Nr 103/2007 - Tuchów

m 

WIEŚCI 

-^•łt 

Pismo Towarzystwa Miłośników Tuchowa 

Rok XVII Nr 5/103 llstopad-grudzień 2007 r. 

ISSN 1234-66-40 

cena 4,00 2ł 

m J' - p 

F'x 

A 

\ 

JA 

> -i 

V 

r 

' 

-i. 

• ' ' I 

» i 

J -I

Tuchowskie Wieści 5/2007 

>^czenia 

Jest łaica noc, na którą człowiek czeka i za którą tęskni. 

Jest taki wyjątkowy wieczór w roku, gdy wszyscy ohecni 

gromadzą się przy wspólnym stole. 

Jest taki wieczór, kiedy gasną spory, 

^îeczór, gdy łamiemy opłatek, składamy życzenia... 

To noc wyjątkowa... Jedyna... ^Niepowtarzalna... 

Noc -Bożego ^ârodzenia. ' 

^^ tę jedyną i niepowtarzalną ^ôc wszysStkim Czytelnikom „Tuclhowskick 

^îeści ohfitych łask i błogosławieństwa -Bożej ^Dzieciny w^ nowym 

2008 roku życzy • • - - 

redakcja „Tuckowskick 

^^î tesci 

Szanowni Mieszkańcy Tuchowa, 

Szanowni Wyborcy! 

Tuchów, grudzień 2007 

Serdecznie dziękuję za poparcie, którego mnie, 

jak i Prawu i Sprawiedliwości udzielili Państwo w 

wyborach w dniu 21 października 2007 roku. Otrzymałem 

13 396 głosów, ponad 4500 więcej niż dwa lata 

temu. To piękny i zobowiązujący wynik! Jednakże 

szczególnym wyróżnieniem jest dla mnie zaufanie 

Państwa - mieszkańców rodzinnego Tuchowa - blisko 

trzy tysiące głosów! Powiadają, że najtrudniej o 

poparcie wśród swoich, dlatego tym bardziej cieszy 

mnie rezultat wyborów. To ogromny zaszczyt być 

posłem z Państwa woli. 

Postaram się zrobić wszystko, aby kontynuować 

moją politykę i wypełnić zobowiązania tak wobec kraju, 

jak i regionu. Liczę na Waszą pomoc i zrozumienie, 

liczę na współpracę w rozwiązywaniu problemów 

gminy i jej mieszkańców. 

Na zakończenie pragnę złożyć Państwu serdeczne 

życzenia z okazji nadchodzących świąt Bożego Narodzenia. 

Niech te święta będą czasem prawdziwie 

świątecznym, spędzonym bez nadmiernego pośpiechu, 

trosk i zmartwień. Wraz z Nowym Rokiem życzę 

dużo zdrowia i szczęścia. 

Michał Wojtkiewicz 

Co kochać? 

Co masz kochać? pytasz dziecię, 

Co dla serca jest drogiego? 

Kochaj Boga, bo na świecie 

Nic nie stało się bez Niego. 

Kochaj ojca, matkę twoją, 

Módl się za nich co dzień z rana, 

Bo przy tobie oni stoją, 

Niby straż, od Boga dana. 

Do Ojczyzny, po rodzinie, 

Wzbudź najczystszy żar miłości: 

Tuś się zrodził w tej krainie 

I tu złożysz swoje kości. 

W czyjem sercu miłość tleje, 

I nie toczy go zgnilizna, 

W tego duszy wciąż jaśnieje: 

Bóg, rodzina i Ojczyzna! 

Władysław 

Bełza


Rada Miejska informuje... 

19 września 2007 r. 

- XH sesja 

1. Na sesję zaproszono dr. Andrzeja 

Mężyka, autora książki „Tuchów 

w dokumentach", którego Rada 

uhonorowała listem gratulacyjnym 

w podzięce za stworzenie 

dzieła i przekazanie go miastu. Po 

podziękowaniach przewodniczącego 

Rady Miejskiej i burmistrza 

radni wysłuchali prelekcji autora 

0 powstawaniu dzieła, któremu 

poświęcił on siedem lat pracy. 

2. Sprawozdanie z działalności 

uczniowskich klubów sportowych 

złożył Marek Srebro - dyrektor 

Miejskiego Ośrodka Sportu i Rekreacji. 

Dla pięciu gimnazjów 

w naszej gminie zorganizowano 

zawody w 23 kategoriach. Wyniki 

rywalizacji są następujące: I miejsce 

- Gimnazjum w Tuchowie, Il 

- Gimnazjum w Karwodrzy, III 

- Gimnazjum w Siedliskach, IV 

- Gimnazjum w Jodłówce Tuchowskiej, 

V - Gimnazjum w Burzynie. 

W rozgrywkach w gminie wzięło 

udział 1862 uczniów. Warte podkreślenia 

są osiągnięcia w judo 

Izabeli Kumorowskiej, która zajęła 

III miejsce w mistrzostwach Polski 

juniorek młodszych, V miejsce w 

mistrzostwach Polski juniorek 

1 VII miejsce w pucharze Polski 

seniorek. Obecnie jest członkiem 

kadry narodowej juniorek. 

3. Sprawozdanie z działalności sekcji 

sportowej młodzieży niepełnosprawnej 

złożył trener Andrzej 

Moździerz. Sekcja obejmuje swoją 

działalnością 7 członków. Jeden 

z zawodników - Mirosław Jurek 

- zdobył srebrny medal w Mistrzostwach 

Świata w Narciarstwie 

Alpejskim. Mariusz Niemiec 

zdobył dwa brązowe medale (rzut 

oszczepem, rzut dyskiem) w mistrzostwach 

Polski. Maciej Nalepka 

został mistrzem Polski w tenisie 

stołowym. Marzena Łazarz zdobyła 

złoty medal w podnoszeniu ciężarów 

w spartakiadzie młodzieży 

polskiej i I miejsce w mistrzostwach 

Polski. W mistrzostwach Europy 

zajęła III miejsce w pchnięciu kulą. 

Działalność tej sekcji opłacana jest 

ze środków gminy Tuchów. 

4. Informację na temat stanu porządku 

i bezpieczeństwa publicznego 

przedstawił Tomasz Bień - komendant 

Komisariatu Policji w 

Tuchowie. Liczba przestępstw w 

gminie spada, co można wiązać z 

wyjazdem wielu osób za granicę. 

Ogółem od stycznia do sierpnia 

zanotowano 60 przestępstw, są 

to głównie: kradzieże, włamania, 

bójki, pobicia. 

24 października 2007 r. 

- Xni sesja 

1. Władysław Sukiennik - członek 

zespołu redakcyjnego Kamieni 

milowych- poinformował o rozpoczęciu 

prac nad III jego tomem, 

poświęconym zasłużonym dla gminy 

ludziom. Zwrócił się z prośbą 

do radnych i sołtysów o zgłaszanie 

takich osób. 

2. Michał Wojtkiewicz - poseł na 

Sejm VI kadencji podziękował 

za wspaniały dla niego wynik 

wyborów i zapewnił, że sprawy 

tuchowskiej gminy i regionu będzie 

traktował priorytetowo, aby nie zawieść 

zaufania wyborców. Liczy na 

współpracę z lokalnymi władzami. 

Gratulacje panu posłowi złożyli 

przewodniczący Rady i burmistrz. 

3. Informację o działalności Ośrodka 

Opieki Społecznej złożył dyrektor 

Marek Słowik. Wymienił 18 obligatoryjnych 

zadań gminy w zakresie 

pomocy rodzinie, wynikających z 

Ustawy o pomocy społecznej. Do 

tego dochodzą jeszcze zadania fakultatywne, 

kierowane do rodzin 

dysfunkcyjnych. 

4. Rada podjęła uchwałę o przyjęciu 

planu zagospodarowania przestrzennego 

gminy Tuchów z wyłączeniem 

Dąbrówki Tuchowskiej 

i Siedlisk, ponieważ Ministerstwo 

Rolnictwa nie zgodziło się na odrolnienie 

ponad 20 ha gruntów w 

tych wsiach.. 

5. Dokonano wyboru ławników do 

Sądu Okręgowego w Tarnowie (Dorota 

Czarkowicz, Wojciech Czekaj, 

Barbara Hudyka), Sądu Rejonowego 

(Barbara Hudyka, Anna Kwiek) 

i Sądu Rejonowego - Wydział Pracy 

(Małgorzata Gacek). 

21 listopada 2007 r. 

- XlV sesja 

1. Rada uchwaliła stawki podatkowe 

na 2008 rok. 

2. Sprawozdanie z działalności Młodzieżowej 

Rady Gminy Tuchów 

przedstawiła jej przewodnicząca 

- Barbara Kmietowicz. 

3. Informację o działalności Powiatowego 

Centrum Pomocy Rodzinie 

przedstawiła jego dyrektorka 

- Wiesława Iwaniec. Z różnych 

form pomocy skorzystały w gminie 

Tuchów 102 osoby, a wartość udzielonej 

pomocy wyniosła 106148 

zł. W Tuchowie przy parafii św. 

Jakuba istnieje Ośrodek Wsparcia 

Dziennego dla 20 osób; planuje się 

utworzyć podobny w Karwodrzy, 

z myślą o grupie osób ze Stowarzyszenia 

„Nadzieja". W gminie 

Tuchów funkcjonuje 7 rodzin zastępczych, 

w których umieszczono 

13 dzieci. Działają także dwa domy 

pomocy społecznej: państwowy w 

Karwodrzy (100 miejsc) i niepubliczny 

Dom Pogodnej Jesieni (33 

miejsca). Dla osób z zaburzeniami 

psychicznymi tworzy się dom 

samopomocy w Karwodrzy na 30 

miejsc. 

4. O działalności Ośrodka MONAR- 

-MARKOT - Dom Samotnej Matki 

z Dzieckiem (na Wołowej) poinformował 

jego kierownik - Jan 

Górski. Dom działa od 2002 r. i ma 

charakter osłonowy. Obecnie przebywa 

tu 20 osób. Budynek szkolny, 

w którym mieści się ośrodek, jest 

adaptowany stopniowo na jego potrzeby. 

Wszystkie prace wykonuje 

się systemem gospodarczym. Działa 

na zasadzie domu rodzinnego. 

Współpracuje z podobnymi ośrodkami 

w Ciężkowicach, Radłowie i 

Lisiej Górze oraz z klasztorem Redemptorystów. 

Mieszkańcy domu 

uczestniczą w różnych formach 

edukacji: jedna osoba ukończyła 

prawo, jedna - kurs obsługi komputera 

i kas fiskalnych, cztery - kurs 

sprzedawców, dwie - pomaturalną 

szkołę biznesu. W ubiegłym roku 

była tu otwarta noclegownia dla 

mężczyzn - jedna osoba przebywała 

przez 3 dni, jedna - stały bywalec 

rynku - po krótkim pobycie zrezygnowała. 

Władze gminy wspierają 

ośrodek w różnych formach, m.in. 

przez zwolnienie od podatku. Aby 

odwdzięczyć się za te formy pomocy, 

mieszkańcy ośrodka przejęli 

opiekę nad cmentarzem wojskowym 

na Wołowej. 

12 grudnia 2007 r. 

- XV (nadzwyczajna) sesja 

Została zorganizowana w związku ze 

zmianą Ustawy o ujawnianiu informacji 

o dokumentach organów bezpieczeństwa 

państwa z lat 1944 - 1990. 

Przewodniczący Rady Miejskiej 

mgr Ryszard Wrona


15 listopada br. odbyło się inauguracyjne posiedzenie grupy inicjatywnej w sprawie utworzenia muzeum w Tuchowie. 

Pomysłodawca - przewodniczący Rady Miejskiej Ryszard Wrona - poinformował, że od pewnego czasu zbiera 

informacje na temat możliwości utworzenia takiej instytucji. Po rozmowach wstępnych z wieloma osobami, w tym z 

burmistrzem, utwierdził się w przekonaniu, że pomysł jest realny. Grupa inicjatywna w składzie: Stanisława Burza - prezes 

Towarzystwa Miłośników Tuchowa, Maria Maniak, Władysław Sukiennik - członek zarządu TMT, Kazimierz Karwat - sekretarz 

TMT, Grzegorz Stanisławczyk - członek zarządu TMT, redaktor naczelny „Tuchowskich Wieści", Piotr Firlej - prezes 

Koła PTTK, Janusz Kowalski - dyrektor Domu Kultury i Ryszard Wrona - przewodniczący RM po rozważeniu możliwości 

lokalowych ustaliła jego lokalizację w podziemiach Domu Kultury (po dokonaniu ich remontu). Sprecyzowano, jakie 

działy tematyczne winna mieć placówka: 

• Dział dotyczący miasta Tuchowa i jego historii (zdjęcia, dokumenty, pisma, pamiątki związane z Tuchowem) 

• Dział poświęcony II wojnie światowej (jest zgoda dyrektora LO na umieszczenie tu eksponatów z licealnej izby 

pamięci) 

• Dział etnograficzny 

Oprócz tego należy tworzyć ekspozycje okolicznościowe. 

Omówiono również wstępnie sposoby akcji informacyjnej skierowanej do społeczeństwa, a także zasady przyjmowania 

i katalogowania eksponatów podarowanych przez mieszkańców. 

[red.] 

> 4 listopada na cmentarzu legionistów w Łowczówka odbyły 

się uroczystości związane z Narodowym Świętem Niepodległości 

oraz IX Ogólnopolski Zlot Niepodległościowy 

„Łowczówek 2007". Uroczystość rozpoczęto mszą św. w 

intencji Ojczyzny, poległych i zmarłych legionistów. Podczas 

niej homilię wygłosił ks. Piotr Gajda - kapelan środowisk 

kombatanckich. Udział w niej wzięły delegacje z pocztami 

sztandarowymi, kompania honorowa z Krakowa, tarnowscy 

policjanci i szwadron jazdy. Odczytany został apel poległych, 

złożono wieńce i wiązanki kwiatów, a następnie przy ognisku 

śpiewano pieśni legionowe. Organizatorami byli: starosta powiatu 

tarnowskiego, wójt gminy Pleśna, burmistrz Tuchowa 

i prezes Lokalnej Grupy Działania „Dunajec-Biała". 

Uroczystość rozpoczęto mszą św. 

Policjanci przy grobach

Zespół akompaniuje śpiewającym pieśni legionowe 

> 6 listopada w Domu Kultury w Tuchowie odbył się III 

Powiatowy Konkurs Wiedzy o Bitwie pod Łowczówkiem. 

Komisja pod przewodnictwem pana mgr. Józefa Kozioła po 

ocenie przedstawionych prac stwierdziła, że: w kategorii 

szkół ponadgimnazjalnych najlepsze wyniki uzyskały: Zespół 

Szkół Licealnych i Technicznych im. Jana Pawła II w 

Wojniczu, Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych im. Bohaterów 

Bitwy pod Łowczówkiem w Tuchowie i I LO im. Kazimierza 

Brodzińskiego w Tarnowie. W kategorii szkół gimnazjalnych 

laureatami 1, 2 i 3 miejsca zostały: Gimnazjum Publiczne 

im. W. Witosa w Gromniku, Gimnazjum nr 1 im. Armii Krajowej 

w Szynwałdzie i Gimnazjum Publiczne w Rzuchowej. 

W kategorii szkół podstawowych najlepsze okazały się: 

Szkoła Podstawowa im. Armii Krajowej w Rzuchowej, SP im. 

Wincentego Witosa w Gromniku i SP nr 1 im. Klementyny 

Hoffmanowej w Tarnowie. 

W dniu Narodowego Święta Niepodległości w kościele 

św. Jakuba Ap. w Tuchowie została odprawiona msza św. 

w intencji Ojczyzny pod przewodnictwem ks. dziekana 

Zbigniewa Pietruszki. Udział w niej wzięły: władze samorządowe 

Tuchowa, wspólnota parafialna, młodzież oraz poczty 

sztandarowe. Świętując tę doniosłą rocznicę, recytatorzy z 

DK wracali słowami poezji do tamtych czasów. 

W grudniu kino „Promień" przy DK zaprosiło dzieci i dorosłych 

na filmy: „Wzgórza mają oczy 2", „Simsonowie". 

5 i 7 grudnia w sali widowiskowej DK odbył się finał projektu 

„Przez działanie do wiedzy o regionie". W ramach 

podsumowania szkoły podstawowe i gimnazja tuchowskiej 

gminy zaprezentowały przygotowane programy: inscenizacje 

teatralne, jasełka, pokazy tańców, przegląd twórczości 

poetyckiej, prac plastycznych i prezentacje multimedialne 

o własnym regionie. 

Przew. komisji odczytuje werdykt 

Prace plastyczne

Inscenizacje teatralne 

> 11 grudnia, w auli szkolnej Liceum Ogólnokształcącego w 

Tuchowie odbyła się premiera spektaklu pt. „SPADANIE" 

w reżyserii pań: Anny Broniek i Iwony Sandeckiej. W 

przedstawieniu udział wzięła tut. młodzież: Albert Bąk, 

Maciej Żyrkowski, Dominik Salwa, Agnieszka Wąs, Jakub 

Boratyński, Arkadiusz Pękala, Katarzyna Siwek, Małgorzata 

Dziekan, Aneta Haraf, Jakub Kloch, Edyta Jagoda, Paulina 

Kierońska, Grzegorz Kądziołka, Monika Dudek, Jakub 

Padoł, Wioleta Zielińska, Oskar Hudyka, Jakub Miłkowski, 

Władysław Sajdak, Przemysław Kapałka. W spektaklu 

zostały wykorzystane fragmenty utworów: „Kartoteka rozrzucona" 

i „Spadanie" Tadeusza Różewicza, „Requiem dla 

gospodyni" Wiesława Myśliwskiego oraz „Tango" Sławomira 

Mrożka". 

Młodzież 

licealna wraz z reżyserami i dyrektorem szkoły po premierowym 

przedstawieniu 

13 grudnia w Domu Kultury w Tuchowie odbyły się eliminacje 

do XIV edycji Ogólnopolskiego Festiwali Kolęd i 

Pastorałek im. księdza Kazimierza Szwarlika w Będzinie. 

