Nr 157 - Chrzanów
Nr 157 - Chrzanów
Nr 157 - Chrzanów
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
KWARTALNIK<br />
NR ISSN 1232-4566<br />
NR <strong>157</strong><br />
Styczeñ - Marzec 2009<br />
rok XVIII<br />
gazeta bezp³atna<br />
W numerze:<br />
• Sprawiedliwi wŒród Narodów<br />
• Diab³y, Herody i Anio³y<br />
• HERB GRODU ROZSTRZYGNIÊTY<br />
• OWOCNA WSPÓ£PRACA<br />
Fot. M. Szymazkiewicz<br />
Z okazji Wielkanocy<br />
zdrowych, spokojnych Œwi¹t<br />
i wszelkiej pomyœlnoœci,<br />
Mieszkañcom Chrzanowa<br />
¿ycz¹<br />
BURMISTRZ PRZEWODNICZ¥CY R.M.<br />
Ryszard Kosowski Krzysztof Zubik
Diab³y, Herody i Anio³y<br />
AKTUALNOŒCI<br />
Sprawiedliwi...<br />
Tradycje kolêdowania na Ziemi Chrzanowskiej siêgaj¹ lat 50-tych<br />
XIX w . Wtedy to kolêdnicy z gwiazd¹, z szopk¹ i herody we wsiach gminy<br />
Chrzanów licznie odwiedzali domostwa w okresie Œwi¹t Bo¿ego Narodzenia<br />
i Nowego Roku, ¿ycz¹c gospodarzowi szczêœcia i pomyœlnoœci.<br />
(Czytaj na str. 13)<br />
ZROBI£O SIÊ G£OŒNO<br />
***<br />
Waleria i Józef Trêbaczowie<br />
z Chrzanowa otrzymali<br />
najwy¿sze izraelskie odznaczenie<br />
Medal „Sprawiedliwy Wœród<br />
Narodów Œwiata”. Instytut Yad<br />
Vashem przyznaje je od 1963<br />
roku ludziom, którzy bezinteresownie<br />
i z nara¿eniem ¿ycia<br />
nieœli pomoc przeœladowanym<br />
w czasie holocaustu ¯ydom.<br />
Waleria i Józef przez trzy lata<br />
w czasie II wojny œwiatowej<br />
ukrywali zbieg³ego z transportu<br />
do Auschwitz Pinkusa Jakubowicza.<br />
Medal przyznano im<br />
za to poœmiertnie. Odebra³y<br />
go dzieci Trêbaczów podczas<br />
uroczystoœci w chrzanowskim<br />
USC<br />
(Czytaj na stronie obok).<br />
Pomys³ byæ mo¿e mia³ swe Ÿród³o w g³oœnym kiedyœ filmie. Nie pomniejsza<br />
to jednak sukcesu, jakim sta³o siê wydanie kalendarza, w którym<br />
miesiêczne kalendaria ozdobi³y fotografie dwunastu chrzanowianek, na<br />
co dzieñ wykonuj¹cych ró¿ne profesje, przewa¿nie dalekie od wybiegów<br />
dla modelek. Chrzanowski kalendarz dostrzeg³y media ogólnopolskie<br />
(telewizja i prasa) i pozytywnie go wypromowa³y. (Czytaj na str. 18)<br />
Przed uroczystoœci¹ zorganizowan¹ w rocznicê likwidacji chrzanowskiego<br />
getta, o czym w okolicznoœciowej prelekcji przypomnia³a z ramienia Muzeum<br />
Anna Sad³o – Ostafin,<br />
wiceambasador Izraela<br />
spotka³ siê z w³adzami<br />
s a m o r z ¹ d o w y m i<br />
Chrzanowa. Zwiedzi³<br />
te¿ centrum miasta<br />
oprowadzony przez dyrektora<br />
Muzeum. Goœæ obejrza³<br />
odnowiony Rynek, budynek<br />
Muzeum z kolekcj¹ judaików<br />
i miejsce po dawnej synagodze.<br />
Zd¹¿y³ równie¿ odwiedziæ<br />
cmentarz ¿ydowski, gdzie by³<br />
pod wra¿eniem odnowienia i<br />
stanu utrzymania kirkutu - za co<br />
z³o¿y³ podziêkowanie dla Chrzanowa<br />
za ¿yczliwe przyjêcie.
Z MIASTA<br />
Sprawiedliwi Wœród Narodów Œwiata<br />
Medale w imieniu rodziców odebra³y ich dzieci Kazimiera i Stanis³aw Trêbacz,<br />
na uroczystoœæ przyjecha³a tak¿e córka ocalonego Pinkusa Jakubowicza - Gilda<br />
Stahl i przedstawiciele œrodowisk ¿ydowskich.<br />
Waleria i Józef Trêbaczowie z Chrzanowa<br />
otrzymali najwy¿sze izraelskie odznaczenie<br />
Medal „Sprawiedliwy Wœród<br />
Narodów Œwiata”. Instytut Yad Vashem<br />
przyznaje je od 1963 roku ludziom,<br />
którzy bezinteresownie i z nara¿eniem<br />
¿ycia nieœli pomoc przeœladowanym<br />
w czasie Holocaustu ¯ydom. Waleria<br />
i Józef przez trzy lata w czasie II<br />
wojny œwiatowej ukrywali zbieg³ego<br />
z transportu do Auschwitz Pinkusa<br />
Jakubowicza. Medal przyznano im za<br />
to poœmiertnie. Odebra³y go dzieci<br />
Trêbaczów podczas uroczystoœci w<br />
chrzanowskim USC.<br />
Dziœ trudno jest to sobie wyobraziæ,<br />
jak wielkiej odwagi ludŸmi byli<br />
Trêbaczowie. Za ukrywanie ¯yda, w<br />
czasie wojny, grozi³a œmieræ lub w najlepszym<br />
wypadku zes³anie do obozów<br />
koncentracyjnych. Mimo to ma³¿eñstwo z<br />
Chrzanowa zdecydowa³o siê zaryzykowaæ<br />
¿ycie swoje i siedmiorga dzieci, by<br />
pomóc przyjacielowi. – Ojciec pozna³<br />
Pinkusa jeszcze przed wojn¹, gdy tamten<br />
mieszka³ w Chrzanowie. ZaprzyjaŸnili siê.<br />
Pinkus wspomóg³ Tatê po¿yczk¹, gdy<br />
cegielnia. któr¹ prowadzili rodzice mia³a<br />
k³opoty – wspomina Kazimiera Trêbacz<br />
córka Walerii i Józefa. Jeszcze przed wybuchem<br />
II wojny œwiatowej Jakubowicz<br />
wraz z rodzin¹ przeniós³ siê do Tarnowa.<br />
Gdy rozpoczê³a siê niemiecka okupacja,<br />
zdo³a³ wys³aæ swoje dzieci poci¹giem za<br />
granice. Sam z ¿on¹ trafi³ do tarnowskiego<br />
getta. Uciek³ z transportu do obozu<br />
koncentracyjnego w Auschwitz podczas<br />
likwidacji getta. Jego ¿ona zginê³a w<br />
czasie tej ucieczki. Pinkus Jakubowicz<br />
przez lasy dotar³ do Chrzanowa. Pewnego<br />
wieczoru zapuka³ do drzwi Trêbaczów.<br />
Decyzja zapad³a szybko, zdecydowali,<br />
¿e go ukryj¹. O tym wyborze poinformowali<br />
te¿ swoje dzieci zobowi¹zuj¹c je do<br />
zachowania tajemnicy. – Przyjmuj¹c Pinkusa<br />
wierzyli, ¿e Bóg bêdzie czuwa³ nad<br />
nasz¹ rodzin¹ i tak siê sta³o. Myœlê, ¿e ja<br />
i moje rodzeñstwo mo¿emy dziœ z dum¹<br />
powiedzieæ, ¿e mieliœmy wyj¹tkowych<br />
rodziców. Cieszê siê, ¿e ich imiona i<br />
nazwisko znajd¹ siê na œcianie pamiêci w<br />
Yad Vashem w Jerozolimie – podkreœla³a<br />
podczas uroczystoœci w USC Kazimiera<br />
Trêbacz. Przyznany medal, który odebra³a<br />
wraz z bratem Stanis³awem, to tak¿e<br />
podziêkowanie dla nich. Dzieci pañstwa<br />
Trêbaczów zanosi³y Pinkusowi jedzenie.<br />
Ukrywano go m.in. w cegielni, na strychu<br />
i potem w specjalnie wykopanej w ziemi<br />
piwniczce. Kilka razy wydawa³o siê, ¿e<br />
odkrycie ich tajemnicy jest ju¿ nieuniknione.<br />
Dzieci Trêbaczów wspominaj¹ choæby<br />
wizytê volksdeutscha. Przeszukiwano<br />
strych, by rzekomo sprawdziæ ile tam jest<br />
zbo¿a. Miêdzy s³om¹ ukryty by³ Pinkus<br />
Jakubowicz. Uda³o siê jednak odwróciæ<br />
jego uwagê i przekonaæ, by przyszed³<br />
nastêpnego dnia. Wtedy Pinkusa ju¿<br />
nie by³o w tym miejscu. Te wydarzenia i<br />
szacunek do rodziców kaza³y Kazimierze<br />
i innym dzieciom Trêbaczów zacz¹æ<br />
zabiegi o uhonorowaniem ich rodziców<br />
medalem „Sprawiedliwy Wœród Narodów<br />
Œwiata”. Uda³o siê. Dok³adnie 18 lutego<br />
przedstawiciele Instytutu Yad Vashem,<br />
ambasady Izraela w Polsce przyjechali<br />
do Chrzanowa, by przekazaæ dzieciom<br />
Walerii i Józefa Trêbaczów przyznany im<br />
poœmiertnie medal. – Historia taka jak ta,<br />
uœwiadamia wszystkim dlaczego to odznaczenie<br />
jest jednym z najwa¿niejszych<br />
w Izraelu. Pañstwo<br />
Trêbacz i inni sprawiedliwi<br />
pokazywali,<br />
¿e nawet w tamtych<br />
strasznych czasach<br />
mo¿na by³o mieæ<br />
wybór. Ludzie tacy<br />
jak oni, pytani dlaczego<br />
to zrobili,<br />
odpowiadali z przekonaniem,<br />
¿e by³o<br />
to jedyne s³uszne z<br />
moralnego punktu<br />
widzenia wyjœcie.<br />
Dziêkujemy im za to – podkreœla³ Yahel<br />
Vilana wiceambasador Ambasady Izraela<br />
w Polsce przyby³y na t¹ uroczystoœæ.<br />
Dumy nie kry³ tak¿e burmistrz Chrzanowa<br />
Ryszard Kosowski. Jak mówi³, to zaszczyt<br />
tak¿e dla Chrzanowa, ¿e ¿yli tu tacy ludzie.<br />
– Ju¿ po raz drugi nasi mieszkañcy zostali<br />
uhonorowani tym medalem. Wspomnê<br />
tu o rodzinie G³asów, która mieszka³a<br />
przy ul. Œwiêtokrzyskiej – mówi³ Ryszard<br />
Kosowski. Przyzna³, ¿e to duma<br />
i zaszczyt dla miasta, i¿ ma takich obywateli,<br />
których nazwiska pojawi¹ siê na<br />
œcianie pamiêci. Szacunku i podziwu dla<br />
Trêbaczów nie ukrywa³ tak¿e szef gminy<br />
¿ydowskiej w Katowicach. Przyzna³, ¿e<br />
nie chcia³by stan¹æ w obliczu decyzji<br />
jak¹ wówczas musieli podj¹æ. Nikt z nas<br />
nie jest dziœ w stanie odpowiedzieæ na<br />
pewno jak zachowa³by siê w takiej chwili.<br />
– Pañstwo Trêbaczowie zdawali egzamin<br />
z cz³owieczeñstwa i zdali go z wynikiem<br />
celuj¹cym – mówi³ W³odzimierz Katz<br />
Przewodnicz¹cy gminy ¿ydowskiej w<br />
Katowicach. Uroczystoœæ zwi¹zana z<br />
wrêczeniem medalu mia³a tak¿e inny,<br />
smutny wymiar. Odby³a siê bowiem 18<br />
lutego, dok³adnie tego dnia minê³a 66.<br />
rocznica likwidacji getta ¿ydowskiego w<br />
Chrzanowie. Te wydarzenia sprzed 66. lat<br />
przypomnia³a mgr Anna Sad³o-Ostafin z<br />
chrzanowskiego muzeum. 18 lutego<br />
1943 roku mieszkañców getta spêdzono<br />
na chrzanowski rynek, gdzie nast¹pi³a<br />
selekcja. M³odzi trafili do obozów pracy,<br />
dzieci, starcy i chorzy zostali wywiezieni<br />
do Oœwiêcimia. To by³ praktycznie<br />
koniec historii chrzanowskich ¯ydów.<br />
Wyk³ad przywo³a³ wspomnienia. – Tego<br />
dnia po raz ostatni widzia³em moich<br />
rodziców i trójkê rodzeñstwa. Nieliczna<br />
grupa ¿ydów chrzanowskich, która<br />
prze¿y³a te wydarzenia nie zapomnia³a<br />
o mieœcie rodzinnym. Z ¿alem wspominamy<br />
ten czas, ale z têsknot¹ wracamy<br />
do lat poprzedzaj¹cych katastrofê, do<br />
wspomnieñ miasta naszego dzieciñstwa<br />
– mówi³ Samuel Mandelbaum jeden z<br />
ocala³ych z Holocaustu chrzanowskich<br />
¯ydów.<br />
(SOL)<br />
pismo lokalne<br />
CZ£ONEK POLSKIEGO STOWARZYSZENIA PRASY LOKALNEJ<br />
Redakcja: Marek Szymaszkiewicz - red. nacz.,<br />
Antoni Dobrowolski - z-ca red. nacz.<br />
Adres redakcji: ul. Broniewskiego 4 (MOKSIR),<br />
pok. nr 1, tel. 62-33-086, wew. 35.<br />
Wydawca: MOKSiR Chrzanów, ul. Broniewskiego 4<br />
Sk³ad i druk: Drukarnia NOWA, tel. 032 264 26 79<br />
3
Zmiany jakie zasz³y w ostatnich latach<br />
w centrum Chrzanowa mog¹ zaskakiwaæ<br />
osoby, które nie by³y tu w miêdzyczasie.<br />
W³adze miasta od kilku lat konsekwentnie<br />
realizuj¹ politykê zwi¹zan¹ z rewitalizacja<br />
centrum miasta.<br />
Zaczê³o siê od przebudowy chrzanowskiego<br />
rynku. Potem remonty objê³y<br />
przyleg³e do rynku uliczki: Matejki,<br />
Ogrodow¹, Garncarsk¹ czy S³owackiego<br />
i Sadow¹. Gmina inwestowa³a w<br />
wymianê nawierzchni ulic i remonty<br />
kamienic. W zwi¹zku ze zmian¹<br />
wyg³adu centrum, nieco zmieni³a siê<br />
tak¿e jego funkcja. Z mieszkaniowych<br />
przekszta³cono tu budynki w obiekty<br />
handlowo – us³ugowe. Do inwestycji<br />
w nieruchomoœci zachêcano te¿ prywatnych<br />
w³aœcicieli kamienic. Proces<br />
zmian zapocz¹tkowano tak¿e na ul.<br />
Krakowskiej. Obecnie gmina przyst¹pi³a<br />
do realizacji programu „Tysi¹c Kamienic”,<br />
który obejmuje m.in. przebudowê<br />
Placu Tysi¹clecia. Miasto stara sie tu<br />
o unijne dofinansowanie. Prace trwaj¹<br />
jednak od ubieg³ego roku i jest szansa,<br />
¿e zakoñcz¹ siê przed planowanym terminem.<br />
– Rozpoczêliœmy wczeœniej, bo<br />
jeœli dostaniemy unijne dofinansowanie<br />
do tej inwesyycji to zwrot obejmie te¿<br />
poniesione ju¿ nak³ady, a przynajmniej<br />
za nami bêdzie czêœæ prac – t³umaczy<br />
Urszula Palka wiceburmistrz Chrzanowa.<br />
Prace przy remoncie placu id¹ w<br />
szybkimi tempie. Wszystko wskazuje<br />
na to, ¿e zakoñcz¹ siê nie jesieni¹, jak<br />
planowano, a latem tego roku. Dotyczy<br />
to tak¿e remontu domu kultury na który<br />
zdecydowa³o siê miasto i który bêdzie<br />
ju¿ pokryty z kasy miejskiej, bo tu szans<br />
na dofinansowanie nie ma. Poniewa¿<br />
w obu przypadkach tempo inwestycji<br />
jest szybsze ni¿ przewidywano, radni<br />
miejscy zgodzili siê na przesuniecie tu<br />
pewnych œrodków i rozpoczêcie jeszcze<br />
w tym roku robót przy zagospodarowaniu<br />
rejonu ul. Broniewskiego i Placu<br />
Tysi¹clecia. – Przed budynkiem domu<br />
kultury maj¹ siê pojawiæ m.in. ozdobne<br />
elementy z drewna. Ponadto chcemy<br />
rozmawiaæ ze wspólnot¹ z pobliskiego<br />
bloku przy Placu Tysi¹clecia na temat<br />
zmiany elewacji tego budynku. Do takich<br />
zmian chcielibyœmy te¿ namówiæ<br />
przedstawicielu Urzêdu Skarbowego<br />
- nie kryje Urszula Palka. Tymczasem<br />
w przysz³ym roku mia³yby sie rozpocz¹æ<br />
prace przy zagospodarowaniu otoczenia<br />
hali widowiskowo – sportowej przy<br />
ul.Kusociñskiego. Hala jest ju¿ wyremontowana,<br />
ale efekt psuj¹ np. zniszczone<br />
schody prowadz¹ce do obiektu.<br />
Ponadto w zwi¹zku z adaptacj¹ budynku<br />
4<br />
Rewitalizacja<br />
Z MIASTA<br />
przy ul. Zielonej na bibliotekê, za hal¹ ma<br />
powstaæ pasa¿ prowadz¹cy do nowej<br />
siedziby ksi¹¿nicy. – Poniewa¿ nie uda³o<br />
nam siê porozumieæ z w³aœcicielem<br />
jednego z budynków usytuowanych<br />
za hal¹, bo cena jak¹ ustali³ by³a zbyt<br />
wysoka, pod pasa¿ przeznaczona bêdzie<br />
czêœæ terenu nale¿¹cego teraz do PG<br />
nr 1 - mówi Palka. Na zagospodarowanie<br />
otoczenia hali gmina ma ju¿ pozwolenie<br />
na budowê. Znacznie póŸniej zacznie siê<br />
natomiast zagospodarowywanie terenu<br />
za domem kultury bo nast¹pi to w 2011<br />
roku. Wynika to tak¿e z koniecznoœci<br />
wymiany sieci w tym rejonie lub poprowadzenia<br />
nowych. Ma to byæ ogrom prac,<br />
które przed zagospodarowaniem terenu<br />
musz¹ wykonaæ firmy zajmuj¹ce siê dostarczaniem<br />
mediów. Jeszcze w tym roku<br />
sieæ bêdzie tu wymienia³ Zak³ad Energetyczny.<br />
Potem maj¹ byæ prowadzone<br />
prace przez zak³ad ciep³owniczy i innych<br />
dostawców mediów. Zakres tych prac<br />
te¿ jest ogromny i kosztowny. W³adze<br />
miasta nie kryj¹ zadowolenia, ¿e przedstawiciele<br />
poszczególnych zak³adów<br />
dostarczaj¹cych te media, wziêli koszty<br />
na siebie i zgodzili siê na przeprowadzenie<br />
tych prac. – Przed nami jeszcze<br />
ogrom pracy do wykonania, aby centrum<br />
wygl¹da³o tak ja projektujemy. Choæ<br />
sporo juz sie uda³o zrobiæ, na pewno<br />
potrzeba jeszcze kilku lat na dokoñczenie<br />
zmian – kwituje Urszula Palka.<br />
(SOL)<br />
Najprawdopodobniej w po³owie<br />
kwietnia rozpocznie siê przebudowa<br />
ul. Borowcowej w Chrzanowie. Przetarg<br />
na to zadanie wygra³a firma Eurovia<br />
oddzia³ w Krakowie. Inwestycja<br />
ma kosztowaæ ponad 5 mln z³.<br />
Ulica Borowcowa remontowana<br />
bêdzie na odcinku od cmentarza<br />
¿ydowskiego w Chrzanowie do Manisk.<br />
Przebudowa ma obejmowaæ remont<br />
nawierzchni drogi i w tych miejscach<br />
gdzie jej szerokoϾ nie dochodzi do 6<br />
metrów poszerzenie jezdni. Wykonywanie<br />
bêdzie te¿ jej odwodnienie. W<br />
dwóch punktach pojawi sie sygnalizacja<br />
œwietlna, planowany jest tak¿e<br />
remont chodników. – Z uwagi na tak<br />
szeroki zakres prac wyst¹pi¹ utrudnienia.<br />
Chcemy by ruch odbywa³ siê tam<br />
wahad³owo, ale konieczne bêdzie te¿<br />
czasowe wy³¹czenie pewnych odcinków<br />
z ruchu – mówi Grzegorz ¯uradzki<br />
szef Powiatowego Zarz¹du Dróg w<br />
Dubbing<br />
20 zestawów s³uchawkowych<br />
dla osób niedos³ysz¹cych jest ju¿ na<br />
wyposa¿eniu chrzanowskiego kina<br />
„Sztuka”. Placówka zyska³ je dziêki<br />
uczestnictwu w specjalnym programie<br />
PFRON-u. Dziêki tej nowince<br />
technicznej osoby, które maj¹ k³opoty<br />
ze s³uchem bêd¹ mog³y bez problemu<br />
ogl¹daæ filmy dubbingowane.<br />
- Przyst¹piliœmy do programu<br />
„Pitagoras” uda³o nam siê po kosztach<br />
otrzymaæ takie zestawy, które teraz<br />
udostêpniamy dla naszych widzów –<br />
wyjaœnia Jan Smó³ka dyrektor MOKSiR<br />
w Chrzanowie, które prowadzi kino<br />
„Sztuka”. O tym, ¿e kino dysponuje takimi<br />
zestawami informuje m.in. specjalna<br />
naklejka przy wejœciu do kina. Osoby,<br />
które bêd¹ chcia³y skorzystaæ z tego<br />
udogodnienia musz¹ tylko poprosiæ o<br />
s³uchawki biletera. Potem ka¿dy sam<br />
reguluje g³oœnoœæ i parametry ustawienia<br />
s³uchawek. DŸwiêk do zestawów<br />
biegnie bezpoœrednio z pomieszczenia<br />
emisyjnego – wyjaœnia Smó³ka.<br />
Na razie nie wiadomo jakie jest zapotrzebowanie<br />
na tego typu urz¹dzenia<br />
wœród odwiedzaj¹cych chrzanowskie<br />
kino. MOKSiR chce jednak wykorzystaæ<br />
zestawy tak¿e przy okazji konferencji czy<br />
uroczystoœci w sali kinowej. Placówka<br />
zap³aci³a za t¹ nowinkê techniczn¹ nieco<br />
ponad 900 z³. 45 tys. z³ do zakupu tych<br />
urz¹dzeñ do³o¿y³ PFRON.<br />
(SOL)<br />
Borowcowa do liftingu<br />
Chrzanowie. Powiatowi uda³o siê na<br />
to zadanie pozyskaæ dofinansowanie w<br />
ramach tzw. schetynówek. Ten rz¹dowy<br />
program budowy dróg przewiduje<br />
finansowanie w 50 procentach przez<br />
samorz¹d, a w 50 procentach z bud¿etu<br />
pañstwa. Gdy starostwo sk³ada³o wniosek<br />
o dofinansowanie, koszt inwestycji<br />
szacowano na 6 mln 900 tys. z³. Przetarg<br />
przyniós³ jednak spore oszczêdnoœci,<br />
bo remont wykonany bêdzie za 5 mln<br />
24 tys. z³. Nie wiadomo czy w tej sytuacji<br />
powiat otrzyma po³owê zak³adanej<br />
kwoty, czy tej wy³onionej w przetargu.<br />
Chcielibyœmy otrzymaæ œrodki w pierwotnej<br />
wysokoœci i ewentualnie przeznaczyæ<br />
je na wykonanie prac uzupe³niaj¹cych<br />
– mówi ¯uradzki. Swój wk³ad do tej<br />
inwestycji ma tak¿e gmina Chrzanów.<br />
Wed³ug wczeœniejszych szacunków<br />
mia³aby do³o¿yæ 1 mln z³. Teraz ta kwota<br />
mo¿e siê zmniejszyæ.<br />
(SOL)
Z MIASTA<br />
Unia wesprze budowê biblioteki<br />
Burmistrz Chrzanowa Ryszard Kosowski i cz³onek zarz¹du województwa<br />
Marek Sowa podpisuj¹ umowê o przekazaniu unijnego dofinansowania adaptacji<br />
budynku przy ul. Zielonej pod MBP<br />
W styczniu podpisano umowê na<br />
unijne dofinansowanie budowy nowej<br />
siedziby biblioteki w Chrzanowie.<br />
Miasto ma pewne 15 mln z³ unijnej<br />
dotacji, ze swojego bud¿etu do³o¿y<br />
oko³o 5 mln z³. Dziêki tym œrodkom<br />
zyska nowoczesny i spe³niaj¹cy potrzeby<br />
bibliotekarzy i czytelników, obiekt<br />
nowej biblioteki. Jego otwarcie planowane<br />
jest za dwa lata, co zbiegnie<br />
sie z jubileuszem 65 – lecia istnienia<br />
MBP w Chrzanowie.<br />
O tym, ¿e Chrzanów dosta³ dofinansowanie<br />
do budowy biblioteki<br />
mówiono ju¿ w grudniu ubieg³ego roku.<br />
O dofinansowanie w ramach konkursu<br />
zwi¹zanego z rozwojem infrastruktury<br />
kulturalnej, ubiega³o siê pierwotnie 36<br />
wniosków. Na dofinansowanie mog³o<br />
liczyæ 9, wœród nich by³ ten chrzanowski.<br />
Spe³nienie wszystkich wymogów nie<br />
by³o proste. - Kilkakrotnie musieliœmy<br />
uzupe³niaæ wniosek, a czasu na to by³o<br />
niewiele, bo czasem kilka dni - zaznacza<br />
Urszula Palka wiceburmistrz Chrzanowa.<br />
Okaza³o siê, ¿e by³o warto, tym<br />
bardziej, ¿e wniosek z Chrzanowa dosta³<br />
jedn¹ z najwy¿szych dotacji. Formalnie<br />
potwierdzono to w³aœnie w styczniu<br />
podpisuj¹c umowê w sprawie przekazania<br />
tych pieniêdzy. Reprezentuj¹cy<br />
Urz¹d Marsza³kowski Marek Sowa<br />
podkreœla³, ¿e w³adzom województwa<br />
zale¿y na jak najszybszym formalizowaniu<br />
umów, bo to zwiêksz¹ szanse na<br />
pozyskiwanie kolejnych œrodków z unii.<br />
Dot¹d Ma³opolska ma pierwsze miejsce<br />
w kraju jeœli chodzi o wdra¿anie unijnych<br />
œrodków, to daje jej spore szanse na<br />
kolejne bonusy. - Rz¹d zapowiedzia³,<br />
¿e województwa, które najlepiej poradz¹<br />
sobie z konsumpcj¹ unijnych dotacji<br />
i ich rozliczaniem, mog¹ liczyæ na dodatkowy<br />
zastrzyk gotówki. Zwyciêzca<br />
ma dostaæ 170 mln z³, jest siê o co biæ.<br />
Dlatego szybko podpisujemy umowy<br />
i liczymy na szybsz¹ ni¿ przewiduj¹<br />
harmonogramy realizacje dotowanych<br />
inwestycji. Pod uwagê brane bêd¹<br />
bowiem lata 2009 – 2010 – t³umaczy³<br />
zgromadzonym Marek Sowa cz³onek<br />
zarz¹du województwa Ma³opolskiego.<br />
Gmina Chrzanów nie kryje, ¿e potrafi³aby<br />
spo¿ytkowaæ te dodatkowe pieni¹dze. Na<br />
razie jednak planuje wykorzystanie unijnych<br />
milionów przyznanych na budowê<br />
biblioteki. Wiceburmistrz Chrzanowa<br />
ocenia, ¿e jeœli wszystko dobrze pójdzie,<br />
to wykonawca powinien byæ wy³oniony<br />
w II kwartale tego roku. Wtedy te¿ rusz¹<br />
prace. Nowa siedziba biblioteki ma<br />
powstaæ w rozbudowanym budynku<br />
przy ul. Zielonej, gdzie dawniej mieœci³a<br />
siê m.in. restauracja „Têczowa”. Budynek<br />
bêdzie dostosowany pod potrzeby<br />
ksi¹¿nicy. Prace maj¹ zakoñczyæ siê<br />
w 2011 roku. Dyrektor chrzanowskiej<br />
biblioteki Lucyna Kumala ju¿ cieszy siê<br />
na t¹ przeprowadzkê, teraz borykano<br />
siê z brakiem miejsca. Biblioteka mia³a<br />
swoj¹ siedzibê g³ówn¹ w budynku przy<br />
ul. Oœwiêcimskiej w Chrzanowie, który<br />
od dawna by³ za ma³y w stosunku do<br />
potrzeb. Nowy budynek ma pomieœciæ<br />
nie tylko blisko 200 tys. ksi¹¿ek ze<br />
zbiorów biblioteki, ale tak¿e wszystkie<br />
file, z wyj¹tkiem tych w so³ectwach.<br />
Po przeprowadzce wyd³u¿¹ siê godziny<br />
otwarcia biblioteki do godziny 20.00.<br />
Ponadto zdecydowanie zmieni¹ siê warunki<br />
obs³ugi czytelników. Bibliotekarze<br />
bêd¹ mieli do dyspozycji budynek o<br />
³¹cznej powierzchni 2,5 tys. metrów<br />
kwadratowych. Pomys³ na racjonalne<br />
ich wykorzystanie ju¿ jest. Na parterze<br />
bêdzie biblioteka dzieciêca i miejsce na<br />
organizacje spotkañ literackich, wystaw<br />
czy innych wydarzeñ kulturalnych. Na<br />
piêtrze rozmieszczone bêd¹ czytelnie<br />
naukowa, czasopism i pomieszczenia<br />
administracyjne. – Chcemy, aby ta biblioteka<br />
sta³a siê tak¿e miejscem spotkañ<br />
z autorami ksi¹¿ek, galeri¹ i budynkiem<br />
spotkañ artystycznych - mówi Lucyna<br />
Kumala. Budynek bêdzie te¿ dostosowany<br />
do potrzeb osób niepe³nosprawnych.<br />
Jak podkreœla burmistrz miasta, dziêki<br />
adaptacji tego socrealistycznego dziœ<br />
obiektu w nowoczesn¹ siedzibê biblioteki,<br />
poprawi sie tak¿e estetyka tego<br />
fragmentu miasta. - Adaptacja i przebudowa<br />
budynku to najlepszy sposób<br />
na jego zagospodarowanie. Ponadto to<br />
idealne miejsce na bibliotekê. Niedaleko<br />
o centrum, ale te¿ nie uci¹¿liwe dla<br />
mieszkañców osiedla – przekonuje Ryszard<br />
Kosowski burmistrz Chrzanowa. Na<br />
razie nie wiadomo natomiast co stanie siê<br />
z obiektem przy ul. Oœwiêcimskiej, gdzie<br />
teraz mieœci siê biblioteka. Burmistrz<br />
przede wszystkim chce uregulowaæ kwestie<br />
w³asnoœciowe. O ten budynek upomina<br />
siê gmina ¿ydowska. Aby planowaæ jego<br />
przysz³oœæ w³adze miasta musz¹ wiedzieæ<br />
jaka jest sytuacja prawna obiektu. Wniosek<br />
gminy ¿ydowskiej z Katowic, w sprawie<br />
przejêcia przez nich tego budynku, trafi³<br />
do Komisji Regulacji ds. Gmin Wyznaniowych.<br />
Ona ma zaj¹æ stanowisko w<br />
tej sprawie. – To nie jest prosta sprawa,<br />
gmina ¿ydowska wystêpuj¹ca z roszeniami<br />
o zwrot tego budynku musi udowodniæ, ¿e<br />
ten obiekt by³ niegdyœ wykorzystywany jako<br />
budynek kultu. Tak nie by³o, wiêc wszystko<br />
wskazuje na to, ¿e pozostanie on w rêkach<br />
gminy – t³umaczy Iwona Faron naczelnik<br />
wydzia³u geodezji chrzanowskiego magistratu<br />
i zaznacza, ¿e trzeba jednak poczekaæ<br />
do rozstrzygniêcia tej sprawy.<br />
(SOL)<br />
5
Gmina chce otworzyæ ca³¹ ulice<br />
Kusociñskiego dla ruchu samochodowego.<br />
Dot¹d kierowcy mogli<br />
dojechaæ tylko do dworca ZK”KM”<br />
dalej obowi¹zywa³ zakaz wjazdu. To<br />
ma sie zmieniæ jeszcze w tym roku.<br />
Otwarcie drogi na ca³ej d³ugoœci jest<br />
konieczne w zwi¹zku z pracami remontowymi<br />
przy wiadukcie ³¹cz¹cym<br />
os. Trzebiñska i Pó³noc.<br />
Od lat kierowcy je¿d¿¹cy w tym<br />
rejonie nie mogli przejechaæ przez<br />
ul. Kusociñskiego do ul. Zielonej. Tak¹<br />
mo¿liwoœæ przewidziano tylko dla autobusów<br />
wje¿d¿aj¹cych na obszar dworca<br />
ZK”KM”. - Teren nale¿y obecnie do<br />
zwi¹zku komunikacyjnego. Nie wiemy<br />
kto go przekaza³, ale chcemy ten pas<br />
drogowy odzyskaæ – mówi Urszula<br />
Palka wiceburmistrz Chrzanowa. Jej<br />
zdaniem to jedyne rozwi¹zanie przy<br />
utrudnieniach jakie spowoduje budowa<br />
nowego przejazdu pod torami kolejowymi<br />
miêdzy ul. Trzebiñsk¹ i Zielon¹.<br />
Wiadukt bêdzie czêœci¹ obwodnicy<br />
pó³nocno – wschodniej miasta i to od<br />
niego ma siê rozpocz¹æ ca³a inwestycja.<br />
Prace powinny ruszyæ jeszcze w tym<br />
roku. Gmina otrzyma³a ju¿ œrodki z województwa<br />
w ramach wk³adu w³asnego<br />
do tej inwestycji, a tak¿e zapewnienie<br />
o unijnym dofinansowaniu obwodnicy<br />
pó³nocno – wschodniej. Jak zapowiada<br />
Urszula Palka obok przejazdu pod torami<br />
ma tak¿e powstaæ rondo i na pewien<br />
czas trzeba bêdzie zamkn¹æ blisko<br />
kilometrowy odcinek ul. Zielonej. W tej<br />
sytuacji kierowcy wyje¿d¿aj¹cych z osiedla<br />
nie mieliby mo¿liwoœci przejazdu.<br />
Dziêki otwarciu ul. Kusociñskiego czêœæ<br />
ruchu mo¿na bêdzie skierowaæ w³aœnie<br />
tu i w stronê centrum. Gmina chce siê<br />
do tego przygotowaæ, dlatego burmistrz<br />
ju¿ zwróci³ siê do szef ZK”KM” z proœb¹<br />
o wydzielenie z dworca autobusowego<br />
pasa drogowego, który bêdzie mog³a<br />
przej¹æ gmina.- Wystarczy, ¿e ZK”KM”<br />
wyst¹pi o podzia³ geodezyjny i wydzielenie<br />
pasa drogowego abyœmy mogli<br />
puœciæ têdy ruch. Kwestia rozliczeñ ze<br />
