Ad vocem - MOIPiP w Krakowie

ISSN 1640-6307 Kraków, nr 95, listopad – grudzień 2010

Świąteczna refleksja
Te święta cudnie pachną ciastami
i zieloną gałązką jodłową
oraz miłością, co między nami
odkrywana jest ciągle na nowo!
Oby rodzinnie, ciepło i szczerze
każdy mógł przeżyć to Boże Narodzenie:
śpiewać kolędy, mówić pacierze,
naprawić błędy, spełnić czyjeś marzenie…
Opłatkiem białym jak śnieg
i leciutkim jak czyste sumienia
dzielmy się, bez względu na wiek
przekazując najszczersze życzenia!
Agnieszka Kurbiel
Serdeczne życzenia, dużo ciepła rodzinnego
z okazji świąt Bożego Narodzenia
i spełnienia marzeń w nadchodzącym
2011 roku
składa
Rada Okręgowa i Zespół Redakcyjny

w numerze
aktualności
Spotkanie pielęgniarek i położnych przechodzących na
emeryturę 4
Pamiętajmy o tych, które odeszły 5
Wydaje:
Małopolska Okręgowa Izba
Pielęgniarek i Położnych
Adres redakcji:
Biuro Małopolskiej Okręgowej Izby
Pielęgniarek i Położnych
31-153 Kraków
ul. Szlak 61
tel./fax 012 422-88-54
e-mail:
biuro@moipip.org.pl
Biuro czynne:
w poniedziałek w godz. 10:00 – 18:00;
w pozostałe dni tygodnia
w godz. 8:00 – 16:00
Sprawy związane
z PRAWEM WYKONYWANIA
ZAWODU
załatwiane są w poniedziałek, wtorek,
środę i piątek w godz. 9:00 – 15:00
(czwartek – dzień wewnętrzny)
Porad prawnych
dla członków samorządu z zakresu:
▷ PRAWA PRACY
▷ PRAWA MEDYCZNEGO
udziela radca prawny
Zbigniew Cybulski
we wtorki w godz. 10:00 – 12:00,
w środy w godz. 14:00 – 16:00
Telefon: 012 422-88-54
Porad prawnych
dla członków samorządu z zakresu:
▷ PRAWA CYWILNEGO
▷ PRAWA RODZINNEGO
▷ PRAWA KARNEGO
▷ PRAWA PRACY
udziela adwokat
Monika Cała
w poniedziałki w godz. 15:30 – 17:00
Telefon: 012 422-88-54
Kasa czynna codziennie
w godz. 8:00–16:00
Certyfikaty jakości w Szpitalu Miejskim Specjalistycznym
im. G. Narutowicza w Krakowie 6
wspomnienia
Obchody stulecia śmierci Florence Nightingale w Londynie 8
prawnie
Opinia w sprawie kwalifikacji, jakie powinna posiadać położna
prowadząca poród w wodzie 10
zawodowo
Konferencja „Trendy w chirurgii i angilogii – opieka
interdyscyplinarna” 11
Wpływ niepełnosprawności dziecka na życie rodzinne 13
Pacjent wentylowany w domu 15
Powołanie Eksperta Międzynarodowej Rady Pielęgniarek na lata
2009–2013 w dziedzinie pielęgniarstwa psychiatrycznego 16
Informacje Komisji Kształcenia 17
ogłoszenia
Konkursy 23
Uprzejmie informujemy o zmianie konta bieżącego – aktualnie posiadamy
konto bieżące w Krakowskim Banku Spółdzielczym,
I Oddział w Krakowie, nr rachunku:
20 85910007 0020 0054 9815 0009
Wszystkie wpłaty składek prosimy kierować na ww. nr rachunku bankowego.
mgr Anna Sas,
Skarbnik Małopolskiej Okręgowej Rady Pielęgniarek i Położnych
Posiedzenia Komisji Socjalnej odbywają się w pierwszą
środę miesiąca
Rzecznik odpowiedzialności zawodowej pełni dyżury w każdą środę
w godz. 15:00 – 16:00
3

aktualności
Spotkanie pielęgniarek i położnych przechodzących
na emeryturę
30 listopada w siedzibie Małopolskiej Okręgowej
Izby Pielęgniarek i Położnych odbyło się spotkanie
pielęgniarek i położnych, które przeszły na emeryturę
w 2009 roku.
Mimo niesprzyjających warunków atmosferycznych
przybyła ponad połowa koleżanek. Spotkanie
prowadził Przewodniczący MOIPiP Tadeusz Wadas
– serdecznie podziękował koleżankom pielęgniarkom
i położnym za wieloletnią pracę często w trudnych
warunkach oraz za pomoc i wsparcie, jakie
okazywały młodszym koleżankom wchodzącym
do zawodu. Wiele koleżanek przepracowało ponad
czterdzieści lat w zawodzie w różnych warunkach
i w różnych jednostkach służby zdrowia, nie szczędząc
sił i czasu, kosztem swojego zdrowia, wypoczynku
i rodziny. Dużo pielęgniarek na emeryturze
wraca do pracy lub pozostaje w swoich zakładach na
niepełnym etacie.
W spotkaniu uczestniczyła również Prezes Polskiego
Towarzystwa Pielęgniarskiego Koła Emerytek
Kraków–Śródmieście Pani Urszula Gacek, która
przedstawiła działalność Koła i zachęcała do aktywności
na emeryturze. Koleżanki otrzymały upominki
i kwiaty. Miła i ciepła atmosfera spotkania oraz
lampka szampana spowodowały, że wspomnieniom
nie było końca.
W imieniu zespołu redakcyjnego życzę wszystkim
koleżankom pielęgniarkom i położnym, aby
okres emerytury był dla nich przyjemny, życzę dużo
zdrowia, miłego i aktywnego spędzania czasu i jak
najmniej kłopotów i trosk dnia codziennego.
Danuta Adamek
4

aktualności
pamiętajmy o tych, które odeszły
Tadeusz Wadas
Przed Świętem Zmarłych jak co roku pielęgniarki ze
Stowarzyszenia Pielęgniarek Katolickich oraz Rady
Okręgowej MOIPiP złożyły kwiaty i zapaliły znicze
na grobach nestorek naszego zawodu i nauczycielek.
Odwiedziliśmy groby m.in. sługi Bożej Hanny
Chrzanowskiej, sługi Bożej siostry Magdaleny Marii
Epstein oraz Anny Rydlówny.
Nagrobek Anny Rydlówny wieloletniej dyrektorki
Uniwersyteckiej Szkoły Pielęgniarek i Higienistek
został doszczętnie zniszczony. Mając na względzie
jej zasługi, Małopolska Okręgowa Rada Pielęgniarek
i Położnych jednogłośnie podjęła decyzję w imieniu
całego środowiska zawodowego o ufundowaniu nowego
nagrobka i przeznaczyła na ten cel fundusz reprezentacyjny
za rok 2010.
5

aktualności
Certyfikaty jakości w Szpitalu Miejskim
Specjalistycznym im. G. Narutowicza w Krakowie
Agnieszka Marzęcka
Jakość nie jest dziełem przypadku; jest zawsze
wynikiem dobrych intencji, szczerego wysiłku, inteligentnego
nadzoru i zręcznego wykonania.
Will Forster
Cały zespół pracowników Szpitala Miejskiego
Specjalistycznego im. G. Narutowicza w Krakowie
czynił i nadal czyni wysiłki w celu poprawy jakości
świadczonych usług.
Ciągłe te starania zaowocowały wdrożeniem
systemu zarządzania jakością, następnie uzyskaniem
Certyfikatu jakości zgodnego z normą ISO
9001:2000. Certyfikat obowiązuje od roku 2008.
W lipcu 2010 roku odbył się audyt nadzoru, który
był jednocześnie transferem na nową normę ISO
9001:2008.
Certyfikat ISO obejmuje świadczenie usług medycznych:
diagnostykę, leczenie, pielęgnację, promocję
zdrowia i profilaktykę we wszystkich oddziałach
i poradniach Szpitala.
Dyrektor Szpitala dr n. med. Renata Godyń-
-Swędzioł podjęła decyzję o poddaniu Szpitala kolejnej
ocenie zewnętrznej, której dokonali audytorzy
Centrum Monitorowania Jakości w Ochronie Zdrowia.
Miała ona na celu określić procent spełnienia
standardów akredytacyjnych. Szpital poddał się jej
w ramach projektu „Wsparcie procesu akredytacji
zakładów opieki zdrowotnej”, współfinansowanego
6

aktualności
ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego.
Wynik okazał się pozytywny dla Szpitala.
W związku z tym w pierwszym kwartale 2010
roku Szpitalowi Miejskiemu Specjalistycznemu im.
G. Narutowicza w Krakowie przekazany został Certyfikat
Akredytacyjny nr 2009/16 przyznany przez
Ministra Zdrowia 30 grudnia 2009 roku. Dokument
ten potwierdza, że Szpital otrzymuje tytuł Szpitala
Akredytowanego na trzy lata, czyli do grudnia 2012
roku.
Podstawową ideą akredytacji jest dobrowolne
poddanie się ocenie w oparciu o ustalone i jawne
kryteria. Czasochłonne przygotowanie do procesu
akredytacji wymagało dużego zaangażowania i wysiłku
wszystkich pracowników instytucji.
Nasze cele jakościowe wynikające
ze szpitalnej polityki jakości realizujemy
m.in. poprzez:
▷ zatrudnianie wykwalifikowanego
personelu medycznego
udzielającego świadczeń
leczniczych i pielęgnacyjnych
zgodnie z najnowszymi standardami,
▷ stałe podnoszenie kwalifikacji
przez zatrudniony personel,
▷ dążenie do dostarczania jak
najbardziej wiarygodnych
i rzetelnych wyników badań,
▷ analizowanie i wyciąganie wniosków z opinii
naszych Pacjentów,
▷ stworzenie przyjaznej atmosfery wokół Pacjenta,
▷ modernizację infrastruktury,
▷ stałe doskonalenie procesów diagnostycznych
i leczniczych.
W Szpitalu na bieżąco analizowane są różne
wskaźniki, które mają wpływ na określanie szczegółowych
celów jakości i ukierunkowanie naszych
działań. Rejestrujemy też i analizujemy zdarzenia
niepożądane występujące w szpitalu.
Wdrożenie systemu zarządzania jakością pomaga
nam lepiej realizować misję Szpitala, która traktuje
dobro chorego jako najwyższe prawo.
7