Eliminacje odbyły się w 30 miastach w całej Polsce. W 

tuchowskich wzięło udział 63 wykonawców. Wśród nich 

byli: soliści, duety, zespoły i chóry. 

30 grudnia w sali widowiskowej DK odbył się charytatywny 

KONCERT KOLĘD dla Stowarzyszenia „Nadzieja" w Tuchowie. 

W koncercie udział wzięli: dziecięcy zespół teatralny ze 

Szkoły Podstawowej w Dąbrówce Tuchowskiej, zespół wokalny 

„PRYMKI" z DK, zespół regionalny „TUCHOWIACZ- 

KI" z DK, uczniowie SOM w Tuchowie, zespół „ANTARES" 

z DK, Sanktuaryjny Chór Mieszany, chór z parafii św. Jakuba 

Ap., Sanktuaryjna Orkiestra Dęta i zespół „POKOLENIA" 

także z parafii. Podczas koncertu została przeprowadzona 

licytacja dziecięcych prac plastycznych oraz obrazów i rzeźb 

Tuchowskiej Grupy Twórców Amatorów. Dochód z imprezy 

w całości został przekazany na konto stowarzyszenia. 

Opr. A. Jagoda


yy 

Naśmietnih?... amożedo 

- pomyśl zanim wyrzucisz. 

Jesteśmy na początku trzeciego tysiąclecia. Kilkusetletnią 

tradycję ma miasto Tuchów i okoliczne miejscowości. Jak 

one wyglądały w bardziej i mniej odległej przeszłości? Tylko 

najstarsi mieszkańcy mogą w zakamarkach swej pamięci odtworzyć 

sprzed kilkudziesięciu lat wygląd miejsca, w którym 

żyją. Zmiany w wielu dziedzinach, które obecnie obserwujemy 

i które mają wpływ na nasze otoczenie i warunki życia, 

sprawiają, że szybko zostaną zatarte ślady wcale nieodległej 

przeszłości. Wbrew pozorom te ślady są niezwykle ważne dla 

nas samych i naszej lokalnej, regionalnej i narodowej tożsamości. 

Na szczęście są wśród nas ludzie głęboko tego świadomi, 

szukający możliwości i sposobów, by uświadomić to innym, 

zarówno dorosłym, jak i młodzieży szkolnej. Z tego poczucia 

konieczności zachowania dla potomnych materialnych 

„świadków" historii życia Polaków zrodziła się idea tworzenia 

miejscowych izb pamięci i izb regionalnych. Właśnie niedawno 

takie izby powstały w budynku Publicznego Gimnazjum im. 

Kard. S. Wyszyńskiego w Siedliskach. Specjalnie w tym celu 

zaadaptowano obszerną część strychu i 1 września br. otwarto 

Izbę Pamięci Kard. S. Wyszyńskiego i Izbę Regionalną. Do o. 

Stanisława Gruszki - siedliszczanina, który pierwszy miał 

pomysł na wspomniane izby, zwracam się z pytaniem: 

- W jakich okolicznościach i kiedy zakiełkowała myśl 

utworzenia miejsca do gromadzenia pamiątek związanych z 

patronem szkoły i materialnych śladów z życia wsi? 

- Myśl powstania wiejskiego muzeum zrodziła się po 

napisaniu książki „Siedliska Tuchowskie »między dawnymi 

i młodszymi laty«" - mówi o. S. Gruszka. Ponieważ zebrane 

informacje dla uplastycznienia potrzebują pewnych ilustracji, 

do których można dodać jakąś uwagę czy inną treść, uznaliśmy 

wspólnie z sołtysem i kilkoma innymi osobami, że dobrze 

byłoby pozbierać różne przedmioty możliwe do ocalenia i 

eksponować je, aby obrazowały życie i zajęcia ludzi w minionych 

latach. Będąc misjonarzem krajowym, miałem i mam 

nadal okazję zdobywania rzeczy, które ściślej lub luźniej były 

związane z osobą ks. Prymasa 1000-lecia. I tak w sali wystaw 

spotkały się dwa motywy: patrona szkoły i wsi małopolskiej. 

Przez kilka lat idea dojrzewała zarówno organizacyjnie, jak i 

treściowo, aby skutecznie mogła być zrealizowana w 2007 r. 

Jest to jednak zaczątek, zwiastun dzieła, które - mam nadzieję 

- rozwinie się na szerszą skalę. Planowane przedsięwzięcie 

wymaga dłuższego czasu. Aby rzetelnie zobrazować dzieje 

wsi i jej mieszkańców, trzeba znacznie więcej eksponatów i 

W Izbie Regionalnej 

Izba Pamięci - wystawa 

dlatego zwracam się do wszystkich mieszkańców naszej gminy 

o to, by nie niszczyli żadnych śladów dnia wczorajszego, 

bo mają już możliwość zachować je dla potomnych w Izbie 

Regionalnej w Siedliskach. 

Na bieżąco eksponatami opiekuje się kilkuosobowa grupa 

społeczników. Zgromadzane w Izbie Regionalnej eksponaty i 

wystawę pt. „Kardynał Stefan Wyszyński - inicjator peregrynacji 

kopii obrazu M.B. Częstochowskiej 1957-2007 - 50 lat 

historii Kościoła i Narodu" można oglądać w każdą środę w 

godz. 15.30-17.00. To wszystko, co w izbach zgromadzone, 

jest niewątpliwym efektem zabiegów o. Stanisława Gruszki 

oraz wyrazem wielkiego serca ofiarodawców niekiedy cennych 

osobistych pamiątek. 

- Czy Pani Dyrektor - zwracam się do dyrektor Gimnazjum 

w Siedliskach, mgr Lucyny Jamki - ma pomysł na to, 

aby eksponaty zgromadzone w tych izbach nie pokryły się 

przysłowiowym kurzem? 

- Nauczyciele i uczniowie Publicznego Gimnazjum 

im. Kard. S. Wyszyńskiego w Siedliskach są dumni z tego, że 

Izba Pamięci i Izba Regionalna mieszczą się w budynku naszej 

szkoły i że mogą na co dzień korzystać ze zbiorów tam 

wyeksponowanych. Czujemy się częściowo odpowiedzialni za 

powstanie tego miejsca i będziemy wspierać dalsze działania 

społeczne, np. p. Roman Klimek - nauczyciel historii przyjmuje 

i zabezpiecza przedmioty przekazywane przez ofiarodawców. 

W tych pomieszczeniach nauczyciele mogą prowadzić ciekawe 

lekcje historii i lekcje wychowawcze. Z entuzjazmem i 

nadzieją na ciekawe zajęcia pozalekcyjne przyjęłam propozycję 

opiekunów izb zorganizowania koła etnograficznego 

dla młodzieży gimnazjalnej. Uczniowie mogliby pomagać 

w pracach porządkowych, inwentaryzacji, a przy tym wiele 

nauczyć się nie tylko o historii własnej wsi. Jestem bardzo 

wdzięczna wszystkim, którzy w jakikolwiek sposób przyczynili 

się do powstania i takiego przeznaczenia tych pomieszczeń. 

To miejsce nie może być magazynem martwych przedmiotów, 

potrafimy to udowodnić. 

Dziękując moim rozmówcom, dodam, że ostatnio Izba 

Regionalna wzbogaciła się o dział poświęcony klubowi sportowemu 

z Siedlisk. Kilkadziesiąt pamiątkowych przedmiotów 

obrazujących jego historię przekazał p. Jarosław Mirek i można 

je oglądać na wystawie. 

Stanisława Burza


Klub w Kielanowicach 

W marcu bieżącego roku po wyborach do rad sołeckich i osiedlowych 

nastąpiła w Kielanowicach zmiana. 

Po rezygnacji Barbary Ostrowskiej nową przewodniczącą rady 

osiedlowej została Grażyna Czop, a jej zastępcą - Elżbieta Ziółko. Po 

kilku zebraniach organizacyjnych ustalono plan działania na najbliższy 

okres. Jednym z ważniejszych jego punktów było podtrzymanie i 

wzmożenie działalności klubu. Jest to miejsce, w którym kiedyś była 

mała, kilkuklasowa szkoła, tuż przy szosie, w starym, drewnianym 

domu. Poprzednia pani przewodnicząca Barbara Ostrowska we 

współpracy z panem Romanem Drylą przeprowadziła w części 

należącej do gminy (3 pomieszczenia) gruntowny remont i lokum, 

choć małe, nadal służy mieszkańcom Kielanowic. 

Pani Grażyna Czop zyskała sporą przychylność dla swoich zamierzeń 

i do bezinteresownej pomocy zgłosiło się wiele osób. 

Zachowano dawne, tradycyjne formy spotkań, ale też postanowiono 

wprowadzić nowe. Tak więc w Wielką Sobotę proboszcz 

parafii NNMP ojciec Mirosław Grakowicz poświęcił pokarmy i złożył 

życzenia świąteczne wielu zgromadzonym w klubie osobom. 

W czerwcu ogłoszono, że w klubie odbywać się będą raz w 

tygodniu wakacyjne spotkania dla dzieci. Do zorganizowania i 

przeprowadzenia tych spotkań zgłosiły się Judyta Augustyniak i Anna 

Ziółko. Dzieci chętnie korzystały z tego rodzaju rozrywek wakacyjnych, 

a 15 VIII zorganizowano dla nich wyjazd do kina w Tarnowie 

na bardzo ciekawy film. 

W sierpniu zorganizowano spotkanie, na którym ustalono plan 

przygotowań do dożynek gminnych. Najbardziej intensywny był ostatni 

tydzień przed dożynkami. Codziennie wieczorem grupa chętnych 

osób pod przewodnictwem pani przewodniczącej przygotowywała 

wieniec według pomysłu Renaty Grzeni i Haliny Mikrut. Imponująca 

była liczba osób, które zgłosiły się do przygotowania wspólnego 

dożynkowego spotkania w klubie, po uroczystościach oficjalnych w 

kościele, na rynku w Tuchowie i Domu Kultury. Warto wspomnieć, 

że starościną gminnych dożynek była właśnie pani Grażyna Czop. 

Inicjatywa podożynkowego spotkania w klubie spotkała się z dużą 

przychylnością władz, a także sponsorów - państwa M. W. Wróblów 

i A. J. Grzeniów. Liczba przybyłych na spotkanie była imponująca, 

a samo spotkanie przebiegło w atmosferze wzajemnej życzliwości i 

ogólnej wesołości. Niestety, dla dzieci i młodzieży nie starczyło miejsca 

Nadszedł koniec wakacji, więc na szczęśliwe rozpoczęcie roku 

szkolnego 1 IX dla wszystkich, którzy uczestniczyli w wakacyjnych 

spotkaniach, zorganizowano zabawę. O to, żeby uczestnikom umilić 

czas, zadbali sponsorzy - A.J. Grzeniowie, a rodzice postarali się, żeby 

stoły były bogato zastawione smakołykami. Po pewnym czasie zabawa 

była już wspólna: dzieci, młodzieży i rodziców, którzy jednocześnie, 

sprawowali nad uczestnikami opiekę. 

Jak wiadomo, przez Kielanowice płynie mała rzeczka i dzieli wieś 

na pół. Zawsze nazywała się Szwedka, obecnie podobno Kielanówka. 

Wykorzystując ten naturalny podział, z inicjatywy państwa M. W. 

Wróbłów oraz A. J. Grzeniów, zorganizowano mecz piłki nożnej, 

oczywiście lewa strona Szwedki na prawą. Przy szampańskiej zabawie 

nie doliczono się goli. 

Nową formą działalności klubu było „spotkanie po latach". Na 

wniosek Renaty Pyrcz zorganizowano spotkanie osób urodzonych 

w latach 70 - 80. i mieszkających jakiś czas w Kielanowicach, a 

obecnie rozrzuconych po najbliższej okolicy i dalej (Piotrkowice, 

Joniny, Ryglice, a nawet Kraków). Wielu chętnych spotkało się w 

klubie 8 IX 2007 r. Wspomnieniom i żartom nie było końca, a zabawa 

trwała do rana. 

przy stołach, co nie znaczy, że na świeżym powietrzu, przy grillu było 

im smutno. Pod koniec spotkania uczestnicy gromadnie i żywiołowo 

dziękowali pani przewodniczącej i wszystkim organizatorom, których 

było tak wielu, że nawet nie staram się ich wymienić, aby niechcąco 

kogoś nie pominąć. 

29 VIII br. dla dzieci i młodzieży aktywnie współdziałających w 

przygotowaniu dożynek zorganizowano dyskotekę. Przybyła spora 

grupa młodych ludzi, którzy świetnie się bawili pod czujnym okiem 

pań Marii Kołaczek i Doroty Cup. 

Kolejne spotkanie dużej grupy kielanowiczan zorganizowano 

z okazji Narodowego Święta Niepodległości 11 XI 07. Ta ważna 

uroczystość rozpoczęła się poświęceniem pomnika poległych, poprzedzonym 

koronką do Miłosierdzia Bożego. Przewodniczył znany


i poważany tuchowski historyk ojciec Kazimierz Plebanek. W modlitwach 

za poległych wspomniał o polskich wydarzeniach historycznych 

od zaborów do czasów współczesnych, ich uczestnikach i ofiarach. Po 

tej wzruszającej uroczystości zaproszono wszystkich obecnych do sal 

klubu, I tym razem okazało się, że te sale nie są w stanie wszystkich 

pomieścić. W montażu słowno-muzycznym, przygotowanym przez 

Annę Totoś i Krystynę Wojtanowską, wystąpiło 1 9 wykonawców, od 

młodzieży po kilkuletnie dzieci. Dekoracje wg pomysłu Renaty Grzeni 

i przez nią wykonane. Wzruszające było wspólne śpiewanie pieśni 

patriotycznych przez wszystkich obecnych przy akompaniamencie T. 

Goliszewskiego. Na tle tego „chóru" wyróżniał się głos honorowego 

gościa pana Kazimierza Kurczaba, wiceburmistrza Tuchowa. Po raz 

kolejny okazało się, jak bardzo potrzebne są takie spotkania, które 

jednoczą ludzi, dają wytchnienie od codziennych obowiązków i 

pozwalają miło spędzić czas. 

W listopadzie odbyły się także zabawy dla dzieci i dla młodzieży 

no i tradycyjne „andrzejki" dla dorosłych. .. 

W planach pani przewodniczącej i jej zastępcy Elżbiety Ziółko 

jest jeszcze wiele ciekawych imprez dla mieszkańców Kielanowic: 

zorganizowanie grupy kolędniczej, wydanie kalendarza, sylwester. 

W opracowaniu jest także historia Kielanowic od XIV wieku po czasy 

współczesne oraz bieżąca kronika z dokładnym dokumentowaniem 

wszystkich przedsięwzięć i niektórych interesujących działań. Zaplanowano 

powołanie klubów hobbystów, punktu bibliotecznego, 

do którego pierwszą ciekawą pozycję ofiarował ojciec K. Plebanek, 

zorganizowanie stałych zespołów zainteresowań dla dzieci i młodzieży. 

Do realizacji tych zadań inspiruje stale duży oddźwięk wśród 

mieszkańców Kielanowic, co organizatorom dodaje przysłowiowych 

skrzydeł i którzy liczą na dalsze zaufanie oraz zainteresowanie ich 

dokonaniami. 

W tych wspólnych poczynaniach lokalnej społeczności widać 

jak na dłoni, czego potrzeba obecnie ludziom żyjącym w małych 

miejscowościach. Jest to wielkie zapotrzebowanie na wspólne przeżywanie 

wszelkich uroczystości państwowych i kościelnych, wspólne 

zabawy, spotkania, rozmowy, śpiewy, docenianie, honorowanie starszych, 

słuchanie wspomnień z czasów ich młodości. Jest to wyraźne 

zaprzeczenie tendencji lansowanych przez obecne środki masowego 

przekazu, z których płyną wypowiedzi pełne wzajemnej nienawiści, 

walki nie wiadomo o co (np.: dwie strony będące w sporze, kłócą się 

o „prawdę", ale każda inaczej tłumaczy te same „prawdziwe fakty",), 

publiczne ubliżanie osobom uznanym za autorytety, pokrętne obietnice, 

z których nic nie wynika, wypowiedzi pełne fałszu i obłudy, zarozumialstwa 

i braku przestrzegania podstawowych zasad etycznych 

czy nawet zwykłej ludzkiej przyzwoitości. Można to humorystycznie 

ująć, zmieniając nieco treść znanej arii operetkowej: „Wielka sława 

to żart, jeden drugiego jest wart, pieniądz toczy się w krąg, z rąk do 

rąk, z rąk do rąk". Ten lansowany typ kultury zaczerpnięty z Zachodu 

na szczęście jest nam jeszcze obcy i niezrozumiały. 

W naszej miejscowości staramy się w miarę możliwości harmonijnie 

współżyć i współdziałać, razem przeżywać to, co niesie współczesność, 

nie wstydzimy się naszych przodków i chętnie zaznajamiamy 

z czynami naszych poprzedników. Interesujemy się historią naszej 

miejscowości, sposobem życia naszych dziadków i ojców, jesteśmy 

dumni z osiągnięć naszych zmarłych już przodków. Warto tu przypomnieć, 

że nasi dziadkowie w większości byli parcelantami dworu 

w Kielanowicach, przybyli tu w pierwszym dziesięcioleciu XX wieku 

z dolarami, po uprzednim pobycie w Stanach Zjednoczonych. Oby 

ta wytworzona więź trwała jak najdłużej. 

Agnieszka Kowalik 

Skromny jubileusz 

To już po raz dziesiąty Dom Kultury i Sanktuaryjny Chór Mieszany organizowały eliminacje do Ogólnopolskiego Festiwalu 

Kolęd i Pastorałek w Będzinie. Jak przystało na jubileusz, zgłoszenia sypnęły jak z przysłowiowego rękawa. Z 63 wykonawców 

zgłoszonych do udziału, w sali widowiskowej tuchowskiego DK zaprezentowało się 57, w tym 30 solistów, 6 duetów, 9 zespołów 

wokalnych i 8 wokalno-instrumentalnych, 1 schola oraz 3 chóry reprezentujące region południowej Polski. 13 grudnia 2007 

r. do Tuchowa przyjechało w sumie ponad 500 osób z Biecza, Brzeznej, Ciężkowic, Dębicy, Jasła, Kąclowej, Klęczan, Libuszy, 

Limanowej, Lipnicy Wielkiej, Lubaszowej, Łabowej, Łoniowej, Mielca, Nowego Sącza, Nowego Wiśnicza, Polnej, Radgoszczy, Siedlisk 

koło Tuchowa, Strzeszyna, Tarnowca, Tarnowa, Tuchowa, Trześni, Wierzchosławic i Wróblowic. Jury w składzie: ks. prof. 

