Program rozwoju szkÃ³Å i oÅrodkÃ³w szkolenia na lata 2005-2008 ...

KOMENDA GŁÓWNA 

PAŃSTWOWEJ STRAŻY POŻARNEJ 

Program rozwoju szkół i ośrodków szkolenia 

Państwowej Straży Pożarnej 

na lata 2005 – 2008 

Zatwierdzam 

nadbryg. Piotr Buk 

Komendant Główny Państwowej Straży Pożarnej 

Warszawa, sierpień 2005 r.

I. WPROWADZENIE 

Reforma systemu ochrony przeciwpożarowej dokonana ustawami 

z dnia 24 sierpnia 1991 roku o ochronie przeciwpożarowej i o Państwowej 

Straży Pożarnej, spowodowała konieczność ustalenia nowego systemu 

kształcenia kadr dla ochrony przeciwpożarowej. 

Istotną zmianę systemu kształcenia spowodowały przede wszystkim 

nowe jakościowo, inne od poprzednich, a jednocześnie szersze zadania 

określone dla jednostek ochrony przeciwpożarowej. Podkreślenia wymaga 

fakt, że katalog zadań podlega ciągłym zmianom i jest stale rozszerzany. 

Zgodnie z postanowieniami ustawy o Państwowej Straży Pożarnej 

jednym z podstawowych zadań PSP jest kształcenie kadr na potrzeby 

Państwowej Straży Pożarnej i innych jednostek ochrony przeciwpożarowej 

oraz powszechnego systemu ochrony ludności, wśród których można 

wymienić: 

jednostki organizacyjne Państwowej Straży Pożarnej, 

jednostki organizacyjne wojskowej ochrony przeciwpożarowej, 

zakładowa straż pożarna, 

zakładowa służba ratownicza, 

gminna zawodowa straż pożarna, 

powiatowa (miejska) zawodowa straż pożarna, 

terenowa służba ratownicza, 

ochotnicza straż pożarna, 

związek ochotniczych straży pożarnych, 

inne jednostki ratownicze. 

Państwowa Straż Pożarna jest również organizatorem krajowego 

systemu ratowniczo-gaśniczego, którego zadaniem jest ochrona życia, 

zdrowia oraz mienia i środowiska poprzez: 

walkę z pożarami i innymi klęskami żywiołowymi, 

ratownictwo: techniczne, chemiczne, ekologiczne i medyczne. 

2

Przy tak ustalonym zakresie działania jednostek ochrony 

przeciwpożarowej system kształcenia ukierunkowany jest na odpowiednie 

przygotowanie absolwentów różnych typów szkoleń zawodowych 

i specjalistycznych, w taki sposób, aby sprostali stawianym przed nimi 

zadaniom. Do tego właśnie niezbędny jest sprawnie funkcjonujący system 

kształcenia pożarniczego, w którego skład, oprócz kadry dydaktycznej, 

wchodzić powinna dobrze przygotowana baza szkoleniowa w postaci: 

obiektów dydaktycznych, poligonów, stanowisk do ćwiczeń, sprzętu 

technicznego, pojazdów itp. 

II. STAN AKTUALNY 

1. OPIS SYSTEMU KSZTAŁCENIA POŻARNICZEGO 

System kształcenia pożarniczego jest płynnie wkomponowany 

w system edukacji narodowej. Kształcenie pożarnicze bowiem należy 

rozumieć jako kształcenie oraz doskonalenie zawodowe w zawodach: 

strażaka, technika pożarnictwa i inżyniera pożarnictwa oraz w różnych 

specjalnościach wynikających z zadań stawianych przed Państwową Strażą 

Pożarną. 

Kształcenie to jest realizowane w różnych formach, zarówno 

w formie kursowej, co ma miejsce w przypadku zawodu strażaka oraz 

szkoleń specjalistycznych, w formie szkolnej – w przypadku technika 

pożarnictwa oraz na wyższej uczelni pożarniczej – w zawodzie inżyniera 

pożarnictwa. Organizowane jest ono w szkołach pożarniczych oraz 

w ośrodkach szkolenia i sekcjach doskonalenia zawodowego Państwowej 

Straży Pożarnej, a zatem w placówkach edukacyjnych, podległych 

ministrowi spraw wewnętrznych i administracji. Jednakże sam proces 

kształcenia jest nadzorowany nie tylko przez ministra właściwego do 

spraw wewnętrznych. W przypadku szkół kształcących w systemie 

szkolnym na poziomie zawodowym, jak i na poziomie wyższym, ma 

miejsce współpraca z ministrem właściwym do spraw oświaty. Natomiast 

3

kursy kwalifikacyjne przygotowujące do wykonywania zawodu strażaka 

i doskonalące, w ramach kształcenia ustawicznego, realizowane są 

w oparciu o programy nauczania zatwierdzone przez Komendanta 

Głównego Państwowej Staży Pożarnej. 

Kandydaci do każdej ze szkół pożarniczych muszą zdać egzaminy 

wstępne oraz wykazać się „zdolnością” do pełnienia służby, sprawdzaną 

w trakcie szczegółowych badań psychologicznych. Kolejnym wymaganiem 

jest posiadanie przez nich wykształcenia średniego, a w przypadku chęci 

podjęcia studiów w Szkole Głównej Służby Pożarniczej – świadectwa 

dojrzałości. Rozpoczęcie nauki, w którejkolwiek ze szkół pożarniczych, jest 

równoznaczne z podjęciem służby kandydackiej w Państwowej Straży 

Pożarnej. Konsekwencją tego jest nadawanie słuchaczom stopni 

służbowych zaraz po zakwalifikowaniu do danej szkoły. 

Szkoły, ośrodki szkolenia oraz sekcje doskonalenia zawodowego, 

przygotowujące do wykonywania zawodów strażaka, technika pożarnictwa 

i inżyniera pożarnictwa stanowią, zlokalizowany w obszarze kształcenia 

zawodowego, pożarniczy system edukacyjny. Cechą charakterystyczną 

tego systemu jest drożność. Ukończenie kształcenia na każdym 

z poziomów oznacza nie tylko uzyskanie tytułu zawodowego, ale również 

nadanie pierwszego stopnia służbowego. Strażacy, w zależności od 

ukończonego kursu, uzyskują kwalifikacje zawodowe szeregowych, bądź 

podoficerów Państwowej Straży Pożarnej, stanowiąc odpowiednio korpus 

szeregowych i podoficerów. Technicy pożarnictwa stanowią korpus 

aspirantów, stąd po ukończeniu szkoły otrzymują stopień młodszego 

aspiranta, inżynierowie pożarnictwa natomiast są mianowani na pierwszy 

stopień oficerski – młodszego kapitana i zasilają szeregi oficerów 

pożarnictwa. 

System kształcenia pożarniczego, obejmujący kształcenie 

i doskonalenie zawodowe, wraz z pokazaniem jego drożności i możliwych 

ścieżek rozwoju zawodowego pokazuje schemat zawarty w załączniku 

Nr 1, zaś rozmieszczenie szkół, ośrodków szkolenia i sekcji pokazane 

zostało w załączniku Nr 2. 

4

2. ZAWODY POŻARNICZE 

2. 1. STRAŻAK 

Strażak realizuje zadania zawodowe w zakresie ratowania 

zagrożonych ludzi, zwierząt, mienia i środowiska, w związku z: 

walką z pożarami i innymi klęskami żywiołowymi, 

akcjami ratownictwa technicznego, 

akcjami ratownictwa chemiczno-ekologicznego, 

akcjami ratownictwa medycznego. 

Zawód strażaka wykonywany jest przez strażaków jednostek ochrony 

przeciwpożarowej, którzy ukończyli kształcenie dla szeregowych 

i podoficerów Państwowej Straży Pożarnej, realizujących typowe 

i charakterystyczne zadania zawodowe na przyporządkowanych im 

stanowiskach służbowych. 

Strażak wykonuje swoje zadania zawodowe w strefie zagrożenia lub 

bezpośrednich działań ratowniczych, w czasie zagrożenia zdrowia, życia, 

mienia i środowiska, w celu likwidacji lub usunięcia skutków zdarzenia. 

Postępuje według procedur, taktyki działań, regulaminów i instrukcji 

realizując: rozpoznanie na miejscu działań ratowniczych, zabezpieczenie 

miejsca akcji, sprawianie oraz obsługę sprzętu i urządzeń ratowniczych, 

wykonywanie zadań ratowniczych. 

W warunkach działań ratowniczych, zarówno szeregowcy, jak 

i podoficerowie wykonują identyczne zadania zawodowe, niejednokrotnie 

obejmujące swym zakresem te same wiadomości i umiejętności, jednakże 

zróżnicowane zakresem odpowiedzialności. 

Strażak przygotowywany jest do pełnienia służby w jednostkach 

ratowniczo-gaśniczych Państwowej Straży Pożarnej oraz innych jednostkach 

ochrony przeciwpożarowej, na stanowiskach przewidzianych dla szeregowych 

i podoficerów, z ukierunkowaniem na prowadzenie działań ratowniczych. Strażak 

przygotowywany jest również do realizacji zadań organizacyjnych i kierowniczych 

w ramach najmniejszej jednostki taktycznej, jaką jest rota i zastęp. 

5

Wykonywanie zawodu strażaka związane jest marginalnie z prowadzeniem 

spraw administracyjno-kwatermistrzowskich. 

Jakość zadań wykonywanych przez strażaka związana jest ze spełnieniem 

przez niego określonych wymogów zdrowotnych, cech psychofizycznych, 

zdolności komunikacyjnych, stałym utrzymywaniem sprawności fizycznej oraz 

udziałem w kształceniu zawodowym, ustawicznym i samokształceniu. 

2. 2. TECHNIK POŻARNICTWA 

Technik pożarnictwa przygotowany jest do pełnienia służby 

w jednostkach organizacyjnych Państwowej Straży Pożarnej. Jego 

przygotowanie zawodowe umożliwia także podjęcie pracy w pozostałych 

jednostkach ochrony przeciwpożarowej, jednostkach administracji 

państwowej, samorządu terytorialnego oraz podmiotach gospodarczych. 

Podstawowy zakres czynności technika pożarnictwa w strukturach 

Państwowej Straży Pożarnej obejmuje realizację zadań związanych 

z organizowaniem i prowadzeniem akcji ratowniczych w przypadku: walki 

z pożarami, klęsk żywiołowych, katastrof komunikacyjnych i budowlanych, 

awarii oraz zagrożeń spowodowanych toksycznymi środkami 

przemysłowymi. 

W czasie działań ratowniczych może wykonywać określone funkcje 

dowódcze oraz organizować współdziałanie z innymi służbami 

ratowniczymi. Ponadto może organizować tok służby w jednostce, 

prowadzić szkolenie i doskonalenie zawodowe, realizować zadania 

związane z prowadzeniem spraw kadrowych, kwatermistrzowskich oraz 

finansowych. Obok funkcji dowódczych do jego najważniejszych zadań 

służbowych może należeć także sprawowanie czynności prewencyjnych 

w zakresie prowadzenia rozpoznawania zagrożeń, podejmowanie 

przeciwdziałania tym zagrożeniom, propagowanie zasad bezpieczeństwa 

przeciwpożarowego oraz wykonywanie czynności na potrzeby 

powszechnego systemu ochrony ludności. 

6

Poza strukturami Państwowej Straży Pożarnej technik pożarnictwa 

może pracować w instytucjach, w zakładach o różnych profilach produkcji 

i usług, gdzie w ramach swoich obowiązków może wykonywać czynności 

ratownicze, kontrolować stan stosowania przepisów przeciwpożarowych, 

wskazywać kierunki usuwania nieprawidłowości. Technik pożarnictwa 

może uczestniczyć w realizacji zadań formacji obrony cywilnej, 

rozpoznawać zagrożenia związane z możliwością wystąpienia katastrof 

i klęsk żywiołowych oraz prowadzić działalność informacyjno-edukacyjną 

i ostrzegania w tym zakresie. 

Zakres wykonywanych zadań wymaga od technika pożarnictwa 

zdolności interpersonalnych, komunikacyjnych, ustawicznego doskonalenia 

zawodowego i samokształcenia. 

2. 3. INŻYNIER POŻARNICTWA 

Inżynier pożarnictwa jest specjalistą w zakresie inżynierii 

bezpieczeństwa pożarowego, sprawnie posługującym się metodami 

inżynierskimi, przede wszystkim w ochronie przeciwpożarowej, 

wykonującym zadania związane z ochroną życia, zdrowia, mienia 

i środowiska, między innymi w ramach krajowego systemu ratowniczogaśniczego. 

Zadania te obejmują: 

gaszenie pożarów, 

ograniczanie skutków klęsk żywiołowych, 

akcje ratownictwa technicznego, 

akcje ratownictwa chemiczno-ekologicznego, 

akcje ratownictwa medycznego. 

Wykonuje również zadania związane z rozpoznawaniem, analizą 

i oceną zagrożeń pożarowych i innych miejscowych zagrożeń. Po 

spełnieniu odpowiednich wymagań może wykonywać funkcję 

rzeczoznawcy do spraw zabezpieczeń przeciwpożarowych. 

Inżynier pożarnictwa przygotowany jest do wypełniania dwóch 

podstawowych funkcji. Pierwszą z nich jest stymulowanie wszelkich 

działań obejmujących funkcjonowanie i realizowanie zadań związanych 

7

z ochroną życia i zdrowia ludzi, mienia i środowiska, w ramach działalności 

profilaktycznej, w tym wykonywanie czynności kontrolno-rozpoznawczych. 

Drugą funkcją jest realizacja zadań administracyjnych i kierowniczych 

w ramach struktur Państwowej Straży Pożarnej na stanowiskach 

dowódczych, z umiejętnością organizacji i kierowania akcjami 

ratowniczymi, jak i poza tymi strukturami, z umiejętnością zarządzania 

bezpieczeństwem pożarowym w jednostkach administracji publicznej oraz 

podmiotach gospodarczych. 

Inżynier pożarnictwa z jednej strony posiada odpowiednią 

profesjonalną wiedzę i umiejętności, które wykorzystuje w praktyce do 

prognozowania określonych zdarzeń i sytuacji, tak w warunkach realizacji 

zadań dotyczących rozpoznawania zagrożeń, jak i stwarzania 

sprzyjających warunków ich likwidacji, z drugiej strony jest przełożonym 

zespołów, załóg jednostek ratowniczych, związków taktycznych, 

samodzielnie podejmującym niezbędne decyzje i rozwiązującym 

skomplikowane problemy w trakcie organizacji i prowadzenia akcji 

ratowniczych. 

Zdobyte doświadczenie zawodowe oraz stale podnoszone 

kwalifikacje ogólne pozwalają również na zajmowanie samodzielnych 

stanowisk oraz wyższych stanowisk kierowniczych. 

3. KADRA DYDAKTYCZNA 

Główne zadania edukacyjne w szkołach realizowane są przez blisko 

900 osób, w tym 403 osoby kadry dydaktycznej. Występujące różnice 

zatrudnienia w szkołach kształcących w zawodzie technika wynikają 

z ilości realizowanych zadań edukacyjnych oraz funkcjonujących 

w szkołach komórek prowadzących działania ratowniczo-gaśnicze (Szkoła 

Aspirantów PSP w Krakowie zabezpiecza operacyjnie obszar Nowej Huty). 

Szkoły aspirantów oprócz kształcenia techników pożarnictwa realizują 

również inne formy kształcenia, a w szczególności prowadzą kursy 

kwalifikacyjne podoficerskie, inne specjalistyczne oraz warsztaty 

8

specjalistyczne dla kadr Państwowej Straży Pożarnej oraz szkolenia na 

potrzeby powszechnego systemu ochrony ludności. Największy obszar 

zadań w tym zakresie realizuje Centralna Szkoła PSP w Częstochowie. 

W planie na najbliższe lata wszystkie szkoły planują (i w chwili obecnej 

realizują) zwiększone w porównaniu z latami ubiegłymi zadania 

szkoleniowe. Związane jest to z realizacją dodatkowych zadań 

nakładanych na Państwową Straż Pożarną, stałą rotacją kadr oraz 

szkoleniem osób odbywających służbę zastępczą w Państwowej Straży 

Pożarnej. 

Podjęcie nowych działań wynikających z członkostwa w Unii Europejskiej 

generuje nowe zadania szkoleniowe np. realizację postanowień dyrektywy 

SEVESO II w odniesieniu do zakładów stwarzających ryzyko wystąpienia awarii 

przemysłowych, czy też transportu materiałów niebezpiecznych. Podobne skutki 

wywołała zmiana dotycząca przejęcia przez Komendanta Głównego PSP zadań 

Szefa Obrony Cywilnej Kraju, wymuszająca konieczność przejęcia pewnych 

zadań szkoleniowych dla podmiotów ratowniczych, innych służb i organizacji np. 

w zakresie współdziałania, łączności itp. 

Zgodnie z wytycznymi Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji 

w najbliższym okresie powinien nastąpić wzrost wymagań kwalifikacyjnych, 

a tym samym zmiana struktury zatrudnienia w Państwowej Straży Pożarnej, 

która docelowo powinna osiągnąć następujące proporcje: 

- 30% oficerowie, 

- 50% aspiranci, 

- 20% podoficerowie i szeregowcy. 

Prognoza w tym zakresie na okres 10 lat przedstawiona została 

w załączniku Nr 3. Ważny podkreślenia jest fakt, że zmiana struktury 

zatrudnienia spowoduje zwiększenie potrzeb szkoleniowych, a tym samym 

zadań szkoleniowych dla szkół i ośrodków szkolenia. Do opracowywania 

prognozy szkoleniowej na najbliższe lata, wykorzystano prognozę 

ilościową w zakresie możliwego odejścia ze służby strażaków, którzy 

nabyli uprawnienia do zaopatrzenia emerytalnego według założenia, że 

strażak posiada 30 lat pracy, w tym co najmniej 15 lat służby. 

9

3. SZKOLENIE SPECJALISTYCZNE 

Państwowa Straż Pożarna jako jeden z podmiotów krajowego 

systemu ratowniczo – gaśniczego oraz jednostka organizacyjna ochrony 

przeciwpożarowej przygotowana jest do realizacji zadań wynikających 

z ustawy o ochronie przeciwpożarowej oraz o Państwowej Straży Pożarnej. 

Przygotowanie to oprócz uzyskiwania tytułów zawodowych polega również 

na szkoleniu w bardzo skomplikowanych obszarach, takich jak 

ratownictwo chemiczne, ekologiczne, prowadzenie prac podwodnych, 

ratownictwo powodziowe, szkolenie członków grup poszukiwawczo – 

ratowniczych, biorących udział w akcjach pomocy humanitarnej poza 

granicami kraju i wielu innych. Strażacy Państwowej Straży Pożarnej biorą 

udział również w wielu szkoleniach, które nakładane są na Państwową 

Straż Pożarną poprzez przepisy ogólnie obowiązujące np. w zakresie 

napełniania zbiorników ciśnieniowych, czy kierowania ruchem drogowym. 

Szczegółowy wykaz rodzajów szkoleń i studiów, a także i ich absolwentów 

w latach 2001 -2004 zawierają załączniki Nr 4, 4a, 4b, 4c. 

4. SZKOLENIE INNYCH PODMIOTÓW 

Prowadzenie działań ratowniczych w ramach krajowego systemu 

ratowniczo - gaśniczego wymaga ścisłej współpracy z wieloma podmiotami 

takimi jak ochotnicza straż pożarna, organizacje pozarządowe jak GOPR, 

TOPR, WOPR, PCK i wiele innych. Wymusza to na wszystkich podmiotach 

systemu konieczność doskonalenia współpracy poprzez między innymi 

poznawanie systemów funkcjonowania i szkolenia. Dlatego też Państwowa 

Straż Pożarna jako służba wiodąca jest organizatorem wielu wspólnych 

szkoleń, warsztatów, sympozjów, ćwiczeń czy manewrów integrujących 

środowisko ratownicze. Szkolenie stało się tak istotnym elementem 

w funkcjonowaniu ochotniczych straży pożarnych, że jego realizację 

powierzono komendantom miejskim/powiatowym Państwowej Straży 

Pożarnej. W chwili obecnej trwają prace nad zmianą systemu szkolenia 

10

strażaków ratowników OSP, tak aby dostosować go do zakresu zadań jakie 

stoją przed strażakami oraz do wymagań nakładanych przez co raz to 

bardziej zaawansowany technologicznie sprzęt ratowniczy. 

5. BAZA SZKOLENIOWA 

Utrzymanie wysokiego poziomu kształcenia oraz zwiększanie oferty 

szkoleniowej uzależnione jest od bazy dydaktycznej szkół i ośrodków szkolenia 

tj. między innymi obiektów podstawowych wskazanych w załączniku Nr 5 i 6 

oraz bazy socjalnej, która obecnie dysponuje 1066 miejscami noclegowymi, 

opisanej w załączniku Nr 7. 

Zapewnienie wysokiego poziomu wyszkolenia to również 

wyposażenie szkół i ośrodków w obiekty i stanowiska do ćwiczeń. Wśród 

obiektów, które decydują o jakości przygotowania absolwentów są komory 

rozgorzeniowe oraz komory dymowe. Te ostatnie spełniają bardzo istotną 

rolę przygotowując i sprawdzając strażaków w zakresie przygotowania do 

radzenia sobie z dużymi obciążeniami psychofizycznymi podczas pracy 

w aparatach oddechowych (brak widoczności, zadymienie, zaciemnienie, 

wysoka temperatura, ograniczona przestrzeń, hałas). W załączniku Nr 8 

zaprezentowano „Wytyczne Komendanta Głównego Państwowej Straży 

Pożarnej w sprawie prowadzenia zajęć w komorze dymowej”. 

Nieodłącznym elementem procesu kształcenia są praktyki zawodowe 

odbywane w szkolnych jednostkach ratowniczo – gaśniczych. Jednostki te 

wyposażone są w pojazdy pożarnicze służące zarówno do prowadzenia 

działań ratowniczych, jak i do szkolenia. Stan wyposażenia szkół w sprzęt 

transportowy przedstawia załącznik Nr 9. 

11

III. PLAN ROZWOJU 

1. Standaryzacja wyposażenia ośrodków szkolenia 

Opracowana prognoza kadrowa na lata 2003 –2013 wskazuje, że 

w najbliższych latach kształcenie utrzyma się na zbliżonym poziomie, ale 

„jakość” wykształcenia absolwentów będzie zdecydowanie rosła, tak aby 

sprostać nowym zadaniom nakładanym na służby ratownicze. Wzrost 

„jakości” kształcenia będzie połączony ze standaryzacją wyposażenia bazy 

dydaktycznej szkół i ośrodków szkolenia, zakończeniem prac nad 

tworzeniem sieci ośrodków szkolenia oraz stworzeniem przejrzystych 

prawnych podstaw systemu kształcenia pożarniczego. 

Pierwszym krokiem zaplanowanym na najbliższe lata jest stworzenie 

sieci ośrodków szkolenia funkcjonujących w komendach wojewódzkich 

PSP, których zadaniem będzie prowadzenie szkoleń zawodowych dla 

strażaków Państwowej Straży Pożarnej, jak i strażaków pozostałych 

jednostek ochrony przeciwpożarowej, w tym strażaków Ochotniczych 

Straży Pożarnych. Sieć ta ma się składać z co najmniej 16 ośrodków 

szkolenia, po jednym na terenie każdego województwa. Sprzyjać temu 

będzie nowelizacja przepisów prawnych regulujących organizację komend 

wojewódzkich i powiatowych/miejskich Państwowej Straży Pożarnej. 

Dzięki wprowadzeniu regulacji prawnych możliwe będzie 

wystandaryzowanie wyposażenia ośrodka, którego wyposażenie powinno 

być zgodne z załącznikiem Nr 10. 

Najistotniejszymi elementami wyposażenia ośrodków szkolenia będą 

komory rozgorzeniowe i dymowe. Zakłada się, że komora dymowa 

i rozgorzeniowa, stacjonarna lub przewoźna, powinna znajdować się 

w każdym ośrodku. 

12

2. Standaryzacja wyposażenia szkół Państwowej Straży Pożarnej 

Szkoły PSP podobnie jak ośrodki podlegać będą rygorom 

standaryzacji, co związane jest ze stosowaniem przepisów ogólnie 

obowiązujących, a dotyczących kształcenia techników pożarnictwa, jak 

i inżynierów pożarnictwa. Standardem takim jest podstawa programowa 

kształcenia techników pożarnictwa, wprowadzana w życie przez ministra 

właściwego do spraw oświaty. Podstawa ta zawiera szereg istotnych 

elementów mających wpływ na kształcenie przyszłych kadr, a jednym 

z nich jest standard wyposażenia szkół w pomieszczenia dydaktyczne 

i inne obiekty. Szczegółowy opis standardu zawarty został w załączniku 

Nr 11. 

Mając na względzie poprawę warunków funkcjonowania szkół 

realizowany jest program rozbudowy bazy lokalowej, który zakłada 

zwiększenie ilości kształconych strażaków, poprzez zapewnienie bazy 

dydaktycznej oraz warunków socjalnych, w tym zakwaterowania. 

Natomiast celem zapewnienia właściwej efektywności realizowanych 

szkoleń praktycznych przyjęto założenia stworzenia we wszystkich 

szkołach poligonów szkoleniowych oraz modernizacji i rozbudowy już 

istniejących. Załącznik Nr 12, 12a, 12b, 12c, 12d, 12e, 12f 

przedstawia aktualny stan przygotowania poligonów szkolnych, 

z uwzględnieniem bazy szkoleniowej Szkoły Głównej Służby Pożarniczej 

wraz z programem jej modernizacji. Plan realizowanych zadań 

inwestycyjnych szkół zawiera załącznik Nr 13 stanowiący wyciąg projekt 

budżetu Komendy Głównej Państwowej Straży Pożarnej na finansowanie 

zadań inwestycyjnych. 

