Podstawowe informacje - Sąd Okręgowy w Warszawie

Rozdział III
Analiza wpływu i sposobu załatwienia
skarg i wniosków w okręgu Sądu
Okręgowego w Warszawie

I. Charakterystyka ilościowa skarg i wniosków
Przedmiotem niniejszego sprawozdania jest analiza ilościowa oraz
struktura wpływu i sposobu załatwiania skarg i wniosków obywateli, które
wpłynęły do sądów rejonowych działających w 2008 roku w obszarze Sądu
Okręgowego w Warszawie (8 sądów rejonowych), jak również skarg, które
wpłynęły bezpośrednio do Prezesa Sądu Okręgowego w Warszawie w związku
z funkcjonowaniem sądów działających w podległym mu okręgu.
W Sądzie Okręgowym w Warszawie, jak również we wszystkich sądach
rejonowych działających w jego okręgu, wpływające skargi i wnioski obywateli
rejestrowane są w „Repertorium skarg i wniosków”.
W okresie objętym sprawozdaniem do Prezesa Sądu Okręgowego w
Warszawie wpłynęło 315 skarg, zaś do sądów rejonowych funkcjonujących w
okręgu Sądu Okręgowego w Warszawie wpłynęło 297 skarg, co stanowi łącznie
612 skargi. Załatwiono także 18 skarg z poprzedniego okresu
sprawozdawczego.
Ilość skarg, które wpłynęły w 2008 roku do poszczególnych sądów
rejonowych przedstawia się następująco:
− Sąd Rejonowy dla m.st. Warszawy – 41 skarg (w 2007 roku – 69 skarg);
− Sąd Rejonowy dla Warszawy-Mokotowa – 106 skarg (w 2007 roku – 54
skargi);
− Sąd Rejonowy dla Warszawy-Śródmieścia – 26 skarg (w 2007 roku – 14
skarg);
100

− Sąd Rejonowy dla Warszawy-Woli – 20 skarg (w 2007 roku – 30 skarg);
− Sąd Rejonowy dla Warszawy-Żoliborza – 11 skarg (w 2007 roku – 6
skarg);
− Sąd Rejonowy w Grodzisku Mazowieckim – 24 skargi (w 2007 roku – 14
skarg);
− Sąd Rejonowy w Pruszkowie – 50 skarg (w 2007 roku – 47 skarg);
− Sąd Rejonowy w Piasecznie -19 skarg (sąd został utworzony w 2008
roku).
W 2008 roku podobnie jak w latach ubiegłych nie odnotowano wpływu skarg
dotyczących funkcjonowania Zakładów Poprawczych i Schronisk dla Nieletnich
w Warszawie.
W 2008 roku w porównaniu z rokiem ubiegłym do Prezesa Sądu
Okręgowego w Warszawie wpłynęło o 467 skarg mniej ( w 2008 roku 315, a w
2007 roku 782) co stanowiło zmniejszenie o 40,3% i odzwierciedliło się w
znacznym spadku ilości skarg we wszystkich pionach orzeczniczych.
Spadek ilość skarg, które wpłynęły do Prezesa Sądu Okręgowego w
Warszawie, w rozbiciu na poszczególne piony orzecznicze, kształtował się
następująco:
− pion cywilny z 349 skarg w 2007 roku do 40 w 2008 roku, a więc o 309
skarg mniej;
− pion egzekucyjny z 49 skarg w 2007 roku do 13 w 2008 roku, a więc o 36
skarg mniej;
− pion ksiąg wieczystych z 10 skarg w 2007 roku do 3 w 2008 roku, a więc
o 7 skarg mniej;
− pion rodzinny z 50 skarg w 2007 roku do 11 w 2008 roku, a więc o 39
skarg mniej;
101

− pion karny z 253 skarg w 2007 roku do 219 w 2008 roku, a więc o 34
skarg mniej;
− pion pracy z 26 skarg w 2007 roku do 9 w 2008 roku, a więc o 17 skarg
mniej;
− pion ubezpieczeń społecznych z 15 skarg w 2007 roku do 2 w 2008 roku,
a więc o 13 skarg mniej;
− pion gospodarczy z 30 skarg w 2007 roku do 18 w 2008 roku, a więc o 12
skarg mniej.
W sądach rejonowych w okręgu Sądu Okręgowego w Warszawie w 2008
roku ogółem wpłynęło 297 skarg, a w 2007 roku 232 czyli wpływ uległ
zwiększeniu o 65 skarg, co stanowi wzrost o 21,9% wzrostu.
Wpływ skarg do poszczególnych sądów rejonowych z okręgu Sądu
Okręgowego w Warszawie kształtował się następująco:
− Sąd Rejonowy dla m.st. Warszawy – spadek ilości skarg z 68 w 2007
roku do 41 w roku 2008, a więc o 27 skarg;
− Sąd Rejonowy dla Warszawy-Mokotowa – znaczny wzrost ilości skarg
z 54 w 2007 roku do 106 w roku 2008, a więc o 52 skargi;
− Sąd Rejonowy dla Warszawy-Śródmieścia – wzrost ilości skarg z 14 w
2007 roku do 26 w roku 2008, a więc o 12 skarg;
− Sąd Rejonowy dla Warszawy-Woli – spadek ilości skarg z 30 w 2007
roku do 20 w roku 2008, a więc o 10 skarg;
− Sąd Rejonowy dla Warszawy-Żoliborza - wzrost ilości skarg z 6 w
2007 roku do 11 w roku 2008, a więc o 5 skarg;
− Sąd Rejonowy w Grodzisku Mazowieckim – wzrost ilości skarg z 14
w 2007 roku do 24 w roku 2008, a więc o 10 skarg;
− Sąd Rejonowy w Pruszkowie – nieznaczny wzrost ilości skarg z 47 w
2007 roku do 50 w roku 2008, a więc o 3 skargi;
102

− Sąd Rejonowy w Piasecznie – w 2008 roku wpłynęło 19 skarg (sąd
utworzono od 1 stycznia 2008 roku).
Największy wzrost wpływu skarg w sądach rejonowych odnotowano w:
− Sądzie Rejonowym dla Warszawy-Mokotowa – z 54 skarg w 2007 roku
do 106 skarg w 2008 roku, co stanowi wzrost o 96,3%;
− Sądzie Rejonowy dla Warszawy-Śródmieścia - z 14 skarg w 2007 roku do
26 skarg w 2008 roku, co stanowi wzrost o 85,7%;
− Sądzie Rejonowy dla Warszawy-Żoliborza - z 6 skarg w 2007 roku do 11
skarg w 2008 roku, co stanowi wzrost o 83,3%.
Największy spadek skarg w 2008 roku w porównaniu z rokiem ubiegłym
nastąpił w sądach:
− Sądzie Rejonowy dla Warszawy-Woli - z 30 skarg w 2007 roku do 20
skarg w 2008 roku, co stanowi spadek o 66,7%;
− Sądzie Rejonowy dla m.st. Warszawy – z 69 skarg w 2007 roku do 41
skarg w 2008 roku, co stanowi 59,4%.
Jednocześnie należy zauważyć, iż w okresie objętym sprawozdaniem wpływ
wszystkich skarg w okręgu Sądu Okręgowego w Warszawie uległ zmniejszeniu
z 1014 skarg do 612 skarg, tj. o 402 skargi, co stanowi spadek o 39,6%.
II. Zestawienie załatwianych skarg i wniosków w rozbiciu na
grupy problemowe ze szczegółową ich charakterystyką
Skargi w łącznej liczbie 315, które w 2008 roku wpłynęły do Prezesa
Sądu Okręgowego w Warszawie dotyczyły wszystkich pionów orzeczniczych.
Ich struktura pod tym względem przedstawia się następująco:
103