Andrzej Zając, mgr Agnieszka Kowalik i o. mgr Tomasz Jarosz po wysłuchaniu przewidzianego regulaminem programu (3 kolędy 

lub pastorałki, w tym jedna tradycyjna) do będzińskiego finału zakwalifikowało następujących wykonawców - solistów: Mariolę 

Madej i Nadię Zygmunt - Lachgar z Tarnowa oraz Małgorzatę Szeblę z Dębicy, zespoły wokalno-instrumentalne - „Lipniczanie" 

z Lipnicy Wielkiej i „Kasine Muzykanty" z Libuszy oraz Chór Młodzieżowy I LO w Mielcu. 

Wszystkim, którzy w jakikolwiek sposób (własną pracą czy ofiarnością) wsparli przeprowadzenie tej kolędowej imprezy w 

Tuchowie, składamy serdecznie podziękowania. Na zbliżające się święta Bożego Narodzenia i Nowy Rok życzymy obfitości łask 

Bożej Dzieciny i radosnych chwil w kolędowym nastroju w gronie rodziny i przyjaciół. 

Janusz Kowalski i Jan Gładysz.


Od niniejszego numeru poczynając, zamierzamy publikować rozmowy z sołtysami poszczególnych wsi 

naszej gminy, aby przedstawić różne problemy społeczności lokalnych, a także różne formy społecznej 

aktywności. 

[red.] 

POGWARKI Z SOŁTYSEM 

ANDRZEJ MLECZKO 

sottys Dąbrówki Tuchowskiej 

ŁĄCZYC, NIE DZIELIĆ... 

Józef Kozioł: - Sołtys to władza czy służba 7 

Andrzej Mleczko: - Pewnie niektórym może się wydawać, 

że władza, ale jak się spróbuje tego chleba, zdanie się 

zmieni - to jednak służba. 

- A dlaczego na ciebie padło 7 

- Wiesz, ja jestem takim człowiekiem, co to z założonymi 

rękami nie usiedzi, lubię się włączać do jakiejś wspólnej 

działalności. Byłem np. przewodniczącym komitetu zajmującego 

się gazyfikacją wsi; wspólnie doprowadziliśmy 

do tego, że wieś ma gaz. Kiedy mi zaproponowano 

funkcję sołtysa, pomyślałem, że będzie można wspólnie 

to i owo zrobić i po namyśle zgodziłem się. Mieszkańcy 

na mnie zagłosowali, władze zatwierdziły i tak już 6 lat 

przeszło. 

- To znaczy, że „sołtysujesz" już drugą kadencję, czyli że 

mieszkańcy cię akceptowali, a i ty zasmakowałeś w tej 

robocie. 

- No, powiedzmy, większość mieszkańców. Jest to ważne, 

bo - moim zdaniem - bez zaufania społecznego sołtys nic 

nie zrobi - bez zaufania mieszkańców i władzy gminy. 

- Ale takie społeczne zaufanie nie spada z nieba, trzeba 

je zdobyć. Jak 7 

- Przede wszystkim trzeba poważnie traktować obowiązki, 

które się na siebie wzięło, broń Boże kłamać, kręcić; 

czasem trzeba sprawy stawiać twardo, czasem być dyplomatą. 

Ważne jest to, żeby być otwartym na ludzi, widzieć 

ich sprawy, załatwiać je w miarę możliwości, pomagać. 

- Kim jest właściwie sołtys 7 

- To taki łącznik między władzą gminną a mieszkańcami 

wsi: wobec mieszkańców reprezentuje administrację 

gminy, wobec władz gminy - mieszkańców. 

- Wygląda na to, że jest dokładnie między młotem a kowadłem. 

- Ano bywa czasami, choć reguła to nie jest, ale na wszelki 

wypadek powinien mieć i przód twardy, i tył niemiękki. 

- No to wymień, przynajmniej z grubsza, te twoje sołtysie 

obowiązki. 

- Kieruję pracą 7-osobowej rady sołeckiej (Jerzy Bednarek, 

Grzegorz Borgula, Maria Łątka, Wiesław Smoleński, Piotr 

Sowa, Piotr Stańczyk, Jerzy Wantuch), mam tu prawo 

weta, ale nie korzystam z niego, bo uważam, że najlepszy 

jest kompromis. Zwołuję zebrania, przekazuję informacje 

z gminy, organizuję spotkania z przedstawicielami 

władzy lokalnej, wieszam ogłoszenia, o, teraz mam 

na głowie sprawę odśnieżania dróg wiejskich, zbieram 

podatki, biorę udział w szkoleniach, jeśli sprawy, które 

mam załatwiać, są trudne, skomplikowane, jak np. dopłaty 

unijne. Te szkolenia często organizuje Małopolskie 

Stowarzyszenie Sołtysów, którego jestem członkiem, a 

także Urząd Miasta i Ośrodek Doradztwa Rolniczego. Ponadto 

powinienem być wszędzie 

tam, gdzie dochodzi do 

różnych wypadków losowych, 

nieszczęść, bo przecież wtedy 

ludziom najbardziej potrzebna 

jest pomoc. 

Sporo tego. Zdarzyło mi się 

słyszeć opinię, że funkcja sołtysa to fucha pod względem 

finansowym... 

Taa, że połowa pieniędzy z podatków idzie do jego 

kieszeni i tym podobne rewelacje. Już przedstawiam 

tę fuchę, bo tu tajemnicy żadnej nie ma. To jest ryczałt 

247 zł miesięcznie plus 0,6 % od zebranych podatków 

minus podatek, ZUS i inne opłaty - na telefon i paliwo 

z biedą starczy. Jeżeli to fucha - znaczy, że ja jestem 

szczęściarz. 

Co się udało za twojej kadencji zrobić w Dąbrówce 7 

Nie chciałbym być źle zrozumiany, dlatego podkreślam: 

nie ja to zrobiłem, myśmy to zrobili lub doprowadzili 

do zrobienia, tzn. mieszkańcy wsi wspólnie z Urzędem 

Miasta. Na początek chyba trzeba wymienić rozpoczęcie 

budowy kanalizacji: 50 domów już jest do niej przyłączonych, 

a 11 czeka na podłączenie. Został przeprowadzony 

remont budynku, w którym mieści się szkoła (jest to budynek 

wielofunkcyjny): zmieniono dach, wymieniono okna i 

drzwi, podłączono budynek do kanalizacji; na przyszły rok 

planujemy jego ocieplenie i wykonanie elewacji. Wykonano 

regulację potoku wzdłuż drogi wojewódzkiej nr 977, 

dodam - dzięki życzliwości burmistrzów. Dzięki programom 

pomocy wykonano oświetlenie drogi wojewódzkiej, 

co poprawiło bezpieczeństwo jej użytkowników. 

No i kawał chodnika. 

Na to akurat mieszkańcy wpływu nie mieli, bo to droga 

wojewódzka. 

A co w planach 7 

Chciałoby się dużo, ale tak krawiec kraje... Trzeba się 

liczyć z możliwościami. No więc oprócz dokończenia 

modernizacji budynku szkolnego, trzeba by zabiegać u 

władz o budowę chodnika wzdłuż całej wsi, bo to kwestia 

bezpieczeństwa mieszkańców, zwłaszcza dzieci. Trzeba 

dokończyć budowę kanalizacji, doprowadzić boisko 

sportowe do lepszego niż obecnie (choć już sporo zrobiono) 

stanu, zorganizować jakiś plac zabaw dla dzieci, 

przydałoby się jeszcze kilka punktów oświetleniowych, 

należałoby wyremontować wiejskie drogi, bo jeżdżą 

po nich ciężkie samochody i nawierzchnia, mimo że 

asfaltowa, szybko się niszczy. A drogi te służą nie tylko 

mieszkańcom Dąbrówki, ale także Mesznej i Siedlisk. Do 

regulacji jest jeszcze jeden potok. 

No to nudzić się nie będziesz. A przecież do tego dodać 

trzeba sprawy bieżące i takie, których wystąpienia przewidzieć 

się nie da.


Ale da się przewidzieć, że w roku przyszłym świętować 

będziemy 60-lecie naszej jednostki straży pożarnej. Co 

roku organizujemy wiejskie dożynki. Jest to impreza, 

która integruje mieszkańców. Biorą w niej udział dorośli 

i młodzież. Występuje szkolny zespół młodzieżowy, dla 

którego - nawiasem mówiąc - dzięki radzie sołeckiej i 

pani dyrektor szkoły zakupiono 8 kompletów krakowskich 

strojów. W nich już zespół występuje na przeglądach 

gminnych. 

Wiejskie Dożynki 2007 r. 

Wiejskie Dożynki 2006 r. 

sn ^TTTł 

ii m • 

i j t'" 

Wiejskie Dożynki 2007 r. - zespół 

młodzieżowy 

Gminne Dożynki 2006 r. 

Wiejskie Dożynki 2007 r. 

No to co jeszcze cieszy sołtysa Dąbrówki 7 

Zacznę od tego, co na czasie: dobrze układa się współpraca 

z tymi, którzy odśnieżają wiejskie drogi, a jest 

to istotne zwłaszcza na górach, żeby w razie potrzeby 

pogotowie czy straż mogły dojechać. Są tacy, jak np. 

pan Leszek Borgula czy Jan Mleczko, którzy wspierają 

finansowo nasze przedsięwzięcia. Dobra współpraca z 

Urzędem Gminy w Tuchowie, zarówno z burmistrzami, 

którzy zawsze dla mnie znajdują czas, jak i pracownikami 

Urzędu Miasta i Radą Miejską. 

Coś także pewnie martwi... 

Los osób starych (mamy trzy mieszkanki w wieku powyżej 

90 lat), niepełnosprawnych, matek samotnie wychowujących 

dzieci, osób szczególnej troski ze względu na ich 

nieporadność, będących w trudnej sytuacji materialnej. 

Niestety, nie zawsze da się im pomóc. 

Ale są zapewne i takie sprawy, które sołtysowi nerwy 

psują. Mam na myśli konflikty międzyludzkie. Są w Dąbrówce 

7 

Toż ludzie tu mieszkają, nie anioły. Są, ale niewiele. 

Staram się mediować, uważam, że sołtys powinien ludzi 

łączyć, nie dzielić. W niektórych przypadkach moje 

pośrednictwo przyniosło dobre skutki. To cieszy, ale 

- masz rację - kosztuje sporo nerwów. Nikt jednak mi 

nie obiecywał, że jest to funkcja bezstresowa, a ja na tyle 

znam życie, żeby się tego nie spodziewać. 

Z tego, co powiedziałeś, wynika, że nieźle się żyje w 

Dąbrówce, choć cieni, zwłaszcza w wymiarze indywidualnym, 

zapewne nie brakuje. 

Uważam, że w życiu mieszkańców Dąbrówki więcej jest tych 

stron jasnych. Wierzę, że to także wynik opieki Matki Bożej 

Tuchowskiej i patrona naszej kaplicy - św. brata Alberta. 

No, tośmy sobie pogwarzyli, a przy okazji przybliżyli 

trochę czytelnikom „Tuchowskich Wieści" Dąbrówkę. A 

o to chodziło. Dziękuję.

Gimnazjum w Siedliskach laureatem projektu 

„Mieć wyobraźnię miłosierdzia" 


W Publicznym Gimnazjum im. Kardynała Stefana 

Wyszyńskiego w Siedliskach od 18 maja do 31 października 

2007 realizowany był projekt „Mieć wyobraźnię miłosierdzia". 

PATRONAT HONOROWY NAD PROJEKTEM 

sprawowali: 

• Ksiądz kardynał Stanisław Dziwisz - Metropolita 

Krakowski 

• Ksiądz biskup Wiktor Skworc - Ordynariusz 

Diecezji Tarnowskiej 

• Marek Nawara - Marszałek Województwa Małopolskiego 

• Maciej Klima - Wojewoda Małopolski 

• Józef Rostworowski - Małopolski Kurator 

Oświaty 

Projekt polegał na przygotowaniu przez młodzież, pod 

kierunkiem i z pomocą nauczyciela, szkolnego projektu 

działań, zakładającego zaangażowanie uczniów z Małopolski 

w tworzenie oraz realizację własnych projektów pomocy 

osobom potrzebującym, żyjącym w ich środowiskach. 

Następnym etapem było zrealizowanie tego projektu przez 

jego pomysłodawców oraz sporządzenie sprawozdania ze 

zrealizowanych działań. 

Nasz projekt „Warto dobrym być" został wybrany do 

prezentacji przez Komisję Rejonową w Tarnowie. 28 listopada 

2007 r. przedstawiliśmy komisji, w formie prezentacji 

multimedialnej oraz scenki teatralnej, działania podejmowane 

przez naszych uczniów w trakcie trwania projektu 

oraz działania poprzedzające projekt, gdyż wolontariat w 

naszym gimnazjum istnieje od czasu utworzenia szkoły. 

Uwzględniliśmy takie działania, jak coroczna organizacja 

pomocy materialnej dla dzieci z Domu Dziecka w Tarnowie, 

Polaków mieszkających w Truskawcu na Ukrainie 

oraz podopiecznych Domu Samotnej Matki z Dzieckiem 

w Tuchowie. Nasza pomoc skupia się na zbiórce artykułów 

spożywczych i przemysłowych w miejscowych sklepach: 

Delikatesach Centrum i Dagro. Dla dzieci z Domu Dziecka, 

oprócz pomocy materialnej, przygotowaliśmy i przedstawiliśmy 

bajki. Były to: „Jaś i Małgosia", „Kopciuszek" oraz 

„Spotkanie ze świętym Mikołajem". 

Wizyta w Domu Dziecka nr 2 w Tarnowie 

Zaprezentowaliśmy je również przedszkolakom w Siedliskach. 

Działania te realizowaliśmy od 2003 do 2006 roku. 

Pierwszym zadaniem w ramach nowego projektu było 

zorganizowanie rajdu profilaktycznego. Zwróciliśmy się z 

prośbą o dofinansowanie do Komisji Profilaktyki w Tuchowie 

i pana posła Michała Wojtkiewicza. Dzięki otrzymanej 

dotacji, w rajdzie mogło wziąć udział 33 uczniów. Wspólne 

wędrowanie po Pieninach wzmacniało wśród uczniów 

życzliwość i szacunek dla innych. 30-stopniowy upał szybko 

odbierał siły, ale uczniowie wzajemnie się wspomagali, niosąc 

za słabszych plecaki, dzieląc się wodą i jedzeniem. Starsi 

uczniowie opiekowali się młodszymi. Trasa była bardzo 

piękna, byliśmy między innymi na Sokolicy, wyjechaliśmy 

kolejką na Palenicę, skąd przeszliśmy do wąwozu Homole. 

Maszerując pięknymi szlakami, uczniowie śpiewali 

piosenki. Jednej, pt. Niby nic, nauczyli się nawet chłopcy. 

Rajd ten pokazał nam, jak miło można spędzać wolny czas, 

ile radości daje wspólne wędrowanie i śpiewanie oraz jak 

istotna jest pomoc koleżeńska. To właśnie ta pomoc stała się 

dla uczniów tak ważna, że postanowili organizować grupy 

wspierające uczniów słabszych w nauce. 

Rajd profilaktyczny. 

Przygotowaliśmy również bajkę „Kot w butach". Praca 

zajęła nam sporo czasu. Zostawaliśmy po zajęciach lekcyjnych, 

aby przygotować rekwizyty. Jednym z nich była 

kareta, wykonaliśmy też kilka rysunków, stanowiących tła 

do bajki. Kiedy wszystko było gotowe, wybraliśmy się z 

przedstawieniem do przedszkola w Siedliskach. Bajka bardzo 

spodobała się dzieciom. Siedziały cichutko, z zapartym 

tchem śledząc grę aktorów, a po zakończeniu przedstawienia 

bawiliśmy się z dziećmi w niedźwiedzia i inne gry. Bajka 

zyskała szybko rozgłos i postanowiliśmy ją pokazać także 

uczniom klas I - III Szkoły Podstawowej w Siedliskach, a 27 

października, w sobotnie przedpołudnie, pojechaliśmy na 

występ do Domu Dziecka nr 2 w Tarnowie. Przygotowanie 

i przedstawienie bajki dało nam wiele satysfakcji. Cieszyliśmy 

się tym, że możemy komuś sprawić radość. Wspólna 

zabawa z dziećmi z Domu Dziecka pozwoliła uczniom 

spojrzeć z bliska na problem sieroctwa i zrozumieć, jak 

ważna jest rodzina.


Podsumowaniem naszych działań było ognisko dla klasy 

II i III. Uczniowie, którzy byli na rajdzie, mieli za zadanie 

przekonać pozostałych do promocji zdrowego stylu życia. 

Zadanie się udało. Padały różne propozycje, wielu zwolenników 

zyskały wspólne gry, spacer białym szlakiem, a najwięcej 

radości przyniosło zbieranie grzybów. 

Bajka „Kot w butach". 

Dzięki pomocy Samorządu Uczniowskiego i zebranych 

wśród uczniów gimnazjum pieniędzy mogliśmy zakupić 

książeczki z naklejkami i obdarować nimi dzieci z Domu 

Dziecka, którym ten prezent bardzo się spodobał. Ciężko 

było nam opuścić dzieci, tuliły się do nas, nie chciały, żebyśmy 

wyjeżdżali. Jesteśmy pewni, że jeszcze do nich wrócimy. 

Wspólnie z Samorządem Uczniowskim zorganizowaliśmy 

wśród uczniów gimnazjum zbiórkę maskotek. Akcja 

ta cieszyła się dużym zainteresowaniem, a zebrane pluszaki 

przekazaliśmy do Domu Samotnej Matki z Dzieckiem w 

Tuchowie. 

Wolontariuszki naszego 

gimnazjum. 

