LEISA KANNADA October 2009 layout

wÓæíŸÃ… 2009

Magazine on Low External Input Sustainable Agriculture

Compilation of selected translated articles into Kannada

ÈàÓÝ Cíw¿á

ËÍæàÐÜ PÜ®Ü°vÜ ÓÜíbPæ

ÈàÓÝ Cíw¿á

ËÍæàÐÜ PÜ®Ü°vÜ ÓÜíbPæ

D ÓÜíbPæ¿áá CíXÉàÑ®Ü ÈàÓÝ Cíw¿Þ¨Ü

PÜ®Ü°vÜ A®ÜáÊÝ¨Ü. C¨ÜÃÜÈÉ ±ÜÅPÜoÊÝ¨Ü

ÇæàS®ÜWÜÙÜ®Üá° CíXÉàÑ®Ü ÊÜáãÆ©í¨Ü

ñæWæ¨ÜáPæãÙÜÛÇÝX¨æ.

ËÙÝÓÜ: G.GÊÜå….C ´‚èívæàÐÜ®…

®Üí. 204, 100 μ‚àp… ÄíW…Ãæãàv…,

ÊÜáãÃÜ®æà ´‚æàÓ… Ÿ®ÜÍÜíPÜÄ GÃÜvÜ®æà ¸ÝÉP…,

ÊÜáãÃÜ®æà Óæràh…, ¸æíWÜÙÜãÃÜá&560085

¨ÜãÃÜÊÝ~: + 91 & 080 & 26699512

26699522

´‚ÝÂP…Õ: + 91& 080 & 26699410

ÈàÓÝ Cíw¿á

ÊÜÂÊÜÓÝ§±ÜPÜ ÓÜí±Ý¨ÜPÜ : Pæ.Ë.GÓ…. ±ÜÅÓÝ¨…

ÓÜí±Ý¨ÜQ : q.Gí. ÃÝ«Ü

ÓÜí±Ý¨ÜQà¿á ÊÜáívÜÚ

q.Gí.ÃÝ«Ü, Pæ.Ë.GÓ…. ±ÜÅÓÝ¨…

(D ÓÜíbPæ¿á CíXÉàÐ… ÊÜáãÆ¨Ü

ÓÜíWÝÅÖÜPÜÃÜá)

PÜ®Ü°vÜ A®ÜáÊÝ¨Ü

±Üã|ì±ÜÅý ¸æàÙÜãÃÜá

PÜ®Ü°vÜ A®ÜáÊÝ¨ÜWÜÙÜ ÓÜíWÝÅÖÜQ

±Üã~ìÊÜÞ PÜí©

PÝ¿áì ¯ÊÜìÖÜOæ

Gí. Íæãà»Ý ÊÜá¿áÂ

PÜÆ³®æ ÊÜáñÜá¤ ±Üáo Ë®ÝÂÓÜ

¸æàÙÜãÃÜá ÓÜá¨ÜÍÜì®Ü

ÊÜáá¨ÜÅ|

ÓÝ³®… ²Åíp…Õ, ¸æíWÜÙÜãÃÜá

ÊÜááS±Üáo bñÜÅ

ÃÝX¿á®Üá° ÖæãÆPæR ÊÜáÃÜÚ ñÜí¨Ü

ÃÝ¿áaÜãÃÜá ÊÜá×Ùæ¿áÃÜá

bñÜÅ: GÓ…. g¿áÃÝh…

ËË«Ü BÊÜƒ£¤WÜÙÜá

ÈàÓÝ ÊÜÞÂWÜi‚à®…

WæãÉàŸÇ… BÊÜƒ£¤&CíXÉàÐ…

ÈàÓÝ ÃæËÓÝr w BWæãÅàCPÝÆi¿Þ

ÇÝÂq®… AÊæáàÄPÝ BÊÜƒ£¤&ÓÝ³ŒÂ¯Ð…

ÈàÓÝ Cíw¿á

»ÝÃÜñÜ¨Ü BÊÜƒ£¤&CíXÉàÐ…

ÓÜÇÝí ÊÜÞgÇÝÖ… ±æÃ…pÝ¯¿á®…

¸æÃæRÇÝígñÝ®…

Cívæãà®æàÑ¿Þ

BÊÜƒ£¤&Cívæãà®æàÑ¿á®…

AXÅ¨Ü±æ

±ÜÎcÊÜá BμÅPÝ BÊÜƒ£¤&´æÅía…

AXÅPÜÆcÃÜÓ…, GP…Õ²àÄ¿á¯Ò¿áÇ… ÁáÊÜå…,

AWæãÅàGPÝÇÝi¿Þ

¸æÅiÇ… BÊÜƒ£¤&±æãàaÜáìXàÓ…

ÈàÓÝ bà®Ü

bà®Ý BÊÜƒ£¤&bà®Ü

&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&

D ÓÜíbPæ¿áÈÉ ±ÜÅPÜoÊÝ¨Ü ËÐÜ¿áWÜÙÜ®Üá°

GÇÝÉ Äà£¿á GaÜcÄPæÀáí¨Ü ±ÜÄÎàÈÔ

ÓÝ«ÜÂÊÝ¨ÜÐÜár ÓÜÄ¿ÞX ¯àvÜÆá

±ÜÅ¿á£°ÓÜÇÝX¨æ. CÈÉ ±ÜÅPÜoÊÝ¨Ü ÇæàS®Ü

WÜÙÜÈÉÃÜáÊÜ ËÐÜ¿áWÜÚWæ ÇæàSPÜÃæà

gÊÝ¸ÝªÃÜÃÜá.

CÈÉ ±ÜÅPÜoÊÝ¨Ü ÇæàS®ÜWÜÙÜ ±Üw¿áaÜc®Üá°

CñÜÃÜ K¨ÜáWÜÄWæ ÖÜíaÜÆá ÓÜí±Ý¨ÜQà¿á

ÊÜáívÜÚ¿á J²³WæÀá¨æ.

&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&&

D ÓÜíbPæ¿á®Üá°

®Ü¸Ýv…ì (NABARD)

±ÝÅÁãàiÔ¨æ

ÈàÓÝ LEISA

http://india.leisa.info

ÈàÓÝ (LEISA)ÊÜâ ÖæãÃÜX®Ü JÙÜÓÜáÄWÜÙÜ®Üá° PÜwÊæáWæãÚÓÜáÊÜâ¨Üá ÊÜáñÜá¤ ÓÜáÔ§ÃÜ PÜêÑ¿á

PÜáÄñÝX¨æ. C¨Üá ÃæçñÜÄWæ ñÝí£ÅPÜ ÊÜáñÜá¤ ÓÝÊÜÞiPÜ BÁáRWÜÙÜ®Üá° ñæÃæ¨Üá ±ÝÄÓÜÄPÜÊÝX

¨ÜƒyÜÊÝ¨Ü ÊÜÞWÜì¨ÜÈÉ EñÝ³¨Ü®æ ÊÜáñÜá¤ B¨Ý¿á ÖæbcÓÜáÊÜ PÜáÄñÜá A®æÌàÑÓÜáÊÜíñæ

ÊÜÞvÜáñÜ¤¨æ. ÈàÓÝÊÜâ ÓÜ§Úà¿á ÓÜí±Ü®Üã¾Æ ÊÜáñÜá¤ ®æ„ÓÜXìPÜ Ë«Ý®ÜWÜÙÜ BÍÝ¨Ý¿áPÜ

ŸÙÜPæ¿á PÜáÄñÝX¨æ. Jí¨æãÊæá¾ A¯ÊÝ¿áìÊÝ¨ÜÃæ, ÖæãÃÜX®Ü JÙÜÓÜáÄWÜÙÜ ÓÜáÃÜüñÜ ÊÜáñÜá¤

±ÜÄOÝÊÜáPÝÄ¿Þ¨Ü ŸÙÜPæ¿á®Üá° J±ÜâŒ³ñÜ¤¨æ. C¨Üá ±ÜâÃÜáÐÜ ÊÜáñÜá¤ ÊÜá×ÙÝ ÃæçñÜÃÜ®Üá°

ÓÜŸÆÃÜ®Ý°XÓÜáÊÜâ¨Üá ÊÜáñÜá¤ ÓÜÊÜáá¨Ý¿áWÜÙÜá AÊÜÃÜ ÓÜÌíñÜ hÝn®Ü, PèÍÜÆÂ, ÊÜåèÆÂ, ÓÜíÓÜRŒƒ£

ÊÜáñÜá¤ ÓÜíÓæ§WÜÙÜ®Üá° ÊÜáãÆÊÝXÔPæãívÜá AÊÜÃÜ »ÜËÐÜÂ¨Ü ¯ÊÜÞì| ÊÜÞvÜáÊÜ ±ÜÅ¿áñÜ°¨Ü

PÜáÄñÝX¨æ. ÈàÓÝÊÜâ ÓÜÖÜ»ÝXñÜÌ¨Ü Ë«Ý®ÜWÜÙÜÈÉ PÜêÑ A¼ÊÜê©œ, Ÿ¨ÜÇÝ¨Ü AWÜñÜÂWÜÙÜá ÖÝWÜã

±ÜÄÔ§£WÜÚWæ C¨Ü®Üá° ÊÜÞ±ÜìwÔ ÃæçñÜÃÜ ÖÝWÜã CñÜÃÜ QÅ¿ÞÎàÆÃÜ «ÝÃÜ| ÍÜQ¤¿á®Üá°

ŸÆWæãÚÓÜáñÜ¤¨æ. ÈàÓÝÊÜâ ÓÜ§Úà¿á ÊÜáñÜá¤ ËÍæàÐÜ hÝn®ÜWÜÙÜ hæãñæ ÓæàÄ A®æÌàÑÓÜáñÜ¤¨æ ÊÜáñÜá¤

ÊÜááí©®Ü A¼ÊÜƒ©œWæãàÓÜRÃÜ ±ÜÄÓÜÃÜ WÜá|ËÃÜáÊÜ ÃÜaÜ®æWæ ÓÜãñÜÅÃÜã±Ü¨ÜÈÉ ¯¿áÊÜáWÜÙÜ®Üá°

ÊÜÂPÜ¤WæãÚÓÜÆá ±ÜÅ»ÝÊÜ ¹àÃÜáñÜ¤¨æ. ÈàÓÝ Jí¨Üá ±ÜÄPÜÆ³®æ. Jí¨Üá A®ÜáÓÜí«Ý®Ü ÊÜáñÜá¤

Jí¨Üá ÃÝgQà¿á ÓÜí¨æàÍÜ.

G Gí C ´èívæàÍÜ®…

G Gí C ±ÜÅ£ÐÝu®ÜÊÜâ ¸æàÓÝ¿á¨Ü ±Ü¿Þì¿áWÜÙÜ®Üá° ÃÜã²ÓÜáÊÜ, PÜêÑPÜÃÜ AÄÊÜ®Üá°

ÔÄÊÜíñÜWæãÚÓÜáÊÜ,A»ÜáÂ¨Ü¿á ÓÜíÓæ§WÜÙÜ®Üá° JWÜãYwÓÜáÊÜ ÊÜáñÜá¤ A®Üá»ÜÊÜWÜÙÜ®Üá°

ÖÜíbPæãÙÜáÛÊÜ ÊÜáãÆPÜ ¨ÜQÒ| ±ÜÅÓÜ¤»ÜãËá¿á AÃæ J| ±ÜÅ¨æàÍÜWÜÙÜ ÓÜ|¡ ÊÜáñÜá¤ ÊÜá«ÜÂÊÜá

PÜêÑPÜÃÜÈÉ ±ÝÄÓÜÄPÜ PÜêÑ¿á®Üá° Eñæ¤àiÓÜá£¤¨æ.

ËÍÜÌÓÜ§ÃÜá

A«ÜÂPÜÒÃÜá : vÝ. BÃ…. ¨ÝÌÃÜQà®Ý¥…

ShÝíb: ÎÅà GÓ….GÇ…. ÎÅà¯ÊÝÓ…

ÓÜ¨ÜÓÜÂÃÜá : vÝ. Gí. ÊÜáÖÝ¨æàÊÜ±Ü³, ÎÅà G®…. i. ÖæWÜvæ, vÝ. ËsÜÆÃÝg®…, vÝ. Pæ.

ÎÊÜÍÜíPÜÃ…, vÝ. G®…. Pæ. ÓÝí\, vÝ. ÆÈñÝ I¿áÃ… ÊÜáñÜá¤ vÝ. Ë.G®…. ÓÝÈÊÜás…

CÙæ¿á ILEIA

ÖæãÃÜX®Ü JÙÜÓÜáÄWÜÙÜ®Üá° PÜwÊæá ÊÜÞvÜáÊÜ ÊÜáñÜá¤ ÓÜáÔ§ÃÜ PÜêÑ¿á ÊÜÞ×£WæãàÓÜRÃÜ CÃÜáÊÜ

Pæàí¨ÜÅ. ÈàÓÝ ±ÜáÃÜÊÜ~ ÊÜáñÜá¤ CñÜÃÜ ±ÜÅPÜoOæWÜÙÜ ÊÜáãÆPÜ ÈàÓÝ (LEISA) ÔÌàPÝÃÜPæR

CÙæ¿á ËÊÜÃÜ ¯àw Eñæ¤àiÓÜáñÜ¤¨æ. ÈàÓÝ (LEISA) ŸWæY ËÍæàÐÜÊÝ¨Ü ÊÜáãÆ

AíQAíÍÜWÜÙÜ ÊÜÞ×£ ÊÜáñÜá¤ CñÜÃÜ ÊÜÞ×£WÜÙÜá ÖÝWÜã ±ÜÃÜÓÜ³ÃÜ ÓÜíÊÝ¨ÜPÝRX Jí¨Üá

Êæ¸…Óæço®Üã° ¯ÊÜì×ÓÜáñÜ¤¨æ. ÓÜáÔ§ÃÜ PÜêÑ¿á A¼ÊÜê©œ PÜáÄñÜá A®æàPÜ CñÜÃÜ ÊÜáãÆ

ÊÜÞ×£WÜÙÜ®Üá° J¨ÜXÓÜáÊÜ ÊÜÞWÜì & ÈàÓÝ Êæ¸…Óæ„p…: www.leisa.info

ÓÜíbPæ¿á A®ÜáÊÝ¨ÜPÜ : ÎÅà ±Üä|ì±ÜÅý ¸æàÙÜãÃÜá

ÓÝWÜÃÜ ñÝÆãÉQ®Ü, ¸æàÙÜãÄ®ÜÊÜÃÜá. PÜêÑ, WÝÅËáà| A¼ÊÜƒ©œ ÊÜáñÜá¤ ËhÝn®Ü¨Ü ŸWæY ÓÜáÊÜÞÃÜá

600PÜãR ÖæaÜác ÇæàS®ÜWÜÙÜ®Üá° ŸÃæ©ÃÜáÊÜ A»ÜáÂ¨Ü¿á ±ÜñÜÅPÜñÜìÃÜá. "ñæÃæ¨Ü ¸ÝË ÊÜáÃÜá±ÜäÃÜ|

PÝPæãàÙÜ ¿áÍæãàWÝ¥æ', "ñæãàoWÝÄPæ', "ÓÜ|¡ EÚñÝ¿á', "´‚ÜÓ…r Hv…', "ÓÝÊÜ¿áÊÜ¨Ü

HÙÜá¹àÚ®ÜÈÉ ÖÜáÙæWÝÃÜá', "ÓÝÊÜ¿áÊÜ¨Ü A®Ü°¨Ü ŸorÆá QÇÝÃÜ' & PÜê£WÜÙÜ®Üá° ŸÃæ©¨ÝªÃæ.

ÖÜÆÊÝÃÜá PÜêÑ, ËhÝn®Ü, ÊÜÞ«ÜÂÊÜá ÓÜíZo®æWÜÙÜÈÉ ÓÜQÅ¿á PÝ¿áìPÜñÜì. "aÜÃÜPÜ

væÊ…Æ±…Êæáíp… g®ÜìÈÓ…r '±ÜÅÍÜÔ¤ ÊÜáñÜá¤ "¿áá¯Óæ´‚… g®ÜìÈÓ…r ´‚ÝÃ… Öæa… I Ë ±ÝÔqÊ…

²à±ÜÇ… BÂív… CÍÜãÂÓ…' ±ÜÅÍÜÔ¤ ±ÜâÃÜÓÜ¢ñÜ.

ÓÜíbPæ¿á Ë®ÝÂÓÜWÝÃÜ : ÎÅà ¸æàÙÜãÃÜá ÓÜá¨ÜÍÜì®Ü

μÅàÇÝÂ®…Õ ±ÜñÜÅPÜñÜìÃÜá. ÊÜáá¨ÜÅ|, B®…Çæç®… ÖÝWÜã Ë¨ÜáÂ®Ý¾®Ü ÊÜÞ«ÜÂÊÜá¨ÜÈÉ PÝ¿áì

¯ÊÜìÖÜOæ; ÊÜáá¨ÜÅ| ¯ÃÜã±ÜOæWÜÙÜÈÉ ÓÜQÅ¿á. mitramaadhyama.co.in AÊÜÃÜ ŸÃÜÖÜWÜÙÜ

hÝÆñÝ|.

²Å¿á K¨ÜáWÜÃæ,

¯Êæã¾í©Wæ

®ÝÊÜâ A®ÜáÊÝ©ñÜ BÊÜê£¤¿á GÃÜvÜ®æà ÓÜíbPæÁãí©Wæ Ÿí©¨æªàÊæ. C¨Üá

ÓÝ«ÜÂÊÝWÜÆá ¯àÊÜâ ¯àw¨Ü EñÝÕÖÜ»ÜÄñÜ ¸æíŸÆPæR ÊÜí¨Ü®æWÜÙÜá.

Êæã¨ÜÆ ÓÜíbPæWæ JÙæÛ¿á ÓÜ³í¨Ü®æ ÔQR¨æ; ÍÝÉZ®æ¿áã ¨æãÃæ£¨æ. ÓÜ§Úà¿á

»ÝÐæ¿áÈÉ ±ÜÅPÜoÊÝXÃÜáÊÜâ¨ÜÄí¨Ü ÈàÓÝ Cíw¿Þ Jí¨Üá "PÜáoáíŸ

ÊÜÞÂWÜi®…' BX¨æ Gí¨Üá PæÆÊÜâ K¨ÜáWÜÃÜá £ÚÔ¨ÝªÃæ. ¸æàÃæ ¸æàÃæ

ÊÜáãÆWÜÚí¨Ü ÓÜíbPæ¿á ŸWæY £Ú¨ÜáPæãívÜ ÖÜÆÊÜÃÜá ÓÜíbPæ ¸æàPæí¨Üá

PæãàÄ¨ÜªÃÜá.

D ÊÜÞÂWÜi®…®Üá° C®Ü°ÐÜár E±Ü¿ááPÜ¤ÊÝXÓÜáÊÜñÜ¤ ®ÝÊÜâ ¿á£°Ô¨æªàÊæ.

Ë®ÝÂÓÜ¨ÜÈÉ ÖÜÆÊÜâ Ÿ¨ÜÇÝÊÜOæWÜÙÜ®Üá° ¯àÊÜâ WÜÊÜá¯ÓÜŸÖÜá¨Üá. ÎÅà ¸æàÙÜãÃÜá

ÓÜá¨ÜÍÜì®Ü D Ë®ÝÂÓÜ ÃÜã²Ô¨ÝªÃæ.

¨æàÍÜ¨Ü AWÜÅÊÜÞ®ÜÂ PÜêÑ ¸ÝÂíP… BXÃÜáÊÜ ®Ü¸Ýv…ì D ÓÜíbPæ¿á®Üá°

±ÜÅPÜqÓÜÆá ±ÝÅÁãàg®æ ¯àw¨æ Gí¨Üá £ÚÓÜÆá ®ÜÊÜáWæ ÓÜíñÜÓÜÊÝWÜáñÜ¤¨æ.

AÊÜÃÜ ¸æíŸÆ©í¨ÝX ®ÝÊÜâ Öæbc®Ü ±ÜÅÊÜÞ|¨ÜÈÉ PÜ®Ü°vÜ¨Ü K¨ÜáWÜÃÜ®Üá°

ñÜÆá±ÜÈ¨æªàÊæ. ÈàÓÝ aÜÙÜÊÜÚ¿á®Üá° ÓÜáÔ§ÃÜÊÝXÓÜÆá ®ÝÊÜâ ÊÜÂQ¤WÜÙÜ ÊÜáñÜá¤

ÓÜíÓæ§WÜÙÜ E¨ÝÃÜ ÓÜÖÝ¿áÊÜ®Üá° ¯ÄàQÒÔ¨æªàÊæ.

D ÓÜíbPæ¿á®Üá° ¯ÊÜáWæ WèÃÜÊÜ±ÜÅ£¿ÞX PÜÚÓÜá£¤¨æªàÊæ. ÊÜááí¨æ¿áã D

±Ü£ÅPæ¿á®Üá° ±Üvæ¿ááÊÜ AÓÜQ¤ C¨ÜªÃæ ¨Ü¿áËoár ®ÜÊÜáWæ £ÚÔ. ¯ÊÜá¾®Üá° ®ÝÊÜâ

TÝ¿áí Bíaæ ±Üqr¿áÈÉ ÓæàÄÓÜáñæ¤àÊæ.

ÓÜí±Ý¨ÜPÜÃÜá

ËÐÜ¿áÓÜãb

ÓÜáÊÜá®ÜÓÜíWÜÊÜá 4

ÓÜíiàÊ… PÜáÆPÜ~ì

ŸÃÜvÜá ®æÆÊÜ®Üá° ÓÜáí¨ÜÃÜ ñæãàoÊÜ®Ý°X ÊÜÞvÜáÊÜ Êæã¨ÜÆ ÖÝWÜã ÍÜÅÊÜá¨Ü ´ÜÆÊæà ÓÜáÊÜá®Ü ÓÜíWÜÊÜá.

±ÜÄÓÜÃÜÓæ°à×¿ÞXÃÜáÊÜâ¨Üá, ÓÜÖÜg ÓÜí±Ü®Üã¾Æ¨Ü ÓÜ¨ÜºÙÜPæ, hÝ®ÜáÊÝÃÜá ÖÝWÜã ¸æÙæWÜÙÜÈÉ Êæ„Ë«ÜÂ

ÖæbcÓÜáËPæ& CÊæà CÈÉ®Ü Ô¨ÝœíñÜWÜÙÜá.

ÊÜáÖÝ®ÜWÜÃÜ¨Ü ®ÜvÜáË®ÜÈÉ ÖÜÚÛ 10

i.GÓ…. E¯°PÜƒÐÜ¡®… ®Ý¿áÃ…

£ÅÊæàívÜÅí ÊÜáÖÝ®ÜWÜÃÜ¨ÜÈÉ ®æÇæÔÃÜáÊÜÊÜÄWæ ñÝÃÜÔ ñæãàoÊÜâ ËÐÜÊÜááPÜ¤ ñÜÃÜPÝÄ¿á ±ÜÅÊÜááS ÊÜáãÆ.

AÊÜÃÜ QÅ¿ÞÎàÆñæÀáí¨Ü ±æÅàÃæà²ñÜÃÝ¨Ü PÜƒÑ CÇÝTæ "ÊÜáÖÝ®ÜWÜÃÜ¨Ü ®ÜvÜáË®ÜÈÉ ÖÜÚÛ' G®Üá°ÊÜ

ñÝÃÜÔñæãào ÖæbcÓÜáÊÜ Áãàg®æ ±ÝÅÃÜí¼Ô¨æ.

ÊÜá~¡®Ü BÃæãàWÜÂPæR ÓÝÊÜ¿áÊÜ bQñæÕ 18

Pæ. ÃÝZÊæàí¨ÜÅÃÝÊ…

ÊÜáÙæ¯àÃÜá ÓÜíWÜÅÖÜOæ, ÊÜá~¡®æãÙÜWæ ÓÝÊÜ¿áÊÜ iàÊÜ¨ÜÅÊÜÂWÜÙÜ ¯ÊÜÞì|, ®æÆ¨Ü ÊæáàÇæ ÖÝWÜã JÙÜWæ

Êæ„Ë«ÜÂWÜÙÜ ±æãàÐÜOæ ÊÜáñÜá¤ ±ÜÄÓÜÃÜ¨ÜÈÉ ±ÝÅ~WÜÙÜ Óæà±Üìvæ ÊÜááíñÝ¨ÜÊÜâ &ñæãào©í¨Ü Pæ„ñÜáí¸Ý

B¨Ý¿á ±Üvæ¿áÆá ÊÜÞvÜ¸æàPÝ¨Ü ÊÜáãÆÓèPÜ¿áìWÜÙÜá.

ÖæãÆWÜÚWæ ÊÜáÃÜÚ Ÿí¨Ü ¨æàÔà ÊæçË«ÜÂ 6

A¯ñÝ ±æçÆãÃÜá

ÔàÊæáŸ¨Ü®æ¿á ÊæãÙÜPæ ŸÄÓÜáÊÜ ÖæãÓÜ Ë«Ý®Ü 9

GÓ…. ÃÝÊÜáaÜí¨ÜÅ±Ü³

Ÿ¨ÜáPÜá Ÿ¨ÜÈÔ¨Ü ÊÜáÃÜWÜÙÜá 12

Gí.G®….PÜáÆPÜ~ì ÊÜáñÜá¤ ±ÜÅPÝÍ…»Üp…

ÊÜáábcWæWæ ±æà±ÜÃ… 14

¹.BÃ….Ë®Ý¿áPÜÃÝÊ…

ÓÜáÔ§ÃÜ PÜêÑWæ ÓÜ|¡ ±ÝÅ~WÜÙÜá 21

®ÝÃÝ¿á| Ãæwx¿áÊÜÃÜ AíPÜ|

D «ÜÌ¯ ®ÜÊÜá¾¨Üá ! 22

hÝ®… Bí¥æãà¯

QÃÜá«Ý®ÜÂWÜÚWæ ÊÜáÃÜáiàÊÜ

GÓ….Óæ³Œ„®… ÊÜáñÜá¤ G®….BÃ….±ÜÄà¨Ý

¯àÃÝÊÜÄ Ÿí¨Ü ÊæáàÇæ PæàÊÜÆ »ÜñÜ¤

¸æÙæ¿áá£¤¨Üª hæ±æãÃæ¿á ŸávÜPÜoár

g®ÜÄWæ QÃÜá«Ý®ÜÂWÜÙÜ®Üá° ÊÜáÃÜá±ÜÄaÜÀáÔ,

BÃæãàWÜÂ, ±èÑuPÜñæ ÖÝWÜã B¨Ý¿á

ÖæbcÓÜáÊÜÈÉ ÓÜÊÜáá¨Ý¿áWÜÚWæ ÓÜÖÝ¿á

ÊÜÞw¨Ü MSSRF GíŸ ÓÜPÝìÃæàñÜÃÜ

ÓÜíÓæ§¿á ÍÜÅÊÜá....

ÓÜáÊÜá®Ü ÓÜíWÜÊÜá

PÝvÜáñæãào¨Ü ÓæãŸWÜ ÓÜË¿áÆá Ÿ¯°

ÓÜíiàÊÜ PÜáÆPÜ~ì

................

®ÜÊÜá¾ ²Åà£¿á

ÓÜáÊÜá®ÜÓÜíWÜÊÜáÊæà DWÜ

®ÜÊÜá¾®Üá° ÃÜã²ÓÜá£¤¨æ

1996ÃÜÈÉ ®ÝÊÜâ «ÝÃÜÊÝvÜ©í¨Ü 10QÇæãàËáàoÃ… ¨ÜãÃÜ¨ÜÈÉ

17GPÜÃæ ŸÃÜvÜá®æÆ SÄà©Ô¨æÊÜâ.¹ÔÈ®ÜÈÉ Öæãà¨ÜÃæ ®æÃÜÙÜá

¯àvÜáÊÜ Jí¨æà Jí¨Üá ÊÜáÃÜÊÜä AÈÉÃÜÈÆÉ.®ÜÊÜá¾ÈÉ C¨Ü®Üá°

±ÜÄÊÜ£ìÓÜáÊÜ ¿ÞÊÜâ¨æà ¯àÈ®ÜûæÀáÃÜÈÆÉ. Jí¨æãí¨Üá ÓÝÄ

Jí¨æãí¨Üá ÁãàaÜ®æ ŸÃÜá£¤ñÜá¤. C¨Ü®Üá° ÖÜãWÜÙÜ ÓÜíWÜÊÜá,

ÖÜãÊÜá®ÜÔ®Ü ÓÜíWÜÊÜáÊÝXÓÜ¸æàPæíŸ PÜ®ÜÓÜá ¸æaÜcWæ ÊÜá®Ü¨æãÙÜË£¤ñÜá¤.

×àWÝX D hÝWÜPæR ÓÜáÊÜá®Ü, ÓÜá&ÊÜá®Ü ÓÜíWÜÊÜáÊæí¨Üá ÖæÓÜÄpærÊÜâ.

¨æãvÜx WæãàÊÜÞÙÜËí¨Üá ÖÜÓÜáÄ®Ü ÊÜ®ÜÔÄ¿ÞX¨æ. D PÝvÜáñæãào

©®æà ©®æà ÖæãÓÜiàËWÜÙÜ®Üá° WÜÚÓÜáñÝ¤ ÓÜÊÜáƒ¨ÜœÊÝWÜá£¤¨æ. ËË«Ü

ÓÜ¤ÃÜWÜÙÜÈÉ ñÜ¯°í¨Ü ñÝ®æà ËPÜÔÓÜá£¤¨æ. ±ÜÅ£ÓÝÄ Ÿí¨ÝWÜÆã

®ÜÊÜáWæãí¨Üá ×ñÜÊÝ¨Ü AaÜcÄ ¯àvÜá£¤¨æ.

ÓÜáÊÜá®Ü ÓÜíWÜÊÜá¨ÜÈÉ PæÆÓÜ ±ÝÅÃÜí¼ÓÜáÊÜ Êæã¨ÜÆá PæÆÊÜâ JÙæÛ¿á

bíñÜ®æWÜÙÜ®Üá° ÊÜáñÜá¤ ÓÝÊÜÞ®ÜÂ ¯¿áÊÜÞÊÜÚWÜÙÜ®Üá° ÃÜã²Ô¨æÊÜâ.

ŸÖÜÙÜ ÊÜááSÂÊÝ¨Ü Êæã¨ÜÆ ¯¿áÊÜá, gËáà¯®Ü ÊæáàÇæ

ñæãvÜXÓÜáÊÜ ®ÜÊÜá¾ ÍÜÅÊÜá ÊÜáñÜá¤ PÝ¿áìWÜÙÜá GÐÜár ÓÝ«ÜÂÊæäà AÐÜár

±ÜÄÓÜÃÜÓæ°à×¿ÞXÃÜ¸æàPÜá. A¨ÜÄí¨Ü ®ÜÊÜá¾ iàÊÜ®ÜPÜÅÊÜáÊÜ®Üá° ÓÜÖÜ

±ÜÄÓÜÃÜÓæ°à×¿ÞX ÊÜÞwPæãÙÜÛŸÖÜá¨Üá. ÓÝ«ÜÂË¨ÜªÐÜár ÓÜÖÜg

ÓÜí±Ü®Üã¾ÆWÜÙÜ®æ°à ŸÙÜÓÜ¸æàPæíŸ BÍÝÊÝ¨Ü GÃÜvÜ®æà ¯¿áÊÜá. ÓÜ¨Ý

ÊæçË«ÜÂWÜÙÜ®Üá° ÖæbcÓÜáñÜ¤Çæà CÃÜ¸æàPæíŸá¨Üá ÊÜáãÃÜ®æ¿á¨Üá. ®ÜÊÜá¾

±ÜÅ¿áñÜ° ÓÜÖÜg ÖÝWÜã ±ÜÄÍÜá¨ÜœÊÝXÃÜ¸æàPæíŸá¨Üá BÍÜ¿á.

gÇÝ®Ü¿á®Ü ¯ÊÜìÖÜOæ ÊÜáñÜá¤ gÆÊÜáãÆWÜÙÜá

±ÜÎcÊÜáZor¨Ü Aíb®Ü ®æÆË¨Üá. ±ÜÎcÊÜá¨Ü PÜvæ PÜw¨Ý¨Ü CÚhÝÃÜá.

EÚ¨Ü ÊÜáãÃÜã ©QR®ÜÈÉ ÓÜÌÆ³ CÚhÝÃÜá, ¨Üü|¨ÜÇæãÉí¨Üá

WÜávÜxË¨æ. Cwà gËáà¯®Ü ±Üü®æãào AÈÉí¨Ü ÔWÜáñÜ¤¨æ.

®ÝÊÜâ gËáà®Üá SÄà©ÓÜáÊÝWÜ BÃÜá Aw BÙÜPæR AíñÜgìÆËñÜá¤.

2000©í¨Ü ±ÝÅÃÜí»ÜÊÝ¨Ü ŸÃÜ©í¨ÝX ®ÝÇæRà ÊÜÐÜìWÜÙÜÈÉ ÊÜáñÜã¤

ÊÜáñÜã¤ PæÙÜXÚ¿ááñÝ¤ ÖæãàÀáñÜá. CÚhÝÄ®Ü ÊæáàÇæ¾Œ„ÆûÜ|©í¨ÝX

¯àÄíXÓÜáËPæ, A¥Ýìñ… gÇÝ®Ü¿á®Ü ¯ÊÜìÖÜOæ ŸÖÜÙÜ ÓÜáÆ»Ü.

gËáà¯®Ü ÊæáàÆá»ÝWÜ¨ÜÈÉ ÓÜÊÜá±ÝñÜÚ Ÿ¨ÜáWÜÙÜ ¯ÊÜÞì|

ÊÜÞw¨æÊÜâ. C¨ÜÄí¨Ü A±ÝÃÜ ±ÜÅÊÜÞ|¨Ü ÊÜáÙæ¯àÃÜ®Üá° CíXÓÜÆá

ÓÝ«ÜÂÊÝÀáñÜá. DWÜ JpÝrÃæ HÙÜá gÆÊÜáãÆWÜÚÊæ. ñæÃæ¨Ü¸ÝË

AñÜÂíñÜ PæÙÜ»ÝWÜ¨ÜÈÉ¨æ. ÊÜáÙæWÝÆ¨ÜÈÉ EQR ÖÜÄ¿ááñÜ¤¨æ. ÓÜí²Wæ

ÖæãívÜ¨ÜÈÉ ÊÜáÙæWÝÆ ÊÜááX¨Ü ÊæáàÇæ ®ÝÆáR£íWÜÙÜã ¯àÄÃÜáñÜ¤¨æ.

Êæá„®ÝÖæãívÜ, ÃÜZá£à¥Üì(®Ü®Ü° ¿ááÊÜ ÓÜÖæãà¨ÜÃÜ®Ü ®æ®Ü²®Ü

PæãÙÜ), PæÙÜXÚ¨Üíñæ PèÚPæãÙÜ ÊÜáñÜá¤ ËÍÝÆÊÝ¨Ü PæÃæÁáà ¸æãà—

PæÃæ. Joár I¨Üá PæÃæWÜÙÜá. Pæã®æ¿áÈÉ ¸æãàÃ…ÊæÇ… ÃÜZá£à¥Üì¨Ü

ŸÚ C¨æ. CÓÜË 2003 ÊÜÞa…ì®ÜÈÉ ñæWæÔ¨Üáª, ÊÜáãÃÜá ÊÜÐÜì©í¨Ü

¸ÝÃÜ¨Ü ÊÜáÙæ¿á ŸÃÜÊÜ®Üá° ®æãàw. 40 ËáàoÃ… BÙÜPæR ¯àÃÜá ÔQRñÜá¤.

B¨ÜÃÜã 80 ËáàoÃ…Wæ ÖæbcÔ¨æÊÜâ. ÊÜáÃÜá±ÜäÃÜ| ÊÜÂÊÜÓæ§¿áã

BX¨æ. CÓÜË 2004ÃÜÈÉ Pæor ŸÃÜ ÖæaÝcWÜáÊÜ »Ü¿á. ±æä¨æWÜÙÜá,

ÖÜ~¡®ÜÊÜáÃÜ, PÝvÜáÊÜáÃÜ ×àWæ ±ÜÅ£Áãí¨ÜÃÜ ŸávÜ¨ÜÆãÉ WÜáíwWÜÙÜ

¯ÊÜÞì|. A¨ÜÃæãÙÜWæ Óæã±ÜâŒ³, PÜêÑñÝÂgÂ ñÜáí¹ ÊÜáábcWæ

ÊÜÞvÜÇÝÀáñÜá. ®ÜÊÜá¾ÈÉ Ë¨ÜáÂñ… CÆÉ¨Ü PÝÃÜ| wàÓæÇ… g®ÜÃæàoÃ…

(7.5 Pæ.Ë.) ŸÙÜPæ. ¯àÃæñÜ¤Æá 5 Ga…² Cíi®… ±Üí±…Óæp… ŸÙÜPæ.