− 40 skarg (2007r. - 349) dotyczyło spraw cywilnych, w tym z zakresu
przewlekłości postępowania 18 oraz treści orzeczeń 8);
− 13 skarg (2007r. - 49) dotyczyło spraw egzekucyjnych, w tym skargi na
czynności komornika 7);
− 11 skarg (2007r. - 50) dotyczyło spraw z zakresu prawa rodzinnego i
nieletnich, przy czym w tym pionie najwięcej skarg 7 wpłynęło na
przewlekłość postępowania a następnie odnośnie kultury urzędowania – 2
skargi);
− 219 skarg (2007r. - 253) dotyczyło spraw karnych, w tym najwięcej skarg
dotyczących treści orzeczeń - 95, a następnie na przewlekłość
postępowania 75 skarg);
− 18 skarg (2007r. - 30) dotyczyło spraw gospodarczych, w tym najwięcej
dotyczących treści orzeczeń- 8 oraz na przewlekłość postępowania 4
skargi);
− 9 skarg (2007r. - 26) dotyczyło spraw z zakresu prawa pracy, w tym w
zakresie przewlekłości postępowania 6 skarg oraz treści orzeczeń 1, zaś 2
skargi dotyczyły innej problematyki);
− 2 skargi (2007r. - 15) dotyczyły spraw z zakresu ubezpieczeń
społecznych, w tym jedna dotyczyła przewlekłości postępowania a druga
innego zakresu);
− 3 skargi (2007r. - 10) dotyczyły spraw z zakresu ksiąg wieczystych, w
tym 2 skargi dotyczyły przewlekłości postępowania a 1 skarga dotyczyła
treści orzeczenia).
Przedmiotem skarg skierowanych do Prezesa Sądu Okręgowego w Warszawie
była:
− przewlekłość postępowania -119 skarg (spadek o 140 skarg z 259);
− kultura urzędowania – 12 skarg (spadek o 13 z 25 skarg);
104

− treść orzeczeń – 118 skarg (spadek o 87 skarg z 205);
− wykonanie orzeczeń – 4 skargi ( spadek o 6 z 10);
− czynności administracyjne kierowników jednostek – 8 skarg ( spadek o 21
z 29);
− czynności komorników – 12 skarg (spadek o 33 skargi z 45);
− inne – 55 skarg (spadek o 154 z 209 skarg).
W okresie sprawozdawczym w stosunku do roku 2008 największy spadek
skarg skierowanych do Prezesa Sądu Okręgowego w Warszawie wystąpił w
skargach zakwalifikowanych jako inne o 73,7%; w skargach na czynności
komornika o 73,4% oraz skargach na czynności administracyjne kierowników
jednostek o 72,4%.
W żadnej kategorii skarg nie odnotowano wzrostu ich ilości.
Przedmiotem 297 skarg kierowanych do Prezesów Sądów Rejonowych była:
− przewlekłość postępowania - 77 skarg (w roku 2007 – 74 tj. wzrost o 3
skargi);
− kultura urzędowania – 24 skargi (w roku 2007 – 18 tj. wzrost o 6 skarg);
− treść orzeczeń – 49 skarg (w roku 2007 – 35 tj. wzrost o 14 skarg);
− wykonanie orzeczeń – 17 skarg ( w 2007 roku – 12 tj. wzrost o 5 skarg);
− czynności administracyjne kierowników jednostek – 10 skarg ( w 2007
roku – 4 tj. wzrost o 6 skarg);
− czynności komorników – 43 skargi (w 2007 roku – 51 tj. spadek o 8
skarg);
− inne – 77 skarg (w 2007 roku – 38 tj. wzrost o 39 skarg).
W przedstawionych powyżej danych wynika, iż w odniesieniu do skarg
skierowanych do Prezesów Sądów Rejonowych w 2007 roku w obecnym
okresie sprawozdawczym odnotowano wzrost skarg o 65 tj. o 28%; w tym w
105

kategorii inne zwiększenie ilości skarg o 39, co stanowi wzrost o 50%, a
następnie w kategorii dotyczącej treści orzeczeń o 14 skarg, co stanowi wzrost o
39,9%. Spadek nastąpił w odniesieniu do skarg na czynności komornika o 8
skarg mniej niż w roku poprzednim, co stanowi 15,7%.
Problematyka skarg w okresie sprawozdawczym, które wpłynęły w łącznej
liczbie 612 skarg do wszystkich jednostek okręgu przedstawia się następująco:
− przewlekłość postępowania - 190 skarg (w roku 2007 – 333 tj. o 143
mniej);
− kultura urzędowania – 33 skargi (w roku 2007 – 43 tj. o 10 mniej);
− treść orzeczeń – 165 skarg (w roku 2007 – 240 tj. o 75 mniej);
− wykonanie orzeczeń – 21 skarg ( w 2007 roku – 22 tj. o 1 mniej);
− czynności administracyjne kierowników jednostek – 18 skarg ( w 2007
roku – 96 tj. o 78 skarg mniej);
− czynności komorników – 55 skargi (w 2007 roku – 96 tj. 41 skarg mniej);
− inne – 130 skarg (w 2007 roku – 247 tj. o 117 mniej).
W odniesieniu do ogólnej liczby skarg, które wpłynęły w 2007 roku do
wszystkich jednostek Sądu Okręgowego najliczniejszą grupę skarg stanowiły
skargi na przewlekłość postępowania tj. 333 skargi, podobnie w roku 2008 roku
najliczniej wpływały skargi z kategorii przewlekłość postępowania tj. 197 skarg,
co stanowi spadek o 40,8%. Wpływ skarg z kategorii treść orzeczeń wynosił w
2007 roku 240, a w roku 2008 – 165 skarg, co stanowi spadek o 31,2%.
Nadmienić należy, iż z ogółu skarg, które wpłynęły do wszystkich jednostek
Sądu Okręgowego 34 skargi zostały przekazane do rozpoznania innym
jednostkom.
III. Przyczyny wnoszonych skarg i wniosków
106

Wśród przyczyn wnoszonych skarg i wniosków należy wymienić
przyczyny wewnętrzne leżące po stronie Sądu oraz przyczyny zewnętrzne.
Do przyczyn leżących po stronie Sądu, podobnie jak w latach ubiegłych, należy
zaliczyć:
− długotrwałą bezczynność Sądu wynikającą bądź z opieszałości Sądu w
podejmowaniu pierwszych czynności, czy też w braku aktywności Sądu
w przedmiocie dyscyplinowania stron, ich pełnomocników, biegłych, co
do przestrzegania przez nich zakreślonych terminów na dokonanie
zleconych czynności procesowych;
− bezczynność Sądu w podejmowaniu decyzji w zakresie złożonych przez
strony wniosków dowodowych;
− wielokrotne odraczanie rozpraw spowodowane nieprzestrzeganiem zasad
koncentracji materiału dowodowego, jak również braku koncepcji co do
dalszego prowadzenia sprawy, czy tez bezpodstawne odwlekanie decyzji
w kwestiach incydentalnych;
− zbyt późno wyznaczane pierwsze terminy rozpraw, a także zbyt odległe
wielomiesięczne odstępy pomiędzy poszczególnymi terminami rozpraw;
− brak odpowiedzi na zapytanie Sądu kierowane do innych podmiotów oraz
brak decyzji Sądu w kwestii ponagleń do wykonania zarządzeń;
− opieszałe albo niedokładne wykonywanie zarządzeń przez sekretariat;
− jakość obsługi interesantów przez sekretariaty sądowe w poszczególnych
wydziałach;
− zasadność zastosowanych przez Sąd środków zapobiegawczych w
sprawach karnych;
− nieprawidłowości w wydawaniu tytułów wykonawczych.
Do zewnętrznych przyczyn skarg należy zaliczyć:
107

− braki oraz niestabilność kadry orzeczniczej, praktycznie w każdym
pionie;
− brak dostatecznej znajomości przepisów procedury przez skarżących;
− zbyt mała z punktu widzenia potrzeb sądów działających w okręgu Sądu
Okręgowego w Warszawie liczba referendarzy i asystentów oraz
pracowników administracyjnych;
− brak wykwalifikowanej kadry urzędniczej;
− zbyt wolne wprowadzanie w sądach jednolitego programu do obsługi prac
biurowych;
− bezskuteczność postępowania egzekucyjnego;
− istnienie wieloletnich zaległości w rozpoznawaniu spraw spowodowane
między innymi podziałem Sądu Okręgowego w Warszawie w 2005 roku
na dwa Sądy, w wyniku czego Sądowi Okręgowemu w Warszawie
pozostawiono wszystkie stare sprawy do rozpoznania przy zmniejszonej
obsadzie kadrowej.
Nadmienić należy, iż najliczniejszą grupę skarg w roku 2008, podobnie jak w
roku 2007, stanowiły skargi na przewlekłość postępowania – 197 skarg. Zarzuty
dotyczące przewlekłości postępowania dotyczyły głównie opóźnień w
wydawaniu zarządzeń mających na celu skierowanie spraw na terminy rozpraw,
zbyt odległe odstępy pomiędzy kolejnymi terminami. Przewlekłość na tym
etapie postępowania, prawie we wszystkich pionach, wynika ze zbyt dużego
obciążenia referatów poszczególnych sędziów, w związku z czym sprawy
oczekują na rozpoznanie w kolejności ich wpływu. Coraz więcej wpływa
również spraw wieloosobowych, wielotomowych, skomplikowanych, co
wymaga od sędziów referentów dużego nakładu pracy, przed skierowaniem ich
na terminy rozprawy. Ponadto nie bez znaczenia pozostaje fakt, że poszczególne
sądy rejonowe nie dysponują dużymi salami rozpraw, dlatego zmuszone są
często korzystać z sali rozpraw mieszczącej się przy ulicy Kocjana.
108