zwi¹zkiem, moim zdaniem, nie jest pilna<br />
– mówi Ryszard Kosowski burmistrz<br />
miasta. Tadeusz Gruber z ZK”KM”<br />
deklaruje, ¿e o podzia³ geodezyjny tego<br />
terenu wyst¹pi ju¿ w marcu. Trzeba<br />
te¿ bêdzie zastanowiæ siê nad takim<br />
rozwi¹zaniem komunikacyjnym, aby<br />
ruch samochodowy w tym rejonie nie<br />
utrudnia³ wjazdu i wyjazdu autobusów<br />
na dworzec. To tym wa¿niejsze, ¿e gmina<br />
chcia³aby pozostawiæ otwart¹ dla ruchu<br />
ul. Kusociñskiego nawet gdy znikn¹<br />
utrudnienia zwi¹zane z budow¹ przebicia<br />
pod torami. Tymczasem wed³ug danych<br />
z ZK”KM”, z dworca miêdzy godzin¹<br />
6<br />
Z MIASTA<br />
Zniknie zakaz wjazdu?<br />
4.00 a 23.00 autobusy wyje¿d¿aj¹<br />
583 razy. Trzeba teraz znaleŸæ takie<br />
rozwi¹zanie komunikacyjne, aby<br />
otwarcie Kusociñskiego zamiast<br />
u³atwiæ, nie utrudni³o ruchu w tym<br />
rejonie. – S³ysza³em, ¿e jest pomys³ by<br />
u styku z ul. Zielon¹ zbudowaæ minirondo.<br />
Moim zdaniem by³oby to dobre<br />
rozwi¹zanie, bo wiem, ¿e autobusy<br />
bez problemu przeje¿d¿aj¹ przez takie<br />
ronda w innych miejscowoœciach –<br />
twierdzi Tadeusz Gruber szef ZK”KM”<br />
w Chrzanowie. Na razie brak jeszcze<br />
decyzji w sprawie budowy tego ronda.<br />
Burmistrz miasta nie kryje, ¿e sporo<br />
bêdzie zale¿a³o tak¿e od posiadanych<br />
œrodków. Poza tym w pierwszej<br />
kolejnoœci chcia³by zmierzyæ natê¿enie<br />
ruchu w tym rejonie. – Dopiero jak<br />
otworzymy t¹ ulicê przekonamy siê<br />
jak sytuacja wygl¹da w praktyce.<br />
Najwa¿niejsze ¿ebyœmy sobie nawzajem<br />
nie zaszkodzili – podkreœla<br />
Ryszard Kosowski.<br />
(SOL)<br />
Gmina chce wystawiæ na sprzeda¿<br />
budynek w którym mieœci siê<br />
obecnie jedyne prywatne przedszkole<br />
w mieœcie. O zbyciu obiektu<br />
zdecydowa³y wzglêdy ekonomiczne.<br />
Budynek wymaga sporych nak³adów<br />
remontowych, który nie pokryj¹<br />
wp³ywy z jego dzier¿awy.<br />
Obiekt, po³o¿ony przy ul. Stara Huta,<br />
by³ najpierw siedzib¹ przedszkola gminnego,<br />
a po jego likwidacji wydzier¿awiono<br />
budynek i powsta³o tu prywatne przedszkole<br />
„100 Bajek”. Placówka dzia³a<br />
ju¿ od kilku lat i cieszy siê sporym<br />
zainteresowaniem ze strony rodziców<br />
dzieci w wieku przedszkolnym. Problem<br />
w tym, ¿e dla gminy utrzymywanie tego<br />
obiektu jest nieop³acalne. Ju¿ wkrótce<br />
konieczne bêdzie przeprowadzenie tu<br />
powa¿nych remontów m.in. dachu. Koszt<br />
prac oszacowano na oko³o 300 tys. z³.<br />
W ostatnich dwóch latach gmina na<br />
utrzymanie i remontu obiektu wyda³a<br />
ju¿ blisko 90 tys. z³. - Wp³ywy, jakie<br />
mamy z tytu³u dzier¿awy budynku, w<br />
¿aden sposób nie s¹ w stanie pokryæ<br />
tych wydatków, bo wynosz¹ oko³o 33<br />
tys. z³. Uznaliœmy tak¿e, ¿e budynek nie<br />
jest niezbêdny gminie i dlatego w³adze<br />
miasta zdecydowa³y o wystawieniu<br />
go na sprzeda¿ – mówi Iwona Faron<br />
naczelnik wydzia³u nieruchomoœci UM.<br />
Rzeczoznawca wyceni³ wartoœæ budynku<br />
przedszkola na 638 tys. 900 z³.<br />
Ponoæ dyrekcja funkcjonuj¹cego tam<br />
IMPRESJE X<br />
Miejski Oœrodek Kultury, Sportu i Rekreacji<br />
w Chrzanowie serdecznie zaprasza<br />
twórców – malarzy profesjonalnych oraz<br />
absolwentów szkó³ artystycznych do<br />
udzia³u w plenerze malarskim pt.„Chrzanowskie<br />
Impresje X”, który odbêdzie siê<br />
w dniach 1,2,3 maja 2009 r.<br />
Tematyka pleneru: - miasto Chrzanów<br />
i okolice oraz temat dowolny<br />
Techniki: olej, akwarela, pastel t³usty,<br />
suchy. Organizator zapewnia uczestnikom<br />
materia³y plastyczne /2 podobrazia,<br />
farby olejne, akwarele, pastele t³uste i<br />
suche wg zapotrzebowania/. Zakwaterowanie<br />
w Hotelu MOKSiR /nie zapewnia<br />
posi³ków /dla twórców zamieszka³ych<br />
poza powiatem chrzanowskim.<br />
Termin zg³oszenia – do 17 kwietnia<br />
2009 r. O udziale w plenerze decyduje<br />
kolejnoœæ zg³oszeñ.<br />
Bli¿szych informacji udziela: Renata<br />
Bartula (tel. 0509514880) MOK-<br />
SiR Chrzanów, tel.0326233086 ul.<br />
Broniewskiego 4<br />
e-mail:moksir-chrzanow@wp.pl<br />
Przedszkole na sprzeda¿<br />
przedszkola wyrazi³a zainteresowanie<br />
kupnem obiektu, nie wiadomo jednak<br />
czy bêdzie w stanie wy³o¿yæ ostateczn¹<br />
kwotê. Dlatego niektórzy radni mieli<br />
w¹tpliwoœci co do s³usznoœci sprzeda¿y<br />
budynku. – Rozumiem, ¿e patrz¹c<br />
tylko pod k¹tem interesu gminy nie<br />
ma sensu ³o¿yæ na ten budynek. Jest<br />
jednak jeszcze aspekt spo³eczny ca³ej<br />
sprawy. Czy gmina przygotowana jest<br />
na ewentualne zagospodarowanie oko³o<br />
70 przedszkolaków, które obecnie chodz¹<br />
do tego przedszkola. Nie mamy bowiem<br />
pewnoœci, ¿e pozostanie on w rêkach<br />
obecnych dzier¿awców – pyta³ radny<br />
Andrzej Oczkowski. Wiceburmistrz<br />
Stanis³aw Dusza zajmuj¹cy siê kwestiami<br />
oœwiaty, przekonywa³, ¿e nie wszystkie<br />
uczêszczaj¹ce do tej placówki dzieciaki s¹<br />
z terenu gminy Chrzanów. Dla tych z terenu<br />
gminy miejsca w przedszkolach powinny<br />
siê znaleŸæ. - Mamy w planach tworzenie<br />
dodatkowych oddzia³ów dla 6 – latków<br />
m.in. w Zespole Szkó³ numer 3, gdzie jeœli<br />
zajdzie taka potrzeba oddzia³ mo¿e powstaæ<br />
ju¿ od wrzeœnia. Nied³ugo szeœciolatki maj¹<br />
iœæ do szkó³ i wówczas w przedszkolach<br />
bêdzie luŸniej – mówi³ Stanis³aw Dusza. Jak<br />
twierdzi, teraz miasto ma w przedszkolach<br />
miejsca dla oko³o 62 procent dzieci w wieku<br />
od 3 do 6 lat. Jego wyjaœnienia by³y na<br />
tyle przekonuj¹ce, ¿e radni poprali decyzjê<br />
w³adz miasta o wystawieniu na sprzeda¿<br />
tego obiektu.<br />
(SOL)
Z MIASTA<br />
Alternatywa dla Podwala?<br />
Zarówno plany rewitalizacji centrum Chrzanowa, jak i zmian w zakresie dróg, s¹<br />
ujête w projektach którymi dysponuje Urz¹d Miejski.<br />
Sa plany stworzenia alternatywnego<br />
po³¹czenia ulicy Krakowskiej i<br />
Siennej. Nowa droga mia³aby biec<br />
wzd³u¿ nasypu kolejowego, równolegle<br />
do ul. Podwale. Jeœli te plany sie<br />
I Liceum Ogólnokszta³c¹ce im.<br />
powiod¹ to byæ mo¿e z ul. Krakowskiej Stanis³awa Staszica w Chrzanowie<br />
zniknie ruch i stanie siê ona kolejnym czekaj¹ powa¿ne zmiany. Ju¿ wkrótce<br />
miejskim deptakiem.<br />
rozpocznie sie gruntowny remont budynku<br />
szko³y i budowa nowej sali gim-<br />
Takie rozwi¹zanie jest mo¿liwe o ile<br />
zrealizowane zostan¹ kolejne zamierzenia<br />
drogowe w tym budowa obwodnic œwietnoœæ na obchody 100 – lecia jej<br />
nastycznej. Szko³a ma odzyskaæ dawn¹<br />
miasta. Pierwszy sygna³ realizacji tej istnienia, które bêd¹ za dwa lata.<br />
koncepcji ju¿ jest. W tym roku ma siê Wy³oniono ju¿ wykonawców i<br />
rozpocz¹æ przebudowa wiaduktu kolejowego<br />
przy ul. Krakowskiej. W planach nowoczesnej sali gimnastycznej przy<br />
podpisano umowy zarówno na budowê<br />
jest poszerzenie tam jezdni i zbudowanie tej szkole, jak i termomodernizacje<br />
budynku. W³adze powiatu chc¹<br />
dwustronnych chodników. Podobnie prace<br />
maj¹ byæ potem wykonane jeszcze w ociepliæ budynek szko³y i wykonaæ<br />
przypadku dwóch przejazdów pod torami now¹ elewacjê. Przy tym zachowany<br />
m.in. przy ul. Siennnej i Œwiêtokrzyskiej. ma byæ charakter najstarszej czêœci<br />
Pozosta³e dwa wiadukty z czasem budynku szko³y wykonanej z ceg³y. –<br />
by³yby zamkniête dla ruchu samochodowego<br />
i przeznaczone dla pieszych. placówki. Dlatego wspó³pracujemy z<br />
Chcemy tak¿e nawi¹zaæ do historii tej<br />
Gmina te¿ ma swoje plany zwi¹zane z<br />
chrzanowskim muzeum. Chcielibyœmy<br />
tym terenem. Zamiast ci¹gn¹cych siê<br />
aby na budynku pojawi³ siê dawny<br />
wzd³u¿ nasypu kolejowego ³¹k, chce<br />
herb liceum – mówi Adam Potocki<br />
zbudowaæ drogê biegn¹c¹ równolegle do<br />
wicestarosta chrzanowski. W ramach<br />
ul. Podwale. Wbrew pozorom koncepcja<br />
termomodernizacji wymienione bêd¹<br />
jest ca³kiem realna. - Rozeznaliœmy ju¿<br />
tak¿e okna i sieæ ciep³ownicza. Remont<br />
mo¿liwoœci stworzenia tego po³¹czenia.<br />
Najwa¿niejsze, ¿e w wiêkszoœci ten<br />
ma potrwaæ oko³o roku. W planach s¹<br />
teren nie jest zabudowany, bo to by³aby<br />
te¿ powa¿ne inwestycje wewn¹trz budynku.<br />
– Jestem absolwentem tej szko³y<br />
najwiêksza przeszkoda w stworzeniu<br />
takiego przejazdu – mówi Urszula Palka i gdy po kilkunastu latach nieobecnoœci<br />
wiceburmistrz Chrzanowa. Konieczne jest w liceum odwiedzi³em obiekt mia³em<br />
jednak wykupienie przez gminê gruntów wra¿enie, ¿e czas stan¹³ tam w miejscu.<br />
poi których ma biec droga. Czêœæ jest w Widaæ tylko coraz wiêksze zniszczenia.<br />
rêkach miasta, ale sporo dzia³ek nale¿y do Dlatego rozmawialiœmy z dyrektor<br />
PKP. To w³aœnie z kolej¹ musi rozmawiaæ szko³y i pad³y deklaracje remontu<br />
miasto na temat mo¿liwoœci ich przejêcia tak¿e wewn¹trz budynku – dodaje wicestarosta.<br />
Tymczasem juz w po³owie<br />
i realizacji swoich planów.<br />
(SOL) kwietnia ruszy inna inwestycja na któr¹<br />
KRÓTKO<br />
Z pocz¹tkiem marca dosz³o to<br />
chuligañskiego wybryku na cmentarzu<br />
¿ydowskim w Chrzanowie.<br />
Wandale powalili kilkadziesi¹t macew,<br />
rozbijaj¹c szereg z nich. Straty<br />
s¹ du¿e. Muzeum w Chrzanowie,<br />
sprawuj¹ce opiekê nad obiektem, zamierza<br />
w najbli¿szym czasie dokonaæ<br />
naprawy zniszczonych nagrobków.<br />
A¿ dziw bierze, ¿e mimo prowadzonej<br />
akcji w zakresie informowania o roli<br />
i znaczeniu tego obiektu, nadal znajduj¹<br />
siê ludzie, dla ktorych nie ma ¿adnych<br />
hamulców.<br />
AbsurdalnoϾ tego wybryku jest tym<br />
wiêksza, ¿e nie ma on prawdopodobnie<br />
¿adnego podtekstu ideologicznego.<br />
Klasyczny realizacja zasady „zniszczyæ,<br />
aby zniszczyæ”. Bez wzglêdu na to co<br />
i po co.<br />
MS<br />
I Liceum odzyska blask<br />
od lat czekali uczniowie „Staszica”. W<br />
cyklu dwuletnim budowana bêdzie sala<br />
sportowa wraz z przewi¹zk¹ i boisko<br />
o nawierzchni poliuretanowej, które<br />
pojawi siê obok liceum. Salê wraz z<br />
boiskiem bêdzie budowa³a firma z<br />
Miechowa która na swoim koncie<br />
ma ju¿ podobne inwestycje. m.in. w<br />
Myœlenicach i Liszkach. Koszt budowy<br />
tego obiektu po przetargu to 5 mln 200<br />
tys. z³. Starostwo chce siê tu ubiegaæ o<br />
33 procentowe dofinansowanie do tej<br />
inwestycji z Urzêdu Marsza³kowskiego.<br />
– To bêdzie ju¿ bardzo nowoczesna<br />
sala gimnastyczna, wykonana wed³ug<br />
autorskiego projektu. Budynek ma byæ<br />
mocno przeszklony, ale bêd¹ to szyby<br />
ze szk³a refleksyjnego. W Dziêki temu<br />
odbij¹ promienie s³oneczne i wnêtrze nie<br />
bêdzie siê bardzo nagrzewaæ – wyjaœnia<br />
Klementyna K³eczek z chrzanowskiego<br />
starostwa. Sala gimnastyczna bêdzie<br />
mia³a trybuny ze 130 miejscami oraz<br />
boiska do siatkówki i koszykówki. Dodajmy,<br />
¿e w tym rejonie miasta pozytywne<br />
zmiany przejdzie jeszcze jeden obiekt.<br />
Mowa o dawnej siedzibie Specjalnego<br />
Oœrodka Szkolno Wychowawczego przy<br />
ul. Focha, który starostwo przeznaczy³o<br />
teraz m.in. na siedzibê Powiatowego Centrum<br />
Kszta³cenia Ustawicznego. – Tu te¿<br />
chcemy wykonaæ termomodernizacjê i przy<br />
okazji now¹ elewacje. W œrodku powstanie<br />
te¿ nowoczesna sala audiowizualna z której<br />
bêd¹ mogli korzystaæ wszyscy mieszkañcy<br />
powiatu – zaznacza wicestarosta.<br />
(SOL)<br />
7
Budowa obwodnicy pó³nocno –<br />
wschodniej Chrzanowa jest ju¿ pewna<br />
bo gmina ma pe³ne finansowanie<br />
inwestycji. Pozytywnie oceniono<br />
projekt miasta i przyznano 55 mln<br />
z³ unijnej dotacji. Obwodnica ma<br />
odci¹¿yæ centrum Chrzanowa. Bêdzie<br />
bieg³a od szpitala powiatowego, nad<br />
ul. Trzebiñsk¹, wokó³ osiedla Pó³noc<br />
a¿ do wêz³a Baliñskiego.<br />
Choæ by³o wielu sceptyków, to<br />
wniosek z Chrzanowa otrzyma³ dofinansowanie.<br />
Jeszcze pod koniec<br />
ubieg³ego roku dociera³y informacje,<br />
które studzi³y nastroje optymistów.<br />
Gmina by³a na pierwszym miejscu<br />
listy rezerwowej projektów drogowych,<br />
obawiano siê czy otrzyma pe³ne dofinansowanie.<br />
Na szczêœcie wszystko<br />
ma pozytywny fina³. Tê informacje na<br />
sesjê Rady Miejskiej przywióz³ Marek<br />
Sowa cz³onek zarz¹du województwa<br />
ma³opolskiego. Podkreœla³, ¿e sukces w<br />
tym wzglêdzie to ciê¿kiej pracy i dobrze<br />
przygotowanego wniosku. - Wszystko<br />
wskazuje na to, ¿e dziêki tym unijnym<br />
wnioskom Chrzanów stanie siê jednym<br />
wielkim placem budowy, bo udaje siê<br />
pañstwu pozyskiwaæ œrodki na kolejne<br />
swoje projekty – mówi³ Marek Sowa.<br />
Gmina w ci¹gu ostatnich kilku miesiêcy<br />
pozyska³a ponad 70 mln z³ z Unii Europejskiej.<br />
Takim wynikiem nie mo¿e siê<br />
pochwaliæ zbyt du¿a liczba samorz¹dów.<br />
– Nie kryjê, ¿e jak rozmawiam z przedstawicielami<br />
gmin z innych czêœci<br />
Ma³opolski to mo¿na wyczuæ pewn¹<br />
zazdroœæ. Ma³opolska Zachodnia, w tym<br />
Chrzanów, absorbuj¹ najwiêksz¹ iloœæ<br />
œrodków pomocowych – doda³ Sowa.<br />
Wkrótce ma zostaæ podpisana oficjalna<br />
umowa o przekazaniu gminie unijnej dotacji<br />
na obwodnicê. Do bud¿etu miasta<br />
ju¿ wp³ynê³y 3 mln z³ na ten cel. Województwo<br />
przekaza³o bowiem pierwsz¹<br />
transzê œrodków w ramach wk³adu<br />
w³asnego. – Mamy obiecane, ¿e zarz¹d<br />
województwa pokryje po³owê wk³adu<br />
w³asnego do tej inwestycji. Na razie<br />
wp³ynê³y 3 miliony, ale to nie koniec –<br />
przyznaje Urszula Palka wiceburmistrz<br />
Chrzanowa. Dziêki wsparciu województwa,<br />
które w sumie ma przekazaæ 15 mln<br />
z³ i 55 mln z³ dotacji z Unii, gmina zap³aci<br />
za budowê obwodnicy tylko 15 mln z³<br />
z w³asnej kieszeni. Ca³oœæ ma bowiem<br />
kosztowaæ 85 mln z³. Wkrótce powinny<br />
ruszyæ prace budowlane – Zaczynamy<br />
od budowy przejazdu pod torami, który<br />
po³¹czy ul. Sikorskiego i Zielon¹. Przetarg<br />
na to zadanie chcemy og³osiæ w<br />
marcu, tak by prace ruszy³y w trzecim<br />
kwartale tego roku – mówi Urszula<br />
Palka wiceburmistrz Chrzanowa. Sam<br />
8<br />
Z MIASTA<br />
Budowa obwodnicy<br />
wiadukt ma kosztowaæ oko³o 13 –14<br />
mln z³. Zakoñczenie tej czêœci inwestycji<br />
planowane jest na przysz³y rok. Gmina<br />
ma tu pozwolenie na budowê i wszelk¹<br />
dokumentacjê. Inaczej sprawa wygl¹da<br />
we kwestii kolejnych odcinków obwodnicy.<br />
Ten drugi etap ma byæ realizowany na<br />
zasadzie projektuj i buduj. Zajmie siê tym<br />
ju¿ wy³oniony w przetargu wykonawca.<br />
- Bêdzie mia³ trzy lata na zrealizowanie<br />
inwestycji od momentu podpisania<br />
umowy – dodaje Palka. Jeœli wszystko<br />
pójdzie zgodnie z planem ca³a obwodnica<br />
pó³nocno – wschodnia powinna byæ<br />
gotowa w 2013 roku. Przez ca³y czas<br />
trwaj¹ te¿ prace projektowe obwodnicy<br />
zachodniej, która pobiegnie od wiaduktu<br />
w Kroczymiechu do wêz³a byczyñskiego<br />
przy autostradzie. G³ównym inwestorem<br />
bêdzie w tym przypadku Zarz¹d Dróg<br />
Wojewódzkich, a koszty szacowane sa<br />
na 20 mln z³.<br />
(SOL)<br />
WOŒP<br />
Blisko 47 tys. z³ zebrano w tym roku<br />
podczas Chrzanowskiego fina³u Wielkiej<br />
Orkiestry Œwi¹tecznej Pomocy. Po raz<br />
kolejny orkiestra gra³a tu przez dwa dni.<br />
Ju¿ w sobotê w P³azie zorganizowano<br />
szereg imprez, kwesty i licytacje.<br />
Zebrano tam 564 z³, ale wolontariusze<br />
z puszkami w so³ectwach i na ulicach<br />
Chrzanowa pojawili siê jeszcze w<br />
niedziele. Mieszkañcy miasta chêtnie<br />
wspierali akcje. Niektórym wolontariuszom<br />
uda³o siê zebraæ do puszek<br />
nawet ponad 2 tys. z³. Oprócz polskich<br />
z³otówek na rzecz orkiestry przekazywano<br />
tak¿e euro, funty, a nawet ¿etony do<br />
aparatów telefonicznych. W przerwach<br />
koncertów, które odbywa³y siê na scenie<br />
na chrzanowskim rynku, licytowano<br />
orkiestrowe gad¿ety. – S¹ czapeczki,<br />
smycze, p³yty lokalnych zespo³ów.<br />
Spor¹ kwotê uda³o siê wylicytowaæ za<br />
miniaturkê puszki WOŒP, bo posz³a<br />
za 160 z³ – mówi Micha³ Rzepka szef<br />
chrzanowskiego sztabu. Po raz kolejny<br />
w ramach chrzanowskiego fina³u<br />
rozegrano mecz oldbojów Wis³y Kraków<br />
i Fabloku w pi³ce no¿nej. Goœcie<br />
pokonali gospodarzy 7 – 4, ale nie<br />
wynik by³ tu najwa¿niejszy. – Od piêciu<br />
lat przyje¿d¿amy na zaproszenie do<br />
Chrzanowa, cieszymy siê, ¿e mo¿emy<br />
pomóc – stwierdzi³ Kazimierz Kmiecik<br />
reprezentuj¹cy Wis³ê Kraków. Licytowano<br />
te¿ gad¿ety wiœlaków i zebrano<br />
895 z³. W sumie w Chrzanowie uda³o<br />
siê zebraæ 46 tys. 962 z³ i 31 gr., czyli o<br />
blisko 10 tys. z³ wiêcej ni¿ rok temu.<br />
(SOL)<br />
Zima<br />
Tylko w pierwszych dwóch<br />
miesi¹cach tego roku gmina Chrzanów<br />
wyda³a na zimowe utrzymanie dróg<br />
i chodników wiêcej ni¿ przez ca³y<br />
ubieg³y rok. Na szczêœcie na ten cel<br />
zabezpieczono du¿o wy¿sze œrodki.<br />
- Pieniêdzy na zimowe utrzymanie<br />
dróg nie zabraknie - uspokaja Danuta<br />
Grzesiak naczelnik wydzia³u ochrony<br />
œrodowiska chrzanowskiego magistratu.<br />
Jak mówi, samorz¹d nie planuje tych<br />
œrodków w oparciu o wydatki z poprzedniego<br />
roku. – W naszym klimacie zawsze<br />
musimy byæ przygotowani na ostr¹ i<br />
œnie¿n¹ zimê, jak w tym roku. Wówczas<br />
wydatki na ten cel s¹ wy¿sze - t³umaczy<br />
Danuta Grzesiak. Gmina na zimowe<br />
utrzymanie dróg i chodników w 2009<br />
roku zabezpieczy³a 1 mln z³. Pieni¹dze<br />
maj¹ wystarczyæ nie tylko na pierwsze<br />
zimowe miesi¹ce 2009 roku, ale tak¿e na<br />
koñcówkê roku. Tymczasem wiele wskazuje,<br />
¿e ju¿ wydatkowano oko³o pó³ miliona<br />
z³otych. - Nie mamy jeszcze wszystkich<br />
faktur za luty, zreszt¹ nie wiadomo jaka<br />
bêdzie pogoda w marcu. Moim zdaniem<br />
te wydatki mog¹ siêgn¹æ ju¿ teraz kwoty<br />
pó³ miliona – mówi Grzesiak. Rachunki za<br />
zimowe utrzymanie dróg i chodników, w<br />
ostatnich dniach grudnia ubieg³ego roku<br />
oraz styczniu tego roku, opiewaj¹ na kwotê<br />
385 tys. z³. Tymczasem w ubieg³ym roku<br />
na zimowe utrzymanie dróg gmina wyda³a<br />
w sumie oko³o 300 tys. z³.<br />
(SOL)<br />
PrzyjaŸñ<br />
Na zaproszenie uczniów ze<br />
Stanis³awowa grupa chrzanowskich<br />
harcerzy pojecha³a tam na ferie zimowe.<br />
Z tym miastem chrzanów od<br />
lat ma podpisana umowê partnersk¹.<br />
Wymiana m³odzie¿y jest jednym z jej<br />
efektów.<br />
Czêsto padaj¹ pytania jakie s¹ korzyœci<br />
z takich umów. Wyjazd chrzanowskiej<br />
m³odzie¿y na wypoczynek na Ukrainê<br />
jest w³aœnie tego przyk³adem. Od lat trwa<br />
taka wymiana. M³odzi ludzie z Ukrainy<br />
przyje¿d¿aj¹ do nas na letni wypoczynek,<br />
a nasi m³odzi mieszkañcy zim¹ sa tam<br />
zapraszani z rewizyt¹ – mówi Stanis³aw<br />
Dusza wiceburmistrz Chrzanowa. Harcerze<br />
z Chrzanowa mieszkali u rodzin<br />
ukraiñskich. Strona ukraiñska w ca³oœci<br />
pokry³a tak¿e koszty pobytu harcerzy na<br />
Ukrainie. M³odzi chrzanowianie musieli<br />
tylko zap³aciæ za podró¿. W programie<br />
wizyty w zaprzyjaŸnionym mieœcie by³y<br />
m.in. wyjazdy do pobliskiego kurortu<br />
narciarskiego i spotkania z uczniami<br />
tamtejszego gimnazjum nr. 2. To w³aœnie<br />
m³odzie¿ z tej szko³y zaprosi³a Polaków.<br />
(SOL)
Jak zachêciæ mieszkañców osiedli<br />
do wiêkszej aktywnoœci spo³ecznej?<br />
- zastanawiaj¹ sie szefowie rad<br />
osiedlowych w gminie Chrzanów. O<br />
tym, ¿e lokalna demokracja prze¿ywa<br />
powa¿ny kryzys mo¿na siê by³o<br />
przekonaæ podczas ostatnich wyborów<br />
do rad osiedlowych. W niektórych<br />
przypadkach trzeba je by³o<br />
organizowaæ po kilka razy, bo na<br />
kilka tysiêcy mieszkañców osiedla,<br />
zag³osowaæ przychodzi³o kilkunastu.<br />
10 procentowa frekwencja podczas<br />
tych wyborów uznawana by³a za niez³y<br />
wynik. Tymczasem to oznaka braku<br />
zainteresowania w³asnymi sprawami lub<br />
wiary mieszkañców w rady osiedlowe.<br />
Dlatego chrzanowscy samorz¹dowcy<br />
grzmi¹, ¿e trzeba szukaæ na to lekarstwa.<br />
Przewodnicz¹cy rad osiedlowych wraz<br />
z wiceprzewodnicz¹cym Rady Miejskiej<br />
zastanawiali siê gdzie tkwi przyczyna<br />
tego zjawiska i jak mu zaradziæ. Niektórzy<br />
przewodnicz¹cy obawiaj¹ siê, ¿e<br />
przy obecnych zasobach Finansowych<br />
jakimi dysponuj¹, zmiana tej sytuacji<br />
nie bêdzie prosta. Ludzie po prostu<br />
chcieliby widzieæ bardziej wymierne<br />
efekty dzia³ania rad osiedlowych. –<br />
Rozumiemy, ¿e gmina realizuje teraz<br />
potê¿ne inwestycje w centrum miasta,<br />
tak¿e przy unijnym dofinansowaniu. My<br />
jednak musimy wyt³umaczyæ ludziom,<br />
¿e z tego powodu nie bêdzie u nas<br />
np. ani jednej nowej lampy, bo miasto<br />
musi siê skupiæ na du¿ej inwestycji.<br />
Wielu nie chce tego zrozumieæ. Dla nich<br />
najwa¿niejsze jest, by na ich ulicy nie<br />
by³o ciemno – mówi Miros³aw Grzybek<br />
szef rady osiedla K¹ty w Chrzanowie.<br />
Tego typu potrzeb na osiedlach jest<br />
sporo, a wci¹¿ na ich realizacje brakuje<br />
Z MIASTA<br />
Musz¹ byæ bardziej skuteczni?<br />
Przewodnicz¹cy rad osiedlowych wraz w wiceprzewodnicz¹cym Rady Miejskiej<br />
Andrzejem Filipczakiem szukali recepty na kryzys demokracji lokalnej.<br />
pieniêdzy. Jest wiêc propozycja, aby<br />
wydzielaæ z bud¿etu gminy fundusze<br />
w³aœnie dla rad osiedlowych. To one<br />
decydowa³yby na co je przeznaczyæ i<br />
mia³yby pewne, œrodki do dyspozycji.<br />
Problem w tym, ¿e takie rozwi¹zanie<br />
w gminie Chrzanów ju¿ testowano i<br />
raczej siê nie sprawdzi³o. Zasada by³a<br />
prosta. Poszczególne rady osiedlowe<br />
otrzymywa³y sumy wed³ug przelicznika:<br />
z³otówka od mieszkañca. Okaza³o siê<br />
jednak, ¿e kwoty jakie otrzymywa³y by³y<br />
zbyt ma³e we stosunku do kosztów inwestycji<br />
jakie planowano. – Wydatkowano<br />
je wiêc na zakup komputera do siedziby<br />
rady itp. Jednym s³owem pieni¹dze siê<br />
rozesz³y, a na osiedlu i tak nie by³o widaæ<br />
efektu – przekonuje Andrzej Filipczak<br />
ówczesny przewodnicz¹cy Rady Osiedla<br />
K¹ty. Jego zdaniem, obecny sposób,<br />
gdy rady osiedlowe sk³adaj¹ wnioski do<br />
bud¿etu gminy na inwestycje, a w³adze<br />
miasta dziel¹ na to œrodki, jest lepszy.<br />
Niestety i w tym wypadku pieniêdzy do<br />
podzia³u jest zbyt ma³o w stosunku do<br />
apetytów. Dlatego realizowane s¹ tylko<br />
niektóre z nich. – W tej sytuacji trzeba<br />
jasno okreœliæ jakie inwestycje s¹ dla<br />
mieszkañców osiedla priorytetowe i na<br />
tak¹ inwestycje staræ siê o pieni¹dze<br />
– dodaje Filipczak. Podobnego zdania<br />
jest wieloletni przewodnicz¹cy Rady<br />
Osiedla Koœcielec, który nie raz sk³ada³<br />
po kilkadziesi¹t wniosków, a otrzymywa³<br />
œrodki na realizacjê jednego lub dwóch.<br />
Jak twierdzi, najwa¿niejsza jest jednak<br />
konsekwencja i aktywnoϾ samego<br />
przewodnicz¹cego, który po prostu<br />
upomina siê o sprawy osiedla. – Ludzie<br />
musz¹ widzieæ, ¿e przewodnicz¹cemu<br />
zale¿y na tym, aby coœ siê na osiedlu<br />
zmieni³o i go znaæ. Wtedy przyjd¹ na<br />
wybory bo wiedz¹ na kogo g³osuj¹ i<br />
czego mog¹ siê spodziewaæ – przekonuje<br />
Stanis³aw Zygad³o. Razem z szefem Rady<br />
Osiedla Pó³noc Januszem Jedynakiem<br />
twierdz¹, ¿e aby coœ siê na osiedlu<br />
zmieni³o przewodnicz¹cy musi te¿ po<br />
prostu chodziæ i prosiæ. To sposób, nawet<br />
przy szczup³ych œrodkach, na za³atwienie<br />
pewnych spraw dla osiedla. Dlatego<br />
przewodnicz¹cy rad osiedlowych s¹ przeciwni<br />
zmianie wyborów na bezpoœrednie,<br />
tak jak to siê sta³o w przypadku so³tysów.<br />
Jak twierdz¹ teraz maj¹ jeszcze wsparcie<br />
w cz³onkach rad osiedlowych przy<br />
nowym systemie byliby zdani tylko na<br />
siebie. Franciszek Szyjka sugerowa³<br />
tylko, by mo¿e nieco zmniejszyæ iloœæ<br />
cz³onków rad osiedli i to u³atwi³oby ich<br />
wybór. Jak na razie z³otego œrodka na<br />
zachêcenie mieszkañców do wiêkszej<br />
aktywnoœci nie ma. Trzeba siê tak¿e liczyæ<br />
z tym, ¿e zdarzaj¹ siê niepowodzenia,<br />
nawet jeœli w grê nie wchodz¹ pieni¹dze.<br />
Przekonali siê o tym mieszkañcy os.<br />
Œródmieœcie, którzy chcieli w³asnym<br />
sumptem usypaæ tam górkê dla dzieci. -<br />
Uda³o siê za³atwiæ ziemiê do jej usypania,<br />
wykonawcê. Mieszkañcy zobowi¹zali siê<br />
do utrzymywania tego terenu i podpisali<br />
pod wnioskiem do gminy w tej sprawie.<br />
Chcieliœmy tylko pozwolenie i nie<br />
dostaliœmy – mówi Kazimierz Piegza<br />
szef rady osiedla Œródmieœcie. Gmina<br />
odmowê t³umaczy³a przepisami w takich<br />
sytuacjach. Jak ka¿da inna inwestycja<br />
np. plac zabaw trzeba by³oby spe³niæ<br />
szereg wymogów formalnych aby gmina<br />
mog³a sygnowaæ tak¹ inwestycje. Do<br />
mieszkañców to jednak nie przemawia³o,<br />
bo skoro chcieli sami wszystko zrobiæ, to<br />
w czym problem? – Efekt by³ taki, ¿e z<br />
tego 2 tysiêcznego osiedla na wybory do<br />
rady osiedlowej przysz³o 5 osób. Ludzie<br />
