LUTY 2009 ( 1193 kB) - Dolnośląska Okręgowa Izba Pielęgniarek i ...
LUTY 2009 ( 1193 kB) - Dolnośląska Okręgowa Izba Pielęgniarek i ...
LUTY 2009 ( 1193 kB) - Dolnośląska Okręgowa Izba Pielęgniarek i ...
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
W CIENIU<br />
CZEPKA<br />
N IEZALEŻNY<br />
E MIESIĘCZNIK<br />
I I PIELĘGNIAREK<br />
I E I POŁOŻNYCH<br />
O OKRĘGU<br />
WROCŁAWSKIEGO<br />
W O<br />
I LEGNICKIEGO<br />
I E G ISSN 1425–6584<br />
www.doipip.wroc.pl<br />
NUMER 2 (208) <strong>LUTY</strong> <strong>2009</strong>09<br />
WROCŁAW – LEGNICA
W NUMERZE .................................................str.<br />
INFORMACJE<br />
Analiza dot. wyjeżdżających za granicę<br />
..........................................................................2<br />
PREWENCJA<br />
Kodeks Etyki cz. 2 .......................................10<br />
Asertywność ..................................................5<br />
PTP<br />
Stanowisko .....................................................8<br />
PIELĘGNIARSTWO<br />
HIV i AIDS .......................................................9<br />
NEONATOLOGIA<br />
Diagnostyka wad słuchu ..........................11<br />
PROBLEMY PRAWNE<br />
Ratownik oddziałowym? ...........................15<br />
Pobieranie materiału do badań... ..........16<br />
Stanowisko NRPiP .......................................16<br />
Eksperyment Medyczny ............................17<br />
KONSULTANCI<br />
Opinia ...........................................................19<br />
OGŁOSZENIA<br />
Ogłoszenia, podziękowania ...............20-24<br />
PAMIĘĆ I SERCE .............................. 25<br />
<strong>Dolnośląska</strong> <strong>Okręgowa</strong> <strong>Izba</strong><br />
<strong>Pielęgniarek</strong> i Położnych<br />
we Wrocławiu,<br />
ul. Powstańców Śląskich 50, 53–333 Wrocław,<br />
e–mail: info@doipip.wroc.pl<br />
tel. 364–04–44, 364–04–35, tel/fax. 373–20–56<br />
www.doipip.wroc.pl<br />
Konto Izby: (NOWE)<br />
<strong>Okręgowa</strong> <strong>Izba</strong><br />
<strong>Pielęgniarek</strong> i Położnych<br />
NOWY NUMER KONTA BANKOWE-<br />
GO, na który należy przekazywać składki<br />
członkowskie:<br />
Bank PEKAO S.A. O/Wrocław<br />
63 1240 6670 1111 0000 5641 0435<br />
GODZINY PRACY BIURA<br />
Dolnośląskiej Okręgowej Izby<br />
<strong>Pielęgniarek</strong> i Położnych<br />
SEKRETARIAT I KSIĘGOWOŚĆ<br />
poniedziałek – czwartek – od 8 00 do 16 00<br />
z wyjątkiem wtorków i piątków<br />
wtorek – od 8 00 do 17 00 a w piątek do 15 00<br />
BIURO EWIDENCJI (wydaje, wymienia<br />
pra wo wykonywania zawodu)<br />
poniedziałek nieczynne dla petentów<br />
wtorek ......................................................10–17<br />
środa ...........................................................8–16<br />
czwartek ...................................................10–16<br />
piątek ..........................................................8–15<br />
KASA<br />
poniedziałek .................................. 10–16<br />
wtorek ............................................. 11–14<br />
środa .................................................. 8–15<br />
czwartek .......................................... 10–16<br />
piątek ..................................... NIECZYNNA<br />
BIBLIOTEKA<br />
wtorki .............................................. od 14 do 17<br />
piątki ................................................. od 9 do 14<br />
OKRĘGOWY RZECZNIK<br />
ODPOWIEDZIALNOŚCI ZAWODOWEJ<br />
Informacja w Biurze Izby<br />
PRZEWODNICZĄCA OKRĘGOWEGO<br />
SĄDU PIELĘGNIAREK I POŁOŻNYCH<br />
Informacja w Biurze Izby<br />
DYŻURY RADCY PRAWNEGO<br />
poniedziałki 14 – 16; środa 14 – 17 (mgr E. Stasiak);<br />
KASA A POŻYCZKOWA<br />
O PRZY DOIPIP<br />
I P<br />
Bank PKO BP IV Oddział Wrocław, ul. Gepperta 4<br />
Nr: 56 1020 5242 0000 2702 0019 9224<br />
Informacje o stanie swojego konta w Kasie Pożyczkowej<br />
można uzyskać w czasie dyżuru<br />
w środy od 15 00 do 16 30 telefonicznie lub osobiście<br />
KSIĘGOWOŚĆ IZBY NIE PROWADZI KASY POŻYCZKOWEJ<br />
I NIE UDZIELA INFORMACJI<br />
W CIENIU CZEPKA<br />
niezależny miesięcznik<br />
pielęgniarek i po łoż nych<br />
okręgu wrocławskiego i le gnic kie go.<br />
(www.doipip.wroc.pl)<br />
Wydawca:<br />
<strong>Dolnośląska</strong> <strong>Okręgowa</strong> <strong>Izba</strong><br />
<strong>Pielęgniarek</strong> i Po łoż nych<br />
we Wro cła wiu.<br />
Redaguje Prezydium DORPiP:<br />
Urszula Olechowska<br />
Leokadia Jędrzejewska<br />
Anna Szafran<br />
Dorota Pietrzak<br />
Mariola Górny<br />
Włodziwoj Sawicki<br />
Władysława Głowacz<br />
Grażyna Majewska-Kaźmierczak<br />
Beata Łabowicz<br />
Redakcja, redakcja techniczna, skład, korekta,<br />
grafika i przygotowanie do druku<br />
– Włodziwoj Sa wic ki<br />
Konsultacja polonistyczna<br />
mgr Katarzyna Sawicka<br />
Materiałów nieza mó wio nych re dak cja nie<br />
zwra ca, w tek stach pu bli ko wa nych za strzega<br />
so bie pra wo skró tów, zmian ty tu łów oraz<br />
po pra wek sty li stycz no–ję zy ko wych.<br />
Artykuły, listy, uwagi i inną ko re spon den cję<br />
prosimy nadsyłać na adres re dak cji:<br />
<strong>Dolnośląska</strong> Okrę go wa <strong>Izba</strong><br />
<strong>Pielęgniarek</strong> i Położnych we Wro cła wiu,<br />
ul. Powstańców Śląskich 50,<br />
53–333 Wro cław,<br />
fax. 373–20–56<br />
e–mail: info@doipip.wroc.pl<br />
REDAKCJA NIE PONOSI<br />
ODPOWIEDZIALNOŚCI<br />
ZA TREŚĆ OGŁOSZEŃ I REKLAM<br />
I TEK STÓW SPONSOROWANYCH<br />
DOIPiP NIE PROWADZI POŚREDNICTWA<br />
PRACY W KRAJU I ZA GRA NI CĄ<br />
UWAGA: Nie przyjmujemy do pu bli ka cji<br />
tekstów przekazywanych telefonicznie!<br />
Nasza okładka: fot. K i W Sawicki<br />
Numer za mknię to 21.01.<strong>2009</strong> r.<br />
Do druku przygotowano 31.01.<strong>2009</strong> r.<br />
Nakład 3500 egz.<br />
Pismo nieodpłatnie rozprowadzane<br />
wśród członków Samorządu<br />
<strong>Pielęgniarek</strong> i Po łoż nych.<br />
Druk ABIS<br />
Wszystkie artykuły (i nie tylko)<br />
na str. www.doipip.wroc.pl
Drodzy Czytelnicy!<br />
Trudno jest nie myśleć o świecie, w którym się żyje. Trudno jest<br />
nie myśleć o śmierci, do której się przez całe życie dąży. Trudno jest<br />
nie myśleć o cierpieniu i chorobie, gdy się pracuje wśród schorowanych<br />
i cierpiących. Trudno jest na co dzień zderzać się z losem okrutnym<br />
i pełnym smutku.<br />
A jednak nawet w świecie pełnym zła znajdują się ludzie, którzy<br />
potrafią w obliczu bliskiego końca dostrzegać piękno świata. Do takich<br />
osób należała Halina Poświatowska. Ta młoda kobieta w obliczu<br />
śmierci umiała pisać o miłości, starała się odwlec swoje odejście<br />
przez słowa pełne pogody ducha, zachwytu nad światem. Gdy<br />
zmarła w wieku zaledwie 32 lat, pozostawiła wiersze, w których<br />
ubolewa nad niedoskonałością ludzkiego ciała, ale potrafi także<br />
wykorzystać każdy moment przemijającego życia. Poetka umiała<br />
wyrazić swój sprzeciw wobec nieugiętego losu, który dla niej okazał<br />
się tragiczny.<br />
Są więc ludzie, którzy potrafią zmierzyć się trudnościami życia,<br />
ale są także tacy, którzy nie akceptują swojego cierpienia, nie<br />
chcą przyznać się do swoich niedoskonałości, nie są świadomi (lub<br />
nie chcą być świadomi) zbliżającego się kresu ziemskiej peregrynacji.<br />
Świat ludzi chorych – to rzeczywistość bardzo zróżnicowana,<br />
stanowiąca trudną do ogarnięcia grupę osób, potrzebujących pomocy<br />
fizycznej i duchowej.<br />
Pomoc fizyczna i troskliwa opieka to elementy codziennej pracy<br />
pielęgniarek i położnych. Zajęcie to niezwykle ciężkie, a efekty<br />
nie zawsze są od razu widoczne. Każda z pielęgniarek wie, ile potrzeba<br />
cierpliwości, ile siły, aby podołać wyzwaniom stawianym w<br />
ich profesji. Satysfakcja też niestety nie jest gwarantowana. Częste<br />
spotkania ze śmiercią stają się przyczyną wypalenia zawodowego,<br />
zwłaszcza u osób, które mocno angażują się w opiekę nad swoimi<br />
podopiecznym. Pomoc duchowa staje się w tym momencie potrzebna<br />
nie tylko chorym, ale i ich opiekunom.<br />
Z myślą o wszystkich ludziach, będących w potrzebie, od kilkunastu<br />
lat w lutym obchodzony jest Światowy Dzień Chorego. Jego<br />
inicjatorem był papież Jan Paweł II, który potrafił jak nikt inny<br />
zrozumieć ludzi, nękanych przez ból i cierpienie. Ustanawiając<br />
Światowy Dzień Chorego zaznaczył, że: „Ma on na celu uwrażliwienie<br />
Ludu Bożego i – w konsekwencji – wielu katolickich<br />
instytucji działających na rzecz służby zdrowia oraz społeczności<br />
świeckiej na konieczność zapewnienia lepszej opieki<br />
chorym; pomagania chorym w dowartościowaniu cierpienia<br />
na płaszczyźnie ludzkiej, a przede wszystkim na płaszczyźnie<br />
nadprzyrodzonej; włączenie w duszpasterstwo służby zdrowia<br />
wspólnot chrześcijańskich, rodzin zakonnych, popieranie<br />
coraz cenniejszego zaangażowania wolontariatu...”<br />
Miesiąc luty stał się więc szczególnym okresem w naszej profesji.<br />
Zwracając uwagę na naszych podopiecznych, zastanówmy się nad<br />
sensem cierpienia i naszym stosunkiem do niego. A wtedy zrozumiemy<br />
istotę trudów, jakich wciąż się obawiamy. Wówczas są dwie możliwości:<br />
albo zwątpimy w sens naszego ziemskiego bytowania, albo<br />
odnajdziemy drogę, która pomoże pogodzić się ze światem.<br />
Redakcja<br />
***(kiedy umrę kochanie)<br />
kiedy umrę kochanie<br />
gdy się ze słońcem rozstanę<br />
i będę długim przedmiotem raczej smutnym<br />
czy mnie wtedy przygarniesz<br />
ramionami ogarniesz<br />
i naprawisz co popsuł los okrutny<br />
często myślę o tobie<br />
często piszę do ciebie<br />
głupie listy - w nich miłość i uśmiech<br />
potem w piecu je chowam<br />
płomień skacze po słowach<br />
nim spokojnie w popiele nie uśnie<br />
patrząc w płomień kochanie<br />
myślę - co się też stanie<br />
z moim sercem miłości głodnym<br />
a ty nie pozwól przecież<br />
żebym umarła w świecie<br />
który ciemny jest i który jest chłodny<br />
Halina Poświatowska
Informacje<br />
Informacje Dolnośląskiej Okręgowej Rady<br />
<strong>Pielęgniarek</strong> i Położnych<br />
Opracowała Sabina Kalkowska – pracownik Ewidencji<br />
w Biurze Dolnośląskiej Okręgowej Izby <strong>Pielęgniarek</strong> i Położnych<br />
ANALIZA DANYCH DOTYCZĄCYCH<br />
OSÓB WYJEŻDZAJĄCYCH DO PRACY ZAGRANICĄ<br />
III. Zaświadczenia wydane pielęgniarkom i położnym<br />
do pracy w krajach europejskich i Unii Europejskiej.<br />
Łącznie od dnia 01.05.2004r. do 31.12.2007 roku wydano<br />
rożnego rodzaju zaświadczenia niezbędne do pracy w krajach<br />
Unii Europejskiej.<br />
Ich ogólna liczbę oraz rodzaj przedstawia tabela nr 7<br />
poniżej.<br />
Tabela nr 7<br />
Liczba<br />
Rodzaj wydanego zaświadczenia wydanych<br />
Lp.<br />
zaświadczeń<br />
1 magister pielęgniarstwa 41<br />
2 licencjat pielęgniarstwa 1<br />
3 magister położnictwa 2<br />
4 pielęgniarka 82<br />
5 położna 21<br />
6<br />
7<br />
8<br />
9<br />
zaświadczenie o wpisie do rejestru<br />
pielęgniarek 354<br />
zaświadczenie o wpisie do rejestru<br />
położnych 15<br />
zaświadczenie o przebiegu pracy<br />
zawodowej pielęgniarki 491<br />
zaświadczenia o przebiegu pracy<br />
zawodowej położnej 34<br />
razem 894<br />
Natomiast w tabeli nr 8 podano dane dotyczące okresu<br />
od 01.01.2008 do 20.11.2008 r., w którym wydano zaświadczenia<br />
o kwalifikacjach do pracy w krajach europej-<br />
WYKRES KOŁOWY (1)<br />
2 W CIENIU CZEPKA
Informacje<br />
skich. Przedstawiono ilość wydanych zaświadczeń do poszczególnych<br />
deklarowanych przez zainteresowanych krajów<br />
wyjazdu.<br />
Tabela nr 8<br />
Ilość wydanych<br />
Deklarowany kraj wyjazdu<br />
Lp.<br />
zaświadczeń<br />
1 Wielka Brytania 12<br />
2 Niemcy 10<br />
3 Irlandia 7<br />
4 Włochy 7<br />
5 Hiszpania 4<br />
6 Norwegia 3<br />
7 Austria 2<br />
8 Holandia 2<br />
9 Dania 1<br />
10 Islandia 1<br />
11 Francja 1<br />
12 Szkocja 1<br />
razem 51<br />
WYKRES KOŁOWY (1) przedstawiający udział procentowy<br />
poszczególnych deklarowanych przez personel krajów<br />
wyjazdu do pracy, dane dotyczą okresu od 01.01.2008<br />
do 20.11.2008 roku.<br />
W tabeli nr 9 przedstawiono rodzaje wydanych zaświadczeń<br />
potwierdzających kwalifikacje pielęgniarek i położnych<br />
zgodnie z Dyrektywą 2005/36/WE.<br />
Tabela nr 9<br />
Lp. Wykształcenie Tytuł zawodowy<br />
Liczba<br />
wydanych<br />
zaświadczeń<br />
1 Liceum Medyczne pielęgniarka LM 27<br />
2<br />
Medyczne Studium<br />
Zawodowe pielęgniarka MSZ 6<br />
3 Szkoły Wyższe licencjat pielęgniarstwa 7<br />
4 Szkoły Wyższe magister pielęgniarstwa 9<br />
5<br />
Medyczne Studium<br />
Zawodowe położna 1<br />
6 Szkoły Wyższe licencjat położnictwa 1<br />
razem 51<br />
magister<br />
pielęgniarstwa<br />
Pielęgniarka<br />
MSZ<br />
2 (208) <strong>2009</strong><br />
3
Prewencja<br />
Kodeks etyki zawodowej<br />
pielęgniarki i położnej<br />
Rzeczypospolitej Polskiej<br />
CZĘŚĆ OGÓLNA<br />
1. Zasady etyki zawodowej wynikają z uniwersalnych<br />
zasad etycznych i zobowiązują pielęgniarki<br />
i położne do przestrzegania praw pacjenta i dbania<br />
o godność zawodu.<br />
2. Działalność zawodowa pielęgniarki i położnej to<br />
świadome i dobrowolne podejmowanie profesjonalnych<br />
działań na rzecz pacjentów niezależnie<br />
od ich sytuacji zdrowotnej i społecznej.<br />
3. Pielęgniarka/położna swoją postawą osobistą, zawodową<br />
i społeczną powinna dbać o prestiż zawodu<br />
i podnosić jego znaczenie w społeczeństwie.<br />
4. Czynności zawodowe pielęgniarki/położnej nie<br />
mogą służyć aktom bezprawnym ani też powodować<br />
szkód dla zdrowia ludzkiego.<br />
5. Pielęgniarka/położna posiadająca pełne uprawnienia<br />
zawodowe ponosi osobistą odpowiedzialność<br />
za swoje działania.<br />
6. Pielęgniarka/położna działa zawsze w interesie<br />
swych pacjentów szczególnie tam, gdzie ich życie<br />
i zdrowie mogą być zagrożone.<br />
7. Wszelkie szczegółowe ustalenia dotyczące uzupełniającej<br />
działalności zawodowej pielęgniarki/<br />
położnej w zakresie działalności naukowo-badawczej,<br />
edukacyjnej i administracyjno–organizacyjnej<br />
powinny uwzględniać powyższe zasady<br />
ogólne.<br />
Marianna Król<br />
Instytut Psychologii<br />
Uniwersytet Jagielloński<br />
Przystępując do pisania jakiegokolwiek<br />
artykułu, najważniejsze jest, aby<br />
pamiętać o tym, co chce się przekazać<br />
Czytelnikowi. Kiedy otrzymałam<br />
propozycję napisania niniejszego artykułu,<br />
poczułam radość, że w końcu<br />
będę miała okazję zabrać głos w środowisku<br />
niezmiernie bliskim mojemu<br />
sercu. Będąc córką pielęgniarki z powołania,<br />
od najmłodszych lat stykam<br />
się z radościami i bolączkami tego zawodu.<br />
Wspólnie z pozostałymi członkami<br />
rodziny przeżywałam szczęście<br />
mamy, kiedy udawało się pomóc pacjentowi<br />
lub kiedy zespół, którym mama<br />
kieruje, dobrze pracował. Jednocześnie<br />
jesteśmy z mamą, kiedy pacjenci<br />
odchodzą, kiedy się spóźnia,<br />
bo nie umie odmówić rozmowy osobie,<br />
która przyszła już po godzinach<br />
pracy, a my czekamy z obiadem, i kiedy<br />
w Wigilię mama jedzie na strajk,<br />
bo czuje się zobowiązana wobec koleżanek<br />