Podobnie jak w ośrodkach szkolenia zakłada się, że kluczowym 

elementem wyposażenia poligonów będą komory rozgorzeniowe 

i dymowe, stacjonarne lub przewoźne. Takie założenie sprawdziło się 

w wielu krajach europejskich, stosujących w procesie szkolenia wysoce 

symulowane stanowiska do ćwiczeń. Dają one gwarancję przygotowania 

strażaków do działań w bardzo trudnych warunkach, zapoznają ze 

13

zjawiskami towarzyszącymi pożarom, a to wszystko z zachowaniem zasad 

bezpieczeństwa, z możliwością powtarzalności ćwiczeń, przy ograniczeniu 

kosztów i środowiska naturalnego. 

Z uwagi na to, że szkoły stanowią odwód Komendanta Głównego 

Państwowej Straży Pożarnej, tj. zbiór sił i środków możliwych do 

wykorzystania, jako wsparcie sił poszczególnych komend wojewódzkich 

Państwowej Straży Pożarnej, zakłada się docelowo również wyposażenie 

szkół w systemy kontenerowe, przygotowane do realizacji różnych działań 

np. wodno – nurkowe, powodziowe, chemiczno-ekologiczne, wężowe, 

kwatermistrzowskie itp. Stworzenie na bazie szkół baz sprzętu 

specjalistycznego pozwoli na efektywne ich wykorzystanie oraz utrzymanie 

w stałej gotowości do działań. 

Kolejnym istotnym elementem mającym wpływ na „jakość 

kształcenia” jest wyposażenie szkół w pojazdy pożarnicze wykorzystywane 

do działań ratowniczych i szkolenia, zapewniające mobilność dużych 

zespołów (autobusy) oraz ciągniki siodłowe zapewniające mobilność 

systemu kontenerowego. Wszystkie te działania wspierane będą 

określonym normatywem wyposażenia szkół w pojazdy pożarnicze, 

zawartym w załączniku Nr 14 oraz planem zakupów wyposażenia 

technicznego szkół na lata 2005-2008, opisanym w załączniku Nr 15 . 

3. Realizacja programu 

Proponujemy realizację powyższego programu z budżetu państwa 

oraz środków Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska, przewidzianych 

dla Państwowej Straży Pożarnej na podstawie „Porozumienia Ministra 

Środowiska oraz Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji w sprawie 

współdziałania w zakresie zwalczania zagrożeń dla środowiska w latach 

2004-2007”. Przy realizowaniu programu wskazanym jest korzystanie 

z innych możliwości współfinansowania, wykorzystując mechanizmy 

pozyskiwania środków z Unii Europejskiej, z sektorowych oraz 

regionalnych programów rozwoju. 

14

Cały Program rozwoju szkół i ośrodków szkolenia PSP realizowany 

będzie w latach 2005-2008. 

Komendanci Wojewódzcy PSP w oparciu o standardy określone 

w załączniku Nr 9 opracują własne plany i programy rozwoju ośrodków 

szkolenia uwzględniając również potrzeby rozwoju baz szkoleniowych 

komend powiatowych Państwowej Straży Pożarnej. 

4. Efekty wdrożenia programu 

Realizacja programu pozwoli na: 

1. Ujednolicenie wyposażenia szkół Państwowej Straży Pożarnej; 

2. Modernizację dotychczasowego wyposażenia i dostosowania do 

aktualnych wymagań; 

3. Wdrożenie spójnego programu kształcenia w szkołach 

Państwowej Straży Pożarnej funkcjonującego w oparciu 

o jednolity standard wyposażenia; 

4. Zapewnienie porównywalności wyposażenia dydaktycznego; 

5. Utrzymanie wysokiego poziomu kształcenia; 

6. Przygotowanie absolwentów szkół kształcących techników 

pożarnictwa do egzaminów zewnętrznych, potwierdzających 

kwalifikacje zawodowe; 

7. Organizację szkoleń dla innych jednostek organizacyjnych 

ochrony przeciwpożarowej oraz innych podmiotów 

ratowniczych; 

8. Organizację szkoleń międzynarodowych, w ramach 

podpisanych zobowiązań międzynarodowych; 

9. Stworzenie mobilnej rezerwy sił i środków na wypadek dużych 

zdarzeń. 

15

Załącznik Nr 1

Załącznik Nr 2 

SŁUPSK 

GDAŃSK 

WOJ. POMORSKIE 

OLSZTYN 

WOJ. ZACHODNIOPOMORSKIE 

WOJ. WARMIŃSKO-MAZURSKIE 

SZCZECIN 

BORNE SULINOWO 

WOJ. KUJAWSKO-POMORSKIE 

WOJ. PODLASKIE 

BYD GOSZCZ 

SUPRAŚL 

Szkoła Podoficerska 

PSP 

TORU Ń 

ŁAPY 

BIAŁYSTOK 

GORZ ÓW WLK. 

WOJ. LUBUSKIE 

WOJ. WIELKOPOLSKIE 

POZNAŃ 

Szkoła Aspira ntów 

PSP 

WOJ. MAZOWIECKIE 

WARSZAWA 

ŚWIEBODZIN 

Szkoł a Główna 

Służby Pożarniczej 

ŁÓDŹ 

WOJ. ŁÓDZKIE 

WOJ. LUBELSKIE 

WROCŁAW 

LUBLIN 

WOJ. DOLNOŚLĄSKIE 

OPOLE 

WOJ. OPOLSKIE 

CZĘSTOCHOWA 

Centraln a Szkoła 

P SP 

WOJ. ŚLĄSKIE 

KIELCE 

WOJ. ŚWIĘTOKRZYSKIE 

NISKO 

województwo, na terenie którego funkcjonuje 

sekcja doskonalenia funkcjonowania ksrg 

KATOWI CE 

KRAKÓW 

RZESZÓW 

województwo, na terenie którego funkcjonuje 

ośrodek szkolenia 

szkoły Państwowej Strazy Pożarnej 

ośrodki szkolenia Państwowej Straży Pożarnej 

sekcje doskonalenia funkcjonowania ksrg 

Szkoła Aspirantów 

PSP 

WOJ. MAŁOPOLSKIE 

WOJ. PODKARPACKIE


Prognoza szkoleniowa na lata 2003-2013 

Korpus Stan na 31.12.2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 

Oficerowie 

Ubytki (emerytury, renty, zwolnienia) 59 68 83 98 99 122 115 131 137 149 149 

absolwenci DSI 72 33 42 57 100 100 100 100 100 100 100 

absolwenci ZSI 70 57 103 150 200 200 150 150 150 150 150 

absolwenci DSM 10 12 10 10 10 10 10 10 10 10 10 

4368 15% 

Podyplomowe studia oficerskie 31 92 130 130 130 130 130 130 130 130 130 

Aspiranci z wyższym wykształceniem 262 173 94 150 150 150 150 150 150 150 150 

Razem 4754 5053 5349 5748 6239 6707 7132 7541 7944 8335 8726 

Nasycenie 16,3% 17,4% 18,4% 19,8% 21,4% 23,1% 24,5% 25,9% 27,3% 28,7% 30,0% 

Aspiranci 


absolwenci DSA 256 288 300 300 400 450 450 450 450 400 400 

absolwenci ZSA 6265 22% 396 429 950 950 950 950 950 950 1000 950 950 

Razem 6505 6913 7862 8677 9429 10304 11192 12084 12987 13775 14529 

Nasycenie 22,4% 23,8% 27,0% 29,8% 32,4% 35,4% 38,5% 41,5% 44,6% 47,4% 49,9% 

Podoficerowie 


Absolwenci kursów podoficerskich 600 772 300 700 700 700 700 650 650 650 750 

15077 52% 

Razem 14953 14823 13617 12732 11812 10708 9625 8407 7103 5778 4396 

Nasycenie 51,4% 51,0% 46,8% 43,8% 40,6% 36,8% 33,1% 28,9% 24,4% 19,9% 15,1% 

Szeregowcy 


Przyjęci do służby 2903 10% 180 1153 400 450 450 450 450 500 500 550 1217 

Razem 2467 2831 2905 2630 2343 2049 1757 1541 1324 1117 1454 

Nasycenie 8,5% 9,7% 10,0% 9,0% 8,1% 7,0% 6,0% 5,3% 4,6% 3,8% 5,0% 

Założenia strategiczne 

rozwoju służby 

30% 

50% 

20% 

Ogółem stan służby 28679 29620 29733 29787 29823 29768 29706 29573 29358 29005 29105 

Limit etatowy 28 613 98% 29091 29091 29091 29091 29091 29091 29091 29091 29091 29091 29091 

VACAT 478 2% -412 529 642 696 732 677 615 482 267 -86 14 

Limit etatowy 29 091 100% 98,58% 101,82% 102,21% 102,39% 102,52% 102,33% 102,11% 101,66% 100,92% 99,70% 100,05% 

Ubytki razem 

452 545 639 763 924 1065 1072 1193 1275 1413 1627 

18

Liczba absolwentów 


Liczba absolwentów SGSP w latach 2001 - 2004 

Wydział Rodzaj kształcenia 2001 2002 2003 2004 

Dzienne studia zawodowe dla strażaków w służbie kandydackiej 75 82 61 33 

Wydział Inżynierii Bezpieczeństwa 

Pożarowego 

Wydział Inżynierii Bezpieczeństwa 

Cywilnego 

Dzienne studia magisterskie 10 12 10 12 

Dzienne studia zawodowe dla osób cywilnych 0 0 0 21 

Zaoczne studia zawodowe dla osób cywilnych 0 28 46 46 

Zaoczne studia zawodowe dla funkcjonariuszy PSP 83 77 70 57 

Uzupełniające studia magisterskie 79 58 58 79 

Dzienne studia zawodowe dla osób cywilnych 0 0 0 20 

Zaoczne studia zawodowe dla osób cywilnych 0 0 0 0 

Uzupełniające studia magisterskie dla osób cywilnych 0 0 0 0 

Razem 247 257 245 268 

Liczba absolwentów SGSP w latach 2001-2005 

90 

80 

70 

60 

50 

40 

30 

20 

10 

0 

2001 2002 2003 2004 

19 

Dzienne studia zaw odow e dla 

strażaków w służbie kandydackiej 

Dzienne studia magisterskie 


osób cyw ilnych 

Zaoczne studia zaw odow e dla 



funkcjonariuszy PSP 

Uzupełniające studia magisterskie 





Uzupełniające studia magisterskie 

dla osób cyw ilnych

Załącznik Nr 4a 

Liczba absolwentów szkół aspirantów PSP w latach 2001 - 2004 r. 

System kształcenia Szkoła 2001 2002 2003 2004 

CS PSP w Częstochowie 106 72 90 113 

Stacjonarny SA PSP w Krakowie 99 64 91 96 

SA PSP w Poznaniu 93 69 108 79 

CS PSP w Częstochowie 174 196 219 167 

Zaoczny SA PSP w Krakowie 101 121 121 93 

SA PSP w Poznaniu 88 151 151 169 

RAZEM 661 673 780 717 

Liczba absolwentów szkół aspirantów PSP 

w latach 2001-2004 system stacjonarny 

Liczba absolwentów szkół apsirantów PSP 

w latach 2001-2004 system zaoczny 

120 

250 

100 

80 

60 

40 

20 

CS PSP w Częstochow ie 

SA PSP w Krakow ie 

SA PSP w Poznaniu 

200 

150 

100 

50 

CS PSP w Częstochow ie 

SA PSP w Krakow ie 

SA PSP w Poznaniu 

0 

2001 2002 2003 2004 

0 

2001 2002 2003 2004

Załącznik Nr 4b 

Rodzaje i liczba kursów kwalifikacyjnych i specjalistycznych przeprowadzonych w szkołach PSP, ośrodkach szkolenia oraz sekcjach doskonalenia 

funkcjonowania KSRG KW PSP oraz liczba ich absolwentów w latach 2001-2004 

Rodzaje kursów 

Liczba Liczba Liczba 

Liczba 

absolwentów absolwentów absolwentów absolwentów 

2001 2002 2003 2004 

Kurs kwalifikacyjny szeregowych 547 357 649 1153 

Kurs kwalifikacyjny szeregowych administracyjno kwatermistrzowski 49 0 0 0 

Kurs kwalifikacyjny podoficerski 1243 762 619 722 

Kurs uzupełniający dla podoficerów na stanowiskach administracyjno kwatermistrzowskich PSP 0 84 106 100 

Kurs kwalifikacyjny podoficerów administracyjno kwatermistrzowski 0 0 41 0 

Kurs podoficerski dla strażakówz wyższym wykształceniem 16 0 0 0 

Kurs uzupełniający dla kierowców 3 0 0 0 

Kurs uzupełniający dla podoficerów 16 0 0 0 

Kurs specjalistyczny ratownictwa wysokościowego, cz. I 108 69 62 146 

Kurs specjalistyczny ratownictwa wysokościowego, cz. II 18 40 78 56 

Kurs specjalistyczny chemiczno-ekologiczny 643 143 191 66 

Kurs specjalistyczny obsługi drabin 270 42 175 347 

Kurs specjalistyczny obsługi i eksploatacji podnośników 122 47 200 402 

Kurs specjalistyczny obsługi i eksploatacji dźwigów 13 0 0 13 

Kurs specjalistyczny ratownictwa medycznego 5373 4328 4844 4682 

Kurs specjalistyczny pedagogiczny 81 0 13 0 

Kurs specjalistyczny obsługi i konserwcaji agregatów prądotwórczych 148 51 92 0 

Kurs specjalistyczny napełniania zbiorników ciśnieniowych 74 124 190 334 

Kurs specjalistyczny obsługi geofonów 0 12 92 0 

Kurs specjalistyczny konserwacji sprzętu ochrony dróg oddechowych 42 0 75 33 

Kurs specjalistyczny obsługi urządzeń elektrycznych do 1 kV 0 0 55 0 

Kurs specjalistyczny sterników motorowodnych 21 45 46 0 

Kurs specjalistyczny stermotorzystów 62 42 69 70 

Kurs specjalistyczny kierowania ruchem drogowym 2127 491 850 1483 

Kurs specjalistyczny młodszego nurka PSP 28 63 39 20 

Kurs specjalistyczny nurka PSP 14 22 18 0 

Kurs specjalistyczny kierownika robót nurkowych Państwowej Straży Pożarnej 0 5 8 0 

Kurs specjalistyczny dla apsirantów wykonujących czynności kontrolno-rozpoznawcze 51 0 0 0 

Kurs dla specjalistów ochrony przeciwpożarowej 71 0 0 0 

Kurs dla osób prowadzących sprawy ochrony przeciwpożarowej 1030 758 702 888 

RAZEM 12170 7485 9214 10515 

21

Załącznik Nr 4c 

Liczba członków OSP przeszkolonych w latach 2001 - 2004 

Rodzaj kursu 2001 2002 2003 2004 

Szeregowców 10586 12240 16137 17021 

Dowódców 2100 1702 2666 2321 

Naczelników 1297 1013 873 1186 

Operatorów sprzętu (kierowców) 2470 2479 2255 2197 

Ratownictwa medycznego 1329 3160 2976 3196 

Razem 17782 20594 24907 25921 

LIczba członków OSP przeszkolonych w latach 2001-2004 

18000 

16000 

14000 

12000 

10000 

8000 

6000 

4000 

Szeregowców 

Dowódców 

Naczelników 

Operatorów sprzętu (kierowców) 

Ratownictwa medycznego 

2000 

0 

2001 2002 2003 2004 

22

ogółem 

przedmiotowe 

laboratoria 

specjalistyczne 

własny 

w użytkowaniu 

własny 


odległość 

obiektu 

terenu 

poligonu 


STAN OBIEKTÓW DYDAKTYCZNYCH I POLIGONOWYCH SZKÓŁ PSP 

Ilość sal wykładowych 

Poligon 

Uzbrojony plac 

ćwiczeń 

Kubatura 

Powierzchnia 

Lp. 

Jednostka 

organizacyjna 

ilość 

stanowisk 

ilość 

stanowisk 

1. SGSP Warszawa 30 15 12 3 - - 2 - 0 

2. 

CS PSP 

Częstochowa 

km m 3 m 2 ha 

81417 

(Warszawa) 

9772 (Stara 

Miłosna) 

38050 

(Warszawa) 

65000 

(Stara 

Miłosna) 

22 16 4 2 29 26 - - - 97954 130200 5 

3. SA PSP Poznań 13 7 2 4 11 6 18 3 11 43455 12697 3 

4. SA PSP Kraków 14 9 1 4 14 - 7 - 30 64487 34000 2,5 

5. 

SP PSP 

Bydgoszcz 

5 4 - - 24 5 - - - 51973 49600 1,9 

-

ogółem 

przedmiotowe 

laboratoria 

specjalistyczne 

własny 


własny 


odległość 

obiektu 

terenu 

poligonu 


STAN OBIEKTÓW DYDAKTYCZNYCH I POLIGONOWYCH 

OŚRODKÓW/SEKCJI DOSKONALENIA FUNKCJONOWANIA KSRG 

Ilość sal wykładowych Poligon Uzbrojony plac ćwiczeń Kubatura Powierzchnia 

Lp. 

Sekcja 

Doskonalenia 

Funkcjonowania 

KSRG 

ilość stanowisk ilość stanowisk km m 3 m 2 ha 

1. Olsztyn 2 1 - - 2 - 12 - - 6200 32000 1,8 

2. Słupsk 7 1 - 1 - 1 2 3 70 173561 4243 0,5 

3. Nisko 3 - - 1 29 - 5 - - 12000 40000 3,5 

4. Borne Sulinowo 4 2 1 1 23 - - - - 6879 276600 17,1 

5. Łódź 1 2 - - - - - 6 3,5 2647 6050 20 

6. Katowice 3 - - 1 - 16 1 - - 10368 2477 1,7 

7. Warszawa 3 2 - - - 8 15 2 12 6738 9070 - 

8. Świebodzin 2 1 - - - 5 3 - - 11000 50000 - 

9. Lublin 2 - - - - - 15 - - 4360 13175 0,2 

10. Łapy 2 3 - - - - 6 4 2 7800 10000 5 

11. Opole 2 1 - - 1 5 3 - - 1400 35000 1,5 

12. Kielce 3 2 - 1 8 1 1 2 4 4500 1000 0,3 

13. Toruń 4 2 - 2 18 - - 2 - 161626 18627 1,2 

14. Wrocław 6 3 1 2 13 - 9 - - 157333 30000 2,7 

15. Kraków 3 2 - 1 - 1 - 6 10 6878 4939 - 

24


Liczba miejsc noclegowych w szkołach PSP w latach 2003-2013 

Lp. 

Szkoła 

Liczba miejsc noclegowych 

2002 2003 2004-2013 

1. SGSP Warszawa 

368 (Warszawa) 

50 (Stara Miłosna) 





2. CS w Częstochowie 330 330 580 

3. SA w Krakowie 264 264 264 

4. SA w Poznaniu 272 272 272 

5. SP w Bydgoszczy 120 200 200 

Razem 986 1066 1316 

25


ZATWIERDZAM 

/-/ 

nadbryg. Feliks Dela 

Komendant Główny 


WYTYCZNE 

Komendanta Głównego 


z dnia 18 września 1996 r. 

w sprawie prowadzenia 

zajęć w komorze dymowej 

Na podstawie §1 pkt 3 lit. b Rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych z dnia 7 

września 1992 roku w sprawie szczegółowego zakresu działania Komendanta 

Głównego Państwowej Straży Pożarnej (Dz. U. Nr 69, poz. 351) wprowadzam do 

wykorzystania służbowego niniejsze wytyczne. 

26

I. POSTANOWIENIA OGÓLNE 

1. Celem szkolenia w komorze dymowej jest przygotowanie oraz sprawdzenie strażaków 

PSP i OSP w zakresie prowadzenia działań ratowniczych przy występowaniu dużych 

obciążeń psychofizycznych (brak widoczności, zadymienie, zaciemnienie, wysoka 

temperatura, ograniczona przestrzeń, silny hałas) w sprzęcie ochrony dróg oddechowych . 

2. Ćwiczenia w komorze dymowej służą poznaniu i doskonaleniu technik poruszania się 

w sprzęcie ochrony dróg oddechowych. 

3. Niniejsze wytyczne określają i ujednolicają zasady realizacji ćwiczeń w komorze dymowej. 

4. Wytyczne są zgodne z obowiązującą "Instrukcją bezpieczeństwa i higieny służby 

w strażnicach, podczas szkolenia i działań ratowniczych." 

II. POSTANOWIENIA ORGANIZACYJNE 

1. W komorze dymowej przeprowadza się ćwiczenia i testy sprawnościowe ze sprzętem 

ochrony dróg oddechowych i skóry. Mogą być też prowadzone testy sprzętu. 

2. Zadania ćwiczebne należy przygotować odpowiednio do stopnia wyszkolenia 

ratowników. 

3. Ćwiczenia w pomieszczeniu roboczym należy przeprowadzać w grupach 6 - 8 

osobowych. 

4. W pomieszczeniu ścieżki treningowej może przebywać jedynie osoba aktualnie 

ćwicząca. 

5. Z każdej grupy ćwiczącej należy wyznaczyć osobę odpowiedzialną za dyscyplinę 

ćwiczących. 

6. Zajęcia w komorze mogą prowadzić tylko osoby odpowiednio przeszkolone 

i posiadające uprawnienia wydane przez producenta. 

7. Prowadzący szkolenie winni ściśle przestrzegać instrukcji producenta komory dymowej. 

8. Grupy uczestniczące w ćwiczeniu powinny być wyposażone (w zależności od rodzaju 

testu) we własny sprzęt do ćwiczeń ( aparaty powietrzne, maski ). 

9. Ćwiczenia należy realizować w umundurowaniu specjalnym, w hełmie i rękawicach. 

10. Nadzór nad realizacją ćwiczeń i testów sprawuje kierownik komory dymowej. 

11. Do ćwiczeń dopuszczeni mogą być jedynie strażacy, którzy ukończyli wstępne szkolenie 

BHP. 

12. Ćwiczenia powinny być prowadzone przez instruktora i kierownika komory (min. dwie 

osoby). 

13. Strażacy PSP do próby stawiają się z zaliczonym testem sprawności fizycznej. 

14. Po odbyciu testu w komorze dymowej każdy ćwiczący powinien otrzymać "kartę 

informacyjną wyników testu sprawnościowego", którą przedkłada 

przełożonemu.(Załącznik nr 2) 

15. W przypadku nie zaliczenia testu lub nie dopuszczenia do niego przez lekarza, test 

należy powtórzyć w ustalonym terminie, jednak nie dłuższym niż miesiąc. 

16. Każdy strażak PSP powinien być poddany testowi minimum 1 raz w roku. 

27

17. O częstotliwości ćwiczeń doskonalących podległych strażaków PSP w komorze decyduje 

dowódca jednostki ratowniczo-gaśniczej (minimum 2 razy w roku). 

18. Strażacy z jednostek OSP włączonych do KSRG winni być poddawani ćwiczeniom lub 

testowi 1 raz w roku. 

19. W oparciu o Wytyczne Komendanta Głównego PSP w sprawie prowadzenia zajęć 

w komorze dymowej oraz instrukcje producenta (w j. polskim) w ciągu miesiąca od 

ukazania się Wytycznych użytkownik komory opracuje Regulamin ćwiczeń dla 

posiadanej komory dymowej. 

20. Szkolenia w komorach dymowych pracowników innych jednostek ochrony 

przeciwpożarowej mogą odbywać się za zgodą i pod nadzorem kierownika komory 

w drodze odrębnych ustaleń. 

III. WYMAGANIA, TECHNICZNE I BHP 

DLA KOMORY DYMOWEJ 

Rozróżnia się komory dymowe stałe i przewoźne. 

1. W skład komory dymowej (odpowiednio do typu) powinny wchodzić następujące 

pomieszczenia: (Załącznik nr 1) 

a) przygotowawcze: 

pomieszczenie szatni (WC i prysznic), 

pomieszczenie lekarskie, 

b) pomieszczenie robocze, wydolnościowe), 

c) pomieszczenie śluzy, 

d) pomieszczenie sterowni, 

e) pomieszczenie ścieżki treningowej, 

f) pomieszczenie do ładowania butli i przeglądu sprzętu ochrony dróg oddechowych. 

Wyposażenie wewnętrzne (w zależności od typu) może składać się z następujących 

przyrządów i urządzeń ćwiczebnych: 

a) Sterowanie i kontrola: 

pulpit sterowniczy, 

urządzenia radiofoniczne, 

urządzenia telewizyjne, 

urządzenia sygnalizacji alarmowej. 

b) Przyrządy i urządzenia ćwiczebne: 

przyrządy podciągowe, 

drabina bez końca, 

ergometr taśmowy (ruchomy chodnik - bieżnia), 

ergometr rowerowy, 

ścieżka treningowa, 

odcinek zbiornikowy i rurowy na ścieżce treningowej, 

strefa gorąca. 

28

W/w urządzenia powinny umożliwiać jak najdalej idącą symulację realnych warunków 

akcji ratowniczych, w których ratownik będzie poddawany sprawdzianom fizycznym 

i psychicznym. 

Należy zastosować odpowiednie urządzenia sterowania i kontroli dzięki, którym będzie 

zagwarantowane pełne bezpieczeństwo ćwiczącej osoby. 

Pomieszczenia dla ustawienia poszczególnych urządzeń i przyrządów powinny być 

rozmieszczone odpowiednio do przebiegu ćwiczeń. 

Stanowisko kierowania powinno być tak usytuowane, aby możliwy był kontakt 

wzrokowy z pomieszczeniem roboczym i ćwiczebnym. 

2. Sterowanie i kontrola. 

Wszystkie urządzenia sterowania, pomiaru i wskazań służące do prowadzenia 

ćwiczeń i kontroli przebiegu ćwiczeń, powinny być przejrzyście rozmieszczone w jednym 

pulpicie. 

W celu usunięcia zadymienia z pomieszczenia na ścieżce treningowej powinna, być 

zamontowana instalacja nawiewno-wywiewna. 

Wentylacja w pomieszczeniu ścieżki powinna zapewnić: 

• przy pracy normalnej minimum 10 - krotną wymianę powietrza na godzinę, 

• przy pracy awaryjnej 40 - krotną wymianę powietrza na godzinę. 

Przy każdej usterce bądź wypadku w czasie ćwiczeń, powinna zostać załączona cała 

instalacja wentylacyjna. W tym przypadku zużyte powietrze usuwane jest bezpośrednio na 

zewnątrz. 

