10.04.2014 Views

LUTY 2009 ( 1193 kB) - Dolnośląska Okręgowa Izba Pielęgniarek i ...

LUTY 2009 ( 1193 kB) - Dolnośląska Okręgowa Izba Pielęgniarek i ...

LUTY 2009 ( 1193 kB) - Dolnośląska Okręgowa Izba Pielęgniarek i ...

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

W CIENIU<br />

CZEPKA<br />

N IEZALEŻNY<br />

E MIESIĘCZNIK<br />

I I PIELĘGNIAREK<br />

I E I POŁOŻNYCH<br />

O OKRĘGU<br />

WROCŁAWSKIEGO<br />

W O<br />

I LEGNICKIEGO<br />

I E G ISSN 1425–6584<br />

www.doipip.wroc.pl<br />

NUMER 2 (208) <strong>LUTY</strong> <strong>2009</strong>09<br />

WROCŁAW – LEGNICA


W NUMERZE .................................................str.<br />

INFORMACJE<br />

Analiza dot. wyjeżdżających za granicę<br />

..........................................................................2<br />

PREWENCJA<br />

Kodeks Etyki cz. 2 .......................................10<br />

Asertywność ..................................................5<br />

PTP<br />

Stanowisko .....................................................8<br />

PIELĘGNIARSTWO<br />

HIV i AIDS .......................................................9<br />

NEONATOLOGIA<br />

Diagnostyka wad słuchu ..........................11<br />

PROBLEMY PRAWNE<br />

Ratownik oddziałowym? ...........................15<br />

Pobieranie materiału do badań... ..........16<br />

Stanowisko NRPiP .......................................16<br />

Eksperyment Medyczny ............................17<br />

KONSULTANCI<br />

Opinia ...........................................................19<br />

OGŁOSZENIA<br />

Ogłoszenia, podziękowania ...............20-24<br />

PAMIĘĆ I SERCE .............................. 25<br />

<strong>Dolnośląska</strong> <strong>Okręgowa</strong> <strong>Izba</strong><br />

<strong>Pielęgniarek</strong> i Położnych<br />

we Wrocławiu,<br />

ul. Powstańców Śląskich 50, 53–333 Wrocław,<br />

e–mail: info@doipip.wroc.pl<br />

tel. 364–04–44, 364–04–35, tel/fax. 373–20–56<br />

www.doipip.wroc.pl<br />

Konto Izby: (NOWE)<br />

<strong>Okręgowa</strong> <strong>Izba</strong><br />

<strong>Pielęgniarek</strong> i Położnych<br />

NOWY NUMER KONTA BANKOWE-<br />

GO, na który należy przekazywać składki<br />

członkowskie:<br />

Bank PEKAO S.A. O/Wrocław<br />

63 1240 6670 1111 0000 5641 0435<br />

GODZINY PRACY BIURA<br />

Dolnośląskiej Okręgowej Izby<br />

<strong>Pielęgniarek</strong> i Położnych<br />

SEKRETARIAT I KSIĘGOWOŚĆ<br />

poniedziałek – czwartek – od 8 00 do 16 00<br />

z wyjątkiem wtorków i piątków<br />

wtorek – od 8 00 do 17 00 a w piątek do 15 00<br />

BIURO EWIDENCJI (wydaje, wymienia<br />

pra wo wykonywania zawodu)<br />

poniedziałek nieczynne dla petentów<br />

wtorek ......................................................10–17<br />

środa ...........................................................8–16<br />

czwartek ...................................................10–16<br />

piątek ..........................................................8–15<br />

KASA<br />

poniedziałek .................................. 10–16<br />

wtorek ............................................. 11–14<br />

środa .................................................. 8–15<br />

czwartek .......................................... 10–16<br />

piątek ..................................... NIECZYNNA<br />

BIBLIOTEKA<br />

wtorki .............................................. od 14 do 17<br />

piątki ................................................. od 9 do 14<br />

OKRĘGOWY RZECZNIK<br />

ODPOWIEDZIALNOŚCI ZAWODOWEJ<br />

Informacja w Biurze Izby<br />

PRZEWODNICZĄCA OKRĘGOWEGO<br />

SĄDU PIELĘGNIAREK I POŁOŻNYCH<br />

Informacja w Biurze Izby<br />

DYŻURY RADCY PRAWNEGO<br />

poniedziałki 14 – 16; środa 14 – 17 (mgr E. Stasiak);<br />

KASA A POŻYCZKOWA<br />

O PRZY DOIPIP<br />

I P<br />

Bank PKO BP IV Oddział Wrocław, ul. Gepperta 4<br />

Nr: 56 1020 5242 0000 2702 0019 9224<br />

Informacje o stanie swojego konta w Kasie Pożyczkowej<br />

można uzyskać w czasie dyżuru<br />

w środy od 15 00 do 16 30 telefonicznie lub osobiście<br />

KSIĘGOWOŚĆ IZBY NIE PROWADZI KASY POŻYCZKOWEJ<br />

I NIE UDZIELA INFORMACJI<br />

W CIENIU CZEPKA<br />

niezależny miesięcznik<br />

pielęgniarek i po łoż nych<br />

okręgu wrocławskiego i le gnic kie go.<br />

(www.doipip.wroc.pl)<br />

Wydawca:<br />

<strong>Dolnośląska</strong> <strong>Okręgowa</strong> <strong>Izba</strong><br />

<strong>Pielęgniarek</strong> i Po łoż nych<br />

we Wro cła wiu.<br />

Redaguje Prezydium DORPiP:<br />

Urszula Olechowska<br />

Leokadia Jędrzejewska<br />

Anna Szafran<br />

Dorota Pietrzak<br />

Mariola Górny<br />

Włodziwoj Sawicki<br />

Władysława Głowacz<br />

Grażyna Majewska-Kaźmierczak<br />

Beata Łabowicz<br />

Redakcja, redakcja techniczna, skład, korekta,<br />

grafika i przygotowanie do druku<br />

– Włodziwoj Sa wic ki<br />

Konsultacja polonistyczna<br />

mgr Katarzyna Sawicka<br />

Materiałów nieza mó wio nych re dak cja nie<br />

zwra ca, w tek stach pu bli ko wa nych za strzega<br />

so bie pra wo skró tów, zmian ty tu łów oraz<br />

po pra wek sty li stycz no–ję zy ko wych.<br />

Artykuły, listy, uwagi i inną ko re spon den cję<br />

prosimy nadsyłać na adres re dak cji:<br />

<strong>Dolnośląska</strong> Okrę go wa <strong>Izba</strong><br />

<strong>Pielęgniarek</strong> i Położnych we Wro cła wiu,<br />

ul. Powstańców Śląskich 50,<br />

53–333 Wro cław,<br />

fax. 373–20–56<br />

e–mail: info@doipip.wroc.pl<br />

REDAKCJA NIE PONOSI<br />

ODPOWIEDZIALNOŚCI<br />

ZA TREŚĆ OGŁOSZEŃ I REKLAM<br />

I TEK STÓW SPONSOROWANYCH<br />

DOIPiP NIE PROWADZI POŚREDNICTWA<br />

PRACY W KRAJU I ZA GRA NI CĄ<br />

UWAGA: Nie przyjmujemy do pu bli ka cji<br />

tekstów przekazywanych telefonicznie!<br />

Nasza okładka: fot. K i W Sawicki<br />

Numer za mknię to 21.01.<strong>2009</strong> r.<br />

Do druku przygotowano 31.01.<strong>2009</strong> r.<br />

Nakład 3500 egz.<br />

Pismo nieodpłatnie rozprowadzane<br />

wśród członków Samorządu<br />

<strong>Pielęgniarek</strong> i Po łoż nych.<br />

Druk ABIS<br />

Wszystkie artykuły (i nie tylko)<br />

na str. www.doipip.wroc.pl


Drodzy Czytelnicy!<br />

Trudno jest nie myśleć o świecie, w którym się żyje. Trudno jest<br />

nie myśleć o śmierci, do której się przez całe życie dąży. Trudno jest<br />

nie myśleć o cierpieniu i chorobie, gdy się pracuje wśród schorowanych<br />

i cierpiących. Trudno jest na co dzień zderzać się z losem okrutnym<br />

i pełnym smutku.<br />

A jednak nawet w świecie pełnym zła znajdują się ludzie, którzy<br />

potrafią w obliczu bliskiego końca dostrzegać piękno świata. Do takich<br />

osób należała Halina Poświatowska. Ta młoda kobieta w obliczu<br />

śmierci umiała pisać o miłości, starała się odwlec swoje odejście<br />

przez słowa pełne pogody ducha, zachwytu nad światem. Gdy<br />

zmarła w wieku zaledwie 32 lat, pozostawiła wiersze, w których<br />

ubolewa nad niedoskonałością ludzkiego ciała, ale potrafi także<br />

wykorzystać każdy moment przemijającego życia. Poetka umiała<br />

wyrazić swój sprzeciw wobec nieugiętego losu, który dla niej okazał<br />

się tragiczny.<br />

Są więc ludzie, którzy potrafią zmierzyć się trudnościami życia,<br />

ale są także tacy, którzy nie akceptują swojego cierpienia, nie<br />

chcą przyznać się do swoich niedoskonałości, nie są świadomi (lub<br />

nie chcą być świadomi) zbliżającego się kresu ziemskiej peregrynacji.<br />

Świat ludzi chorych – to rzeczywistość bardzo zróżnicowana,<br />

stanowiąca trudną do ogarnięcia grupę osób, potrzebujących pomocy<br />

fizycznej i duchowej.<br />

Pomoc fizyczna i troskliwa opieka to elementy codziennej pracy<br />

pielęgniarek i położnych. Zajęcie to niezwykle ciężkie, a efekty<br />

nie zawsze są od razu widoczne. Każda z pielęgniarek wie, ile potrzeba<br />

cierpliwości, ile siły, aby podołać wyzwaniom stawianym w<br />

ich profesji. Satysfakcja też niestety nie jest gwarantowana. Częste<br />

spotkania ze śmiercią stają się przyczyną wypalenia zawodowego,<br />

zwłaszcza u osób, które mocno angażują się w opiekę nad swoimi<br />

podopiecznym. Pomoc duchowa staje się w tym momencie potrzebna<br />

nie tylko chorym, ale i ich opiekunom.<br />

Z myślą o wszystkich ludziach, będących w potrzebie, od kilkunastu<br />

lat w lutym obchodzony jest Światowy Dzień Chorego. Jego<br />

inicjatorem był papież Jan Paweł II, który potrafił jak nikt inny<br />

zrozumieć ludzi, nękanych przez ból i cierpienie. Ustanawiając<br />

Światowy Dzień Chorego zaznaczył, że: „Ma on na celu uwrażliwienie<br />

Ludu Bożego i – w konsekwencji – wielu katolickich<br />

instytucji działających na rzecz służby zdrowia oraz społeczności<br />

świeckiej na konieczność zapewnienia lepszej opieki<br />

chorym; pomagania chorym w dowartościowaniu cierpienia<br />

na płaszczyźnie ludzkiej, a przede wszystkim na płaszczyźnie<br />

nadprzyrodzonej; włączenie w duszpasterstwo służby zdrowia<br />

wspólnot chrześcijańskich, rodzin zakonnych, popieranie<br />

coraz cenniejszego zaangażowania wolontariatu...”<br />

Miesiąc luty stał się więc szczególnym okresem w naszej profesji.<br />

Zwracając uwagę na naszych podopiecznych, zastanówmy się nad<br />

sensem cierpienia i naszym stosunkiem do niego. A wtedy zrozumiemy<br />

istotę trudów, jakich wciąż się obawiamy. Wówczas są dwie możliwości:<br />

albo zwątpimy w sens naszego ziemskiego bytowania, albo<br />

odnajdziemy drogę, która pomoże pogodzić się ze światem.<br />

Redakcja<br />

***(kiedy umrę kochanie)<br />

kiedy umrę kochanie<br />

gdy się ze słońcem rozstanę<br />

i będę długim przedmiotem raczej smutnym<br />

czy mnie wtedy przygarniesz<br />

ramionami ogarniesz<br />

i naprawisz co popsuł los okrutny<br />

często myślę o tobie<br />

często piszę do ciebie<br />

głupie listy - w nich miłość i uśmiech<br />

potem w piecu je chowam<br />

płomień skacze po słowach<br />

nim spokojnie w popiele nie uśnie<br />

patrząc w płomień kochanie<br />

myślę - co się też stanie<br />

z moim sercem miłości głodnym<br />

a ty nie pozwól przecież<br />

żebym umarła w świecie<br />

który ciemny jest i który jest chłodny<br />

Halina Poświatowska


Informacje<br />

Informacje Dolnośląskiej Okręgowej Rady<br />

<strong>Pielęgniarek</strong> i Położnych<br />

Opracowała Sabina Kalkowska – pracownik Ewidencji<br />

w Biurze Dolnośląskiej Okręgowej Izby <strong>Pielęgniarek</strong> i Położnych<br />