oraz wartości, które wyznaje<br />
w życiu zawodowym i prywatnym.<br />
Mając w pamięci te oraz wiele innych<br />
doświadczeń, które z pewnością są znane<br />
większości pielęgniarek i położnych<br />
oraz ich rodzinom, pragnę omówić niezwykle<br />
istotny problem pojawiający się<br />
na wszystkich szczeblach kariery zarówno<br />
pielęgniarek jak i położnych.<br />
Florence Nightingale, wprowadzając<br />
zawodowe szkolenia dla pielęgniarek<br />
oraz dbając o ich morale w XIX wieku,<br />
została powszechnie uznana za twórczynię<br />
„nowoczesnego” pielęgniarstwa. Jednocześnie<br />
jej „służebna” wizja zawodu na<br />
dobre zagościła zarówno w świadomości<br />
społeczeństwa jak i samych pielęgniarek.<br />
W tradycyjnym ujęciu pielęgniarstwa, jako<br />
dyscypliny podporządkowanej i podległej<br />
medycynie 1 , pielęgniarki i położne<br />
były uczone, aby być spolegliwymi, wręcz<br />
uległymi pomocnicami lekarzy 2 . W podobny<br />
sposób czynności zawodowe obu<br />
4 W CIENIU CZEPKA
Prewencja<br />
ASERTYWNOŚĆ –<br />
KSZTAŁTOWANIE POSTAWY, PODNOSZĄCEJ POCZUCIE WARTOŚCI ZAWODOWEJ I OSOBISTEJ<br />
PIELĘGNIAREK, PIELĘGNIARZY ORAZ POŁOŻNYCH<br />
grup określała ustawa z 1935 roku, regulująca<br />
wykonywanie zawodu pielęgniarki<br />
i położnej aż do 1996 roku. Wprowadzona<br />
5 lipca 1996 roku ustawa, reformująca<br />
dotychczasowy stan służby zdrowia w zakresie<br />
obu zawodów, diametralnie zmieniła<br />
pozycję pielęgniarek i położnych,<br />
określając obie grupy jako samodzielne.<br />
Stosunkowo niedawno również, wraz ze<br />
zmianami całego systemu i zastąpieniem<br />
„służby zdrowia” „ochroną zdrowia”, pielęgniarki<br />
i położne zyskały szerszy dostęp<br />
do edukacji kwalifikacyjnej i specjalizacyjnej.<br />
Przemiany te trafiły na niezwykle<br />
podatny grunt XXI wieku, który stał się<br />
erą samodoskonalenia.<br />
W czasach, kiedy ochrona zdrowia<br />
poddawana jest nieustającym reformom,<br />
zakłady zdrowotne zaczynają funkcjonować<br />
jak przedsiębiorstwa i coraz modniejsze<br />
stają się wszelkie formy zarządzania<br />
w systemie zdrowotnym, pielęgniarki<br />
i położne są zasypywane ofertami kursów<br />
i szkoleń o różnorodnej tematyce. W pogoni<br />
za kwalifikacjami często skupiają się<br />
jednak jedynie na ściśle zawodowych zagadnieniach,<br />
pomijając te aspekty samodoskonalenia,<br />
które mogłyby dać im, ich<br />
pacjentom oraz współpracownikom niepomiernie<br />
większe korzyści. Jednym z takich<br />
aspektów jest asertywność – umiejętność<br />
wyrażania swoich praw, myśli<br />
i uczuć bez naruszania praw innych 3 . Jednocześnie<br />
jest to podstawowa umiejętność<br />
komunikacyjna, którą powinna posiadać<br />
każda pielęgniarka i położna, pragnąca<br />
swojego rozwoju zawodowego 4 .<br />
W literaturze, dotyczącej asertywności<br />
pielęgniarek i położnych w miejscu pracy,<br />
pojawia się wiele przyczyn, z powodu<br />
których przedstawiciele tych dwóch zawodów<br />
unikają zachowań asertywnych.<br />
Można do nich zaliczyć m.in.: brak wiedzy<br />
na temat praw zawodowych oraz cywilnych;<br />
nadmierną troskę o to, co inni<br />
pomyślą o ich zachowaniu oraz lęk spowodowany<br />
brakiem pewności siebie i niską<br />
samoocenę 5 . Zastanawiając się nad<br />
kondycją asertywności pielęgniarek i położnych<br />
w miejscu pracy, z pewnością<br />
większość Czytelników zacznie się zastanawiać<br />
w jakim stopniu im samym udało<br />
się opanować tę umiejętność. Aby się o<br />
tym przekonać, należy odpowiedzieć na<br />
kilka kluczowych pytań:<br />
1. Czy znam wartość swojej wiedzy i doświadczenia<br />
zawodowego?<br />
2. Czy znam swój zakres obowiązków<br />
– wiem, które czynności diagnostyczne,<br />
profilaktyczne, lecznicze i rehabilitacyjne<br />
mogę wykonać samodzielnie,<br />
które wyłącznie na pisemne zlecenie<br />
lekarza, a które wykraczają poza moje<br />
kompetencje?<br />
3. Czy jestem świadoma/y swoich możliwości<br />
i ograniczeń w miejscu pracy?<br />
4. Czy, w przypadku braku kompetencji do<br />
wykonania konkretnej czynności, przyznaję<br />
się i proszę o pomoc bardziej kompetentnego<br />
współpracownika personelu<br />
pielęgniarskiego lub lekarskiego?<br />
5. Czy mam odwagę zwrócić uwagę<br />
współpracownikowi, który w sposób<br />
nieprawidłowy wykonuje swoje obowiązki?<br />
6. Czy wykonując swoje obowiązki,<br />
uwzględniam informacje, przekazywane<br />
mi przez pacjenta?<br />
7. Czy kiedykolwiek wykonałam/em ustne<br />
zlecenie lekarza, które powinnam/<br />
powinienem mieć na piśmie?<br />
8. Czy kiedykolwiek wykonałam/em zlecenie<br />
lekarza, które wykraczało poza<br />
moje kompetencje lub wykonywałam<br />
czynności przekraczające moje kompetencje<br />
bez zlecenie lekarza?<br />
Odpowiedź „nie” na sześć pierwszych<br />
pytań powinna stanowić sygnał alarmujący<br />
dla każdego Czytelnika – prawidłowe<br />
wykonywanie czynności w miejscu pracy<br />
oraz rozwój zawodowy nie jest bowiem<br />
możliwy bez znajomości swojego zakresu<br />
obowiązków, kompetencji, możliwości<br />
i ograniczeń oraz bez umiejętności<br />
proszenia o pomoc osób bardziej kompetentnych.<br />
Jednocześnie wykonując swoje<br />
obowiązki, w takich zawodach jak pielęgniarstwo<br />
czy położnictwo, bezustannie<br />
należy pamiętać, iż większość wykonywanych<br />
zadań jest nierozerwalnie związana<br />
z losem drugiego człowieka, który<br />
często zależy od konkretnych decyzji i zachowań<br />
pielęgniarki lub położnej. Brak<br />
wyżej opisanej, nierzadko ignorowanej,<br />
wiedzy i umiejętności, w najlepszym wypadku<br />
skutkuje dyskomfortem w miejscu<br />
pracy oraz nieporozumieniami ze współpracownikami.<br />
W najgorszym przypadku<br />
może prowadzić do błędów w sztuce<br />
i konsekwencji prawnych.<br />
Jednocześnie w przypadku dwóch<br />
ostatnich pytań, odpowiedzią alarmującą<br />
jest odpowiedź „tak”. Tutaj ponownie,<br />
brak refleksji nad możliwymi konsekwencjami<br />
działań przekraczających kompetencje<br />
pielęgniarek i położnych może prowadzić<br />
do tragedii w życiu pacjenta oraz<br />
konsekwencji prawnych w życiu przedstawicieli<br />
obu zawodów.<br />
Z pewnością niektórzy Czytelnicy będą<br />
argumentować te alarmujące odpowie-<br />
2 (208) <strong>2009</strong><br />
5
Prewencja<br />
dzi zwyczajami, przyzwyczajeniami czy<br />
też pewnego rodzaju układami w swoim<br />
miejscu pracy.<br />
– „W jaki sposób mam zwrócić uwagę<br />
koleżance, z którą pracuję od wielu<br />
lat i z którą chcę utrzymać dobre stosunki?”<br />
– „Skoro do tej pory wykonywałam/em<br />
ustne zlecenia lekarza, dlaczego akurat<br />
teraz mam to zmieniać i komplikować<br />
sytuację, wymagając zlecenia pisemnego?”,<br />
– „Po co mam prosić o pomoc bardziej<br />
kompetentnego współpracownika, kiedy<br />
czuję, że poradzę sobie sam/a?”.<br />
Ten sposób argumentacji, w prostej linii<br />
prowadzący do zachowań przeciwnych<br />
asertywności: uległości oraz bezpośredniej<br />
i pośredniej agresji, jest rezultatem<br />
wpajanego przez lata sposobu myślenia.<br />
Dość często zdarza się, iż chcąc<br />
bronić swoich przekonań lub przekonań<br />
reprezentowanej grupy, pielęgniarki i położne<br />
stosują wyżej opisane zachowania<br />
„pseudoasertywne”, nie uwzględniając<br />
praw, myśli bądź uczuć innych osób, lub<br />
lekceważąc swoje. Te zachowania z kolei<br />
prowadzą do zaburzeń w komunikacji<br />
i stanowią potencjalne zagrożenie dla<br />
pacjenta.<br />
Potwierdzonym badaniami faktem jest,<br />
iż pielęgniarki i położne, z racji występującej<br />
w tych zawodach hierarchizacji, nie<br />
zawsze były zachęcane przez kadrę kierowniczą<br />
do bycia asertywnymi 6 . Występujący,<br />
niemal od zawsze, hierarchiczny<br />
model zarządzania skutkuje niezadowoleniem<br />
pośród pielęgniarek i położnych<br />
oraz poczuciem, że praca, którą wykonują<br />
jest niedoceniana 7 . Ten obserwowalny<br />
fakt, jest jednocześnie<br />
szansą na polepszenie sytuacji.<br />
Pokazuje bowiem jak<br />
wielkie znaczenie ma sposób<br />
myślenia i zachowanie<br />
kadry zarządzającej<br />
oraz dążenie do<br />
stworzenia spójnego,<br />
wspierającego<br />
się zespołu.<br />
Zmiany systemu<br />
opieki<br />
zdrowia,<br />
będące<br />
konsekwencją<br />
„rewolucyjnych” reform, niestety<br />
nie zaistniały równolegle ze zmianami<br />
sposobu myślenia. Takowa zmiana myślenia<br />
wszystkich zaangażowanych osób jest<br />
natomiast niezbędna, aby istnienie wyżej<br />
opisanego zespołu pielęgniarskiego i położniczego<br />
było możliwe.<br />
Pierwszym krokiem do tej zmiany może<br />
być uświadomienie sobie, że asertywność<br />
nie jest cechą wrodzoną. Jest umiejętnością,<br />
którą nabywa się wraz z wiedzą<br />
i doświadczeniami życiowymi, które<br />
stanowią podstawę do odpowiedniej samooceny<br />
oraz poczucia pewności siebie<br />
oraz wartości swojego zawodu i wykonywanej<br />
pracy. To właśnie od tych podstawowych<br />
i jakże istotnych przekonań<br />
powinna rozpocząć się modyfikacja całego<br />
systemu myślenia w ochronie zdrowia.<br />
Z pewnością niektórzy z Czytelników<br />
pomyślą: „Zmiana systemu myślenia<br />
w całej ochronie zdrowia<br />
jest niemożliwa, nie mamy na to<br />
żadnego wpływu”. Na każdy taki<br />
argument, z pełnym przekonaniem<br />
odpowiadam<br />
– „Wręcz przeciwnie.<br />
Każda pielęgniarka<br />
i położna ma olbrzymi<br />
wpływ na zmianę<br />
sposobu myślenia<br />
swojej grupy zawodowej,<br />
bo same tę grupę<br />
tworzą”.<br />
Aby każdy Czytelnik miał możliwość<br />
skonfrontowania swoich przekonań,<br />
dotyczących znaczenia swojej grupy<br />
zawodowej w systemie ochrony zdrowia<br />
ze stanem rzeczywistym, proponuję<br />
krótkie ćwiczenie. Poniżej<br />
(obok) znajduje się schematyczna<br />
„piramida zależności”, którą<br />
należy uzupełnić nazwami<br />
poszczególnych grup:<br />
pielęgniarek, pielęgniarzy<br />
i położnych (traktowanych<br />
w tym przypadku<br />
jako jedna<br />
grupa), kadry<br />
zarządzającej,<br />
lekarzy oraz<br />
pacjentów.<br />
Uzupełnienie<br />
powin-<br />
no być zgodne z naszym wyobrażeniem<br />
występujących zależności.<br />
W środkowym trójkącie umieszczamy<br />
grupę, której rolę uznajemy za kluczową,<br />
pozostawiając zewnętrzne obszary dla<br />
trzech pozostałych grup.<br />
Czy umieścili Państwo pielęgniarki,<br />
pielęgniarzy oraz położne w środkowym<br />
trójkącie? To właśnie ten obszar, w którym<br />
te grupy rzeczywiście się znajdują.<br />
Mając największy kontakt zarówno z pacjentami,<br />
kadrą zarządzającą, jak i lekarzami,<br />
pielęgniarki oraz położne stanowią<br />
spójnik systemu ochrony zdrowia, odgrywając<br />
w nim centralną rolę 1 .<br />
Konsekwencje wynikające z powyższych<br />
rozważań mają dwojakie znaczenie.<br />
Po pierwsze zmiana myślenia i zachowania<br />
chociażby jednej pielęgniarki lub<br />
położnej, jako elementu w rozbudowanym<br />
systemie ochrony zdrowia,<br />
jest już zmianą tegoż<br />
systemu. Tę konsekwencję,<br />
w sposób<br />
uproszczony<br />
przedstawia poniższy<br />
schemat.<br />
Po drugie zauważalne zmiany zachodzące<br />
w tym systemie, zmierzające ku zapewnieniu<br />
jak najwyższej jakości usług,<br />
poprzez wzmocnienie poczucia własnej<br />
wartości pielęgniarek i położnych i adekwatnego<br />
stosowania zachowań asertywnych,<br />
stanowią podstawę do zastąpienia<br />
potocznego wizerunku obu grup zawodowych<br />
jako „uległych, cichych i miłych<br />
pomocnic lekarza”, wizerunkiem profesjonalistek,<br />
wykonujących swoje obowiązki<br />
z pełną świadomością i poszanowaniem<br />
praw, myśli oraz uczuć drugiego<br />
człowieka.<br />
6 W CIENIU CZEPKA
Informacje NRPiP<br />
1<br />
Wypełniona piramida<br />
zależności.<br />
Jak napisałam we wstępie,<br />
każdy artykuł powinien mieć<br />
swój cel.<br />
Cel, który przyświecał mi podczas pisania,<br />
został zrealizowany, jeżeli przynajmniej<br />
część Czytelników poświęciła<br />
chwilę na przemyślenie swoich odpowiedzi<br />
na zadane przeze mnie pytania. Jeżeli<br />
natomiast refleksja ta skłoni do podjęcia<br />
prób w zakresie asertywnego zachowania<br />
w miejscu pracy – mój cel będzie zrealizowany<br />
podwójnie. Podsumowując powyższy<br />
artykuł, pragnę pozostawić Państwa<br />
z kilkoma pytaniami, skłaniającymi do<br />
refleksji, która będzie pomocna w uświadomieniu<br />
sobie wartości zawodu pielęgniarek<br />
i położnych:<br />
1. Jak wyglądałaby ochrona zdrowia bez<br />
pielęgniarek i położnych?<br />
2. Jak wiele razy w czasie całej mojej kariery<br />
zawodowej udało mi się sprawić,<br />
iż czyjeś życie stało się lepsze? Uśmierzyłam/em<br />
czyjś ból, pomogłam/em<br />
w najprostszych czynnościach, które<br />
pacjentowi sprawiały trudność, służyłam/em<br />
rozmowę, kiedy pacjent tego<br />
potrzebował, wywołałam/em uśmiech<br />
na twarzy pacjenta?<br />
3. Przypomnij sobie moment w swoim życiu,<br />
kiedy czułaś/eś się dumna/y z faktu<br />
wykonywania swojego zawodu. Co<br />
spowodowało Twoją dumę, co wtedy<br />
widziałaś/eś, słyszałaś/eś, czułaś/eś?<br />
4. Czy kiedykolwiek w swojej karierze<br />
zawodowej pochwaliłaś/eś inną pielęgniarkę<br />
lub położną za dobrze wykonane<br />
obowiązki lub dobrą współpracę?<br />
Jeżeli tak – przy najbliższej<br />
okazji zrób to ponownie,<br />
jeżeli nie – przy najbliższej<br />
okazji zrób to po raz<br />
pierwszy, tym samym<br />
rozpoczynając proces<br />
zmian.<br />
1 Castledine G. (1997) Nurses must stop themselves<br />
being used by doctors. British Journal of Nursing<br />
6 (4), 234.<br />
2 Poroch D. & McIntosh W. (1995) Barriers to assertive<br />
skills in nurses Australian and New Zealand. Journal<br />
of Mental Health Nursing 4, 113–123.<br />
3 Alberti R.E. & Emmons M.L. (1986) Your perfect<br />
right: a guide to assertive behaviour, 4th edn. Impact<br />
Publishers, Atascadero, CA.<br />
4 O’Mara A. (1995) Communicating with other health<br />
professionals. W Interpersonal Relationships: Professional<br />
Communication Skills for Nurses. 2nd edn.<br />
W.B. Saunders Company, Philadelphia.<br />
5 Poroch D. & McIntosh W. (1995) Barriers to assertive<br />
skills in nurses Australian and New Zealand. Journal<br />
of Mental Health Nursing 4, 113–123.<br />
6 Burnard P. (1992) Developing confidence.Nursing.4,41,9-10.<br />
7 Adams A., Bond S (2000) Hospitai nurses’ job satisfaction:<br />
individual and organizational characteristics.<br />
Journal of Advanced Nursing. 32, 3, 536-542.<br />
Artykuł publikujemy dzięki uprzejmości<br />
Okręgowej Izby <strong>Pielęgniarek</strong> i Położnych<br />
w Łodzi.<br />
Tekst oryginalny zamieszczono w Biuletynie<br />
OIPiP w Łodzi (nr 1/<strong>2009</strong>)<br />
Notatka z roboczego spotkania<br />
Komisji ds. kontraktowania<br />
świadczeń zdrowotnych<br />
działającej przy Naczelnej Radzie<br />
<strong>Pielęgniarek</strong> i Położnych<br />
z przedstawicielami Departamentu<br />
<strong>Pielęgniarek</strong> i Położnych,<br />
które odbyło się w dniu 21 stycznia<br />
<strong>2009</strong> roku w Ministerstwie Zdrowia<br />
W trakcie spotkania zostały poruszone<br />
następujące kwestie:<br />
1. Omówiono możliwość mieszanego<br />