wspomnienia
Obchody
stulecia śmierci Florence Nightingale w Londynie
Helena Matoga
W dniach 14–16 września br. odbyła się w Londynie
międzynarodowa konferencja pt. „Międzynarodowe
perspektywy w historii pielęgniarstwa”. Jej organizatorami
byli: Brytyjskie Centrum Historii Pielęgniarstwa
i Położnictwa, Irlandzkie Centrum Historii
Pielęgniarstwa i Położnictwa, Uniwersytet Kingston,
Uniwersytet Londyński, Amerykańskie Stowarzyszenie
Historii Pielęgniarstwa, Europejskie Stowarzyszenie
Historii Pielęgniarstwa, Królewski College
Historii Pielęgniarstwa, Komitet Dziedzictwa.
Miejscem sympozjum był Royal Holloway University
of London, z siedzibą w Egham. Wśród
uczestników z całego świata znalazłam się i ja, jedyna
Polka. Moje wystąpienie poświęcone było krakowskiemu
pielęgniarstwu – w stuletniej historii
zawodu – w dziedzinie „Pielęgniarstwa militarnego”.
Warunkiem uczestnictwa było opracowanie abstraktu
z wybranego tematu, składającego się z czterystu
słów i przesłanie go pocztą e-mail do 15 lutego
2010 roku. Stworzono warunki kwalifikacji abstraktów
dla wszystkich, bez względu na cenzus naukowy,
aczkolwiek wymogi jego sformułowania ten
cenzus preferowały. Kwalifikacja była odpowiednio
Budynek Uniwersytetu Royal Holloway Egham
przygotowana, dająca szanse wszystkim, a jej wyniki
ogłoszono 15 kwietnia bieżącego roku. Tego samego
dnia zostałam powiadomiona o zakwalifikowaniu
mojego. Należało w związku z tym uiścić wyznaczoną
opłatę. Dzięki przychylności Małopolskiej
Okręgowej Rady otrzymałam dotację na pokrycie
kosztów związanych z wyjazdem. Zakwaterowanie
miałam bezpłatne u koleżanki, dr Małgorzaty Brykczyńskiej,
która namówiła mnie do uczestnictwa
i troskliwie się mną opiekowała. Ponieważ nie znam
języka angielskiego, wyręczyła mnie w prezentowaniu
przygotowanego i przetłumaczonego w Krakowie
wystąpienia. Uczyniła to znakomicie, czego
dowodem były zadawane pytania oraz komentarze
słuchaczek w kuluarach. Przygotowana przeze mnie
prezentacja komputerowa, opatrzona angielskim
tekstem, zawierała sześćdziesiąt dwa slajdy, dokumentujące
pracę krakowskich nestorek pielęgniarstwa,
ich udział w obydwóch wojnach światowych,
aż po misje pokojową ONZ i współczesną nam misję
wojenną w ramach kontyngentu NATO. Wystąpienie
obejmowało dwudziestominutową prezentację
i dziesięć minut przeznaczonych na pytania do prelegenta.
Limit czasowy
był ściśle przestrzegany.
Moją sesję
prowadziła Jane Brooks,
dr Uniwersytetu
w Manchester, z Departamentu
Historii.
Otrzymałam trzy
pytania:
▷ Czy pielęgniarki
polskie mogły pracować
w okupowanej
Polsce podczas drugiej
wojny światowej?
▷ Jak obecnie odbywa
się kształcenie pielęgniarek
w Polsce?
▷ Czy pielęgniarki
bez wyższego wy-
8

wspomnienia
kształcenia mogą pracować?; czy na każdym
stanowisku?
W kuluarach zadawano jeszcze wiele innych pytań,
podchodziły pielęgniarki polskiego pochodzenia,
nieznające języka ojczystego. Jedna z nich opowiadała
o działającym w jej rejonie pielęgniarstwie
parafialnym.
Przedstawiciele Hiszpanii zaprezentowali sylwetkę
hiszpańskiego pielęgniarza, żyjącego w XVI wieku
Bernardino de Obregon, kandydata na ołtarze,
którego proces beatyfikacyjny rozpoczął się w 1633
roku. Założył on zgromadzenie ubogich braci pielęgniarzy,
którzy pracowali wśród żołnierzy. Napisał
książkę Jak pielęgnować. Szpitale jego imienia pełnią
posługę m.in. w Hiszpanii, Portugalii.
Przedstawicielki USA miały wystąpienia o różnorodnej
tematyce: o pielęgnowaniu rannych podczas
wojny secesyjnej, obecności sióstr miłosierdzia
w amerykańskiej służbie zdrowia od 1906
roku, o uniwersyteckim kształceniu pielęgniarek
(Uniwersytet Massachusetts w Bostonie, w którym
studiowały pierwsze stypendystki Fundacji Rockefellera
– Maria Wiszniewska i Teresa Kulczyńska).
Z bogatym programem przyjechały pielęgniarki
brazylijskie (ciekawe postery), australijskie i duńskie.
Współczesnym akcentem było wystąpienie
pielęgniarki z Los Angeles, która opracowała temat:
„Florence Nightingale w filmie” – fabularnym, dokumentalnym,
a nawet w kreskówce. Projekcja jednego
z nich odbyła się późnym wieczorem w wigilię mojego
wystąpienia, dlatego nie mogłam go obejrzeć. Odbyła
się też promocja książki o Florence Nightingale,
uroczysty obiad, podczas którego zaprezentowano
wesołą scenkę z pobudzonym pacjentem i usiłującą
się nim zaopiekować Florence oraz jej towarzyszką.
Dokonano również licytacji pamiątek, książek, gadżetów,
z przeznaczeniem uzyskanych środków na
stypendia dla studentów pielęgniarstwa.
W ostatnim dniu konferencji dr Małgorzata Brykczyńska
zaprezentowała swoje bardzo ciekawe wystąpienie:
„Organizacja opieki nad chorymi na trąd
w Jakucji”.
Zachęcam młode koleżanki do zainteresowania
się historią zawodu oraz do nauki języków obcych,
bowiem ich znajomość ułatwia kontakty i umożliwia
zapoznanie się z bogactwem materiałów źródłowych
na ten temat.
Po prezentacji, od lewej: prowadząca sesję dr Jane Brooks
– Uniwersytet w Manchester Departament Historii
Pielęgniarstwa, Helena Matoga, dr Małgorzata Brykczyńska
Nestorka pielęgniarstwa jako Florencja Nightingale
Odpowiedzi na zadawane pytania
9

prawnie
KONSULTANT KRAJOWY
W DZIEDZINIE PIELĘGNIARSTWA GINEKOLOGICZNEGO I POŁOŻNICZEGO
mgr Leokadia Jędrzejewska
Adres do korespondencji: 54-207 Wrocław, ul. Na Ostatnim Groszu 70/12
Tel/fax: 71 373 20 56 , tel. kom. 691 85 20 69, e-mail: l.jedrzejewska@wp.pl
KK/42/06/10 Wrocław, dnia 28 czerwca 2010 r.
Opinia
w sprawie kwalifikacji, jakie powinna posiadać położna prowadząca poród w wodzie
Położna może prowadzić poród w wodzie samodzielnie pod warunkiem ukończenia kursu specjalistycznego,
zgodnie z § 6 ust.1 pkt.3 lit. b rozporządzenia Ministra Zdrowia w sprawie rodzaju i zakresu świadczeń
zapobiegawczych, diagnostycznych, leczniczych i rehabilitacyjnych, wykonywanych przez pielęgniarkę samodzielnie,
bez zlecenia lekarskiego, oraz zakresu takich świadczeń wykonywanych przez położną samodzielnie
(Dz. U. z roku 2007, Nr 210, poz. 1540) lub na zlecenie lekarskie. Kurs specjalistyczny ma na celu uzyskanie
przez położną kwalifikacji do wykonywania określonych czynności zawodowych przy udzielaniu świadczeń
pielęgnacyjnych, zapobiegawczych, diagnostycznych, leczniczych lub rehabilitacyjnych ( art. 10c. ustawy z dnia
5 lipca 1996 r. o zawodach pielęgniarki i położnej — tekst jednolity z 2001 r. Dz. U. Nr 57, poz. 602 ze zm.).
Zdaniem Konsultanta, wykonanie zlecenia lekarskiego musi mieścić się w umiejętnościach, jakie położna
nabyła w trakcie kształcenia do zawodu lub kształcenia podyplomowego. Jeżeli zlecenie wykracza poza zakres
jej umiejętności, to powinna odmówić jego wykonania, podając przyczynę odmowy na piśmie. Nie mając
przygotowania specjalistycznego, położna naraża kobietę rodzącą i jej dziecko na niebezpieczeństwo zagrożenia
utraty zdrowia lub życia.
Zarząd Główny Polskiego Towarzystwa Pielęgniarskiego Koło Liderów Pielęgniarstwa
przy Mazowieckim Oddziale PTP zapraszają do udziału
w vi ogólnopolskim konkursie „pielęgniarka roku 2010”
Cel Konkursu: wyłonienie i nagrodzenie pielęgniarek liderów o wysokim przygotowaniu zawodowym, etycznym
i aktywnym zaangażowaniu na rzecz środowiska pielęgniarskiego.
Konkurs odbywać się będzie w trzech etapach według następującego harmonogramu:
I etap — wyłonienie uczestników Konkursu w poszczególnych ZOZ-ach do 31.01.2011 r.;
II etap — eliminacje w Oddziałach Wojewódzkich PTP 4.03.2011 r. o godz. 12.00;
III etap — prezentacja własna (szczegóły: Komunikat nr 2, który zostanie zamieszczony na stronie
www.ptp.na1.pl w marcu 2011 r.).
Dodatkowe informacje: Jadwiga Zielińska tel. 22 326 55 21, kom. 511 451 292, e-mail: jagoda_zielinska@wp.pl
10