®æÆ¨Ü aæ„ñÜ®ÜÂ

¿ÞÊÜâ¨æà PÝÆPÜãR&PÝÃÜ|PÜãR ÃÝÓÝ¿á¯PÜ ËÐÜWÜÙÜ®Üá° ®ÜÊÜá¾ ®æÆPæR

ÊÜááqrÓÜ¸ÝÃÜ¨æíŸá¨Üá ¨ÜêyÜ ¯«ÝìÃÜ. GÃæÖÜáÙÜáWÜÙÜá ÊÜáñÜá¤

Wæ¨ÜªÆáWÜÙÜá ÊÜá|¡®Üá° ©®æà©®æà ÖæaÜác ÖæaÜác ´ÜÆÊÜñÝ¤XÓÜáñÜ¤Çæà C¨æ.

hæ„ËPÜ ñÝÂgÂWÜÙÜá, PÜêÑñÝÂgÂ ÊÜáñÜá¤ ÊÜáábcWæWÜÚí¨ÝX

´ÜÆÊÜñÝ¤XÓÜáÊÜ QÅÁá ¯ÃÜíñÜÃÜ. 17GPÜÃæ gËáà¯®Ü JíŸñÜá¤

GPÜÃæ¿áÈÉ ñæãàoWÝÄPæ ÊÜáñÜá¤ PÝw®Ü ÊÜáÃÜWÜÚÊæ. I¨Üá GPÜÃæ¿áÈÉ

»ÜñÜ¤, ÃÝX, ÍæàíWÝ, ¹à®…Õ, Óæãà¿Þ¹à®…, ÖÜáÃÜáÚ, Pæí±ÜâhæãàÙÜ,

ÊæáPæR hæãàÙÜ, PæàÓÜÄ¸æàÙæ, ñÜãÃ…¨ÝÇ… ÊÜááíñÝ¨Ü ¸æÙæWÜÚWæ

Êæã¨ÜÆá

BÊæáàÇæ

4 ÈàÓÝ Cíw¿á ËÍæàÐÜ ÓÜíbPæ 2 2009

ËáàÓÜÆá. PæÃæWÜÙÜ ÊÝÂ²¤ ÓÜáÊÜÞÃÜá GÃÜvÜá GPÜÃæ. ÖÜÓÜáWÜÚWæ

Êæáà¿áÆá ÓÜáÊÜÞÃÜá Jí¨Üá GPÜÃæ WæãàÊÜÞÙÜÊÜä C¨æ.

ÊÜáá¨Ü ¯àvÜáÊÜ ÓÜÓÜÂ ÊæçË«ÜÂ

¿ÞÊÜ PÝÃÜ|PÜãR HPÜhÝ£¿á ÊÜáÃÜWÜÙÜ®Üá° ®ævÜ¸ÝÃÜ¨æíŸá¨Üá

Êæã¨ÜÇæà B¨Ü £àÊÜÞì®Ü. ×í©¯í¨ÜÆã AÈÉ¨Üª XvÜWÜÙÜ®æ°à

ÊÜáÃÜÊÝWÜÆá ¹vÜáÊÜâ¨Üá. ñæãàoWÝÄPæ hÝ£WÜÙÜÈÉ ¨ÜorÊÝX ¸æÙæÊÜ

ÊÜáñÜá¤ ËáÍÜÅ hÝ£¿á ñæãà²®Ü ¯ÊÜÞì| ÊÜÞvÜ¸æàPæíŸá¨Üá WÜáÄ.

ÊÜááÙÜáÛñÜí£ A¥ÜÊÝ Ë¨ÜáÂñ… ¸æàÈ¿á Ÿ¨ÜÆá iàÊÜíñÜ ¸æàÈ¿á

AÁáR. A¨ÜPæR ËË«Ü hÝ£¿á XvÜWÜÙÜ ŸÙÜPæ. ¿ÞÊÜâ¨æà ÇæPÝRaÝÃÜ¨Ü

Ë®ÝÂÓÜ Öæãí©ÃÜ¨Ü ñæãàoË¨Üá. ±ÜÅ£Áãí¨Üá ÊÜáÃÜÊÜä ÊÜáÙæ¯àÃÜ®Üá°

×w¨Üá »ÜãËáñÝÀá¿á ¨ÝÖÜ ñÜ~ÓÜÆá ÓÜÖÜgÊÝX ÃÜã²Ô¨Ü

±ÝñæÅ. ×àWÝX ±ÜÅ£ÊÜáÃÜ¨Ü ŸávÜ¨ÜÆãÉ ÊÜáÙæ¯àÃÜá ¯ÈÉÓÜÆá WÜáíwWÜÙÜ

¯ÊÜÞì|. A¨ÜPæR ÓÝPÜÐÜár ÊÜáábcWæ. C¨ÜÄí¨Ü CíX¨Ü ¯àÃÜá

¯àÃÝË¿ÞWÜáÊÜâ¨ÜPæR BÓÜ³¨ÜËÃÜÈÆÉ.

ÓÜáÊÜá®Ü ÓÜíWÜÊÜá¨Ü ÊÜáÃÜWÜÙÜÈÉ ®Ý®Ý ñÜÃÜÖÜË¨æ. iàÊÜíñÜ ¸æàÈ,

ÖÜãË®Ü XvÜWÜÙÜá, ÖÜ~¡®Ü ÊÜáÃÜWÜÙÜá, PÝvÜáÊÜáÃÜWÜÙÜá ÊÜáñÜá¤ ËÍæàÐÜ

ÊÜáÃÜWÜÙÜá. ¸æàÈÓÝÈ®ÜÈÉ ¹©ÃÜá, ¨ÝÓÜÊÝÙÜ, PÜñÝ¤Ùæ, APæàÎ¿Þ,

ÓÜá¸ÝŸáÇ…, PÜÊÜÚ, PÜ±… ÊÜáñÜá¤ ÓÝÓÜÃ…, ÊÜááÙÜáÛ ÖÜÄÊÝ|, PÜÚÛ

ÊÜááíñÝ¨ÜÊÜâWÜÚÊæ. ËË«Ü ñÜÚ¿á 300 ÊÜÞÊÜâ, 100 bPÜãR, 100

ñæíWÜá, ÖÜÆÓÜá, ®æàÃÜÙæ, aÜPæãRàñÝ, ±Ü±Ý¿á, AígãÃÜ,

ÊÜáÃÜÓæàŸá, WæàÃÜá, ±æ„®Ý±ÜÇ…, ±æàÃÜÆ, AÊÜápæPÝÀá, PÜÊÜÚ,

ÃÝÊÜá´ÜÆ, ÔàñÝ´ÜÆ, ÆûÜ$¾|´ÜÆ, ÖÜ®ÜáÊÜÞ®…´ÜÆ, ®Ý®Ý Ë«Ü¨Ü

¯í¸æWÜÙÜá, ÔíWÜ±ÜäÃ…aæÄÅ, ÊæÓ…r Cíw¿á®…aæÄÅ, ÓÝrÃ…´ÜäÅp…,

¸æOæ¡ÖÜ|á¡, PÝvÜáÖÜÆÓÜá CñÝÂ© ÖÜ~¡®Ü ÊÜáÃÜWÜÙÜá. MáñÜáÊÜÞ®ÜPæR

ñÜPÜR ÖÜã¹vÜáÊÜ BPÝÍÜÊÜáÈÉWæ ÊÜááíñÝ¨Ü XvÜWÜÙæãí©Wæ ÓÜ¨Ý

CÃÜáÊÜ ŸPÜáÙÜ, ¨ÝÓÜÊÝÙÜWÜÙÜã CÊæ. ñÜÃÜPÝÄ ñæãàoÊÜä Eíoá. D

»ÝWÜ¨ÜÇæÉÆãÉ CÆÉ¨Ü ËÍæàÐÜ ÊÜáÃÜWÜÙÜã CÊæ. GW…´ÜäÅp…,

ÃÜPÜ¤aÜí¨Ü®Ü, ÓÜíaÝÄñÝÙæ, ÇæãàPÝÌp…, PÜáíPÜáÊÜá, WèÄ

(Gloriosa superba) , Èbc, ¸æWÜYÃ…Õ¸æãàÇ…, WæãàÊÜááSŸ¨Ü®æ

ÖÝWÜã ¸æã¸ÝŸ… (Adansonia digitata) ÊÜáÃÜ, ±ÜÅ±ÜíaÜ¨ÜÇæÉà

5,000 ÊÜÐÜìWÜÙÜ ©à[Ýì¿ááÓÜáÕ Öæãí©ÃÜáÊÜ ÊÜáÃÜÊæí¨Üá

®ÜíŸÇÝX¨æ.

CÈÉ GÊæá¾, ÖÜÓÜá, ¸æPÜáR, ®ÝÀá ÊÜáñÜá¤ PæãàÚWÜÙÜ®Üá° ÓÝQ¨æªàÊæ.

ÊÜáãÃÜá PæÃæWÜÙÜÈÉ Ëáà®ÜáWÜÚÊæ. bpærWÜÙÜá A±ÝÃÜ. PÝvÜáÊæãÆ, CÈ,

ÖÝÊÜâ, ®ÜËÆá ÊÜáñÜá¤ ÊæçË«ÜÂÊÜá¿á ÖÜQRWÜÙÜ ÓÜíTæÂ HÄ¨æ. ÊÜáÃÜWÜÙÜá

ÊÜáñÜá¤ ¯àÄ®Ü ñÝ|WÜÚí¨Ü ÖÜQRWÜÙÜã ÖæaÝc¨ÜÊÜâ. CÈÉ Ÿí¨Ü

±ÜüËáñÜÅÃæãŸºÃÜá (Ÿv…ì ÊÝaÜÃ…) 50 hÝ£¿á ÖÜQRWÜÙÜ®Üá°

WÜáÃÜá£Ô¨ÝªÃæ. CÊÜâWÜÚí¨ÜÇæà ¹àg±ÜÅÓÜÃÜ| ®æ„ÓÜXìPÜÊÝX ¯ÃÜíñÜÃÜ

ÖæaÜácñÜ¤Çæà C¨æ.

ñæãào¨æãÙÜX®Ü Ë¼®Ü° ®æãào

ñæãào¨ÜÈÉ J| CqrWæWÜÚí¨Ü PÜqr¨Ü ±Üâor ÊÜá®æÀá¨æ. 1998ÃÜÈÉ 20

ÊÜÐÜì¨Ü 30 Aw ¸æÙæ¨Ü I¨Üá ñæíX®ÜÊÜáÃÜWÜÙÜ®Üá°, I¨Üá

ÊÜÞË®ÜÊÜáÃÜWÜÙÜ®Üá° «ÝÃÜÊÝvÜ©í¨Ü CÈÉ ñÜí¨Üá ®æorÊÜâ. C¨æãí¨Üá

±ÜÅÁãàWÜÊÝXñÜá¤. ñæíWæÇÝÉ Ÿ¨ÜáQÊæ. Ÿ¨ÜáQ¨Ü ÊÜáãÃÜã

ÊÜÞË®ÜÊÜáÃÜWÜÙÜá ´ÜÆ ¯àvÜá£¤Êæ.

.....................

ÓÜáÊÜá®Ü ÓÜíWÜÊÜá©í¨Ü ÔWÜáÊÜ ±ÜÅ£´ÜÆÊÜ®Üá° PæàÊÜÆ

¨Üáwx¯í¨Ü AÙæ¿á¸ÝÃÜ¨æíŸá¨Üá CÈÉWæ PÝÈvÜáÊÜ

Êæã¨ÜÇæà B¨Ü ¯«ÝìÃÜ. CÈÉ ÔWÜáÊÜ BÖÝÃÜ«Ý®ÜÂ,

ÖÜ|á¡, ñÜÃÜPÝÄ, ÖÝÆá, Êæãpær ÊÜáñÜá¤ Ëáà®Üá GÆÉÊÜä

±ÜÄÍÜá¨Üœ ÖÝWÜã ËÐÜÊÜááPÜ¤.

D PÝvÜáñæãào¨Ü ÊÜá«ÜÂ¨ÜÇæãÉí¨Üá A±Ü³o PÝw¨æ. PÜÙæ¨Ü BÃÜá

ÊÜÐÜìWÜÚí¨Ü ÊÜá®ÜáÐÜÂ®ÝWÜÈà, ÖÜÓÜá GÊæá¾WÜÙÝWÜÈà PÝÈqrÆÉ.

´ÜÈñÝíÍÜ 30 aÜ¨ÜÃÜËáàoÃ…®Ü ±ÜâorPÝvÜá ¨ÜorÊÝX¨æ. CÈÉ

PÝh…ÊÜáÖÜÇ… ÊÜáñÜá¤ ÍÜàÐÜÊÜáÖÜÇ…WÜÚÊæ ! BÓÜ³ñæÅ¿áÈÉ ŸÙÜÔ GÓæ¨Ü

IË´ÜäÉÀáv… ¸ÝoÇ…WÜÙÜ®Üá° ŸÙÜÔ PÜqr¨Ü ÍèaÝÆ¿áWÜÚÊÜâ. ±ÜÄÓÜÃÜ

WÝ¨æWÜÙÜá, «ÝËáìPÜ ÖÝWÜã ÊÜÞ®ÜËà¿áñæ¿á ±Ü¨ÜÂWÜÙÜá ÊÜáñÜá¤

aÜñÜáÃæãàQ¤WÜÙÜ®Üá° ŸÃæÔ ñæãào¨Ü ÊÜáÃÜWÜÚWæ ñÜãWÜáÖÝPÜÇÝX¨æ.

ÓÜáÊÜá®Ü ÓÜíWÜÊÜá ŸÄà ñæãàoÊÜÐærà AÆÉ. ÊæçË«ÜÂÊÜá¿á aÜoáÊÜqPæWÜÙÜ

ñÝ|. A®æàPÜ BÓÜQ¤¨Ý¿áPÜ ËaÝÃÜWÜÙÜ PÜáÄñÜá Î¹ÃÜWÜÙÝXÊæ. ®ÜÊÜá¾

ÍÝÇæ¿á ÊÜáPÜRÙÜá BWÝWÜ ²P…¯P… ŸÃÜáñÝ¤Ãæ. ¸æãà—PæÃæ¿áÈÉ

DgáñÝ¤Ãæ. ¨æãà~ ËÖÝÃÜ ÊÜÞvÜáñÝ¤Ãæ. CÓÜË 2003Äí¨Ü ±ÜÅ£ÊÜÐÜì

ÓÜáÊÜá®Ü ÓÜíWÜÊÜá EñÜÕÊÜ ®ÜvæÓÜá£¤¨æªàÊæ. Aí¨Üá Cwà ©®Ü

®ÜÊæã¾í©XÃÜÆá WæÙæ¿áÃÜá ÊÜáñÜá¤ ×ñæ„ÑWÜÙÜ®Üá° BÖÝÌ¯ÓÜáñæ¤àÊæ.

ÓÜíWÜÊÜáÊÜâ «ÝÂ¯ÓÜáñÝ¤ ÓÜÊÜÞ— Ô§£WæàÃÜÆá ÓÜãPÜ¤ ÊÜ®Ü.

¹©ª¨Üáª, Wæ©ª¨Üáª ÖÝWÜã WÜÚÔ¨Üáª

GÃÜvÜá ÓÝÄ hæà®Üá ÓÝPÜÆá ±ÜÅ¿á£°Ô¨æÊÜâ. GÐærÇÝÉ E±Ý¿á

ÊÜÞw¨ÜÃÜã hæà®ÜáWÜÙÜá ±ÜÃÝÄ. GÃæWæãŸºÃÜ ñÜ¿ÞÄPæ¿áÈÉ ÓæãàñæÊÜâ.

WæãàŸÃ… A¯Æ ÓÝ§ÊÜÃÜ¨Ü ŸÙÜPæ¿áÆãÉ Ë´ÜÆñæ. ÓÜã¿áìÍÜQ¤¿á

E±ÜÁãàWÜ AÄñÜá ÓæãàÇÝÃ… PÜáPÜRÃ… ñÜí¨æÊÜâ. AÈÉÃÜáÊÜ ÃæçñÜ

WæÙæ¿áÄWæ ŸÙÜÓÜÆá ¸ÝÃÜ¨æà A¨Üá PÜñÜ¤ÆÊÜáãÇæ ÓæàÄñÜá.

ÓÜáÊÜá®Ü ÓÜíWÜÊÜá©í¨Ü ÔWÜáÊÜ ±ÜÅ£´ÜÆÊÜ®Üá° PæàÊÜÆ ¨Üáwx¯í¨Ü

AÙæ¿á¸ÝÃÜ¨æíŸá¨Üá CÈÉWæ PÝÈvÜáÊÜ Êæã¨ÜÇæà B¨Ü ¯«ÝìÃÜ. CÈÉ

ÔWÜáÊÜ BÖÝÃÜ«Ý®ÜÂ, ÖÜ|á¡, ñÜÃÜPÝÄ, ÖÝÆá, Êæãpær ÊÜáñÜá¤ Ëáà®Üá

GÆÉÊÜä ±ÜÄÍÜá¨Üœ ÖÝWÜã ËÐÜÊÜááPÜ¤. ®ÝÊÜâ ®æãàvÜá£¤¨Üªíñæ ÓÜ|¡

PÝvæãí¨Üá ¸æÙæ©¨æ. ÖæãÓÜ WæÙæ¿áÃÜ ÓÜíWÜÊÜáÊÝX¨æ. XvÜ, ÊÜáÃÜ,

ÖÜã, ¨Üáí¹, ÖÜQRWÜÙÜ ÊæáàÈ®Ü ²Åà£Àáí¨Ü ±ÜÅPÜê£¿áÈÉ Ëáí¨Üá

ÓÜáÊÜá®ÜÓÜÃÝWÜÆá A®æàPÜÃÜá ŸÃÜá£¤ÃÜáñÝ¤Ãæ. ®æÊÜá¾©Àáí¨Ü

¯ÓÜWÜì¨æãí©Wæ ÓÜíWÜËáÔ ÓÜí»ÝÑÓÜÆá CÈÉ ÓÝ«ÜÂ.

ÊÜááXÓÜáÊÜ ÊÜáá®Ü° : ®ÝËàWÜ ±ÝÅígÆÃÝX J²³PæãÙÜáÛÊÜâ¨æà®æí¨ÜÃæ

®ÜÊÜá¾ ²Åà£¿á ÓÜáÊÜá®ÜÓÜíWÜÊÜáÊæà DWÜ ®ÜÊÜá¾®Üá° ÃÜã²ÓÜá£¤¨æ.

Sanjeev Kulkarni

Nagemallige

19/2, Mahishi Road

Malamaddi

Dharwad 580007

................................

email: rganga@yahoo.co.in

ÈàÓÝ Cíw¿á ËÍæàÐÜ ÓÜíbPæ 2 2009 5

ÖæãÆWÜÚWæ ÊÜáÃÜÚ Ÿí¨Ü ¨æàÔà ÊæçË«ÜÂ

A¯ñÝ ±æçÆãÃÜá

PæãàÇÝÃÜ¨Ü ÃæçñÜÃÜá A—PÜ CÙÜáÊÜÄ ñÜÚWÜÙÜá ÖÝWÜã

ÃÝÓÝ¿á¯PÜ PÜêÑÀáí¨Ü ÖæãÃÜŸÃÜá£¤¨ÝªÃæ.

ÓÜÊÜáá¨Ý¿á ¹àg¯— AÊÜÄWæãí¨Üá ÖæãÓÜ BÁáRWæ

AÊÜPÝÍÜ¯àw¨æ. ®æ„ÓÜXìPÜ ÓÜí±Ü®Üã¾Æ ¯ÊÜìÖÜOæ¿á

ÊÜáãÆPÜ JÙÜÓÜáÄ¿á®Üá° PÜwÊæáWæãÚÔ,

ÃÝÓÝ¿á¯PÜÃÜ×ñÜWæãÚÓÜÆá ÓÝ«ÜÂÊÝX¨æ. D

ÊÜáãÆPÜ ÓÜáÆ»Ü iàÊÜ®Ü ÊÜáñÜá¤ BÖÝÃÜ»Ü«ÜÅñæ¿á®Üá°

ÓÝ—Ô¨ÝªÃæ. iÇæÉ¿áÈÉ ¨æàÔà ¹àg¨Ü ÊÜáÖÜñÜÌ AÄñÜ

ÊÜáíWÜÊÜá¾®ÜíñÜÖÜ ÊÜá×ÙÝ ®Ý¿áQ¿áÃÜá

¹àhÝí¨æãàÆ®Ü¨Ü Pæàí¨ÜÅ¹í¨Üá.

................................

"CÊÜâ ¥æ„ÇÝÂív… ÊÜáñÜá¤ ÊÜáÇæàÑ¿ÞPæR ÖæãàXŸí¨Ü ËÊÜÞ®Ü¨Ü

qPæp…WÜÙÜá. AÈÉ®Ü ÓÜÊÜÞÊæàÍÜ¨Ü dÝ¿ÞbñÜÅWÜÚÊÜâ. ©®Ý ÃÝXÊÜáá¨æª

PÜpæãrà PæÆÓÜQRíñÜ ÊÜágŸãñÝ¨Ü A®Üá»ÜÊÜ. ¨æàÔà ¹àg¨Ü ŸÙÜPæ,

ÓÝÊÜ¿áÊÜ PÜêÑ, ÖæíWÜÓÜÃÜ iàÊÜ®Ü±Ü¨Üœ£, JPÜãRo©í¨Ý¨Ü

ÓÜŸÈàPÜÃÜ| CÊÜ®æ°ÇÝÉ AÈÉ ÖÜíbPæãívæ.' E¨æÌàWÜ©í¨Ü ÖæàÙÜá£¤¨Üª

ÊÜáíWÜÊÜá¾®ÜÊÜÃÜ PÜ|á¡WÜÙÜÈÉ ÖæãÙÜ±Üá. C¨Üá BPæ ÖÜÙæ¿á PÜ¹º|¨Ü

oÅíP…®æãÙÜWæ ±ÜÅÊÜááS ¨ÝSÇæWÜÙÜ®æ°ÇÝÉ ×í¨ÜQRvÜáñÝ¤ ÊÜÞwPæãívÜ

®æ®Ü±Üá. PæãàÇÝÃÜ iÇæÉ¿á w.ÊÜÞ¨æà®ÜÖÜÚÛ¿á ÃæçñÜÙÝ¨Ü ÊÜáíWÜÊÜá¾

iÇÝÉ g®Ü±Ü¨Ü hÝñæÅ¿áÈÉ WÝÅÖÜPÜÃæ¨ÜáÃÜá ¹bc¨Ü ®æ®Ü²®Ü ÇæãàPÜ©í¨Ü

ÖæãÃÜŸÃÜÆá PæÆÊÜâ ûÜ|WÜÙÜá ¸æàPÝ¨ÜÊÜâ.

iÇÝÉ EÓÜá¤ÊÝÄ¿áÈÉ ®Üvæ¨Ü hÝ®Ü±Ü¨Ü hÝñæÅ¿áÈÉ H®æÇÝÉ

ÊÜáÚWæWÜÚ¨ÜªÊÜâ. ¨æàÔà ¹àgWÜÙÜá, ÓÝí±ÜÅ¨ÝÀáPÜ PÜêÑ ÓÜÆPÜÃÜOæWÜÙÜá,

ÊÜá®æŸÙÜPæ¿á ÊÜÓÜá¤WÜÚí¨Ü ñÜáí¹¨Ü ÊÜáÚWæ B ±ÜÅ¨æàÍÜ¨Ü ÓÜíÓÜ¢£¿á®Üá°

¹í¹ÓÜáÊÜÈÉ A®Ü®ÜÂÊÝXñÜá¤. "C¨æãÙæÛà BÓÜQ¤ ÖÜáqrÓÜá£¤¨æ.

ÊÜáÃæñÜáÖæãà¨Ü iàÊÜÊæçË«ÜÂWÜÙÜ ¸æàÃÜáWÜÙÜ®Üá° ®æ®Ü²ÓÜáÊÜí£¨æ' &

A«ÝÂ±ÜPÜÃÝ¨Ü PÜêÐÜ¡±Ü³®ÜÊÜÃÜá AaÜcÄ ÖÝWÜã ÓÜíñæãàÐÜ©í¨Ü ñæWæ¨Ü

E¨ÝYÃÜ.

Êæà©Pæ¿á ÖÜ£¤ÃÜ ÖÜãw¨Üª D ÊÜáÚWæWæ ŸÃÜáÊÜÊÜÃÜá PÜwÊæá.

PÜáñÜãÖÜÆ©í¨Ü Ÿí¨ÜÊÜÃÜá ¸æÙæÊæçË«ÜÂWÜÙÜ®Üá° ®æãàw ñÜÊÜá¾

¸ÝÆÂÊÜ®Üá° ®æ®Ü²ÔPæãívÜÃÜá. AÆíPÜêñÜ ÊÜá~¡®Ü ÊÜáwPæWÜÙÜÈÉÃÜáÊÜ

Ÿ|¡Ÿ|¡¨Ü ¹àgWÜÙÜ®Üá° ®æãàw PæÆÊÜÃÜá ÓÜíñæãàÐÜ±ÜorÃÜá. PæÆÊÜÃÜá

¨æàÔà ¹àgWÜÙÜ®Üá° ÊÜá®æWæã¿áÂÆá Ÿ¿áÔ¨ÜÃÜá. Êæá„ÓÜãÄ®Ü

hæãàwÁãí¨Üá ÓÜ§Úà¿á »ÜñÜ¤¨Ü ±ÜÅ»æà¨ÜÊÝ¨Ü "¸æ„ÃÜ®æÆáÉ'

¸æàPæí¨ÜÃÜá. ÊÜáíWÜÊÜá¾®ÜÊÜÃÜ ÊÜááS AÃÜÚñÜá. "¯ÊÜáWæ

A«ÜìQÇæãàWÝÅí PæãvÜáñæ¤à®æ. ÊÜááí©®Ü ÊÜÐÜì C¨ÜÃÜ GÃÜvÜá±Üoár

Aí¨ÜÃæÜ Jí¨ÜáQÇæãàWÝÅí ×í£ÃÜáXÔ. ®ÜÊÜá¾ ¹àg ÓÜíÃÜûÜOÝ ñÜívÜPæR

¯àÊÜä ÓæàÄ¨ÜíñÝWÜáñÜ¤¨æ' G®Üá°ñÝ¤ ÖæÓÜÃÜá, ËÙÝÓÜ ŸÃæ¿áÆá

¨ÝSÇÝ£ ±ÜáÓÜ¤PÜÊÜÜ®Üá° AÊÜÄWæ ¯àw¨ÜÃÜá. ÓÜÊÜáá¨Ý¿á ¹àg¯—

ÊÜÞvÜáÊÜ PæÆÓÜ, A¨ÜÃÜ ×®æ°Çæ, ñÜívÜ¨Ü ÊÜá®æãà»ÝÊÜ®æWÜÙÜ ËÊÜÃÜ

ÓÝí±ÜÅ¨ÝÀáPÜ Ë«Ý®Ü¨ÜÈÉ ¹àg ÓÜíÓÜRÃÜOæ¿áÈÉ

ñæãvÜXÃÜáÊÜ ÊÜá×Ùæ¿áÃÜá

..................

¯àw¨ÜÃÜá. ¨ÜãÃÜ¨ÜãÄ¯í¨Ü Ÿí¨Ü BÓÜPÜ¤ ÃæçñÜÄWæ Ë¯ÊÜá¿áÊÜâ

ÖæãÃæ¿ÞWÜáÊÜ PÝÃÜ| ÊÜÞÃÜáñÝ¤Ãæ. ¨æàÔà ¹àgWÜÙÜá GÇæÉÆãÉ

ÖÜÃÜvÜ¸æàPÜá G®Üá°ÊÜâ¨Üá ÖÝÃæçPæ.

PÜÙæ¨Ü I¨Üá £íWÜÙÜÈÉ PæãàÇÝÃÜ iÇæÉ¿áÈÉ ®Üvæ¨Ü I¨Ü®æà hÝ®Ü±Ü¨Ü

hÝñæÅÀá¨Üá. ÃæçñÜÊÜá×Ùæ ÊÜáñÜá¤ ¨æàÔà¹àg ÓÜíÃÜûÜQ ÊÜáíWÜÊÜá¾®ÜÊÜÃÜ

ñÜívÜ CíñÜÖÜ EñÜÕÊÜ A¥ÜÊÝ PÝ¿áìPÜÅÊÜáWÜÙÜÈÉ »ÝWÜÊÜ×ÓÜáÊÜ

AÊÜPÝÍÜWÜÙÜ®Üá° JÊæá¾¿áã ñÜ²³ÔPæãíwÆÉ. ¹àg ÓÜíÃÜûÜOæ¿á

ÊÜáãÆPÜ ¨æàÔà¹àg ±ÜÅÓÝÃÜ, Æ»ÜÂ ÓÜí±Ü®Üã¾ÆWÜÙÜ ÁãàWÜÂ

¯ÊÜìÖÜOæ¿á ÓÜí¨æàÍÜ ÓÝÃÜáÊÜâ¨Üá CÊÜÃÜ ÓÜ³ÐÜr E¨æªàÍÜ. hæãñæWæ

EñÜ³®Ü°WÜÙÜ ÊÜáñÜá¤ ÊÜåèÆÂÊÜ—ìñÜ EñÝ³¨Ü®æWÜÙÜ ÊÜÞÃÝoPÜãR CÈÉ

AÊÜPÝÍÜË¨æ.

Ÿ¨ÜÇÝ¨Ü ÓÜÌÃÜWÜÙÜá

QÅ¿ÞÎàÆ ÊÜá×ÙÝ ±ÜÅÊÜááSÃÜ ±ÜÅ£¯— ÊÜáíWÜÊÜá¾ ÊÜááÙÜ¸ÝXÆá

ñÝÆãÉPÜá WÝÅËáà| ÊÜá×ÙÝ JPÜãRo¨Ü ÓÜ¨ÜÓæÂ. C¨Üá WÝÅÊÜá ËPÝÓÜ

ÓÜíZo®æ¿á ÓÜÖæãà¨ÜÄ, ÓÜPÝìÃæàñÜÃÜ ÓÜíÓæ§. 25ÊÜÐÜìWÜÚí¨Ü

PæãàÇÝÃÜ iÇæÉ¿á ÓÜÊÜáWÜÅ WÝÅËáàOÝ¼ÊÜƒ©œ aÜoáÊÜqPæ¿áÈÉ ¯ÃÜñÜ.

iÇæÉ¿á 145ÖÜÚÛWÜÙÜÈÉ ÊÜá×ÙÝ ÓÜŸÈàPÜÃÜ|¨Ü PæÆÓÜ. ÓÝËÃÝÃÜá

ÊÜá×Ùæ¿áÃÜ Ÿ¨ÜáPÜ®æ°à Ÿ¨ÜÈÔ¨Ü ÖæÊæá¾. CÈÉ ñÜ¿ÞÃÝ¨Ü ÊÜá×ÙÝ

®Ý¿áQ¿áÃÜá ñÜÊÜá¾¨æà JPÜãRo PÜqr¨ÝªÃæ. ×àWæ GíoáÓÝËÃÜ

ÓÜ¨ÜÓæÂ¿áÃÜ ŸÆ CÊÜÄX¨æ.

6 ÈàÓÝ Cíw¿á ËÍæàÐÜ ÓÜíbPæ 2 2009

ÊÜáñæ¤ hÝ®Ü±Ü¨Ü hÝñæÅWæ ŸÃæãà|. ÃæçñÜÃÜá ÓÝÊÜ¿áÊÜ PÜêÑWæ JñÜá¤

PæãvÜ¸æàPæí¨Üá g®Ü±ÜÅ£¯—¿Þ¨Ü ÊÜáíWÜÊÜá¾ »ÝÐÜ| ÊÜÞvÜá£¤¨ÜªÙÜá.

BPæ ¯oárÔÄorÃÜá. "®ÝÊÜâ PÜÙæ¨Ü Gíoá ÊÜÐÜìWÜÚí¨Ü ÓÝÊÜ¿áÊÜ¨ÜÇæÉà

C¨æªàÊæ. ®ÜÊÜá¾ EñÜ³®Ü°WÜÚWæ ÊÜÞÃÜáPÜpær J¨ÜXÔ'. D ÊÜÞñÜá

ÓÜÊÜáá¨Ý¿á ¹àg¯— CÃÜáÊÜ ÊÜááÙÜ¸ÝXÆá ñÝÆãÉQ®Ü BÃÜá ÖÜÚÛWÜÙÜ

ÓÝÊÜ¿áÊÜ PÜêÑPÜÃÜ JPæãRÃÜÈ®Ü PæãàÄPæ¿ÞXñÜá¤.

ÃÝÓÝ¿á¯PÜ PÜêÑÀáí¨Ü ÓÝÊÜ¿áÊÜ PÜêÑWæ Ÿ¨ÜÇÝWÜáÊÜâ¨Üá ÓÜáÆ»ÜÊÜÆÉ.

ÊÜáíWÜÊÜá¾®ÜÊÜÄWæ 20 GPÜÃæ »ÜãËáÀá¨æ. GíoáÊÜÐÜìWÜÙÜ ×í¨æ CÊÜÃÜ

iàÊÜ®Ü ÓÜáÔ§ÃÜÊÝXÃÜÈÆÉ. ÊÜáÙæ¿á HÄÚñÜ, ŸÄ¨ÝWÜá£¤ÃÜáÊÜ

¯àÄ®ÜÊÜáor PÜêÑ aÜoáÊÜqPæWÜÚWæ ×®Ü°væ¿ÞXñÜá¤. "PÜÙÜ±æ PÜêñÜPÜ WæãŸºÃÜ,

ÖæãÃÜX®Ü JÙÜÓÜáÄWÜÙÜá EñÝ³¨Ü®Ý ÊæaÜc ÖæbcÔ CÙÜáÊÜÄ

HÃÜá±æàÃÝWÜáÊÜíñæ ÊÜÞvÜáñÜ¤¨æ. ŸÃÜÜWÝÆ©í¨Ü FÃÜg®Ü WÜáÙæà

ÖæãàWÜáñÝ¤Ãæ. ÓÜí±Ý¨Ü®æWÝX ±Üor|¨ÜÈÉÁáà EÚ¿ááÊÜíñÝWÜáñÜ¤¨æ.

ÓÝÆ ¯ÊÜì×ÓÜáÊÜ ñÝPÜñÜ¤®Üá° AÊÜÆí¹Ô PÜêÑPÜ ÖÝWÜã PÜêÑ ¯í£¨æ"

DWÜ ÓÜáÔ§ÃÜñæ ÓÝ—Ô¨Ü ÊÜáíWÜÊÜá¾®ÜÊÜÃÜ A¼±ÝÅ¿áË¨Üá.

Ÿ¨ÜÇÝÊÜOæ¿á ¹àgWÜÙÜá

PæãàÇÝÃÜ¨ÜÈÉ ÊÜáÙæ ±ÜÅÊÜÞ| ÓÜÃÝÓÜÄ 760 ËáÈËáàoÃ…. ÓÜ¨ÝPÝÆ

ÖÜÄÊÜ ®Ü©WÜÚÆÉ. PæÃæWÜÙÜá, ÖæãívÜWÜÙæà ¯àÄ®Ü ±ÜÅÊÜááS ÊÜáãÆWÜÙÜá.

A¯ÎcñÜ ÊÜááíWÝÃÜá ÓÜÊÜáÓæÂ¿á®Üá° gqÆWæãÚÔ¨æ. iÇæÉ¿á A«Üì¨ÜÐÜár

PæÃæWÜÙÜá ÖÜãÙÜá ñÜáí¹ ¯àÃÜ®Üá° ×w©oárPæãÙÜáÛÊÜ ÓÝÊÜá¥ÜÂìÊÜ®æ°à

PÜÙæ¨ÜáPæãíwÊææ.

70ÃÜ ¨ÜÍÜPÜ¨ÜÈÉ Ÿí¨Ü A—PÜ CÙÜáÊÜÄ ±ÜÅ»æà¨ÜWÜÙÜá ÓÝí±ÜÅ¨ÝÀáPÜ

ñÜÚWÜÙÜ®Üá° ÊÜáãÇæWæ ÓÜÄÔ¨ÜÊÜâ. ±ÜÄÓÜÃÜÓæ°à× BaÜÃÜOæWÜÙæÇÝÉ

ÊÜÞ¿áÊÝ¨ÜÊÜâ. ÖæãÓÜ PÜêÑ Ë«Ý®Ü¨ÜÈÉ ÃÝÓÝ¿á¯PÜ WæãŸºÃÜPæRæ

B¨ÜÂñæ. ²àvæ®ÝÍÜPÜ, Qào®ÝÍÜPÜWÜÙÜ BWÜÊÜá®Ü. ¯àÄ®Ü PæãÃÜñæ¿áá

PæãÙÜÊæ¸ÝËWÜÙÜ PæãÃæñÜPæR PÝÃÜ|ÊÝÀáñÜá. 25 ÊÜÐÜìWÜÚí¨Ü 50

ÓÝËÃÜPÜãR ÖæaÜác PæãÙÜÊæ¸ÝËWÜÙÜá AíñÜgìÆÊÜ®Üá° GñÜá¤ñÜ¤Çæà CÊæ.