systemu finansowania dla pielęgniarek<br />
i położnych POZ. analogicznie<br />
do sposobu kontraktowania świadczeń<br />
lekarzy POZ.<br />
– Zastosowanie jednakowych progów<br />
wagowych i przedziałów wiekowych<br />
dla wszystkich świadczeniodawców<br />
w POZ.<br />
– Kontraktowanie programów zdrowotnych<br />
przez pielęgniarki/położne<br />
w rozszerzonym zakresie w oparciu<br />
o zakres zadań świadczeniodawców<br />
w POZ.<br />
2. Zakres zadań gabinetu zabiegowego<br />
POZ i gabinetu pielęgniarki/położnej<br />
POZ.<br />
3. Udoskonalenie zapisów w katalogu<br />
świadczeń pielęgniarki/położnej<br />
POZ.<br />
4. Zmiana rozporządzenia Ministra<br />
Zdrowia z dnia 15 marca 2006 roku<br />
w sprawie wymagań technicznych<br />
i sanitarnych dla pomieszczeń,<br />
w których można wykonywać praktykę<br />
pielęgniarek i położnych, oraz wymagań,<br />
jakim powinny odpowiadać<br />
urządzenia i sprzęt medyczny umożliwiający<br />
udzielanie świadczeń zdrowotnych<br />
(Dz. U. Nr 56. poz. 397).<br />
5. Wypracowanie jednolitego produktu<br />
w zakresie pielęgniarskiej opieki<br />
w warunkach zamieszkania/pobytu<br />
świadczeniobiorcy.<br />
6, Umożliwienie zatrudnienia pielęgniarki/położnej<br />
POZ u kilku świadczeniodawców<br />
7. Komisja przekazała Stanowisko<br />
z dnia 20 stycznia <strong>2009</strong> r. dotyczące<br />
założeń i zasad kontraktowania<br />
świadczeń pielęgniarki/położnej<br />
POZ w roku <strong>2009</strong> i lata następne.<br />
2 (208) <strong>2009</strong><br />
7
PTP<br />
STANOWISKO W SPRAWIE WDROŻENIA<br />
MIĘDZYNARODOWEJ KLASYFIKACJI PIELĘGNIARSKIEJ<br />
(ICNP®) do praktyki<br />
Mając na uwadze rozwój pielęgniarstwa<br />
na świecie i znając znaczenie projektów<br />
realizowanych przez Międzynarodową<br />
Radę <strong>Pielęgniarek</strong> (ICN) dla potrzeb<br />
pielęgniarstwa, przyjmujemy jako priorytet<br />
wdrożenie Międzynarodowej Klasyfikacji<br />
Praktyki Pielęgniarskiej (ICNP®) dla potrzeb<br />
praktyki pielęgniarskiej w Polsce oraz<br />
jako element projektu informatyzacji ochrony<br />
zdrowia w Polsce.<br />
W związku z tym będziemy czynili starania<br />
we wszystkich możliwych organach<br />
i instytucjach celem wdrożenia ww. projektu<br />
jako priorytetu w opiece pielęgniarskiej<br />
dla bezpieczeństwa wykonywania zawodu<br />
i przede wszystkim bezpieczeństwa i jakości<br />
opieki prowadzonej nad pacjentem.<br />
Uważamy za konieczne wdrożenie<br />
ICNP®<br />
do wszystkich programów nauczania<br />
pielęgniarek zarówno na poziomie<br />
przed jak i podyplomowym.<br />
Jednocześnie uważamy, iż wszystkie znaczące<br />
organizacje pielęgniarskie w Polsce<br />
powinny współpracować w zakresie dobrej<br />
praktyki pielęgniarskiej jakiej może służyć<br />
ICNP®.<br />
Tło:<br />
Jeśli nie możemy czegoś nazwać, nie możemy<br />
też tego kontrolować, badać, uczyć lub<br />
uwzględniać w polityce sektorowej.”<br />
Norma Lang<br />
ICNP® stanowi część składową globalnej<br />
infrastruktury informacji dostarczającej danych<br />
o praktyce opieki pielęgniarskiej i polityce<br />
w zakresie umożliwiającym poprawę<br />
opieki nad pacjentem. ICNP® jest klasyfikacją<br />
stworzoną na potrzeby pielęgniarek<br />
europejskich. Zawiera ujednolicone nazewnictwo<br />
rozpoznanych stanów, podejmowanych<br />
działań, uzyskiwanych wyników pielęgnowania.<br />
Jest to klasyfikacja przygotowana<br />
w wersji elektronicznej, umożliwiająca<br />
przetwarzanie danych. ICNP® stanowi<br />
klasyfikację kompatybilną ze standardami<br />
terminologii opieki zdrowotnej (ISO<br />
18104:2003, American Nurses Association<br />
Recognition) oraz innymi systemami klasyfikacyjnymi<br />
(NANDA, Omaha System,<br />
NIC i NOC).<br />
Na świecie od kilkudziesięciu lat obserwuje<br />
się proces ujmowania w ramy terminologiczne<br />
profesji (w tym pielęgniarki i lekarza),<br />
których zakres działania wymyka się<br />
prostym definicjom i klasyfikacjom.<br />
Kluczową umiejętnością zawodową<br />
współczesnej pielęgniarki pozostaje sposób<br />
formułowania diagnozy pielęgniarskiej,<br />
a w jej następstwie – planowania i oceniania<br />
efektów podjętych – na rzecz podmiotu<br />
opieki – interwencji.<br />
„Aktualnie tworzone są niemal nieskończone<br />
zbiory propozycji diagnoz, które jednakże<br />
formułowane są w dowolny, często<br />
opisowy sposób, na który wpływają zarówno<br />
indywidualne, często literackie uzdolnienia<br />
ich twórców, dotychczasowe doświadczenie<br />
zawodowe, jak również osobiste poglądy<br />
nt. diagnozy. Niebagatelny wpływ na<br />
zakres i charakter formułowanej diagnozy<br />
wywierają również przełożeni, decydenci.<br />
Wobec powyższego, diagnoza pielęgniarska<br />
posiada często charakter przypadkowy<br />
i subiektywny, a sam jej twórca często może<br />
liczyć wyłącznie na siebie”.<br />
Brak opisu (w kontekście pielęgniarstwa)<br />
zjawisk dotyczących pacjenta oraz interwencji<br />
pielęgniarskich i ich rezultatów zrodziła<br />
potrzebę (czy wręcz konieczność) stworzenia<br />
Międzynarodowej Klasyfikacji Praktyki<br />
Pielęgniarskiej (ICNP®).<br />
Wprowadzanie klasyfikacji odnoszących<br />
się do praktyki pielęgniarskiej jest koniecznością<br />
z uwagi na:<br />
1. standaryzację słownictwa, jakim posługują<br />
się pielęgniarki;<br />
2. wysoki poziom wzajemnego zrozumienia<br />
między grupami pracującymi nawet<br />
w skrajnie odmiennych warunkach<br />
i kulturze;<br />
3. poszerzenie wiedzy pielęgniarek na temat<br />
relacji między diagnozą pielęgniarską,<br />
działaniem a jego wynikiem;<br />
4. rozwój baz danych i systemów informacyjnych<br />
wspomagających działalność bieżącą<br />
i zarządzanie ochroną zdrowia;<br />
5. wspieranie nauczania i rozwoju zawodowego;<br />
6. określanie niezbędnych nakładów na<br />
opiekę pielęgniarską;<br />
7. planowanie zasobów niezbędnych w codziennej<br />
praktyce;<br />
8. nawiązanie do innych medycznych systemów<br />
klasyfikacji.<br />
ICNP® można wykorzystywać na różne<br />
sposoby:<br />
• stanowiąc pewien katalog, zawierający listę<br />
terminów, umożliwia pielęgniarce przygotowanie<br />
bieżącej dokumentacji,<br />
• stwarza szansę wykorzystania terminów<br />
przy tworzeniu systemów informacji<br />
szpitalnej,<br />
• umożliwia wykorzystanie terminów przy<br />
definiowaniu zmiennych badawczych dotyczących<br />
działalności pielęgniarskiej,<br />
• pełni ważną rolę w procesie kształcenia<br />
pielęgniarek, szczególnie w zakresie<br />
uszczegółowienia diagnoz i interwencji<br />
pielęgniarskich w procesie pielęgnowania.<br />
Międzynarodowa Rada <strong>Pielęgniarek</strong><br />
(ICN) określiła następujące korzyści wynikające<br />
ze stworzenia ICNP®:<br />
• stworzenie wspólnego języka, swoistego<br />
rodzaju „esperanto pielęgniarskiego”,<br />
w celu poprawy komunikacji w ramach<br />
profesji pielęgniarskiej, a także między<br />
pielęgniarkami i innymi zawodami;<br />
• opisywanie i dokumentowanie opieki pielęgniarskiej,<br />
sprawowanej w różnych placówkach,<br />
8 W CIENIU CZEPKA
Pielęgniarstwo<br />
• umożliwienie dokonywania porównań danych<br />
pielęgniarskich pomiędzy placówkami<br />
ochrony zdrowia jak i na arenie międzynarodowej,<br />
• prognozowanie trendów w opiece pielęgniarskiej,<br />
• alokację zasobów, zgodnie z potrzebami<br />
pacjentów,<br />
• stymulację rozwoju badań z zakresu<br />
pielęgniarstwa dzięki połączeniu z dostępnymi<br />
danymi w systemach informacji<br />
pielęgniarskiej i medycznej, umożliwiającą<br />
pielęgniarkom ocenę skuteczności<br />
ich opieki;<br />
• dostarczenie wiarygodnych danych mających<br />
znaczenie dla edukacji pielęgniarskiej<br />
i polityki zdrowotnej.<br />
Prace nad wdrożeniem ICNP® trwają<br />
w wielu krajach świata. Powstał specjalny<br />
program komputerowy umożliwiający posługiwanie<br />
się ICNP® celem tworzenia diagnoz<br />
i interwencji pielęgniarskich oraz dokumentowania<br />
ich na nośniku elektronicznym<br />
jak również z możliwością wydruku<br />
papierowego.<br />
Współczesne pielęgniarstwo wymaga dobrych<br />
systemów informatycznych, przydatnych<br />
w przetwarzaniu i transmitowaniu danych,<br />
co w efekcie może przyczynić się do<br />
poprawy jakości świadczonej opieki oraz<br />
rozwoju profesji.<br />
Skuteczne wykorzystanie ICNP® wymaga<br />
zarówno komputeryzacji stanowisk pracy<br />
pielęgniarek, jak również kształtowania/<br />
doskonalenia niezbędnych umiejętności.<br />
Ujednolicona terminologia zawodowa<br />
i odpowiednio zakodowana dokumentacja<br />
umożliwiają szybkie przesyłanie i przetwarzanie<br />
informacji w zakodowanej formie,<br />
co przyczynić się może w dużej mierze do<br />
usprawnienia i polepszenia opieki zdrowotnej<br />
ze szczególnym zwróceniem uwagi na<br />
zapewnienie bezpieczeństwa klientom systemu<br />
ochrony zdrowia.<br />
Warszawa, grudzień 2008<br />
Polskie Towarzystwo Pielęgniarskie,<br />
Zarząd Główny, Al. Reymonta 8 lok 12;<br />
tel/fax +48 (22) 663 63 45;<br />
zgptpiel@gmail.com; www.ptp.na1.pl<br />
osoba do kontaktu:<br />
Dorota Kiliańska przewodnicząca ZGPTP;<br />
email: zgptpiel@gmail.com<br />
opracowanie:<br />
mgr Agnieszka Kubiak,<br />
mgr Dorota Pietrzak<br />
FAKTY O HIV I AIDS<br />
Dlaczego konieczne jest posiadanie<br />
wiedzy na temat HIV i AIDS?<br />
Ponieważ liczba osób zakażonych<br />
HIV, a w następstwie tego chorych<br />
na AIDS, wciąż wzrasta. Istotny jest<br />
również fakt, że w przeciwieństwie<br />
do tego co często mówią ludzie, każdy<br />
– bez względu na swoją przynależność<br />
rasową, wyznanie religijne<br />
lub orientację seksualną – może ulec<br />
zakażeniu. W związku z tym wiedza<br />
na temat HIV i AIDS jest niezbędna<br />
każdemu człowiekowi.<br />
AIDS to zespół chorobowy, który<br />
powstaje w wyniku spadku odporności<br />
organizmu. Obejmuje wiele schorzeń<br />
zakaźnych i nowotworowych.<br />
Rozwijają się one na skutek postępującego<br />
uszkodzenia układu immunologicznego<br />
człowieka. Nazwa pochodzi<br />
od słów: Acquired Immune Deficiency<br />
Syndrome (zespół nabytego upośledzenia<br />
odporności). Pierwsze przypadki<br />
AIDS opisano w 1981 roku w Stanach<br />
Zjednoczonych u homoseksualnych<br />
mężczyzn, a następnie u obojga<br />
płci przyjmujących dożylne narkotyki.<br />
Zdiagnozowano wówczas tzw. zakażenia<br />
oportunistyczne i nowotwory, które<br />
wcześniej występowały sporadycznie.<br />
Okazało się, że zachorowania dotyczą<br />
również osób cierpiących na hemofilię.<br />
Od 1983 roku, kiedy opisano<br />
pierwsze przypadki AIDS w Afryce,<br />
wiadomo było, że zakażenie szerzy się<br />
drogą kontaktów heteroseksualnych<br />
i z matki na płód.<br />
Czynnikiem wywołującym AIDS<br />
jest drobnoustrój nazwany ludzkim wirusem<br />
upośledzenia odporności HIV<br />
(ang. Human Immunodeficiency Virus).<br />
Za jego odkrywców uznano Francuza<br />
Luca Montagiera i Amerykanina Roberta<br />
Gallo, którym udało się – niezależnie<br />
od siebie – wyizolować czynnik<br />
odpowiedzialny za uszkodzenie układu<br />
immunologicznego.<br />
Okazało się, że wirus ten należy do<br />
rodziny retrowirusów i ma powinowactwo<br />
do limfocytów T człowieka.<br />
Nazwę HIV ustalono w 1986 roku.<br />
Retrowirusy posiadają materiał genetyczny<br />
zakodowany w RNA. Aby móc<br />
się namnażać w komórkach organizmu<br />
(czyli replikować), muszą zawierać enzym<br />
„przepisujący” informację genetyczną<br />
z RNA na DNA. Dokonuje się<br />
to przy udziale wirusowego enzymu –<br />
odwrotnej transkryptazy. Dotychczas<br />
wyodrębniono 8 podtypów (genotypów)<br />
wirusa HIV i oznaczono je kolejnymi<br />
literami alfabetu od A do H.<br />
różnią się one m.in. stopniem „zakaźności”.<br />
HIV namnażając się w organizmie<br />
gospodarza stale ulega mutacjom,<br />
tak więc u jednego chorego występuje<br />
ogromna liczba zróżnicowanych<br />
wariantów wirusa. Ma to szczególne<br />
znaczenie dla skuteczności leków antyretrowirusowych,<br />
gdyż część zmutowanych<br />
wirusów jest niewrażliwa<br />
na podawane preparaty. Namnażanie<br />
się HIV powoduje śmierć limfocytów.<br />
Nowe komórki pojawiają się znacznie<br />
wolniej niż są niszczone i dlatego ustrój<br />
niejako „przegrywa” walkę z zakażeniem.<br />
Zmniejszona liczba limfocytów<br />
jest przyczyną zwiększonej wrażliwości<br />
organizmu na niektóre infekcje i<br />
choroby nowotworowe. Kiedy układ<br />
odpornościowy jest już mocno osłabiony,<br />
rozwija się AIDS. Badania immunologiczne<br />
krwi oraz pojawienie<br />
się specyficznych infekcji wskazują,<br />
że zakażenie HIV postępuje w kierunku<br />
AIDS.<br />
ZAKAŻENIE HIV<br />
MOŻE NASTĄPIĆ<br />
NA SKUTEK:<br />
– kontaktu seksualnego z osobą zakażoną<br />
(dopochwowego, doodbyt-<br />
2 (208) <strong>2009</strong><br />
9
Pielęgniarstwo<br />
niczego lub oralno-genitalnego),<br />
a także poprzez kontakt z zakażoną<br />
krwią.<br />
Jest to najczęstszy sposób szerzenia<br />
się HIV. Wirus może być przenoszony<br />
z każdej zakażonej osoby na jej partnera<br />
seksualnego (z mężczyzny na kobietę,<br />
z kobiety na mężczyznę, z mężczyzny<br />
na mężczyznę oraz niezwykle<br />
rzadko z kobiety na kobietę). Współwystępowanie<br />
innych chorób przenoszonych<br />
drogą płciową (z ang. STD –<br />
Sexually Transmiter Diseases) zwiększa<br />
ryzyko zakażenia HIV. Szczególnie<br />
niebezpieczne są choroby wywołujące<br />
owrzodzenia narządów płciowych.<br />
Ułatwiają one wniknięcie wirusa<br />
do organizmu, ponieważ większa<br />
powierzchnia błony śluzowej ma wówczas<br />
kontakt z HIV.<br />
– przetoczenia krwi lub preparatów<br />
krwiopochodnych uzyskanych od<br />
dawców zakażonych HIV<br />
– używania sprzętu do iniekcji (igły<br />
i strzykawki) oraz innych narzędzi<br />
naruszających ciągłość tkanek (np.<br />
przy tatuowaniu), z których korzystali<br />
zakażeni HIV<br />
– przeniesienie wirusa z matki na<br />
dziecko – może dojść w czasie ciąży,<br />
porodu, a także podczas karmienia<br />
piersią<br />
NIE MOŻNA<br />
ZAKAZIĆ SIĘ HIV PRZEZ:<br />
– kaszel lub kichanie<br />
– ukąszenia owadów<br />
– wodę i żywność<br />
– pocałunek<br />
– uścisk dłoni<br />
– kontakty w pracy lub szkole<br />
– wspólne korzystanie z: łaźni publicznych,<br />
toalet, telefonów, basenów,<br />
kubków, szklanek, talerzy i innych<br />
przedmiotów codziennego użytku<br />
Od momentu zakażenia do rozwoju<br />
AIDS mija przeciętnie 10-12 lat.<br />
U niektórych chorych progresja choroby<br />
może być szybsza. Historia naturalna<br />
zakażenia HIV obejmuje następujące<br />
etapy:<br />
1. przedostanie się wirusa do krwioobiegu.<br />
2. inkubacja (wylęganie) – trwa 2-6 tygodni.<br />
3. ostra choroba retrowirusowa –<br />
pierwsze objawy kliniczne zakażenia<br />
występują u większości (nawet<br />
80 %) chorych i związane są z<br />
szybkim namnażaniem się wirusa.<br />
W czasie 2-6 tygodni po wniknięciu<br />
HIV do organizmu występują<br />
objawy podobne do grypy (gorączka,<br />
uczucie ogólnego „rozbicia”,<br />
bóle mięśni i stawów), połączone z<br />
powiększeniem węzłów chłonnych,<br />
czasem z wysypką na skórze i zmianami<br />
na śluzówkach jamy ustnej.<br />
Ten zestaw objawów nazywany jest<br />