Po względem liczebności w 2008 roku, podobnie jak w roku poprzednim
najliczniejszą grupę stanowią skargi z kategorii treść orzeczeń i w wielu
przypadkach przyczyną ich składania jest brak znajomości przez skarżących
przepisów prawa w tejże materii. Zazwyczaj skargi te zawierają jedynie
polemikę z treścią wydawanych przez sąd orzeczeń.
Do zewnętrznych przyczyn skutkujących kierowanie skarg do Prezesów
Sądów należy zaliczyć pogłębiający się wzrost roszczeniowych i polemicznych
postaw obywateli wobec rozstrzygnięć sądu, co przede wszystkim wynika z
lekceważącego sposobu komentowania pracy i rozstrzygnięć sądów przez media
oraz część polityków.
Istotnym źródłem skarg są także zbyt częste regulacje ustawowe,
powodujące, iż sądy wydają różnej treści orzeczenia.
IV. Sposób załatwiania skarg i wniosków oraz przykłady skarg
zasadnych
1. Załatwienie skarg i wniosków w Sądzie Okręgowym w Warszawie
W 2008 roku w Sądzie Okręgowym w Warszawie załatwiono ogółem 328
skarg, w tym 14 z poprzedniego roku. Wśród ogółu załatwionych skarg, we
własnym zakresie załatwiono 307 skarg, a 21 skarg przekazano do rozpatrzenia
innym organom. Do rozpatrzenia w kolejnym okresie sprawozdawczym
pozostała 1 skarga.
Sposób załatwienia skarg przedstawiał się następująco:
− pozytywnie załatwiono 29 skarg tj. 9,5% ( z czego 19 skarg dotyczących
przewlekłości postępowania, 3 skargi dotyczące treści orzeczeń, 1 skargę
w zakresie czynności administracyjnych kierowników jednostek, 2 skargi
co do czynności komorników oraz 4 skargi w innym zakresie);
109

− negatywnie załatwiono 223 skarg, tj. 72,6% ( z czego 66 skarg
dotyczących przewlekłości postępowania, 8 skarg dotyczących kultury
urzędowania, 95 skarg dotyczących treści orzeczeń, 2 skargi dotyczące
wykonywania orzeczeń, 6 skarg w zakresie czynności administracyjnych
kierowników jednostek, 8 skarg co do czynności komorników oraz 38
skarg w innym zakresie);
− w inny sposób załatwiono 55 skarg, tj. 17,9% ( z czego 29 skarg
dotyczących przewlekłości postępowania, 4 skargi dotyczące kultury
urzędowania, 12 skarg dotyczących treści orzeczeń, 1 skargę dotyczącą
wykonywania orzeczeń, 1 skargę w zakresie czynności administracyjnych
kierowników jednostek oraz 8 skarg w innym zakresie).
W roku 2008 w Sądzie Okręgowym w Warszawie załatwiono mniej skarg
niż w roku ubiegłym, ale należy zauważyć, iż blisko o połowę zmalał wpływ
skarg do Sądu Okręgowego. Dla porównania należy podać, iż w Sądzie
Okręgowym w Warszawie załatwiono w 2007 roku 775 skarg, a w roku 2008
roku 307 skarg tj. o 468 skarg mniej. Liczba skarg załatwionych pozytywnie
wynosiła w roku 2007 - 122 skargi, a w roku 2008 - 29 skarg, tj. o 93 skargi
mniej; negatywnie zaś załatwiono w 2007 roku 580 skarg, a w 2008 – 223
skargi, tj. o 357 skarg mniej; w inny sposób załatwiono w 2007 roku 73 skargi,
natomiast w 2008 roku – 55 skarg tj. o 18 skarg mniej.
Mając powyższe na uwadze należy podnieść, iż w 2008 roku załatwiono o
468 skarg mniej niż w roku 2007, co stanowi 60,4% mniej załatwionych skarg
niż w roku ubiegłym.
Okoliczność, iż z roku 2008 na rok następny pozostała do załatwienia jedynie
jedna skarga dotycząca treści orzeczenia w porównaniu z rokiem 2007, w
którym pozostało do rozpoznania 14 skarg świadczy o znacznej poprawie pracy
organów nadzorczych, a liczba skarg pozostających do załatwienia na kolejny
rok stanowi zaledwie 3,2% skarg, które wpłynęły w 2008 roku.
110

2. Załatwienie skarg i wniosków w sądach rejonowych w okręgu Sądu
Okręgowego w Warszawie.
W 2008 roku w sądach rejonowych w okręgu Sądu Okręgowego w
Warszawie załatwiono ogółem 296 skarg, w tym 4 z poprzedniego roku. Wśród
ogółu załatwionych skarg, we własnym zakresie załatwiono 283 skargi, a 13
skarg przekazano do rozpatrzenia innym organom. Do załatwienia w kolejnym
okresie sprawozdawczym pozostało 5 skarg (z czego 2 w zakresie przewlekłości
postępowania, 2 dotyczące kultury urzędowania i 1 skarga w innym zakresie).
Sposób załatwienia skarg przedstawiał się następująco:
− pozytywnie załatwiono 49 skarg tj. 17,3 % ( z czego 29 skarg
dotyczących przewlekłości postępowania, 3 skargi dotyczące kultury
urzędowania, 4 skargi dotyczące wykonywania orzeczeń, 1 skarga w
zakresie czynności administracyjnych kierowników jednostek, 6 skarg co
do czynności komorników oraz 6 skarg w innym zakresie);
− negatywnie załatwiono 181 skarg, tj. 64% ( z czego 38 skarg dotyczących
przewlekłości postępowania, 14 skarg dotyczące kultury urzędowania, 44
skargi dotyczące treści orzeczeń, 10 skarg dotyczące wykonywania
orzeczeń, 5 skarg w zakresie czynności administracyjnych kierowników
jednostek, 26 skarg co do czynności komorników oraz 44 skargi w innym
zakresie);
− w inny sposób załatwiono 53 skargi, tj. 18,7% ( z czego 10 skarg
dotyczących przewlekłości postępowania, 2 skargi dotyczące kultury
urzędowania, 5 skarg dotyczące treści orzeczeń, 3 skargi dotyczące
wykonywania orzeczeń, 3 skargi w zakresie czynności administracyjnych
kierowników jednostek, 9 skarg co do czynności komorników oraz 21
skarg w innym zakresie).
111

W 2008 roku w poszczególnych sądach rejonowych w okręgu Sądu
Okręgowego w Warszawie wpływ i załatwienie skarg przedstawiały się
następująco:
a) Sąd Rejonowy dla m.st. Warszawy
W 2008 roku do tego Sądu wpłynęło łącznie 41 skarg tj. o 28 skarg mniej niż
roku 2007. W okresie sprawozdawczym rozpoznano we własnym zakresie 39
skarg, wszystkie w terminie, przy czym 5 skarg rozpoznano pozytywnie, co
stanowi 12,8% ogółu załatwionych skarg, negatywnie rozpoznano 33 skargi, co
stanowi 84,6% ogółu skarg, a 1 skargę rozpoznano w inny sposób, co stanowi
2,6% ogółu skarg. Na następny okres pozostało do rozpoznania 2 skargi w
przedmiocie kultury urzędowania.
Przedmiotem załatwionych skarg była:
− przewlekłość postępowania – 11 skarg, z czego 3 załatwione pozytywnie i
8 załatwionych negatywnie;
− kultura urzędowania – 3 skargi załatwione w sposób negatywny;
− treść orzeczeń – 11 skarg załatwionych negatywnie;
− wykonanie orzeczeń – 3 skargi, z czego 1 załatwiona pozytywnie i 2
załatwione negatywnie;
− czynności administracyjne kierowników jednostek – 1 skarga załatwiona
w sposób negatywny;
− inne – 10 skarg, z czego 1 załatwiono pozytywnie, 8 załatwiono
negatywnie i 1 załatwiono w inny sposób.
Struktura wpływu skarg w rozbiciu na poszczególne piony orzecznicze
przedstawiała się następująco:
112