zawodowo
Konferencja „Trendy w opiece pielęgniarskiej
w chirurgii i angiologii — opieka interdyscyplinarna”
Lucyna Ścisło, Elżbieta Walewska
W dniach 9–10 września 2010 roku w Bydgoszczy
odbyła się II Ogólnopolska Konferencja Naukowo-
-Szkoleniowa Polskiego Towarzystwa Pielęgniarstwa
Angiologicznego (PTPA) „Trendy w opiece
pielęgniarskiej w chirurgii i angiologii — opieka interdyscyplinarna”.
Organizatorami konferencji pod
patronatem Jego Magnificencji Rektora Uniwersytetu
Mikołaja Kopernika (UMK) prof. Andrzeja
Radzimińskiego i Jej Magnificencji Prorektor Collegium
Medicum prof. Małgorzaty Tafil-Klawe byli:
Zakład Pielęgniarstwa Chirurgicznego CM UMK
w Bydgoszczy, Katedra i Klinika Chirurgii Ogólnej
CM UMK w Bydgoszczy, Polskie Towarzystwo Pielęgniarstwa
Angiologicznego i Okręgowa Izba Pielęgniarek
i Położnych w Bydgoszczy.
W pierwszym dniu powitali uczestników przewodnicząca
PTPA dr hab. n. med. Maria T. Szewczyk
(CM UMK Bydgoszcz) oraz wiceprzewodniczący
PTPA prof. dr hab. n. med. Arkadiusz Jawień (CM
UMK Bydgoszcz). Po wystąpieniu gości i Państwowego
Zespołu Szkół Muzycznych im. A. Rubinsteina
w Bydgoszczy pod kierunkiem prof. W. Pospiecha
rozpoczęła się pierwsza sesja plenarna „Trendy
w rozwoju pielęgniarstwa polskiego”. Dr hab. Maria
Kózka (UJ Kraków) przedstawiła referat na temat
trendów w kształceniu uniwersyteckim pielęgniarek
w Polsce i wymiaru postępów w pielęgniarstwie. Celem
wystąpienia było przedstawienie ogólnych i specyficznych
kryteriów postępów w pielęgniarstwie,
scharakteryzowanie strategicznych kierunków postępów
uwzględniających wskaźniki i wyniki oraz
identyfikacji obszarów koniecznych zmian w pielęgniarstwie
polskim. W przygotowaniu referatu
wykorzystano analizę piśmiennictwa przedmiotu,
obowiązujących aktów prawnych związanych z wykorzystaniem
zawodu pielęgniarki oraz dane statystyczne.
Analiza wykazała, że w pielęgniarstwie
polskim dotychczas nie przyjęto żadnych kryteriów
oceny postępów, a strategiczne kierunki pielęgniarstwa
wytyczone przez WHO wymagają zmian systemowych
w ochronie zdrowia i dużej aktywności
całego środowiska zawodowego.
Następnie prof. R. Ossowski (CM UMK Bydgoszcz)
pokazał rolę pielęgniarek we wsparciu
Dr hab. Maria Kózka podczas prezentacji
psychologicznym. W drugiej sesji plenarnej „Perspektywy
rozwoju pielęgniarstwa angiologicznego”
dr hab. M. T. Szewczyk rekomendowała specjalistyczną
opiekę nad chorym z owrzodzeniem
żylnym opartej na faktach, następnie prof. A. Jawień
przedstawił koncepcję T.I.M.E. jako wyzwanie dla
pielęgniarstwa. Celem tej pracy było przedstawienie
najważniejszych elementów wielokierunkowej
ambulatoryjnej opieki nad chorym z owrzodzeniem
żylnym na podstawie wieloletniego doświadczenia,
zaleceń eksperckich i badań własnych.
Mgr M. Korbecka-Paczkowska wymieniła prawdy
i mity w nowoczesnym leczeniu miejscowym ran
przewlekłych, dr Mariusz Kózka (UJ Kraków) omówił
stosowanie kompresjoterapii w przewlekłej niewydolności
żylnej. Celem pracy było przedstawienie
najważniejszych elementów wielokierunkowej
ambulatoryjnej opieki nad chorym z owrzodzeniem
żylnym na podstawie długoletniego doświadczenia
zaleceń ekspertów i badań własnych. Prelegent jednoznacznie
określił, że prawidłowym określeniem
leczenia uciskowego jako najstarszej metody leczenia
przewlekłej choroby żylnej jest kompresjoterapia,
a nie kompresoterapia.
Na zakończenie drugiej sesji plenarnej dr A. Migdalski
(CM UMK Bydgoszcz) rozwinął perspektywy
dla pielęgniarek wykonujących badanie ultrasonograficzne
u chorych z tętniakami aorty brzusznej.
Podczas przerwy była dostępna w cenie promocyjnej,
podpisywana przez autorów książka Pielęgniarstwo
angiologiczne wydana w 2010 roku przez
11

zawodowo
Dr med. Mariusz Kózka podczas prezentacji
wydawnictwo „Termedia”. Autorami są M. T. Szewczyk
i A. Jawień.
Dr hab. M. T. Szewczyk i prof. A. Jawień
podczas promocji książki ich autorstwa
Pierwszy dzień konferencji zakończył się uroczystą
kolacją.
W drugim dniu odbyły się cztery sesje: „Rany
przewlekłe kończyn dolnych jako problem angiologiczny”,
„Interdyscyplinarne problemy w chirurgii
i angiologii” oraz dwie sesje pod nazwą „Problemy
w pielęgniarstwie”. W sumie wystąpiło trzydziestu
dwóch prelegentów. Streszczenia dwudziestu pięciu
wygłoszonych prac zostały opublikowane w czasopiśmie
„Pielęgniarstwo Chirurgiczne i Angiologiczne”
3/2010. Komitet naukowy przyznał nagrody za najbardziej
ciekawe prace.
Nagrodzono m.in. pracę J. Cwajda-Białasik,
M. T. Szewczyk, K. Cierzniakowskiej, A. Jawień:
Wpływ bólu na uciążliwość objawów i konsekwencji
psychospołecznych u chorych z owrzodzeniem kończyn
dolnych, której celem była ocena uciążliwości
objawów i konsekwencji psychospołecznych bólu
w przebiegu owrzodzeń kończyn dolnych oraz
ocena rzetelności i badanie trafności diagnostycznej
zastosowanego do badania narzędzia.
Kolejna nagrodzona praca to: R. Jabłońska, R. Ślusarz,
W. Beuth, Kwestionariusz Oswestry jako narzędzie
oceny sprawności chorych po chirurgicznym
leczeniu przepukliny krążka międzykręgowego. Jej
autorzy postawili sobie zadanie dokonania oceny
sprawności badanych po przeprowadzonym leczeniu
operacyjnym dyskopatii lędźwiowej lub szyjnej.
Nagrodzone zostały również prace A. Andruszkiewicz,
J. Piworowicz, Poczucie koherencji a strategia
radzenia sobie z bólem w grupie pacjentów
z rakiem jelita grubego, której celem było ustalenie
związku między poczuciem koherencji a strategiami
radzenia sobie z bólem u chorych rozpoznano raka
jelita grubego oraz A. Spannbauer, P. Mika, J. Jaworek,
M. Chwała, Specyfika postępowania rehabilitacyjnego
u pacjentów po operacji klasycznej tętniaka
aorty brzusznej, w której poruszono działania rehabilitacyjne
mające na celu nauczenie pacjenta ćwiczeń
wykonywanych przez niego po zabiegu operacyjnym.
Szczegółowe informacje na temat nagrodzonych
prac można znaleźć na www.ptpa.pl.
Ciekawą propozycją konferencji były warsztaty
prowadzone przez specjalistów na temat kompresjoterapii,
choroby zakrzepowo-zatorowej i wskaźnika
kostka/ramię.
W konferencji uczestniczyły pielęgniarki zainteresowane
tematyką, w tym duża grupa pielęgniarek
ze Szpitala Zakonu Bonifratrów św. Jana Grandego
w Krakowie pracujących na Wojewódzkim Oddziale
Chirurgii Naczyń i Angiologii, członkiń Polskiego
Towarzystwa Pielęgniarstwa Angiologicznego, założonego
27 stycznia 2006 roku.
Uczestniczki II Ogólnopolskiej Konferencji
Naukowo-Szkoleniowej Polskiego PTPA
12

zawodowo
Wpływ niepełnosprawności dziecka na życie rodzinne
Magdalena Leśniak
Narodziny dziecka są szczególnym, niezapomnianym
momentem w życiu każdej rodziny. Miesiące
oczekiwań, przygotowań i godziny snucia marzeń
o wyglądzie i przyszłych osiągnięciach młodego człowieka.
Nabiera to specyficznego wymiaru, gdy dziecko
rodzi się niepełnosprawne. Dotychczasowe plany
i całe życie rodzinne ulega diametralnej zmianie.
Diagnoza potwierdzająca podejrzenia brzmi dla
rodziców jak wyrok. W tym momencie pojawia się
niezmierzona fala uczuć. Opiekunowie przejawiają
różnorakie typy postaw wobec swojego potomka.
We współczesnym świecie rodziny dzieci niepełnosprawnych
napotykają wiele barier, trudności i problemów,
a ich życie prywatne zmienia się pod każdym
względem, w sferze relacji między jej członkami, sytuacji
ekonomicznej, życia zawodowego i towarzyskiego.
Etapy adaptacji rodziców z niepełnosprawnością
dziecka
Nikt nie jest w stanie przygotować się na wiadomość
o niepełnosprawności swojego dziecka i przyjąć ją
bez emocji. Informacja o odmienności budzi w sercach
rodziców lawinę zmieniających się z czasem
uczuć, wyznaczających fazy przystosowania emocjonalnego
do niepełnosprawności ich potomka.
Każda rodzina jest jednostką indywidualną, dlatego
też okresy te mogą się różnić czasem trwania i intensywnością
ze względu na czynniki zewnętrzne
(warunkujące przeżycia) i predyspozycje konkretnej
rodziny.
W momencie przekazania informacji rodzicom
o chorobie ich dziecka ma swój początek okres szoku.
Wiadomość o tym, iż dziecko nie będzie się rozwijać
prawidłowo jest dla rodziców dużym wstrząsem
psychicznym, który wyrażany jest przez nich najczęściej
niekontrolowanymi reakcjami emocjonalnymi
i stanami nerwicowymi. Specyficzne dla tego
etapu jest ciągłe zadawanie sobie pytań: „Dlaczego
to moje dziecko jest chore?”, przy jednoczesnym
niegodzeniu się z informacją o niepełnosprawności.
W tej fazie znacznemu pogorszeniu ulegają relacje
wewnątrzrodzinne. Ciągłe kłótnie małżonków oraz
dysorganizacja harmonii rodziny jest następstwem
braku wsparcia ze strony otoczenia, poczucia winy
i lęku o właściwą opiekę nad chorym dzieckiem.
W okresie tym rodzice potrzebują fachowej pomocy
z zewnątrz.
Po fazie „burzy negatywnych uczuć” następuje
okres kryzysu emocjonalnego. Rodzice nadal nie
potrafią pogodzić się z faktem, iż rozwój ich dziecka
nie jest właściwy, nadal uważają, że są pokrzywdzeni
przez los. Jest to czas rozpaczy i depresji przejawiający
się poczuciem winy za stan zdrowia dziecka.
W tym czasie rodzice zazwyczaj bardzo pesymistycznie
oceniają przyszłość swojej rodziny. Ciągłe
kłótnie, nieporozumienia oraz przemęczenie opieką
nad dzieckiem niepełnosprawnym może powodować
zrywanie więzi między małżonkami i odsuwaniem
się ojca od rodziny. Zwiększanie się dystansu
ojca najczęściej przejawia się poprzez: brak zainteresowania
sprawami rodziny i dziecka, ucieczką
w alkohol lub w pracę zawodową i społeczną, aż do
całkowitego opuszczenia rodziny.
Kolejnym okresem w przeżyciach rodziców wychowujących
dziecko niepełnosprawne jest fazą pozornego
przystosowania się do sytuacji. Na tym etapie
rodzice kreują własny wizerunek rzeczywistości,
irracjonalnie radzą sobie z trudną sytuacją, nie mogąc
oswoić się z rzeczywistą. Będąc na tym poziomie
przeżyć emocjonalnych, rodzice często uciekają się
do: nieuznawania faktu istnienia choroby, zaprzeczania
dotychczasowej i szukania nowej diagnozy
lub szukania cudownego lekarstwa albo sposobu
uleczenia. Może zdarzyć się, że winą za niepełnosprawność
członka rodziny obarczają siebie nawzajem
lub inne osoby, np. personel medyczny. Takie
przystosowywanie się może trwać bardzo długo, aż
do wyczerpania możliwości. Gdy rodzice pogodzą
się z faktem posiadania dziecka niepełnosprawnego,
początkowo z powodu bezsilności popadają w apatię
i pesymizm.
Ostatnim etapem jest okres konstruktywnego
przystosowania się do sytuacji. Charakterystyczne
dla tego etapu jest to, że rodzina zaczyna dążyć do
wspólnego celu, jakim jest stworzenie najlepszych
warunków dla rozwoju dziecka. Rodzice angażują
się w rehabilitację i opiekę nad niepełnosprawnym
dzieckiem, która zaczyna przynosić im satysfakcję.
Wśród ich uczuć nadal istnieje poczucie bezsilności
13