zespołem mononukleozopodobnym,<br />
gdyż przypomina też symptomy wirusowej<br />
choroby zwanej mononukleozą<br />
zakaźną. Sporadycznie występują<br />
infekcje układu nerwowego:<br />
aseptyczne zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych,<br />
zapalenia mózgu<br />
i rdzenia kręgowego, neuropatie<br />
obwodowe. Objawy ostrej choroby<br />
retrowirusowej mijają samoistnie,<br />
są na tyle niecharakterystyczne, że<br />
rzadko stanowią podstawę rozpoznania<br />
zakażenia HIV.<br />
4. wczesne zakażenie HIV – okres od<br />
chwili zakażenia do ok. 6 miesiąca–<br />
w tym czasie ustala się pewien stan<br />
równowagi między replikacją wirusa<br />
a układem immunologicznym Postęp<br />
zakażenia i szybkość progresji<br />
zależy od tempa namnażania się wirusa<br />
i poziomu na którym ustabilizuje<br />
się (czasowo) system odporności.<br />
5. okres utajenia (bezobjawowe lub<br />
skąpoobjawowe zakażenia HIV)<br />
u dorosłych trwa od kilku miesięcy<br />
do kilku lat, natomiast u dzieci<br />
okres bezobjawowy jest krótszy.<br />
6. „objawowe” zakażenie HIV – (dawna<br />
nazwa: zespół związany z AIDS)-<br />
występują objawy upośledzenia odporności<br />
zawarte w kategorii klinicznej<br />
B<br />
7. zespół nabytego upośledzenia odporności<br />
(AIDS) rozpoznawany jest<br />
w chwili wystąpienia jednej z kilkudziesięciu<br />
chorób wskaźnikowych<br />
Osoby żyjące z HIV nawet jeśli nie<br />
mają żadnych objawów chorobowych,<br />
mogą zakażać innych. Tylko u ok. 1%<br />
seropozytywnych osób, być może nigdy<br />
nie rozwinie się AIDS. Mówi się<br />
wówczas o tzw. niepostępującym zakażeniu<br />
HIV.<br />
KLASYFIKACJA<br />
ZAKAŻENIA HIV:<br />
W zależności od występujących objawów<br />
zakażenie kliniczne dzieli się na<br />
3 kategorie kliniczne – A, B, C:<br />
– kategoria kliniczna A – ostra choroba<br />
retrowirusowa, uogólnione powiększenie<br />
węzłów chłonnych i bezobjawowy<br />
okres zakażenia<br />
– kategoria kliniczna B – objawy wynikające<br />
z zakażenia HIV lub związane<br />
z upośledzeniem odporności<br />
komórkowej. Można do nich zaliczyć<br />
m.in.:<br />
• kandydozę śluzówek jamy ustnej,<br />
• leukoplakię włochatą<br />
• półpasiec nawracający<br />
• zmiany dysplastyczne w obrębie<br />
szyjki macicy<br />
• małopłytkowość ze skazą krwotoczną<br />
(plamica małopłytkowa).<br />
Rozpoznanie schorzeń z kategorii B<br />
wyklucza możliwość przejścia do kategorii<br />
A (tzn. osoba, u której w wyniku<br />
leczenia ustąpiły wymienione wyżej<br />
stany chorobowe, nie może być ponownie<br />
zakwalifikowana do kategorii A)<br />
– kategoria kliniczna C – choroby zawarte<br />
w definicji AIDS, tzw. choroby<br />
wskaźnikowe. Należą do nich zakażenia<br />
oportunistyczne, nowotwory<br />
oraz zespoły chorobowe z bezpośrednim<br />
oddziaływaniem HIV na<br />
„gospodarza”.<br />
Większość ludzi żyjących z HIV<br />
wie, że są zakażeni. Zakażony organizm<br />
wytwarza przeciwciała anty-<br />
-HIV w ilościach wykrywalnych dostępnymi<br />
testami zazwyczaj od 4-6<br />
tygodni do trzech miesięcy od chwili<br />
wniknięcia wirusa. Bardzo rzadko<br />
przeciwciała wykrywa się między<br />
3 a 6 miesiącem, zupełnie wyjątkowo<br />
po 6 miesiącach. Ważna jest więc znajomość<br />
objawów i schorzeń, których<br />
10 W CIENIU CZEPKA
Neonatologia<br />
wystąpienie może wskazywać na zakażenie<br />
HIV.<br />
Testy przesiewowe, stosowane do<br />
wykrywania zakażeń HIV, stwierdzają<br />
obecność przeciwciał anty-HIV, nie<br />
zaś samego wirusa. Testy charakteryzują<br />
się bardzo wysoką czułością sięgającą<br />
99,5% oraz swoistością wynoszącą<br />
99,8%. Ze względu na wysoką<br />
czułość testów wynik może czasami<br />
wypaść dodatnio, mimo braku przeciwciał<br />
anty-HIV we krwi. Mówi się<br />
wówczas o wyniku fałszywie dodatnim.<br />
Dla upewnienia się, że wynik<br />
nie jest fałszywy zawsze wykonuje się<br />
tzw. test potwierdzenia, który zapewnia<br />
wiarygodność dodatniego wyniku.<br />
Testy na obecność przeciwciał anty-HIV<br />
są rozstrzygające po upływie<br />
trzech miesięcy od momentu zakażenia<br />
(okienko serologiczne). Bardzo<br />
rzadko wynik fałszywie ujemny może<br />
wystąpić do sześciu miesięcy.<br />
O wyniku fałszywie ujemnym mówimy<br />
wówczas, gdy w badaniu próbki<br />
krwi na obecność przeciwciał anty-<br />
HIV uzyskujemy wynik ujemny,<br />
podczas gdy dana osoba jest zakażona<br />
i wynik ten powinien być dodatni.<br />
Możliwość wystąpienia wyniku fałszywie<br />
ujemnego musi być przedyskutowana<br />
z pacjentem, o ile jego dotychczasowy<br />
styl życia niesie ryzyko zakażenia<br />
HIV. W takich sytuacjach, aby<br />
upewnić się, że dana osoba nie jest zakażona,<br />
konieczne jest ponowne wykonanie<br />
testu po pewnym czasie. Najczęstszą<br />
przyczyną wystąpienia wyniku<br />
fałszywie ujemnego jest wykonanie<br />
badania we wczesnym okresie zakażenia<br />
(w „okienku serologicznym”), kiedy<br />
nie doszło jeszcze do wytworzenia<br />
przeciwciał. Należy jednak pamiętać,<br />
że osoba, której status serologiczny jest<br />
w danej chwili ujemny, może ulec zakażeniu<br />
następnego dnia.<br />
Opracowanie na podstawie :<br />
– „Fakty na temat HIV i AIDS dla pielęgniarek<br />
i położnych” Krajowe Centrum ds. AIDS;<br />
Warszawa 2008<br />
– „Co musisz wiedzieć o HIV i AIDS” mgr<br />
Katarzyna Walkowska-Iwańska, dr Anna Marzec-Bogusławska;<br />
Warszawa 2008<br />
Małgorzata Narożna<br />
licencjat pielęgniarstwa<br />
Akademicki Szpital Kliniczny we Wrocławiu<br />
WCZESNA DIAGNOSTYKA<br />
WAD SŁUCHU<br />
METODĄ REJESTRACJI<br />
WYWOŁANYCH OTOEMISJI<br />
AKUSTYCZNYCH<br />
W BADANIACH PRZESIEWOWYCH<br />
NOWORODKÓW<br />
Badania dotyczące wczesnej diagnostyki<br />
wad słuchu przeprowadziłam<br />
z myślą o koleżankach pielęgniarkach<br />
i położnych, które wykonują<br />
tą olbrzymią pracę dla wszystkich<br />
nowo narodzonych dzieci w naszym<br />
kraju. Ośrodek w którym pracuję<br />
Akademicki Szpital – Neonatologia<br />
– OITN badania przesiewowe<br />
słuchu u noworodków wykonuje<br />
już 6 lat, a w całym kraju program<br />
funkcjonuje od 4 lat. Obecnie Polska<br />
zliczana jest do czołówki najlepiej<br />
przebadanych, pod względem wad<br />
słuchu, państw na świecie.<br />
Warunkiem niezbędnym do wykształcenia<br />
mowy i komunikowania się<br />
w sposób właściwy gatunkowi ludzkiemu<br />
jest prawidłowy słuch. Ma on zasadnicze<br />
znaczenie dla rozwoju języka,<br />
warunkuje poznawanie i rozumienie,<br />
wpływa na rozwój psychiczny, społeczny<br />
i intelektualny. U człowieka proces<br />
słyszenia zaczyna się od 24 miesiąca<br />
życia płodowego. Dziecko już w łonie<br />
matki reaguje na dźwięki, a od momentu<br />
narodzin zaczyna długi i skomplikowany<br />
proces rozwoju mowy i komunikacji.<br />
Sześciotygodniowe niemowlę<br />
wykazuje zainteresowanie dźwiękami<br />
z otoczenia, a w 6 miesiącu życia potrafi<br />
umiejscowić źródło dźwięku, wyraża się<br />
to zwracaniem głowy w kierunku źródła<br />
dźwięku. Roczne dziecko rozumie<br />
i wykonuje proste polecenia oraz wypowiada<br />
pierwsze słowa, a w drugim roku<br />
życia buduje proste zdania. W przypadku<br />
dzieci niedosłyszących od urodzenia<br />
proces ten jest bardzo zaburzony. Brak<br />
dopływu bodźców dźwiękowych uniemożliwia<br />
naturalne komunikowanie<br />
się. Dzieci z głębokim uszkodzeniem<br />
słuchu nigdy samoistnie nie są w stanie<br />
nauczyć się mówić. Niedosłuch znacznego<br />
stopnia dostrzegany jest przez rodziców<br />
w drugim półroczu życia dziecka<br />
(brak reakcji na głośne dźwięki, rozwoju<br />
mowy), lżejsza jego postać jest rozpoznawana<br />
przez otoczenie dopiero w 2<br />
-3 roku życia.<br />
Badania dowodzą, że krytyczny okres<br />
w rozwoju mowy obejmuje pierwsze<br />
6 miesięcy życia. Stąd też tak ważne<br />
jest wczesne wykrycie niedosłuchu, odpowiednie<br />
leczenie (protezowanie aparatami<br />
słuchowymi) i rehabilitacja pozwalają<br />
dzieciom z wadą słuchu rozwijać<br />
się podobnie jak tym bez wad receptora.<br />
Późno rozpoczęte leczenie i rehabilitacja<br />
są przyczyną zaburzonego lub całkowi-<br />
2 (208) <strong>2009</strong><br />
11
Neonatologia<br />
cie niemożliwego rozwoju mowy.<br />
Przy współpracy Fundacji Wielkiej<br />
Orkiestry Świątecznej Pomocy oraz<br />
Pana Ministra Zdrowia prof. Mariusza<br />
Łapińskiego w 2002 r. w wybranych<br />
ośrodkach wprowadzony został<br />
Program Powszechnych Przesiewowych<br />
Badań Słuchu Noworodków. W całym<br />
kraju program ten obowiązuje od<br />
1.01.2004 r.<br />
Wprowadzenie badań przesiewowych<br />
słuchu u noworodków jest w pełni<br />
uzasadnione, gdyż tylko 50% dzieci<br />
z uszkodzeniem słuchu jest zakwalifikowanych<br />
do grupy z dodatnimi czynnikami<br />
ryzyka, poszerza to grupę wymagającą<br />
troskliwej obserwacji. Światowe<br />
statystyki podają, że 1 – 6 dzieci na<br />
1000 rodzi się z zaburzeniami słuchu<br />
różnego stopnia.<br />
W Polsce średnio rodzi się 400 000<br />
dzieci rocznie. Można więc ocenić, że<br />
każdego roku rodzi się w naszym kraju<br />
od 400 do 2400 dzieci z głębokim<br />
uszkodzeniem słuchu, z obustronnym<br />
niedosłuchem średniego stopnia lub niedosłuchem<br />
jednostronnym.<br />
U dzieci do 5 roku życia 90% przypadków<br />
zaburzeń słuchu jest spowodowane<br />
uszkodzeniami wrodzonymi lub<br />
nabytymi w okresie noworodkowym.<br />
Tylko 10% stanowią zaburzenia nabyte<br />
w późniejszym okresie życia.<br />
Głęboki niedosłuch występuje 6 razy<br />
częściej niż wrodzona niedoczynność<br />
tarczycy i 15 razy częściej niż fenyloketonuria,<br />
czyli schorzenia, których występowanie<br />
powszechnie jest monitorowane<br />
u noworodków.<br />
Powyższe dane epidemiologiczne<br />
wskazują na ogromną wagę i skalę problemu<br />
wad słuchu.<br />
Zgodnie z wytycznymi amerykańskich<br />
i europejskich niezależnych konsultantów<br />
Joint Commitee on Infant Hearing<br />
European Consensus Development<br />
Conference on Neonatal Hearing Screening<br />
z 1999 roku zaleca się wprowadzenie<br />
we wszystkich krajach powszechnych<br />
przesiewowych badań słuchu u noworodków.<br />
Najważniejszym celem badań jest<br />
skrócenie czasu wykrywania wad słuchu<br />
u dzieci do 3 miesiąca życia, tak, aby<br />
diagnozowanie, zaopatrzenie w aparaty<br />
słuchowe i rehabilitacja mogły nastąpić<br />
przed 6 miesiącem życia.<br />
W Polsce Powszechne Przesiewowe<br />
Badania Słuchu u Noworodków zostały<br />
zatwierdzone Rozporządzeniem<br />
Ministra Zdrowia z dn. 10 lipca 2003<br />
roku w sprawie świadczeń zdrowotnych,<br />
w szczególności badań przesiewowych,<br />
oraz okresów, w których te<br />
badania są przeprowadzane.<br />
Załącznik nr 2 określa, iż badanie<br />
słuchu metodami obiektywnymi (otoemisja<br />
akustyczna lub słuchowe potencjały<br />
wywołane pnia mózgu) powinny<br />
być wykonane na oddziale noworodkowym<br />
w terminie do 4 doby życia.<br />
W badaniach przesiewowych słuchu<br />
u noworodków stosowane są metody<br />
obiektywnej oceny narządu słuchu,<br />
ponieważ noworodek ani niemowlę<br />
nie jest pacjentem, który w jakikolwiek<br />
sposób może współpracować podczas<br />
badania.<br />
Do tych metod należą m.in. wywołane<br />
otoemisje akustyczne (OAE).<br />
Ucho nie tylko odbiera, ale i emituje<br />
dźwięki, które można zarejestrować<br />
bardzo czułą sondą umieszczona<br />
w przewodzie słuchowym.<br />
Źródłem otoemisji są prawidłowo<br />
funkcjonujące komórki słuchowe<br />
w uchu wewnętrznym. Ponieważ otoemisje<br />
są bardzo ciche, badanie przeprowadza<br />
się podczas snu dziecka, w drugiej<br />
dobie życia. Jeżeli wynik badania<br />
jest wątpliwy, badanie powtarza się zanim<br />
dziecko opuści oddział noworodkowy.<br />
Zarejestrowanie otoemisji oznacza,<br />
że w chwili badania komórki słuchowe<br />
są sprawne. Dziecko otrzymuje certyfikat<br />
w kolorze niebieskim, który wklejany<br />
jest do książeczki zdrowia dziecka.<br />
Jeżeli otoemisje nie zostały zarejestrowane,<br />
a badanie powtórne potwierdziło<br />
nieprawidłowy wynik, do książeczki<br />
zdrowia dziecka zostanie wklejony<br />
certyfikat w kolorze żółtym. Noworodek<br />
jest kierowany na badania diagnostyczne,<br />
które należy wykonać zanim<br />
dziecko ukończy trzeci miesiąc życia.<br />
Adres odpowiedniej placówki audiologicznej<br />
lub laryngologicznej rodzice<br />
otrzymują przy wypisie dziecka z oddziału<br />
neonatologicznego.<br />
BADANIA WŁASNE<br />
Cel pracy<br />
Celem pracy jest ocena słuchu u noworodków<br />
z grupy ryzyka uszkodzenia<br />
słuchu przy wykorzystaniu metody<br />
pomiaru otoemisji akustycznych oraz<br />
przedstawienie zależności pomiędzy<br />
wczesna diagnostyką niedosłuchu na<br />
oddziałach noworodkowych, a edukacją<br />
rodziców oraz ilością dzieci, które zgłaszane<br />
są do ośrodków wczesnej diagnostyki<br />
audiologicznej.<br />
Sposób realizacji badań.<br />
Badania zrealizowano w oparciu<br />
o kolejne kroki:<br />
1. Wybór grupy dzieci poddanych badaniom,<br />
czasu prowadzenia badań<br />
i osób nadzorujących badania.<br />
2. Wyodrębnienie czynników ryzyka,<br />
które mogą wpłynąć na wyniki otoemisji.<br />
3. Ocena otrzymanych wyników otoemisji<br />
akustycznych w badanych grupach<br />
noworodków.<br />
4. Przedstawienie zależności pomiędzy<br />
wczesną diagnostyką noworodków<br />
i edukacją rodziców, a świadomością<br />
bezwzględnej konieczności prowadzenia<br />
wczesnej diagnostyki i rehabilitacji<br />
audiologicznej.<br />
MATERIAŁ I METODY.<br />
Badania przesiewowe na wybranej<br />
grupie noworodków.<br />
Materiał moich badań stanowiły noworodki<br />
od 1 dnia życia do 3 miesiąca<br />
życia przebywające na Fizjologii i Patologii<br />
oraz Intensywnej Terapii Oddziału<br />
Neonatologii w Akademickim Szpitalu<br />
Klinicznym we Wrocławiu.<br />
Badania wykonano w czasie od<br />
1.01.2007 do 31.12.2007.<br />
Przesiewowe badania słuchu noworodków<br />
i wcześniaków na Oddziale Intensywnej<br />
Terapii Noworodka wykonałam<br />
osobiście. Wraz z lekarzem prowadzącym<br />
wypełniałam dokumentację<br />
medyczną, a przy współpracy z Pielęgniarką<br />
Oddziałową przesyłałam dane<br />
drogą elektroniczną do bazy danych<br />
w Warszawie.<br />
12 W CIENIU CZEPKA
Neonatologia<br />
Szkolenie teoretyczne i praktyczne<br />
w zakresie badań słuchu metodą wywołanych<br />
otoemisji akustycznych odbyłam<br />
w dn. 18.12.2002 w Ośrodku Wczesnej<br />
Diagnostyki Wad Słuchu Kliniki Otolaryngologii<br />
Akademii Medycznej we<br />
Wrocławiu.<br />
Wybór dzieci do mojej pracy dokonywany<br />
był losowo i stanowił grupę 356<br />
noworodków.<br />
Z grupy tej wytypowano wszystkie<br />
dzieci, u których stwierdzono nieprawidłowości<br />
stanu ogólnego lub oddziaływanie<br />
czynników, które mogą mieć<br />
wpływ na wystąpienie przejściowego<br />
bądź trwałego upośledzenia słuchu<br />
- grupę ryzyka Gr (156 noworodków)<br />
oraz grupę potencjalnie zdrową Gk (200<br />
noworodków).<br />
Czynniki ryzyka jakie brano pod<br />
uwagę, to:<br />
• skrajnie niska urodzeniowa masa ciała<br />
(750 – 1000g)<br />
• bardzo niska urodzeniowa masa ciała<br />
< 1500 g<br />