− 2 skargi dotyczyły pionu cywilnego, w tym 1 dotyczyła kultury
urzędowania i 1 dotyczyła innych zagadnień. Obie skargi zostały
załatwione w sposób negatywny;
− 13 skarg dotyczyło pionu gospodarczego i wszystkie zostały załatwione
we własnym zakresie. Przewlekłości postępowania dotyczyło 6 skarg (3
załatwiono pozytywnie, 3 negatywnie), treści orzeczeń dotyczyło 4 skargi
(wszystkie załatwiono negatywnie), wykonania orzeczeń dotyczyło 2
skargi (jedna załatwiona pozytywnie, a druga negatywnie), innych
zagadnień dotyczyła 1 skarga, którą załatwiono negatywnie;
− 11 skarg dotyczyło funkcjonowania Krajowego Rejestru Sądowego –
wszystkie skargi zostały załatwione we własnym zakresie - przedmiotem
3 skarg była treść orzeczeń (wszystkie załatwiono w sposób negatywny),
3 skargi dotyczył przewlekłości postępowania (wszystkie załatwiono
negatywnie), 2 skargi dotyczyły wykonania orzeczeń (z czego jedna
została załatwiono negatywnie, zaś druga w minimalnej części była
zasadna), skarg dotyczących innych zagadnień było 2 (obie załatwione
negatywnie) oraz 1 skarga dotyczyła kultury urzędowania (załatwiona
negatywnie);
− 5 skarg dotyczyło pionu rodzinnego i nieletnich, przy czym 1 dotyczyła
treści orzeczeń (załatwiona negatywnie), 1 dotyczyła kultury urzędowania
(załatwiona negatywnie) i 3 skargi dotyczyły innych kwestii (wszystkie
załatwione negatywnie);
− 6 skarg dotyczyło pionu karnego i grodzkiego, z czego 3 dotyczyły treści
orzeczeń (wszystkie załatwiono negatywnie), 2 kultury urzędowania (obie
załatwione w sposób negatywny) oraz 1 dotyczyła czynności
administracyjnych kierownika jednostki, którą załatwiono negatywnie;
− 2 skargi dotyczyły pionu pracy i ubezpieczeń społecznych, przy czym
jedna dotyczyła kultury urzędowania, zaś druga przewlekłości
postępowania (obie skargi załatwiono negatywnie).
113

) Sąd Rejonowy dla Warszawy-Mokotowa
W 2008 roku do tego Sądu wpłynęło łącznie 106 skarg tj. o 52 skargi więcej
niż roku 2007. W okresie sprawozdawczym rozpoznano we własnym zakresie
97 skarg, wszystkie w terminie, przy czym 17 skarg rozpoznano pozytywnie, co
stanowi 17,53% ogółu załatwionych skarg, negatywnie rozpoznano 49 skarg, co
stanowi 50,52% ogółu załatwionych skarg, a 31 skarg rozpoznano w inny
sposób, co stanowi 31,95% ogółu załatwionych skarg. Na następny okres
pozostała do rozpoznania 1 skarga dotycząca innego zakresu.
Przedmiotem załatwionych skarg była:
− przewlekłość postępowania – 33 skargi, z czego 12 załatwionych
pozytywnie, 12 załatwionych negatywnie oraz 9 w inny sposób;
− kultura urzędowania – 4 skargi, jedna załatwiona pozytywnie, 2
załatwione negatywnie oraz 1 załatwiona w inny sposób;
− treść orzeczeń – 12 skarg, 9 załatwionych negatywnie oraz 3 załatwione w
inny sposób;
− wykonanie orzeczeń – 8 skarg, z czego 2 załatwione pozytywnie, 5
załatwionych negatywnie oraz 1 załatwiona w inny sposób;
− czynności administracyjne kierowników jednostek – 3 skargi, jedna
załatwiona negatywnie oraz 2 załatwione w inny sposób;
− czynności komornika – 9 skarg, w tym 8 załatwionych negatywnie i 1
załatwiona w inny sposób;
− inne – 28 skarg, z czego 2 załatwiono pozytywnie, 12 załatwiono
negatywnie i 14 załatwiono w inny sposób.
c) Sąd Rejonowy dla Warszawy-Śródmieścia
W 2008 roku do tego Sądu wpłynęło łącznie 26 skarg tj. o 12 skarg więcej
niż roku 2007. W okresie sprawozdawczym rozpoznano we własnym zakresie
24 skargi, wszystkie w terminie, przy czym 4 skargi rozpoznano pozytywnie, co
114

stanowi 16,7% ogółu załatwionych skarg i negatywnie rozpoznano 20 skarg, co
stanowi 83,3% ogółu załatwionych skarg. Dwie skargi przekazano do
rozpoznania innym organom.
Przedmiotem załatwionych skarg była:
− przewlekłość postępowania – 5 skarg, z czego 2 załatwiono pozytywnie, 3
załatwiono negatywnie;
− kultura urzędowania – 7 skarg, 6 załatwionych negatywnie, 1 przekazana
do rozpoznania innym organom;
− treść orzeczeń – 10 skarg, wszystkie załatwiono negatywnie;
− czynności komornika – 3 skargi, w tym 2 załatwione pozytywnie i 1
załatwiona negatywnie;
− inne – 1 skarga przekazana do rozpatrzenia innym organom.
d) Sąd Rejonowy dla Warszawy-Woli
W 2008 roku do tego Sądu wpłynęło łącznie 20 skarg tj. o 10 skargi mniej
niż roku 2007. W okresie sprawozdawczym rozpoznano we własnym zakresie
22 skargi, wszystkie w terminie, przy czym 2 skargi rozpoznano pozytywnie, co
stanowi 9,1 % ogółu załatwionych skarg, negatywnie rozpoznano 19 skarg, co
stanowi 86,4 % ogółu załatwionych skarg, a 1 skargę rozpoznano w inny
sposób, co stanowi 4, 5 % ogółu załatwionych skarg. Jedna skarga została
przekazano do rozpoznania innemu organowi.
Przedmiotem załatwionych skarg była:
− przewlekłość postępowania – 3 skargi wszystkie załatwiono negatywnie;
− kultura urzędowania – 3 skargi, jedna załatwiona pozytywnie, 2
załatwione negatywnie;
− treść orzeczeń – 4 skargi wszystkie załatwione negatywnie;
115

− czynności administracyjne kierowników jednostek – 2 skargi obie
załatwione negatywnie;
− czynności komornika – 11 skarg, w tym 1 załatwiona pozytywnie, 8
załatwionych negatywnie i jedna załatwiona w inny sposób, 1 skargę
przekazano do rozpoznania innym organom.
e) Sąd Rejonowy dla Warszawy-Żoliborza
W 2008 roku do tego Sądu wpłynęło łącznie 11 skarg tj. o 5 skarg więcej niż
roku 2007. W okresie sprawozdawczym rozpoznano wszystkie 11 skarg we
własnym zakresie i w terminie, przy czym 2 skargi rozpoznano pozytywnie, co
stanowi 18.2 % ogółu załatwionych skarg, negatywnie rozpoznano 7 skarg, co
stanowi 63,6 % ogółu załatwionych skarg, a 2 skargi rozpoznano w inny sposób,
co stanowi 18,2 % ogółu załatwionych skarg.
Przedmiotem załatwionych skarg była:
− przewlekłość postępowania – 3 skargi, z czego 1 załatwiona pozytywnie,
1 załatwiona negatywnie oraz 1 w inny sposób;
− wykonanie orzeczeń – 3 skargi, z czego 1 załatwiona pozytywnie oraz 2
załatwione negatywnie;
− inne – 5 skarg, z czego 4 załatwiono negatywnie i 1 załatwiono w inny
sposób.
f) Sąd Rejonowy w Grodzisku Mazowieckim
W 2008 roku do tego Sądu wpłynęło łącznie 24 skargi tj. o 10 skarg więcej
niż roku 2007. W okresie sprawozdawczym rozpoznano we własnym zakresie
23 skargi, natomiast 1 skarga została przekazana do rozpatrzenia innym
organom. Wszystkie skargi zostały rozpoznane, w tym 15 załatwiono w
terminie. Rozpoznanie 9 skarg z opóźnieniem spowodowane było
116