stracili zaufanie – kwituje Piegza. Z kolei<br />
szef Rady Osiedla Koœcielec od kilku<br />
miesiêcy bezskutecznie walczy o remont<br />
wiaty przystankowej przy g³ównej drodze<br />
na swoim osiedlu w która jakiœ czas temu<br />
wjecha³ kierowca. Przyzna³ siê i nawet s¹<br />
pieni¹dze na naprawê wiaty, ale mimo to<br />
nie ma chêtnych by j¹ naprawiæ. Prawdopodobnie<br />
beneficjentem powinien<br />
byæ wojewódzki zarz¹d dróg, bo przy ich<br />
drodze by³ przystanek, ale ten nie reaguje<br />
na kolejne pisma szefa osiedla. Mimo to<br />
wierzy, ¿e jednak mo¿e coœ zmieniæ na<br />
lepsze w swojej dzielnicy. Teraz musz¹<br />
jeszcze przekonaæ mieszkañców do takiego<br />
myœlenia i wiêkszego uczestnictwa<br />
w ¿yciu osiedli w tym tak¿e w wyborach<br />
do rad osiedlowych. Kolejne wybory w<br />
2012 roku.<br />
(SOL)<br />
9
Tak wiele na drogach powiatu<br />
chrzanowskiego i samej gminy Chrzanów<br />
dawno siê nie dzia³o. W tym roku<br />
ma ruszyæ kilka remontów g³ównych<br />
dróg w gminie. Jeœli do tego do³o¿ymy<br />
te ju¿ trwaj¹ce, ³atwo sobie wyobraziæ<br />
jak bêdzie wygl¹da³a jazda przez<br />
gminê Chrzanów.<br />
Choæ kierowcy narzekaj¹ na z³y<br />
stan dróg, to trudno im przetrwaæ okres<br />
remontów ulic. W ostatnim czasie sporo<br />
sie dzieje w tym zakresie, a bêdzie<br />
jeszcze wiêcej. Prawdziwych k³opotów<br />
z przejazdem przez Chrzanów mo¿na siê<br />
spodziewaæ od po³owy marca. Wtedy<br />
planowane jest zamkniecie dla ruchu<br />
czêœci ronda u zbiegu ulic Oœwiêcimskiej<br />
i Œl¹skiej. Z ruchu wy³¹czona zostanie<br />
praktycznie ul. Œl¹ska i przez rondo<br />
bêdzie mo¿na przejechaæ tylko w stronê<br />
Libi¹¿¹ lub autostrady. - Kierowcy, którzy<br />
bêd¹ jechali z drogi 933 do Jaworzna<br />
kierowani bêd¹ na ul. Partyzantów<br />
i dalej ju¿ na Jaworzno. To dotyczy<br />
jednak ruchu samochodów osobowych<br />
i czêœciowo autobusów komunikacji<br />
miejskiej. Pojazdy o d³ugoœci powy¿ej<br />
6 metrów jeszcze przed wjazdem do<br />
Chrzanowa od strony Jaworzna kierowane<br />
bêd¹ na autostradê, tak by omijaæ<br />
rondo. Podobnie te jad¹ce od strony ul.<br />
Szpitalnej i Trzebini w stronê Jaworzna<br />
– t³umaczy Ryszard Opia³a z chrzanowskiej<br />
drogówki. Tego typu utrudnienia<br />
potrwaj¹ oko³o dwóch miesiêcy. W<br />
tym czasie ekipy budowlane chc¹ m.in.<br />
obni¿yæ o 60 centymetrów przysz³e<br />
rondo i zakoñczyæ budowê tamtej jego<br />
czêœci. Potem przyjdzie czas na remont<br />
drugiej strony i k³opoty z wjazdem w<br />
ul. Mickiewicza. Wed³ug zapowiedzi<br />
ca³y remont ronda ma siê zakoñczyæ<br />
w czerwcu. Tymczasem ju¿ planowane<br />
jest zamkniecie przejazdu droga 933 na<br />
wysokoœci wiaduktu w Kroczymiechu.<br />
Ekipy budowlane bêd¹ wykonywaæ<br />
tam murki oporowe, których nie da siê<br />
10<br />
Z MIASTA<br />
Zapowiada siê komunikacyjny horror<br />
postawiæ przy obecnej organizacji ruchu.<br />
To oznacza, ¿e kierowcy jad¹cy z Libi¹¿a<br />
i do Libi¹¿a skierowani zostan¹ przez ul.<br />
Stara Huta na ul. Powstañców Styczniowych.<br />
Utrudnienia ponoæ nie potrwaj¹<br />
d³ugo. Jest wiêc szansa, ¿e nie zbiegn¹<br />
siê z rozpoczêciem remontu ul. Borowcowej.<br />
W ramach tzw. schetynówek powiat<br />
dosta³ dofinansowanie do remontu tej<br />
ulicy. Ma byæ remontowana od Manisk<br />
do cmentarza ¿ydowskiego. – Zakres<br />
prac jest bardzo szeroki i w zwi¹zku z<br />
tym trzeba siê liczyæ z powa¿nymi utrudnieniami.<br />
Bêd¹ momenty, gdy przejazd<br />
zostanie ca³kowicie zamkniêty – przyznaje<br />
Adam Potocki wicestarosta chrzanowski.<br />
Proste, ale trwa³e wiaty przystankowe<br />
pojawi¹ siê ju¿ wkrótce<br />
w trzech gminach wchodz¹cym w<br />
sk³ad Zwi¹zku Komunalnego „Komunikacja<br />
Miêdzygminna” w Chrzanowie.<br />
Na wymianê wiat przystankowych<br />
cz³onkowie zwi¹zku zarezerwowali oko³o<br />
200 tys. z³. decyzje o wyborze typu wiat<br />
poprzedzi³a wielotygodniowa dyskusja.<br />
Przedstawiciel gminy Chrzanów<br />
Robert Maciaszek zaproponowa³,<br />
aby zastanowiæ siê nad oszklonymi<br />
wiatami z miejscem na reklamê.<br />
Jego zdaniem te wiaty s¹ nie tylko<br />
estetyczne, ale mog³yby przynosiæ<br />
okreœlone dochody. – Pieni¹dze z reklam<br />
wykorzystywalibyœmy na sprz¹tnie<br />
przystanków i ewentualne remonty wiat<br />
przystankowych – przekonywa³ Maciaszek.<br />
Niektórzy obawiali siê jednak, ¿e<br />
bardzo szybko zainteresuj¹ siê nimi<br />
wandale. W tej sytuacji, kto zdecyduje<br />
siê umieœciæ reklamê w miejscu, które<br />
zaraz mo¿e zostaæ zniszczone. – Nie<br />
wierzê, ¿e na tych przystankach mo¿na<br />
zarabiaæ. W M³oszowej przy g³ównej<br />
drodze mieliœmy taki nowy ³adny przystanek.<br />
Bardzo szybko wybito wszystkie<br />
szyby i nic nie zosta³o – ripostowa³<br />
W³odzimierz Korczyñski przedstawiciel<br />
gminy Trzebinia. Nie by³o te jedyne<br />
negatywne doœwiadczenie. Niedawno<br />
miasto zainwestowa³o w wymianê 7<br />
wiat przystankowych na g³ównych<br />
ulicach. Cztery z tych wiat bardzo<br />
szybko pozosta³y bez szyb, trzy kolejne<br />
zniszczono tak, ¿e nawet po³amano<br />
metalowe elementy. Dlatego gmina nie<br />
zdecydowa³a siê na zmianê przystanków<br />
w centrum gdzie stoj¹ ma³o estetyczne,<br />
ale trwa³e wiaty murowane. Podobne<br />
obawy mieli zreszt¹ przedstawiciele<br />
innych gmin. Co wiêcej, okaza³o siê, ¿e<br />
OpóŸnia siê natomiast rozpoczêcie remontu<br />
kolejnych ulic Siennej, Podwale<br />
i Pogorskiej. Starostwo otrzyma³o 10<br />
mln z³ unijnej dotacji na projekt drogowy<br />
obejmuj¹cy m.in. te ulice. – Chcielibyœmy<br />
zacz¹æ ten remont jeszcze w tym roku,<br />
ale trzeba wyjaœniæ pewne kwestie formalne<br />
dotycz¹ce pozwoleñ na budowê<br />
st¹d opóŸnienia -wyjaœnia wicestarosta.<br />
Wiosn¹ ruszy tez remont ul. Przybosia.<br />
Gmina otrzyma³a w ramach wspomnianych<br />
schetynówek 50 procent dofinansowania<br />
do remontu tej ulicy. Ma byæ<br />
wykonane odwodnienie, remontowana<br />
nawierzchnia i zrobione chodniki.<br />
(SOL)<br />
Wiaty odporne na wandali<br />
móg³by byæ tak¿e problem ze znalezieniem<br />
wykonawcy takich wiat. – Firma<br />
z Krakowa, która tam ustawia³a takie<br />
wiaty przystankowe, nie jest zainteresowana<br />
podobnymi dzia³aniami na naszym<br />
terenie. Znalaz³em przedsiêbiorcê, który<br />
móg³by takie wiaty postawiæ, ale tylko w<br />
kilku g³ównych punktach gmin – mówi³<br />
Tadeusz Gruber szef ZK”KM” w Chrzanowie.<br />
Zdaniem Roberta Maciaszka,<br />
warto zainwestowaæ w takie wiaty<br />
choæby tylko w centrach miast i przynajmniej<br />
tu zyskaæ œrodki na sprz¹tanie<br />
i utrzymanie przystanków. Pozostali<br />
cz³onkowie nie wydawali siê jednak<br />
przekonani. Ich zdaniem zaprzeczy to<br />
idei ujednolicania wiat przystankowych<br />
na terenie obs³ugiwanym przez zwi¹zek.<br />
Nie rozwi¹zany pozosta³by tak¿e problem<br />
wandali. – Ze wzglêdu na te dewastacje<br />
uzgodniliœmy, ¿e odchodzimy od<br />
wiat oszklonych i tego siê trzymajmy –<br />
doda³ Wies³aw Zywar z gminy Libi¹¿. To<br />
oznacza powrót do koncepcji monta¿u<br />
skromnych wiat przystankowych, które<br />
sk³adaj¹ siê tylko z zadaszenia i ³aweczki.<br />
Jedna z nich stoi przy ul. Trzebiñskiej w<br />
Chrzanowie. Jak na razie nie wzbudzi³a<br />
zainteresowania wandali. Z drugiej strony<br />
niekoniecznie spe³nia te¿ oczekiwania<br />
pasa¿erów, bo raczej nie chroni przed<br />
wiatrem czy zacinaj¹cym deszczem. –<br />
Nie mieliœmy jednak g³osów, ¿e ta wiata<br />
jest z³a – stwierdzi³ Gruber. Ostatecznie<br />
zdecydowano wiêc, ¿e pieni¹dze jakie<br />
gminy zarezerwowa³y na wymianê wiat<br />
przystankowych wydatkowane bêd¹ na<br />
monta¿ takich prostych wiat. Gdyby jednak<br />
któraœ z gmin chcia³a zainwestowaæ w<br />
wiaty oszklone z miejscem na reklamy, to<br />
zwi¹zek nie bêdzie siê sprzeciwia³. Miasto<br />
musi to jednak zrobiæ na w³asn¹ rêkê.<br />
(SOL)
Trzy nowoczesne aparaty do<br />
rehabilitacji trafi³y na oddzia³ rehabilitacji<br />
neurologicznej chrzanowskiego<br />
szpitala. Sprzêt wart oko³o<br />
50 tys. z³ podarowa³ szpitalowi<br />
Po³udniowy Koncern Wêglowy.<br />
Aparatura wykorzystywana bêdzie<br />
na nowo utworzonym oddziale rehabilitacji<br />
neurologicznej na który trafiaj¹<br />
pacjenci po udarach mózgu, wylewach<br />
i ze schorzeniami neurologicznymi.<br />
Dyrektor szpitala Ewa Potocka nie<br />
kry³a wdziêcznoœci z ufundowania tak<br />
kosztownego, a potrzebnego sprzêtu<br />
do rehabilitacji. РTo dla nas radoϾ,<br />
¿e mo¿emy wesprzeæ szpital. Mamy<br />
nadziejê, ¿e ta aparatura bêdzie s³u¿y³a<br />
mieszkañcom powiatu chrzanowskiego<br />
– mówi³ Tadeusz Bo¿ek wiceprezes<br />
Zarz¹du ds. Pracy PKW podczas<br />
przekazania aparatury. Przedstawiciele<br />
koncernu zwiedzili oddzia³, na który<br />
trafi³a podarowany przez nich sprzêt<br />
medyczny. Przekazali aparat wykorzystywany<br />
w pr¹doterapii i umo¿liwiaj¹cy<br />
terapiê dŸwiêkow¹. Pacjenci bêd¹ mogli<br />
korzystaæ tak¿e z urz¹dzenia wykorzystywanego<br />
do elektroterapii, które w<br />
rehabilitacji ma szerokie zastosowanie.<br />
– Wszystko zale¿y od indywidualnej<br />
sytuacji pacjenta. Mo¿e siê tak zdarzyæ,<br />
¿e teoretycznie aparat móg³by byæ przez<br />
niego wykorzystywany do rehabilitacji,<br />
ale inne schorzenie na to nie pozwoli.<br />
Generalnie za pomoc¹ takich urz¹dzeñ<br />
mo¿na leczyæ stany bólowe, zmiany<br />
reumatyczne. Te aparaty przydatne<br />
bêd¹ tarze do leczenia obrzêków jakie<br />
czêsto towarzysz¹ parali¿owi – t³umaczy<br />
Lucyna Wentrys ordynator oddzia³u rehabilitacji<br />
chrzanowskiego szpitala. Jak<br />
mówi, trzeci z aparatów przekazanych<br />
przez PKW, bywa stosowany gdy inne<br />
Z MIASTA<br />
Dostali nowoczesny sprzêt<br />
Zarówno pani ordynator, jak i dyrektor szpitala nie kryj¹,<br />
¿e darczyñcy tacy jak PKW sa tu mile widziani<br />
metody zawiod¹. To urz¹dzenie ma<br />
s³u¿yæ do leczenia zimnem, czyli tak<br />
popularnej krioterapii. Wykorzystywane<br />
jest m.in. do zmniejszenia bólu, ma<br />
dzia³anie przeciwzapalne, dziêki niemu<br />
zmniejszane s¹ obrzêki. W szpitalu jest<br />
ju¿ takie urz¹dzenie, ale z uwagi na<br />
szerokie spektrum jego zastosowania,<br />
zosta³o ju¿ mocno wyeksploatowane.<br />
– Dlatego cieszy nas ten nowy nabytek<br />
– dodaje Lucyna Wentrys. Zapewnia,<br />
¿e podarowana aparatura bêdzie w<br />
pe³ni wykorzystana, bo potrzeby w tym<br />
zakresie s¹ ogromne. W ostatnim czasie<br />
coraz czêœciej dochodzi do udarów czy<br />
zawa³ów mózgu. St¹d te¿ pomys³ na<br />
otwarcie drugiego pododdzia³u rehabilitacji<br />
ze specjalizacj¹ neurologiczn¹.<br />
Mimo, i¿ przez to zwiêkszy³a siê liczba<br />
ló¿ek na oddziale rehabilitacyjnym,<br />
kolejka oczekuj¹cych na przyjêcie wci¹¿<br />
jest d³uga. Œrednio na miejsce na tym<br />
oddziale czeka siê oko³o roku. Ten czas<br />
oczekiwania mo¿e byæ jednak ró¿ny, bo<br />
na oddzia³ rehabilitacji neurologicznej<br />
czêsto przyjmowani s¹ pacjenci wprost<br />
z oddzia³u neurologicznego czyli tacy,<br />
którzy przeszli np. udar mózgu. Choæ<br />
oddzia³ ju¿ jest dobrze wyposa¿ony, a<br />
pacjenci korzystaj¹ tak¿e z urz¹dzeñ<br />
do rehabilitacji w szpitalnych zak³adzie<br />
rehabilitacyjnym, s¹ jeszcze aparaty,<br />
które by siê tu przyda³y. – Na pewno<br />
ucieszy³by nas aparat do masa¿u mechanicznego<br />
koñczyn. Wykorzystywany<br />
jest do masa¿u koñczyny górnej, a<br />
w przypadku naszego oddzia³u wielu<br />
pacjentów po udarach czy wylewach<br />
ma niedow³ad. Wprawdzie jedno takie<br />
urz¹dzenie jest w zak³adzie rehabilitacyjnym,<br />
ale to zbyt ma³o w stosunku do<br />
potrzeb – przyznaje Lucyna Wentrys.<br />
(SOL)<br />
Psi problem<br />
Powa¿ny problem z bezpañskimi<br />
psami maj¹ w³adze miasta. Do niedawna<br />
psiaki wa³êsaj¹ce siê po<br />
ulicach Chrzanowa trafia³y do schroniska<br />
w Olkuszu. Jakiœ czas temu<br />
zdecydowano jednak o wstrzymaniu<br />
przyjêæ czworonogów ze wzglêdu na<br />
przepe³nienie schroniska. Powsta³<br />
problem znalezienia innego miejsca<br />
gdzie mo¿na by³oby wywoziæ<br />
bezpañskie psiaki.<br />
O tym problemie mówi siê od dawna.<br />
Wci¹¿ sporo takich zwierz¹t biega po<br />
ulicach miasta. Do niedawna po sygnale<br />
od mieszkañców, gmina wzywa³a rakarza,<br />
a ten wy³apywa³ psiaki i zawozi³<br />
do schroniska. Gdy okaza³o siê, ¿e jest<br />
przepe³nione, urzêdnicy zwrócili siê z<br />
zapytaniem do innych tego typu placówek.<br />
Okaza³o siê, ¿e wiêkszoœæ schronisk nie<br />
ma miejsca na przyjêcie nowych zwierz¹t<br />
lub ma tak skonstruowane umowy, i¿ nie<br />
mo¿e podpisywaæ kolejnych. Przeszkod¹<br />
by³a tak¿e cena za te us³ugi. - Mieliœmy<br />
ofertê z Bielska-Bia³ej, ale przeszkod¹ w<br />
podpisaniu umowy, by³y zbyt wysokie<br />
koszty. Chodzi³o o oko³o 100 tys. z³ – mówi<br />
Ryszard Kosowski, burmistrz Chrzanowa.<br />
W koñcu gmina podpisa³a umowê ze<br />
schroniskiem w Mys³owicach. Problemu<br />
nie uda³o siê jednak ostatecznie rozwi¹zaæ.<br />
To schronisko gotowe jest przyj¹æ tylko<br />
32 czworonogi rocznie. Tymczasem w<br />
ubieg³ym roku z terenu gminy Chrzanów<br />
wywieziono a¿ 55 bezpañskich psów.<br />
Trzeba siê liczyæ z tym, ¿e ta liczba mo¿e<br />
byæ jeszcze wiêksza i znów pojawi siê<br />
pytanie gdzie odwieŸæ bezpañskiego psa.<br />
Poniewa¿ podobny problem maj¹ te¿<br />
inne gminy z powiatu chrzanowskiego<br />
pojawi³a siê propozycja wybudowania i<br />
prowadzenia na tym terenie schroniska<br />
dla psów. Samorz¹dowcy nie s¹ jednak<br />
pozytywnie nastawieni do tej koncepcji.<br />
Wiêkszoœæ gmin przygotowuje siê do<br />
pozyskiwania lub ju¿ pozyska³a unijne<br />
œrodki i musi zabezpieczyæ wk³ad w³asny.<br />
Ponadto w dobie kryzysu nie wiadomo<br />
jakie bêd¹ przychody do bud¿etu. To oznacza,<br />
¿e ka¿da z³otówka siê liczy i trudno<br />
przeznaczyæ znaczne œrodki na budowê<br />
schroniska. Mowa o kwocie nawet kilku<br />
milionów z³otych. Wydaje siê wiêc, ¿e<br />
bardziej popularna mo¿e staæ siê inna koncepcja,<br />
mowa o sterylizacji czworonogów.<br />
To pozwoli³oby zapobiec przynajmniej<br />
niekontrolowanemu przyrostowi naturalnemu<br />
psów na tym terenie. Tyle, ¿e i na<br />
ten cel potrzebne s¹ pieni¹dze. Burmistrz<br />
Chrzanowa przyznaje, ¿e pomys³ wart jest<br />
zastanowienia. – Wiele zale¿y od tego czy<br />
opinia lekarzy weterynarii na ten temat<br />
bêdzie pozytywna – przyznaje burmistrz<br />
Ryszard Kosowski.<br />
(SOL)<br />
11
zakupu do³o¿y³a siê gmina Chrzanów.<br />
Gmina Chrzanów przy³¹czy³a siê do<br />
akcji lokalnych samorz¹dów, które solidarnie<br />
wspar³y zakup samochodów dla<br />
stra¿y po¿arnej i policji. Dziêki „zrzutce”<br />
samorz¹dów i wsparciu komend<br />
wojewódzkich, stra¿acy wzbogacili siê<br />
o kolejne dwa auta, a policjanci a¿ o<br />
piêæ samochodów.<br />
Dziêki nowym nabytkom komenda<br />
stra¿y po¿arnej w Chrzanowie jest ju¿<br />
dobrze wyposa¿ona i na razie kolejne<br />
tego typu wydatki nie bêd¹ potrzebne. –<br />
W obliczu organizacji Euro 2012 musimy<br />
jeszcze pomyœleæ o zakupie sprzêtu do<br />
ratownictwa technicznego, bo ten który<br />
posiadamy jest ju¿ nieco przestarza³y.<br />
Technika idzie do przodu i karoserie<br />
samochodów s¹ tak konstruowane, ¿e<br />
przyda³by siê tak¿e nowoczeœniejsze<br />
narzêdzia do ich rozcinania – mówi m³.<br />
brygadier Marek Bêbenek komendant<br />
KP PSP w Chrzanowie. Nie kryje przy<br />
tym wdziêcznoœci dla samorz¹dów za<br />
okazan¹ dotychczas pomoc. Jak twierdzi,<br />
przy obecnym stanie wyposa¿enia<br />
w wozy, nawet trudne akcje mog¹<br />
byæ przez ratowników realizowane.<br />
Stra¿acy otrzymali lekki samochód<br />
typu bus s³u¿¹cy do przewozu osób i<br />
³adunku wyposa¿ony m.in. w sprzêt<br />
³¹cznoœci bezprzewodowej. Ma s³u¿yæ<br />
do przewozu stra¿aków na szkolenia<br />
czy æwiczenia i do transportu np.<br />
substancji neutralizuj¹cych ska¿enie.<br />
Auto kosztowa³o 85 tys. z³ i pieni¹dze<br />
przekaza³o chrzanowskie starostwo i<br />
KW PSP w Krakowie. Drugie auto to<br />
lekki samochód operacyjny do przewozu<br />
dowództwa podczas akcji. Gminy<br />
Chrzanów, Libi¹¿, Trzebinia wy³o¿y³y<br />
na zakup samochodu w sumie 55 tys.<br />
z³. Policjanci otrzymali przy wsparciu<br />
12<br />
Z MIASTA<br />
Wsparli mundurowych<br />
Podczas uroczystoœci przekazania nowych wozów stra¿akom i<br />
policjantom by³a okazja by je dok³adnie obejrzeæ. Burmistrz Chrzanowa<br />
przyjrza³ siê zw³aszcza volkswagenowi passatowi, do którego<br />
samorz¹dów 5<br />
aut, jednak w<br />
tym przypadku<br />
nie rozwi¹¿e<br />
to jeszcze problemów<br />
policji.<br />
Tabor jakim teraz<br />
dysponuj¹<br />
niestety jest<br />
ju¿ bardzo wyeksploatowany.<br />
Komendant<br />
chrzanowskich<br />
stró¿ów prawa<br />
nie kryje,<br />
¿ e c h ê t n i e<br />
przyj¹³by kolejne<br />
auta, ale cieszy<br />
siê tak¿e z<br />
tych podarowanych.<br />
I tak bardzo<br />
poprawi¹<br />
sytuacje. – Inwestuj¹c w samochody dla<br />
stra¿y i policji, samorz¹dy inwestuj¹ w<br />
bezpieczeñstwo na terenie powiatu. Bardzo<br />
dziêkuje za to wsparcie - przyznaje<br />
m³. insp. Tomasz Zaj¹c komendant KPP<br />
w Chrzanowie. Stró¿e prawa otrzymali<br />
volkswagena passata wartego 85 tys. z³.,<br />
którego zakup sfinansowa³y wszystkie<br />
gminy powiatu i starostwo. Samochód<br />
bêdzie wykorzystywany g³ównie przez<br />
policjantów z ruchu drogowego, jest<br />
przystosowany do monta¿u video rejestratora.<br />
– To jedyny taki egzemplarz<br />
w Polsce – podkreœla³ Robert Matyasik<br />
rzecznik chrzanowskiej policji. Ponadto<br />
policjanci dostali Fiata Bravo, dla referatu<br />
kryminalnego w trzebiñskim komisariacie.<br />
Z kolei pozosta³e trzy auta zakupiono<br />
z funduszy KWP w Krakowie. To radiowóz<br />
marki KIA, Fiat Ducato wart 110 tys.<br />
z³ z przeznaczeniem do konwojów i Opel<br />
Vivero który na pewno zostanie w KPP<br />
w Chrzanowie i ma byæ wykorzystywany<br />
m.in. do transportu policjantów na szkolenia<br />
czy do ochrony imprez. Radiowozy<br />
zakupione przy wsparciu samorz¹dów to<br />
nie jedyne inwestycje lokalnych w³odarzy<br />
w bezpieczeñstwo na terenie powiatu.<br />
Gmina Chrzanów wspiera policje choæby<br />
poprzez finansowanie dodatkowych<br />
p³atnych patroli policyjnych. W tym roku<br />
na ten cel zarezerwowano oko³o 200 tys.<br />
z³. W ubieg³ym roku samorz¹dy z terenu<br />
powiatu i starostwo wspar³y chrzanowsk¹<br />
policjê na ³¹czn¹ kwotê 730 tys. z³. Z<br />
wyliczeñ komendanta chrzanowskich<br />
stró¿ów prawa wynika, ¿e w przeliczeniu<br />
na jednego policjanta to wsparcie wynosi<br />
oko³o 3 tys. z³ rocznie.<br />
(SOL)<br />
Pedagogiczna<br />
zaprasza<br />
Bibliotekê Pedagogiczn¹ w<br />
Chrzanowie zna wielu Chrzanowian i<br />
mieszkañców powiatu (nauczycieli,<br />
uczniów, studentów) posiadaj¹cych<br />
obecnie tytu³y magistra czy doktora.<br />
Od wielu lat mieœci siê w tym samym<br />
budynku przy Alei Henryka 53 (siedziba<br />
ZNP, obok Banku BPH). Jest jedn¹ z<br />
dziesiêciu Filii Pedagogicznej Biblioteki<br />
Wojewódzkiej w Krakowie.<br />
Wprawdzie g³ównymi u¿ytkownikami<br />
naszej biblioteki byli i s¹ kszta³c¹cy i<br />
doskonal¹cy siê nauczyciele oraz studenci<br />
ró¿nych typów uczelni to w dobie<br />
gwa³townych przemian w ró¿nych dziedzinach<br />
¿ycia, z naszych zbiorów coraz<br />
czêœciej korzystaj¹ inne grupy zawodowe.<br />
W zwi¹zku z tym zapraszamy serdecznie<br />
do naszej biblioteki ka¿dego kto<br />
pragnie zdobywaæ lub poszerzaæ swoj¹<br />
wiedzê, zapraszamy wszystkich, którzy<br />
chc¹ siê uczyæ, którzy poszukuj¹ ksi¹¿ek<br />
i czasopism naukowych do przygotowywania<br />
prezentacji maturalnych, prac<br />
licencjackich, magisterskich, ale tak¿e<br />
potrzebnych do samokszta³cenia.<br />
Nasz ksiêgozbiór liczy oko³o 30<br />
tysiêcy ksi¹¿ek i 2,5 tysi¹ca czasopism.<br />
Gromadzimy literaturê g³ównie z zakresu<br />
pedagogiki, ale tak¿e nauk spo³ecznych,<br />
przyrodniczych, matematycznych. Wa¿n¹<br />
pozycjê w zbiorach stanowi¹ czasopisma<br />
naukowe (w bie¿¹cej prenumeracie<br />
znajduje siê obecnie 47 tytu³ów).<br />
Informacjê o wszystkich zbiorach mo¿na<br />
uzyskaæ w siedzibie biblioteki, telefonicznie<br />
lub odwiedzaj¹c nasz¹ stronê<br />
internetow¹. Zmieniaj¹cy siê rynek pracy,<br />
koniecznoϾ podnoszenia kwalifikacji<br />
lub ich zmiany, tworzenie siê oœrodków<br />
akademickich w ma³ych miastach, ale<br />
te¿ chêæ samokszta³cenia i uzupe³niania<br />
wykszta³cenia powoduje, ¿e obecnie<br />
wszyscy poszukuj¹ informacji, ksi¹¿ek<br />
naukowych czy czasopism specjalistycznych,<br />
czêsto dostêpnych jak siê wydaje<br />
jedynie w du¿ych miastach. Tymczasem<br />
mo¿na sprawdziæ na miejscu w Chrzanowie<br />
w naszych bibliotekach: w bogatych<br />
zbiorach Biblioteki Miejskiej i w zbiorach<br />
Biblioteki Pedagogicznej, która stanowi<br />
cenne uzupe³nienie o pozycje naukowe<br />
oferty edukacyjnej naszego powiatu.<br />
Pedagogiczna Biblioteka Wojewódzka<br />
w Krakowie, Filia w Chrzanowie,<br />
Al.Henryka 53, Tel. 032 623 45 13,<br />
www.biblioteka.pedagog.chrzanow.pl<br />
Godziny otwarcia: poniedzia³ek: 10:00-<br />
17:30, wtorek: 10:00-17:30, œroda: 8:00-<br />
15:00, czwartek: 10:00-17:30, pi¹tek:<br />
10:00-17:30, sobota: 8:30-14:00
Tradycje kolêdowania na Ziemi<br />
Chrzanowskiej siêgaj¹ lat 50-tych<br />
ubieg³ego wieku. Wtedy to kolêdnicy z<br />
gwiazd¹, z szopk¹ i herody we wsiach<br />
gminy Chrzanów licznie odwiedzali<br />
domostwa w okresie Œwi¹t Bo¿ego<br />
Narodzenia i Nowego Roku, ¿ycz¹c gospodarzowi<br />
szczêœcia i pomyœlnoœci.<br />
Dzisiaj ten zwyczaj prawie ca³kowicie<br />
zagin¹³. Autentyczne kolêdowanie<br />
zachowa³o siê jedynie jeszcze w Luszowicach,<br />
pielêgnowane przez grupê<br />
ch³opców – „Kolêdników z Gwiazd¹”.<br />
Zauwa¿a siê te¿ „Kolêdników z Szopk¹”<br />
w Pogorzycach, „Kolêdników z Rajem” w<br />
P³azie czy „Herody” w Bolêcinie. Niestety<br />
s¹ to nieliczne wyj¹tki. Charakterystyczne<br />
formy dawnego „chodzenia po kolêdzie”<br />
zmieniaj¹ siê, czêsto przekszta³caj¹c<br />
siê we wspó³czesne widowisko teatralne,<br />
mocno stylizowane. Natomiast autentyczne<br />
zwyczaje i obrzêdy ludowe, wierzenia i<br />
gesty magiczne, teksty kolêd i pastora³ek,<br />
sk³adanych ¿yczeñ odchodz¹ powoli w<br />
zapomnienie. W wielu wsiach Ma³opolski<br />
s¹ jednak jeszcze starsi kolêdnicy, którzy<br />
mog¹ przekazaæ swoj¹ wiedzê m³odszym.<br />
Aby zimowe obrzêdy przetrwa³y w dawnej<br />
formie we w³asnym œrodowisku, postanowiono<br />
stworzyæ odpowiednie warunki<br />
autentycznym kolêdnikom zaprezentowania<br />
siê szerszej publicznoœci. Takie<br />
mo¿liwoœci daje w³aœnie organizowany<br />
przez chrzanowski MOKSiR oraz Chrzanowskie<br />
Stowarzyszenie Folklorystyczne<br />
Ma³opolski Przegl¹d Grup Kolêdniczych<br />
„Herody”. W tym roku odby³a siê ju¿<br />
jedenasta jego edycja.<br />
W przegl¹dzie wziê³o udzia³<br />
14 tradycyjnych grup ch³opców i<br />
mê¿czyzn, które chodz¹ po domach po<br />
Z MIASTA<br />
DIAB£Y, HERODY I ANIO£Y<br />
kolêdzie. By³y to najciekawsze grupy o<br />
zró¿nicowanej tematyce jak:<br />
Kolêdnicy z Rajem” z P³azy – pow.<br />
chrzanowski, „Herody” z Juszczyna –<br />
pow. suski, „Kolêdnicy z Gwiazd¹” z<br />
Luszowic – pow. chrzanowski, „Herody”<br />
z Zelkowa- pow. krakowski,” Kolêdnicy<br />
z Gwiazd¹” z Juszczyna – pow. suski,<br />
„Kolêdnicy z Turoniem” z Grojca – pow.<br />
chrzanowski, „Herody” z Bolêcina – pow.<br />
chrzanowski, „Kolêdnicy z Szopk¹” z<br />
Zalasu – pow. pow. krakowski, „Herody”<br />
z Poskwitowa – pow. krakowski,<br />
„Kolêdnicy z Turoniem” ze Skawicy –<br />
pow. Suski, „Herody” z Modlnicy – pow.<br />
krakowski, „Herody” z Maszkowa – pow.<br />
krakowski, „Kolêdnicy z Turoniem” z<br />
Minogi – pow. krakowski oraz „Kolêdnicy<br />
z Konikiem” ze ¯mi¹cy – pow. limanowski.<br />
Zgodnie z regulaminem grupy<br />
bior¹ce udzia³ w przegl¹dzie przedstawi³y<br />
znane we w³asnych wsiach od dawien<br />
dawna tradycyjne widowiska kolêdnicze.<br />
Jury ocenia³o oryginalnoœæ tekstów,<br />
tradycyjnoœæ melodii, prezentacjê ka¿dej<br />
postaci oraz stroje i rekwizyty.<br />
Zanim jednak zespo³y podda³y<br />
siê ocenie, przemaszerowa³y ulicami<br />
miasta na Rynek, gdzie licznie zgromadzonej<br />
publicznoœci zaprezentowa³y<br />
krótkie fragmenty swoich programów<br />
konkursowych. W tym dniu w naszym<br />
mieœcie by³o kolorowo, weso³o, g³oœno<br />
i egzotycznie. Kolêdnicy wci¹gali do<br />
wspólnej zabawy widzów, obsypywali<br />
ich na szczêœcie owsem i pszenic¹,<br />
diab³y wodzi³y na pokuszenie, anio³y<br />
napomina³y przed grzechem, a œmierci<br />
straszy³y, g³ównie dzieci.<br />
Pokazy konkursowe odby³y siê w sali<br />
teatralnej, które ocenia³o jury w sk³adzie:<br />
mgr Teresa Marcinkowska – etnograf,<br />
przewodnicz¹ca, mgr El¿bieta Porêbska<br />