Równocześnie z pracą wentylatorów powinno się zapalać oświetlenie wszystkich 

pomieszczeń. 

Wszystkie urządzenia symulacyjne powinny zostać natychmiast wyłączone. 

Do komunikacji głosowej między stanowiskiem kierowania a poszczególnymi 

pomieszczeniami należy przewidzieć instalację do rozmów. 

W czasie ćwiczeń może być prowadzona komunikacja (rozmowa) między 

stanowiskiem kierowania a ćwiczącym. Może to się odbywać za pomocą głośników 

umieszczonych w pomieszczeniu roboczym i ścieżki, które po przełączeniu działają jako 

mikrofony. 

Po zamontowaniu odpowiedniego przełącznika można prowadzić nasłuch 

poszczególnych pomieszczeń. Instalacja telewizyjna powinna stanowić system optyczny do 

centralnej kontroli przebiegu ćwiczeń. 

Zdarzenia z ćwiczeń na bieżąco są przekazywane przez kamery wizyjne 

i termowizyjne do pulpitu sterowniczego i tam obserwowane na monitorach. 

Kamery powinny być zabezpieczone w sposób zapewniający ciągły przekaz obrazu 

w ekstremalnych warunkach ćwiczeń i wyposażone w urządzenia do obrotu i pochylania 

(zdalnie sterowane z pulpitu). Należy zastosować telewizję podczerwieni zapewniającą 

obserwację całkowicie ciemnego pomieszczenia. 

Pulpit powinien być wyposażony w system zapisu video. 

29

3. Przyrządy i urządzenia do ćwiczeń. 

3. 1. Wydolnościowych: 

a) Młot podciągowy 

Młot (ciężar do podrywania) służy do obciążenia ćwiczącego z aparatem ochrony dróg 

oddechowych zadaną wartością celem oceny jego fizycznej wydolności. 

Urządzenie jest wykonane z blachy stalowej, którego podstawa musi zostać na stałe 

przykręcona do podłoża . 

b) Drabina bez końca 

Urządzenie służy do obciążenia ćwiczącego z aparatem ochrony dróg oddechowych zadaną 

wartością celem oceny jego fizycznej wydolności. Wykonane jest jako mocna konstrukcja 

stalowa z gładkimi blachami osłonowymi, przymocowane do podłoża. 

c) Ergometr taśmowy 

Urządzenie służy do kontroli wydolności fizycznej. Składa się z bieżni z napędem, 

z nastawnika pochylenia i układu sterowania. 

Wartości obciążeń mogą być indywidualnie zmieniane przez bezstopniową regulację 

prędkości taśmy bieżni i zmianę pochylenia. 

d) Ergometr rowerowy 

Ergometr rowerowy służy do sprawdzania obciążeń organizmu w pozycji siedzącej. 

Wartości wydolnościowe ćwiczącego mogą być zadane i kontrolowane za pomocą zespołu 

elektronicznego. 

3. 2. Treningowych: 

Pomieszczenie ścieżki treningowej 

Ścieżka służy do ćwiczenia i oceny zdolności orientacyjnej - poruszania 

i zachowania się użytkownika aparatu chroniącego drogi oddechowe w warunkach 

przybliżonych do rzeczywistości. 

Budowa ścieżki treningowej w/g zasady składanych klocków (modułów) umożliwia 

optymalne dopasowanie do warunków przestrzennych. W dowolnym czasie winna istnieć 

możliwość przezbrojenia bądź rozbudowy ścieżki. 

Urządzenie składa się głównie z części przejrzystych zakratowanych klatek, 

zabudowanych na wielu poziomach, każda klatka ma wysokość 0,9 do 2 m w świetle. 

Pomieszczenie musi posiadać dwa wyjścia (przez śluzę i awaryjne) z drzwiami 

gazoszczelnymi. 

Poszczególne elementy składowe jak np. przegrody - kraty i przeszkody składane są 

wtykowo i skręcane w konstrukcję ramową. Dzięki temu prowadzenie (przebieg) ścieżki i 

postawione zadania mogą być w łatwy sposób zmieniane. Za pomocą prostego 

przestawienia krat przegrodowych i elementów przeszkodowych, możliwe jest ukształtowanie 

dowolnego przebiegu ścieżki zarówno na poszczególnych poziomach jak i przejścia z 

jednego poziomu na inny. 

Wszystkie odcinki ścieżki, można ponadto dowolnie utrudniać przez rozbudowanie 

niespodzianek przegród, co może zmusić ćwiczącego do zdjęcia aparatu oddechowego 

30

z pleców i przesuwania go przed sobą, aby przedostać się przez ciasne pasaże (zbiornik, 

rura i otwory). 

Każdy odcinek podłogi i przejścia musi być zabezpieczony sygnalizacją tak, aby 

obsługujący pulpit miał możliwość lokalizacji ćwiczącego. 

W przypadku utraty orientacji przez ćwiczącego, urządzenie powinno być zaopatrzone 

w lampki kierunkowe zainstalowane w każdej klatce włączane ze sterowni. 

4. Urządzenia symulacyjne 

4. 1. Urządzenia symulacyjne powinny spełniać wymagania Polskich Norm. 

a) Strefa promieniowania ciepła 

Do ścieżki treningowej przynależy pewien odcinek, w którym ćwiczący poddany jest działaniu 

wysokiej temperatury, symulującej zjawiska wydzielania się ciepła 

i nagrzewania podczas pożaru. 

Jako elementy grzejne stosowane są płaskie promienniki podczerwieni. 

Płaskie promienniki montowane są na szynie stalowej, w zespoły o mocy 4 KW bądź 6 kW . 

Możliwe jest umocowanie ich za pomocą uchwytów na ścianie, suficie i posadzce, lub 

bezpośrednio na słupkach ścieżki treningowej. 

b) Instalacja odgłosów akcji 

Instalacja odgłosów składa się z odtwarzacza kasetowego umieszczonego w pulpicie 

sterowania i przynależnych mu, zainstalowanych zewnętrznie w pomieszczeniu ścieżki, 

głośników. 

W taki sposób możliwe jest symulowanie podczas ćwiczeń nagranych na kasecie, bliskich 

rzeczywistości odgłosów akcji. 

Dzięki temu można ćwiczącego w aparacie, uczyć i przyzwyczajać do prowadzenia 

korespondencji w czasie obciążeń akustycznych. 

c) Instalacja efektów świetlnych 

Służy do symulowania strefy pożaru (migotanie, błyski, oślepianie itp.). Instalacja efektów 

świetlnych składa się z części obsługowej w pulpicie sterowania i z zespołu reflektorów na 

ścieżce. 

d) Maszyna wytwarzająca dym (Zdjęcie nr 3) 

Dym (mgła) powstaje pod wpływem chemiczno-fizycznej reakcji w urządzeniu. 

Maszyna sterowana jest zdalnie z pulpitu. Dym (mgła) nie może pozostawiać żadnych 

znaczących osadów i oddziaływać korozyjnie na części składowe instalacji. Przy wypadkach 

w czasie przebiegu ćwiczeń, można do zadymionego pomieszczenia wejść bezpiecznie 

nawet bez maski. 

Nie grożą wtedy znaczniejsze podrażnienia oczu i oddechu. Dopuszcza się możliwość 

wytwarzania nieszkodliwego dymu z innych środków. (np. świece dymne) 

31

5. BHP podczas ćwiczeń w komorze dymowej. 

a) wszystkie urządzenia techniczne komory przed przystąpieniem do próby muszą być 

sprawdzone i sprawne techniczne, 

b) przed wejściem do komory ćwiczący oraz kierujący ćwiczeniami powinien dokonać 

kontroli sprawności środków ochrony dróg oddechowych jak i wypełnienia butli, 

c) przed wejściem na ścieżkę prowadzący ustala z ćwiczącym znaki gestowe za pomocą 

których będzie sygnalizował zagrożenie (złe samopoczucie, kontuzję itp.), 

d) przed rozpoczęciem ćwiczenia należy sprawdzić prawidłowość ułożenia przeszkód 

i ich zabezpieczenie, 

e) przed ćwiczeniem oraz testem na ścieżce treningowej, na życzenie ćwiczącego należy 

umożliwić mu przejście ścieżki tzw." na sucho", 

f) w czasie ćwiczeń i testu w pomieszczeniu roboczym i ścieżki znajdują się tylko osoby 

aktualnie ćwiczące, 

g) w czasie ćwiczeń, ćwiczący musi znajdować się pod stałym nadzorem, 

h) w przypadku stwierdzenia nieprawidłowego korzystania z urządzeń komory, bądź 

zaistnienia zagrożenia - ćwiczenie i test należy natychmiast przerwać, 

i) wszystkie elementy ścieżki powinny być pozbawione ostrych krawędzi, 

j) w przypadku stwierdzenia jakiegokolwiek stanu zagrożenia dla ćwiczącego, należy 

uruchomić system alarmowy i udzielić pomocy poszkodowanemu, 

k) drabina bez końca powinna posiadać automatycznie wyłączający fotooptyczny system na 

wypadek zaplątania i złego postawienia stóp ćwiczącego, 

l) ergometr taśmowy powinien być wyposażony w przycisk wyłączający go przez 

ćwiczącego, 

m) ergometr taśmowy powinien posiadać wskaźnik zadanego czasu trwania próby, 

n) ergometr rowerowy powinien być wyposażony we wskaźnik zadanego czasu 

i obciążenia, 

o) do wytwarzania dymu należy stosować wyłącznie środki dymotwórcze nieagresywne 

(atestowane). 

p) organizujący ćwiczenia zapewnia środek transportu sanitarnego w celu przewiezienia do 

szpitala osób, u których wystąpiło zagrożenie zdrowia lub życia. 

q) ćwiczący na ścieżce treningowej musi być wyposażony w sygnalizator bezruchu. 

32

IV. WYMOGI ZDROWOTNE DLA ĆWICZĄCYCH 

W KOMORZE DYMOWEJ 

1. Każdy ćwiczący powinien posiadać aktualne badania lekarskie. 

2. Podczas ćwiczeń i testów w komorze dymowej, każdorazowo na miejscu musi być 

zapewniona opieka lekarza z odpowiednim wyposażeniem medycznym. 

3. Przystąpienie do ćwiczeń i testów następuje dopiero po dopuszczeniu przez lekarza. 

4. W przypadku niedyspozycji zdrowotnej ćwiczący jest zobowiązany, do 

natychmiastowego zgłoszenia tego faktu lekarzowi bądź kierownikowi. 

V. SZKOLENIE WSTĘPNE OBEJMUJE 

1. Cel ćwiczeń. 

2. Budowę komory. 

3. Organizację i kolejność wykonywania ćwiczeń. 

4. Zapoznanie z przyrządami do testów wysiłkowych i zadaniami do wykonania na ścieżce 

treningowej. (Załącznik nr 3) 

5. Zasady bhp w czasie ćwiczeń. 

VI. USTAWIENIE ŚCIEŻKI TRENINGOWEJ 

(dotyczy komory stałej) 

1. Ścieżka powinna mieć co najmniej dwa poziomy. 

2. Przy układaniu ścieżki obowiązuje zasada pełnej dowolności doboru utrudnień. 

3. Przeszkody należy dostosowywać do specjalizacji grupy ćwiczącej. 

4. Do pozoracji osób poszkodowanych należy stosować wyłącznie manekiny bądź fantomy. 

5. Ćwiczenia z ubraniami gazoszczelnymi przeprowadza się wyłącznie w pomieszczeniu 

roboczym. 

33

VII. WYNIKI I OCENA PRÓBY 

W oparciu o doświadczenia ponad dwuletniego okresu prowadzenia testów w komorze 

dymowej dla strażaków PSP przyjęto pewne wartości określone przez producenta komory. 

a) ćwiczenia w aparatach na sprężone powietrze dla poszczególnych grup wiekowych, 

Lp 

l 

Rodzaj 

ćwiczenia 

Młot 

podciągowy 

do 30 lat 31 - 40 lat 41 - 50 lat ponad 50 lat 

ilość czas ilość czas ilość czas ilość czas 

20 ud. 3 min 20 ud. 3 min 15 ud. - 10 ud. - 

2 Drabina bez 

końca 20 m 2 min 10m 2 min 10 m - 10 m - 

3 Ścieżka 70 m/6 m 5 min 70 m/6 m 5 min 70 m/6 m - 70 m/6 m - 

4 Ergometr 

taśmowy 

9 km/h 6 min 9 km/h 6 min 9 km/h 6 min 5km/h 6 min 

5 Ergometr 

rowerowy 200 W 1 min 200 W 1 min 100 W 1 min 100 W 1 min 

Podczas testu dopuszcza się możliwość zamiany młota podciągowego i drabiny bez końca: 

- Zamiast młota podciągowego 

a) 2 x 500 m na ergometrze taśmowym każdorazowo po 5 min. przy minimalnej prędkości 

biegowej - 9 km/h 

b) 2 x 1 min na ergometrze rowerowym - Zamiast drabiny bez końca 

a) 2 x 500 m na ergometrze taśmowym przy 2% nachyleniu każdorazowo po 5 min., przy 

minimalnej prędkości biegowej - 9 km/h 

b) 2 x 15 min na ergometrze rowerowym. 

b) ćwiczenia w ubraniach gazoszczelnych. 

Lp Rodzaj ćwiczenia do 30 lat 31 - 40 lat 41 - 50 lat ponad 50 lat 


l Młot podciągowy 20 ud. 3 min 16 ud. 3 min 14 ud. - 11 ud. - 

2 Drabina bez końca 15 m 2 min 12 m 2 min 10m - 8m - 

3 Ergometr taśmowy 400 m 

350 m 

250 m 

250 m 

4 min 

4 min 

4 min 

6 min 

9 km/h 

9 km/h 

9 km/h 

5 km/h 

4 Ergometr rowerowy 250 W 1 min 200 W 1 min 170 W 1 min 140 W 1 min 

34

c) ćwiczenia w aparatach tlenowych 

Lp Rodzaj ćwiczenia do 30 lat 31 - 40 lat 41 - 50 lat ponad 50 lat 


l Młot podciągowy 25 ud. 3 min 20 ud. 3 min 20 ud. - 15 ud. - 

2 Drabina bez końca 20 m 2 min 15m 2 min 10 m - 10 m - 

3 Ścieżka treningowa 70 m/6 m 5 min 70 m/6 m 5 min 70 m/6 m - 70 m/6 m - 

4 Ergometr rowerowy 250 W 1 min 100 W 1 min 70 W 1 min 70 W 1 min 

35

KOMORA DYMOWA 

przykładowe rozmieszczenie pomieszczeń 

Załącznik nr 1 

1. Pomieszczenie przygotowawcze 

1.a – szatnia 

1.b – pomieszczenie lekarza 

1.c – WC, natryski, 

2. Pomieszczenie robocze 

3. Pomieszczenie sterowni 

4. Pomieszczenie śluzy 

5. Ścieżka treningowa 

6 Pomieszczenie do ładowania butli i kontroli aparatów 

36

Załącznik nr 2 

K A R T A 

INDENTYFIKACYJNA I WYNIKÓW TESTÓW 

W KOMORZE DYMOWYM 

IMIĘ I NAZWISKO 

............................................................................................................... 

MIEJSCE PEŁNIENIA SŁUŻBY 

........................................................................................... 

.......................................................................................................................................... 

....... 

STANOWISKO 

....................................................................................................................... 

DATA PRZEPROWADZENIA TESTU 

................................................................................. 

WIEK 

...................................................................................................................................... 

MASA CIAŁA 

........................................................................................................................ 

CIŚNIENIE KRWI 

.................................................................................................................. 

TEST x ................................................................................................ 

x 

- określamy rodzaj ćwiczenia (w aparacie lub ubraniu gazoszczelnym.) 

xx - wpisuje się osiągnięty wynik. 

xxx - wpisuje się zaliczone lub niezaliczone. 

W kolumnę "Rodzaj ćwiczenia" wpisuje się rodzaj wykorzystywanego urządzenia 

zależności od rodzaju ćwiczenia. 

37


Ćwiczenia lub testy w komorze dymowej należy przeprowadzać w następującej kolejności: 

a) ćwiczenia w aparatach na sprężone powietrze 

• ergometr taśmowy 

• młot podciągowy, 

• ergometr rowerowy, 

• drabina bez końca, 

• ścieżka treningowa, 

• młot podciągowy. 

Po każdym ćwiczeniu należy stosować dwuminutową przerwę. 

Ergometr taśmowy: 

Ćwiczenia na ergometrze taśmowym polega na przebiegnięciu zadanego dystansu 

z określoną prędkością. 

W celu zwiększenia obciążenia istnieje możliwość zmiany kąta nachylenia bieżni. 

Młot podciągowy: 

Ćwiczenie polega na zadanym, wielokrotnym podciąganiu i opuszczaniu ciężaru. 

Ergometr rowerowy: 

Ćwiczenie na ergometrze rowerowym polega na wykonaniu z pozycji siedzącej 

w określonym czasie zadanego obciążenia. 

Podczas tej próby zalecany jest ciągły pomiar tętna. 

Po przekroczeniu wartości granicznej tętna próbę należy przerwać. 

Drabina bez końca: 

Ćwiczenie polega na wchodzeniu po ruchomej drabinie pokonując zadaną drogę 

z określoną prędkością. 

Ścieżka treningowa: 

Ćwiczenie polega na przejściu trasy na orientację, podczas którego należy realizować 

następujące zadania: 

• przejście przez zbiornik, 

• pokonywanie różnicy poziomów, 

• otwieranie przegród pionowych, 

• przechodzenie przez otwory, 

• przejście przez odcinek rurowy, 

• pokonanie strefy cieplnej, 

38

• poruszanie się w pomieszczeniach o różnych wysokościach, 

• wykonywanie innych czynności. 

Po wyjściu ze ścieżki treningowej należy ponownie wykonać ćwiczenie z młotem 

podciągowym. 

b) ćwiczenia w ubraniach gazoszczelnych 

• młot pociągowy, 


• ergometr taśmowy, 


Ćwiczenia w ubraniach gazoszczelnych wykonywane są analogicznie, jak w ćwiczeniu 

w aparatach ochrony dróg oddechowych. 

Po każdym ćwiczeniu należy stosować dwuminutową przerwę. 

c) ćwiczenia w aparatach tlenowych 



• ścieżka treningowa, 

• ergometr rowerowy, 




Sposób wykonywania ćwiczeń w aparatach tlenowych jest analogiczny, jak 

w ćwiczeniu w aparatach ochrony dróg oddechowych. 

Po każdym ćwiczeniu należy stosować trzyminutową przerwę. 

39


Stan wyposażenia szkół Państwowej Straży Pożarnej w sprzęt transportowy 

Jednostka 

Rodzaj pojazdu 

Sam. ratowniczogaśniczy 

ciężki 


średni 


lekki 

Szkoła Głowna SP 

Warszawa (239 

słuchaczy) 

1) S-1-6-5000-2400/8-1 

Jelcz 010 

2) S-1-7-3000-4700-1 

E-One HUSH 

1)M-2-6-2500-1600/8-0 

STAR 244 

2)M-2-6-2000-2500/8-1 

RENAULT M 210 

3) M-1-6-700-100/20- 1 

Mercedes 812 Wario 

Centralna Szkoła PSP w 

Częstochowie (696 

słuchaczy) 

1)S-1-3-8000- 8/4800-1 

VolvoFM-12 

1) M-2-6-2500- 8/2200-1 

Mercedes Atego 

2)M-2-11-1500- 8/1000-0 

Iveco Magirus FM130 

3) M-1-6-2200- 8/2400-0 

STAR 1142 

4) M-1-6-2000-8/2500-1 

Renault M210 

1)L-1-7-1000- 8/1000-1 

Iveco CAFS 

2) L-1-7-1000-8/2400-0 

Iveco Daily 

3) L-1-6-700-8/1000-0 

Mercedes Futura 

1) S-1-3-37/10-0-1 

Iveco E 27 

40 

Szkoła Aspirantów PSP 

Kraków (249 

słuchaczy) 

1) S-1-6-5000-2400-1 

Jelcz P422 

2) S-1-7-3000-4700-1 

E-One HUSH 

3) S-3-3-10400-6400-1 

MAN 

4) S-3-3-5000-2400-1 

TATRA 138 S 3 

1) M-1-5-700-2000-1 

IVECO 

2) M-1-6-2000-1700-1 

RENAULT M 210 

3) M-2-6-2000-2700-1 

STAR 12.227 

4) M-3-6-2000-2400-1 

STAR 266 

1) L-1-6-800-1000-1 

RENAULT M -150 

Szkoła Aspirantów 

PSP Poznań (594 

słuchaczy) 

1) S-1-6-5000- 2400/8/; 

250/40-1 

Jelcz 010 

2) S-1-6-5000-2400/8/; 

250/40-1 

Jelcz 010 

1)M-1-6-2500-1600/8-1 

Star 1142 

2)M-1-6-2500-1600/8-1 

Star 12.227 

3)M-1-6-2000-2000/8-1 

Jelcz 022 (Star 1142) 

1) L-1-7-1000-8/2400-0 

Iveco Daily 

Drabina mechaniczna 1) S-1-3-30/10-0-1 

Iveco Magirus DLK321 

1) S-1-7-30-1-1 

Emergency 

1) S-1-3-30/10-0-1 

Iveco Magirus 

Podnośnik 

1) S-1-3-68-1-0\ 

hydrauliczny 

Mercedes 

Sam. ratownictwa 1) S-2-3-1,2,3-1-1 1) S-1-3-1-1-0 Iveco 1) S-1-4-3-12-1-1 1) S-1-4-3-12-1-1 

Szkoła Podoficerska PSP 

Bydgoszcz 

(209- słuchaczy) 

1) S-1-6-5000-2400/8/;250/40-1 

Jelcz 010 

2) S-1-3-6000-2500/8;250/40-1 

Renault Kerax 

3) S-1-3-6000-2500/8;250/40-1 

Renault Kerax 

4) S-2-3-8500-6000/8-1 

Mercedes Actros 6x6 

5) S-2-3-8000-4800/8;250/40-1 

Volvo FM 12 

1) M-2-8-1500-2400/8;250/40-1 

Renault Premium 

2) M-3-3-2000-2500/8;250/40-1 

Mercedes-Unimog 

3) M-1-6-2000-2500/8;250/40-1 

Volvo-FL 614 

4) M-1-6-2000-2500/8;250/40-1 

Volvo-FL 614 

5) M-1-6-2000-2500/8;250/40-1 

Volvo-FL 614 

1) L-1-6-700-1600/8-1 

Mercedes 814D

techn. ciężki Iveco Euru-Cargo Eurocargo 657 JELCZ P422RT JELCZ P415RT 

Sam.rat.tech.średni 

1) M-3-3-2-0-1 

Mercedes-UNIMOG 

1) M-3-3-2-0-1 

Mercedes-UNIMOG 

Sam. ratownictwa 

technicznego lekki 

1) L-2-3-1,2,3-1-1 

Ford E-one 

1) L-1-3-1-1-0 

Ford Transit 190 

1) L-2-3-1,2,3-1-1 

Ford F-477 

1) L-1-3-(1,2,3,4)-1-1 

VW T-4 


chem. ciężki 

1) S-2-3-1-1-1 

Scania P114 

1) S-1-3-1-1-1 

Iveco Euro-Cargo 

1) S-1-3-1-1-1 



chem. średni 

Samo. rat. 

chemicznego lekki 


medycznego 

Samochód 

zaopatrzenia ciężki 

Sam. zaopatrzenia 

średni 

Sam. zaopatrzenia 

lekki 

Sam. dowodzenia i 

łączności 

Sam. rozpoznawczodowódczy 

(4x4) 

Samochód do 

przewozu osób - 

autokar 

1) M-1-3-1-1-1 

Iveco Magirus 

1) L-1-3-1-A-0 

Volkswagen T-4 

1) M-1-2 

STAR 11422V 

1) L-1-3-1 

VW T-4 

2) L-1-3-1 

Lublin 3302 

3) L-1-3-1 

Lublin 3302 

1) L-2-4-3-1-1 

FORD EXPLORER 

1) M-1-42-41-1-0 

AUTOSAN H10.10 

2) M-1-20-19-1-0 

AUTOSAN H6.10 

1) L-3-5-0-0-1 

Nissan Pickup 

1) L-1-7-1-A-1 

Mercedes 310D 

1) M-1-9-9-1-1 

Jelcz 080 

1) M-1-43-42-0-0 

Autosan H 10-10/40 

2) M-1-18-17-0-0 


1) L-1-2-1-A-0 

VW T-4 

2) L-1-2-1-B-1 

FORD 

1) S-1-2-1-1-0 

Jelcz (skrzyniowy) 

1) M-1-2-1-1-0 

Jelcz (wywrotka) 

2) M-1-2-1-1-0 

STAR 12.155 

1) L-1-3-2-1-0 

Lublin 

2) L-1-3-2-1-0 

VW T-4 

1) L-3-5-4-0-0 

NISSAN-TERANO 

1) M-1-42-41-1-0 

Autosan H-10.10 

2) M-1-48-47-1-0 

Autosan H-10.11 

3)M-1-20-19-0-0 

Autosan H-6 

1) L-1-3-1-A-0 

Volkswagen T-4 

1) L-3-5-4-0-0 

Iveco 4x4 

1) M-1-18-17-0-0 


2) M-1-43-42-0-0 


1) M-1-2-7000-0 

STAR-MAN 

1) L-1-2-1100-0 

Lublin 3302 

2) L-1-3-1200-0 

VW T-4 

3)L-1-32700 izoterma-0 

Polonez Truck 

1) L-2-5-operacyjny-0 

Suzuki-vitara 

1) M-1-41-40-1-0 

Autosan H-10 

2) M-1-20-19-1-0 

Autosan H-6 

Sam. do przewozu 1) L-1-9-8-0-0 1) L-1-9-8-0-0 1) L-1-9-8-0-0 

41

osób - mikrobus Lublin 3322 VW T-4 

2) L-1-9-8-0-0 

VW T-4 

3) L-1-9-8-0-0 

Lublin 3322 

Sam. do przewozu 

osób - osobowy 


wodnego 

Ciągnik siodłowy 

Inne specjalne 

1)L -1-5-4-1-1 

Daewoo Leganza 

1) M-3-6- 

STAR 266A 

1) L-1-5-4-0-0 

Peugeot 405 

2) L-1-5-4-0-0 

Polonez Caro 

1) M-2-11-rat.wodne-1 

Iveco Magirus FM130 

1) L-1-3-oświetleniowy-0 

Ford Transit 250 

2) S-1-3- nośnik 

kontenerowy 

1) L-1-2-1-1-0 

FIAT Cinquecento 

2) L-1-5-4-0-0 

POLONEZ Caro 

3) L-1-5-4-0-0 

VW Pasat 

4) L-1-5-4-0-0 

Daewoo Nubia 

5) L-1-5-4-0-0 

Opel Vectra 

6) L-1-5-4-1-0 

Opel Combo 

1) M-1-9-8-0-1 

Mercedes 911 

1) S-1-2-18000-0 

Jelcz 

1) L-1-2-1-0-1 

Żuk 

2) M-1-2-1-0-0 

Jelcz 

3) M-3-9-8-0-1 


4) M-3-2-1-0-1STAR 266 

1) M-3-6-rat.wodne-1 

STAR 266 

1)L-1-3-oświetleniowy- 

Żuk A-15 

VW T-4 

1) M-2-8-rat.wod.-1 


42


KOMENDA GŁÓWNA 

PAŃSTWOWEJ STRAŻY POŻARNEJ 

Biuro Szkolenia 

Wydział Programowo-Metodyczny 

Standard funkcjonowania ośrodka szkolenia 

w komendzie wojewódzkiej Państwowej Straży Pożarnej 

Warszawa, 2005 r.