przebywaniem Wiceprezesa Sądu na zwolnieniu lekarskim, a także wynikało z
braku zajęcia stanowiska przez komornika, odnośnie zarzutów przedstawianych
w skargach oraz nadesłania akt. Pozytywnie rozpoznano 3 skargi ( 2 dotyczące
czynności komornika i 1 dotycząca pionu cywilnego w innym zakresie), co
stanowi 13% ogółu skarg; negatywnie 17 skarg ( 4 dotyczące czynności
komornika, 7 dotyczących pionu cywilnego, 4 dotyczące pionu karnego oraz 2
dotyczące pionu rodzinnego), co stanowi 74% ogółu skarg oraz 3 skargi
załatwiono w inny sposób, co stanowi 13% ogółu skarg.
Przedmiotem załatwionych skarg była:
− treść orzeczeń – 1 skarga załatwiona negatywnie;
− czynności komorników – 8 skarg , przy czym 2 załatwiono pozytywnie, 4
negatywnie i 2 w inny sposób;
− inne – 14 skarg, z czego 1 załatwiono pozytywnie, 12 negatywnie i 1 w
inny sposób, oraz 1 skarga została przedstawiona do rozpoznania innym
organom.
g) Sąd Rejonowy w Pruszkowie
W 2008 roku do tego Sądu wpłynęło łącznie 50 skarg tj. o 3 skargi więcej niż
roku 2007. W okresie sprawozdawczym rozpoznano we własnym zakresie 48
skarg, wszystkie w terminie, przy czym 10 skarg rozpoznano pozytywnie, co
stanowi 20,83% ogółu załatwionych skarg, negatywnie rozpoznano 32 skargi, co
stanowi 66,67% ogółu załatwionych skarg, a 6 skarg rozpoznano w inny sposób,
co stanowi 12,5% ogółu załatwionych skarg. Na następny okres pozostało do
rozpoznania 2 skargi, jedna w przedmiocie przewlekłości postępowania, druga
natomiast dotyczy innego zakresu.
Przedmiotem załatwionych skarg była:
117

− przewlekłość postępowania – 15 skarg, z czego 7 załatwionych
pozytywnie i 8 załatwionych negatywnie;
− kultura urzędowania – 2 skargi, przy czym 1 załatwiona pozytywnie i 1
załatwiona negatywnie;
− treść orzeczeń – 11 skarg, przy czym 9 załatwionych negatywnie i 2
załatwione w inny sposób;
− wykonanie orzeczeń – 1 skarga załatwiona negatywnie;
− czynności administracyjne kierowników jednostek – 2 skargi, 1
załatwiona pozytywnie i 1 załatwiona negatywnie;
− czynności komorników – 9 skarg, 1 załatwiona pozytywnie, 4 negatywnie
i 4 w inny sposób;
− inne – 8 skarg załatwionych negatywnie.
h) Sąd Rejonowy w Piasecznie
W 2008 roku do tego Sądu wpłynęło łącznie 19 skarg. W okresie
sprawozdawczym rozpoznano we własnym zakresie 19 skarg, wszystkie w
terminie, przy czym 6 skargi rozpoznano pozytywnie, co stanowi 31,6% ogółu
załatwionych skarg, negatywnie rozpoznano 4 skarg, co stanowi 21% ogółu
załatwionych skarg, a 9 skargę rozpoznano w inny sposób, co stanowi 47,4%
ogółu załatwionych skarg.
Przedmiotem załatwionych skarg była:
− przewlekłość postępowania –7 skarg, 4 skargi załatwione pozytywnie i 3
skargi wszystkie załatwione negatywnie;
− kultura urzędowania – 1 skarga załatwiona w inny sposób;
− wykonanie orzeczeń – 2 skargi załatwione w inny sposób;
− czynności administracyjne kierowników jednostek – 1 skarga załatwiona
w inny sposób;
118

− czynności komornika – 2 skargi, w tym 1 załatwiona negatywnie i 1
załatwiona w inny sposób.
Do wszystkich jednostek okręgu w okresie sprawozdawczym wpłynęło
łącznie 612 skarg, a ogółem załatwiono 624 skargi ( w tym 18 z poprzedniego
okresu sprawozdawczego). We własnym zakresie zostało załatwionych 590
skarg, zaś 34 skargi przekazano do rozpoznania innym organom. Do załatwienia
na następny okres sprawozdawczy pozostało łącznie 6 skarg.
Sposób załatwiania skarg przedstawia się następująco:
− Pozytywnie załatwiono – 78 skarg, co stanowi 13,2%;
− Negatywnie załatwiono – 404 skargi, co stanowi 68,5%;
− W inny sposób załatwiono – 108 skarg, co stanowi 18,3%.
Wśród 78 skarg rozpoznanych pozytywnie:
− 48 skarg dotyczyło przewlekłości postępowania;
− 3 skargi dotyczyło kultury urzędowania;
− 3 skargi dotyczyło treści orzeczeń;
− 4 skargi dotyczyło wykonania orzeczeń;
− 2 skargi dotyczyło czynności administracyjnych kierowników jednostek;
− 8 skarg dotyczyło czynności komorników;
− 10 skarg dotyczyło innego zakresu.
Największy procent skarg załatwionych pozytywnie stanowią skargi
dotyczące przewlekłości postępowania, bo 61,5%. Jednak w ujęciu wszystkich
skarg dotyczących przewlekłości postępowania, łącznie ze skargami
rozpoznanymi negatywnie ( w ilości 104 skarg) i w inny sposób ( w ilości 39
skarg) skargi rozpoznane pozytywnie stanowią 25,1% ogółu spraw z tej
kategorii.
119

3. Opis skarg zasadnych
a) Przykłady skarg skierowanych do Prezesa Sądu Okręgowego w
Warszawie.
Pion cywilny
Sk 44/08 – uznano skargę za zasadną wskazując, że doszło do szeregu
nieprawidłowości takich, jak nieprawidłowo określono w wyroku stronę
powodową a nadto Sąd bezpodstawnie odmówił sporządzenia uzasadnienia
wydanego w sprawie wyroku zaocznego.
Sk 174/08 - uznano skargę za zasadną albowiem wykazano, iż czynności nie
były podejmowane przez Sąd przez okres niemal roku pomimo składania przez
skarżących pism procesowych. Sprawę tę objęto nadzorem.
Sk 193/08 – uznano skargę za zasadną, gdyż na przestrzeni sześciu lat od
momentu wszczęcia postępowania po stronie Sądu wystąpiły okresy
bezczynności, których nie można uzasadnić stanem postępowania. Sprawę
objęto stałym nadzorem Prezesa Sądu Okręgowego w Warszawie.
Pion gospodarczy
Sk 172/08 – uznano skargę za zasadną, gdyż dotyczyło ona niewykonania przez
okres sześciu miesięcy zarządzenia sędziego referenta przez sekretariat. W
związku z powyższym udzielono ustnego upomnienia sekretarzowi sądowemu.
Pion egzekucyjny
Sk 128/08 – uznano skargę za zasadną, dotyczyła ona dokonywania przez
komornika zajęć wierzytelności i potrąceń ze świadczeń, które powstały i stały
się wymagalne po zawieszeniu przez Sąd postępowania egzekucyjnego. Z uwagi
na stwierdzone nieprawidłowości zwrócono się do Wiceprezesa Sądu
Rejonowego o wszczęcie z urzędu postępowania w przedmiocie nadzoru nad
czynnościami komornika w trybie art. 759 § 2 kpc, a także wystosowano do
komornika pismo dyscyplinujące.
120

