ROLNICTWO EKOLOGICZNE

NA DOLNYM ŚLĄSKU

URZĄD MARSZAŁKOWSKI WOJEWÓDZTWA DOLNOŚLĄSKIEGO

ul. Wybrzeże Słowackiego, 50-411 Wrocław

www.umwd.dolnyslask.pl

---

Szanowni Państwo,

Rozwój rolnictwa ekologicznego na Dolnym Śląsku, tak jak i w kraju,

wymaga i wymagać będzie wsparcia wielu instytucji pracujących

na rzecz rolnictwa ekologicznego.

Najważniejszym wyzwaniem jest tworzenie powiązań: producent –

przetwórca – konsument oraz sposobów promocji żywności

produkowanej metodami ekologicznymi. Istotne jest również

wprowadzenie działań stymulujących rozwój rynku produktów

ekologicznych od producenta poprzez organizacje producentów, przetwórstwo i handel do

konsumentów. Wsparcie i doradztwo dla rolników ekologicznych w naszym województwie

powinny zmierzać w kierunku tworzenia samoorganizacji tych gospodarstw w grupy

producenckie. W konsekwencji doprowadzi to do poprawy konkurencyjności i dochodowości

gospodarstw, poprawy stanu środowiska i jakości uzyskiwanych płodów rolnych. Rozszerzenie

oferty produktów ekologicznych przetworzonych, pozwoli na utworzenie stałego rynku zbytu

tych produktów.

Kolejnym ważnym elementem wsparcia rozwoju rolnictwa ekologicznego na Dolnym

Śląsku winny być działania edukacyjne. Podnoszenie świadomości konsumenckiej zarówno

wśród młodzieży i dzieci, jak też wśród dorosłych, przyczyni się do zwiększenia popytu

na produkty rolnictwa ekologicznego. W sposób pośredni powodować będzie to zwiększenie

produkcji ekologicznej, czyli zmniejszenie chemizacji rolnictwa i poprawę stanu środowiska

naturalnego. Zwiększona podaż produktów ekologicznych skutkować będzie rozszerzeniem

dotychczasowej sieci sklepów i innych form sprzedaży detalicznej.

W rezultacie zwiększy się liczba konsumentów produktów ekologicznych oraz wzrośnie

ekologiczna świadomość mieszkańców województwa dolnośląskiego. Efektem pośrednim

powyższych działań będzie zwiększenie ilości miejsc pracy w rolnictwie oraz w handlu

artykułami żywnościowymi, a także przetwórstwie rolno – spożywczym.

Z poważaniem

Stanisław Longawa

Wicemarszałek Województwa Dolnośląskiego

Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich:

Europa inwestująca w obszary wiejskie

---

ROLNICTWO EKOLOGICZNE

Rolnictwo ekologiczne to system gospodarowania najbardziej przyjazny środowisku,

oparty na naturalnych metodach, w którym nie stosuje się przetworzonych nawozów

mineralnych, chemicznych środków ochrony roślin, regulatorów wzrostu oraz syntetycznych

dodatków paszowych. Jest to system łączący najkorzystniejsze dla środowiska praktyki,

podnoszenie poziomu różnorodności biologicznej, ochronę zasobów naturalnych, stosowanie

standardów dobrostanu zwierząt i produkcję żywności wysokiej jakości. Rolnictwo ekologiczne

jest formą gospodarowania różną od produkcji integrowanej, zrównoważonej, czy upraw

chronionych biologicznie. W założeniu systemy te również dążą do odciążenia i ochrony

środowiska, jednak nie zaniechano w nich stosowania chemiczno-syntetycznych środków

ochrony roślin i nawozów, jedynie częściowo je ograniczono. Rolnictwo ekologiczne to gwarancja

i pewność ochrony środowiska, dbałość o zdrowie człowieka i dobrostan zwierząt. Jest to jedyna

forma rolniczego gospodarowania, która jest jasno i precyzyjnie określona przepisami prawa

i kontrolowana.

Ekologiczna metoda produkcji pełni zatem podwójną funkcję społeczną: z jednej strony

dostarcza towarów na specyficzny rynek kształtowany przez popyt na produkty ekologiczne,

a z drugiej strony jest działaniem w interesie publicznym, ponieważ przyczynia się do ochrony

środowiska, dobrostanu zwierząt i rozwoju obszarów wiejskich.

Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich:

Europa inwestująca w obszary wiejskie

---

ROLNICTWO EKOLOGICZNE W POLSCE

Wzrost świadomości ekologicznej społeczeństwa oraz rosnące zainteresowanie

konsumentów żywnością z gospodarstw ekologicznych przyczynia się do powstania

coraz większej liczby nowych gospodarstw prowadzonych zgodnie z kryteriami rolnictwa

ekologicznego. Tendencja ta zauważana jest na całym świecie, a w ostatnich latach również

w Polsce. W latach 2004-2008, czyli po wejściu Polski do UE, liczba gospodarstw ekologicznych

zwiększyła się z 3 760 do 15 206. W ciągu ostatnich dwóch lat rolnictwo ekologiczne rozwijało

się stabilnie. W 2007 roku działalność w rolnictwie ekologicznym prowadziło w Polsce ogółem

12 121 producentów. Wśród nich są gospodarstwa ekologiczne, przetwórnie, importerzy oraz

podmioty konfekcjonujące. Najliczniejszą grupę stanowiły gospodarstwa ekologiczne – 11 870

oraz przetwórnie – 206. W 2008 roku w Polsce zarejestrowanych było 15 206 producentów

ekologicznych, w tym 14 896 gospodarstw ekologicznych oraz 236 przetwórni.

ROLNICTWO EKOLOGICZNE NA DOLNYM ŚLĄSKU

Urozmaicone warunki glebowe i klimatyczne oraz walory przyrodnicze

i krajobrazowe czynią region dolnośląski jednym z najcenniejszych, pod względem

zasobów środowiska, obszarów Polski. Potwierdzeniem tego jest objęcie przyrodniczą

ochroną prawną około 22% powierzchni województwa. Obszary cenne przyrodniczo

stanowią barierę dla rozwoju intensywnego rolnictwa ale sprzyjają rozwojowi rolnictwa

ekologicznego, przyjaznego środowisku, opartego na naturalnych metodach, w którym

nie stosuje się przetworzonych nawozów mineralnych, chemicznych środków ochrony

roślin, regulatorów wzrostu, syntetycznych dodatków paszowych oraz organizmów

Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich:

Europa inwestująca w obszary wiejskie

---

GMO. Dzięki wyeliminowaniu chemii rolnej, spożywczej i weterynaryjnej produkty

rolnictwa ekologicznego mają wysoką wartość biologiczną i zdrowotną. W 2007 roku

na terenie Dolnego Śląska było 652 zarejestrowanych gospodarstw ekologicznych,

w tym 238 z certyfikatem zgodności oraz 418 w okresie przestawiania. Rolnicza produkcja

ekologiczna prowadzona była na powierzchni 21 988 ha. W 2008 roku liczba gospodarstw

prowadzących produkcję zgodnie z zasadami rolnictwa ekologicznego wzrosła do 879,

w tym 456 z certyfikatem i 423 w okresie przestawiania. W 2008 roku powierzchnia upraw

ekologicznych wynosiła 28 466 ha.

Na Dolnym Śląsku najwięcej gospodarstw ekologicznych skoncentrowanych jest

w rejonie górskim i podgórskim, głównie na terenie powiatu kłodzkiego, jeleniogórskiego,

kamiennogórskiego i wałbrzyskiego. W skali kraju, województwo dolnośląskie zajmuje

5 miejsce pod względem powierzchni upraw ekologicznych i 9 miejsce pod względem ilości

gospodarstw prowadzonych zgodnie z zasadami rolnictwa ekologicznego. Analizując strukturę

wielkości gospodarstw ekologicznych, najwięcej znajduje się w grupie obszarowej 20 – 50 ha

i stanowi 23,3% ogólnej liczby gospodarstw ekologicznych. Gospodarstw do 5 ha jest 19,7%,

natomiast dużych powyżej 100 ha jest 5,0% ogólnej ich liczby. W dolnośląskich gospodarstwach

ekologicznych dominuje produkcja roślinna, z dużym udziałem trwałych użytków zielonych,

natomiast produkcja zwierzęca kształtuje się na niskim poziomie.

Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich:

Europa inwestująca w obszary wiejskie

---

PRZETWÓRSTWO EKOLOGICZNE

Przedsiębiorstwa posiadające certyfikat ekologiczny prowadzą różnorodną

działalność m.in. skup surowców ekologicznych, import i eksport produktów ekologicznych,

konfekcjonowanie i handel, produkcję produktów i półproduktów przetworzonych, przetwórstwo

produktów ekologicznych. Na polskim rynku żywności ekologicznej dominują nieprzetworzone

produkty pochodzenia roślinnego, co odzwierciedla wciąż jeszcze początkowy etap rozwoju

tego segmentu rynku żywności. W 2007 roku w Polsce działało 206 ekologicznych przetwórni,

z czego 6 zlokalizowanych było na terenie Dolnego Śląska. W 2008 roku w skali kraju przybyło

kolejnych 30 przetwórni i ogólna ich liczba zwiększyła się do 236 a na Dolnym Śląsku liczba

przetwórni zwiększyła się do 11. Żywność ekologiczna sprzedawana jest na kiermaszach, przy

okazji różnych świąt oraz coraz częściej w specjalistycznych sklepach, oferujących żywność

ekologiczną a przede wszystkim bezpośrednio w gospodarstwach rolnych.

Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich:

Europa inwestująca w obszary wiejskie

---

AKTY PRAWNE REGULUJĄCE PRODUKCJĘ EKOLOGICZNĄ

Od 1 stycznia 2009 r. obowiązują nowe przepisy wspólnotowe w zakresie rolnictwa

ekologicznego. Najważniejszym podstawowym aktem prawnym w Unii Europejskiej dotyczącym

rolnictwa ekologicznego jest Rozporządzenie Rady (WE) nr 834/2007 z dnia 28 czerwca 2007

r. w sprawie produkcji ekologicznej i znakowania produktów ekologicznych oraz uchylające

rozporządzenie (EWG) nr 2092/91 oraz wykonawcze Rozporządzenie Komisji (WE) nr 889/2008

z 5 września 2008 r. ustanawiające szczegółowe zasady wdrażania Rozporządzenia Rady (WE)

nr 834/2007 w sprawie produkcji ekologicznej i znakowania produktów ekologicznych

w odniesieniu do produkcji ekologicznej, znakowania i kontroli. Unijne przepisy prawne

na płaszczyźnie krajowej i ich wdrażanie w Polsce reguluje ustawa o rolnictwie ekologicznym

z dnia 25 czerwca 2009 roku.

Przepisy prawne:

• Rozporządzenie Rady nr 834/2007 z dnia 28 czerwca 2007 r. w sprawie produkcji ekologicznej

i znakowania produktów ekologicznych.

• Rozporządzenie Komisji (WE) nr 889/2008 z dnia 5 września 2008 r. ustanawiające

szczegółowe zasady wdrażania rozporządzenia Rady (WE) nr 834/2007 w sprawie

produkcji ekologicznej i znakowania produktów ekologicznych w odniesieniu do produkcji

ekologicznej, znakowania i kontroli.

• Rozporządzenie Rady (WE) nr 967/2008 z dnia 29 września 2008 r. zmieniające

rozporządzenie (WE) nr 834/2007 w sprawie produkcji ekologicznej i znakowania produktów

ekologicznych.

• Ustawa z dnia 25 czerwca 2009 r. o rolnictwie ekologicznym (Dz. U. 09. Nr 116, poz. 975).

Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich:

Europa inwestująca w obszary wiejskie

---

ZGŁOSZENIE DZIAŁALNOŚCI W ROLNICTWIE EKOLOGICZNYM

W celu podjęcia działalności w rolnictwie ekologicznym należy dokonać zgłoszenia

działalności w rolnictwie ekologicznym do dowolnie wybranej jednostki certyfikującej.

Na podstawie zgłoszenia następuje rejestracja gospodarstwa w systemie rolnictwa ekologicznego

i objęcie gospodarstwa planem kontroli przez wybraną jednostkę certyfikującą. Od momentu

rejestracji gospodarstwa rozpoczyna się okres przestawiania produkcji konwencjonalnej

na ekologiczną. Dochodzenie gospodarstwa do odpowiedniego stanu oczyszczenia gleby

z niedozwolonych środków oraz nadanie jej wysokiej aktywności biologicznej, a płodom rolnym

– jakości ekologicznej, wymaga czasu, zwanego okresem przestawiania. Okres przestawiania

trwa 2 lub 3 lata. Rolnik, którego gospodarstwo uzyskuje pozytywne wyniki kontroli

po 2 latach przestawiania jest uznane za ekologiczne i otrzymuje certyfikat. Certyfikat

wydawany jest na okres jednego roku.

