sloping
Agricultural Land Technology (SALT) wherein assorted fruit trees
will be planted on contoured hedgerows using nitrogen fi xing
plants such as fl amengia and rhinzoni. In between the hedgerows
intercrop, there will be assorted vegetables and other cash
crops. Vermi- Culture and Vermi-composting is also maintained.
Butterfl y sanctuary and Orchidarium is also being established.
Be a contributor. We are encouraging everyone to submit articles in
whatever language you are comfortable with. It would also be good if you
could provide photos. Send your articles to Emelita.Fabro@apexmining.com
or for artciles coming from the community, to any member of the COMREL
Group.
Kami naga dani sa tanan nga musalmot ug musumite ug mga artikulo
sa bisan unsa nga lingguwahe nga imong naandan. Ug mas maayo kung
kani ubanan ug mga hulagway. Ipadala ang inyong mga artikulo sa Emelita.
Fabro@apexmining.com ug ipasa sa grupo sa COMREL kung ang artikulo gikan
sa komunidad.
APEX NL 2011 January Issue