Metoda Pose. Bieganie technikÄ dr. Romanova - Helion
Metoda Pose. Bieganie technikÄ dr. Romanova - Helion
Metoda Pose. Bieganie technikÄ dr. Romanova - Helion
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Tytuł oryginału: Dr. Nicholas Romanov’s <strong>Pose</strong> Method of Running<br />
Tłumaczenie: Wojciech Białas<br />
ISBN: 978-83-246-3803-1<br />
Copyright © 2002 by <strong>Pose</strong> Tech Corp and Dr. Nicholas Romanov<br />
All rights reserved.<br />
Polish edition copyright © 2012 by HELION S.A.<br />
All rights reserved.<br />
All rights reserved. No part of this book may be reproduced or transmitted<br />
in any form or by any means, electronic or mechanical, including photocopying,<br />
recording or by any information storage retrieval system, without permission<br />
from the Publisher.<br />
Wszelkie prawa zastrzeżone. Nieautoryzowane rozpowszechnianie całości<br />
lub fragmentu niniejszej publikacji w jakiejkolwiek postaci jest zabronione.<br />
Wykonywanie kopii metodą kserograficzną, fotograficzną, a także kopiowanie<br />
książki na nośniku filmowym, magnetycznym lub innym powoduje naruszenie<br />
praw autorskich niniejszej publikacji.<br />
Wszystkie znaki występujące w tekście są zastrzeżonymi znakami firmowymi<br />
bądź towarowymi ich właścicieli.<br />
Autor oraz Wydawnictwo HELION dołożyli wszelkich starań, by zawarte<br />
w tej książce informacje były kompletne i rzetelne. Nie biorą jednak żadnej<br />
odpowiedzialności ani za ich wykorzystanie, ani za związane z tym ewentualne<br />
naruszenie praw patentowych lub autorskich. Autor oraz Wydawnictwo HELION<br />
nie ponoszą również żadnej odpowiedzialności za ewentualne szkody<br />
wynikłe z wykorzystania informacji zawartych w książce.<br />
Drogi Czytelniku!<br />
Jeżeli chcesz ocenić tę książkę, zajrzyj pod a<strong>dr</strong>es<br />
http://septem.pl/user/opinie/biegro<br />
Możesz tam wpisać swoje uwagi, spostrzeżenia, recenzję.<br />
Wydawnictwo HELION<br />
ul. Kościuszki 1c, 44-100 GLIWICE<br />
tel. 32 231 22 19, 32 230 98 63<br />
e-mail: septem@septem.pl<br />
WWW: http://septem.pl (księgarnia internetowa, katalog książek)<br />
Printed in Poland.<br />
• Kup książkę<br />
• Poleć książkę<br />
• Oceń książkę<br />
• Księgarnia internetowa<br />
• Lubię to! » Nasza społeczność
SPIS TRECI<br />
Podzikowania 19<br />
Sowo wstpne 21<br />
Przedmowa 25<br />
Wprowadzenie 27<br />
Cz I Pocztki 29<br />
Rozdzia 1 Poszukiwania perfekcyjnej techniki biegania 31<br />
Rozdzia 2 Moja filozofia biegania 37<br />
Rozdzia 3 Najlepszy moment na nauk<br />
metody biegania <strong>Pose</strong> 45<br />
Rozdzia 4 Zanim zaczniesz — prosty test 47<br />
Cz II Zalety metody <strong>Pose</strong> 51<br />
Rozdzia 5 Eliminacja kontuzji ze swoich biegów 53<br />
Rozdzia 6 Popraw swoje wyniki 61<br />
Rozdzia 7 Wolno do biegu na swoim<br />
najlepszym poziomie 65<br />
Rozdzia 8 Niezwyka lekko biegu 69<br />
Cz III Koncepcja metody <strong>Pose</strong> 71<br />
Rozdzia 9 Samodzielna nauka metody <strong>Pose</strong> 73<br />
Rozdzia 10 Mylenie… Postrzeganie… Odczuwanie 77<br />
Rozdzia 11 Pozycja biegowa 81<br />