zawodowo
i przygnębienia, które jednak coraz częściej ustępują
miejsca emocjom pozytywnym. Zamiast dręczyć się
pytaniem: „Dlaczego my?”, rodzice zastanawiają się,
jak zorganizować swoje życie i rodziny, aby stworzyć
swojemu choremu dziecku najlepsze warunki do
rozwoju i szczęścia.
Postawy rodzicielskie wobec dziecka niepełnosprawnego
Wychowanie dziecka jest dla rodziców źródłem wielu
zarówno pozytywnych, jak i negatywnych emocji,
będących przyczyną postaw pożądanych lub niepożądanych
wychowawczo. Ze względu na trudności,
jakie towarzyszą wychowywaniu dziecka niepełnosprawnego,
jego rodzice częściej przejawiają postawy
negatywne.
Do grupy postaw niewłaściwych (negatywnych)
należy m.in. ta nadmiernie chroniąca. Charakteryzuje
się tym, że rodzice praktycznie nie stawiają dziecku
żadnych wymagań, natomiast starają się usunąć
z pola jego aktywności wszystkie trudy wymagające
wysiłku fizycznego czy psychicznego, a także duchowego.
Wyręczanie we wszystkich czynnościach
dnia codziennego dziecka niepełnosprawnego może
spowodować, iż już na zawsze będzie ono zależne od
swoich opiekunów.
Nadmierny dystans emocjonalny oraz dominacja
rodziców są przejawem postawy odtrącającej dziecko.
Charakteryzuje ją niechęć rodziców do opieki
nad potomkiem. Bardzo często zdarza się, iż rodzice
opiekę nad dzieckiem niepełnosprawnym fizycznie
lub intelektualnie przekazują obcym ludziom,
oddając go do specjalnego zakładu opiekuńczego.
Tłumacząc się ciężarem, niewygodą oraz ryzykiem
przekreślenia kariery zawodowej. Rodzice nie lubią
dziecka, żywią do niego urazę, głównie za to, że nie
spełniło ich oczekiwań.
Postawa zbyt wymagająca cechuje się brakiem
poszanowania indywidualności podopiecznego. Rodzice
pragnąc mieć idealne dziecko, narzucają nowe
wymagania, nie licząc się z jego możliwościami.
Charakterystyczne jest stosowanie przez opiekunów
sztywnych reguł, narzucanie autorytetu i ograniczanie
swobody. Niepełnosprawne dziecko odczuwa
silną presję, pomimo wysiłku nie jest w stanie dorównać
zdrowym rówieśnikom.
Gdy rodzice mało interesują się swoim dzieckiem
i jego problemami, mamy do czynienia z postawą
unikającą. Rodzie charakteryzują się biernością
w nawiązywaniu i utrzymywaniu kontaktu z potomkiem.
Swój brak troski o dobro dziecka maskują
poprzez obdarowywanie go dobrami materialnymi,
bez wglądu na sferę i więź emocjonalną. Zauważyć
można niedbałość o bezpieczeństwo, dobro dziecka
oraz brak angażowania go w życie rodzinne.
Oprócz postaw negatywnych istnieją również te
pozytywne. Postawa akceptująca charakteryzuje
się uznaniem przez rodziców dziecka takim, jakie
ono jest. W rodzinie wychowującej dziecko niepełnosprawne
jest to szczególnie ważne. Wspomniana
akceptacja nie odnosi się tylko do cech osobowości
dziecka, ale również do odmiennego wyglądu czy
rozwoju psychomotorycznego. Przyjęcie takiej postawy
przez rodziców jest szczególnie trudne, ale
i też niezmiernie ważne dla rozwoju młodego człowieka.
Akceptujący rodzie darzą swoją pociechę lawiną
pozytywnych uczuć i nie obawiają się ich okazywać.
W przypadku negatywnego postępowania
dziecka dają mu odczuć, iż jego zachowanie jest naganne,
a nie ono same (jego osobowość). Tak postępujący
rodzice okazują tolerancję i miłość, starając
się zaspokajać potrzeby dziecka, których może być
o wiele więcej z powodu np. choroby.
Do grupy postaw tzw. „właściwych” zaliczmy postawę
uznania praw dziecka. Opiekunowie zapewniają
odpowiedni zakres swobody i indywidualności.
Z jednoczesnym uwzględnianiem poziomu rozwoju
i umiejętności, co jest szczególnie ważne w wychowaniu
dziecka niepełnosprawnego. Rodzice kierują
poprzez sugerowanie, a nie narzucanie czy wymuszanie.
Uznając prawa dziecka, rodzice stawiają jasne,
wyważone wymagania oraz starają się zaspokajać
obiektywnie dostrzeżone potrzeby ich pociechy.
Postawa współdziałania opiera się na świadomym
i racjonalnym włączaniu dziecka w sprawy rodzinne.
W zależności od możliwości rozwojowych specyficznych
w zależności od niepełnosprawności,
opiekunowie uczą samodzielności i aktywności.
Uczą swoje dziecko, jak współdziałać w zabawie oraz
w czynnościach dnia codziennego, w stopniowym
przekazywaniu dziecku inicjatywy współdziałania.
Ostatnią z postaw pozytywnych przejawianych
przez rodziców w stosunku do dziecka jest postawa
rozumnej swobody. Wraz z rozwojem, każde dziecko
poszukuje nowych doświadczeń i staje się coraz
bardziej samodzielne. Rolą opiekunów jest ochrona
dziecka przed niebezpieczeństwami z jednoczesnym
niehamowaniem jego aktywności poznawania
14

zawodowo
świata. Poczucie wzajemnego zaufania, wypracowanego
przez lata wspólnego życia rodzinnego, tworzy
więź porozumienia pomiędzy rodzicami i dzieckiem.
Człowiek od najmłodszych lat wychowywany
przez rodziców, którzy nie dojrzeli emocjonalnie do
jego kalectwa, nie będzie się czuło bezpieczne i kochane
we własnym domu. To, w jaki sposób rodzice
wychowują swoje dziecko, wpłynie na jego późniejsze
stosunki z otoczeniem oraz na jego możliwości
pokonania własnych słabości podyktowanych niepełnosprawnością.
Jak zatem postępować, aby kontakt z dzieckiem
był prawidłowy i postawy pozytywne? Według
Marii Ziemskiej rodzice powinni dążyć do autonomii
wewnętrznej i zrównoważenia emocjonalnego,
gdyż jest to fundamentem kształtowania prawidłowych
postaw rodzicielskich. Opiekunowie powinni
traktować dziecko jako indywidualną, godną istotę,
niezależnie od tego, czy jest zdrowe, czy nie. Pomoc
rodzicom w akceptacji dziecka chorego jest wyzwaniem
skierowanym w stronę personelu medycznego,
gdyż to jego członkowie niejednokrotnie są świadkami
trudu, jakim jest bycie rodzicem dziecka niepełnosprawnego.
Literatura:
1. Obuchowska I.: Dziecko niepełnosprawne w rodzinie,
Wydawnictwo Szkolne i Pedagogiczne, Warszawa
1999.
2. Minczakiewicz E.: Dziecko ryzyka a wychowanie,
Impuls, Kraków 2005.
3. Zabłoci J. K.: Dziecko niepełnosprawne, jego rodzina
i edukacja, Żak, Warszawa 1999.
4. Ziemska M.: Postawy rodzicielskie, Wiedza powszechna,
Warszawa 1973, 2009.
Pacjent wentylowany w domu
Marzena Pęgiel
Pacjenci leczeni na oddziałach intensywnej terapii
to osoby w stanie bezpośredniego zagrożenia życia.
Trafiają tam z różnymi schorzeniami: niewydolnością
oddechową, we wstrząsie, po reanimacji,
z chorobami nerwowo-mięśniowymi, udarami, po
ciężkich i skomplikowanych operacjach szczególnie
torako- i kardiochirurgicznych, po urazach itp.
Wszyscy potrzebują wysokospecjalistycznego sprzętu
oraz profesjonalnej opieki zespołu terapeutycznego.
Potrzebują tego, aby przeżyć.
Nierzadko brakuje na oddziale intensywnej terapii
wolnych miejsc. Wtedy dla pacjenta w najcięższym
stanie zdrowia trzeba szukać innego szpitala.
Z okresowym brakiem miejsc borykają się wszystkie
oddziały intensywnej terapii w Małopolsce. Bywa
tak, że przebywają na nich pacjenci niewymagający
intensywnego leczenia, a tylko wentylacji mechanicznej,
pacjenci, którzy z powodzeniem mogliby
przebywać w zakładzie opiekuńczo-leczniczym,
a nawet w domu.
Niestety, w naszym województwie funkcjonuje
obecnie tylko jeden taki – wyposażony w respiratory
– zakład, który ma możliwość wentylowania pacjentów
wymagających podłączenia do urządzenia,
ale nie – oddziału intensywnej terapii. Znajduje się
on w Rabce, posiada tylko cztery stanowiska do
przewlekłej wentylacji. Kolejka pacjentów oczekujących
na takie miejsce jest długa, w związku z czym
i oczekiwanie chorych na miejsce w tej placówce nie
trwa krótko. W tym czasie chorzy zajmują respirator
i miejsce na oddziale intensywnej terapii.
Jedną z możliwości rozwiązania problemu jest
stosowanie wentylacji domowej. Podstawą do objęcia
opieką chorego wentylowanego mechanicznie
w domu przez zespół długoterminowej opieki domowej
jest zakończone leczenie szpitalne. Wentylacja
domowa stanowi bowiem bezpośrednią kontynuację
leczenia szpitalnego.
Opieką może być objęty pacjent, który wymaga
wentylacji mechanicznej stałej lub okresowej. Musi
on spełniać następujące kryteria:
▷ on sam musi wyrazić zgodę na objęcie domową
wentylacją mechaniczną;
▷ jego leczenie szpitalne musi być zakończone;
▷ nie istnieje możliwość stosowania u niego innej
formy leczenia niż wentylacja;
▷ musi być ubezpieczony w NFZ.
Należy stworzyć odpowiednie warunki domowe
15