Aí¨Üá 30Aw BÙÜ¨ÜÈÉ ÔWÜá£¤¨Üª ¯àÄ®ÜÊÜáor Cí¨Üá 800 Aw BÙÜ

PæãÃæ¨ÜÃÜã ¯àÃÜá ÔWÜ¨æà Ë´ÜÆÊÝWÜá£¤¨æ. ÖæãÓÜ ±ÜÅ»æà¨ÜWÜÙÜá ŸÖÜÙÜ

¯àÃÜ®Üá° ¸æàvÜáñÜ¤Êæ. B¨ÜÃÜã g®ÜÃÜá D ÊÜÞí£ÅPÜ ¹àgWÜÙÜ®Üá° ¹vÜÆá

Ô¨ÜœÄÆÉ. ÃÝÓÝ¿á¯PÜ WæãŸºÃÜÊÜâ ÓÜáÆ»ÜÊÝX ÔWÜáÊÜ PÝÃÜ|

´ÜÆÊÜñÝ¤¨Ü PæÃæ¿á ÖÜãÚ®Ü ŸWæY, ÖÜãÙæñÜá¤ÊÜ ŸWæY BÓÜQ¤ÀáÆÉ. Jí©ÐÜár

ÃæçñÜÃÜá ñæãàoWÝÄPæ ÊÜáñÜá¤ ÃæàÐæ¾ PÜêÑ¿á®Üá° B¿ááªPæãíw¨ÝªÃæ.

¸æÙæ¿ááñÜ¤Çæà CÃÜáÊÜ ¸æíWÜÙÜãÄWæ PæãàÇÝÃÜ ñÜÃÜPÝÄWÜÙÜ®Üá°

±ÜãÃæçÓÜÆá ÊÜááí¨æ ¯í£¨æ.

Jí¨æãÊæá¾ ŸÃÜ Ÿí¨ÜÃæ ÃæçñÜÃæÇÝÉ ®ÜWÜÃÜPæR ÊÜÆÓæ Öæãà¨ÜÊÜÃÜá AÈÉÁáà

EÚ¿ááñÝ¤Ãæ, CÈÉ »ÜãËá ¹àÙÜá ¹àÙÜáñÜ¤¨æ. ÓÝÆ ÊÜÞw¨Üáª

HÃÜáñÜ¤Çæà CÃÜáñÜ¤¨æ. D ±ÜÄÔ§£¿á®Üá° WÝÅËáà| ÊÜá×ÙÝ JPÜãRo

Êæã¨ÜÆá A¥ÜìÊÜÞwPæãíwñÜá. ®æ„ÓÜXìPÜ ÓÜí±Ü®Üã¾Æ ¯ÊÜìÖÜOÝ

ñÜÃÜ¸æà£Wæ ñÜ®Ü° ÓÜ¨ÜÓÜÂÃÜ®Üá° PÜÙÜá×ÔñÜá. ÊÜáíWÜÊÜá¾®ÜÊÜÃÜá ñÜÊÜá¾

WÜáí²®æãí©Wæ »ÝWÜÊÜ×Ô¨ÜÃÜá. ÓÜ§Úà¿á ÓÜí±Ü®Üã¾ÆWÜÙÜ ŸÙÜPæ¿á

ËË«Ü Äà£WÜÙÜ®Üá° £Ú¨ÜÃÜá. ÃÝgÂ¨Ü ¸æàÃæ ¸æàÃæ ±ÜÅ¨æàÍÜWÜÙÜÈÉ

±ÜÄÓÜÃÜÓæ°à× PÜêÑÀáí¨Ü ÓÜáÔ§ÃÜÊÝ¨ÜÊÜÃÜ®Üá° ®æãàw

±æÅàÃæà²ñÜÃÝ¨ÜÃÜá.

WÜívÜÓÜÃÜá ÊÜÞÃÜáPÜpærÀáí¨Ü ¹àgWÜÙÜ®Üá° ñÜÃÜáñÝ¤Ãæ. A¨ÜÃæãí©Wæ

CñÜÃÜ JÙÜÓÜáÄWÜÙÜá ŸÃÜáñÜ¤Êæ. ®ÜÊÜá¾ PæÆÓÜ PÜÙæ ñæWæ¿ááÊÜâ¨Üá ÊÜáñÜá¤

Pæã¿ááÉ ÊÜÞvÜáÊÜâ¨Üá. Öæ„¹Åv… ¹àgWÜÚí¨ÝX ¹àgWÜÙÜ BÁáR

ÖÝWÜã ÊÜá®æ¿áÇæÉà ÓÜíWÜÅ×ÓÜáËPæ¿áá ¯íñÜáÖæãàX¨æ Gí¨Üá

AÄñÜ ÊÜáíWÜÊÜá¾®ÜÊÜÃÜ ñÜívÜ DWÜ ¹àg¯—Àáí¨ÝX

ÓÜáÔ§ÃÜñæ¿á®Üá° ÊÜáÃÜÚ WÜÚÔ¨æ. ÓÜáÔ§¤ÃÜÊÜÆÉ¨Ü A—PÜ EñÝ³¨ÜPÜ

ñÜÚWÜÙÜ®Üá° Baæ ÓÜÄÔ¨æ.

PÜ®ÝìoPÜ¨ÜÈÉ XÅà®… ´èívæàÐÜ®… ÓÜíÓæ§¿á "¹àg EÚÔ'

Bí¨æãàÆ®Ü ÊÜááíaÜã~¿áÈÉ¨æ. WÝÅÊÜá ËPÝÓÜÊÜâ XÅà®…

´èívæàÐÜ®…®æãí©Wæ ÓæàÄ ÓÜÊÜáá¨Ý¿á ¹àg¯—hÝÆ (CSBN)

ÍÜáÃÜáÊÜÞw¨æ. ÊÜááÙÜ¸ÝXÆá ñÝÆãÉQ®Ü ®ÝÆáR ÖÜÚÛWÜÙÜÈÉ

ÓÜÊÜáá¨Ý¿á ¹àg¯—¿á®Üá° ±ÝÅÃÜí¼Ô¨æ. C¨ÜÃÜ ¯ÊÜìÖÜOæ ÖÝWÜã

¹àgWÜÙÜ®Üá° PÝ±ÝvÜáËPæ B ±ÜÅ¨æàÍÜ¨Ü ÊÜá×ÙÝ JPÜãRo¨Ü ÖæãOæ.

C¨ÜÃæãí©Wæ GÃæWæãŸºÃÜ ñÜ¿ÞÄPæ¿áíñÜÖÜ PÜêÑ ÓÜíŸí— B¨Ý¿á

aÜoáÊÜqPæ¿áã ÓæàÄ¨æ.

2002ÃÜÈÉ XÅà®… ´èívæàÐÜ®… ÖÝWÜã WÝÅÊÜá ËPÝÓÜ¨Ü

PÝ¿áìPÜñÜìÃÜá 25 iÇæÉWÜÙÜÈÉ ¨æàÔà ¹àgWÜÙÜ ÖÜávÜáPÝo

±ÝÅÃÜí¼Ô¨ÜÊÜâ. ÊæçË«ÜÂÊÜá¿á ¹àgWÜÙæãí©Wæ ¨æàÔà ¹àgWÜÙÜ®Üá°

ÊÜÞñÜÅ ŸÙÜÓÜá£¤ÃÜáÊÜ ÊÜÞñæ¿áÃÜã ÔPÜRÃÜá. AÊÜÃÜá ñÜÊÜá¾ ÖæãÆ¨ÜÇæÉà

A¨Ü®Üá° ŸÙÜÓÜáñÝ¤ ÓÜíÃÜüÓÜá£¤¨ÜªÃÜá. E¨ÝÖÜÃÜOæWæ

w.PÜáÃÜáŸÃÜÖÜÚÛ¿á ±Ý±ÜÊÜá¾, «Ý®ÜÂWÜÙÜá, ©Ì¨ÜÙÜ «Ý®ÜÂWÜÙÜá ÖÝWÜã

ñÜÃÜPÝÄWÜÙÜ 15 ±ÜÅ»æà¨ÜWÜÙÜ®Üá° ÓÜíÃÜüÓÜáñÝ¤Ãæ. CíñÜÖÜ ÃæçñÜÃæà ¹àg

Bí¨æãàÆ®Ü¨Ü B«ÝÃÜÓÜ¤í»ÜWÜÙÜá.

g®ÜÃÜ ÓÜÖÜ»ÝXñÜÌ

30 ÊÜá×Ùæ¿áÃæãí©Wæ ÊÜáíWÜÊÜá¾ ÊÜá®æÊÜá®æWÜÙÜÈÉ ÓÜ§Úà¿á ¹àg

±ÜÅ»æà¨Ü ÓÜíWÜÅÖÜ hÝ¥Ý ÊÜÞw¨ÜÃÜá. C¨ÜÄí¨Ü g®ÜÃÜÈÉ

¹àgWÜÚÆÉ©¨ÜªÃÜã ÓÜ§Úà¿á ¹àgWÜÙÜ ŸWæY BÓÜQ¤ ÖæbcñÜá. ¹àg

ÓÜíÃÜûÜOæ G®Üá°ÊÜ ±ÜÄPÜÆ³®æ ±ÜÅ£ ÊÜá®æ ÖÝWÜã ÊÜá®ÜWÜÚWæ ñÜÆá²ñÜá.

Bí¨æãàÆ®Ü g®Ü²Å¿áÊÝWÜñæãvÜXñÜá.

Êæã¨ÜÈWæ ÁáÃÜhæà®ÜÖÜÚÛ, w.PÜáÃÜáŸÃÜÖÜÚÛ, ÁávæàÖÜÚÛ ÊÜáñÜá¤

ÍæqrPÝÇ…WÜÙÜÈÉ ¹àg¯—WÜÙÜ ÃÜaÜ®æ. GÃÜvÜá ÊÜÐÜìWÜÙÜ ®ÜíñÜÃÜ

w.ÊÜÞ¨æà®ÜÖÜÚÛ ÖÝWÜã ®ÝWÜÊÜáíWÜÆPÜãR ËÓÜ¤ÃÜOæ. ¹àg EñÜÕÊÜ,

Ë¯ÊÜá¿á ÊÜáñÜá¤ ÃÝgÂ¨Ü ËË«Ü ¹àg¯—WÜÙÜ ÓÜí¨ÜÍÜì®Ü CÊæÇÝÉ

Áãàg®æ¿áíñæ ®Üvæ¨ÜÊÜâ. ±ÜÄOÝÊÜá ×XY¨Ü ¹àg »ÝívÝÃÜ. ¹àg

ÓÜíÃÜûÜOæWÝX ×£¤Æá&ñæãàoWÜÙÜ ¯ÊÜÞì|. ±ÜÅ£ÊÜÐÜì ÓÜí±ÜPÜìPæR

.................

PÜ®ÝìoPÜ¨ÜÈÉ XÅà®… ´èívæàÐÜ®… ÓÜíÓæ§¿á "¹àg EÚÔ' Bí¨æãàÆ®Ü ÊÜááíaÜã~¿áÈÉ¨æ. WÝÅÊÜá ËPÝÓÜÊÜâ

XÅà®… ´èívæàÐÜ®…®æãí©Wæ ÓæàÄ ÓÜÊÜáá¨Ý¿á ¹àg¯—hÝÆ ÍÜáÃÜáÊÜÞw¨æ. ÊÜááÙÜ¸ÝXÆá ñÝÆãÉQ®Ü ®ÝÆáR

ÖÜÚÛWÜÙÜÈÉ ÓÜÊÜáá¨Ý¿á ¹àg¯—¿á®Üá° ±ÝÅÃÜí¼Ô¨æ. C¨ÜÃÜ ¯ÊÜìÖÜOæ ÖÝWÜã ¹àgWÜÙÜ®Üá° PÝ±ÝvÜáËPæ B ±ÜÅ¨æàÍÜ¨Ü

ÊÜá×ÙÝ JPÜãRo¨Ü ÖæãOæ. C¨ÜÃæãí©Wæ GÃæWæãŸºÃÜ ñÜ¿ÞÄPæ¿áíñÜÖÜ PÜêÑ ÓÜíŸí— B¨Ý¿á aÜoáÊÜqPæ¿áã

ÓæàÄ¨æ.

ÈàÓÝ Cíw¿á ËÍæàÐÜ ÓÜíbPæ 2 2009 7

Ÿí¨Ü 350ÃæçñÜÃÜá. ÍæqrPÝÇ…®ÜÈÉ ®ÝÆáR ÊÜÐÜìWÜÙÜ AÊÜ—¿áÈÉ ÃÝX¿á

±ÜÅ»æà¨ÜWÜÙÜ ÓÜíWÜÅÖÜ GÃÜvÜÄí¨Ü Jí»ÜñÜ¤PæR ÖæbcÃÜáÊÜâ¨Ü®Üá°

WÝÅÊÜáËPÝÓÜ¨Ü ¨ÝSÇÝ£ ±ÜáÓÜ¤PÜ ñæãàÄÓÜáñÜ¤¨æ.

±ÜíaÝ¿áñ… ¹àg¯—

WÝÅÊÜáËPÝÓÜ¨Ü hæãñæ ÓæàÄ ¨æàÊÜÃÝ¿áÓÜÊÜáá¨ÜÅ WÝÅÊÜá ±ÜíaÝÀá¤¿á

A«ÜÂûÜÃÝX¨Üª aÜíWÜÆÃÝ¿á±Ü³ ±ÜíaÝÀá¤ BμàÓ…®ÜÈÉÁáà ¹àg¯—

ÓÝ§²Ô¨ÜÃÜá. C¨æãí¨Üá ÖæãÓÜ ¨ÜƒÑrPæãà®Ü. ±ÜíaÝÀá¤ BμàÔWæ

©®ÝÆã A®æàPÜÃÜá ŸÃÜá£¤ÃÜáñÝ¤Ãæ, D ±ÜÄPÜÆ³®æ AÊÜÃÜÈÉ¿áã

ËÓÜ¤ÄÓÜáñÜ¤¨æ. C¨Üá aÜíWÜÆÃÝ¿á±Ü³®ÜÊÜÃÜ bíñÜ®æ¿ÞXñÜá¤. B¨ÜÃæ

AÊÜÃÜ AÊÜ—Áãí©Wæ ¹àg¯—¿áã PÜ|¾Ãæ¿ÞÀáñÜá.

"ÊÜá×Ùæ¿áÃÜ Ÿ¨ÜáPÜá ÊÜáñÜá¤ ¹àgWÜÙÜá Jí¨Ü®æã°í¨Üá

ÖæOæ¨ÜáPæãíw¨æ. ÓÜ¨ÜÓæÂ¿áÄWæ ¯ÊÜìÖÜOæ¿á ñÜÃÜ¸æà£ PæãorÃæ

¹àg¯— aæ®Ý°X ËÓÜ¤ÄÓÜáñÜ¤¨æ' C¨Üá WÝÅÊÜáËPÝÓÜ¨Ü

PÝ¿áì¯ÊÝìÖÜPÜ ¯¨æàìÍÜPÜÃÝ¨Ü Gí.Ë.G®….ÃÝÊ… A¼±ÝÅ¿á.

ÊÜáPÜRÙÜÈÉ ÓÜ§Úà¿á ¹àgWÜÙÜá ÊÜáñÜá¤ PÜêÑ Ë«Ý®ÜWÜÙÜ PÜáÄñÜá AÄÊÜâ

ÊÜáãwÓÜÆá ÍÝÇæWÜÙÜÆãÉ ¹àg¯— ÓÝ§²ÓÜÆá WÝÅÊÜá ËPÝÓÜ

ÁãàbÓÜá£¤¨æ.

A—PÜ CÙÜáÊÜÄ ñÜÚWÜÙÝ¨Ü IR64, g¿Þ ÊÜáñÜá¤ ÃÝÔ ñÜÚ¿á AQR

®æãàvÜÆá aæ®Ý°XÃÜáÊÜ PÝÃÜ| g®Ü²Å¿á. ÃæçñÜÃÜá ¸æ„ÃÜ®æÆáÉ

¸æÙæ¿ááÊÜâ¨Üá ÊÜÞÃÝo ÊÜÞvÜÆá. PÝÃÜ| D »ÜñÜ¤PæR EÚ¨Ü

±ÜÅ»æà¨ÜWÜÚXíñÜ 100&150 ÃÜã±ÝÀáWÜÙÜÊÜÃæWæ A—PÜ ¸æÇæ. C¨ÜÃÜ

CÙÜáÊÜÄ PÜwÊæá. EñÝ³¨Ü®Ý ÊæaÜcÊÜä PÜwÊæá. ÊÜáÙæ¿á HÄÚñÜ

ñÜvæ¨ÜáPæãÙÜáÛÊÜ ÍÜQ¤ C¨æ. ÊÜáÙæÁáà ¸ÝÃÜ©¨ÜªÃÜã ÍæàPÜvÝ 50ÃÜÐÜár

CÙÜáÊÜÄ ¯ÎcñÜ. A—PÜ CÙÜáÊÜÄ ñÜÚWÜÙÜá ÊÜáÙæ ¸ÝÃÜ©¨ÜªÃæ ¸æÙæ¿ááÊÜâ¨æà

CÆÉ. ¸æ„ÃÜ®æÆáÉ ñÜÚ¿á®Üá° AQR ÊÜÞwÔ¨ÜÃæ ÍæàPÜvÝ 80ÃÜÐÜár AQR,

EÚ¨Ü¨Üáª Öæãoár ñèvÝWÜáñÜ¤¨æ. A—PÜ CÙÜáÊÜÄ ñÜÚWÜÙÜÈÉ Öæãoár,

ñÝÂgÂ¨Ü ±ÜÅÊÜÞ| ÍæàPÜvÝ 35PÜãR A—PÜ. CÐærÇÝÉ ÊÜÞ×£ PæãvÜáÊÜ

aÜíWÜÆÃÝ¿á±Ü³®ÜÊÜÃÜá ÖæàÙÜáÊÜâ¨æà®æí¨ÜÃæ ¨æàÔà ±ÜÅ»æà¨ÜWÜÙÜ

ÊÜáÃÜá±ÜÄaÜ¿á¨Ü ×í©ÃÜáÊÜ bíñÜ®æ GÆÉÄWÜã A¥ÜìÊÝWÜ¨Üá.

C¨Ü®Üá° w.PÜáÃÜáŸÃÜÖÜÚÛ¿á ÓÜáÎüñÜ ÃæçñÜ ÖÝWÜã »ÜñÜ¤¨Ü ÊÝÂ±ÝÄ

ÃÝÊÜáÊÜáã£ì¿áÊÜÃÜá A®ÜáÊæãà©ÓÜáñÝ¤Ãæ. CÙÜáÊÜÄ ŸWæY

bí£ÓÜ©¨ÜªÃæ ÊÜÞñÜÅ PÜêñÜPÜ WæãŸºÃÜ ÊÜáñÜá¤ ²àvæ®ÝÍÜPÜWÜÙÜ

AÊÜÆíŸ®æ ÊÜÞvÜ©ÃÜŸÖÜá¨Üá, ¯àÄWÝX AíñÜgìÆ C¨æªà C¨æ.

B¨ÜÃÜã ¸æ„ÃÜ®æÆáÉ ÍæàPÜvÝ 10ÃÜÐÜár ÊÜÞñÜÅ ÊÜÞÃÜáPÜpær¿áÈÉ C¨æ

G®Üá°ñÝ¤Ãæ. ±ÜÄÊÜñÜì®æ¿á ÓÜÊÜá¿á¨ÜÈÉ®Ü ¹PÜRoárWÜÙÜ®Üá° ±ÜÄWÜ~Ô¨ÝWÜ

ÍæàPÜvÝ 10 G®Üá°ÊÜâ¨Üá JÙæÛ¿á ¸æÙÜÊÜ~Wæ.

ÊÜá×Ùæ¿áÃÜ ÊÜÞWÜì¨ÜÍÜì®Ü

ÊÜá×Ùææ¿áÃÜ ¿ágÊÜÞ¯Pæ C¨Üª ÊÜá®æWÜÙÜÈÉ ¨æàÔà ¹àgWÜÙÜ ÓÜíÃÜûÜOæ

A—PÜ. C¨Üá AÊÜÃÜ Ÿ¨ÜáQ®Ü ÍæçÈ¿á®Üá° Ÿ¨ÜÇÝÀáÓÜáñÜ¤¨æ. PÜwÊæá

JÙÜÓÜáÄWÜÙÜ ÊæaÜc ÖÝWÜã ¯ÄàüñÜ CÙÜáÊÜÄ. C¨ÜPæR Öæãí©PæãívÜ

iàÊÜ®Ü Ë«Ý®Ü.×àWÝX ÓÝÆÊÜä Ëá£¿áÈÉÃÜáñÜ¤¨æ. ×£¤Æáñæãào¨Ü

ñÜÃÜPÝÄWÜÙÜá ÖÝWÜã ¹àgWÜÙÜá E±ÜB¨Ý¿á. GÃæWæãŸºÃÜ©í¨Ü

±ÝÊÜìñÜÊÜá¾®ÜíñÜÖÜ ÃæçñÜÊÜá×Ùæ¿áã B¦ìPÜÊÝX ÓÜŸÇæ.

D ¸æÙÜÊÜ~WæÀáí¨ÝX PÜáoáíŸ ÖÝWÜã ÓÜÊÜÞg¨ÜÈÉ ÊÜá×Ùæ¿áÃÜ

ÓÝ§®ÜÊÜÞ®Ü ÊæáàÇæàÄ¨æ. ÊÜáíWÜÊÜá¾®ÜÊÜÃÜá DWÜ GÆÉÄWÜã ±ÜÄbñæ.

ÊÜÞÊÜ¯í¨Ü Ôà¨Ý ÊÜáíWÜÊÜá¾®ÜÊÜÃÜ ÖæWÜÈWæ Ÿí¨Ü PÜáoáíŸ ÖÝWÜã

8 ÈàÓÝ Cíw¿á ËÍæàÐÜ ÓÜíbPæ 2 2009

.......................

ÊÜá×Ùææ¿áÃÜ ¿ágÊÜÞ¯Pæ C¨Üª ÊÜá®æWÜÙÜÈÉ ¨æàÔà

¹àgWÜÙÜ ÓÜíÃÜûÜOæ A—PÜ. C¨Üá AÊÜÃÜ Ÿ¨ÜáQ®Ü

ÍæçÈ¿á®Üá° Ÿ¨ÜÇÝÀáÓÜáñÜ¤¨æ. PÜwÊæá JÙÜÓÜáÄWÜÙÜ ÊæaÜc

ÖÝWÜã ¯ÄàüñÜ CÙÜáÊÜÄ. C¨ÜPæR Öæãí©PæãívÜ

iàÊÜ®Ü Ë«Ý®Ü.×àWÝX ÓÝÆÊÜä Ëá£¿áÈÉÃÜáñÜ¤¨æ.

ÖæãÆ¨Ü ¯ÊÜìÖÜOæ. ÖÜÚÛWÜÙÜÈÉÃÜáÊÜ ÓÜÊÜáÓæÂWÜÙÜ ±ÜÄÖÝÃÜ, ÊÜá×ÙÝ

Bí¨æãàÆ®Ü, Ÿí¨Ü ÖÜ|©í¨Ü ÖæbcÔ¨Ü A¼ÊÜƒ©œ CÊæÇÝÉ AÊÜÃÜ

ÓÝ§®ÜÊÜ®Üá° ÖæbcÓÜÆá ®æÃÜÊÝ¨ÜÊÜâ.

ÊÜáíWÜÊÜá¾®ÜÊÜÄWæ 20 GPÜÃæ ÖæãÆË¨æ. GÃÜvÜá PæãÙÜÊæ¸ÝËWÜÙÜá. 10

GPÜÃæ¿áÈÉ »ÜñÜ¤, ÃÝX, hæãàÙÜ, ÓÝÊæá, ŸpÝ~, AÊÜÃæ, ÖæÓÜÃÜáPÝÙÜá,

ÖÜáÃÜáÚ, ñæãWÜÄ C®Üã° H®æÇÝÉ ¸æÙæ¿ááñÝ¤Ãæ. ÊÜáãÃÜá GPÜÃæ¿áÈÉ

ÃÝXÁãí©Wæ AíñÜÃÜ¸æÙæ¿ÞX AÊÜÃæ, ñæãWÜÄ, ÊÜá£¤ñÜÃÜ

©Ì¨ÜÙÜ«Ý®ÜÂWÜÙÜá. GÇÝÉ JqrWæ ¹ñÜ¤®æ. ÊÜáãÃÝ°ÆáR £íWÜÙÜÈÉ ÃÝX

CÙÜáÊÜÄ ÔPÜRÃæ ©Ì¨ÜÙÜ«Ý®ÜÂWÜÚWæ HÙÜá £íWÜÙÜá ¸æàPÜá. ÊÜáÙæ ŸÃÜ¨æà

ÃÝX Ë´ÜÆÊÝ¨ÜÃÜã ©Ì¨ÜÙÜ«Ý®ÜÂWÜÙÜá ŸÃÜ G¨ÜáÄÔ ´ÜÓÜÆá ¯àvÜáñÜ¤Êæ.

D ±Ü¨Üœ£ ñÜáí¸Ý ÖÜÙæ¿á¨Üá. DWÜ ÊÜáñæ¤ ÊÜáÃÜÚ ŸÃÜá£¤¨æ.

EÚ¨Ü hÝWÜ¨ÜÈÉ pæãÊÜÞÂpæãà, Ÿ¨Ü®æ, Êæá|Ô®ÜPÝÀá, DÃÜáÚÛ,

Óæã±Üá³WÜÙÜá, ×àÃæàPÝÀá, ¸æívæ C¯°ñÜÃÜ 20Ë«ÜWÜÙÜ ñÜÃÜPÝÄWÜÙÜ®Üá°

¸æÙæ¿ááñÝ¤Ãæ. ÊÜá®æ¿á ×í¨æ ±Üâor ×£¤ÆáñæãàoÊÜä C¨æ.

ÊÜáíWÜÊÜá¾®ÜÊÜÃÜ WæÙÜ£ ±Ý±ÜÊÜá¾. ×£¤È®ÜÈÉ ÖÜãÊÜâWÜÙÜ®Üá° ÊÜáñÜá¤ LÐÜ—

à¿á ÓÜÓÜÂWÜÙÜ®Üá° ¸æÙæ¿ááñÝ¤Ãæ. ÖÜãWÜÚí¨Ü ÊÜáñÜá¤ GÃæWæãŸºÃÜ

ÊÜÞÃÝo©í¨Ü ŸÃÜáÊÜ WÜÚPæÀáí¨Ü EÚñÝ¿á. ×£¤Æá ñæãào©í¨Ü

BÃæãàWÜÂ ÊÜáñÜá¤ ±èÑuPÝíÍÜ»ÜÄñÜ BÖÝÃÜ¸æÙæ Öæbc¨æ. ¨æàÔà

AvÜáWæWÜÙÜá ÊÜáÃÜÚ Ÿí©¨æ. ±Ý±ÜÊÜá¾®ÜÊÜÃÜá ¸æ„ÃÜ®æÆáÉ ¸æÙæ¿ááñÝ¤Ãæ.

¸æçÃÜ®æÆáÉ A¥ÜÊÝ Pæí±ÜQR¿áá AñÜÂíñÜ ±èÑuPÜ BÖÝÃÜ. BÃæãàWÜÂÊÜíñÜ

×Ä¿áÃæà A¨ÜPæR ÓÝü G®Üá°ñÝ¤Ãæ. ñÜÊÜá¾ ¸æÙæWÜÚWæ ¸æàË®Ü×íw,

ÖÜÓÜáÃæÇæ WæãŸºÃÜ, GÃæWæãŸºÃÜ ÊÜááíñÝ¨Ü ÓÝÊÜ¿áÊÜ WæãŸºÃÜWÜÙÜ®Üá°

ŸÙÜÓÜáñÝ¤Ãæ. ²àvæ ÊÜáñÜá¤ ÃæãàWÜWÜÚWæ hæ„ËPÜ ¯¿áíñÜÅPÜWÜÙÜá A¥ÜÊÝ

hæ„ËPÜ Qào®ÝÍÜPÜWÜÙÜ ŸÙÜPæ.

Áãàg®æ CÓÜË 2005PæRà ÊÜááX©¨æ. ¹àg¯— C®Üã° ¸æÙæ¿ááñÜ¤Çæà

C¨æ. PÝÃÜ| ÊÜáíWÜÊÜá¾, ±Ý±ÜÊÜá¾®ÜÊÜÃÜíñÜÖÜ ÊÜá×Ùæ¿áÃÜ PÜÙÜPÜÚ. CÊÜÃÜ

¸æ¯°Wæ WÝÅÊÜáËPÝÓÜ¨Ü B«ÝÃÜË¨æ. B¨ÜÃÜã ÓÝÊÜ¿áÊÜ EñÜ³®Ü°WÜÚWæ

ÓÜÄ¿Þ¨Ü ÊÜÞÃÜáPÜpær¿á ÓÜÊÝÆá ÖÝWæà C¨æ.

D ®ÜáwbñÜÅÊÜ®Üá° Ëáàw¿Þ ´æÇæãàÎ±… »ÝWÜÊÝX ŸÃæ¿áÇÝX¨æ.

Anitha Pailoor

Krishi Madhyama Kendra

119, Narayanapura Road

4th Cross, Narayanapura

Dharwad 580008

☎ Mobile 9900517749

....................................

@ email pailoor@gmail.com

ÔàÊæáŸ¨Ü®æ¿á ÊæãÙÜPæ ŸÄÓÜáÊÜ ÖæãÓÜ Ë«Ý®Ü

GÓ…. ÃÝÊÜáaÜí¨ÜÅ±Ü³

®Ý®Üá 45 ÊÜÐÜìWÜÚí¨Ü PÜêÑ ÊÜÞvÜá£¤¨æªà®æ. ¨Üá¸ÝÄ JÙÜÓÜáÄWÜÙÜá

ÊÜáñÜá¤ ÃÝÓÝ¿á¯PÜWÜÙÜ AvÜx±ÜÄOÝÊÜáWÜÚí¨ÝX ÓÝÊÜ¿áÊÜ¨Ü

ÊÜÞWÜìPæR Ÿí¨æ. ®Ü®Ü° BÃÜá GPÜÃæ ±ÜÅ¨æàÍÜ¨ÜÈÉ AwPæ, ¸ÝÙæ, bPÜáR,

ÊÜÞÊÜâ, WæàÃÜá, Êæ¯ÇÝÉ ÊÜááíñÝ¨Ü ¸æÙæWÜÚÊæ. ±ÜÅWÜ£ ÓÜÌÓÜÖÝ¿á ÓÜíZ¨Ü

ÓÜ¨ÜÓÜÂ.

ÖæaÜác £Ú¨ÜáPæãÙÜÛ¸æàPæíŸ PÜáñÜãÖÜÆ, ÓÜíÍæãà«Ü®Ý WÜá|WÜÚí¨ÝX

PÜêÑ¿áÈÉ ÖæãÓÜ Ë«Ý®ÜWÜÙÜ A®æÌàÐÜOæ ÊÜÞvÜá£¤ÃÜáñæ¤à®æ.

AÊÜâWÜÙÜÇæãÉí¨Üá "ÔàÊæáŸ¨Ü®æ¿á ÊæãÙÜPæ ŸÄÓÜáÊÜ Ë«Ý®Ü.'

ÔàÊæáŸ¨Ü®æ, ÔàÊæáÓèñæ (Sechium edule) ¿áá PÜáÂPÜáÃ…¹pæàÔ

(cucurbitaceae) PÜáoáíŸPæR ÓæàÄ¨æ. ÊÜáÇæ®Ýw®ÜÈÉ g®Ü²Å¿á ŸÚÛ

ñÜÃÜPÝÄÀá¨Üá. C¨ÜÄí¨Ü Ô× ÖÝWÜã TÝÃÜ¨Ü A®æàPÜ ±Ü¨Ý¥ÜìWÜÙÜ®Üá°

ñÜ¿ÞÄÓÜŸÖÜá¨Üá. EÚ¨Ü ñÜÃÜPÝÄWÜÚXÃÜáÊÜíñæ C¨ÜPæR ±ÜÅñæÂàPÜ

¹àgËÆÉ. ŸÈñÜ PÝÀá¿á ñÜá©¿áÈÉ Jí¨Üá ÊæãÙÜPæ ŸÃÜáñÜ¤¨æ. C¨Üá

®ÝÈWæ ÖæãÃÜaÝb¨Üíñæ PÝ|áÊÜ PÝÃÜ| C¨Ü®Üá° ®ÝÈWæ G®Üá°ñÝ¤Ãæ.

ÔàÊæáŸ¨Ü®æ ¸æÙæ¿ááÊÜÊÜÃÜá D ®ÝÈWæÓÜ×ñÜ Cwà PÝÀá¿á®Üá°

ÊÜá~¡®ÜÈÉ ÖÜãÙÜáñÝ¤Ãæ. B¨ÜÃæ C¨Üá PæãÙæñÜá ÖæãàWÜáÊÜ PÝÃÜ| A®æàPÜ

ÓÝÄ XvÜ HÙÜáÊÜâ¨æà CÆÉ.

PÜáñÜãÖÜÆPæãRàÓÜRÃÜ Jí¨Üá ©®Ü, PÝÀáÀáí¨Ü ÖæãÃÜŸí¨Ü ®ÝÈWæ

(ÊæãÙÜPæ)¿á®Üá° ÖÜÄñÜ aÜãÄÀáí¨Ü ÖÜáÐÝÃÝX PÜñÜ¤ÄÔ¨æ. B ®ÝÈWæ

(ÊæãÙÜPæ)¿á®Üá° A«Üì¨ÜÐÜár ¯àÃÜá ñÜáí¹¨Ü Çæão¨æãÙÜXpær.

©®ÝÆã ¯àÃÜ®Üá° Ÿ¨ÜÇÝÀáÔ ÖæãÓÜ¯àÃÜá ÖÝPÜá£¤¨æª. PæàÊÜÆ

ÊÜáãÃÝ°ÆáR ©®ÜWÜÙÜÈÉ ¸æàÃÜáWÜÙÜá PÝ~ÔPæãívÜÊÜâ ! hæãñæWæ

ŸÚÛ¿áã ñÜÇæ G£¤ ¯í£ñÜá !! ÖÝWæà ®ÝÇæRŒ„¨Üá ©®ÜWÜÙÜá

Çæãào¨ÜÈÉÁáà EÚÔ¨æ. B¨ÜÃæ ©®Ý ¯àÃÜ®Üá° ÊÜÞñÜÅ Ÿ¨ÜÈÓÜá£¤¨æª.

DWÜ¨Üá ÊÜá~¡®ÜÈÉ ®ævÜÆá Ô¨ÜœÊÝXñÜá¤.

D Ë«Ý®Ü©í¨Ü ®ÝÈWæ(ÊæãÙÜPæ)¿á®Üá° QñÜ¤ÊæáàÇæ EÚ¨Ü PÝ¿á®Üá°

AvÜáWæWæ ŸÙÜÓÜŸÖÜá¨Üá. PÝÀá¿áá ÊÜÂ¥ÜìÊÝWÜ¨æà

E±Ü¿ááPÜ¤ÊÝWÜáñÜ¤¨æ. D Ë«Ý®ÜÊÜ®Üá° A»ÝÂÓÜ ÊÜÞw ®ÜÊÜá¾ ×ñÜ¤È®ÜÈÉ

10&15 XvÜWÜÙÜ®Üá° ÖÝQ¨æªà®æ. A®æàPÜ ÃæçñÜËáñÜÅÃÜÆãÉ D ÊÜÞ×£

ÖÜíbPæãíw¨æªà®æ. AÊÜÃæÇÝÉ C¨æà Ë«Ý®Ü A®ÜáÓÜÄÓÜá£¤¨ÝªÃæ.

ÊæãÙÜPæ¿á®Üá°

¸æà±ÜìwÓÜáÊÜâ¨Üá.

¯àÄ®Ü Çæãào¨ÜÈÉ

ÊæãÙÜPæ¿á®Üá°

CqrÃÜáÊÜâ¨Üá.

ÊæãÙÜPæ¿áá

bWÜáÃÜá£¤ÃÜáÊÜâ¨Üá

S. Ramachandrappa

Jaddagadde

Via Talaguppa

Hamsagaru 577430

Sagara, Shimoga District.

......................

ÓÜí±Üä|ìÊÝX

¸æÙæ¨Ü ÓÜÔ

ÈàÓÝ Cíw¿á ËÍæàÐÜ ÓÜíbPæ 2 2009 9

ÊÜáÖÝ®ÜWÜÃÜ¨Ü

®ÜvÜáË®ÜÈÉ ÖÜÚÛ

i. GÓ…. E¯°PÜêÐÜ¡®… ®Ý¿áÃ…

£ÅÊæàívÜÅí®ÜÈÉàWÜ ñÜÃÜPÝÄWÜÙÜá

ËÐÜÊÜááPÜ¤. AÐærà AÆÉ, CÈÉ

ñÝÃÜÔWÜÙÜÈÉÃÜáÊÜ ñÜÃÜPÝÄ ñæãàoWÜÙÜ

.............................

ÓÜíTæÂ ÓÝËÃÝÃÜá!