Rozdzia 12 Zasada swobodnego opadania 87<br />
Rozdzia 13 Zmiana pozycji 93<br />
Rozdzia 14 Koncepcja koa 99<br />
Rozdzia 15 Elastyczno mini 105<br />
Rozdzia 16 Znaczenie wysokiej czstotliwoci kroków 109<br />
Rozdzia 17 Nie biegnij: niczego nie rób! 113<br />
Rozdzia 18 Koncepcja ka<strong>dr</strong>u (znana równie jako bieganie<br />
w kontinuum czasoprzestrzennym) 119
<strong>Metoda</strong> <strong>Pose</strong>. <strong>Bieganie</strong> technik <strong>dr</strong>. <strong>Romanova</strong><br />
Cz IV Przejcie od mylenia do dziaania 123<br />
Rozdzia 19 Wczanie komponentów metody<br />
<strong>Pose</strong> do Twojego nowego stylu biegania 125<br />
Rozdzia 20 Przyswajanie techniki biegania 129<br />
Rozdzia 21 Wraliwo biegowa 133<br />
Rozdzia 22 Nauka pozycji biegowej 137<br />
Rozdzia 23 Nauka swobodnego padania 141<br />
Rozdzia 24 Rozwijanie wraliwoci na doznania zwizane<br />
ze swobodnym padaniem 149<br />
Rozdzia 25 Wyjcie na bieg 159<br />
Cz V Praca nad organizmem biegacza…<br />
i nad jego umysem 165<br />
Rozdzia 26 Trening siowy biegacza 167<br />
Rozdzia 27 Rozwijanie elastycznoci mini 175<br />
Rozdzia 28 wiczenia mini bioder 195<br />
Rozdzia 29 wiczenia mini tylnej strony uda 213<br />
Rozdzia 30 Wczanie przygotowania siowego<br />
do swojego programu treningowego 221<br />
Rozdzia 31 <strong>Bieganie</strong> po piasku 227<br />
Rozdzia 32 <strong>Bieganie</strong> pod gór i z góry 231<br />
Rozdzia 33 <strong>Bieganie</strong> w terenie 237<br />
Rozdzia 34 <strong>Bieganie</strong> na bosaka 241<br />
Rozdzia 35 Praca nad elastycznoci 245<br />
Rozdzia 36 Przezwycianie lku przed bieganiem 271<br />
Cz VI Doskonalenie techniki biegania 285<br />
Rozdzia 37 Rozpoznawanie i korygowanie bdów 287<br />
Rozdzia 38 Korekta bdów w ruchu nóg 293<br />
Rozdzia 39 Korekta bdów w ruchu tuowia 319<br />
Rozdzia 40 Korekta bdów w ruchu rk 323<br />
Rozdzia 41 Zachowanie techniki <strong>Pose</strong><br />
w dalszych treningach 329<br />
O autorach 335<br />
Dodatek A 337<br />
Dodatek B 341<br />
Dodatek C 344<br />
18
Poszukiwania perfekcyjnej techniki biegania<br />
Rozdzia 1<br />
P<br />
Potrzeba jest matk wynalazku.<br />
Jonathan Swift<br />
POSZUKIWANIA PERFEKCYJNEJ<br />
TECHNIKI BIEGANIA<br />
ewnego chodnego i deszczowego poranka w padzierniku 1972<br />
roku wracaem do domu ze stadionu Czuwaskiego Pastwowego Instytutu<br />
Pedagogicznego, gdzie wanie skoczyem zajcia z lekkoatletyki<br />
ze studentami z wydziau wychowania fizycznego. W tamtym<br />
okresie ta uczelnia, majca siedzib okoo 1000 km od Moskwy,<br />
w miecie Czeboksary, odgrywaa kluczow rol w funkcjonowaniu<br />
wspaniaego imperium sportowego, jakim szczyci si Zwizek Radziecki.<br />
Wielu z tych sportowców, którzy mieli póniej zdobywa<br />
medale olimpijskie, ustanawia rekordy wiata i kierowa najlepszymi<br />
radzieckimi <strong>dr</strong>uynami, byo studentami naszego uniwersytetu, a swoje<br />
codzienne treningi odbywali na naszych bieniach i w naszych salach<br />
gimnastycznych.<br />
31
<strong>Metoda</strong> <strong>Pose</strong>. <strong>Bieganie</strong> technik <strong>dr</strong>. <strong>Romanova</strong><br />