SYSTEM KONTROLI I CERTYFIKACJI PRODUKCJI EKOLOGICZNEJ

Sektor rolnictwa ekologicznego w Polsce jest regulowany przez Ministerstwo Rolnictwa

i Rozwoju Wsi, który odpowiada za realizację przepisów dotyczących wytwarzania żywności

ekologicznej. Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi powierzył odpowiedzialność za kontrolę

i certyfikację w rolnictwie ekologicznym prywatnym jednostkom. W Polsce, w tym zakresie,

akredytację otrzymało 11 jednostek certyfikujących. Ich pracę nadzoruje Inspekcja Jakości

Handlowej Artykułów Rolno - Spożywczych. Funkcjonowanie systemu kontroli i certyfikacji

w rolnictwie ekologicznym jest podstawowym gwarantem dla konsumenta, że środki spożywcze

znajdujące się na rynku zostały wyprodukowane zgodnie z obowiązującymi przepisami

dotyczącymi rolnictwa ekologicznego i są wolne od zanieczyszczeń, pozostałości po stosowaniu

niedozwolonych nawozów mineralnych, środków ochrony roślin oraz nie zawierają organizmów

modyfikowanych genetycznie (GMO). Wszystkie podmioty produkujące, przetwarzające

i wprowadzające do obrotu produkty rolnictwa ekologicznego podlegają systemowi kontroli,

co pozwala prześledzić cały proces produkcji od pola do gotowego produktu.

Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich:

Europa inwestująca w obszary wiejskie

---

Wykaz upoważnionych jednostek certyfikujących w rolnictwie ekologicznym

Nazwa upoważnionej jednostki

certyfikującej

EKOGWARANCJA

PTRE Sp. z o. o.

PL-EKO-01

do dnia 1 lipca 2010 r.

może być również stosowany

nr RE-01/2005/PL

Siedziba i dane kontaktowe

21-008 Tomaszowice, Dąbrowica 185 P

Tel. 081 742 68 64

Fax: 081 742 83 14

Tel. kom.: 0601 252 506

e-mail: biuro@ekogwarancja.pl

www.ekogwarancja.pl

Logotyp jednostki certyfikującej

PNG Sp. z o. o.

Jednostka Certyfikująca PNG

w Zajączkowie

PL-EKO-02

do dnia 1 lipca 2010 r.

może być również stosowany

nr RE-02/2005/PL

26-065 Piekoszów

Tel. 041 306 40 00

Tel. kom.: 0607 373 695,

0609 725 591

Fax. 041 306 48 13

e-mail: png@ecofarm.pl

www.png.ecofarm.pl

COBICO Sp. z o. o.

PL-EKO-03

do dnia 1 lipca 2010 r.

może być również stosowany

nr RE-03/2005/PL

31-559 Kraków, ul. Grzegórzecka 77

Tel. 012 632 35 71, 012 630 90 90

Fax: 012 416 36 46

e-mail: cobico@cobico.pl

www.cobico.pl

BIOEKSPERT Sp. z o. o.

PL-EKO-04

do dnia 1 lipca 2010 r.

może być również stosowany

nr RE-04/2005/PL

00-621 Warszawa, ul. Boya Żeleńskiego 6/34

Tel. 022 825 10 78, 022 499 53 66

Fax: 022 825 18 12, 022 499 53 67

Tel./Fax: 023 679 70 90

e-mail: bioekspert@bioekspert.waw.pl

www.bioekspert.waw.pl

BIOCERT MAŁOPOLSKA Sp. z o. o.

PL-EKO-05

do dnia 1 lipca 2010 r.

może być również stosowany

nr RE-05/2005/PL

31-503 Kraków, ul. Lubicz 25 A

Tel. 012 430 36 06

Tel. kom.: 0509 668 424

e-mail: sekretariat@biocert.pl

www.biocert.pl

Polskie Centrum Badań i Certyfikacji S. A.

PL-EKO-06

do dnia 1 lipca 2010 r.

może być również stosowany

nr RE-06/2005/PL

02-699 Warszawa, ul. Kłobucka 23 A

Oddział Badań i Certyfikacji w Pile

ul. Śniadeckich 5

64-920 Piła

Tel.: 067 213 87 00

Fax: 067 213 83 80

e-mail: pcbcpila@i-pila.pl

www.pcbc.gov.pl

10

Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich:

Europa inwestująca w obszary wiejskie

---

Wykaz upoważnionych jednostek certyfikujących w rolnictwie ekologicznym

Nazwa upoważnionej jednostki

certyfikującej

AGRO BIO TEST Sp. z o. o.