Sk 168/08 – uznano skargę za zasadną, dotyczyła ona opieszałości w
przedmiocie usunięcia dłużnika z lokalu wierzyciela. Sprawę tę objęto nadzorem
administracyjnym Prezesa Sądu Okręgowego, a także zwrócono się do Prezesa
Sądu Rejonowego o wszczęcie z urzędu postępowania w przedmiocie nadzoru
nad czynnościami komornika w trybie art. 759 § 2 kpc.
Pion rodzinny
Sk 146/08 – uznano skargę za zasadną w części, a mianowicie w zakresie
bezczynności Sądu w rozpoznaniu wniosku o zabezpieczenie alimentów, po 25
stycznia 2008 roku, kiedy ustały wszelkie przeszkody do rozpoznania tegoż
wniosku. Na powyższe nieprawidłowości zwrócono Przewodniczącego
Wydziału pisemną uwagę.
Pion pracy
Sk 87/08 – uznano za zasadną skargę w zakresie przewlekłości postępowania w
sprawie XXI P 44/08, zarejestrowanej w sądzie w dniu 5 czerwca 2001 roku.
Sprawa została objęta nadzorem administracyjnym Prezesa Sądu Okręgowego.
Sk 169/08 – uznano skargę za zasadną, albowiem uwzględniono skargę
pozwanego na przewlekłość postępowania w sprawach XXI P 476/05 oraz XXI
P 452/06. Postępowanie w sprawach zostało objęte nadzorem Prezesa Sądu
Okręgowego w lipcu 2008 roku, natomiast uległo zakończeniu we wrześniu
2008 roku.
Pion ubezpieczeń społecznych
Sk 3/08 – uznano skargę za zasadną – dotyczyła ona przewlekłości
postępowania w sprawie o sygnaturze XIV U 1949/07. W wyniku powyższego
sprawa ta została objęta comiesięcznym nadzorem Prezesa Sądu Okręgowego w
styczniu 2008 roku, jednakże nadzór ten został zdjęty w kwietniu 2008 roku z
uwagi na uprawomocnienie się wydanego w sprawie orzeczenia.
Pion karny
121

Sk 263/08 - uznano skargę za zasadną w zakresie przewlekłości postępowania,
albowiem przez okres dwóch lat nie podjęto postępowania w sprawie w zakresie
merytorycznego jej rozpoznania. Z uwagi na powyższe Wiceprezes Sądu
Okręgowego w Warszawie w dniu 13 listopada 2008 roku zobligowała Prezesa
Sądu Rejonowego do objęcia wyżej wymienionej sprawy nadzorem. W tejże
sprawie prawomocnym postanowieniem z dnia 21 listopada 2008 roku Sąd
Rejonowy zwrócił sprawę Prokuraturze celem uzupełnienia postępowania
przygotowawczego.
Sk 253/08 – uznano skargę za zasadną, albowiem w protokole posiedzenia Sądu
w sprawie IX K 1312/07 stwierdzono brak zapisu o stawiennictwie
przedstawiciela Helsińskiej Fundacji Praw Człowieka oraz jego usunięciu z sali
rozpraw. Z uwagi na to Wizytator ds. karnych Sądu Okręgowego w Warszawie
zobligowała Prezes Sądu Rejonowego do zwrócenia uwagi na większą dbałość
sporządzania protokołów zarówno posiedzeń jak i rozpraw.
Sk 286/08 – uznano skargę za zasadną, albowiem w sprawie IX Kz 1039/08 Sąd
Okręgowy błędnie wysłał zawiadomienie o terminie posiedzenia. Z uwagi na
powyższe została zwrócona uwaga w trybie służbowym osobie winnej omyłki i
jednocześnie Sędzia Wizytator przeprosił za zaistniałą sytuację.
b) Przykłady skarg zasadnych skierowanych do Prezesów Sądów
Rejonowych.
Sąd Rejonowy w Pruszkowie
Sk 21/08 – uznano skargę za zasadną, była to skarga na czynności komornika
sądowego w sprawie Km 1864/04, w której obciążono nieruchomość hipoteką
przymusową wpisana na wniosek komornika oraz prowadzone przez tego
komornika postępowanie egzekucyjne, o którym to skarżący nie został
powiadomiony.
122

Sk 1/08 – uznano skargę za zasadną, dotyczyła ona przewlekłości postępowanie
w sprawie I Co 264/04, która to dotyczyła nie zatwierdzenia przez Sąd planu
podziału nieruchomości. W wyniku powyższej skargi Sąd postanowieniem z
dnia 10 stycznia 2008 roku dokonał planu podziału sumy uzyskanej z egzekucji.
Sk 24/08 – uznano skargę na przewlekłość postępowania wydziału ksiąg
wieczystych za zasadną, gdzie skarżąca podniosła nie otrzymanie z tego
Wydziału zawiadomienia o rozpoznaniu wniosku o wpis hipoteki do księgi
wieczystej.
Sk 28/08 – uznano skargę za zasadną, dotyczyła ona przewlekłości
postępowania w sprawach I Ns 605/04 oraz I Ns 628/02, w których to wydział
cywilny przez okres jednego roku mimo licznych interwencji telefonicznych nie
wydał dwóch odpisów postanowień. Wobec osoby winnej przewlekłości
zastosowano środki dyscyplinujące.
Sk 45/08 – uznano skargę za zasadną, dotyczyła przewlekłości postępowania w
sprawie III Rc 388/08, gdzie nie doręczono skarżącemu odpisów pism, a także
nie rozpoznano wniosku o wyznaczenie pełnomocnika z urzędu. Po interwencji
Prezesa Sądu rozpoznano wniosek a także doręczono odpisy brakujących pism.
Sk 47/08 – uznano skargę za zasadną, dotyczyła treści orzeczenia w sprawie I C
188/06 oraz kultury urzędowania. Skarżąca podnosiła niemożność uzyskania
informacji na temat zapadłego wyroku w sekretariacie wydziału cywilnego,
pouczono pracowników sekretariatu, co do sposobu udzielania informacji
telefonicznej, a także podjęto kroki zmierzające do zmiany osoby obsługującej
interesantów.
Sk 5/08 – uznano skargę za zasadną, dotyczyła czynności administracyjnych
kierowników jednostek organizacyjnych w sprawie I Ns 892/07, w której
wydano zarządzenie dotyczące ponaglenia wnioskodawcy do złożenia
egzemplarza gazety, gdy tymczasem wnioskodawcy podnosili, iż ponownie
zostali wezwani do wykonania tego zarządzenia. Ustalono, iż faktycznie żądany
egzemplarz gazety został złożony przez wnioskodawców.
123

Sąd Rejonowy w Grodzisku Mazowieckim.
Sk 3/08 – uznano skargę za zasadną, dotyczyła ona szczególnie opieszałości
sekretariatu w wykonaniu zarządzenia Przewodniczącej wzywającego
pozwanego do uzupełnienia braków formalnych wniesionej przez niego apelacji.
Zaistniała sytuacja spowodowana była wyjątkowym obciążeniem pracą
wydziału cywilnego w związku ze wzrostem wpływu spraw w 2007 roku oraz
znacznymi brakami kadry orzeczniczej i urzędniczej w tymże okresie.
Sk 6/08 – uznano skargę za zasadną, dotyczyła ona nieprawidłowości w
działaniach komornika w sprawie o eksmisję. Komornik nie przeprowadził
eksmisji w terminie 3 lat od uprawomocnienia się orzeczenia Sądu, pomimo iż
dłużnikowi przyznano prawo do lokalu socjalnego.
Sąd Rejonowy dla m.st. Warszawy
Sk 30/08 – uznano skargę za zasadną, dotyczyła ona przewlekłości
postępowania w sprawie VIII GC 897/06. Opóźnienie w podejmowaniu
czynności w powyższej sprawie wystąpiło na skutek zaginięcia akt, jednakże
wszczęto z urzędu postępowanie w sprawie odtworzenia akt.
Sk 25/08 – uznano skargę za zasadną, dotyczyła ona przewlekłości
postępowania w sprawie IX GCo 763/07 (poprzednia sygnatura XV NG
6364/00). Na skutek skargi wnioskodawczyni o nadanie klauzuli wykonalności
nakazowi zapłaty Sąd postanowieniem z dnia 30 czerwca 2008 roku nadał
klauzulę wykonalności i tytuł wykonawczy w sprawie.
Sk 20/08 – uznano skargę za zasadną, dotyczyła ona kategorii wykonanie
orzeczeń. W tejże sprawie jedynym uchybieniem ze strony Sądu było to, iż w
dacie wydania postanowienia o przekształceniu spółki Sąd winien był wszcząć z
urzędu procedurę wykreślenia z rejestru spółki akcyjnej.
Sąd Rejonowy dla Warszawy-Mokotowa
124