zawodowo
dla chorego wentylowanego mechanicznie. Pacjent
i jego rodzina muszą być przeszkoleni w pielęgnacji
i obsłudze sprzętu niezbędnego do wentylacji.
Najbliżsi chorego powinni przede wszystkim chcieć
i móc go zabrać do domu.
W chwili obecnej w Małopolsce są dwie firmy zajmujące
się wentylacją domową.
Niedawno umowę z NFZ na długoterminową
opiekę domową dla chorych wentylowanych podpisał
zakład opiekuńczo-leczniczy Serdeczna Troska.
Jeżeli pacjent będzie wentylowany w domu, to
firma zobowiązana umową musi zagwarantować
sprzęt niezbędny do wentylacji, sprzęt jednorazowy
konieczny podczas respiratoroterapii, przeszkolenie
najbliższych w opiece nad chorym i obsłudze urządzeń.
Ponadto, ma obowiązek zapewnić wizyty pielęgniarek
anestezjologicznych w domu chorego w godzinach
jak najbardziej pasujących rodzinie i pacjentowi.
Pielęgniarki opiekujące się podopiecznymi
powinny być osobami doświadczonymi, z długoletnim
stażem pracy z pacjentami wentylowanymi
mechanicznie, posiadające specjalizację bądź kurs
kwalifikacyjny w dziedzinie pielęgniarstwa anestezjologicznego
i intensywnej opieki.
Firma winna także zapewnić wizyty lekarza, który
posiada specjalizację w dziedzinie anestezjologii
i intensywnej terapii. Pacjent w domu ma mieć prowadzoną
rehabilitację.
Jak widzimy, chorym wentylowanym mechanicznie
w domu można stworzyć warunki do godnego
życia w środowisku rodzinnym. Wszyscy – którzy
mogą – powinni swoich najbliższych przyjmować do
domu i tam opiekować się nimi.
Niestety, nie każdy ma tę możliwość. Dlatego bardzo
ważne jest, aby w Małopolsce zostało otwartych
więcej placówek opiekuńczo-leczniczych, gdzie mogliby
być przyjmowani chorzy wymagający respiratora.
Jeżeli pacjenci wymagający tylko wentylacji mechanicznej
opuszczaliby oddziały intensywnej terapii,
na pewno zwiększyłaby się liczba wolnych miejsc
w tych placówkach tak bardzo potrzebnych do leczenia
najciężej chorych.
Myślę, iż wentylacja chorego w domu lub w warunkach
zakładu opiekuńczo-leczniczego jest znaczne
tańsza niż leczenie go na oddziałach intensywnej
terapii. Dlatego tak ważna jest zmiana naszej mentalności
– pacjent wymagający respiratora powinien
przebywać w środowisku domowym, w którym będzie
otoczony miłością rodziny i będzie czuł się bezpiecznie.
Powołanie Eksperta Międzynarodowej Rady Pielęgniarek na lata 2009–2013 w dziedzinie
pielęgniarstwa psychiatrycznego
Szanowni Państwo,
Jest nam niezmiernie miło poinformować, że Pani dr Hanna Hajduk została powołana przez Międzynarodową
Radę Pielęgniarek do grona ekspertów Międzynarodowej Rady Pielęgniarek i Położnych w dziedzinie
pielęgniarstwa psychiatrycznego na lata 2009–2013. Dr n. med. ANNA HAJDUK jest specjalistą z pielęgniarstwa
psychiatrycznego, konsultantem krajowym w dziedzinie pielęgniarstwa psychiatrycznego, pełni funkcję
kierownika Samodzielnej Pracowni Pielęgniarstwa Klinicznego na Wydziale Nauk o Zdrowiu Pomorskiego
Uniwersytetu Medycznego. Pani A. Hajduk ukończyła Akademię Medyczną we Wrocławiu oraz studium
doktoranckie na Pomorskiej Akademii Medycznej w 2002 roku. Pracę zawodową rozpoczęła na stanowisku
nauczyciela zawodu w oddziałach psychiatrycznych. Jest także absolwentką czteroletniego kursu psychoterapii
na Uniwersytecie Jagiellońskim. Autorka licznych publikacji naukowych z zakresu psychiatrii i pielęgniarstwa
psychiatrycznego. Zadaniem Eksperta jest m.in. opracowywanie raportów dla ICN o sytuacji pielęgniarstwa
w Polsce oraz recenzowanie materiałów dotyczących danej specjalności.
Więcej informacji na stronie http://www.pum.edu.pl/aktualnosci/dr-anna-hajduk-konsultant-krajowy-w-
-dziedzinie-pielegniarstwa-psychiatrycznego
Zarząd Główny Polskiego Towarzystwa Pielęgniarskiego Warszawa 13 października 2010 r.
16

zawodowo
Informacje Komisji Kształcenia
Aktualizacja: 30 listopada 2010 r.
Zasady naboru na szkolenia, kursy i specjalizacje
Terminy naboru i szczegółowe informacje odnośnie kształcenia podyplomowego podawane są na bieżąco
na stronie internetowej MOIPiP.
Kwestionariusze (wnioski) można pobrać ze strony internetowej MOIPiP (http://www.moipip.org.pl/
komisja _ksztalcenia.htm), od pełnomocnika, w biurze Izby.
Do wniosku należy dołączyć kserokopię prawa wykonywania zawodu, a w przypadku szkolenia specjalizacyjnego
osobny dokument potwierdzający staż pracy w zawodzie (minimum 2 lata).
specjalizacje w trakcie
Dziedzina kształcenia Liczba uczestników Termin zakończenia
Pielęgniarstwo onkologiczne 51 Maj 2011
Pielęgniarstwo zachowawcze 57 Maj 2011
Pielęgniarstwo operacyjne 50 Maj 2011
Pielęgniarstwo kardiologiczne 56 Maj 2011
Pielęgniarstwo neonatologiczne 62 Maj 2011
Pielęgniarstwo anestezjologiczne i intesywnej opieki 58 Maj 2012
Pielęgniarstwo pediatryczne 59 Maj 2012
Pielęgniarstwo epidemiologiczne 56 Maj 2012
Pielęgniarstwo ginekologiczne 55 Maj 2012
Pielęgniarstwo nefrologiczne 54 Maj 2012
kursy kwalifikacyjne w trakcie
Dziedzina kształcenia Liczba uczestników Termin zakończenia
Pielęgniarstwo operacyjne 30 (kurs ze środków UE) Grudzień br.
Pielęgniarstwo ratunkowe 30 (kurs ze środków UE) Grudzień br.
Pielęgniarstwo anestezjologiczne i intensywnej opieki 30 (kurs ze środków UE) Grudzień br.
Opieka długoterminowa (Nowy Targ) 80 (2 edycje) Marzec 2011
Pielęgniarstwo chirurgiczne 200 Czerwiec 2011
Pielęgniarstwo zachowawcze 72 Kwiecień 2011
kursy specjalistyczne w trakcie
Dziedzina kształcenia Liczba uczestników Termin zakończenia
EKG 1160 (29 edycje) Grudzień 2012
Szczepienia ochronne dla pielęgniarek 150 (5 edycji) Luty 2011
Pielęgnowanie pacjenta dorosłego
wentylowanego mechanicznie
120 (3 edycje) Maj 2011
Wykonywanie i ocena testów skórnych 130 (4 edycje) Czerwiec 2011
Resuscytacja krążeniowo-oddechowa 330 (11 edycji) Grudzień 2011
17