Nasze działania spodobały się komisji konkursowej w 

Tarnowie, zdobyliśmy tytuł laureata i zostaliśmy zaproszeni 

na finał konkursu do filharmonii w Krakowie. W realizacji 

projektu „Mieć wyobraźnię miłosierdzia" uczestniczyło 144 

gimnazjalistów z terenu Małopolski. 

W piątek 7 grudnia 2007 r. w Filharmonii Krakowskiej im. 

Karola Szymanowskiego odbyło się podsumowanie przedsięwzięcia. 

Uroczystość uświetniła obecność Metropolity Krakowskiego 

księdza kardynała Stanisława Dziwisza, Marszałka 

Województwa Małopolskiego - Marka Nawary, wicemarszałka 

- Leszka Zegzdy oraz Małopolskiego Kuratora Oświaty - Józefa 

Rostworowskiego. Na tym uroczystym podsumowaniu nasze 

gimnazjum otrzymało dyplom za zdobycie II miejsca w finale 

projektu „Mieć wyobraźnię miłosierdzia". Dyplom odebrała 

pani dyrektor Lucyna Jamka. 

Zbiórka 

maskotek. 

Corocznie włączamy się w ogólnopolską akcję „Góra Grosza", 

uczniowie są ofiarni i chętnie wrzucają drobne pieniądze, 

by podzielić się z innymi. 

W czasie wakacji postanowiliśmy pomagać osobom 

starszym poprzez 

robienie 

zakupów, 

spędzanie z 

nimi wolnego 

czasu, a 

także pomoc 

w porządkach 

domowych. 

Pomoc osobom 

starszym. 

Odebranie dyplomu i nagród na finale w filharmonii. 

Wszyscy zaangażowani w projekt otrzymali nagrody rzeczowe. 

Uczniowie biorący udział w projekcie: Kinga Kita, Anna 

Kwiek, Magdalena Iwaniec, Karolina Michalik, Anna Łazarek, 

Martyna Mikos, Katarzyna Okaz, Ewa Szywała, Justyna Gumulak 

i Kinga Nalepka. Nauczyciele koordynatorzy projektu: 

Anna Kwiatkowska i Barbara Sajdak.


Planujemy kontynuować naszą pracę. Już przygotowujemy 

kolędy, które będziemy śpiewać dla osób starszych, gdyż 

obiecaliśmy im, że nadal będziemyje odwiedzać, a 19 stycznia 

2008 r. bajkę „Kot w butach" przedstawimy dzieciom z grupy 

„Nadzieja". Więcej informacji na naszej szkolnej stronie internetowej 

www.gimnazjum.siedliska.org. 

Anna Kwiatkowska 

Barbara Sajdak 

Pamiątkowe zdjęcie z kuratorem. 

Z ż^cia Szkoły PoclstavôvOej im. Stanistavâ Staszica 

TtichovOie 

Dnia 10 października 2007 r. w Domu Kultury w uroczystym 

i radosnym nastroju przyjęto do społeczności 

szkolnej uczniów klas pierwszych. Program pt. „Na 

wiejskim podwórku" przygotowały: mgr Ewa Szczurek, 

mgr Marta Chruściel-Zoń i p. Elżbieta Zygadło. Składał 

się on z 3 części: wspomnieniowej - poświęconej najważniejszym 

wydarzeniom z życia uczniów, ilustrowanej 

zdjęciami, sprawnościowej i oficjalnej (pasowanie i 

ślubowanie). Pierwszoklasiści w odświętnych strojach i 

kolorowych biretach poddani zostali próbie na wiejskim 

podwórku w towarzystwie krówki, konika, kaczuszki 

i indyka rozbójnika. Zadania przygotowane przez 

gospodynię wykonali bezbłędnie. W programie wzięły 

udział uczennice klasy IV d Anna Łątka (prowadząca) i 

Monika Mróz (gospodyni). Uroczystość uświetniły swą 

obecnością pani dyrektor mgr Dorota Cich i wicedyrektor 

mgr Urszula Jackowicz, wychowawcy i uczniowie 

klasy IIIb - mgr Grażyna Podrazik, kl. IIa - mgr Barbara 

Karaś. Nie zabrakło również gości najbliższych 

sercu dzieci, czyli rodziców i dziadków. Uczniowie klas 

pierwszych zostali obdarowani licznymi prezentami 

ufundowanymi przez Radę Rodziców, koleżanki i kolegów 

ze starszych klas i rodziców w postaci książek, 

dyplomów, maskotek i cukierkowych rogów obfitości. 

15 października 2007 r. w sali Domu Kultury w Tuchowie 

odbyła się uroczystość Święta Edukacji Narodowej 

zorganizowana przez uczniów kształcenia zintegrowanego 

Szkoły Podstawowej im. Stanisława Staszica w 

Tuchowie. Na obchody tego święta zostali zaproszeni 

pracownicy oświaty wraz z dyrekcją szkoły i katechetami. 

Celem programu artystycznego było wprowadzenie 

pedagogów w klimat nowatorskiego koncertu życzeń 

zatytułowanego „Uczniowie pracownikom szkoły". 

Maluchy stanęły na wysokości zadania. Na wesoło, z 

humorem, wierszem i piosenką podziękowały za trud, 

cierpliwość i serce swym wychowawcom i nauczycielom. 

Nie zapomniały także o pracy pani pielęgniarki, 

sekretarki, woźnego i pań kucharek. Były łzy wzruszenia 

i gromkie śmiechy. Milusińscy przygotowali 

również skromne upominki w postaci kwiatów dla 

pracowników oświaty. Uroczystość zakończyła się w 

miłej atmosferze, a nad całością przebiegu programu 

czuwali nauczyciele: mgr Barbara Karaś, mgr Ewa 

Kawa, mgr Renata Przęczek i mgr Wiesław Cieśla. 

Mamy nadzieję, że tak przyjemnie będzie też za rok. 

Obchody Dnia Papieskiego w dniu 16 października w 

naszej szkole stały się już tradycją. Z tej okazji uczniowie 

klas I-VI wzięli udział w konkursie papieskim. Każda 

klasa otrzymała wybraną postać wyniesioną przez 

papieża Jana Pawła II na ołtarze, aby przygotować na 

jej temat album, scenkę lub prezentację multimedialną. 

Jury konkursu przyznało I miejsce uczniom klasy 

VI a, którzy wraz z wychowawczynią mgr Małgorzatą 

Buczyńską przygotowali przedstawienie poświęcone 

błogosławionym Franciszkowi i Hiacyncie, którym w 

Fatimie ukazywała się Matka Boska. Uczniowie w charakterystycznych 

dla epoki strojach w sposób ciekawy 

i niezwykle oryginalny przedstawili scenę objawień w 

Fatimie. Nagrodą dla uczniów jest wycieczka pociągiem 

do Starego Sącza. 

W dniu 9 listopada 2007 r. społeczność naszej szkoły 

uroczyście obchodziła 89 rocznicę odzyskania przez 

Polskę niepodległości. Z tej okazji uczniowie wraz z 

nauczycielami wzięli udział w uroczystej akademii, 

która odbyła się w Domu Kultury. Program artystyczny 

przedstawiający drogi Polaków do niepodległości 

przygotowali uczniowie klas IV-VI pod kierunkiem 

nauczycieli: mgr Małgorzaty Buczyńskiej i mgr Kingi 

Kulas. Oprawę muzyczną przygotował mgr Wiesław 

Cieśla, plastyczną mgr Stanisław Maniak. Przedstawiony 

program był ciekawą lekcją historii dla uczniów 

naszej szkoły. 

Dnia 16 listopada br. odbyły się eliminacje szkolne 

Ogólnopolskiego Konkursu Historycznego „Losy żołnierza 

i dzieje oręża polskiego w latach 1887-1922". O 

niepodległość i granice". W eliminacjach udział wzięli 

uczniowie klas szóstych. Do II etapu konkursu zakwalifikowali 

się: Kamil Zając klasa VId - I miejsce, Jakub 

Moździerz klasa VIb - II miejsce, Lidia Adwent klasa 

VIc - III miejsce. Do konkursu uczniowie przygotowują 

się pod kierunkiem mgr Małgorzaty Buczyńskiej. 

Opracowała 

Małgorzata Buczyńska


Kraków w legendach i poezji oraz w spektaklu 

W ramach rządowego programu wyrównywania szans 

edukacyjnych dzieci i młodzieży „Aktywizacja jednostek samorządu 

terytorialnego i organizacji pozarządowych" szkoły 

podstawowe i gimnazja z gminy realizowały program: „Przez 

działanie do wiedzy o regionie". Celem programu było rozszerzenie 

podstawowej oferty edukacyjnej i wychowawczej 

kierowanej do uczniów i wyrównywanie szans edukacyjnych 

dzieci i młodzieży z gminy Tuchów. 

W Szkole Podstawowej w Tuchowie program realizowało 

12 nauczycieli wraz z grupą 150 dzieci (po 15 w każdej 

grupie). 

Z grupą swoich uczniów realizowałam temat: Kraków 

w legendach i poezji. Na zajęciach uczniowie doskonalili 

umiejętności polonistyczne: tworzyli własne teksty o Krakowie, 

układali reklamę, pisali streszczenie legendy o dwóch 

wieżach kościoła Mariackiego, układali ciąg dalszy wydarzeń 

w wybranej legendzie, redagowali sprawozdanie z wycieczki 

do Krakowa. 

Chciałam się podzielić z Czytelnikami owocami pracy 

uczniów. Zachęcam do uważnej lektury. 

1) Wiersz ucznia 

Kraków 

Kraków - miasto już starutkie, 

z siwą brodą Wawel. 

Już smok stary w grocie śpi, 

nikt nie wie, czy jeszcze żyw. 

Sukiennice pełne ludzi. 

Rynek tłoczny i ruchliwy. 

Kraków - miasto europejskie, 

naszą dumę, radość, budzi... 

Tomasz Imburski V d 

2) Sprawozdanie 

25 listopada 2007 roku, we czwartek odbyła się bezpłatna 

wycieczka do Krakowa. Wyjechaliśmy ok. godz. 7.00, a 

wróciliśmy ok. 18.30. 

Na tę wycieczkę pojechali uczniowie Szkoły Podstawowej 

im. Stanisława Staszica w Tuchowie z paniami nauczycielkami: 

mgr Renatą Gąsior, mgr Anną Marszałek, mgr Renatą Szeląg 

i mgr Katarzyną Skrzyniarz. Grupa liczyła łącznie 53 osoby. 

Naszym środkiem lokomocji był autokar, natomiast po 

Krakowie poruszaliśmy się pieszo. 

Zwiedzaliśmy: skarbiec i zbrojownię na Wawelu, Smoczą 

Jamę, kościół Mariacki oraz Muzeum Czartoryskich. Najpierw 

zwiedzaliśmy Wawel. Na dziedzińcu wawelskim podeszła do 

nas pani przewodnik. W szatni zostawiliśmy plecaki i poszliśmy 

do skarbca. Było tam dużo przedmiotów codziennego 

użytku, np. wazy, misy, ale także były tam: korony, portrety, 

kilka mieczy, w tym Szczerbiec, i kilka zbroi. Potem zgodnie z 

planem przeszliśmy do zbrojowni, gdzie zgromadzono różne 

rodzaje broni: strzelby, pistolety, topory, halabardy, miecze, 

armaty, a także zbroje. 

Następnie poszliśmy do Smoczej Jamy, do której schodziliśmy 

krętymi schodami. W Smoczej Jamie można było 

podziwiać nacieki skalne. Ze wzgórza wawelskiego udaliśmy 

się na Rynek, do kościoła Mariackiego. Pomodliliśmy się tam 

i dokładnie obejrzeliśmy ołtarz, który wykonał Wit Stwosz. 

W dalszej kolejności zwiedzaliśmy Muzeum Czartoryskich. 

W tym muzeum było bardzo dużo portretów, obrazów, 

w tym „Dama z łasiczką" Leonarda da Vinci. Także można było 

zobaczyć: broń, figury, sarkofag, kilka wypchanych ptaków, 

mumię kota oraz zmumifikowane części ciała ludzkiego. 

Sądzę, że nasza wycieczka była udana i oczekuję następnej. 

Bartosz Bator V d 

3) Ciąg dalszy wybranej legendy 

Ciąg dalszy legendy „Krakowskie gołębie'' 

/.../ Książę przez następne długie lata nie wracał, a 

gołębie nadal na niego czekały. Choć pokochały już ludzi i 

przyzwyczaiły się do nich, wciąż oczekiwały swojego władcy. 

Nie traciły nadziei, choć ich pana nie było przez dziesiątki 

lat. Pewnego pięknego dnia na rynek Krakowa przybył jakiś 

starszy pan. Wyglądał na bezdomnego, ponieważ był bardzo 

wychudzony i miał poszarpane ubranie. Podszedł on do 

gołębi i powiedział: 

- To ja, wasz książę. Zapewne nie poznajecie mnie, bo 

zrobiłem się już stary. W drodze do papieża roztrwoniłem 

pieniądze, bawiąc się w karczmach i nigdy nie dostałem się 

do papieża. Wrócić tutaj też nie mogłem, bo nie miałem 

pieniędzy i nikt nie chciał mi pomóc, ale w końcu znalazł 

się dobry człowiek. Wiem, że pewnie mi nie wybaczycie. Tak 

pragnąłem sławy, że popełniłem taki zły czyn. Wybaczcie 

- powiedział, odwrócił się i odszedł. Jednak jeden z gołębi, 

który jako jedyny umiał mówić, poleciał za nim, usiadł mu 

na ramieniu i powiedział: 

- Tak, zrobiłeś źle, ale my ci wybaczymy. Nie chcemy 

wracać do ludzkiej postaci, bo tak pokochaliśmy ludzi, a oni 

nas. A wydaje mi się, że nie potrzebujesz już, panie, naszej 

pomocy. 

- Nie, nie potrzebuję. Jednak bardzo, bardzo wam 

dziękuję, że mi wybaczyliście - mówiąc to, książę miał łzy 

w oczach. 

Książę i gołębie ponownie zaprzyjaźnili się. Książę po 

kilkunastu latach zmarł, a gołębie nadal możemy spotkać 

na krakowskim rynku. 

Natalia Pater kl. VIc 

Legenda o żółtej ciżemce 

Dnia 16 listopada 2007 r. 44- osobowa grupa uczniów 

klas IV i VI wyjechała do Mościckiej Fundacji Kultury w Tarnowie, 

gdzie obejrzała spektakl „Historia żółtej ciżemki'' przygotowany 

przez Scenę Polską Teatru z Czeskiego Cieszyna. 

Teatr ten to ewenement na skalę światową. Pracują w nim 

dwa zespoły aktorów - jeden gra w języku polskim, drugi - 

w czeskim. W każdym jest 17 aktorów, każdy przygotowuje 

sześć premier w sezonie. Mają wspólną dyrekcję, administrację 

i warsztaty. Scena Polska to jedyny zawodowy polski 

teatr poza granicami kraju. Reprezentuje mniejszość polską 

na Zaolziu, a jednocześnie teatr polski za granicą. 

Dzieci poznały legendę o Wawrzusiu, wybitnie utalentowanym 

małym artyście, który wraz z Witem Stwoszem 

przyczynił się do stworzenia dzieła wszechczasów - tryptyku 

ołtarza mariackiego. W dniu odsłonięcia dzieła, w obecności 

króla Kazimierza Jagiellończyka i całego dworu, ten mały 

rzeźbiarz uratował uroczystość, wdrapując się na samą górę 

ołtarza, aby włożyć w dłoń figury św. Stanisława drewniany 

pastorał, który wypadł już po zdjęciu rusztowań. Wówczas 

za ołtarz spadła jedna z ciżemek, bucik- drogocenny skarb, 

o którym zawsze marzył, a który podarowała mu księżniczka 

Anna Jagiellonka, urzeczona wielkim talentem Wawrzusia. 

Rolę Wawrzusia i księżniczki Anny zagrali uczniowie szkoły 

gimnazjalnej. 

Dzieciom spektakl bardzo się podobał. 

zebrała Renata Gąsior


TUCHOWIANIE - pracownicy akademii, klinik, \ 

instytutów i centrów medycznych. J 

Doktor nauk medycznych Artur Gądek 

Dr n. med. Artur Gądek urodził 

się w Tuchowie 10 maja 1963 

roku w rodzinie nauczycielskiej. 

Mama przez wiele lat uczyła 

języka poiskiego w tuchowskim 

liceum. Pełniła też funkcję społecznego 

zastępcy dyrektora. Ojciec 

po okresie pracy w oświacie 

(dyrektor Szkoły Podstawowej w 

Tuchowie i Joninach), pracował 

w Zakładach Azotowych w Tarnowie. 

Był też zapalonym działkowcem 

i wędkarzem. Ważną 

rolę w domu odgrywali dziadkowie. 

Ukochana i prowadząca 

dom babcia Zofia, pochodząca z Polesia, i dziadek Józef - zasłużony 

żołnierz zawodowy Korpusu Ochrony Pogranicza na Polesiu, 

cudem ocalały od wywózki do Kozielska i Katynia, weteran I i ii 

wojny światowej, wojny bolszewickiej i powstania śląskiego oraz 

działacz Armii Krajowej. 

Artur Gądek ukończył Szkołę Podstawową i Liceum Ogólnokształcące 

im. M. Kopernika w Tuchowie. Pełnił funkcję przewodniczącego 

samorządu szkolnego w LO do czasu, kiedy poprosił 

w szkole, w imieniu uczniów, o możliwość oglądania w telewizji 

bezpośredniej relacji z i pielgrzymki papieża Jana Pawła ii do Polski, 

co nie spotkało się ze zrozumieniem ówczesnych władz^ 

Zawsze chciał zostać lekarzem. Dużą rolę w kształtowaniu 

jego zainteresowań odegrał niezapomniany nauczyciel biologii 

tuchowskiego LO - prof. Maksymilian Piątek, którego zawsze 

ciepło wspomina. W 1981 został przyjęty na Wydział Lekarski 

Akademii Medycznej w Krakowie (obecnie Collegium Medicum 

Uniwersytetu Jagiellońskiego). Studia ukończył w 1987 roku i 

dzięki wysokiej średniej ocen został od razu asystentem Kliniki 

Ortopedii UJ w Krakowie. Jej kierownikiem był wówczas doc. dr 

hab. med. Jerzy Gryboś, reprezentujący szkołę poznańską, uczeń 

prof. Wiktora Degi. 