Sam byem wczeniej studentem tego uniwersytetu, a w tamtym momencie<br />
pracowaem na nim jako wykadowca i trener lekkiej atletyki.<br />
Jednak mimo licznych sukcesów naszych sportowców oraz wielkiego<br />
prestiu, jakim cieszy si nasz wydzia, mój nastrój odzwierciedla<br />
aur tego pochmurnego dnia, byem przygnbiony i jako markotny.<br />
Po dwóch latach pracy z moimi studentami i kontynuowania studiów<br />
podyplomowych uwiadomiem sobie, e znalazem si w paradoksalnym<br />
pooeniu. Z jednej strony po przejciu od wyczynowego uprawiania<br />
sportu do kariery trenerskiej i naukowej poznaem wicej faktów<br />
i miaem wiksz wiedz ni kiedykolwiek wczeniej. Ale z <strong>dr</strong>ugiej<br />
strony zdaem sobie spraw, e cae moje uniwersyteckie wyksztacenie<br />
nie przygotowao mnie do ksztacenia moich studentów w na<br />
pozór tak prostym zakresie jak bieganie. I nie chodzio o to, e byem<br />
kiepskim studentem czy co w tym rodzaju. Przeciwnie, ukoczyem<br />
moje studia podyplomowe z najlepszym wynikiem w caej grupie i przygotowywaem<br />
si do napisania doktoratu z dziedziny nauk o kulturze<br />
fizycznej.<br />
By to intrygujcy dylemat. Dziki penemu wykorzystaniu m<strong>dr</strong>oci<br />
moich profesorów i wspaniaych po<strong>dr</strong>czników byem zaznajomiony<br />
waciwie z ca wiedz na temat biegania, jak zdoay do tamtego<br />
momentu wypracowa nauka i praktyka edukacyjna. Ale tej jednej<br />
rzeczy, o któr mi chodzio — metody nauki techniki biegania — po<br />
prostu nie byo, ani w ówczesnej teorii, ani w praktyce.<br />
Funkcjonowao natomiast spektrum rónorodnych i generalnie sprzecznych<br />
pogldów na temat znaczenia techniki biegania i metod jej uczenia.<br />
Jedna z popularniejszych teorii gosia, e bieganie jest <strong>dr</strong>ug<br />
natur ludzk, wic nie powinno si go uczy, wrcz nie mona go<br />
uczy, poniewa styl biegania waciwy kademu czowiekowi jest<br />
mu narzucony z góry, w zasadzie ju w chwili narodzin, jako nastpstwo<br />
jego budowy ciaa. Inna popularna teoria gosia, e odpowiednia<br />
technika biegu jest inna w przypadku sprintu, inna w przypadku biegów<br />
na rednich dystansach, a jeszcze inna w przypadku maratonów,<br />
wic kada z tych dyscyplin wymaga odmiennej metody nauczania.<br />
Wikszo wykwalifikowanych trenerów, niezalenie od tego, po której<br />
stronie tego sporu si opowiadali, hodowaa pewnemu nastawieniu.<br />
Niemal wszyscy bez wyjtku byli przekonani, e bieganie to proste<br />
wiczenie, a najlepsi biegacze to ci, którzy cz najcisze treningi<br />
32
Poszukiwania perfekcyjnej techniki biegania<br />
z doskonaymi predyspozycjami genetycznymi. W konsekwencji takiego<br />
rozumowania uwaali, e nie ma potrzeby przywizywa zbyt<br />
duej wagi do zagadnie zwizanych z technik biegu, przeciwnie<br />
ni w przypadku innych zaj lekkoatletycznych, takich jak: skoki,<br />
biegi potkarskie lub rzuty, jak równie w odniesieniu do innych dyscyplin,<br />
takich jak: balet, karate albo taniec, w których to technice przypisywano<br />
kluczowe znaczenie.<br />
Panowaa uniwersalna zgoda, e osignicie mistrzostwa w której<br />
z tych dziedzin sportu wymaga znacznego wysiku intelektualnego<br />