zawodowo
kursy dokształcające planowane
Zakres kształcenia Liczba uczestników Termin naboru
Skuteczna komunikacja 14 Na bieżąco
Kurs dokształcający z zakresu leczenia ran 30 Na bieżąco
Współpraca w zespole terapeutycznym 20 Informacja i nabór
u pełnomocników
Komunikowanie międzykulturowe 30 Podamy na stronie www
Plan szkoleń na rok 2011 zamieszczony zostanie na stronie internetowej do 30 grudnia bieżącego roku
i w kolejnym wydaniu pisma „Ad vocem”.
Komisja Kształcenia przypomina, że kwestionariusze zgłoszeniowe na kursy wraz z kserokopią prawa
wykonywania zawodu należy składać w podanych terminach naboru. Zgłoszenia niekompletne, wypełnione
nieczytelnie, niepoprawnie nie będą rozpatrywane.
Kursy i szkolenia są bezpłatne dla pielęgniarek i położnych regularnie opłacających składki na rzecz Małopolskiej
Okręgowej Izby Pielęgniarek i Położnych.
Wszystkie osoby zainteresowane uczestnictwem w kursach i specjalizacjach oraz ubiegające się o refundację
kosztów kształcenia podyplomowego prosimy o zapoznanie się regulaminami dostępnymi na
stronie internetowej MOIPiP www.moipip.org.pl (zakładka Komisja Kształcenia).
WYBRANE ZAGADNIENIA PIELĘGNIARSTWA SPECJALISTYCZNEGO
„Wybrane zagadnienia pielęgniarstwa specjalistycznego” to nowoczesny podręcznik, opracowany
przez zespół doświadczonych nauczycieli akademickich Instytutu Pielęgniarstwa i Położnictwa Wydziału
Nauk o Zdrowiu oraz Wydziału Lekarskiego Collegium Medicum Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Prezentowane w nim zagadnienia są zgodne z obowiązującymi standardami kształcenia dla studiów
pielęgniarskich drugiego stopnia oraz programami kształcenia w ramach specjalizacji obejmujących
pielęgniarstwo zachowawcze, psychiatryczne, chirurgiczne, pediatryczne i neurologiczne.
Książka przeznaczona jest dla studentów nauk o zdrowiu oraz pielęgniarek pracujących na różnych
oddziałach specjalistycznych.
Autorzy: Antoni Czupryna, Ewa Wilczek-Rużyczka
Format: B5, s. 436, oprawa twarda
ISBN: 978-83-264-0408-5
Cena: 89 zł
Wydawnictwo Wolters Kluwer Polska Sp. z o.o.
ul. Płocka 5a
01-231 Warszawa
Tel. 022 535 80 00
e-mail: obsluga.klienta@wolterskluwer.pl
Księgarnia internetowa:
e-mail: profinfo@wolterskluwer.pl
18

ogłoszenia
Szanowna Pani Redaktor 23 listopada 2010 r.
Danuta Adamek
w różnych miejscach cierpi człowiek,
czasem bardzo cierpi i woła,
prosi o pomoc drugiego człowieka
Jan Paweł II, Gdańsk 1987
Jako Wasz stały i wierny czytelnik pragnę złożyć na Pani ręce, Szanowna Pani Redaktor serdeczne podziękowanie
za pamięć, dzięki której, w skali całego minionego roku otrzymywałem każdorazowo egzemplarz nowego,
czasem jeszcze pachnącego farbą drukarską, nowego wydania „Ad vocem”, który… „od deski do deski”
czytałem.
Ładna szata graficzna, ciekawe reportaże, artykuły, zdjęcia, sprawozdania czynią Wasze pismo bardzo ciekawym
i interesującym, które z przyjemnością się czyta!
To dobrze, to bardzo dobrze, że Wasze, tak przecież liczne środowisko pielęgniarskie ma dzięki Wam możliwość
przekazania szerszemu ogółowi społecznemu wielu waszych problemów, które nasza „nieszczęsna władza”
uważa za mało znaczące, czy wręcz nieistotne i spycha je na boczny, czasem ślepy tor…
Patrzę na zawód pielęgniarki z pozycji, z perspektywy pacjenta, zwykłego pacjenta, nie VIP-a… i po dziś
dzień nie rozumiem, dlaczego nie jest on należycie doceniony i wyceniony przez kolejną ekipę rządową! Nie
ma na świecie takiego drugiego zawodu, w którym pracuje się: okiem, uchem, rękami, rozumem i… sercem.
Zastanawiam się, czy właściwym określeniem jest użycie w tym przypadku sformułowania – „zawód pielęgniarki”.
Dlaczego? Bo każda z Was idąc na dyżur, idzie na służbę – służyć ludziom; chorym, niedołężnym,
niezdolnym nieraz do samodzielnego funkcjonowania, poharatanym przez życie, los…
Nie możecie być w swojej pracy ponure, opryskliwe, złe, niekompetentne jak wielu biurokratów i urzędasów
m.in. w Ministerstwie Zdrowia, czy NFZ i jego oddziałach, biorących wysokie pensje, za nic nieodpowiedzialnych.
Wy w swej pracy czy to na dziennym, czy też nocnym 12-godzinnym dyżurze, kiedy zmęczenie coraz dotkliwiej
daje znać o sobie, musicie być: ciepłe, miłe, serdeczne, czułe, tkliwe, energiczne, delikatne i rozważne.
Musicie zachować jasność myśli, mieć dobry humor i silną wolę. Jak trzeba, to rozweselić przygnębionego,
i potrzymać za rękę umierającego; musicie być powiernicami naszych chorych ciał i… dusz.
Takie jest pielęgniarstwo z prawdziwego zdarzenia, inspirowane kochającym sercem, które ma na względzie
jeden cel – dobro pacjenta.
Każda z Was Drogie Panie, tworzy w swej pracy, na każdym dyżurze dzieło, o którym można powiedzieć
śmiało że: „ludzkość tworzy ludzkość”.
Florencja Nightingale, która stworzyła zorganizowane formy pielęgniarstwa, powiedziała ponad 100 lat
temu: „najszczęśliwszymi ludźmi, najbardziej kochającymi swój zawód, najwdzięczniejszymi za dar życia, są
kobiety, które poświęciły się pielęgniarstwu”.
Jakże piękne i po dzień dzisiejszy aktualne są te słowa, gdy w pogoni za dobrami doczesnymi gubimy gdzieś
po drodze swego życia takie wartości, jak odrobina dobroci, współczucia czy chęć pomocy bliźniemu…
Piszę te słowa z potrzeby serca. Przelewam je na papier i kieruję do całego środowiska pielęgniarskiego, aby
w ten skromny sposób wyrazić swe uznanie i podziękowanie za Wasz trud i wysiłek, jaki wkładacie w opiekę
i pomoc dla nas – pacjentów.
Wielokrotnie byłem w swoim życiu pacjentem. Przebywałem w różnych szpitalach i placówkach rehabilitacyjnych.
Jednak szczególnie w mojej pamięci zapisał się Ośrodek Rehabilitacji Narządu Ruchu w Krzeszowicach,
który gorąco polecam każdemu, kto ma jakiekolwiek problemy ruchowe lub reumatologiczne.
Dwukrotnie przywracano mnie do normalnego życia w Krzeszowickim Ośrodku: pierwszy raz po urazie
kręgosłupa, za drugim razem po udarze mózgu.
Dziś dzięki lekarzom i pielęgniarkom z Krzeszowic mogę utrzymać pióro w ręce i przekazać im za Waszym
pośrednictwem serdeczne podziękowania za opiekę i pomoc w odzyskaniu zdrowia i sprawności ruchowej.
19

ogłoszenia
Zachowałem w swej pamięci przede wszystkim kierującą w wyjątkowo kompetentny i zorganizowany sposób
całym zespołem lekarsko-pielęgniarskim p. ordynator dr Annę Strokowską. Opiekowała się mną dr Barbara
Zalewska, która zleciła mi odpowiedni do mojego schorzenia zestaw zabiegów i ćwiczeń, które okazały
się wyjątkowo skuteczne.
Jednak w szczególny sposób, z całym szacunkiem chylę swe czoło w serdecznej podzięce za pomoc i opiekę,
której doznałem w trakcie leczenia w czasie pobytu w Krzeszowickim Ośrodku, zespołowi pielęgniarskiemu
z Oddziału II, którego byłem pacjentem i którym kieruje oddziałowa p. Halina Kodura.
DROGIE PANIE!
Pielęgniarki i salowe: Helena Kaczara, Joanna Szkarłat, Elżbieta Matysik, Marta Kulpa, Barbara Kłosowska,
Joanna Kotuniewicz, Halina Stojak, Małgorzata Pudełek, Beata Łabuzek, Alicja Kawala, Lucyna Cholewa,
Stanisława Batuszek, Halina Dymek, Anna Smółka, Bernadetta Bochenek, Bogusława Kłeczek – z głębi serca,
serdecznie Wam DZIĘKUJĘ.
Nadchodzą święta Bożego Narodzenia, zbliża się ku końcowi kolejny, jakże bogaty w wydarzenia 2010 rok.
Drogie Panie z Oddziału II Krzeszowickiego Ośrodka i całego środowiska pielęgniarskiego – z okazji zbliżających
się świąt Bożego Narodzenia i nadchodzącego Nowego 2011 Roku…
… staropolskim obyczajem,
gdy w Wigilię gwiazda wstaje,
Nowy Rok zaś cyfrę zmienia,
wszyscy wszystkim ślą życzenia…
przy tej pięknej sposobności,
i Ja życzę Wam Radości,
aby wszystkim się darzyło,
z roku na rok lepiej żyło…
…jak obyczaj każe stary,
według ojców naszych wiary,
pragnę złożyć Wam życzenia
na te święta Bożego Narodzenia.
Niech ta Gwiazdka Betlejemska,
która wschodzi tuż po zmroku,
da Wam szczęście i pomyślność,
w nadchodzącym nowym Roku!…
Niech Nowy 2011 Rok przyniesie Wam same spokojne dyżury.
Szanowna Pani Redaktor!
Całemu Zespołowi Redakcyjnemu z okazji świąt Bożego Narodzenia życzę, aby spędził je w cieple, ciszy
i spokoju swych „domowych ognisk”.
Zaś w Nowym 2011 Roku – w życiu osobistym szczęścia, zdrowia oraz wszelkiej pomyślności; w zawodowym
– ciekawych tematów, obiektywnego spojrzenia, „połamania piór”… i proszę o opublikowanie moich
osobistych refleksji dotyczących pielęgniarskiej profesji oraz podziękowania dla pań pielęgniarek z Krzeszowic
na łamach Waszego pisma, tak aby dobre imię Krzeszowickiego Ośrodka poszło w świat!
Do siego Roku.
Z wyrazami szacunku
mgr Franciszek Adamus
20

