Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
22 Polonia Włoska Nr 1(<strong>30</strong>)/<strong>2004</strong><br />
k. Przasnysza, gnieździe rodowym Kostków. Syn Jana,<br />
późniejszego kasztelana zakroczymskiego. W 1564<br />
został wysłany wraz z bratem, Pawłem do gimnazjum<br />
jezuickiego w Wiedniu. W ciągu trwającej trzy lata<br />
nauki Stanisław opanował biegle język łaciński i<br />
niemiecki oraz poznał zasady greckiego. W 1565<br />
podczas ciężkiej choroby przeżył głęboki przełom<br />
religijny i zdecydował się wstąpić do jezuitów, a<br />
wiedząc, że ojciec nie wyrazi na to zgody i natrafijąc na<br />
opory w samym Towarzystwie Jezusowym, potajemnie<br />
opuścił Wiedeń w 1567 r. Przez Augsburg dotarł do<br />
Dylingi, a potem do Rzymu, gdzie w tym samym roku<br />
został przyjęty do Towarzystwa Jezuso<strong>we</strong>go. W rok<br />
później złożył śluby ubóstwa. Niespodziewanie zmarł w<br />
nocy z 15 na 16 VIII 1568, w wieku zaledwie 18 lat<br />
(prawdopodobnie wskutek ataku malarii). W 1605 r.<br />
papież Pa<strong>we</strong>ł V zezwolił na oficjalny kult Stanisława<br />
Kostki. Umieszczono wówczas w kościele św. Andrzeja<br />
obraz, wotywne tablice i lampy. Kanonizację świętego<br />
ogłosił papież Benedykt XIII w roku 1726, ale już o pół<br />
wieku wcześniej ustanowiono św. Stanisłwa Kostkę<br />
jednym z głównych patronów Korony Polskiej i<br />
Wielkiego Księstwa Litewskiego.<br />
WALENTYNKI? A CÓŻ TO?<br />
“Polsko! Lecz ciebie błyskotkami łudzą;<br />
pawiem narodów byłaś i papugą...”<br />
gniewał się niegdyś Juliusz Słowacki w<br />
poemacie “Grób Agamemnona”, wytykając<br />
zbytnią gorliwość, z jaką Polacy bezkrytycznie<br />
przyjmowali cudzoziemskie mody. Tymi słowy pewnie<br />
skwitowałby Wieszcz zupełnie nowy u <strong>Polaków</strong> – tak w<br />
kraju, jak i na obczyźnie - zwyczaj obchodzenia dnia<br />
świętego Walentego, patrona zakochanych.<br />
Biuletyn nie przyłącza się do chóru mediów, które<br />
dyktują, by 14 lutego (jeśli kochamy) obdarowywać się<br />
wzajemnie prezentami. Sympatycznego bowiem,<br />
aczkolwiek nieco wymuszonego obyczaju, trudnoby szukać<br />
na stronach Kolberga, lub w innych zapisach obrzędów<br />
polskich.<br />
Natomiast dla wszystkich zakochanych, dla zabawy i<br />
jako ciekawostkę, przytaczamy fragment księgi X-tej<br />
„Pana Tadeusza”.<br />
Po krwa<strong>we</strong>j bitwie z Moskalami, Tadeusz zmuszony<br />
jest opuścić Soplicowo, by uniknąć represji ze strony władz<br />
carskich. W tajemnicy przed innymi żegna się z wujem.<br />
Robi to z przykrością, na<strong>we</strong>t z bólem, rezygnując (na razie)<br />
z narzeczeństwa z Zosią. W oczach ma łzy...<br />
“(...)Ale Zosia ciekawa z głębiny alkowy<br />
Śledziła przez szczelinę tajemne rozmowy;<br />
Słyszała, jak Tadeusz po prostu i śmiało<br />
Opowiedział swą miłość, serce w niej zadrżało,<br />
I widziała tych wielkich dwoje łez w źrenicach.<br />
Choć dojść nie mogła wątku w jego tajemnicach:<br />
Dlaczego ją pokochał? dlaczego porzuca?<br />
Gdzie odjeżdża? Przecież ją ten odjazd zasmuca.<br />
Dziś w kościele S. Andrea al Quirinale można<br />
zwiedzić kaplicę św. Stanisława Kostki, znajdującą się<br />
po le<strong>we</strong>j stronie ołtarza głównego, której plafon, ściany<br />
boczne i ołtarz ozdobione są malowidłami<br />
przedstawiającymi Świętego; w mensie ołtarza<br />
wmurowana jest trumnienka relikwiarzowa. Jednak<br />
największe zainteresowanie budzi tzw. Cela św.<br />
Stanisława Kostki, która jest co prawda tylko<br />
rekonstrukcją celi klasztornej w której zmarł święty, ale<br />
zawiera wiele pamiątek po Nim, a w części centralnej<br />
umieszczony jest pomnik nagrobny dłuta Pierre Le Gros<br />
Mł., reprezentanta późnego baroku w sztuce. Rzeźba<br />
wykonana jest z kolorowych marmurów, które<br />
zwiększają efekt <strong>we</strong>rystyczny dzieła. Postać świętego<br />
jest zakomponowana leżąco na łożu śmierci, w ręku<br />
trzyma różaniec, krzyżyk i obrazek Matki Boskiej.<br />
Na podst. Tadeusz Chrzanowski, Marian Kornecki:<br />
“Polskie pomniki w świątyniach Rzymu”; Instytut Sztuki<br />
Polskiej Akademii Nauk, Fundacja Rzymska im.J.S.<br />
Umiastowskiej – Warszawa, 1994<br />
(sygnalizacja Anny Łukaszkiewicz-Novelli)<br />
Pierwszy raz posłyszała w życiu z ust młodziana<br />
Dziwną i wielką nowość, że była kochana.<br />
Biegła więc, gdzie stał mały domowy ołtarzyk,<br />
Wyjęła zeń obrazek i relikwijarzyk:<br />
Na obrazku tym była święta Geno<strong>we</strong>fa,<br />
A w relikwiji suknia świętego Józefa<br />
Oblubieńca, patrona zaręczonej młodzi,<br />
I z tymi świętościami do pokoju wchodzi.”<br />
Tyle Adam Mickiewicz. Opuszczamy poemat i<br />
zapraszamy do dyskusji!<br />
14 lutego <strong>2004</strong><br />
A.J.<br />
www.senat.gov.pl – strona Senatu Rzeczypospolitej<br />
Polskiej.<br />
www.mapapolski.pl - interaktywna mapa Polski.<br />
www.kudowa.pl/bajka - strona Muzeum Zaba<strong>we</strong>k Bajka w<br />
Kudowie Zdroju, które istnieje od 22 grudnia 2002 roku.<br />
Zbiory muzeum obejmują zabawki z całego świata. Ideą,<br />
która przyświeca dzialalności jest pokazanie dzieciom<br />
jakimi zabawkami bawili się ich rodzice i dziadkowie. W<br />
Bajce zobaczyć można zabawki z XIX i XX wieku,<br />
zrobione z drewna, gliny, porcelany, żeliwa, blachy, cyny,<br />
itp. Zabawki ludo<strong>we</strong>, pamiątko<strong>we</strong>, obrzędo<strong>we</strong>, teatralne<br />
oraz zabawki dla dorosłych - z pozytywką.
Change language