»ÝÃÜñÜ¨Ü ¨Üü|¨Ü ñÜáñÜ¤ñÜá©¿á ÃÝgÂ PæàÃÜÙÜ. ÃÝg«Ý¯ £ÅÊæàívÜÅí

g®ÜWÜÙÜ »ÝÃÜ©í¨Ü ñÜáí¹ ñÜáÙÜáPÜá£¤¨æ. ÓÜPÝìÄ ÖÝWÜã TÝÓÜX

E¨æãÂàXWÜÙÜ ±ÝÆá ŸÖÜá¨æãvÜx¨Üá. ÓÜáñÜ¤Æ ÖÜÚÛWÜÙÜá ÖÝWÜã ®ÜWÜÃÜ¨Ü

ÖæãÃÜÊÜÆ¿áPæR ÖæãàÈÔ¨ÜÃæ hÝWÜ¨Ü ¸æÇæ ¸ÝÄ ¨Üá¸ÝÄ. PÜêÑ

ÊÜÞvÜÆá Êæáoár hÝWÜÊÜä CÆÉ. PæãàÚWÜãw®ÜíñÜÖÜ ÊÜá®æWÜÙÜá. ±ÜPÜR¨Ü

ÖÜÚÛWÜÙÜ ÃæçñÜÄí¨Ü ÊÜáñÜá¤ ñÜËáÙÜá®Ýw¯í¨Ü BÖÝÃÜÊÜÓÜá¤WÜÙÜá ŸÃÜáñÜ¤Êæ.

£ÅÊæívÜÅí®Ü¨Üá ÍæàPÜvÝ 100ÓÝûÜÃÜñæ. CÈÉ®Ü g®ÜÄWæ BÃæãàWÜÂ±ÜÅhæn A—

PÜ. ñÝÊÜâ £®Üá°ÊÜ BÖÝÃÜ ŸÃÜáÊÜâ¨æÈÉí¨Ü Gí¨Üá £Ú¿áŸ¿áÓÜáñÝ¤Ãæ.

D PÝÙÜi JÊæá¾Çæ ÖæaÝcÀáñÜá. PÝÃÜ| "ÃÝgÂPæR ŸÃÜáÊÜ ñÜÃÜPÝÄWÜÙÜÈÉ

Ëá£ËáàÄ¨Ü ÃÝÓÝ¿á¯PÜ ËÐÜWÜÚÊæ' G®Üá°ÊÜ ÊÜÃÜ©. C¨Üá ÓÝûÝñ…

PæàÃÜÙÜ PÜêÑËÍÜÌË¨ÝÂ¯Æ¿á¨Ü QàoÍÝÓÜ÷ Ë»ÝWÜ¨Ü ÓÜíÍæãà«Ü®æ.

ÊÜááSÂÊÝX ±æàpæ¿áÈÉ ÔWÜáÊÜ ÖÝWÜÆ, AÆÓÜí¨æ ÊÜáñÜá¤ ¸æívæWÜÙÜÈÉ

A£ÖæaÜác ÃÝÓÝ¿á¯PÜ ËÐÜ¨Ü AíÍÜ ¨æãÃæ£ñÜá¤. D ËÐÜ©í¨ÝWÜáÊÜ

BÃæãàWÜÂ ÖÝ¯¿á®Üã° £ÚÔñÜá¤. C¨æÇÝÉ ÊÜÞ«ÜÂÊÜáWÜÙÜÈÉ ±ÜÅÊÜááS

±ÜÅaÝÃÜ ±ÜvæÀáñÜá. C¨ÜÄí¨Ü ÃÝgÂ¨Ü BÃæãàWÜÂÓæàÊÝ

¯¨æìàÍÜ®ÝÆ¿á "ËÐÜ¿ááPÜ¤ ñÜÃÜPÝÄ ÖÝWÜã ÖÜ|á¡WÜÙÜ' PÜáÄñÜá

ÓÝÊÜìg¯PÜ GaÜcÄPæ ÖæãÃÜwÔñÜá.

ñÝÃÜÔWæ HÄPæ

£ÅÊæàívÜÅí ŸÚ¿á PæÆÊÜÃÜá ÓÝÊÜ¿áÊÜ¨ÜÈÉ ñÜÃÜPÝÄWÜÙÜ®Üá° A®æàPÜ

ÊÜÐÜìWÜÚí¨Ü ¸æÙæ¿áá£¤¨ÝªÃæ. ®ÜWÜÃÜ¨ÜÆãÉ PæÆÊÜâ AñÜá¤$ÂñÝÕ× ñÜÃÜPÝÄ

PÜêÑPÜÄ¨ÝªÃæ. ÓÜ|¡ ±ÜÅÊÜÞ|¨ÜÈÉ AÆÉÈÉ ¸æÙæ¿ááñÝ¤Ãæ. BÃæãàWÜÂ

CÇÝTæ¿á GaÜcÄPæ ®æãàw PæÆÊÜâ ÓÜ§Úà¿áÃÜá ÊÜáñÜá¤ ÓÜ§Úà¿á

ÓÜíZo®æWÜÙÜá ñÜÊÜá¾ ñÜÊÜá¾ ñÝÃÜÔ¿áÈÉ ñÜÃÜPÝÄ ¸æÙæÊÜ ŸWæY WÜí¼àÃÜÊÝX

aÜbìÔ¨ÜÃÜá. ÓÜPÝìÄ CÇÝTæWÜÙÜ®Üá° ÓÜí±ÜQìÔ¨ÜÃÜá. CÓÜË 2002ÃÜÈÉ

PæàÃÜÙÜ ÓÜPÝìÃÜ¨Ü PÜêÑ CÇÝTæ "®ÜWÜÃÜ¨Ü ®ÜvÜáË®ÜÈÉ ÖÜÚÛ' ÔRàÊÜá®Üá°

±ÝÅÃÜí¼ÔñÜá. A®æàPÜ g®ÜÃÜá, ÓÜíZo®æWÜÙÜá C¨ÜPæR ÓæàÄPæãívÜÃÜá.

ÊÜÞ«ÜÂÊÜáWÜÙÜÆãÉ g®Ü²Å¿áÊÝÀáñÜá. £ÅÊæàívÜÅí®Ü ÓÝËÃÝÃÜá g®ÜÃÜá

ÊÜáñÜá¤ PæàÃÜÙÜ¨Ü C¯°ñÜÃÜ ®ÜWÜÃÜWÜÙÜÆãÉ g®ÜÃÜá ñÝÃÜÔ PÜêÑ AÙÜÊÜwPæ

ÊÜÞvÜñæãvÜX¨ÜÃÜá.

D ÔRàËá®Üw ñÜÃÜPÝÄ ¹àgWÜÙÜá, ±ÝÉÔrP… WÜ¯°¸ÝÂW…, ÊÜá~¡®Ü

PÜáívÜWÜÙÜá, PÜêÑ ÓÜÆPÜÃÜOæWÜÚWæÇÝÉ A«Üì¸æÇæ. ÓÝÊÜ¿áÊÜ WæãŸºÃÜ¨Ü

ÓÜá«ÝÄñÜ ÊÜÞ¨ÜÄ

..........

ñÝhÝ ñÜÃÜPÝÄWÜÙÜ®Üá° Öæãí¨ÜáÊÜâ¨æãí¨æà "®ÜWÜÃÜ¨ÜÈÉ ÖÜÚÛ'

PÝ¿áìPÜÅÊÜá¨Ü ÇÝ»Ü. ÊÜÞÃÜáPÜpær¿áÈÉ ÔWÜ¨Ü ñÜÚWÜÙÜ®Üá°

»ÝWÜÊÜ×ÓÜáÊÜÊÜÃÜá ÓÜË¿áŸÖÜá¨Üá.

PæãÃÜñæ ¯àWÜÆá ÔÊæáíp…ÄíW…WÜÚí¨Ü ÊÜÞw¨Ü GÃæñæãqr ÓÜÖÜ

A«Üì¸æÇæWæ ¯àw¨ÜÃÜá. ñÝÃÜÔñæãào ¯ÊÜÞì|PæR ñÜÃÜ¸æà£WÜÙÜ®Üá° PÜêÑ

CÇÝTæ ÊÜáñÜá¤ ÓÜ§Úà¿á ÓÜíZo®æWÜÙÜá gíq¿ÞX BÁãàiÔ¨ÜÊÜâ.

ñÜÃÜ¸æà£ ÓÜí±Üä|ì EbñÜ. ±ÜÅ£ MáñÜáË®ÜÈÉ A¥ÜÊÝ ÊÜáãÃÜá

£íWÜÚWæãÊæá¾ ±ÜÅ£ ÊÝv…ì®ÜÆãÉ ®ÜvæÀáñÜá. E±Ü®ÝÂÓÜ, ÓæÉŒ„v…Íæãà,

Jí©ŸºÃÜ ñÝÃÜÔ ñæãàoWÜÚWæ »æàq. Î¹ÃÝ¦ìWÜÚWæ ÓÜ¨Ý ÖæãÓÜñÜ®Üá°

A®æÌàÑÓÜÆá Eñæ¤àg®Ü. ñÜýÄí¨Ü ÖæãÓÜ ËÐÜ¿áWÜÙÜ ÖÜíbPæWæ

PÝ¿ááÊÜíñæ ÊÜÞvÜá£¤¨ÜªÃÜá. ÓÜ§Úà¿á ±Ü£ÅPæWÜÙÜÈÉ ÇæàS®ÜWÜÙÜ ÓÜáÄÊÜáÙæ.

±ÜÄOÝÊÜá 10,000 g®Ü ËaÝÃÜOæ PæãàÄ Ÿí¨ÜÃÜá !

®ÜWÜÃÜ¨Ü ÃæçñÜÄWæÇÝÉ GÃæWæãŸºÃÜ ñÜ¿ÞÄÓÜÆá ÓÜãbÓÜÇÝX¨æ. ¸ÝËWæ

ŸÙÜÓÜáÊÜ ÔÊæáíp… ÄíW…WÜÙÜ®Üá° ŸÙÜÔ ñæãqrWÜÙÜ ¯ÊÜÞì|.

ÊÜáÃÜ¨Ü ±æqrWæ A¥ÜÊÝ ÖÝÙÝ¨Ü ¯àÄ®Ü ñæãqr¿áã B©àñÜá. ÔÊæáíp…

ÄíW…WÜÙÜ ñæãqr¿á ¸æÇæ 300 ÃÜã±ÝÀáWÜÙÜá ÊÜÞñÜÅ. PÜêÑ CÇÝTæ¿áá

C¨Ü®æ°à ÊÜÞw¨æ. GÃÜvÜãÊÜÃæ Aw ÊÝÂÓÜ¨Ü D ñæãqr¿á®Üá° ×ñÜ¤È®ÜÈÉ

CvÜŸÖÜá¨Üá. PÜwÊæá hÝWÜ ÓÝPÜá. CÃÜáÊæWÜÚí¨Ü ÃÜûÜOæ AWÜñÜÂ. ñæãqr¿á

ÓÜáñÜ¤Æã A«Üì Aw GñÜ¤ÃÜ ÔÊæáíp… PÜpær PÜqr ®ÜvÜáÊæ ¯àÃÜá ñÜáí¹.

GÃæñæãqrWæ ±ÝÉÔrP…, WÝÉÓ…, GOæ¡ A¥ÜÊÝ Pæí±ÜâÊæá|Ô®ÜPÝÀá¿áí¥Ü

TÝÃÜ¨Ü ÊÜÓÜá¤WÜÙÜ®Üá° ÖÝPÜ¸ÝÃÜ¨Üá. C®Üá°Ú¨Ü hæ„ËPÜ ñÝÂgÂWÜÙæÇÝÉ ÓÜáÆ»Ü

ià|ì.

hÝWÜË¨ÜªÃæ PæãàÚÓÝPÜOæ¿áã ÓÝ«ÜÂ. ËÍæàÐÜ ¯WÝ ¸æàPÜá. ®ÜWÜÃÜ¨ÜÈÉ

PæÆÊÜÃÜá ÊÜáÃÜ¨Ü WÜãvÜá ÊÜÞw 10 PæãàÚWÜÙÜ®Üá° ÓÝPÜáñÝ¤Ãæ. Êæáà¿áÆá

ñÝÃÜÔWæ ¹vÜáñÝ¤Ãæ. ÊÜááSÂ ÓÜÊÜáÓæÂ ¹ÔÆá&«ÜWæ¿á¨Üá. PæàÃÜÙÜ¨Ü

ÊÜá®æÊÜá®æWÜÙÜ AíWÜÙÜ¨ÜÈÉ ñæíX®ÜÊÜáÃÜ ÓÝÊÜÞ®ÜÂ. A¨ÜÃÜw¿áã

WÜãwvÜŸÖÜá¨Üá. ÖÜÓÜáÃÜá pÝ±ÝìÈ®… ŸÙÜÔ ®æÃÜÙÜá ¯àvÜŸÖÜá¨Üá.

AhæãàÇÝ, ®ÜáWæYÓæã±ÜâŒ³, ÖÜãÊÜâ, aÜPÜÅÊÜáá¯ Óæã±ÜâŒ³, EÚ¨Ü BÖÝÃÜ

CÊæÇÝÉ PæãàÚWÜÚWæ BÖÝÃÜÊÝWÜáñÜ¤¨æ.

bñÜÅPÜê±æ: ÇæàSPÜÃÜá

10 ÈàÓÝ Cíw¿á ËÍæàÐÜ ÓÜíbPæ 2 2009

ñÝÃÜÔWÜÚWæ ÖÜÓÜáÃÜá pæãà²

ÊÜá~¡®Ü PÜáívÜWÜÙÜá A¥ÜÊÝ ±ÝÉÔrP… ¸ÝÂW…WÜÙÜ®Üá° ñæWæ¨ÜáPæãÚÛ. A¨ÜPæR

GÃÜvÜá »ÝWÜ ÊÜá|á¡, Jí¨Üá »ÝWÜ ÊÜáÃÜÙÜá ÖÝWÜã Jí¨Üá »ÝWÜ

GÃæWæãŸºÃÜ (ÓÜWÜ~, PæãàÚWæãŸºÃÜ, PÜáÄWæãŸºÃÜ ¿ÞÊÜâ¨Ý¨ÜÃÜã

B©àñÜá) ¸æÃæÔ ñÜáíŸ¸æàPÜá. ñÝÃÜÔ¿áÈÉ CqrWæWÜÙÜ¯°oár A¨ÜÃÜ ÊæáàÇæ

CÊÜ®æ°ÇÝÉ CvÜ¸æàPÜá. ñÝÃÜÔWæ ®æàÃÜÊÝX ñÝWÜáÊÜâ¨Üá JÙæÛ¿á¨ÜÆÉ.

BÊæáàÇæ ñÜÃÜPÝÄ ¹àg ¹ñÜ¤®æ. PæÆÊÜÃÜá ¿ÞÊÜå…, pÝ²ÁãàPÜ,

±æç®Ý±ÜÇ…, ¸ÝÙæ ÓÜÖÜ ¸æÙæ©¨ÝªÃæ. ÓÜÃÜ© ¸æÙæ A®ÜáÓÜÄÔ¨ÜÃæ ²àvæWÜÙÜ

¯¿áíñÜÅ| ÓÝ«ÜÂ GíŸ ÓÜÆÖæ ñÜýÃÜ¨Üá. ¯àÃÜá ñÝÃÜÔ¿áÈÉ ¯ÆÉ¨Üíñæ

GaÜcÄPæ AÊÜÍÜÂ. ÊÜá®æ¿áÊÜÃæÆÉÃÜã ¨ÜãÃÜ ÖæãÃÜq¨ÜªÃæ, ¯àÃÜá ñÜáí¹¨Ü

±ÝÉÔrP… PæãpærWæ bPÜR ñÜãñÜá ÊÜÞw XvÜ¨Ü ŸávÜ¨ÜÈÉoár ÖæãàWÜáÊÜâ¨Üá

ÓÜãPÜ¤. PÝÆPÝÆPæR J|ÓÜWÜ~, GÃæWæãŸºÃÜ, PÝí±æäàÓ…r, ¸æàË®Ü×íw

CñÝÂ© ¯àwPæ. PæÆÊÜÃÜá XÅà®…ÖèÓ… ÊÜÞw ¸æÙæ¿áñæãvÜX¨ÜÃÜá.

£ÅÊæívÜÅí®ÜÈÉ 2,000 ñÝÃÜÔ ñæãàoWÜÚÃÜáÊÜâ¨Üá CÓÜË 2007ÃÜ

¨ÝSÇÝ£. ÔRàËáWæ ÓæàÃÜ¨ÜÊÜÃÜá A®æàPÜÄ¨ÝªÃæ. Pæ.².²ÙæÛ„¿áÊÜÃÜ¨Üá

ñÝÃÜÔ PÜêÑ¿áÈÉ 30ÊÜÐÜìWÜÙÜ A®Üá»ÜÊÜ. AÊÜÃÜ¨Üá 800 aÜ¨ÜÃÜwWÜÙÜ

ñÝÃÜÔ. ÔÊæáíp… PÜáívÜ ÊÜáñÜá¤ ÖÜÙæ¿á ÃÜŸºÃ… pæ„Ã…WÜÙÜÈÉ ñÜÃÜPÝÄ

¸æÙæ. ÖÜÚÛWÜÚí¨Ü ÓÜíWÜÅ×Ô¨Ü PÜáÄWæãŸºÃÜÊæà XvÜWÜÚWæ ±æäàÐÜPÝíÍÜ

J¨ÜXÓÜáñÜ¤¨æ. J|ÓÜWÜ~ ÖÜáw, PÜáÄWæãŸºÃÜ¨Ü ÖÜáw, ÊÜáãÙæWæãŸºÃÜ,

ÍæàíWÝ×íwWÜÙÜ®Üá° ±ÝÉÔrP… bàÆ¨ÜÈÉ ÓÜíWÜÅ×ÔoárPæãÙÜáÛñÝ¤Ãæ.

¸æàPÝ¨ÝWÜ ŸÙÜPæ. ®ÜWÜÃÜ PÜêÑ ÔRàÊÜå…®Ü ÊæãorÊæã¨ÜÆ A»ÜÂ¦ì.

ÓÜÌ¿áí GÃæWæãŸºÃÜ ñÜ¿ÞÃÜPÜ. ®ÝÆáR aÜÊÜáaÜ Óæãà²®Ü±Üâw¿á®Üá°

20ÈàoÃ… ¯àÄWæ ¸æÃæÔ Óæãà±… ¨ÝÅÊÜ| ñÜ¿ÞÄÓÜáñÝ¤Ãæ. ²àvæWÜÙÜ

¯¿áíñÜÅ|PæR ŸÙÜPæ. ¹àgWÜÙÜ®Üá° ñÝÊæà ñÜ¿ÞÄÔPæãÙÜáÛñÝ¤Ãæ.

ñæãívæŸÚÛ ÊÜáñÜá¤ Ÿã¨ÜáWÜáíŸÙÜŸÚÛWæ ÖÜí¨ÜÃÜ ¯ËáìÔ¨ÝªÃæ.

±Ü±Ý³¿á ÖÝWÜã ¸ÝÙæ¿á®Üá° ÊÜá®æ¿á ±ÜPÜR¨ÜÈÉ ÖÝQ¨ÝªÃæ. ñÝÃÜÔ¿áÈÉ

¯íñÜá ÖÜ|á¡ Pæã¿ááÂñÝ¤Ãæ. ¸æÙÜWæY ÊÜáñÜá¤ ÓÜíhæ ²ÙæÛ$ç¨Üí±Ü£WÜÙÜ

±ÜÅ£©®Ü¨Ü Jí¨Üá ñÝÓÜá ñÝÃÜÔ PÜêÑWæ ÊÜááw±Üâ. ñÜÃÜPÝÄWÜÙÜ, ¸æÙæWÜÙÜ

ÓÜÌ»ÝÊÜ PÜÃÜWÜñÜÊÝX¨æ.

A®æàPÜÃÜá ñÝÃÜÔ¿áÈÉ pÝ±ÝìÈ®… Îàp… PÜqr ®æÃÜÙÜá

ÊÜÞwPæãíw¨ÝªÃæ. ÓÜ|¡ WÜãvÜá ¯ËáìÔ PæãàÚ ÓÝPÜá£¤¨ÝªÃæ.

pÝ±ÝìÈ®… ñæãqr ¯ËáìÔ AhæãàÇÝ ¸æÙæ¿áá£¤¨ÝªÃæ. D

¯àÈÖÜÓÜáÃÜá ±Ýb¿áá XvÜWÜÚWæ WæãŸºÃÜ, ÊÜáábcWæ ÊÜáñÜá¤

PæãàÚWÜÚWæ BÖÝÃÜ. ²àvæWÜÙÜ®Üá° ñÜí¸ÝPÜá PÜÐÝ¿á, ¸æàÊÜâ, ÔàÊæáGOæ¡

ËáÍÜÅ|, ¸æàË®æOæ¡&¸æÙÜáÛÚÛ ¨ÝÅÊÜ|, ¸æ„p… pÝÅ$Â±… ÊÜáñÜá¤ Pæ„WÜÚí¨Ü

¯¿áíñÜÅ|. Ë±ÜÄàñÜ ¹ÔÈ®Üí¨ÝX ²àvæWÜÙÜá PÜwÊæá.

®ÜWÜÃÜ&ÖÜÚÛWÜÙÜ®Üá° ¸æÓæ¨Ü ÖæãÓÜŸí«Ü

Ÿ¨ÜÇÝ¨Ü WÝÅÖÜPÜÃÜ Íæ„ÈÀáí¨Ü ÊÜáñÜá¤ BÁáRWÜÚí¨Ü ÖÜÚÛ¿á PÜêÑPÜÃÜá

Gaæc£¤¨ÝªÃæ. B¨ÜÃæ ñÜÊÜáWæ ÓÜÊÜáÓæÂ Gí¨Üá »ÝËÔÆÉ. ñÝÃÜÔ PÜêÑPÜÄWæ

GÇÝÉ Äà£¿á ÖÜ|á¡ ñÜÃÜPÝÄWÜÙÜ®Üá° ¸æÙæ¿áÇÝWÜ¨Üá. ×àWÝX ñÜÊÜá¾

ŸÚ Ÿí¨æà ŸÃÜáñÝ¤ÃæíŸá¨Üá WæãñÜá¤. BÃæãàWÜÂ¨Ü PÜÙÜPÜÚÀáí¨Ü ñÝÃÜÔ

PÜêÑ g®ÜÊÜá®Ü°Oæ ±Üvæ©¨æ. C¨Ü®Üá° £Ú¨Ü PæÆÊÜâ ÃæçñÜÃÜá, ÃæçñÜ

ÓÜíZo®æWÜÙÜá ÃÝÓÝ¿á¯PÜ ËÐÜŸÙÜPæ ¯ÈÉÔ¨ÝªÃæ. ÓÝÊÜ¿áÊÜ PÜêÑ¿áÈÉ

BÓÜPÜ¤ÃÝX¨ÝªÃæ. PæÆÊÜÃÜá ñÜÊÜá¾ EñÝ³¨Ü®æ¿á®Üá° ÓÝÊÜ¿áÊÜÊæí¨Üá

ÊÜÞÃÜá£¤¨ÝªÃæ. AÊÜÃÜá ÓÝÊÜ¿áÊÜ ÓÜqìμPæàp… Öæãí©¨ÜÊÜÃæà®ÜÆÉ.

PæàÃÜÙÜ¨ÜÈÉ ñÜÃÜPÝÄWÜÚWæ ÓÝÊÜ¿áÊÜ ÓÜqìμPæàp… ñæãwÓÜáËPæ C®Üã°

Ÿí©ÆÉ. ¨ÜÐÜr±ÜâÐÜrÊÝXÃÜ¨Ü ÊÜáñÜá¤ QàoWÜÙÜ ¨ÝÚÀáí¨Ü ñÜãñÜá

A®æàPÜÃÜá ñÝÃÜÔ¿áÈÉ pÝ±ÝìÈ®… Îàp… PÜqr ®æÃÜÙÜá

ÊÜÞwPæãíw¨ÝªÃæ. ÓÜ|¡ WÜãvÜá ¯ËáìÔ PæãàÚ ÓÝPÜá£¤¨ÝªÃæ.

pÝ±ÝìÈ®… ñæãqr ¯ËáìÔ AhæãàÇÝ ¸æÙæ¿áá£¤¨ÝªÃæ.

....................................

¹©ªÃÜáÊÜ ñÜÃÜPÝÄWÜÙÜ®Üá° ÓÝÊÜ¿áÊÜÊæí¨Üá ®ÜíŸáñÝ¤Ãæ. AÊÜâ

ÃÜáb¿ÞXÃÜáñÜ¤¨æ G®Üá°ÊÜ ËÍÝÌÓÜ.

®ÜWÜÃÜ¨Ü EñÝ³¨ÜPÜÃÜá / WÝÅÖÜPÜÃÜá DWÜ ŸÖÜÙÜ AÙæ¨Üá ÓÜáÄ¨Üá BÄÔ

BÁáR ÊÜÞvÜáñÝ¤Ãæ. E¨Ý : ÃÝÓÝ¿á¯PÜ ËÐÜ ŸÙÜÔ ¸æÙæ¨Ü ¨Ü±Ü³¨Ü±Ü³

¸ÝÙæÖÜ|¡®Üá° PæãÙÜáÛÊÜâ©ÆÉ. Ÿ¨ÜÈWæ ñÜÃÜPÝÄ ¹àgWÜÙÜ®Üá°, J|ÓÜWÜ~,

PæãàÚWæãŸºÃÜ, PÜáÄ WæãŸºÃÜ CÊÜ®æ°ÇÝÉ ÓÜPÝìÄ Hhæ¯ÕWÜÚXíñÜÆã

ÖÜÚÛ¿á PÜêÑPÜÄí¨Ü PæãÙÜÛÆá Ÿ¿áÓÜáñÝ¤Ãæ. ÖÜÚÛWÜÃÜã ÓÜÖÜ C¨Ü®Üá°

ÓÝÌWÜ£Ô¨ÝªÃæ.

EÚPæ & WÜÚPæ

ñÝÃÜÔ PÜêÑÀáí¨Ü ñÝhÝ ñÜÃÜPÝÄ ÊÜáñÜá¤ Êæãpær ÔWÜá£¤¨æ. GÆÉÊÜä

±èÑuPÜ, ËÐÜÊÜááPÜ¤. ÖÜ|¨Ü EÚñÝ¿á. ÔRàËá®ÜÈÉÃÜáÊÜ GÆÉÃÜ ñÜÃÜPÝÄ

EñÝ³¨Ü®æ¿á ±ÜÅÊÜÞ| ÊÝÑìPÜ ÓÜáÊÜÞÃÜá 1,000 o®…. 40 aÜ¨ÜÃÜ

ËáàoÃ… ñÝÃÜÔ¿áÈÉ ñÜÃÜPÝÄ EñÝ³¨Ü®æWÝWÜá£¤ÃÜáÊÜ SaÜáì 5,000

ÃÜã±ÝÀáWÜÙÜá. EñÝ³¨Ü®æ¿Þ¨Ü ñÜÃÜPÝÄWÜÙÜ ¸æÇæ 40 ÓÝËÃÜ ÃÜã.

¨ÝoáñÜ¤¨æ.

£ÅÊæàívÜÅí®Ü ÓÜ§Úà¿á ±ÝÅ—PÝÃÜ ÖæãÓÜ ÔRàÊÜå… Ô¨ÜœWæãÚÔ¨æ. C¨ÜPæR

±æÅàÃæà±ÜOæ ñÝÃÜÔ PÜêÑ. C¨Üá ñÜÃÜPÝÄ ¹àgWÜÙÜá, ÓÝÊÜ¿áÊÜ WæãŸºÃÜ¨Ü

ÖÜáw ÊÜáñÜá¤ GÃÜvÜá ¸ÝÙæPÜí¨ÜáWÜÙÜ ±Üâor bàÆ. ®ÜWÜÃÜ¨Ü 20 ÍÝÇæWÜÙÜ

ÊÜáPÜRÚWæ EvÜáWæãÃæ, ÊÜáPÜRÙÜá ÊÜá®æ¿áÈÉ ñÝÃÜÔ PÜêÑ¿áÈÉ

±ÝÇæãYÙÜÛÈ, A¨æãí¨Üá ÎûÜ|ÊÝWÜÈ ÊÜáñÜá¤ ñÜí¨æñÝÀáWÜÚWæ

±æÅàÃæà²ÓÜÈ GíŸ E¨æªàÍÜ.

E¨æãÂàWÜÓÜ§ÄWÝ¨Ü ÇÝ»Ü ¸æàÃæ. Cí¨Üá ÊÜá«ÜÂÊÜ¿áÓÜRÄWæ ÊÜáñÜá¤

ÊÜƒ¨ÜœÄWæ JñÜ¤vÜ©í¨Ü PÜáÚñæà PæÆÓÜ ÊÜÞvÜáÊÜ PÝÃÜ| BÃæãàWÜÂ

ÓÜÊÜáÓæÂ Öæbc¨æ. A—PÜ ÃÜPÜ¤¨æãñÜ¤vÜ, ¸æãgáj, ÊÜá«ÜáÊæáàÖÜ, Öæbc¨Ü

PæãÇæÓÝóÇ… ÓÝÊÜÞ®ÜÂ. ñÝÃÜÔWæ ÖÜ£¤ CÚ¨Üá ¨æ„×PÜ ÊÝÂ¿ÞÊÜá

ÔWÜá£¤¨æ. C¨ÜÄí¨Ü ÓÜÊÜáÓæÂWÜÙÜ ¯¿áíñÜÅ|. ÊÜá®æ¿á ñÝÂgÂWÜÙæÇÝÉ

GÃæWæãŸºÃÜ ñÜ¿ÞÄPæWæ ÊÜáÃÜáŸÙÜPæ. A±ÜÃÜã±Ü¨Ü ñÜÃÜPÝÄWÜÙÜá ñæãívæ

(ÊÜá«ÜáÊæáàÖÜ ¯¿áíñÜÅPÜ), Ÿã¨ÜáWÜáíŸÙÜ (A—PÜ ÃÜPÜ¤¨æãñÜ¤vÜ

¯¿áíñÜÅPÜ) CñÝÂ© ÊÜáÖÜw¿áÇæÉà Æ»ÜÂ G®Üá°ÊÜ A¼±ÝÅ¿á¨æãí©Wæ

Pæ.².²ÙæÛŒ„¿áÊÜÃÜá ÖæàÙÜáñÝ¤Ãæ "®ÜÊÜá¾ ÓÜÌíñÜ Pæ„¿áÈÉ ¸æÙæ¨Ü¨Üª®Üá°

E|á¡ÊÝWÜ ÔWÜáÊÜ ÃÜáb ÖÝWÜã ñÜƒ²¤¿á®Üá° ÍÜŸªWÜÙÜÈÉ ×w©vÜÆá

ÓÝ«ÜÂÊæà CÆÉ.'

G.S. Unni Krishnan Nair, Agricultural Officer,

Farm Information Bureau, Agricultural Department,

Govt. of Kerala, “Anjana”, T.C.-25/3178-1,

Vanchiyoor, Trivandram-695035, Kerala, India.

@ E-mail: unni_krishnan1@hotmail.com

..................................

ÈàÓÝ Cíw¿á ËÍæàÐÜ ÓÜíbPæ 2 2009 11

Ÿ¨ÜáPÜá Ÿ¨ÜÈÔ¨Ü ÊÜáÃÜWÜÙÜá

Gí.G®….PÜáÆPÜ~ì ÊÜáñÜá¤ ±ÜÅPÝÍ…»Üp…

«ÝÃÜÊÝvÜ iÇæÉ¿á ÖÜáŸºÚÛ ñÝÆãÉPÜá PÜí²ÉPæã±Ü³¨Ü ÃæçñÜ ®ÝWÜ±Ü³

A¨ÜÃ…WÜáíb ÈàÓÝ PÜêÑPÜ. CÊÜÄWæ GÃÜvÜãÊÜÃæ GPÜÃæ ÖæãÆË¨æ.

CÓÜË 1997PÜãR Êæã¨ÜÆá CÊÜÃÜá Ÿ¨ÜáPÜ®Üá° ¯ÊÜì×ÓÜÆá

PÜãÈWÜÙÝX¨ÜªÃÜá. PÜáoáíŸ¨Ü ¯ÊÜìÖÜOæ PÜÐÜrÊÝXñÜá¤. ÊÜá|¡®Üá°

´ÜÆÊÜñÝ¤XÓÜáÊÜ ÓÜí±Ü®Üã¾Æ¨Ü PæãÃÜñæ. GÇæÉ CÆÉ¨Ü ¯àÄ®Ü ŸÙÜPæ. PÜwÊæá

ÊæaÜc¨Ü, ¸ÝÖÜÂ JÙÜÓÜáÄWÜÙÜ®Üá° ÖæaÜác ŸÙÜÓÜ¨æà ÊÜÞvÜáÊÜ ÓÜáÔ§ÃÜ PÜêÑ

BaÜÃÜOæ¿á AÄÊæà CÃÜÈÆÉ. ×àWÝX ®ÝWÜ±Ü³®ÜÊÜÃÜá ñÜÊÜá¾ gËáà®Ü®Üá°

±ÝÈWæ Pæãqr¨ÜªÃÜá.

A¨ÜÃÜÈÉ ÓÜhæj, Öæç¹Åv…hæãàÙÜ, Öæç¹Åv…ÖÜ£¤, AÆÓÜí¨æ ÖÝWÜã ÖæÓÜÃÜá

¸æÙæ¿áá£¤¨ÜªÃÜá. ËáÍÜÅ¸æÙæ, ÓÜÃÜ©¸æÙæ ±Ü¨Üœ£WÜÙÜ A®ÜáÓÜÃÜOæ CÃÜÈÆÉ.

hÝ®ÜáÊÝÄÆÉ¨Ü PÝÃÜ| ÖÜáÆÉ®æ°ÇÝÉ ÊÜÞÃÜá£¤¨ÜªÃÜá. PÜêÑñÝÂgÂ

ÊÜáÃÜáŸÙÜPæ CÆÉ¨æà ÊÜÂ¥ÜìÊÝWÜá£¤ñÜá¤. ÓÝÊÜ¿áÊÜ WæãŸºÃÜ ŸÆá ¨ÜãÃÜ.

×àWÝX ÃÝÓÝ¿á¯PÜ WæãŸºÃÜ¨Ü ÊæáàÇæ Öæbc®Ü AÊÜÆíŸ®æ. ÊÝÑìPÜ

100Äí¨Ü 150QÇæãàWÝÅí wG², 50Äí¨Ü 100QÇæãàWÝÅí

ÓÝÃÜg®ÜPÜ¨Ü ŸÙÜPæ. EÃÜáÊÜÈWÝX ±ÜÃÜ¨Ýo. WÜívÜÖæíwÃÜá ÊÜÐÜì¨Ü

BÃÜá £íWÜÙÜá PÜãÈWÜÙÝX ¨Üáw¨ÜÃæ ÊÜÞñÜÅ Fo. PÜãÈ PæÆÓÜPÝRX

ÊÜÆÓæ A¯ÊÝ¿áì.

ÓÜPÝìÃæàñÜÃÜ ÓÜíÓæ§¿Þ¨Ü ¸æ„´… (BAIF) WÝÅËáàOÝ¼ÊÜƒ©œ ÓÜíÓæ§¿áá

ÓÜáÔ§ÃÜ A¼ÊÜƒ©œWæ ñÜíñÜÅhÝn®Ü ÊÜWÝìÊÜOæ (TTSD) Áãàg®æ¿á®Üá°

PÜí²ÉPæã±Ü³ ÊÜá£¤ñÜÃÜ ÖÜÚÛWÜÙÜÈÉ ±ÝÅÃÜí¼ÔñÜá. C¨ÜÃÜÈÉ CÓÜË 1997ÃÜÈÉ

®ÝWÜ±Ü³®ÜÊÜÃÜ ÖæãÆÊÜä BÁáR¿ÞÀáñÜá. PÜí²ÉPæã±Ü³¨ÜÈÉ SHG

ÃÜaÜ®æ¿ÞÀáñÜá. ®ÝWÜ±Ü³ A¨ÜÃÜ ÓÜQÅ¿á ÓÜ¨ÜÓÜÂ.

Áãàg®æ¿áw¿áÈÉ GÓ….ÆQRÖÜÚÛ(£±ÜoãÃÜá)¿áÈÉÃÜáÊÜ ¸æ„´…

PÝÂí±ÜÓ… ÊÜáñÜá¤ «ÝÃÜÊÝvÜ¨Ü IGFRI ÖæãÆWÜÚWæ A«ÜÂ¿á®Ü ±ÜÅÊÝÓÜ.

ÊÜá|á¡ ÊÜáñÜá¤ ¯àÄ®Ü ÓÜíÃÜûÜOæ, ÊÜáÃÜ B«ÝÄñÜ PÜêÑ ±Ü¨Üœ£ ÖÝWÜã

ÈàÓÝ ÊÜÞ¨ÜÄ PÜêÑ ÊÜááíñÝ¨Ü PÜêÑ ñÜÃÜ¸æà£ PÝ¿áìPÜÅÊÜáWÜÙÜÈÉ

»ÝWÜÊÜ×Ô¨ÜÃÜá.

Áãàg®æ¿á ÓÜÖÜPÝÃÜ©í¨Ü ÊÜáÃÜ B«ÜÄñÜ PÜêÑ ±Ü¨Üœ£ AÙÜÊÜwPæ. ÖÜ~¡®Ü

ÊÜáÃÜWÜÙÝ¨Ü bPÜãR, ÊÜÞÊÜâ, WæàÃÜá, ¯í¸æ, ¨ÝÚí¸æ ÊÜáñÜá¤ ®ÜáWæY

¸æÙæÔ¨ÜÃÜá. Jí¨ÜãÊÜÃæ GPÜÃæ¿áÈÉ ËË«Ü hÝ£¿á 1,200

AÃÜ|ÂXvÜWÜÙÜ®Üá° ¸æÙæÔ¨ÜÃÜá. C¨ÜPæRÇÝÉ ÍÜã®ÜÂPÜêÑ ±Ü¨Üœ£¿á AÙÜÊÜwPæ.