– Kubik – etnograf, Ma³opolski Instytut<br />
Kultury w Krakowie, mgr Agnieszka<br />
Oczkowska – etnograf, Nadwiœlañski<br />
Park Etnograficzny w Wygie³zowie oraz<br />
dr Gustaw Juzala – etnomuzykolog, Polska<br />
Akademia Nauk w Krakowie.<br />
Jury zgodnie z regulaminem<br />
wytypowa³o trzy najciekawsze, tradycyjne<br />
grupy kolêdnicze do udzia³u w Ogólnopolskim<br />
Konkursie Zespo³ów Kolêdniczych<br />
„Góralski Karnawa³”w Bukowinie<br />
Tatrzañskiej: „Herody” z Juszczyna, „Herody”<br />
z Bolêcina oraz „Herody” z Modlnicy.<br />
Do udzia³u w Ma³opolskim Przegl¹dzie<br />
Dzieciêcych Grup Kolêdniczych „Pastuszkowe<br />
Kolêdowanie” w Podegrodziu jury<br />
wytypowa³o „Kolêdników z Gwiazd¹” z<br />
Luszowic oraz „Kolêdników z Turoniem”<br />
ze Skawicy.<br />
Przewodnicz¹ca jury Teresa Marcinkowska<br />
odczytuj¹c werdykt powiedzia³a<br />
m.in: „Cieszy fakt, ¿e poziom przedstawionych<br />
widowisk bo¿onarodzeniowych<br />
by³ wysoki. Stroje i rekwizyty obrzêdowe<br />
zachwyca³y ró¿norodnoœci¹. Kilka<br />
zespo³ów wyst¹pi³o z tradycyjnym<br />
instrumentem ludowym: heligonk¹.<br />
Widzowie mieli mo¿liwoœæ pos³uchania<br />
starych, ma³o ju¿ dziœ znanych kolêd,<br />
pastora³ek i tradycyjnych ¿yczeñ<br />
sk³adanych gospodarzowi. Dziêkujemy<br />
wszystkim kolêdnikom za udzia³ w<br />
Przegl¹dzie oraz ich opiekunom. Gratulujemy<br />
wyró¿nionym zespo³om, które<br />
bêd¹ reprezentowaæ nasz Przegl¹d w<br />
konkursach ogólnopolskich. Dziêkujemy<br />
Organizatorom tj. Dyrekcji i Pracownikom<br />
MOKSiR oraz wszystkim Paniom<br />
z Chrzanowskiego Stowarzyszenia<br />
Folklorystycznego - za sprawne przeprowadzenie<br />
imprezy i stworzenie mi³ej<br />
atmosfery dla uczestników i chrzanowskiej<br />
licznej publicznoœci”.<br />
Wszystkie zespo³y otrzyma³y specjalne<br />
grawerowane dyplomy, za kultywowanie<br />
tradycyjnych zwyczajów i<br />
obrzêdów ludowych, wrêczonych przez<br />
Stanis³awa Duszê – zastêpcê burmistrza,<br />
Stanis³awa Zygad³o – przewodnicz¹cego<br />
KKSiR RM oraz Jana Smó³kê – dyrektora<br />
MOKSiR. Poza konkursem wyst¹pi³a<br />
Kapela Góralska Antoniego Gluzy ze<br />
Szczyrku, która zaprezentowa³a ma³o<br />
znane kolêdy i pastora³ki góralskie.<br />
Po prezentacji grup kolêdniczych<br />
zosta³y przeprowadzone konsultacje<br />
etnograficzne, przez cz³onków jury.<br />
Antoni Dobrowolski<br />
13
Prima Aprilis – uwa¿aj, bo siê pomylisz!<br />
Jak tu nie przywo³aæ tego powiedzonka,<br />
gdy ten numer „Kroniki”<br />
ukazuje siê w przededniu 1 kwietnia,<br />
a chce siê przywo³ywaæ fakty wrêcz<br />
niewiarygodne. Oczywiœcie tutaj<br />
mog³oby byæ ich wiêcej, ale na tak¹<br />
nietypow¹ lekcjê historii dziesiêæ<br />
chyba tak¿e te wystarczy!<br />
Co wiemy o Chrzanowie? Oto dziesiêæ<br />
ma³o znanych faktów z dziejów Chrzanowa:<br />
1) Nowa stacja i metro w Chrzanowie<br />
ju¿ za 2-3 lata?!<br />
2) Podzia³ na Chrzanów Du¿y i Chrzanów<br />
Ma³y<br />
3) Ju¿ wiadomo, ¿e znad Ba³tyku do Imperium<br />
Rzymskiego dociera³ bursztyn…<br />
przez Chrzanów<br />
4) W 1377 r. o losie Chrzanowa osobiœcie<br />
zadecydowa³ król Ludwik Wêgierski<br />
5) Warto wiedzieæ, co o Chrzanowie<br />
pisa³ Jan D³ugosz?<br />
6) W XVI w. Chrzanów podzielono<br />
na Chrzanów Szlachecki i Chrzanów<br />
Ordynacki<br />
7) W 1799 roku by³ w Chrzanowie ma³y<br />
dworek drewniany kryty strzech¹<br />
8) Pierwsi ¯ydzi osiedlili siê w Chrzanowie<br />
dopiero w XIX wieku<br />
9) Nazwa Chrzanów pochodzi najprawdopodobniej<br />
jednak od s³owiañskiego<br />
imienia Chrzan<br />
10) Piêæ Chrzanowów w jednym<br />
11) Co to za miejscowoœci znajduj¹ siê<br />
nieopodal Chrzanowa na mapie austriackiej<br />
z 1804 r.: Woica i Woiccha?<br />
12) Czy wiemy coœ o chrzanowskim<br />
koœciele p.w. œw. Jacka?<br />
Mam nadziejê, ¿e has³owo wymienione<br />
fakty z dziejów Chrzanowa wzbudzi³y<br />
du¿e zainteresowanie wszystkich, którzy<br />
o¿ywiaj¹ siê, gdy tylko mowa o naszym<br />
mieœcie i jego historii. Jednoczeœnie<br />
wyobra¿am te¿ sobie przynajmniej<br />
parê osób, które przy tej lekturze coraz<br />
bardziej ³apa³y siê za g³owê i wo³a³y: Na<br />
Boga, nawet Prima Aprilis! nie uzasadnia<br />
pisania takich bzdur. Odpowiem tylko<br />
tym drugim: wszystkie podane powy¿ej<br />
fakty s¹ jak najbardziej prawdziwe. A<br />
uœwiadomienie sobie tego mo¿e sprzyjaæ<br />
czemuœ wiêcej ni¿ tylko pog³êbieniu<br />
wiedzy historycznej.<br />
Chocia¿ – jak mówi polskie<br />
przys³owie – nie ka¿demu psu Burek,<br />
to przejawem przesady i pychy by³oby<br />
s¹dziæ, ¿e ten nasz Burek jest jedynym<br />
Burkiem na œwiecie. Z Chrzanowem jest<br />
podobnie. Nie jeden Chrzanów mamy w<br />
Polsce. A ¿e nasz jest jedynym z insygniami<br />
miasta powiatowego i najliczniejszym<br />
tym bardziej zachêca, aby siê<br />
nie wywy¿szaæ i o „maluczkich” Chrzanowach<br />
te¿ coœ wiedzieæ. Tym bardziej,<br />
¿e – jak ju¿ wynika to z przytoczonych<br />
na wstêpie faktów – wiêkszoœæ z nich<br />
14<br />
CHRZANÓW<br />
MA£O ZNANE FAKTY Z DZIEJÓW CHRZANOWA<br />
przyozdabia³aby biografiê naszego miasta<br />
– naszego Chrzanowa w zachodniej<br />
Ma³opolsce.<br />
Ad 1 i 2) Budowa warszawskiego<br />
metra nie tylko trwa d³ugo, ale te¿ czêsto<br />
zmienia siê jej planowana trasa. Ostatnio<br />
telewizja pokaza³a pusty parking w stolicy<br />
na tysi¹c samochodów, który mia³<br />
u³atwiaæ przesiadanie siê z samochodu<br />
na metro, ale niespodziewanie zmieniono<br />
plany i metro skutecznie rozminê³o siê z<br />
parkingiem. Podobnie mo¿e byæ z przystankiem<br />
metra w Chrzanowie, ale w planach<br />
przyjêtych w 2004 roku II linia metra<br />
do 2011 roku mia³a byæ poci¹gniêta z<br />
osiedla Bródno do Chrzanowa (d³ugoœæ<br />
18 km, 18 stacji) z odga³êzieniem na<br />
osiedle Goc³aw (d³ugoœæ 6,5 km, 7 stacji).<br />
Jasne wiêc, ¿e ta informacja nie dotyczy<br />
g³oœnego w naszym mieœcie projektu<br />
„drugiego Chrzanowa” pod Balinem,<br />
ale Chrzanowa, a nawet dwóch wsi ko³o<br />
Grodziska Mazowieckiego (Chrzanów<br />
Du¿y i Chrzanów Ma³y)…<br />
Ad 3) Tak¿e w woj. dolnoœl¹skim, w<br />
bezpoœrednim s¹siedztwem Wroc³awia<br />
jest Chrzanów. To wieœ w gminie<br />
Kobierzyce. Badania archeologiczne<br />
dostarczaj¹ dowodów, ¿e plemiona<br />
rolnicze ¿y³y tutaj ju¿ 6500 lat temu! A<br />
potem w³aœnie têdy wiód³ trakt, którym<br />
znad Ba³tyku przez Bramê K³odzk¹<br />
dostarczano do Imperium Rzymskiego<br />
bardzo trendy wtedy bursztyn…<br />
Ad 5, 7, 11) Bogate dzieje ma<br />
Chrzanów w woj. œwiêtokrzyskim, a<br />
konkretniej jedna z 28. miejscowoœci<br />
nale¿¹cych do gminy Pacanów.<br />
Wspomnia³ ten Chrzanów sam Jan<br />
D³ugosz jako miejscowoœæ nale¿¹c¹<br />
wtedy do parafii Biechów, której dziedzicem<br />
jest Jan Rytwiañski h. Jastrzêbiec.<br />
Wiemy te¿ np., ¿e w 1534 roku dzie-<br />
dzic Chrzanowa Just Ludwik Decjusz<br />
(prawdopodobnie protestant) stan¹³ w<br />
obronie swego ch³opa – Œwiêtos³awa<br />
Daloszka z Chrzanowa, gdy uk³ad w<br />
sprawie dziesiêciny z jego ról chcia³ z<br />
nim zerwaæ plebanem z Biechowa. W<br />
inwentarzu dóbr wójczañskich mo¿na<br />
z kolei dowiedzieæ siê, ¿e w 1799 roku<br />
w Chrzanowie sta³ ma³y dworek drewniany<br />
kryty strzech¹ wraz z zabudowaniami<br />
dworskimi. By³a tam te¿ wówczas<br />
karczma z drzewa r¿niêtego porz¹dnie<br />
zbudowana. Jasne w tej sytuacji, ¿e<br />
miejscowoœci¹ zaznaczon¹ na mapie<br />
austriackiej jest w³aœnie Wójcza…<br />
Ad 4, 6, 8, 9, 10, 12) Na koniec<br />
zostawi³em zupe³nie wyj¹tkowy Chrzanów<br />
po³o¿ony w po³udniowo-zachodniej<br />
czêœci woj. lubelskiego. Jest to „tylko”<br />
wieœ gminna, ale za to jaka! Ma d³ug¹<br />
i bogat¹ historiê. Uwa¿a siê, ¿e jej<br />
nazwa pochodzi prawdopodobnie od<br />
s³owiañskiego imienia Chrzan. Po raz<br />
pierwszy w przekazach historycznych<br />
Chrzanów pojawi³ siê w 1377 roku, gdy<br />
król Ludwik wêgierski nada³ j¹ Dymitrowi<br />
z Giraja podskarbiemu koronnemu i<br />
póŸniejszemu marsza³kowi Królestwa.<br />
Mo¿e te¿ pochwaliæ siê, ¿e w 1508<br />
roku, Chrzanowowi bêd¹cemu wówczas<br />
w³asnoœci¹ Firlejów, nadano prawa<br />
magdeburskie. U schy³ku XVI w. zbrojny<br />
najazd ludzi ordynata Jana Zamoyskiego<br />
na czêœæ wsi nale¿¹cych do Gorajskich<br />
sprawi³, ¿e Chrzanów zosta³ podzielony<br />
na dwie wsie: Chrzanów Szlachecki i<br />
Chrzanów Ordynacki. W tym drugim w<br />
XIX w. pojawili siê ¯ydzi. Ich nap³yw by³<br />
bardzo powolny. Gdy tu¿ przed II wojn¹<br />
œwiatow¹ ju¿ ca³y Chrzanów liczy³ ponad<br />
2 tysi¹ce mieszkañców, wœród nich<br />
by³o tylko 120. ¯ydów. Wspó³czesna<br />
wieœ gminna Chrzanów posiada 8<br />
so³ectw. Wypada je wszystkie wymieniæ:<br />
Chrzanów I, Chrzanów II, Chrzanów III,<br />
Chrzanów IV, Kolonia Chrzanów, £ada,<br />
Malinie, Otrocz. I i II to dawny Chrzanów<br />
Szlachecki, a III i IV to Chrzanów Ordynacki.<br />
Najstarsz¹ budowl¹ na terenie Chrzanowa<br />
jest koœció³ Otroczy, zbudowany<br />
przez grekokatolików, s³u¿¹cy nastêpnie<br />
prawos³awnym, od 1919 roku katolikom,<br />
w czasie wojny znów prawos³awnym, a<br />
od 1945 roku ponownie katolikom. Mimo<br />
tych burzliwych dziejów bardziej znany<br />
jest drewniany koœció³ rzymsko-katolicki<br />
wybudowany na wzgórzu w 1932 roku<br />
przez majstra Jaszaka....<br />
Ju¿ z tych przytoczonych faktów<br />
wynika, ¿e w ewentualnym<br />
zwi¹zku miejscowoœci imienniczych w<br />
pozosta³ych Chrzanowach mielibyœmy<br />
godnych partnerów i na pewno warto<br />
ich lepiej poznaæ. Temu te¿ celowi s³u¿y³<br />
ten trochê prowokacyjny tekst.<br />
Henryk Czarnik
Mija rok od zawarcia porozumienia<br />
i rozpoczêcia wspó³pracy w ramach<br />
programu „Cienie przesz³oœci” miêdzy<br />
chrzanowskim Muzeum a Zak³adem<br />
Karnym w Trzebini. Efektem tych dzia³añ<br />
s¹ setki godzin przepracowanych przez<br />
osadzonych na zasadach wolontariatu<br />
na rzecz Muzeum. Dla kilku osób m.in. ta<br />
rzetelna praca dla Muzeum oraz pozytywne<br />
zachowania i opinie sta³y siê pomocne<br />
w drodze do wolnoœci. Czy to du¿o? Z<br />
punktu widzenia ludzkiego wydaje siê<br />
bardzo du¿o chocia¿ trudno zmierzyæ poziom<br />
wzajemnych korzyœci, pozytywnych<br />
oddzia³ywañ, przemian wewnêtrznych<br />
czy zwyk³ych miêdzyosobowych relacji.<br />
Pozytywy s¹ obopólne – osadzeni,<br />
którzy znaleŸli siê na ¿yciowym zakrêcie<br />
docenili ¿yczliwe przyjêcie i traktowanie<br />
przez pracowników Muzeum, przez co<br />
autentycznie zaanga¿owali siê w pracê<br />
i ratowanie dziedzictwa kulturowego<br />
naszego regionu. Ta eksperymentalna<br />
wspó³praca Muzeum i ZK spe³nia te¿ cele<br />
resocjalizacyjne i readaptacji spo³ecznej<br />
jakie stawiaj¹ sobie wychowawcy z<br />
trzebiñskiej jednostki.<br />
Dziêki wykonywanej pracy nasi wolontariusze<br />
mog¹ realnie, bezinteresownie<br />
i z du¿ym zaanga¿owaniem w³¹czyæ siê<br />
w dzia³ania na rzecz dobra wspólnego<br />
nam wszystkim. Uczestnicz¹ te¿ w ¿yciu<br />
kulturalnym miasta: w muzealnych otwarciach<br />
wystaw, koncertach oraz ró¿nych<br />
imprezach. Pracownicy Muzeum czy<br />
zaproszeni przez nas prelegenci prowadz¹<br />
w wiêziennej œwietlicy wyk³ady dotycz¹ce<br />
lokalnej kultury i historii czy te¿ organizuj¹<br />
ciekawe wycieczki po okolicy.<br />
Impulsem do podjêcia wspó³pracy<br />
partnerów projektu by³ ogrom prac<br />
zwi¹zanych z utrzymaniem zabytkowego<br />
cmentarza ¿ydowskiego w Chrzanowie,<br />
którym Muzeum siê opiekuje. Kilkukrotne<br />
koszenie trawy i grabienie liœci<br />
oraz kompleksowa pielêgnacja drzew<br />
w ubieg³ym roku spowodowa³o, ¿e<br />
cmentarz jest jednym z lepiej utrzymanych<br />
tego typu obiektów w Polsce - co<br />
potwierdzaj¹ ró¿ni goœcie, którzy go<br />
odwiedzaj¹. Panowie – wolontariusze<br />
- jak ich okreœlamy - przyczynili siê te¿<br />
do poprawy estetyki budynków samego<br />
Muzeum. Efektem tego by³o pomalowanie<br />
kilku pomieszczeñ, sal wystawowych i<br />
okien oraz po³o¿enie p³ytek ³azienkowych.<br />
Wi¹¿e siê z tym naprawa uszkodzonych<br />
rynien, dachówek czy klamek okiennych<br />
wraz z kompleksowym kitowaniem. Ponadto<br />
sporo czasu zosta³o poœwiêcone<br />
na porz¹dkowanie strychów i magazynów<br />
oraz pomoc przy technicznej<br />
obs³udze przygotowywanych wystaw.<br />
Wspomnieæ nale¿y równie¿ o renowacji<br />
wystawy geologicznej w ogrodzie „Domu<br />
Urbañczyka” oraz pielêgnacji krzewów<br />
Muzeum<br />
Owocna wspó³praca<br />
i ¿ywop³otu a tak¿e wieszaniu obrazów<br />
czy uk³adaniu chodników i odœnie¿aniu.<br />
Osobnym zagadnieniem s¹ prace ziemne<br />
i porz¹dkowe wykonane przy przeniesionej<br />
kapliczce przy ul. Baliñskiej.<br />
Warto równie¿ wykorzystaæ posiadane<br />
talenty przez poszczególne<br />
osoby tym bardziej jeœli s¹ to zagadnienia<br />
specjalistyczne w postaci bieg³ej<br />
znajomoœci programów i systemów<br />
komputerowych. Dziêki tej wiedzy<br />
pana Micha³a nasze Muzeum mog³o<br />
np. wdro¿yæ profesjonalny program<br />
bazodanowy Musnet, uaktualniæ oprogramowanie<br />
czy stworzyæ wewnêtrzn¹<br />
sieæ internetow¹. Niezwykle cenna by³a<br />
te¿ pomoc przy skanowaniu i obróbce<br />
setek zdjêæ chrzanowian do przygotowywanej<br />
wystawy i albumu. Nie mo¿na<br />
nie wspomnieæ o przebudowanej,<br />
komunikatywnej stronie internetowej<br />
czy projektowaniu zaproszeñ i plakatów<br />
Ze wspomnieñ Grajowera<br />
Mamy nadziejê, ¿e z Eugeniuszem<br />
Kêpiñskim w nastêpnej „Kronice” uda<br />
nam siê przedstawiæ statystykê dotycz¹c¹<br />
bardzo cennych korespondencji, jakie<br />
dot¹d z Izraela Berek Grajower przys³a³<br />
do pana Eugeniusza i do Muzeum w<br />
Chrzanowie. Wiêkszoœæ z nich ma te¿<br />
imponuj¹c¹ objêtoœæ: przynajmniej 4<br />
strony formatu A-4 „zapisane maczkiem”,<br />
a do tego przewa¿nie jeszcze<br />
jakieœ za³¹czniki… Ich wielk¹ zalet¹ jest<br />
tak¿e to, ¿e skrz¹ siê wybornym dowcipem<br />
i wspania³ymi anegdotami. Autor<br />
jest erudyt¹, wytrawnym gawêdziarzem,<br />
cz³owiekiem niezwykle pogodnym i<br />
jeszcze posiadaj¹cym niezwyk³¹ pamiêæ,<br />
dok³adnie widz¹cym Chrzanów z lat trzydziestych<br />
ubieg³ego wieku.<br />
Powoli rysuje siê ju¿ szczegó³owy<br />
projekt rozdzia³ów niezwyk³ej ksi¹¿ki<br />
o Chrzanowie, któr¹ chcielibyœmy<br />
wype³niæ wspomnieniami pana Berka.<br />
Mamy przeœwiadczenie, ¿e bêd¹ one<br />
nie tylko bardzo wartoœciow¹, ale te¿<br />
niezwykle sympatyczn¹ lektur¹. Moja<br />
¿ona, któr¹ pan Berek skutecznie uwiód³<br />
ju¿ w pierwszej rozmowie telefonicznej,<br />
podpowiada, aby do ksi¹¿ki do³¹czaæ<br />
jeszcze p³ytê kompaktow¹ z g³osem autora<br />
czytaj¹cego przynajmniej pierwszy<br />
rozdzia³. Wtedy dopiero pe³niej bêdzie<br />
mo¿na zachwyciæ siê nie tylko treœci¹<br />
i kapitaln¹ pamiêci¹ pana Berka, ale te¿<br />
polszczyzn¹ Tego, który ma ju¿ swoje<br />
lata, a z Chrzanowa do obozu zag³ady w<br />
Niemczech zosta³ wywieziony prawie 70<br />
lat temu i od tego czasu nigdy ju¿ Chrzanowa,<br />
a nawet Polski nie odwiedzi³.<br />
Najpierw by³o to prawie niemo¿liwe, a<br />
wystawowych. Wa¿na równie¿ by³a dla<br />
nas pomoc przy sk³adzie publikacji muzealnych<br />
oraz udzia³ w przygotowaniu III<br />
czêœci monografii Chrzanowa.<br />
Nie by³oby dobrych efektów<br />
wspó³pracy Muzeum i Zak³adu Karnego,<br />
gdyby nie ¿yczliwoœæ i otwartoœæ<br />
pracowników oraz Dyrekcji Zak³adu, a<br />
w szczególnoœci mjr. Zbigniewa Sto¿ka,<br />
kpt. Jana Grabonia i por. Tomasza<br />
Wac³awka - wychowawcy i koordynatora<br />
projektu. W³aœciwy dobór osadzonych<br />
do pracy spowodowa³, ¿e wszelkie<br />
projekty realizowane dla Muzeum by³y<br />
wykonywane merytorycznie i efektywnie.<br />
Jestem przekonany, ¿e warto<br />
czasem podj¹æ odwa¿nie wyzwanie, bo<br />
efekty przerastaj¹ nie raz oczekiwania -<br />
zarówno te mierzone wykonan¹ prac¹ o<br />
wartoœci kilkudziesiêciu tysiêcy z³otych<br />
czy te w wymiarze spo³ecznym.<br />
Zbigniew Mazur<br />
potem nadal bardzo a nawet coraz bardziej<br />
trudne – nawet przy jego wigorze<br />
i imponuj¹cej aktywnoœci…<br />
Niewiele pozosta³o z Chrzanowa,<br />
z którym po¿egna³ siê w 1940 roku i<br />
który tak dobrze pamiêta. Przecie¿ dzisiaj<br />
praktycznie nie ma widocznego œladu po<br />
renomowanej fabryce „rowerowej” jego<br />
ojca; a na dzia³ce przy ul. S³owackiego,<br />
kupionej od Loewenfeldów przez jego<br />
matkê, teraz stoi blok mieszkalny; a<br />
wieczorem nie œwiec¹ siê œwiat³a w<br />
mieszkaniu, w którym mieszkali do<br />
po³owy lat trzydziestych (bo dzisiaj jest<br />
tu Pañstwowa Szko³a Muzyczna przy ul.<br />
Mickiewicza); a w domu, w którym potem<br />
zamieszkali przy ul. Krakowskiej pró¿no<br />
szuka³by zdjêæ sprytnie ukrytych w czasie<br />
wojny na klatce schodowej (w tym wrêcz<br />
niebywa³ych, bo dokumentuj¹cych pierwsze<br />
niemieckie zbrodnie na ¯ydach), bo<br />
po wojnie dom przebudowano i na<br />
dawnym miejscu nie ma ju¿ ¿adnej klatki<br />
schodowej… To tylko dywagacje, mo¿e<br />
nawet nieuzasadnione. Przecie¿ z ust<br />
pan Berka nie s³yszeliœmy dot¹d nawet<br />
jednego s³owa skargi na los…<br />
Dziêki jego listom, systematycznie<br />
przysy³anym nie rzadziej ni¿ co dwa tygodnie,<br />
wiele faktów dotycz¹cych Chrzanowa<br />
z okresu miêdzywojennego ju¿ uda³o siê<br />
uratowaæ od zapomnienia. T¹ odzyskan¹<br />
wiedz¹ (przynajmniej w niektórych tematach<br />
– wydawaæ by siê mog³o – utracon¹<br />
bezpowrotnie) trzeba podzieliæ siê z wszystkimi,<br />
dla których nieobojêtne s¹ dzieje naszego<br />
miasta. Tak¿e na ¿yczliwych ³amach<br />
„Kroniki Chrzanowskiej”.<br />
Henryk Czarnik<br />
15
Dok³adnie przed rokiem w Domu<br />
Urbañczyka (Oddzia³ Wystaw Czasowych<br />
Muzeum w Chrzanowie)… mieliœmy<br />
wystawê „Jan Pawe³ II i dzieci”. Teraz<br />
– mo¿na by³oby rzec – podobnie, ale…<br />
jest jednak zupe³nie inaczej.<br />
NIE TYLKO DLA DZIECI<br />
Naukowcy z wielu dziedzin bezspornie<br />
udowodnili ju¿, ze dzieckiem<br />
jest siê przez ca³e ¿ycie. I dlatego warto<br />
podkreœliæ, ¿e wystawa Tralalala, Miœ i<br />
Lala - magiczny œwiat zabawek adresowana<br />
jest do wszystkich, bez wzglêdu<br />
na to, czy urodzili siê póŸniej czy nawet<br />
znacznie wczeœniej.<br />
16<br />
Muzeum<br />
Aktualne zaproszenia do Domu Urbañczyka<br />
Kuratorem tej wystawy, która w<br />
Domu Urbañczyka potrwa od 19 marca<br />
do 20 maja br. jest Anna Ciepliñska. Oto<br />
jej zaproszenie:<br />
S¹ w naszej pamiêci chwile szczególne,<br />
do których chêtnie wracamy. Tymi<br />
chwilami s¹ czasy naszej dzieciêcej zabawy.<br />
Wyimaginowany œwiat dzieciêcej<br />
wyobraŸni, po którym najlepszym<br />
przewodnikiem s¹… zabawki. To one<br />
rozbudzaj¹ dzieciêc¹ wyobraŸniê, ucz¹,<br />
nierzadko przystosowuj¹ do póŸniejszej<br />
roli w ¿yciu spo³ecznym. Przede wszystkim<br />
jednak kojarz¹ siê z cudown¹<br />
beztrosk¹, wspania³¹ zabaw¹, ciep³em<br />
rodzinnym, spokojem…<br />
Muzeum im. Ireny i Mieczys³awa<br />
Mazarakich w Chrzanowie umo¿liwia<br />
powrót do œwiata dzieciêcej wyobraŸni,<br />
którego namiastk¹ jest w³aœnie wystawa<br />
pt. Tralalala, Miœ i Lala - magiczny<br />
œwiat zabawek. Prezentuje ona kolekcje<br />
przytulnych misiów, strojnych lal,<br />
odjazdowych samochodów i innych<br />
zabawek z zasobów Muzeum Zabawek<br />
i Zabawy w Kielcach. Serdecznie zapraszamy<br />
wiêc na ni¹ nie tylko ma³ych, ale<br />
i du¿ych fanów zabawek, …ale jednak<br />
szczególnie dzieci.<br />
Tematycznie trzon tej wystawy<br />
stanowi¹ zabawki, jako element nieodzowny<br />
w rozwoju dzieciêcej wyobraŸni.<br />
Jednak¿e, poprzez zabawki dziecko tak¿e<br />
uczy siê i dyskretnie poznaje funkcjonowanie<br />
spo³eczeñstwa. Niniejsza wystawa<br />
zaprezentuje zabawki historyczne, byæ<br />
mo¿e czêsto ju¿ nieznane dzieciom<br />
wychowuj¹cym siê w epoce inteligentnych<br />
zabawek i gier elektronicznych.<br />
Mo¿e to byæ wiêc dla nich krok ku ma³ej<br />
historii a tak¿e poznaniu dawniejszej<br />
kultury zabawy dzieciêcej.<br />
Wystawie towarzysz¹ warsztaty<br />
pt.: Moja wymarzona zabawka – artystyczne<br />
projektowanie zabawki. Zajêcia,<br />
skierowane g³ównie do dzieci w wieku<br />
wczesnoszkolnym polegaæ bêd¹ na wykonaniu<br />
przez dziecko projektu – zabawki,<br />
z dostêpnych materia³ów typu plastelina,<br />
papier, tekstylia, materia³y naturalne, itp.<br />
Zajêcia mo¿na dostosowaæ do konkretnego<br />
tematu, np. projekt kukie³ki teatralnej.<br />
Zainteresowanych nauczycieli i opiekunów<br />
przedszkolnych prosi siê o w³asne<br />
propozycje i kontakt – najlepiej z Ann¹<br />
Ciepliñsk¹ (tel. 032 / 623-51-73), która<br />
jest tak¿e osob¹ prowadz¹ca polecane<br />
warsztaty. Zbiorowe zwiedzanie wystawy<br />
i chêæ uczestniczenia grup szkolnych i<br />
przedszkolnych w proponowanych warsztatach<br />
mo¿na zg³aszaæ równie¿ do Domu<br />
Urbañczyka (tel. 032 / 623-43-05).<br />
NIE TYLKO DLA<br />
MI£OŒNIKÓW LITERATURY<br />
W piwniczce Domu Urbañczyka od 1<br />
kwietnia do 20 maja br. mo¿na ogl¹daæ<br />
wystawê Karol Wojty³a / Jan Pawe³ II –<br />
twórczoœæ poetycka i dramaturgiczna<br />
Jego i o Nim. Prezentujemy na niej<br />
kolejne eksponaty z naszych zbiorów<br />
muzealnych – z kolekcji Henryka Czarnika,<br />
który tak¿e tê wystawê przygotowa³.<br />
Chocia¿ dzia³alnoœæ wystawiennicz¹<br />
rozpocz¹³ dopiero w 200 roku – jest<br />
to ju¿ jego 30 wystawa papieska!<br />
Tym razem poœwiêcona jest doœæ<br />
szczegó³owemu tematowi, ale i tak<br />
wcale niema³e mo¿liwoœci ekspozycyjne<br />
piwniczki pokaŸnie ograniczy³y iloœæ<br />
eksponatów, które mo¿na by³o na niej<br />
pokazaæ („zmieœciæ”).<br />
Tym razem na wystawie dominowaæ<br />
bêd¹ „eksponaty papierowe”: ksi¹¿ki;<br />
plakaty teatralne i filmowe; programy,<br />
repertuary i ulotki teatralne; bilety kinowe<br />
i teatralne; recenzje prasowe; zdjêcia;<br />
okolicznoœciowe wydawnictwa filatelistyczne<br />
upamiêtniaj¹ce prapremiery dramatów<br />
Karola Wojty³y; kalendarze… Ale<br />
bêd¹ tak¿e np. p³yty analogowe z aktorskimi<br />
recytacjami poezji Karola Wojty³y<br />
/ Jana Paw³a II, kasety video i DVD (z<br />
przedstawieniami teatralnymi dramatów<br />
Karola Wojty³y i filmami powsta³ymi na<br />
podstawie jego twórczoœci), p³yty CD, na<br />
których jest ta twórczoœæ papieska nie<br />
tylko recytowana, ale i œpiewana…<br />
Mam nadziejê – mówi autor wystawy<br />
– ¿e zwiedzaj¹cy bêd¹ mogli<br />
na niej zobaczyæ wiele eksponatów,<br />
które przykuj¹ ich uwagê. Ponadto<br />
bêdê stara³ siê zwróciæ ich uwagê<br />
tak¿e na rarytasy wygl¹daj¹ce ma³o<br />
efektownie. Po wystawie w Teatrze<br />
Wielkim w Warszawie w 2007 roku<br />
dowiedzia³em siê na przyk³ad, ¿e jeden<br />
z najzwyklejszych afiszów teatralnych<br />
(o sztuce Karola Wojty³y wystawionej<br />
przez jeden z amatorskich teatrów w<br />
1981 roku) prawdopodobnie jest tylko<br />
w naszych zbiorach. A zazdroϾ wielu<br />
bibliofilów budzi dramat „Przed sklepem<br />
jubilera”, wydany w tym samym<br />
roku „w drugim obiegu” „technik¹<br />
rêkopiœmienno-powielaczow¹” przez<br />
Niezale¿ne Zrzeszenie Studentów… Nie<br />
jest to absolutnie wystawa adresowana<br />
tylko do mi³oœników literatury, ale…<br />
co do ksi¹¿ek to chcia³bym pokazaæ<br />
ich ró¿norodnoœæ. Koñczê w³aœnie<br />
przygotowywaæ obszern¹ bibliografiê<br />
o roboczym tytule Twórczoœæ poetycka<br />
i dramaturgiczna Karola Wojty³y / Jana<br />
Paw³a II i o Nim, autobiograficzne<br />
teksty Autora oraz opracowania o Jego<br />
twórczoœci poetyckiej i dramaturgicznej<br />
[w kolekcji papieskiej przekazanej<br />
Muzeum w Chrzanowie]. Obejmuje<br />
ona ju¿ ok. 300 pozycji! Wyró¿ni³em w<br />
niej 10 dzia³ów, które bêdê chcia³ tak¿e<br />
pokazaæ na wystawie: Poezje Karola<br />
Wojty³y / Jana Paw³a II, Poezje Karola<br />
Wojty³y w antologiach i zbiorach poezji<br />
wielu autorów, Dramaty Karola Wojty³y,<br />
Zbiory poezji i dramatów Karola Wojty³y<br />
/ Jana Paw³a II, Cytaty z twórczoœci<br />
poetyckiej i dramaturgicznej Karola<br />
Wojty³y w utworach innych twórców,<br />
Poezje o Janie Pawle II, Dramaty i<br />
scenariusze innych form scenicznych o<br />
Janie Pawle II lub powsta³e w oparciu<br />
o teksty Karola Wojty³y / Jana Paw³a II,<br />
Scenariusze apeli szkolnych i podobnych<br />
uroczystoœci nawi¹zuj¹cych do<br />
Jana Paw³a II i jego twórczoœci, Teksty<br />
autobiograficzne Jana Paw³a II o w³asnej<br />
twórczoœci poetyckiej i dramaturgicznej,<br />
Opracowania o twórczoœci poetyckiej i<br />
dramaturgicznej Karola Wojty³y / Jana<br />
Paw³a II… Tyle o ksi¹¿kach, a inne eksponaty,<br />
jak np. plakaty na pewno same<br />
zwróc¹ uwagê na siebie. Zw³aszcza, ¿e<br />
s¹ wœród nich dzie³a takich artystów,<br />
jak Waldemar Œwierzy, Wies³aw Lange,<br />
Andrzej P¹gowski czy zmar³y niedawno<br />
Franciszek Starowieyski.<br />
Muzeum w Chrzanowie zaprasza<br />
na wystawy sta³e i czasowe!
