M-r Nazmi MALIQI TOLERANCA POLITIKE NË FUNKSION TË PAQES

Toleranca politike në funksion të paqës
ndryshime politike është elita, në praktikë mund të paraqiten shumë
modalitete. 93
Sot pothuejse të gjitha takimet të udheqësve shtetëror evropjan të
vendeve relevante propagandojnë aktivitete të moderimit sepse neve sot
jetojmë më shumë në tranzicion se sa në transformim të vërtetë. Këto dy
gjëra duhet të mendohen mirë.
Ndërsa tani prej vitit 1994 e këndej çdo shtet që sinqerisht
përpiqet të hyjë në NATO ose në BE, duhet t’i evropjanizojë ligjet dhe
aktet e veta, domethënë kushtetutën dhe sovranitetin e vet t’ia përshtasë
nevojave të tërësisë evropjane, pjesë e së cilës dëshiron të bëhet. Këtë e
bëjnë edhe të gjitha shtetet në rajonin ballkanik të cilat nuk përpiqen të
evropizohen me metoda politike ballkanike. Në shtetet demokratike
sundon demokracia sovrane, ndërsa ajo nuk mund të varet nga ndonjë
disponim momental, aq më pak nga disponimi dhe konceptet e
politikanëve të caktuar, pa marrë parasysh këmbënguljen e tyre për të
vepruar ndryshe.
Rruga për në NATO dhe integrimin evropjan shkonë nëprmjet
itegrimeve rajonale dhe stabilizimit të mbrendshëm të shteteve kandidat.
Janë të qarta analizat se vendet e rajonit nuk mund të kërkojnë nga
vendet e Evropës asgjë nga ajo që ata nuk mund t’i japin njëri tjetrit. Kjo
rrugë e vetme është e gjatë, ndërsa kërkon edhe shumë mirëkuptim. Për
fat të keq, jo fort rralë disa subjekte politike të këtyre hapsirave sillen
sikur më tepër e dëshirojnë izolimin se varshmërinë integruese, që gjithë
se si është në dëm të tyre.
Në periudhën tranzicionale si më qënësore janë veçuar radhitja
dhe ndikimi që kanë subjektet politike me shenja kombëtare. Në këtë
kontekst është edhe orjentimi kah ndikimet e jashtme. Me përgatitjen e
analizës, veçanërisht të faktorit ndërkombëtar, lehtë mund të gjendet një
balanc politik sipas të cilit do të ishte i mundshëm stabiliteti i rajonit.
Adaptimi i ligjeve shtetërore me Konventat ndërkombëtare që
prekin sferën e të drejtave dhe lirive të njeriut, është praktikë e shume
shteteve në botë. Ligji i ri për urrejtje racore në Australinë
multikulturore parasheh dënim me burg për nxitjen e urrejtjes dhe
dhunës racore, shkaktimin e ndarjes në spektrin politik dhe intelektual të
shoqërisë australiane, si dhe huti në në kuadër të vetë bashkësisë etnike.
93
Domestics Dynamics of Change from Confrontation
to acommadation polices, Research Monograpf
no.38 Princetion Univerzity,1973
81