......................

®ÝWÜ±Ü³®ÜÊÜÃÜ PÜêÑ±Ü¨Üœ£¿á®Üá° PÜêÑ ÓÜáÔ§ÃÜñæWæ ±ÜÄÊÜÞ|

(quantification of farm sustainability qfs) ÊæíŸ

AÙÜñæWæãàÆÈÉ ñæWæ¨ÜáPæãÙÜÛÇÝX¨æ. Áãàg®æ¿á AÙÜÊÜwPæWæ

Êæã¨ÜÆá CÓÜË 1996ÃÜÈÉ C¨Üá 17 qfs CñÜá¤. CÓÜË 2004ÃÜÈÉ

80 qfs BX¨æ. A¥Ýìñ… ÍæàPÜvÝ 63ÃÜÐÜár ¸æÙÜÊÜ~Wæ. C¨ÜPæR ÊÜáÃÜ

B«ÝÄñÜ PÜêÑ ÊÜáñÜá¤ PÜwÊæá ÊæaÜc¨Ü ÓÜáÔ§ÃÜ PÜêÑ BaÜÃÜOæWÜÙæà ÓÜáÔ§ÃÜñæ

ÖæbcÔ¨Ü ±ÜÅÊÜááS ±ÝñÜÅ«ÝÄWÜÙÜá.

WæãàŸÃ… A¯Æ ÓÝ§ÊÜÃÜ ÓÝ§±Ü®æ. GÃæWæãŸºÃÜ¨Ü EñÝ³¨Ü®æ.

ÊæçË«ÜÂÊÜá¿á ËáÍÜÅ¸æÙæ ±Ü¨Üœ£. ²àvæ ÖÝWÜã ÃæãàWÜWÜÚWæ hæ„ËPÜ

¯¿áíñÜÅ|. ÖæãÆWÜÙÜÈÉ Ÿ¨ÜáWÜÙÜ ¯ÊÜÞì|. ÓÝÊÜ¿áÊÜ WæãŸºÃÜ

ñÜ¿ÞÄPæ, ŸÙÜPæ. PÜêÑñÝÂgÂWÜÙÜ ÊÜáÃÜáŸÙÜPæ. ÓÜÃÜ©¸æÙæ ±Ü¨Üœ£ A®ÜáÓÜÃÜOæ

ÊÜÞvÜñæãvÜX¨ÜÃÜá.

ÊæáàË®Ü ÊÜáÃÜWÜÙÜá, ÖÜ~¡®Ü ÊÜáÃÜWÜÙÜá ÖÝWÜã PÝvÜáÊÜáÃÜWÜÙÜá ¸æÙæ¨ÝWÜ

AÊÜÃÜ Jí¨ÜãÊÜÃæ GPÜÃæ ÖæãÆ¨Ü bñÜÅ|Êæà Ÿ¨ÜÇÝÀáñÜá.

A¨ÜÃæãí©Wæ ®ÝWÜ±Ü³®ÜÊÜÃÜ ÓÝ§®ÜÊÜÞ®ÜÊÜä HÄñÜá¤.

ÊæáàÊÝX ÖæÊÜápÝ, ÔWÜ°Ç…, X¯ ÊÜááíñÝ¨Ü hÝ£¿á ÖÜáÆáÉWÜÙÜ®Üá°

¸æÙæ¨ÜÃÜá. GÃÜvÜá ËáÍÜÅñÜÚ ÖÜÓÜáWÜÙÜ ¯ÊÜìÖÜOæ ÓÜáÆ»ÜÊÝÀáñÜá.

AÊÜ®Üá° ÖæãÆ¨ÜÈÉ PÜoárÊÜ PÝÃÜ| ÖÜáÆÉ®Üá° PÜñÜ¤ÄÔ £¯°ÓÜáÊÜ SaÜãì

PÜvÜÊæá¿ÞÀáñÜá. JpÝrÃæ ÊæáàÊæÇÝÉ ÖÜÓÜáWÜÙÜ ÖæãpærWæ Öæãà¨ÜÃæ ÓÜWÜ~

WæãàŸÃ… A¯Æ ÓÝ§ÊÜÃÜ¨Ü Öæãpær ÓæàÄñÜá. ÓÜÉÄ¿áá GÃæÖÜáÙÜáWÜÙÜ

ñæãqrWÝ¨ÜÃæ GÃæWæãŸºÃÜÊÜâ ÖæãÆ¨Ü Öæãpær ÓæàÄñÜá. AíWÜw¿áÈÉ

¹àg SÄà©Áãí¨Ü®Üá° ¹oár ¸æàÃæ SbìÆÉ. ÃÝÓÝ¿á¯PÜ WæãŸºÃÜ

ÊÜáñÜá¤ ÃÝÓÝ¿á¯PÜ Qào®ÝÍÜPÜWÜÙÜ ŸÙÜPæ¿á®æ°à ¹orÃÜá. EÙÜáÊæá

ÖÝWÜã ÖÜÃÜWÜáËPæ¿á®Üã° ¯ÈÉÔ¨ÜÃÜá. AÃÜ|ÂXvÜWÜÙÜá Óæã±ÜâŒ³ ÊÜáñÜá¤

EÃÜáÊÜÆ®Üá° ¯àvÜñæãvÜX¨ÜÊÜâ. ÖæãÆPæR Óæã±Ü³®Üá° ÓæàÄÓÜÆá ÊÜá~¡®Ü

´ÜÆÊÜñÜ¤ñæ ÖæbcñÜá. ×àWæ ÊæáàÊÜâ ÊÜáñÜá¤ EÃÜáÊÜÆá ÓÜÊÜáÓæÂWÜÚWæ

ÖæãÆ¨ÜÇæÉà ±ÜÄÖÝÃÜ ÔQRñÜá¤. D Äà£ ®ÝWÜ±Ü³®ÜÊÜÃÜ ÖæãÆ ÍÜã®ÜÂPÜêÑ

ÊÜáñÜá¤ ÍÜQ¤¿á ±Üâ®ÜÃ…ŸÙÜPæWæ ÓÜÊÜá¥Üì ÊÜÞ¨ÜÄ.

ÊÜáÙæWÝÆ¨ÜÈÉ ÊæáàÊÜâ ¿á¥æàaÜf Æ»ÜÂ. ®ÝWÜ±Ü³®ÜÊÜÃÜá A¨Ü®Üá°

ŸÙÜÓÜPæãÙÜáÛÊÜ Äà£ ¼®Ü°. ŸvÜPÜÇÝXÃÜáÊÜ B¨ÜÃæ ÖÝÆá PæãvÜá£¤ÃÜáÊÜ

Jí¨æÃÜvÜá hÝ®ÜáÊÝÃÜáWÜÙÜ®Üá° ÊÜáãÃÜÄí¨Ü I¨Üá ÓÝËÃÜ

ÃÜã±ÝÀáWÜÚWæ PæãÙÜáÛñÝ¤Ãæ. ÊÜá®æWæ ÓÜÌÆ³ ÖÝÈoárPæãívÜá EÚ¨Ü¨Üáª

ÊÜÞÃÝoPæR. ÖÜÓÜáÃÜá ÊæáàÊÜâ £í¨Ü hÝ®ÜáÊÝÃÜáWÜÙÜá ¨ÜÐÜr±ÜâÐÜrÊÝWÜáñÜ¤Êæ.

AÊÜâWÜÚWæ PÜêñÜPÜ WÜ»Üì«ÝÃÜOæ ÊÜÞwÓÜáñÝ¤Ãæ. BÊæáàÇæ 10Äí¨Ü

18ÓÝËÃÜ ÃÜã±ÝÀáWÜÚWæ ÊÜÞÃÜáñÝ¤Ãæ. PÜêÑÁãí©Wæ

hÝ®ÜáÊÝÃÜáWÜÙÜ®Üá° ¸æÃæÔ¨Ü Ë¼®Ü° Äà£Àá¨Üá. C¨ÜPæR ÖæãÆ¨ÜÈÉ ¸æÙæÊÜ

®ÝWÜ±Ü³®ÜÊÜÃÜ ÃÝÓÜá, ÊÜáÃÜWÜÙÜá ÊÜáñÜá¤ ÊæáàË®Ü PæÒàñÜÅ HQàPÜÃÜ|

12 ÈàÓÝ Cíw¿á ËÍæàÐÜ ÓÜíbPæ 2 2009

ÖÜáÇæÉà PÝÃÜ|. ×àWÝX C¨Ü®Üá° ÖæãÆ©í¨Ü ÔPÜR

B¨Ý¿áÊæ®Ü°ŸÖÜá¨ÜÆÉÊæ?

ÈàÓÝ±Ü¨Üœ£ ±ÝÅÃÜí¼Ô ÊÜáãÃÜá ÊÜÐÜìWÜÙÝ¨Ü ®ÜíñÜÃÜ CÓÜË

2000¨ÜÈÉ ÖæãÆ©í¨Ü ÔPÜR B¨Ý¿á 20ÓÝËÃÜ ÃÜã±ÝÀáWÜÙÜá. bPÜãR

ÊÜáñÜá¤ ÊÜÞÊÜâ ´ÜÆ PæãvÜÆá ±ÝÅÃÜí¼Ô¨Ü ÊæáàÇæ 50 ÓÝËÃÜ

ÃÜã±ÝÀáWÜÚWæàÄ¨æ. ÖÜ~¡®Ü XvÜWÜÙÜ®Üá° ®æor ÍÜáÃÜáË®ÜÈÉ ¯àÃÜá~ÓÜÆá

PÜãÈWÜÙÜá ŸÃÜá£¤¨ÜªÃÜá. A¨ÜPÝR¨Ü SaÜáì I¨Üá ÓÝËÃÜ

ÃÜã±ÝÀáWÜÙÜá. DWÜ ÊÜá®æ¿áÊÜÃæà Ÿ¨Üá PÜoárÊÜâ¨Üá, ¯àÃÜá~ÓÜáÊÜâ¨Üá,

AÃÜ|Â ÊÜáÃÜWÜÙÜ ÓÜÊÜÃÜáËPæ ÊÜááíñÝ¨Ü aÜoáÊÜqPæ ÊÜÞwPæãÙÜáÛñÝ¤Ãæ.

GÇÝÉ ÖÜ~¡®Ü ÊÜáÃÜWÜÙÜã ´ÜÆ ¯àvÜñæãvÜX¨ÜÃæ B¨Ý¿á DX®Ü

GÃÜvÜá±Üoár ×WÜáYñÜ¤¨æ.

ñÜXY®ÜÈÉÃÜáÊÜ Jí¨Üá GPÜÃæ ÖæãÆ¨ÜÈÉ ¸æÙæÊÜ BÖÝÃÜ«Ý®ÜÂWÜÙæÇÝÉ ÊÜá®æ

ŸÙÜPæWæ ËáàÓÜÆá. FoPæR Gí¨Üã PæãÃÜñæ¿ÞWÜ¨Üá. ×í¨æ PÜãÈ

ÊÜÞvÜá£¤¨ÝªWÜ BÃÜá £íWÜÙÜ WÜÚPæ HÙæíoá ÓÝËÃÜ ÊÜÞñÜÅ. B¦ìPÜñæ

ÖæãÃÜñÜá±ÜwÔ¿áã, D GÆÉ Ÿ¨ÜÇÝÊÜOæWÜÙÜ ®ÜíñÜÃÜ ®ÝWÜ±Ü³®ÜÊÜÃÜ

ÓÝÊÜÞiPÜ ÓÝ§®ÜÊÜÞ®ÜÊÜ®Üá° ÖÜ|¨Ü B«ÝÃÜ¨ÜÈÉ AÙæ¿áÇÝWÜ¨Üá.

"ÎÅàÊÜáíñÜ PÜêÑPÜÃÜ ŸÚ PÜãÈWæ ÖæãàWÜáÊÜ PÝÆ ÊÜááXÀáñÜá. DWÜ

C®æã°ŸºÄWæ ÓÜÖÝ¿á ÊÜÞvÜáÊÜÐÜár ¸æÙæ©¨æªà®æ' G®Üá°ÊÜ ËÍÝÌÓÜ

®ÝWÜ±Ü³®ÜÊÜÃÜ¨Üá.

®ÝWÜ±Ü³®ÜÊÜÃÜ ÖæívÜ£ PÜÊÜáÆÊÜÌ. D ¿áÍæãàWÝ¥æ0åÜáÈÉ ¨æãvÜx

±ÝÆá¨ÝÃÜÙÜá. "Áãàg®æ¿áÈÉ ±ÝÇæãYÙÜáÛÊÜ Êæã¨ÜÆá ®ÜÊÜá¾®Üá°

¿ÞÃÜã WÜáÃÜá£ÓÜá£¤ÃÜÈÆÉ. Êæã¨ÜÆ ÊÜÐÜì PæÆÓÜ Ë±ÜÄàñÜ.

¸æàÔWæ¿áÈÉ XvÜWÜÚWæ ¯àÃÜá~ÓÜáÊÜâ¨æà PÜÐÜrÊÝXñÜá¤. DWÜ Aí©®Ü

PæÆÓÜÊæÇÝÉ ´ÜÆ ¯àvÜá£¤¨æ. ÊÜá®æ ŸÙÜPæWæ EÃÜáÊÜÆá ¿á¥æàaÜf

ÔWÜá£¤¨æ. PÜñæ¤¿áíñæ ¨Üáw¿ááÊÜ ©®ÜWÜÙÜá ¨ÜãÃÝXÊæ.' PÜÊÜáÆÊÜá¾®ÜÊÜÃÜ

AvÜáWæÊÜá®æ¿áÈÉ EÔÃÜá PÜqrÓÜáÊÜ ÖæãWæ CÆÉ. WæãàŸÃ… A¯Æ

Ÿí©¨æ. ÍèaÝÆ¿á Ÿí©¨æ. C¨æÆÉQRíñÜÆã Áãàg®æ¿á ÓÜÖÜPÝÃÜ

ÊÜáñÜá¤ ±æÅàÃæà±ÜOæÀáí¨Ü BñÜ¾ËÍÝÌÓÜ Ÿí©¨æ. PÜÊÜáÆÊÜÌ FÄ®Ü

gÇÝ®Ü¿á®Ü Áãàg®æ¿á PÝ¿áìPÝÄ ÊÜáívÜÚWæ g®ÜÄí¨ÜÇæà

BÁáR¿Þ¨Ü A«ÜÂûæ.

PÜí²ÉPæã±Ü³¨Ü CñÜÃÜ ÃæçñÜÃÜÈÉ ÖÝWÜã ÓÜáñÜ¤ÊÜááñÜ¤È®Ü ÖÜÚÛWÜÙÜÆãÉ ÈàÓÝ

aÜoáÊÜqPæWÜÙÜá ®Üvæ©Êæ. 25PÜãR ÖæaÜác ÃæçñÜÃÜá Ÿ¨ÜáWÜÙÜ ÊæáàÇæãí¨æà

AÆÉ, ñÜÊÜá¾ ÓÜáÊÜÞÃÜá GÃÜvÜÄí¨Ü ÊÜáãÃÜá WÜáípæ gËáà¯®ÜÆãÉ ËË«Ü

hÝ£¿á ÖÜáÆáÉWÜÙÜ®Üá° ¸æÙæ©¨ÝªÃæ. ®ÝWÜ±Ü³®ÜÊÜÃÜ ñÜÊÜá¾ ÎÊÜ±Ü³ ÓÜÖÜ ®ÝÆáR

WÜáípæ¿áÈÉ ÖÜáÆáÉ ¸æÙæÔ¨ÝªÃæ. GÇÝÉ ÍÜã®ÜÂPÜêÑ Ë«Ý®Ü. CÊÜÃæÇÝÉ

ÓæàÄ "®Üí©¯ ÊæáàÊÜâ ¸æÙæWÝÃÜÃÜ ÓÜíZo®æ' PÜqr¨ÝªÃæ. CñÜÃÜ ÃæçñÜÃÜ®Üá°

±æÅàÃæà²ÓÜÆá "ÊæáàÊÜâ EñÜÕÊÜ' BaÜÄÔ¨ÝªÃæ.

A®æàPÜ ÃæçñÜÃÜá, ÓÜPÝìÃæàñÜÃÜ ÓÜíÓæ§¿á A—PÝÄWÜÙÜá, ÓÜPÝìÄ

CÇÝTæWÜÙÜá ®ÝWÜ±Ü³®ÜÊÜÃÜ ÖæãÆPæR ÓÜ¨Ý »æàq PæãvÜáñÜ¤Çæà CÃÜáñÝ¤Ãæ.

ÓÜíÊÝ¨Ü ÊÜÞvÜá£¤ÃÜáñÝ¤Ãæ. C¨æÇÝÉ CÊÜÄWæ ÖÜÚÛ¿áÇæãÉí¨Üá ËÍæàÐÜ

ÓÝ§®ÜÊÜ®Üá° ÊÜáñÜá¤ WèÃÜÊÜÊÜ®Üá° WÜÚÔPæãqr¨æ.

M N Kulkarni

BAIF, Hemanth Nilaya,

5th Cross, Vijayanagara, Devanur road,

Tumkur-572102

☎ Phone Home: 0816-2279068

Office: 0816-2292191

Dr.Prakash Bhat

House No.19, Baiyalu, Hoyshla Nagar,

Haliyal Road, Dharwad-580007

Mobile 9008452447

☎

..................................

Home 0836 - 2776747

Issues and Themes of LEISA India Published in English

V.1, No. 1, 1999 - Markets for LEISA and

Organic products

V.1, No. 2, 1999 - Stakeholders in Research

V.1, No. 2, 1999 - Restoring biodiversity

V.2, No. 1, 2000 - Desertification

V.2, No. 2, 2000 - Farmer innovations

V.2, No. 3, 2000 - Farming in the forest

V.2, No. 4, 2000 - Monocultures towards

sustainability

V.3, No. 1, 2001 - Coping with disaster

V.3, No. 2, 2001 - Go global stay local

V.3, No. 3, 2001 - Lessons in scaling up

V.3, No. 4, 2001 - Biotechnology

V.4, No. 1, 2002 - Managing Livestock

V.4, No. 2, 2002 - Rural Communication

V.4, No. 3, 2002 - Recreating living soil

V.4, No. 4, 2002 - Women in agriculture

V.5, No. 1, 2003 - Farmers Field School

V.5, No. 2, 2003 - Ways of water harvesting

V.5, No. 3, 2003 - Access to resources

V.5, No. 4, 2003 - Rehabilitation of

degraded lands

V.6, No. 1, 2004 - Valuing crop diversity

V.6, No. 2, 2004 - New generation of farmers

V.6, No. 3, 2004 - Post harvest Management

V.6, No. 4, 2004 - Farming with nature

V.7, No. 1, 2005 - On Farm Energy

V.7, No. 2, 2005 - More than Money

V.7, No. 3, 2005 - Contribution of

Small Animals

V.7, No. 4, 2005 - Towards Policy Change

V.8, No. 1, 2006 - Documentation for Change

V.8, No. 2, 2006 - Changing Farming

Practices

V.8, No. 3, 2006 - Knowledge Building

Processes

V.8, No. 4, 2006 - Nurturing Ecological

Processes

V.9, No. 1, 2007 - Farmers Coming together

V.9, No. 2, 2007 - Securing Seed Supply

V.9, No. 3, 2007 - Healthy Produce, People and

Environment

V.9, No. 4, 2007 - Ecological Pest Management

V.10, No. 1, 2008 - Towards Fairer Trade

V.10, No. 2, 2008 - Living soils

V.10, No. 3, 2008 - Farming and Social Inclusion

V.10, No. 4, 2008 - Dealing with Climate Change

V.11, No. 1, 2009 - Farming Diversity

V.11.No.2, 2009 - Farmers as Entrepreneurs

ÈàÓÝ Cíw¿á ËÍæàÐÜ ÓÜíbPæ 2 2009 13

ÊÜáábcWæWæ ±æà±ÜÃ…

.......

ñÜ®Ü° ñæãào¨ÜÈÉ ÎÅà Ë®Ý¿áPÜÃÝÊ…

¹.BÃ….Ë®Ý¿áPÜÃÝÊ…

®Ý®Üá PÜêÑ PÜáoáíŸ¨ÜÊÜ®Üá. ®Ü®Ü° ñÝñÜ, ñÜí¨æ¿áÊÜÃæÇÝÉ AwPæ

¸æÙæWÝÃÜÃÜá. 10®æà ñÜÃÜWÜ£¿áÊÜÃæWæ ÖÜÚÛ¿áÇæÉà Ë¨ÝÂ»ÝÂÓÜ. PÜêÑ

±Ü¨ÜË ±Üvæ¨Ü¨Üáª ¸æíWÜÙÜãÄ®Ü ¿ááGGÓ…¯í¨Ü. ÓÜÌÆ³ ÊÜÐÜìWÜÙÜ PÝÆ

TÝÓÜX PÜí±æ¯¿áÈÉ PæÆÓÜ. DWÜ ®Ü®Ü°¨æà ±Üáor hÝWÜ¨ÜÈÉ PÜêÑ

¯ÊÜìÖÜOæ, Pæí±Üá, WæãaÜácÊÜá~¡®Ü hÝWÜË¨Üá. PÜ¹º|, ÊÜÞÂíWÜ¯àÓ…,

i‚íP… ÊÜáñÜá¤ ñÝÊÜáÅ ÊÜááíñÝ¨Ü ÓÜãûÜŒ¾ ±æãàÐÜPÝíÍÜWÜÙÜá aæ®Ý°XÊæ.

B¨ÜÃæ ±æãpÝÂÐ… ñÜáí¸Ý PÜwÊæá. ÊÜá|á¡ ±ÜÄàûæ¿á ´ÜÈñÝíÍÜ B«ÜÄÔ

Êæã¨ÜÈWæ ±æãpÝÂÐ… ÖÜÃÜÙÜáWÜÙÜ®Üá° ŸÙÜÔ¨æ. GÃÜvÜá ÊÜÐÜìWÜÙÜ ®ÜíñÜÃÜ

®æãàw¨ÝX ±æãpÝÂÐ… ŸÙÜPæÀáí¨Ü CÙÜáÊÜÄ ÊÜáor WÜ|¯à¿áÊÝX

ÖæbcÃÜÈÆÉ ÖÝWÜã GÃæÖÜáÙÜáWÜÚWÜã ñæãí¨ÜÃæ GíŸá¨Ü®Üá°

£Ú¨ÜáPæãívæ.

C¨æà ÓÜÊÜá¿á¨ÜÈÉ A®æàPÜ ÓÜÌ¿áíÓæàÊÝ ÓÜíÓæ§WÜÙÜá ÓÝÊÜ¿áÊÜ PÜêÑ

Ë«Ý®ÜWÜÙÜ®Üá° ±ÜÅaÝÃÜ ÊÜÞvÜá£¤¨ÜªÊÜâ. ®Ü®ÜWÜã BÓÜQ¤ ŸíñÜá. AíñÜÖÜ

ËaÝÃÜ ÓÜíQÃÜ| ÊÜáñÜá¤ Î¹ÃÜWÜÙÜÈÉ »ÝWÜÊÜ×ÓÜñæãvÜX¨æ. »ÝÃÜñÜ¨Ü

ÓÝÊÜ¿áÊÜ PÜêÑ ÓÜíZo®æ¿á ÓÜ¨ÜÓÜÂ®Ý¨æ. DWÜ PÜÙæ¨Ü Jí»ÜñÜá¤

ÊÜÐÜìWÜÚí¨Ü ÓÝÊÜ¿áÊÜ PÜêÑ¿áá Ÿ¨ÜáQ®Ü ¨ÝÄ©à±Ü.

PÜêÑ¿áÈÉ ÓÝÊÜ¿áÊÜ¨Ü Äà£WÜÙÜá ÖæaÜác A¥ÜìÊÝWÜáñÝ¤ Öæãà¨Üíñæ

ÓÜ|¡ BËÐÝRÃÜWÜÙÜ®Üá° ±ÝÅÃÜí¼Ô¨æ. E¨ÝÖÜÃÜOæWæ Êæ¯ÇÝÉ ÊÜáñÜá¤

PÝÙÜáÊæá|Ô®Ü ²àvæWÜÙÜ ¯ÊÜìÖÜOæWæ ¯àÆXÄ ÖÝWÜã AíoáÊÝÙÜ

¸æÃæÔ¨Ü LÐÜ— Ô¨Üœ±ÜwÔ¨æ. C¨Üá ±ÜÄOÝÊÜáPÝÄÁáí¨Üá

ÓÝ¹àñÝÀáñÜá. E±Ü¿ááPÜ¤Êæí¨Üá ÓÝ¹àñÝ¨Ü ÊÜáñæã¤í¨Üá ÖæãÙÜÖÜá

"®ÜãÂÓ… ±æà±ÜÃ… ÊÜáábcWæ.' Êæã¨ÜÇæÇÝÉ ÊÜáábcWæWæãàÓÜRÃÜ

AwPæÓæãàWæ, Öæãoár, ñæíX®ÜWÜÄ, ¨ÜÃÜWæÇæ ÊÜááíñÝ¨ÜÊÜâWÜÙÜ®Üá°

ŸÙÜÓÜá£¤¨æª. B¨ÜÃæ AÊæÇÝÉ Cí«Ü®ÜÊÝX ÊÜáñÜá¤ AwPæ ÓæãàWæ¿á®Üá°

PæãqrWæ¿á ÊæáàÇÝcÊÜ~Wæ ŸÙÜÓÜáñÝ¤Ãæ. ŸÖÜáË«Ü¨Ü ŸÙÜPæ¿á PÝÃÜ|

¸æàPÝ¨ÜÐÜár ±ÜÅÊÜÞ|¨ÜÈÉ CÊÜâWÜÙÜ ÓÜíWÜÅÖÜ PÜÐÜrPÜÃÜ. JÊæá¾ ®ÜÊÜá¾

ñæãào¨ÜÈÉ ±æà±ÜÄ®Ü ñÜáívæãí¨Üá ¹©ªñÜá¤. A¨Üá ¯«Ý®ÜÊÝX

PÜÚ¿áá£¤ñÜá¤. GÃæÖÜáÙÜáWÜÚWÜã BÖÝÃÜÊÝXñÜá¤. C¨Ü®Üá° WÜÊÜá¯Ô¨ÝWÜ

®ÜãÂÓ…±æà±ÜÃ…WÜÙÜ®Üá° ÊÜáábcWæ¿ÞX ŸÙÜÓÜáÊÜ ±ÜÅ¿áñÜ°

bñÜÅPÜê±æ: ÇæàSPÜÃÜá

ÊÜÞvÜŸÖÜá¨æ®Üá°ÊÜ ËaÝÃÜ ¥Üor®æ ÊÜáãwñÜá. CÆÉ©¨ÜªÃæ AÊÜ®æ°ÇÝÉ

ÃÜ©ªWæ ÖÝPÜá£¤¨æª.

GÃÜvÜá XvÜWÜÙÜ ÊÜá«æÂ ®ÜãÂÓ…±æà±ÜÃÜ®Üá° ÊÜáwPæ ÊÜÞw ÖÜÃÜvÜáÊÜâ¨Üá,

A¨Üá WÝÚWæ ÖÝÃÜ¨Üíñæ A¨ÜÃÜ ÊæáàÇæ ¹¨Üª ñæíX®ÜWÜÄWÜÙÜ®Üá°

ÖÝPÜáÊÜâ¨Üá, C¨ÜÃÜ ÊæáàÇæ ¨ÜÃÜPæÇæWÜÙÜ®Üá° ÖÜÃÜvÜáÊÜâ¨Üá. ÊæáàÆ³¨ÜÃÜ

¹oár Jí¨æà £íWÜÙæãÙÜWæ Cwà ÓÜÊÜáãÖÜÊæà PÜÚñÜáÖæãàWÜá£¤¨ÜªÊÜâ.

ÊÜÐÝìÊÜ— D QÅÁá ®Üvæ¿ááñÜ¤Çæà CñÜá¤. D ±Ü¨Üœ£Àáí¨Ü ®ÝÆáR

ÊÜááSÂ ÇÝ»ÜWÜÙÝ¨ÜÊÜâ.

1. ÓÜÖÜgÊÝX ¸æÙæÊÜ GÃæÖÜáÙÜáWÜÚWæ BÖÝÃÜ.

2. ñæàÊÝíÍÜ «ÝÃÜ|ÍÜQ¤

3. PÜÙæ ¯¿áíñÜÅ|

4. ÃÝ£Å¿áÈÉ ÖÝWÜã ÊÜááSÂÊÝX aÜÚWÝÆ¨ÜÈÉ EÐÝ¡íÍÜ

«ÝÃÜ|ÍÜQ¤

D ñÜíñÜÅÊÜ®Üá° ®Ü®Ü° CñÜÃÜ WæÙæ¿áÃÜá ñÜÊÜá¾ ñæãào¨ÜÈÉ

ÊÜÞvÜñæãvÜX¨ÝªÃæ.

Vinayakarao B.R.

Post and at Beluru

Sagara Taluk

Shimoga District 577401

................................

Capacity Building on

Knowledge Management in CSOs

by K V S Prasad and T M Radha

Development organizations are

deeply involved in generating lot of

field knowledge. Often these

learnings are not adequately

captured and widely shared.

Building necessary understanding,

systems, processes and skill sets

required for managing knowledge

within institutions and sharing

widely in public domain therefore becomes crucial. This

requires integrating practices evolving from multiple

disciplines, such as Management, Information systems

and Communication.

The programme of Knowledge Management in Civil

Societies is a new programme being initiated by LEISA

India team through short duration Learning Workshops

and long duration customised programmes. This

document is the proceedings of the first workshop

organised for CSOs during 22-26 April 2008.

If interested in the initiatives/copies, please contact:

KVS Prasad / TM Radha,

LEISA India, AME Foundation,

No.204, 100 Feet Ring Road, 3 rd phase, 2 nd Block, 3 rd Stage,

Banashankari, Bangalore – 560 085.

Phone: +91-80-26699512 / 26699522

Fax: + 91-080-26699410

E-mail: leisaindia@yahoo.co.in

website: http:\\india.leisa.info

14 ÈàÓÝ Cíw¿á ËÍæàÐÜ ÓÜíbPæ 2 2009

QÃÜá«Ý®ÜÂWÜÚWæ ÊÜáÃÜáiàÊÜ

B«Üá¯PÜ PÜêÑ Ÿí¨ÜÊæáàÇæ AQR, Wæãà—, hæãàÙÜWÜÙÜá PÜêÑ»ÜãËá¿á®Üá°

ÖæaÝcX BPÜÅËáÔ¨ÜÊÜâ. QÃÜá«Ý®ÜÂWÜÙÜá ÊÜáãÇæWÜáí±Ý¨ÜÊÜâ. D Äà£¿á

¯ÆìûÜŒÂ©í¨Ü QÃÜá«Ý®ÜÂWÜÙÜ®Üá° ¸æÙæ¿ááÊÜ ±ÜÅ¨æàÍÜ Ÿ¨ÜÇÝÀáñÜá.

A¨Ü®æ°à ñÜÇÝíñÜÃÜWÜÚí¨Ü AÊÜÆí¹Ô¨Üª ÃæçñÜÃÜã B¨Ý¿áËÆÉ¨æà,

BÖÝÃÜ »Ü¨ÜÅñæ ÔWÜ¨æà PÜíWæorÃÜá. QÃÜá«Ý®ÜÂWÜÙÜ ŸÙÜPæ ÊÜáñÜá¤

EñÝ³¨Ü®æWÜÙÜ ÊæáàÈ®Ü ÓÜíÍæãà«Ü®æWÜÙÜã ŸÖÜÙÜ PÜwÊæá. C¨ÜÃÜ PÜêÑ

A¼ÊÜê©œ ÊÜáñÜá¤ E±ÜÁãàWÜWÜÙÜ PÜáÄñÝX ¿ÞÊÜâ¨æà ÓÜPÝìÄ

±ÝÈÔWÜÚÆÉ.

×àXÃÜáÊÝWÜÇæà AaÝ®ÜPÝRX CÊÜâWÜÙÜÈÉ A±ÝÃÜ ±æãàÐÜPÝíÍÜWÜÙÜ

ÓÜíÁãàg®æ, ià|ìQÅÁá ÓÜÃÝWÜWæãÚÓÜáÊÜ ®ÝÄ®ÜíÍÜ, AñÜÂíñÜ

PÜwÊæá AÍÜPÜìÃÜ AíÍÜWÜÚÊæ GíŸá¨Üá £ÚÀáñÜá. C¨Üá A£ÓÜ|¡ PÜêÑPÜÃÜ

±ÜÅÊÜááS BÖÝÃÜÊÝXñÜá¤ GíŸá¨Üá AÚÔÖæãàX ®ÜWÜÃÜ¨Ü ÎÅàÊÜáíñÜ

g®ÜÃÜ "BÃæãàWÜÂ»ÜÄñÜ BÖÝÃÜ' G®Üá°ÊÜ ÍÜQ¤ÍÝÈ¿Þ¨Ü ÖæãÓÜ

ÊÜááSÊÝvÜ ŸíñÜá.

JÄÓÝÕ¨Ü PæãàÃÝ±Üáp… iÇæÉ¿á hæ±æãÃæ ±ÝÅíñÜÂ¨Ü ŸávÜPÜoár g®ÜÃÜ

iàÊÜ®Ü PÜêÑ¿á®Üá° AÊÜÆí¹Ô¨æ. AÃÜ|Â¨Ü QÃÜá EñÜ³®Ü°WÜÙÜ ÓÜíWÜÅÖÜ,

PÜãÈPæÆÓÜ, ÓÝPÜá±ÝÅ~WÜÙÜ ÊÜ×ÊÝoá, PèÍÜÆÂ B«ÝÄñÜ

E¨æãÂàWÜWÜÙÜá E±ÜPÜÓÜáŸá. ÍæàPÜvÝ 90ÃÜÐÜár g®ÜÄWæ »ÜãËáÀá¨æ.

ÊÜáãÃÜ®æà Jí¨Üá »ÝWÜ PÜêÑ»ÜãËáWæ ¯àÃÝÊÜÄ ÓèÆ»ÜÂË¨æ. SáÑR

ÖÝWÜã PæÃæ B«ÝÄñÜ WÜ¨æªWÜÙÜá ÍæàPÜvÝ 60ÃÜÑr¨æ. ÍæàPÜvÜ 16ÃÜÐÜár WÜ¨æª

PÜ~Êæ ±ÜÅ¨æàÍÜ¨ÜÈÉ¨Üáª ñÜXY®ÜÈÉ ÓÜ¨Ý ¯àÄ®Ü ÖÜÄÊÜâ CÃÜáñÜ¤¨æ. (ÃÜkáãÇÝ

±ÜÅ¨æàÍÜ) ÍæàPÜvÝ 40ÃÜÐÜár »ÜñÜ¤ ¸æÙæ¿ááñÝ¤Ãæ. EÚ¨Üíñæ ¸æàÙæPÝÙÜá

ÖÝWÜã GOæ¡PÝÙÜáWÜÚWæ B¨ÜÂñæ. ÃÝÓÝ¿á¯PÜ WæãŸºÃÜ¨Ü ŸÙÜPæ ®ÜWÜ|Â.

1980ÃÜ ¨ÜÍÜPÜ¨ÜÈÉ PæãàÇÝ¸… ¯àÃÝÊÜÄ Áãàg®æ hÝÄ¿ÞÀáñÜá.

C¨ÜÄí¨Ü ÍæàPÜvÝ 70ÃÜÐÜár »ÜãËáWæ ¯àÃÝÊÜÄ ¨ÜQRñÜá. g®ÜÃÜá

gÆ®æÊÜá¾©WÝX SáÑR¿á®Üá°, ÊÜá«ÜÂÊÜáÊÜáor¨Ü »ÜãËá¿á®Üá° ñÜXYÔ

WÜ¨æª ÊÜÞw¨ÜÃÜá. ¯àÃÝÊÜÄÀáí¨ÝX GÃÜvÜã ÓÝÄ »ÜñÜ¤ÊÜ®æ°à

¸æÙæ¿áñæãvÜX¨ÜÃÜá. A—PÜ CÙÜáÊÜÄ, PÜwÊæá ÓÜÊÜá¿á¨ÜÈÉ ´ÜÓÜÆá

PæãvÜáÊÜ ñÜÚWÜÙÜ BÁáR. ÃÝÓÝ¿á¯PÜ WæãŸºÃÜWÜÙÜ ŸÙÜPæ. ÊÜÐÜì

PÜÙæ¨Üíñæ QÃÜá«Ý®ÜÂWÜÙÜ ÊæáàÇæ »ÜñÜ¤¨Ü ÓÜÊÝÄ.

ËÍæàÐÜñæWÜÙÜá

AñÜÂ—PÜ ±ÜÅÊÜÞ|¨Ü

±æãÅàqà®…, ËoËá®…

ÖÝWÜã S¯hÝíÍÜWÜÙÜá

......................