ANALIZA DANYCH DOTYCZĄCYCH<br />

OSÓB WYJEŻDZAJĄCYCH DO PRACY ZAGRANICĄ<br />

III. Zaświadczenia wydane pielęgniarkom i położnym<br />

do pracy w krajach europejskich i Unii Europejskiej.<br />

Łącznie od dnia 01.05.2004r. do 31.12.2007 roku wydano<br />

rożnego rodzaju zaświadczenia niezbędne do pracy w krajach<br />

Unii Europejskiej.<br />

Ich ogólna liczbę oraz rodzaj przedstawia tabela nr 7<br />

poniżej.<br />

Tabela nr 7<br />

Liczba<br />

Rodzaj wydanego zaświadczenia wydanych<br />

Lp.<br />

zaświadczeń<br />

1 magister pielęgniarstwa 41<br />

2 licencjat pielęgniarstwa 1<br />

3 magister położnictwa 2<br />

4 pielęgniarka 82<br />

5 położna 21<br />

6<br />

7<br />

8<br />

9<br />

zaświadczenie o wpisie do rejestru<br />

pielęgniarek 354<br />

zaświadczenie o wpisie do rejestru<br />

położnych 15<br />

zaświadczenie o przebiegu pracy<br />

zawodowej pielęgniarki 491<br />

zaświadczenia o przebiegu pracy<br />

zawodowej położnej 34<br />

razem 894<br />

Natomiast w tabeli nr 8 podano dane dotyczące okresu<br />

od 01.01.2008 do 20.11.2008 r., w którym wydano zaświadczenia<br />

o kwalifikacjach do pracy w krajach europej-<br />

WYKRES KOŁOWY (1)<br />

2 W CIENIU CZEPKA


Informacje<br />

skich. Przedstawiono ilość wydanych zaświadczeń do poszczególnych<br />

deklarowanych przez zainteresowanych krajów<br />

wyjazdu.<br />

Tabela nr 8<br />

Ilość wydanych<br />

Deklarowany kraj wyjazdu<br />

Lp.<br />

zaświadczeń<br />

1 Wielka Brytania 12<br />

2 Niemcy 10<br />

3 Irlandia 7<br />

4 Włochy 7<br />

5 Hiszpania 4<br />

6 Norwegia 3<br />

7 Austria 2<br />

8 Holandia 2<br />

9 Dania 1<br />

10 Islandia 1<br />

11 Francja 1<br />

12 Szkocja 1<br />

razem 51<br />

WYKRES KOŁOWY (1) przedstawiający udział procentowy<br />

poszczególnych deklarowanych przez personel krajów<br />

wyjazdu do pracy, dane dotyczą okresu od 01.01.2008<br />

do 20.11.2008 roku.<br />

W tabeli nr 9 przedstawiono rodzaje wydanych zaświadczeń<br />

potwierdzających kwalifikacje pielęgniarek i położnych<br />

zgodnie z Dyrektywą 2005/36/WE.<br />

Tabela nr 9<br />

Lp. Wykształcenie Tytuł zawodowy<br />

Liczba<br />

wydanych<br />

zaświadczeń<br />

1 Liceum Medyczne pielęgniarka LM 27<br />

2<br />

Medyczne Studium<br />

Zawodowe pielęgniarka MSZ 6<br />

3 Szkoły Wyższe licencjat pielęgniarstwa 7<br />

4 Szkoły Wyższe magister pielęgniarstwa 9<br />

5<br />

Medyczne Studium<br />

Zawodowe położna 1<br />

6 Szkoły Wyższe licencjat położnictwa 1<br />

razem 51<br />

magister<br />

pielęgniarstwa<br />

Pielęgniarka<br />

MSZ<br />

2 (208) <strong>2009</strong><br />

3


Prewencja<br />

Kodeks etyki zawodowej<br />

pielęgniarki i położnej<br />

Rzeczypospolitej Polskiej<br />

CZĘŚĆ OGÓLNA<br />

1. Zasady etyki zawodowej wynikają z uniwersalnych<br />

zasad etycznych i zobowiązują pielęgniarki<br />

i położne do przestrzegania praw pacjenta i dbania<br />

o godność zawodu.<br />

2. Działalność zawodowa pielęgniarki i położnej to<br />

świadome i dobrowolne podejmowanie profesjonalnych<br />

działań na rzecz pacjentów niezależnie<br />

od ich sytuacji zdrowotnej i społecznej.<br />

3. Pielęgniarka/położna swoją postawą osobistą, zawodową<br />

i społeczną powinna dbać o prestiż zawodu<br />

i podnosić jego znaczenie w społeczeństwie.<br />

4. Czynności zawodowe pielęgniarki/położnej nie<br />

mogą służyć aktom bezprawnym ani też powodować<br />

szkód dla zdrowia ludzkiego.<br />

5. Pielęgniarka/położna posiadająca pełne uprawnienia<br />

zawodowe ponosi osobistą odpowiedzialność<br />

za swoje działania.<br />

6. Pielęgniarka/położna działa zawsze w interesie<br />

swych pacjentów szczególnie tam, gdzie ich życie<br />

i zdrowie mogą być zagrożone.<br />

7. Wszelkie szczegółowe ustalenia dotyczące uzupełniającej<br />

działalności zawodowej pielęgniarki/<br />

położnej w zakresie działalności naukowo-badawczej,<br />

edukacyjnej i administracyjno–organizacyjnej<br />

powinny uwzględniać powyższe zasady<br />

ogólne.<br />

Marianna Król<br />

Instytut Psychologii<br />

Uniwersytet Jagielloński<br />

Przystępując do pisania jakiegokolwiek<br />

artykułu, najważniejsze jest, aby<br />

pamiętać o tym, co chce się przekazać<br />

Czytelnikowi. Kiedy otrzymałam<br />

propozycję napisania niniejszego artykułu,<br />

poczułam radość, że w końcu<br />

będę miała okazję zabrać głos w środowisku<br />

niezmiernie bliskim mojemu<br />

sercu. Będąc córką pielęgniarki z powołania,<br />

od najmłodszych lat stykam<br />

się z radościami i bolączkami tego zawodu.<br />

Wspólnie z pozostałymi członkami<br />

rodziny przeżywałam szczęście<br />

mamy, kiedy udawało się pomóc pacjentowi<br />

lub kiedy zespół, którym mama<br />

kieruje, dobrze pracował. Jednocześnie<br />

jesteśmy z mamą, kiedy pacjenci<br />

odchodzą, kiedy się spóźnia,<br />

bo nie umie odmówić rozmowy osobie,<br />

która przyszła już po godzinach<br />

pracy, a my czekamy z obiadem, i kiedy<br />

w Wigilię mama jedzie na strajk,<br />

bo czuje się zobowiązana wobec koleżanek<br />

oraz wartości, które wyznaje<br />

w życiu zawodowym i prywatnym.<br />

Mając w pamięci te oraz wiele innych<br />

doświadczeń, które z pewnością są znane<br />

większości pielęgniarek i położnych<br />

oraz ich rodzinom, pragnę omówić niezwykle<br />

istotny problem pojawiający się<br />

na wszystkich szczeblach kariery zarówno<br />

pielęgniarek jak i położnych.<br />

Florence Nightingale, wprowadzając<br />

zawodowe szkolenia dla pielęgniarek<br />

oraz dbając o ich morale w XIX wieku,<br />

została powszechnie uznana za twórczynię<br />

„nowoczesnego” pielęgniarstwa. Jednocześnie<br />

jej „służebna” wizja zawodu na<br />

dobre zagościła zarówno w świadomości<br />

społeczeństwa jak i samych pielęgniarek.<br />

W tradycyjnym ujęciu pielęgniarstwa, jako<br />

dyscypliny podporządkowanej i podległej<br />

medycynie 1 , pielęgniarki i położne<br />

były uczone, aby być spolegliwymi, wręcz<br />

uległymi pomocnicami lekarzy 2 . W podobny<br />

sposób czynności zawodowe obu<br />

4 W CIENIU CZEPKA


Prewencja<br />

ASERTYWNOŚĆ –<br />

KSZTAŁTOWANIE POSTAWY, PODNOSZĄCEJ POCZUCIE WARTOŚCI ZAWODOWEJ I OSOBISTEJ<br />

PIELĘGNIAREK, PIELĘGNIARZY ORAZ POŁOŻNYCH<br />

grup określała ustawa z 1935 roku, regulująca<br />

wykonywanie zawodu pielęgniarki<br />

i położnej aż do 1996 roku. Wprowadzona<br />

5 lipca 1996 roku ustawa, reformująca<br />

dotychczasowy stan służby zdrowia w zakresie<br />

obu zawodów, diametralnie zmieniła<br />

pozycję pielęgniarek i położnych,<br />

określając obie grupy jako samodzielne.<br />

Stosunkowo niedawno również, wraz ze<br />

zmianami całego systemu i zastąpieniem<br />

„służby zdrowia” „ochroną zdrowia”, pielęgniarki<br />

i położne zyskały szerszy dostęp<br />

do edukacji kwalifikacyjnej i specjalizacyjnej.<br />

Przemiany te trafiły na niezwykle<br />

podatny grunt XXI wieku, który stał się<br />

erą samodoskonalenia.<br />

W czasach, kiedy ochrona zdrowia<br />

poddawana jest nieustającym reformom,<br />

zakłady zdrowotne zaczynają funkcjonować<br />

jak przedsiębiorstwa i coraz modniejsze<br />

stają się wszelkie formy zarządzania<br />

w systemie zdrowotnym, pielęgniarki<br />

i położne są zasypywane ofertami kursów<br />

i szkoleń o różnorodnej tematyce. W pogoni<br />

za kwalifikacjami często skupiają się<br />

jednak jedynie na ściśle zawodowych zagadnieniach,<br />

pomijając te aspekty samodoskonalenia,<br />

które mogłyby dać im, ich<br />

pacjentom oraz współpracownikom niepomiernie<br />

większe korzyści. Jednym z takich<br />

aspektów jest asertywność – umiejętność<br />

wyrażania swoich praw, myśli<br />

i uczuć bez naruszania praw innych 3 . Jednocześnie<br />

jest to podstawowa umiejętność<br />

komunikacyjna, którą powinna posiadać<br />

każda pielęgniarka i położna, pragnąca<br />

swojego rozwoju zawodowego 4 .<br />

W literaturze, dotyczącej asertywności<br />

pielęgniarek i położnych w miejscu pracy,<br />

pojawia się wiele przyczyn, z powodu<br />

których przedstawiciele tych dwóch zawodów<br />

unikają zachowań asertywnych.<br />

Można do nich zaliczyć m.in.: brak wiedzy<br />

na temat praw zawodowych oraz cywilnych;<br />

nadmierną troskę o to, co inni<br />

pomyślą o ich zachowaniu oraz lęk spowodowany<br />

brakiem pewności siebie i niską<br />

samoocenę 5 . Zastanawiając się nad<br />

kondycją asertywności pielęgniarek i położnych<br />

w miejscu pracy, z pewnością<br />

większość Czytelników zacznie się zastanawiać<br />

w jakim stopniu im samym udało<br />

się opanować tę umiejętność. Aby się o<br />

tym przekonać, należy odpowiedzieć na<br />

kilka kluczowych pytań:<br />

1. Czy znam wartość swojej wiedzy i doświadczenia<br />

zawodowego?<br />

2. Czy znam swój zakres obowiązków<br />

– wiem, które czynności diagnostyczne,<br />

profilaktyczne, lecznicze i rehabilitacyjne<br />

mogę wykonać samodzielnie,<br />

które wyłącznie na pisemne zlecenie<br />

lekarza, a które wykraczają poza moje<br />

kompetencje?<br />

3. Czy jestem świadoma/y swoich możliwości<br />

i ograniczeń w miejscu pracy?<br />

4. Czy, w przypadku braku kompetencji do<br />

wykonania konkretnej czynności, przyznaję<br />

się i proszę o pomoc bardziej kompetentnego<br />

współpracownika personelu<br />

pielęgniarskiego lub lekarskiego?<br />

5. Czy mam odwagę zwrócić uwagę<br />

współpracownikowi, który w sposób<br />

nieprawidłowy wykonuje swoje obowiązki?<br />

6. Czy wykonując swoje obowiązki,<br />

uwzględniam informacje, przekazywane<br />

mi przez pacjenta?<br />

7. Czy kiedykolwiek wykonałam/em ustne<br />

zlecenie lekarza, które powinnam/<br />

powinienem mieć na piśmie?<br />

8. Czy kiedykolwiek wykonałam/em zlecenie<br />

lekarza, które wykraczało poza<br />

moje kompetencje lub wykonywałam<br />

czynności przekraczające moje kompetencje<br />

bez zlecenie lekarza?<br />

Odpowiedź „nie” na sześć pierwszych<br />

pytań powinna stanowić sygnał alarmujący<br />

dla każdego Czytelnika – prawidłowe<br />

wykonywanie czynności w miejscu pracy<br />

oraz rozwój zawodowy nie jest bowiem<br />

możliwy bez znajomości swojego zakresu<br />

obowiązków, kompetencji, możliwości<br />

i ograniczeń oraz bez umiejętności<br />

proszenia o pomoc osób bardziej kompetentnych.<br />

Jednocześnie wykonując swoje<br />

obowiązki, w takich zawodach jak pielęgniarstwo<br />

czy położnictwo, bezustannie<br />

należy pamiętać, iż większość wykonywanych<br />

zadań jest nierozerwalnie związana<br />

z losem drugiego człowieka, który<br />

często zależy od konkretnych decyzji i zachowań<br />

pielęgniarki lub położnej. Brak<br />

wyżej opisanej, nierzadko ignorowanej,<br />

wiedzy i umiejętności, w najlepszym wypadku<br />

skutkuje dyskomfortem w miejscu<br />

pracy oraz nieporozumieniami ze współpracownikami.<br />

W najgorszym przypadku<br />

może prowadzić do błędów w sztuce<br />

i konsekwencji prawnych.<br />

Jednocześnie w przypadku dwóch<br />

ostatnich pytań, odpowiedzią alarmującą<br />

jest odpowiedź „tak”. Tutaj ponownie,<br />

brak refleksji nad możliwymi konsekwencjami<br />

działań przekraczających kompetencje<br />

pielęgniarek i położnych może prowadzić<br />

do tragedii w życiu pacjenta oraz<br />

konsekwencji prawnych w życiu przedstawicieli<br />

obu zawodów.<br />

Z pewnością niektórzy Czytelnicy będą<br />

argumentować te alarmujące odpowie-<br />

2 (208) <strong>2009</strong><br />

5


Prewencja<br />

dzi zwyczajami, przyzwyczajeniami czy<br />

też pewnego rodzaju układami w swoim<br />

miejscu pracy.<br />

– „W jaki sposób mam zwrócić uwagę<br />

koleżance, z którą pracuję od wielu<br />

lat i z którą chcę utrzymać dobre stosunki?”<br />

– „Skoro do tej pory wykonywałam/em<br />

ustne zlecenia lekarza, dlaczego akurat<br />

teraz mam to zmieniać i komplikować<br />

sytuację, wymagając zlecenia pisemnego?”,<br />

– „Po co mam prosić o pomoc bardziej<br />

kompetentnego współpracownika, kiedy<br />

czuję, że poradzę sobie sam/a?”.<br />

Ten sposób argumentacji, w prostej linii<br />

prowadzący do zachowań przeciwnych<br />

asertywności: uległości oraz bezpośredniej<br />

i pośredniej agresji, jest rezultatem<br />

wpajanego przez lata sposobu myślenia.<br />

Dość często zdarza się, iż chcąc<br />

bronić swoich przekonań lub przekonań<br />

reprezentowanej grupy, pielęgniarki i położne<br />

stosują wyżej opisane zachowania<br />

„pseudoasertywne”, nie uwzględniając<br />

praw, myśli bądź uczuć innych osób, lub<br />

lekceważąc swoje. Te zachowania z kolei<br />

prowadzą do zaburzeń w komunikacji<br />

i stanowią potencjalne zagrożenie dla<br />

pacjenta.<br />

Potwierdzonym badaniami faktem jest,<br />

iż pielęgniarki i położne, z racji występującej<br />

w tych zawodach hierarchizacji, nie<br />

zawsze były zachęcane przez kadrę kierowniczą<br />

do bycia asertywnymi 6 . Występujący,<br />

niemal od zawsze, hierarchiczny<br />

model zarządzania skutkuje niezadowoleniem<br />

pośród pielęgniarek i położnych<br />

oraz poczuciem, że praca, którą wykonują<br />

jest niedoceniana 7 . Ten obserwowalny<br />

fakt, jest jednocześnie<br />

szansą na polepszenie sytuacji.<br />

Pokazuje bowiem jak<br />

wielkie znaczenie ma sposób<br />

myślenia i zachowanie<br />

kadry zarządzającej<br />

oraz dążenie do<br />

stworzenia spójnego,<br />

wspierającego<br />

się zespołu.<br />

Zmiany systemu<br />

opieki<br />

zdrowia,<br />

będące<br />

konsekwencją<br />

„rewolucyjnych” reform, niestety<br />

nie zaistniały równolegle ze zmianami<br />

sposobu myślenia. Takowa zmiana myślenia<br />

wszystkich zaangażowanych osób jest<br />

natomiast niezbędna, aby istnienie wyżej<br />

opisanego zespołu pielęgniarskiego i położniczego<br />

było możliwe.<br />

Pierwszym krokiem do tej zmiany może<br />

być uświadomienie sobie, że asertywność<br />

nie jest cechą wrodzoną. Jest umiejętnością,<br />

którą nabywa się wraz z wiedzą<br />

i doświadczeniami życiowymi, które<br />

stanowią podstawę do odpowiedniej samooceny<br />

oraz poczucia pewności siebie<br />

oraz wartości swojego zawodu i wykonywanej<br />

pracy. To właśnie od tych podstawowych<br />

i jakże istotnych przekonań<br />

powinna rozpocząć się modyfikacja całego<br />

systemu myślenia w ochronie zdrowia.<br />

Z pewnością niektórzy z Czytelników<br />

pomyślą: „Zmiana systemu myślenia<br />

w całej ochronie zdrowia<br />

jest niemożliwa, nie mamy na to<br />

żadnego wpływu”. Na każdy taki<br />

argument, z pełnym przekonaniem<br />

odpowiadam<br />

– „Wręcz przeciwnie.<br />

Każda pielęgniarka<br />

i położna ma olbrzymi<br />

wpływ na zmianę<br />

sposobu myślenia<br />

swojej grupy zawodowej,<br />

bo same tę grupę<br />

tworzą”.<br />

Aby każdy Czytelnik miał możliwość<br />

skonfrontowania swoich przekonań,<br />

dotyczących znaczenia swojej grupy<br />

zawodowej w systemie ochrony zdrowia<br />

ze stanem rzeczywistym, proponuję<br />

krótkie ćwiczenie. Poniżej<br />

(obok) znajduje się schematyczna<br />

„piramida zależności”, którą<br />

należy uzupełnić nazwami<br />

poszczególnych grup:<br />

pielęgniarek, pielęgniarzy<br />

i położnych (traktowanych<br />

w tym przypadku<br />

jako jedna<br />

grupa), kadry<br />

zarządzającej,<br />

lekarzy oraz<br />

pacjentów.<br />

Uzupełnienie<br />

powin-<br />

no być zgodne z naszym wyobrażeniem<br />

występujących zależności.<br />

W środkowym trójkącie umieszczamy<br />

grupę, której rolę uznajemy za kluczową,<br />

pozostawiając zewnętrzne obszary dla<br />

trzech pozostałych grup.<br />

Czy umieścili Państwo pielęgniarki,<br />

pielęgniarzy oraz położne w środkowym<br />

trójkącie? To właśnie ten obszar, w którym<br />

te grupy rzeczywiście się znajdują.<br />

Mając największy kontakt zarówno z pacjentami,<br />

kadrą zarządzającą, jak i lekarzami,<br />

pielęgniarki oraz położne stanowią<br />

spójnik systemu ochrony zdrowia, odgrywając<br />

w nim centralną rolę 1 .<br />

Konsekwencje wynikające z powyższych<br />

rozważań mają dwojakie znaczenie.<br />

Po pierwsze zmiana myślenia i zachowania<br />

chociażby jednej pielęgniarki lub<br />

położnej, jako elementu w rozbudowanym<br />

systemie ochrony zdrowia,<br />

jest już zmianą tegoż<br />

systemu. Tę konsekwencję,<br />

w sposób<br />

uproszczony<br />

przedstawia poniższy<br />

schemat.<br />

Po drugie zauważalne zmiany zachodzące<br />

w tym systemie, zmierzające ku zapewnieniu<br />

jak najwyższej jakości usług,<br />

poprzez wzmocnienie poczucia własnej<br />

wartości pielęgniarek i położnych i adekwatnego<br />

stosowania zachowań asertywnych,<br />

stanowią podstawę do zastąpienia<br />

potocznego wizerunku obu grup zawodowych<br />

jako „uległych, cichych i miłych<br />

pomocnic lekarza”, wizerunkiem profesjonalistek,<br />

wykonujących swoje obowiązki<br />

z pełną świadomością i poszanowaniem<br />

praw, myśli oraz uczuć drugiego<br />

człowieka.<br />

6 W CIENIU CZEPKA


Informacje NRPiP<br />

1<br />

Wypełniona piramida<br />

zależności.<br />

Jak napisałam we wstępie,<br />

każdy artykuł powinien mieć<br />

swój cel.<br />

Cel, który przyświecał mi podczas pisania,<br />

został zrealizowany, jeżeli przynajmniej<br />

część Czytelników poświęciła<br />

chwilę na przemyślenie swoich odpowiedzi<br />

na zadane przeze mnie pytania. Jeżeli<br />

natomiast refleksja ta skłoni do podjęcia<br />

prób w zakresie asertywnego zachowania<br />

w miejscu pracy – mój cel będzie zrealizowany<br />

podwójnie. Podsumowując powyższy<br />

artykuł, pragnę pozostawić Państwa<br />

z kilkoma pytaniami, skłaniającymi do<br />

refleksji, która będzie pomocna w uświadomieniu<br />

sobie wartości zawodu pielęgniarek<br />

i położnych:<br />

1. Jak wyglądałaby ochrona zdrowia bez<br />

pielęgniarek i położnych?<br />

2. Jak wiele razy w czasie całej mojej kariery<br />

zawodowej udało mi się sprawić,<br />

