Wzgórze Uniwersyteckie w Opolu i jego rewitalizacja - Opole
Wzgórze Uniwersyteckie w Opolu i jego rewitalizacja - Opole
Wzgórze Uniwersyteckie w Opolu i jego rewitalizacja - Opole
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Przyległa do<br />
Uniwersytetu<br />
kaplica Świętego<br />
Wojciecha<br />
święty. I tu na Górce głosił kazania oraz nawracał<br />
opolan na wiarę chrześcijańską. Gdy<br />
zabrakło mu wody do chrztu, uderzeniem pastorału<br />
spowodował jej pojawienie się. Źródło<br />
to zostało później ocembrowane i nazwane<br />
studnią św. Wojciecha.<br />
Mimo dociekliwych badań nie udało się<br />
dotychczas ustalić na ile prawdą historyczną<br />
jest pobyt św. Wojciecha w <strong>Opolu</strong>, a na ile<br />
jest to kreacja strojnej w skrzydła fantazji sugestywnej<br />
legendy.<br />
Kaplica Świętego Wojciecha<br />
Z domniemanym pobytem biskupa Pragi<br />
Wojciecha Sławnikowica w <strong>Opolu</strong> wiąże się też<br />
historia opolskiej kaplicy Świętego Wojciecha.<br />
Miano ją wznieść z bierwion drewnianych,<br />
z wykorzystaniem murów baszty miejskiej jeszcze<br />
w czasie pobytu biskupa, a więc u schyłku<br />
X wieku. Poświęcona – według najstarszego<br />
znanego nam przekazu – w 1361 r. przechodziła<br />
później różne, częstokroć tragiczne koleje<br />
losu. W 1663 r. (ta data zachowała się do dziś<br />
na żelaznym krzyżu górującym nad kaplicą)<br />
wykorzystując gotycki fundament, nadano jej<br />
kształt – znany nam z kilku rycin i litografii –<br />
zbliżony do obecnego. W okresach walk o miasto<br />
służyła jako baszta obronna.<br />
Kaplicę częstokroć trawiły pożary, zwłaszcza<br />
w XVII w., w dobie wojny trzydziestoletniej,<br />
ale i później, po których była jednak<br />
odbudowywana. Najważniejsze remonty<br />
miały miejsce w 1784, 1835 i 1909 r. W roku<br />
1885 otwarto wejście do kaplicy od strony<br />
nowo zbudowanego skrzydła szpitala św.<br />
Wojciecha. Wtedy też stała się kaplicą służącą<br />
głównie ludziom chorym – pacjentom Sankt<br />
Adalbert Hospital.<br />
W 1945 r. została wyszabrowana i spalona.<br />
Dawny wystrój znamy tylko z fotografii.<br />
Nie wiadomo, co stało się z pięknym, barokowym<br />
ołtarzem i stojącymi w niszach figurami.<br />
Sztukaterię na suficie zbito. Kaplicę zamieniono<br />
na magazyn szpitalny. Przez ponad pięćdziesiąt<br />
lat nikt się nią nie interesował. W 2001<br />
roku Uniwersytet Opolski postanowił odbudować<br />
kaplicę Świętego Wojciecha i odtworzyć<br />
jej zabytkowe wnętrze. Koszt był duży – ponad<br />
1 milion złotych. Połowę tej kwoty wyłożył<br />
z własnych pieniędzy mecenas Hendrik<br />
Foth – wybitny prawnik z Düsseldorfu, doktor<br />
honoris causa Uniwersytetu Opolskiego.<br />
Epitafia Kitlitzów – zalążek przyszłego<br />
muzeum uniwersyteckiego<br />
Wejście do kaplicy od nowej czytelni uniwersyteckiej<br />
zdobią dziś dwie potężne renesansowe<br />
płaskorzeźby z roku 1625 przedstawiające<br />
rycerza Georga Fryderyka Kitlitza<br />
i <strong>jego</strong> małżonkę Barbarę, które dzięki ofiarnym<br />
i wrażliwym na sztukę ludziom udało się<br />
w 1998 roku wydobyć z ruin w jednej z dolnośląskich<br />
wsi.<br />
Epitafia te, straszliwie okaleczone, połamane,<br />
wydobyte z gruzowiska, po renowacji<br />
odzyskały dawną świetność i pokazują kolejnym<br />
pokoleniom kunszt rzeźbiarski dawnych,<br />
nieznanych z nazwiska mistrzów. Uczą też<br />
historii Śląska, będąc autentycznymi, niekłamanymi<br />
źródłami archiwalnymi. Na tablicach<br />
epitafijnych znajdują się herby śląskich rodzin<br />
spokrewnionych z Kitlitzami: Pannwitzów,<br />
Tschirskych i Watterych, Frankenbergów<br />
i Proschlitzów. Płyty te są dziś uznawane<br />
za niezwykle wartościowe, pierwsze eksponaty<br />
Muzeum Uniwersytetu Opolskiego.<br />
Kitlitzowie to znany serbo-łużycko-polsko-niemiecki<br />
ród. Z niego wywodzi się m.in.<br />
sławny w średniowieczu polski arcybiskup<br />
RENOWACJE<br />
4 I ZABYTKI III<br />
2010