• intensywna terapia > 7 dni<br />
• sztuczna wentylacja > 5 dni, pobyt<br />
w inkubatorze<br />
• leki oto toksyczne (amino glikozydy,<br />
diuretyki)<br />
• wada wrodzona głowy i szyi, zespoły<br />
wad skojarzonych z niedosłuchem.<br />
Grupę ryzyka Gr – stanowiło 156<br />
noworodków leczonych na Oddziale<br />
Intensywnej Terapii i Patologii Noworodka<br />
(65 noworodków płci żeńskiej<br />
i 91 noworodków płci męskiej). U każdego<br />
z nich wystąpił co najmniej jednego<br />
z czynników ryzyka uszkodzenia<br />
słuchu.<br />
Grupa potencjalnie zdrowa (kontrolna)<br />
Gk – to 200 noworodków, z Oddziału<br />
Fizjologii i Patologii Noworodków<br />
(85 noworodków płci żeńskiej i 115<br />
noworodków płci męskiej), u których<br />
na podstawie wywiadu i dokumentacji<br />
medycznej nie stwierdzono czynników<br />
uszkodzenia słuchu.<br />
Wyniki badania TEOAE (wynik<br />
otoemisji) w grupie Gk.<br />
W badanej grupie dzieci potencjalnie<br />
zdrowych (200 noworodków) wyodrębniono<br />
5 z nich z nieprawidłowym wynikiem TEOAEs, co stanowi 2,5% badanej<br />
populacji. Prawidłowy wynik badania słuchu stwierdzono w 195 przypadkach,<br />
co stanowi 97,5 % badanych dzieci.<br />
Wyniki badań słuchu w grupie Gk ilustruje wykres 1.<br />
Wykres 1 – Wyniki badania słuchu w grupie Gk.<br />
Wśród 5 dzieci z nieprawidłowym wynikiem przesiewowego badania słuchu<br />
stwierdzono niedosłuch obustronny u 2 dzieci i niedosłuch jednostronny u 3 dzieci,<br />
co pokazuje tabela 1.<br />
Nieprawidłowy wynik TEOAEs LICZBA NOWORODKÓW PROCENT (%)<br />
W uchu prawym 1 20 %<br />
W uchu lewym 2 40 %<br />
W obu uszach 2 40%<br />
Wyniki badania otoemisji w Gr.<br />
W grupie dzieci z czynnikami ryzyka (156) przedstawiono na wykresie 2.<br />
Wykres 2 – Wyniki badania słuchu w grupie Gr.<br />
U noworodków z nieprawidłowym wynikiem badania przesiewowego słuchu<br />
2 (208) <strong>2009</strong><br />
13
Neonatologia<br />
obciążonych czynnikami ryzyka na 22 dzieci stwierdzono u 2 dzieci niedosłuch<br />
lewostronny, u 9 dzieci niedosłuch prawostronny, a u 11 dzieci niedosłuch obustronny.<br />
Podział ten przedstawiono w tabeli 2.<br />
Nieprawidłowy wynik TEOAEs LICZBA NOWORODKÓW PROCENT (%)<br />
W uchu prawym 9 40,9 %<br />
W uchu lewym 2 9,1%<br />
W obu uszach 11 50,0%<br />
Porównanie wyników otoemisji akustycznych w Gk i Gr<br />
Wykres 3<br />
W Gk (dzieci<br />
zdrowych) aż 5<br />
miało dodatni wynik<br />
przesiewowego<br />
badania słuchu. W<br />
Gr wynik nieprawidłowy<br />
TEOAE<br />
stwierdzono u 22<br />
noworodków.<br />
słuchu szczególnie ważną rolę odgrywa<br />
edukacja zdrowotna rodziców, która<br />
powinna rozpocząć się już podczas<br />
trwania ciąży matki, zwłaszcza jeśli<br />
występują czynniki powodujące niedosłuch<br />
płodu.<br />
6. Wyczerpujące informacje na temat<br />
konieczności monitorowania narządu<br />
słuchu, leczenia i rehabilitacji, które<br />
otrzymują rodzice, mają ogromne znaczenie<br />
dla ich dalszego postępowania<br />
z niedosłyszącym noworodkiem.<br />
Świadomość rodziców, ich praca,<br />
konsekwencja i wytrwałość<br />
wspierane dostępnymi technikami<br />
medycznymi są w chwili<br />
obecnej jedyną drogą do stworzenia<br />
warunków prawidłowego<br />
rozwoju niedosłyszącego dziecka,<br />
a edukacja zdrowotna rodziców<br />
powinna być kolejnym naturalnym<br />
działaniem po wprowadzeniu<br />
Powszechnych Badań<br />
przesiewowych Słuchu Noworodków.<br />
Literatura u autora.<br />
Przedstawione wyniki wskazują na sens przeprowadzania przesiewowych badań<br />
słuchu także w populacji zdrowo urodzonych dzieci.<br />
WNIOSKI.<br />
1. W badanej populacji noworodków<br />
określano zazwyczaj kilka czynników<br />
ryzyka uszkodzenia słuchu. Były to<br />
najczęściej: wcześniactwo (skrajnie niska<br />
lub bardzo niska masa ciała), zaburzenia<br />
oddychania wymagające sztucznej<br />
wentylacji, pobyt w inkubatorze, leki<br />
ototoksyczne, wady rozwojowe, zespoły<br />
wad szczególnie w obrębie twarzoczaszki.<br />
2. Czynniki ryzyka uszkodzenia słuchu<br />
są przyczyną zaburzeń słuchu i jednocześnie<br />
obniżają parametry otoemisji<br />
akustycznych TEOAE.<br />
3. Uszkodzenia słuchu występują częściej<br />
w grupie dzieci z kilkoma czynnikami<br />
ryzyka, co powoduje potrzebę długotrwałego<br />
nadzoru audiologicznego,<br />
szczególnie u noworodków, gdzie badanie<br />
przesiewowe słuchu zarejestrowano<br />
jako prawidłowe.<br />
4. Nieprawidłowe wyniki badań w grupie<br />
zdrowych dzieci potwierdzają konieczność<br />
przeprowadzania badań przesiewowych<br />
słuchu na całej populacji noworodków.<br />
5. Dla dalszej diagnostyki audiologicznej<br />
dzieci z grupy ryzyka uszkodzenia<br />
Stowarzyszenie<br />
Opieki<br />
Długoterminowej<br />
„Otwarta Dłoń<br />
W 2008 r. z inicjatywy pielęgniarek<br />
powołano Stowarzyszenie<br />
Opieki Długoterminowej<br />
„Otwarta Dłoń” -<br />
siedziba 59—300 Lubin,<br />
ul. Bema 5.<br />
Osoby zainteresowane wsparciem<br />
naszej działalności, na rzecz<br />
osób wymagających profesjonalnej<br />
opieki długoterminowej zapraszamy<br />
do współpracy.<br />
Prezes Stowarzyszenia<br />
Beata Braziuk<br />
(tel. 608292582)<br />
Nr konta bankowego<br />
75 1240 1486 1111 0010 2144 5418<br />
14 W CIENIU CZEPKA
Problemy prawne<br />
MINISTERSTWO ZDROWIA Warszawa, 26 listopad 2008 r.<br />
Departament <strong>Pielęgniarek</strong> i Położnych<br />
Szanowna Pani Prezes<br />
Pani Elżbieta Buczkowska Prezes Naczelnej Rady <strong>Pielęgniarek</strong> i Położnych<br />
Departament <strong>Pielęgniarek</strong> i Położnych przesyła w załączeniu opinię prawną do wiadomości i ewentualnego<br />
wykorzystania, w kwestii pełnienia funkcji pielęgniarki oddziałowej przez ratownika<br />
medycznego.<br />
Z-ca Dyrektora Departamentu <strong>Pielęgniarek</strong> i Położnych Jolanta Skolimowska<br />
W nawiązaniu do maila z dnia<br />
23 października 2008 r. w sprawie<br />
konkursu na stanowisko pielęgniarki<br />
oddziałowej, Departament<br />
<strong>Pielęgniarek</strong> i Położnych<br />
przedkłada następującą opinię.<br />
Kwestie związane z przeprowadzaniem<br />
konkursu min. na stanowisko pielęgniarki<br />
oddziałowej reguluje Rozporządzenie<br />
Ministra Zdrowia i Opieki<br />
Społecznej z dnia 19 sierpnia 1998 r.<br />
w sprawie szczegółowych zasad<br />
przeprowadzania konkursu na niektóre<br />
stanowiska kierownicze w publicznych<br />
zakładach opieki zdrowotnej,<br />
składu komisji konkursowej<br />
oraz ramowego regulaminu przeprowadzania<br />
konkursu (Dz. U. Nr 115,<br />
poz. 749. z późn. zm.).<br />
Natomiast problematykę kwalifikacji<br />
zawodowych wymaganych na stanowisku<br />
pielęgniarki oddziałowej określa<br />
Rozporządzenie Ministra Zdrowia<br />
i Opieki Społecznej z dnia 29 marca<br />
1999 r. w sprawie kwalifikacji wymaganych<br />
od pracowników na poszczególnych<br />
rodzajach stanowisk<br />
pruty w publicznych zakładach opieki<br />
zdrowotnej (Di U. Nr 30. poz. 300,<br />
z późn. zm.). Zgodnie z tabelą stanowiąca<br />
załącznik do tego rozporządzenia<br />
(poz. 28) pielęgniarką oddziałową może<br />
zostać osoba, która ma wykształcenie<br />
wyższe pielęgniarskie lub inne wyższe<br />
mające zastosowanie przy udzielaniu<br />
świadczeń w działalności podstawowej<br />
i średnie medyczne. Ponadto, test<br />
wymagany staż pracy w szpitalu (3 lata).<br />
Z treści tego rozporządzenia wynika.<br />
że kandydatem na stanowisko pielęgniarki<br />
oddziałowej może być osoba<br />
mająca wykształcenie pielęgniarskie<br />
lub inne wyższe mające zastosowanie<br />
przy udzielaniu świadczeń w działalności<br />
podstawowej. Postanowienie<br />
powyższe wskazuje na zasadnicze<br />
wymagane wykształcenie tj. wyższe<br />
pielęgniarskie, dopuszcza jednak<br />
innych kandydatów jednakże pod<br />
warunkiem posiadania wykształcenia<br />
pielęgniarskiego. Za takim rozumowaniem<br />
przemawia wykładnia celowościowa<br />
analizowanych unormowań,<br />
które nie pozwalają na pełnienie<br />
stanowiska pielęgniarki oddziałowej<br />
osobie niemającej prawa do<br />
wykonywania zawodu pielęgniarki,<br />
a co za tym idzie wykształcenia pielęgniarskiego.<br />
Należy zwrócić uwagę,<br />
że przedmiotowe rozporządzenie nie<br />
może być sprzeczne z ustawą z dnia<br />
5 lipca 1996 r, o zawodach pielęgniarki<br />
i położnej (Dz. U. z 2001 r. Nr<br />
57, poz. 602, z późn. zm.), a w szczególności<br />
z art. II ust. 1. zgodnie z którym<br />
zawód pielęgniarki może wykonywać<br />
osoba posiadająca prawo<br />
wykonywania zawodu stwierdzone<br />
przez okręgową radę pielęgniarek<br />
i położnych.<br />
Jednocześnie zgodnie z §8 rozporządzenia<br />
z dnia 19 sierpnia 1998 r. do<br />
konkursu mogą przystąpić osoby posiadające<br />
kwalifikacje wymagane do<br />
zajmowania danego stanowiska w publicznych<br />
zakładach opieki zdrowotnej<br />
określone odrębnymi przepisami.<br />
W omawianym przypadku będzie<br />
to niewątpliwie osoba będąca pielęgniarką.<br />
Powyższa regulacja oznaczają, że<br />
w postępowaniu konkursowym na stanowisko<br />
pielęgniarki oddziałowej nie<br />
mogą brać udziału osoby nieposiadające<br />
kwalifikacji wymaganych do zajmowania<br />
tego stanowiska. Decyzję<br />
o spełnieniu powyższych wymagań<br />
przez kandydatów podejmuje komisja<br />
konkursowa powołana przez właściwy<br />
podmiot tj. podmiot, który utworzył zakład,<br />
albo kierownika zakładu, stanowi<br />
o tym §2 tego rozporządzenia. Tym samym<br />
do wyłącznej kompetencji komisji<br />
konkursowej jest rozstrzygniecie konkursu,<br />
o czym stanowi §13 ust. 1 omawianego<br />
rozporządzenia (komisja konkursowa<br />
wybiera kandydata na dane<br />
stanowisko w drodze tajnego głosowania,<br />
bezwzględną większością głosów).<br />
Zatem, to komisja konkursowa podejmując<br />
decyzję o wyborze na dane stanowisko,<br />
stwierdza czy kandydaci maja<br />
stosowne wykształcenie i doświadczenie<br />
wynikające z załącznika do rozporządzenia<br />
z dnia 29 marca 1999 r.<br />
Z poważaniem<br />
Z-ca Dyrektora Departamentu<br />
<strong>Pielęgniarek</strong> i Położnych<br />
Jolanta Skolimowska<br />
2 (208) <strong>2009</strong><br />
15
Problemy prawne<br />
Sprawa realizacji poboru przez pielęgniarkę<br />
materiału do badań diagnostycznych<br />
na zlecenie lekarza w domu pacjenta<br />
Warszawa dnia 14.01.<strong>2009</strong> r<br />
Opinia<br />
w sprawie pisma NRPiP z dnia<br />
16.12.2008 r nr NRPiP/XVII/219/08.<br />
Sprawa realizacji poboru przez<br />
pielęgniarkę materiału do badań<br />
diagnostycznych na zlecenie lekarza<br />
w domu pacjenta powinna opierać<br />
się na następujących aktach prawnych:<br />
– Rozporządzeniu Ministra Zdrowia<br />
z dnia 23.03.2006 r. w sprawie standardów<br />
jakości dla medycznych laboratoriów<br />
diagnostycznych<br />
/Dz.U nr 61 poz. 435/.<br />
– rozporządzeniu Ministra Zdrowia<br />
z dnia 3.11.2004 r. w sprawie wykazu<br />
zabiegów i czynności polegających<br />
na pobraniu od pacjenta materiałów<br />
do badań /Dz.U nr 247 poz. 24811.<br />
Zarządzenie Prezesa NFZ nr 105/2008/<br />
DSOZ z dnia 5.11.2008 r w sprawie określenia<br />
warunków zawierania i realizacji<br />
umów o udzielanie świadczeń zdrowotnych<br />
wydane na podstawie art. 102 ustawy<br />
oświadczeniach opieki zdrowotnej,<br />
w skrócie ustawy o NFZ wprowadza jednak<br />
istotne zmiany do regulacji rozporządzeniowych.<br />
Rozporządzenie z 3.11 .2004 r. nie wymienia<br />
w ogóle pielęgniarki jako osoby<br />
uprawnionej do poboru materiału do badań<br />
diagnostycznych a więc w sytuacji<br />
gdy taka praktyka jest stosowana zarówno<br />
w sytuacji gdy pielęgniarka działa samodzielnie<br />
/co przepisy dot. rozporządzenia<br />
o wykonywaniu czynności zdrowotnych<br />
bez zlecenia lekarza dopuszczają/ lub na<br />
zlecenie lekarza - to sprawa poboru mate-<br />
riału przez pielęgniarkę powinna być uregulowana<br />
w rozporządzeniu z 3.11.2004 r<br />
poprzez jego nowelizację.<br />
Natomiast w sytuacji gdy pielęgniarka<br />
POZ na zlecenie lekarza pobiera materiał<br />
do badań w domu pacjenta to nie wystarczy<br />
wskazać tylko na rozporządzenie Ministra<br />
Zdrowia w sprawie standardów i obowiązku<br />
stosowania procedur i instrukcji<br />
gdyż taka regulacja jest zbyt ogólna nawet<br />
przy stosowaniu obowiązku zapoznania<br />
się z tymi procedurami przez zlecającego.<br />
Skoro Prezes NFZ chciał uregulować<br />
sprawę poboru materiału w domu pacjenta<br />
przez pielęgniarkę POZ powinien zwrócić<br />
uwagę na lukę prawną dot. ustalania<br />
kosztów związanych z przewozem i zasadami<br />
bezpieczeństwa w toku przewozu<br />
zarówno dla przewożącego jak i materiału<br />
do badań.<br />
Wskazane byłoby szczegółowe uregulowanie<br />
w zarządzeniu Prezesa NFZ a właściwie<br />
w rozporządzeniu dotyczącym standardów<br />
aby zlecający przy zawieraniu<br />
umowy z laboratorium miał obowiązek<br />
ustalić zasady odpłatności dla osoby pobierającej<br />
materiał, koszty przewozu i zasady<br />
bezpieczeństwa.<br />
Pozostawienie sprawy w obecnym<br />
stanie będzie rodziło wiele nieporozumień<br />
a nawet nieprawidłowości i może<br />
wskazywać, że koszty przewozu i zasady<br />
bezpieczeństwa w przewozie materiału<br />
obciążają wyłącznie pielęgniarkę<br />
POZ.<br />
KRAJOWA IZBA<br />
DIAGNOSTÓW LABORATORYJNYCH<br />
03 – 428 Warszawa, ul. Konopacka 4<br />
Radca Prawny<br />
Grażyna Filipowska-Kejna<br />
Stanowisko Prezydium<br />
NRPiP w związku<br />
z wystąpieniem<br />
pana Marka<br />
Twardowskiego<br />
- Podsekretarza Stanu<br />
w Ministerstwie<br />
Zdrowia,<br />
podczas 33 posiedzenia<br />
Sejmu RP<br />
w dniu 8 stycznia<br />
<strong>2009</strong> roku.<br />
Stanowisko zostało przesłane do Prezesa<br />
Rady Ministrów, Michała Boniego – Sekretarza<br />
Stanu w Kancelarii Prezesa Rady<br />
Ministrów, Marszałka Sejmu RP, Klubów<br />
Parlamentarnych Sejmu RP, Poseł Krystyny<br />
Łybackiej, Elżbiety Streker-Dembińskiej.<br />
W związku z wystąpieniem sejmowym<br />
(podczas 33 posiedzenia<br />
Sejmu RP, w dniu 8 stycznia <strong>2009</strong><br />
roku) Podsekretarza Stanu w Ministerstwie<br />
Zdrowia Pana Marka Twardowskiego,<br />
w odpowiedzi na interpelację<br />
poselską zgłoszoną przez<br />
Panią Elżbietę Streker-Dembińską,<br />
Prezydium Naczelnej Rady <strong>Pielęgniarek</strong><br />
i Położnych stwierdza, że<br />
ww. wystąpienie było nierzetelne,<br />
nie przedstawia rzeczywistej sytuacji<br />
pielęgniarek i położnych udzielających<br />
świadczeń opieki zdrowotnej<br />
w podstawowej opiece zdrowotnej,<br />
a także dezinformuje społeczeństwo<br />
w zakresie faktycznej<br />
realizacji świadczeń zdrowotnych<br />
w podstawowej opiece zdrowotnej<br />
na rzecz ubezpieczonych.<br />
16 W CIENIU CZEPKA
Problemy prawne<br />
UZASADNIENIE<br />
Słusznie Pan Marek Twardowski zauważył, że<br />
kwestie pracy i zadań pielęgniarek rodzinnych<br />
(podstawowej opieki zdrowotnej – poz) reguluje<br />
m. in. rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia<br />
20 października 2005 roku w sprawie zakresu zadań<br />
lekarza, pielęgniarki i położnej poz. Zgodnie<br />
z załącznikiem nr 2 część 1 ust. 1 tego aktu<br />