iż czyjeś życie stało się lepsze? Uśmierzyłam/em<br />

czyjś ból, pomogłam/em<br />

w najprostszych czynnościach, które<br />

pacjentowi sprawiały trudność, służyłam/em<br />

rozmowę, kiedy pacjent tego<br />

potrzebował, wywołałam/em uśmiech<br />

na twarzy pacjenta?<br />

3. Przypomnij sobie moment w swoim życiu,<br />

kiedy czułaś/eś się dumna/y z faktu<br />

wykonywania swojego zawodu. Co<br />

spowodowało Twoją dumę, co wtedy<br />

widziałaś/eś, słyszałaś/eś, czułaś/eś?<br />

4. Czy kiedykolwiek w swojej karierze<br />

zawodowej pochwaliłaś/eś inną pielęgniarkę<br />

lub położną za dobrze wykonane<br />

obowiązki lub dobrą współpracę?<br />

Jeżeli tak – przy najbliższej<br />

okazji zrób to ponownie,<br />

jeżeli nie – przy najbliższej<br />

okazji zrób to po raz<br />

pierwszy, tym samym<br />

rozpoczynając proces<br />

zmian.<br />

1 Castledine G. (1997) Nurses must stop themselves<br />

being used by doctors. British Journal of Nursing<br />

6 (4), 234.<br />

2 Poroch D. & McIntosh W. (1995) Barriers to assertive<br />

skills in nurses Australian and New Zealand. Journal<br />

of Mental Health Nursing 4, 113–123.<br />

3 Alberti R.E. & Emmons M.L. (1986) Your perfect<br />

right: a guide to assertive behaviour, 4th edn. Impact<br />

Publishers, Atascadero, CA.<br />

4 O’Mara A. (1995) Communicating with other health<br />

professionals. W Interpersonal Relationships: Professional<br />

Communication Skills for Nurses. 2nd edn.<br />

W.B. Saunders Company, Philadelphia.<br />

5 Poroch D. & McIntosh W. (1995) Barriers to assertive<br />

skills in nurses Australian and New Zealand. Journal<br />

of Mental Health Nursing 4, 113–123.<br />

6 Burnard P. (1992) Developing confidence.Nursing.4,41,9-10.<br />

7 Adams A., Bond S (2000) Hospitai nurses’ job satisfaction:<br />

individual and organizational characteristics.<br />

Journal of Advanced Nursing. 32, 3, 536-542.<br />

Artykuł publikujemy dzięki uprzejmości<br />

Okręgowej Izby <strong>Pielęgniarek</strong> i Położnych<br />

w Łodzi.<br />

Tekst oryginalny zamieszczono w Biuletynie<br />

OIPiP w Łodzi (nr 1/<strong>2009</strong>)<br />

Notatka z roboczego spotkania<br />

Komisji ds. kontraktowania<br />

świadczeń zdrowotnych<br />

działającej przy Naczelnej Radzie<br />

<strong>Pielęgniarek</strong> i Położnych<br />

z przedstawicielami Departamentu<br />

<strong>Pielęgniarek</strong> i Położnych,<br />

które odbyło się w dniu 21 stycznia<br />

<strong>2009</strong> roku w Ministerstwie Zdrowia<br />

W trakcie spotkania zostały poruszone<br />

następujące kwestie:<br />

1. Omówiono możliwość mieszanego<br />

systemu finansowania dla pielęgniarek<br />

i położnych POZ. analogicznie<br />

do sposobu kontraktowania świadczeń<br />

lekarzy POZ.<br />

– Zastosowanie jednakowych progów<br />

wagowych i przedziałów wiekowych<br />

dla wszystkich świadczeniodawców<br />

w POZ.<br />

– Kontraktowanie programów zdrowotnych<br />

przez pielęgniarki/położne<br />

w rozszerzonym zakresie w oparciu<br />

o zakres zadań świadczeniodawców<br />

w POZ.<br />

2. Zakres zadań gabinetu zabiegowego<br />

POZ i gabinetu pielęgniarki/położnej<br />

POZ.<br />

3. Udoskonalenie zapisów w katalogu<br />

świadczeń pielęgniarki/położnej<br />

POZ.<br />

4. Zmiana rozporządzenia Ministra<br />

Zdrowia z dnia 15 marca 2006 roku<br />

w sprawie wymagań technicznych<br />

i sanitarnych dla pomieszczeń,<br />

w których można wykonywać praktykę<br />

pielęgniarek i położnych, oraz wymagań,<br />

jakim powinny odpowiadać<br />

urządzenia i sprzęt medyczny umożliwiający<br />

udzielanie świadczeń zdrowotnych<br />

(Dz. U. Nr 56. poz. 397).<br />

5. Wypracowanie jednolitego produktu<br />

w zakresie pielęgniarskiej opieki<br />

w warunkach zamieszkania/pobytu<br />

świadczeniobiorcy.<br />

6, Umożliwienie zatrudnienia pielęgniarki/położnej<br />

POZ u kilku świadczeniodawców<br />

7. Komisja przekazała Stanowisko<br />

z dnia 20 stycznia <strong>2009</strong> r. dotyczące<br />

założeń i zasad kontraktowania<br />

świadczeń pielęgniarki/położnej<br />

POZ w roku <strong>2009</strong> i lata następne.<br />

2 (208) <strong>2009</strong><br />

7


PTP<br />

STANOWISKO W SPRAWIE WDROŻENIA<br />

MIĘDZYNARODOWEJ KLASYFIKACJI PIELĘGNIARSKIEJ<br />

(ICNP®) do praktyki<br />

Mając na uwadze rozwój pielęgniarstwa<br />

na świecie i znając znaczenie projektów<br />

realizowanych przez Międzynarodową<br />

Radę <strong>Pielęgniarek</strong> (ICN) dla potrzeb<br />

pielęgniarstwa, przyjmujemy jako priorytet<br />

wdrożenie Międzynarodowej Klasyfikacji<br />

Praktyki Pielęgniarskiej (ICNP®) dla potrzeb<br />

praktyki pielęgniarskiej w Polsce oraz<br />

jako element projektu informatyzacji ochrony<br />

zdrowia w Polsce.<br />

W związku z tym będziemy czynili starania<br />

we wszystkich możliwych organach<br />

i instytucjach celem wdrożenia ww. projektu<br />

jako priorytetu w opiece pielęgniarskiej<br />

dla bezpieczeństwa wykonywania zawodu<br />

i przede wszystkim bezpieczeństwa i jakości<br />

opieki prowadzonej nad pacjentem.<br />

Uważamy za konieczne wdrożenie<br />

ICNP®<br />

do wszystkich programów nauczania<br />

pielęgniarek zarówno na poziomie<br />

przed jak i podyplomowym.<br />

Jednocześnie uważamy, iż wszystkie znaczące<br />

organizacje pielęgniarskie w Polsce<br />

powinny współpracować w zakresie dobrej<br />

praktyki pielęgniarskiej jakiej może służyć<br />

ICNP®.<br />

Tło:<br />

Jeśli nie możemy czegoś nazwać, nie możemy<br />

też tego kontrolować, badać, uczyć lub<br />

uwzględniać w polityce sektorowej.”<br />

Norma Lang<br />

ICNP® stanowi część składową globalnej<br />

infrastruktury informacji dostarczającej danych<br />

o praktyce opieki pielęgniarskiej i polityce<br />

w zakresie umożliwiającym poprawę<br />

opieki nad pacjentem. ICNP® jest klasyfikacją<br />

stworzoną na potrzeby pielęgniarek<br />

europejskich. Zawiera ujednolicone nazewnictwo<br />

rozpoznanych stanów, podejmowanych<br />

działań, uzyskiwanych wyników pielęgnowania.<br />

Jest to klasyfikacja przygotowana<br />

w wersji elektronicznej, umożliwiająca<br />

przetwarzanie danych. ICNP® stanowi<br />

klasyfikację kompatybilną ze standardami<br />

terminologii opieki zdrowotnej (ISO<br />

18104:2003, American Nurses Association<br />

Recognition) oraz innymi systemami klasyfikacyjnymi<br />

(NANDA, Omaha System,<br />

NIC i NOC).<br />

Na świecie od kilkudziesięciu lat obserwuje<br />

się proces ujmowania w ramy terminologiczne<br />

profesji (w tym pielęgniarki i lekarza),<br />

których zakres działania wymyka się<br />

prostym definicjom i klasyfikacjom.<br />

Kluczową umiejętnością zawodową<br />

współczesnej pielęgniarki pozostaje sposób<br />

formułowania diagnozy pielęgniarskiej,<br />

a w jej następstwie – planowania i oceniania<br />

efektów podjętych – na rzecz podmiotu<br />

opieki – interwencji.<br />

„Aktualnie tworzone są niemal nieskończone<br />

zbiory propozycji diagnoz, które jednakże<br />

formułowane są w dowolny, często<br />

opisowy sposób, na który wpływają zarówno<br />

indywidualne, często literackie uzdolnienia<br />

ich twórców, dotychczasowe doświadczenie<br />

zawodowe, jak również osobiste poglądy<br />

nt. diagnozy. Niebagatelny wpływ na<br />

zakres i charakter formułowanej diagnozy<br />

wywierają również przełożeni, decydenci.<br />

Wobec powyższego, diagnoza pielęgniarska<br />

posiada często charakter przypadkowy<br />

i subiektywny, a sam jej twórca często może<br />

liczyć wyłącznie na siebie”.<br />

Brak opisu (w kontekście pielęgniarstwa)<br />

zjawisk dotyczących pacjenta oraz interwencji<br />

pielęgniarskich i ich rezultatów zrodziła<br />

potrzebę (czy wręcz konieczność) stworzenia<br />

Międzynarodowej Klasyfikacji Praktyki<br />

Pielęgniarskiej (ICNP®).<br />

Wprowadzanie klasyfikacji odnoszących<br />

się do praktyki pielęgniarskiej jest koniecznością<br />

z uwagi na:<br />

1. standaryzację słownictwa, jakim posługują<br />

się pielęgniarki;<br />

2. wysoki poziom wzajemnego zrozumienia<br />

między grupami pracującymi nawet<br />

w skrajnie odmiennych warunkach<br />

i kulturze;<br />

3. poszerzenie wiedzy pielęgniarek na temat<br />

relacji między diagnozą pielęgniarską,<br />

działaniem a jego wynikiem;<br />

4. rozwój baz danych i systemów informacyjnych<br />

wspomagających działalność bieżącą<br />

i zarządzanie ochroną zdrowia;<br />

5. wspieranie nauczania i rozwoju zawodowego;<br />

6. określanie niezbędnych nakładów na<br />

opiekę pielęgniarską;<br />

7. planowanie zasobów niezbędnych w codziennej<br />

praktyce;<br />

8. nawiązanie do innych medycznych systemów<br />

klasyfikacji.<br />

ICNP® można wykorzystywać na różne<br />

sposoby:<br />

• stanowiąc pewien katalog, zawierający listę<br />

terminów, umożliwia pielęgniarce przygotowanie<br />

bieżącej dokumentacji,<br />

• stwarza szansę wykorzystania terminów<br />

przy tworzeniu systemów informacji<br />

szpitalnej,<br />

• umożliwia wykorzystanie terminów przy<br />

definiowaniu zmiennych badawczych dotyczących<br />

działalności pielęgniarskiej,<br />

• pełni ważną rolę w procesie kształcenia<br />

pielęgniarek, szczególnie w zakresie<br />

uszczegółowienia diagnoz i interwencji<br />

pielęgniarskich w procesie pielęgnowania.<br />

Międzynarodowa Rada <strong>Pielęgniarek</strong><br />

(ICN) określiła następujące korzyści wynikające<br />

ze stworzenia ICNP®:<br />

• stworzenie wspólnego języka, swoistego<br />

rodzaju „esperanto pielęgniarskiego”,<br />

w celu poprawy komunikacji w ramach<br />

profesji pielęgniarskiej, a także między<br />

pielęgniarkami i innymi zawodami;<br />

• opisywanie i dokumentowanie opieki pielęgniarskiej,<br />

sprawowanej w różnych placówkach,<br />

8 W CIENIU CZEPKA


Pielęgniarstwo<br />

• umożliwienie dokonywania porównań danych<br />

pielęgniarskich pomiędzy placówkami<br />

ochrony zdrowia jak i na arenie międzynarodowej,<br />

• prognozowanie trendów w opiece pielęgniarskiej,<br />

• alokację zasobów, zgodnie z potrzebami<br />

pacjentów,<br />

• stymulację rozwoju badań z zakresu<br />

pielęgniarstwa dzięki połączeniu z dostępnymi<br />

danymi w systemach informacji<br />

pielęgniarskiej i medycznej, umożliwiającą<br />

pielęgniarkom ocenę skuteczności<br />

ich opieki;<br />

• dostarczenie wiarygodnych danych mających<br />

znaczenie dla edukacji pielęgniarskiej<br />

i polityki zdrowotnej.<br />

Prace nad wdrożeniem ICNP® trwają<br />

w wielu krajach świata. Powstał specjalny<br />

program komputerowy umożliwiający posługiwanie<br />

się ICNP® celem tworzenia diagnoz<br />

i interwencji pielęgniarskich oraz dokumentowania<br />

ich na nośniku elektronicznym<br />

jak również z możliwością wydruku<br />

papierowego.<br />

Współczesne pielęgniarstwo wymaga dobrych<br />

systemów informatycznych, przydatnych<br />

w przetwarzaniu i transmitowaniu danych,<br />

co w efekcie może przyczynić się do<br />

poprawy jakości świadczonej opieki oraz<br />

rozwoju profesji.<br />

Skuteczne wykorzystanie ICNP® wymaga<br />

zarówno komputeryzacji stanowisk pracy<br />

pielęgniarek, jak również kształtowania/<br />

doskonalenia niezbędnych umiejętności.<br />

Ujednolicona terminologia zawodowa<br />

i odpowiednio zakodowana dokumentacja<br />

umożliwiają szybkie przesyłanie i przetwarzanie<br />

informacji w zakodowanej formie,<br />

co przyczynić się może w dużej mierze do<br />

usprawnienia i polepszenia opieki zdrowotnej<br />

ze szczególnym zwróceniem uwagi na<br />

zapewnienie bezpieczeństwa klientom systemu<br />

ochrony zdrowia.<br />

Warszawa, grudzień 2008<br />

Polskie Towarzystwo Pielęgniarskie,<br />

Zarząd Główny, Al. Reymonta 8 lok 12;<br />

tel/fax +48 (22) 663 63 45;<br />

zgptpiel@gmail.com; www.ptp.na1.pl<br />

osoba do kontaktu:<br />

Dorota Kiliańska przewodnicząca ZGPTP;<br />

email: zgptpiel@gmail.com<br />

opracowanie:<br />

mgr Agnieszka Kubiak,<br />

mgr Dorota Pietrzak<br />

FAKTY O HIV I AIDS<br />

Dlaczego konieczne jest posiadanie<br />

wiedzy na temat HIV i AIDS?<br />

Ponieważ liczba osób zakażonych<br />

HIV, a w następstwie tego chorych<br />

na AIDS, wciąż wzrasta. Istotny jest<br />

również fakt, że w przeciwieństwie<br />

do tego co często mówią ludzie, każdy<br />

– bez względu na swoją przynależność<br />

rasową, wyznanie religijne<br />

lub orientację seksualną – może ulec<br />

zakażeniu. W związku z tym wiedza<br />

na temat HIV i AIDS jest niezbędna<br />

każdemu człowiekowi.<br />

AIDS to zespół chorobowy, który<br />

powstaje w wyniku spadku odporności<br />

organizmu. Obejmuje wiele schorzeń<br />

zakaźnych i nowotworowych.<br />

Rozwijają się one na skutek postępującego<br />

uszkodzenia układu immunologicznego<br />

człowieka. Nazwa pochodzi<br />

od słów: Acquired Immune Deficiency<br />

Syndrome (zespół nabytego upośledzenia<br />

odporności). Pierwsze przypadki<br />

AIDS opisano w 1981 roku w Stanach<br />

Zjednoczonych u homoseksualnych<br />

mężczyzn, a następnie u obojga<br />

płci przyjmujących dożylne narkotyki.<br />

Zdiagnozowano wówczas tzw. zakażenia<br />

oportunistyczne i nowotwory, które<br />

wcześniej występowały sporadycznie.<br />

Okazało się, że zachorowania dotyczą<br />

również osób cierpiących na hemofilię.<br />

Od 1983 roku, kiedy opisano<br />

pierwsze przypadki AIDS w Afryce,<br />

wiadomo było, że zakażenie szerzy się<br />

drogą kontaktów heteroseksualnych<br />

i z matki na płód.<br />

Czynnikiem wywołującym AIDS<br />

jest drobnoustrój nazwany ludzkim wirusem<br />

upośledzenia odporności HIV<br />

(ang. Human Immunodeficiency Virus).<br />

Za jego odkrywców uznano Francuza<br />

Luca Montagiera i Amerykanina Roberta<br />

Gallo, którym udało się – niezależnie<br />

od siebie – wyizolować czynnik<br />

odpowiedzialny za uszkodzenie układu<br />

immunologicznego.<br />

Okazało się, że wirus ten należy do<br />

rodziny retrowirusów i ma powinowactwo<br />

do limfocytów T człowieka.<br />

Nazwę HIV ustalono w 1986 roku.<br />

Retrowirusy posiadają materiał genetyczny<br />

zakodowany w RNA. Aby móc<br />

się namnażać w komórkach organizmu<br />

(czyli replikować), muszą zawierać enzym<br />

„przepisujący” informację genetyczną<br />

z RNA na DNA. Dokonuje się<br />

to przy udziale wirusowego enzymu –<br />

odwrotnej transkryptazy. Dotychczas<br />

wyodrębniono 8 podtypów (genotypów)<br />

wirusa HIV i oznaczono je kolejnymi<br />

literami alfabetu od A do H.<br />

różnią się one m.in. stopniem „zakaźności”.<br />

HIV namnażając się w organizmie<br />

gospodarza stale ulega mutacjom,<br />

tak więc u jednego chorego występuje<br />

ogromna liczba zróżnicowanych<br />

wariantów wirusa. Ma to szczególne<br />

znaczenie dla skuteczności leków antyretrowirusowych,<br />

gdyż część zmutowanych<br />

wirusów jest niewrażliwa<br />

na podawane preparaty. Namnażanie<br />

się HIV powoduje śmierć limfocytów.<br />

Nowe komórki pojawiają się znacznie<br />

wolniej niż są niszczone i dlatego ustrój<br />

niejako „przegrywa” walkę z zakażeniem.<br />

Zmniejszona liczba limfocytów<br />

jest przyczyną zwiększonej wrażliwości<br />

organizmu na niektóre infekcje i<br />

choroby nowotworowe. Kiedy układ<br />

odpornościowy jest już mocno osłabiony,<br />

rozwija się AIDS. Badania immunologiczne<br />

krwi oraz pojawienie<br />

się specyficznych infekcji wskazują,<br />

że zakażenie HIV postępuje w kierunku<br />

AIDS.<br />

ZAKAŻENIE HIV<br />

MOŻE NASTĄPIĆ<br />

NA SKUTEK:<br />

– kontaktu seksualnego z osobą zakażoną<br />

(dopochwowego, doodbyt-<br />

2 (208) <strong>2009</strong><br />

9


Pielęgniarstwo<br />

niczego lub oralno-genitalnego),<br />

a także poprzez kontakt z zakażoną<br />

krwią.<br />

Jest to najczęstszy sposób szerzenia<br />

się HIV. Wirus może być przenoszony<br />

z każdej zakażonej osoby na jej partnera<br />

seksualnego (z mężczyzny na kobietę,<br />

z kobiety na mężczyznę, z mężczyzny<br />

na mężczyznę oraz niezwykle<br />

rzadko z kobiety na kobietę). Współwystępowanie<br />

innych chorób przenoszonych<br />

drogą płciową (z ang. STD –<br />

Sexually Transmiter Diseases) zwiększa<br />

ryzyko zakażenia HIV. Szczególnie<br />

niebezpieczne są choroby wywołujące<br />

owrzodzenia narządów płciowych.<br />

Ułatwiają one wniknięcie wirusa<br />

do organizmu, ponieważ większa<br />

powierzchnia błony śluzowej ma wówczas<br />

kontakt z HIV.<br />

– przetoczenia krwi lub preparatów<br />

krwiopochodnych uzyskanych od<br />

dawców zakażonych HIV<br />

– używania sprzętu do iniekcji (igły<br />

i strzykawki) oraz innych narzędzi<br />

naruszających ciągłość tkanek (np.<br />

przy tatuowaniu), z których korzystali<br />

zakażeni HIV<br />

– przeniesienie wirusa z matki na<br />

dziecko – może dojść w czasie ciąży,<br />

porodu, a także podczas karmienia<br />

piersią<br />

NIE MOŻNA<br />

ZAKAZIĆ SIĘ HIV PRZEZ:<br />

– kaszel lub kichanie<br />

– ukąszenia owadów<br />

– wodę i żywność<br />

– pocałunek<br />

– uścisk dłoni<br />

– kontakty w pracy lub szkole<br />

– wspólne korzystanie z: łaźni publicznych,<br />

toalet, telefonów, basenów,<br />

kubków, szklanek, talerzy i innych<br />

przedmiotów codziennego użytku<br />

Od momentu zakażenia do rozwoju<br />

AIDS mija przeciętnie 10-12 lat.<br />

U niektórych chorych progresja choroby<br />

może być szybsza. Historia naturalna<br />

zakażenia HIV obejmuje następujące<br />

etapy:<br />

1. przedostanie się wirusa do krwioobiegu.<br />

2. inkubacja (wylęganie) – trwa 2-6 tygodni.<br />

3. ostra choroba retrowirusowa –<br />

pierwsze objawy kliniczne zakażenia<br />

występują u większości (nawet<br />

80 %) chorych i związane są z<br />

szybkim namnażaniem się wirusa.<br />

W czasie 2-6 tygodni po wniknięciu<br />

HIV do organizmu występują<br />

objawy podobne do grypy (gorączka,<br />