W 1991 dr A. Gądek uzyskał pierwszy, a w 1996 drugi stopień 

specjalizacji z ortopedii i traumatologii narządów ruchu (egzamin 

zdany z wyróżnieniem). Stworzył Poradnię Chorób Barku w 

Klinice Ortopedii oraz wykonał pierwszą w Krakowie operację 

artroskopową barku. Rozwijał swoje umiejętności chirurgiczne 

także podczas licznych staży zagranicznych. Był dwukrotnie w 

Belgii, w Klinice Katolickiego Uniwersytetu w Louvain, w Szwecji w 

Sodersjukhuset i Karolinska instytute w Sztokholmie, w Niemczech 

w Szpitalu St.Marien Krankenhaus w Siegen. 

W czasie pracy w Klinice Ortopedii w Krakowie doskonalił 

swoje umiejętności językowe, kończąc kursy języka angielskiego 

oraz kurs doskonalący dla asystentów UJ z języka niemieckiego. 

Prowadził zajęcia dydaktyczne dla studentów medycyny, także 

w szkole dla obcokrajowców z wykładowym językiem angielskim 

oraz kursy doskonalące dla lekarzy. Uczestniczył w 28 kursach spe-


Uroczystość nadania stopnia doktora nauk medycznych - Collegium Maius, UJ 

cjalistycznych i kongresach w kraju i zagranicą (w tym 3-krotnie w 

USA), gdzie prezentował także własne prace (najdalej w Auckland 

w Nowej Zelandii na kongresie ISAKOS w 2003 roku). 

Dr Artur Gądek jest autorem 26 publikacji. W 2001 roku uzyskał 

tytuł doktora nauk medycznych na Uniwersytecie Jagiellońskim w 

Krakowie, po obronie pracy na temat „Wytrzymałość mechaniczna 

trzonów kręgowych, a ich mikrostruktura i gęstość mineralna". 

Jego szczególne zainteresowania chirurgiczne to alloplastyki 

stawów i ortopedia sportowa. Rocznie wykonuje kilkaset operacji 

ortopedycznych. W latach 2002-2003 był kierownikiem Poradni 

Ortopedycznej Szpitala Uniwersyteckiego w Krakowie. W 2003 

roku rozpoczął tworzenie Oddziału Urazowo-Ortopedycznego w 

Szpitalu Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji (MSWiA) 

w Krakowie i został jego ordynatorem. Funkcję tę pełni do dziś. 

Jednocześnie prowadzi dział ortopedii w prywatnym szpitalu 

„Medicina" w Krakowie. Jest kierownikiem specjalizacji z ortopedii 

kilku młodych lekarzy. 

Oxford-Cable 

College 

Dr Artur Gądek jest członkiem zwyczajnym PTOiTr (Polskiego Towarzystwa 

Ortopedii i Traumatologii) i ISAKOS (International Society 

of Arthroscopy, Knee Surgery and Orthopaedic Sports Medicine 

- Międzynarodowego Towarzystwa Artroskopii, Chirurgii Kolana i 

Ortopedii Sportowej). Prowadzi też nadal działalność naukową, 

współpracując z Collegium Medicum UJ. Obecnie zajmuje się 

zagadnieniami reakcji bólowych pacjentów po zabiegach ortopedycznych. 

W 2004 roku został wyróżniony przez ministra zdrowia 

odznaką honorową „Za zasługi dla ochrony zdrowia". 

Przed Oddziałem Urazowo - Ortopedycznym ZOZ MSWiA w Krakowie 

w 2006 roku z pielęgniarką oddziałową, pochodzącą z Dąbrówki Tuchowskiej, 

absolwentką LO w Tuchowie, panią Grażyną Grzenią. 

W życiu prywatnym jest od 25.08.1984 roku mężem swojej 

koleżanki z roku Katarzyny Jagielskiej. Żona jest krakowianką z urodzenia, 

absolwentką I LO w Krakowie i specjalistką okulistką. Mają 

dwoje dzieci. Magdalena, ur. 27.04.1986 roku, studiuje socjologię 

na uniwersytecie w Nottingham (Anglia). Syn Michał ur. 10.01.1990 

roku jest w klasie maturalnej i zamierza studiować prawo. Pasją całej 

rodziny jest turystyka i sport, a zwłaszcza narciarstwo. Dr Gądek 

ma też patent motorowodny i jest honorowym krwiodawcą. W 

wolnych chwilach w czasie wakacji nie zapomina o wędkarstwie, 

którym zaraził się nad rzeką Białą w Tuchowie. 

Aleksander Kowalik

Leon Wantuch, jeszcze jako żołnierz ck armii austro- 

-węgierskiej, fotografia wykonana ok. 1915 roku. 

Tuchów od 

wieków słynął 

z dwóch rzeczy: 

Wielkiego Odpustu 

przed cudownym 

obrazem 

Matki Bożej Tuchowskiej 

i wspaniałych 

wyrobów 

tuchowskich masarni, 

znanych 

daleko poza ziemią 

tarnowską. 

Jedną z bardziej 

znanych w Tuchowie 

była masarnia 

Leona Wantucha, 

dzisiaj już nieco 

zapomniana. 

Leon Wantuch 

urodził się 

11 kwietnia 1886 

roku, pochodził 

z Burzyna koło 

Tuchowa; był synem 

Józefa i Zofii 

Kocyan, którzy 

posiadali własną 

ziemię niezależną 

od majątku dworskiego. Jeszcze w czasach zaborów Leon 

rozpoczyna naukę w szkole trywialnej i głównej, a już w 

1901 roku zaczyna terminować w Składzie Wędlin Tomasza 

Bialkiewicza w Tarnowie na placu Kazimierza Wielkiego. Nauka 

tam trwała przez 5 lat, do dnia 4 maja 1905 roku, kiedy 

to został wyzwolony na czeladnika i otrzymał tak zwany 

„list wyzwolenia", czyli dyplom czeladniczy uprawniający do 

wykonywania wyuczonego zawodu. W roku 1906 rozpoczyna 

pracę w Głównym Składzie Wędlin Jana Słuszkiewicza w 

Sanoku, gdzie pracuje jeszcze w roku 1907 i jak odnotowano 

w Arbeitsbuch (książce pracy) „sprawował się dobrze". Tego 

samego roku rozpoczyna pracę u Józefa Dobrzańskiego w 

Składzie Wędlin i Wyrobów Masarskich w Tuchowie, gdzie 

pracuje do 1908 roku, a potem powtórnie jest zatrudniony w 

latach 1909 - 1910. Po zdobyciu odpowiedniego doświadczenia 

zawodowego składa dokumenty na egzamin mistrzowski, 

który zdaje z powodzeniem i otrzymuje dyplom mistrzowski. 

Dokument ten uprawnia go do rozpoczęcia pracy na własny 

rachunek. W 1910 roku zakłada swoją pierwszą masarnię w 

Radlnej koło Tarnowa, w 1911 żeni się z Walerią Pater i rodzi 

się ich syn Bolesław, potem przeprowadzają się do Tuchowa 

na Przedmieście Górne, gdzie zamieszkują. Tam też zostaje założona 

masarnia: „Wytwórnia Wędlin Leon Wantuch Tuchów". 

Firma szybko się rozwija i w krótkim czasie zyskuje dobrą 

markę. W roku 1913 przychodzi na świat drugi syn, Tadeusz, 

a potem córka Maria. Szybki rozwój firmy zostaje jednak 

zahamowany przez wybuch I wojny światowej. W trakcie 

walk, jakie toczyły się w Tuchowie na przełomie 1914 i 1915 

roku, dom Leona Wantucha został zajęty przez wojska rosyjskie. 

Żołnierze chcieli dom spalić, lecz udało się ich dowódcę 

przekonać, żeby tego nie czynić; (Leon Wantuch przezornie, 

gdy zbliżał się front, odesłał żonę wraz z dziećmi do Burzyna). 

Wkrótce po tych zdarzeniach, prawdopodobnie jeszcze w 

1915 roku, Leon Wantuch został wcielony do ck armii austro- 

-węgierskiej, w której szeregach przeszedł cały szlak bojowy, 

pełniąc oprócz funkcji żołnierskich również rolę kucharza 

wojskowego (oczywiście w tym czasie działalność masarni 

została całkowicie przerwana). Walczył na froncie włoskim nad 

Piawą, jego oddział przedostawał się przez Alpy w niezwykle 

trudnych warunkach wysokogórskich. Mimo początkowych 

sukcesów Austriaków, zostają pokonani i trafiają do niewoli 

włoskiej, skąd wkrótce zwolnieni Polacy przedostają się do 

Armii Polskiej utworzonej we Francji i dowodzonej przez 

generała Józefa Hallera, nazywanej też „Błękitną Armią" od 

koloru mundurów. 

Leon Wantuch walczy w jej szeregach, a w 1919 roku halerczycy 

powracają do Polski, gdzie trwa walka o nowe granice 

niepodległej Rzeczpospolitej. Armia generała Józefa Hallera 

odgrywa w tym dużą rolę (walcząc na Wołyniu oraz w wojnie 

polsko-ukraińskiej o Lwów), za co Leon Wantuch zostaje 

trzykrotnie odznaczony i jak wszyscy halerczycy, otrzymuje 

od państwa polskiego darowiznę gruntu oraz obywatelstwo 

od Stanów Zjednoczonych Ameryki. 

Po powrocie do domu, prawdopodobnie w 1920 roku, 

mistrz Leon przystępuje do wznowienia działalności swojej 

masarni na ulicy Wysokiej w Tuchowie, co udaje się z powodzeniem 

i następuje szybki rozwój firmy. W dwudziestoleciu międzywojennym 

zakład 

się rozbudowuje, a 

mistrz Leon należy 

do Tuchowskiego 

Cechu Ogólnego. Nawiązuje 

też nowe 

kontakty handlowe 

i wysyła swoje wędliny 

do Krakowa, 

Poznania, Torunia, 

a nawet Wiednia 

(co nie jest wcale 

takie dziwne, jeśli 

uświadomimy sobie, 

iż najsłynniejsza 

lwowska cukiernia 

„Zaleski" raz w 

i 

tygodniu wysyłała 

transport ciast samolotem 

nie tylko 

do Warszawy, ale 

nawet do Paryża). 

Tak oto „kiełbasa 

tuchowska" zasłynęła 

ze swego smaku 

na wiedeńskich 

stołach^ Wyroby Leon Wantuch w błękitnym mundurze halerczyka, 

masarskie wysyłano fotografia wykonana około 1938 roku. 

w specjalnych koszykach, 

a kiełbasę 

osobiście układał mistrz Leon w taki sposób, aby kosz był w 

całości wypełniony, tak by w razie uderzenia zawartość nie uległa 

żadnemu uszkodzeniu. Każdy koszyk był dobrze zamknięty 

i zaszyty oraz zalakowany, a na każdej kiełbasie była firmowa 

plomba z cienkiej blaszki z wytłoczoną w skrócie nazwą firmy 

i nazwiskiem jej właściciela: „Wytw. Wędl. L. Wantuch - Tuchów". 

Takie plomby zachowały się jeszcze do dziś. 

W roku 1923 przychodzi na świat kolejny syn, Kazimierz, 

a potem rodzi się najmłodsza córka - Zofia. 

W połowie lat dwudziestych mistrz Leon zaczyna przyjmować 

uczniów. Jednym z nich był Władysław Sajdak, którego 

mistrz Leon przyjął warunkowo, gdyż był zbyt niski i ledwo


dostawał do stołu masarskiego, jednak 

syn mistrza Leona, Bolesław zgodził się 

mu pomagać i dźwigać za niego wielkie 

tusze wieprzowe. Władysław Sajdak często 

też pchał przywożone z rzeźni wózki 

z mięsem pod górę do masarni na ulicę 

Wysoką. 

Jedną z form sprzedawania wyrobów 

była sprzedaż na jarmarku, gdzie obok 

siebie przy straganach swoje wędliny 

oferowali znani tuchowscy masarze: J. Dobrzański, 

J. Krogulski, K. Stec, L. Wantuch, 

oraz A. Zając; (dodać należy, że był jeszcze 

żydowski rzeźnik o nazwisku Wildstein, 

który wytwarzał wyroby rytualne dla Żydów). 

Również na tuchowskim odpuście 

mistrz Leon sprzedawał wyroby swojej 

masarni, a ludzie dosłownie wyrywali 

je z rąk, płacąc zanim jeszcze dotarły na 

stragan. Osobną produkcją były wyroby 

na specjalne zamówienie dla właścicieli 

okolicznych dworów. Pani Michalina 

Chrząstowska (dziedziczka, która zmarła 

kilka lat temu) jeszcze niedawno wspominała, 

jak pan Leon Wantuch robił kiełbasę 

we dworze w Burzynie^ Receptura wyrobu 

„kiełbasy tuchowskiej" była pilnie 

strzeżona i przekazywana z pokolenia na 

pokolenie. Syn mistrza Leona, Bolesław poszedł 

w ślady ojca, Tadeusz zdobył wykształcenie nauczyciela, 

a najmłodszy, Kazimierz, pracował w restauracji w Złoczowie 

koło Lwowa. 

W latach trzydziestych Leon Wantuch otwiera sklep z 

wędliną w budynku tuchowskiej poczty, z osobnym wejściem 

od strony rynku. Dobra koniunktura trwała aż do końca lat 

trzydziestych, a ze sprzedażą wyrobów nie było żadnych 

problemów. Często też po wędliny przyjeżdżały przekupki 

krakowskie, które potem sprzedawały „kiełbasę tuchowską" 

od mistrza Leona na Rynku Głównym i ulicy Floriańskiej w 

Krakowie. Także niektóre restauracje serwowały wspaniałe 

wędliny z tuchowskich masarni, o czym można było przeczytać 

na stronach reklamowych w przedwojennej prasie. 

Ta dobra sytuacja kończy się wraz z wybuchem II wojny 

światowej, kiedy to okupant niemiecki zabrania produkcji 

i sprzedaży wędlin pod groźbą kary śmierci. Wtedy zaczęto 

produkcję tych wyrobów w ukryciu i wielu masarzy zeszło 

Mistrz masarski Leon Wantuch (z lewej) ze swym 

pomocnikiem podczas sprzedaży wędlin na Wielkim 

Odpuście Tuchowskim, około roku 1935. 

do podziemia (tak też było w przypadku 

mistrza Leona, który wytwarzał wędliny, 

dostarczane potem partyzantom, często 

za pośrednictwem córki - Zofii, która była 

łączniczką Armii Krajowej). Nie był to dobry 

okres dla prowadzenia firmy, a i życie 

pod okupacją było bardzo niebezpieczne. 

Dnia 16 marca 1944 roku zostaje aresztowany 

przez Niemców, Kazimierz Wantuch 

- syn mistrza Leona, żołnierz AK i łącznik 

do spraw tajnego nauczania; najpierw był 

torturowany przez tarnowskie gestapo, 

a potem został rozstrzelany wraz z innymi 

żołnierzami batalionu „Barbara" 

(w lesie Buczyna) w Zbylitowskej Górze 

koło Tarnowa. W styczniu 1945 roku 

Tuchów zostaje „wyzwolony", a w maju 

kończy się wojna. Upragniona wolność 

jednak nie nadchodzi, Polska przepada 

w Jałcie, tracąc połowę przedwojennego 

terytorium, w tym Lwów i Wilno (ukochane 

miasto marszałka J. Piłsudskiego). 

Żołnierze generałów Maczka i Andersa 

nie mają dokąd wrócić, gdyż granice 

państwa po sfałszowanym referendum 

w 1946 roku zostają przesunięte około 

300 kilometrów na zachód. W powojennej 

Polsce nie było możliwości rozwoju 

masarni, gdyż władza ludowa ostro 

zwalczała prywatny handel i rzemiosło. Należy jednak dodać, 

że zakłady prywatne i masarnie działały jeszcze przez około 

dwa lata po zakończeniu II wojny światowej, co potwierdza 

wykaz warsztatów rzemieślniczych z 15 czerwca 1946 roku, 

w którym to wymieniony jest między innymi Leon Wantuch. 

Należy zatem przyjąć, iż z końcem roku 1948 działalność 

tych zakładów została całkowicie zabroniona. Mistrz Leon 

znowu musiał pracować w „podziemiu", wyroby produkował 

sporadycznie w domach prywatnych i na wesela. I tak przez 

dwadzieścia następnych lat aż do 1966 roku, kiedy to Leon 

Wantuch umiera 15 marca w wieku 80 lat i zostaje pochowany 

na cmentarzu w Tuchowie. W ten oto sposób wraz z 

odejściem założyciela kończy się historia Wytwórni Wędlin 

Leona Wantucha w Tuchowie. Czasami zdarza się jeszcze, iż 

niektórzy starsi ludzie zatrzymują się przed domem na ulicy 

Wysokiej 34 i wspominają, że tu kiedyś przed wojną była 

masarnia mistrza Leona^ 

Opracował Tomasz 

Wantuch 

NAZWISKA MIESZKAŃCÓW 

SIEDLISK 

Siedlisk. 

Zgodnie z zapowiedzią z poprzedniego numeru publikujemy fragmenty pracy Elżbiety Opałki o nazwiskach mieszkańców 

Ablewicz od imienia Abel Bil gwarowa forma wyrazu Bugaj bugaj 'łąki nadrzeczne, zaro- 

Adamczyk od imienia Adam 'biel' śla w miejscach po wyschnię- 

Antoł od słowa antałek (węg.) Blicharz blicharz, blecharz 'rzemieśl- tej rzece' 

'ćwierć beczki' nik bielący płótno' Bujak bujać 'szybko się rozwijać; 

Augustyn imię Augustyn Bogusz od imienia Boguchwał, Bogu- bujny, silny' 

Baca 'gospodarz' sław Burek od słowa bury 

Bajorek od słowa bajoro 'bagno' Bołoz niewyjaśnione Burnagiel nazwisko obcego pochodze- 

Bałut od imienia Baltazar Branicki od nazwy miejscowości Bra- nia, niewyjaśnione 

Baniak 'okrągły garnek' nice Burnat od słowa bury 

Baran od nazwy zwierzęcia Brudziński od nazwy miejsc. Brudno lub Burza od słowa burza 'zjawisko 

Bełzowski bełz 'coś białego, błyszczące- słowa brudzić atmosferyczne' 

go' Brzostek od nazwy miejsc. Brzostek Bysiek od imienia Zbysław, Przyby- 

Biel biały, biel Budzik od imienia Budzimir, Budzi- sław 

Bień od imienia Beniamin, Bene- sław 

dykt

Józef Wiejacki urodził się w 1922 

r. w Mesznej Opackiej - miejscowości 

położonej na Pogórzu Karpackim, w 

pobliżu znanego sanktuarium w Tuchowie. 