prawnego pielęgniarka i położna poz planuje<br />
i realizuje kompleksową opiekę pielęgniarską<br />
i pielęgnacyjną w miejscu zamieszkania i nauki<br />
świadczeniobiorcy, z uwzględnieniem<br />
miejsca wykonywania świadczeń.<br />
Tymczasem obowiązujące na rok <strong>2009</strong> zarządzenie<br />
Prezesa NFZ nr 105 radykalnie zmieniło<br />
charakter świadczeń pielęgniarek i położnych<br />
poz sprowadzając je wyłącznie do świadczeń<br />
ambulatoryjnych, a jedynie wyjątkowo<br />
udzielanych w domu pacjenta. Ponadto pielęgniarki<br />
i położne wbrew prawu powszechnie<br />
obowiązującemu zostały wewnętrznym<br />
aktem Prezesa NFZ zobowiązane do posiadania<br />
gabinetów, które de facto wyposażeniem<br />
odpowiadają gabinetom zabiegowym,<br />
a nadto pielęgniarki i położne muszą pobierać<br />
i transportować materiał do badań laboratoryjnych,<br />
pobrany w domu u pacjenta do<br />
miejsca wyznaczonego przez lekarza. Pan<br />
Minister zapomniał wspomnieć o obowiązujących<br />
w tym zakresie przepisach prawa ujętych<br />
w rozporządzeniu Ministra Zdrowia z dnia 23<br />
marca 2006 roku w sprawie standardów jakości<br />
dla medycznych laboratoriów diagnostycznych<br />
i mikrobiologicznych. Powyższe rozporządzenie<br />
szczegółowo określa procedurę pobierania<br />
i transportowania pobranego materiału do badań<br />
laboratoryjnych, który traktowany jest jako<br />
materiał zakaźny.<br />
Nie jest zatem zgodne z prawdą twierdzenie<br />
Podsekretarza Stanu M. Twardowskiego,<br />
że nic się nie zmieniło w sposób radykalny.<br />
Nieprawdziwe są stwierdzenia, że w minionych<br />
latach pielęgniarki środowiskowe<br />
(rodzinne) musiały posiadać gabinety zabiegowe.<br />
Przede wszystkim należy podkreślić,<br />
że Podsekretarz Stanu M. Twardowski myli pojęcie<br />
gabinetu pielęgniarki / położnej poz z gabinetem<br />
zabiegowym lekarza poz. Prawdą jest,<br />
iż pielęgniarki i położne w podstawowej opiece<br />
zdrowotnej posiadały pomieszczenie (zgodnie<br />
z rozporządzeniem Ministra Zdrowia z dnia<br />
15 marca 2006 roku w sprawie wymagań technicznych<br />
i sanitarnych dla pomieszczeń, w których<br />
można wykonywać praktykę pielęgniarek<br />
i położnych), zwane – gabinetem pielęgniarki<br />
poz, gabinetem położnej poz, które powinny<br />
być wyposażone w szafkę, biurko i kozetkę,<br />
zgodnie z realizowanymi świadczeniami zdrowotnymi<br />
na rzecz pacjentów. Dopiero od <strong>2009</strong><br />
roku wymaga się, aby pielęgniarki nagle zakładały<br />
gabinety o wyposażeniu identycznym jak<br />
gabinety zabiegowe. Zarządzenie nr 105 nałożyło<br />
na pielęgniarki obowiązek wyposażenia<br />
gabinetu w sprzęt, którego nawet nie<br />
przewiduje rozporządzenie Ministra Zdrowia<br />
z dnia 15 marca 2006 roku w sprawie wymagań<br />
technicznych i sanitarnych dla pomieszczeń,<br />
w których można wykonywać praktykę<br />
pielęgniarek i położnych.<br />
Należy podkreślić, że lekarze poz na założenie<br />
i wyposażenie takiego gabinetu otrzymali<br />
fundusze na ten cel, a ich wielokrotnie<br />
wyższa niż pielęgniarek poz stawka kapitacyjna<br />
uwzględnia utrzymanie gabinetu zabiegowego<br />
i punktu szczepień.<br />
Przez wiele lat system POZ funkcjonował<br />
w oparciu o pielęgniarkę rodzinną i pielęgniarkę<br />
praktyki, która pracowała w gabinecie zabiegowym.<br />
Do chwili obecnej tak jest w wielu placówkach.<br />
Nie jest zgodne z prawdą, iż z obowiązkiem<br />
posiadania gabinetów zabiegowych<br />
nie zgadza się mała grupa pielęgniarek środowiskowych.<br />
Stanowisko w tej sprawie jest jednoznaczne,<br />
gdyż takiego typu postanowienia są po prostu<br />
niezgodne z obowiązującymi przepisami, rolą<br />
i funkcją pielęgniarki rodzinnej w podstawowej<br />
opiece zdrowotnej. Nie może być przecież tak,<br />
że pielęgniarka będzie cały dzień pracować<br />
w gabinecie i wykonywać świadczenia lecznicze<br />
ambulatoryjne, dla pacjentów chodzących,<br />
które powinny zostać wykonane w<br />
gabinecie zabiegowym, a pacjenci obłożnie<br />
i przewlekle chorzy będą godzinami czekać<br />
w domach na wizytę pielęgniarki.<br />
Prawdą jest, że przedstawiciele pielęgniarek<br />
rodzinnych spotykali się z przedstawicielami<br />
Ministerstwa Zdrowia i Narodowego Funduszu<br />
Zdrowia. Podczas tych spotkań doszło do<br />
wspólnych uzgodnień, których niestety NFZ nie<br />
chce realizować.<br />
Twierdzenia Podsekretarza Stanu M. Twardowskiego,<br />
że system funkcjonuje dobrze, są<br />
sprzeczne z rzeczywistością; być może dla lekarzy<br />
funkcjonuje on faktycznie dobrze. Systematycznie<br />
wzrastała stawka kapitacyjna bazowa,<br />
wprowadzono sześć progów wagowych związanych<br />
z wiekiem pacjenta oraz dla podopiecznych<br />
domów pomocy społecznej, dodatkowe<br />
środki obejmują katalog porad w zakresie realizacji<br />
programów profilaktycznych określonego<br />
rodzaju. Lekarz poz realizuje zadania głównie<br />
w przychodni, a tylko w medycznie uzasadnionych<br />
przypadkach – poprzez wizyty domowe.<br />
Pielęgniarki i położne głównie wykonują swoje<br />
zadania w miejscu zamieszkania chorego. Na<br />
pierwszym miejscu należy jednak mieć na<br />
uwadze zawsze dobro pacjenta, także tego<br />
obłożnie chorego, który np. czeka w domu<br />
na kroplówkę i podanie leków. Nie do pomyślenia<br />
jest, aby pielęgniarka środowiskowa jednocześnie<br />
wykonywała zabiegi zlecane przez<br />
lekarzy w gabinecie, świadczyła usługi w domu<br />
pacjenta i transportowała samodzielnie wszystkimi<br />
dostępnymi środkami transportu materiał<br />
zakaźny, nie otrzymując za to wynagrodzenia.<br />
Obecne wymagania na <strong>2009</strong> rok są nierealne<br />
w stosunku do pielęgniarek środowiskowych<br />
i naruszają ich prawa do wykonywania<br />
zawodu zgodnie z wykształceniem.<br />
Ponadto należy podkreślić, że niepubliczne<br />
zakłady opieki zdrowotnej, utworzone przez pielęgniarki<br />
lub położne i realizujące świadczenia<br />
zdrowotne w rodzaju podstawowa opieka zdrowotna<br />
w zakresie świadczeń pielęgniarki poz /<br />
położnej poz, jako forma organizacyjna świadczeniodawcy<br />
powinny być zrównane w zakresie<br />
warunków kontraktowania w odniesieniu do pomieszczeń,<br />
z indywidualnymi i grupowymi praktykami<br />
pielęgniarek.<br />
Pielęgniarki środowiskowe (rodzinne) od<br />
lat walczą o to, aby wszyscy świadczeniodawcy<br />
byli traktowani równo i żeby nie było sytuacji,<br />
że nakłada się praktycznie z dnia na dzień<br />
na jednych świadczeniodawców niemożliwe do<br />
spełnienia i wymagające ogromnych nakładów<br />
finansowych obowiązki, natomiast pozostali<br />
świadczeniodawcy mają przez lata takie same<br />
warunki udzielania świadczeń, albo z roku na rok<br />
korzystniejsze, a nawet preferencyjne.<br />
Powyższe wskazuje na działania ustawodawcy,<br />
które powodują chaos i niespójność<br />
systemu ochrony zdrowia, co prowadzi do<br />
nadużyć interpretacyjnych w praktyce.<br />
Prezes<br />
(-)Elżbieta Buczkowska<br />
2 (208) <strong>2009</strong><br />
17
Problemy prawne<br />
Opracowała<br />
Teresa Fichtner- Jeruzel<br />
Od dawna wiadomo, że eksperymenty medyczne<br />
niosą postęp w metodach leczenia. Gdyby<br />
zaprzestano eksperymentów medycznych<br />
mogłoby dojść do zahamowania jakiegokolwiek<br />
postępu wleczeniu i profilaktyce chorób.<br />
Eksperyment medyczny jest eksperymentem<br />
naukowym prowadzonym na ludziach. Jest<br />
to jedna z metod badawczych stosowanych we<br />
współczesnej medycynie i służy opracowaniu nowych<br />
metod profilaktycznych, leczniczych i diagnostycznych.<br />
Dużo uwagi problematyce eksperymentu<br />
medycznego poświęca ustawa o zawodzie<br />
lekarza i lekarza dentysty oraz ustawa- Prawo<br />
farmaceutyczne. Eksperyment medyczny<br />
przeprowadzany na ludziach może być eksperymentem<br />
leczniczym lub badawczym.<br />
Eksperymentem leczniczym jest wprowadzenie<br />
przez lekarza nowych lub tylko częściowo<br />
wypróbowanych metod diagnostycznych,<br />
leczniczych lub profilaktycznych w celu osiągnięcia<br />
bezpośredniej korzyści dla zdrowia osoby<br />
leczonej.<br />
Eksperyment badawczy ma przede wszystkim<br />
na celu wyjaśnienie określonego problemu<br />
naukowego i rozszerzenie wiedzy medycznej.<br />
Szczególnym rodzajem eksperymentów medycznych<br />
są badania kliniczne. Są to eksperymenty<br />
zarówno badawcze jak i lecznicze. Dotyczą<br />
one produktów leczniczych oraz wyrobów<br />
medycznych.<br />
Badaniem klinicznym produktu leczniczego<br />
jest eksperyment medyczny prowadzony<br />
z udziałem ludzi w celu odkrycia lub potwierdzenia<br />
klinicznych i farmakologicznych skutków<br />
działania jednego lub wielu badanych produktów<br />
leczniczych. Produkt leczniczy potocznie<br />
nazywamy „lekiem”.<br />
Badaniem klinicznym wyrobu medycznego<br />
jest eksperyment medyczny prowadzony na<br />
ludziach w celu sprawdzenia czy w normalnych<br />
warunkach użytkowania nie ma niepożądanego<br />
działania wyrobu. Ma również na celu ocenę czy<br />
spodziewany efekt działania wyrobu przeważa<br />
nad ryzykiem związanym z tym działaniem.<br />
Nie wszystkie wyroby medyczne wymagają<br />
przed ich dopuszczeniem do obrotu badań<br />
klinicznych. Szczegółowa klasyfikacja wyrobów<br />
medycznych zawarta jest w ustawie o wyrobach<br />
EKSPERYMENT MEDYCZNY<br />
medycznych oraz w Rozporządzeniu Ministra<br />
Zdrowia w sprawie klasyfikacji wyrobów medycznych<br />
do różnego przeznaczenia.<br />
W śród badań klinicznych produktów leczniczych<br />
wyróżnia się badania I, II, III i IV fazy.<br />
Badanie I fazy to eksperyment medyczny,<br />
w którym nowy lek jest podawany zdrowemu<br />
człowiekowi. Wyjątek stanowią leki o wysokiej<br />
toksyczności np. nowe leki onkologiczne wtedy<br />
uczestnikami badania są ludzie chorzy na schorzenia<br />
nowotworowe. Podczas badania I fazy<br />
nie ocenia się skuteczności terapeutycznej badanego<br />
leku. Głównym celem badania I fazy<br />
jest wstępna ocena bezpieczeństwa stosowania<br />
leku oraz jego tolerancji w stosunku do zastosowanej<br />
dawki.<br />
Badanie II fazy to badanie oceniające skuteczność<br />
terapeutyczną i krótkoterminowe bezpieczeństwo<br />
stosowania nowego leku w danej<br />
jednostce chorobowej. Badanie to może mieć<br />
również na celu uzyskanie odpowiedzi dotyczącej<br />
optymalnego dawkowania leku. Badanie<br />
przeprowadzane jest w małej liczbie uczestników,<br />
często z zastosowaniem grupy kontrolnej<br />
otrzymującej placebo.<br />
Badanie III fazy jest prowadzone w dużych<br />
grupach uczestników, ma na celu określenie bezpieczeństwa<br />
stosowania nowego leku w stosunku<br />
do określonej choroby. Stosowany jest losowy<br />
dobór uczestników oraz w miarę możliwości<br />
podwójnie ślepa próba. W wyniku tego badania<br />
powinno zostać określone występowanie najczęstszych<br />
objawów niepożądanych.<br />
Badanie IV fazy jest badaniem leku, który już<br />
jest wprowadzony na rynek. Celem tego badania<br />
jest ocena długoterminowego bezpieczeństwa<br />
oraz skuteczności jego stosowania.<br />
Jednym z podstawowych warunków prowadzenia<br />
eksperymentu medycznego na ludziach<br />
jest świadoma zgoda osoby biorącej udział<br />
w eksperymencie. Jest to warunek prawny<br />
i etyczny. Świadoma zgoda musi być uzyskana<br />
przed włączeniem osoby do eksperymentu medycznego<br />
i musi być wyrażona na piśmie. Osoba<br />
biorąca udział w eksperymencie medycznym<br />
musi zostać zapoznana z istotą i celem eksperymentu<br />
oraz ze sposobem jego przeprowadzenia.<br />
Musi poznać ryzyko i korzyści z nim zwią-<br />
zane oraz prawa jakie przysługują uczestnikowi<br />
eksperymentu.<br />
Każdy eksperyment medyczny z udziałem<br />
ludzi musi być prowadzony zgodnie z zasadami<br />
etycznymi opracowanymi w tzw. Raporcie Belmonckim<br />
wydanym w roku 1979 przez Narodową<br />
Komisję do spraw Ochrony Uczestników Badań<br />
Biomedycznych i Behawioralnych Są to następujące<br />
zasady: zasada szacunku dla osoby,<br />
zasada dobroczynności oraz zasada sprawiedliwości.<br />
Współcześnie zasady te są powszechnie<br />
akceptowane przez międzynarodową społeczność<br />
badaczy.<br />
Zasada szacunku dla osoby obejmuje obowiązek<br />
poszanowania autonomii innych osób,<br />
wyraża się przede wszystkim w świadomej zgodzie<br />
na udział w eksperymencie. Zgoda na udział<br />
w eksperymencie nie może być wyrażona pod<br />
wpływem zależności od lekarza ani pod jakąkolwiek<br />
presją.<br />
Zasada dobroczynności zobowiązuje do podejmowania<br />
takich działań, które dają maksymalne<br />
korzyści oraz minimalne krzywdy.<br />
Zasada sprawiedliwości dotyczy przede<br />
wszystkim wyboru i rekrutacji uczestników eksperymentu.<br />
Eksperymentem kieruje lekarz posiadający<br />
odpowiednio wysokie kwalifikacje. Eksperyment<br />
medyczny może być przeprowadzony wyłącznie<br />
po wydaniu pozytywnej opinii przez niezależną<br />
komisję bioetyczną.<br />
Komisje biotyczne powołują:<br />
1) okręgowa rada lekarska<br />
2) rektor wyższej uczelni medycznej<br />
3) dyrektor jednostki badawczo- rozwojowej<br />
W skład komisji bioetycznej wchodzą:<br />
1) lekarze specjaliści<br />
2) po jednym przedstawicielu innego zawodu,<br />
w szczególności: duchowny, filozof, prawnik,<br />
farmaceuta, pielęgniarka, którzy posiadają co<br />
najmniej 10 letni staż pracy.<br />
Do składu komisji powoływane są osoby posiadające<br />
wysoki autorytet moralny i wysokie<br />
kwalifikacje specjalistyczne. Komisja bioetyczna<br />
wyraża opinię o projekcie eksperymentu medycznego<br />
w drodze uchwały w tajnym głosowaniu,<br />
przy uwzględnieniu kryteriów etycznych<br />
oraz celowości i wykonalności projektu.<br />
18 W CIENIU CZEPKA
Konsultanci<br />
KONSULTANT KRAJOWY W DZIEDZINIE PIELĘGNIARSTWA EPIDEMIOLOGICZNEGO<br />
Samodzielny Publiczny Szpital Kliniczny im. A. Mielęckiego Śląskiego Uniwersytetu Medycznego<br />
40-027 Katowice, ul. Francuska 20-24, tel. 032 25-91-586, fax. 032 255-40-52,<br />
http://www.pspe.pl<br />
e-mail: beata.ochocka@spskm.katowice.pl,<br />
Opinia Konsultanta Krajowego w dziedzinie<br />
pielęgniarstwa epidemiologicznego w sprawie nakazywania<br />
pielęgniarkom dyżurującym na bloku operacyjnym<br />
w godzinach od 19.00 do 7.00 pomocy w sprawowaniu<br />
opieki pielęgniarskiej w oddziale dziecięcym<br />
w czasie, gdy nie są wykonywane zabiegi operacyjne.<br />
Katowice, dnia 22.12.2008 r.<br />
W świetle wiedzy na temat zakażeń szpitalnych<br />
zawartej między innymi w podstawach<br />
nauki pielęgniarstwo epidemiologiczne,<br />
współczesny szpital jest miejscem<br />
szczególnym. Mimo postępu i wdrożenia<br />
nowoczesnych metod ograniczania ryzyka<br />
ich występowania, zakażenia szpitalne<br />
są nadal przyczyną zachorowalności chorych<br />
i personelu. Z tego powodu w ostatnich<br />
latach w polskich szpitalach wprowadzono<br />
między innymi rejestrację i monitoring<br />
niebezpiecznych drobnoustrojów<br />
chorobotwórczych.<br />
Jednym z podstawowych elementów<br />
programów kontroli zakażeń szpitalnych<br />
jest stale aktualizowana wiedza i świadomość<br />
personelu medycznego oraz kadry<br />
zarządzającej placówkami ochrony zdrowia.<br />