J|»ÜãËá, SáÑR¿áÆãÉ,

PÜwÊæá¯àÃÜá, Pæor

ÖÜÊÝÊÜÞ®Ü¨ÜÆãÉ ¸æÙæ¿ááñÜ¤Êæ.

......................

BÃæãàWÜÂ»ÜÄñÜ BÖÝÃÜ

GÓ….Óæ³Œ„®… ÊÜáñÜá¤ G®….BÃ….±ÜÄà¨Ý

Êæç¨ÜÂQà¿á ÊÜáñÜá¤ ±èÑuPÜ ÊÜåèÆÂ

PÜwÊæá PÝ¸æãàìÖæ„væÅàp… AíÍÜ

......................

ËoËá®…G, ¹&PÝí±æÉP…Õ,

¹àpÝ PæÃæãàq®…, PÜ¹º|,

PÝÂÈÕ¿áí, ±æãÅàqà®…WÜÙÜ

ÓÜíÁãàg®æ

......................

TÝ¿áí ÃæãàXWÜÚWæ ÊÜáñÜá¤

ÊÜá«ÜáÊæáà×WÜÚWæ ÍÜQ¤»ÜÄñÜ

BÖÝÃÜ

Áãàg®æ¿á ÊÜá«ÜÂ¨ÜÇæãÉÊæá¾ ±ÜÄàûÜOæ. ¯àÃÝÊÜÄ ÔWÜ¨Ü SáÑR¿áÆãÉ

A«ÜìQRíñÜ PÜwÊæá¿Þ¨Ü QÃÜá«Ý®ÜÂWÜÙÜá. PæÆÊævæ ¹àÙÜá¹or ®æÆ.

PæÆÊævæ »ÜñÜ¤PæR ±ÝÅÊÜááSÂñæ. PÝÃÜ| ÊÜÞÃÜáPÜpær ¸æàwPæ. C¨ÜÄí¨Ü

QÃÜá«Ý®ÜÂWÜÙÜ ŸÙÜPæ¿áã PÜáÔÀáñÜá. C¨Üá ±ÜÅÊÜááS BÃæãàWÜÂ

ÓÜÊÜáÓæÂWÜÚWæ PÝÃÜ|ÊÝÀáñÜá. I¨ÜáÊÜÐÜì¨æãÙÜX®Ü ÊÜáPÜRÙÜ Öæãpær

EŸºñæãvÜXñÜá. ÖæíWÜÓÜÃÜÈÉ ¨æàÖÜ¨Ü ñÜãPÜ PÜwÊæá¿ÞÀáñÜá.

A¯àËá¿Þ©í¨Ü ŸÙÜÆñæãvÜX¨ÜÃÜá. WÜívÜÓÜÃÜ ¨æ„×PÜ ÍÜQ¤

PÜáWÜYñæãvÜXñÜá. ÖæãÆ¨ÜÈÉ ŸÖÜÙÜ ÖæãñÜá¤ PæÆÓÜ ÊÜÞvÜáÊÜ ÓÝÊÜá¥ÜÂì

ñÜXYñÜá. C¨ÜPæRÇÝÉ ÓÜãûÜŒ¾ ±æãàÐÜPÝíÍÜWÜÙÜ PæãÃÜñæ ÊÜáñÜá¤ A±èÑuPÜñæ

PÝÃÜ|.

Êæã¨ÜÆ Öæhæj

..................................

±èÑrPÜñÝ ÊÜåèÆÂ, BÃæãàWÜÂÊÜ«ÜìPÜ WÜá|

Öæãí©ÃÜáÊÜ QÃÜá«Ý®ÜÂWÜÙÜá WÜávÜxWÝw®Ü

ŸvÜÊÜÃÜ A®Ü°. Cí¥Ü QÃÜá«Ý®ÜÂWÜÙÜ

ÓÜÊÜáá¨Ý¿á ¹àg¯—Àáí¨Ü GÆÉÄWÜã

¹ñÜ¤®æWæ ÖÝWÜã ŸÙÜPæWæ QÃÜá«Ý®ÜÂWÜÙÜ ¹àg

ÔQR¨Ü, QÃÜá«Ý®ÜÂ¨Ü ŸÙÜPæ Öæbc¨Ü PÜ¥æ CÈÉ¨æ.

ŸávÜPÜoár g®ÜÃÜ AÃæãàWÜÂ¨æãí©Wæ BÖÝÃÜ ÊÜáñÜá¤ ±èÑuPÜñæ

ÖæbcÓÜáÊÜâ¨Üá ÊÜááSÂÊÝXñÜá¤. A¨ÜPÝRX Gí.GÓ….ÓÝÌËá®Ý¥Ü®…

´èívæàÐÜ®… Áãàg®æ Ô¨Üœ±ÜwÔñÜá. AÊÜÃÜ PÜêÑ¿áÈÉ ÃÝX

(Eleucine coracana) ÓÝÊæá (Panicum sumatrense), ®ÜÊÜOæ

(Setaria italica) WÜÙÜ®Üá° ÓæàÄÓÜÇÝÀáñÜá. CÊÜâWÜÚWæ Pæor ÖÜÊÝÊÜÞ®Ü,

ÍÜáÐÜRÊÜá|á¡ ÊÜáñÜá¤ PÜwÊæá ÊÜáÙæ¿áÆãÉ ÖæãàÃÝw ¸æÙæÊÜ WÜá|WÜÚÊæ.

´ÜÆ ¯àvÜáÊÜ ñÝPÜ£¤¨æ. CÊÜâWÜÙÜ PÜêÑWæ WÜávÜx±ÜÅ¨æàÍÜ ÊÜáñÜá¤

J|»ÜãËáWÜÙÜ®Üá° B¿ááªPæãÙÜÛÇÝÀáñÜá. D QÃÜá«Ý®ÜÂWÜÙÜÈÉ ÓÜá|¡,

´ÝÓÜ³ÃÜÓ…, PÜ¹º|, ±æãÅàqà®…WÜÙÜá, EñÜ¤ÊÜá WÜí«ÜPÜ©í¨Ü PÜãw¨Ü

AÊæá„®æãà BÔv… ÊÜááíñÝ¨Ü

ÃÜábPÜÃÜ £¯ÓÜáWÜÙÜá ÓÜãûÜŒ¾ ±æãàÐÜPÝíÍÜWÜÙÜã

A±ÝÃÜ. C¨ÜÃÜ ÖÜáÆáÉ EñÜ¤ÊÜá

Ô×£íwWÜÙÜá, TÝÃÜ¨Ü £¯ÓÜáWÜÙÜá

...................... ÊæáàÊÜâ.

Ô×ÃÜ×ñÜ £¯ÓÜáWÜÙÜá QÃÜá «Ý®ÜÂWÜÙÜ EñÝ³¨Ü®æ,

(ÊÜá«ÜáÊæáà×WÜÚWæ)

......................

ÓÜíÓÜRÃÜOæ, ÊÜÞÃÝo ÊÜáñÜá¤

ÓÝ°ŒÂP…WÜÙÜá, ¸æàPÜÄ £¯ÓÜáWÜÙÜá ŸÙÜPæ CÊÜ®æ°ÇÝÉ ±ÜáÃÜáÐÜ ÊÜáñÜá¤

...................... ÊÜá×ÙÝ ÓÜÌÓÜÖÝ¿á ÓÜíZWÜÙÜá

±ÜãÃÜPÜ BÖÝÃÜ

...................... ¯ÊÜì×ÓÜñæãvÜX¨ÜÊÜâ.

ÎÍÜá BÖÝÃÜWÜÙÜá ÖæãÆ¨ÜÇæÉà ÓÝí±ÜÅ¨ÝÀáPÜ

±ÜÅ»æà«ÜWÜÙÜ ÓÜíÃÜûÜOæ.

ÈàÓÝ Cíw¿á ËÍæàÐÜ ÓÜíbPæ 2 2009 15

ÓÝí±ÜÅ¨ÝÀáPÜ ¹àgË¯ÊÜá¿á ±Ü¨Üœ£Wæ ÊÜáÃÜáaæ„ñÜ®ÜÂ. ÃæçñÜ

ÊÜá×Ùæ¿áÄWæ ÓÜÆPÜÃÜOæWÜÙÜ®Üá° J¨ÜXÔ ÓÜíÓÜRÃÜOæ, ÊÜåèÆÂÊÜ«Üì®æ ÊÜáñÜá¤

ÊÜÞÃÜáPÜpær ñÜÃÜ¸æà£ ¯àvÜáËPæ ÊÜááíñÝ¨Ü aÜoáÊÜqPæWÜÙÜá

±ÝÅÃÜí»ÜÊÝ¨ÜÊÜâ. D ÊÜáãÆPÜ B¨Ý¿á ÖÝWÜã ±èÑuPÜñæ¿á ÖæaÜcÙÜ.

±ÜÃÝÊÜÆíŸ®æÀáí¨Ü ÊÜááQ¤. g®ÜÓÝÊÜÞ®ÜÂÄWæ, ®æÆÊÜáãÆ ÓÜíÓæ§WÜÚWæ,

ÃÝg¯à£ ÃÜã²ÓÜáÊÜÊÜÄWæ ŸvÜÊÜÃÜ Fo¨Ü ñÜpær¿áÈÉ QÃÜá«Ý®ÜÂWÜÙÜ

±ÝÅÊÜááSÂñæ¿á hÝWÜê£ EíoáÊÜÞvÜáÊÜâ¨Üá E¨æªàÍÜ.

EñÝ³¨Ü®æWæ Eñæ¤àg®Ü

EñÝ³¨Ü®æ ÊÜáñÜá¤ ŸÙÜPæ ÖæbcÓÜÆá ñÜÚWÜÙÜ ÓÝÊÜá¥ÜÂì ÖæaÜc¸æàPÝ¨Üáª

A¯ÊÝ¿áì. B¿Þ ±ÜÅ¨æàÍÜ¨ÜÈÉ AñÜÂ—PÜ CÙÜáÊÜÄ ¯àvÜáÊÜ ÖÜÙæ¿á

A¥ÜÊÝ ÓÜá«ÝÄñÜ ±ÜÅ»æà¨ÜWÜÙÜ BÁáR ÊÜáñÜá¤ A¼ÊÜê©œ ÊÜááSÂ. C¨ÜPÝRX

ÃæçñÜÃÜá ÊÜáñÜá¤ ËhÝn¯WÜÙÜ Óæà±Üìvæ. AÊÜÃÜ¨æà B¨Ü Äà£¿áÈÉ ñÜÚWÜÙÜ

±ÜÄàûæ. ÊÜáãÃÜá AñÜáÂñÜ¤ÊÜá, ËÍÝÌÓÜ¯à¿á ñÜÚWÜÙÜ BÁáR. ÃÝX¿áÈÉ

ÓÜ§Úà¿á ñÜÚ "A¥ÝíWÜáÈ¿á ÊÜáíw¿Þ', ÓÝÊæá¿áÈÉ ÓÜ§Úà¿á ñÜÚ

"PÝÆPæãàÓÜ' ÊÜáñÜá¤ ÓÜá«ÝÄñÜ ñÜÚ KGÇ…Gí203 ÖÝWÜã ®ÜÊÜOæ¿áÈÉ

"ŸvÝPÜíWÜá' G®Üá°ÊÜ ÓÜ§Úà¿á ñÜÚ. CÊÜâWÜÙÜ®Üá° PÜƒÑ ÊÜÞw¨ÜÃÜá.

ÓÝÊæá¿áá ÍæàPÜvÝ 12ÃÜÐÜár ÊÜáñÜá¤ ÃÝX¿áá ÍæàPÜvÝ 34ÃÜÐÜár A—PÜ

CÙÜáÊÜÄ ¯àw¨ÜÊÜâ. D BÁáR ±ÜÅQÅÁá¿áÈÉ ÃæçñÜ ÊÜá×Ùæ¿áÃÜ

QÅ¿ÞÎàÆñæ, ÓÜÖÜ»ÝXñÜÌ, ¯SÃÜñæ ÊÜáñÜá¤ ¯©ìÐÜrñæ

WÜÊÜá®ÝÖÜìÊÝXñÜá¤.

ŸávÜPÜoár g®ÜÃÜá GÇÝÉ ñÜÚ¿á ¹àgWÜÙÜ®Üá° ¸æÃæÔ ¹ñÜ¤®æ ÊÜÞvÜáñÝ¤Ãæ.

Áãàg®æ Eñæ¤àiÓÜáÊÜâ¨Üá ±Üqr¸æÙæ (ËáÍÜÅ¸æÙæ) ±Ü¨Üœ£¿á®Üá°, hæ±æãÃæ

ÃæçñÜÄí¨Ü D GÃÜvÜã ±Ü¨Üœ£WÜÙÜ ÖæãàÈPæ¿á ±ÜÅÁãàWÜ. ±Üqr¸æÙæ

±Ü¨Üœ£Àáí¨Ü ÍæàPÜvÝ 23Äí¨Ü ÍæàPÜvÝ 33ÐÜár A—PÜ CÙÜáÊÜÄ ÔQRñÜá.

ÍæàPÜvÝ 24Äí¨Ü ÍæàPÜvÝ 34ÃÜÐÜár B¦ìPÜ WÜÚPæ HÄñÜá. ×àWæ B¦ìPÜ

¸æÙæWÜÙæãí©Wæ ±Üqr¸æÙæ¿ÞX ÃæçñÜÃÜ BÁáR¿á QÃÜá«Ý®ÜÂWÜÙÜã

ÓæàÄ¨ÜÊÜâ.

SáÑR¿áÈÉ ÓÝÌ»ÝËPÜÊÝX QÃÜá«Ý®ÜÂWÜÙÜá, ¸æàÙæPÝÙÜá ÊÜáñÜá¤

GOæ¡PÝÙÜáWÜÙÜ®Üá° ¸æÙæ¿ááñÝ¤Ãæ. C¨ÜPæR WæãŸºÃÜÊæà ¸æàQÆÉ. B¨ÜÃÜã

¯©ìÐÜr ±ÜÅÊÜÞ|¨Ü PÜƒÑñÝÂgÂ, WæãŸºÃÜ ¯àw¨ÜÃÜá. ÖÝWÜã ÊÜá~¡Wæ

¯àÃÜá ×w©oárPæãÙÜáÛÊÜ ÓÝÊÜá¥ÜÂì Öæbc¨Üª®Üã° WÜÊÜá¯Ô¨ÜÃÜá.

ÃæçñÜÃæà BÄÔ¨Ü ñÜÚWÜÙÜ ÊÜáñÜá¤ ÓÜá«ÝÄñÜ PÜƒÑPÜÅÊÜá©í¨ÝX

ŸÃÜWÝÆ¨ÜÆãÉ EñÜ¤ÊÜá CÙÜáÊÜÄ ŸíñÜá. CíñÜÖÜ ¿áÍÜÔÌ ÃæçñÜÃæà ñÜÊÜá¾

16 ÈàÓÝ Cíw¿á ËÍæàÐÜ ÓÜíbPæ 2 2009

»ÜãËá¿áÈÉ ûæàñæãÅàñÜÕÊÜ H±ÜìwÔ¨ÜÃÜá. ±ÝÅñÜÂüPæWÜÙÜ®Üá° ®ÜvæÔ¨ÜÃÜá.

APÜR±ÜPÜR¨Ü ÖÜÚÛWÜÙÜ ÃæçñÜÃÜá C¨ÜÄí¨Ü BPÜÑìñÜÃÝ¨ÜÃÜá. Áãàg®æ

g®Ü²Å¿áÊÝÀáñÜá.

¹àg¯—

×í¨æ ñÜÚWÜÙÜ®æ°ÇÝÉ ¸æÃæÔ¨Ü ¹ñÜ¤®æ ÖÝWÜã Pæã¿ááÉ ÊÜÞvÜá£¤¨ÜªÃÜá.

CíñÜÖÜ ¹àgWÜÙÜÈÉ ñÜÚWÜá| ÍÜá¨Üœñæ CÃÜá£¤ÃÜÈÆÉ. C¨ÜªÃÜã ÓÝÊÜìg¯PÜ

A¥ÜÊÝ Êæç¿áQ¤PÜ Ë¯ÊÜá¿áPæR B¨ÜÂñæÀáÃÜÈÆÉ. ŸvÜñÜ®Ü¨Ü £àÊÜÅñæ

ÊÜáñÜá¤ BÖÝÃÜ¨Ü A»ÝÊÜ©í¨Ü Cor¨Üª®æ°ÇÝÉ ÊÜÞÃÜÇæà¸æàPÝ¨Ü ±ÜÄÔ§£.

×àWÝX QÃÜá«Ý®ÜÂWÜÙÜ ÍÜá¨Üœ ¹àg¨Ü PæãÃÜñæ ÓÝÊÜÞ®ÜÂ. C¨ÜÃÜ

¯ÊÝÃÜOæWÝX ¹àg¯— ±ÝÅÃÜí»Ü. ¹àgÍÜá¨Üœñæ ÖÝWÜã ¹àg»Ü¨ÜÅñæ¿á

E¨æªàÍÜ. ÃæçñÜÄWæ ÍÜá¨Üœ ¹àhæãàñÝ³¨Ü®æ ÖÝWÜã ¯ÊÜìÖÜOæ PÜáÄñÜá

£ÙÜáÊÜÚPæ ÊÜáñÜá¤ ñÜÃÜ¸æà£. ÓÝí±ÜÅ¨ÝÀáPÜ ¹àgÓÜíWÜÅÖÜOÝ PèÍÜÆÂ

ÖæaÜcÙÜ. ×àWæ ¹àg ÓÜŸÈàPÜÃÜ| ÊÜÞvÜÇÝÀáñÜá.

ÊÜåèÆÂÊÜ«Üì®æ

pæàŸÇ… 1: «Ý®ÜÂWÜÙæãí©Wæ ±èÑuPÝíÍÜWÜÙÜ ÖæãàÈPæ

(±ÜÅ£ 100WÝÅí®ÜÈÉ)

±èÑuPÝíÍÜWÜÙÜá (WÝÅíWÜÙÜÈÉ) Wæãà— AQR ÃÝX ÓÝÊæá ®ÜÊÜOæ

PÝ¸æãàìÖæ„væÅŒ„p… 71.2 78.2 74 76 60.9

±æãÅàqà®… 11.8 06.8 07.3 07.7 09.9

®ÝÄ®ÜíÍÜ 01.2 00.2 03.2 07.6 10.0

PæãŸáº 01.5 00.5 01.3 02.5 04.7

Ÿã© 01.5 00.6 02.6 01.5 03.2

PÜ¹º| 05.3 00.7 09.9 07.0 04.9

ÓÜá|¡ (ËáÈWÝÅí) 310 100 358 170 310

ÃÜígPÜ (ËáÈWÝÅí) 306 160 250 220 290

ÍÜQ¤ (PÝÂÇæãÄ) 346 345 328 341 331

EñÜ³®Ü°WÜÙÜ A¼ÊÜê©œ ÊÜáñÜá¤ ÓÜíÓÜRÃÜOæÁãí©Wæ ÊÜåèÆÂÊÜ«Üì®æ¿á

Óæà±Üìvæ. ÖÜÚÛ¿á ÊÜáor¨ÜÈÉ ÓÜÌÓÜÖÝ¿á ÓÜíZWÜÙÜ ÊÜáãÆPÜ ÓÜ|¡

XÄ~WÜÙÜ ÓÝ§±Ü®æ. GÃÜvÜá ÖÜÚÛWÜÙÜ ÊÜáãÃÜá ÓÜÌÓÜÖÝ¿á ÓÜíZWÜÙÜ

ÊÜá×Ùæ¿áÃÜá XÃÜ~ PæÆÓÜ PÜÈñÜÃÜá. hæãñæWæ CÊÜÃæÇÝÉ

QÃÜá«Ý®ÜÂWÜÙÜÈÉÃÜáÊÜ ±èÑrPÜñæ¿á®Üá° ÊÜáñÜá¤ ŸÙÜPæ ÊÜÞvÜáÊÜâ¨Ü®Üá°

£Ú¨ÜáPæãívÜÃÜá. CÊÜÃÜá ñÜ¿ÞÄÔ¨Ü ÊÜåèÆÂÊÜ—ìñÜ EñÜ³®Ü°WÜÙÝ¨Ü

×oár, ¹àg¨Ü ÊÜÞÇ…r ÊÜáñÜá¤ £¯ÓÜáWÜÚí¨Ü B¨Ý¿á ÖæbcñÜá.

CÊÜâWÜÚí¨Ü QÃÜá«Ý®ÜÂWÜÚWæÜ ÖÜPæãRñÝ¤¿áÊÜä ÖæbcñÜá. ÊÜåèÆÂÊÜ—ìñÜ

EñÜ³®Ü°WÜÚWæ ¸æÇæ ÖæaÜcñæãvÜXñÜá. Áãàg®æ¿á GÃÜvÜ®æà ÊÜÐÜì¨ÜÈÉ

ÓÜÌÓÜÖÝ¿á ÓÜíZWÜÙÜ B¨Ý¿á ÍæàPÜvÝ 44ÃÜÐÜár A—PÜÊÝÀáñÜá.

´ÜÈñÝíÍÜ, ÊÜá×Ùæ¿áÃÜá ÓÝÌÊÜÆí¹WÜÙÝ¨ÜÃÜá. ±èÑuPÜ BÖÝÃÜ¨Ü ŸÙÜPæ

ÊÜáñÜá¤ ÊÜåèÆÂÊÜ«Üì®æ ÊÜÞvÜáÊÜ EñÝÕÖÜ ÖæbcñÜá.

g®ÜhÝWÜê£

ÓÜ§Úà¿áÊÝX ÊÜáñÜá¤ ÃÝÐÜóÊÜáor¨ÜÈÉ hÝWÜê£ EíoáÊÜÞvÜáÊÜâ¨Üá D

Áãàg®æ¿á ±ÜÅÊÜááS E¨æªàÍÜ. QÃÜá«Ý®ÜÂWÜÙÜ ±èÑrPÜñÝ ÊÜåèÆÂ,

BÃæãàWÜÂÊÜ«ÜìPÜ WÜá|, B¨Ý¿áÊÜáãÆ ÖÝWÜã J|»ÜãËá ÊÜáñÜá¤

WÜávÜxWÝw®Ü ŸvÜÊÜÃÜ A®Ü°ÊæíŸá¨Üá ±ÜÅaÝÃÜ¨Ü ÊÜááTÝÂíÍÜWÜÙÜá. ÓÜ§Úà¿á

BPÝÍÜÊÝ~, ±Ü£ÅPæWÜÙÜá ÖÝWÜã Áãàg®Ý ±ÜÅ¨æàÍÜ¨Ü ¯©ìÐÜr

WÜáí±ÜáWÜÚWæ ñÜÃÜ¸æà£ ¯àvÜáÊÜ ÊÜáãÆPÜ g®ÜhÝWÜê£ ÊÜáãwÓÜÇÝÀáñÜá.

ÓÜ§Úà¿á ±ÜÅ¨ÜÍÜì®ÜWÜÙÜá, iàÊÜÊæçË«ÜÂ ÊæáàÙÜ,

EñÜÕÊÜWÜÙÜÈÉ ÊÜåèÆÂÊÜ—ìñÜ EñÜ³®Ü°WÜÙÜ

±ÜÅ¨ÜÍÜì®Ü ÊÜáñÜá¤ ÊÜÞÃÝo. WÜ¨æªWÜÚWæ »æàq

ÊÜáñÜá¤ ËÍÜÌÊÜáor¨Ü hÝWÜê£ ÓÜÊæá¾àÙÜ®Ü

Pæ„WæãÙÜÛÇÝÀáñÜá. ±ÝÅ¨æàÎPÜ BÖÝÃÜ »Ü¨ÜÅÜñæ

ÊÜáñÜá¤ Ÿ¨ÜáQ®Ü AÊÜÍÜÂPÜñæÀá¨Üá Gí¨Üá

ÃÝg¯à£ñÜýÃÜá, A—PÝÄWÜÙÜá, ¨Ý¯WÜÙÜá

ÊÜáñÜá¤ g®ÜÓÝÊÜÞ®ÜÂÃÜá WÜÊÜá¯ÓÜáÊÜíñæ

ÊÜÞvÜáÊÜâ¨æà BXñÜá¤.

BÃæãàWÜÂÊÜ«Üì®æ

±ÜÅ£ÁãŸºÃÜã ÊÜá®æŸÙÜPæWæ SáÑR¿áÈÉ

ÓÜ§Úà¿á ñÜÚ¿á QÃÜá«Ý®ÜÂWÜÙÜ®Üá°

¸æÙæ¿áñæãvÜX¨ÜÃÜá. AíWÜwÀáí¨Ü

PæãÙÜáÛÊÜâ¨Ü®Üá° ¯ÈÉÔ¨ÜÃÜá. BÃÜá g®ÜÄÃÜáÊÜ PÜáoáíŸ¨Ü ±ÜÅ£¯ñÜÂ¨Ü

ŸÙÜPæ 350WÝÅíWÜÚí¨Ü 600WÝÅíWÜÚWæ HÄñÜá. ÓÜÊÜáá¨Ý¿á ¹àg¯—

Àáí¨Ü GÆÉÄWÜã ¹ñÜ¤®æWæ ÖÝWÜã ŸÙÜPæWæ QÃÜá«Ý®ÜÂWÜÙÜ ¹àg

ÔWÜñæãvÜXñÜá.

QÃÜá«Ý®ÜÂWÜÙÜ ÆvÜáx, aÜPÜáRÈ ÊÜáñÜá¤ ÊÜÞÇ…rWÜÙÜá ÊÜáPÜRÚWæ ²Å¿áÊÝ¨ÜÊÜâ.

E¹º¨Ü Öæãpær CÚÀáñÜá. ÖæíWÜÓÜÃÜá ÊÜáñÜá¤ WÜívÜÓÜÃÜá ÓÜÖÜ ±ÜÅ£©®Ü

60WÝÅí¯í¨Ü 100WÝÅíÊÜÃæWæ QÃÜá«Ý®ÜÂWÜÙÜ ÓæàÊÜ®æ ÊÜÞvÜá£¤¨ÜªÃÜá.

C¨ÜÄí¨Ü ÃæçñÜ ÊÜá×Ùææ¿áÃÜ ¨æàÖÜñÜãPÜ 2Äí¨Ü 5QÇæãàWÝÅíWÜÙÜÐÜár

ÖæbcñÜá. WÜívÜÓÜÃÜá ÊÜáñæ¤ÃævÜá ñÝÓÜá WÜ¨æª¿áÈÉ ¨Üáw¿áÆá

ÓÜÊÜá¥ÜìÃÝ«ÜÃÜá. ×àWæ QÃÜá«Ý®ÜÂWÜÙÜá CÊÜÃÜ BÃæãàWÜÂ¨Ü ÊæáàÇæ hÝ¨Üá

ÊÜÞw¨ÜªÊÜâ.

(ÇæàSPÜÃÜá JÄÓÝÕ¨Ü ŸávÜPÜoár PÜƒÑPÜáoáíŸWÜÙÜá ÃÜüÓÜá£¤ÃÜáÊÜ A¨Üá½ñÜ

QÃÜá«Ý®ÜÂWÜÙÜ PæãvÜáWæWæ B»ÝÄ¿ÞX¨ÝªÃæ)

S.Swain, Senior Scientist &

N.R. Parida, Technical Assistant

M.S.Swaminathan Research Foundation, Phulbad,

Jeypore RS-764 002, Koraput, Orissa

Phone & Fax : 06854-233856

@ E-mail : sanjanendra@rediffmail.com

References

• S.Bala Ravi., I.Hoeschile-Zeledon, M.S.Swaminathan.,

E.Frison 2005, Hunger and Poverty, The Role of

Biodiversity, MSSRF-IPGRI-GFU., Role of

Nutritious Millets for Foods.

• Annual Project Report on “Enhancing the Contribution

of Nutritious but Neglected Crops to Food Security

..................................

and to Income of the Rural Poor – Asia Component :

Nutritious Millets”, 2005, IFAD-IPGRI-MSSRF.

With best compliments from:

NATIONAL BANK FOR AGRICULTURE AND RURAL DEVELOPMENT

MISSION : To Promote sustainable and equitable agriculture and rural

prosperity through effective credit support, related services, Institution

development and other innovative initiatives

MAJOR ACTIVITIES:

• Credit Functions : Refinance for production credit (Short term) and investment credit (Medium and

long term) to eligible Banks and financing institutions

• Development Functions : To reinforce the credit functions and make credit more productive,

development activities are being undertaken through

Research and Development Fund

Soft Loan Assistance Fund

Agricultural and Rural Enterprises Incubation Fund

Rural Promotion Corpus Fund

Credit and Financial Services Fund

Watershed Development Fund

Kisan Credit Cards & Linking SHGs to credit institutions Promotion of Farmers Clubs

Rural Infrastructure Development Fund

Farmers Technology Transfer Fund (FTTF)

Farm Innovation Promotion Fund (FIPF)

• Supervisory Functions : NABARD shares with RBI certain regulatory and supervisory functions in

respect of Cooperative Banks and RRBs

• We also provide comprehensive consultancy services relating to Agriculture & Rural

Development. (nabcons@vsnl.net)

Head Office

Plot No. C-24, G – Block,

Bandra – Kurla Complex,

Post Box No.8121,

Bandra (E), Mumbai – 400 051

Karnataka Regional Office

Jeevan Prakash Annexe

113/1, J.C. Road, P.B. No.29

Bangalore 560002

Telephone : 22225241-4

visit us at : www.nabard.org

TWENTY SEVEN YEARS OF COMMITTED SERVICE TO RURAL PROSPERITY

ÈàÓÝ Cíw¿á ËÍæàÐÜ ÓÜíbPæ 2 2009 17

ÊÜá~¡®Ü BÃæãàWÜÂPæR ÓÝÊÜ¿áÊÜ bQñæÕ

Pæ.ÃÝZÊæàí¨ÜÅÃÝÊ…

ÓÜÓÜÂ ÖÝWÜã ±ÝÅ~WÜÙÜ ñÝÂgÂ¨Ü ±ÜÅ£ ñÜá|áPÜ®Üã° ÊÜá~¡Wæ ÓæàÄÓÜáÊÜâ¨æà ÊÜá~¡®Ü BÃæãàWÜÂ¨Ü QàÈPæ„.

PæàÙÜÆá ÓÜáÆ»Ü, ÊÜÞvÜÆá PÜt| ÍÜÅÊÜá, A±ÜìOÝ»ÝÊÜ ÖÝWÜã Ÿ¨ÜœñæWÜÙÜ®Üá° Ÿ¿áÓÜáñÜ¤¨æ. ¯ÓÜWÜìPæR

WèÃÜÊÜ ñÜÃÜáÊÜ PæÆÓÜË¨Üá. BÃæãàWÜÂÊÜíñÜ ÊÜáñÜá¤ ´ÜÆÊÜñÝ¤¨Ü ÊÜá|¡®Üá° ñÜÊÜá¾¨æà ÖæãÆ¨ÜÈÉ

¯ËáìÔ¨Ü ÇæàSPÜÃÜ A®Üá»ÜÊÜ «ÝÃæÀá¨Üá.

......................................................

®ÜWÜÃÜ¨ÜÈÉ ÖÜáqr ¸æÙæ¨ÜÊÜÄWæ ÊÜáOæ¡í¨ÜÃæ ÃÜÓæ¤¿á ÊæáàÈ®Ü «ÜãÙÜá

ÊÜÞñÜÅ. Ÿpær¿á®Üá° ñæãÙæ¿ááÊÜíñæ, Wæãàvæ¿á®Üá° WÜáwÓÜáÊÜíñæ,

¨ÜãÃÜ¨ÜÍÜì®Ü&ÃæμÅiÃæàoÃÜ®Üá° EgájÊÜÜíñæ ÊÜÞvÜáÊÜ ÊÜÓÜá¤.

PÜêÑPÜ®Ý¨ÜÊÜ¯Wæ C¨æÆÉPÜãR ËáXÆá. »ÜãËá¿á ±ÜÅÊÜááS ZoPÜ. ÓÜÓÜÂ,

ÊÜá®ÜáÐÜÂ ±ÝÅ~WÜÙÜ ñÝÀá. BÍÜÅ¿á¨Ýñæ, ÓÜáÔ§ÃÜ ÓÜíhÝñæ. C¨ÜÃÜ

ÊæáàÆ³¨ÜÃÜ¨ÜÈÉ ÊÜÞñÜÅ ®ÜÊÜá¾ PÜêÑ. BÖÝÃÜ ¸æÙæ¿ááñæ¤àÊæ. C¨Üá ÓÜiàÊÜ.

Æûæãà±ÜÆûÜ ÓÜãûÜŒ¾iàËWÜÙÜ ñÜÊÜÃÜá, ´ÜÆ¨Ýñæ.

®æÇæÓÜáÊÜ ¯«ÝìÃÜ ÊÜÞw¨ÝWÜ PæÆÊÜâ ËÓÜ¾¿áWÜÙÜ®Üá°

PÜêÑ ÊÜÞvÜáÊÜâ¨Üá, AÈÉÁáà ÊÝÓÜ, C¨Üá E¨æªàÍÜ. PÜÐÜr¨Ü, PÜt| ÍÜÅÊÜá

ÖÝWÜã ÓÜÊÜá¿á ñÜWÜÆáÊÜ PæÆÓÜË¨Üá. Êæã¨ÜÆ ñÜÇæÊÜÞÄ®Ü PÜêÑPÜ®ÝX

D ÓÝÖÜÓÜÊÜ®Üá° ¿áÍÜÔÌ¿ÞX ÊÜÞvÜŸÇæÉ®æíŸ BñÜ¾ËÍÝÌÓÜ CñÜá¤.

±ÜÄÓÜÃÜÍÝÓÜ÷¨Ü ±Ü¨ÜË, WÝÅí¦PÜ £ÙÜáÊÜÚPæ, ÖÜ|á¡, ñÜÃÜPÝÄWÜÙÜ®Üá° ¸æÙæ¨Ü

A®Üá»ÜÊÜ C¨ÜPæR PÝÃÜ|.

ÊÝ¿ááWÜá| ÊÜáñÜá¤ ÓÝÊÜ¿áÊÜ ±Ü¨Ý¥ÜìWÜÙÜ®Üá° B«ÜÄÔ PæÆÓÜ

ÊÜÞvÜáñÜ¤Êæ. ¸æaÜcX®Ü ÊÜá|á¡, ñæàÊÝíÍÜË¨ÝªWÜ C¨ÜÃÜ PæÆÓÜ A¨Üá½ñÜ.

ñÜÃÜWæÇæ, ÖÜáÆáÉPÜÓÜ, AwWæÊÜá®æ ñÝÂgÂ, PÜêÑñÝÂgÂ, ±ÝÅ~ñÝÂgÂ ×àWæ

ÊÜá~¡Wæ ¿ÞÊÜâ¨Ü®Üá° ÓæàÄÔ¨ÜÃÜã A¨Ü®Üá° Ë»ÜiÓÜáñÜ¤Êæ. PÜÚ¿ááÊÜíñæ

ÊÜÞvÜáñÜ¤Êæ. ÓÜÓÜÂWÜÚWæ, ®ÜÊÜá¾ ¸æÙæWÜÚWæ C¨ÜÃÜÈÉÃÜáÊÜ ±æãàÐÜPÝíÍÜWÜÙæà

¸æÙÜÊÜ~Wæ¿á B«ÝÃÜ. ¸ÝÂQràÄ¿Þ ¸æÙÜÊÜ~WæWæ ÓÝÃÜg®ÜPÜ AÊÜÍÜÂPÜ.

¸æÙæÔ¨Ü ¸æÙæ A¥ÜÊÝ ñÜÃÜPÝÄ ÓÜÓÜÂWÜÚí¨ÜÇæà JñÝ¤¿á±ÜãÊÜìPÜÊÝX

ÓÜiàÊÜ ÊÜá~¡®ÜÈÉ GÇÝÉ Äà£¿á ±æãàÐÜPÝíÍÜWÜÙÜá, ÓÜãûÜŒ¾

±æãàÐÜPÝíÍÜWÜÙÜá CÃÜ¸æàPæíŸá¨Üá ÓÜÓÜÂWÜÙÜ Ÿ¿áPæ. WÝÚ, ¯àÃÜá,

ÓÜã¿áì®Ü ¸æÙÜPÜá ÖæãÃÜñÜá±ÜwÔ ÓÝÃÜg®ÜPÜ, ÃÜígPÜ ÊÜáñÜá¤

±æãpÝÂÐ… ±ÜÅÊÜááSÊÝ¨ÜÊÜâ. EÚ¨Üíñæ 16 ±æãàÐÜPÝíÍÜWÜÙÜá,

S¯hÝíÍÜWÜÙÜá ¸æàPÜá. ¿ÞÊÜâ¨æà PæãÃÜñæ¿Þ¨ÜÃÜã ÓÜÓÜÂWÜÙÜ BÃæãàWÜÂ

ÊÜáñÜá¤ CÙÜáÊÜÄ¿áÈÉ ÊÜÂñÜÂ¿áÊÝWÜáñÜ¤¨æ.