To w tutejszym kościele nabożeństwa 

celebrowali święci Stanisław 

ze Szczepanowa i Jan Kanty. Pamięć 

o tak wyjątkowym miejscu urodzenia 

wywarła równie silny wpływ na wybór 

życiowej drogi przyszłego rzeźbiarza, 

jak stolarskie i rzeźbiarskie tradycje 

rodzinne. Przez całe życie potrzeba 

kształtowania drewna była mu jednakowo 

bliska, jak konieczność odkrywania 

prawd wiary, dialogu z Bogiem. Podjęte 

już w młodości, pierwsze, a więc jeszcze 

niedojrzałe, próby rzeźbiarskie przerwała 

wojna. W tych tragicznych latach Józef 

Wiejacki walczył w szeregach Batalionów 

Chłopskich. Po wojnie opuścił 

rodzinną Małopolskę i od 1947 roku 

zamieszkał w Małkowicach koło Kątów 

Wrocławskich. Do rzeźby powrócił w 

latach sześćdziesiątych i już wtedy pracę 

twórczą połączył z działaniem na rzecz 

lokalnego środowiska. Swoje rzeźby z 

jednej strony eksponował na wystawach 

o zasięgu ogólnopolskim, w galeriach zagranicznych, 

przekazywał je do zbiorów 

muzeów i prywatnych kolekcjonerów, 

ale z drugiej strony prezentował je na 

gminnych dożynkach, obdarowywał 

nimi miejscową parafię i szkołę. Józef 

Wiejacki od lat prowadzi warsztaty plastyczne 

z udziałem młodzieży szkolnej 

Małkowic, w razie potrzeby konserwuje 

rzeźby stanowiące wyposażenie małkowickiego 

kościoła. Jest w swej pracyjednocześnie 

lokalny i uniwersalny. Tylko 

w taki sposób, w ścisłym powiązaniu z 

najbliższym otoczeniem, może rozwijać 

się autentyczna twórczość. Otwarta na 

preferencje estetyczne lokalnej grupy, 

ale też nie rezygnująca z nowatorstwa 

tematycznego i poszukiwań warsztatowych. 

Tylko po wyjściu poza plastyczne 

zapotrzebowanie najbliższego otoczenia 

można dostrzec horyzonty prawdziwej 

sztuki. Sztuki odrzucającej wszelkie 

artystyczne schematy. 

Rzeźby Józefa Wiej ackiego wyróżnia 

forma, w której uwagę widza zwraca 

nagromadzenie szczegółów. Starannie 

wykonane, zróżnicowane fakturowo 

- rzadko kiedy gwałtownie wkraczają 

w przestrzeń. Zazwyczaj zamknięte w 

prostopadłościennej bryle, fragmencie 

okorowanego pnia są dynamiczne i ekspresyjne 

przez zestawienia płaszczyzn 

gładkich i pokrytych zagęszczoną siecią 

nacięć o różnym przebiegu. Przypominają 

reliefy kościelnych ołtarzy, gdzie 

rzeźbiarska, detaliczna opowieść usuwa 

się na drugi plan, ustępując miejsca nadrzędnej 

idei, metaforze. 

Zróżnicowana tematyka prac Józefa 

Wiejackiego mówi o tym wszystkim, co 

dla rzeźbiarza ważne. W jego plastycznym 

świecie powracają wspomnienia 

ludowych obrzędów i barwnych postaci, 

jakby wprost wyjętych z pejzażu dawnej 

wsi. Przygrywa tu ludowa kapela i 

skrzypek na dachu, na wiejskiej drodze 

spotkamy tułacza, muzykanta i Jasia Patriotę, 

a do Matki Bożej zdążają rolnicy 

z wieńcami dożynkowymi. Gdzie indziej 

ukrzyżowane ciało Jezusa „rozpięte" jest 

na nieokorowanym fragmencie pnia, 

przytrzymywane przez Boga Ojca lub 

złożone na kolanach Matki, Syn Boży 

w gronie swoich uczniów spożywa 

Ostatnią Wieczerzę, wręcza klucze Piotrowi, 

a samotny Frasobliwy pochyla się 

nad marnością świata w umieszczonej 

na pniu kapliczce. W rzeźbiarską wyobraźnię 

Józefa Wiejackiego wkraczają: 

Adam i Ewa, Mojżesz, św. Wojciech i 

św. Franciszek. Goszczą tu także Madonny: 

Częstochowska, Licheńska, 

Ostrobramska, Małkowicka. Prezentują 

się w całym swym majestacie, ale i w 

bliskości z człowiekiem. W tych rzeźbach 

uczucia religijne sąsiadują z patriotycznymi, 

a symbole narodowe splatają się 

symbolami wiary, zazwyczaj tworząc 

nierozerwalną jedność. 

W galerii obrazowanych przez Józefa 

Wiejackiego wyjątkowych postaci prym 

wiedzie Jan Paweł II. Niemal naturalnej 

wielkości posąg Papieża Polaka stanowi 

wyposażenie małkowickiego kościoła. 

Majestatyczny Bolesław Chrobry przypomina 

o polskiej historii dzieciom z 

małkowickiej szkoły. Szczególne miejsce 

w twórczości rzeźbiarza zajmują też 

modele budowli. Katedra pw. św. Jana 

Chrzciciela i ratusz we Wrocławiu, świątynia 

Wang, małkowicki średniowieczny 

kościółek i góralski domek - urzekają 

precyzją snycerki, pieczołowitością wykonania, 

dbałością o wierne powtórzenie 

detalu. 

Swoje prace JózefWiejacki eksponował 

na kilkudziesięciu wystawach zbiorowych 

i dziesięciu indywidualnych. Od 

1995 do 2005 r. każdorazowo zdobywał 

pierwszą nagrodę w kategorii rzeźby na 

Dolnośląskim Przeglądzie Twórczości 

„Rękodzieło ludowe i artystyczne" w 

Dzierżoniowie. Od 1985 r. należy do 

Stowarzyszenia Twórców Ludowych. 

Jest też członkiem honorowym Stowarzyszenia 

Twórców i Animatorów 

Kultury we Wrocławiu. W 2002 r. został 

odznaczony Złotym Krzyżem Zasługi. 

W artystycznej rzeczywistości Józefa 

Wiejackiego odnajdujemy tematy sakralne 

i zaczerpnięte wprost z codziennego 

życia, postacie znane i nieznane, odnajdujemy 

wiarę w Boga i człowieka, proste 

i przejrzyste wybory moralne oraz ślady 

dłuta mistrza. 

Elżbieta Berendt


WIEJACKIEMU żyezymy, żyezymy. 

Zabudował i umocnił swoje wnętrze 

siłami duchowymi, za pomocą których 

człowiek od zarania poszukiwał prawdy. 

Stanowią one tzw. triadę ludzkiego 

ducha, czyli: sztuka, nauka i wiara. W 

niej - owej triadzie - zakorzeniony siłą 

tradycji, wyraża się Józef Wiejacki „z 

pokorą, prostotą i wiarą", co odnotowano 

w jubileuszu sprzed pięciu lat. Tradycja 

ta bierze swój początek u krynicy kultu 

maryjnego w nieodległym od rodzinnej 

Mesznej Opackiej - Tuchowie. Tamże to 

zaczęło się wszystko od tzw. „Przywileju 

Idziego", dokumentu przypisującego 

dobra tuchowskie benedyktynom tynieckim. 

Było to między rokiem 1123 a 

1125. Z dokumentu wyłania się oto średniowieczny 

obraz lipowego wzgórza z 

kościółkiem Matki Bożej Wniebowziętej, 

istniejącym jeszcze przed rokiem 1079, 

gdzie, jak podają materiały źródłowe, 

celebrowali nabożeństwa wielcy polscy 

święci stołecznego Krakowa, a okolica 

zasłynęła później z jatek prasolnych, czyli 

bud solników, w których sprzedawano 

wydobywaną z pobliskich złóż sól. Rychło 

zresztą wyczerpanych. 

Cudowny obraz Matki Boskiej Tuchowskiej 

pojawił się w latach późniejszych, 

w I poł. XVI wieku i odtąd ściąga 

nieprzeliczone rzesze pielgrzymów z 

Polski, Słowacji, Moraw i Czech, Litwy 

i Rusi. 

Jest i wśród nich Józef Wiejacki. W 

roli pątnika; widzimy, jak przemierza 

drogę z Małkowic, położonych blisko 

Kątów Wrocławskich, na Wielki Odpust 

rozpoczynany każdego 2 lipca. 

Najwyraźniej ożywia się na zabłędzkiej 

wierzchowinie. Stąd w dalekiej perspektywie 

Pogórza Karpackiego, w głębokiej 

zieleni świerkowego stoku zanurzona 

jest rodzinna Meszna Opacka pana Józefa; 

a tylko biel niewielkiego kościółka 

każe domyślać się istniejącej wokół 

osady, jak i tego, co kryje się w sercu 

pielgrzyma o posturze eremity. Bo przed 

wilgotnymi oczyma powracającego „na 

łono" przesuwają się obrazy pastuszego 

dzieciństwa z nieodstępnym kozikiem, 

stolarska tradycja pod okiem ojca, teatr 

ludowy z rolą Gustawa ze „Ślubów 

panieńskich", kreowaną przez starszego 

brata, Aleksandra, małżeństwo z panną 

Stefcią, spokrewnioną z błogosławioną 

Karoliną Kózką, wyniesioną na ołtarze 

przez Jana Pawła II w czasie pielgrzymki 

po diecezji tarnowskiej. Ze wspomnień 

wyłania się rok 1947, otwierający „najdalszą 

drogę", bo życiową, a którą teraz 

powraca z nieskrywanym sentymentem, 

jako - najmilszą. Jeszcze spojrzenie na 

rozległą dolinę, ciągnącą się od horyzontu 

poprzez Buchcice, a spiętą z Zabłędzą 

coraz senniej płynącą Białą, na wieżę 

sanktuarium zawsze witaną i żegnaną 

znakiem krzyża i...w drogę! 

Nie ma na jubileuszowej wystawie 

modelu kościoła w Mesznej Opackiej, 

nie ma modelu ukochanego sanktuarium, 

gdzie kształtowała się duchowość 

i obudzona duma z dobroci i altruizmu 

pana Józefa, jest za to model średniowiecznego 

kościoła pw. Świętej Trójcy 

w Małkowicach, jego nowej małej ojczyźnie. 

Bo w nim przez sześćdziesiąt 

lat doznaje rozmodlonych wzruszeń, 

podobnych temu z 19 marca 2007 roku 

(imieniny św. Józefa), kiedy mieszkańcy 

przybyli na nabożeństwo dziękczynne, 

zaintonowali wraz ze swoim 

proboszczem Drogiemu Solenizantowi 

serdeczne: „Życzymy... życzymy... i zdrowia, 

i szczęścia, i błogosławieństwa...". 

Powtórzyli tę życzeniową pieśń w dniu 

29 kwietnia, w jubileusz 85-lecia Józefa 

Wiejackiego, małkowiczanina z dalekiej 

Mesznej Opackiej. 

Franciszek Kula 

Panu Józefowi Wiejackiemu, wspaniałemu człowiekowi, rzeźbiarzowi i Jubilatowi, najlepsze i najserdeczniejsze życzenia 

składa Redakcja „Tuchowskich Wieści" 

Pióząc ikony. 

S. Oliwia - Aneta SŁOTA 

pochodzi z Ryglic, jest absolwentką 

LO im. M. Kopernika 

w Tuchowie, od 4 

lat realizuje swoje powołanie 

do życia zakonnego 

w Zgromadzeniu Sióstr św. 

Józefa. W PWSZ w Tarnowie 

- Instytut Ochrony Zdrowia 

- ukończyła studia - kierunek 

pielęgniarstwo, a w 

lipcu br. obroniła pracę licencjacką 

pt. „Wartość cierpienia 

w życiu człowieka", 

napisaną pod kierunkiem 

dr M. Lipińskiej. Jako pielęgniarka przez okres ostatniego 

roku posługiwała w DPJ w Tuchowie, a od września 

rozpoczęła pracę w Uniwersyteckim Szpitalu Dziecięcym 

w Krakowie - Prokocimiu. 

S. Oliwia wraz z p. Władysławem Sukiennikiem - artystą 

rzeźbiarzem z Tuchowa wzięła udział w cyklu spotkań 

„Gość Miesiąca" - organizowanym w Domu Pogodnej 

Jesieni w Tuchowie. Z s. Oliwią rozmawia Zdzisława 

Krzemińska. 

Z.K.: - Od trzech lat pisze Siostra ikony, które - jak Siostra mówi 

- zajmują szczególne miejsce w życiu. Co to jest ikona? 

s. O.: - Słowo ikona, pochodzi z grec. aikon, co oznacza obraz, 

odbicie, wyobrażenie, porównanie. Ikona nie jest 

tylko dziełem sztuki, ale jest wyznaniem wiary. Mówiąc 

o ikonie, należy zacząć mówić o Jezusie Chrystusie,


który jest podstawową i fundamentalną ikoną Boga. 

Ikona ma prowadzić człowieka do Boga, ma przybliżać 

treści zawarte w Piśmie Świętym i Tradycji. Ikona jest 

namalowanym dogmatem. Jan Damasceński pisał, że 

„ikona jest kanałem łaski", jest miejscem reofonii łaski 

i uświęca miejsce, w którym się znajduje. Daniel Ange 

wskazywał na podobieństwo ikony eucharystycznej Jezusa 

pod postacią chleba, który jest „ikoną ikon", który nie 

mówi nic, a jedynie się „pokazuje". Można Go zobaczyć, 

dotknąć, adorować. Ikona jest materialnym pośrednikiem 

w modlitwie. Człowiek do poznania Boga potrzebuje 

rzeczy materialnych. Ikona ma wprowadzić widza w 

świat ducha, poza granice uchwytnych zmysłowo barw, 

kształtów. Ikonę się całuje, ikoną się błogosławi, przed nią 

skłania się głowę, ustawiając ją na tym samym poziomie 

co Pismo Święte. 

Z.K.: - Jaka jest technologia powstania ikony i jej symboliki? 

s. O.: - Proces powstawania ikony jest wysiłkiem człowieka, 

polegającym na takim przekształceniu świata materii, 

aby został on przebóstwiony „uchrystowiony". 

Aby przekształcić go w oblicze 

Boga, ukazać jej ostateczny cel, do pisania 

używa się materii ożywionej (drewno, 

klej ze skóry królika, pęcherzy jesiotra, 

płótna) i nieożywionej (kredy, pigmentów 

uzyskiwanych z minerałów, kolorowych 

ziem, skał, złota). To pozwala człowiekowi 

„widzieć wszystko w Chrystusie", który 

przez Wcielenie stał się cząstką materii. 

Jego ciało złożone jest z tej samej materii 

co trawa, gwiazdy, skały i każdy człowiek. 

Stąd technologia tworzenia ikon przesycona 

jest symboliką. 

Ilconę pisze się na drewnie, najlepiej 

z drzewa liściastego, np. lipy, gdyż drzewa 

iglaste zawierają dużo żywicy, która może 

zdeformować deskę. Deska jest symbolem rajskiego 

drzewa życia i krzyża. 

- Na deskę nakleja się płótno, które przypomina płótno 

świętego mandylionu, mającego moc uzdrawiania, oraz 

płótno, w które był owinięty Jezus. 

- Na przyklejone płótno nakłada się 12 warstw tzw. 

lawkasu (zaprawy kredowo-klejowej). Liczba „12" ma 

przypomnieć 12 pokoleń Izraela oraz apostołów. 

- Następnie przygotowuje się szkic na kartce papieru, 

który przenosi się na deskę i rylcem wyżłabia się go w 

ikonie. 

- Na wyszlifowaną zaprawę nakłada się różnymi 

technikami złoto, które nie jest kolorem, ale światłem, 

ponieważ postać święta cała jest zanurzona w Bożej 

światłości. 

- Kolejnym etapem jest nakładanie podstawowych 

kolorów. Pigmenty rozpuszcza się w tzw. temperze jajecznej 

(żółtko jaja, woda, wino mszalne, olej goździkowy). 

Światło wydobywa się z ciemnych barw, przechodząc do 

coraz jaśniejszych. Kolor niesie w sobie pewną wartość, 

ma wymowę symboliczną, stanowi element języka, którym 

przemawia ikona, tak np. błękit - misterium bytów 

i tajemniczy charakter - to kolor boskości, transcendencji. 

Daje wrażenie głębi i spokoju, stwarza klimat nierealności. 

W ikonografii błękitne szaty ma Chrystus Pantokrator, 

Maryja. Ikonę po ok. 3 miesiącach należy zabezpieczyć 

olifą. 

Uwieńczeniem ikony jest poświęcenie jej przez kapłana. 

Ikonograf jest pierwszym, który powinien oddać pokłon 

Bogu przedstawionemu na ikonie. 

Z.K.: - Co sprzyja powstawaniu ikon? 

s. O.: - Istnieją pewne zasady powstawania ikon. Ale tak 

naprawdę powstaniu ikony sprzyja: cisza, milczenie, 

które nie jest tylko sprawą zamkniętych ust, ale chodzi 

przede wszystkim o wyciszenie wnętrza; milczenie wraz 

z modlitwą przygotowuje do prawdziwego apostolstwa, 

umartwienie, asceza, a także modlitwa innych osób. 