Zgodnie z art. 17a znowelizowanej ustawy o PSP 

Komendant Wojewódzki Państwowej Straży Pożarnej 

może tworzyć i likwidować ośrodki szkolenia, a także 

określać ich organizację i zakres działania. 

1. Komendant wojewódzki PSP, który posiada odpowiednie zaplecze 

dydaktyczne, socjalne i sprzętowe oraz kadrę dydaktyczną i o ile 

uzasadniają to analizy potrzeb szkoleniowych tworzy ośrodek szkolenia i 

określa jego organizację i zakres działania. 

2. Ośrodek szkolenia stanowi komórkę organizacyjną KW PSP zgodnie 

z rozporządzeniem Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 

8 kwietnia 1999r. w sprawie określenia szczegółowych zasad organizacji 

komendy wojewódzkiej i powiatowej państwowej straży pożarnej (Dz. 

U. z dnia 28 kwietnia 1999 r. zmienionym Dz. U. z 2001 nr 66 poz.675.) 

ROLA I ZADANIA OŚRODKA SZKOLENIA SYSTEMIE 

SZKOLENIA PAŃSTWOWEJ STRAŻY POŻARNEJ 

1. Zadaniem ośrodka szkolenia jest kształcenie i podnoszenie 

kwalifikacji zawodowych strażaków PSP przede wszystkim z terenu 

województwa, na którym funkcjonuje. 

2. Ośrodek szkolenia może prowadzić kształcenie kwalifikacyjne 

szeregowych, szkolenie specjalistyczne w zależności od posiadanej 

bazy dydaktycznej, szkolenie członków OSP oraz pracowników 

jednostek ochrony przeciwpożarowej, kursy dla prowadzących sprawy 

ochrony przeciwpożarowej, doskonalenie zawodowe na potrzeby 

województwa oraz szkolenia na potrzeby powszechnego systemu 

ochrony ludności, 

3. W przypadkach uzasadnionych potrzebami ochrony przeciwpożarowej 

w ośrodku można realizować inne rodzaje szkolenia po wcześniejszym 

uzyskaniu akceptacji przez Komendanta Głównego PSP. 

4. Kształcenie i podnoszenie kwalifikacji zawodowych realizuje się 

według rocznego planu pracy zatwierdzonego przez Komendanta 

Wojewódzkiego Państwowej Straży Pożarnej w porozumieniu z 

Dyrektorem Biura Szkolenia sprawującym w imieniu Komendanta 

Głównego PSP nadzór dydaktyczny nad ośrodkiem szkolenia. 

ORGANIZACJA I ZAKRES DZIAŁANIA OŚRODKA 

SZKOLENIA POWINIEN ZOSTAĆ OKREŚLONY W 

REGULAMINIE ORGANIZACYJNYM OŚRODKA SZKOLENIA 

1. Zmianie powinien zostać poddany również regulamin organizacyjny KW 

PSP, który powinien zawierać między innymi następujące zapisy: 

„1) zadaniem ośrodka szkolenia jest przede wszystkim kształcenie 

i podnoszenie kwalifikacji strażaków Państwowej Straży Pożarnej, 

44

2) ośrodek szkolenia może prowadzić kształcenie kwalifikacyjne 

szeregowych, szkolenie specjalistyczne w zależności od posiadanej 

bazy dydaktycznej, szkolenie członków OSP oraz pracowników 

jednostek ochrony przeciwpożarowej, kursy dla prowadzących 

sprawy ochrony przeciwpożarowej, doskonalenie zawodowe na 

potrzeby województwa oraz szkolenia na potrzeby powszechnego 

systemu ochrony ludności, 

3) w przypadkach uzasadnionych potrzebami ochrony 

przeciwpożarowej w ośrodku szkolenia można realizować inne 

rodzaje szkolenia po wcześniejszym uzyskaniu akceptacji przez 

Komendanta Głównego PSP, 

4) podstawową dokumentację dydaktyczną jaką prowadzi ośrodek 

szkolenia określają odrębne przepisy, 

5) nadzór dydaktyczny nad ośrodkami szkolenia zgodnie z art. 10 ust. 

2 pkt 2 ustawy o Państwowej Straży Pożarnej sprawuje Komendant 

Główny Państwowej Straży Pożarnej, 

6) doradztwo merytoryczno - metodyczne w zakresie kształcenia 

sprawuje właściwa szkoła Państwowej Straży Pożarnej zgodnie 

z obszarem doradztwa merytoryczno-metodycznego, 

7) w ramach struktury ośrodka mogą być tworzone sekcje oraz 

samodzielne stanowiska realizujące zadania statutowe ośrodka, 

8) organem opiniodawczo-doradczym Naczelnika Wydziały – 

Kierującego Ośrodkiem Szkolenia jest rada pedagogiczna, 

9) zadania, skład rady oraz kompetencje rady pedagogicznej określa 

regulamin organizacyjny ośrodka szkolenia”. 

2. Szczegółowy zakres działania określać powinien regulamin ośrodka 

szkolenia w komendzie wojewódzkiej Państwowej Straży Pożarnej. 

45

STANDARDY ORGANIZACJI OŚRODKA SZKOLENIA 

W KOMENDZIE WOJEWÓDZKIEJ PAŃSTWOWEJ STRAŻY 

POŻARNEJ 

I. BAZA DYDAKTYCZNA, SOCJALNA ORAZ POLIGONY I PLACE DO 

ĆWICZEŃ 

1) Warunkiem koniecznym do utworzenia ośrodka jest posiadanie sal 

lekcyjnych przystosowanych do charakteru prowadzonych zajęć 

(odpowiadających warunkom higieny szkolnej, odpowiednio 

wyposażonych w techniczne środki dydaktyczne). 

2) Sale lekcyjne powinny być wyposażone w: 

a) środki techniczne, takie jak telewizor, magnetowid, rzutnik pisma, 

rzutnik przeźroczy, zestaw komputerowy, drukarka, rzutnik 

multimedialny; 

b) materiały dydaktyczne, takie jak: filmy, przeźrocza, foliogramy, 

fazogramy, programy komputerowe, plansze; 

3) Ośrodek powinien posiadać place i stanowiska do ćwiczeń 

pozwalających na sprawną organizację i realizację zajęć praktycznych 

wynikających z programów nauczania. 

4) Ośrodek powinien być tak zorganizowany, aby umożliwiać realizację 

ćwiczeń praktycznych również na poligonach i obiektach 

wspomagających (wieże ćwiczeń, komory dymowe, rozgorzeniowe, 

laboratoria, pracownie itp.). 

5) Baza socjalna powinna zabezpieczać możliwość zakwaterowania co 

najmniej 30 uczestników kursów. 

6) Należy przewidzieć w organizacji bazy socjalnej możliwość 

zakwaterowania kobiet. 

7) W trakcie organizacji kursów stacjonarnych słuchacze powinni 

posiadać zapewnione wyżywienie. 

8) Ośrodek powinien posiadać kuchnię lub pomieszczenie do wydawania 

posiłków i jadalnię. 

II. WYKAZ MINIMALNEJ ILOŚĆI SPRZFĘTU POŻARNICZEGO 

I RATOWNICZEGO DLA POTRZEB OŚRODKA SZKOLENIA PSP 

1. GBA z normatywnym wyposażeniem 1 

2. GCBA z normatywnym wyposażeniem 1 

3. SOp, SKw 1 

4. Autobus 1 

5. Bus 1 

6. Przyczepka gaśnicza 1 

7. Przyczepka, agregat oddymiający 1 

8. Sprzęt oświetleniowy 1 

9. Motopompy, pompy 3 

10. Pompa szlamowa 1 

11. Zestaw hydrauliczny 1 

46

12. Zestaw pneumatyczny podnoszący 1 

13. Piła do betonu i stali 6 

14. Pilarka do drewna 6 

15. Aparaty powietrzne 20 

16. Przyrządy pomiarowe 1 

17. Ubranie żaroochronne 10 

18. Ubrania gazoszczelne 10 

19. Zestaw sprzętu do pracy na wysokości 1 

20. Młot udarowy 1 

21. Komplet drabin 2 

- Drabina D 1OW 

- Drabina D 5 R 

- Drabina D 3,8 

- Drabina D 5 



22. Generator piany lekkiej 1 

23. Zapora 1 

24. Skokochron 1 

25. Węże pożarnicze (W110, W75, W52, W25) - w ilości umożliwiającej 

jednokrotną wymianę węży na samochodach gaśniczych + 50%. 

26. Sprzęt do realizacji szkoleń w zakresie ratownictwa medycznego – 

zgodnie ze standardem określonym w załączniku 11 do „Wytycznych 

w sprawie realizacji zadań z zakresu ratownictwa medycznego przez 

strażaków –ratowników KSRG. 

27. Inny sprzęt pożarniczy niezbędny do realizacji procesu dydaktycznego 

III. KADRA DYDAKTYCZNA OŚRODKA SZKOLENIA 

1. Kadra dydaktyczna ośrodka szkolenia powinna posiadać odpowiednie 

przygotowanie pedagogiczne niezbędne do prowadzenia zajęć. 

2. Kadra ta powinna rekrutować się przede wszystkim spośród strażaków 

posiadających przygotowanie merytoryczne i doświadczenie zawodowe 

w prowadzeniu działań ratowniczych. 

3. Wskazane jest, aby kadrę ośrodka stanowili między innymi strażacy 

pełniący dotychczas służbę do grudnia 2001 r. w ośrodkach szkolenia 

PSP, a od 2002 roku w sekcjach doskonalenia funkcjonowania KSRG 

KW PSP, ośrodkach szkolenia KW PSP, czy JRG KW PSP realizujących 

zadania szkoleniowe. 

47

1. V. STRUKTURA ORGANIZACYJNA OŚRODKA SZKOLENIA 

` 

KOMENDANT WOJEWÓDZKI PSP 

KOMENDA WOJEWÓDZKA PSP 

Naczelnik Wydziału 

KW 

Wydział ..... 


(Kierujący Ośrodkiem Szkolenia ) 

Ośrodek Szkolenia 


KW 

Wydział ..... 

Z-ca Naczelnika (Kierującego Ośrodkiem Szkolenia) 

Kierownik Sekcji Technicznej 

Sekcja Techniczna 

Kierownik Sekcji Nauczania 

Sekcja Nauczania 

Samodzielne stanowisko 

organizacji szkoleń i 

obsługi 

administracyjnej 

48

OBSADA ETATOWA OŚRODKA SZKOLENIA 

Lp. Komórka Etaty 

1 Naczelnik Wydziału - Kierujący Ośrodkiem Szkolenia 1 

2 Z-ca Naczelnika - Kierującego Ośrodkiem Szkolenia 1 

3 Sekcja Nauczania 8 

4 kierownik sekcji 1 

5 starszy wykładowca/wykładowca 4 

6 starszy instruktor/instruktor (zmianowy) 3 

7 Sekcja Techniczna 4 

8 kierownik sekcji 1 

9 starszy ratownik – kierowca (zmianowy) 3 

10 

Samodzielne stanowisko organizacji szkoleń i obsługi 

administracyjnej 

Razem 15 

1 

49

PRZYKŁADOWY REGULAMIN 

ośrodka szkolenia 

I. Postanowienia ogólne 

§1 

1. Zadaniem ośrodka szkolenia jest kształcenie i podnoszenie kwalifikacji strażaków 

Państwowej Straży Pożarnej . 

2. Ośrodek szkolenia może prowadzić kształcenie kwalifikacyjne szeregowych, 

szkolenie specjalistyczne w zależności od posiadanej bazy dydaktycznej, szkolenie 

członków OSP oraz pracowników jednostek ochrony przeciwpożarowej na 

zasadach ustalonych w art. 35 ustawy z dnia 24 sierpnia 1991 r. o ochronie 

przeciwpożarowej (Dz. U. z 2002r. Nr 147, poz. 1229 i z 2003r. Nr 52, poz. 452), 

kursy dla prowadzących sprawy ochrony przeciwpożarowej, doskonalenie 

zawodowe na potrzeby województwa oraz szkolenia na potrzeby powszechnego 

systemu ochrony ludności, 

3. W przypadkach uzasadnionych potrzebami ochrony przeciwpożarowej 

w ośrodku można realizować inne rodzaje szkolenia po wcześniejszym uzyskaniu 

akceptacji przez Komendanta Głównego PSP. 

§2 

1. Kształcenie i podnoszenie kwalifikacji zawodowych realizuje się według rocznego 

planu pracy zatwierdzonego przez Komendanta Wojewódzkiego Państwowej 

Straży Pożarnej w porozumieniu z Dyrektorem Biura Szkolenia sprawującym w 

imieniu Komendanta Głównego PSP nadzór dydaktyczny nad ośrodkiem szkolenia. 

2. Warunki, jakim powinni odpowiadać kandydaci na poszczególne kursy, określają 

programy nauczania. 

3. Podstawę procesu kształcenia stanowią programy nauczania. 

4. W procesie kształcenia obowiązuje przestrzeganie wskazań metodyki nauczania. 

5. Kurs, o ile program nauczania nie stanowi inaczej, można rozpocząć przy stanie 

minimum 20 słuchaczy, a zajęcia praktyczne realizować w grupach 

o liczebności od 8 do 12 osób. W toku organizowania ćwiczeń, wymagających 

zachowania szczególnych warunków bezpieczeństwa, słuchaczy kursu należy 

organizować w grupy 4-6 osobowe. 

6. Praca dydaktyczna prowadzona przez ośrodek obejmuje: 

1) zajęcia typu lekcyjnego, 

2) ćwiczenia i inne zajęcia praktyczne, 

3) samodzielną naukę słuchaczy. 

7. Podstawową dokumentację dydaktyczną stanowi dziennik lekcyjny. 

50

8. Oprócz pracy dydaktycznej ośrodek realizuje działalność kulturalną i sportową. 

9. W ośrodku działa biblioteka fachowa. 

II. Organizacja ośrodka szkolenia 

§3 

1. Do zadań komendanta ośrodka należy: 

1) zapewnienie właściwego i sprawnego funkcjonowania ośrodka szkolenia, 

2) tworzenie warunków do pełnej i należytej realizacji planów oraz 

programów szkolenia i doskonalenia zawodowego, 

3) sprawowanie nadzoru dydaktycznego nad realizacją procesu kształcenia, 

4) zarządzanie majątkiem ośrodka 

5) zapewnianie warunków nauki i służby odpowiadających wymogom 

dydaktycznym, bhp, sanitarnym i estetycznym, 

7) udzielanie słuchaczom nagród i wymierzanie kar, 

8) powołanie rady pedagogicznej ośrodka oraz przewodniczenie jej pracy, 

9) zapewnianie środków i materiałów dydaktycznych niezbędnych do 

realizacji programów nauczania, 

10) przedstawianie komendantowi wojewódzkiemu propozycji decyzji 

personalnych i organizacyjnych w zakresie funkcjonowania ośrodka, 

11) zapewnianie właściwego stanu i wyposażenia technicznego ośrodka oraz 

sprawowanie nadzoru nad jego użytkowaniem i konserwacją, 

12) ustalanie zakresów czynności dla pracowników ośrodka 

i egzekwowanie właściwej ich realizacji, 

13) organizowanie i prowadzenie zajęć dydaktycznych. 

2. Do zadań zastępcy komendanta ośrodka należy: 

1) opracowywanie rocznych planów pracy dydaktyczno-wychowawczej oraz 

nadzór nad ich realizacją, 

2) organizowanie i prowadzenie zajęć dydaktycznych zapewniających 

osiągnięcie celów określonych w programach nauczania, 

3) kontrolowanie realizacji planów i programów nauczania, 

4) hospitowanie zajęć dydaktycznych, 

5) nadzór nad właściwym dokumentowaniem procesu dydaktycznowychowawczego, 

6) organizowanie i udzielanie pomocy słuchaczom w ramach nauki własnej, 

7) organizowanie doskonalenia zawodowego dla strażaków pełniących służbę 

w ośrodku. 

51

3. Zadania ośrodka realizowane są przez: 

1) Sekcję Nauczania, 

2) Sekcję Techniczną, 

3) Samodzielne Stanowisko Organizacji Szkoleń, 

4) Samodzielne Stanowisko Obsługi Administracyjnej. 

4. Do zakresu działania Sekcji Nauczania należy w szczególności: 

1) realizacja działalności dydaktyczno-wychowawczej w zakresie przedmiotów 

określonych w planach i programach nauczania ośrodka, 

2) prowadzenie szkolenia praktycznego poprzez ćwiczenia i udział 

w działaniach ratowniczo-gaśniczych, 

3) analizowanie efektywności kształcenia, 

4) organizowanie i prowadzenie doskonalenia zawodowego dla pracowników 

ośrodka, 

5) doskonalenie metodyki nauczania. 

5. Do zakresu działania Sekcji Technicznej należy w szczególności: 

1) administrowanie majątkiem ośrodka, 

2) wykonywanie zadań związanych ze sprawnym jego funkcjonowaniem jako 

jednostki organizacyjnej Państwowej Straży Pożarnej, 

3) zabezpieczenie mienia ośrodka, 

4) prowadzenie gospodarki materiałowo - technicznej, 

5) dbałość o sprawność i konserwację sprzętu, 

6) prowadzenie gospodarki magazynowej ośrodka. 

6. Do zakresu działania Samodzielnego Stanowiska Obsługi Administracyjnej należy w 

szczególności: 

1) realizacja zadań z zakresu spraw socjalnych, 

2) prowadzenie sekretariatu, 

3) wykonywanie czynności administracyjnych na rzecz słuchaczy, 

4) prowadzenie dokumentacji i ewidencji korespondencji, 

5) prowadzenie biblioteki ośrodka. 

7. Do zakresu działania Samodzielnego Stanowiska Organizacji Szkoleń należy w 

szczególności: 

1) prowadzenie planowania i sprawozdawczości, 

2) organizacyjne przygotowanie szkoleń, 

3) przygotowywanie umów, 

52

4) prowadzenie ewidencji umów, 

5) współpraca z instytucjami zewnętrznymi w zakresie organizacji szkoleń. 

III. Rada pedagogiczna 

§5 

1. Rada pedagogiczna ośrodka stanowi organ opiniodawczo-doradczy komendanta 

ośrodka. 

2. Do obowiązków rady pedagogicznej należy: 

1) opiniowanie dydaktycznych planów pracy ośrodka dla poszczególnych kursów, 

2) ustalanie potrzeb w zakresie środków i materiałów dydaktycznych, 

3) analizowanie poziomu nauczania w ośrodku oraz podejmowanie uchwał zmierzających 

do zwiększenia efektywności pracy. 

3. W skład rady pedagogicznej wchodzą: 

1) komendant ośrodka - przewodniczący, 

2) zastępca komendanta, kierownik sekcji nauczania, wykładowcy i instruktorzy, 

3) inne zaproszone osoby z głosem doradczym. 

4. Posiedzenie rady pedagogicznej zwołuje komendant ośrodka. 

5. Rada wyraża swoje opinie w formie uchwały podejmowanej zwykłą większością 

głosów w obecności co najmniej połowy jej członków. 

6. Zebrania rady są protokołowane. 

IV. Obowiązki i prawa słuchaczy 

§6 

1. Do obowiązków słuchaczy należy: 

1) wykonywanie poleceń przełożonych, przestrzeganie dyscypliny i porządku, 

2) systematyczne uczestniczenie we wszystkich zajęciach przewidzianych planem i 

programem nauczania, 

3) opanowanie materiału nauczania określonego programem, 

4) przestrzeganie regulaminu ośrodka oraz przepisów wewnętrznych ośrodka, 

5) dbałość o mienie stanowiące wyposażenie ośrodka, 

6) pozostawanie w czasie służby w stałej gotowości do udziału w działaniach 

ratowniczych, 

7) pełnieni służb zgodnie z regulaminami i instrukcjami obowiązującymi 

w ośrodku 

8) uregulowanie zobowiązań wobec ośrodka przed otrzymaniem świadectwa lub 

zaświadczenia ukończenia kursu lub w razie wcześniejszego przerwania nauki. 

2. Słuchacze mają prawo do: 

53

1) korzystania z pomieszczeń i wyposażenia ośrodka w celach związanych 

z nauczaniem, rozwijaniem sprawności fizycznej i wypoczynkiem, 

2) opieki wychowawczej i warunków zapewniających bezpieczeństwo oraz 

poszanowanie godności osobistej, 

3) swobody wyrażania myśli i przekonań jeżeli nie naruszają dobra innych osób, 

4) rozwijania zainteresowań i zdolności, 

5) sprawiedliwej, obiektywnej i jawnej oceny postępów w nauce, 

6) wpływania na funkcjonowanie ośrodka przez działalność w samorządzie słuchaczy 

kursu, 

7) korzystania z zakwaterowania i wyżywienia, 

8) zwracania się do przełożonych w sprawach służbowych i osobistych, 

9) opieki lekarskiej, 

10) przepustek i urlopów okolicznościowych na zasadach określonych przez 

komendanta wojewódzkiego PSP. 

3. Słuchacz może być zwolniony z kursu po złożeniu umotywowanej prośby osobistej. 

4. Słuchacza zwalnia się z kursu w przypadku: 

1) niedostatecznych postępów w nauce, 

2) nieobecności na zajęciach dydaktycznych trwającej dłużej niż 15% czasu 

przeznaczonego na realizację programu nauczania, 

3) nieprzestrzegania regulaminu ośrodka, 

4) na wniosek słuchacza kursu po złożeniu umotywowanej prośby. 

5. Zwolnienia z kursu dokonuje komendant wojewódzki PSP, po zasięgnięciu opinii rady 

pedagogicznej i samorządu słuchaczy, informując o tym pisemnie przełożonego 

uprawnionego do mianowania. 

6. Za osiągnięcia w nauce i wzorowe zachowanie mogą być przyznane słuchaczom 

następujące nagrody: 

1) pochwała ustna, 

2) pochwała w rozkazie komendanta wojewódzkiego, 

3) przepustka do 48 godz, 

4) list pochwalny skierowany do przełożonego uprawnionego do mianowania, 

5) nagroda rzeczowa. 

7. Słuchaczom naruszającym dyscyplinę i nie przestrzegającym regulaminu ośrodka 

komendant wojewódzki PSP może skierować wniosek o ukaranie do przełożonego 

dyscyplinarnego. 

8. Kary dyscyplinarne regulują odrębne przepisy. 

54

V. Samorząd słuchaczy 

§7 

1. Samorząd słuchaczy kursu, zwany dalej „samorządem” może przedstawić radzie 

pedagogicznej oraz komendantowi ośrodka wnioski i opinie w sprawach dotyczących 

pobytu słuchaczy na kursie. 

2. Samorząd wybierany jest w głosowaniu równym i tajnym na zebraniu słuchaczy 

poszczególnych kursów. 

3. Skład samorządu stanowią 3 słuchacze kursu. 

4. Pierwsze zebranie połączone z wyborem samorządu, organizuje i prowadzi do 

momentu wyboru samorządu kierownik kursu. 

5. Samorząd wyłania ze swojego składu przewodniczącego samorządu i jego zastępcę. 

6. Przewodniczący samorządu wyznacza funkcje pozostałym członkom samorządu. 

7. Samorząd odpowiada za swoją pracę przed zebraniem ogólnym słuchaczy danego 

kursu. 

8. Zebranie ogólne słuchaczy może przedstawić wotum nieufności wobec samorządu 

i dokonać wyboru nowego samorządu. 

9. Do uprawnień samorządu należy: 

1) zapoznanie się z treścią programu nauczania i planem pracy dydaktycznowychowawczej, 

2) wyznaczenie przedstawiciela do udziału w posiedzeniach rady 

pedagogicznej, 

3) współorganizowanie dla słuchaczy zajęć sportowych i działalności 

kulturalno-oświatowej, 

4) inicjowanie pomocy koleżeńskiej w zakresie nauki, 

5) udział w prowadzeniu kroniki ośrodka, 

6) pomoc w pozyskiwaniu środków dydaktycznych. 

10. Samorząd kończy swoją działalność z chwilą zakończenia kursu. 

VI. System oceniania 

§ 8 

W procesie kontroli oraz oceny wiadomości i umiejętności słuchaczy należy stosować 

następujące zasady: 

1) wielowątkowości – motywuje do dalszej pracy, musi dostarczać informacji o 

tym co słuchacz wie i o czym musi jeszcze wiedzieć, by móc kontynuować naukę 

na wyższym poziomie. Istotny wpływ na poziom oceny mają możliwości 

intelektualne i fizyczne słuchacza. W przypadku niskiego poziomu osiągnięć 

słuchacza, wykładowcy i instruktorzy współpracują w zakresie stworzenia 

możliwości uzupełnienia braków. 