uczucie ogólnego „rozbicia”,<br />

bóle mięśni i stawów), połączone z<br />

powiększeniem węzłów chłonnych,<br />

czasem z wysypką na skórze i zmianami<br />

na śluzówkach jamy ustnej.<br />

Ten zestaw objawów nazywany jest<br />

zespołem mononukleozopodobnym,<br />

gdyż przypomina też symptomy wirusowej<br />

choroby zwanej mononukleozą<br />

zakaźną. Sporadycznie występują<br />

infekcje układu nerwowego:<br />

aseptyczne zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych,<br />

zapalenia mózgu<br />

i rdzenia kręgowego, neuropatie<br />

obwodowe. Objawy ostrej choroby<br />

retrowirusowej mijają samoistnie,<br />

są na tyle niecharakterystyczne, że<br />

rzadko stanowią podstawę rozpoznania<br />

zakażenia HIV.<br />

4. wczesne zakażenie HIV – okres od<br />

chwili zakażenia do ok. 6 miesiąca–<br />

w tym czasie ustala się pewien stan<br />

równowagi między replikacją wirusa<br />

a układem immunologicznym Postęp<br />

zakażenia i szybkość progresji<br />

zależy od tempa namnażania się wirusa<br />

i poziomu na którym ustabilizuje<br />

się (czasowo) system odporności.<br />

5. okres utajenia (bezobjawowe lub<br />

skąpoobjawowe zakażenia HIV)<br />

u dorosłych trwa od kilku miesięcy<br />

do kilku lat, natomiast u dzieci<br />

okres bezobjawowy jest krótszy.<br />

6. „objawowe” zakażenie HIV – (dawna<br />

nazwa: zespół związany z AIDS)-<br />

występują objawy upośledzenia odporności<br />

zawarte w kategorii klinicznej<br />

B<br />

7. zespół nabytego upośledzenia odporności<br />

(AIDS) rozpoznawany jest<br />

w chwili wystąpienia jednej z kilkudziesięciu<br />

chorób wskaźnikowych<br />

Osoby żyjące z HIV nawet jeśli nie<br />

mają żadnych objawów chorobowych,<br />

mogą zakażać innych. Tylko u ok. 1%<br />

seropozytywnych osób, być może nigdy<br />

nie rozwinie się AIDS. Mówi się<br />

wówczas o tzw. niepostępującym zakażeniu<br />

HIV.<br />

KLASYFIKACJA<br />

ZAKAŻENIA HIV:<br />

W zależności od występujących objawów<br />

zakażenie kliniczne dzieli się na<br />

3 kategorie kliniczne – A, B, C:<br />

– kategoria kliniczna A – ostra choroba<br />

retrowirusowa, uogólnione powiększenie<br />

węzłów chłonnych i bezobjawowy<br />

okres zakażenia<br />

– kategoria kliniczna B – objawy wynikające<br />

z zakażenia HIV lub związane<br />

z upośledzeniem odporności<br />

komórkowej. Można do nich zaliczyć<br />

m.in.:<br />

• kandydozę śluzówek jamy ustnej,<br />

• leukoplakię włochatą<br />

• półpasiec nawracający<br />

• zmiany dysplastyczne w obrębie<br />

szyjki macicy<br />

• małopłytkowość ze skazą krwotoczną<br />

(plamica małopłytkowa).<br />

Rozpoznanie schorzeń z kategorii B<br />

wyklucza możliwość przejścia do kategorii<br />

A (tzn. osoba, u której w wyniku<br />

leczenia ustąpiły wymienione wyżej<br />

stany chorobowe, nie może być ponownie<br />

zakwalifikowana do kategorii A)<br />

– kategoria kliniczna C – choroby zawarte<br />

w definicji AIDS, tzw. choroby<br />

wskaźnikowe. Należą do nich zakażenia<br />

oportunistyczne, nowotwory<br />

oraz zespoły chorobowe z bezpośrednim<br />

oddziaływaniem HIV na<br />

„gospodarza”.<br />

Większość ludzi żyjących z HIV<br />

wie, że są zakażeni. Zakażony organizm<br />

wytwarza przeciwciała anty-<br />

-HIV w ilościach wykrywalnych dostępnymi<br />

testami zazwyczaj od 4-6<br />

tygodni do trzech miesięcy od chwili<br />

wniknięcia wirusa. Bardzo rzadko<br />

przeciwciała wykrywa się między<br />

3 a 6 miesiącem, zupełnie wyjątkowo<br />

po 6 miesiącach. Ważna jest więc znajomość<br />

objawów i schorzeń, których<br />

10 W CIENIU CZEPKA


Neonatologia<br />

wystąpienie może wskazywać na zakażenie<br />

HIV.<br />

Testy przesiewowe, stosowane do<br />

wykrywania zakażeń HIV, stwierdzają<br />

obecność przeciwciał anty-HIV, nie<br />

zaś samego wirusa. Testy charakteryzują<br />

się bardzo wysoką czułością sięgającą<br />

99,5% oraz swoistością wynoszącą<br />

99,8%. Ze względu na wysoką<br />

czułość testów wynik może czasami<br />

wypaść dodatnio, mimo braku przeciwciał<br />

anty-HIV we krwi. Mówi się<br />

wówczas o wyniku fałszywie dodatnim.<br />

Dla upewnienia się, że wynik<br />

nie jest fałszywy zawsze wykonuje się<br />

tzw. test potwierdzenia, który zapewnia<br />

wiarygodność dodatniego wyniku.<br />

Testy na obecność przeciwciał anty-HIV<br />

są rozstrzygające po upływie<br />

trzech miesięcy od momentu zakażenia<br />

(okienko serologiczne). Bardzo<br />

rzadko wynik fałszywie ujemny może<br />

wystąpić do sześciu miesięcy.<br />

O wyniku fałszywie ujemnym mówimy<br />

wówczas, gdy w badaniu próbki<br />

krwi na obecność przeciwciał anty-<br />

HIV uzyskujemy wynik ujemny,<br />

podczas gdy dana osoba jest zakażona<br />

i wynik ten powinien być dodatni.<br />

Możliwość wystąpienia wyniku fałszywie<br />

ujemnego musi być przedyskutowana<br />

z pacjentem, o ile jego dotychczasowy<br />

styl życia niesie ryzyko zakażenia<br />

HIV. W takich sytuacjach, aby<br />

upewnić się, że dana osoba nie jest zakażona,<br />

konieczne jest ponowne wykonanie<br />

testu po pewnym czasie. Najczęstszą<br />

przyczyną wystąpienia wyniku<br />

fałszywie ujemnego jest wykonanie<br />

badania we wczesnym okresie zakażenia<br />

(w „okienku serologicznym”), kiedy<br />

nie doszło jeszcze do wytworzenia<br />

przeciwciał. Należy jednak pamiętać,<br />

że osoba, której status serologiczny jest<br />

w danej chwili ujemny, może ulec zakażeniu<br />

następnego dnia.<br />

Opracowanie na podstawie :<br />

– „Fakty na temat HIV i AIDS dla pielęgniarek<br />

i położnych” Krajowe Centrum ds. AIDS;<br />

Warszawa 2008<br />

– „Co musisz wiedzieć o HIV i AIDS” mgr<br />

Katarzyna Walkowska-Iwańska, dr Anna Marzec-Bogusławska;<br />

Warszawa 2008<br />

Małgorzata Narożna<br />

licencjat pielęgniarstwa<br />

Akademicki Szpital Kliniczny we Wrocławiu<br />

WCZESNA DIAGNOSTYKA<br />

WAD SŁUCHU<br />

METODĄ REJESTRACJI<br />

WYWOŁANYCH OTOEMISJI<br />

AKUSTYCZNYCH<br />

W BADANIACH PRZESIEWOWYCH<br />

NOWORODKÓW<br />

Badania dotyczące wczesnej diagnostyki<br />

wad słuchu przeprowadziłam<br />

z myślą o koleżankach pielęgniarkach<br />

i położnych, które wykonują<br />

tą olbrzymią pracę dla wszystkich<br />

nowo narodzonych dzieci w naszym<br />

kraju. Ośrodek w którym pracuję<br />

Akademicki Szpital – Neonatologia<br />

– OITN badania przesiewowe<br />

słuchu u noworodków wykonuje<br />

już 6 lat, a w całym kraju program<br />

funkcjonuje od 4 lat. Obecnie Polska<br />

zliczana jest do czołówki najlepiej<br />

przebadanych, pod względem wad<br />

słuchu, państw na świecie.<br />

Warunkiem niezbędnym do wykształcenia<br />

mowy i komunikowania się<br />

w sposób właściwy gatunkowi ludzkiemu<br />

jest prawidłowy słuch. Ma on zasadnicze<br />

znaczenie dla rozwoju języka,<br />

warunkuje poznawanie i rozumienie,<br />

wpływa na rozwój psychiczny, społeczny<br />

i intelektualny. U człowieka proces<br />

słyszenia zaczyna się od 24 miesiąca<br />

życia płodowego. Dziecko już w łonie<br />

matki reaguje na dźwięki, a od momentu<br />

narodzin zaczyna długi i skomplikowany<br />

proces rozwoju mowy i komunikacji.<br />

Sześciotygodniowe niemowlę<br />

wykazuje zainteresowanie dźwiękami<br />

z otoczenia, a w 6 miesiącu życia potrafi<br />

umiejscowić źródło dźwięku, wyraża się<br />

to zwracaniem głowy w kierunku źródła<br />

dźwięku. Roczne dziecko rozumie<br />

i wykonuje proste polecenia oraz wypowiada<br />

pierwsze słowa, a w drugim roku<br />

życia buduje proste zdania. W przypadku<br />

dzieci niedosłyszących od urodzenia<br />

proces ten jest bardzo zaburzony. Brak<br />

dopływu bodźców dźwiękowych uniemożliwia<br />

naturalne komunikowanie<br />

się. Dzieci z głębokim uszkodzeniem<br />

słuchu nigdy samoistnie nie są w stanie<br />

nauczyć się mówić. Niedosłuch znacznego<br />

stopnia dostrzegany jest przez rodziców<br />

w drugim półroczu życia dziecka<br />

(brak reakcji na głośne dźwięki, rozwoju<br />

mowy), lżejsza jego postać jest rozpoznawana<br />

przez otoczenie dopiero w 2<br />

-3 roku życia.<br />

Badania dowodzą, że krytyczny okres<br />

w rozwoju mowy obejmuje pierwsze<br />

6 miesięcy życia. Stąd też tak ważne<br />

jest wczesne wykrycie niedosłuchu, odpowiednie<br />

leczenie (protezowanie aparatami<br />

słuchowymi) i rehabilitacja pozwalają<br />

dzieciom z wadą słuchu rozwijać<br />

się podobnie jak tym bez wad receptora.<br />

Późno rozpoczęte leczenie i rehabilitacja<br />

są przyczyną zaburzonego lub całkowi-<br />

2 (208) <strong>2009</strong><br />

11


Neonatologia<br />

cie niemożliwego rozwoju mowy.<br />

Przy współpracy Fundacji Wielkiej<br />

Orkiestry Świątecznej Pomocy oraz<br />

Pana Ministra Zdrowia prof. Mariusza<br />

Łapińskiego w 2002 r. w wybranych<br />

ośrodkach wprowadzony został<br />

Program Powszechnych Przesiewowych<br />

Badań Słuchu Noworodków. W całym<br />

kraju program ten obowiązuje od<br />

1.01.2004 r.<br />

Wprowadzenie badań przesiewowych<br />

słuchu u noworodków jest w pełni<br />

uzasadnione, gdyż tylko 50% dzieci<br />

z uszkodzeniem słuchu jest zakwalifikowanych<br />

do grupy z dodatnimi czynnikami<br />

ryzyka, poszerza to grupę wymagającą<br />

troskliwej obserwacji. Światowe<br />

statystyki podają, że 1 – 6 dzieci na<br />

1000 rodzi się z zaburzeniami słuchu<br />

różnego stopnia.<br />

W Polsce średnio rodzi się 400 000<br />

dzieci rocznie. Można więc ocenić, że<br />

każdego roku rodzi się w naszym kraju<br />

od 400 do 2400 dzieci z głębokim<br />

uszkodzeniem słuchu, z obustronnym<br />

niedosłuchem średniego stopnia lub niedosłuchem<br />

jednostronnym.<br />

U dzieci do 5 roku życia 90% przypadków<br />

zaburzeń słuchu jest spowodowane<br />

uszkodzeniami wrodzonymi lub<br />

nabytymi w okresie noworodkowym.<br />

Tylko 10% stanowią zaburzenia nabyte<br />

w późniejszym okresie życia.<br />

Głęboki niedosłuch występuje 6 razy<br />

częściej niż wrodzona niedoczynność<br />

tarczycy i 15 razy częściej niż fenyloketonuria,<br />

czyli schorzenia, których występowanie<br />

powszechnie jest monitorowane<br />

u noworodków.<br />

Powyższe dane epidemiologiczne<br />

wskazują na ogromną wagę i skalę problemu<br />

wad słuchu.<br />

Zgodnie z wytycznymi amerykańskich<br />

i europejskich niezależnych konsultantów<br />

Joint Commitee on Infant Hearing<br />

European Consensus Development<br />

Conference on Neonatal Hearing Screening<br />

z 1999 roku zaleca się wprowadzenie<br />

we wszystkich krajach powszechnych<br />

przesiewowych badań słuchu u noworodków.<br />

Najważniejszym celem badań jest<br />

skrócenie czasu wykrywania wad słuchu<br />

u dzieci do 3 miesiąca życia, tak, aby<br />

diagnozowanie, zaopatrzenie w aparaty<br />

słuchowe i rehabilitacja mogły nastąpić<br />

przed 6 miesiącem życia.<br />

W Polsce Powszechne Przesiewowe<br />

Badania Słuchu u Noworodków zostały<br />

zatwierdzone Rozporządzeniem<br />

Ministra Zdrowia z dn. 10 lipca 2003<br />

roku w sprawie świadczeń zdrowotnych,<br />

w szczególności badań przesiewowych,<br />

oraz okresów, w których te<br />

badania są przeprowadzane.<br />

Załącznik nr 2 określa, iż badanie<br />

słuchu metodami obiektywnymi (otoemisja<br />

akustyczna lub słuchowe potencjały<br />

wywołane pnia mózgu) powinny<br />

być wykonane na oddziale noworodkowym<br />

w terminie do 4 doby życia.<br />

W badaniach przesiewowych słuchu<br />

u noworodków stosowane są metody<br />

obiektywnej oceny narządu słuchu,<br />

ponieważ noworodek ani niemowlę<br />

nie jest pacjentem, który w jakikolwiek<br />

sposób może współpracować podczas<br />

badania.<br />

Do tych metod należą m.in. wywołane<br />

otoemisje akustyczne (OAE).<br />

Ucho nie tylko odbiera, ale i emituje<br />

dźwięki, które można zarejestrować<br />

bardzo czułą sondą umieszczona<br />

w przewodzie słuchowym.<br />

Źródłem otoemisji są prawidłowo<br />

funkcjonujące komórki słuchowe<br />

w uchu wewnętrznym. Ponieważ otoemisje<br />

są bardzo ciche, badanie przeprowadza<br />

się podczas snu dziecka, w drugiej<br />

dobie życia. Jeżeli wynik badania<br />

jest wątpliwy, badanie powtarza się zanim<br />

dziecko opuści oddział noworodkowy.<br />

Zarejestrowanie otoemisji oznacza,<br />

że w chwili badania komórki słuchowe<br />

są sprawne. Dziecko otrzymuje certyfikat<br />

w kolorze niebieskim, który wklejany<br />

jest do książeczki zdrowia dziecka.<br />

Jeżeli otoemisje nie zostały zarejestrowane,<br />

a badanie powtórne potwierdziło<br />

nieprawidłowy wynik, do książeczki<br />

zdrowia dziecka zostanie wklejony<br />

certyfikat w kolorze żółtym. Noworodek<br />

jest kierowany na badania diagnostyczne,<br />

które należy wykonać zanim<br />

dziecko ukończy trzeci miesiąc życia.<br />

Adres odpowiedniej placówki audiologicznej<br />

lub laryngologicznej rodzice<br />

otrzymują przy wypisie dziecka z oddziału<br />

neonatologicznego.<br />

BADANIA WŁASNE<br />

Cel pracy<br />

Celem pracy jest ocena słuchu u noworodków<br />

z grupy ryzyka uszkodzenia<br />

słuchu przy wykorzystaniu metody<br />

pomiaru otoemisji akustycznych oraz<br />

przedstawienie zależności pomiędzy<br />

wczesna diagnostyką niedosłuchu na<br />

oddziałach noworodkowych, a edukacją<br />

rodziców oraz ilością dzieci, które zgłaszane<br />

są do ośrodków wczesnej diagnostyki<br />

audiologicznej.<br />

Sposób realizacji badań.<br />

Badania zrealizowano w oparciu<br />

o kolejne kroki:<br />

1. Wybór grupy dzieci poddanych badaniom,<br />

czasu prowadzenia badań<br />

i osób nadzorujących badania.<br />

2. Wyodrębnienie czynników ryzyka,<br />

które mogą wpłynąć na wyniki otoemisji.<br />

3. Ocena otrzymanych wyników otoemisji<br />

akustycznych w badanych grupach<br />

noworodków.<br />

4. Przedstawienie zależności pomiędzy<br />

wczesną diagnostyką noworodków<br />

i edukacją rodziców, a świadomością<br />

bezwzględnej konieczności prowadzenia<br />

wczesnej diagnostyki i rehabilitacji<br />

audiologicznej.<br />

MATERIAŁ I METODY.<br />

Badania przesiewowe na wybranej<br />

grupie noworodków.<br />

Materiał moich badań stanowiły noworodki<br />

od 1 dnia życia do 3 miesiąca<br />

życia przebywające na Fizjologii i Patologii<br />

oraz Intensywnej Terapii Oddziału<br />

Neonatologii w Akademickim Szpitalu<br />

Klinicznym we Wrocławiu.<br />

Badania wykonano w czasie od<br />

1.01.2007 do 31.12.2007.<br />

Przesiewowe badania słuchu noworodków<br />

i wcześniaków na Oddziale Intensywnej<br />

Terapii Noworodka wykonałam<br />

osobiście. Wraz z lekarzem prowadzącym<br />

wypełniałam dokumentację<br />

medyczną, a przy współpracy z Pielęgniarką<br />

Oddziałową przesyłałam dane<br />

drogą elektroniczną do bazy danych<br />

w Warszawie.<br />

12 W CIENIU CZEPKA


Neonatologia<br />

Szkolenie teoretyczne i praktyczne<br />

w zakresie badań słuchu metodą wywołanych<br />

otoemisji akustycznych odbyłam<br />

w dn. 18.12.2002 w Ośrodku Wczesnej<br />

Diagnostyki Wad Słuchu Kliniki Otolaryngologii<br />

Akademii Medycznej we<br />

Wrocławiu.<br />

Wybór dzieci do mojej pracy dokonywany<br />

był losowo i stanowił grupę 356<br />

noworodków.<br />

Z grupy tej wytypowano wszystkie<br />

dzieci, u których stwierdzono nieprawidłowości<br />

stanu ogólnego lub oddziaływanie<br />

czynników, które mogą mieć<br />

wpływ na wystąpienie przejściowego<br />

bądź trwałego upośledzenia słuchu<br />

- grupę ryzyka Gr (156 noworodków)<br />

oraz grupę potencjalnie zdrową Gk (200<br />

noworodków).<br />

Czynniki ryzyka jakie brano pod<br />

uwagę, to:<br />

• skrajnie niska urodzeniowa masa ciała<br />

(750 – 1000g)<br />

• bardzo niska urodzeniowa masa ciała<br />

< 1500 g<br />

• intensywna terapia > 7 dni<br />

• sztuczna wentylacja > 5 dni, pobyt<br />

w inkubatorze<br />

• leki oto toksyczne (amino glikozydy,<br />

diuretyki)<br />

• wada wrodzona głowy i szyi, zespoły<br />

wad skojarzonych z niedosłuchem.<br />

Grupę ryzyka Gr – stanowiło 156<br />

noworodków leczonych na Oddziale<br />

Intensywnej Terapii i Patologii Noworodka<br />

(65 noworodków płci żeńskiej<br />

i 91 noworodków płci męskiej). U każdego<br />

z nich wystąpił co najmniej jednego<br />

z czynników ryzyka uszkodzenia<br />

słuchu.<br />

Grupa potencjalnie zdrowa (kontrolna)<br />

Gk – to 200 noworodków, z Oddziału<br />

Fizjologii i Patologii Noworodków<br />

(85 noworodków płci żeńskiej i 115<br />

noworodków płci męskiej), u których<br />

na podstawie wywiadu i dokumentacji<br />

medycznej nie stwierdzono czynników<br />

uszkodzenia słuchu.<br />

Wyniki badania TEOAE (wynik<br />

otoemisji) w grupie Gk.<br />

W badanej grupie dzieci potencjalnie<br />

zdrowych (200 noworodków) wyodrębniono<br />

5 z nich z nieprawidłowym wynikiem TEOAEs, co stanowi 2,5% badanej<br />

populacji. Prawidłowy wynik badania słuchu stwierdzono w 195 przypadkach,<br />

co stanowi 97,5 % badanych dzieci.<br />

Wyniki badań słuchu w grupie Gk ilustruje wykres 1.<br />

Wykres 1 – Wyniki badania słuchu w grupie Gk.<br />

Wśród 5 dzieci z nieprawidłowym wynikiem przesiewowego badania słuchu<br />

stwierdzono niedosłuch obustronny u 2 dzieci i niedosłuch jednostronny u 3 dzieci,<br />

co pokazuje tabela 1.<br />

Nieprawidłowy wynik TEOAEs LICZBA NOWORODKÓW PROCENT (%)<br />

W uchu prawym 1 20 %<br />

W uchu lewym 2 40 %<br />

W obu uszach 2 40%<br />

Wyniki badania otoemisji w Gr.<br />

W grupie dzieci z czynnikami ryzyka (156) przedstawiono na wykresie 2.<br />

Wykres 2 – Wyniki badania słuchu w grupie Gr.<br />

U noworodków z nieprawidłowym wynikiem badania przesiewowego słuchu<br />

2 (208) <strong>2009</strong><br />

13


Neonatologia<br />

obciążonych czynnikami ryzyka na 22 dzieci stwierdzono u 2 dzieci niedosłuch<br />

lewostronny, u 9 dzieci niedosłuch prawostronny, a u 11 dzieci niedosłuch obustronny.<br />