W Ustawie o chorobach zakaźnych<br />
i zakażeniach ustawodawca zobowiązał<br />
kierownika zakładu opieki zdrowotnej do<br />
odpowiedzialności za bezpieczeństwo sanitarno-epidemiologiczne<br />
placówki, chorych<br />
i personelu. Kierownik zakładu odpowiedzialny<br />
jest za wdrożenie i przestrzeganie<br />
procedur zapewniających<br />
ochronę przed zakażeniami. Zapobieganie<br />
zakażeniom w złożonym epidemiologicznie<br />
środowisku szpitalnym, opiera<br />
się na zrozumieniu sposobu szerzenia<br />
się drobnoustrojów chorobotwórczych<br />
i możliwości przerwania łańcucha epidemiologicznego.<br />
W przypadku przemieszczania się<br />
personelu szpitala pomiędzy obszarami<br />
o różnym ryzyku rozprzestrzenianiasię<br />
zakażeń jakimi są blok operacyjny<br />
i oddział dziecięcy dochodzi do wzrostu<br />
ryzyka transmisji zakażeń i translokacji<br />
endogennej flory oddziałów i zatrudnionego<br />
personelu. Taki ruch personelu<br />
jest krzyżowy i niebezpieczny w aspekcie<br />
epidemiologicznym. Podjęta w opisanym<br />
przypadku decyzja administracyjna<br />
powoduje w świetle zasad epidemiologicznych<br />
wzrost narażenia populacji chorych<br />
dzieci na patogeny, których źródłem<br />
może być skolonizowany personel bloków<br />
operacyjnych. Zwiększone ryzyko transmisji<br />
zakażeń wewnątrzszpitalnych działa<br />
także w odwrotnym kierunku. W oddziałach<br />
dziecięcych występują biegunki wirusowe,<br />
bardzo trudne do opanowania, a zarazem<br />
bardzo łatwe do przeniesienia. Tak<br />
więc jest możliwość przeniesienia takich<br />
infekcji w obszar bloku operacyjnego.<br />
Pomimo stosowania przez pielęgniarkę<br />
instrumentariuszkę zabezpieczeń,<br />
mycia rąk, zakładania odzieży<br />
nie można wykluczyć, że nie dochodzi<br />
do powstawania krzyżowych infekcji<br />
szpitalnych.<br />
Wniosek:<br />
Pielęgniarki dyżurujące na bloku<br />
operacyjnym nie powinny być kierowane<br />
do pomocy w sprawowaniu opieki<br />
nad dziećmi w oddziale dziecięcym<br />
w czasie kiedy nie odbywają się zabiegi<br />
operacyjne.<br />
Dla ilustracji problemu i uzasadnienia<br />
podjętej opinii podaję kilka przykładów:<br />
1. Wysoki, sięgający 50% odsetek nosicielstwa<br />
gronkowców obserwowany jest u pracowników<br />
służby zdrowia. Wykazano, że nosicielstwo<br />
gronkowca złocistego jest kilkakrotnie<br />
większe u anestezjologów,<br />
chirurgów, pielęgniarek instrumentujących<br />
do zabiegów i pielęgniarek anestezjologicznych.<br />
Najczęściej zakażenie to jest<br />
przenoszone przez kontakt bezpośredni, ale<br />
także drogą powietrzną. Gronkowce mogą<br />
powodować epidemie szpitalne, zdolność<br />
kolonizacji pacjentów i personelu oraz przetrwanie<br />
w środowisku szpitala jest zależne<br />
od wielu czynników. EMRSA (epidemiczne<br />
szczepy gronkowca złocistego metycylinoopornego)<br />
są łatwo przenoszone między<br />
oddziałami, kolonizują osoby w poważnym<br />
stanie choroby, a także małe dzieci. Cenne<br />
są badania przesiewowe u personelu wykonywane<br />
wyłącznie ze wskazań epidemiologicznych.<br />
Gronkowce złociste kolonizują nie<br />
tylko nozdrza, ale także gardło i w przypadku<br />
nosicielstwa u personelu mogą być źródłem<br />
zakażenia podopiecznych.<br />
2. Dużym zagrożeniem w szpitalach są paciorkowce.<br />
Rezerwuarem może być zarówno<br />
personel jak i małe dzieci, u których nosicielstwo<br />
sięga 15-20%. Źródłem zakażeń<br />
paciorkowcem ropnym miejsca operowanego<br />
może być członek zespołu operującego.<br />
3. Kolejnym przykładem niebezpiecznych zakażeń<br />
przenoszonych różnymi drogami (nie<br />
tylko drogą kontaktową) są infekcje szpitalne<br />
wywołane dwoinką zapalenia płuc. Zakażenie<br />
te są częste u dzieci i szerzą się drogą<br />
kropelkową.<br />
4. Poprzez ręce personelu szerzą się zarówno<br />
zakażenia epidemiczne oraz endemiczne.<br />
Pałeczki Gram (-) przeżywają na<br />
skórze dłoni do dwóch godzin, ale zdarza<br />
się także ich długotrwałe nosicielstwo<br />
nawet do 6 tygodni! Nie zawsze możemy<br />
liczyć na bezwzględne przestrzeganie pro-<br />
2 (208) <strong>2009</strong><br />
19
Ogłoszenia<br />
cedury dekontaminacji rąk. Z cytowanych<br />
w literaturze badań wynika, że nawyki personelu<br />
nadal nie są najlepsze. W 50% przypadków<br />
personel nie przestrzega zasady<br />
mycia rąk przed kontaktem z chorym!<br />
W obliczu opisanej sytuacji można<br />
także zadać pytania natury organizacyjno-prawnej:<br />
– Jak przygotowana do pracy na oddziale dziecięcym<br />
jest instrumentariuszka?<br />
– Czy instrumentariuszka wracając do zabiegu<br />
na blok zdąży na czas właściwie przygotować<br />
salę operacyjną?<br />
– Kto poniesie odpowiedzialność za ewentualne<br />
błędy ?<br />
– Jak zapisana jest odpowiedzialność i uprawnienia<br />
pielęgniarki instrumentariuszki bloku<br />
i jej uprawnienia do pracy w oddziale dziecięcym?<br />
– Jak zabezpieczone są dzieci kiedy instrumentariuszka<br />
asystuje do operacji?<br />
Regulamin porządkowy szpitala określa<br />
przebieg procesu udzielania świadczeń<br />
zdrowotnych z zapewnieniem właściwej<br />
dostępności i jakości tych świadczeń w jednostkach<br />
organizacyjnych W regulaminie<br />
musza znajdować się zapisy o organizacji<br />
i zadaniach poszczególnych jednostek<br />
organizacyjnych zakładu opieki zdrowotnej,<br />
w tym zakresy czynności pracowników<br />
oraz warunki współdziałania między tymi<br />
jednostkami dla zapewnienia sprawności<br />
funkcjonowania zakładu opieki zdrowotnej<br />
pod względem leczniczym, administracyjnym<br />
i gospodarczym.<br />
REASUMUJĄC:<br />
Prawidłowo podejmowane<br />
decyzje w zakresie prewencji zakażeń<br />
stanowią najlepszą gwarancję<br />
wysokiej jakości świadczeń<br />
i bezpieczeństwa chorych<br />
i personelu, a prawdziwy rozwój<br />
i postęp wiedzy o zakażeniach<br />
nadal opiera się na zasadzie dobrowolności<br />
i zrozumienia decyzji<br />
i działań kadry zarządzającej<br />
zakładu opieki zdrowotnej.<br />
Konsultant Krajowy w dziedzinie<br />
pielęgniarstwa epidemiologicznego<br />
(- ) Beata Ochocka<br />
KONSULTANCI WOJEWÓDZCY<br />
W WOJEWÓDZTWIE DOLNOŚLĄSKIM<br />
w dziedzinach:<br />
PIELĘGNIARSTWA<br />
mgr JOLANTA KOLASIŃSKA<br />
AM Wydział Nauk o Zdrowiu, ul. Bartla 5, 51-618 Wrocław,<br />
e-mail:WP-7@am.wroc.pl,<br />
0-71/ 348-42-10; 348-42-19, fax: 343-20-86<br />
PIELĘGNIARSTWA W GINEKOLOGII I POŁOŻNICTWIE<br />
mgr URSZULA ŻMIJEWSKA<br />
Szpital Specjalistyczny im. A. Falkiewicza, ul. Warszawska 2,<br />
52-114 Wrocław<br />
0-71/342-86-31 wew. 344, 604-93-94-55, 667-977-735<br />
PIELĘGNIARSTWA RODZINNEGO<br />
EWA CHLEBEK<br />
Caritas Archidiecezji Wrocławskiej, ul. Katedralna, 50-328 Wrocław,<br />
0-71/ 327-13-09, 668-021-032<br />
PIELĘGNIARSTWA W PEDIATRII<br />
mgr DOROTA MILECKA<br />
Akademicki Szpital Kliniczny, ul. Borowska 213, 50-556 Wrocław<br />
071/733-11-90, 733-11-95, 662-232-595<br />
Są do Państwa dyspozycji i zapraszają do konsultacji<br />
w sprawach zawodowych wymagających<br />
porady, wyjaśnienia lub interwencji<br />
W sprawach trudnych warto skorzystać<br />
z opinii Konsultanta<br />
Wysyłając korespondencję na adres DOIPiP<br />
we Wrocławiu (zaświadczenia, uzupełnienia itp.)<br />
prosimy o dopisanie na kopercie czego dotyczy<br />
lub nazwę działu , do którego należy ją skierować.<br />
Biuro Izby we Wrocławiu<br />
OŚWIADCZENIE<br />
DOIPiP nie pośredniczy w rekrutacji pielęgniarek i położnych<br />
do pracy w kraju i zagranicą<br />
20 W CIENIU CZEPKA
Ogłoszenia<br />
Podziękowanie<br />
Serdecznie dziękuję zespołom oddziałów: Kardiologii<br />
„A”, oraz „R” Kardiologicznej Wojewódzkiego Szpitala<br />
Specjalistycznego we Wrocławiu przy ul. Kamieńskiego 73a<br />
za pomoc i wsparcie oraz życzliwość i troskliwą opiekę nad<br />
moją Mamą Katarzyną Bryndzej<br />
Niezależne<br />
forum<br />
pielęgniarek<br />
i położnych<br />
Pragnę poinformować pielęgniarki<br />
i położne z obszaru Dolnośląskiej<br />
Okręgowej Izby <strong>Pielęgniarek</strong><br />
i Położnych, iż powstało niezależne<br />
forum pielęgniarek i położnych<br />
redagowane i tworzone przez<br />
same pielęgniarki i położne.<br />
Mam nadzieję, że każda osoba<br />
zdoła znaleźć tam coś interesującego<br />
dla siebie.<br />
adres strony:<br />
http://forum-pielegniarek.pl<br />
Z wyrazami szacunku<br />
tel: 600648280<br />
2 (208) <strong>2009</strong><br />
przedstawiciel ds<br />
pielęgniarstwa:<br />
Elżbieta Krupińska<br />
Wdzięczna Danuta Hanusiak<br />
Podziękowanie<br />
Składamy serdeczne podziękowanie<br />
Pani Jolancie Wiktorskiej – prowadzącej Ośrodek<br />
Zamiejscowy Kształcenia Podyplomowego Kadr Medycznych<br />
w Lubinie, oraz Pani Kierownik Kursu nr 17 Beacie Braziuk<br />
za zorganizowanie Kursu Kwalifikacyjnego w dziedzinie<br />
pielęgniarstwa opieki długoterminowej dla pielęgniarek.<br />
Dziękujemy za zdobytą wiedzę, przekazaną nam w sposób<br />
ciekawy, profesjonalny wyróżniający się wysokim poziomem<br />
przygotowania merytorycznego wykładowców<br />
oraz za miłą atmosferę kursu.<br />
Uczestniczki kursu nr 17<br />
<strong>Dolnośląska</strong> <strong>Okręgowa</strong> <strong>Izba</strong> <strong>Pielęgniarek</strong><br />
i Położnych we Wrocławiu,<br />
zaprasza pielęgniarki i położne pracujące<br />
w podstawowej opiece zdrowotnej<br />
do udziału w spotkaniu organizowanym<br />
przez Zespół ds. <strong>Pielęgniarek</strong><br />
i Położnych POZ na temat:<br />
„KONTRAKTOWANIE ŚWIADCZEŃ<br />
PIELĘGNIARSKICH I POŁOŻNICZYCH<br />
POZ W <strong>2009</strong> R. I LATA NASTĘPNE”<br />
Spotkanie odbędzie się dnia 2 kwietnia<br />
<strong>2009</strong> r. o godz. 12.00 w siedzibie<br />
Dolnośląskiej Okręgowej Izby <strong>Pielęgniarek</strong><br />
i Położnych we Wrocławiu<br />
przy ul. Powstańców Śląskich 50.<br />
Zgłoszenia uczestnictwa w niniejszym<br />
spotkaniu można dokonać telefonicznie<br />
lub osobiście w sekretariacie<br />
DOIPiP we Wrocławiu.<br />
Nr telefonów:<br />
071 364 04 35, 071 364 04 44<br />
Serdecznie zapraszamy<br />
Zespół<br />
ds. <strong>Pielęgniarek</strong> i Położnych<br />
POZ<br />
Tu warto zajrzeć:<br />
spis adresów stron internetowych instytucji powiązanych<br />
z pielęgniarstwem<br />
– http://www.pielegniarstwo.republika.pl/<br />
– PORTAL pielęgniarek i położnych<br />
www.pielegniarki.info.pl<br />
– FORUM PIELĘGNIARKI I POŁOŻNEJ - Gazeta Wyborcza<br />
http://forum.gazeta.pl/forum/71,1.html?f=28038<br />
– Polska pielęgniarka i położna w Wielkiej Brytanii<br />
http://artur73.blogspot.com<br />
– Fundacja Rozwoju Pielęgniarstwa Polskiego<br />
http://www.frpp.org.pl/<br />
– Polskie Towarzystwo Pielęgniarskie<br />
http://www.ptp.na1.pl/<br />
– Wirtualny Magazyn Pielęgniarki i Położnej<br />
http://www.nursing.com.pl<br />
– Studenckie Koło PTP przy Zarządzie Głównym Polskiego<br />
Towarzystwa Pielęgniarskiego<br />
http://www.koloptp.pl/<br />
–Polskie Towarzystwo Położnych<br />
http://www.zgptpol.am.lublin.pl/<br />
– Polskie Towarzystwo <strong>Pielęgniarek</strong> Anestezjologicznych<br />
i Intensywnej Opieki<br />
http://www.ptpa.amp.edu.pl/<br />
– Krajowe Stowarzyszenie <strong>Pielęgniarek</strong> Medycyny Szkolnej<br />
http://www.kspms.org/<br />
– Polskie Stowarzyszenie <strong>Pielęgniarek</strong> Pediatrycznych<br />
http://sppszpital.w.interia.pl/<br />
– Polskie Towarzystwo <strong>Pielęgniarek</strong> Stomijnych<br />
http://www.ptps.pl/<br />
– Polskie Stowarzyszenie <strong>Pielęgniarek</strong> Onkologicznych<br />
http://www.pspo.pl/<br />
– Polskie Stowarzyszenie <strong>Pielęgniarek</strong> Epidemiologicznych<br />
http://www.pspe.pl/strona/<br />
– Sekcja Pielęgniarstwa i Techniki Medycznej Polskiego<br />
Towarzystwa Kardiologicznego<br />
http://www.sptm.org.pl/<br />
– Ministerstwo Zdrowia http://www.mzios.gov.pl/<br />
– Krajowa Rada Akredytacyjna Szkolnictwa Medycznego<br />
http://www.mz.gov.pl/wwwmz/index?mr=b2&ms=0&ml=pl&mi=0&mx=6&ma=162<br />
– Centrum Kształcenia Podyplomowego <strong>Pielęgniarek</strong><br />
i Położnych http://www.ckppip.edu.pl/<br />
– Narodowy Fundusz Zdrowia - Centrala<br />
http://www.nfz.gov.pl/new/<br />
– Narodowy Fundusz Zdrowia – Oddziały Wojewódzkie<br />
http://www.nfz.gov.pl/new/index.php?katnr=3&dzialnr=8&artnr=34<br />
– Ogólnopolski Związek Zawodowy <strong>Pielęgniarek</strong> i Położnych<br />
http://www.ozzpip.nazwa.pl/<br />
– Samorząd Zawodowy <strong>Pielęgniarek</strong> i Położnych - Naczelna<br />
<strong>Izba</strong> http://www.izbapiel.org.pl/<br />
– <strong>Dolnośląska</strong> <strong>Okręgowa</strong> <strong>Izba</strong> <strong>Pielęgniarek</strong> i Położnych<br />
http://www.doipip.wroc.pl<br />
21
Ogłoszenia<br />
DOLNOŚLĄSKI OŚRODEK KSZTAŁCENIA PODYPLOMOWEGO KADR MEDYCZNYCH SP. Z O. O.<br />
Okręgowy Szpital Kolejowy<br />
53-137 Wrocław<br />
Al. Wiśniowa 36, bud A, p. 214<br />
tel/fax 071/343 04 16<br />
e-mail: dokpkm@o2.pl<br />
Dziedzina<br />
Pielęgniarstwo<br />
onkologiczne<br />
dla pielęgniarek<br />
Pielęgniarstwo<br />
położnicze<br />
dla położnych<br />
Pielęgniarstwo<br />
kardiologiczne<br />
dla pielęgniarek<br />
Pielęgniarstwo<br />
zachowawcze<br />
dla pielęgniarek<br />
Organizacja i<br />
zarządzanie dla<br />
pielęgniarek i<br />
położnych<br />
Tryb<br />
kształcenia<br />
Plan szkoleń na pierwsze półrocze <strong>2009</strong> r<br />
Miejsce prowadzenia<br />
kształcenia<br />
Cena<br />
od uczestnika*<br />
SZKOLENIA SPECJALIZACYJNE<br />
Planowana<br />
liczba<br />
edycji<br />
specjalizacji<br />
Planowane terminy rozpoczęcia<br />
poszczególnych edycji<br />
specjalizacji (miesiąc, rok )<br />
Liczba uczestników,<br />
w tym:<br />
Planowane terminy zakończenia<br />
specjalizacji<br />
(miesiąc, rok)<br />
mieszany Wrocław 5.415 PLN 1 kwiecień <strong>2009</strong> 25 – 30 marzec 2011<br />
mieszany Lubin 5.415 PLN 1 marzec <strong>2009</strong> 25 - 30 luty 2011<br />
mieszany Wrocław 5.415 PLN 1 marzec <strong>2009</strong> 25 - 30 luty 2011<br />
mieszany Lubin 5.415 PLN 1 kwiecień <strong>2009</strong> 25 - 30 marzec 2011<br />
mieszany Wrocław 5.415 PLN 1 marzec <strong>2009</strong> 15 10 luty 2011<br />
Terminy rozpoczęcia i zakończenia specjalizacji podane są orientacyjnie, gdyż uzależnione są od ogłoszenia przetargu przez Ministerstwo<br />
Zdrowia.<br />
* przy refundowanych specjalizacjach - dofinansowanie z Ministerstwa Zdrowia – 4.215 PLN; dopłata od uczestnika - 1.200 PLN<br />
Piel.<br />
LUBIN<br />
59-300 Lubin<br />
ul. Odrodzenia 18/2<br />
tel/fax 076/746 42 03<br />
e-mail: dokpkm.lubin@o2.pl<br />
Poł.<br />
Dziedzina<br />
Pielęgniarstwo<br />
rodzinne dla położnych<br />
Pielęgniarstwo opieki<br />
długoterminowej<br />
dla pielęgniarek<br />
Tryb<br />
kształcenia<br />
Miejsce prowadzenia<br />
kształcenia<br />
KURSY KWALIFIKACYJNE<br />
Cena<br />
od<br />
uczestnika<br />
Planowana<br />
liczba edycji<br />
kursu kwalifikacyjnego<br />
Planowane terminy<br />
rozpoczęcia<br />
poszczególnych edycji<br />
kursu kwalifikacyjnego<br />
Planowana liczba<br />
uczestników, w tym:<br />
mieszany Wrocław 1.530 PLN 1 luty <strong>2009</strong> r. 25 - 30 maj <strong>2009</strong> r.<br />
mieszany Wrocław 1.530 PLN 1 luty <strong>2009</strong> r. 25 – 30 maj <strong>2009</strong> r.<br />