55

2) jawności i otwartości – słuchacze mają przedstawione przez wykładowców 

i instruktorów kryteria ocen efektów prac i ćwiczeń. 

3) użyteczności – ocena jest rzetelną informacją zwrotną o efektywności pracy 

słuchacza, wskazuje jego mocne i słabe strony, określa co jest najważniejsze na 

danym poziomie nauczania, 

4) spójności – cele nauczania są jasno określone i zgodne ze standardami 

edukacyjnymi, 

5) pewności wnioskowania – ocenianie oparte jest na różnorodnych 

informacjach i sytuacjach dydaktycznych. 

VII. System oceniania i kontroli 

§ 9 

Podstawowymi metodami kontroli i oceny wyników nauczania słuchacza powinny być: 

1) wypowiedź ustna, 

2) praca pisemna, 

3) obserwacja bieżąca, 

4) sprawdzenie umiejętności praktycznych, 

5) aktywność na zajęciach, 

6) umiejętność pracy w grupach, 

7) rozwiązywanie problemów, zadań i wyciąganie wniosków, 

8) praca koncepcyjna. 

§ 10 

W procesie nauczania stosowane są następujące rodzaje ocen: 

a) ocena bieżąca – funkcjonuje w skali stopniowej 1-6. Oceny wpisywane są 

bezpośrednio przez wykładowców lub instruktorów do dziennika zajęć z 

określeniem daty i tematyki przeprowadzonej kontroli, 

b) oceny bieżące mogą mieć dodatkowo znak „+” lub „-” 

c) ocena zaliczeniowa i egzaminacyjna: 

a) stopień celujący 6, 

b) stopień bardzo dobry 5, 

c) stopień dobry 4, 

d) stopień dostateczny 3, 

e) stopień dopuszczający 2, 

(a) stopień niedostateczny 1. 

d) ocena pozytywna – obejmuje obszar ocen od 2 do 6, 

e) ocena negatywna – to stopień 1, 

56

f) ocena końcowa – ustalana jest przez obliczenie średniej z pozytywnych ocen 

uzyskanych na egzaminach i zaliczeniach z poszczególnych przedmiotów. 

§11 

1. W celu ustalenia oceny końcowej przyjmuje się następujące wartości minimalne 

średniej: 

1) stopień celujący ocena 6 - średnia ocen powyżej 5,51, 

2) stopień bardzo dobry ocena 5 - średnia ocen 4,51 – 5,50, 

3) stopień dobry ocena 4 - średnia ocen 3,51 – 4,50, 

4) stopień dostateczny ocena 3 - średnia ocen 2,51 – 3,50, 

5) stopień dopuszczający ocena 2 - średnia ocen 2 – 2,50 

2. Oceny zaliczeniowe i egzaminacyjne przedstawia się w postaci cyfrowej. 

VIII. Egzaminy 

§12 

Celem egzaminu jest stwierdzenie stopnia opanowania materiału nauczania oraz 

wystawienie końcowych ocen egzaminacyjnych. 

§13 

1. Egzamin przeprowadza komisja egzaminacyjna w składzie minimum 3 osób, wyznaczona przez 

komendanta ośrodka. 

2. Przewodniczącym komisji jest komendant ośrodka lub osoba przez niego wyznaczona. 

§14 

1. Egzamin może być przeprowadzony w formie ustnej, pisemnej i ćwiczeń 

praktycznych. 

2. Przed rozpoczęciem egzaminu końcowego słuchacze powinni zostać poinformowani o formie 

jego przeprowadzenia. 

3. Szczegółowe zasady i formy przeprowadzenia egzaminu końcowego określają 

programy nauczania. 

4. Słuchacz, który nie zdał egzaminu końcowego, może zostać dopuszczony do 

egzaminu poprawkowego na zasadach określonych w programach nauczania 

poszczególnych kursów. 

§15 

1. Na dokumentację komisji egzaminacyjnej składa się: 

1) arkusz egzaminacyjny - oddzielny dla każdego przedmiotu, 

57

2) arkusz zbiorczy ocen egzaminacyjnych, 

3) protokół egzaminacyjny, 

4) karta egzaminu poprawkowego. 

2. Dokumentację kursu przechowuje się przez okres przewidziany stosownymi przepisami. 

IX. Wydawanie świadectw i zaświadczeń 

§16 

1. Absolwenci kursu otrzymują świadectwa lub zaświadczenia. 

2. Sprawy wydawania odpisów i duplikatów świadectw regulują odrębne przepisy. 

3. Ośrodek obowiązany jest prowadzić szczegółową ewidencję otrzymanych 

i wydanych świadectw oraz zaświadczeń. 

4. Druki świadectw i zaświadczeń mogą być wypełniane ręcznie lub maszynowo zgodnie 

obowiązującymi w tym zakresie odrębnymi uregulowaniami. 

X. Postanowienia końcowe 

Zasady wyżywienia, zakwaterowania, zaopatrzenia w odzież specjalną 

i wyekwipowanie osobiste słuchaczy oraz wyposażenie ośrodków w sprzęt kwaterunkowy 

i specjalny regulują odrębne przepisy. 

58


PODSTAWA PROGRAMOWA KSZTAŁCENIA 

W ZAWODZIE TECHNIK POŻARNICTWA 

SYMBOL CYFROWY 315[02] 

59

I. OPIS ZAWODU 

1. W wyniku kształcenia w zawodzie absolwent powinien umieć: 

1) przedstawiać strukturę organizacyjną ochrony przeciwpożarowej i systemu 

ratowniczo-gaśniczego oraz wskazywać podstawy prawne jej funkcjonowania; 

2) korzystać z podstawowych aktów prawa administracyjnego, karnego 

i cywilnego; 

3) opisywać i interpretować zjawiska zachodzące w trakcie działań ratowniczych; 

4) organizować tok służby w jednostkach prowadzących działania ratownicze; 

5) kierować i dowodzić grupą ratowników; 

6) organizować i prowadzić zajęcia szkoleniowe oraz sportowe w środowisku 

pracy; 

7) organizować i prowadzić działalność edukacyjną z zakresu ochrony ludności; 

8) wykonywać zadania obowiązujące w powszechnym systemie ochrony 

ludności i obrony cywilnej; 

9) stosować przepisy określające warunki techniczne dla budynków, obiektów 

i terenów; 

10) oceniać zagrożenia pożarowe i wybuchowe; 

11) stosować zasady zapobiegania powstawaniu i rozszerzaniu się pożarów; 

12) prowadzić działania kontrolno-rozpoznawcze; 

13) oceniać zachowanie się materiałów i konstrukcji budowlanych w warunkach 

pożaru; 

14) postępować zgodnie z procedurami podczas prowadzenia działań 

ratowniczych; 

15) wykonywać zadania funkcyjnych zgodnie z procedurami; 

16) przygotowywać do pracy i obsługiwać w różnych warunkach sprzęt do działań 

ratowniczych; 

17) przeprowadzać rozpoznanie podczas działań ratowniczych oraz składać 

meldunki o jego wynikach; 

18) ratować i ewakuować ludzi, zwierzęta i mienie w różnych sytuacjach 

pożarowych, podczas klęsk żywiołowych i innych miejscowych zagrożeń; 

19) gasić pożary dostępnymi technikami; 

20) organizować i utrzymywać łączność w trakcie działań ratowniczych; 

60

21) współpracować w trakcie działań ratowniczych z innymi podmiotami 

ratowniczymi; 

22) postępować zgodnie z procedurami w stanach zagrożeń; 

23) oceniać wpływ zdarzeń traumatycznych na funkcjonowanie ratownika; 

24) udzielać pierwszej pomocy poszkodowanym w wypadkach zgodnie z 

przyjętymi procedurami; 

25) korzystać z dokumentacji i oprogramowania wspomagającego działania 

ratownicze; 

26) sporządzać dokumentację ze zdarzeń; 

27) kierować pojazdami samochodowymi w zakresie niezbędnym do uzyskania 

prawa jazdy kategorii C; 

28) współpracować w zespole; 

29) podejmować działalność społeczną w środowisku lokalnym, współpracować 

z organizacjami pozarządowymi; 

30) posługiwać się językiem obcym w zakresie niezbędnym do wykonywania 

zadań zawodowych; 

31) przestrzegać przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony 

przeciwpożarowej oraz ochrony środowiska; 

32) organizować stanowisko pracy zgodnie z wymaganiami ergonomii; 

33) przestrzegać przepisów prawa dotyczących działalności gospodarczej; 

34) przestrzegać przepisów prawa dotyczących wykonywanych zadań 

zawodowych; 

35) korzystać z różnych źródeł informacji oraz z doradztwa specjalistycznego; 

36) postępować zgodnie z zasadami etyki; 

37) planować działalność gospodarczą. 

Kształtowanie postaw przedsiębiorczych oraz przygotowanie do wejścia na rynek 

pracy powinno przebiegać zarówno w trakcie kształcenia zawodowego, jak i podczas 

realizacji zajęć edukacyjnych „Podstawy przedsiębiorczości”. 

2. Absolwent szkoły kształcącej w zawodzie technik pożarnictwa powinien być 

przygotowany do wykonywania następujących zadań zawodowych: 

1) prowadzenia rozpoznania na terenie działań ratowniczo-gaśniczych 

i zabezpieczania terenu działań ratowniczych; 

61

2) ratowania ludzi, zwierząt i mienia podczas pożarów, klęsk żywiołowych, 

i innych miejscowych zagrożeń; 

3) obsługiwania sprzętu do działań ratowniczych; 

4) obsługiwania urządzeń łączności i urządzeń pozyskiwania informacji; 

5) udzielania pierwszej pomocy i wsparcia psychicznego poszkodowanym; 

6) dysponowania i dowodzenia siłami i środkami do działań ratowniczych; 

7) analizowania zagrożeń występujących w czasie działań ratowniczych; 

8) organizowania toku służby w jednostce ochrony przeciwpożarowej; 

9) prowadzenia dokumentacji związanej z tokiem służby; 

10) rozpoznawania zagrożeń i skutecznego reagowania; 

11) oceniania warunków korzystania z obiektów i instalacji użytkowych; 

12) organizowania i prowadzenia szkoleń z zakresu ochrony przeciwpożarowej; 

13) przygotowywania społeczeństwa do właściwych zachowań w stanach nagłych 

i masowych zagrożeń. 

Absolwent szkoły kształcącej w zawodzie technik pożarnictwa posiada upoważnienie 

do eksploatacji i naprawy sprzętu oraz urządzeń technicznych stanowiących 

wyposażenie jednostek prowadzących działania ratownicze, o ile nie są wymagane 

uprawnienia specjalne, w szczególności uprawnienia dozoru technicznego. 

3. Kwalifikacje zawodowe, nabyte w procesie kształcenia, umożliwiają absolwentowi 

podejmowanie pracy między innymi w: 

1) jednostkach organizacyjnych Państwowej Straży Pożarnej; 

2) jednostkach ochrony przeciwpożarowej; 

3) administracji rządowej i samorządowej; 

4) przedsiębiorstwach przemysłowych i usługowych. 

II. 

BLOKI PROGRAMOWE 

Zakres umiejętności i treści kształcenia, wynikający z opisu kwalifikacji 

absolwenta, zawierają następujące bloki programowe: 

1) ogólny; 

2) rozpoznawanie zagrożeń; 

3) techniczny; 

4) działania ratownicze; 

62

5) podstawy działalności zawodowej. 

BLOK: 

OGÓLNY 

1. Cele kształcenia 

Uczeń (słuchacz) w wyniku kształcenia powinien umieć: 

1) organizować i dokumentować tok służby; 

2) przedstawiać rys historyczny rozwoju pożarnictwa polskiego; 

3) przedstawiać organizację i zadania organów administracji publicznej; 

4) określać zasady, tryb, zakres i sposób prowadzenia postępowania 

administracyjnego oraz rolę stron w tym postępowaniu; 

5) korzystać z podstawowych aktów prawnych z zakresu prawa 

administracyjnego, karnego, cywilnego, gospodarczego i prawa pracy; 

6) sporządzać decyzję administracyjną; 

7) podejmować współpracę z ochotniczą strażą pożarną, innymi jednostkami 

ochrony przeciwpożarowej oraz organizacjami pozarządowymi; 

8) korzystać z uprawnień kierującego działaniami ratowniczymi; 

9) określać warunki zaistnienia stanu wyższej konieczności; 

10) stosować zasady współpracy ze środkami masowego przekazu; 

11) kierować i dowodzić grupą; 

12) stosować podstawowe zasady i metody dydaktyczne; 

13) przygotowywać i prowadzić zajęcia szkoleniowe; 

14) wyjaśniać mechanizm powstawania stresu, traumy i paniki; 

15) stosować metody przeciwdziałania powstawaniu paniki; 

16) posługiwać się programami komputerowymi wspomagającymi działania 

ratownicze; 

17) rozwijać sprawność fizyczną; 

18) stosować regulaminy oraz instrukcje dotyczące wychowania fizycznego 

i sportów pożarniczych. 

63

2. Treści kształcenia (działy programowe) 

Treści kształcenia są ujęte w następujących działach programowych: 

1) zasady pełnienia służby; 

2) historia pożarnictwa; 

3) podstawowe wiadomości z teorii państwa i prawa; 

4) procedury administracyjne; 

5) uprawnienia kierującego działaniami ratowniczymi; 

6) prawne podstawy prowadzenia działań ratowniczych; 

7) postępowanie w sprawach o wykroczenia; 

8) działalność prasowo – informacyjna, obsługa medialna akcji ratowniczych; 

9) metody doskonalenia umiejętności dowodzenia; 

10) zasady funkcjonowania w grupie; 

11) psychologiczne aspekty efektywnego kierowania zespołem; 

12) proces dydaktyczno – wychowawczy; 

13) przygotowanie i prowadzenie zajęć dydaktycznych; 

14) stres, problematyka zespołu urazowego po stresie; 

15) psychologia grupy społecznej i tłumu; 

16) sposoby radzenia sobie ze stresem i wsparcie psychiczne poszkodowanych; 

17) oprogramowanie wspomagające działania ratownicze; 

18) programy diagnozowania sprzętu i urządzeń gaśniczych; 

19) metodyka wychowania fizycznego; 

20) testy sprawności fizycznej; 

21) lekkoatletyka, atletyka terenowa i pływanie; 

22) zespołowe gry sportowe; 

23) regulaminy oraz instrukcje dotyczące wychowania fizycznego i sportów 

pożarniczych. 

BLOK: 

ROZPOZNAWANIE ZAGROŻEŃ 



1) stosować terminologię z zakresu rozpoznawania zagrożeń; 

2) określać przyczyny powstawania i rozprzestrzeniania się pożarów i innych 

64

miejscowych zagrożeń; 

3) określać rodzaje i źródła innych miejscowych zagrożeń oraz ich wpływ na 

bezpieczeństwo otoczenia; 

4) określać zasady stosowania aktywnych i pasywnych środków zabezpieczeń 

przeciwpożarowych; 

5) przeprowadzać czynności kontrolno-rozpoznawcze, sporządzać zarządzenia 

pokontrolne oraz protokoły; 

6) rozpoznawać i oceniać zagrożenia pożarowe, wybuchowe i inne zagrożenia 

miejscowe; 

7) przedstawiać wymagania przeciwpożarowe jakim powinny odpowiadać 

budynki, obiekty, tereny i instalacje techniczno-użytkowe; 

8) charakteryzować zagrożenia pożarowe występujące w obiektach 

przemysłowych, usługowych, magazynowych; 

9) określać zagrożenia występujące podczas transportu i składowania 

materiałów niebezpiecznych; 

10) określać zagrożenia występujące w przemyśle rolno - spożywczym, 

gospodarce rolnej i leśnej; 

11) dobierać zabezpieczenia techniczne budynków, obiektów i terenów do 

zagrożeń pożarowych i wybuchowych; 

12) interpretować podstawowe prawa z elektrotechniki; 

13) wyjaśniać zjawiska elektryczności statycznej i wyładowań atmosferycznych 

oraz stosować podstawowe formy zabezpieczeń; 

14) dobierać instalacje i urządzenia elektryczne zapewniające bezpieczeństwo 

pożarowe oraz określać zasady ich eksploatacji i konserwacji; 

15) klasyfikować budynki oraz strefy do kategorii zagrożenia wybuchem, 

zagrożenia ludzi; 

16) określać parametry zagrożenia pożarowego wybranych operacji i procesów 

technologicznych, planować ich zabezpieczenie techniczne na podstawie 

dokumentacji technologicznej; 

17) opracowywać zakładowe plany operacyjno - ratownicze na wypadek 

wystąpienia poważnej awarii przemysłowej oraz instrukcje bezpieczeństwa 

pożarowego; 

18) szacować prawdopodobieństwo wystąpienia ryzyka z zastosowaniem metod 

i systemów wspomagających zarządzanie ryzykiem; 

65

19) klasyfikować i charakteryzować materiały budowlane oraz analizować wpływ 

warunków pożarowych na materiały budowlane; 

20) charakteryzować podstawowe elementy konstrukcji budowlanych; 

21) określać rodzaje i charakter obciążeń występujących w budynkach oraz 

oceniać ich wpływ na zachowanie się konstrukcji; 

22) wyjaśniać wpływ przyjętych rozwiązań konstrukcyjnych oraz zastosowanych 

materiałów na zachowanie się budynków podczas pożaru lub awarii; 

23) charakteryzować instalacje użytkowe w budynkach oraz zastosowane 

zabezpieczenia przeciwpożarowe; 

24) określać rodzaje badań technicznych; 

25) oceniać możliwość rozprzestrzeniania się pożaru poprzez instalacje 

i przepusty instalacyjne; 

26) szacować odporność ogniową elementów budowlanych; 

27) określać wymagania ewakuacyjne w obiektach budowlanych i 

przeprowadzać kontrolę budynków pod względem spełniania wymagań 

ewakuacyjnych; 

28) dobierać zgodnie z przepisami materiały wykończeniowe dla budynku oraz 

odpowiednią metodę zabezpieczeń ognioochronnych; 

29) wyznaczać wielkość otworów oddymiających i ich rozmieszczenie; 

30) wyjaśniać znaczenie, budowę oraz warunki stosowania oddzieleń 

przeciwpożarowych; 

31) określać zasady doboru i wyznaczać ilość podręcznego sprzętu gaśniczego; 

32) czytać i interpretować rysunki budowlane; 

33) określać zakres i zasady odbioru obiektów budowlanych przez organy 

Państwowej Straży Pożarnej; 

34) przeprowadzać analizę zabezpieczenia przeciwpożarowego wybranych 

obiektów; 

35) opracowywać kompleksowy system zabezpieczenia przeciwpożarowego dla 

obiektu użyteczności publicznej; 

36) stosować podstawowe prawa i zasady hydrostatyki i hydrodynamiki ogólnej 

do optymalnego wykorzystania sprzętu pożarniczego podczas podawania 

wody i innych środków gaśniczych; 

37) prowadzić analizę przeciwpożarowego zaopatrzenia wodnego jednostek 

osadniczych i zakładów pracy oraz opracowywać plany przeciwpożarowego 

66

zaopatrzenia wodnego; 

38) dobierać systemy technicznego zabezpieczenia przeciwpożarowego 

obiektów; 

39) wymieniać elementy składowe stałych urządzeń gaśniczych wodnych, 

pianowych, proszkowych i parowych, na gazy obojętne. 



1) pojęcia i definicje związane z rozpoznawaniem zagrożeń; 

2) przyczyny pożarów; 

3) podstawowe wiadomości o energii cieplnej; 

4) podstawowe wiadomości z zakresu stosowania pasywnych i aktywnych 

środków zabezpieczeń przeciwpożarowych; 

5) metodyka czynności kontrolno - rozpoznawczych; 

6) charakterystyka pożarowa materiałów budowlanych; 

7) urządzenia i instalacje użytkowe; 

8) ocena zagrożenia i przeciwpożarowe wymagania dla obiektów budowlanych; 

9) techniczne środki zabezpieczeń; 

10) mechanika budowli, konstrukcje budowlane; 

11) dokumentacja budowlana; 

12) zagrożenia pożarowe obiektów przemysłowych, usługowych 

i magazynowych; 

13) zagrożenia w przemyśle rolno - spożywczym i gospodarce rolnej; 

14) zagrożenia pożarowe obszarów leśnych; 

15) podstawowe przepisy regulujące warunki techniczne i ochrony 

przeciwpożarowej dla budynków, obiektów i terenów; 

16) prace niebezpieczne pod względem pożarowym; 

17) podstawy elektrotechniki; 

18) zjawiska elektryczności statycznej i wyładowań atmosferycznych; 

19) zasady doboru, eksploatacji i konserwacji urządzeń i instalacji elektrycznych; 

20) zasady wyznaczania stref zagrożonych wybuchem i klasyfikowania 

budynków do kategorii zagrożenia ludzi; 

21) zabezpieczenie techniczne wybranych operacji i procesów technologicznych; 

67

22) klasyfikacja źródeł i rodzajów zagrożeń miejscowych; 

23) zagrożenia podczas transportu materiałów niebezpiecznych; 

24) zagrożenia związane z przesyłaniem i magazynowaniem gazów palnych oraz 

cieczy; 

25) poważne awarie przemysłowe; 

26) zagrożenia pożarowe wybranego procesu technologicznego; 

27) przyczyny powstawania i okoliczności rozprzestrzeniania się pożarów; 

28) zarządzanie i ocena ryzyka; 

29) wybrane zagadnienia z hydrostatyki, hydrauliki i hydrodynamiki ogólnej; 

30) wybrane zagadnienia z hydrodynamiki stosowanej; 

31) systemy technicznego zabezpieczenia przeciwpożarowego obiektów. 

32) urządzenia sygnalizacji alarmowo - pożarowej; 

33) stałe urządzenia gaśnicze i zabezpieczające; 

34) pomiar ciśnienia, natężenia przepływu i strat ciśnienia w ruchu laminarnym 

i burzliwym; 

35) przeciwpożarowe zaopatrzenie wodne; 

36) urządzenia przeciwpożarowego zaopatrzenia wodnego. 

BLOK: 

TECHNICZNY 



1) korzystać z technicznego oprzyrządowania stanowiska pracy; 

2) przedstawiać warunki równowagi ciała sztywnego pod działaniem płaskiego 

dowolnego układu sił; 

3) charakteryzować stany naprężeń i odkształceń oraz określać naprężenia 

dopuszczalne; 

4) opisywać zachowanie się materiałów przy rozciąganiu i ściskaniu; 

5) wyznaczać wykresy momentów gnących i sił tnących w belkach podpartych 

i utwierdzonych; 

6) opisywać zachowanie się materiałów podczas zginania i skręcania; 

7) obliczać strzałkę ugięcia belek zginanych; 

68

8) przedstawiać wpływ warunków termicznych na zachowanie się materiałów; 

9) wyjaśniać pojęcie wytrzymałości złożonej; 

10) wyjaśniać zasady działania oraz określać zastosowanie maszyn prostych; 

11) charakteryzować rodzaje połączeń; 

12) wyjaśniać działanie sprzęgieł, hamulców i przekładni; 

13) charakteryzować stosowane osie, wały i łożyska; 

14) stosować zasady sporządzania rysunku technicznego; 

15) stosować techniki zapisu odwzorowań konstrukcyjnych; 

16) odwzorowywać w rzutach prostokątnych i aksonometrycznych elementy 

maszyn; 

17) wykonywać szkice elementów maszyn; 

18) wyjaśniać oznaczenia stosowane na rysunku technicznym maszynowym; 

19) czytać dokumentację techniczną; 

20) klasyfikować sprzęt będący na wyposażeniu straży pożarnych; 

21) opisywać przeznaczenie i budowę poszczególnych rodzajów sprzętu; 

22) charakteryzować zasady działania wybranych rodzajów sprzętu; 

23) określać parametry techniczno – eksploatacyjne sprzętu; 

24) opisywać podstawowe warunki eksploatacyjne sprzętu; 

25) obsługiwać sprzęt zgodnie z zasadami bezpieczeństwa i higieny pracy, 

ochrony przeciwpożarowej oraz ochrony środowiska; 

26) dobierać sprzęt w zależności od sytuacji; 

27) pracować w sprzęcie ochrony indywidualnej; 

28) wykorzystywać parametry eksploatacyjne sprzętu do skutecznego 

i bezpiecznego prowadzenia działań ratowniczo-gaśniczych; 

29) opisywać podstawowe przyczyny nieprawidłowej pracy sprzętu; 

30) przeprowadzać instruktaż z zakresu budowy, zasad działania i eksploatacji 

sprzętu; 

31) dokonywać oceny przydatności sprzętu do eksploatacji; 

32) określać warunki dopuszczenia sprzętu do pracy; 

33) posługiwać się dokumentacją i oprogramowaniem specjalistycznym 

w zakresie obsługi sprzętu; 

34) opracowywać instrukcje bezpiecznego posługiwania się sprzętem. 

69



1) techniczne oprzyrządowanie stanowiska pracy; 

2) wybrane zagadnienia z mechaniki technicznej; 

3) podstawy konstrukcji maszyn; 

4) wybrane zagadnienia z wytrzymałości materiałów; 

5) zasady tworzenia rysunku technicznego; 

6) rzutowanie prostokątne i aksonometryczne; 

7) zasady wymiarowania; 

8) zasady wykonywania widoków i przekrojów; 

9) rysunki wykonawcze i złożeniowe; 

10) klasyfikacja sprzętu pożarniczego według PN, EN i innych kryteriów; 

11) sprzęt i urządzenia stosowane w straży pożarnej; 

12) określenie, definicja, klasyfikacja, budowa, zasada działania, eksploatacja 

obsługa i naprawa sprzętu stosowanego w działaniach ratowniczych; 

13) obsługa pojazdów gaśniczych i specjalnych; 

14) obsługa sprzętu specjalistycznego; 

15) gospodarka sprzętem; 

16) sprzęt autonomiczny strażaka, zasada działania, zakres stosowania; 

17) podstawy diagnostyki sprzętu, przeglądy, naprawy, organizacja zaplecza 

technicznego; 

18) dokumentacja i oprogramowanie specjalistyczne w zakresie obsługi sprzętu; 

19) instrukcje bezpiecznego posługiwania się sprzętem. 