Ikona jest bowiem dziełem Kościoła, tzn. nie ma jednego 

twórcy. Pan Bóg jest artystą, ikonograf jest narzędziem 

w rękach Boga. Ktoś przygotowuje deskę, a inny wspiera 

ikonografia modlitwą. 

Z.K.: - Jaka jest różnica między obrazem a ikoną? 

s. O.: - Ikony pod względem estetyki (tego co się podoba, jest 

przyjemnością dla zmysłów) nie muszą być pociągające. 

Chcą ukazywać samo piękno, a nie jedynie przejaw 

piękna. Ikona ma prowadzić do mistycznego trwania 

przy Bogu - źródle piękna, ma wprowadzać w świat 

radości i pokoju. W ikonie występuje harmonia, która 

związana jest z dokładnie zaplanowanym językiem figur 

geometrycznych i proporcji. W przedstawieniu 

świętych oczy są nadnaturalnie powiększone 

- skierowane ku światu nadzmysłowemu, 

usta wąskie - przeznaczone do śpiewania 

hymnów i głoszenia chwały Bożej. Wysokie 

czoło podkreśla przewagę myśli nad czynem. 

Zasadnicza różnica tkwi w perspektywie. 

Ikony nie posiadają właściwie klasycznej perspektywy, 

nie są trójwymiarowe, a nawet nie 

usiłują nimi być. Najważniejsza jest w nich 

„perspektywa duchowa". Ikona rezygnuje z 

plastycznej trójwymiarowości na rzecz wielowymiarowości 

duchowej. W ikonie można 

zaobserwować perspektywę odwrotną, punkt 

zbiegania się linii perspelctjnwy znajduje się nie 

w centrum obrazu, ale poza nim, przed nim, w 

sercu stojącego przed nim człowieka. 

Z.K.: - Dlaczego mówi się o ikonie, że autor ją pisze, a oglądający 

- czyta? 

s. O.: - Ikona przekazuje to samo orędzie Dobrej Nowiny, 

które zawarte jest na kartach Pisma św., jednak w ikonie 

zakodowane jest ono nie za pomocą liter, ale linii, barw, 

kształtów. A wiadomo, że Ewangelii nie da się namalować, 

ale da się napisać, dlatego mówimy, że ikonę piszemy. Natomiast 

jeśli przedstawiamy na ikonie osobę świętą, np. 

św. Franciszka z Asyżu, który nie występuje w Ewangelii, 

to wtedy mówimy, że ikonę - malujemy. 

Z.K.: - Niedawno uczestniczyła Siostra w warsztatach ikonopisarskich 

zorganizowanych przez ks. Dariusza Klejnowskiego- 

-Różyckiego w WSD w Opolu. Kto w nich uczestniczył i jakie 

refleksje Siostra stamtąd przywiozła? 

s. O.: - W warsztatach uczestniczyło 36 osób świeckich, siostry 

zakonne i klerycy z całej Polski. Patronat sprawowała 

Katedra Teologii Dogmatycznej - Wydz. Teolog. Uniwersytetu 

Opolskiego, Szkoła Ikonopisarska „Pantokrator" 

oraz Koło Naukowe Teologów Uniwersytetu w Opolu. 

Panował duch braterstwa, wspólnoty, jedności, modlitwy 

i radości. Warsztaty poszerzyły moją wiedzę z zakresu 

historii teologii ikony, poznałam nowe techniki związane 

np. z nakładaniem złota. Nie trzeba być artystą czy absolwentem 

szkoły plastycznej, aby napisać ikonę. Konieczne 

jest pragnienie pisania, o które trzeba prosić Pana Boga. A 

gdy to pragnienie zrodzi się w sercu, to pozostaje oddać 

swe dłonie Mistrzowi - Panu Bogu, który poradzi sobie, 

nawet gdyby ktoś miał „dwie lewe ręce".


„MELANIUSZE" PO 

RAZ DRUGI 

Kapituła honorowego wyróżnienia statuetką „Melaniusza" postanowiła przyznać ją w bieżącym roku siedmiu 

osobom i dwom firmom. Są to: 

Pani Agata Mróz - Pankowska - najbardziej utytułowana 

sportsmenka z Tuchowa (obecnie mieszkanka Opola). 

Tu zaczynała swoją karierę sportową w sekcji judo. W latach 

1990- 1998 brała udział w licznych turniejach w Polsce oraz 

Belgii, Hiszpanii, Czechach, Włoszech, Japonii, Kanadzie; sześciokrotnie 

uczestniczyła w mistrzostwach Europy, dwukrotnie w 

akademickich mistrzostwach świata, wielokrotnie zdobywała 

najwyższe miejsca i medale: 4 złote, 3 srebrne i 4 brązowe. Za 

osiągnięcia sportowe została dwukrotnie nagrodzona nagrodami 

ministra edukacji narodowej. Swoją osobą i karierą sportową 

promowała Tuchów. 

Pani Ewa Stanisławczyk - z 

zawodu lekarz stomatolog, sercem, 

talentem, osobowością artystka, 

duchem z potrzebującymi pomocy. 

Założycielka zespołu „Pokolenia" 

przy parafii św. Jakuba; od 30 lat 

uświetnia wraz z nim uroczystości 

religijne, wydarzenia kulturalne w 

Tuchowie, w Polsce, w Europie. 

Członek Towarzystwa Miłośników 

Tuchowa i Społecznego Ogniska 

Muzycznego. Aktywna działaczka 

Stowarzyszenia Caritas. Inicjatorka i 

główna organizatorka „Majówki dla Matki" - rodzinnej imprezy 

charytatywnej, z której dochód przeznaczany jest dla dzieci 

ze Stowarzyszenia „Nadzieja" w Tuchowie; także współinicjatorka 

i współorganizatorka dorocznego charytatywnego 

„Koncertu kolęd dla «Nadziei»". Inicjatorka wielu przedsięwzięć 

kulturalnych i edukacyjnych w Tuchowie. Grała i śpiewała w 

setkach kościołów, na odpustach, ślubach, prymicjach i innych 

uroczystościach religijnych oraz w setkach miejsc na koncertach 

i imprezach kulturalnych. Kilka lat temu w Warszawie w 

Telewizji Polskiej pokazała, że szansę na sukces można mieć, 

jeśli się chce. Pani Ewa jest tam, gdzie w tym czasie i w tym 

miejscu bez niej byłoby gorzej i mniej radośnie. Wierna Bogu, 

ludziom, miastu. 

Pani Stanisława Węgrzyn - 

długoletnia nauczycielka z Siedlisk. 

W czasie II rojny światowej łączniczka 

AK o pseudonimie „Sława". 

Po wojnie pracowała w Karpaczu 

jako nauczycielka. W latach pięćdziesiątych 

powróciła do Siedlisk 

i tu pracowała jako nauczycielka; 

jeszcze jako emerytka prowadziła 

naukę religii w klasach przedszkolnych. 

Głęboko zaangażowana w 

działalność harcerską. Harcmistrz 

Polski. Zawsze zaangażowana w życie społeczności wiejskiej 

- prowadziła wiejską świetlicę, organizowała nieobozowe akcje 

letnie, czyli wakacyjny wypoczynek dla dzieci. Nagradzana za 

pracę pedagogiczną. Odznaczona Złotym Krzyżem Zasługi. 

Swoją pracę pedagogiczną traktowała z pasją, a Siedliskom i 

gminie Tuchów poświęciła większość swojego życia. 

Pan Aleksander Kowalik 

- historyk, wieloletni nauczyciel 

w Liceum Ogólnokształcącym w 

Tuchowie i w Studium Nauczycielskim 

w Tarnowie. Inicjator 

wielu przedsięwzięć edukacyjnych 

i wychowawczych. Był jednym z 

inicjatorów obchodów 650-lecia 

lokacji Tuchowa, autorem prelekcji 

0 historii naszego miasta, organizatorem 

wystaw i konferencji 

naukowej na temat dziejów Tuchowa. 

Współzałożyciel Towarzystwa 

Miłośników Tuchowa i pierwszy jego prezes, a także jeden z 

założycieli Społecznego Ogniska Muzycznego. Współzałożyciel, 

a także członek redakcji „Tuchowskich Wieści". Spod jego pióra 

wyszła ponad setka publikacji. Jest autorem pierwszego zarysu 

dziejów Tuchowa, wydanego na uroczystość 650-lecia. Autor 

takich publikacji, jak: „Ochotnicza Straż Pożarna w Tuchowie 

1883 - 2003" (praca nagrodzona przez premiera W. Pawlaka), 

„Dzieje Klubu Sportowego «Tuchovia»", Służba zdrowia w Tuchowie", 

„25 lat dializoterapii w Tarnowie". Autor tekstów zamieszczanych 

w wielu biuletynach, folderach, wydawnictwach 

okolicznościowych. Jego publikacje są szczegółowe, oparte na 

badaniach źródeł. Opisuje rzeczywistość bez ubarwień i metafor 

- pisze prawdę. Tuchów, którym interesuje się szczególnie, 

jest dla niego małą ojczyzną i wielka rodziną. 

Pan Andrzej Mężyk - doktor 

nauk humanistycznych, pracownik 

naukowy Uniwersytetu Śląskiego, 

tuchowianin z pochodzenia. Autor 

książek „Wspomnienia z Ziemi 

Świętej", „Powroty do źródeł i 

korzeni", Karl Oppermann - kat 

ziemi tuchowskiej" i wydanego 

ostatnio monumentalnego tomu 

„Tuchów w dokumentach", którego 

część II „Tuchów w obrazach 

1 fotografiach" ukaże się wkrótce. 

Niezmordowany w docieraniu do 

źródeł i badaniu ich; dokumentuje historię Tuchowa jako 

badacz i mieszkaniec - obserwator; poszukuje śladów kultury 

materialnej i niematerialnej ziemi tuchowskiej. Jego ostatnie 

dzieło, stanowiące dar dla miasta i jego mieszkańców, jest 

wielkim wkładem w edukację historyczną mieszkańców naszego 

miasta.


Ks. Antoni Myjak - proboszcz 

parafii św. Jakuba Apostoła w 

Tuchowie w latach 1995 - 2005. 

W ciągu tych pięciu lat zdążył 

przeprowadzić gruntowny remont 

kościoła (umocnienie murów, 

nowy dach, elewacja, renowacja 

wnętrza świątyni wraz z ołtarzem 

głównym)i plebanii, rozpocząć 

prace na nowym cmentarzu. Interesował 

się rozwojem Tuchowa, 

cieszył się i dopingował do pracy, 

kiedy wznoszono nowe obiekty 

oświatowe i sportowe, kiedy remontowano drogi, place i alejki. 

Sympatyk rozwoju kulturalnego i działań promocyjnych. 

Wspólnie z oo. Janem Nogą i Janem Rzepielą był inicjatorem 

kolędowania w Tuchowie osób niepełnosprawnych z domów 

pomocy społecznej. Zawsze życzliwy, pogodny, uśmiechnięty. 

Dobry gospodarz i duszpasterz, którego owieczki powinny mieć 

dobre pastwiska i godne zagrody, a Chrystus dom świątynny na 

spotkania modlitewne z nimi. Tuchów o tym pamięta. 

Pan Władysław Sukiennik 

- wieloletni prezes Koła Pszczelarzy 

w Tuchowie i do dziś aktywny 

jego działacz. Animator kultury, 

członek Towarzystwa Miłośników 

Tuchowa od jego powstania. 

Współinicjator i współorganizator 

muzeum etnograficznego w Tuchowie. 

Organizator skansenu uli 

pszczelich. Inicjator publikacji 

„Koło Pszczelarzy w Tuchowie", 

która ukazała się na jubileusz 60-lecia 

koła. Członek redakcji „Kamieni 

milowych". Rzeźbiarz i konserwator drewnianych dzieł sztuki 

sakralnej, w tym ołtarzy w wielu kościołach diecezji tarnowskiej. 

Swoje prace prezentował na wystawach w Tuchowie, 

Małopolsce i za granicą. Radny Rady Miejskiej w latach 1994 

- 1998. Członek Sanktuaryjnego Chóru Mieszanego. Oddany 

miastu, gminie i tuchowskiej społeczności. 

Firma „Korex" pana Kazimierza 

Szabłowskiego - specjalizuje 

się w branży meblarskiej i budowlanej. 

Działalność rozpoczynał 

w 1993 roku w garażu własnego 

domu, by po latach wybudować 

nowoczesne obiekty handlowo- 

-usługowe. Ciągle inwestuje, poszerza 

przestrzeń działalności i 

asortyment towarów. Odznacza 

się nowatorstwem, pomysłowością 

i konsekwencja w działaniu. 

Współpracuje z wieloma zakładami 

w Tuchowie. Zatrudnia kilkudziesięciu pracowników. Zdobył 

zaufanie klientów i uznanie tuchowian. Jest mecenasem kultury 

tuchowskiej, od lat wspiera finansowo Sanktuaryjną Orkiestrę 

Dętą oraz przedsięwzięcia kulturalne i edukacyjne, a przede 

wszystkim koncerty charytatywne dla „Nadziei" i „Majówkę dla 

Matki". „Korex" to firma tuchowska i Tuchowowi służąca. 

Firma „Trójka" SC panów 

f 

Wiesława Wróbla, Janusza Nowaka 

i Janusza Grzeni - to 

rodzinna firma handlowa. Pan 

Wiesław Wróbel rozpoczynał 

działalność handlową w 1985 r. 

od tzw. zieleniaka, czyli kiosku z 

warzywami. Po latach mozolnej 

pracy w 1995 r. otworzył pierwszy 

w Tuchowie dom handlowy. Nadal 

inwestował i razem z pozostałymi 

członkami spółki uruchomili w 

2001 roku słynną „Trójkę", jeden 

z największych domów handlowych w Tuchowie. Przedsiębiorcy 

pod wodzą seniora cały czas inwestują, budują i oddają 

do użytku kolejne obiekty. Dziś ich domy handlowe należą 

do najlepiej prosperujących w okolicy. Prowadzone w pełni 

profesjonalnie i przyjaźnie dla konsumentów. Planują dalszy 

rozwój. Obecnie zatrudniają 40 osób. Właściciele firmy są mecenasami 

tuchowskiej kultury i sportu. M.in. jako sponsorzy 

stale wspierają Międzynarodowe Spotkania Miast Bliźniaczych 

w Tuchowie i Dni Tuchowa, jak również eliminacje do Ogólnopolskiego 

Festiwalu Kolęd i Pastorałek. Ta firma wrosła w 

pejzaż miasta i dobrze mu służy. 

Dnia 26 października całą klasą Ila wraz z opiekunami: 

panią dyrektor Marią Dulian, panią vicedyrektor Alicją Płachno 

oraz z panią Anną Madej mieliśmy okazję uczestniczyć 

w niezwykłej uroczystości. W tym roku po raz drugi zostały 

wręczone statuetki „Melaniusza". 

Rada Miejska w Tuchowie uchwałą nr XLVIII/391/2006 

z dnia 30 sierpnia 2006 roku ustanowiła wyróżnienie w postaci 

statuetki pod nazwą „Melaniusz", którą są honorowane 

osoby i instytucje szczególnie zasłużone dla rozwoju miasta i 

gminy Tuchów. 

Wcześniej, na lekcji historii zapoznaliśmy się z życiorysem 

o. Marcina Melaniusza, który był benedyktynem tynieckim, 

urodzonym w Tuchowie. W roku 1616 otrzymał na Akademii 

Krakowskiej tytuł bakałarza filozofii i nauk wyzwolonych. 

Pragnąc przyczynić się do podniesienia poziomu umysłowego 

miasteczka, z którego pochodził, ufundował stypendium dla 

dwóch studentów z Tuchowa pobierających nauki w Akademii 

Krakowskiej. 

Odświętnie ubrani przybyliśmy do Domu Kultury i zajęliśmy 

miejsca na widowni. Na miejscu byli już zaproszeni goście oraz 

gospodarze uroczystości w osobach pana burmistrza Mariusza 

Rysia, pana przewodniczącego Rady Miejskiej Ryszarda Wrony 

i viceburmistrza Kazimierza Kurczaba. Uroczystość rozpoczęła 

swoim minirecitalem pani Alicja Stanisławczyk wraz z bratem, 

panem Andrzejem Stanisławczykiem, i pianistą Pawłem Harańczykiem. 

Po występie rozpoczęła się najważniejsza część, czyli 

wręczenie statuetek. Na sali panowała podniosła atmosfera. 

Laureaci tegorocznej edycji byli bardzo wzruszeni, odbierając 

„Melaniusze". W tym roku statuetkę przyznano: pani Ewie 

Stanisławczyk, panu Andrzejowi Mężykowi, ks. Antoniemu


Którzy odeszli... 

Myjakowi, panu Władysławowi Sukiennikowi, Pani Marii 

Węgrzyn, pani Agacie Mróz, panu Aleksandrowi Kowalikowi, 

firmie „Trójka" panów Wiesława Wróbla, Janusza Nowaka i 

Janusza Grzeni, oraz firmie „Korex" pana Kazimierza Szabłowskiego. 

Wszyscy oglądaliśmy przebieg tej uroczystości z wielkim 

zainteresowaniem i skupieniem. Po wręczeniu ostatniej statuetki 

krótkie wystąpienie miał pan burmistrz oraz pan poseł 

Michał Wojtkiewicz. 

W drodze powrotnej do szkoły, dyskutowaliśmy i wymienialiśmy 

wrażenia. To było na pewno niezapomniane przeżycie 

wziąć udział w tego rodzaju ceremonii. Mamy nadzieję, że 

będziemy mieli szanse wziąć udział w takim wydarzeniu po 

raz kolejny. 

Uczennica klasy IIa Gimnazjum nr 2 w Tuchowie 

Karolina Wrona 

Śp. Stefan Słowik 

ur. 2.06.1949, zm. 2.12.2007 

Zmarły zasłużył się dla naszego środowiska jako społecznik; przez dwie kadencje 

pełnił funkcję radnego Rady Miejskiej w Tuchowie, do końca swoich dni był członkiem 

Gminnej Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych. Był współzałożycielem 

Koła Kasy Wzajemnej Pomocy w Tuchowie, pełniąc funkcję prezesa od chwili jego założenia. 

Mimo nie najlepszego stanu zdrowia i ponoszenia trudów utrzymania rodziny, 

do końca udzielał się społecznie. 