Piel.<br />
Poł.<br />
Planowane terminy zakończenia<br />
poszczególnych<br />
edycji kursu kwalifikacyjnego<br />
Pielęgniarstwo<br />
ochrony zdrowia<br />
pracujących dla pielęgniarek<br />
mieszany<br />
Lubin<br />
Wrocław<br />
1.530 PLN<br />
1<br />
1<br />
luty <strong>2009</strong> r.<br />
marzec <strong>2009</strong> r.<br />
25 - 30<br />
maj <strong>2009</strong> r.<br />
czerwiec <strong>2009</strong> r.<br />
Organizacja i zarządzanie<br />
dla pielęgniarek<br />
i położnych<br />
mieszany<br />
Lubin<br />
Wrocław<br />
1.650 PLN<br />
1<br />
1<br />
marzec <strong>2009</strong> r.*<br />
luty <strong>2009</strong> r.<br />
20<br />
20<br />
10<br />
10<br />
czerwiec <strong>2009</strong> r.<br />
maj <strong>2009</strong> r.<br />
Pielęgniarstwo<br />
anestezjologiczne i<br />
intensywnej opieki<br />
dla pielęgniarek<br />
Pielęgniarstwo opieki<br />
paliatywnej dla<br />
pielęgniarek<br />
Pielęgniarstwo<br />
rodzinne dla pielęgniarek<br />
mieszany Wrocław 1.530 PLN 1 marzec <strong>2009</strong> r. 25 – 30 czerwiec <strong>2009</strong> r.<br />
mieszany Lubin 1.530 PLN 1 marzec <strong>2009</strong> r.* 25 - 30 czerwiec <strong>2009</strong> r.<br />
mieszany Wrocław 1.530 PLN 1 maj <strong>2009</strong> r.* 25 – 30<br />
październik <strong>2009</strong> r.<br />
( z przerwą wakacyjną )<br />
22 W CIENIU CZEPKA
Ogłoszenia<br />
Dziedzina<br />
Sanitariusz szpitalny<br />
– dla sanitariuszy<br />
Tryb kształcenia<br />
Miejsce prowadzenia<br />
kształcenia<br />
Cena<br />
od uczestnika<br />
Planowana<br />
liczba edycji<br />
kursu kwalifikacyjnego<br />
Planowane terminy<br />
rozpoczęcia poszczególnych<br />
edycji kursu kwalifikacyjnego<br />
Planowana liczba<br />
sanitariuszy<br />
Planowane terminy<br />
zakończenia poszczególnych<br />
edycji kursu kwalifikacyjnego<br />
mieszany Wrocław 950 PLN 1 luty <strong>2009</strong> r.* 30 - 40 maj <strong>2009</strong> r.<br />
*- terminy rozpoczęcia w/w kursów uzależnione będą od ilości osób zainteresowanych i mogą rozpocząć się we wcześniejszych miesiącach<br />
w zależności od zapotrzebowania na szkolenia<br />
Zakres<br />
Wykonywanie i interpretacja<br />
zapisu EKG<br />
dla pielęgniarek i położnych<br />
(nr 03/07)<br />
Resuscytacja krążeniowo<br />
– oddechowa (<br />
nr 02/07 )<br />
Szczepienia ochronne<br />
dla pielęgniarek<br />
Szczepienia ochronne<br />
dla położnych<br />
Przeciwdziałanie<br />
przemocy w rodzinie<br />
dla pielęgniarek i położnych<br />
Leczenie ran - dla<br />
pielęgniarek<br />
Pielęgnowanie w chorobach<br />
narządu wzroku<br />
- dla pielęgniarek<br />
Tryb<br />
kształcenia<br />
mieszany<br />
mieszany<br />
mieszany<br />
Miejsce<br />
prowadzenia<br />
kształcenia<br />
Lubin<br />
Wrocław<br />
Lubin<br />
Wrocław<br />
Lubin<br />
Wrocław<br />
Cena<br />
od<br />
uczestnika<br />
350 PLN<br />
350 PLN<br />
350 PLN<br />
SPECJALISTYCZNE KURSY<br />
Planowana liczba<br />
edycji kursu specjalistycznego<br />
2<br />
2<br />
1<br />
2<br />
1<br />
1<br />
Planowane terminy rozpoczęcia<br />
poszczególnych edycji<br />
kursu specjalistycznego<br />
styczeń <strong>2009</strong> r.<br />
kwiecień <strong>2009</strong> r.<br />
luty <strong>2009</strong> r.<br />
maj <strong>2009</strong> r.<br />
marzec <strong>2009</strong> r.<br />
luty <strong>2009</strong> r.<br />
kwiecień <strong>2009</strong> r.<br />
kwiecień <strong>2009</strong> r.<br />
marzec <strong>2009</strong> r.<br />
Planowana liczba<br />
uczestników, w tym:<br />
Piel.<br />
20<br />
20<br />
20<br />
20<br />
20<br />
20<br />
20<br />
25<br />
25<br />
Poł.<br />
5<br />
5<br />
5<br />
5<br />
5<br />
5<br />
5<br />
Planowane terminy zakończenia<br />
poszczególnych<br />
edycji<br />
luty <strong>2009</strong> r.<br />
maj <strong>2009</strong> r.<br />
marzec <strong>2009</strong> r.<br />
czerwiec <strong>2009</strong> r.<br />
kwiecień <strong>2009</strong> r.<br />
marzec <strong>2009</strong> r.<br />
maj <strong>2009</strong> r.<br />
maj <strong>2009</strong> r.<br />
kwiecień <strong>2009</strong> r.<br />
mieszany Wrocław 250 PLN 1 marzec <strong>2009</strong> r. 25 kwiecień <strong>2009</strong> r.<br />
mieszany Wrocław 880 PLN 1 maj <strong>2009</strong> r. 20 5 czerwiec <strong>2009</strong> r.<br />
mieszany Lubin 500 PLN 1 kwiecień <strong>2009</strong> r. 25 maj <strong>2009</strong> r.<br />
mieszany<br />
Lubin<br />
Wrocław<br />
200 PLN<br />
1<br />
1<br />
marzec <strong>2009</strong> r.<br />
kwiecień <strong>2009</strong> r.<br />
25<br />
25<br />
kwiecień <strong>2009</strong> r.<br />
maj <strong>2009</strong> r.<br />
Zakres<br />
Praca pielęgniarki w gabinecie<br />
zabiegowym - dla<br />
pielęgniarek<br />
Wybrane zagadnienia z<br />
zakażeń szpitalnych - dla<br />
pielęgniarek i położnych<br />
Szkoła Rodzenia - dla położnych<br />
Pielęgnacja, rehabilitacja<br />
lecznicza chorego wymagającego<br />
leczenia w oddziale<br />
intensywnej terapii<br />
- dla pielęgniarek<br />
Bezpieczne i umiejętne<br />
podnoszenie i przemieszczanie<br />
pacjentów - dla<br />
pielęgniarek i położnych<br />
Udar mózgu – rola pielęgniarki<br />
w postępowaniu<br />
rehabilitacyjnym umożliwiającym<br />
powrót do zdrowia<br />
– dla pielęgniarek<br />
Profilaktyka i leczenie odleżyn<br />
– dla pielęgniarek<br />
Tryb<br />
kształcenia<br />
mieszany<br />
Miejsce prowadzenia<br />
kształcenia<br />
Lubin<br />
Wrocław<br />
KURSY DOKSZTAŁCAJĄCE<br />
Cena<br />
od<br />
uczestnka<br />
200 PLN<br />
Planowana liczba<br />
edycji kursu specjalistycznego<br />
1<br />
1<br />
Planowane terminy<br />
rozpoczęcia poszczególnych<br />
edycji *<br />
luty <strong>2009</strong> r.<br />
marzec <strong>2009</strong><br />
Planowana liczba<br />
uczestników, w tym: *<br />
Piel.<br />
25<br />
25<br />
Poł.<br />
Planowane terminy zakończenia<br />
poszczególnych edycji<br />
kursu specjalistycznego *<br />
luty <strong>2009</strong> r.<br />
marzec <strong>2009</strong> r.<br />
mieszany Wrocław 200 PLN 1 kwiecień <strong>2009</strong> r. 20 10 kwiecień <strong>2009</strong> r.<br />
mieszany Wrocław 400 PLN 1 maj <strong>2009</strong> r. - 15 czerwiec <strong>2009</strong> r.<br />
mieszany<br />
mieszany<br />
mieszany<br />
mieszany<br />
Lubin<br />
Wrocław<br />
Lubin<br />
Wrocław<br />
Lubin<br />
Wrocław<br />
Lubin<br />
Wrocław<br />
200 PLN<br />
200 PLN<br />
200 PLN<br />
200 PLN<br />
1<br />
1<br />
1<br />
1<br />
1<br />
1<br />
1<br />
1<br />
marzec <strong>2009</strong> r.<br />
kwiecień <strong>2009</strong> r.<br />
25<br />
25<br />
kwiecień <strong>2009</strong> r. 15<br />
maj <strong>2009</strong> r. 15<br />
marzec <strong>2009</strong> r.<br />
maj <strong>2009</strong> r.<br />
maj <strong>2009</strong> r.<br />
czerwiec <strong>2009</strong> r.<br />
25<br />
25<br />
25<br />
25<br />
10<br />
10<br />
marzec <strong>2009</strong> r.<br />
kwiecień <strong>2009</strong> r.<br />
kwiecień <strong>2009</strong> r.<br />
maj <strong>2009</strong> r.<br />
marzec <strong>2009</strong> r.<br />
maj <strong>2009</strong> r.<br />
maj <strong>2009</strong> r.<br />
czerwiec <strong>2009</strong> r.<br />
2 (208) <strong>2009</strong><br />
23
Ogłoszenia<br />
G.B. MANAGEMENT<br />
DZIAŁ DOSKONALENIA ŚREDNICH KADR MEDYCZNYCH<br />
Biuro / szkoła/adres do korespondencji: 50-230 Wrocław, ul. Trzebnicka 42<br />
tel/fax (071) 78 33 285; (071) 78 36 911<br />
e-mail: gbm@ddskm.pl; www.ddskm.pl<br />
PLAN SZKOLEŃ NA PIERWSZE E PÓŁR ROCZE <strong>2009</strong> 0 r.<br />
L.p. Rodzaje szkolenia Czas trwania Termin realizacji<br />
1. Szczepienia ochronne dla pielęgniarek (Nr 03/08)<br />
KURSY SPECJALISTYCZNE<br />
2. Szczepienia ochronne noworodków dla położnych (Nr 04/08)<br />
3. EKG dla pielęgniarek i położnych (Nr 03/07)<br />
4.<br />
Resuscytacja krążeniowo-oddechowa dla pielęgniarek i położnych<br />
(Nr 02/07)<br />
5. Podstawy dializoterapii dla pielęgniarek (Nr 08/07)<br />
teoria: 6 dni<br />
praktyka: 6 dni<br />
teoria: 4 dni<br />
praktyka: 3 dni<br />
teoria: 5 dni<br />
praktyka: 10 dni<br />
teoria: 6 dni<br />
praktyka: 5 dni<br />
teoria: 4 dni<br />
praktyka: 8 dni<br />
12,13,14.III.<strong>2009</strong><br />
19,20,21.III.<strong>2009</strong><br />
12,13,14,19.<br />
III. <strong>2009</strong><br />
16,17,18,<br />
23,24.IV.<strong>2009</strong><br />
26,27,28.II.<strong>2009</strong><br />
5,6,7.III.<strong>2009</strong><br />
26,27.III.<strong>2009</strong><br />
3,4.IV.<strong>2009</strong><br />
Cena<br />
PLN<br />
350 zł*<br />
300 zł*<br />
350 zł*<br />
350 zł*<br />
350 zł*<br />
*możliwość opłaty w dwóch ratach<br />
• Zgłoszenia należy dokonywać na załączonym formularzu listownie lub elektronicznie. O przyjęciu na dany kurs dokształcający oraz specjalistyczny<br />
decyduje kolejność zgłoszeń. Osoby, które nie zakwalifikowały się na bieżące szkolenie będą przyjęte w kolejnym terminie.<br />
• Kandydat zakwalifikowany na kurs otrzymuje zawiadomienie w formie pisemnej. W sytuacji dużego zainteresowania danym kursem dokształcającym,<br />
może być on realizowany również na życzenie w Państwa placówce, tylko dla jej pracowników. Termin, miejsce i organizacja kursu ustalone<br />
będą wówczas indywidualnie.<br />
• O przyjęciu na specjalizację decyduje spełnienie wymogów zawartych w Rozporządzeniu MZ oraz wynik egzaminu wstępnego.<br />
• Organizator informuje, iż podane terminy rozpoczęcia i zakończenia planowanych szkoleń mogą ulec przesunięciom spowodowanym przez brak<br />
kompletu osób na dany rodzaj kursu.<br />
ZAWIADOMIENIE O WYSOKOŚCI SKŁADEK CZŁONKOWSKICH<br />
<strong>Dolnośląska</strong> <strong>Okręgowa</strong> <strong>Izba</strong> <strong>Pielęgniarek</strong> i Położnych we Wrocławiu informuje, że zgodnie z Uchwałą nr 13 IV Krajowego<br />
Zjazdu <strong>Pielęgniarek</strong> i Położnych z dnia 10 grudnia 2003 r. wydaną na podstawie art. 31 pkt 11 ustawy z dnia 19 kwietnia<br />
1991r. o samorządzie pielęgniarek i położnych (Dz.U. nr 41 poz.178 z późn. zmianami) określa się składkę członkowską<br />
na rzecz samorządu w wysokości:<br />
1. 1% wynagrodzenia zasadniczego od pielęgniarek i położnych wykonujących zawód<br />
2. 0,5% emerytury, renty lub świadczenia przedemerytalnego od emerytów i rencistów.<br />
3. 16,60 zł ( za rok <strong>2009</strong>) zł od osób prowadzących praktykę indywidualną na własny rachunek oraz osób nie wymienionych<br />
w punktach 1-2 4.<br />
Konto Dolnośląskiej Okręgowej Izby <strong>Pielęgniarek</strong> i Położnych we Wrocławiu :<br />
Bank PEKAO S.A.O/Wrocław, nr konta: 63 1240 6670 1111 0000 5641 0435<br />
Z obowiązku płacenia składki członkowskiej są zwolnione pielęgniarki i położne:<br />
• bezrobotne,<br />
• przebywające na urlopach wychowawczych,<br />
• pobierające zasiłek rehabilitacyjny.<br />
Art. 9 ustawy o samorządzie pielęgniarek i położnych w pkt 4 wyraża wprost obowiązek opłacania składki członkowskiej.<br />
Skutkiem nieopłacania składki członkowskiej może być wszczęcie egzekucji administracyjnej (art. 59 cytowanej<br />
ustawy).<br />
Uwaga ! Uchwała nr 13 IV Krajowego Zjazdu <strong>Pielęgniarek</strong> i Położnych<br />
z dnia 10 grudnia 2003 r. obowiązuje również w V kadencji samorządu (lata 2007-2011)<br />
24 W CIENIU CZEPKA
Pamięć i serce<br />
Nie umiera ten, kto żyje w sercach i pamięci innych<br />
Naszej Koleżance HALINIE CICHOŃ<br />
wyrazy szczerego współczucia i słowa otuchy<br />
z powodu śmierci Taty<br />
składają Pielęgniarka Oddziałowa i pielęgniarki<br />
Oddziału Urazowo-Ortopedycznego w Trzebnicy<br />
Wyrazy szczerego współczucia i słowa otuchy<br />
z powodu śmierci Teściowej<br />
Koleżance MAŁGORZACIE KURZYDŁO<br />
składają koleżanki z Jelcza Laskowic<br />
Pielęgniarce DOROCIE GOŁĘBIOWSKIEJ<br />
serdeczne wyrazy współczucia i otuchy z powodu śmierci<br />
Matki<br />
składają koleżanki i koledzy z Kliniki Chirurgii<br />
Szczękowo-Twarzowej z ul. Borowskiej<br />
Koleżance MARII CZERNATOWICZ<br />
pielęgniarce ZRM Złotoryja<br />
wyrazy głębokiego współczucia z powodu śmierci Brata<br />
składają Przełożony <strong>Pielęgniarek</strong>, Kierownik ZRM<br />
Złotoryja oraz koleżanki i koledzy.<br />
Szczere wyrazy współczucia<br />
naszej Koleżance WIESI STOCHNIAŁEK<br />
i Jej najbliższym z powodu śmierci Mamy<br />
składają koleżanki i koledzy z Oddziału Klinicznego<br />
Neurochirurgii ASK we Wrocławiu<br />
„Zatrzymaj upływający czas we wspomnieniach,<br />
a przede wszystkim pamiętaj o pięknych chwilach, by nigdy<br />
nie poszły w zapomnienie”<br />
(Phil Bosmans)”<br />
Pani URSZULI PIRCH wyrazy współczucia<br />
z powodu śmierci Ojca<br />
składa zespół pielęgniarek Wojewódzkiego Szpitala<br />
Specjalistycznego im. J. Gromkowskiego we Wrocławiu.<br />
„Odszedłeś cicho i bez pożegnania,<br />
Jak ten, co nie chce swym odejściem smucić,<br />
Jak ten, co wierzy w chwili rozstania,<br />
Że ma niebawem z dobrą wieścią wrócić.”<br />
Serdeczne wyrazy współczucia i słowa otuchy<br />
dla MIROSŁAWY PASTERNAK<br />
z powodu śmierci Taty<br />
składają koleżanki<br />
i Pielęgniarka Oddziałowa<br />
Szpitalnego Oddziału Ratunkowego w Trzebnicy<br />
„Wyrazy głębokiego współczucia dla naszej koleżanki<br />
BOŻENY BANASIAK z powodu śmierci Jej Matki<br />
składają koleżanki i koledzy<br />
z Oddziału Klinicznego Neurochirurgii ASK Wrocław”<br />
„Jedne drzwi otwierają się, inne zamykają,<br />
a my musimy żyć dalej...”<br />
Koleżance ELŻBIECIE JAKOBSCHE<br />
wyrazy szczerego współczucia i słowa otuchy<br />
z powodu śmierci Ojca<br />
składają Przełożona <strong>Pielęgniarek</strong>,<br />
Pielęgniarka Oddziałowa,<br />
oraz Pielęgniarki Kliniki Pediatrii,<br />
Gastroenterologii i Żywienia we Wrocławiu.<br />
Drogiej Koleżance BEACIE NAUMIEC<br />
słowa otuchy oraz wyrazy głębokiego współczucia<br />
z powodu śmierci Ojca<br />
składają koleżanki<br />
z Kliniki Transplantologii Szpiku<br />
Onkologii i Hematologii Dziecięcej<br />
przy ulicy Bujwida 44 we Wrocławiu.<br />
„Nie umiera ten, kto żyje w sercach i pamięci innych”<br />
Koleżance TERESIE JAMROZIAK<br />
wyrazy głębokiego współczucia i słowa otuchy<br />
z powodu śmierci Siostry<br />
składają Pracownicy Oddziału Chirurgicznego w Oławie<br />
2 (208) <strong>2009</strong><br />
25
DOLNOŚLĄSKA<br />
OKRĘGOWA IZBA<br />
PIELĘGNIAREK I POŁOŻNYCH<br />
WE WROCŁAWIU<br />
SERDECZNIE ZAPRASZA DO UDZIAŁU<br />
W WARSZTATACH EDUKACYJNYCH<br />
DLA PIELĘGNIAREK I POŁOŻNYCH<br />
Zajęcia odbywają się w siedzibie DOIPIP we Wrocławiu, ul Powstańców Śląskich 50 o godzinie 12 00<br />
STRES<br />
I WYPALENIE<br />
ZAWODOWE<br />
WYKŁAD POPROWADZI<br />
PSYCHOLOG<br />
mgr IZABELA CZEKALSKA<br />
TERMIN: 25 <strong>LUTY</strong> <strong>2009</strong> r.<br />
GODZINA 12:00<br />
OPIEKA<br />
DŁUGOTERMINOWA<br />
W DOMU PACJENTA<br />
WYKŁAD POPROWADZI<br />
mgr MAŁGORZATA OSTROWSKA<br />
TERMIN: 11 MARCA <strong>2009</strong> r.<br />
GODZINA 12:00<br />
Każdy biorący udział w zajęciach otrzyma ZAŚWIADCZENIE UCZESTNICTWA W NINIEJSZYM SPOTKANIU<br />
ZGŁOSZENIA UCZESTNICTWA PROSZĘ DOKONAĆ TELEFONICZNIE W DOIPiP POD NUMEREM 071/364-04-44<br />
Z POWAŻANIEM<br />
O UDZIALE DECYDUJE KOLEJNOŚĆ ZGŁOSZEŃ<br />
UDZIAŁ W ZAJĘ CIACH JEST BEZPŁ ATNY<br />
PRZEWODNICZĄCA DOIPiP<br />
Urszula Olechowska