Podział ten przedstawiono w tabeli 2.<br />

Nieprawidłowy wynik TEOAEs LICZBA NOWORODKÓW PROCENT (%)<br />

W uchu prawym 9 40,9 %<br />

W uchu lewym 2 9,1%<br />

W obu uszach 11 50,0%<br />

Porównanie wyników otoemisji akustycznych w Gk i Gr<br />

Wykres 3<br />

W Gk (dzieci<br />

zdrowych) aż 5<br />

miało dodatni wynik<br />

przesiewowego<br />

badania słuchu. W<br />

Gr wynik nieprawidłowy<br />

TEOAE<br />

stwierdzono u 22<br />

noworodków.<br />

słuchu szczególnie ważną rolę odgrywa<br />

edukacja zdrowotna rodziców, która<br />

powinna rozpocząć się już podczas<br />

trwania ciąży matki, zwłaszcza jeśli<br />

występują czynniki powodujące niedosłuch<br />

płodu.<br />

6. Wyczerpujące informacje na temat<br />

konieczności monitorowania narządu<br />

słuchu, leczenia i rehabilitacji, które<br />

otrzymują rodzice, mają ogromne znaczenie<br />

dla ich dalszego postępowania<br />

z niedosłyszącym noworodkiem.<br />

Świadomość rodziców, ich praca,<br />

konsekwencja i wytrwałość<br />

wspierane dostępnymi technikami<br />

medycznymi są w chwili<br />

obecnej jedyną drogą do stworzenia<br />

warunków prawidłowego<br />

rozwoju niedosłyszącego dziecka,<br />

a edukacja zdrowotna rodziców<br />

powinna być kolejnym naturalnym<br />

działaniem po wprowadzeniu<br />

Powszechnych Badań<br />

przesiewowych Słuchu Noworodków.<br />

Literatura u autora.<br />

Przedstawione wyniki wskazują na sens przeprowadzania przesiewowych badań<br />

słuchu także w populacji zdrowo urodzonych dzieci.<br />

WNIOSKI.<br />

1. W badanej populacji noworodków<br />

określano zazwyczaj kilka czynników<br />

ryzyka uszkodzenia słuchu. Były to<br />

najczęściej: wcześniactwo (skrajnie niska<br />

lub bardzo niska masa ciała), zaburzenia<br />

oddychania wymagające sztucznej<br />

wentylacji, pobyt w inkubatorze, leki<br />

ototoksyczne, wady rozwojowe, zespoły<br />

wad szczególnie w obrębie twarzoczaszki.<br />

2. Czynniki ryzyka uszkodzenia słuchu<br />

są przyczyną zaburzeń słuchu i jednocześnie<br />

obniżają parametry otoemisji<br />

akustycznych TEOAE.<br />

3. Uszkodzenia słuchu występują częściej<br />

w grupie dzieci z kilkoma czynnikami<br />

ryzyka, co powoduje potrzebę długotrwałego<br />

nadzoru audiologicznego,<br />

szczególnie u noworodków, gdzie badanie<br />

przesiewowe słuchu zarejestrowano<br />

jako prawidłowe.<br />

4. Nieprawidłowe wyniki badań w grupie<br />

zdrowych dzieci potwierdzają konieczność<br />

przeprowadzania badań przesiewowych<br />

słuchu na całej populacji noworodków.<br />

5. Dla dalszej diagnostyki audiologicznej<br />

dzieci z grupy ryzyka uszkodzenia<br />

Stowarzyszenie<br />

Opieki<br />

Długoterminowej<br />

„Otwarta Dłoń<br />

W 2008 r. z inicjatywy pielęgniarek<br />

powołano Stowarzyszenie<br />

Opieki Długoterminowej<br />

„Otwarta Dłoń” -<br />

siedziba 59—300 Lubin,<br />

ul. Bema 5.<br />

Osoby zainteresowane wsparciem<br />

naszej działalności, na rzecz<br />

osób wymagających profesjonalnej<br />

opieki długoterminowej zapraszamy<br />

do współpracy.<br />

Prezes Stowarzyszenia<br />

Beata Braziuk<br />

(tel. 608292582)<br />

Nr konta bankowego<br />

75 1240 1486 1111 0010 2144 5418<br />

14 W CIENIU CZEPKA


Problemy prawne<br />

MINISTERSTWO ZDROWIA Warszawa, 26 listopad 2008 r.<br />

Departament <strong>Pielęgniarek</strong> i Położnych<br />

Szanowna Pani Prezes<br />

Pani Elżbieta Buczkowska Prezes Naczelnej Rady <strong>Pielęgniarek</strong> i Położnych<br />

Departament <strong>Pielęgniarek</strong> i Położnych przesyła w załączeniu opinię prawną do wiadomości i ewentualnego<br />

wykorzystania, w kwestii pełnienia funkcji pielęgniarki oddziałowej przez ratownika<br />

medycznego.<br />

Z-ca Dyrektora Departamentu <strong>Pielęgniarek</strong> i Położnych Jolanta Skolimowska<br />