MUZEUM<br />
Chrzanowianie na starych fotografiach<br />
Agnieszka Bytomska, ¿ona Burmistrza<br />
z córk¹ Mari¹, 1911 r.,<br />
ze zbiorów Ewy Królickiej<br />
To mo¿e byæ jedno z najwa¿niejszych<br />
wydarzeñ wystawienniczo-wydawniczych<br />
w pó³wiecznych dziejach Muzeum<br />
w Chrzanowie, znacznie wzbogacaj¹ce<br />
nasz¹ wiedzê o poprzedzaj¹cych nas<br />
pokoleniach mieszkañców miasta.<br />
Niebagatelne znaczenie ma równie¿<br />
to, ¿e archiwum muzealne zostanie<br />
wzbogacone prawdopodobnie o kilka<br />
tysiêcy cennych zdjêæ lub przynajmniej<br />
ich skanów. Wystawa Chrzanowianie na<br />
starej fotografii powinna byæ wa¿nym<br />
punktem obchodów tegorocznych<br />
Dni Chrzanowa, a mo¿e jeszcze w<br />
tym roku uda siê wydaæ album z wybranymi<br />
fotografiami chrzanowian,<br />
pochodz¹cymi nawet z XIX wieku. Ju¿<br />
teraz wypo¿yczono Muzeum chyba<br />
ponad 2 tysi¹ce zdjêæ pochodz¹cych<br />
sprzed II wojny œwiatowej, czêsto bardzo<br />
starannie opisanych. S¹ te¿ ju¿ tak¿e<br />
darowizny cennych fotografii. Zdarza³o<br />
siê równie¿, ¿e kilka osób przynios³o<br />
takie samo zdjêcie zbiorowe, a ka¿da<br />
z nich potrafi³a rozszyfrowaæ inne<br />
znajduj¹ce siê na nim osoby, lecz dziêki<br />
temu wspólnemu wsparciu podpis jest<br />
ju¿ niemal kompletny.<br />
Muzealnicy licz¹, ¿e w dniach wystawy<br />
Dom Urbañczyka bêdzie masowo<br />
odwiedzany, a zwiedzaj¹cy pomog¹<br />
jeszcze równie¿ rozpoznaæ na zdjêciach<br />
osoby dot¹d niezidentyfikowane.<br />
Mimo, ¿e w apelach proszono o<br />
dostarczanie zdjêæ do koñca lutego,<br />
zdjêcia nadal „sp³ywaj¹” do Muzeum.<br />
Niewykluczone, ¿e ich „nowa, wielka<br />
fala” pojawi siê w³aœnie podczas trwania<br />
wystawy, gdy wiele osób odkryje siê, ¿e<br />
jednak brakuje tutaj zdjêæ z ich le¿¹cych<br />
gdzieœ na dnie szafy w³asnych albumów<br />
rodzinnych, a wiele ze znajduj¹cych<br />
siê w tych albumach zdjêæ na pewno<br />
jeszcze wzbogaci³oby tê stworzon¹ ju¿<br />
imponuj¹c¹ fotokolekcjê chrzanowian.<br />
W zgromadzonych ju¿ zbiorach s¹<br />
zdjêcia Loewenfeldów i Starzeñskich<br />
(w³aœcicieli dóbr chrzanowskich), burmistrzów<br />
i starostów i po prostu tak zwanych<br />
zwyk³ych obywateli, ze swoj¹ klas¹ szkoln¹,<br />
przystêpuj¹cych do pierwszej komunii<br />
œw., spaceruj¹cych alej¹ Henryka, podczas<br />
spotkañ rodzinnych i œwi¹t pañstwowych,<br />
w ró¿ny sposób wypoczywaj¹cych, tak¿e<br />
daleko od Chrzanowa. Bêd¹ te¿ zdjêcia<br />
przedstawiaj¹ce dawn¹ architekturê<br />
naszego miasta, czy okoliczne pejza¿e.<br />
Na interesuj¹cy wyodrêbniony zbiór<br />
sk³adaj¹ siê zdjêcia przedstawiaj¹ce chrzanowian<br />
wykonuj¹cych ró¿ne profesje.<br />
Swoje rozdzia³y pewnie bêd¹ mia³y np.<br />
harcerstwo, Towarzystwo Gimnastyczne<br />
„Sokó³”, Gimnazjum czy Pierwsza w Polsce<br />
Fabryka Lokomotyw w Chrzanowie<br />
„Fablok” (ze wzglêdu na jubileusz 90-lecia<br />
istnienia zas³uguj¹ca na wyj¹tkowe potraktowanie).<br />
Bogactwo ju¿ imponuj¹ce, a<br />
przecie¿ wci¹¿ jeszcze powiêksza siê…<br />
Lekcje muzealne tak¿e w naszej chrzanowskiej<br />
placówce maj¹ d³ug¹ tradycjê.<br />
Prowadzone s¹ na sta³ych ekspozycjach,<br />
na wystawach czasowych i w terenie. S¹<br />
szko³y, które z tych propozycji korzystaj¹<br />
bardzo czêsto uatrakcyjniaj¹c w ten<br />
sposób proces nauczania i poszerzaj¹c<br />
wiedzê uczniów o ró¿ne aspekty dotycz¹ce<br />
ziemi chrzanowskiej. S¹ jednak i takie,<br />
które z muzealnych zaproszeñ dotychczas<br />
korzysta³y bardzo rzadko. £atwo<br />
mo¿na przekonaæ siê, ¿e nie decyduje<br />
o tym odleg³oœæ szko³y od muzeum.<br />
Kluczow¹ spraw¹ s¹ tutaj nauczyciele<br />
i wychowawcy. Dyrektor i pracownicy<br />
Muzeum w Chrzanowie dziêkuj¹ tym<br />
pedagogom, którzy ze swoimi uczniami<br />
czy przedszkolakami s¹ sta³ymi bywalcami<br />
na wystawach, uczestnicz¹ w lekcjach<br />
muzealnych czy w warsztatach.<br />
W zwi¹zku z tym, ¿e w dzisiejszych<br />
czasach ró¿ne „aktywne formy edukacji”,<br />
w tym warsztaty muzealne staj¹<br />
siê coraz popularniejsze równie¿ w<br />
Muzeum w Chrzanowie stanowi¹ one<br />
rozrastaj¹c¹ siê atrakcyjn¹ ofertê dla<br />
szkó³ i przedszkoli. Do propozycji szczególnie<br />
interesuj¹cych dla m³odszych<br />
dzieci wkrótce pewnie do³¹cz¹ tak¿e<br />
warsztaty adresowane równie¿ do<br />
m³odzie¿y w ka¿dym wieku.<br />
Teraz chrzanowskie Muzeum proponuje<br />
m.in. nastêpuj¹ce warsztaty: - Dziwne<br />
odciski na dokumentach (Sfragistyka<br />
Jest jednak dzia³ przysz³ej wystawy i<br />
przygotowywanego albumu, który ci¹gle<br />
jest zdecydowanie „za skromny”. Chodzi<br />
o zdjêcia z chrzanowskimi ¯ydami, którzy<br />
w okresie miêdzywojennym stanowili<br />
przecie¿ po³owê mieszkañców naszego<br />
wspólnego miasta. Muzeum spotyka siê<br />
z ogromn¹ ¿yczliwoœci¹ rozsianych po<br />
œwiecie chrzanowian z ¿ydowskim rodowodem,<br />
nielicznych których Holocaust nie<br />
pozbawi³ ¿ycia. Dziêki nim trochê powiêkszy<br />
siê zbiór tych najbardziej teraz poszukiwanych,<br />
archiwalnych zdjêæ. Ale to ci¹gle<br />
ma³o. Mo¿e ktoœ z czytelników „Kroniki”<br />
ma zdjêcia, które tê przykr¹ lukê potrafi³yby<br />
choæ trochê uzupe³niæ. Rarytasem i unikatem<br />
by³oby zdjêcie przedstawiaj¹ce na<br />
przyk³ad synagogê na rogu ulic S¹dowej<br />
i Jagielloñskiej, czy wielk¹ synagogê przy<br />
placu Estery, albo zdjêcia przedstawiaj¹ce<br />
rodziny ¿ydowskie. Ale dla Muzeum cenne<br />
bêd¹ nawet zdjêcia „uliczne” Chrzanowa, na<br />
których jednymi z przechodniów s¹ ¯ydzi.<br />
St¹d apel o dalsze wspieranie tego wa¿nego<br />
przedsiêwziêcia.<br />
Warsztaty ofert¹<br />
dla szkó³ i przedszkoli<br />
– czyli coœ o pieczêciach) - Œwiêty Miko³aj<br />
na szkle malowany - Wycinanka ¿ydowska<br />
- Wycinanka nie tylko ¿ydowska<br />
- Papierowe ZOO (warsztaty plastyczne)<br />
- Ozdoby i zwyczaje Bo¿onarodzeniowe<br />
- warsztaty zwi¹zane z wystawami czasowymi<br />
(teraz z wystaw¹ zabawek w Domu<br />
Urbañczyka).<br />
Za moich szkolnych czasów, a<br />
zaczê³y siê one ponad pó³ wieku temu,<br />
nasi ówczeœni nauczyciele i wychowawcy<br />
czêsto powtarzali: Czego siê Jaœ<br />
nie nauczy tego Jan nie bêdzie umia³…<br />
Czym skorupka za m³odu nasi¹knie tym<br />
na staroœæ tr¹ci. W ten sposób reagowali,<br />
aby wesprzeæ nasz¹ wytrwa³oœæ<br />
w kszta³towaniu swych umys³ów i<br />
charakterów, czy te¿ przestrzec przed<br />
negatywnymi dalekosiê¿nymi skutkami<br />
w³asnych zaniedbañ edukacyjno-wychowawczych.<br />
Sami te¿ przyk³adali siê do<br />
tego, abyœmy kontakt z kultur¹ mieli tak¿e<br />
poza ksi¹¿kowy. St¹d w ka¿dej kolejnej<br />
klasie zawozili nas przynajmniej raz do teatru<br />
i prowadzili do muzeum. Powstawa³y<br />
nawyki, które u wielu uczniów stawa³y siê<br />
ich drug¹ natur¹ . St¹d te¿ z uznaniem<br />
patrzê dzisiaj na nauczycieli, którzy – jak<br />
kiedyœ moi wychowawcy – przychodz¹ z<br />
uczniami do muzeum, teraz ju¿ nie tylko<br />
na wystawy, ale tak¿e na lekcje i warsztaty<br />
muzealne. ¯eby tak jeszcze tacy nauczyciele<br />
byli w ka¿dej szkole!<br />
Henryk Czarnik<br />
17
Pó³ ¿artem pó³ serio mo¿na<br />
powiedzieæ, ¿e w I kwartale br. w<br />
chrzanowskim Muzeum w konfrontacji<br />
Sacrum z Profanum osi¹gniêto<br />
sprawiedliwy i zamierzony remis. Po<br />
ciesz¹cej siê dobrymi recenzjami i<br />
niez³¹ frekwencj¹ wystawie NA £OWY<br />
ZE ŒW. HUBERTEM zaprezentowana<br />
zosta³a z wielu wzglêdów bardzo wa¿na<br />
wystawa pokonkursowa prac osób<br />
niepe³nosprawnych CHRZANÓW MIA-<br />
STEM ŒW. MIKO£AJA. Towarzyszy³a jej<br />
w piwniczce mi³a jak tytu³owe zwierzaczki<br />
wystawa kolekcjonerska KOTY, KOT-<br />
KI, KOCIÊTA… Pamela i mniej ruchliwi<br />
domownicy (tysi¹c kotów z kolekcji<br />
chrzanowianki Marii G³uch), a zmieni³a<br />
j¹ ad hoc zorganizowana wystawa<br />
LEJDIS Z CHRZANOWA, bêd¹ca dobr¹<br />
odpowiedzi¹ na wydanie w naszym<br />
mieœcie nietuzinkowego kalendarza –<br />
chrzanowskie wydarzenie dostrze¿one<br />
tak¿e w skali ogólnopolskiej.<br />
18<br />
JAK WIELE PIÊKNA<br />
W TYCH PRACACH<br />
O pierwszej z wymienionych wystaw<br />
pisaliœmy ju¿ w poprzedniej „Kronice”.<br />
Konkurs zwi¹zany z drug¹ wystaw¹<br />
tak¿e by³ ju¿ mocno nag³oœniony i prezentowany<br />
w mediach. Bez przesady<br />
mo¿na stwierdziæ, ¿e za zwyciêzców<br />
mo¿na uwa¿aæ wszystkich jego uczestników<br />
– autorów 112 prac, jakie na<br />
konkurs wp³ynê³y, z których 16 nagrodzono.<br />
Prace zosta³y wykonane ró¿nymi<br />
technikami i ³adnie prezentowa³y siê na<br />
wystawie. Oprócz prac odwo³uj¹cych siê<br />
do typowych skojarzeñ zwi¹zanych z Patronem<br />
Chrzanowa by³y te¿ prace bardzo<br />
oryginalne. Za okazjê do wzruszaj¹cych<br />
spotkañ ze sztuk¹ warto podziêkowaæ<br />
tak twórcom, jak i ich opiekunom: z<br />
Chrzanowa, Che³mka, Jawiszowic,<br />
Libi¹¿a, P³azy… Wœród tych pierwszych<br />
nagrodzeni i wyró¿nieni zostali: Agnieszka<br />
Aszkowska, Gra¿yna Datoñ, Jerzy<br />
Koœcielniak, Adrian Kwartnik, Konrad<br />
Legiêæ, Janusz Liptak, Jolanta Œlósarz,<br />
Patryk Szpak, Mateusz Warcho³, Anna<br />
W¹sowicz, Angela WoŸniak, Marzena<br />
WoŸniak, Ryszard ¯arek. Ich opiekunami<br />
s¹: Stanis³aw Apiasz, Magdalena<br />
Banaœ, Renata Barnik, Monika B¹ba,<br />
Joanna Koz³owska, Bo¿ena Mól, Kamila<br />
Niemczyk, Regina Siwek, Monika Zimmerman.<br />
Wystawê przygotowa³a Anna<br />
MUZEUM<br />
Miasto œw. Miko³aja, tysi¹ca kotów<br />
i dwunastu Lejdis<br />
Ciepliñska, a sam konkurs by³ wspólnie<br />
organizowany przez Muzeum w Chrzanowie<br />
oraz Fundacjê Brata Alberta.<br />
Szkoda, ¿e tak ma³o osób chcia³o<br />
przekonaæ siê, jak wygl¹da pok³osie<br />
takich wyj¹tkowych wystaw.<br />
CO PO KOTACH?<br />
Wystawa Koty, kotki, kociêta… mia³a<br />
charakter kolekcjonerski. Przedstawia³a<br />
fragment du¿ej prywatnej kolekcji<br />
poœwiêconej kotom. Mo¿na by³o na niej<br />
zobaczyæ koty pod ró¿nymi postaciami i<br />
w ró¿nej formie, w bardzo wielu ujêciach,<br />
a tak¿e na rozmaitych przedmiotach. Jej<br />
zwiedzanie gwarantowa³o mi³e prze¿ycia<br />
wszystkim zwiedzaj¹cym bez wzglêdu<br />
na wiek. Wystarczy³o mieæ tylko choæby<br />
trochê sympatii dla kotów. Tymczasem<br />
tytu³owa Pamela – piêtnastoletnia kotka<br />
kolekcjonerki siedzia³a w tym czasie w<br />
domu, a gdy od czasu do czasu otwiera³a<br />
przynajmniej jedno oko mo¿na by³o<br />
odnosiæ wra¿enie, ¿e z zaciekawieniem<br />
s³ucha, co mówi siê o kociej wystawie.<br />
Na kolekcjê Marii G³uch sk³ada siê<br />
trudna do policzenia iloœæ eksponatów.<br />
D³uga jest lista samych asortymentów,<br />
jakim mo¿na przypisaæ poszczególne<br />
eksponaty. Znaczn¹ czêœæ z nich mo¿na<br />
by³o odkryæ i poznaæ w piwniczce Domu<br />
Urbañczyka. W trakcie zwiedzania<br />
wystawy ciekawym okazywa³o siê te¿<br />
znajdowanie odpowiedzi na tak banalne<br />
pytania, jak np.: jakie mog¹ byæ kocie<br />
przybory szkolne?, z jak wielu ró¿nych<br />
materia³ów wykonuje siê kotki-maskotki?,<br />
jakie „dziwne” i zaskakuj¹ce<br />
przedmioty mog¹ trafiaæ do kociej kolekcji?<br />
Ilu niezwyk³ych ludzi ma ca³kiem<br />
zwyk³e koty?<br />
Zamierzeniem dyrektora Muzeum<br />
Zbigniew Mazura by³o, aby ta wystawa<br />
by³a te¿ swoist¹ zachêt¹ dla wszelkich<br />
kolekcjonerów ziemi chrzanowskiej,<br />
aby równie¿ skorzystali z zaproszenia<br />
Muzeum i pokazali swe zbiory liczniejszej<br />
publicznoœci. Chêtnych prosi siê o<br />
kontakt. Piwniczka Domu Urbañczyka<br />
szeroko otwiera dla kolekcjonerów swoje<br />
podwoje… A kurator wystawy Henryk<br />
Czarnik, sk¹din¹d brat w³aœcicielki kociej<br />
kolekcji, na pewno ucieszy³by siê, gdyby<br />
w Muzeum powsta³ z prawdziwego zdarzenia,<br />
dzia³aj¹cy pod muzealn¹ kuratel¹<br />
Kub Kolekcjonera.<br />
DZIÊKI NIM O CHRZANOWIE<br />
ZROBI£O SIÊ G£OŒNO<br />
Pomys³ byæ mo¿e mia³ swe Ÿród³o<br />
w g³oœnym kiedyœ filmie. Nie pomniejsza<br />
to jednak sukcesu, jakim sta³o<br />
siê wydanie kalendarza, w którym<br />
miesiêczne kalendaria ozdobi³y fotografie<br />
dwunastu chrzanowianek, na co<br />
dzieñ wykonuj¹cych ró¿ne profesje,<br />
przewa¿nie dalekie od wybiegów dla modelek.<br />
Chrzanowski kalendarz dostrzeg³y<br />
media ogólnopolskie (telewizja i prasa) i<br />
pozytywnie go wypromowa³y.<br />
Dobrze, ¿e w œlad za tym w<br />
Domu Urbañczyka zaciekawionym<br />
mieszkañcom naszego miasta pokazano<br />
wystawê Lejdis z Chrzanowa,<br />
zorganizowan¹ w b³yskawicznym czasie<br />
i stanowi¹c¹ „w³aœciw¹ odpowiedŸ na<br />
zapotrzebowanie spo³eczne”.<br />
Zaprezentowane zdjêcia w kalendarzu<br />
i na wystawie oraz projekt samego<br />
kalendarza s¹ autorstwa Marka Kowalskiego,<br />
w przygotowaniu technicznym<br />
zdjêæ pomaga³a mu ¿ona Magdalena.<br />
A sam pomys³ takiego przedsiêwziêcia<br />
i jego realizacja s¹ tak¿e dzie³em Ilony<br />
Dudek (stylizacja i ubrania dla modelek)<br />
oraz Aldony Stach (makija¿ / makeup).<br />
Ponadto stylizacjê fryzur modelek<br />
przygotowywa³a Olga Tomaszewska.<br />
Te bardzo efektownie prezentuj¹ce<br />
siê fotosy (zarówno w kalendarzu, jak<br />
i na wystawie) zawdziêczamy tak¿e<br />
tym chrzanowiankom, które tak bardzo<br />
udanie wcieli³y siê w role modelek, a<br />
s¹ nimi (w alfabetycznej kolejnoœci):<br />
Marzena Bêbenek, Katarzyna Janusz,<br />
Ewelina Kapcia, Wioletta Kasperkiewicz,<br />
Jolanta Kubiñska, Renata Mazgaj, Marlena<br />
Przyby³a, Anita Seremak, Joanna<br />
W¹troba, Agnieszka Wójcik, Olga Zakordoniec,<br />
Aleksandra Zmyœlona.<br />
Oryginalnym i sympatycznym<br />
pomys³em jest kalendarium, obejmuj¹ce<br />
okres miedzy jednym a drugim Dniem<br />
Kobiet (od marca 2009 do lutego 2010).<br />
Œwiêto to coraz bardziej wraca do ³ask<br />
Polaków, a piêkne s³owa wypowiedziane<br />
na jego temat przez samego papie¿a<br />
Benedykta XVI chyba ostatecznie po³o¿¹<br />
skuteczn¹ tamê, przed kojarzeniem „8<br />
Marca” z minion¹ epok¹.<br />
Pomys³em, który tak¿e zas³uguje na<br />
s³owa uznania by³o przeniesienie czêœci<br />
ekspozycji z wnêtrza Domu Urbañczyka<br />
na p³ot okalaj¹cy ogród wokó³ niego.<br />
Dziêki zdjêciom tam zawieszonym barwniej<br />
wygl¹da³ ten odcinek alei Henryka, no i bardzo<br />
wielu przechodniów mog³o przekonaæ<br />
siê, ¿e pomys³ z wydaniem chrzanowskiego<br />
kalendarza okaza³ siê bardzo udany.
MOKSIR<br />
„BEZ GRANIC” ROZSTRZYGNIÊTY<br />
Pomimo niesprzyjaj¹cej aury galeria<br />
„Na Piêtrze” chrzanowskiego MOK-<br />
SiR-u licznie zape³ni³a siê uczestnikami<br />
gali rozdania nagród w jubileuszowym<br />
X Ogólnopolskim Konkursie Poetyckim<br />
dla Dzieci i M³odzie¿y „Bez Granic”.<br />
Przyby³ych goœci powita³y Dominika<br />
Pater, Natalia G³owacz i El¿bieta Pater<br />
z zespo³u „Impresja” nastrojowymi<br />
piosenkami, wprowadzaj¹c goœci w<br />
nastrój refleksji i wyciszenia. Da³o siê<br />
jednak wyczuæ w powietrzu atmosferê<br />
lekkiego napiêcia, poniewa¿ wszyscy z<br />
niecierpliwoœci¹ oczekiwali na ujawnienie<br />
werdyktu jury. Ukrywan¹ tajemnicê<br />
oficjalnie zdradzi³ pomys³odawca konkursu,<br />
poeta, cz³onek jury i pracownik<br />
chrzanowskiego Domu Kultury - Antoni<br />
Dobrowolski. Wyczuwane wczeœniej<br />
napiêcie powoli mija³o. Uczestnicy<br />
uroczystoœci godnie zaakceptowali<br />
decyzjê jury, oczekuj¹c na wrêczenie<br />
nagród. Zanim to jednak nast¹pi³o Lucyna<br />
Szubel, znana chrzanowska poetka,<br />
autorka kilkunastu tomów poetyckich,<br />
cz³onkini jury, podzieli³a siê swoimi<br />
refleksjami dotycz¹cymi nagrodzonych<br />
wierszy, mówi¹c miêdzy innymi:<br />
„To ju¿ po raz dziesi¹ty mam<br />
przyjemnoœæ byæ jurork¹ w tym konkursie.<br />
Muszê przyznaæ, ¿e za ka¿dym razem<br />
czytanie nades³anych wierszy by³o<br />
dla mnie du¿ym wyzwaniem i wielk¹<br />
satysfakcj¹. Zawsze bowiem zdarza³y siê<br />
wiersze niezwyk³e, charakteryzuj¹ce siê<br />
spontanicznoœci¹, szczeroœci¹ i wielkim<br />
talentem ich autorów. To cieszy i napawa<br />
nadziej¹. Podobnie jest w tym roku.<br />
Odkryliœmy wiele poetyckich diamencików,<br />
które co prawda wymagaj¹ jeszcze<br />
drobnego szlifu, ale ju¿ zadziwiaj¹<br />
poprawnoœci¹ jêzykow¹, prowokuj¹c<br />
czytelnika do g³êbokiej refleksji nad sob¹<br />
i otaczaj¹cym go œwiatem. A¿ dziw, ¿e<br />
pisz¹ te s³owa tak m³odzi ludzie”.<br />
PóŸniej wrêczono dyplomy i nagrody.<br />
Wszyscy laureaci czytali nagrodzone<br />
wiersze, opowiadaj¹c równie¿ o sobie, o<br />
swoich poetyckich i ¿yciowych planach.<br />
Czêsto okazywa³o siê, ¿e poezja jest<br />
jedn¹ z wielu ich pasji, bêd¹c jednorazowym<br />
zapisem dramatycznych,<br />
niezwyk³ych prze¿yæ. Jednak wiêkszoœæ<br />
laureatów publicznie oœwiadczy³a, ¿e<br />
poetycka, twórcza ekspresja jest czymœ<br />
wa¿nym w ich ¿yciu. Na pocz¹tku pisali<br />
„do szuflady”, traktuj¹c ten akt jako<br />
rodzaj swoistej autoterapii. Wylewali<br />
wiêc na papier swoje lêki, obawy i<br />
niepowodzenia. Powoli jednak pisanie<br />
stawa³o siê dla nich czymœ wiêcej. Nie<br />
bardzo umieli powiedzieæ czym, ale byli<br />
pewni, ¿e zostanie z nimi na d³u¿ej,<br />
mo¿e na zawsze.<br />
Goœæ honorowy uroczystoœci, Aleksander<br />
Grzybowski – przewodnicz¹cy<br />
Chrzanowskiej Rady Kultury, w swoim<br />
wyst¹pieniu podkreœli³ wybitn¹ rolê<br />
kulturotwórcz¹ Konkursu, który ju¿ od<br />
dziesiêciu lat inspiruje m³odzie¿ szkoln¹,<br />
zachêcaj¹c ich do twórczej ekspresji, do<br />
doskonalenia swojego literackiego talentu<br />
oraz w konsekwencji do ujawnienia siê<br />
na szerszym, poetyckim forum. Aleksander<br />
Grzybowski gratuluj¹c laureatom<br />
konkursu, rodzicom i nauczycielom w<br />
imieniu w³adz miejskich, podziêkowa³<br />
jednoczeœnie animatorom konkursu:<br />
Lucynie Szubel i Antoniemu Dobrowolskiemu<br />
– wrêczaj¹c im z okazji jubileuszu<br />
grawerowane Listy Pochwalne.<br />
AD<br />
Jury w sk³adzie: Lucyna Szubel i<br />
Antoni Dobrowolski – poeci z Grupy<br />
Twórczej „Cumulus” dzia³aj¹cej w MOK-<br />
SiR w Chrzanowie, po przeanalizowaniu<br />
80 zestawów wierszy nades³anych na<br />
X Ogólnopolski Konkurs Poetycki dla<br />
Dzieci i M³odzie¿y, postanowi³o przyznaæ<br />
nastêpuj¹ce nagrody i wyró¿nienia:<br />
I kategoria – uczniowie szkó³ podstawowych<br />
NAGRODY<br />
I nagroda – Maria Szmidt z Kielc,<br />
II nagroda – Iwona Koz³owska z Kielc<br />
oraz III nagroda Aleksandra Lipecka<br />
z Kielc<br />
WYRÓ¯NIENIA<br />
- Sylwia Pomarañska z Chrzanowa,<br />
Zuzanna Nitek z Kielc i Wiktoria Gajewska<br />
z Koszalina<br />
II kategoria – uczniowie szkó³ gimnazjalnych<br />
NAGRODY<br />
I nagroda – Emilia Muszyñska z<br />
Chrzanowa, II nagroda – Szymon Florek<br />
z Chrzanowa<br />
II nagroda – Katarzyna Gawryœ z<br />
Chrzanowa i III nagroda – Dominika<br />
Hetzer z Torunia<br />
WYRÓZNIENIA<br />
-Sebastian Kozio³ z Chrzanowa<br />
III kategoria – uczniowie szkó³<br />
ponadgimnazjalnych<br />
NAGRODY<br />
I nagroda – Santana Przebindowska<br />
z Chrzanowa,I nagroda – Dominika<br />
Bierca z Trzebini,<br />
II nagroda – Emilia To³kaczew z<br />
Chrzanowa i III nagroda - Rita Winiarska<br />
z Chrzanowa<br />
WYRÓ¯NIENIA<br />
- Krzysztof Psuj z Trzebini i Klaudia<br />
Czardyban z Che³mka<br />
PREZENTACJA WIERSZY<br />
Mi³oœæ<br />
By³a sobie pewna dziewczynka<br />
która wziê³a siê znik¹d.<br />
By³a smutna,<br />
bo nikt jej nie kocha³.<br />
Wziê³a wiêc gumkê<br />
i wymaza³a<br />
swoje rysy ze œwiata<br />
na zawsze.<br />
Nie mo¿na ¿yæ<br />
bez mi³oœci<br />
Maria Szmidt z Kielc<br />
(I nagroda w I kategorii)<br />
* * *<br />
Up³ywa czas<br />
Mijaj¹ lata<br />
A ja wci¹¿ zakochana<br />
Nadchodzi dzieñ<br />
¯alu<br />
Têsknoty<br />
Idê na cmentarz<br />
Ustawiam znicze<br />
Wspominam-<br />
Byliœmy razem<br />
Emilia Muszyñska z Chrzanowa<br />
(I nagroda w II kategorii)<br />
Nie zapomnê<br />
Lekkie podmuchy wiatru<br />
muska³y delikatnie moje czo³o<br />
a ja patrzy³em na b³êkit morza<br />
które zdawa³o siê zwijaæ i kwiliæ<br />
a mo¿e to tylko mewy<br />
nie zapomnê<br />
gdy piasek oblepia³ moje stopy<br />
morze lekko je obmywa³o<br />
Szymon Florek z Chrzanowa<br />
(II nagroda w II kategorii)<br />
Ko³atanie<br />
Otwieram noc niemym krzykiem<br />
Patrzê spod zamkniêtych powiek<br />
Otula mnie mg³a przeplatana milionem<br />
spojrzeñ<br />
W morowej ciszy dopatrujê siê chwil<br />
ociekaj¹cych szczêœciem<br />
Irracjonalna rzeczywistoϾ<br />
S³owa, które nie zosta³y wypowiedziane<br />
A jednak czegoœ brakuje<br />
Szeptam niemo do ucha<br />
Czy ty jesteœ tym, który porwie moje<br />
serce?<br />
Katarzyna Gawryœ z Chrzanowa<br />
(II nagroda w II kategorii)<br />
19
20<br />
* * *<br />
mog³eœ nie kochaæ Izoldy tak mocno<br />
ona st¹pa³a na palcach<br />
przechodz¹c z dnia na dzieñ<br />
obok nas zdziwiona<br />
mog³eœ nie kochaæ Izoldy<br />
tak g³upio romantycznie<br />
tylko zwyczajnie<br />
codziennie<br />
nagotowaæ gar zupy<br />
i mieæ dzieci<br />
mog³eœ nie kochaæ Izoldy<br />
smutny Tristanie mi³oœci¹<br />
która dziœ nie istnieje<br />
skoñczy³ siê sezon<br />
na romantycznoϾ<br />
Dominika Hetzer z Torunia<br />
(III nagroda w II kategorii)<br />
* * *<br />
zamyka oczy z ca³ych swoich si³<br />
krwawe ³zy staczaj¹ siê po policzku<br />
jak bezw³adne piórka na wietrze<br />
pomyœla³, ¿e mo¿e wieczny sen<br />
pomo¿e<br />
piêkny i koj¹cy serce,<br />
ale znowu by³ zbyt krótki,<br />
by zd¹¿y³ poœniæ raz na zawsze<br />
Sebastian Kozio³ z Chrzanowa<br />
(wyró¿nienie w II kategorii)<br />
Przebranie<br />
Jego szafy pêkaj¹ w szwach<br />
od iloœci przebrañ<br />
na ka¿d¹ okazjê<br />
w nocy brudne od grzechów<br />
cia³o wrzuca do pralki<br />
I nawet nie nalewa<br />
p³ynu zmiêkczaj¹cego (serce)<br />
bo szkoda tych paru groszy<br />
sztuczne uœmiechy<br />
posegregowane le¿¹<br />
na nocnej pó³ce<br />
obok okularów<br />
¿eby nie zapomnia³<br />
w³o¿yæ ich wszystkich rano<br />
kot wyczyœci³ swoje jedyne<br />
futro i przeci¹gn¹³ siê<br />
zaostrzy³ pazury na pufie<br />
przysiad³ na miêkkim dywaniku<br />
i ¿a³oœnie miaukn¹³<br />
nad losem serca<br />
zatrzaœniêtego w pude³ku po butach<br />
które ktoœ wsun¹³ pod ³ó¿ko<br />
„BEZ GRANIC”<br />
MOKSIR<br />
na tym samym ³ó¿ku<br />
próbowa³ usn¹æ<br />
sam szkielet p³ytkiego cz³owieka<br />
Santana Przebindowska z Trzebini<br />
(I nagroda w III kategorii)<br />
Nadzieja<br />
tylko ja<br />
w pustym oknie<br />
obdrapanej kamienicy<br />
puste, szare<br />
ulice<br />
ciê¿kie<br />
krople deszczu<br />
ra¿¹ce<br />
œwiat³o latarni<br />
i s³oñce<br />
przeœwiecaj¹ce<br />
przez dziurkê od klucza<br />
Dominika Bierca z Trzebini<br />
(I nagroda w III kategorii)<br />
* * *<br />
¯ycie ucieka w b³yskach chwil<br />
£ap je ! – wo³aj¹, bo ju¿ nie wróci!<br />
Niech biegnie! Po co mam chwytaæ<br />
suche liœcie<br />
Opad³e z drzew uœmiechy, od dawna<br />
ju¿ martwe?<br />
Goñcie œmia³o za swoimi z³udzeniami<br />
Nie ogl¹dajcie siê, ja tutaj zostanê<br />
¯eby tañczyæ taniec æmy dooko³a<br />
p³omienia<br />
Wi¹zaæ oczy szczeln¹ opask¹ rezygnacji<br />
Bêdê malowaæ na œcianach przedziwne<br />
obrazy<br />
Wo³aæ ptaki do okna i wbijaæ w nie szpile<br />
I bêdê s³aæ niekoñcz¹ce siê listy smutnych<br />
wierszy<br />
Donik¹d<br />
Emilia Tołkaczew z Chrzanowa<br />
(II nagroda w III kategorii)<br />
JUBILEUSZ<br />
Rok 2009 przynosi 10-lecie Ogólnopolskiego<br />
Konkursu Poetyckiego dla<br />
Dzieci i M³odzie¿y pod has³em „Bez<br />
granic”. Przez te lata przep³ynê³y setki<br />
wierszy autorów ujawniaj¹cych siebie i<br />
pragn¹cych nawi¹zaæ dialog z kimœ drugim.<br />
Wiele strof urzek³o piêknem i g³êbi¹<br />
artystycznego wyrazu, zdumiewa³o<br />
wewnêtrznymi dramatami, budzi³o<br />
zainteresowanie trafnie postrzegan¹<br />
rzeczywistoœci¹, a niekiedy wyra¿anym<br />
buntem przeciw niej. Czêsto pojawia³y<br />
siê nuty ¿alu i goryczy z odczuwanej<br />
samotnoœci i nierozumienia doros³ych.<br />
Tegoroczny konkurs (2009)przyniós³<br />
podobne problemy m³odego pokolenia.<br />
Jedna z najm³odszych uczestniczek konkursu<br />
napisa³a wiersz o ma³ej dziewczynce,<br />
która wymaza³a gumk¹ swoje rysy z<br />
mapy œwiata, puentuj¹c: nie mo¿na ¿yæ,<br />
jeœli nikt nas nie kocha. G³êboko odczuwana<br />
samotnoϾ, nierozumienie, gorycz,<br />
¿al, to czêsto motywy wierszy, daj¹ce<br />
wiele do zastanowienia nad kondycj¹<br />
w³asnego ja w otaczaj¹cym nas œwiecie.<br />
Nie by³o w tegorocznych wierszach,<br />
co cieszy, odniesieñ obazoburczych i<br />
s³ownych wulgaryzmów. Kultura wyrazu<br />
swoich wierszy cieszy. Prostactwo i niechlujstwo<br />
do niczego nie prowadzi.<br />
Poezja ma prawo byæ wyra¿ana<br />
s³owem ponad uliczne s³owa, tak jak ma<br />
prawo byæ wiedz¹ ponad wiedzê.<br />
Dziêkujemy wszystkim uczestnikom<br />
konkursu, tym nagrodzonym i<br />
tym pozostaj¹cym w nie ujawnieniu<br />
zamkniêtych kopert z god³ami. Wszystkie<br />
wiersze s¹ wa¿ne, s¹ przygod¹ z<br />
piêknem jêzyka polskiego i stanowi¹<br />
autentyczny obraz m³odego pokolenia z<br />
jego lêkami i marzeniami oraz postrzegan¹<br />
rzeczywistoœci¹.<br />
Dziêkujemy i ¿yczymy m³odym adeptom<br />
pióra nieustannych poszukiwañ s³ów<br />
i obrazów poetyckich z nieod³¹cznym<br />
buntem i niezgod¹ na dysharmoniê bytu,<br />
ale i najczêstszego odczuwania zachwytu<br />
nad piêknem tego œwiata i ludzk¹ prawd¹<br />
– najwy¿szymi wartoœciami.<br />
Lucyna Szubel<br />
REGULAMIN KONKURSU PALM WIELKANOCNYCH<br />
RYNEK CHRZANOWSKI 05.04.2009 r.<br />
1. W konkursie oceniane bêd¹ palmy pod wzglêdem wielkoœci w kategoriach:<br />
- palmy ma³e (wysokoœæ do 1 m), palmy œrednie (wysokoœæ od 1 m do 3 m),<br />
palmy du¿e (wysokoœæ powy¿ej 3 m).<br />
2. Do wicia palm powinno siê u¿yæ naturalnych materia³ów takich jak: trzcina,<br />
Chojna turecka, borowina, bukszpan, cyprys, leszczyna. Palmê winno siê zdobiæ<br />
kwiatami z bibu³y.<br />
3. Palmy mog¹ byæ wykonane zbiorowo. Do prezentacji palmy typowany jest jeden<br />
z przedstawicieli grupy.<br />
4. Organizatorzy nie przewiduj¹ nagród zbiorowych.<br />
5. Prezentacja palm odbêdzie siê w Niedzielê Palmow¹ po Mszach œw. o godzinie<br />
11.30 w koœcio³ach œw. Miko³aja i Matki Bo¿ej Ró¿añcowej na Chrzanowskim Rynku<br />
o godzinie 12.50.