i psychologicznego woonego w budowanie podstaw ruchowych,<br />
tworzenie mentalnych wizualizacji i szlifowanie powtarzanych ruchów.<br />
Jednoczenie kazano nam wierzy, e bieganie, by moe najbardziej<br />
podstawowa ludzka forma ruchu, nie wymaga w ogóle adnych wicze<br />
w zakresie techniki.<br />
Tak wic uwiadomienie sobie, e waciwie nie wiem, czym jest<br />
bieganie z punktu widzenia biomechaniki i psychologii, wprawio mnie<br />
w osupienie. W rezultacie nie wiedziaem, czego powinienem uczy<br />
moich studentów ani — jak ich uczy. Wywoao to we mnie poczucie<br />
bezsilnoci, ale jednoczenie dostrzegem w tym wyzwanie. Nie<br />
majc si dokd uda po odpowied, wiedziaem, e musz j znale<br />
sam. Kwestia ta nurtowaa mnie od dugiego czasu, ale nigdy nie<br />
wydaa mi si tak naglca, jak tego szarego, ponurego dnia.<br />
Zagadk, czego i w jaki sposób uczy, staraem si rozwiza ju od<br />
jakiego czasu. W trakcie moich poszukiwa badaem sztuki walki,<br />
taniec i balet. To ostatnie byo szczególnie atwe, poniewa mieszka-<br />
em w Rosji, gdzie kunszt i tradycja baletowa byy doprowadzone do<br />
perfekcji. Nawizaem przyjanie wród baletmistrzów i baletnic, dziki<br />
czemu mogem obserwowa ich treningi oraz wystpy, czc przyjemne<br />
z poytecznym.<br />
Moje obserwacje najlepszych balerin na wiecie postawiy mnie wobec<br />
palcego pytania: dlaczego ruchy baletowe, taneczne i te wa-<br />
ciwe dla karate s tak doskonae (rysunek 1.1)? Czy mona je sprowadzi<br />
tylko do okrelonej liczby powtórze prostych wicze?<br />
A odpowied spyna na mnie tego pochmurnego jesiennego poranka,<br />
jak nagy przebysk olnienia… Wszystko jest proste!<br />
33
<strong>Metoda</strong> <strong>Pose</strong>. <strong>Bieganie</strong> technik <strong>dr</strong>. <strong>Romanova</strong><br />
Rysunek 1.1. Nauczanie techniki poprzez zastosowanie pozycji<br />
Sama prostota stanowi klucz. Ksztacenie baletowe, taneczne, w dziedzinie<br />
sztuk walki itd. jest prowadzone przez pozycje — albo bardziej<br />
precyzyjnie: przez serie niezliczonych pozycji. Perfekcj ruchu<br />
osiga si w pynnym cigu idealnie wywiczonych pozycji. Wszystko<br />
uoyo si dla mnie w spójn cao, jak fragmenty ukadanki.<br />
Wzorce neuromotoryczne atwiej si przyswaja i utrwala przez wykonywanie<br />
okrelonych uoe ciaa w czasie i w przestrzeni, czyli za<br />
porednictwem pozycji.<br />
Stano teraz przede mn kolejne pytanie. Jak wygldaj te pozycje<br />
w odniesieniu do biegania i w jaki sposób mógbym wyizolowa kluczowe<br />
pozycje sporód niezliczonej iloci póz, jakie przybiera ciao<br />
w trakcie wykonywania ruchów w czasie i w przestrzeni? Wedug jakich<br />
kryteriów miabym je wybiera? Zdecydowaem si skoncentrowa<br />
na pozycjach sprzyjajcych równowadze, zwartoci postawy oraz<br />
gotowoci mini do wykonywania pracy potrzebnej do zmiany<br />
pozycji.<br />
Po latach bada i obserwacji w kocu poczuem, e jestem gotów do<br />
rozpoczcia pracy mojego ycia, do rozszyfrowania natury biegania,<br />
do rozoenia go na czynniki pierwsze, do podstawowych pozycji i do<br />
budowy systemu nauczania tych pozycji, który umoliwiby przyswojenie<br />