Żegnając śp. Stefana, łączymy się z całą rodziną w żalu po jego odejściu do Pana, przepełnieni 

nadzieją chrześcijańską, że miłosierny Bóg przyjmie go do swej wiecznej chwały. 

Stanisław Wabno 

Logopedyczny poradnik dla rodziców 

Jak nasze dziecko uczy się mowy? Cz.4. 

Etap zdania - 2 - 3 rok życia. 

Etap zdania to kolejny okres w rozwoju mowy dziecka. Wtedy 

właśnie, między 2 - 3 rokiem życia, dziecko przyswaja sobie 

najwięcej nowych słów, które zaczyna wiązać w proste zdania. 

Pierwsze zdania są dwuwyrazowe i twierdzące. Szybko pojawiają 

się również zdania pytające i rozkazujące. Dziecko 

zaczyna doceniać rolę mowy w kontakcie 

z innymi, a rozbudzona (nazywaniem 

świata) ciekawość pobudza je do 

zadawania wielu pytań. 

Dziecko 2-letnie powinno wymawiać 

około 300 słów, a rozumieć 

znacznie więcej, natomiast 3-letnie 

- od 1000 do 1500 słów; wśród 

nich powinny być już prawie 

wszystkie części mowy (rzeczowniki, 

czasowniki, przymiotniki, 

przysłówki, spójniki). Wymowa 

w tym okresie nie jest jeszcze 

prawidłowa, a trudniejsze głoski są zastępowane 

łatwiejszymi, np. r - głoską l lub 

j; s - głoską ś. 

Nieocenione znaczenie dla rozwoju dziecka mają pozytywne 

wpływy kontaktów z innymi dziećmi. Dzieci rozmawiają ze 

sobą (wzbogacają słownik bierny i czynny), przejmują od innych 

pomysły zabaw, wspólnie pokonują trudności, razem się cieszą, 

smucą i pocieszają. 

lak stymulować rozwój mowy dziecka? 

1. Pamiętajmy, że udział rodziców w procesie rozwoju 

mowy dziecka jest bardzo ważny. Dziecko 

uczy się mowy poprzez naśladownictwo. 

Nazywajmy przedmioty z otoczenia 

dziecka, wykonywane wokół nich 

czynności, śpiewajmy piosenki, 

powtarzajmy krótkie rymowane 

teksty, np.: wyliczanki, zadawajmy 

pytania. Zawsze należy akceptować 

sposób, w jaki dziecko jest 

się w stanie wypowiadać i chwalić je 

za to! Aby dostarczyć dziecku prawidłowego 

wzoru mowy, wskazane 

jest powtarzanie tego, co dziecko 

chciało nam przekazać, często niezbyt 

precyzyjnie. 

2. Nie naśladujmy mowy dziecka, 

nie śmiejmy się z niej. Starajmy się nazywać rzeczy odpowiadającymi 

im słowami. 

3. Co pewien czas kontrolujmy reakcję dziecka na dźwięki. 

Aby sprawdzić, czy dziecko dobrze słyszy, można wykonywać 

prosty test słuchowy:


dziecko pokazuje różne części ciała, 

śpiewa i tańczy przy muzyce, 

nazywa to, czego chce: auto, sok, ciastko, 

potrafi naśladować, np.: kota, psa, pokazując obrazek, 

szuka źródła interesującego je dźwięku, 

mówi coraz więcej zdaniami, 

słyszy i rozumie rozmowę w drugim pokoju, 

spełnia polecenia, np.: daj lalkę, włóż piłkę do pudełka, 

schowaj zabawki, 

i) zadaje pytania, interesując się otoczeniem. 

Jeśli reakcje na dźwięki są niepewne, a mowa dziecka nie 

rozwija się lub postępuje zbyt wolno, przyczyny takiego stanu 

mogą być różne, np.: wada słuchu, przewlekłe zapalenie uszu, 

wady narządów mowy, opóźnienie rozwoju psychoruchowego. 

W każdym z tych przykładów potrzebna jest pomoc specjalisty 

(laryngologa, logopedy, psychologa). Warto pamiętać, że dzieci, do 

których mówi się mało, rozwijają mowę znacznie gorzej, niż ich 

rówieśnicy otoczeni „kąpielą słowną" od pierwszych dni życia. 

Ostatni etap rozwoju mowy dziecka od 3 do 7 roku życia 

opiszę w następnym numerze „Tuchowskich Wieści". 

Aneta Knapik - logopeda 

Poradnia Psychologiczno - Pedagogiczna w Tuchowie 

Z ZVCIH TOWARZYSTWA MIŁOSNIKOW TUCHOWH 

Zarząd TMT od 19 października br. odbył 3 posiedzenia. Efektem pracy Zarządu w tym okresie jest m.in. złożenie 

w Urzędzie Gminy w Tuchowie wniosku o decyzję burmistrza, pozwalającą na przeprowadzenie w przyszłym roku 

zbiórki publicznej w Tuchowie na renowację naszego „starego" cmentarza. Więcej informacji na ten temat przekażemy 

czytelnikom TW, jeśli takie pozwolenie otrzymamy. 

Zarząd przesłał też wniosek do Krajowego Rejestru Sądowego w Krakowie o wprowadzenie zmian w składach 

osobowych Zarządu i Komisji Rewizyjnej, które nastąpiły na Walnym Zgromadzeniu 6 czerwca br. 

W fazie wewnętrznych uzgodnień są projekty programu Towarzystwa i plany pracy Zarządu na 2008 r., które zostaną 

uchwalone na posiedzeniu w dniu 7 stycznia. 

Rozpoczęła też pracę czwarta komisja problemowa, tj. komisja ds. sporządzenia listy osób z terenu naszej gminy, 

które stały się ofiarami II wojny światowej. Zarząd TMT i członkowie komisji zwracają się z gorącym apelem do wszystkich, 

którzy mają wiadomości na ten temat, aby nawiązali kontakt z komisją. Szczególnie cenne będą informacje o tych 

osobach, których nazwiska nie znalazły się dotąd w żadnych opracowaniach i na żadnych listach ofiar. Można kontaktować 

się listownie, pisząc pod adresem: TMT, 33-170 Tuchów, ul. Chopina 10 z dopiskiem „Komisja historyczna", lub 

telefoniczne: (014) 6525 346 - p. Ryszard Flądro. 

Bardzo prosimy radnych Rady Miejskiej i wszystkich sołtysów w naszej gminie o zaangażowanie się w tej sprawie, 

którą uważamy za bardzo ważną dla naszej „małej ojczyzny". 

Członkom i sympatykom Towarzystwa Miłośników Tuchowa życzymy radosnych świąt Bożego Narodzenia. 

ZAPROSZENIE 

Zarząd Towarzystwa Miłośników Tuchowa serdecznie zaprasza wszystkich członków Towarzystwa na uroczyste 

spotkanie noworoczne, które odbędzie się 7 stycznia 2008 r. o godz. 16.00 w Domu Kultury w Tuchowie. 

Stanisława Burza 

Podzięhowan/Ce 

Stowarzyszenie Rodziców i Przyjaciół Osób Niepełnosprawnych „Nadzieja" serdecznie dziękuje Państwu 

Bernadecie i Kazimierzowi Szablowskim za podarowanie paczek mikołajowych dla naszych podopiecznych. 

Wszystkim osobom, które umiliły dzieciom, ich rodzicom ten mikołajowy wieczór serdecznie dziękujemy. Dziękujemy 

także uczniom szkół: Publicznego Gimnazjum nr 2, Szkole Podstawowej w Dąbrówce Tuchowskiej za 

podarowanie dzieciom niepełnosprawnym upominków. Uczniom Szkoły Podstawowej dziękujemy za udział w 

naszym spotkaniu opłatkowym i przedstawienie scenki bożonarodzeniowej. Składamy podziękowanie dyrektorom 

szkół, nauczycielom, siostrze Ewie za dawany młodemu pokoleniu przykład służenia pomocą potrzebującym. 

Na radosne święta Bożego Narodzenia i Nowy Rok życzymy wszystkim wiele łask od Bożej Dzieciny i błogosławieństwa 

Bożego na nowy 2008 rok. 

przew. Stowarzyszenia „Nadzieja" - Marian Gut 

PodziękowanCe 

W imieniu Stowarzyszenia Rodziców i Przyjaciół Osób Niepełnosprawnych „Nadzieja" na ręce Pana Prezesa 

składam serdeczne podziękowanie wszystkim członkom Koła Pszczelarzy za tradycyjne coroczne dzielenie się 

miodem ze swych pasiek z dziećmi niepełnosprawnymi. Dziękujemy za 39,5 litra miodu. 

przew. Stowarzyszenia „Nadzieja" - Marian Gut

Tuchowskie Wieści 5/2007 27 

r. 

Z WORA PROWOKATORA 

Wesoły jestem 

Wesoły jestem^, wesoły 

I śmîeję się do łez 

Stanisław Wyspiański 

Ciężko mi się napisato to wyznanie, choć ono samo wygląda na lekkie. Ot, mamy jeszcze jednego wesotka, któremu 

kawatek oscypka albo nawet zwykłego sera wystarczy i już będzie zębiska szczerzył i chichotał. Sprawa zaś prosta nie jest. 

Bo ja jestem z natury smutas - gęba jak u Poniedzielskiego, a charakter jak u smerfa Marudy. Koto mnie lata z niewielkimi 

przerwami „biaty gotąb smutku", a nad wiosnę milsze mi jesienie - zdecydowanie. Mądrość ludowa powiada, że Stwórca na 

dziesięciu smutasów stworzyt jednego wesotka, jako że lubowat się w przeciwieństwach: piękny - brzydki, biedny - bogaty, 

chtop - baba, mądry - mądry inaczej, ten ma jedzenie - a ten ma apetyt i tym podobne. I Co z tego wynika? Ano - po 

pierwsze - że każdy po coś jest, nawet ten wesotek, a po drugie, że smutasy stanowią sól ziemi, bez nich nie bytoby żadnego 

postępu. A to przeciwieństwo: smutas - wesotek tak jest ważne, że zajęta się nim nauka, i to jaka! - filozofia, psychologia i 

parę jeszcze innych logii. Nazwata tych pierwszych pesymistami, tych drugich zaś optymistami. Taki optymista, dajmy na to, w serze 

szwajcarskim widzi ser, no a ja się mu dziwię, bo ja widzę - dziury. Optymista opróżnioną do potowy flaszkę nazywa w potowie petną 

i też mu się dziwię, bo dla mnie nie ulega wątpliwości, że ona jest w potowie pusta. Jakby tak roztożyć jednego i drugiego na tzw. 

czynniki pierwsze, okazatoby się, że zawartość nadziei w procentach u optymisty jest ogromna, a u pesymisty tyle co kot naptakat i to 

jeszcze wtedy, gdy udawat, że ptacze. To pewnie dlatego, określając różnicę między jednym a drugim, Tuwim powiadat, iż pesymista 

twierdzi, że wszystkie kobiety lekko się prowadzą, optymista zaś nie jest tego zdania, ale... ma nadzieję. Taki optymista wiecznie 

jest zadowolony - jak to obrazowo określit ks. Twardowski - „jak prosię w deszcz", jemu dobrze, nie będzie part do żadnych 

zmian, uważając, że jakoś to będzie. Kto jeszcze pamięta, jak to Sędzia w „Panu Tadeuszu" widziat przyszte powstanie? No? 

„Szlachta na koń siędzie, ja z synowcem na czele i... jakoś to będzie". No wtaśnie. Zgódźmy się - optymizm to przejaw prostackiej 

szczęśliwości. Pesymista zaś, wiecznie niezadowolony, chce zmiany na tym padole, a jak ta nastąpi, to znowu będzie 

niezadowolony... I tak pesymiści pchają ten padót do przodu, ulegając konieczności, bo dobrze wiedzą, co jest tam, na przodzie. Ale kto to doceni? 

- No to w takim razie -mógtby ktoś powiedzieć - skoroś ty taki rasowy pesymista, to skąd ci ta wesotość? Po pierwsze - w takich czasach przyszto mi 

żyć, w których kąt padania światta mądrości zmienit się ze wschodniego na zachodni, czyli diametralnie. A tam wszystko musi być OK, cool i takie tam... 

Coraz częściej u nas na pytanie: co stychać nie styszy się już tradycyjnej odpowiedzi: „stara bida" (nie dość że bida, to jeszcze stara), lecz OK wtaśnie. 

W takim uktadzie dla pesymisty jest coraz mniej miejsca. Po drugie - teraz, czyli w okresie świąt Bożego Narodzenia wszyscy wręcz: reklama, handel, 

media, znajomi uparli się, że mam być wesoty. No cóż, jeśli chodzi o tych ostatnich - drobne ustępstwa podtrzymują przyjaźń, tak jak drobne prezenty 

(tak przynajmniej twierdzit niejaki Dochnal, przekazując niejakiemu Pęczakowi mercedesa). Po trzecie wreszcie - nie bez przyczyny zacytowa o się na 

wstępie Wyspiańskiego, artystę genialnego, ale charakterek to on miat. Rasowy pesymista, który powiadat, że „wiadomość jest wesota i ogromnie przez 

to smutna". W pesymizmie pobit go chyba tylko Lem. No, można by jeszcze do nich dorzucić Norwida. A więc to wyznanie artysty to wyraz wesotości 

takiej bardziej wisielczej (zwtaszcza że napisat ten wiersz dwa lata przed śmiercią, kiedy ztudzeń już nie miat). Bez fatszywej skromności dodam, że 

podobnej do mojej. 

No to popatrzmy teraz na ser i starajmy się zobaczyć nie tylko dziury, przynajmniej nie na pierwszym miejscu. A nie szukajmy daleko, tylko ograniczmy 

się do naszego podwórka. 

Wtączamy wyobraźnię, wznosimy się, mimo że przyciąganie ziemskie 

daje się we znaki, bo do anorektyków nie należymy. Lecimy sobie nad tuchowskim 

rynkiem i oczywiście zauważamy kamieniczkę Dobrzańskich. Nowa czy 

jak? Jak nowa. A nie tak dawno na widokówkach - też perwersja fotografów 

- widniata z liszajami odpadniętych tynków i oberwanym okapem. Dziś to 

ser niewątpliwie. Po przekątnej za siebie nie patrzę, bo tam jest kamienica 

Derechowskiego, a to ser już nie jest. Ratusz - ser, nie ulega wątpliwości, 

ale przy nim staruszek (bo ponad setkę od niego starszy) św. Florian. Nie 

dość że pluderki od urodzenia ma kiepskie, to jeszcze wyblakte toto, a jak 

nocą na rynku cisza, to stychać, jak czas mu je rąbie, a rdza - kratę. Czyli 

Florian - dziura. Zajrzyjmy do sklepów. O, dobra wszelakiego zatrzęsienie! 

Stoją kosze, do których ludzie - otwierając, zwtaszcza przed świętami, serca 

i kieszenie - wrzucają dary dla tych, których na te dobra nie stać. Gest 

niebrzydki, ale smuci to, że jest wielu takich, chyba nawet coraz więcej, 

którzy muszą z tych darów korzystać. A teraz zejdźmy już catkiem na ziemię, 

pospacerujmy wokót rynku i nieco dalej. Nawet wzroku nie trzeba wysilać 

- śmieci. Na tuchowskim forum w Internecie wielu to zauważa. Niektórzy 

nawet zdobywają się na nie lada odwagę - korzystając z tego, że występuje 

się tu z opuszczoną przytbicą (to tak jak nabluzgać bokserowi wagi ciężkiej 

przez telefon) - i twierdzą, że wtadza nic nie robi, żeby byto czysto. Fakt, 

nie sprząta; nie zdarzyto mi się widzieć burmistrza z miottą. Ale czegóż 

nie pójść na catość i nie powiedzieć, że wtadza śmieci ? Przecież i tak nas 

najstawniejsze ostatnio stużby nie zidentyfikują, a w czym jak w czym, ale 

w doktadaniu wtadzy to my jesteśmy dobrzy. No to wio ! Burmistrz puszcza 

na wiatr foliowe torebki, a te gustownie ozdabiają drzewa, jego zastępca 

zaś preferuje pety, które zbiera i rozsypuje po rynku. A inni ratuszowi co 

wyprawiają! Kto wie, czy te pogięte i popisane znaki drogowe, poniszczone 

tawki, ta zapluta i zasmarkana przestrzeń publiczna to nie ich sprawka. My 

jesteśmy ponad to, nas to nie dotyczy. 

Wystarczy? Bo mógtbym ciągnąć dalej. Czy te kąski sera upoważniają 

do wesotości? Jak kogo. Mnie - do takiej, o jakiej byta mowa wyżej. 

Prowokator 

Na pierwszej stronie: 

Kapliczka Tajemnicy Bożego Narodzenia w Ogrodzie 

Różańcowym w sanktuarium NMP w Ludźmierzu. 

Fot. G. Stanisławczyk 

Wydawca: Towarzystwo Miłośników Tuchowa 

nr konta: PKO BP SA I o/Tuchów 

06 1020 4955 0000 77 02 00 6792 25 

Redagują czytelnicy oraz zespół redakcyjny: 

Grzegorz Stanisławczyk - redaktor naczelny, 

Stanisława Burza, Zdzisława Krzemińska, 

o. Stanisław Gruszka, Aleksander Kowalik, 

Michał Wojtkiewicz 

Opracowanie graficzne: 

Bronisław Kapałka Ryszard Flądro 

Adiustacja i korekta: Józef Kozioł 

Skład i druk: Mała Poligrafia Redemptorystów 

w Tuchowie 

Nakład: 300 + 50 egzemplarzy 

Adres redakcji: 33-170 Tuchów, ul. Chopina 10 

Redakcja zastrzega sobie prawo skracania i adiustacji publikowanych 

tekstów oraz korespondencji, a także opatrywania 

ich własnymi tytułami. Redakcja nie zwraca niezamówionych 

materiałów i nie odpowiada za treść ogłoszeń. Opinie wyrażone 

na łamach „Tuchowskich Wieści" są poglądami autorów. 

Wszelkie przedruki bez zgody redakcji zabronione.

Fot. R. Flądro, G. Stan/sfawczyk

Nr 103/2007 - Tuchów

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

Delete template?

Save as template?