Öæhæj¿á ÊæáàÇæãí¨Üá Öæhæj¿á¯vÜáñÜ...

gã®… 2003Äí¨Ü ®Ü®Ü° PÜêÑ ±ÜÅÁãàWÜ ±ÝÅÃÜí»ÜÊÝÀáñÜá. A¨ÜPÜãR

Êæã¨ÜÆá ®æÆ¨Ü bQñæÕ. ÊÜá|á¡ ÊÜáñÜá¤ ñæàÊÝíÍÜ¨Ü ÓÜíÃÜûÜOæ. C¨ÜÃÜ

ÊæáàÇæ ÓÝÊÜ¿áÊÜ PÜêÑ ÊÜÞvÜŸÖÜá¨æíŸ ®Üí¹Pæ. ®æÆ ÓÜÊÜáñÜoár

ÊÜÞvÜáËPæ, PæãÙÜÊæ¸ÝË PæãÃæÔ¨Üáª, Ë¨ÜáÂñ… ÓÜí±ÜPÜì, ±æ„±…

hæãàvÜOæ, ÖÜ¯ ¯àÃÝÊÜÄ, WÜwWÜÙÜÈÉ Ÿ¨ÜáWÜÙÜ ¯ÊÜÞì| CÊæÇÝÉ

±ÝÅÃÜí¼PÜ Ë¯Áãàg®æWÜÙÝX¨ÜªÊÜâ.

Êæã¨ÜÆ PæÆÓÜ ÓÜÊÜá±ÝñÜÚ ¹í¨ÜáWÜÙÜ®Üá° WÜáÃÜá£Ô¨Üáª ÊÜáñÜá¤

PÝÆáÊæWÜÙÜ, Ÿ¨ÜáWÜÙÜ ¯ÊÜÞì|. ®Ü®Ü° ŸÃÜ²àwñÜ ®æÆPæR ÊÜáÙæ¯àÃÜá

CíXÓÜáËPæ¿áá ŸÖÜáÊÜááSÂÊÝXñÜá¤. WÜwWÜÙÜÈÉ B¦ìPÜÊÜåèÆÂ¨Ü

¯í¸æÖÜáÈÉ®Ü hæãñæ CñÜÃÜ ÖÜáÈÉ®Ü ñÜÚWÜÙÜ®Üá° ÖÝQ¨æÊÜâ. WÝÚ ñÜvæWÝX,

hæçËPÜÃÝÎ¿á EñÝ³¨Ü®æWÝX, ŸÚÛWÜÙÜá ÖÜŸºÆá ÖÜí¨ÜÃÜÊÝX, ÓÜ§Úà¿á

iàËWÜÙÜ ÃÜûÜOæWÝX A®æàPÜ ±ÜÅ»æà¨ÜWÜÙÜ®Üá° ¸æÙæÔ¨æÊÜâ.

iàÊÜÊæçË«ÜÂ ±Üá®Ü@ÍæcàñÜ®Ü

ÊÜá~¡®Ü ´ÜÆÊÜñÜ¤ñæ ÖæbcÓÜáÊÜâ¨Üá C®æã°í¨Üá AíÍÜÊÝXñÜá¤. A¨ÜPÝRX

ÓÝÃÜg®ÜPÜ Ô§ÄàPÜÄÓÜáÊÜ ÊÜáñÜá¤ ËË«æãà¨æªàÍÜPæR ŸÙÜPæ¿ÞWÜáÊÜ

LÐÜ—à¿á ÓÜÓÜÂWÜÙÜá, XvÜWÜíqWÜÙÜá, ÊÜáÃÜWÜÙÜ ®ævÜáËPæ. ÍÝÍÜÌñÜ PÜêÑ

(±ÜÃÝ¾PÜÆcÃ…) ¯¿áÊÜáWÜÙÜ A®ÜáÓÜÃÜOæ. C¨ÜÃÜÈÉ ÊÜÞvÜáÊÜâ¨Üá Jí¨Üá,

ÇÝ»Ü A®æàPÜ. gËáà¯®ÜÈÉ ¸æÙæÔ¨Ü ÓÜÓÜÂWÜÙÜá, PæÆÊÜâ iàÊÜíñÜ

¸æàÈWÜÙÝ¨ÜÊÜâ. PæÆÊÜâ WÝÚñÜvæWÜÙÝ¨ÜÊÜâ. ÖÜQRWÜÙÜá, ÖÜÈÉWÜÙÜá,

±ÝÅ~WÜÙÜ BÍÜÅ¿áÊÝ¨ÜÊÜâ. hæà®Üá ÊÜáñÜá¤ ÖÜQRWÜÙÜ ÖÝÃÝo¨Ü

E¨ÝÂ®ÜÊÝ¨ÜÊÜâ. ®ÝpÝ ÊÜáñÜá¤ EÃÜáÊÜÆáWÜÙÝ¨ÜÊÜâ. ÓÝÃÜg®ÜPÜ

ÖæbcÔ¨ÜÊÜâ. ÖÜ|á¡WÜÙÜ®Üã° ¯àw¨ÜÊÜâ. ÓÜ¨Ý GÇæWÜÙÜá E¨ÜáÃÜá£¤¨ÜªÊÜâ.

A¨ÜÃÜÈÉÃÜáÊÜ S¯hÝíÍÜ&±æãàÐÜPÝíÍÜWÜÙÜá ¸ÝÂQràÄ¿Þ

QÅÁáÁáí¨ÝX ¸æÙæWÜÚWæ BÖÝÃÜÊÝWÜá£¤ñÜá¤. ÊÜáÃÜWÜÙÜá CÚÔ¨Ü

BÙÜ¸æàÃÜáWÜÙÜá ŸívæWÜÙÜ WÜ~WÝÄPæ ÊÜÞvÜáñÝ¤ ÊÜá~¡Wæ

±æãàÐÜPÝíÍÜWÜÙÜ®Üá° ñÜáíŸá£¤¨ÜªÊÜâ.

XÉÄÔàw¿Þ, ¸ÝWæ, AWÜÓæ, ñÜáÃÜáPÜá¸æàÙæ, ÖæãíWæ, ñÜWÜaæ, ¹íw,

ÔàÊæáÖÜá|Óæ, PÜÄhÝÈ, Óæ|Ÿá, ¸æÙÝÛÇæ, ÖÝÆáÊÝ|, ÓÜÊæàì,

ÓÜá¸ÝŸáÇ…, ¨æàÊÜ¨ÝÃÜá CÊæÇÝÉ ÖÜÓÜáÃÜá EñÝ³¨Ü®æWæ. ®ÜÓÜáWÜá¯°,

ÊÜááíñÝ¨ÜÊÜâWÜÙÜá ñÜáí¸Ý GÇæWÜÙÜ®Üá° ¯àvÜáñÜ¤Êæ. C¨Ü®æ°ÇÝÉ PÝí±æãàÓ…r

ñÜ¿ÞÄÔ ÊÜá~¡Wæ ¸æÃÜÓÜáÊÜâ¨Üá. ËÍæàÐÜ PÜêÑ ±ÜÄÓÜÃÜ ±Ü¨Üœ£¿áÈÉ ¸æÙæ¨Ü

ÓÜÓÜÂWÜÙÜ ¸æÙÜÊÜ~Wæ¿á®Üá° WÜÊÜá¯Ô¨ÝWÜ ÊÜá~¡®Ü WÜá|ÊÜáor

ÖæaÝcXÃÜáÊÜâ¨Üá £ÚÀáñÜá. ŸÃÜ¨ÜÆãÉ ÓÝÃÜg®ÜPÜ ÊÜáñÜá¤ hæçËPÜÃÝÎ¿á

EñÝ³¨Ü®æ WÜÊÜá®ÝÖÜìÊÝXñÜá¤.

18 ÈàÓÝ Cíw¿á ËÍæàÐÜ ÓÜíbPæ 2 2009

...................

±ÝÅ~WÜÙÜ®Üá°, ÓÝPÜá±ÜüWÜÙÜ®Üá° ÓæàÄÔPæãÙÜáÛÊÜÈÉ

×ígÄ¿á¸ÝÃÜ¨Üá. D iàËWÜÙÜá hæçËPÜÃÝÎ¿á®Üá°

ÖÝÇÝX Ÿ¨ÜÇÝÀáÓÜáñÜ¤Êæ. hæãñæWæ ÊÜÞíÓÜ ÖÝWÜã

ÊæãpærWÜÙÜã ÔWÜáñÜ¤Êæ. CÊÜâWÜÙÜ ñÝÂgÂ PÝí±æãàÓ…r

ñÜ¿ÞÄPæWæ AÊÜáãÆÂÊÜÓÜá¤.

ÊÜá~¡®Ü ÍÜQ¤ÊÜ«Üì®æ

"A®ÜáÊÜÞ®Ü Ÿí¨ÜÃæ ÖæaÜác ÖæaÜác PÝí±æãàÓ…r, PÜaÝc ÖÝWÜã PæãÙæñÜ

hæçËPÜ ±Ü¨Ý¥ÜìWÜÙÜ®Üá° ÓæàÄÔ' C¨æãí¨Üá ÓÝÊÜ¿áÊÜ PÜêÑ ÓÜãQ¤.

Êæã¨ÜÆ MáñÜáË®ÜÈÉÁáà Gíoá o®… PæãàÚ WæãŸºÃÜ ÓÜíWÜÅÖÜ.

pÝÅŒÂPÜrÃ… ŸÙÜÔ Jí¨ÜãÊÜááPÝRÆá GPÜÃæ ÖÝÙÝ¨Ü ÊÜá~¡Wæ Óæà±Üìvæ.

C®Ü°ÐÜár ÓÜá«ÝÃÜOæWæ GÃæWæãŸºÃÜ ŸÙÜPæ. ÖÜ¯ ¯àÃÝÊÜÄ AÙÜÊÜwÔ¨Ü

ÖÜ¯ ¯àÃÜá i®ÜáX Öæbc¨Ü ñæàÊÝíÍÜ. PÜÙæñÝÂgÂWÜÚí¨Ü ÊÜáábcWæ. CÊæÇÝÉ

GÃæÖÜáÙÜáWÜÚWæ BÍÜÅ¿á ÊÜáñÜá¤ BÖÝÃÜÊÝÀáñæí¨Üá Pæ¨ÜQ¨ÝWÜ

ÊÜáábcWæ ÊÜÞvÜÇÝWÜá£¤ñÜá¤. ×àWÝX ÊÜÐÝìÊÜ— PÜÙæÁáà ÊÜáábcWæ¿á

ÓÜí±Ü®Üã¾Æ. ÓÜãûÜŒ¾iàËWÜÚWæ BÖÝÃÜ. ¯àÃÜá BË¿ÞWÜáËPæ¿á®Üá°

ñÜ²³ÓÜáÊÜÈÉ ÓÜÖÜPÝÃÜ.

ÓÝÊÜ¿áÊÜ ±Ü¨Ý¥ÜìPÝRX PÝí±æãàÓ…r WÜávæx¿á ¯ÊÜÞì|.

¸ÝÂQràÄ¿ÞWÜÚí¨Ü hæçËPÜ aÜoáÊÜqPæ. PÜÚñÜÊæáàÇæ ÊÜá~¡Wæ Óæà±Üìvæ.

ÓÜÓÜÂWÜÚWæ C¨ÜÄí¨Ü ±æãàÐÜPÝíÍÜWÜÙÜ®Üá° ±Üvæ¨ÜáPæãÙÜáÛÊÜâ¨Üá ÓÜáÆ»Ü.

ÊÜá~¡®ÜÈÉÃÜáÊÜ ÓÜãûÜŒ¾iàËWÜÙÜã ÓÝÊÜ¿áÊÜ ñÝÂgÂWÜÙÜ®æ°ÇÝÉ ¯«Ý®ÜÊÝX

ià~àìÔPæãÙÜáÛñÜ¤Êæ. ®ÜíñÜÃÜ aæ®Ý°X PÜÚñÜ hæçËPÜ ±Ü¨Ý¥Üì ÊÜáñÜá¤

PÜvæ¨Ü, PÜí¨ÜáŸ|¡¨Ü, ÎÅàÊÜáíñÜ, ´ÜÆÊÜñÝ¤¨Ü WæãŸºÃÜÊÜ®Ý°X

Ÿ¨ÜÇÝÀáÓÜáñÜ¤Êæ. C¨ÜPæR ÊÝÃÜWÜÙÜ A¥ÜÊÝ £íWÜÙÜáWÜÙÜ ÓÜÊÜá¿á ÖÝWÜã

ÍÜÅÊÜá ¸æàPÜá. ÊÜá|á¡ C®Ü°ÐÜár ÊæçË«ÜÂÊÜá¿á ±æãàÐÜPÝíÍÜWÜÚí¨Ü

ÖÝWÜã PÝí±æãàÓ…r®Üá° ¸æÃæÔ ÓæàÄÓÜŸÖÜá¨Üá.

PæãÀáÉ®Ü ®ÜíñÜÃÜ EÚÊÜ PÜãÙæWÜÙÜ®Üã° PÝí±æãàÓ…r ÊÜÞvÜŸÖÜá¨Üá.

A¨Ü®Üá° DWÝWÜÇæà ¸æÙææ ¸æÙææ¨Ü hÝWÜPæR ÓæàÄÔ¨ÜÃæ JÙæÛ¿á ÖÜ¨Ü ÔQR

ÖæaÜác£¤ÃÜáñÜ¤¨æ.

±ÝÅ~WÜÙÜ Óæà±Üìvæ

ÓÝPÜá±ÜüWÜÙÜ®Üá° ÓæàÄÔPæãÙÜáÛÊÜÈÉ ×ígÄ¿á¸ÝÃÜ¨Üá. D iàËWÜÙÜá

hæçËPÜÃÝÎ¿á®Üá° ÖÝÇÝX Ÿ¨ÜÇÝÀáÓÜáñÜ¤Êæ. hæãñæWæ ÊÜÞíÓÜ ÖÝWÜã

ÊæãpærWÜÙÜã ÔWÜáñÜ¤Êæ. CÊÜâWÜÙÜ ñÝÂgÂ PÝí±æãàÓ…r ñÜ¿ÞÄPæWæ

AÊÜáãÆÂÊÜÓÜá¤. hæçËPÜ A¯Æ¨Ü ÊÜáãÆ, GÃæWæãŸºÃÜ EñÝ³¨ÜÜ®æWæ

A¯ÊÝ¿áì. ÊÜá~¡®Ü ÓÜá«ÝÃÜOæWæ ÓÜÖÜPÝÄ.

PæãàÚ ÊÜáñÜá¤ ¸ÝñÜáPæãàÚWÜÙÜá Qào ÖÝWÜã PÜÙæWÜÙÜ®Üá° ¯¿áí£ÅÓÜáñÜ¤Êæ.

PÝvÜá±ÝÅ~ ±ÜüWÜÙÜã ÓÜÖÜ Qào ¯¿áíñÜÅ|, ¹àg±ÜÅÓÜÃÜ| ÊÜáñÜá¤

±ÜÃÝWÜÓÜ³ÍÜì¨Ü ÃÜãÊÝÄWÜÙÜá, ¸æÙæÓÜíÃÜûÜOæ ÊÜÞvÜáÊÜ ®æ„ÓÜXìPÜ

ÓÜÊÜáñæãàÆPÜÃÜá.

bñÜÅPÜê±æ: ÇæàSPÜÃÜá

CÈÉ ÃÝÓÝ¿á¯PÜWÜÚWæ ±ÜÅÊæàÍÜËÆÉ. ±ÜÃÝWÜÓÜ³ÍÜìQÅÁá AñÜá¤ŒÂñÜ¤ÊÜáÊÝX

BWÜá£¤¨æ GíŸá¨Ü®Üá° ñæã®æ¨ÜãWÜá£¤ÃÜáÊÜ ÖÜ|á¡WÜÙÜá ÖæàÙÜá£¤Êæ.

ÖÜQRWÜÙÜá, ÖÜÈÉWÜÙÜá, PÜ±æ³WÜÙÜá, WÜã¸æWÜÙÜá GÆÉÊÜä ÖÜWÜÆãÃÝ£Å

(24X7) Qào¯¿áíñÜÅPÜWÜÙÝX¹qrÊæ.

WÜÚPæ

.......

ÊÜáábcWæWæ ÊæáPæRhæãàÙÜ¨Ü ŸÙÜPæ;

C¨Ü®Üá° ¹Ú CÃÜáÊæWÜÙÜá £®Üá°ñÜ¤Êæ.

"AíXàPÜêñÜ ÓÝÊÜ¿áÊÜ' BaÜÃÜOæ CÈÉ¨æ. 17Ë«ÜWÜÙÜ ñÜÃÜPÝÄWÜÙÜá ÓÜ¨Ý

PÜêÑ BaÜÃÜOæ¿á ÓÜËÊÜÃÜ ¨ÝSÇÝ£Àá¨æ. C¨Üá ÓÝÊÜ¿áÊÜ±Ü¨Üœ£¿á

¯ÊÜì×ÓÜáñæ¤àÊæ.

AŸºÃÜ¨Ü PæãÀáÉ®ÜÈÉ ÓÜáÊÜÞÃÜá 10Äí¨Ü 14ÓÝËÃÜ ÃÜã±ÝÀáWÜÙÜ

12ÊÝÃÜWÜÙÜ ÊÜ×ÊÝoá. GÇÝÉ PÝÆ¨ÜÆãÉ CÙÜáÊÜÄ ±Üvæ¿áÆá ÓÜ¨Ý

XvÜWÜÙÜ®Üá° ®ævÜáñÜ¤Çæà CÃÜ¸æàPÜá. ÓÜÄ¿Þ¨Ü Áãàg®æ ÊÜáñÜá¤ ÓÜãPÜ¤ÊÝX

Knowledge treasure on LEISA

New CD

Price: Rs.50/-

LEISA India (1999-2005)

LEISA Global (1984-2006)

and

all regional editions of LEISA

The CD Rom contains articles

published in the ILEIA Newsletter

and LEISA Magazine covering

over a period of

two decades. Contact AME

Foundation for copies.

AME Foundation,

No. 204, 100 Feet Ring Road,

3 rd Phase, Banashankari 2 nd Block,

3 rd stage, Bangalore – 560 085.

Ph: 080-26699512, 26699522

email: amebang@giasbg01.vsnl.net.in or

leisaindia@yahoo.co.in

ÈàÓÝ Cíw¿á ËÍæàÐÜ ÓÜíbPæ 2 2009 19

ñæãào¨Ü Jí¨Üá ¨ÜêÍÜÂ

bñÜÅPÜê±æ: ÇæàSPÜÃÜá

¸æÙæÓÜáÊÜ GaÜcÄPæ AWÜñÜÂ. C¨ÜÄí¨Ü GPÜÃæWæ 10Äí¨Ü 20o®…ÊÜÃæWÜã

CÙÜáÊÜÄ ±Üvæ¿áÆá ÓÝ«ÜÂ! GÇÝÉ SaÜáì, PÜãÈ PÜÙæ¨Üá EÚÊÜ

B¨Ý¿á ÊÝÃÜPæR 5Äí¨Ü 7ÓÝËÃÜ ÃÜã±ÝÀáWÜÙÜá.

¨Üáw¨ÜÐÜãr ´ÜÆ

WÜáÄ¿ÞWÜÇæà¸æàPÜá. ÓÜÌÆ³ ÓÜÊÜá¿á ÖÝWÜã PÜãÈWÜÚ¨ÜªÃæ ÓÝ—ÓÜÆá

ÓÝ«ÜÂ. A¯ÎcñÜ ÖÜÊÝÊÜÞ®Ü, ÊÜÂ£ÄPÜ¤ ÊÝñÝÊÜÃÜ| ÊÜáñÜá¤ ÊÜáÙæ¿á

HÃÜá±æàÃÜáWÜÙÜá PÜêÑ¿á®æ°à AÊÜÆí¹Ô¨Ü ÃæçñÜ®Ü®Üá° ×íw ×±æ³

PÝOæ¿ÞXÊæ. ÊÜáÃÜXvÜWÜÙÜ B«ÝÄñÜ PÜêÑÀáí¨Ü ¸æÙæWÜÙÜ BÃæãàWÜÂ

ÊÜáñÜá¤ EñÜ³®Ü°WÜÙÜá ÖæaÜácñÜ¤Êæ Gí¨Üá £Ú¨ÜÊÜÃÜá ÖæàÙÜá£¤ÆÉ. ÃæçñÜÄWæ ÓÜÌñÜ@

£ÙÜáÊÜÚPæÀáÆÉ. C¨æãí¨Üá WÜí¼àÃÜ ÓÜÊÜáÓæÂ.

ÓÜiàÊÜWæãÈÓÜÆá DWÜÆã ÓÝ«ÜÂ. ÊÜÐÜìWÜorÇæ ÃÝÓÝ¿á¯PÜWÜÙÜ®Üá°

ŸÙÜÔ ÖÝÙÝX¨ÜªÃÜã Ãæçhæãà¹¿áí, AhæãàÓæ³Œ„ÃÜáÆí,

Agpæãà¸ÝÂPÜrÃ…, pæÅŒ„PæãvÜÊÜÞì, ÊæqìÔÈ¿áí ÊÜááíñÝ¨Ü

ÓÜãûÜŒ¾iàËWÜÙÜ®Üá° ¸æÃæÔ ÓÜÄ±ÜwÓÜŸÖÜá¨Üá. ÃÝÓÝ¿á¯PÜ WæãŸºÃÜ

ÖÝWÜã ËÐÜWÜÙÜ Ôí±ÜvÜOæ ¯ÈÉÔ, EñÜ¤ÊÜá ±ÜÄÓÜÃÜ ÊÜáñÜá¤ ÓÜãPÜ¤

ÊÝñÝÊÜÃÜ| ¯ËáìÔ. BWÜ ÓÜãûÜŒ¾iàËWÜÙÜá EÚ¿ááñÜ¤Êæ,

¸æÙæ¿ááñÜ¤Êæ. ÓÜáÔ§ÃÜñæ, Pæ„ñÜáí¸Ý ´ÜÓÜÆá ÊÜáñÜá¤ BÃæãàWÜÂ¿ááñÜ

ÊÝñÝÊÜÃÜ| ¯ÊÜÞì|ÊÝWÜáñÜ¤¨æ.

WæãŸºÃÜ'. ŸÃÜ¨Ü ®æÆ¨ÜÈÉ K¿áÔÓ… ÖÜávÜáPÜÆá, PÜt| ±ÜÄÍÜÅÊÜá, Ÿ¨Üœñæ

ÖÝWÜá ¯Ðæu AWÜñÜÂ. hæãñæWæ ¯ÓÜWÜì¨Ü ÊæáàÇæ A±ÝÃÜ WèÃÜÊÜËÃÜ¸æàPÜá.

"¯ÓÜWÜìÊæà ®ÜÊÜá¾ WÜáÃÜá'.

K. Raghavendra Rao

Presently consultant-organic farming & terrace

gardening

AME Foundation

No 204, 100 ft Ring road, III Phase,

Banashankari II Block, III Stage,

Bangalore-560 085

e-mail: raghu_oasisfarm@hotmail.com

References

• Duane Newcomb., The Postage Stamp Garden Book,

Bantam Books.

• Robert Kourik., Designing and Maintaining Your

Edible Landscape – Naturally, Metmorphic Press.

• Bill Mollison., Permaculture : A Designers’ Manual.

• Peter Tompkins and Christopher Bird., Secrets of the

Soil.

..................................

20 ÈàÓÝ Cíw¿á ËÍæàÐÜ ÓÜíbPæ 2 2009

®ÝÃÝ¿á| Ãæwx¿áÊÜÃÜ AíPÜ|

ÓÜáÔ§ÃÜ PÜêÑWæ ÓÜ|¡ ±ÝÅ~WÜÙÜá

PÜêÑ B¦ìPÜñæ¿áÈÉ hÝ®ÜáÊÝÃÜáWÜÙÜ ±ÝñÜÅ ŸÖÜÙÜ ÊÜááSÂ. ÓÜ|¡, A£ÓÜ|¡

ÃæçñÜÃÜá ÊÜáñÜá¤ PÜêÑ PÜãÈPÝËáìPÜÃÜá PÜãvÜ GÊæá¾ A¥ÜÊÝ ÖÜÓÜáWÜÙÜ®Üá°

ŸvÜÊÜÄWÝX ÓÜ¹Õw ÓÝÆ ¯àvÜáÊÜ ÓÜPÝìÄ Áãàg®æWÜÚÊæ. C¨ÜÃÜ

¯¿áÊÜá¨Üíñæ ¸ÝÂíPÜáWÜÙÜá ÓÝÆ ¯àvÜáñÜ¤Êæ. B¨ÜÃæ AÊÜâWÜÚWæ ¸æàPÝ¨Ü

ÊæáàÊÜâ, ¯àÃÜá, bQñæÕ ÊÜáñÜá¤ PæãqrWæ ÊÜááíñÝ¨Ü AWÜñÜÂWÜÙÜ AÄËÆÉ¨æ

ÓÝÆ ÊÜÞvÜáñÝ¤Ãæ. Pæã®æWæ ÓÝÆ £àÄÓÜÆá BWÜáÊÜâ¨æà CÆÉ.

GÊæá¾, ÖÜÓÜáWÜÙÜíñÜÖÜ ¨æãvÜx iàËWÜÚWæ A—PÜ ÊæáàÊÜâ, ÖæaÜác ¯àÃÜá

¸æàPÜá. (20QÇæãàWÝÅí ÖÜÓÜáÃÜá ÊæáàÊÜâ + 10QÇæãàWÝÅí J|ÊæáàÊÜâ)

CÐærÇÝÉ ÓÜáÆ»ÜÊÝX ÔPÜR¨Üá. PÜêÑ PÝËáìPÜÃÜ ŸÚ ÖæaÜác

PÜoárñÝ¤Ãæ. ×àWÝX ÓÜWÜ~ ÖÝWÜã WÜígÆWÜÙÜ®Üá° ÓÜíWÜÅ×ÓÜÇÝWÜ¨Üá.

C¨ÜÄí¨Ü ÍæàPÜvÝ 15ÃÜÐÜár B¨Ý¿á PÜÙæ¨ÜáPæãÙÜáÛñÝ¤Ãæ.

¨æãvÜx hÝ®ÜáÊÝÃÜáWÜÙÜ®Üá° ñæãÙæ¿áÆá ¯àÃÜá ŸÖÜÙÜ ¸æàPÜá. GÃÜvÜá

Öæã£¤®Ü FoPÝRX ±ÜÃÜ¨ÝvÜáÊÜ PÜêÑ PÝËáìPÜÄÊÜÃÜá. ÊæáàÊÜâ

ÓÜíWÜÅÖÜPÝRX A®Ü°¨Ü bíñæ ¹oár A¯ÊÝ¿áìÊÝX ÖÜávÜáPÝvÜ¸æàPÜá.

ÊÜÂíWÜÂÊæà®æí¨ÜÃæ, CÐærÇÝÉ ±ÜÃÜ¨Ýw¨ÜÃÜã Jí¨Üá ÈàoÃ… ÖÝÈWæ

ÔWÜáÊÜ ¸æÇæ Gíoá ÃÜã±ÝÀáWÜÚí¨Ü Jí»ÜñÜ¤ÃÜÊÜÃæWæ ÊÜÞñÜÅ. A¨æà

Jí¨Üá ÈàoÃ… ¯àÄ®Ü ¸ÝoÈWæ 12 ÃÜã±ÝÀáWÜÚWÜã Öæbc¨æ.

GÊæá¾WÜÚWæ ÖæãàÈÔ¨ÜÃæ CÊÜâWÜÙÜ ¸æÇæ PÜwÊæá. ÊæáàÊÜâ, ¯àÃÜá ÊÜáñÜá¤

hÝWÜ PÜwÊæá ÓÝPÜá. Óæã±ÜâŒ³, PÜÙæ ÊÜáñÜá¤ ÓÜ|¡ÖÜáÆáÉWÜÙÜ®Üá° BÃÝÊÜáÊÝX

Êæáà¿ááñÜ¤Êæ. PÜêÑñÝÂgÂWÜÙÜã AÊÜâWÜÚWæ BÖÝÃÜ. Wæãà—ŸãÓÝ ÊÜáñÜá¤

GOæ¡ ×íw¿áíñÜÖÜ ¨Üá¸ÝÄ ±ÜÍÜá BÖÝÃÜWÜÙÜ AWÜñÜÂËÆÉ. bPÜRÊÜáPÜRÙÜá

A¥ÜÊÝ ÊÜáá¨ÜáPÜÃÜã ¯ÊÜì×ÓÜŸÖÜá¨Üá. PÜêÑ PÝËáìPÜÃÜá

GÃÜvÜá&ÊÜáãÃÜá PÜáÄ A¥ÜÊÝ BvÜáWÜÙÜ®Üá° ÓÝPÜŸÖÜá¨Üá. CñÜÃÜÃÜ

ÖæãÆWÜÚWæ PæÆÓÜPæR Öæãà¨ÝWÜ ÖæãÆ¨Üíb®ÜÈÉ PÜqr ÊæáàÀáÓÜŸÖÜá¨Üá.

H®Üã SaÜáì ÊÜÞvÜ¨æà ÊÝÑìPÜ I¨Üá ÓÝËÃÜ ÃÜã±ÝÀáWÜÙÜ®Üá°

WÜÚÓÜÆá ÓÝ«ÜÂ.

®ÝqPæãàÚWÜÙÜá JÙæÛ¿á B¨Ý¿á¨Ý¿áPÜÊæí¨Üá ÓÝ¹àñÝX¨æ.

ŸívÜÊÝÙÜ ¸æàQÆÉ. ÖæãÆ¨ÜÈÉ PÜÙæ ÖÝWÜã QàoWÜÙÜ ¯¿áíñÜÅ|PæR

ÓÜÖÜPÝÄ. ÓÜáÊÜÞÃÜá 20Äí¨Ü 25PæãàÚWÜÚ¨ÜªÃæ ÊÜÐÜìÊæÇÝÉ

Äà£ PÜáÄWÜÚí¨Ü ÖÝÆá, WæãŸºÃÜ, ÊÜÞíÓÜ, ÊÜåñÜá¤ ÊÜÞÄ¨ÜÃæ B¨Ý¿á.

±ÝÅ~WÜÙÜá PÜêÑñÝÂgÂWÜÙÜ®Üá° (hæ„ËPÜÃÝÎ) £í¨Üá ŸÆá¸æàWÜ WæãŸºÃÜ

¯àvÜáñÜ¤Êæ. CÊÜâWÜÙÜ ÓÜWÜ~ ÊÜáñÜá¤ £í¨ÜáÚ¨Ü ÊæáàÊÜ®Üá° ÓæàÄÔ

GÃæÖÜáÙÜáWÜÚWæ ÖÝQ GÃæWæãŸºÃÜ ñÜ¿ÞÄÓÜ¸æàPÜá. C¨ÜÄí¨Ü PÜêÑ¿áÈÉ

SaÜáì PÜwÊæá¿ÞX B¨Ý¿á ÖæaÜácñÜ¤¨æ. A®æàPÜ ÃæçñÜÃÜá Jí¨Üá hæãñæ

GñÜá¤WÜÙÜ®Üá° ÓÝPÜÆá PÜÐÜr±ÜvÜáñÝ¤Ãæ. A¨ÜÃÜ Ÿ¨ÜÆá PÜêÑWæ ÊÜáñÜá¤

ÓÝWÝoPæR Jí¨Üá hæãñæ PÜñæ¤WÜÙÜ®Üá° ÓÝPÜáÊÜâ¨Üá ÓÜãPÜ¤. CÊÜâWÜÙÜ ¸æÇæ

Gí¨Üá »ÝËÔ¨ÜªÃÜá. AÊÜâ B±Ü£¤WÝWÜáÊÜ EÚñÝ¿á TÝñæÀá¨Üªíñæ.

..........

ÓÜ|¡±ÝÅ~WÜÙÜá. ÖÜÓÜá, GÊæá¾WÜÚWæ ÖæãàÈÔ¨ÜÃæ CÊÜâWÜÙÜ

¸æÇæ PÜwÊæá. ÊæáàÊÜâ, ¯àÃÜá ÊÜáñÜá¤ hÝWÜ PÜwÊæá ÓÝPÜá.

Óæã±ÜâŒ³, PÜÙæ ÊÜáñÜá¤ ÓÜ|¡ÖÜáÆáÉWÜÙÜ®Üá° BÃÝÊÜáÊÝX

Êæáà¿ááñÜ¤Êæ. PÜêÑñÝÂgÂWÜÙÜã AÊÜâWÜÚWæ BÖÝÃÜ.

PÜÙæ¨Ü 50ÊÜÐÜìWÜÚí¨Ü iàÊÜ®Ý«ÝÃÜ PÜêÑ±Ü¨Üœ£WÜÙæÇÝÉ e¨ÜÅÊÝ¨ÜÊÜâ.

PÝÃÜ| A£ CÙÜáÊÜÄ¿á ¸æÙæWÜÚWæ B¨ÜÂñæ ÊÜáñÜá¤ PÝTÝì®æ¿á Äà£

ÖÝÆá ÊÜáñÜá¤ ÊÜÞíÓÜWÜÙÜ EñÝ³¨Ü®æ¿á ±ÜÄOÝÊÜá.

¸æàp¿ÞvÜáñÜ¤Êæ. CÊÜâWÜÙÜ®Üá° ¯¿áí£ÅÓÜ¸æàPÜá.

E¨ÝÖÜÃÜOæWæ, ¨æàÔà ÖÜÓÜáWÜÙÜá. CÊÜâWÜÙÜ WæãÃÜÓÜá bPÜR¨Üá.

PÝÆ®Üá° CvÜáñÜ¤Êæ. ×àWæ CÊÜâ ÊæáoárÊÜ hÝWÜ ñÜáí¸Ý bPÜR¨Üá.

»ÝÃÜ£à¿á ÓÜí±ÜÅ¨Ý¿á¨ÜÈÉ PÜêÑ PæÆÓÜWÜÙÜÈÉ ÖÜÓÜáWÜÙÜ ŸÙÜPæÀáÆÉ.

C¨ÜÄí¨Ü AWæãàaÜÃÜ ÇÝ»ÜË¨æ! ÖÜÓÜáWÜÙÜá WÜígÆÊÜ®Üá° ŸÆá¸æàWÜ

ÓÜáÄÔ¹vÜáñÜ¤Êæ. B¨ÜÃæ GñÜá¤WÜÙÜá AÐærà WÜígÆÊÜ®Üá° ŸÖÜÙÜ ÖæãñÜá¤

ÓÜáÄÓÜáñÜ¤Çæà CÃÜáñÜ¤Êæ. AÐærà AÆÉ; BÃæàÙÜá ÓÝÄ ±Ü¨æà ±Ü¨æà

ÓÜáÄÓÜá£¤ÃÜáñÜ¤Êæ. ×àWÝX GñÜá¤WÜÚí¨Ü EÙÜáÊæá ÊÜÞw¨ÜÃæ, ±ÜÅ£ aÜ¨ÜÃÜ

Aw hÝWÜÊÜä ´ÜÆÊÜñÝ¤WÜáñÜ¤¨æ.

±ÝÅ~WÜÙÜ BÃæãàWÜÂ ÃÜûÜOæ¿áÈÉ AÇæãà±Ü£ LÐÜ«Ü ±Ü¨Üœ£ ŸÖÜÙÜ

¨Üá¸ÝÄ. ÖÜÚÛWÜÙÜÈÉ ÔWÜáÊÜâ¨Üá ¨ÜáÆì»Ü. Ÿ¨ÜÆá ®Ýq LÐÜ—WÜÙÜá

ÊÜáñÜá¤ ±ÝÃÜí±ÜÄPÜ bQñæÕ JÙæÛ¿á¨Üá.

JpÝrÃæ PÜêÑPÜÃÜ £ÙÜáÊÜÚPæ¿áá ÓÜŸÆWæãívÝWÜ ÊÜÞñÜÅ

ÊÝÂÊÜÖÝÄPÜÊÝX WæÆÉÆá ÓÝ«ÜÂ.

L. Narayan reddy

Srinivasapura,

Via Maralenahalli,

☎ Hanabe Post

..................................

Doddaballapur Taluk

Phone 9442410056

ÈàÓÝ Cíw¿á ËÍæàÐÜ ÓÜíbPæ 2 2009 21

D «ÜÌ¯ ®ÜÊÜá¾¨Üá !

................

ÊæãorÊæã¨ÜÆ ÓÜÊÜáá¨Ý¿á BPÝÍÜÊÝ~ Pæàí¨ÜÅ. C¨Üá ¨Ü¯

CÆÉ¨ÜÊÜÃÜ ¨Ü¯¿ÞX, ŸvÜÊÜÄWæ ±ÜÅhÝ±ÜÅ»ÜáñÜÌ¨Ü

PÝ¿áìPÜÅÊÜáWÜÙÜ®Üá° ¹ñÜ¤ÄÓÜáÊÜ PæÆÓÜ ÊÜÞvÜá£¤¨æ.

"®ÜÊÜá¾ «ÜÌ¯' ÊÜáãÆPÜ ñÜÊÜá¾ A®Üá»ÜÊÜWÜÙÜ®Üá° ÖÜíbPæãÙÜÛÆá ¿ááÊÜ ÓÜÌ¿áíÓæàÊÜPÜÃÜá

WÝÅÊÜáÓÜ¤ÃÜ®Üá° Eñæ¤àiÓÜáñÝ¤Ãæ.