Tradycyjnie ju¿, w okresie ferii<br />
zimowych, Miejski Oœrodek Kultury,<br />
Sportu i Rekreacji w Chrzanowie<br />
zorganizowa³ zajêcia otwarte dla<br />
dzieci i m³odzie¿y.<br />
W codziennych zajêciach, od<br />
poniedzia³ku do pi¹tku w godz.10.00-<br />
14.00, przez dwa tygodnie, zaoferowano<br />
uczestnikom zró¿nicowan¹ formê zajêæ,<br />
miêdzy innymi: turnieje sprawnoœcioworekreacyjne,<br />
sportowe, kulturalne, wycieczki<br />
oraz kino zimowe.<br />
Do ulubionych zajêæ nale¿a³y<br />
niew¹tpliwie zajêcia sportowe. Turniej<br />
pi¹tek pi³karskich w hali sportowej<br />
zgromadzi³ 120 zawodników. Ponadto<br />
zorganizowano równie¿ turniej pi³ki<br />
siatkowej, turniej badmintona i rozgrywki<br />
w tenisa sto³owego. Celem zajêæ sportowych,<br />
obok rekreacji i zabawy , by³o uczenie<br />
postawy for play w trakcie sportowej<br />
rywalizacji. Ka¿de spotkanie uwieñczone<br />
by³o rozdaniem dyplomów i nagród dla<br />
zwyciêzców, a zmaganiom sportowym<br />
towarzyszy³a liczna grupa kibiców.<br />
Du¿¹ popularnoœci¹ cieszy³y siê<br />
wycieczki. Du¿ych prze¿yæ dostarczy³<br />
dzieciom kulig po duktach leœnych w<br />
Kroczymiechu, z pieczeniem kie³basek,<br />
tym bardziej, ¿e pogoda wyj¹tkowo<br />
dopisa³a, dosypuj¹c spore iloœci œniegu.<br />
Las swoim zimowym urokiem, otulony<br />
œwie¿utk¹ czap¹ œniegu, czarowa³ i<br />
zachwyca³. Nie mniejszych wra¿eñ<br />
dostarczy³a uczestnikom zimowiska<br />
wycieczka do Zabytkowej Kopalni Wêgla<br />
„Królowa Luiza” w Zabrzu. Najwiêksz¹<br />
atrakcj¹ by³ przejazd zabytkow¹ kolejk¹<br />
„Karlik”, pokaz pracy maszyn górniczych<br />
oraz zapoznanie siê z zasad¹ dzia³ania<br />
parowej maszyny wyci¹gowej.<br />
Przy sprzyjaj¹cej zimowej aurze zorganizowano<br />
konkurs z nagrodami, na ulepienie<br />
najciekawszego ba³wana – na chrzanowskim<br />
Rynku powsta³o kilkanaœcie<br />
wspania³ych zimowych rzeŸb.<br />
T r a d y c y j n i e , n a j w i ê k s z ¹<br />
popularnoœci¹ cieszy³o siê „Kino zimowe<br />
za z³otówkê”. We wtorki i czwartki na<br />
seansach o godzinie 10.00 wyœwietlane<br />
by³y filmy dla najm³odszych, natomiast o<br />
godzinie 12.00 grano filmy dla m³odzie¿y.<br />
Organizatorzy starali siê zaproponowaæ<br />
widzom bardzo atrakcyjny repertuar,<br />
za niewielk¹, symboliczn¹ odp³atnoœæ,<br />
co bezpoœrednio prze³o¿y³o siê na<br />
bardzo wysok¹ frekwencjê, bowiem<br />
8 zaproponowanych filmów obejrza³o<br />
2960 widzów.<br />
Liczn¹ grupê dzieci i m³odzie¿y<br />
skupi³a zabawa, koñcz¹ca ferie z chrzanowskim<br />
MOKSiR-em. Dzieci tañczy³y i<br />
uczestniczy³y w zabawnych konkursach<br />
z nagrodami organizowanych w hali<br />
widowiskowo-sportowej, prowadzonych<br />
przez kabaret „Rupert i Rico”.<br />
MOKSIR<br />
ZIMA 2009 Z MOKSiR<br />
Podczas wspólnej zabawy z kabaretem<br />
nie zabrak³o takich atrakcji jak malowanie<br />
twarzy, w³osów, fontanny baniek<br />
mydlanych. W trakcie tego spotkania<br />
uczestnicy zapoznali siê z zasadami<br />
bezpiecznego spêdzania wolnego czasu<br />
oraz z przepisami kodeksu ruchu drogowego.<br />
Informacje te przekaza³ przedstawiciel<br />
Powiatowej Komendy Policji w<br />
Chrzanowie, organizuj¹c na zakoñczenie<br />
Huczne obchody ostatniego<br />
tygodnia karnawa³u maj¹ staro¿ytny<br />
i pogañski rodowód. Ten czas szczególnej<br />
zabawy, radoœci i obfitoœci<br />
wywodzi siê z greckich Dionizji i<br />
rzymskich Saturnalii, kiedy to cieszono<br />
siê z koñca zimy i nadejœcia<br />
pierwszych wiosennych dni.<br />
Karnawa³ to okres od œwiêta Trzech<br />
Króli do wtorku „diabelskiego”, czyli<br />
„kusego” przed œrod¹ popielcow¹<br />
poprzedzaj¹cy Wielki Post. Wed³ug<br />
Zygmunta Glogera, polskiego etnografa,<br />
s³owo „karnawa³” pochodzi od<br />
w³oskiego „carne vale”, czyli „miêso<br />
¿egnaj”. St¹d powsta³a polska nazwa<br />
karnawa³u:” „miêsopust” lub „zapusty”,<br />
które „s¹ od wieków por¹ wszelkiego<br />
rodzaju zabaw, widowisk, maszkar, uczt<br />
i pustoty. Gody ( czyli Bo¿e Narodzenie)<br />
i Nowy Rok da³y powody do weso³oœci<br />
religijnej, a ³akomy ¿o³¹dek ludzki w<br />
przewidywaniu d³ugiego postu wymyœli³<br />
t³uste uczty i huczne „pohulanki”.<br />
Karnawa³ w wydaniu polskim i<br />
zwi¹zane z nim zwyczaje pochodz¹ z<br />
pocz¹tku XVII w.. By³ to czas polowañ,<br />
tañców i hucznych zabaw. Niezale¿nie<br />
od zasobnoœci, jadano t³usto i têgo<br />
popijano. Do ulubionych staropolskich<br />
rozrywek karnawa³owych nale¿a³y<br />
kuligi, prowadzone przez wodzirejów,<br />
odbywaj¹ce siê przy blasku pochodni,<br />
muzyce i dŸwiêku janczarów. Najhuczniej<br />
i najweselej jednak obchodzono<br />
ostatni tydzieñ karnawa³u, który<br />
rozpoczyna³ siê od t³ustego czwartku,<br />
zwanego zapuœnym lub combrowym.<br />
Dzieñ zapustowy w tradycji staropolskiej<br />
by³ czasem g³ównie kobiecych<br />
uczt i hulanek. Legenda g³osi, ¿e t³usty<br />
czwartek radoœnie obchodzi³y przede<br />
wszystkim krakowskie przekupki. Podobno<br />
w XVII w. tego w³aœnie dnia zmar³<br />
z³y rajca Comber, a przekupki urz¹dzi³y<br />
wtedy wielkie przyjêcie (tzw. combra),<br />
na które usma¿y³y góry p¹czków. P¹czki<br />
jako symbol t³ustego czwartku, znane<br />
by³y niegdyœ tylko w Polsce centralnej.<br />
tematyczny konkurs z nagrodami.<br />
MOKSiR w Chrzanowie, wraz z<br />
Powiatowym M³odzie¿owym Domem<br />
Kultury w Trzebini, by³ organizatorem<br />
„Zimowych warsztatów artystycznych”<br />
w Murzasichlu (15.02-21.02.2009)<br />
ko³o Poronina. W zajêciach tych wziêli<br />
udzia³ cz³onkowie grup artystycznych<br />
dzia³aj¹cych w MOKSiR.<br />
AD<br />
ZAPUŒNY CZWARTEK<br />
W Ma³opolsce wypiekano faworki, a na<br />
Podlasiu baba³uchy ( pszenne bu³eczki<br />
oblewane roztopion¹ s³onin¹ ze skwarkami).<br />
Do tej staro¿ytnej tradycji od<br />
kilkunastu lat nawi¹zuj¹ organizatorzy<br />
Chrzanowskich ostatków, którymi<br />
tradycyjnie s¹ chrzanowski MOKSiR<br />
i Chrzanowskie Stowarzyszenie Folklorystyczne.<br />
W tym roku ostatki by³y<br />
podzielone na dwie czêœci. Najpierw na<br />
sali teatralnej odby³ siê „Karnawa³owy<br />
wieczór kabaretowy” podczas którego<br />
wyst¹pi³y: zespó³ z Nowej Góry z<br />
programem „Babski comber”, kapela<br />
góralska Antoniego Gluzy ze Szczyrku,<br />
oraz kabaret „Truteñ” z Podhala. Licznie<br />
zgromadzona publicznoϾ gromkimi brawami<br />
dziêkowa³a wykonawcom za du¿e<br />
dawki góralskiego humoru oraz skoczn¹<br />
muzykê z okolic podbeskidzia.<br />
PóŸniej w sali marmurowej odby³<br />
siê bal karnawa³owy na 200 osób. By³o<br />
hucznie, weso³o, tanecznie i p¹czkowo.<br />
Od jad³a ugina³y siê sto³y. Wszystkie<br />
potrawy przygotowane zosta³y przez<br />
uczestników zabawy – kluby seniorów<br />
i Chrzanowskie Stowarzyszenie<br />
Folklorystyczne. Do tañca przygrywa³a<br />
kapela góralska Antoniego Gluzy. Nie<br />
brakowa³o licznych konkursów i zabaw<br />
z nagrodami. Najbardziej podoba³y siê<br />
konkursy tañca i konkursy na najlepszy<br />
humor. Podczas balu wyst¹pi³y równie¿<br />
karnawa³owi przebierañcy z Balina,<br />
P³azy, Byczyny i Luszowic.<br />
Miêsopustny (t³usty) czwartek<br />
w chrzanowskim MOKSiR-ze dawa³<br />
pocz¹tek ostatnim trzem dniom<br />
karnawa³u- zwanym „t³ustym tygodniem”.<br />
Na zabawê pozosta³y jeszcze:<br />
smalcowa (zapustna) niedziela, ostatkowy<br />
(b³êkitny) poniedzia³ek i ostatni (zapustny)<br />
wtorek, zwany te¿ „diabelskim”<br />
lub „kusym”, kiedy to na weso³o koñczy³<br />
siê miêsopust. Potem wiernych czeka³<br />
czterdziestodniowy Wielki Post, któremu<br />
pocz¹tek dawa³a œroda popielcowa.<br />
Antoni Dobrowolski<br />
21
Pierwszy kwarta³ tego roku<br />
obfitowa³ w ciekawe, poetyckie spotkania,<br />
zorganizowane przez Grupê<br />
Twórcz¹ „Cumulus”, dzia³aj¹c¹ w<br />
MOKSiR w Chrzanowie.<br />
Cykl spotkañ rozpocz¹³ autorski wieczór<br />
Wac³awa P³onki z Alwerni, który specjalizuje<br />
siê w wierszach dla dzieci oraz w<br />
utworach satyrycznych: fraszkach, limerykach<br />
i epigramatach. Ponadto Pan Wac³aw<br />
jest budowlañcem z wykszta³cenia, a tak¿e<br />
instruktorem tañca towarzyskiego oraz<br />
aktorem Teatru Ludowego „Tradycja” w<br />
Okleœnej. Anga¿uje siê równie¿ od lat w<br />
sprawy spo³eczne swojej miejscowoœci<br />
jako radny. Swoj¹ twórczoœæ literack¹<br />
wiele razy prezentowa³ ju¿ w Chrzanowie,<br />
Libi¹¿u czy Alwerni. Wielokrotnie<br />
by³ nagradzany i wyró¿niany w wielu<br />
ogólnopolskich konkursach literackich.<br />
W konkursie Recytatorsko-Wokalnym w<br />
Oœwiêcimiu „Amor”, a¿ czterokrotnie by³<br />
laureatem. Natomiast w konkursie „Z³otej<br />
szpilki” w Libi¹¿u piêæ razy zdobywa³<br />
pierwsze miejsce.<br />
Tym razem okazj¹ do poetyckiego<br />
spotkania z poet¹ z malowniczej Alwerni<br />
by³o wydanie debiutanckiego tomiku<br />
jego wierszy i zagadek dla dzieci „Stara<br />
¿aba”. Publikacja ta stanowi bardzo<br />
ciekaw¹ propozycjê do pracy z dzieæmi,<br />
bowiem obok wierszy zawiera zagadki,<br />
które s¹ zapytaniem skierowanym do<br />
ma³ego odbiorcy, np.: „grzecznym byæ<br />
w przedszkolu Grzeœ siê bardzo stara, bo<br />
jak narozrabia to spotka go ...”<br />
-„Prowadz¹c zajêcia taneczne<br />
z ma³ymi dzieæmi, mia³em okazjê<br />
przekonaæ siê, jak wa¿n¹ i przydatn¹<br />
spraw¹ jest zastosowanie utworów<br />
literatury dzieciêcej w procesie nauczania.<br />
Pocz¹tkowo korzysta³em z<br />
podrêczników metodycznych czy zbiorów<br />
zagadek. Z czasem sam zacz¹³em<br />
pisaæ zabawne wierszyki i zagadki. I tak<br />
z lekcji na lekcjê przybywa³o utworów,<br />
a¿ w koñcu starczy³o ich na ten niniejszy,<br />
debiutancki tomik” – powiedzia³ m.in.<br />
podczas spotkania Pan Wac³aw.<br />
Ernestyna Lewandowska chocia¿,<br />
jak o sobie mówi, drogê ¿ycia pokonuje<br />
w biegu, ³api¹c oddech przy spokojnej<br />
rozmowie – znalaz³a czas, by licznie<br />
zebranym mi³oœnikom poezji w galerii<br />
„Na Styku”, w pi¹tkowe popo³udnie<br />
16 stycznia, zaprezentowaæ najnowsze<br />
swoje wiersze. Pasj¹ Pani Ernestyny jest<br />
bowiem, obok florystyki i „naprawiania<br />
potarganych sukienek i zrozpaczonych<br />
tkanin”- poezja. Ponadto czuje siê<br />
terapeutk¹ zapomnianych ksi¹¿ek i<br />
dobrych wspomnieñ. Co prawda szko³a<br />
przygotowa³a j¹ do zawodu bibliotekarza,<br />
ale ¿ycie nauczy³o szeregu innych<br />
umiejêtnoœci. Spaceruj¹c po œcie¿kach<br />
literackich, pozostawi³a swoje œlady<br />
22<br />
MOKSIR<br />
Spotkania w „CUMULUSIE”<br />
w ró¿nych antologiach. By³y to zbiory<br />
wierszy poetów chrzanowskich oraz<br />
poezji religijnej. Jest laureatk¹ licznych<br />
ogólnopolskich konkursów poetyckich.<br />
W konkursie Poetyckim „O Herb Grodu<br />
Miasta Chrzanowa” dwukrotnie zdobywa<br />
wyró¿nienie w 2000 r. i 2005r. oraz<br />
nagrodê specjaln¹ w 2004 r.. Natomiast<br />
w konkursie zorganizowanym z okazji<br />
Dni Papieskich w Chrzanowie w 2003<br />
roku przyniós³ jej II miejsce w kategorii<br />
prozy i I miejsce w kategorii poezji Od<br />
1999 roku czynnie zwi¹zana z Grup¹<br />
Poetyck¹ „Cumulus”. W jednym z wierszy<br />
tak pisze o sobie: „ Mieszkam pod<br />
dachem z b³êkitu, dzielê chleb z piekarni<br />
Pana, po porannej modlitwie zbieram<br />
si³y do otwarcia drzwi codziennoœci,<br />
dziesiêcioma palcami rysujê œlad istnienia<br />
na cierpliwej ziemi, wykorzystujê<br />
czas przed zapadniêciem ciszy.<br />
Kolejne spotkanie poetyckie pt.:<br />
„Kolorowe porywy” (galeria „Na Styku”,<br />
20 luty) poœwiecone by³o twórczoœci<br />
Bogus³awa Zakordoñca, który podobnie<br />
jak Wac³aw P³onka, pisze fraszki – ale ju¿<br />
zdecydowanie adresuje je wy³¹cznie do<br />
starszego odbiorcy. W swojej twórczoœci<br />
nie stroni równie¿ od aforyzmów, w<br />
których zawiera, czêsto swoje gorzkie i<br />
cyniczne uwagi, o ludzkich przywarach.<br />
Z jednego z aforyzmu, pochodz¹cego ze<br />
zbioru „Pleœniawki mózgowe”, dowiadujemy<br />
siê, ¿e „sztuka jest nieœmiertelna,<br />
co nie oznacza, ¿e artysta jest Bogiem”.<br />
W innym aforyŸmie, ze zbioru „Bulgoty<br />
mózgowe”, autor stwierdza, ¿e „nawet z<br />
nadwag¹ mo¿na mieæ lekkie obyczaje”.<br />
Fraszki natomiast przesycone s¹ erotyzmem<br />
na pograniczu pornografii. Wszystkie<br />
jednak napisane s¹ ze smakiem i z wrodzonym<br />
poczuciem humoru. We fraszce,<br />
pochodz¹cej ze zbioru „Wargoœcisk czyli<br />
imiennik ¿eñski”, tak pisze o Konstancji: „<br />
warto korzystaæ z us³ug Konstancji bo jej<br />
szczegó³y s¹ na gwarancji”.<br />
Bogus³aw Zakordoniec debiutowa³<br />
w 1977 roku na ³amach „¯ycia Literackiego”<br />
zbiorem fraszek. By³<br />
wspó³za³o¿ycielem Grupy Twórczej<br />
„Cumulus” oraz wspó³organizatorem<br />
Ogólnopolskiego Konkursu Poetyckiego<br />
„O Herb Grodu Miasta Chrzanowa”.<br />
W pocz¹tkowych latach istnienia „Cumulusa”<br />
piastowa³ funkcje prezesa.<br />
Potem by³a d³uga przerwa w pisaniu<br />
fraszek, poniewa¿ zaj¹³ siê intensywnie<br />
prac¹ zawodow¹. W swoim ¿yciorysie<br />
odnotowuje równie¿ d³u¿szy pobyt<br />
we W³oszech, gdzie poprosi³ o azyl<br />
polityczny, z powodu swoich antykomunistycznych<br />
satyr, publikowanych<br />
w czasopismach podziemnych. Obecnie<br />
powróci³ do pisania, bêd¹c ju¿ na<br />
zas³u¿onej emeryturze.<br />
Antoni Dobrowolski<br />
Albertiana<br />
Do fina³u Ogólnopolskiego Festiwalu<br />
Twórczoœci Teatralno-Muzycznej<br />
Osób Niepe³nosprawnych Umys³owo<br />
„Albertiana 2009” zakwalifikowa³y siê<br />
trzy grupy teatralne, bior¹ce udzia³<br />
w chrzanowskich eliminacjach: dwa<br />
zespo³y WTZ Radwanowice i WTZ<br />
Dominikowice Kobylanka oraz solista<br />
Grzegorz Giermek z WTZ Konary.<br />
„Kiedy coœ siê wydarzy jeden raz, to<br />
przypadek. Kiedy trzy razy, to regu³a, piêæ<br />
- zasada, a jeœli dziesiêæ razy, tradycja.<br />
My tej tradycji jesteœmy bardzo blisko.<br />
Ogólnopolski Festiwal Twórczoœci Teatralno-Muzycznej<br />
„Albertiana 2009” odbywa<br />
siê przecie¿ po raz dziewi¹ty. ¯yczê<br />
wiêc sobie i wam, by to przedsiêwziêcie<br />
znalaz³o sw¹ kontynuacjê w przysz³oœci”<br />
– winszowa³ Janusz Szczêœniak, Starosta<br />
Chrzanowski, setkom osób zgromadzonych<br />
w MOKiR, gdzie 11 lutego<br />
odbywa³y siê wojewódzkie eliminacje<br />
do fina³u festiwalu twórczoœci osób<br />
niepe³nosprawnych umys³owo. Ten etap,<br />
poprzedzi³y eliminacje wstêpne, przeprowadzone<br />
na podstawie nades³anych kaset<br />
VHS i DVD. Ks. Tadeusz Isakowicz-Zaleski,<br />
pomys³odawca Ogólnopolskiego<br />
Festiwalu Twórczoœci Teatralno-Muzycznej<br />
„Albertiana 2009”, przygl¹da³ siê<br />
chrzanowskim eliminacjom do fina³u.<br />
Ksi¹dz Tadeusz jest jednoczeœnie jednym<br />
z za³o¿ycieli Fundacji im. Brata Alberta i<br />
przewodnikiem duchowym uczestników<br />
Warsztatów Terapii Zajêciowej w Radwanowicach.<br />
Obok jego podopiecznych na<br />
scenie Miejskiego Oœrodka Kultury Sportu<br />
i Rekreacji w Chrzanowie zaprezentowa³o<br />
siê 8 zespo³ów i trzech solistów, w tym<br />
tak¿e z powiatu chrzanowskiego: solista<br />
Pawe³ Cieciak z WTZ w Libi¹¿u i zespó³<br />
„Pere³ki” z WTZ w Chrzanowie – który<br />
reprezentowa³ gospodarzy imprezy.<br />
„Pere³ki”, którymi opiekuje siê Iwona<br />
Porz¹dnicka, zaprezentowa³y widzom<br />
piêknie i dostojnie wykonanego Poloneza.<br />
By³ to ostatni akord prezentacji konkursowych.<br />
Potem by³a przerwa i d³ugie obrady<br />
jury, z uwagi na niezwykle wyrównany<br />
poziom artystyczny Przegl¹du.<br />
Jury Festiwalu w sk³adzie: Magdalena<br />
Radwan (Starostwo powiatowe),<br />
Ma³gorzata Cho³ownia (LCK w Libi¹¿u),<br />
Jolanta Tobo³a i Angelika Kusak (Fundacja<br />
„Mimo wszystko” Anny Dymnej)<br />
oraz Aneta Leœniakiewicz (MOKSiR w<br />
Chrzanowie) - do fina³u zakwalifikowa³o<br />
trzy grupy teatralne. Pierwsze i drugie<br />
miejsce zajê³y WTZ w Radwanowicach,<br />
trzecie zespó³ „W³óczykije” z WTZ<br />
Dominikowice - Kobylanka. Wœród<br />
solistów zwyciê¿y³ Grzegorz Giermek<br />
z WTZ Konary Zielona. Fina³ festiwalu<br />
odby³ siê 9 marca w Teatrze im. Juliusza<br />
S³owackiego w Krakowie.