ogłoszenia
Na ręce Kierownika Kliniki Chirurgii Serca, Naczyń i Transplantologii w Szpitalu Kardiologicznym im.
Jana Pawła II w Krakowie
PANA PROF. DR HAB. MED. JERZEGO SADOWSKIEGO
chcemy złożyć gorące podziękowania za wszelką pomoc daną w ratowanie życia pacjenta JANA SZYLLERA.
DZIĘKUJEMY za fachowość i profesjonalizm, trud i poświęcenie, życzliwość i zaangażowanie, wyrozumiałość
i cierpliwość wobec naszych obaw i pytań związanych ze stanem zdrowia naszego Bliskiego, a szczególnie:
▷ PANU LEK. MED. BOGDANOWI SUDEROWI
▷ CAŁEMU ZESPOŁOWI LEKARZY I PIELĘGNIAREK ODDZIAŁU ANESTEZJOLOGII I INTEN-
SYWNEJ TERAPII.
Szczególne podziękowania składamy
▷ PANU KAZIMIERZOWI BUCHELTOWI za wszystko co dla nas zrobił, a przede wszystkim za wszelkie
informacje udzielane o każdej porze dnia i nocy, za wszystkie podpowiedzi i uspokojenia, za wszystkie rady
i słowa otuchy. Dziękujemy za to bycie naszym ANIOŁEM DOBRYCH WIADOMOŚCI.
SERDECZNIE DZIĘKUJEMY:
WSZYSTKIM LEKARZOM, PANI PIELĘGNIARCE ODDZIAŁOWEJ, PERSONELOWI PIELĘGNIAR-
SKIEMU, SALOWYM – ODDZIAŁU POOPERACYJNEGO – za wszelkie starania, zabiegi medyczne, pomoc,
dobre rady i podpowiedzi
WSZYSTKIM REHABILITANTOM za ich „magiczne” ćwiczenia, rady, wskazówki, metody. Za wszystko
co zrehabilitowali i nadali kierunek dobrym nawykom podnoszącym sprawność pacjenta
Podziękowania za pomoc w przetrwaniu tego trudnego okresu należą się WSZYSTKIM, którzy tworzą ten
wspaniały zespół – ZESPÓŁ SZPITALA KARDIOLOGICZNEGO IM. JANA PAWŁA II W KRAKOWIE.
DZIĘKUJEMY ZA POKAZANIE NAM, ŻE SERCE I ŻYCZLIWOŚĆ CZĘSTO ZNAJDUJEMY W NAJ-
CIEMNIEJSZE DNI.
Zatem za uratowane serce, za okazane serce
z serca dziękujemy
cała RODZINA SZYLLER
I KOMUNIKAT
VII Zjazd Polskiego Towarzystwa Pielęgniarek Anestezjologicznych i Intensywnej Opieki
„Pielęgniarstwo w Anestezjologii i Intensywnej Opiece – pasja czy zawód? ”
22-24 wrzesień 2011
Mikołajki
Szanowni Państwo,
Drogie Koleżanki i Koledzy!
szczegóły:
e-mail: ptpa@ump.edu.pl
www.ptpaio.pl
W imieniu Organizatorów mam zaszczyt serdecznie zaprosić Członków oraz Sympatyków Polskiego
Towarzystwa Pielęgniarek Anestezjologicznych i Intensywnej Opieki do udziału w VII Zjeździe
PTPAiIO. Tym razem oczekujemy na Państwa w Mikołajkach – żeglarskiej stolicy Polski. W tak wyjątkowym
miejscu podejmujemy próbę odpowiedzi na pytanie: Czy profesja którą wykonujemy na co
dzień to pasja czy zawód?
Sesje wykładowe będą urozmaicone warsztatami, oraz wystawami firm medycznych. Wieczory
uatrakcyjnią imprezy integracyjne.
Mam nadzieję, że zarówno tematyka Zjazdu, jak i urok Mikołajek sprawią, że zdecydują się Państwo
na uczestnictwo w VII Zjeździe PTPAiIO.
II Komunikat, wraz z kartą uczestnictwa ukaże się na początku stycznia 2011 roku.
Do zobaczenia w Mikołajkach
Prezes PTPAiIO
Paweł Witt
21

ogłoszenia
W związku z Organizacją Międzynarodowej Konferencji Naukowej
„100-lecie pielęgniarstwa w Polsce. Teoria i praktyka pielęgniarstwa XXI wieku”
uprzejmie zawiadamiamy, że w dniu 3 czerwca 2011 r. odbędzie się Zjazd Absolwentów
Pielęgniarstwa, którzy ukończyli Wydział Pielęgniarski Akademii Medycznej im. M. Kopernika,
Wydział Ochrony Zdrowia, Wydział Nauk o Zdrowiu UJ CM w Krakowie.
Przewidywany koszt uczestnictwa wynosi:
dla członków Stowarzyszenia Absolwentów Pielęgniarstwa opłacających
regularnie składki 100 PLN, dla pozostałych Absolwentów 150 PLN
Wpłaty należy dokonać na konto:
Bank PKO S.A.
O/Kraków 60 1240 4533 1111 0000 5430 0343
z dopiskiem Zjazd Absolwentów
w terminie do 30.03. 2011 r.
Wypełniony formularz zgłoszeniowy dostępny na stronie internetowej Instytutu Pielęgniarstwa
i Położnictwa WNZ UJ CM www.instpiel.cm-uj.krakow.pl oraz kopię dowodu
wpłaty należy przesłać drogą pocztową lub faxem na adres:
Stowarzyszenie Absolwentów Pielęgniarstwa
ul. Michałowskiego 12, 31–126 Kraków
fax (12) 632 48 81, z dopiskiem Zjazd Absolwentów
Dodatkowe informacje: tel. kom. Przewodnicząca – 506 26 71 70, Skarbnik – 501 037 539
W oczekiwaniu na spotkanie
Przewodnicząca
Stowarzyszenia
Absolwentów Pielęgniarstwa
dr Anna Majda
Skarbnik
Stowarzyszenia
Absolwentów Pielęgniarstwa
dr Iwona Oskędra
Szanowni Państwo,
Serdecznie zapraszam do udziału w obradach Międzynarodowej
Konferencji dydaktyczno-szkoleniowej
„100-lecie pielęgniarstwa w polsce.
teoria i praktyka pielęgniarstwa xxi wieku”
organizowanej przez Instytut Pielęgniarstwa i Położnictwa Wydziału
Nauk o Zdrowiu Uniwersytetu Jagiellońskiego Collegium Medicum w Krakowie. Współorganizatorami
Konferencji są Małopolska Izba Pielęgniarek i Położnych oraz Polskie Towarzystwo Pielęgniarskie.
Z prawdziwą radością powitam wszystkich gości, którzy zechcą uczestniczyć w obradach i wzbogacić swą
wiedzę o najnowsze osiągnięcia nauki związane z pielęgniarstwem. Swój udział w Konferencji zapowiedziało
już wielu wybitnych specjalistów z polskich i zagranicznych uczelni, ośrodków naukowych i stowarzyszeń.
Konferencja ma miejsce w szczególnej chwili, bowiem w tym roku mija 100-lecie powstania pierwszej Zawodowej
Szkoły Pielęgniarstwa w Krakowie (rok 1911). Głównymi organizatorkami Szkoły były: Maria Epstein,
22

ogłoszenia
Anna Rydlówna, Maria Wiszniewska i Joanna Stryjeńska,
a wykłady prowadzili wybitni profesorowie
Uniwersytetu Jagiellońskiego. Stulecie pielęgniarstwa
zbiega się z inną ważną dla nas rocznicą, którą jest
14-lecie utworzenia naszego obecnego Wydziału, który
powstał z połączenia ówczesnego Wydziału Pielęgniarskiego
i Szkoły Zdrowia Publicznego, obecnie
nosi nazwę Wydział Nauk o Zdrowiu (od 2007 roku.)
Współczesne pielęgniarstwo jest dynamicznie rozwijającą się dyscyplina naukową, która łączy elementy
wielu niezwykle szybko rozwijających się nauk; biomedycznych i klinicznych, humanistycznych i społecznych.
Rolą pielęgniarki jest rozwijanie i zaspakajanie potrzeb zdrowotnych społeczeństwa. Aby temu sprostać konieczne
jest stałe śledzenie postępu nauki. Tematyka obrad dotyczyć będzie zarówno zagadnień związanych
z problemami opieki klinicznej, jak również kształcenia pielęgniarek i położnych oraz nauk podstawowych
i ich roli w pielęgniarstwie. Mam nadzieję, że każdy z uczestników znajdzie dla siebie interesujący temat w programie
Konferencji.
Serdecznie zapraszam do przyjazdu do Krakowa, gdzie czekają na Państwa interesujące wykłady, spotkania
z wybitnymi specjalistami, z naukowcami związanymi z pielęgniarstwem, oraz z koleżankami i kolegami, bowiem
Konferencja połączona jest ze Zjazdem Absolwentów. Życzę również, aby znaleźli Państwo czas na chwilę
relaksu w niepowtarzalnej atmosferze królewskiego miasta Krakowa.
Prof. dr hab. Jolanta Jaworek
Dziekan Wydziału Nauk o Zdrowiu UJ CM
Szczegółowe informacje dostępne pod adresem internetowym:
http://www.100-leciepiel.cm-uj.krakow.pl/
DYREKTOR
Szpitala Specjalistycznego im. Stefana Żeromskiego
w Krakowie
os. Na Skarpie 66, 31-913 Kraków
zamierza ogłosić
KONKURSY
na stanowiska
Pielęgniarek Oddziałowych Oddziałów:
Chorób Wewnętrznych I
Anestezjologii i Intensywnej Terapii
Neurologii i Leczenia Udarów Mózgu
Bloku Operacyjnego
DYREKTOR
Szpitala św. Anny w Miechowie
ul. Szpitalna 3, 32-200 Miechów
zamierza ogłosić
KONKURSY
na stanowiska
Pielęgniarek Oddziałowych Oddziałów:
Szpitalnego Oddziału Ratunkowego,
Gruźlicy i Chorób Płuc,
Noworodków i Wcześniaków,
Chorób Wewnętrznych II o profilu kardiologicznym
DYREKTOR
Wojewódzkiego Szpitala Psychiatrycznego
ul. J. Dąbrowskiego 19, 34-120 Andrychów
zamierza ogłosić
KONKURS
na stanowisko
Pielęgniarki Oddziałowej
Oddziału Leczenia Alkoholowych Zespołów
Abstynencyjnych
DYREKTOR
Samodzielnego Publicznego Zakładu Opieki
Zdrowotnej w Myślenicach
ul. Szpitalna 2, 32-400 Myślenice
zamierza ogłosić
KONKURS
na stanowisko
Pielęgniarki Oddziałowej
Oddziału Anestezjologii i Intensywnej Terapii
23