BLOK: DZIAŁANIA RATOWNICZE 



1) korzystać z różnych źródeł informacji na temat zagrożeń; 

2) posługiwać się wiedzą z zakresu chemii w działaniach ratowniczych; 

3) wyjaśniać zjawisko zapalenia i spalania różnych materiałów palnych oraz 

charakteryzować zjawiska i substancje towarzyszące procesom spalania; 

4) posługiwać się podstawowymi pojęciami i prawami termodynamiki; 

5) stosować sposoby i środki niezbędne do przerywania procesu palenia; 

70

6) charakteryzować środki gaśnicze, określać ich mechanizm gaśniczy, 

dobierać do określonej sytuacji pożarowej oraz określać możliwości łącznego 

stosowania środków gaśniczych; 

7) identyfikować różne substancje chemiczne na podstawie ich cech 

charakterystycznych, określać stwarzane zagrożenia i stosować 

neutralizatory i sorbenty do likwidacji zagrożeń; 

8) charakteryzować zjawiska towarzyszące pożarom i wybuchom oraz oceniać 

skutki ich oddziaływania; 

9) określać parametry rozwoju i rozprzestrzeniania się pożaru; 

10) posługiwać się podstawowymi pojęciami z taktyki pożarniczej oraz 

charakteryzować pododdziały ratownicze; 

11) przestrzegać procedur podczas alarmu i dojazdu do miejsca zdarzenia, 

wykonywać rozwinięcia wstępne i zasadnicze; 

12) wydawać i wykonywać komendy nadawane za pomocą znaków gestowych, 

świetlnych i dźwiękowych; 

13) zbierać informacje mające znaczenie dla oceny sytuacji pożarowej; 

14) dokonywać oceny sytuacji na podstawie zebranych informacji oraz 

realizować zamiar taktyczny; 

15) wybierać optymalne miejsce na stanowiska gaśnicze, budować linie wężowe, 

operować prądami gaśniczymi; 

16) nawiązywać kontakt z grupą ludzi zagrożonych i stosować procedury 

postępowania z ludźmi ogarniętymi paniką oraz zasady ich ewakuacji; 

17) organizować i utrzymywać łączność na miejscu działań ratowniczych; 

18) dowodzić pododdziałami pożarniczymi; 

19) zabezpieczać miejsce zdarzenia; 

20) sporządzać szkice i schematy z przebiegu działań ratowniczo – gaśniczych 

oraz dokumentację popożarową; 

21) stosować metodykę kalkulacji sił i środków oraz opracowywać plany 

operacyjne; 

22) prowadzić inspekcję gotowości bojowej; 

23) podejmować działania ratownicze podczas awarii instalacji użytkowych; 

24) stosować środki ochrony indywidualnej w różnych warunkach; 

25) organizować i prowadzić działania gaśnicze i ratownicze; 

26) wykorzystywać do działań gaśniczych i ratowniczych sprzęt specjalistyczny 

71

i mechaniczny; 

27) dobierać sprzęt i techniki pracy do rodzaju wykonywanych działań 

ratowniczych; 

28) dokonywać bieżącej analizy sytuacji i koniecznych korekt decyzji oraz 

składać meldunki do stanowisk kierowania; 

29) zapewniać i utrzymywać warunki bezpieczeństwa i higieny pracy na terenie 

działań ratowniczych; 

30) posługiwać się mapami i planami operacyjnymi oraz korzystać z planów 

budowlanych, instalacyjnych i technologicznych; 

31) zabezpieczać miejsca wypadków bądź katastrof po zakończeniu działań 

ratowniczych, sporządzać dokumentację, przekazywać obiekty i tereny 

użytkownikom; 

32) współpracować z innymi służbami i podmiotami ratowniczymi; 

33) udzielać pierwszej pomocy medycznej zgodnie z przyjętymi procedurami dla 

ratowników krajowego systemu ratowniczo – gaśniczego; 

34) sprawować opiekę nad poszkodowanymi do czasu przekazania służbie 

medycznej; 

35) przekazywać służbie medycznej informacje o podjętych działaniach 

ratowniczych posługując się Kartą Udzielonej Pomocy Medycznej; 

36) konserwować i utrzymywać w gotowości do użycia sprzęt i urządzenia 

ratownicze; 

37) charakteryzować system i struktury organizacyjne ochrony cywilnej; 

38) organizować i prowadzić szkolenia w ramach powszechnego przygotowania 

ludności do zachowań w warunkach nadzwyczajnych zagrożeń; 

39) prognozować nadzwyczajne zagrożenia, wykorzystywać i przekazywać 

pozyskiwane informacje za pomocą systemu powszechnego ostrzegania 

o pojawiających się zagrożeniach; 

40) charakteryzować skutki zagrożeń chemicznych, biologicznych, 

radiologicznych i nuklearnych; 

41) zabezpieczać w zakresie logistycznym działania prowadzone w warunkach 

nadzwyczajnych zagrożeń; 

42) współpracować z instytucjami odpowiedzialnymi za ochronę dóbr kultury; 

43) przygotowywać i prowadzić ćwiczenia obronne oraz realizować wyszkolenie 

strzeleckie. 

72



1) podstawowe wiadomości z chemii ogólnej; 

2) proces spalania jako reakcja fizykochemiczna, zjawisko samozapalenia; 

3) przerywanie procesu palenia; 

4) wybuchowość; 

5) woda i roztwory wodne, piana gaśnicza i środki pianotwórcze, proszki i gazy 

gaśnicze; 

6) intensywność podawania środków gaśniczych a efektywność gaszenia; 

7) podstawy termodynamiki; 

8) fizykochemiczne właściwości gazów, cieczy palnych i ciał stałych; 

9) badanie temperatury zapłonu cieczy, pomiar ciepła spalania paliw stałych; 

10) gaszenie pożarów substancji szczególnie niebezpiecznych; 

11) identyfikacja i neutralizacja kwasów, zasad ropopochodnych; 

12) neutralizatory, sorbenty, dyspergenty; 

13) charakterystyka pożaru, zjawiska towarzyszące pożarom i wybuchom; 

14) zasadnicze pojęcia z taktyki i formy działań taktycznych, charakterystyka 

taktyczno – techniczna pododdziałów ratowniczych; 

15) zadania funkcyjnych w czasie alarmu, jazdy do pożaru i powrotu z akcji, 

zasady zatrzymywania pojazdu na terenie działań; 

16) zadania funkcyjnych w zastępach ratowniczych podczas działań, rozwinięcia 

wstępne i zasadnicze; 

17) komendy nadawane za pomocą znaków gestowych, świetlnych 

i dźwiękowych; 

18) rozpoznanie i ocena sytuacji pożarowej; 

19) zasady prowadzenia linii wężowych i pracy stanowisk gaśniczych; 

20) taktyka gaszenia pożarów; 

21) taktyka działań ratowniczych; 

22) ewakuacja i ratownictwo ludzi, zwierząt i mienia; 

23) nawiązywanie kontaktu z grupą ludzi zagrożonych i postępowanie 

w przypadku paniki; 

24) organizacja łączności na miejscu działań; 

73

25) charakterystyka taktyczna pododdziałów ratowniczych; 

26) organizacja akcji i zasady dowodzenia; 

27) planowanie operacyjne, dokumentacja pożarowa i działań ratowniczych, 

mapy i plany; 

28) działalność operacyjna komend Państwowej Straży Pożarnej, inspekcje 

gotowości bojowej, stanowiska kierowania; 

29) ogólna budowa pojazdów transportu drogowego, szynowego, powietrznego 

i wodnego; 

30) organizacja działań ratowniczych podczas wypadków, katastrof, klęsk 

żywiołowych i innych miejscowych zagrożeń; 

31) współpraca z innymi służbami i podmiotami ratowniczymi; 

32) procedury w zakresie udzielania pierwszej pomocy; 

33) bezpieczeństwo ratownika; 

34) standardowy zestaw ratowniczy, tlenoterapia; 

35) organizacja systemu ochrony ludności; 

36) prognozowanie nadzwyczajnych zagrożeń; 

37) postępowanie ratownicze w stanach nadzwyczajnych zagrożeń okresu 

pokoju; 

38) środki i sposoby wykrywania skażeń; 

39) budowle i urządzenia specjalne ochrony ludności; 

40) zabezpieczenie logistyczne działań podczas nadzwyczajnych zagrożeń; 

41) ochrona dóbr kultury; 

42) metodyka ćwiczeń obronnych; 

43) terenoznawstwo; 

44) ogólna budowa i przeznaczenie broni strzeleckiej, podstawy balistyki, nauka 

celowania i oddawania strzału, strzelanie. 

BLOK: 

PODSTAWY DZIAŁALNOŚCI ZAWODOWEJ 



1) wyjaśniać mechanizmy funkcjonowania gospodarki rynkowej; 

2) rozróżniać formy organizacyjno - prawne przedsiębiorstw produkcyjnych 

i usługowych; 

74

3) korzystać z kodeksu pracy; 

4) określać prawa i obowiązki strażaka ochrony przeciwpożarowej; 

5) określać organizację, zadania i finansowanie ochrony przeciwpożarowej; 

6) charakteryzować specyfikę stosunku służbowego/stosunku pracy; 

7) stosować przepisy prawa dotyczące działalności zawodowej; 

8) podejmować działania związane z poszukiwaniem pracy; 

9) sporządzać dokumenty związane z zatrudnieniem; 

10) komunikować się z uczestnikami procesu pracy; 

11) prowadzić negocjacje; 

12) rozwiązywać problemy techniczne w zakresie wykonywanych zadań 

zawodowych; 

13) podejmować decyzje w zakresie wykonywanych zadań zawodowych; 

14) przestrzegać zasad etyki oraz regulaminów służbowych i ceremoniałów; 

15) wykonywać pracę zgodnie z przepisami bezpieczeństwa i higieny pracy, 

ochrony przeciwpożarowej oraz ochrony środowiska; 

16) określać wpływ zmęczenia fizycznego i psychicznego na efektywność pracy; 

17) organizować stanowisko pracy zgodnie z wymaganiami ergonomii; 

18) udzielać pierwszej pomocy poszkodowanym w wypadkach przy pracy; 

19) formułować pisemne i ustne wypowiedzi w języku obcym, związane 

z realizację zadań zawodowych; 

20) organizować doskonalenie zawodowe. 


Treści kształcenia ujęte są w następujących działach programowych: 

1) gospodarka rynkowa; 

2) formy organizacyjno – prawne przedsiębiorstw produkcyjnych i usługowych; 

3) wybrane przepisy kodeksu pracy; 

4) organizacja i zadania ochrony przeciwpożarowej i Państwowej Straży 

Pożarnej w Polsce; 

5) służba w Państwowej Straży Pożarnej; 

6) przepisy prawa dotyczące działalności zawodowej; 

7) metody poszukiwania pracy; 

8) dokumenty związane z zatrudnieniem; 

75

9) zasady i metody komunikowania się; 

10) elementy psychologii i socjologii pracy; 

11) etyka; 

12) regulaminy i ceremoniał pożarniczy; 

13) bezpieczeństwo i higiena pracy; 

14) ochrona przeciwpożarowa i ochrona środowiska; 

15) elementy ergonomii; 

16) zasady udzielania pierwszej pomocy; 

17) język obcy zawodowy w zakresie czterech kompetencji językowych; 

18) formy doskonalenia zawodowego. 

76

III. PODZIAŁ GODZIN NA BLOKI PROGRAMOWE 

Minimalna liczba godzin w okresie kształcenia w % * 

Nazwa bloku programowego 

w szkołach dla 

młodzieży 

Liczba godzin 

w % 

w szkołach dla dorosłych 

w formie zaocznej 

Liczba godzin 

w % 

Ogólny 19 19 

Rozpoznawanie zagrożeń 12 12 

Techniczny 17 18 

Działania ratownicze 32 33 

Podstawy działalności zawodowej 10 8 

Razem 90** 90** 

* Podział godzin na bloki programowe dotyczy kształcenia w szkołach dla 

młodzieży i w szkołach dla dorosłych (wyłącznie w formie zaocznej). Forma zaoczna 

przewidziana jest dla osób zatrudnionych w jednostkach ochrony przeciwpożarowej, 

które ukończyły szkolenia podstawowe i uzupełniające dla zawodu strażak, o których 

mowa w przepisach w sprawie wymagań kwalifikacyjnych oraz szkoleń dla strażaków 

jednostek ochrony przeciwpożarowej i osób wykonujących czynności z zakresu 

ochrony przeciwpożarowej. 

** Pozostałe 10% godzin pozostaje do rozdysponowania przez autorów programów 

na dostosowanie kształcenia do potrzeb rynku pracy. 

77

IV. WARUNKI REALIZACJI TREŚCI KSZTAŁCENIA W ZAWODZIE 

Do realizacji treści kształcenia, ujętych w blokach programowych, odpowiednie 

są następujące pomieszczenia dydaktyczne: 

1) pracownia fizykochemii; 

2) pracownia zaopatrzenia wodnego urządzeń gaśniczych i zabezpieczających; 

3) pracownia komputerowa; 

4) pracownia mechaniki; 

5) pracownia wyposażenia technicznego; 

6) pracownia ratownictwa medycznego; 

7) pracownia taktyki działań gaśniczych i ratowniczych; 

8) pracownia urządzeń i technik ochrony środowiska; 

9) sala gimnastyczna; 

10) sala wykładowa ogólna; 

11) poligon; 

12) komora dymowa. 

Pracownia fizykochemii powinna być wyposażona w: 

1) stanowisko do wyznaczania minimalnej temperatury zapłonu; 

2) stanowisko do oznaczania analizy sitowej badanych pyłów – wytrząsarka; 

3) stanowisko do oznaczania wilgotności badanych pyłów – wagosuszarka; 

4) stanowisko do oznaczania granic wybuchowości pyłów, gazów i par cieczy; 

5) stanowisko do badania temperatury zapłonu cieczy; 

6) stanowisko do wytwarzania i badania pian gaśniczych, 

7) stanowisko do pomiaru ciepła spalania paliw stałych – kalorymetr; 

8) stanowisko do badania zdolności zwilżających środków powierzchniowoczynnych; 

9) stanowisko do identyfikacji i neutralizacji kwasów, zasad i substancji 

ropopochodnych; 

10) stanowisko do badania chłonności sorbentów; 

11) stanowisko do oznaczania temperatury zapalenia cieczy metodą 

dynamiczną; 

12) stanowisko do badania składu gazowych produktów spalania - analizator 

spalin; 

78

13) stanowisko do badania temperatury w procesach spalania - pirometr oraz 

zestawy termopar; 

14) stanowisko do oceny zagrożenia wybuchowego gazów i par cieczy palnych – 

eksplozymetr; 

15) stanowisko do badania lepkości środków pianotwórczych oraz ich roztworów; 

16) stanowisko do badania napięcia powierzchniowego środków pianotwórczych 

oraz ich roztworów; 

17) stanowisko do badania temperatury krzepnięcia środków pianotwórczych 

oraz ich roztworów; 

18) stanowisko do badania wybranych parametrów proszków gaśniczych; 

19) stanowisko do badania i obserwacji wybuchów mieszanin gazowopowietrznych; 

20) stanowisko do badania i obserwacji wybuchów mieszanin par cieczy palnych 

z powietrzem; 

21) stanowisko do badania palności metodą wskaźnika tlenowego, 

22) dygestorium. 

Pracownia zaopatrzenia wodnego, urządzeń gaśniczych i zabezpieczających 

powinna być wyposażona w: 

1) stanowisko do obserwacji ruchu spokojnego oraz burzliwego podczas 

przepływu cieczy; 

2) stanowisko do obserwacji uderzenia wodnego podczas przepływu wody 

w przewodach pod ciśnieniem; 

3) stanowisko do obserwacji piezometrycznej linii ciśnień wywołanej przez 

straty miejscowe podczas przepływu wody; 

4) stanowisko do pomiaru wydajności i strat ciśnienia w sprzęcie i armaturze 

wodno-pianowej; 

5) komputerowe stanowisko do pomiaru temperatury i ciśnienia w instalacjach 

zasilających podczas pożarów testowych przeprowadzonych na stanowisku 

laboratoryjnym; 

6) stanowisko do badania wydajności hydrantów wewnętrznych oraz 

stanowisko do badania rzutu strumienia wody; 

7) stanowiska do ćwiczeń laboratoryjnych z zakresu sygnalizacji alarmowo – 

pożarowej na przykładzie różnych Central Sygnalizacji Pożarowej 

i osprzętu; 

79

8) stanowisko do obserwacji monitoringu pożarowego drogą radiową 

i telefoniczną; 

9) stanowisko do pomiaru powierzchni zraszania tryskaczy i zraszaczy; 

10) stanowisko do obserwacji zadziałania urządzenia gaśniczego wodnego, 

pianowego i na dwutlenek węgla podczas pożarów testowych; 

11) stanowisko do pomiaru gęstości optycznej dymu (densytometr) podczas 

pożarów testowych; 

12) stanowisko obrazujące budowę i zasadę działania klap dymowych. 

Pracownia komputerowa powinna być wyposażona w: 

1) stanowiska komputerowe – jedno dla dwóch uczniów; 

2) drukarki; 

3) skaner; 

4) ploter; 

5) pakiet programów biurowych; 

6) programy specjalistyczne wspomagające dowodzenie. 

Pracownia mechaniki powinna być wyposażona w: 

1) modele prostych maszyn, mechanizmów i rozwiązań konstrukcyjnych 

przenoszenia napędu; 

2) makiety urządzeń i sprzętu stosowanego w działaniach ratowniczych; 

3) przekroje różnych części maszyn i podzespołów maszyn i urządzeń; 

4) oprogramowanie specjalistyczne w zakresie sporządzania dokumentacji 

technicznej; 

5) stanowisko do badań i demonstracji stanów odkształcenia i naprężenia; 

6) stanowiska kreślarskie; 

7) przybory kreślarskie; 

8) rysunki wykonawcze, złożeniowe, zestawieniowe, montażowe 

i schematyczne; 

9) normy: PN, PN-EN, PN-ISO, PN-EN ISO; 

10) dokumentacje techniczne, Dokumentacje Techniczno – Ruchowe(DTR); 

11) instrukcje obsługi i konserwacji. 

Pracownia wyposażenia technicznego powinna być wyposażona w: 

1) urządzenia do testowania masek; 

2) sprzęt niezbędny do podstawowych przeglądów i konserwacji aparatów 

ochrony dróg oddechowych; 

80

3) sprężarkę do napełniania butli powietrznych oraz aparaty ochrony dróg 

oddechowych; 

4) wanny do mycia i przeprowadzania dezynfekcji; 

5) ubrania treningowe; 

6) stanowiska do przeglądów i oględzin jednostek sprzętowych; 

7) stanowiska do diagnozowania i obsługi sprzętu wyposażenia technicznego, 

wyposażone w cyfrowe urządzenia diagnostyczne, sprzęt pomiarowy 

i specjalistyczne oprogramowanie; 

8) stanowiska do komputerowej symulacji awarii sprzętu i metod ich usuwania; 

9) stanowisko do symulacji podawania środków gaśniczych; 

10) stanowisko do czyszczenia, dezynfekcji oraz suszenia masek i sprzętu 

ochrony dróg oddechowych; 

11) stanowisko do przeprowadzania prób szczelności chemoodpornych ubrań 

gazoszczelnych; 

12) stanowisko do suszenia ubiorów ochrony przeciwchemicznej; 

13) stanowiska do przeprowadzania prób ciśnieniowych węży, 

14) stanowiska do taśmowania węży oraz naprawy i konserwacji pozostałego 

sprzętu i armatury wodnej i pianowej; 

15) stanowisko do diagnozowania podręcznego sprzętu gaśniczego; 

16) stanowiska do konserwacji pił do drewna oraz stali i betonu; 

17) spalinowe piły do drewna, stali i betonu; 

18) przekroje urządzeń i jednostek wyposażenia technicznego; 

19) zestaw norm i dokumentacji techniczno-ruchowych; 

20) przekroje gaśnic; 

21) przekroje armatury wodnej i pianowej; 

22) przekroje wybranych pomp pożarniczych; 

23) schematy układów wodno – pianowych w samochodach gaśniczych; 

24) przekroje wybranych pił do cięcia drewna stali i betonu; 

25) przekroje ratowniczych urządzeń hydraulicznych. 

Pracownia ratownictwa medycznego powinna być wyposażona w: 

1) szkielet człowieka; 

2) fantomy do resuscytacji osoby dorosłej, dziecka i niemowlęcia; 

3) przekrój głowy do ćwiczeń z zakresu zakładania rurki ustno – gardłowej; 

4) torby ratownicze z wyposażeniem PSP-R1; 

81

5) torby ratownicze z wyposażeniem PSP-R2; 

6) zestawy do symulacji ran i obrażeń ciała; 

7) kamizelki ratownicze; 

8) worki samorozprężalne; 

9) standardowe zestawy materiałów opatrunkowych stosowane w ratownictwie 

medycznym, zgodnie ze standardami wyposażenia PSP-R1; 

10) programy komputerowe i filmy dydaktyczne z zakresu udzielania pierwszej 

pomocy; 

11) sprzęt do ewakuacji poszkodowanych; 

12) sprzęt do mycia i prowadzenia dezynfekcji; 

13) defibrylator półautomatyczny; 

14) zestaw do prowadzenia segregacji. 

Pracownia taktyki działań gaśniczych i ratowniczych powinna być wyposażona w: 

1) stanowisko kierowania, w skład którego wchodzi: 

a) stół dyspozytorski, 

b) telefon stacjonarny, 

c) radiotelefon bazowy, 

d) radiotelefony nasobne w ilości uzależnionej od ilości stanowisk 

dyspozytorskich, 

e) terminal statusów, 

f) satelitarny system nawigacji i lokalizacji (pojazdów) GPS, 

g) rejestrator rozmów telefonicznych i korespondencji radiowej, 

h) interaktywna mapa pogody, 

i) mapa (planszowa i cyfrowa) dowolnego obszaru, 

j) komplet dokumentacji (instrukcje, plany), 

k) programy komputerowe wspomagające prowadzenie działań 

ratowniczych i podejmowanie decyzji; 

2) stanowisko dyspozytorskie wyposażone w: 

a) stół dyspozytorski, 

b) telefon stacjonarny, 

c) radiotelefon bazowy (lub nasobny), 

d) zestaw komputerowy – kompatybilny z komputerem stanowiska 

kierowania, 

e) oprogramowanie analogiczne jak dla stanowiska kierowania, 

82

f) komplet dokumentacji (instrukcje, plany); 

(Zadania stanowisk dyspozytorskich mogą spełniać stanowiska w pracowni 

komputerowej połączone ze stanowiskiem kierowania) 

3) wewnętrzna sieć telefoniczna i sieć komputerowa z dostępem do Internetu; 

4) stanowisko współpracy z mediami; 

5) stanowisko do wykonywania szkiców sytuacyjnych, wyposażone w: 

a) tablicę multimedialną, 

b) stół kreślarski, 

c) zestaw map planszowych; 

6) środki audiowizualne: 

a) kamerę, 

b) monitor TV, 

c) magnetowid DVD, 

d) system bezprzewodowej transmisji obrazu (przesyłanie obrazu z miejsca 

ćwiczeń do sali), 

e) stół planistyczny (makieta) do ćwiczenia założeń taktycznych. 

Pracownia urządzeń i ratowniczych technik ochrony środowiska powinna być 

wyposażona w: 

1) zestaw makiet; 

2) stanowiska modelowe do badań i demonstracji działania sprzętu ratownictwa 

chemicznego w środowisku; 

3) programy komputerowe do symulacji zagrożeń środowiska; 

4) stanowisko do badań i prezentacji środków do zabezpieczania; 

5) stanowisko do likwidacji wycieków substancji aktywnych do gleby i wód. 

Sala gimnastyczna powinna być wyposażona w: 

1) słupki do siatkówki; 

2) siatkę do siatkówki; 

3) piłki do siatkówki; 

4) bramki do piłki nożnej; 

5) piłki do piłki nożnej; 

6) tablice do koszykówki; 

7) piłki do koszykówki; 

8) materace gimnastyczne; 

9) ławeczki gimnastyczne; 

83

10) chorągiewki; 

11) skrzynię do skoków; 

12) piłki lekarskie; 

13) stojaki; 

14) próg do próby harwardzkiej, stopery, metronom; 

15) odskocznię; 

16) taśmę mierniczą; 

17) sprzęt i urządzenia sportu pożarniczego: 

a) wspinalnię, 

b) drabiny hakowe, 

c) pożarniczy tor przeszkód, 

d) sprzęt do ćwiczeń bojowych. 

Na poligonie powinny znajdować się: 

1) symulator rozgorzenia (komora ogniowa); 

2) budynek symulacji pożarów; 

3) stanowiska spalania i gaszenia gazów, cieczy i ciał stałych; 

4) tor przygotowania prądownika (operowania prądami gaśniczymi); 

5) stanowisko do ćwiczeń gaszenia pojazdów; 

6) stanowiska do symulacji katastrof budowlanych; 

7) stanowiska do wydobywania ludzi ze studni, kanałów, osuwisk; 

8) stanowiska do symulacji katastrof w transporcie drogowym, szynowym 

i powietrznym; 

9) stanowiska do uszczelniania wycieków substancji niebezpiecznych; 

10) stanowiska do ratownictwa i samoratowania z wysokości (wspinalnie); 

11) wielokondygnacyjny obiekt do ćwiczeń z drabinami pożarniczymi i sprzętem 

ratowniczym i ewakuacyjnym wewnątrz i na zewnątrz; 

12) ścianka wspinaczkowa; 

13) zbiornik wodny; 

14) poligonowe stanowisko kierowania (punkt alarmowy); 

15) sala odpraw; 

16) stanowiska do ćwiczeń w różnych warunkach eksploatacji sprzętu 

ratownictwa technicznego i chemicznego; 

17) stanowisko do ćwiczeń samochodami z drabiną mechaniczną i podestem 

ratowniczym; 

84

18) medyczny tor przeszkód. 