Sk 96/08 – uznano skargę za zasadną, dotyczyła ona omyłkowo niewykreślonej
wzmianki o wniosku, której domagał się interesant. Na skutek interwencji
skarżącego została ona niezwłocznie wykreślona z księgi wieczystej, interesant
został przeproszony za zaistniałe nieprawidłowości.
Sk 54/08 – uznano skargę za zasadną, dotyczyła ona wydania wyroku łącznego,
gdzie po interwencji skarżącego przesłano akta niezbędne do wydania wyroku
łącznego innemu sądowi.
Sąd Rejonowy dla Warszawy-Śródmieścia
Sk 8/08 – uznano skargę za zasadną, dotyczyła ona braku podstaw do wszczęcia
postępowania egzekucyjnego, o którym został powiadomiony komornik.
Ponadto wystąpiono do Prezesa Sądu Okręgowego o wszczęcie postępowania
dyscyplinarnego wobec komornika.
Sk 9/08 – uznano skargę za zasadną, dotyczyła ona naliczenia niewłaściwej
opłaty od wniosku o wszczęcie postępowania egzekucyjnego. Komornik został
poinformowany o stwierdzonym uchybieniu, a dłużnikowi udzielono
obszernych wyjaśnień.
Sk 24/08 – uznano skargę za zasadną, dotyczyła ona przewlekłości
postępowania zażaleniowego w sprawie I Nc 2476/08. W skutek interwencji
skarżącego sprawa niniejsza została objęta nadzorem Prezesa Sądu Rejonowego.
Sąd Rejonowy dla Warszawy-Woli
Sk 1/08 – uznano skargę za zasadną, dotyczyła ona czynności komornika w
przedmiocie kultury urzędowania. Po analizie akt sprawy i na podstawie
wyjaśnień komornika udzielono skarżącemu odpowiedzi, iż faktycznie doszło
do przekroczenia przez komornika podczas dokonywania czynności
egzekucyjnych zasad etyki zawodowej.
Sk 6/08 – uznano skargę za zasadną, dotyczyła ona kultury urzędowania.
Skarżący podniósł, iż niedostatecznie powiadomiono go o zmianie sali rozpraw,
125

co skutkowało jego spóźnieniem na termin rozprawy. W związku z powyższym
przeproszono skarżącego za niedogodności związane ze zmianą sali.
Sąd Rejonowy Piasecznie
Sk 9/08 – uznano skargę za zasadną, dotyczyła ona rozpatrzenia sprawy na
posiedzeniu pomimo braku doręczenia stronie zawiadomienia o tym terminie,
ustalono bowiem, iż strona została o terminie powiadomiona telefonicznie 12
dni przed terminem posiedzenia. Zwrócono uwagę na pisemne, prawidłowe
powiadamianie stron o terminach.
V. Terminowość załatwiania skarg i wniosków oraz przyczyny
przeterminowań
W 2008 roku w okręgu Sądu Okręgowego w Warszawie z
przekroczeniem terminu załatwiono ogółem 28 skarg, przy czym w Sądzie
Okręgowym w Warszawie - 17 skarg, a w sądach rejonowy okręgu Sądu
Okręgowego w Warszawie – 11 skarg, z czego w Sądzie Rejonowym w
Grodzisku Mazowieckim – 9 skarg oraz w Sądzie Rejonowym w Piasecznie – 2
skargi.
jak:
Skargi załatwione z przekroczeniem terminu dotyczyły takich kategorii
− przewlekłości postępowania – 7 skarg;
− kultury urzędowania – 1 skarga;
− treści orzeczeń – 5 skarg;
− wykonania orzeczeń - 1 skarga;
− czynności administracyjnych kierowników jednostek – 1 skarga;
− czynności komorników – 6 skarg;
126

− innych – 7 skarg.
Najczęściej przyczynami przekroczenia terminu do udzielenia odpowiedzi
skarżącemu były:
− niemożność uzyskania w terminie wyjaśnień od osób odpowiedzialnych
za załatwianie sprawy będącej przedmiotem skargi (skargi, które uległy
przeterminowaniu w Sądzie Rejonowym w Grodzisku Mazowieckim);
− niemożność udzielenia odpowiedzi w terminie z uwagi na fakt, iż akta
sprawy będące przedmiotem skargi znajdowały się w dyspozycji Sądu
wyższej instancji lub biegłych (skargi skierowane do Prezesa Sądu
Okręgowego – pion karny i pion cywilny);
− znacząca zmiana kadrowa sędziów wizytatorów w pionie cywilnym;
− okresowe zwiększenie obciążenia pracą sędziów wizytatorów oraz
kierowników jednostek organizacyjnych spowodowane chorobami lub
urlopami innych sędziów wizytatorów oraz kierowników jednostek
organizacyjnych (skargi skierowane do Prezesa Sądu Okręgowego w
Warszawie – pion cywilny oraz skargi skierowane do Prezesa Sądu
Rejonowego w Grodzisku Mazowieckim).
VI. Charakterystyka ilościowa i tematyczna przyjęć interesantów
zgłaszających się w trybie art. 253 kpa w sprawach skarg i
wniosków
Problematyka podnoszona przez interesantów zgłaszających się w sprawie
skarg i wniosków w trybie art. 253 kpa w zasadzie jest tożsama z problematyką
poruszaną w skargach pisemnych. Przedmiotem skarg zgłaszanych ustnie w
głównej mierze są kwestie związane z przewlekłością postępowania, interesanci
zgłaszają głównie prośby o przyśpieszenia pierwszego terminu rozprawy czy też
127

kolejnych terminów, rozpoznania konkretnych wniosków składanych przez nich
w trakcie rozpoznawania spraw.
Ponadto wielokrotnie interesanci oczekują od organów nadzoru Sądu
wyjaśnienia zawiłości prawnych, potwierdzenia prawidłowości czynności
podejmowanych przez Sąd orzekający, jak również podjęcia natychmiastowych
działań zmierzających do rozpoznania i zakończenia sprawy merytorycznie.
Często osoby niezadowolone z merytorycznego rozstrzygnięcia sądu traktują
organ nadzoru administracyjnego jako swojego rodzaju kolejną instancję
odwoławczą.
W 2008 roku w Sądzie Okręgowym sędziowie wizytatorzy przyjęli 256
interesantów, z czego:
− w pionie cywilnym – 79 (łącznie ze sprawami egzekucyjnymi)
− w pionie karnym - 38
− w pionie gospodarczym - 35
− w pionie pracy – 24
− w pionie ubezpieczeń społecznych - 21
− w pionie rodzinnym - 48
− w pionie ksiąg wieczystych - 11
Prezes i Wiceprezesi Sądu Okręgowego w Warszawie łącznie osobiście
przyjęci skargi od 37 interesantów.
W sądach rejonowych w okręgu Sądu Okręgowego w Warszawie przyjęto
łącznie 5702 interesantów w sprawach skarg i wniosków, w tym 788
interesantów zostało przyjętych przez kierownictwo jednostek organizacyjnych.
Przyjęcia interesantów w ramach skarg i wniosków w poszczególnych
jednostkach organizacyjnych w 2008 roku kształtowało się następująco:
128

− w Sądzie Rejonowy dla m.st. Warszawy przyjęto 303 interesantów, z
czego przez kierownictwo jednostek organizacyjnych - 32;
− w Sądzie Rejonowy dla Warszawy- Mokotowa przyjęto 2582
interesantów, z czego przez kierownictwo jednostek organizacyjnych -
226;
− w Sądzie Rejonowy dla Warszawy-Śródmieścia przyjęto 601
interesantów, z czego przez kierownictwo jednostek organizacyjnych -
110;
− w Sądzie Rejonowy dla Warszawy-Woli przyjęto 203 interesantów, z
czego przez kierownictwo jednostek organizacyjnych - 25;
− w Sądzie Rejonowy dla Warszawy-Żoliborza przyjęto 236 interesantów, z
czego przez kierownictwo jednostek organizacyjnych - 54;
− w Sądzie Rejonowy w Grodzisku Mazowieckim przyjęto 471
interesantów, z czego przez kierownictwo jednostek organizacyjnych -
61;
− w Sądzie Rejonowy w Pruszkowie przyjęto 610 interesantów, z czego
przez kierownictwo jednostek organizacyjnych - 124;
− w Sądzie Rejonowy w Piasecznie przyjęto 696 interesantów, z czego
przez kierownictwo jednostek organizacyjnych – 156.
Łączenie w okręgu Sądu Okręgowego w Warszawie w ramach skarg i
wniosków zostało przyjętych 5995 interesantów, w tym przez kierownictwo
jednostek organizacyjnych 825 interesantów.
VII. Wnioski wynikające z dokonanej analizy
Jako pozytywne zjawisko należy odnotować malejącą ilości skarg
skierowanych do Prezesa Sądu Okręgowego w okresie sprawozdawczym,
129