Pamiêtajcie o ogrodach , przecie¿<br />
stamt¹d przyszliœcie… piêknie pisa³<br />
Jonasz Kofta. W s³owie ogrody zawar³<br />
wszystko to co dotyczy naszej sfery duchowej<br />
, a mo¿e to co dotyczyæ powinno.<br />
Poetycki utwór o ogrodach zna wielu z<br />
nas, poniewa¿ jest on utworem przewodnim<br />
odbywaj¹cego siê corocznie festiwalu<br />
piosenki aktorskiej. Za czym têskni³ Kofta<br />
w strofach wiersza? … za spokojem,<br />
cisz¹, wytchnieniem, za urokiem jaki niesie<br />
za sob¹ kontakt z przyrod¹. Naturalna<br />
wiêŸ cz³owieka z natur¹… odnajdywania<br />
naszych korzeni…<br />
i zarazem szczêœcia.<br />
Tak te¿ bêdzie w tym roku w naszej<br />
Bibliotece. Wszystkim spotkaniom<br />
bibliotecznym, formom i organizacji<br />
dzia³alnoœci kulturalnej patronowaæ<br />
bêdzie has³o OGRODY…Co siê za tym<br />
kryje? – ju¿ wyjaœniam…<br />
Co roku staramy siê wybieraæ has³o<br />
przewodnie, które przyœwieca potem<br />
wszystkim spotkaniom. Przy³¹czamy<br />
siê do inicjatyw Stowarzyszenia Bibliotekarzy<br />
Polskich, którzy ka¿dy rok i ka¿dy<br />
coroczny Tydzieñ Bibliotek „okraszaj¹”<br />
mottem przewodnim. W roku ubieg³ym<br />
towarzyszy³o nam has³o – Biblioteka<br />
miejscem spotkañ, w tym roku Tydzieñ<br />
Bibliotek (8-15maja) brzmieæ bêdzie<br />
dumnie – Biblioteka to plus. Has³o,<br />
które kryje wszystko to co najlepsze…<br />
uzmys³awia przecie¿ wartoœæ ksi¹¿nic.<br />
Do maja jeszcze trochê czasu, ale my<br />
Bibliotekarze ju¿ dawno wiemy , ¿e<br />
Biblioteka to plus. Ten „Plus” w 2009<br />
r. postanowiliœmy po³¹czyæ z z drugim<br />
s³owem, które kryje w sobie „morze”<br />
piêknych wyobra¿eñ – OGRÓD LITE-<br />
RACKI…i tak zapraszaæ wszystkich<br />
bêdziemy:<br />
w miesi¹cach luty - kwiecieñ do<br />
OGRODU NIEPLEWIONEGO<br />
w miesi¹cach maj - czerwiec do<br />
OGRODU TAJEMNICZEGO<br />
w miesi¹cach wrzesieñ - paŸdziernik<br />
do OGRODU SENTYMENTALNEGO<br />
w miesi¹cach listopad - grudzieñ do<br />
OGRODU ZDROWIA<br />
Nasz OGRÓD LITERACKI - to pewnego<br />
rodzaju metafora - has³o dla ciekawych<br />
i oryginalnych aran¿acji imprez we<br />
wszystkich filiach bibliotecznych, ale te¿<br />
dos³owny ogród letni znajduj¹cy siê przy<br />
wejœciu do Klubu Literackiego, przy Al.<br />
Henryka 30.Tam bowiem w miesi¹cach<br />
letnich bêdziemy czytaæ, toczyæ siê bêd¹<br />
rozmowy o literaturze, s³uchaæ bêdziemy<br />
muzyki i prezentowaæ bêdziemy rozmaite<br />
formy promocji ksi¹¿ki ze wszystkich<br />
BIBLIOTEKA<br />
Noty Biblio-Redaktora<br />
dziedzin wiedzy.<br />
Nasz¹ ide¹ jest ukazanie ró¿nych,<br />
twórczych form spotkañ, których wspólnym<br />
mianownikiem jest – OGRÓD LITE-<br />
RACKI. Wbrew ró¿nym statystykom i opiniom<br />
o trudnej sytuacji ksi¹¿ki i literatury,<br />
próbujemy udowadniaæ i uzmys³awiaæ,<br />
¿e dopóty bêdzie istnia³o literackie s³owo<br />
Projekt Spotkania 2008 – dla nas<br />
wystawcy - stanowi³ od pocz¹tku mo¿na<br />
by rzec preludium do rozpoczêtego w<br />
lutym cyklu spotkañ w chrzanowskiej<br />
Bibliotece pod nazw¹ Ogród Literacki,<br />
który to zawiera w 4 has³ach bogactwo<br />
form i treœci dos³ownie i w przenoœni…a<br />
rozpoczêliœmy od Ogrodu Nieplewionego<br />
– coœ co nieznane, dopiero odkryte…a<br />
warto aby pokazaæ go œwiatu…<br />
Dlatego przed nami kilka wystaw w<br />
ramach projektu...bo przecie¿ obrazowi<br />
blisko do literatury, a literatura to nic<br />
innego jak obraz…<br />
Z autorem i pomys³odawc¹ Projektu<br />
Karolem Mroziewskim na przestrzeni<br />
ostatnich kilku lat spotykaliœmy siê kilkakrotnie<br />
i wspó³praca ta za ka¿dym razem<br />
by³a dla nas niek³aman¹ przyjemnoœci¹<br />
ze wzglêdu na twórczy materia³ jak i<br />
osobowoœæ fotografa…Trzy kolejne<br />
wystawy. Rozpoczêliœmy od Rumuni, w<br />
marcu kolej na Pragê , potem przyjdzie<br />
czas na Ukrainê – wszêdzie jakieœ miejsca,<br />
jacyœ ludzie – uchwycenie chwili.<br />
Partneruj¹ nam w tym projekcie :<br />
Powiatowy M³odzie¿owy Dom Kultury<br />
w Trzebini oraz Fotoklub. Trzebiñska<br />
Kinematografia.<br />
Na otwarciu wystawy RUMUNIA,<br />
zjawi³o siê w pi¹tkowy, styczniowy<br />
wieczór 23.01 w Mini-Galerii, przy<br />
Al. Henryka 30 bardzo wiele osób. W<br />
katalogu wystawy pisaliœmy…Dzisiaj<br />
przed Pañstwem Rumunia w fotografii<br />
– odkryte przez Pana Karola miejsca,<br />
ludzie – bieda i prostota ¿ycia miesza siê<br />
z bogactwem form i treœci – wystarczy³o<br />
popatrzeæ i nadaæ pewien kszta³t...<br />
Stanis³aw Witkiewicz powiedzia³ :<br />
Gdzie cz³owiek – tam sztuka - i trudno<br />
siê z tym nie zgodziæ. Wartoœciowanie<br />
i ocenianie jest rzecz¹ ludzk¹, jednak<br />
talent, charyzma , wyczucie smaku i<br />
oryginalnoœci nie koniecznie w rzeczach<br />
piêknych dane jest wybranym.<br />
pisane i mówione dopóki nie wygaœnie<br />
w cz³owieku ta szczególna wra¿liwoœæ...<br />
mo¿e po prostu dodamy kolejny PLUS<br />
(+) – ku pokrzepieniu serc…<br />
Olga Nowicka<br />
MBP Chrzanów, Dzia³ Informacji<br />
Bibliograficznej, Regionalnej i<br />
Promocji Biblioteki, Klub Literacki<br />
Ruszy³<br />
projekt Spotkania 2008…<br />
Niew¹tpliwie mo¿emy to odnieœæ do<br />
autora wystawy i wspó³gospodarza<br />
spotkania w Bibliotece Pana Karola<br />
Mroziewskiego. Wernisa¿ odby³ siê<br />
w dwóch miejscach: rozpoczêliœmy<br />
zwiedzanie wystawy w Mini-Galerii,<br />
potem zaprosiliœmy goœci do Klubu<br />
Literackiego, gdzie kontynuowaliœmy<br />
zwiedzanie wystawy. Tam kolorowe<br />
fotografie rzeŸb ze s³omy rumuñskiego<br />
rzeŸbiarza Erno C. Bartha. Przestrzeñ<br />
muzyczn¹ w Klubie wype³ni³y znakomite<br />
g³osy solistów na co dzieñ<br />
uczestnicz¹cych na zajêcia muzyczne<br />
w Powiatowym M³odzie¿owym Dom<br />
Kultury w Trzebini.<br />
Patrzê na fotografie i od razu<br />
kojarzê z tekstem literackim „W tych<br />
przestworach coœ siê sta³o…mg³a o cud<br />
siê dopomina. Z tamtej strony œwiata…”<br />
– pisa³ Boles³aw Leœmian (w: Ogród<br />
Pana B³aszczyñskiego).<br />
Na wernisa¿u ugoœcimy Pañstwa<br />
dziêki Sponsorom spotkania:<br />
Jackowi Pabisowi<br />
– Hurtownia „Elimex” w M³oszowej<br />
Jolancie i Henrykowi Kozyra<br />
– Hurtownia „Koko” w Dulowej<br />
Leszkowi Siwkowi<br />
– Piekarnia w Trzebini<br />
Romanowi Ficnerowi<br />
– Delikatesy „Euro” w M³oszowej<br />
Krzysztofowi Kuczakowi<br />
- Firma DanCake – Polonia Sp. Z<br />
o.o. w Chrzanowie<br />
...którym sk³adamy gor¹ce<br />
podziêkowania.<br />
RUMUNIA Wystawa czynna 23.01<br />
– 12.03.2009<br />
PRAGA Wystawa czynna 18.03-<br />
25.04.2009<br />
Wernisa¿ wystawy RUMUNIA odby³<br />
siê 23.01.2009<br />
Wernisa¿ wystawy PRAGA odbêdzie<br />
siê 24.03.2009<br />
MBP Chrzanów, Mini-Galeria/ Klub<br />
Literacki, Al. Henryka 30<br />
23
Podobno zapanowa³a epoka<br />
ogólników, która nie „babrze siê” w<br />
dociekliwych analizach czy interpretacjach<br />
– przeczyta³am w pewnym<br />
artykule. Zaczê³am siê zastanawiaæ, czy<br />
rzeczywiœcie tak jest? Poniewa¿ artyku³<br />
by³ szczególnie „brutalny” – pomyœla³am<br />
czy s³uszne by³o takie „okrutne” potraktowanie<br />
tematu (a sz³o oczywiœcie o<br />
literaturê, g³ównie rozmowy o literaturze,<br />
niewa¿ne gdzie – w pracy, w szkole,<br />
u znajomych, na egzaminie…<br />
A Dyskusyjny Klub Ksi¹¿ki dzia³a i<br />
ma siê dobrze podobno w ca³ej Polsce,<br />
równie¿ u nas… w Chrzanowie co<br />
miesi¹c (ostatni czwartek miesi¹ca) dalej<br />
siê spotykamy, ka¿da dyskusja podnosi<br />
temperaturê, w dyspucie zcieraj¹<br />
siê ludzie z pasj¹ literack¹ i dobr¹ wol¹<br />
do rozmów w³aœnie tych literackich.<br />
Podobnie jest na cyklicznych czwartkowych<br />
spotkaniach (pierwszy czwartek<br />
miesi¹ca) filozoficznych. Filozofia Dla<br />
Nie-Filozofów równie¿ ma siê dobrze.<br />
Zarówno w jednym jak i w drugim<br />
przypadku grono klubowiczów siê<br />
24<br />
BIBLIOTEKA<br />
Dyskusje…ale jakie?<br />
powiêksza, nie jest wiêc z nami chyba<br />
a¿ tak Ÿle… Literackie i filozoficzne<br />
„starcia”, za ka¿dym razem wzbogacaj¹<br />
nas o coœ, co trudno czasami wyraziæ.<br />
Od¿ywa si³a s³owa, oratorstwo, wzburza<br />
siê literacki ferment, rodzi siê ciêta riposta,<br />
dyskurs trwa…Po spotkaniu mamy<br />
poczucie, ze wieczór spêdziliœmy …jakie<br />
s³owo by³oby tutaj na miejscu? – m¹drze<br />
– tak zdecydowanie - m¹drze. Czy to nie<br />
wystarczy, szczególnie w dzisiejszych<br />
czasach?<br />
O.N.<br />
DKK – Dyskusyjny Klub Ksi¹¿ki:<br />
29.01.2009 A. Rotkiewicz, Dla mnie<br />
to samo, 26.02.2009 I. Allenie, Dom<br />
duchów, 26.03.2009 R. Kapuœciñski,<br />
Imperium<br />
MBP Chrzanów, Klub Literacki,<br />
Al. Henryka 30<br />
Filozofa Dla Nie Filozofów :<br />
8.01.2009 Moralnoœæ a w³adza,<br />
5.02.2009 Mi³oœæ jako sztuka, 5.03.2009<br />
Moralnoœæ…prawda czy fa³sz/<br />
MBP Chrzanów, Klub Literacki,<br />
Al. Henryka 30<br />
Kolêdy i pastora³ki<br />
Kolêdy i Pastora³ki - taki tytu³<br />
nosi³o nasze kolejne spotkanie jeszcze<br />
w œwi¹tecznej atmosferze...W styczniu<br />
Biblioteka wspólnie kolêdowa³a z<br />
Uniwersytetem Trzeciego Wieku oraz<br />
Pañstwow¹ Szko³a Muzyczn¹ I st. im.<br />
Janiny Garœci w Chrzanowie.<br />
Od kilku lat spotykamy siê na wspólnym<br />
kolêdowaniu, rok temu kameralnie<br />
w Klubie Literackim, tym razem - iœcie<br />
koncertowo w du¿ej sali. T³umnie przybyli<br />
na spotkanie wszyscy Ci, którzy jeszcze<br />
¿yj¹ atmosfer¹ Œwi¹t Bo¿ego Narodzenia<br />
i dla których œpiewanie kolêd i pastora³ek<br />
stanowi t¹ czêœæ naszej polskiej tradycji,<br />
której pozostaj¹ nadal wierni.<br />
A rozpoczêliœmy tradycyjnie...<br />
Usiedliœmy wokó³ œwi¹tecznego<br />
sto³u, przy blasku œwiec i choinki i<br />
z³o¿yliœmy sobie ¿yczenia na Nowy<br />
Rok. Zanim rozbrzmia³a pierwsza kolêda<br />
przeczytaliœmy wiersz Jana Kasprowicza<br />
„Przy wigilijnym stole”, zapachnia³o<br />
choink¹, a w tle us³yszeliœmy dŸwiêk<br />
polskiej kolêdy.<br />
Czas przyszed³ na koncert Szko³y<br />
Muzycznej, na skrzypcach, akordeonie,<br />
tr¹bce i fortepianie muzycznie kolêdowali<br />
uczniowie, cudownie zaœpiewa³ równie¿<br />
chór najpierw równie¿ ze Szko³y Muzycznej<br />
a w kolejnoœci chór akademicki Uniwersytetu<br />
Trzeciego S³uchaliœmy historii<br />
kolêd i pastora³ek, ciekawostek i literackich<br />
fragmentów dotycz¹cych œwi¹t a na<br />
koniec juz wspólnie kolêdowaliœmy przy<br />
akompaniamencie Pani Haliny Pstruchy<br />
i Zdzis³awa Muchy. Nie zawiedli nasi<br />
przyjaciele, którzy przy³¹czyli siê do<br />
kolêdowania i jak zawsze uprzyjemnili<br />
spotkanie swoim mi³ym towarzystwem i<br />
niezliczonymi talentami muzycznymi.<br />
O.N.<br />
MBP Chrzanów, 15.01.2009 r.,<br />
Sala Marmurowa, Al. Henryka 30<br />
Szanowni Pañstwo !<br />
WARSZTATY<br />
kontynuacja<br />
W Nowym Roku kontynuacja<br />
Warsztatów Dziennikarskich... Nasi<br />
przyszli dziennikarze chc¹ siê dalej<br />
spotykaæ .... Wspólnie z prowadz¹cym<br />
warsztaty Bogumi³em Kurylczykiem –<br />
lokalnym dziennikarzem postanowili,<br />
¿e swoje materia³y informacyjne bêd¹<br />
zbieraæ u najwa¿niejszych w naszym<br />
mieœcie i powiecie...<br />
Wêdrówkê po gabinetach rozpoczêli<br />
od Urzêdu Miasta i wizyty u Burmistrza<br />
Ryszarda Kosowskiego. Potem kolej<br />
przysz³a na Komendanta Powiatowego<br />
Pañstwowej Stra¿y Po¿arnej Marka<br />
Bêbenka. W marcu kolejne spotkanie<br />
ze Starost¹ Powiatu Chrzanowskiego<br />
Januszem Szczêœniakiem.<br />
Pytaj¹ o wszystko, o sprawy powa¿ne<br />
- spo³eczne i gospodarcze, a¿ po pytania<br />
ca³kowicie „wyluzowane” (co mo¿e siê<br />
zdarzyæ , a czasami nawet powinno – oby<br />
rzetelnie i z klas¹ – ka¿demu dziennikarzowi.<br />
Rozmawiaj¹… z uwag¹ s³uchaj¹...<br />
notuj¹... gromadz¹ materia³...<br />
Krótkie relacje z kolejnych odwiedzin<br />
u... bêd¹ relacjonowane oczywiœcie<br />
na naszej stronie, jak równie¿ w rubryce<br />
„Prze³omu” - >M³odzi pytaj¹ - Decydenci<br />
odpowiadaj¹
Flirt to temat wdziêczny na spotkanie.<br />
Wdziêczny ale te¿ i trudny. Jak<br />
niebanalnie uchwyciæ coœ co jest ulotne,<br />
zmienne i wieloznaczne. Jak okreœliæ<br />
jego granice? Szukaj¹c odpowiedzi na<br />
te pytania zagl¹dnêliœmy wszêdzie tam,<br />
gdzie mówiono o flircie : do literatury<br />
piêknej, czasopism , Internetu, tekstów<br />
muzycznych...<br />
Zapraszaj¹c Pañstwa na klubowe<br />
spotkanie, postanowiliœmy ¿e nasza<br />
propozycja – LITERACKI FLIRT TO-<br />
WARZYSKI, nie bêdzie oczywiœcie<br />
klasycznym flirtem, ale pewnego rodzaju<br />
otoczk¹ preludium do flirtu :<br />
jest wiêc kameralny klub, œwiece,<br />
czerwony kolor, serca, nastrojowa<br />
muzyka, dobre towarzystwo, mi³a atmosfera<br />
i oczywiœcie du¿o mi³osnych<br />
s³ów w piosence, poezji, literaturze – a<br />
wszystko aby poflirtowaæ – poflirtowaæ<br />
literacko. Najwiêcej s³uchaliœmy tekstów<br />
literackich...polecaliœmy ksi¹¿kê :”O<br />
jêzyku flirtu prawie wszystko” autorki<br />
Joanny Olekszyk.., w tle towarzyszy³y<br />
nam mi³osne dŸwiêki...<br />
... s³uchaliœmy - mi³osnych piosenek<br />
w wykonaniu Oli Grêbskiej i<br />
Ani Ozimkowskiej, piêknych tekstów<br />
poetyckich w oprawie literackiej Michaliny<br />
Ba³ys i £ukasza Marcisza. Ola, Ania<br />
Michalina i £ukasz to licealiœci z I LO w<br />
Chrzanowie, a przygotowali dla nas to<br />
swoiste preludium flirtu pod wprawnym<br />
mi³oœnie i artystycznie okiem Pani Olgi<br />
Piotrowskiej. Na walentynkowy wieczór<br />
przyjecha³ z Krakowa Micha³ Soczyñski,<br />
który wielokrotnie cudnie czyta³ poezjê<br />
w naszym Klubie... nie zabrak³o równie¿<br />
naszego przyjaciela Zdzis³awa Muchy,<br />
który jak zawsze nam gra³ na tr¹bce...<br />
By³y quizy i nagrody... du¿o radoœci<br />
i œmiechu......i fili¿anka kawy i herbaty w<br />
aurze mi³osnych muzycznych i literackich<br />
ob³oków ,przy piêknych czerwonych<br />
serwetach, podarowanych przez<br />
nasz¹ klubowiczkê, Pani¹ Ewê.<br />
Nasz wieczór rozpocz¹³ siê od<br />
BIBLIOTEKA<br />
Literacki flirt towarzyski…<br />
s³ynnej sceny balkonowej<br />
z „Romea<br />
i Julii”, potem fragmenty<br />
z ksi¹¿ek „Decameron”<br />
i „Komedia<br />
ludzka”, „Cierpienia<br />
m³odego Wertera”...<br />
i du¿o innych<br />
tekstów...By³o romantycznie...<br />
...ale<br />
i humorystycznie,<br />
przecie¿ flirtowaæ<br />
mo¿na równie¿ z<br />
wielkim humorem jak<br />
w ksi¹¿ce Jacka Janczarskiego<br />
„Kocham<br />
Pana Panie Su³ku”.<br />
W rolê Pana Su³ka - wiecznego ch³opca<br />
rewelacyjnie wcieli³ siê Micha³ Soczyñski,<br />
z kolei rozanielon¹ i wiecznie zakochan¹<br />
w owym ch³opcu Pani¹ Elizê zagra³a,<br />
a raczej wydeklamowa³a z humorem<br />
delikatnym g³osem Michalina Ba³ys...<br />
Czytamy…i to g³oœno!<br />
Akcje g³oœnego czytania trwaj¹…we<br />
wszystkich filiach bibliotecznych naszej<br />
Biblioteki, na terenie miasta i gminy w<br />
wybrany dzieñ tygodnia dy¿uruj¹cy bibliotekarz<br />
czeka na najm³odszych (chocia¿<br />
niekoniecznie przyjœæ mog¹ równie¿<br />
starsi czytelnicy, dzieci z opiekunami,<br />
grupy zorganizowane) i zaprasza do<br />
wspólnego czytania…<br />
Zimowe opowieœci…snuliœmy<br />
w lutym, wiosenne opowieœci… w<br />
marcu, w kwietniu na wszystkich<br />
czekaj¹ natomiast ciekawe opowieœci<br />
wielkanocne…<br />
Najczêœciej goszcz¹ u nas przedszkolaki<br />
– i z wielk¹ radoœci¹ ch³on¹<br />
ka¿d¹ opowieœæ…22.01.2009 r.<br />
zaprosiliœmy do Klubu Literackiego<br />
przedszkolaków z Przedszkola<br />
Samorz¹dowego nr 9 im Jana Brzechwy<br />
w Chrzanowie. Odwiedzi³a nas bardzo<br />
du¿a grupa przedszkolaków, prawie 50<br />
dzieci s³ucha³o œmiesznych i zabawnych<br />
zgadywanek literackich, czytanych przez<br />
bibliotekarkê, wziêli udzia³ równie¿ w<br />
zajêciach plastycznych. Wyklejali choinki,<br />
rysowali jeszcze œwi¹teczne ozdoby...<br />
W lutym królowa³ oczywiœcie Œwiatowy<br />
Dzieñ Kota (17.02.) i Ferie z ciekaw¹<br />
ksi¹¿k¹…gdzie wœród wielu zajêæ z<br />
najm³odszymi czytelnikami, równie¿<br />
czytano, jeszcze w zimowej scenerii.<br />
Bawili siê przy tym znakomicie...I o<br />
tak¹ zabawê z ksi¹¿k¹ w³aœnie chodzi.<br />
Re¿yser i pisarz - Maciej Wojtyszko<br />
uhonorowany w tym roku nagrod¹<br />
doprawdy chcia³o siê ich s³uchaæ dalej i<br />
dalej i dalej.... Banalna z pozoru scena...<br />
szukaj¹c lejka kozodoja (Ci co czytali<br />
wiedz¹ kim jest lejek!, a jeœli nie czyta³<br />
to koniecznie niech siêgnie po teksty<br />
s³uchowiskowe J.Janczarskiego) flirtowali<br />
na ca³ego, z czego biedny Pan Su³ek<br />
nie zdawa³ sobie nawet sprawy...<br />
Prywatny i bardzo osobisty wiersz<br />
przeczyta³a dla wszystkich Pani Monika...<br />
A na koniec jeszcze literacko......<br />
„A gdyby nie ten wianek i welon ten, i<br />
mirt, i ksiê¿yc twojej twarzy ma³y, zawstydzony,<br />
móg³bym przecie pomyœleæ,<br />
¿em jest narzeczony, a tyœ jest narzeczona<br />
i ¿e to jeszcze flirt[...]”...pisa³<br />
Konstanty Ildefons Ga³czyñski<br />
i muzycznie....wszyscy zaœpiewali...<br />
oczywiœcie mi³osn¹ piosenkê!<br />
O.N.<br />
MBP Chrzanów, 12.02.2009, Klub<br />
Literacki, Al. Henryka 30<br />
specjaln¹ za ca³okszta³t twórczoœci<br />
przez Fundacjê ABCXXI „Ca³a Polska<br />
Czyta Dzieciom”, powiedzia³ ¿e pisanie<br />
i czytanie dla dzieci jest zabaw¹. „Ja<br />
sam jestem dzieckiem” - mówi³ o sobie<br />
artysta i doda³: „piszê tak, jak dla siebie,<br />
aby by³o czytelne, zrozumia³e - pisanie<br />
dla dzieci to najwiêksza radoœæ jaka<br />
mam”.<br />
Ceñmy wiêc, ¿e dla dzieci siê pisze<br />
i ¿e dzieciom siê czyta…<br />
O.N.<br />
G³oœne czytanie dzieciom:<br />
poniedzia³ek - Filia nr 2, Al. Henryka 40<br />
czwartek - Filia nr 4, ul. Œl¹ska 74 b,<br />
K¹ty<br />
pi¹tek - Filia nr 5, ul. Jaworznicka 45,<br />
Balin<br />
wtorek - Filia nr 6, ul. Pocztowa 2,<br />
P³aza<br />
pi¹tek - Filia nr 7, ul. Mieszka I 9c<br />
wtorek - Filia nr 8, ul. Przybyszewskiego<br />
6, Luszowice<br />
wtorek - Filia nr 9, ul. Szymanowskiego<br />
21, Pogorzyce<br />
poniedzia³ek - Punkt Biblioteczny, ul.<br />
Dworska 5, Koœcielec<br />
czwartek - Filia nr 10, ul. Kard.<br />
Wyszyñskiego 17<br />
1x w m-cu - Klub Literacki, Al. Henryka 30<br />
Biblioterapia:<br />
1x w m-cu Filia nr 6 w P³azie, ul.<br />
Pocztowa 2<br />
Punkt Biblioteczny w Koœcielcu, ul.<br />
Dworska 5<br />
25
Za oknem zimowy wieczór a w<br />
Klubie gor¹ce widoki i afrykañskie<br />
rytmy...<br />
Wernisa¿ wystawy fotografii<br />
Agnieszki Liszki by³ wyj¹tkowy<br />
(29.12.2008, godz.17.30, Klub Literacki,<br />
Al. Henryka 30), podobnie jak ca³a wystawa<br />
trwaj¹ca do 31.01.2009 r. Autorka<br />
pokaza³a przepiêkne zdjêcia z jej podró¿y<br />
do Tanzanii, opowiada³a o swojej wyprawie<br />
w g³¹b Afryki, dzieli³a siê wra¿eniami<br />
i zachêca³a do podró¿y.<br />
Tego wieczoru do Klubu przyszli nie<br />
tylko znajomi i przyjaciele Pani Agnieszki,<br />
chocia¿ Ci stanowili najwiêksz¹<br />
grupê, ale równie¿ zainteresowane tematem<br />
wystawy osoby. Ponad 80 osób<br />
tego dnia zwiedzi³o wystawê.<br />
Warto by³o ... bo i ciekawa wystawa...<br />
ciekawa osobowoϾ Agnieszki<br />
Liszki...i dodatkowo niespodzianka muzyczna...Naszymi<br />
goœæmi by³ cz³onkowie<br />
Zespo³u NAKALU w sk³adzie :<br />
Jakub Rybka - instr. Perkusyjne,<br />
26<br />
BIBLIOTEKA<br />
Agnieszki Liszki<br />
spojrzenie na Tanzaniê<br />
Filip Dobrowolski - did¿eridu, vocal<br />
gard³owy, Marta Kowalska - flet<br />
poprzeczny, Daniel Filipek - gitara<br />
akustyczna, Marcin Wójtowicz - gitara<br />
basowa. Przestrzeñ muzyczn¹ wype³ni³y<br />
dŸwiêki afrykañskich bêbnów i innych<br />
instrumentów, które wspania³e odda³y<br />
klimat pejza¿y na fotografiach.<br />
Ale zdjêcia g³ównie prezentowa³y<br />
ludnoœæ afrykañk¹ z plemiania Masajów.<br />
Tydzieñ po wernisa¿u Pani Agnieszka<br />
wyruszy³a na kolejn¹ dalek¹ wyprawê<br />
równie¿ z niej przywioz³a nie tylko piêkne<br />
wspomnienia ale równie¿ utrwalone na<br />
kliszy uroki dalekich kontynentów.<br />
Zapraszamy na stronê internetow¹<br />
Agnieszki Liszki www.agiliszka.com<br />
O.N.<br />
M B P C h r z a n ó w, 2 9 . 1 2 . 2 0 0 8 ,<br />
godz.17.30, Klub Literacki, Al. Henryka<br />
30<br />
Wystawa czynna 22.11.2008 –<br />
31.01.2009<br />
Ogród Woliñskiego …<br />
niewyczerpany…<br />
Najnowsza wystawa w Klubie Literackim<br />
zatytu³owana jest Moje malarstwo<br />
- ogród niewyczerpany... - tak<br />
o swojej pasji mówi autor Stanis³aw<br />
Woliñski (ur. 1950), mieszkaniec Chrzanowa.<br />
Jest autorem ponad 300. obrazów.<br />
Swój warsztat malarski doskonali<br />
samodzielnie. Jako tematyka obrazów<br />
fascynuje Go przyroda, przestrzeñ,<br />
czêsto równie¿ pejza¿ miejski. St¹d tytu³<br />
wystawy i porównanie do Ogrodu...<br />
Bo z malarstwem S. Woliñskiego jest<br />
jak z prac¹ w ogrodzie i podziwianiem<br />
efektów pielêgnowania roœlin...jak ¿ywy<br />
organizm ulegaj¹cy nieustannym zmianom<br />
- rozkwita i zachwyca. Pierwsza<br />
przygoda ze sztuk¹ plastyczn¹ to okres<br />
dzieciñstwa - miasto Œroda Œl¹ska,<br />
gdzie powsta³ pierwszy rysunek Ratusza<br />
Miejskiego, który potem przez wiele lat<br />
zdobi³ jedn¹ ze œcian w tamtejszej Szkole<br />
Podstawowej. Pierwsza wystawa to rok<br />
1969 - Dom Kultury w Libi¹¿u - rysunki<br />
o³ówkiem i tuszem. Potem przysz³a kolej<br />
na inne techniki...<br />
Jego obrazy malowane farb¹ olejn¹<br />
odzwierciedlaj¹ rzeczywistoœæ. Pejza¿e,<br />
kwiaty, ulice miast, równie¿ Chrzanowa,<br />
fragmenty osiedli - wszystko to co nas<br />
otacza.<br />
Wystawia³ na wystawach zbiorowych<br />
i indywidualnych, w Chrzanowie,<br />
innych miastach w Polsce, równie¿ poza<br />
granicami naszego kraju. Kilkakrotnie<br />
spotykaliœmy siê w Galerii Miejskiej<br />
Biblioteki Publicznej... tym razem w<br />
Klubie Literackim.<br />
Jak sam mówi - malowanie dostarcza<br />
mu wiele radoœci - to Jego intymny,<br />
ma³y œwiat - jego ogród...<br />
O.N.<br />
Wystawa czynna : 5.02 - 24.04.2009<br />
Wernisa¿ odby³ siê 20.02.2009<br />
MBP Chrzanów, Klub Literacki, Al.<br />
Henryka 30<br />
Baba<br />
– Babie<br />
Z okazji Dnia Kobiet spotkaliœmy siê na<br />
biesiadzie muzycznej w ramach Spotkañ<br />
Literacko-Muzycznych . Zaprosiliœmy<br />
do Klubu Literackiego baby… o babach<br />
œpiewa³yœmy piosenki, z babami literacko<br />
plotkowa³yœmy o tym i owym…. Wœród<br />
bab bawi³yœmy siê dobrze, choæ nie<br />
zabrak³o równie¿ kilku Panów, z czego<br />
by³o nam bardzo mi³o…<br />
Wœród muzycznych rytmów kakaowe,<br />
radzi³yœmy poradnikowo min. Jak<br />
chodziæ na wysokich obcasach (Camila<br />
Morton, Jak chodziæ na wysokich<br />
obcasach) czy rzeczywiœcie Mê¿czyŸni<br />
s¹ z Marsa, a kobiety z Wenus (John<br />
Gray, Mê¿czyŸni s¹ z Marsa, a kobiety<br />
z Wenus),<br />
jak rozmawiaæ z p³ci¹ przeciwn¹ w<br />
dodatku miêdzy wierszami (Ma³gorzata<br />
Domagalik, Janusz L. Wiœniewski,<br />
Miedzy wierszami),<br />
zastanawia³yœmy siê jakie jesteœmy<br />
- harpie, piranie czy anio³y (Krystyna<br />
Kofta, Ma³gorzata Domagalik,<br />
Harpie,piranie,anio³y).<br />
Byæ kobiet¹, byæ kobiet¹ - oszukiwaæ,<br />
drêczyæ, zdradzaæ - œpiewa³a kiedyœ Alicja<br />
Majewska<br />
Ach, kobiet¹ byæ nareszcie, a<br />
najczêœciej o tym marzê, kiedy piorê<br />
ci koszule, albo... naleœniki sma¿ê...”<br />
z góry jednak zaznaczam (Drodzy<br />
Panowie!), ¿e oszukiwaæ, drêczyæ i<br />
zdradzaæ jednak nie zamierza³yœmy<br />
tego wieczoru, natomiast œpiewa³yœmy<br />
do woli…<br />
W formie karaoke – same babskie<br />
przeboje … A wiêc by³o i œpiewnie...<br />
i muzycznie... i literacko... i bardzo<br />
kobieco… i radosnie … i nostalgicznie–<br />
bo takie w³aœnie jesteœmy - czasami<br />
radosne – czasami nostalgiczne... jak<br />
w piosence...<br />
O.N.<br />
MBP Chrzanów, 6.03.2009 r., Klub<br />
Literacki, Al. Henryka 30<br />
Warto przyjœæ…warto zobaczyæ…<br />
18.03-25.04.2009, PRAGA Wystawa fotografii. Fotoklub. Trzebiñska Kinematografia,<br />
Projekt: SPOTKANIA 2008, Mini-Galeria/hol, Al. Henryka 30<br />
5.02-24.04.2009, WYSTAWA malarstwa Stanis³awa Woliñskiego, Moje<br />
malarstwo- ogród niewyczerpany…, Klub Literacki, Al. Henryka 30<br />
9.03-10.04.2009, WYSTAWA malarstwa Katarzyny Chmiel, BARWY ŒWIATA,<br />
Mini-Galeria, ul. Oœwiêcimska3<br />
do 29.05.2009, WYSTAWA monograficzna, ekspozycja rêkodzie³a z regionu<br />
- Dzieje P³azy, Filia nr 6 w P³azie, Ul. Pocztowa
Wk³ad poszczególnych instruktorów<br />
w rozwój i dorobek Chrzanowskiego<br />
hufca harcerzy jest niepodwa¿alny. W<br />
tym gronie harcerskich wychowawców<br />
swoje miejsce w historii stulecia harcerstwa<br />
zapisa³ czynami organizacyjnymi<br />
phm Tadeusz Skrodzki, wieloletni pedagog,<br />
przyjaciel m³odzie¿y.<br />
Urodzi³ siê 10 wrzeœnia 1906 r. w<br />
Tarnowie, gdzie ukoñczy³ szko³ê i zda³<br />
maturê. Natêpnie ukoñczy³ Seminarium<br />
Nauczycielskie i Wy¿szy Kurs Nauczycieli<br />
Œpiewu i Wychowania Fizycznego w Poznaniu.<br />
PóŸniej wy¿szy kurs matematyki,<br />
fizyki i chemii oraz Szko³ê Muzyczn¹ w<br />
Krakowie. Pracê nauczyciela rozpocz¹³<br />
1 wrzeœnia 1926 r. w P³azie.<br />
Ju¿ w szkole podstawowej w Tarnowie,<br />
rozpocz¹³ swoj¹ przygodê z harcerstwem.<br />
W³¹czaj¹c siê w pracê chrzanowskich<br />
harcerzy pozna³ Zdzis³awa<br />
Krawczyñskiego, z którym w pracy<br />
harcerskiej zwi¹¿e siê na wiele lat wspólnych<br />
obozów i wêdrówek. By³ pasjonatem<br />
pracy z najm³odszymi cz³onkami<br />
ZHP – zuchami. Wœród starszyzny harcerskiej<br />
zwraca³ na siebie uwagê, jako<br />
sprawny i zdyscyplinowany organizator.<br />
Ucz¹c w szko³ach podstawowych nr 1<br />
i 3 w Chrzanowie organizowa³ chóry<br />
szkolne. Sam, jako mi³oœnik œpiewu od<br />
1927 r. nale¿a³ do chóru mêskiego<br />
„¯aby”, z przerw¹ wojenn¹, pe³ni¹c<br />
funkcjê drugiego dyrygenta. Œpiew<br />
to dla Tadeusza Skrodzkiego ¿yciowa<br />
pasja. Ka¿d¹ dogodn¹ sytuacjê<br />
wykorzystywa³ by œpiewaæ, graæ na<br />
skrzypcach i uczyæ œpiewu. Czy to w<br />
„¯abach”, Klubie Zwi¹zku Nauczycielstwa<br />
Polskiego, czy te¿ na zbiórkach<br />
i przy ogniskach rozbrzmiewa³ Jego<br />
donoœny g³os. Doceniaj¹c harcerskie<br />
zaanga¿owanie, zosta³ mianowany<br />
Komendantem Hufca w 1929 roku.<br />
HARCERSTWO<br />
TworzyŁ historiê harcerstwa w Chrzanowie<br />
Tadeusz Skrodzki (1906-1991)<br />
Chatki prof. Z.Krawczyñskiego i T. Skrodzkiego<br />
na obozie w Olszówce 1939<br />
Przekaza³ tê funkcjê w<br />
1931 roku Zdzis³awowi<br />
Krawczyñskiemu,<br />
b y p o n o w n i e w<br />
1 9 3 3 k i e r o w a æ<br />
chrzanowskim harcerstwem.<br />
Swoj¹<br />
m i ê d z y n a r o d o w ¹<br />
przygodê ze skautingiem,<br />
rozpocz¹³<br />
w 1931 roku bior¹c<br />
udzia³, wraz z Zygmuntem<br />
Oczkowskim,<br />
w zlocie skautów<br />
czeskich w Pradze.<br />
W kolejnych latach<br />
uczestniczy³ w zlocie<br />
w Rumuni - 1932, w Geedele na<br />
Wêgrzech - 1933, w Asari na £otwie -<br />
1934. Podczas Jubileuszowego zlotu<br />
ZHP w Spale w 1935 r. jest komendantem<br />
chrzanowskiego obozu.<br />
By³ organizatorem i komendantem<br />
obozów, na których, oprócz niezapomnianych<br />
górskich wypraw, uczy³ harcerzy<br />
œpiewu, bo œpiew ³agodzi obyczaje.<br />
Na apel Aleksandra Kamiñskiego<br />
o prowadzeniu ofensywy zuchowej,<br />
odpowiedzia³ za³o¿eniem gromady zuchowej<br />
przy szkole nr 3, któr¹ przekaza³<br />