W nawiązaniu do maila z dnia<br />

23 października 2008 r. w sprawie<br />

konkursu na stanowisko pielęgniarki<br />

oddziałowej, Departament<br />

<strong>Pielęgniarek</strong> i Położnych<br />

przedkłada następującą opinię.<br />

Kwestie związane z przeprowadzaniem<br />

konkursu min. na stanowisko pielęgniarki<br />

oddziałowej reguluje Rozporządzenie<br />

Ministra Zdrowia i Opieki<br />

Społecznej z dnia 19 sierpnia 1998 r.<br />

w sprawie szczegółowych zasad<br />

przeprowadzania konkursu na niektóre<br />

stanowiska kierownicze w publicznych<br />

zakładach opieki zdrowotnej,<br />

składu komisji konkursowej<br />

oraz ramowego regulaminu przeprowadzania<br />

konkursu (Dz. U. Nr 115,<br />

poz. 749. z późn. zm.).<br />

Natomiast problematykę kwalifikacji<br />

zawodowych wymaganych na stanowisku<br />

pielęgniarki oddziałowej określa<br />

Rozporządzenie Ministra Zdrowia<br />

i Opieki Społecznej z dnia 29 marca<br />

1999 r. w sprawie kwalifikacji wymaganych<br />

od pracowników na poszczególnych<br />

rodzajach stanowisk<br />

pruty w publicznych zakładach opieki<br />

zdrowotnej (Di U. Nr 30. poz. 300,<br />

z późn. zm.). Zgodnie z tabelą stanowiąca<br />

załącznik do tego rozporządzenia<br />

(poz. 28) pielęgniarką oddziałową może<br />

zostać osoba, która ma wykształcenie<br />

wyższe pielęgniarskie lub inne wyższe<br />

mające zastosowanie przy udzielaniu<br />

świadczeń w działalności podstawowej<br />

i średnie medyczne. Ponadto, test<br />

wymagany staż pracy w szpitalu (3 lata).<br />

Z treści tego rozporządzenia wynika.<br />

że kandydatem na stanowisko pielęgniarki<br />

oddziałowej może być osoba<br />

mająca wykształcenie pielęgniarskie<br />

lub inne wyższe mające zastosowanie<br />

przy udzielaniu świadczeń w działalności<br />

podstawowej. Postanowienie<br />

powyższe wskazuje na zasadnicze<br />

wymagane wykształcenie tj. wyższe<br />

pielęgniarskie, dopuszcza jednak<br />

innych kandydatów jednakże pod<br />

warunkiem posiadania wykształcenia<br />

pielęgniarskiego. Za takim rozumowaniem<br />

przemawia wykładnia celowościowa<br />

analizowanych unormowań,<br />

które nie pozwalają na pełnienie<br />

stanowiska pielęgniarki oddziałowej<br />

osobie niemającej prawa do<br />

wykonywania zawodu pielęgniarki,<br />

a co za tym idzie wykształcenia pielęgniarskiego.<br />

Należy zwrócić uwagę,<br />

że przedmiotowe rozporządzenie nie<br />

może być sprzeczne z ustawą z dnia<br />

5 lipca 1996 r, o zawodach pielęgniarki<br />

i położnej (Dz. U. z 2001 r. Nr<br />

57, poz. 602, z późn. zm.), a w szczególności<br />

z art. II ust. 1. zgodnie z którym<br />

zawód pielęgniarki może wykonywać<br />

osoba posiadająca prawo<br />

wykonywania zawodu stwierdzone<br />

przez okręgową radę pielęgniarek<br />

i położnych.<br />

Jednocześnie zgodnie z §8 rozporządzenia<br />

z dnia 19 sierpnia 1998 r. do<br />

konkursu mogą przystąpić osoby posiadające<br />

kwalifikacje wymagane do<br />

zajmowania danego stanowiska w publicznych<br />

zakładach opieki zdrowotnej<br />

określone odrębnymi przepisami.<br />

W omawianym przypadku będzie<br />

to niewątpliwie osoba będąca pielęgniarką.<br />

Powyższa regulacja oznaczają, że<br />

w postępowaniu konkursowym na stanowisko<br />

pielęgniarki oddziałowej nie<br />

mogą brać udziału osoby nieposiadające<br />

kwalifikacji wymaganych do zajmowania<br />

tego stanowiska. Decyzję<br />

o spełnieniu powyższych wymagań<br />

przez kandydatów podejmuje komisja<br />

konkursowa powołana przez właściwy<br />

podmiot tj. podmiot, który utworzył zakład,<br />

albo kierownika zakładu, stanowi<br />

o tym §2 tego rozporządzenia. Tym samym<br />

do wyłącznej kompetencji komisji<br />

konkursowej jest rozstrzygniecie konkursu,<br />

o czym stanowi §13 ust. 1 omawianego<br />

rozporządzenia (komisja konkursowa<br />

wybiera kandydata na dane<br />

stanowisko w drodze tajnego głosowania,<br />

bezwzględną większością głosów).<br />

Zatem, to komisja konkursowa podejmując<br />

decyzję o wyborze na dane stanowisko,<br />

stwierdza czy kandydaci maja<br />

stosowne wykształcenie i doświadczenie<br />

wynikające z załącznika do rozporządzenia<br />

z dnia 29 marca 1999 r.<br />

Z poważaniem<br />

Z-ca Dyrektora Departamentu<br />

<strong>Pielęgniarek</strong> i Położnych<br />

Jolanta Skolimowska<br />

2 (208) <strong>2009</strong><br />

15


Problemy prawne<br />

Sprawa realizacji poboru przez pielęgniarkę<br />

materiału do badań diagnostycznych<br />

na zlecenie lekarza w domu pacjenta<br />

Warszawa dnia 14.01.<strong>2009</strong> r<br />

Opinia<br />

w sprawie pisma NRPiP z dnia<br />

16.12.2008 r nr NRPiP/XVII/219/08.<br />

Sprawa realizacji poboru przez<br />

pielęgniarkę materiału do badań<br />

diagnostycznych na zlecenie lekarza<br />

w domu pacjenta powinna opierać<br />

się na następujących aktach prawnych:<br />

– Rozporządzeniu Ministra Zdrowia<br />

z dnia 23.03.2006 r. w sprawie standardów<br />

jakości dla medycznych laboratoriów<br />

diagnostycznych<br />

/Dz.U nr 61 poz. 435/.<br />

– rozporządzeniu Ministra Zdrowia<br />

z dnia 3.11.2004 r. w sprawie wykazu<br />

zabiegów i czynności polegających<br />

na pobraniu od pacjenta materiałów<br />

do badań /Dz.U nr 247 poz. 24811.<br />

Zarządzenie Prezesa NFZ nr 105/2008/<br />

DSOZ z dnia 5.11.2008 r w sprawie określenia<br />

warunków zawierania i realizacji<br />

umów o udzielanie świadczeń zdrowotnych<br />

wydane na podstawie art. 102 ustawy<br />

oświadczeniach opieki zdrowotnej,<br />

w skrócie ustawy o NFZ wprowadza jednak<br />

istotne zmiany do regulacji rozporządzeniowych.<br />

Rozporządzenie z 3.11 .2004 r. nie wymienia<br />

w ogóle pielęgniarki jako osoby<br />

uprawnionej do poboru materiału do badań<br />

diagnostycznych a więc w sytuacji<br />

gdy taka praktyka jest stosowana zarówno<br />

w sytuacji gdy pielęgniarka działa samodzielnie<br />

/co przepisy dot. rozporządzenia<br />

o wykonywaniu czynności zdrowotnych<br />

bez zlecenia lekarza dopuszczają/ lub na<br />

zlecenie lekarza - to sprawa poboru mate-<br />

riału przez pielęgniarkę powinna być uregulowana<br />

w rozporządzeniu z 3.11.2004 r<br />

poprzez jego nowelizację.<br />

Natomiast w sytuacji gdy pielęgniarka<br />

POZ na zlecenie lekarza pobiera materiał<br />

do badań w domu pacjenta to nie wystarczy<br />

wskazać tylko na rozporządzenie Ministra<br />

Zdrowia w sprawie standardów i obowiązku<br />

stosowania procedur i instrukcji<br />

gdyż taka regulacja jest zbyt ogólna nawet<br />

przy stosowaniu obowiązku zapoznania<br />

się z tymi procedurami przez zlecającego.<br />

Skoro Prezes NFZ chciał uregulować<br />

sprawę poboru materiału w domu pacjenta<br />

przez pielęgniarkę POZ powinien zwrócić<br />

uwagę na lukę prawną dot. ustalania<br />

kosztów związanych z przewozem i zasadami<br />

bezpieczeństwa w toku przewozu<br />

zarówno dla przewożącego jak i materiału<br />

do badań.<br />

Wskazane byłoby szczegółowe uregulowanie<br />

w zarządzeniu Prezesa NFZ a właściwie<br />

w rozporządzeniu dotyczącym standardów<br />

aby zlecający przy zawieraniu<br />

umowy z laboratorium miał obowiązek<br />

ustalić zasady odpłatności dla osoby pobierającej<br />

materiał, koszty przewozu i zasady<br />

bezpieczeństwa.<br />

Pozostawienie sprawy w obecnym<br />

stanie będzie rodziło wiele nieporozumień<br />

a nawet nieprawidłowości i może<br />

wskazywać, że koszty przewozu i zasady<br />

bezpieczeństwa w przewozie materiału<br />

obciążają wyłącznie pielęgniarkę<br />

POZ.<br />

KRAJOWA IZBA<br />

DIAGNOSTÓW LABORATORYJNYCH<br />

03 – 428 Warszawa, ul. Konopacka 4<br />

Radca Prawny<br />

Grażyna Filipowska-Kejna<br />

Stanowisko Prezydium<br />

NRPiP w związku<br />

z wystąpieniem<br />

pana Marka<br />

Twardowskiego<br />

- Podsekretarza Stanu<br />

w Ministerstwie<br />

Zdrowia,<br />

podczas 33 posiedzenia<br />

Sejmu RP<br />

w dniu 8 stycznia<br />

<strong>2009</strong> roku.<br />

Stanowisko zostało przesłane do Prezesa<br />

Rady Ministrów, Michała Boniego – Sekretarza<br />

Stanu w Kancelarii Prezesa Rady<br />

Ministrów, Marszałka Sejmu RP, Klubów<br />

Parlamentarnych Sejmu RP, Poseł Krystyny<br />

Łybackiej, Elżbiety Streker-Dembińskiej.<br />

W związku z wystąpieniem sejmowym<br />

(podczas 33 posiedzenia<br />

Sejmu RP, w dniu 8 stycznia <strong>2009</strong><br />

roku) Podsekretarza Stanu w Ministerstwie<br />

Zdrowia Pana Marka Twardowskiego,<br />

w odpowiedzi na interpelację<br />

poselską zgłoszoną przez<br />

Panią Elżbietę Streker-Dembińską,<br />

Prezydium Naczelnej Rady <strong>Pielęgniarek</strong><br />

i Położnych stwierdza, że<br />

ww. wystąpienie było nierzetelne,<br />

nie przedstawia rzeczywistej sytuacji<br />

pielęgniarek i położnych udzielających<br />

świadczeń opieki zdrowotnej<br />

w podstawowej opiece zdrowotnej,<br />

a także dezinformuje społeczeństwo<br />

w zakresie faktycznej<br />

realizacji świadczeń zdrowotnych<br />

w podstawowej opiece zdrowotnej<br />

na rzecz ubezpieczonych.<br />

16 W CIENIU CZEPKA


Problemy prawne<br />

UZASADNIENIE<br />

Słusznie Pan Marek Twardowski zauważył, że<br />

kwestie pracy i zadań pielęgniarek rodzinnych<br />

(podstawowej opieki zdrowotnej – poz) reguluje<br />

m. in. rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia<br />

20 października 2005 roku w sprawie zakresu zadań<br />

lekarza, pielęgniarki i położnej poz. Zgodnie<br />

z załącznikiem nr 2 część 1 ust. 1 tego aktu<br />

prawnego pielęgniarka i położna poz planuje<br />

i realizuje kompleksową opiekę pielęgniarską<br />

i pielęgnacyjną w miejscu zamieszkania i nauki<br />

świadczeniobiorcy, z uwzględnieniem<br />

miejsca wykonywania świadczeń.<br />

Tymczasem obowiązujące na rok <strong>2009</strong> zarządzenie<br />

Prezesa NFZ nr 105 radykalnie zmieniło<br />

charakter świadczeń pielęgniarek i położnych<br />

poz sprowadzając je wyłącznie do świadczeń<br />

ambulatoryjnych, a jedynie wyjątkowo<br />

udzielanych w domu pacjenta. Ponadto pielęgniarki<br />

i położne wbrew prawu powszechnie<br />

obowiązującemu zostały wewnętrznym<br />

aktem Prezesa NFZ zobowiązane do posiadania<br />

gabinetów, które de facto wyposażeniem<br />

odpowiadają gabinetom zabiegowym,<br />

a nadto pielęgniarki i położne muszą pobierać<br />

i transportować materiał do badań laboratoryjnych,<br />

pobrany w domu u pacjenta do<br />

miejsca wyznaczonego przez lekarza. Pan<br />

Minister zapomniał wspomnieć o obowiązujących<br />

w tym zakresie przepisach prawa ujętych<br />

w rozporządzeniu Ministra Zdrowia z dnia 23<br />

marca 2006 roku w sprawie standardów jakości<br />

dla medycznych laboratoriów diagnostycznych<br />

i mikrobiologicznych. Powyższe rozporządzenie<br />

szczegółowo określa procedurę pobierania<br />

i transportowania pobranego materiału do badań<br />

laboratoryjnych, który traktowany jest jako<br />

materiał zakaźny.<br />

Nie jest zatem zgodne z prawdą twierdzenie<br />

Podsekretarza Stanu M. Twardowskiego,<br />

że nic się nie zmieniło w sposób radykalny.<br />

Nieprawdziwe są stwierdzenia, że w minionych<br />

latach pielęgniarki środowiskowe<br />

(rodzinne) musiały posiadać gabinety zabiegowe.<br />

Przede wszystkim należy podkreślić,<br />

że Podsekretarz Stanu M. Twardowski myli pojęcie<br />

gabinetu pielęgniarki / położnej poz z gabinetem<br />

zabiegowym lekarza poz. Prawdą jest,<br />

iż pielęgniarki i położne w podstawowej opiece<br />

zdrowotnej posiadały pomieszczenie (zgodnie<br />

z rozporządzeniem Ministra Zdrowia z dnia<br />

15 marca 2006 roku w sprawie wymagań technicznych<br />

i sanitarnych dla pomieszczeń, w których<br />

można wykonywać praktykę pielęgniarek<br />

i położnych), zwane – gabinetem pielęgniarki<br />

poz, gabinetem położnej poz, które powinny<br />

być wyposażone w szafkę, biurko i kozetkę,<br />

zgodnie z realizowanymi świadczeniami zdrowotnymi<br />

na rzecz pacjentów. Dopiero od <strong>2009</strong><br />

roku wymaga się, aby pielęgniarki nagle zakładały<br />

gabinety o wyposażeniu identycznym jak<br />

gabinety zabiegowe. Zarządzenie nr 105 nałożyło<br />

na pielęgniarki obowiązek wyposażenia<br />

gabinetu w sprzęt, którego nawet nie<br />

przewiduje rozporządzenie Ministra Zdrowia<br />

z dnia 15 marca 2006 roku w sprawie wymagań<br />

technicznych i sanitarnych dla pomieszczeń,<br />

w których można wykonywać praktykę<br />

pielęgniarek i położnych.<br />

Należy podkreślić, że lekarze poz na założenie<br />

i wyposażenie takiego gabinetu otrzymali<br />

fundusze na ten cel, a ich wielokrotnie<br />

wyższa niż pielęgniarek poz stawka kapitacyjna<br />

uwzględnia utrzymanie gabinetu zabiegowego<br />

i punktu szczepień.<br />

Przez wiele lat system POZ funkcjonował<br />

w oparciu o pielęgniarkę rodzinną i pielęgniarkę<br />

praktyki, która pracowała w gabinecie zabiegowym.<br />

Do chwili obecnej tak jest w wielu placówkach.<br />

Nie jest zgodne z prawdą, iż z obowiązkiem<br />

posiadania gabinetów zabiegowych<br />

nie zgadza się mała grupa pielęgniarek środowiskowych.<br />

Stanowisko w tej sprawie jest jednoznaczne,<br />

gdyż takiego typu postanowienia są po prostu<br />

niezgodne z obowiązującymi przepisami, rolą<br />

i funkcją pielęgniarki rodzinnej w podstawowej<br />

opiece zdrowotnej. Nie może być przecież tak,<br />

że pielęgniarka będzie cały dzień pracować<br />

w gabinecie i wykonywać świadczenia lecznicze<br />

ambulatoryjne, dla pacjentów chodzących,<br />

które powinny zostać wykonane w<br />

gabinecie zabiegowym, a pacjenci obłożnie<br />

i przewlekle chorzy będą godzinami czekać<br />

w domach na wizytę pielęgniarki.<br />

Prawdą jest, że przedstawiciele pielęgniarek<br />

rodzinnych spotykali się z przedstawicielami<br />

Ministerstwa Zdrowia i Narodowego Funduszu<br />

Zdrowia. Podczas tych spotkań doszło do<br />

wspólnych uzgodnień, których niestety NFZ nie<br />

chce realizować.<br />

Twierdzenia Podsekretarza Stanu M. Twardowskiego,<br />

że system funkcjonuje dobrze, są<br />

sprzeczne z rzeczywistością; być może dla lekarzy<br />

funkcjonuje on faktycznie dobrze. Systematycznie<br />

wzrastała stawka kapitacyjna bazowa,<br />

wprowadzono sześć progów wagowych związanych<br />

z wiekiem pacjenta oraz dla podopiecznych<br />

domów pomocy społecznej, dodatkowe<br />

środki obejmują katalog porad w zakresie realizacji<br />

programów profilaktycznych określonego<br />

rodzaju. Lekarz poz realizuje zadania głównie<br />

w przychodni, a tylko w medycznie uzasadnionych<br />

przypadkach – poprzez wizyty domowe.<br />

Pielęgniarki i położne głównie wykonują swoje<br />

zadania w miejscu zamieszkania chorego. Na<br />

pierwszym miejscu należy jednak mieć na<br />

uwadze zawsze dobro pacjenta, także tego<br />

obłożnie chorego, który np. czeka w domu<br />

na kroplówkę i podanie leków. Nie do pomyślenia<br />

jest, aby pielęgniarka środowiskowa jednocześnie<br />

wykonywała zabiegi zlecane przez<br />

lekarzy w gabinecie, świadczyła usługi w domu<br />

pacjenta i transportowała samodzielnie wszystkimi<br />

dostępnymi środkami transportu materiał<br />

zakaźny, nie otrzymując za to wynagrodzenia.<br />

Obecne wymagania na <strong>2009</strong> rok są nierealne<br />

w stosunku do pielęgniarek środowiskowych<br />

i naruszają ich prawa do wykonywania<br />

zawodu zgodnie z wykształceniem.<br />

Ponadto należy podkreślić, że niepubliczne<br />

zakłady opieki zdrowotnej, utworzone przez pielęgniarki<br />

lub położne i realizujące świadczenia<br />

zdrowotne w rodzaju podstawowa opieka zdrowotna<br />

w zakresie świadczeń pielęgniarki poz /<br />

położnej poz, jako forma organizacyjna świadczeniodawcy<br />

powinny być zrównane w zakresie<br />

warunków kontraktowania w odniesieniu do pomieszczeń,<br />

z indywidualnymi i grupowymi praktykami<br />

pielęgniarek.<br />

Pielęgniarki środowiskowe (rodzinne) od<br />

lat walczą o to, aby wszyscy świadczeniodawcy<br />

byli traktowani równo i żeby nie było sytuacji,<br />

że nakłada się praktycznie z dnia na dzień<br />

na jednych świadczeniodawców niemożliwe do<br />

spełnienia i wymagające ogromnych nakładów<br />

finansowych obowiązki, natomiast pozostali<br />

świadczeniodawcy mają przez lata takie same<br />

warunki udzielania świadczeń, albo z roku na rok<br />

korzystniejsze, a nawet preferencyjne.<br />

Powyższe wskazuje na działania ustawodawcy,<br />

które powodują chaos i niespójność<br />

systemu ochrony zdrowia, co prowadzi do<br />

nadużyć interpretacyjnych w praktyce.<br />

Prezes<br />

(-)Elżbieta Buczkowska<br />

2 (208) <strong>2009</strong><br />

17


Problemy prawne<br />

Opracowała<br />

Teresa Fichtner- Jeruzel<br />

Od dawna wiadomo, że eksperymenty medyczne<br />

niosą postęp w metodach leczenia. Gdyby<br />

zaprzestano eksperymentów medycznych<br />

mogłoby dojść do zahamowania jakiegokolwiek<br />

postępu wleczeniu i profilaktyce chorób.<br />

Eksperyment medyczny jest eksperymentem<br />

naukowym prowadzonym na ludziach. Jest<br />

to jedna z metod badawczych stosowanych we<br />

współczesnej medycynie i służy opracowaniu nowych<br />

metod profilaktycznych, leczniczych i diagnostycznych.<br />

Dużo uwagi problematyce eksperymentu<br />

medycznego poświęca ustawa o zawodzie<br />

lekarza i lekarza dentysty oraz ustawa- Prawo<br />

farmaceutyczne. Eksperyment medyczny<br />

przeprowadzany na ludziach może być eksperymentem<br />

leczniczym lub badawczym.<br />

Eksperymentem leczniczym jest wprowadzenie<br />

przez lekarza nowych lub tylko częściowo<br />

wypróbowanych metod diagnostycznych,<br />

leczniczych lub profilaktycznych w celu osiągnięcia<br />

bezpośredniej korzyści dla zdrowia osoby<br />

leczonej.<br />

Eksperyment badawczy ma przede wszystkim<br />

na celu wyjaśnienie określonego problemu<br />

naukowego i rozszerzenie wiedzy medycznej.<br />

Szczególnym rodzajem eksperymentów medycznych<br />

są badania kliniczne. Są to eksperymenty<br />

zarówno badawcze jak i lecznicze. Dotyczą<br />

one produktów leczniczych oraz wyrobów<br />

medycznych.<br />

Badaniem klinicznym produktu leczniczego<br />

jest eksperyment medyczny prowadzony<br />

z udziałem ludzi w celu odkrycia lub potwierdzenia<br />

klinicznych i farmakologicznych skutków<br />

działania jednego lub wielu badanych produktów<br />

leczniczych. Produkt leczniczy potocznie<br />

nazywamy „lekiem”.<br />

Badaniem klinicznym wyrobu medycznego<br />

jest eksperyment medyczny prowadzony na<br />

ludziach w celu sprawdzenia czy w normalnych<br />

warunkach użytkowania nie ma niepożądanego<br />

działania wyrobu. Ma również na celu ocenę czy<br />

spodziewany efekt działania wyrobu przeważa<br />

nad ryzykiem związanym z tym działaniem.<br />

Nie wszystkie wyroby medyczne wymagają<br />

przed ich dopuszczeniem do obrotu badań<br />

klinicznych. Szczegółowa klasyfikacja wyrobów<br />

medycznych zawarta jest w ustawie o wyrobach<br />

EKSPERYMENT MEDYCZNY<br />

medycznych oraz w Rozporządzeniu Ministra<br />

Zdrowia w sprawie klasyfikacji wyrobów medycznych<br />

do różnego przeznaczenia.<br />

W śród badań klinicznych produktów leczniczych<br />

wyróżnia się badania I, II, III i IV fazy.<br />

Badanie I fazy to eksperyment medyczny,<br />

w którym nowy lek jest podawany zdrowemu<br />

człowiekowi. Wyjątek stanowią leki o wysokiej<br />

toksyczności np. nowe leki onkologiczne wtedy<br />

uczestnikami badania są ludzie chorzy na schorzenia<br />

nowotworowe. Podczas badania I fazy<br />

nie ocenia się skuteczności terapeutycznej badanego<br />

leku. Głównym celem badania I fazy<br />

jest wstępna ocena bezpieczeństwa stosowania<br />

leku oraz jego tolerancji w stosunku do zastosowanej<br />

dawki.<br />

Badanie II fazy to badanie oceniające skuteczność<br />

terapeutyczną i krótkoterminowe bezpieczeństwo<br />

stosowania nowego leku w danej<br />

jednostce chorobowej. Badanie to może mieć<br />

również na celu uzyskanie odpowiedzi dotyczącej<br />

optymalnego dawkowania leku. Badanie<br />

przeprowadzane jest w małej liczbie uczestników,<br />

często z zastosowaniem grupy kontrolnej<br />

otrzymującej placebo.<br />

Badanie III fazy jest prowadzone w dużych<br />

grupach uczestników, ma na celu określenie bezpieczeństwa<br />

stosowania nowego leku w stosunku<br />

do określonej choroby. Stosowany jest losowy<br />

dobór uczestników oraz w miarę możliwości<br />

podwójnie ślepa próba. W wyniku tego badania<br />

powinno zostać określone występowanie najczęstszych<br />

objawów niepożądanych.<br />

Badanie IV fazy jest badaniem leku, który już<br />

jest wprowadzony na rynek. Celem tego badania<br />

jest ocena długoterminowego bezpieczeństwa<br />

oraz skuteczności jego stosowania.<br />

Jednym z podstawowych warunków prowadzenia<br />

eksperymentu medycznego na ludziach<br />

jest świadoma zgoda osoby biorącej udział<br />

w eksperymencie. Jest to warunek prawny<br />

i etyczny. Świadoma zgoda musi być uzyskana<br />

przed włączeniem osoby do eksperymentu medycznego<br />

i musi być wyrażona na piśmie. Osoba<br />

biorąca udział w eksperymencie medycznym<br />

musi zostać zapoznana z istotą i celem eksperymentu<br />

oraz ze sposobem jego przeprowadzenia.<br />

Musi poznać ryzyko i korzyści z nim zwią-<br />

zane oraz prawa jakie przysługują uczestnikowi<br />

eksperymentu.<br />

Każdy eksperyment medyczny z udziałem<br />

ludzi musi być prowadzony zgodnie z zasadami<br />

etycznymi opracowanymi w tzw. Raporcie Belmonckim<br />

wydanym w roku 1979 przez Narodową<br />

Komisję do spraw Ochrony Uczestników Badań<br />

Biomedycznych i Behawioralnych Są to następujące<br />

zasady: zasada szacunku dla osoby,<br />

zasada dobroczynności oraz zasada sprawiedliwości.<br />

Współcześnie zasady te są powszechnie<br />

akceptowane przez międzynarodową społeczność<br />

badaczy.<br />

Zasada szacunku dla osoby obejmuje obowiązek<br />

poszanowania autonomii innych osób,<br />

wyraża się przede wszystkim w świadomej zgodzie<br />

na udział w eksperymencie. Zgoda na udział<br />

w eksperymencie nie może być wyrażona pod<br />

wpływem zależności od lekarza ani pod jakąkolwiek<br />

presją.<br />

Zasada dobroczynności zobowiązuje do podejmowania<br />

takich działań, które dają maksymalne<br />

korzyści oraz minimalne krzywdy.<br />

Zasada sprawiedliwości dotyczy przede<br />

wszystkim wyboru i rekrutacji uczestników eksperymentu.<br />

Eksperymentem kieruje lekarz posiadający<br />

odpowiednio wysokie kwalifikacje. Eksperyment<br />

medyczny może być przeprowadzony wyłącznie<br />

po wydaniu pozytywnej opinii przez niezależną<br />

komisję bioetyczną.<br />

Komisje biotyczne powołują:<br />

1) okręgowa rada lekarska<br />

2) rektor wyższej uczelni medycznej<br />

3) dyrektor jednostki badawczo- rozwojowej<br />

W skład komisji bioetycznej wchodzą:<br />

1) lekarze specjaliści<br />

2) po jednym przedstawicielu innego zawodu,<br />

w szczególności: duchowny, filozof, prawnik,<br />

farmaceuta, pielęgniarka, którzy posiadają co<br />

najmniej 10 letni staż pracy.<br />

Do składu komisji powoływane są osoby posiadające<br />

wysoki autorytet moralny i wysokie<br />

kwalifikacje specjalistyczne. Komisja bioetyczna<br />

wyraża opinię o projekcie eksperymentu medycznego<br />

w drodze uchwały w tajnym głosowaniu,<br />

przy uwzględnieniu kryteriów etycznych<br />

oraz celowości i wykonalności projektu.<br />

18 W CIENIU CZEPKA


Konsultanci<br />

KONSULTANT KRAJOWY W DZIEDZINIE PIELĘGNIARSTWA EPIDEMIOLOGICZNEGO<br />

Samodzielny Publiczny Szpital Kliniczny im. A. Mielęckiego Śląskiego Uniwersytetu Medycznego<br />

40-027 Katowice, ul. Francuska 20-24, tel. 032 25-91-586, fax. 032 255-40-52,<br />