W komorze dymowej powinny znajdować się pomieszczenia: 

1) do przeprowadzania badań lekarskich uczestników ćwiczenia; 

2) do ćwiczeń fizycznych, wyposażone w: 

a) mechaniczną bieżnię, 

b) „drabinę bez końca”, 

c) młot, 

d) rowerki; 

3) ścieżka treningowa z możliwością różnej konfiguracji przejść, wyposażona w: 

a) system nagłośnienia, 

b) system komunikacji z uczestnikami ćwiczeń, 

c) system kamer optycznych i termowizyjnych, 

d) wytwornice dymu; 

4) centrala do obserwacji i rejestracji przebiegu testu, wyposażona w: 

a) podświetlany pulpit obrazujący przemieszczanie się ćwiczących, 

b) system rejestracji dźwięku i obrazu, 

c) system sterowania wytwornicami dymu, 

d) system sterowania nagłośnieniem i oświetleniem; 

e) sprzęt komputerowy z oprogramowaniem do rejestracji wyników 

przeprowadzanego testu; 

i. urządzenia do bieżącej konserwacji sprzętu ochrony dróg oddechowych oraz 

napełniania butli. 

Pracownie powinny posiadać źródła zasilania i spełniać wymagania bezpieczeństwa 

i higieny pracy oraz ochrony przeciwpożarowej. Pracownie powinny składać się z sali 

lekcyjnej i zaplecza magazynowo – socjalnego. W sali lekcyjnej należy zapewnić 

stanowisko pracy dla nauczyciela i odpowiednią liczbę stanowisk pracy dla uczniów. 

Wszystkie pomieszczenia dydaktyczne powinny być ponadto wyposażone w: 

1) środki techniczne, takie jak telewizor, magnetowid, rzutnik pisma, rzutnik 

przeźroczy, zestaw komputerowy, drukarka, kserokopiarka, rzutnik 

multimedialny; 

2) materiały dydaktyczne, takie jak: filmy, przeźrocza, foliogramy, fazogramy, 

programy komputerowe, plansze; 

85

3) tekstowe źródła informacji, takie jak: czasopisma zawodowe, instrukcje do 

ćwiczeń, regulaminy ćwiczeń laboratoryjnych, katalogi, prospekty; 

4) apteczkę pierwszej pomocy. 

Szkoła kształcąca w zawodzie technik pożarnictwa powinna posiadać jednostkę 

ratowniczo – gaśniczą w wyposażeniem, o którym mowa w przepisach w sprawie 

szczegółowych zasad wyposażenia jednostek organizacyjnych Państwowych Straży 

Pożarnych. 

Praktyczna nauka zawodu powinna odbywać się w jednostkach organizacyjnych 

Państwowej Straży Pożarnej (przede wszystkim jednostkach ratowniczo – 

gaśniczych komend powiatowych i miejskich Państwowej Straży Pożarnej), na 

poligonach, na placach ćwiczeń, w obiektach wspomagających. 

Praktyczna nauka zawodu dla formy stacjonarnej powinna odbywać się 

w wymiarze nie mniejszym niż 75% ogólnej liczby godzin przewidzianych 

w ramowym planie nauczania, a dla formy zaocznej nie mniej niż 50% ogólnej liczby 

godzin przewidzianych w ramowym planie nauczania. 

Szkolenie strzeleckie powinno być prowadzone na strzelnicy, zgodnie 

z obowiązującymi w tym zakresie przepisami i zasadami bezpiecznego obchodzenia 

się z bronią. 

Uczeń formy stacjonarnej powinien być przygotowany do wykonywania zawodu 

strażaka w zakresie podstawowym po I semestrze nauki i uzupełniającym 

po II semestrze nauki. 

86

STAN AKTUALNY PRZYGOTOWANIA POLIGONÓW 

Szkoła Główna Służby Pożarniczej 

Zamczysko 


Lp. Standard wyposażenia poligonu pożarniczego Wyposażenie poligonu pożarniczego w szkole PSP 

1 symulator rozgorzenia (komora ogniowa) Nie ma; 

2 budynek symulacji pożarów Nie ma (wykorzystywane są istniejące obiekty); 

3 

stanowiska spalania i gaszenia gazów, cieczy stałych 

i ciał stałych 

Nie ma na terenie Kampinoskiego Parku Narodowego; 

4 

tor przygotowania prądownika (operowania prądami Nie ma (wykorzystywane są istniejące obiekty ćwiczone są 

gaśniczymi) 

rozwinięcia bojowe z samochodów gaśniczych); 

5 stanowiska do ćwiczeń gaszenia pożarów 

Nie ma ((wykorzystywane są istniejące obiekty ćwiczone są 

rozwinięcia bojowe z samochodów gaśniczych); 

6 stanowiska do symulacji katastrof budowlanych Nie ma; 

7 

stanowiska do wydobywania ludzi ze studni, kanałów 

osuwisk 

Nie ma; 

8 

stanowiska do symulacji katastrof w transporcie 

drogowym, szynowym i powietrznym 

Nie ma; 

9 

stanowiska do uszczelniania wycieków substancji 

niebezpiecznych 

Nie ma: 

10 

stanowiska do ratownictwa i samoratowania z wysokości 

(wspinalnie) 

Typowa wspinalnia; 

11 

wielokondygnacyjny obiekt do ćwiczeń z drabinami 

Nie ma; (do ćwiczeń z drabinami przystawnymi wykorzystywane 

pożarniczymi i sprzętem ratowniczym i ewakuacyjnym 

są istniejące obiektu np. wspinalnia); 

wewnątrz i na zewnątrz 

12 ścianka wspinaczkowa Nie ma; 

13 zbiornik wodny Są dwa sztuczne zbiorniki wody; 

14 poligonowe stanowisko kierowania (punkt alarmowy) Jest ( istnieje możliwość rozbudowy i modernizacji); 

87

15 sala odpraw 

16 

sala dydaktyczna z wyposażeniem multimedialnym (na Jest świetlica i dwa hangary: do tych celów można wykorzystać 

40 osób) 

świetlice zapewniając sprzęt multimedialny; 

17 

stanowiska do ćwiczeń w różnych warunkach 

eksploatacji sprzętu ratownictwa technicznego i 

Nie ma; 

chemicznego 

18 

stanowiska do ćwiczeń samochodami z drabiną 

mechaniczną i podestem ratowniczym 

Do ćwiczeń można wykorzystać utwardzony plac na terenie bazy; 

19 medyczny tor przeszkód Nie ma; 

komora dymowa – powinny się w niej znajdować Nie ma; 

następujące pomieszczenia: 

A. do przeprowadzania badań lekarskich 

uczestników ćwiczenia; 

B. do ćwiczeń fizycznych, wyposażone w: 

mechaniczną bieżnię; 

„drabinę bez końca”; 

20 młot; 

rowerki; 

C. ścieżka treningowa z możliwością różnej 

konfiguracji przejść, wyposażona w: 

system nagłośnienia; 

system kamer; 

wytwornica dymu; 

D. centrala. 

21 Inne 

88



Poligonu na terenie JW 1230 w Wesołej/k. Warszawy 

Załącznik Nr 12a 


1 symulator rozgorzenia (komora ogniowa) Nie ma; 

2 budynek symulacji pożarów Nie ma (wykorzystywane są istniejące obiekty); 

3 

stanowiska spalania i gaszenia gazów, cieczy stałych 

i ciał stałych 

Są stanowiska do palenia cieczy i materiałów palnych; 

4 

tor przygotowania prądownika (operowania prądami Wykorzystywany jest teren poligonu (symulacja granatami 

gaśniczymi) 

dymnymi), 

5 stanowiska do ćwiczeń gaszenia pożarów Są stanowiska do palenia cieczy i materiałów palnych; 

6 stanowiska do symulacji katastrof budowlanych Nie ma; 

7 


osuwisk 

Nie ma; 

8 


Prowadzone są zajęcia z wydobywaniem poszkodowanych z 


pozyskanych ze szrotu samochodów; 

9 



Prowadzone są zajęcia z uszczelnianiem zbiorników; 

10 



Nie ma; 

11 


pożarniczymi i sprzętem ratowniczym i ewakuacyjnym Nie ma; 



13 zbiornik wodny Naturalne zbiorniki wodne; 

14 poligonowe stanowisko kierowania (punkt alarmowy) Corocznie rozwijane jest stanowisko kierowania – punkt alarmowy; 

89

15 sala odpraw Przeznaczony do tych celów namiot; 

16 

sala dydaktyczna z wyposażeniem multimedialnym (na 

40 osób) 

Przeznaczony do tych celów namiot (do 30 osób); 

17 



Nie ma; 

chemicznego 

18 



Tylko utwardzona droga; 


komora dymowa – powinny się w niej znajdować Nie ma; 


E. do przeprowadzania badań lekarskich 


F. do ćwiczeń fizycznych, wyposażone w: 



20 młot; 

rowerki; 

G. ścieżka treningowa z możliwością różnej 



system kamer; 


H. centrala. 

21 Inne 

90



Wyposażenie obiektu CEBP w Starej Miłosnej/k. Warszawy 

Załącznik Nr 12b 


1 symulator rozgorzenia (komora ogniowa) Kontener metalowy do symulacji pożarów; 

2 budynek symulacji pożarów Wewnętrznych nie ma (wykorzystywane są istniejące obiekty); 

3 

stanowiska spalania i gaszenia gazów, cieczy stałych i 

ciał stałych 

Nie ma ( teren zalesiony drzewostan iglasty); 

4 

tor przygotowania prądownika (operowania prądami 

gaśniczymi) 

Nie ma; 

5 stanowiska do ćwiczeń gaszenia pożarów Nie ma; 

6 stanowiska do symulacji katastrof budowlanych Nie ma (w trakcie realizacji z siłami ZRG); 

7 


osuwisk 

Nie ma (w planach do realizacji z siłami ZRG); 

8 



Nie ma; 

9 



Nie ma; 

10 



Nie ma; 

11 


pożarniczymi i sprzętem ratowniczym i ewakuacyjnym Nie ma; 



13 zbiornik wodny Sztuczny zbiornik wodny; 

14 poligonowe stanowisko kierowania (punkt alarmowy) Nie ma (istnieje możliwość zorganizowania); 

91

15 sala odpraw W budynku przy komorze rozgorzeniowej; 

16 


40 osób) 

W obiekcie dydaktycznym; 

17 



Nie ma; 

chemicznego 

18 



Nie ma; 

19 medyczny tor przeszkód 

komora dymowa – powinny się w niej znajdować 


I. do przeprowadzania badań lekarskich 


J. do ćwiczeń fizycznych, wyposażone w: 



20 młot; 

rowerki; 

K. ścieżka treningowa z możliwością różnej 



system kamer; 


L. centrala. 

21 Inne 

92


Centralna Szkoła Państwowej Straży Pożarnej w Częstochowie 

Załącznik Nr 12c 


1 symulator rozgorzenia (komora ogniowa) 

2 budynek symulacji pożarów 

3 



Komory spalania – 2 szt. „FLASH - OVER” – wykonane z 

elementów stalowych o wymiarach 2,5 m x 12,0m x 2,5m. Komory 

przystosowane są do obserwacji zjawiska rozgorzenia, typowego 

dla pożarów wewnętrznych budynków mieszkalnych. Komory 

wyposażone są w instalację wentylacyjną nawiewno-wywiewną 

i przystosowane do prób powtarzalnych. 

Stanowisko ćwiczeń gaszenia pożarów wewnętrznych – 

obserwacja fazy swobodnego rozprzestrzeniania się ognia, 

strefy zadymienia i spalania. Stanowisko zlokalizowane jest 

w betonowym bunkrze o wymiarach 3,0 m x 5,0m x 2,0 m. Ze 

względu na wysoką klasę odporności ogniowej elementów 

betonowych bunkra istnieje możliwość gaszenia pożarów, 

posiadających ekstremalne parametry. 

Stanowisko gaszenia pożarów wewnętrznych – w budynkach 

mieszkalnych. Stanowisko zostało wykonane w istniejącym już 

budynku, w którym wybudowano dodatkowo ściany działowe 

i korytarze. W pomieszczeniach znajduje się standardowe 

wyposażenie meblowe, które podczas ćwiczeń stanowi 

jednocześnie materiał palny. Wymiany stanowiska - 6,5m x 

17,0 m x 2,8m. 

Stanowisko gaszenia pożarów gazów LPG (propan–butan) – 

stanowiska zasilane są z naziemnego, typowego zbiornika 

ciśnieniowego o pojemności nominalnej 1,7 m3. Ze zbiornika 

gaz dostarczany jest podziemną instalacją zasilającą 

93

z możliwością rozdziału gazu na poszczególne stanowiska; 

Stanowisko ćwiczeń gaszenia zbiornika LPG (2 kpl.), symulacja 

zjawiska BLEVE; 

Stanowisko ćwiczeń gaszenia palącego się gazu 

wydobywającego się z instalacji; 

Stanowisko ćwiczeń gaszenia palącego się gazu zalegającego 

w studzienkach i zagłębieniach terenu; 

Stanowisko ćwiczeń wybuchu zbiorników ciśnieniowych 

z gazem palnym; 

Stanowisko ćwiczeń gaszenia LPG w fazie płynnej; 

Stanowisko modelowe obserwacji wybuchu gazu w budynku 

mieszkalnym; 

Stanowisko ćwiczeń gaszenia pożarów gazów, instalacji 

gazowych, zasilanych z butli 11 kg propan – butan; 

Stanowisko symulacji pożarów samochodów przewożących 

gaz płynny; 

Stanowisko ćwiczeń gaszenia instalacji i urządzeń 

wyposażenia kuchni domowych zasilanych gazem propan – 

butan; 

Stanowisko ćwiczeń gaszenia pożarów baz paliwowych – 

stanowisko składa się z 6 stalowych zbiorników w kształcie 

walca o średnicy 3,5 m. Zbiorniki ustawione są pionowo 

i obwałowane są nasypem ziemnym, który zabezpiecza 

środowisko przed rozlaniem palącej się cieczy. Zbiorniki 

wyposażone są w wodną instalację zraszającą płaszcze 

zbiorników, instalację zasilająca, instalację gaśniczą na środek 

gaśniczy AFFF (lekka woda) i instalację gaśniczą zasilającą 

dwa działka wodno-pianowe; 

 

Stanowisko instalacji proszkowej pojazdów gaśniczych 

proszkowych GPr. – w celu poznania możliwości gaśniczych 

proszków gaśniczych zostało wykonane stanowisko na bazie 

instalacji proszkowej samochodu GPr 1500. Stanowisko 

94

4 


gaśniczymi) 


zostało wykonane w wersji stacjonarnej (bez podwozia), 

umożliwiającej ekonomiczne poznanie zasad działania 

gaśniczego proszków; 

Stanowisko ćwiczeń gaszenia stacji paliw (etylina, olej 

napędowy) – stanowisko odzwierciedla wygląd i wyposażenie 

typowej stacji dystrybucji paliw, składającej się z dwóch sekcji 

dystrybutorów z zadaszeniem, zaworów oddechowych 

podziemnych zbiorników paliwowych, instalacji odgromowej 

i uziemiającej, a także zabezpieczeń przeciwpożarowych; 

Stanowisko rozwinięcia linii gaśniczych – stanowisko obejmuje 

symulację naturalnych przeszkód terenowych wraz z infrastrukturą 

przestrzenną, które mogą pojawić się podczas powszechnych 

działań gaśniczych. Przewidziano wykonanie przeszkód w postaci 

torów kolejowych, drogi publicznej, różnego rodzaju ogrodzeń, 

płotów, itp. Stanowisko wymusza stosowanie różnorodnych 

technik , zastosowanie różnego rodzaju sprzętu i wyobraźni w celu 

wykonania określonego rozwinięcia gaśniczego i osiągnięcia 

zamiaru taktycznego. 

Stanowisko gaszenia pożarów piwnic – stanowisko zostało 

wykonane w budynku, w którym wbudowano ściany działowe 

według wzoru piwnic bloku mieszkalnego. Wyposażenie 

stanowią zgromadzone różnorodne materiały palne, 

magazynowane w typowych piwnicach. 

Stanowisko symulacji pożarów wewnętrznych instalacji 

przemysłowych – w jednym z bunkrów znajdujących się na 

poligonie pożarniczym zostało przygotowane stanowisko 

ćwiczebne do symulacji pożarów wewnętrznych instalacji 

przemysłowych. Celem przedsięwzięcia było stworzenie 

takiego stanowiska, które odzwierciedla rzeczywisty wygląd 

typowej instalacji przemysłowej, jaka znajduje się w większości 

zakładów. Wymiary stanowiska - 6,5m x 17,0m x 2,8m. 

Stanowisko gaszenia pożarów zewnętrznych instalacji 

95

6 stanowiska do symulacji katastrof budowlanych 

 

przemysłowych – stanowisko służy do ćwiczeń uszczelniania 

zaworów i łączeń pękniętych rur różnego rodzaju, 

mechanicznych uszkodzeń instalacji , gaszenia pożarów 

instalacji przemysłowych. Stanowisko posiada instalację 

tryskaczową oraz wodną instalację zasilającą, symulująca 

wypływ substancji niebezpiecznych. 

Stanowisko gaszenia pożarów wewnętrznych z urządzeniami 

wentylacyjnymi i agregatem zadymiającym – stanowisko 

zostało wykonane w istniejącym budynku magazynowym, 

w którym wykonano ściany działowe i przejścia w formie 

labiryntu. Stanowisko posiada mechaniczny system wentylacji 

oraz oświetlenie awaryjne do prowadzenia ewakuacji. Wymiary 

stanowiska - 5,5m x 20,0m x 4,25m. 

Stanowisko ćwiczeń gaszenia komór transformatorowych – 

stanowisko zbudowane jest w istniejącym budynku 

magazynowym, w którym zlokalizowano trzy typowe 

transformatory średniej mocy z osprzętem 

i przyłączeniami. Pomieszczenie przystosowane jest do 

gaszenia palącego się oleju transformatorowego. 

 

 

Stanowisko ćwiczeń ratowniczo – gaśniczych podczas 

katastrof w tunelach i garażach podziemnych – stanowisko 

zbudowane jest w istniejącym budynku magazynowym 

o wymiarach 5,4m x 20,0m x 4,25m. Na tym stanowisku 

przewidziano epizod kolizji dwóch samochodów osobowych 

z zakresem działania typowym dla ratownictwa drogowego 

z uwzględnieniem ograniczonej przestrzeni działań, 

zadymienia, niedostatecznej widoczności, podwyższonej 

temperatury. 

Stanowisko stabilizacji i usztywniania ścian, zabezpieczanie 

ścian przed zawaleniem – stanowisko obejmuje żelbetowe 

ściany konstrukcyjne osadzone w betonowych stelażach w celu 

wykonania prawidłowej stabilizacji; 

96

Stanowisko ćwiczeń ratowniczo –gaśniczych w zagruzowanym 

bloku mieszkalnym – stanowisko do działań ratowniczo – 

gaśniczych w zagruzowaniu jest wiernym modelem warunków, 

jakie powstają podczas typowych katastrof budowlanych. 

Stanowisko ćwiczeń w zagruzowanych piwnicach – piwnica 

bloku mieszkalnego usytuowana jest obok budynku głównego. 

Wewnątrz piwnicy znajdują się korytarze oraz pojedyncze 

pomieszczenia połączone również z piwnicami budynku 

głównego. Budynek główny o wymiarach 10,0m x 22,0m x 

6,0m zawierający: piwnice, parter, I piętro; 

Stanowisko ćwiczeń w budynku jednorodzinnym – budynek 

jednorodzinny wykonany jest z oryginalnych prefabrykatów 

budowlanych o wymiarach 8,0m x 8,0m, w którym znajdują się 

cztery oddzielne pomieszczenia; 

Stanowisko ćwiczeń podnoszenia i przenoszenia ciężkich 

elementów budowlanych – na stanowisku zgromadzone są 

ciężkie i wysokogabarytowe elementy budowlane 

z możliwością unoszenia ich przez sprzęt pneumatyczny 

i hydrauliczny oraz dźwigi mechaniczne; 

Stanowisko ćwiczeń zabezpieczania przed zawałami 

chodników podziemnych – stanowisko do działań ratowniczych 

w zagruzowaniu jest wiernym modelem warunków, jakie 

powstają podczas typowych katastrof budowlanych dróg 

ewakuacyjnych; 

Stanowisko do wykonywania przebić i przejść przez ściany 

obiektów budowlanych – stanowisko obejmuje pionowe ściany 

konstrukcyjne wykonane z różnych materiałów tj. cegła 

ceramiczna, pustak żużlowy, kamień wapienny; 

Stanowisko do wykonywania przebić i przejść przez płyty 

betonowe – betonowe ściany konstrukcyjne oraz stropowe 

prefabrykowane płyty betonowe: opartych na konstrukcji 

stalowej i opartych na konstrukcji betonowej; 

97

7 

8 


osuwisk 



Stanowisko stabilizacji płyt stropowych z koniecznością 

wcześniejszego odgruzowania przestrzeni podpłytowej – 

stanowisko składa się z żelbetowej ramy wypełnionej wewnątrz 

gruzem o różnych gabarytach oraz stropowych płyt 

żelbetowych ustawionych pod różnym kątem. 

Stanowisko uwalniania ludzi ze studni i kanałów – stanowisko 

obejmuje dwa otwory o średnicach Ø 800 mm , Ø 1200 mm 

wykonane na poziomie gruntu i zagłębione do poziomu 2,5 m oraz 

dwa otwory Ø 1800 mm i 2500 mm wystające ponad poziom 

podłoża zagłębione do poziomu 3 m. 

Stanowisko ratownictwa technicznego komunikacji publicznej 

(autobusy) – stanowisko obejmuje symulowany wypadek 

z udziałem komunikacji publicznej – autobus, pozwala na 

prowadzenie działań ratowniczych w obrębie pojazdów oraz 

prowadzenie praktycznych zajęć z udzielania pierwszej 

pomocy podczas katastrof komunikacyjnych; 

Stanowisko ratownictwa drogowego (samochody osobowe) – 

stanowisko ratownictwa drogowego (place ćwiczeń z wrakami 

pojazdów samochodowych) W ramach porozumień zawartych 

z miejscowymi przedsiębiorstwami pomocy drogowej 

stanowisko sukcesywnie wyposażone jest w różne modele 

samochodów osobowych, dostawczych i ciężarowych, które 

wykorzystywane są podczas ćwiczeń z zakresu ratownictwa 

medycznego i drogowego; 

 

 

Stanowisko ratownictwa techniczno – kolejowego (wagony 

kolejowe, tramwaj) – stanowisko obejmuje symulowane 

zdarzenie pociągu ze środkami komunikacji publicznej, 

pozwala na prowadzenie działań ratowniczych w obrębie 

pojazdów oraz prowadzenie praktycznych zajęć z udzielania 

pierwszej pomocy podczas katastrof komunikacyjnych; 

Stanowisko katastrof lotniczych – w skład stanowisko wchodzi 

samolot AN 2, stalowa makieta samolotu transportowego oraz 

98

9 

10 

11 








3 śmigłowce MI 2; 

Stanowisko ćwiczeń ratowniczo – gaśniczych na autostradach 

– stanowisko stanowi fragment wjazdu na autostradę, na 

którym wykonano symulacje zderzenia autobusu 

z samochodem ciężarowym. Stanowisko wykorzystuje się 

podczas ćwiczeń z dziedziny ratownictwa drogowego 

z użyciem ciężkiego sprzętu ratowniczego. 

Stanowisko uszczelniania wycieków substancji 

niebezpiecznych z cysterny samochodowej – stanowisko 

składa się z cysterny samochodowej typu CN-18, która zawiera 

instalację wodną symulującą wycieki substancji 

niebezpiecznych z czterech rożnych nieszczelności; 


niebezpiecznych z cysterny kolejowej – stanowisko 

wykorzystywane jest do ćwiczeń uszczelniania wycieków 

z cysterny kolejowej, posiadającej wewnętrzną instalację 

wodną, symulującą wycieki substancji niebezpiecznej dla 

sześciu wariantów nieszczelności; 


niebezpiecznych z cysterny w instalacji przemysłowej (wyciek 

grawitacyjny) – stanowisko składa się z cysterny 

samochodowych typu CN-22 , która zawiera instalację wodną 

symulującą wycieki substancji niebezpiecznych z czterech 

rożnych nieszczelności. 

Wspinalnia pożarnicza (2 kpl.) z wbudowanym rękawem 

ratowniczym – ewakuacyjnym – stanowisko umożliwia 

przeprowadzenie ćwiczeń z zakresu ewakuacji przy pomocy 

elastycznego rękawa ratowniczego oraz bezpośrednią ewakuację 

z otworów okiennych. 

W trakcie realizacji – adaptacja kontenerów starej komory 

dymowej; 

99

12 ścianka wspinaczkowa 

Wieża sprawiania drabin pożarniczych, samoratowania i ścianką 

wspinaczkową – stanowisko stanowi stalowa konstrukcja 

z podestem o wymiarach 5,5 m x 4,0 m z barierkami ochronnymi 

o wysokości 8,0 m. Konstrukcję wieży usztywnia kratownica klatki 

schodowej oraz boczna ściana wykorzystywana do sprawiania 

drabin pożarniczych, ewakuacji przy użyciu wora ewakuacyjnego 

oraz nauki technik samoratowania oraz wspinania się na ścianie 

wspinaczkowej. W środku podestu znajdują się dwa 

zabezpieczone otwory, służące do doskonalenia umiejętności 

techniki alpinistycznej, przydatnej w ratownictwie wysokościowym. 

13 zbiornik wodny 

Stanowisko zaopatrzenia wodnego – stanowisko zbudowane jest 

z pięciu podziemnych zbiorników metalowych w kształcie walca 

o łącznej pojemności 150 m3. Zbiorniki posiadają osobne włazy 

rewizyjne, które jednocześnie są przystosowane do poboru wody 

do celów gaśniczych. Jeden ze zbiorników posiada stałą instalację 

do zasysania wody. 

Punkt alarmowy Szkolnej JRG ze sztabową salą narad 

14 poligonowe stanowisko kierowania (punkt alarmowy) 

i zapleczem logistyczno – sanitarnym wyposażony w : pulpit 

dyspozytorski – 2 radiostacje bazowe, fax, program SWD, 

łącze bezpośrednie z SK KM PSP w Częstochowie, monitoring 

pomieszczeń garażowych JRG, monitoring laboratorium 

automatyki pożarowej; 

Samochód dowodzenia i łączności. 