owiem w 2008 roku ilości skarg skierowanych do Prezesa Sądu Okręgowego w
Warszawie zmalała o ponad połowę w porównaniu z 2007 rokiem, we
wszystkich pionach orzeczniczych oraz dotyczyła wszystkich kategorii spraw.
W roku 2008 wpłynęło 315 skarg, a w roku 2007 - 782 skargi, w tym
największy wpływ skarg odnotowano w pionie karnym, podobnie jak w roku
poprzednim.
Najliczniejsze skargi wpływające do Prezesa Sądu Okręgowego w
Warszawie wystąpiły w kategorii przewlekłości postępowania, treści orzeczeń
oraz skarg kwalifikowanych jako inne. W dużej mierze skargi wpływające do
Prezesa Sądu Okręgowego w Warszawie wynikały z przekazywania ich celem
załatwienia przez inne organy państwowe, głównie Ministerstwo
Sprawiedliwości. Skarżący często byli przekonani, iż minister może wpływać na
sposób rozstrzygnięcia konkretnych spraw, a nawet na zmianę prawomocnych
orzeczeń.
Jako przyczynę malejącej ilości skarg należy postrzegać poprawę warunków
funkcjonowania poszczególnych jednostek np. przeniesienie wydziałów pracy i
ubezpieczeń społecznych do nowo wyremontowanej części sądu, co przyczyni
się z pewnością do lepszej pracy tychże wydziałów.
Natomiast należy zaznaczyć, że ilość skarg kierowanych do Prezesów Sadów
Rejonowych wzrosła w niewielkiej ilości z 232 skarg w 2007 roku do 297 skarg
w roku 2008, co stanowi 21,9%.
Największy wzrost liczby skarg dotyczył Sądu Rejonowego dla Warszawy-
Mokotowa, jednakże pozytywną strona tego zjawiska było to, iż na ogólną ilość
skarg wpływających w liczbie 106, tylko 17 załatwiono pozytywnie.
Natomiast największy spadek skarg nastąpił w Sądzie Rejonowy dla
Warszawy-Woli z 30 skarg w 2007 roku na 20 skarg w 2008 roku oraz w Sądzie
Rejonowym dla m.st. Warszawy z 69 skarg w 2007 roku do 41 skarg w 2008.
130

VIII. Ocena realizacji zaleceń w resortowej informacji ze sposobu
załatwienia skarg w 2008 roku i wydanych ewentualnie
zarządzeniach nadzorczych
Podkreślenia po raz kolejny wymaga fakt, iż skargi na działalność Sądów
funkcjonujących w obrębie Sądu Okręgowego w Warszawie stanowią znikomy
odsetek spraw wpływających i rozpoznawanych przez te sądy, zaś wzrost liczby
skarg jedynie w niektórych sądach rejonowych nie może być interpretowany jak
świadczący o złej jakości pracy tychże sądów mając na uwadze wskazane wyżej
przyczyny zwiększenia tychże skarg.
Należy zwrócić uwagę, że już pod koniec 2006 roku dokonano
ujednolicenia sposobu rejestracji skarg przez poszczególnych Prezesów i
Wiceprezesów. Poddano pod rozwagę, aby skargi zawierały wyczerpujące
odpowiedzi na problemy poruszane prze skarżących, a w przypadku
niemożności udzielenia skarżącym odpowiedzi w terminie przewidzianym w art.
237 § 1 kpa kierowania pism o przyczynach zwłoki oraz zawiadomienia, iż
skarga zostanie załatwiona w późniejszym terminie.
Dużym czynnikiem, który mógłby wpłynął na mniejszą ilość skarg w
przeszłości będzie podjęcie dalszych działań mających na celu ustabilizowanie
kadry zarówno orzeczniczej jak i administracyjnej, zwiększenie ilości etatów
referendarskich oraz asystenckich.
Ocena sposobu załatwienia skarg.
Prezesi oraz Wiceprezesi pionowi szczegółowo monitorowali system
ewidencji skarg i po kwalifikacji pisma jako skargi, było ono rejestrowane w
repertorium Sk.
Malejąca ilość skarg wpływających do Prezesa Sądu Okręgowego w roku
2008 dowodzi lepszej pracy sądów i jedynie w pionie karnym odnotowuje się
131

duża liczbę skarg, jednak świadczy to o kryterium ewidencji pism jako skarg w
tym pionie.
Podkreślenia również wymaga fakt, iż większość skarg wpływających do
wszystkich jednostek z okręgu Sądu Okręgowego w Warszawie załatwianych
jest w terminie, jedynie 28 skarg zostało załatwionych po upływie terminu, co
stanowi znaczą poprawę w stosunku do roku ubiegłego, w którym po terminie
załatwiono 100 skarg.
W stosunku do ogółu skarg wpływających do sądów z okręgu Sądu
Okręgowego w Warszawie przeważają skargi niezasadne, których odnotowano
w roku 2008 – 404, co stanowi 66% ogółu wpływających skarg.
Stosowanie przez kierownictwo sądów w 2008 roku środków
dyscyplinujących nie było w zasadzie wynikiem uwzględnienia skarg i
wniosków w nim zawartych, lecz wynikało z uchybień stwierdzonych w toku
przeprowadzonych lustracji lub wizytacji. Ponadto wiązało się to także z
uznaniem skarg na przewlekłość postępowania za zasadne, sprawy te
obejmowano przeważnie nadzorem administracyjnym Prezesa Sądu
Okręgowego w Warszawie zobowiązując Przewodniczących Wydziałów do
składania comiesięcznych sprawozdań z przebiegu tychże spraw.
W celu ograniczenia skarg zasadnych dotyczących tzw. spraw starych
szczególnie ponad trzyletnich została utworzona komórka nadzoru w celu
monitorowania tych spraw, co z pewnością w przyszłości spowoduje spadek
spraw w tej kategorii.
Ponadto w bieżącym roku główny nacisk czynności nadzorczych przez
kierownictwa Sądu warszawskiego został położony na tę kategorię spraw.
Skargi uznane za zasadne na przykład:
− w sprawie Sk 3/08 dotyczyła szczególnej opieszałości sekretariatu
w wykonaniu zarządzenia Przewodniczącej wzywającego
pozwanego do uzupełnienia braków formalnych wniesionej przez
niego apelacji. Zaistniała sytuacja spowodowana była wyjątkowym
132

obciążeniem pracą wydziału cywilnego w związku ze wzrostem
wpływu spraw w 2007 roku oraz znacznymi brakami kadry
orzeczniczej i urzędniczej w tymże okresie. Zwrócono uwagę
kierownictwu wydziału na konieczność wyeliminowania w
przyszłości takich zdarzeń.
− w sprawie Sk 30/08 dotyczyła przewlekłości postępowania w
sprawie VIII GC 897/06. Opóźnienie w podejmowaniu czynności
w powyższej sprawie wystąpiło na skutek zaginięcia akt, jednakże
wszczęto z urzędu postępowanie w sprawie odtworzenia akt.
Zwrócenia uwagi wymaga również fakt, iż zmniejszeniu uległa także ilość
skarg dotyczących kultury urzędowania w roku 2007 – 43 skargi, a w roku 2008
– 33 skargi z czego tylko 3 skargi w 2008 roku zostały uznane za zasadne.
Ponadto coraz liczniejsza grupa pracowników administracyjnych
obejmowana jest szkoleniami z zakresu obsługi tzw. „trudnych interesantów”.
Nie budzi zastrzeżeń jakość i wnikliwość, a także w przeważającej mierze
terminowość udzielanych odpowiedzi, albowiem większość skarżących już po
jednorazowej informacji na ich wystąpienia czuje się nimi usatysfakcjonowana,
choć zawsze istnieje taka grupa skarżących w każdym pionie orzeczniczym,
która polemizuje z każdym pismem otrzymywanym w wyniku złożonej skargi.
W 2008 roku odnotowano jedynie jedną skargę złożoną przez posła w
Sądzie Rejonowy w Piasecznie, który interweniował w sprawie skierowania
strony na leczenie psychiatryczne.
133

134