http://www.pspe.pl<br />

e-mail: beata.ochocka@spskm.katowice.pl,<br />

Opinia Konsultanta Krajowego w dziedzinie<br />

pielęgniarstwa epidemiologicznego w sprawie nakazywania<br />

pielęgniarkom dyżurującym na bloku operacyjnym<br />

w godzinach od 19.00 do 7.00 pomocy w sprawowaniu<br />

opieki pielęgniarskiej w oddziale dziecięcym<br />

w czasie, gdy nie są wykonywane zabiegi operacyjne.<br />

Katowice, dnia 22.12.2008 r.<br />

W świetle wiedzy na temat zakażeń szpitalnych<br />

zawartej między innymi w podstawach<br />

nauki pielęgniarstwo epidemiologiczne,<br />

współczesny szpital jest miejscem<br />

szczególnym. Mimo postępu i wdrożenia<br />

nowoczesnych metod ograniczania ryzyka<br />

ich występowania, zakażenia szpitalne<br />

są nadal przyczyną zachorowalności chorych<br />

i personelu. Z tego powodu w ostatnich<br />

latach w polskich szpitalach wprowadzono<br />

między innymi rejestrację i monitoring<br />

niebezpiecznych drobnoustrojów<br />

chorobotwórczych.<br />

Jednym z podstawowych elementów<br />

programów kontroli zakażeń szpitalnych<br />

jest stale aktualizowana wiedza i świadomość<br />

personelu medycznego oraz kadry<br />

zarządzającej placówkami ochrony zdrowia.<br />

W Ustawie o chorobach zakaźnych<br />

i zakażeniach ustawodawca zobowiązał<br />

kierownika zakładu opieki zdrowotnej do<br />

odpowiedzialności za bezpieczeństwo sanitarno-epidemiologiczne<br />

placówki, chorych<br />

i personelu. Kierownik zakładu odpowiedzialny<br />

jest za wdrożenie i przestrzeganie<br />

procedur zapewniających<br />

ochronę przed zakażeniami. Zapobieganie<br />

zakażeniom w złożonym epidemiologicznie<br />

środowisku szpitalnym, opiera<br />

się na zrozumieniu sposobu szerzenia<br />

się drobnoustrojów chorobotwórczych<br />

i możliwości przerwania łańcucha epidemiologicznego.<br />

W przypadku przemieszczania się<br />

personelu szpitala pomiędzy obszarami<br />

o różnym ryzyku rozprzestrzenianiasię<br />

zakażeń jakimi są blok operacyjny<br />

i oddział dziecięcy dochodzi do wzrostu<br />

ryzyka transmisji zakażeń i translokacji<br />

endogennej flory oddziałów i zatrudnionego<br />

personelu. Taki ruch personelu<br />

jest krzyżowy i niebezpieczny w aspekcie<br />

epidemiologicznym. Podjęta w opisanym<br />

przypadku decyzja administracyjna<br />

powoduje w świetle zasad epidemiologicznych<br />

wzrost narażenia populacji chorych<br />

dzieci na patogeny, których źródłem<br />

może być skolonizowany personel bloków<br />

operacyjnych. Zwiększone ryzyko transmisji<br />

zakażeń wewnątrzszpitalnych działa<br />

także w odwrotnym kierunku. W oddziałach<br />

dziecięcych występują biegunki wirusowe,<br />

bardzo trudne do opanowania, a zarazem<br />

bardzo łatwe do przeniesienia. Tak<br />

więc jest możliwość przeniesienia takich<br />

infekcji w obszar bloku operacyjnego.<br />

Pomimo stosowania przez pielęgniarkę<br />

instrumentariuszkę zabezpieczeń,<br />

mycia rąk, zakładania odzieży<br />

nie można wykluczyć, że nie dochodzi<br />

do powstawania krzyżowych infekcji<br />

szpitalnych.<br />

Wniosek:<br />

Pielęgniarki dyżurujące na bloku<br />

operacyjnym nie powinny być kierowane<br />

do pomocy w sprawowaniu opieki<br />

nad dziećmi w oddziale dziecięcym<br />

w czasie kiedy nie odbywają się zabiegi<br />

operacyjne.<br />

Dla ilustracji problemu i uzasadnienia<br />

podjętej opinii podaję kilka przykładów:<br />

1. Wysoki, sięgający 50% odsetek nosicielstwa<br />

gronkowców obserwowany jest u pracowników<br />

służby zdrowia. Wykazano, że nosicielstwo<br />

gronkowca złocistego jest kilkakrotnie<br />

większe u anestezjologów,<br />

chirurgów, pielęgniarek instrumentujących<br />

do zabiegów i pielęgniarek anestezjologicznych.<br />

Najczęściej zakażenie to jest<br />

przenoszone przez kontakt bezpośredni, ale<br />

także drogą powietrzną. Gronkowce mogą<br />

powodować epidemie szpitalne, zdolność<br />

kolonizacji pacjentów i personelu oraz przetrwanie<br />

w środowisku szpitala jest zależne<br />

od wielu czynników. EMRSA (epidemiczne<br />

szczepy gronkowca złocistego metycylinoopornego)<br />

są łatwo przenoszone między<br />

oddziałami, kolonizują osoby w poważnym<br />

stanie choroby, a także małe dzieci. Cenne<br />

są badania przesiewowe u personelu wykonywane<br />

wyłącznie ze wskazań epidemiologicznych.<br />

Gronkowce złociste kolonizują nie<br />

tylko nozdrza, ale także gardło i w przypadku<br />

nosicielstwa u personelu mogą być źródłem<br />

zakażenia podopiecznych.<br />

2. Dużym zagrożeniem w szpitalach są paciorkowce.<br />

Rezerwuarem może być zarówno<br />

personel jak i małe dzieci, u których nosicielstwo<br />

sięga 15-20%. Źródłem zakażeń<br />

paciorkowcem ropnym miejsca operowanego<br />

może być członek zespołu operującego.<br />

3. Kolejnym przykładem niebezpiecznych zakażeń<br />

przenoszonych różnymi drogami (nie<br />

tylko drogą kontaktową) są infekcje szpitalne<br />

wywołane dwoinką zapalenia płuc. Zakażenie<br />

te są częste u dzieci i szerzą się drogą<br />

kropelkową.<br />

4. Poprzez ręce personelu szerzą się zarówno<br />

zakażenia epidemiczne oraz endemiczne.<br />

Pałeczki Gram (-) przeżywają na<br />

skórze dłoni do dwóch godzin, ale zdarza<br />

się także ich długotrwałe nosicielstwo<br />

nawet do 6 tygodni! Nie zawsze możemy<br />

liczyć na bezwzględne przestrzeganie pro-<br />

2 (208) <strong>2009</strong><br />

19


Ogłoszenia<br />

cedury dekontaminacji rąk. Z cytowanych<br />

w literaturze badań wynika, że nawyki personelu<br />

nadal nie są najlepsze. W 50% przypadków<br />

personel nie przestrzega zasady<br />

mycia rąk przed kontaktem z chorym!<br />

W obliczu opisanej sytuacji można<br />

także zadać pytania natury organizacyjno-prawnej:<br />

– Jak przygotowana do pracy na oddziale dziecięcym<br />

jest instrumentariuszka?<br />

– Czy instrumentariuszka wracając do zabiegu<br />

na blok zdąży na czas właściwie przygotować<br />

salę operacyjną?<br />

– Kto poniesie odpowiedzialność za ewentualne<br />

błędy ?<br />

– Jak zapisana jest odpowiedzialność i uprawnienia<br />

pielęgniarki instrumentariuszki bloku<br />

i jej uprawnienia do pracy w oddziale dziecięcym?<br />

– Jak zabezpieczone są dzieci kiedy instrumentariuszka<br />

asystuje do operacji?<br />

Regulamin porządkowy szpitala określa<br />

przebieg procesu udzielania świadczeń<br />

zdrowotnych z zapewnieniem właściwej<br />

dostępności i jakości tych świadczeń w jednostkach<br />

organizacyjnych W regulaminie<br />

musza znajdować się zapisy o organizacji<br />

i zadaniach poszczególnych jednostek<br />

organizacyjnych zakładu opieki zdrowotnej,<br />

w tym zakresy czynności pracowników<br />

oraz warunki współdziałania między tymi<br />

jednostkami dla zapewnienia sprawności<br />

funkcjonowania zakładu opieki zdrowotnej<br />

pod względem leczniczym, administracyjnym<br />

i gospodarczym.<br />

REASUMUJĄC:<br />

Prawidłowo podejmowane<br />

decyzje w zakresie prewencji zakażeń<br />

stanowią najlepszą gwarancję<br />

wysokiej jakości świadczeń<br />

i bezpieczeństwa chorych<br />

i personelu, a prawdziwy rozwój<br />

i postęp wiedzy o zakażeniach<br />

nadal opiera się na zasadzie dobrowolności<br />

i zrozumienia decyzji<br />

i działań kadry zarządzającej<br />

zakładu opieki zdrowotnej.<br />

Konsultant Krajowy w dziedzinie<br />

pielęgniarstwa epidemiologicznego<br />

(- ) Beata Ochocka<br />

KONSULTANCI WOJEWÓDZCY<br />

W WOJEWÓDZTWIE DOLNOŚLĄSKIM<br />

w dziedzinach:<br />

PIELĘGNIARSTWA<br />

mgr JOLANTA KOLASIŃSKA<br />

AM Wydział Nauk o Zdrowiu, ul. Bartla 5, 51-618 Wrocław,<br />

e-mail:WP-7@am.wroc.pl,<br />

0-71/ 348-42-10; 348-42-19, fax: 343-20-86<br />

PIELĘGNIARSTWA W GINEKOLOGII I POŁOŻNICTWIE<br />

mgr URSZULA ŻMIJEWSKA<br />

Szpital Specjalistyczny im. A. Falkiewicza, ul. Warszawska 2,<br />

52-114 Wrocław<br />

0-71/342-86-31 wew. 344, 604-93-94-55, 667-977-735<br />

PIELĘGNIARSTWA RODZINNEGO<br />

EWA CHLEBEK<br />

Caritas Archidiecezji Wrocławskiej, ul. Katedralna, 50-328 Wrocław,<br />

0-71/ 327-13-09, 668-021-032<br />

PIELĘGNIARSTWA W PEDIATRII<br />

mgr DOROTA MILECKA<br />

Akademicki Szpital Kliniczny, ul. Borowska 213, 50-556 Wrocław<br />

071/733-11-90, 733-11-95, 662-232-595<br />

Są do Państwa dyspozycji i zapraszają do konsultacji<br />

w sprawach zawodowych wymagających<br />

porady, wyjaśnienia lub interwencji<br />

W sprawach trudnych warto skorzystać<br />

z opinii Konsultanta<br />

Wysyłając korespondencję na adres DOIPiP<br />

we Wrocławiu (zaświadczenia, uzupełnienia itp.)<br />

prosimy o dopisanie na kopercie czego dotyczy<br />

lub nazwę działu , do którego należy ją skierować.<br />

Biuro Izby we Wrocławiu<br />

OŚWIADCZENIE<br />

DOIPiP nie pośredniczy w rekrutacji pielęgniarek i położnych<br />

do pracy w kraju i zagranicą<br />

20 W CIENIU CZEPKA


Ogłoszenia<br />

Podziękowanie<br />

Serdecznie dziękuję zespołom oddziałów: Kardiologii<br />

„A”, oraz „R” Kardiologicznej Wojewódzkiego Szpitala<br />

Specjalistycznego we Wrocławiu przy ul. Kamieńskiego 73a<br />

za pomoc i wsparcie oraz życzliwość i troskliwą opiekę nad<br />

moją Mamą Katarzyną Bryndzej<br />

Niezależne<br />

forum<br />

pielęgniarek<br />

i położnych<br />

Pragnę poinformować pielęgniarki<br />

i położne z obszaru Dolnośląskiej<br />

Okręgowej Izby <strong>Pielęgniarek</strong><br />

i Położnych, iż powstało niezależne<br />

forum pielęgniarek i położnych<br />

redagowane i tworzone przez<br />

same pielęgniarki i położne.<br />

Mam nadzieję, że każda osoba<br />

zdoła znaleźć tam coś interesującego<br />

dla siebie.<br />

adres strony:<br />

http://forum-pielegniarek.pl<br />

Z wyrazami szacunku<br />

tel: 600648280<br />

2 (208) <strong>2009</strong><br />

przedstawiciel ds<br />

pielęgniarstwa:<br />

Elżbieta Krupińska<br />

Wdzięczna Danuta Hanusiak<br />

Podziękowanie<br />

Składamy serdeczne podziękowanie<br />

Pani Jolancie Wiktorskiej – prowadzącej Ośrodek<br />

Zamiejscowy Kształcenia Podyplomowego Kadr Medycznych<br />

w Lubinie, oraz Pani Kierownik Kursu nr 17 Beacie Braziuk<br />

za zorganizowanie Kursu Kwalifikacyjnego w dziedzinie<br />

pielęgniarstwa opieki długoterminowej dla pielęgniarek.<br />

Dziękujemy za zdobytą wiedzę, przekazaną nam w sposób<br />

ciekawy, profesjonalny wyróżniający się wysokim poziomem<br />

przygotowania merytorycznego wykładowców<br />

oraz za miłą atmosferę kursu.<br />

Uczestniczki kursu nr 17<br />

<strong>Dolnośląska</strong> <strong>Okręgowa</strong> <strong>Izba</strong> <strong>Pielęgniarek</strong><br />

i Położnych we Wrocławiu,<br />

zaprasza pielęgniarki i położne pracujące<br />

w podstawowej opiece zdrowotnej<br />

do udziału w spotkaniu organizowanym<br />

przez Zespół ds. <strong>Pielęgniarek</strong><br />

i Położnych POZ na temat:<br />

„KONTRAKTOWANIE ŚWIADCZEŃ<br />

PIELĘGNIARSKICH I POŁOŻNICZYCH<br />

POZ W <strong>2009</strong> R. I LATA NASTĘPNE”<br />

Spotkanie odbędzie się dnia 2 kwietnia<br />

<strong>2009</strong> r. o godz. 12.00 w siedzibie<br />

Dolnośląskiej Okręgowej Izby <strong>Pielęgniarek</strong><br />

i Położnych we Wrocławiu<br />

przy ul. Powstańców Śląskich 50.<br />

Zgłoszenia uczestnictwa w niniejszym<br />

spotkaniu można dokonać telefonicznie<br />

lub osobiście w sekretariacie<br />

DOIPiP we Wrocławiu.<br />

Nr telefonów:<br />

071 364 04 35, 071 364 04 44<br />

Serdecznie zapraszamy<br />

Zespół<br />

ds. <strong>Pielęgniarek</strong> i Położnych<br />

POZ<br />

Tu warto zajrzeć:<br />

spis adresów stron internetowych instytucji powiązanych<br />

z pielęgniarstwem<br />

– http://www.pielegniarstwo.republika.pl/<br />

– PORTAL pielęgniarek i położnych<br />

www.pielegniarki.info.pl<br />

– FORUM PIELĘGNIARKI I POŁOŻNEJ - Gazeta Wyborcza<br />

http://forum.gazeta.pl/forum/71,1.html?f=28038<br />

– Polska pielęgniarka i położna w Wielkiej Brytanii<br />

http://artur73.blogspot.com<br />

– Fundacja Rozwoju Pielęgniarstwa Polskiego<br />

http://www.frpp.org.pl/<br />

– Polskie Towarzystwo Pielęgniarskie<br />

http://www.ptp.na1.pl/<br />

– Wirtualny Magazyn Pielęgniarki i Położnej<br />

http://www.nursing.com.pl<br />

– Studenckie Koło PTP przy Zarządzie Głównym Polskiego<br />

Towarzystwa Pielęgniarskiego<br />

http://www.koloptp.pl/<br />

–Polskie Towarzystwo Położnych<br />

http://www.zgptpol.am.lublin.pl/<br />

– Polskie Towarzystwo <strong>Pielęgniarek</strong> Anestezjologicznych<br />

i Intensywnej Opieki<br />

http://www.ptpa.amp.edu.pl/<br />

– Krajowe Stowarzyszenie <strong>Pielęgniarek</strong> Medycyny Szkolnej<br />

http://www.kspms.org/<br />

– Polskie Stowarzyszenie <strong>Pielęgniarek</strong> Pediatrycznych<br />

http://sppszpital.w.interia.pl/<br />

– Polskie Towarzystwo <strong>Pielęgniarek</strong> Stomijnych<br />

http://www.ptps.pl/<br />

– Polskie Stowarzyszenie <strong>Pielęgniarek</strong> Onkologicznych<br />

http://www.pspo.pl/<br />

– Polskie Stowarzyszenie <strong>Pielęgniarek</strong> Epidemiologicznych<br />

http://www.pspe.pl/strona/<br />

– Sekcja Pielęgniarstwa i Techniki Medycznej Polskiego<br />

Towarzystwa Kardiologicznego<br />

http://www.sptm.org.pl/<br />

– Ministerstwo Zdrowia http://www.mzios.gov.pl/<br />

– Krajowa Rada Akredytacyjna Szkolnictwa Medycznego<br />

http://www.mz.gov.pl/wwwmz/index?mr=b2&ms=0&ml=pl&mi=0&mx=6&ma=162<br />

– Centrum Kształcenia Podyplomowego <strong>Pielęgniarek</strong><br />

i Położnych http://www.ckppip.edu.pl/<br />

– Narodowy Fundusz Zdrowia - Centrala<br />

http://www.nfz.gov.pl/new/<br />

– Narodowy Fundusz Zdrowia – Oddziały Wojewódzkie<br />

http://www.nfz.gov.pl/new/index.php?katnr=3&dzialnr=8&artnr=34<br />

– Ogólnopolski Związek Zawodowy <strong>Pielęgniarek</strong> i Położnych<br />

http://www.ozzpip.nazwa.pl/<br />

– Samorząd Zawodowy <strong>Pielęgniarek</strong> i Położnych - Naczelna<br />

<strong>Izba</strong> http://www.izbapiel.org.pl/<br />

– <strong>Dolnośląska</strong> <strong>Okręgowa</strong> <strong>Izba</strong> <strong>Pielęgniarek</strong> i Położnych<br />

http://www.doipip.wroc.pl<br />

21


Ogłoszenia<br />

DOLNOŚLĄSKI OŚRODEK KSZTAŁCENIA PODYPLOMOWEGO KADR MEDYCZNYCH SP. Z O. O.<br />

Okręgowy Szpital Kolejowy<br />

53-137 Wrocław<br />

Al. Wiśniowa 36, bud A, p. 214<br />

tel/fax 071/343 04 16<br />

e-mail: dokpkm@o2.pl<br />

Dziedzina<br />

Pielęgniarstwo<br />

onkologiczne<br />

dla pielęgniarek<br />

Pielęgniarstwo<br />

położnicze<br />

dla położnych<br />

Pielęgniarstwo<br />

kardiologiczne<br />

dla pielęgniarek<br />

Pielęgniarstwo<br />

zachowawcze<br />

dla pielęgniarek<br />

Organizacja i<br />

zarządzanie dla<br />

pielęgniarek i<br />

położnych<br />

Tryb<br />

kształcenia<br />

Plan szkoleń na pierwsze półrocze <strong>2009</strong> r<br />

Miejsce prowadzenia<br />

kształcenia<br />

Cena<br />

od uczestnika*<br />

SZKOLENIA SPECJALIZACYJNE<br />

Planowana<br />

liczba<br />

edycji<br />

specjalizacji<br />

Planowane terminy rozpoczęcia<br />

poszczególnych edycji<br />

specjalizacji (miesiąc, rok )<br />

Liczba uczestników,<br />

w tym:<br />

Planowane terminy zakończenia<br />

specjalizacji<br />

(miesiąc, rok)<br />

mieszany Wrocław 5.415 PLN 1 kwiecień <strong>2009</strong> 25 – 30 marzec 2011<br />

mieszany Lubin 5.415 PLN 1 marzec <strong>2009</strong> 25 - 30 luty 2011<br />

mieszany Wrocław 5.415 PLN 1 marzec <strong>2009</strong> 25 - 30 luty 2011<br />

mieszany Lubin 5.415 PLN 1 kwiecień <strong>2009</strong> 25 - 30 marzec 2011<br />

mieszany Wrocław 5.415 PLN 1 marzec <strong>2009</strong> 15 10 luty 2011<br />

Terminy rozpoczęcia i zakończenia specjalizacji podane są orientacyjnie, gdyż uzależnione są od ogłoszenia przetargu przez Ministerstwo<br />

Zdrowia.<br />

* przy refundowanych specjalizacjach - dofinansowanie z Ministerstwa Zdrowia – 4.215 PLN; dopłata od uczestnika - 1.200 PLN<br />

Piel.<br />

LUBIN<br />

59-300 Lubin<br />

ul. Odrodzenia 18/2<br />

tel/fax 076/746 42 03<br />

e-mail: dokpkm.lubin@o2.pl<br />

Poł.<br />

Dziedzina<br />

Pielęgniarstwo<br />

rodzinne dla położnych<br />

Pielęgniarstwo opieki<br />

długoterminowej<br />

dla pielęgniarek<br />

Tryb<br />

kształcenia<br />

Miejsce prowadzenia<br />

kształcenia<br />

KURSY KWALIFIKACYJNE<br />

Cena<br />

od<br />

uczestnika<br />

Planowana<br />

liczba edycji<br />

kursu kwalifikacyjnego<br />

Planowane terminy<br />

rozpoczęcia<br />

poszczególnych edycji<br />

kursu kwalifikacyjnego<br />

Planowana liczba<br />

uczestników, w tym:<br />

mieszany Wrocław 1.530 PLN 1 luty <strong>2009</strong> r. 25 - 30 maj <strong>2009</strong> r.<br />

mieszany Wrocław 1.530 PLN 1 luty <strong>2009</strong> r. 25 – 30 maj <strong>2009</strong> r.<br />

Piel.<br />

Poł.<br />

Planowane terminy zakończenia<br />

poszczególnych<br />

edycji kursu kwalifikacyjnego<br />

Pielęgniarstwo<br />

ochrony zdrowia<br />

pracujących dla pielęgniarek<br />

mieszany<br />

Lubin<br />

Wrocław<br />

1.530 PLN<br />

1<br />

1<br />

luty <strong>2009</strong> r.<br />

marzec <strong>2009</strong> r.<br />

25 - 30<br />

maj <strong>2009</strong> r.<br />

czerwiec <strong>2009</strong> r.<br />

Organizacja i zarządzanie<br />

dla pielęgniarek<br />

i położnych<br />

mieszany<br />

Lubin<br />

Wrocław<br />

1.650 PLN<br />

1<br />

1<br />

marzec <strong>2009</strong> r.*<br />

luty <strong>2009</strong> r.<br />

20<br />

20<br />

10<br />

10<br />

czerwiec <strong>2009</strong> r.<br />

maj <strong>2009</strong> r.<br />

Pielęgniarstwo<br />

anestezjologiczne i<br />

intensywnej opieki<br />

dla pielęgniarek<br />

Pielęgniarstwo opieki<br />

paliatywnej dla<br />

pielęgniarek<br />

Pielęgniarstwo<br />

rodzinne dla pielęgniarek<br />

mieszany Wrocław 1.530 PLN 1 marzec <strong>2009</strong> r. 25 – 30 czerwiec <strong>2009</strong> r.<br />

mieszany Lubin 1.530 PLN 1 marzec <strong>2009</strong> r.* 25 - 30 czerwiec <strong>2009</strong> r.<br />

mieszany Wrocław 1.530 PLN 1 maj <strong>2009</strong> r.* 25 – 30<br />

październik <strong>2009</strong> r.<br />

( z przerwą wakacyjną )<br />

22 W CIENIU CZEPKA


Ogłoszenia<br />

Dziedzina<br />

Sanitariusz szpitalny<br />

– dla sanitariuszy<br />

Tryb kształcenia<br />

Miejsce prowadzenia<br />

kształcenia<br />

Cena<br />

od uczestnika<br />

Planowana<br />

liczba edycji<br />

kursu kwalifikacyjnego<br />

Planowane terminy<br />

rozpoczęcia poszczególnych<br />

edycji kursu kwalifikacyjnego<br />

Planowana liczba<br />

sanitariuszy<br />

Planowane terminy<br />

zakończenia poszczególnych<br />

edycji kursu kwalifikacyjnego<br />

mieszany Wrocław 950 PLN 1 luty <strong>2009</strong> r.* 30 - 40 maj <strong>2009</strong> r.<br />