15 sala odpraw Poligonowa sala odpraw z zapleczem logistycznym; 

Sala w części dydaktycznej Szkoły wyposażona w: 

16 

17 


40 osób) 



chemicznego 

 

 

 

 

 

stół sztabowy; 

makietę założeń taktycznych; 

rzutnik multimedialny; 

tablicę interaktywną. 

Stanowisko do cięcia stali i betonu – stanowisko pozwala na 

doskonalenie techniki cięcia sztywno zamocowanych 

elementów stalowych lub betonowych z wykorzystaniem 

100

18 




20 



M. do przeprowadzania badań lekarskich 


N. do ćwiczeń fizycznych, wyposażone w: 



młot; 

rowerki; 

O. ścieżka treningowa z możliwością różnej 



system kamer; 

ratowniczych narzędzi ręcznych oraz mechanicznych urządzeń 

ratowniczych; 

Stanowisko cięcia drewna z urządzeniami mocującymi – 

stanowisko pozwala na doskonalenie techniki cięcia sztywno 

zamocowanych pionowo i poziomo elementów drewnianych 

z wykorzystaniem ratowniczych narzędzi ręcznych oraz pilarek 

do drewna. 

W trakcie realizacji; 

Tor przeszkód z elementami ratownictwa medycznego – 

stanowisko obejmuje symulację naturalnych przeszkód 

terenowych wraz z infrastrukturą przestrzenną, które mogą pojawić 

się podczas powszechnych działań gaśniczych. Przewidziano 

wykonanie przeszkód w postaci torów kolejowych, drogi 

publicznej, różnego rodzaju ogrodzeń, płotów itp. Stanowisko 

wymusza stosowanie różnorodnych technik , zastosowanie 

różnego rodzaju sprzętu i wyobraźni w celu wykonania 

określonego rozwinięcia gaśniczego i osiągnięcia zamiaru 

taktycznego; 

Komora dymowa zwierająca wszystkie pomieszczenia i elementy 

zawarte w wykazie wraz z laboratorium sprzętu ochrony dróg 

oddechowych; 

101


P. centrala. 

21 Inne 

Stanowisko likwidacji skutków wycieku substancji niebezpiecznych 

na drogach publicznych – stanowisko ratownictwa chemiczno - 

ekologicznego likwidacji skutków wycieku substancji 

niebezpiecznych na drogach publicznych. Wykonanie stanowiska 

zostało zaplanowane w sposób gwarantujący ochronę środowiska 

z możliwością prowadzenia ćwiczeń z materiałami 

niebezpiecznymi; 

102


Szkoła Aspirantów Państwowej Straży Pożarnej w Krakowie 

Załącznik Nr 12d 


Symulator rozgorzenia – dla 12 ćwiczących i instruktora – do 

1 symulator rozgorzenia (komora ogniowa) 

remontu część wewnętrzna; 

Wykończony budynek symulacji pożarów wewnętrznych: 

posiadający odprowadzenie wody z budynku; 

możliwość wejścia na poddasze; 

zainstalowane dwie wytwornice dymu na parterze i na piętrze; 


zainstalowane wanny i pojemniku do nauki gaszenia różnych 

substancji; 

wykonane przeszkody wewnątrz pomieszczeń i na klatce 

schodowej; 

Stanowisko spalania i gaszenia cieczy (wanny6, zbiorniki); 


3 

stanowisko do palenia samochodów, cieczy oraz ciał stałych z 


odstojnikiem; 


4 

Tor przygotowania prądownika (operowania prądami gaśniczymi); 

gaśniczymi) 

5 stanowiska do ćwiczeń gaszenia pożarów Wanny i zbiorniki z możliwością umieszczania na podwyższeniu; 

Budynek symulacji katastrof budowlanych zawierający kompletną 

instalację elektryczną (akumulator), gazową, wodną, 

pomieszczenia kuchni i łazienki, kilka alternatywnych wejść, 

6 stanowiska do symulacji katastrof budowlanych 

gruzowisko, wejścia do studni i tunelu pod gruzowiskiem, 

przykładowe wzmocnienia ścian wykonywane przy zawale 

budynku; 

7 

stanowiska do wydobywania ludzi ze studni, kanałów Stanowiska do wydobywania osób unieruchomionych w studniach 

osuwisk 

i osuwiskach oraz stanowiska wydobywania ludzi ze studni, 

103

8 

9 





kanałów, osuwisk (stanowisko 10m poziomego tunelu 

połączonego z 4m studnią); 

Stanowiska symulacji katastrof w transporcie drogowym (szereg 

stanowisk do ćwiczeń technik ratowniczych podczas wypadków 

drogowych – możliwość ćwiczeń w samochodzie o zmiennych 

kącie nachylenia tj. na kołach, boku i dachu, autobus Ikarus, 

autocysterna, koparka, samochód policyjny, samochody średnie, 

samochody osobowe, kabina samochodu ciężarowego o 

uwalniania kierowcy i pasażera oraz: 

skrzyżowania 1:1 do ćwiczeń z zakresu TDR (ratownictwo 

drogowe, chemiczne, komunikacyjne) plac asfaltowy, układ 

dróg i skrzyżowań do ćwiczeń organizacji działań ratowniczych 

podczas wypadków, katastrof w transporcie drogowym, 

szynowym; 

stanowiska symulacji katastrof w transporcie szynowym 

(tramwaj na szynach); 

stanowiska symulacji katastrof w transporcie szynowym 

(wagon kolejki wąskotorowej); 

stanowiska symulacji katastrof w transporcie powietrznym 

(śmigłowiec); 

stanowiska symulacji katastrof w transporcie powietrznym 

(samolot AN); 

stanowiska symulacji katastrof w transporcie wodnym (łódź); 

stanowisko uszczelniania w wyciekach substancji 

niebezpiecznych (samochód cysterna, przyczepka z różnymi 

uszkodzeniami, zbiornik stały); 

stanowiska obsługi sprzętu ratownictwa technicznego i 

chemicznego (stanowiska do pracy z pilarkami, sprzętem 

pneumatycznym i hydraulicznym, dźwigowym oraz szereg 

stanowisk do ćwiczeń z zakresu ratownictwa chemicznego: 

rurociągi, zbiorniki, beczki, przyczepa samochodu ciężarowego 

do nauki zabezpieczenia różnego rodzaju ładunków itp.); 

104

10 

11 







(wspinalnia) domek – ściana do ćwiczeń z drabinami 

przenośnymi i sprzętem ratownictwa wysokościowego; 

konstrukcja – makieta śmigłowca Mi-2 z przystosowaniem do 

ćwiczeń z ratownictwa wysokościowego przy użyciu 

śmigłowca; 

drabina mechaniczna ustawiona na stałe do wspinalni z 

przystosowaniem do ćwiczeń z ratownictwa wysokościowego 

oraz ewakuacji osób ze wspinalni; 

Wielokondygnacyjny obiekt do ćwiczeń z drabinami pożarniczymi i 

sprzętem ratowniczym i ewakuacyjnym wewnątrz i na zewnątrz, 

zawierający ściankę wspinaczkową wewnętrzną i zewnętrzną, 

kondygnacje z możliwością przejścia na wysokości na 

poszczególnych piętrach na budynek sąsiedni (wspinalnia); 

12 ścianka wspinaczkowa Usytuowana na budynku wielokondygnacyjnym; 

podziemny zbiornik wodny 10m3; 


zbiornik wodny 6 m3 – zbiornik Hydromila; 

14 poligonowe stanowisko kierowania (punkt alarmowy) 

Budynek dydaktyczno-sztabowy zawierający kompletnie 

wyposażoną salę sztabową, punkt alarmowy, izolatkę, aneks 

kuchenno-sanitarny; 

15 sala odpraw Budynek dydaktyczno-sztabowy – sala sztabowa; 

16 

17 


40 osób) 



chemicznego 

Budynek dydaktyczny – sala wykładowa przystosowana dla 40 

osób, wyposażona w TV, magnetowid, komputer, czytnik 

foliogramów, rzutnik multimedialny, 2 stoły z kompletem makiet 

plastycznych do ćwiczeń w czasie różnych zdarzeń – katastrof 

budowlanych, pożarów, katastrof komunikacyjnych, katastrof 

szynowych, wypadków i katastrof drogowych; 

stanowiska do obsługi sprzętu ratownictwa technicznego i 

chemicznego (stanowiska do pracy z pilarkami, sprzętem 

pneumatycznym i hydraulicznym, dźwigowym oraz szereg 

stanowisk do ćwiczeń z zakresu ratownictwa chemicznego: 

rurociągi, zbiorniki, beczki itp.); 

105

18 




20 



Q. do przeprowadzania badań lekarskich 


R. do ćwiczeń fizycznych, wyposażone w: 



młot; 

rowerki; 

S. ścieżka treningowa z możliwością różnej 



system kamer; 


T. centrala. 

21 Inne 

stanowiska do pracy z wyciągarkami; 

samochód SD30; 

drabina mechaniczna ustawiona na stałe (sprawiona) do 

wspinalni z przystosowaniem do ćwiczeń z ratownictwa 

wysokościowego oraz ewakuacji osób ze wspinalni; 

W razie potrzeby wykorzystywane przeszkody i stanowiska na 

poligonie; 

Wykonana przykładowa przenośna klatka komory dymowej z 

różnymi przeszkodami wewnątrz – do nauki pracy w aparatach 

powietrznych; 

 

 

 

 

 

stanowiska od cięcia i ścinania drzew pod różnym kątem 

nachylenia; 

tor przeszkód do ćwiczeń z wychowania fizycznego oraz tor 

przeszkód do ćwiczeń sportu pożarniczego; 

stanowisko stacji paliw – dystrybutor zez zbiornikiem paliwa 

oraz gazu LPG; 

sieć hydrantowa zasilana ze zbiornika wodnego; 

stanowiska do pracy z wyciągarkami; 

106


Szkoła Aspirantów Państwowej Straży Pożarnej w Poznaniu 

Załącznik Nr 12e 


1 symulator rozgorzenia (komora ogniowa) Murowana i blaszana komora rozgorzeniowa; 

2 budynek symulacji pożarów Nie ma – ujęty w koncepcji budowy poligonu; 

3 



Nie ma; 

4 


gaśniczymi) 

Tor wykonany w ramach prac dyplomowych; 


Nie ma – ćwiczenia realizowane na obiektach likwidowanych 

Zakładów Ziemniaczanych w Luboniu; 

6 stanowiska do symulacji katastrof budowlanych Stanowiska w trakcie budowy w ramach prac dyplomowych; 

Studnia 6 m o średnicy 2 m z zamykanym włazem, 80 m 


7 

podziemnego toru z komorami do wykonywania przebić i włazami 

osuwisk 

ewakuacyjnymi; 

8 

9 

10 

11 









Utwardzony 220 m odcinek drogi o szerokości 14 m, trzy 

symulatory przewoźne do symulacji wycieków, odcinek 200 m 

dwóch torów, dwie cysterny kolejowe (kwas, mazut), śmigłowiec; 

Stanowiska przenośne do uszczelniania wycieków prace 

dyplomowe, planowana hala 45x15x6 m jako hala chemiczna. 

Posiadamy dwa podesty do ćwiczeń w ubraniach gazoszczelnych 

na wysokości; 

6-piętrowa wspinalnia szkolna. Posiadamy konstrukcje metalowe 

dwóch wspinalni dwubiegowych, realizacja budowy po 

zaakceptowaniu inwestycji; 

Wspinania 6-cio piętrowa na terenie Szkoły; 

107


12 ścianka wspinaczkowa Planowana - przygotowana konstrukcja; 

13 zbiornik wodny Rzeka Warta, zbiornik naturalny – oczko wodne na poligonie; 

14 poligonowe stanowisko kierowania (punkt alarmowy) Nie ma; 

15 sala odpraw Nie ma; 

16 


40 osób) 

Nie ma; 

17 



chemicznego 

Stanowiska wykonane w ramach prac dyplomowych: 

cięcie drewna; 

cięcie metalu; 

uszczelnianie włazów przepustów, wycieków ze zbiorników 

(symulacja wodą). 

18 



Wspinalnia na terenie Szkoły; 

19 medyczny tor przeszkód 150-cio metrowy tor przeszkód; 

20 



U. do przeprowadzania badań lekarskich 


V. do ćwiczeń fizycznych, wyposażone w: 

mechaniczną bieżnię; „drabinę bez końca”; młot; 

rowerki; 

W. ścieżka treningowa z możliwością różnej 

konfiguracji przejść, wyposażona w: system 

nagłośnienia; system kamer; wytwornica dymu; 

X. centrala. 

21 Inne 

Komora przy JRG Krzesiny – profesjonalna; 

Piwnica Szkoły – tor przeszkód ratownika, o dużej uciążliwości. 

Wytwornica dymu w dyspozycji Szkoły. 

Pole operacyjne do likwidacji zagrożeń ekologicznych na rzekach 

(zapory, zbieracze, seperator, zbiorniki); 

W budowie odcinek „autostrady” (220 m długości i 14 m 

szerokości, dwa pasy ruchu i pas ratowniczy). 

108


Szkoła Podoficerska Państwowej Straży Pożarnej w Bydgoszczy 

Załącznik Nr 12f 


1 symulator rozgorzenia (komora ogniowa) Jest; bez efektu rozgorzenia; 

parterowy na poligonie szkolnym; 


wielokondygnacyjny na terenie zakładu „Zachem” (ok. 3 km od 

Szkoły); 

rama gazowa z gazem ziemnym (ciśnienie robocze 2,5 at.); 

stanowisko symulujące podziemne rozszczelnienie sieci 

gazowej (ciśnienie średnie 2,5 at); 

3 

stanowisko do analizy zjawisk zachodzących podczas spalania 


gazu płynnego (fazy ciekłej) i zbiorników z gazem propanbutan; 


cysterna samochodowa na gaz płynny (w przygotowaniu); 

cysterna samochodowa do ćwiczeń z cieczami palnymi; 

cysterna kolejowa do ćwiczeń z cieczami i gazami palnymi; 

4 


gaśniczymi) 

Nie ma; 

parterowy na poligonie szkolnym; 


wielokondygnacyjny na terenie zakładu „Zachem” (ok. 3 km od 

Szkoły); 

komora termiczna; 

6 stanowiska do symulacji katastrof budowlanych Budynek jednokondygnacyjny, podpiwniczony; 

7 

stanowiska do wydobywania ludzi ze studni, kanałów studnia do wydobywania ludzi o głębokości 5 m, 

osuwisk 

dwa kanały poziome o długości 20 m każdy; 

8 


cysterna samochodowa; 


cysterna samochodowa na gaz płynny; 

109

dwa wagony tramwajowe w tym jeden umiejscowiony na 

torowisku z siecią trakcyjną; 

cysterna kolejowa z torowiskiem (z siecią trakcyjną i bez sieci 

trakcyjnej); 

autobus MZK; 

stanowisko do dynamicznej symulacji katastrof w transporcie 

drogowym (samochody osobowe wraz z manekinami wciągane 

są na wzniesienie i przypadkowo wrzucane do rowów); 

samochody osobowe do ćwiczeń w zakresie stabilizacji 

pojazdów i ewakuacji osób; 

Nie ma stanowiska do symulacji katastrof w transporcie 

powietrznym; 

cysterna samochodowa; 


9 

cysterna kolejowa; 


instalacja technologiczna; 


10 

Wspinalnia dwu stanowiskowa; 



Budynek wielokondygnacyjny na terenie zakładu Zachem (ok. 3 

11 pożarniczymi i sprzętem ratowniczym i ewakuacyjnym 

km od Szkoły); 



dwa zbiorniki podziemne (5m3 każdy); 


dwie studnie o głębokości 2,5m każda; 

14 poligonowe stanowisko kierowania (punkt alarmowy) Zlokalizowane na terenie Szkoły; 

15 sala odpraw Zlokalizowana na terenie Szkoły; 


16 

Sala na 20-30 osób; 

40 osób) 


Wszystkie wymienione stanowiska, na których można zastosować 

17 eksploatacji sprzętu ratownictwa technicznego i 

sprzęt ratownictwa technicznego i chemicznego; 

chemicznego 

18 stanowiska do ćwiczeń samochodami z drabiną Budynek wielokondygnacyjny Zachem (ok. 3 km od Szkoły); 

110



komora dymowa – powinny się w niej znajdować 


Y. do przeprowadzania badań lekarskich 


Z. do ćwiczeń fizycznych, wyposażone w: 

20 

21 Inne 



młot; 

rowerki; 

AA. ścieżka treningowa z możliwością różnej 



system kamer; 


BB. centrala. 

komora nie posiada wydzielonego pomieszczenia do badań 

lekarskich; 

zamiast kamer komora wyposażona jest w styczniki 

umożliwiające śledzenie osoby ćwiczącej; 

pożarniczy tor przeszkód (100m bieżni); 

stanowisko do ćwiczeń statycznych ze sprzętem 

mechanicznym i ratowniczym sprzętem hydraulicznym; 

stanowisko do dynamicznych ćwiczeń z ratowniczym sprzętem 

pneumatycznym; 

111


nr 

Części 

Wyciąg z projektu budżetu Komendy Głównej Państwowej Straży Pożarnej na 2006 r. 

środki przeznaczone na finansowanie inwestycji 

nr 

Wojew. 

/SKO 

Klasyfikacja 

Wyszczególnienie 

Dział Rozdział Paragraf Inwestor Nazwa 

inwestycji i 

lokalizacja 

inwestycji/rodza 

j zakupu 

Wartość 

kosztorysowa 

w tysiącach 

złotych 

Termin (rok) 

Rozpo 

częcia 

Zakoń 

czenia 

Wydatki budżetu państwa w tysiącach złotych 

Ustawa 

budżetowa na 

rok 2005 

Przewidywane 

wykonanie w 

2005 r. 

Projekt planu 

na 2006 r. (w 

ramach 

limitu) 

Zaangażowanie 

(nakłady do 

wykonania po 

roku 

planowym) w 

tysiącach 

złotych 

Inwestycje pozostałe polegające na budownictwie inwestycyjnym 70 699,6 x x 6000 7679 4837 32760,3 

42 24 754 75409 6050 Centralna 

Szkoła 

Państwow 

ej Straży 

Pożarnej w 

Częstocho 

wie 

Blok 

dydaktycznohotelowy 

w 

Centralnej 

Szkole 

Państwowej 

Straży Pożarnej 

w Częstochowie 

30 449,1 2000 2008 2000 2000 1250 20922,9 

42 12 754 75409 6050 Szkoła 

Aspirantó 

w 

Państwow 

ej Straży 

Pożarnej w 

Krakowie 

42 12 754 75409 6050 Szkoła 

Aspirantó 

w 

Państwow 

ej Straży 

Pożarnej w 

I, II i II etap 

Rozbudowa 

obiektów 

Szkoły 

Aspirantów w 

Krakowie – 

budowa hali 

sportowej 

Rozbudowa 

bazy 

poligonowej w 

miejscowości 

Kościelec 

7 658,0 1999 2007 1350 2429 420 984,1 

5 000,0 2004 2010 0 0 30 4320 

112

Krakowie 

42 24 754 75409 6050 Centralne 

Muzeum 

Pożarnictw 

a w 

Mysłowica 

ch 

42 30 754 75409 6050 Szkoła 

Aspirantó 

w 

Państwow 

ej Straży 

Pożarnej w 

Poznaniu 

42 30 754 75409 6050 Szkoła 

Aspirantó 

w 

Państwow 

ej Straży 

Pożarnej w 

Poznaniu 

42 14 754 75409 6050 Komenda 

Główna 

PSP 

42 14 803 80304 6220 Szkoła 

Główna 

Służby 

Pożarnicze 

j w 

Warszawie 

Rozbudowa 

Centralnego 

muzeum 

Pożarnictwa w 

Mysłowicach 

dokończenie II 

etapu oraz etap 

III 

Rozbudowa 

obiektów 

Szkoły 

Aspirantów w 

Poznaniu etap I 

i II 

Budowa 

szkolnego 

poligonu 

pożarniczego w 

Luboniu 

k/Poznania 

Budowa 

Poligonu w 

Bornem 

Sulinowie 

(środki z 

rezerwy celowej 

na 

zagospodarowa 

nie mienia 

przejętego od 

wojsk Fed. 

Rosyjskiej) 

Budowa obiektu 

dydaktycznego 

w SGSP w 

Warszawie 

8 396,5 1979 2007 250 250 600 3427,2 

5711,0 1999 2007 900 900 1008 1051,1 

2385,0 2003 2007 0 0 29 2055 

600,0 2005 2005 0 600 0 0 

10 500,0 2000 2006 1500 1500 1500 0 

Zakupy inwestycyjne niezwiązane z budownictwem x x x 3989 10029 4914 x 

42 12 754 75409 6060 Szkoła Sprzęt x x x 360 360 0 x 

113

Aspirantó 

w 

Państwow 

ej Straży 

Pożarnej 

Kraków 

42 30 754 75409 6060 Szkoła 

Aspirantó 

w 

Państwow 

ej Straży 

Pożarnej 

Poznań 

ratowniczy, 

transportowy, 

informatyczny 

Sprzęt 

transportowy, 

komputerowy 

x x x 254 254 25 x 

114


Normatyw wyposażenia szkół PSP w samochody pożarnicze 

Lp 

1 Ratowniczo - gaśniczy 

2 

Nazwa pojazdu 

Drabiny mechaniczne i podnośniki 

hydrauliczne 

3 Samochody ratownictwa technicznego 

4 Samochody ratownictwa medycznego 

5 

Samochody sprzętowe ratownictwa 

chemicznego 

6 Samochody dowodzenia 

7 Samochody do przewozu osób 

8 Samochody zaopatrzenia 

9 Inne samochody specjalne 

Grupa (przeznaczenie 

Oznaczenie wg. 

pojazdów) 

PN-EN 1846-1 

Ilość 

S- 2-6-8000-4800/8;250/40-1 2 

ratowniczo –gaśnicze z M-1-6-2000-2400/8;250/40-1 2 

pompą 

M-3-6-2000-2400/8;250/40-1 2 

L- 1-4-1000-250/40-1 1 

Drabina mechaniczna M-1-3-40/10-0-1 1 

podnośnik hydrauliczny M-2-3-25/10-0-1 1 

do usuwania skutków 

wypadków 

S-2-3-1-1-1 1 

do opieki i transportu 

pacjentów 

l-1-3-1-A,B-1 1 

do usuwania szkód w 

następstwie wypadków z 

niebezpiecznymi środkami 

M-1-3-1-1-1 1 

chemicznymi 

dowódczo - rozpoznawcze L-3- 5-5-1 1 

dowodzenia i łączności L-1-5-4-1-1,2 1 

do przewozu pow. 8 osób M-1-min19-min18-1-0 3 

do przewozu mniej niż 8 

osób 

L-1-9-8-0-0 1 

o d.m.c. pow. 3,5 t. M-3-3-skrzyniowy-z opończą-0 1 

o d.m.c. do 3.5 t. L-1-2-furgon-0-0 1 

ratownictwa wodnego M-3-6-ratownictwa wodnego-0-1 1 

S-2-3-nośnik kontenerów-zestaw 

nośnik kontenerów 

kontenerów zabezpieczenia 

1 

logistycznego-0 

115


Plan zakupów wyposażenia technicznego szkół w latach 2005-2008 

L.p. 

Nazwa pojazdu 

Grupa (przeznaczenie 

pojazdów) 

1 Ratowniczo - gaśniczy Ratowniczo –gaśnicze z pompą 

2 

Drabiny mechaniczne i podnośniki 

hydrauliczne 

3 Samochody ratownictwa technicznego 

Oznaczenie wg. 

PN-EN 1846-1 

Ilość 

Cena 

(w tys. PLN) 

Wartość 

Planowane 

zakupy w 

2006r. 

Planowane 

zakupy 

w 2007r. 

S- 2-6-8000-4800/8;250/40-1 6 900 5400 - - 6 

M-1-6-2000-2400/8;250/40-1 2 480 960 2 - - 

M-3-6-2000-2400/8;250/40-1 5 560 2800 5 - - 

L- 1-4-1000-250/40-1 1 300 300 1 - - 

Drabina mechaniczna M-1-3-40/10-0-1 4 2200 8800 - - 4 

Podnośnik hydrauliczny M-2-3-25/10-0-1 4 1000 4000 4 - - 

Do usuwania skutków 

wypadków 

S-2-3-1-1-1 3 1200 3600 - 3 - 

4 Samochody ratownictwa medycznego Do opieki i transportu pacjentów l-1-3-1-A,B-1 4 400 1600 - 4 - 

Planowane 

Zakupy 

w 2008r. 

5 

Samochody sprzętowe ratownictwa 

chemicznego 

6 Samochody dowodzenia 

7 Samochody do przewozu osób 

8 Samochody zaopatrzenia 

9 Inne samochody specjalne 

Do usuwania szkód w 

następstwie wypadków z 

niebezpiecznymi środkami 

chemicznymi 

M-1-3-1-1-1 3 1400 4200 - 3 - 

Dowódczo - rozpoznawcze L-3- 5-5-1 2 140 280 2 - - 

Dowodzenia i łączności L-1-5-4-1-1,2 4 1000 4000 - - 4 

Do przewozu pow. 8 osób M-1-min19-min18-1-0 15 450 6750 15 - - 

Do przewozu mniej niż 8 osób L-1-9-8-0-0 5 120 600 5 - - 

O d.m.c. Pow. 3,5 t. M-3-3-skrzyniowy-z opończą-0 5 300 1500 5 - - 

O d.m.c. Do 3.5 t. L-1-2-furgon-0-0 5 90 450 5 - - 

Ratownictwa wodnego M-3-6-ratownictwa wodnego-0-1 3 900 2700 - 3 - 

Nośnik kontenerów 

S-2-3-nośnik kontenerów-zestaw 

kontenerów zabezpieczenia 

5 900 4500 - 5 - 

logistycznego-0 

RAZEM WARTOŚĆ: 52440 17620 16600 18200 

116

Program rozwoju szkÃ³Å i oÅrodkÃ³w szkolenia na lata 2005-2008 ...

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?

Program rozwoju szkÃ³Å i oÅrodkÃ³w szkolenia na lata 2005-2008 ...