Marianowi Rabiniakowi. Praca programowo<br />
organizacyjna Tadeusza<br />
Skrodzkiego, wysoko zosta³a oceniona<br />
przez Komendê Chor¹gwi przyznaniem<br />
stopnia podharcmistrza.<br />
Swoj¹ przysz³¹ ¿onê Jadwigê pozna³<br />
w szkole nr 3 im. W³adys³awa Jagie³³y.<br />
Ma³¿eñstwo Skrodzkich ma syna urodzonego<br />
przed wojn¹ i córkê, która<br />
urodzi³a siê w 1947 r.<br />
Pracê nauczycielsk¹ przerywa mobilizacja<br />
24 sierpnia 1939 r., gdy mundur<br />
harcerski zamienia na woskowy i<br />
przydzielony zostaje do Dowództwa 5<br />
Korpusu w Krakowie, gdzie powierzono<br />
mu biuro cenzury na poczcie g³ównej.<br />
Po ewakuacji z Krakowa, przez<br />
£añcut, udaje siê do Lwowa, bior¹c<br />
udzia³ w obronie miasta.<br />
Przed wkraczaj¹cymi do Lwowa<br />
Niemcami, wycofuje siê do Œniatynia<br />
przekraczaj¹c granicê rumuñsk¹ 18<br />
wrzeœnia, trafiaj¹c do obozu internowanych.<br />
Po ucieczce z obozu, wraz z<br />
czterema nauczycielami, od paŸdziernika<br />
1939 r. do stycznia 1940 r. prowadzi<br />
zajêcia w szkole dla polskich dzieci w Carakal.<br />
13 stycznia wyruszy³ przez Bukareszt,<br />
Belgrad do Aten, by 4 lutego z Pireusu<br />
wyp³yn¹³ do Marsylii. We Francji zg³asza<br />
siê do Armii organizowanej przez genera³a<br />
W³adys³awa Sikorskiego i zostaje wcielony<br />
do I Dywizji 2 p. p. Skierowany na kurs<br />
podchor¹¿ych, który zostaje przerwany<br />
ze wzglêdu na ciê¿k¹ sytuacjê frontow¹.<br />
Zostaje skierowany do walk nad Mozel¹.<br />
Ze wzglêdu na zatopienie statku nie zosta³<br />
ewakuowany do Anglii. Przebywa³ w Tuluzie<br />
i Wilard gdzie organizowa³ szkó³ki dla<br />
polskich dzieci i przez krótki okres uczy³<br />
w gimnazjum. Nale¿a³ do ruchu oporu<br />
obs³uguj¹c polsk¹ stacjê nadawcz¹. W<br />
Perpignan u stóp Pirenejów, kierowa³<br />
stacj¹ przerzutow¹ polskich ochotników<br />
tzw. „turystów Sikorskiego” udaj¹cych<br />
siê przez Hiszpaniê i Portugaliê do Anglii.<br />
W Laus zosta³ aresztowany przez Gestapo<br />
i po przes³uchaniach zwolniony z braku<br />
dowodów.<br />
Pozostawa³ w œcis³ej wspó³pracy w<br />
pozosta³ymi w okolicy i ukrywaj¹cymi<br />
siê by³ymi ¿o³nierzami, bêd¹c ich<br />
³¹cznikiem.<br />
Po zakoñczeniu dzia³añ wojennych,<br />
29 maja 1946 roku wróci³ do Chrzanowa<br />
i od 1.VI uczy³ w szkole nr 1 i 3 oraz<br />
za³o¿y³ chóry szkolne. Od wrzeœnia by³<br />
przewodnicz¹cym Ko³a Przyjació³ Harcerstwa<br />
przy VIII Dru¿ynie ¯eglarskiej.<br />
Dziêki jego zaanga¿owaniu harcerze<br />
tej dru¿yny – m³odzi ¿eglarze – mogli<br />
realizowaæ plany budowy ¿aglówek i<br />
¿eglarskich obozów z niezapomnianym<br />
rejsem Wis³¹ do Gdañska.<br />
Od 1950 roku zosta³ Kierownikiem<br />
Szko³y nr 2 dodatkowo ucz¹c muzyki<br />
w Studium Nauczycielskim w Krzeszowicach<br />
i w Liceum Wychowawczyñ<br />
Przedszkoli w Chrzanowie. By³ patriot¹<br />
wywodz¹cym siê z obozu patriotycznego<br />
swoich przodków, powstañców styczniowych<br />
1863 r. Z tego okresu przechowa³ w<br />
domu pierœcieñ ¿a³obny, który przekaza³<br />
do Muzeum w Chrzanowie. W tym Muzeum<br />
pozosta³y te¿ wspania³e pami¹tki<br />
Tadeusza Skrodzkiego z harcerskich lat.<br />
Za prace pedagogiczn¹ odznaczony<br />
zosta³ Krzy¿em Kawalerskim Orderu<br />
Odrodzenia i wieloma resortowymi odznaczeniami.<br />
Bêd¹c ju¿ na emeryturze,<br />
nadal kontynuowa³ swoj¹ ¿yciow¹ pasjê,<br />
prowadz¹c zespó³ muzyczny i œpiewaczy<br />
w Klubie ZNP. Odszed³ na wieczn¹ wartê<br />
4 sierpnia 1991 r., pochowany zosta³ w<br />
chrzanowskiej nekropolii przy II Alejce<br />
od strony Baliñskiej, rz¹d 1, grób 4.<br />
Pamiêtaj¹c o swoim druhu, kr¹g Instruktorów<br />
Seniorów Hufca Chrzanów,<br />
na tablicy nagrobnej phm Tadeusza<br />
Skrodzkiego umocowa³ symbol harcerstwa<br />
– Harcerski Krzy¿.<br />
Hm. Andrzej Michalik<br />
27
POSTACIE<br />
BURMISTRZ MIKO£AJ BYTOMSKI (czêœæ 1)<br />
Miko³aj Andrzej Bytomski, póŸniejszy<br />
burmistrz miasta Chrzanowa, urodzi³ siê<br />
10 wrzeœnia 1882 roku w starej chrzanowskiej<br />
rodzinie rzemieœlniczej. By³<br />
synem Miko³aja Franciszka Bytomskiego<br />
(1839-1911) z zawodu szewca i Józefy<br />
Piechowskiej (1853-1934) zamieszka³ych<br />
przy ul. Krakowskiej nr 26. W 1993 roku<br />
ukoñczy³ czteroklasow¹ Szko³ê Mêsk¹<br />
uzyskuj¹c bardzo dobre wyniki z nauczanych<br />
przedmiotów. Potem zaœ Zawodow¹<br />
Szko³ê Dokszta³caj¹c¹ specjalizuj¹c siê<br />
w zawodzie szewskim. Na pocz¹tku<br />
XX w. odby³ s³u¿bê w wojsku austriackim<br />
w Lanwehr Infanterie <strong>Nr</strong> 16 w £obzowie,<br />
dzisiaj Kraków, uzyskuj¹c stopieñ kaprala<br />
piechoty. O¿eni³ siê 16 lutego 1909 roku<br />
z Agnieszk¹ Mari¹ Buliñsk¹ (1891-1972),<br />
z któr¹ mia³ dwóch synów i córkê. Ca³y<br />
czas by³ cz³onkiem Stowarzyszenia<br />
Rzemieœlniczego Szewskiego, pe³ni¹c<br />
funkcje cechowe, jak te¿ przez wiele lat,<br />
pe³ni¹c funkcje burmistrza by³ cz³onkiem<br />
i przewodnicz¹cym komisji egzaminacyjnej<br />
dla czeladników przy Stowarzyszeniu<br />
Szewców w Chrzanowie. By³ aktywnym<br />
cz³onkiem Ochotniczej Stra¿y Po¿arnej<br />
w Chrzanowie a jako burmistrz pe³ni³<br />
funkcjê prezesa. W 1928 roku otrzyma³<br />
godnoœæ Honorowego Cz³onka Ochotniczej<br />
Stra¿y Po¿arnej w Chrzanowie.<br />
Niezwyk³e cechy charakteru<br />
28<br />
Miko³aj Bytomski, kapral piechoty,<br />
Kraków 1903 rok<br />
Miko³aja Bytomskiego, kultura<br />
osobista, tolerancja i inteligencja<br />
spowodowa³y, ¿e w 1919<br />
roku, w wolnej Polsce, zosta³<br />
wybrany asesorem (radnym)<br />
Rady przybocznej Gminy Miasta<br />
Chrzanowa, spoœród licznego<br />
bractwa rzemieœlniczego.<br />
Zasiada³ w Radzie obok tak<br />
znanych rzemieœlników jak Franciszek<br />
Feliks Palka, W³adys³aw<br />
Sêdzielowski, W³adys³aw Palka,<br />
Piotr Bromboszcz i inni. W<br />
sk³ad Rady wchodzili te¿ najbardziej<br />
znani przedstawiciele<br />
spo³ecznoœci chrzeœcijañskiej,<br />
adwokaci, jak dr Tadeusz Janikowski,<br />
w latach 1919-1920<br />
komisarz rz¹dowy i kierownik<br />
tymczasowego Zarz¹du Gminy,<br />
dr Smoleñ i Stanis³aw Wojucki<br />
oraz spo³ecznoœci ¿ydowskiej,<br />
adwokaci i lekarze, dr Dallet, dr<br />
Cyfer, dr Rieser, dr Hochbaum i<br />
Eisner. Czytaj¹c Ksiêgê Uchwa³<br />
Rady Miejskiej w Chrzanowie,<br />
pisanej od 1909 roku (w zbiorach<br />
Muzeum w Chrzanowie<br />
sygn. MCh-S/2358) mo¿emy<br />
szczegó³owo zapoznaæ siê z<br />
funkjonowaniem Rady miejskiej<br />
jak i szczegó³ami pracy burmistrza Bytomskiego<br />
w latach 1922-1932.<br />
Po ust¹pieniu komisarza rz¹dowego<br />
dr Janikowskiego dokonano pierwszego<br />
aktu przywracaj¹cego samorz¹dnoœæ<br />
lokaln¹ w Chrzanowie tj. wyboru burmistrza<br />
i Rady przybocznej. Zosta³ nim<br />
8 maja 1920 roku Józef Oczkowski<br />
M³odszy. Wybór ten okaza³ siê jednak<br />
nieudany i na posiedzeniu Rady Miejskiej<br />
w Chrzanowie dnia 9 wrzeœnia 1920 roku,<br />
po rezygnacji burmistrza Oczkowskiego,<br />
nowym burmistrzem zosta³ Miko³aj Bytomski.<br />
Otrzyma³ 29 g³osów asesorów<br />
(radnych) zaœ jego kontrkandydat Piotr<br />
Bromboszcz 5 g³osów.<br />
Burmistrz Bytomski z urzêdu<br />
przewodniczy³ wszystkim posiedzeniom<br />
Rady. Posiedzenia odbywa³y siê wieczorem,<br />
zwykle po godz.18, po pracy,<br />
gdy¿ wszyscy radni wykonywali swe<br />
zawody. Rada zajmowa³a siê wszystkimi<br />
sprawami dotycz¹cymi Chrzanowa.<br />
Najwa¿niejsze by³o uchwalenie i<br />
przyjêcie bud¿etu rocznego, w tym regulacja<br />
deficytu, który wystêpowa³ zawsze.<br />
W 1920 roku Rada zajmowa³a siê danin¹<br />
dla wojska. Zebrano setki par butów,<br />
bielizny i koców. Polska by³a wtedy w<br />
stanie wojny. Zajmowano siê sprzeda¿¹<br />
gruntów gminnych pod budowê Fabryki<br />
Lokomotyw oraz pozyskaniem i rozprowadzeniem<br />
akcji Fabryki, czterech<br />
emisji. Wziêto po¿yczkê od Skarbu<br />
Pañstwa na odbudowê szkó³. Podjêto<br />
pilnie uchwa³ê o upañstwowieniu Gimnazjum<br />
a Gmina pokry³a koszty ogrzewania<br />
i oœwietlenia. Radni rozpatrywali<br />
i wydawali koncesje na dzia³alnoœæ<br />
gospodarcz¹ oraz ustalali op³aty od targowego,<br />
napojów alkoholowych, ustalali<br />
op³aty za pastwiska gminne i przejazd<br />
obcych furmanek z postojem w Rynku.<br />
Zajêto siê spekulacyjnym wywozem<br />
byd³a i miêsa na Górny Œl¹sk, co trapi³o<br />
Chrzanów i Jaworzno od dziesi¹tków lat.<br />
Zajmowano siê oœwietleniem ulic, dworca<br />
kolejowego, przejazdów kolejowych<br />
w mieœcie, wydano zakaz poruszania<br />
siê automobilów po al. Henryka. Zajmowano<br />
siê zaopatrzeniem w wêgiel i<br />
œcis³¹ jego regulacj¹, który kupowano w<br />
Jaworznickim Gwarectwie Wêglowym.<br />
W 1920 roku gdy kopalnia „Matylda”<br />
zaczê³a budowaæ kana³ odwadniaj¹cy do<br />
Przemszy, zdecydowano o przejêciu<br />
tej wody i postanowiono zbudowaæ<br />
wodoci¹g miejski. Sprawê wodoci¹gu<br />
miejskiego i kanalizacji podniesiono te¿<br />
w 1925 roku, uznaj¹c jako najwa¿niejsz¹ i<br />
uchwalono zaci¹gn¹æ na ten cel po¿yczkê<br />
pañstwow¹ w wysokoœci dwóch milionów<br />
z³otych. Uchwalono budowê<br />
szpitala miejskiego i budynku s¹du.<br />
Regulowano trudnoœci aprowizacyjne,<br />
które wystêpowa³y wiele lat po wojnie.<br />
Dzia³o siê to w bardzo trudnej sytuacji<br />
pieniê¿nej. Do czerwca 1920 roku<br />
obowi¹zywa³a korona austriacka, potem<br />
marka polska, która siê dewaluowa³a i od<br />
1924 roku waluta z³otowa.<br />
Najwa¿niejsza spraw¹ o charakterze<br />
politycznym by³o przy³¹czenie<br />
gmin K¹ty i Koœcielec do Chrzanowa.<br />
Sprawa ta by³a przedmiotem obrad w<br />
ci¹gu kilku lat. Wszelkie dyskusje, w<br />
których radni chrzeœcijañscy byli za a<br />
radni ¿ydowscy przeciw, stanowi¹ ciekaw¹<br />
historiê Chrzanowa. Radni ¿ydowscy<br />
mieli du¿¹ przewagê w Radzie, natomiast<br />
przy³¹czenie K¹tów i Koœcielca odbiera³o<br />
im tê przewagê. Naturalnie w tej sprawie<br />
wygrywali wszystkie g³osowania. Znamienne<br />
jest tutaj posiedzenie Rady w dniu<br />
3 lutego 1923 roku, kiedy to Starostwo<br />
Powiatowe wezwa³o do podjêcia uchwa³y<br />
w sprawie przyjêcia K¹tów i Koœcielca<br />
do Chrzanowa. Po burzliwej dyskusji<br />
burmistrz Bytomski zarz¹dzi³ g³osowanie:<br />
11 radnych by³o za, 24 radnych przeciw,<br />
1 wstrzyma³ siê od g³osu.<br />
Eugeniusz Kêpiñski<br />
Ci¹g dalszy w nastêpnej „Kronice”
GALERIE<br />
NA STYKU<br />
Nowy sezon artystyczny w galerii „Na<br />
Styku” rozpocz¹³ siê wystaw¹ znanego<br />
w Niemczech artysty Siegfrieda Horsta.<br />
Niestety sam artysta nie by³ obecny na<br />
wernisa¿u. Siegfried Horst reprezentuje<br />
modny w Niemczech ekspresjonizm. Zaprezentowane<br />
na wystawie obrazy maj¹<br />
wszystkie cechy tego stylu, który narodzi³<br />
siê w latach 30-tych u naszych zachodnich<br />
s¹siadów. By³ sprzeciwem wobec<br />
naturalistycznej postawy impresjonizmu.<br />
Wyra¿a³ uczucia artysty za wszelk¹ cenê,<br />
st¹d upodobanie do spontanicznoœci,<br />
emocji i du¿a rola instynktu oraz poszukiwanie<br />
wzorów w sztuce dzieciêcej,<br />
ludowej i ludów prymitywnych.<br />
Horst w swojej twórczoœci pod¹¿a tym<br />
tropem. Maluje szybko, spontanicznie, zdaj¹c<br />
siê na swój artystyczny instynkt. Stosuje ostre<br />
zestawienia kolorystyczne, by spotêgowaæ<br />
si³ê wyrazu – ekspresjê. Malowane postacie<br />
s¹ mocno zdeformowane, czasami potraktowane<br />
karykaturalnie. Obok portretowanych<br />
osób artysta maluje na obrazach kury. Ich<br />
obecnoœæ zastanawia, czêsto dra¿ni, burz¹c<br />
poczucie harmonii czy logicznej spójnoœci.<br />
Okazuje siê, ¿e dla artysty kura jest ptakiem<br />
prawie œwiêtym, poniewa¿ pozwala³a przetrwaæ<br />
trudne powojenne czasy. Teraz zwraca ten<br />
d³ug w artystycznej formie. Wystawa nie<br />
pozostawia nikogo obojêtnym, prowokuj¹c<br />
bardzo skrajne odczucia – od zachwytów po<br />
totalne odrzucenie. Ala taki w za³o¿eniach jest<br />
ekspresjonizm. Lubi prowokowaæ, straszyæ i<br />
wywo³ywaæ czarnobia³e emocje.<br />
GALERIA „ NA PIÊTRZE”<br />
Na prze³omie lutego i marca w Galerii<br />
„Na Piêtrze” chrzanowskiego MOKSiR-u<br />
goœci³y prace m³odej fotografki z Trzebini,<br />
Karoliny G³owacz. Wernisa¿ wystawy,<br />
która prezentowa³a portrety kobiet i<br />
dziewczyn, odby³ siê 11 lutego b.r.<br />
Karolina G³owacz jest 19 letni¹<br />
mieszkank¹ Trzebini. Fotografi¹ zajmuje<br />
siê od 4 lat. Jak mówi o sobie:<br />
„jest posiadaczk¹ Canona 350D oraz<br />
nieskoñczonej wyobraŸni”. Poprzez<br />
fotografiê pragnie pokazaæ uczucia i<br />
emocje portretowanych osób. Stosuj¹c<br />
odpowiednie techniki fotograficzne oraz<br />
programy do obróbki zdjêæ, potrafi<br />
w niekonwencjonalny sposób ukazaæ<br />
otaczaj¹cy j¹ œwiat i ludzi.<br />
Nie zamyka siê w obrêbie klasycznych<br />
portretów, lubi eksperymentowaæ,<br />
szukaj¹c nowych sposobów ujêcia tematu.<br />
Chocia¿ poœwiêca aktualnie du¿o czasu na<br />
naukê, poniewa¿ jest w klasie maturalnej,<br />
zawsze znajdzie czas na robienie zdjêæ. Z<br />
aparatem prawie siê nie rozstaje. Swoje<br />
plany na przysz³oœæ wi¹¿e z fotografi¹.<br />
Antoni Dobrowolski<br />
VARIA<br />
AKTYWNI<br />
BIBLIOTEKARZE SZKOLNI<br />
28 nauczycieli bibliotekarzy aktywnie<br />
dzia³a w chrzanowskim Oddziale<br />
Towarzystwa Nauczycieli Bibliotekarzy<br />
Szkó³ Polskich.<br />
Towarzystwo Nauczycieli Bibliotekarzy<br />
Szkó³ Polskich jest ogólnokrajowym<br />
stowarzyszeniem, dzia³aj¹cym w 20<br />
oddzia³ach. W 2007 r. uzyska³o status<br />
organizacji po¿ytku publicznego (OPP).<br />
Oddzia³ TNBSP w Chrzanowie<br />
powsta³ w czerwcu 2005 r. Nale¿y<br />
do niego obecnie 28 nauczycieli bibliotekarzy<br />
z ca³ego powiatu chrzanowskiego<br />
(w ci¹gu czterech lat<br />
³¹cznie 39). Program naszych dzia³añ<br />
obejmuje m.in. promocjê czytelnictwa,<br />
samokszta³cenie, wspó³pracê<br />
z innymi bibliotekami regionu np.<br />
Bibliotek¹ Pedagogiczn¹ w Chrzanowie.<br />
Realizowane przedsiêwziêcia maj¹<br />
na celu promocjê oraz podniesienie<br />
rangi biblioteki szkolnej w œrodowisku,<br />
rozwi¹zywanie problemów, a tak¿e<br />
integracjê œrodowiska nauczycieli<br />
bibliotekarzy.<br />
Najwiêcej dzia³añ skierowanych<br />
jest bezpoœrednio do u¿ytkowników<br />
bibliotek szkolnych. W dobie tak silnej<br />
konkurencji ze strony mediów elektronicznych<br />
oraz zauwa¿alnym spadku<br />
czytelnictwa dzieci i m³odzie¿y, organizowane<br />
konkursy czytelnicze przyci¹gaj¹<br />
czytelników i daj¹ nadziejê na poprawê<br />
czytelnictwa wœród uczniów.<br />
Od 2005 r. TNBSP przygotowa³o i<br />
przeprowadzi³o kilka konkursów powiatowych,<br />
promuj¹cych g³ównie polskich<br />
pisarzy: „Je¿ycjada bez tajemnic”,<br />
„Obraz œwiata w powieœciach B. Ostrowickiej”,<br />
„Spotkanie z …przygod¹”,<br />
„Spotkanie z …przyrod¹”, „Spotkanie z<br />
…fantazj¹”, „Myœl¹c … moja rodzina”.<br />
W tym roku szkolnym przeprowadzono<br />
konkurs z okazji 100-lecia wydania „Ani<br />
z Zielonego Wzgórza”. Sponsorem<br />
czêœci nagród by³a Ambasada Kanady<br />
w Warszawie.<br />
W ³ ¹ c z y l i œ m y s i ê t a k ¿ e w<br />
ogólnopolsk¹ akcjê „Ca³a Polska czyta<br />
dzieciom”. Zorganizowaliœmy „Wielkie<br />
biblioteczne czytanie” – wziê³o w nim<br />
udzia³ 11 bibliotek szkolnych . Ksi¹¿ki<br />
dzieciom czytali zaproszeni goœcie –<br />
dyrektorzy, proboszczowie, radni.<br />
Podczas paŸdziernikowego<br />
Miêdzynarodowego Œwiêta Bibliotek<br />
Szkolnych bibliotekarze przygotowuj¹<br />
ró¿ne dzia³ania promuj¹ce bibliotekê i<br />
czytelnictwo. Organizowane s¹ wyjazdy<br />
na Targi Ksi¹¿ki do Krakowa, przygotowywane<br />
s¹ wystawy, spotkania z<br />
pisarzami.<br />
Nauczyciele bibliotekarze w naszym<br />
powiecie s¹ dobrze wykszta³ceni,<br />
wiêkszoœæ jest nauczycielami dyplomowanymi.<br />
Jednak wci¹¿ s¹ zainteresowani<br />
doskonaleniem swojego warsztatu<br />
pracy. Pod egid¹ TNBSP organizowane<br />
s¹ szkolenia (Prawo autorskie w bibliotece;<br />
OdpowiedzialnoϾ bibliotekarza<br />
za zbiory; Pozyskiwanie funduszy z UE<br />
i EFS; Programy komputerowe w bibliotekach<br />
szkolnych.). Towarzystwo by³o<br />
te¿ organizatorem dwóch konferencji<br />
powiatowych: „Podnoszenie jakoœci<br />
pracy bibliotek szkolnych” oraz „Bibliotekarz<br />
szkolny wobec wspó³czesnych<br />
problemów edukacyjnych”.<br />
Od trzech lat biblioteki szkolne s¹<br />
wyposa¿ane w sprzêt komputerowy.<br />
Dziêki dofinansowaniu z EFS wiêkszoœæ<br />
bibliotek szkolnych posiada Internetowe<br />
Centrum Informacji Multimedialnej<br />
(ICIM). Jest to kolejne wyzwanie<br />
dla bibliotekarzy szkolnych a tak¿e<br />
koniecznoϾ podniesienia swoich kwalifikacji.<br />
Podczas zebrañ cz³onkowie naszego<br />
Oddzia³u wspólnie wypracowuj¹<br />
metody pracy z uczniami w ICIM.<br />
Nasze stowarzyszenie dzia³a dopiero<br />
od 4 lat, jednak wspólne dzia³ania<br />
zintegrowa³y œrodowisko. Pomimo, ¿e<br />
czêœæ cz³onków odesz³a (emerytury,<br />
wyjazdy) wci¹¿ pojawiaj¹ siê nowi,<br />
chêtni do pracy nauczyciele bibliotekarze.<br />
Jedno jest pewne – pracy i<br />
pomys³ów nam nie braknie.<br />
Prezes Oddzia³u<br />
Bogumi³a Boho<br />
29
Marek Niechwiej – z wykszta³cenia<br />
filozof, politolog, dziennikarz i prawnik.<br />
Prowadzi prywatn¹ Kancelariê<br />
Prawn¹ w Chrzanowie i Jaworznie.<br />
Wspó³pracownik Kroniki. Co miesi¹c<br />
goœci w Klubie Literackim Chrzanowa.<br />
Ksi¹¿ki: Historia Filozofii w Sentencjach,<br />
Filozofia dla Optymistów,<br />
Filozofia dla Pesymistów, Mi³oœæ –<br />
Sentencje dla Zakochanych.<br />
K.Ch.: Na ostatnim Pañskim<br />
spotkaniu w Klubie Literackim przy<br />
Bibliotece Miejskiej w Chrzanowie<br />
przedmiotem rozwa¿añ by³y de facto<br />
podstawy tzw. makiawelizmu, teorii<br />
w³adzy opisanej przez szesnastowiecznego<br />
w³oskiego myœliciela Miko³aja<br />
Machiavellego.<br />
M.N.: To prawda, temat by³ ciekawy<br />
i kontrowersyjny. Powszechnie tzw.<br />
makiawelizm pojmowany jest jako teoria<br />
dyktatury i amoralna w³adza jednostki.<br />
Nic bardziej b³êdnego. Doktryna Machiawellego<br />
to przygotowanie ustroju<br />
do wdro¿enia republiki, w³adzy opartej<br />
na woli wiêkszoœci, ludu, który rzadko<br />
myli siê wprawach politycznych, pragnie<br />
zaœ stabilizacji.<br />
K.Ch.: Temat sk³ania do refleksji<br />
nad naszym pañstwem. W doktrynie<br />
Machiawellego wyraŸnie odró¿nia<br />
siê skutecznoœæ od moralnoœci, dobro<br />
ogó³u od interesu jednostki ...<br />
M.N.: To prawda. Wbrew pozorom<br />
– choæ cel uœwiêca œrodki – Machiawelli<br />
sk³ania do refleksji nad tym, ¿e zapewnienie<br />
dla wiêkszoœci spo³eczeñstwa<br />
stabilizacji i bezpieczeñstwa gwarantuje<br />
trwa³oœæ ustroju. Spogl¹daj¹c na nasz¹<br />
arenê polityczn¹ – i sk³aniaj¹c siê do refleksji<br />
filozoficznej – mo¿na stwierdziæ,<br />
¿e nasza obecna struktura polityczna<br />
nie tylko nie ma nic wspólnego z<br />
moralnoœci¹ i w wiêkszoœci z dobrze<br />
pojêtym interesem ogó³u, ale nawet nie<br />
gwarantuje skutecznoœci stroju. W moim<br />
przekonaniu – choæ jest mój w³asny<br />
punkt widzenia, byæ mo¿e bardziej politologiczny,<br />
ni¿ filozoficzny – na obecnej<br />
scenie politycznej mamy do czynienia ze<br />
swoistego rodzaju „arogancj¹ w³adzy”.<br />
Nie zawaha³bym siê u¿yæ tego typu<br />
sformu³owania, które ostatnio wesz³o do<br />
politycznego jêzyka elit parlamentarnych<br />
i pozosta³o w powszechnym u¿yciu.<br />
Powo³uj¹c siê równie¿ na swoje politologiczne<br />
wykszta³cenie i w³asn¹ analizê<br />
naszej aktualnej doktryny – odnoszê<br />
wra¿enie, ¿e podstawy naszego ustroju<br />
– a chcia³bym wierzyæ, ¿e jest to ustruj<br />
demokratyczny, a przynajmniej maj¹cy<br />
cechy parlamentarno–gabinetowe –<br />
30<br />
FILOZOFIA<br />
Filozofia dla nie-Filozofów<br />
Moralnoœæ a w³adza...<br />
zosta³y zanegowane przez samych tzw.<br />
demokratów, sprawuj¹cych w³adze. To<br />
jest przykre stwierdzenie stanu faktycznego,<br />
jednak¿e – nie wskazuj¹c nikogo<br />
personalnie – moje jak najbardziej<br />
negatywne odczucia wzbudza postawa<br />
samych polityków, którzy zaprzeczaj¹<br />
swojej w³asnej – g³oszonej przez nich<br />
– hierarchii wartoœci, a ich profil moralny<br />
œwiadczy o tym, ¿e ¿ycie brutalnie<br />
weryfikuje uprzednio nakreœlone idea³y.<br />
To jest sedno ca³ej krytyki, i tu zgodzili<br />
siê ze mn¹ szanowni Rozmówcy Klubu<br />
Literackiego –„moralnoœæ a w³adza”–to<br />
znaczy: „moralnoœæ przeciwstawiona<br />
w³adzy”.<br />
K.Ch.: Co z tego wynika dla nas?<br />
Mamy na to wp³yw? Demokracja to jest<br />
w³adza ludu ...<br />
M.N.: W tym momencie nasuwaj¹<br />
mi siê jedynie dwie mo¿liwe odpowiedzi:<br />
albo my zachowujemy w³adzê<br />
– i wówczas ¿yjemy w demokracji, albo<br />
nasz ustrój nie jest demokratyczny. Ta<br />
druga odpowiedŸ by³aby bardzo przykra.<br />
Obchodzimy dwudziest¹ rocznicê<br />
tzw. Okr¹g³ego Sto³u. Ja z wielkim<br />
szacunkiem odnoszê siê do ideologii,<br />
wyra¿onej w 1989 r. przy Okrąg³ym Stole.<br />
Mam wra¿enie, ¿e dzisiaj – pomimo<br />
up³ywu 20 lat – ten stó³ wcale nie jest ju¿<br />
okr¹g³y, a ka¿de ugrupowanie polityczne<br />
siedzi na przeciwleg³ych jego krañcach<br />
i wypowiada siê przeciwko sobie. Nie<br />
takie jednak by³y za³o¿enia – sensu stricto<br />
demokratyczne i jak¿e wznios³e – w<br />
1989 r., kiedy to w³aœciwie po raz pierwszy<br />
w uda³o siê prze³amaæ „kurtynê” –<br />
oddzielaj¹c¹ w³adzê od spo³eczeñstwa.<br />
W mojej opinii – pomimo up³ywu 20<br />
lat, co jest raczej d³ugim okresem w<br />
naszej najnowszej historii – jednak nie<br />
da³o siê wykorzystaæ wielu szans, ani te¿<br />
wdro¿yæ w ¿ycie wyra¿onych idea³ów, w<br />
które przecie¿ wierzy³a na miarê swoich<br />
ówczesnych mo¿liwoœci zarówno „nowa<br />
w³adza”, jak i polskie spo³eczeñstwo.<br />
WeŸmy pod rozwagê chocia¿by ten<br />
fakt, ¿e byliœmy jednymi z pierwszych w<br />
Europie, którzy de facto zapocz¹tkowali<br />
upadek wiadomego nam systemu. Za<br />
nami posz³y Czechos³owacja, Niemcy,<br />
Zwi¹zek Radziecki... Posz³y za nami, a<br />
teraz s¹ przed nami, czyli wyprzedzi³y<br />
nas – przynajmniej Czechy, S³owacja<br />
czy Niemcy – na drodze do prawdziwej,<br />
dobrze rozumianej demokracji. Porównajmy<br />
„nasz¹ demokracjê” z s¹siednimi<br />
demokracjami.<br />
K.Ch.: Du¿o pesymizmu w Pana<br />
s³owach. Czy taka filozofia pomo¿e<br />
nam w przysz³oœci?<br />
M.N.: Sedno sprawy tkwi w tym – o<br />
czym wielokrotnie nadmienia³em już w<br />
przesz³oœci – ¿e historia jakoœ niczego<br />
nas nie nauczy³a i nadal niczego nas nie<br />
uczy. Prawdziw¹ pora¿kê pope³nia ten,<br />
kto faktycznie nie uczy siê na w³asnych<br />
b³êdach. Nie jest to – w moim przekonaniu<br />
– pesymizm. To jest realizm, i<br />
tylko takie spojrzenie mo¿e nam pomóc<br />
pod warunkiem, ¿e krytyka, a nie krytykanctwo,<br />
polityka, a nie politykierstwo,<br />
moralnoϾ, a nie moralizowanie i<br />
m¹droœæ, a nie mêdrkowanie – wezm¹<br />
górê. Nie sposób chwaliæ tego, co na<br />
pochwa³ê nie zas³uguje, a w tym zakresie<br />
optymizm – w mojej opinii – by³by po<br />
prostu szaleñstwem. A zatem pytanie,<br />
jaka filozofia nam pomo¿e na przysz³oœæ<br />
– poniek¹d pozostaje pytaniem retorycznym,<br />
poniewa¿ obserwuj¹c z punktu widzenia<br />
nowo¿ytnej filozofii dziejów, czyli<br />
mówi¹c wprost: œledz¹c ostatnie lata – ja<br />
osobiœcie nie potrafiê odpowiedzieæ na<br />
to pytanie. Faktem jest i powiem to jako<br />
filozof z wykszta³cenia – ¿e nasza w³adza<br />
oraz nasza polityczna „moralnoœæ” dawno<br />
ju¿ utraci³y jakiekolwiek cechy stricte<br />
filozoficzne, czyli pozytywne, bo przecie¿<br />
„filozofia” to „umi³owanie m¹droœci”.<br />
Mamy tward¹ rzeczywistoœæ a mo¿emy<br />
jedynie ¿yczyæ sobie tego, a¿eby kolejne<br />
dwadzieœcia lat by³o lepsze od poprzednich<br />
dekad. Z drugiej strony–¿yjemy<br />
teraz i dzisiaj chcia³oby siê widzieæ tê<br />
ró¿nicê, a nie za 20 lat.<br />
Wci¹¿ dalej<br />
Marek Niechwiej<br />
Zd¹¿aj¹c do przodu,<br />
Nie patrzê za siebie,<br />
Nie palê swych mostów,<br />
Nie pamiêtam w gniewie.<br />
Idê ci¹gle naprzód,<br />
Nie mog¹c inaczej,<br />
Biegnê a¿ do chwili...<br />
Kiedy œwiat³o zobaczê.<br />
Ja biegnê tak d³ugo<br />
Ile si³ wystarczy<br />
Ja biegnê czasami,<br />
Choæ mnie los obarczy³...<br />
Wci¹¿ idê i biegnê<br />
Nie mogê inaczej<br />
I wytrwam tak d³ugo,<br />
A¿ Ciebie zobaczê...
ZIMA 2009 Z MOKSiR<br />
KALEJDOSKOP<br />
Czytamy…<br />
Tradycyjnie ju¿, w okresie ferii zimowych, Miejski Oœrodek<br />
Kultury, Sportu i Rekreacji w Chrzanowie zorganizowa³ zajêcia<br />
otwarte dla dzieci i m³odzie¿y. (Czytaj na str. 21)<br />
Akcje g³oœnego czytania trwaj¹…we wszystkich filiach bibliotecznych<br />
naszej Biblioteki, na terenie miasta i gminy w wybrany dzieñ tygodnia<br />
dy¿uruj¹cy bibliotekarz czeka na najm³odszych. (Czytaj na str. 25)<br />
Ogród Woliñskiego<br />
ZAPUŒNY CZWARTEK<br />
Najnowsza wystawa w Klubie Literackim zatytu³owana jest Moje malarstwo<br />
- ogród niewyczerpany... - tak o swojej pasji mówi autor Stanis³aw<br />
Woliñski (ur. 1950), mieszkaniec Chrzanowa. (Czytaj na str. 26)<br />
Spotkania 2008…<br />
Z autorem i pomys³odawc¹ Projektu Karolem Mroziewskim na przestrzeni<br />
ostatnich kilku lat spotykaliœmy siê kilkakrotnie i wspó³praca ta<br />
za ka¿dym razem by³a dla nas niek³aman¹ przyjemnoœci¹ ze wzglêdu na<br />
twórczy materia³ jak i osobowoœæ fotografa…(Czytaj na str. 23)<br />
Huczne obchody ostatniego tygodnia karnawa³u maj¹ staro¿ytny i<br />
pogañski rodowód. Ten czas szczególnej zabawy, radoœci i obfitoœci wywodzi<br />
siê z greckich Dionizji i rzymskich Saturnalii, kiedy to cieszono siê<br />
z koñca zimy i nadejœcia pierwszych wiosennych dni. Karnawa³ to okres<br />
od œwiêta Trzech Króli do wtorku „diabelskiego”, czyli „kusego” przed<br />
œrod¹ popielcow¹ poprzedzaj¹cy Wielki Post. Wed³ug Zygmunta Glogera,<br />
polskiego etnografa, s³owo „karnawa³” pochodzi od w³oskiego „carne<br />
vale”, czyli „miêso ¿egnaj”. St¹d powsta³a polska nazwa karnawa³u:”<br />
„miêsopust” lub „zapusty”, które „s¹ od wieków por¹ wszelkiego rodzaju<br />
zabaw, widowisk, maszkar, uczt i pustoty.(Czytaj na str. 21)
KALEJDOSKOP<br />
CO PO KOTACH?<br />
Wystawa Koty, kotki, kociêta… mia³a charakter kolekcjonerski.<br />
Przedstawia³a fragment du¿ej prywatnej kolekcji poœwiêconej kotom.<br />
(Czytaj na str. 18)<br />
Spojrzenie na Tanzaniê<br />
„BEZ GRANIC”<br />
Mi³oœæ<br />
By³a sobie pewna dziewczynka<br />
która wziê³a siê znik¹d.<br />
By³a smutna,<br />
bo nikt jej nie kocha³.<br />
Wziê³a wiêc gumkê<br />
i wymaza³a<br />
swoje rysy ze œwiata<br />
na zawsze.<br />
Nie mo¿na ¿yæ<br />
bez mi³oœci<br />
Maria Szmidt z Kielc<br />
Wernisa¿ wystawy fotografii Agnieszki Liszki by³ wyj¹tkowy<br />
(29.12.2008, godz.17.30, Klub Literacki, Al. Henryka 30), podobnie jak<br />
ca³a wystawa trwaj¹ca do 31.01.2009 r. (Czytaj na str. 26)<br />
„Warsztaty” kontynuacja<br />
Pomimo niesprzyjaj¹cej aury galeria „Na Piêtrze” chrzanowskiego<br />
MOKSiR-u licznie zape³ni³a siê uczestnikami gali rozdania nagród w<br />
jubileuszowym X Ogólnopolskim Konkursie Poetyckim dla Dzieci i<br />
M³odzie¿y „Bez Granic”. (Czytaj na str.19-20)<br />
W Nowym Roku kontynuacja Warsztatów Dziennikarskich... Nasi<br />
przyszli dziennikarze chc¹ siê dalej spotykaæ .... (Czytaj na str. 24)
Change language