ich dosownie kademu czowiekowi.<br />
34
Poszukiwania perfekcyjnej techniki biegania<br />
Od tamtego szarego padziernikowego poranka mino prawie 25 lat.<br />
Wypeniajc podjt wtedy decyzj, powiciem moj karier na zrozumienie<br />
jednej z najbardziej podstawowych form ludzkiej aktywno-<br />
ci, tworzc technik, dziki której kady bdzie móg biega dalej,<br />
szybciej i przy znaczco mniejszym obcieniu wasnego organizmu.<br />
W cigu tych 25 lat w moim yciu zaszo wiele zmian. Udao mi si wraz<br />
z moj on Swietan i z naszymi dziemi wyemigrowa z Rosji, by<br />
osiedli si w Miami na Florydzie. Rozpoczem tu karier zawodowego<br />
trenera biegania, pracowaem z pojedynczymi sportowcami i z ma-<br />
ymi grupami, doskonalc jednoczenie moje teorie i korygujc technik<br />
biegania.<br />
Jednoczenie zaczem nawizywa kontakty z rónymi krajowymi<br />
organizacjami i klubami biegaczy. Pracowaem w krajowej komisji<br />
trenerskiej stowarzyszenia USA Triathlon, prowadzc wykady i szkolenia<br />
dla najlepszych amerykaskich triatlonistów i trenerów. W 2000<br />
roku pojechaem na olimpiad do Sydney w Australii, jako konsultant<br />
i trener triatlonistów reprezentujcych Wielk Brytani. W 1997 roku<br />
wydaem swoje pierwsze wideowarsztaty, które wci kupuj biegacze<br />
i trenerzy na caym wiecie.<br />
Przez cay ten czas przywizywaem wag do tego, by pracowa<br />
z biegaczami na wszystkich poziomach uzdolnie, od olimpijczyków po<br />
amatorów w dowolnym wieku. Byem przekonany, e jeli istnieje jedna<br />
poprawna technika biegania, to sprawdzi si ona w kadym przypadku,<br />
a nie jedynie w odniesieniu do wiatowej elity biegaczy. Wic mimo e<br />
byem ogromnie dumny z faktu, e liczba urazów zwizanych z bieganiem<br />
u moich triatlonowych olimpijczyków wyranie spada, to jeszcze<br />
wiksz satysfakcj sprawi mi widok sportowców w rednim wieku,<br />
którzy wczeniej byli gotowi porzuci bieganie z powodu chronicznych<br />
kontuzji, a teraz biegali bez adnego bólu, osigajc lepsze czasy przy<br />
mniejszym wysiku, ni wyniki osigane 20 lat wczeniej.<br />
W miar jak pogbiaem swoj wiedz na temat biegania, moje poczucie<br />
frustracji z 1977 roku zmienio si. O ile kiedy zmagaem si,<br />
by zrozumie zasadnicz natur biegania, o tyle dzisiaj odczuwam<br />
frustracj, kiedy widz zmagania ludzi, którzy pragn dobrze biega,<br />
ale utrudnia im to brak wiedzy na temat odpowiedniej techniki.<br />
35
<strong>Metoda</strong> <strong>Pose</strong>. <strong>Bieganie</strong> technik <strong>dr</strong>. <strong>Romanova</strong><br />
To wanie dla takich osób napisaem Metod <strong>Pose</strong>. <strong>Bieganie</strong> technik<br />
<strong>dr</strong>. <strong>Romanova</strong>. Ksika ta przedstawia 25 lat przemyle, bada<br />
i pracy w terenie przy wykorzystaniu dowiadcze z udziaem ludzi.<br />
ywi gorc nadziej, e umoliwi ona wszystkim tym, którzy chc<br />
biega, realizacj tego pragnienia w stopniu przekraczajcym ich<br />
najmielsze wyobraenia. I wierz, e to zaangaowanie w najbardziej<br />
podstawowy i najbardziej waciwy dla czowieka sport przyczyni si<br />
do poprawy ich z<strong>dr</strong>owia i ogromnie wzbogaci ich ycie.<br />
36