Psycholog spotyka na klatce
schodowej sąsiada. Ten mówi:
- Dzień dobry.
Psycholog myśli: co on chciał
przez to powiedzieć?
Lekarz psychiatra do pacjenta:
- Zaraz, zaraz, nie rozumiem pańskiego
problemu. Proszę zacząć od początku.
- A więc na początku stworzyłem Ziemię…
Anestezjolog do pacjenta leżącego na stole operacyjnym:
- Pan ma tę operację prywatnie czy przez kasę chorych?
- Kasę chorych…
- Aaaa, kotki dwa, szarobure…
- Panie doktorze, mój rozrusznik
serca ma chyba defekt!
- Po czym pan tak sądzi?
- Jak kaszlnę to mi się brama od
garażu otwiera.
Córka przyprowadza
matkę do lekarza:
- Proszę niech
panienka się
rozbierze
- Panie doktorze,
ale to mama jest
chora
- …Proszę pokazać
język.
Doktor do pacjenta
- Jak zadziałało lekarstwo ?
- O wspaniale, mojemu synowi
przeszedł kaszel, mnie zniknął
ból pleców, a tym co zostało żona
odetkała zlew!
Przychodzi baba do
lekarza i mówi:
- Panie doktorze,
mam sklerozę.
- Od kiedy?
- Co od kiedy?
Po przebadaniu pacjenta lekarz
oznajmia:
- Jest pan zdrów jak koń.
- Słucham?
- No… jest pan zdrów jak ryba!
- Kurde, nie wiedziałem, że
trafiłem do weterynarza…
Do szpitala przyjeżdża rodzącą kobieta,
przychodzi do niej czarnoskóry lekarz:
- Bóli byli?
(Kobieta sapiąc:)- Eee… miło mi… Kasprzyk Dorota!
24

na wesolo
– Panie doktorze, każdej nocy śnią
mi się nagie dziewczęta, jak wbiegają
i wybiegają z pokoju…
– I chce pan, żeby ten sen się nie
pojawiał?
– Nie, tylko chciałem spytać, co
zrobić, żeby one tak nie trzaskały
drzwiami…
Lekarz wchodzi na oddział
anemików.
– Cześć orły, sokoły!
– Dlaaaczegoooo pan
doktor taaak dooo nas
móóówi?
– A kto wczoraj latał
pod sufitem, jak siostra
przełożona włączyła
wentylator?
Pacjent w prywatnym szpitalu ustala
szczegóły dotyczące zabiegu. Rozmowa
z anestezjologiem:
– A ile będzie kosztować narkoza?
– 1200 zł.
– 1200 zł za to, żeby mi się film
urwał?! Trochę drogo, nie sądzi pan?
– Nie. Urwany film dostaje pan gratis.
Opłata jest za to, żeby się znowu zaczął
wyświetlać.
Chirurg pyta pielęgniarkę:
– Co my tam mamy, siostro, do roboty?
– Dwa lekkie przypadki: katastrofa
kolejowa oraz poparzenie i jeden
ciężki: mąż, który nie chciał zmywać
naczyń.
Na izbie przyjęć zjawia się młody człowiek,
by odwiedzić przyjaciela, który
właśnie uległ niegroźnemu wypadkowi.
– Czy mój kolega ma jakieś szanse? –
pyta spotkaną pielęgniarkę.
– Żadnych, pana kolega nie jest w moim
typie.
– Panie doktorze, ta
dieta odchudzająca,
którą przepisał pan
mojej żonie, zdziałała
cuda! Dwa dni temu
żona w ogóle znikła!
Wyszukała dla Was: Agnieszka Kurbiel
25

pożegnania
Z głębokim żalem zawiadamiamy,
że w dniu 06.x.2010 roku zmarła w wieku 84 lat
JANINA RYSZKA-ZAJĄC
emerytowana pielęgniarka
szlachetna, wrażliwa osoba
doskonale rozumiejąca tych, którzy
„czują i widzą więcej”
pielęgniarki
Oddziałów Klinicznych Klinik Psychiatrycznych
Wyrazy współczucia dla rodziny i przyjaciół
Nie jest łatwo pogodzić się z tym,
czym czasem obarcza nas życie.
Pozostaje mieć wiarę i nadzieję
w sens tych doświadczeń.
Wyrazy szczerego współczucia dla
Naszej Drogiej Koleżanki
Małgorzaty Karpała
z powodu śmierci
KOCHANEGO SYNA TOMASZA
składają
Koleżanki z Działu Anestezjologii
Krakowskiego Centrum Rehabilitacji
Wyrazy głębokiego współczucia
Koleżance Anieli Palarz
z powodu śmierci
SYNA
składają pielęgniarki i położne
z Podhalańskiego Szpitala Specjalistycznego
im. Jana Pawła II w Nowym Targu
Koleżance Borzennie Milewskiej-Nowak
z powodu tragicznej śmierci
SYNA
wyrazy głębokiego współczucia i żalu łącząc się
w smutku i żałobie składają
Naczelna Pielęgniarka i koleżanki
z Centrum Medycyny Profilaktycznej w Krakowie
Pani Małgorzacie Smatras oraz jej rodzinie Pielęgniarce
Oddziału I Zakładu Opiekuńczo- Leczniczego w Krakowie
ul. Wielicka 267
Wyrazy głębokiego i szczerego współczucia z powodu śmierci
MĘŻA
składają
Przełożona Pielęgniarek Związek Zawodowy Pielęgniarek
i Położnych ZOL
oraz Koleżanki i Koledzy z Oddziału I ZOL
Pani Krystynie Trojanowskiej
Pielęgniarce
Wyrazy współczucia i żalu łącząc się w smutku
z powodu śmierci
BRATA ADAMA
składają
Naczelna Pielęgniarka ZOZ MSWiA w Krakowie
oraz Koleżanki i Koledzy z Oddziału Neurologicznego
Koleżance Lidii Kościelnik
Wyrazy szczerego żalu oraz głębokiego współczucia
z powodu śmierci
MĘŻA
składają Pielęgniarka Naczelna i Przełożona
wraz z zespołem koleżanek i kolegów Szpitalnego
Oddziału Ratunkowego z Zespołami Wyjazdowymi
w ZZOZ Oświęcim
Koleżance Małgorzacie Smatras
Wyrazy szczerego żalu i głębokiego współczucia
z powodu śmierci
MĘŻA
składają
koleżanki z Uzdrowiska Swoszowice
26

pożegnania
Pani Felicji Morawiec
Wyrazy głębokiego i szczerego współczucia
z powodu śmierci
MAMY
Składają
Kierownik Działu Higieny Szpitalnej
oraz pracownicy Bloku Operacyjnego i OAiIT
Zakładu Opieki Zdrowotnej MSWiA w Krakowie
Koleżance Ilonie Bałchan
Wyrazy głębokiego współczucia
z powodu śmierci
MAMY
składają
Naczelna Pielęgniarka i koleżanki z Centrum
Medycyny Profilaktycznej w Krakowie
Pani Marii Słowikowskiej-Kurek
Pielęgniarce Oddziałowej Oddziału Klinicznego
Kliniki Medycyny Ratunkowej i Obrażeń Wielonarządowych
wyrazy głębokiego współczucia z powodu śmierci
MAMY
składają
koleżanki i koledzy z Zespołu Klinik Chirurgicznych
Szpitala Uniwersyteckiego w Krakowie
Koleżance Wiesławie Pająk
Wyrazy głębokiego współczucia
z powodu śmierci
MATKI
składają Pielęgniarka Naczelna i Przełożona wraz
z zespołem koleżanek Poradni Specjalistycznych
Szpitala Powiatowego w Oświęcimiu
Wyrazy głębokiego współczucia Pielęgniarce
Oddziałowej Oddziału Chorób Płuc i Gruźlicy
Ryszardzie Odrobinie-Babicz
z powodu śmierci
MATKI
składają
Pielęgniarka Naczelna i Przełożona oraz oddziałowe
wraz z zespołem pielęgniarek Oddziału Chorób Płuc i Gruźlicy
Szpitala Powiatowego w Oświęcimiu
Koleżance Annie Bulanda
Wyrazy głębokiego współczucia
z powodu śmierci
MAMY
składają
Naczelna Pielęgniarka i koleżanki
z Centrum Medycyny Profilaktycznej w Krakowie
Wyrazy głębokiego współczucia
Naszej drogie Koleżance
dr Kazimierze Płoch
z powodu śmierci
OJCA
składają koleżanki
z Pracowni Podstaw Opieki Położniczej
Instytutu Pielęgniarstwa I Położnictwa
Uniwersytetu Jagiellońskiego Collegium Medicum
Wyrazy głębokiego współczucia dla
Naszej drogiej koleżanki
Beaty Lelito
z powodu śmierci
OJCA
składają Pielęgniarka Naczelna i Przełożona
wraz z zespołem koleżanek Oddziału Wewnętrznego I
Szpitala Powiatowego w Oświęcimiu
Naszej Koleżance
Dorocie Natkaniec-Szewczyk
Wyrazy głębokiego współczucia
z powodu śmierci
OJCA
składają koleżanki i koledzy
z Zakładu Endoskopii Wojewódzkiego Szpitala
Specjalistycznego im. L. Rydygiera w Krakowie
Pani Urszuli Sutor
Pielęgniarce Oddziałowej Oddziału Klinicznego Chorób
Serca i Naczyń
Wyrazy głębokiego współczucia
z powodu śmierci
OJCA
składają
Pielęgniarki Oddziałowe i Koordynujące
Krakowskiego Szpitala Specjalistycznego im. Jana Pawła II
27

1. Jadwiga
wiśniewska
2. wioletta
frączek
3. halina
bułat
4. dorota
podgórna
1.
2. 3.
4.
rozstrzygnięcie konkursu wakacyjnego
Pierwsze miejsce zajęła Jadwiga Wiśniewska, drugie — Wioletta Frączek,
trzecie — Halina Bułat i czwarte — Dorota Podgórna.
Serdecznie gratulujemy!!!
Nagrody do odebrania w biurze MOIPiP.
Pismo Małopolskiej Okręgowej
Izby Pielęgniarek i Położnych
Zespół redakcyjny: Danuta Adamek – koordynator, Tadeusz Wadas,
Agnieszka Kurbiel, Marek Kucab, Andrzej Pilch, Beata Marzec, Ryszard
Ślęzak
Zdjęcia: Andrzej Pilch
Skład i łamanie: Katarzyna Starachowicz
Prosimy o korespondencję na adres:
31-153 Kraków, ul. Szlak 61, tel./fax 012 422-88-54
e-mail Małopolskiej Izby: biuro@moipip.org.pl
Strona internetowa Małopolskiej Izby: www.moipip.org.pl
Nakład: 3 300 egz.
Redakcja „Ad vocem” nie odpowiada za treść reklam i ogłoszeń.