"®Ý®Üá ®ÝÃÝ¿á|ÊÜá¾. ®Ü®Ü° iàÊÜ®Ü ®ÜvæÁãà¨Üá ÖÝÆá ÊÜÞÃÝo

ÊÜÞw¨æÅ ÓÝÌËá. ®ÜÊÜá¾ ÖÜÓÜá ÓÜñæã¤$Øà¿áá¤. A¨ÜPæR iàÊÜËÊæá

AíñÝÃÜÆÉ, A¨Ü®Üá° ÊÜÞwÔ¨æª. B Hhæíp… DWÜ PÝÓæà PæãvÝQÆÉ

AíñÝ®æ ÓÝÌËá. AÊÜ®Ü BμàÔWæ AÆãª AÆãª ÓÝPÝWæãà¿áá¤. ®ÜíWæ

ÊæãàÓÜ ÊÜÞvÜáºor ÓÝÌËá' CÐÜár ÖæàÙÜáÊÜ Öæã£¤Wæ BPæWæ AÙÜáÊæà

"®ÜÊÜá¾«ÜÌ¯' ¨æàÍÜ¨Ü ÊæãorÊæã¨ÜÆ ÓÜÊÜáá¨Ý¿á BPÝÍÜÊÝ~ Pæàí¨ÜÅ.

ŸvÜÊÜÄWæ ±ÜÅhÝ±ÜÅ»ÜáñÜÌ¨Ü PÝ¿áìPÜÅÊÜáWÜÙÜ®Üá° ¹ñÜ¤ÄÓÜáÊÜ PæÆÓÜ

ñÜívÜ¨ÜÊÜÃÜ®Üá°, ¿ááÊÜ PÝ¿áìPÜñÜìÃÜ ÍÜÅÊÜáÊÜ®Üá° ÍÝÉ\Ô¨ÜÃÜá.

ÓÜÄ¿ÞX ¯àÃÜá ËñÜÄÓÜ¨Ü ÓÜ§Úà¿á BvÜÚñÜÊÜ®Üá° ÓÜÊÜáá¨Ý¿á

ÃæàwÁãà ÊÜáãÆPÜ g®ÜÃæà ¨ÜãÃÜá ¯àw ÓÜÄ±ÜwÔ¨Üª®Üá°

®æ®Ü²ÔPæãívÜÃÜá. ÖÜÚÛWÜÃÜá ÓÜ§Úà¿á ÃæàwÁãà Pæàí¨ÜÅWÜÙÜ®Üá°

ñÜÊÜá¾ A®Üá»ÜÊÜWÜÙÜ®Üá° ÖÜíbPæãívÜÃÜá.

C¨æÇÝÉ ÓÝ«ÜÂÊÝ¨Ü¨Üáª ÖæàWæ?

Ôq' ¸æíWÜÙÜãÄ¯í¨Ü GÃÜvÜá WÜípæWÜÙÜ ŸÓ… ±ÜÅ¿Þ|. ÓÜ¨Ý

ŸÃÜ²àwñÜ. Jí¨Üá ±èÅyÜÍÝÇæ ÊÜáñÜá¤ GÃÜvÜá ±ÝÅ¥ÜËáPÜ ÍÝÇæWÜÚÊæ.

WÝÅËáà| »ÝÃÜñÜ¨Ü CñÜÃÜ ÖÜÚÛWÜÙÜíñæ. ÊÜáPÜRÙÜá ÊÜáñÜá¤ ¿ááÊÜPÜÄWæ

EÚ¨Ü ±ÜÅ±ÜíaÜ¨Ü ŸWæY, ±ÜÅÓÜá¤ñÜ ËaÝÃÜWÜÙÜ ŸWæY A¥ÜÊÝ ñÜÊÜá¾

±ÜÃÜí±ÜÃæ, C£ÖÝÓÜ PÜáÄñÜ AÄÊæà CÆÉ. ÊÜÞ×£ hÝÆ¨ÜÈÉ »ÝXWÜÙÜÆÉ.

ŸvÜÓÜÊÜáá¨Ý¿áWÜÚWÜíñÜã ®ÜãÂÓ…±æà±ÜÃ…, ÃæàwÁãà A¥ÜÊÝ

hÝ®… Bí¥æãà¯

¨ÜãÃÜ¨ÜÍÜì®ÜWÜÙÜá ŸÆá ¨ÜãÃÜ. hæãñæWæ ¿ÞÊÜâ¨æà

E¨æãÂàWÝÊÜPÝÍÜWÜÙÜá ¿ÞÄWÜã CÆÉ.

Ô¯ÊÜÞ, ¨ÜãÃÜ¨ÜÍÜì®Ü, ËàwÁãà ÊÜáñÜá¤ PÜí±ÜãÂoÃ…WÜÙÜíñÜÖÜ

ñÝí£ÅPÜñæ ÊÜáñÜá¤ BËÐÝRÃÜWÜÙÜá CÊÜÃÜ®Üá° ®ÜWÜÃÜPæR ÓæÙæ¿áá£¤¨æ. A¨ÜÃÜ

ÊæãàwWæ ÔPÜRÊÜÃÜá ®ÜWÜÃÜPæR «ÝËÓÜá£¤¨ÝªÃæ. CíñÜÖÜ ÓÜÊÜá¿á¨ÜÇæÉà

ÓÜí±Üã|ì ÊÜÞ×£ Pæàí¨ÜÅÊÝX "®ÜÊÜá¾«ÜÌ¯' ±ÝÅÃÜí»ÜÊÝÀáñÜá. C¨ÜPæR

¨Üü|»ÝÃÜñÜ¨ÜÈÉ ÓÝíÔ§PÜ ¯ÊÜÞì|¨ÜÈÉ A±ÝÃÜ A®Üá»ÜÊÜËÃÜáÊÜ

ÓÜPÝìÃæàñÜÃÜ ÓÜíÓæ§ Êæá„ÃÝvÜ [MYRADA]; ÓÜÊÜáá¨Ý¿á ÃæàwÁãà

±ÜÃÜ ÖæãàÃÝvÜá£¤ÃÜáÊÜ ÓÜíÊÜÖÜ®Ü ÓÜíÓæ§ ÊÝ¿å…ÕÓ… [VOICES]; hæãñæWæ

¯ÊÜÞì|¨Ü ÓèPÜ¿áìWÜÙÜá, ÊÝ¿å…Õ¯í¨Ü ñÝí£ÅPÜ ñÜýÃÜá,

¸ÝÆá ÖÝWÜã ÊÝ¿å…ÕÓ…®Ü ÔàÊÜÞ ÓÜÊÜá®ÜÌ¿áPÝÃÜÃÜá. ®ÜÊÜá¾«ÜÌ¯

BvÜÚñÜ ÊÜáívÜÚ [NDMC]Àáí¨Ü ÓÜÌÓÜÖÝ¿á WÜáí²®Ü ±ÜÅ£¯—WÜÙÜá

PÝ¿áìPÜÅÊÜá ÓÜíÁãàgPÜÃÜá ÊÜáñÜá¤ ¯ÊÝìÖÜPÜÃÜá.

ÖÝÆá, ÃæàÐæ¾ ÖÝWÜã ŸíWÝÃÜWÜÙÜ ñÜÊÜÃÜá PæãàÇÝÃÜ. D iÇæÉ¿á

A«ÜìPÜãR PÜwÊæá. APÜR±ÜPÜR¨ÜÊÜÃÜ ²ÓÜáÊÜÞñÜá, ÃæàwÁãà, ÍÝÇæWÜÚí¨Ü

ÓÜŸÈàPÜÃÜ|, gÆÓÜíÊÜ«Üì®æ, iàÊÜ®Ü ¯ÊÜÞì| ÊÜááíñÝ¨Ü

aÜoáÊÜqPæWÜÙÜá ±ÝÅÃÜí»Ü. ÓÜÌÓÜÖÝ¿á WÜáí±ÜáWÜÙÜá, ¿ááÊÜPÜ ÓÜíZWÜÙÜá,

630 PÜáoáíŸWÜÙÜ ÓÜËáàûæ. ÓÜÊÜáá¨Ý¿á ÃæàwÁãà¨ÜÈÉ BÓÜQ¤¿á

PÜáÄñÜá aÜaæì, J²³Wæ. ×àWæ «ÜÌ¯ÊÜáá¨ÜÅ|, ÓÜárwÁãà, ±ÜÅÓÜÃÜ|

bñÜÅPÜê±æ: ÇæàSPÜÃÜá

22 ÈàÓÝ Cíw¿á ËÍæàÐÜ ÓÜíbPæ 2 2009

ÓèPÜ¿áì, PÜí±ÜãÂoÃ… PæãàÓ…ìWÜÙÜá, Êæ¸…hÝÆ ÓÜí±ÜPÜì ×àWæ

Jí¨ÜÃÜ ×í¨æãí¨Üá BWÜÊÜá®Ü.

C¨ÜPÜãR Êæã¨ÜÆá C¨Üª¨Üáª BÇ… Cíw¿Þ ÃæàwÁãà [AIR].

ÊÜáãÃÜá »ÝÐæWÜÙÜÈÉ ŸÃÜá£¤¨Üª C¨ÜÃÜ PÝ¿áìPÜÅÊÜá ŸÖÜÙÜ g®Ü²Å¿á.

Pæàí¨ÜÅPæR ¸æíŸÆ ÔQRñÜá.

ÖæOæ¿áÇÝ¨Ü ÊÜÞ×£WÜÙÜ®Üá° Ô¨Üœ±ÜwÔ ¹ñÜ¤ÄÓÜáÊÜ Pæàí¨ÜÅÊæà

ÓÜÊÜáá¨Ý¿á ÃæàwÁãà Pæàí¨ÜÅ. C¨Üá ÇÝ»Ü¨Ý¿áPÜÊÜÆÉ¨Ü,

ÓÜÊÜáá¨Ý¿á¨Ü BvÜÚñÜ ÊÜáñÜá¤ ¿ágÊÜÞ®ÜñÜÌ¨ÜÈÉÃÜáÊÜ ÓÜíÓæ§,

ÓÜÊÜáá¨Ý¿á¨Ü ÓÜÖÜ»ÝXñÜÌÊÜ®Üá° AÊÜÆí¹ÔÃÜáñÜ¤¨æ. "C¨Üá ®ÜÊÜá¾

ŸWæYÁáà ÊÜÞñÜ®ÝvÜáñÜ¤¨æ. ®ÜÊÜá¾ g®ÜÃÜ «ÜÌ¯Ááà C¨ÜÃÜÈÉ PæàÙÜáñÜ¤¨æ'

28ÃÜ £ÅÊæà~ ®ÝÃÝ¿á|ÓÝÌËá¿áÊÜÃÜá ÃæàwÁãà ŸWæY AaÜcÄ

ÓÜárwÁãà ÓÝ§±Ü®æ. hæãñæWæ ®ÜÊÜá¾«ÜÌ¯ BvÜÚñÜ ÊÜáívÜÚ A—PÝÃÜPæR

ŸíñÜá [NDMC]. C¨ÜÃÜ ÊÜááSÂ PæÆÓÜ ÓÜÊÜáá¨Ý¿á ÃæàwÁãà¨Ü

ÊæáàÈÌaÝÃÜOæ. ÓÜárwÁãà ÊæaÜcPæR ±ÜÅ£ ÓÜÌÓÜÖÝ¿á WÜáí±ÜáWÜÚí¨Ü

1000ÃÜã±ÝÀáWÜÙÜ ¨æà~Wæ.

GIBÃ… ÊÜáñÜá¤ ÊÝ¿å…ÕÓ… ñÜýÄí¨Ü ¿ááÊÜ PÝ¿áìPÜñÜìÄWæ

PÝ¿áìPÜÅÊÜá ñÝí£ÅPÜñæ ñÜÃÜ¸æà£, ÃæàÐæ¾PÜƒÑ, ÓÝÊÜ¿áÊÜPÜƒÑ ÊÜáñÜá¤

BÃæãàWÜÂPæR ÓÜíŸí—Ô¨Ü A®æàPÜ Ë«ÜWÜÙÜ ËÐÜ¿Þ«ÝÄñÜ

ÊÝÂ±ÜPÜ ±ÜÅÓÝÃÜ¨Ü A®ÜáÊÜá£ ±Üvæ¿ááËPæ ŸÖÜÙÜ ¨Üá¸ÝÄ¿ÞXñÜá¤.

A¨ÜPÝRX ÓÜÌÓÜÖÝ¿á ÓÜíZ¨Ü ÓÜ»æWÜÙÜÈÉ ÊÜÞñÜÅ ±ÜÅÓÝÃÜ. D hÝÆ

WÜáí±ÜáWÜÚWÜã ÊÝÂ²ÔñÜá. CÈÉ®Ü ŸvÜÊÜÄWæ ÊÜáñÜá¤ ÖæíWÜÓÜÄWÜã

ÊÜÞ×£WÜÙÜá ÔWÜñæãvÜXñÜá. CÊÜÄWæÇÝÉ PÝ¿áìPÜÅÊÜá PæàÙÜáÊÜâ¨æà

Jí¨Üá aÜoáÊÜqPæ. ±ÜÅ£ PÝ¿áìPÜÅÊÜá¨Ü PÜáÄñÜá

aÜaæìWÜÙÝWÜñæãvÜXñÜá. ËÊÜáÍæì, ±ÜÅ£QÅÁáWÜÙÜá ŸÃÜñæãvÜXñÜá.

ÊÜáPÜRÙÜ PÜÆÃÜÊÜ

ÍÝÇÝÊÜáPÜRÙÜá, ±æãàÐÜPÜÃÜá, ÎûÜPÜÃÜá ÖÝWÜã ÓÜÊÜáá¨Ý¿á¨Ü CñÜÃÜ

ÓÜ¨ÜÓÜÂÃÜ®Üá° NDMC ÊÜáñæã¤Êæá¾ ÓÜËáàûæ ®ÜvæÔñÜá. ÖæãÓÜ ÖÜíñÜ¨Ü

PÝ¿áìPÜÅÊÜáWÜÙÜ Óæà±Üìvæ. 15ÃÜ ÖÜÃæ¿á¨Ü EÐÝÃÝ~ ÖæàÙÜáñÝ¤Ùæ.

"®ÜÊÜá¾«ÜÌ¯' ®ÜíWæãñÜá¤. ®Ý®Üã "BÃæãàWÜÂ»ÜÄñÜ BÖÝÃÜ'

PÝ¿áìPÜÅÊÜá ñÜ¿ÞÄÔ¨æªà®æ. ®Ý®Üá ¸ÝÆÂËÊÝÖÜ ËÃæãà—. C¨ÜÃÜ

ÊæáàÇæãí¨Üá PÝ¿áìPÜÅÊÜá¨Ü ÃÜã±ÜáÃæàÐæ Ô¨ÜœÊÝX¨æ. ®ÜÊÜá¾«ÜÌ¯¿áÇæÉà

±ÜÅÓÝÃÜ. ñÜ±Ü³¨æà PæàÚ'. D Äà£ A®æàPÜ ÊÜáPÜRÙÜ®Üá° ÓÜÊÜáá¨Ý¿á

ÃæàwÁãà Ô¨ÜœWæãÚÔ¨æ. AÊÜÃÜÈÉÃÜáÊÜ ÊÜÞ×£WÜÙÜ ±ÜÃÜÓÜ³ÃÜ

Ë¯ÊÜá¿á, EñÜ¤ÊÜáÊÝX ñÜ¿ÞÄÓÜáÊÜ ÊÜÞWÜì¨Ü A®æÌàÐÜOæ,

PÜÇÝñÜ¾PÜÊÝX ±ÜÅÓÜá¤ñÜ±ÜwÓÜÆá ÓÜÖÝ¿á. ×àWæ ÓÜ§Úà¿á PÝ¿áìPÜñÜìÃÜ

¯ÃÜã±ÜPÜÃÜá. ×àWÝX A®æàPÜ ÊÜáPÜRÙÜá ÓÜárwÁãàWæ ŸÃÜáñÝ¤Ãæ.

AÊÜÄWæÇÝÉ "®ÜÊÜá¾«ÜÌ¯' ÓÜíñæ A¥ÜÊÝ ÊÜáíWÜÙÜÊÝÃÜ ±æàpæ¿áÈÉ¨æ

Gí¨Üá WæãñÜá¤. AÈÉ ÃæàwÁãà ñÜívÜ PæÆÓÜ ÊÜÞvÜáñÜ¤¨æ GíŸá¨Üã

WæãñÜá¤. PæÆÊÜÄWæ ÍÝÇæ¿á ÊÜáãÆPÜ ÓÜí±ÜPÜìÊÝX¨æ. "ÊÜá®æ¿áÊÜÃæÆÉÃÜ

hæãñæ PÜáÚñÜá ®ÜÊÜá¾«ÜÌ¯ ¹ñÜ¤ÄÓÜáÊÜ PÜƒÑ ÖÝWÜã ÓÜíXàñÜ PæàÙÜáñæ¤à®æ'

"±ÝÅ~WÜÙÜ ÊæáàÈ®Ü ÊÜá®ÜáÐÜÂÃÜ PÜãÅÃÜñÜ®Ü, ±ÝÅ~ŸÈ, ÊÜáÃÜXvÜWÜÙÜ

±ÝÅÊÜááSÂñæ ÊÜááíñÝ¨Ü ®Ü®Ü°®Üá° PÝvÜáÊÜ ËÐÜ¿áWÜÙÜ PÜáÄñÜá

PÝ¿áìPÜÅÊÜá ÊÜÞvÜáÊÜâ¨Üá ®Ü®ÜXÐÜr' 12ÃÜ EñÝÕ× ±æÅàÊÜáÙÜ B¨ÜÂñæ.

ËaÝÃÜ, ÊÜÞ×£WÜÙÜ®Üá°. 14ÃÜ ±ÜÅÍÝíñ… Ÿ¿áÓÜáÊÜâ¨Üá "®Ý®Üá

Pæàí¨ÜÅÊÜä CÐÜrÊÝÀáñÜá. PÜí±ÜãÂoÃ… ŸWæY C®Ü°ÐÜár PÝ¿áìPÜÅÊÜáWÜÙÜ®Üá°

±ÜÅÓÝÃÜ ÊÜÞw¨ÜÃæ aæ®Ü°.'

BPÝÍÜÊÝ~¿á gWÜ£¤Wæ ±ÜÄbñÜÃÝ¨Ü ÊÜáPÜRÚàWÜ PÝ¿áìPÜÅÊÜá

ñÜ¿ÞÃÜPÜÃÜá.CÊÜÄWæ C¨ÜÃÜ ñÝí£ÅPÜñæ¿áã WæãñÜá¤. ÓÜPÝìÄ

±èÅyÜÍÝÇæ¿á Ë¨ÝÂ¦ì ÃÜÊæáàÍ… ÖæàÙÜáÊÜâ¨Üã C¨æà ÊÜÞñÜ®Üá°.

"ÓÜárwÁãà ¯ÊÝÖÜPÜ AÊÜáÃæàÍÜ|¡ ®ÜÊÜáã¾ÄWæ Ÿí¨ÜÃÜá. PÝ¿áìPÜÅÊÜá

ÊÜÞvÜÆá ÓÜárwÁãàWæ PÜÃæ¨æã¿áªÃÜá. ®ÝËàWÜ PÝ¿áìPÜÅÊÜáWÜÙÜ®Üá°

ÓÜíWÜÅ×Ô¨Ü ÊÜáPÜRÙÜ A¼±ÝÅ¿áWÜÙÜá. C¨ÜÃÜ¥Üì ŸÖÜÙÜ ÎàZÅ¨ÜÈÉ ¿ááÊÜ

ÓÜÊÜáá¨Ý¿á ÓÜárwÁãà¨æãÙÜWæ ÓæàÄPæãíwñÜá. ñÝí£ÅPÜñæ PÜÈñÜá

A¨Ü®æ°ÆÉ ŸÙÜÔPæãíwñÜá GíŸá¨Ü®Üá° £ÚÓÜáñÜ¤¨æ.

ñÜÇÝíñÜÃÜ¨Ü »ÝÐæWæãí¨Üá ÓæàñÜáÊæ

ÊæáQÕPæãà¨Ü ÊæáQÕPÝ®Üá ±ÝÅíñÜÂ¨Ü ÊÜÞ¿á®…Õ ÓÜÊÜáá¨Ý¿á¨Ü

ÊÜáPÜRÙÜá ñÜÇÝíñÜÃÜ¨Ü ÓÝíÓÜ¢£PÜñæ ÊÜáñÜá¤ ÓÜ§Úà¿á ÓÜÊÜáá¨Ý¿á¨Ü

ÊÜá«æÂ ÃæàwÁãà ÓæàñÜáÊæ PÜqr¨ÝªÃæ. D ÊÜáPÜRÙÜá 7Äí¨Ü

13ÊÜÐÜì¨æãÙÜX®ÜÊÜÃÜá. PÝ¿áìPÜÅÊÜá ¯ËáìÔ ¹ñÜ¤ÄÓÜáñÝ¤Ãæ.

"ÇÝÊæäwÇÝÓ… ÊÜÞ¿ÞÓ…', "ÊÜÞ¿á®…Õ ÊÝ¿å…Õ'

ÃæàwÁãà Pæàí¨ÜÅ¨Ü ÃÜãÊÝÄWÜÙÜá. CÊÜÄWæ ±ÜÅÓÝÃÜ¨Ü

ñÝí£ÅPÜñæWÜÙÜã WæãñÜá¤.

ÊÜÞ¿á®… »ÝÐæ¿á hæãñæ ÓÝ³ŒÂ¯Ð…®ÜÈÉ K¨ÜÆá, ŸÃæ¿áÆá

ÊÜáñÜá¤ ÊÜÞñÜ®ÝvÜÆá ÊÜáPÜRÙÜá ÊÜÞñÜÅ ŸÆÉÃÜá. ×àWÝX

ÊÜÞ¿á®… ×Ä¿áÄWæ CÊÜÃæà ¨Üá»ÝÑWÜÙÜá. ÊÜÞ¿á®…

±ÝÃÜí±ÜÄPÜ ÓÝíÓÜ¢£PÜñæ, ÓÜ§Úà¿á ËÐÜ¿áWÜÙÜá ÊÜáñÜá¤ ÓÜÊÜáÓæÂWÜÙÜ

PÜáÄñÜá ÓÜíÊÝ¨Ü ®ÜvæÓÜáñÝ¤Ãæ. ÃÝÑóà¿á ËaÝÃÜWÜÙÜ PÜáÄñÜ

HÄÚñÜ ÊÜáñÜá¤ ÊÜÞÃÜáPÜpær PÜáÄñÜá ËÊÜÄÓÜáñÝ¤Ãæ. ÎûÜ|,

ÓÝÊÜÞiPÜ ÊÜáñÜá¤ ÓÝíÓÜ¢£PÜ PÝ¿áìPÜÅÊÜáWÜÙÜã CÊæ. CÊÜÃÜá

CíoÃ…®æp… ÓÜÖÜ ŸÙÜÔPæãÙÜáÛñÝ¤Ãæ.

ÊÜÞ¿á®…Õ®Ü 20 Pæàí¨ÜÅWÜÚÊæ. CÊÜâ 954±ÜáÃÜÓÜ»Ý ÊÝÂ²¤¿á

g®ÜñæWæ ñÜÆá±ÜáñÜ¤¨æ. Aí¨ÜÃæ 22ËáÈ¿á®… g®ÜÄWæ, A¨ÜÃÜÆãÉ

BÃÜãÊÜÃæ ËáÈ¿á®… ÖÜÚÛWÜÄWæ ñÜÆá±ÜáñÜ¤¨æ. ÓÝ³ŒÂ¯Ð… hæãñæWæ

30ÓÜ§Úà¿á »ÝÐæWÜÙÜÆãÉ ¹ñÜ¤ÃÜWæãÙÜáÛñÜ¤¨æ.

D ÊÜÞ×£¿á®Üá° Fighting Rural Poverty : The Role of

www.ifad.org/pub/factsheet/index.htm

ÈàÓÝ Cíw¿á ËÍæàÐÜ ÓÜíbPæ 2 2009 23

ñÜÅPÜê±æ: ÊÝ¿áÕÓ…,2002

Óæ±æríŸÃ… 2001Äí¨Ü 2002ÃÜ ®ÜvÜáÊæ "®ÜÊÜá¾«ÜÌ¯' 266

PÝ¿áìPÜÅÊÜáWÜÙÜ®Üá° ¯ËáìÔñÜá. ÓÜí±Ü®Üã¾Æ ÊÜÂQ¤WÜÙÜ ÊÜÞñÜá ÊÜáñÜá¤

ÍÝÇæWÜÙÜÈÉ, ¿ááÊÜWÜáí²®ÜÈÉ, ñÜÃÜ¸æà£ ÓÜÊÜá¿á¨ÜÈÉ, ÓÜ§Úà¿á

150 ËáàoÃ… E¨Üª¨Ü PæàŸÇ… AÙÜÊÜwPæ. ÊÜáPÜRÙæà ¯ËáìÔ¨Ü

PÝ¿áìPÜÅÊÜáWÜÙÜá ÍÝÇÝ ÓÜÊÜá¿á¨ÜÆãÉ ®æàÃÜ±ÜÅÓÝÃÜÊÝWÜñæãvÜXñÜá.

C¨ÜÄí¨Ü ÓÜÊÜáá¨Ý¿áPÜãR ®æàÃÜ±ÜÅÓÝÃÜ¨Ü Óè»ÝWÜÂ. C¨ÜPÝRX

ÓÜárwÁãà¨ÜÊÜÄWæ ñÜÃÜ¸æà£. ¨ÜãÃÜ¨ÜÍÜì®ÜË¨Üáª PæàŸÇ… ÓÜí±ÜPÜì

C¨ÜªÊÜÃÜá ®ÜÊÜá¾«ÜÌ¯Wæ PÝ¿áá£¤¨ÜªÃÜá. ×àWÝX PÝ¿áìPÜÅÊÜáWÜÙÜ®Üá°

ñÜívÜ ¯«ÜìÄÔñÜá. JÊæá¾ ñÜ²³¨ÜÃÜã C®æã°Êæá¾ PæàÙÜÆá AÊÜPÝÍÜ. A£

ŸvÜPÜáoáíŸWÜÙÜÈÉ C¨Üã AÓÝ«ÜÂ. AÊÜÄWæ ÃæàwÁãà ÊÜáñÜá¤ PæàŸÇ…

PæãÙÜÛÆá «Ü®ÜÓÜÖÝ¿á. C¨ÜÃÜÈÉ 326PÜáoáíŸWÜÙÜá »ÝXWÜÙÝ¨ÜÃÜá.

¿ááÊÜg®ÜÄWæ ÓÜ¨ÜÊÜPÝÍÜ

ÓÜíÁãàg®æ ÊÜáñÜá¤ ¯ÊÜÞì|¨Ü ÖæãOæWÝÄPæ

¿ááÊÜPÝ¿áìPÜñÜìÃÜ¨Üá. PÝ¿áìPÜÅÊÜá ±ÜÅÓÜá¤£, ®ÜáwbñÜÅ| ÊÜáñÜá¤

ÊÜá®ÜÃÜíg®æWÜÙÜ ¯ÊÜìÖÜOæ¿á PèÍÜÆÂ¨Ü PÜÈPæ. ÓÜíXàñÜ, ®ÝoPÜ ÊÜáñÜá¤

PÜÇÝñÜ¾PÜÊÝX K¨ÜáÊÜâ¨Üá, PæàÙÜáWÜÃÜ ±ÜÅÍæ°WÜÚWæ EñÜ¤ÃÜ, ±ÜñæãÅàñÜ¤ÃÜ,

ÖæãÃÜŸÃÜÆá ñÜvÜPÝw¨Ü ®Ü®Ü° ÓÜÌÃÜ PæàÚ ®Ü®ÜWæà ®ÝbPæ'

150PÝ¿áìPÜÅÊÜáWÜÙÜ JvÜ£ ÓÜárwÁãà¨Ü ¿áÍÜÔÌà ÓÜ¨ÜÓæÂ

Ÿ¨ÜáPÜá, »ÜËÐÜÂ G®Üá°ÊÜ ÓÜPÝÃÝñÜ¾PÜ ¯ÆáÊÜâ. CÈÉ®Ü ÓÜÊÜáá¨Ý¿áPæR

¸æàPÝ¨Ü PÝ¿áìPÜÅÊÜá ÓÜíÁãàiÓÜ¸æàPæíŸ Ÿ¿áPæ. ñÜívÜ¨Ü

C®æã°Ÿº ÓÜ¨ÜÓÜÂ ®ÜÃÜÔíÖÜ ÖæàÙÜáñÝ¤Ãæ. "¨ÝÄ¿áÈÉ ÖæãàWÜáÊÝWÜ CÊÜÃæà

®ÜÊÜá¾«ÜÌ¯¿á PÝ¿áìPÜÅÊÜá ¯ÊÝìÖÜPÜÃÜá. C¨æãí¨Üá Äà£¿áÈÉ ÖæÊæá¾

G¯ÓÜáñÜ¤¨æ' CÊÜÃÜ ±æãàÐÜPÜÄWæ ñÜÊÜá¾ ÊÜáWÜ®Ü «ÜÌ¯¿á®Üá°

ÃæàwÁãà¨ÜÈÉ PæàÙÜÆá ñÜáí¸Ý SáÑ. ®ÜÊÜá¾«ÜÌ¯ PæàÊÜÆ ÓÜÊÜáá¨Ý¿á

ÃæàwÁãà Pæàí¨ÜÅÊÜÐærà AÆÉ, ÖÜÚÛÀáí¨ÜÇæà £ÙÜáÊÜÚPæ¿á

ÖæãÓÜÇæãàPÜPæR PÜÃæ¨æã¿ááÂÊÜ ®ÝÊæ. C¨æãí¨Üá ÓÜí±Ü®Üã¾Æ Pæàí¨ÜÅ,

PÜí±ÜãÂoÃ… Pæàí¨ÜÅ. C¨æÇÝÉ ÓÜÊÜáá¨Ý¿á¨Ü ŸÙÜPæWæ ËáàÓÜÆá.

ÈàÓÝ Cíw¿á LEIS

LEISA

®ÜÃÜÔíÖÜ, PÜí±ÜãÂoÃ… ŸWæY PæãàÇÝÃÜ¨Ü WæÙæ¿áÄí¨Ü PæàÚ¨ÜªÃÜã

®æãàwÃÜÈÆÉ. AÊÜÃæÇÝÉ PÜí±ÜãÂoÃ… »ÝÐæ ÊÜÞñÜ®ÝvÜá£¤¨ÜªÃæ CÊÜ¯Wæ

QàÙÜÄÊæá. "®ÜÊÜá¾«ÜÌ¯'Wæ PÜí±ÜãÂoÃ… Ÿí¨ÜPÜãvÜÇæà ñÜÃÜ¸æà£Wæ ±ÜÅ¥ÜÊÜá

¨ÝSÇÝ£. ÊÜááorÆá AíiPæ. "PÜwÊæá ÓÜÊÜá¿á¨ÜÈÉ ±Üor|¨Ü

WæÙæ¿áÄXíñÜ ÖæaÜác PÜÈ£¨æªà®æ' G®Üá°ÊÜ BñÜ¾ËÍÝÌÓÜ DX¨æ. DWÜ

"Gí.GÓ…. BμàÓ… ÓÜqìμPæàÍÜ®…' ÖÝWÜã CñÜÃÜ PæãàÓ…ìWÜÚÊæ.

DWÝWÜÇæà A®æàPÜÃÜá ±ÜãÃæçÔ¨ÝªÃæ. ÊÜáPÜRÙÜ PÝÂí±…®ÜÆãÉ A®æàPÜ

ÊÜáPÜRÙÜá ÃæàwÁãà PÝ¿áìPÜÅÊÜá ¯ËáìÓÜáËPæ ÊÜáñÜá¤ PÜí±ÜãÂoÃ…

ŸÙÜPæ PÜÈ£¨ÝªÃæ. C¨Üá ÖÜÚÛ¿á ÊÜáñÜá¤ ®ÜWÜÃÜ¨Ü ¿ááÊÜg®ÜÃÜ ÓæàñÜáÊæ.

G¨æ¿áá¹ºÔ ÊÜÞñÜ®ÝvÜáÊÜ ÓÝÊÜá¥ÜÂì ÊÜáñÜá¤ ñÜÊæã¾ÙÜX®Ü »ÝÊÜ®æWÜÙÜ®Üá°

±ÜÅ£QÅÁáWÜÙÜá

±ÜÅ£ ÍÜáPÜÅÊÝÃÜ ®ÜÊÜá¾ «ÜÌ¯Àáí¨Ü ÊÝÃÜ¨Ü ±ÜÅ£QÅÁáWÜÙÜ "±ÜñÜÅ¨ÜÍÜì®Ü'

PÝ¿áìPÜÅÊÜá. ÓÜÊÜáá¨Ý¿á¨Ü ÓÜ¨ÜÓÜÂÃÜ ±ÜñÜÅWÜÙÜ K¨Üá. AÊÜÃÜá ¯àw¨Ü

ÓÜÆÖæWÜÙÜá, E±Ý¿áWÜÙÜá ÊÜáñÜá¤ ËÊÜáÍæìWÜÙÜ®Üá° PÝ¿áìPÜÅÊÜá

PæàÙÜáWÜÃÜ PÜÊÜ®ÜWÜÙÜã A¨ÜÃÜÈÉÊæ. AÐærà AÆÉ, ÊÜá®æÊÜá®æ ÓÜÊæàì

ÊÜáãÆPÜ ÊÜáñÜá¤ NDMC hæãñæ ÖÜÚÛWÜÃÜá ®ÜvæÓÜáÊÜ ÓÜ»æWÜÙÜÆãÉ

±ÜÅ£QÅÁá ÔWÜáñÜ¤¨æ. C¨ÜÃÜ ´ÜÈñÝíÍÜ ÊÜá×Ùæ ÊÜáñÜá¤ ¿ááÊÜg®ÜÃÜ

BÃæãàWÜÂ¨Ü ŸWæX®Ü WÜáqr®ÜÈÉ CvÜá£¤¨Üª ËÐÜ¿áWÜÙÜá ¸æÙÜQWæ ŸÃÜá£¤Êæ

ÓÜ§Úà¿á ¸æÙæWÜÙÜ ¸æÇæ, ÊÝÂ±ÝÃÜ ÊÜ×ÊÝoá ËÊÜÃÜWÜÙÜ®Üã° ®ÜÊÜá¾ «ÜÌ¯

¹ñÜ¤ÄÓÜáñÜ¤¨æ. C¨ÜÄí¨Ü ÃæçñÜÃÜá ñÜÊÜá¾ EñÝ³¨Ü®æWÜÚWæ ÊÜÞÃÜáPÜpær¿áÈÉ

A¥ÜÊÝ ÊÝÂ±ÝÃÜÓÜ§Äí¨Ü EñÜ¤ÊÜá¸æÇæ ±Üvæ¿áÆá ÓÝ«ÜÂÊÝWÜáñÜ¤¨æ.

ÓÜÊÝÆáWÜÙÜá

ÓÜÊÜáá¨Ý¿á ÃæàwÁãà ±ÜÅÓÝÃÜPæR PÝ®Üã®Üá ¯¿áÊÜáWÜÙÜá ÖÝWÜã

±ÝÅ¨æàÎPÜ Ëá£WÜÚ¨ÜªÊÜâ. ¨Üá¸ÝÄ E±ÜPÜÃÜ| PæãÙÜÛÆá B¦ìPÜ ÓÜÊÜáÓæÂ.

B¨ÜÃÜã D GÇÝÉ ¯¿áÊÜáWÜÙÜá, ŸñÜvÜ®Ü G¨ÜáÄÔ ®ÜÊÜá¾«ÜÌ¯¿áá

John Anthony

Formerly Program coordinator,

HIV/AIDS. MYRADA Bangalore,

No 2, Service Road, Domlur layout,

Bangalore 560071

@ e-mail: an_jn@hotmail.com, jn.anthony@gmail.com

References

• Lakshmi. R., 2003, Community Radio gives India’s

Villagers a Voice - Officials Worry Local Stations may

Foment Unrest, The Washington Post, USA.

• Voices, 2002, Namma Dhwani : The Voices of our

Children

....................................

ÈàÓÝ Cíw¿á

LEISA

24 ÈàÓÝ Cíw¿á ËÍæàÐÜ ÓÜíbPæ 2 2009

G.GÊÜå….C ´‚èívæàÐÜ®…, ®Üí. 204, 100 μ‚àp… ÄíW…Ãæãàv…, ÊÜáãÃÜ®æà ´‚æàÓ… Ÿ®ÜÍÜíPÜÄ GÃÜvÜ®æà ¸ÝÉP…,

ÊÜáãÃÜ®æà Óæràh…, ¸æíWÜÙÜãÃÜá&560085, & CÊÜÄí¨Ü ±ÜÅPÜqñÜ.

http://india.leisa.info

LEISA KANNADA October 2009 layout - Leisa India

products

Features

Resources

Developer

Company

Pro Features

Help & Support

Integrations

Plans & Pricing

Company

LEISA KANNADA October 2009 layout - Leisa India

Delete template?

Save as template?

products

Features

Resources

Developer

Company

Pro Features

Help & Support

Integrations

Plans & Pricing

Company