*- terminy rozpoczęcia w/w kursów uzależnione będą od ilości osób zainteresowanych i mogą rozpocząć się we wcześniejszych miesiącach<br />

w zależności od zapotrzebowania na szkolenia<br />

Zakres<br />

Wykonywanie i interpretacja<br />

zapisu EKG<br />

dla pielęgniarek i położnych<br />

(nr 03/07)<br />

Resuscytacja krążeniowo<br />

– oddechowa (<br />

nr 02/07 )<br />

Szczepienia ochronne<br />

dla pielęgniarek<br />

Szczepienia ochronne<br />

dla położnych<br />

Przeciwdziałanie<br />

przemocy w rodzinie<br />

dla pielęgniarek i położnych<br />

Leczenie ran - dla<br />

pielęgniarek<br />

Pielęgnowanie w chorobach<br />

narządu wzroku<br />

- dla pielęgniarek<br />

Tryb<br />

kształcenia<br />

mieszany<br />

mieszany<br />

mieszany<br />

Miejsce<br />

prowadzenia<br />

kształcenia<br />

Lubin<br />

Wrocław<br />

Lubin<br />

Wrocław<br />

Lubin<br />

Wrocław<br />

Cena<br />

od<br />

uczestnika<br />

350 PLN<br />

350 PLN<br />

350 PLN<br />

SPECJALISTYCZNE KURSY<br />

Planowana liczba<br />

edycji kursu specjalistycznego<br />

2<br />

2<br />

1<br />

2<br />

1<br />

1<br />

Planowane terminy rozpoczęcia<br />

poszczególnych edycji<br />

kursu specjalistycznego<br />

styczeń <strong>2009</strong> r.<br />

kwiecień <strong>2009</strong> r.<br />

luty <strong>2009</strong> r.<br />

maj <strong>2009</strong> r.<br />

marzec <strong>2009</strong> r.<br />

luty <strong>2009</strong> r.<br />

kwiecień <strong>2009</strong> r.<br />

kwiecień <strong>2009</strong> r.<br />

marzec <strong>2009</strong> r.<br />

Planowana liczba<br />

uczestników, w tym:<br />

Piel.<br />

20<br />

20<br />

20<br />

20<br />

20<br />

20<br />

20<br />

25<br />

25<br />

Poł.<br />

5<br />

5<br />

5<br />

5<br />

5<br />

5<br />

5<br />

Planowane terminy zakończenia<br />

poszczególnych<br />

edycji<br />

luty <strong>2009</strong> r.<br />

maj <strong>2009</strong> r.<br />

marzec <strong>2009</strong> r.<br />

czerwiec <strong>2009</strong> r.<br />

kwiecień <strong>2009</strong> r.<br />

marzec <strong>2009</strong> r.<br />

maj <strong>2009</strong> r.<br />

maj <strong>2009</strong> r.<br />

kwiecień <strong>2009</strong> r.<br />

mieszany Wrocław 250 PLN 1 marzec <strong>2009</strong> r. 25 kwiecień <strong>2009</strong> r.<br />

mieszany Wrocław 880 PLN 1 maj <strong>2009</strong> r. 20 5 czerwiec <strong>2009</strong> r.<br />

mieszany Lubin 500 PLN 1 kwiecień <strong>2009</strong> r. 25 maj <strong>2009</strong> r.<br />

mieszany<br />

Lubin<br />

Wrocław<br />

200 PLN<br />

1<br />

1<br />

marzec <strong>2009</strong> r.<br />

kwiecień <strong>2009</strong> r.<br />

25<br />

25<br />

kwiecień <strong>2009</strong> r.<br />

maj <strong>2009</strong> r.<br />

Zakres<br />

Praca pielęgniarki w gabinecie<br />

zabiegowym - dla<br />

pielęgniarek<br />

Wybrane zagadnienia z<br />

zakażeń szpitalnych - dla<br />

pielęgniarek i położnych<br />

Szkoła Rodzenia - dla położnych<br />

Pielęgnacja, rehabilitacja<br />

lecznicza chorego wymagającego<br />

leczenia w oddziale<br />

intensywnej terapii<br />

- dla pielęgniarek<br />

Bezpieczne i umiejętne<br />

podnoszenie i przemieszczanie<br />

pacjentów - dla<br />

pielęgniarek i położnych<br />

Udar mózgu – rola pielęgniarki<br />

w postępowaniu<br />

rehabilitacyjnym umożliwiającym<br />

powrót do zdrowia<br />

– dla pielęgniarek<br />

Profilaktyka i leczenie odleżyn<br />

– dla pielęgniarek<br />

Tryb<br />

kształcenia<br />

mieszany<br />

Miejsce prowadzenia<br />

kształcenia<br />

Lubin<br />

Wrocław<br />

KURSY DOKSZTAŁCAJĄCE<br />

Cena<br />

od<br />

uczestnka<br />

200 PLN<br />

Planowana liczba<br />

edycji kursu specjalistycznego<br />

1<br />

1<br />

Planowane terminy<br />

rozpoczęcia poszczególnych<br />

edycji *<br />

luty <strong>2009</strong> r.<br />

marzec <strong>2009</strong><br />

Planowana liczba<br />

uczestników, w tym: *<br />

Piel.<br />

25<br />

25<br />

Poł.<br />

Planowane terminy zakończenia<br />

poszczególnych edycji<br />

kursu specjalistycznego *<br />

luty <strong>2009</strong> r.<br />

marzec <strong>2009</strong> r.<br />

mieszany Wrocław 200 PLN 1 kwiecień <strong>2009</strong> r. 20 10 kwiecień <strong>2009</strong> r.<br />

mieszany Wrocław 400 PLN 1 maj <strong>2009</strong> r. - 15 czerwiec <strong>2009</strong> r.<br />

mieszany<br />

mieszany<br />

mieszany<br />

mieszany<br />

Lubin<br />

Wrocław<br />

Lubin<br />

Wrocław<br />

Lubin<br />

Wrocław<br />

Lubin<br />

Wrocław<br />

200 PLN<br />

200 PLN<br />

200 PLN<br />

200 PLN<br />

1<br />

1<br />

1<br />

1<br />

1<br />

1<br />

1<br />

1<br />

marzec <strong>2009</strong> r.<br />

kwiecień <strong>2009</strong> r.<br />

25<br />

25<br />

kwiecień <strong>2009</strong> r. 15<br />

maj <strong>2009</strong> r. 15<br />

marzec <strong>2009</strong> r.<br />

maj <strong>2009</strong> r.<br />

maj <strong>2009</strong> r.<br />

czerwiec <strong>2009</strong> r.<br />

25<br />

25<br />

25<br />

25<br />

10<br />

10<br />

marzec <strong>2009</strong> r.<br />

kwiecień <strong>2009</strong> r.<br />

kwiecień <strong>2009</strong> r.<br />

maj <strong>2009</strong> r.<br />

marzec <strong>2009</strong> r.<br />

maj <strong>2009</strong> r.<br />

maj <strong>2009</strong> r.<br />

czerwiec <strong>2009</strong> r.<br />

2 (208) <strong>2009</strong><br />

23


Ogłoszenia<br />

G.B. MANAGEMENT<br />

DZIAŁ DOSKONALENIA ŚREDNICH KADR MEDYCZNYCH<br />

Biuro / szkoła/adres do korespondencji: 50-230 Wrocław, ul. Trzebnicka 42<br />

tel/fax (071) 78 33 285; (071) 78 36 911<br />

e-mail: gbm@ddskm.pl; www.ddskm.pl<br />

PLAN SZKOLEŃ NA PIERWSZE E PÓŁR ROCZE <strong>2009</strong> 0 r.<br />

L.p. Rodzaje szkolenia Czas trwania Termin realizacji<br />

1. Szczepienia ochronne dla pielęgniarek (Nr 03/08)<br />

KURSY SPECJALISTYCZNE<br />

2. Szczepienia ochronne noworodków dla położnych (Nr 04/08)<br />

3. EKG dla pielęgniarek i położnych (Nr 03/07)<br />

4.<br />

Resuscytacja krążeniowo-oddechowa dla pielęgniarek i położnych<br />

(Nr 02/07)<br />

5. Podstawy dializoterapii dla pielęgniarek (Nr 08/07)<br />

teoria: 6 dni<br />

praktyka: 6 dni<br />

teoria: 4 dni<br />

praktyka: 3 dni<br />

teoria: 5 dni<br />

praktyka: 10 dni<br />

teoria: 6 dni<br />

praktyka: 5 dni<br />

teoria: 4 dni<br />

praktyka: 8 dni<br />

12,13,14.III.<strong>2009</strong><br />

19,20,21.III.<strong>2009</strong><br />

12,13,14,19.<br />

III. <strong>2009</strong><br />

16,17,18,<br />

23,24.IV.<strong>2009</strong><br />

26,27,28.II.<strong>2009</strong><br />

5,6,7.III.<strong>2009</strong><br />

26,27.III.<strong>2009</strong><br />

3,4.IV.<strong>2009</strong><br />

Cena<br />

PLN<br />

350 zł*<br />

300 zł*<br />

350 zł*<br />

350 zł*<br />

350 zł*<br />

*możliwość opłaty w dwóch ratach<br />

• Zgłoszenia należy dokonywać na załączonym formularzu listownie lub elektronicznie. O przyjęciu na dany kurs dokształcający oraz specjalistyczny<br />

decyduje kolejność zgłoszeń. Osoby, które nie zakwalifikowały się na bieżące szkolenie będą przyjęte w kolejnym terminie.<br />

• Kandydat zakwalifikowany na kurs otrzymuje zawiadomienie w formie pisemnej. W sytuacji dużego zainteresowania danym kursem dokształcającym,<br />

może być on realizowany również na życzenie w Państwa placówce, tylko dla jej pracowników. Termin, miejsce i organizacja kursu ustalone<br />

będą wówczas indywidualnie.<br />

• O przyjęciu na specjalizację decyduje spełnienie wymogów zawartych w Rozporządzeniu MZ oraz wynik egzaminu wstępnego.<br />

• Organizator informuje, iż podane terminy rozpoczęcia i zakończenia planowanych szkoleń mogą ulec przesunięciom spowodowanym przez brak<br />

kompletu osób na dany rodzaj kursu.<br />

ZAWIADOMIENIE O WYSOKOŚCI SKŁADEK CZŁONKOWSKICH<br />

<strong>Dolnośląska</strong> <strong>Okręgowa</strong> <strong>Izba</strong> <strong>Pielęgniarek</strong> i Położnych we Wrocławiu informuje, że zgodnie z Uchwałą nr 13 IV Krajowego<br />

Zjazdu <strong>Pielęgniarek</strong> i Położnych z dnia 10 grudnia 2003 r. wydaną na podstawie art. 31 pkt 11 ustawy z dnia 19 kwietnia<br />

1991r. o samorządzie pielęgniarek i położnych (Dz.U. nr 41 poz.178 z późn. zmianami) określa się składkę członkowską<br />

na rzecz samorządu w wysokości:<br />

1. 1% wynagrodzenia zasadniczego od pielęgniarek i położnych wykonujących zawód<br />

2. 0,5% emerytury, renty lub świadczenia przedemerytalnego od emerytów i rencistów.<br />

3. 16,60 zł ( za rok <strong>2009</strong>) zł od osób prowadzących praktykę indywidualną na własny rachunek oraz osób nie wymienionych<br />

w punktach 1-2 4.<br />

Konto Dolnośląskiej Okręgowej Izby <strong>Pielęgniarek</strong> i Położnych we Wrocławiu :<br />

Bank PEKAO S.A.O/Wrocław, nr konta: 63 1240 6670 1111 0000 5641 0435<br />

Z obowiązku płacenia składki członkowskiej są zwolnione pielęgniarki i położne:<br />

• bezrobotne,<br />

• przebywające na urlopach wychowawczych,<br />

• pobierające zasiłek rehabilitacyjny.<br />

Art. 9 ustawy o samorządzie pielęgniarek i położnych w pkt 4 wyraża wprost obowiązek opłacania składki członkowskiej.<br />

Skutkiem nieopłacania składki członkowskiej może być wszczęcie egzekucji administracyjnej (art. 59 cytowanej<br />

ustawy).<br />

Uwaga ! Uchwała nr 13 IV Krajowego Zjazdu <strong>Pielęgniarek</strong> i Położnych<br />

z dnia 10 grudnia 2003 r. obowiązuje również w V kadencji samorządu (lata 2007-2011)<br />

24 W CIENIU CZEPKA


Pamięć i serce<br />

Nie umiera ten, kto żyje w sercach i pamięci innych<br />

Naszej Koleżance HALINIE CICHOŃ<br />

wyrazy szczerego współczucia i słowa otuchy<br />

z powodu śmierci Taty<br />

składają Pielęgniarka Oddziałowa i pielęgniarki<br />

Oddziału Urazowo-Ortopedycznego w Trzebnicy<br />

Wyrazy szczerego współczucia i słowa otuchy<br />

z powodu śmierci Teściowej<br />

Koleżance MAŁGORZACIE KURZYDŁO<br />

składają koleżanki z Jelcza Laskowic<br />

Pielęgniarce DOROCIE GOŁĘBIOWSKIEJ<br />

serdeczne wyrazy współczucia i otuchy z powodu śmierci<br />

Matki<br />

składają koleżanki i koledzy z Kliniki Chirurgii<br />

Szczękowo-Twarzowej z ul. Borowskiej<br />

Koleżance MARII CZERNATOWICZ<br />

pielęgniarce ZRM Złotoryja<br />

wyrazy głębokiego współczucia z powodu śmierci Brata<br />

składają Przełożony <strong>Pielęgniarek</strong>, Kierownik ZRM<br />

Złotoryja oraz koleżanki i koledzy.<br />

Szczere wyrazy współczucia<br />

naszej Koleżance WIESI STOCHNIAŁEK<br />

i Jej najbliższym z powodu śmierci Mamy<br />

składają koleżanki i koledzy z Oddziału Klinicznego<br />

Neurochirurgii ASK we Wrocławiu<br />

„Zatrzymaj upływający czas we wspomnieniach,<br />

a przede wszystkim pamiętaj o pięknych chwilach, by nigdy<br />

nie poszły w zapomnienie”<br />

(Phil Bosmans)”<br />

Pani URSZULI PIRCH wyrazy współczucia<br />

z powodu śmierci Ojca<br />

składa zespół pielęgniarek Wojewódzkiego Szpitala<br />

Specjalistycznego im. J. Gromkowskiego we Wrocławiu.<br />

„Odszedłeś cicho i bez pożegnania,<br />

Jak ten, co nie chce swym odejściem smucić,<br />

Jak ten, co wierzy w chwili rozstania,<br />

Że ma niebawem z dobrą wieścią wrócić.”<br />

Serdeczne wyrazy współczucia i słowa otuchy<br />

dla MIROSŁAWY PASTERNAK<br />

z powodu śmierci Taty<br />

składają koleżanki<br />

i Pielęgniarka Oddziałowa<br />

Szpitalnego Oddziału Ratunkowego w Trzebnicy<br />

„Wyrazy głębokiego współczucia dla naszej koleżanki<br />

BOŻENY BANASIAK z powodu śmierci Jej Matki<br />

składają koleżanki i koledzy<br />

z Oddziału Klinicznego Neurochirurgii ASK Wrocław”<br />

„Jedne drzwi otwierają się, inne zamykają,<br />

a my musimy żyć dalej...”<br />

Koleżance ELŻBIECIE JAKOBSCHE<br />

wyrazy szczerego współczucia i słowa otuchy<br />

z powodu śmierci Ojca<br />

składają Przełożona <strong>Pielęgniarek</strong>,<br />

Pielęgniarka Oddziałowa,<br />

oraz Pielęgniarki Kliniki Pediatrii,<br />

Gastroenterologii i Żywienia we Wrocławiu.<br />

Drogiej Koleżance BEACIE NAUMIEC<br />

słowa otuchy oraz wyrazy głębokiego współczucia<br />

z powodu śmierci Ojca<br />

składają koleżanki<br />

z Kliniki Transplantologii Szpiku<br />

Onkologii i Hematologii Dziecięcej<br />

przy ulicy Bujwida 44 we Wrocławiu.<br />

„Nie umiera ten, kto żyje w sercach i pamięci innych”<br />

Koleżance TERESIE JAMROZIAK<br />

wyrazy głębokiego współczucia i słowa otuchy<br />

z powodu śmierci Siostry<br />

składają Pracownicy Oddziału Chirurgicznego w Oławie<br />

2 (208) <strong>2009</strong><br />

25


DOLNOŚLĄSKA<br />

OKRĘGOWA IZBA<br />

PIELĘGNIAREK I POŁOŻNYCH<br />

WE WROCŁAWIU<br />

SERDECZNIE ZAPRASZA DO UDZIAŁU<br />

W WARSZTATACH EDUKACYJNYCH<br />

DLA PIELĘGNIAREK I POŁOŻNYCH<br />

Zajęcia odbywają się w siedzibie DOIPIP we Wrocławiu, ul Powstańców Śląskich 50 o godzinie 12 00<br />

STRES<br />

I WYPALENIE<br />

ZAWODOWE<br />

WYKŁAD POPROWADZI<br />

PSYCHOLOG<br />

mgr IZABELA CZEKALSKA<br />

TERMIN: 25 <strong>LUTY</strong> <strong>2009</strong> r.<br />

GODZINA 12:00<br />

OPIEKA<br />

DŁUGOTERMINOWA<br />

W DOMU PACJENTA<br />

WYKŁAD POPROWADZI<br />

mgr MAŁGORZATA OSTROWSKA<br />

TERMIN: 11 MARCA <strong>2009</strong> r.<br />

GODZINA 12:00<br />

Każdy biorący udział w zajęciach otrzyma ZAŚWIADCZENIE UCZESTNICTWA W NINIEJSZYM SPOTKANIU<br />

ZGŁOSZENIA UCZESTNICTWA PROSZĘ DOKONAĆ TELEFONICZNIE W DOIPiP POD NUMEREM 071/364-04-44<br />

Z POWAŻANIEM<br />

O UDZIALE DECYDUJE KOLEJNOŚĆ ZGŁOSZEŃ<br />

UDZIAŁ W ZAJĘ CIACH JEST BEZPŁ ATNY<br />

PRZEWODNICZĄCA DOIPiP<br />

Urszula Olechowska

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!