PL-EKO-07

do dnia 1 lipca 2010 r.

może być również stosowany

nr RE-07/2005/PL

Siedziba i dane kontaktowe

02-787 Warszawa, ul. Nowoursynowska 166

Tel. 022 847 87 39

e-mail: agro.bio.test@agrobiotest.pl

www.agrobiotest.pl

Logotyp jednostki certyfikującej

TÜV Rheinland Polska Sp. z o. o.

PL-EKO-08

do dnia 1 lipca 2010 r.

może być również stosowany

nr RE-08/2005/PL

02-146 Warszawa, ul. 17 Stycznia 56

Tel. 022 846 79 99, 022 846 51 63

Fax: 022 868 37 42

e-mail: post@pl.tuv.com

www.tuv.pl

Centrum Jakości

AgroEKO Sp. z o. o.

PL-EKO-09

do dnia 1 lipca 2010 r.

może być również stosowany

nr RE-09/2005/PL

05-126 Nieporęt

ul. Baśki 2

Tel. kom.: 0695 599 886,

0668 410 227

Fax: 022 486 44 15

e-mail: sekretariat@agroeko.com.pl

www.agroeko.com.pl

SGS Polska Sp. z o. o.

PL-EKO-10

01-233 Warszawa, ul. Bema 83

Tel. 022 329 22 22, 022 329 22 03

Fax: 022 329 22 20

e-mail: sgs.poland@sgs.com

eko@sgs.com

www.pl.sgs.com

Control Union Poland Sp. z o. o.

PL-EKO-11

70-535 Szczecin, ul. Wielka Odrzańska 31/2

Tel. 022 640 28 50

Tel. kom.: 0508 250 205

Fax: 022 640 28 51

e-mail: rolnictwo.ekologiczne@controlunion.com

www.controlunion.com

Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich:

Europa inwestująca w obszary wiejskie

11

---

PŁATNOŚCI W ROLNICTWIE EKOLOGICZNYM

Rolnictwo ekologiczne jest wspierane w ramach Planu Rozwoju Obszarów Wiejskich

na lata 2004-2006 poprzez działanie: „Wspieranie przedsięwzięć rolnośrodowiskowych

i poprawy dobrostanu zwierząt” oraz w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na

lata 2007 – 2013 realizując działanie „Program rolnośrodowiskowy”. Działanie to, przewiduje

dofinansowanie do rolnictwa ekologicznego realizując Pakiet 2 - Rolnictwo ekologiczne.

Pakiet obejmuje gospodarstwa przestawiające się na produkcję metodami ekologicznymi

i gospodarstwa ekologiczne posiadające ważny certyfikat wydany przez upoważnioną jednostkę

certyfikującą, zgodnie z przepisami o rolnictwie ekologicznym.

Rolnik może ubiegać się o płatność rolnośrodowiskową jeżeli:

• posiada numer identyfikacyjny nadany przez ARiMR,

• jest właścicielem lub dzierżawcą gruntów rolnych co najmniej w czasie trwania

zobowiązania (5 lat) o powierzchni co najmniej 1 ha użytków rolnych,

• posiada certyfikat zgodności, lub dokument potwierdzający, że jego gospodarstwo jest

w okresie przestawania, lub dokument poświadczający, że gospodarstwo jest objęte

planem kontroli,

• złoży wniosek o przyznanie płatności rolnośrodowiskowej w terminie od 15 marca do 15

maja w każdym roku realizacji programu,

• posiada plan rolnośrodowiskowy, sporządzony na okres 5 lat przez doradcę

rolnośrodowiskowego,

• zobowiąże się do uczestniczenia w programie przez okres 5 lat oraz do realizacji zobowiązania

rolnośrodowiskowego, obejmującego wymogi wykraczające ponad podstawowe

wymagania, w ramach określonych pakietów i ich wariantów zgodnie z planem działalności

rolnośrodowiskowej,

• zobowiąże się do przestrzegania podstawowych wymagań, które muszą być przestrzegane

przy prowadzeniu działalności rolniczej, związane w szczególności z ochroną środowiska.

Podstawowe wymagania dla Programu rolnośrodowiskowego obejmują:

1. Normy i wymogi określone w przepisach o płatnościach w ramach systemów wsparcia

bezpośredniego.

2. Minimalne wymogi dotyczące stosowania nawozów i środków ochrony roślin,

o których mowa w art. 39 ust. 3 akapit pierwszy rozporządzenia wymienionego

w § 2 ust. 1 pkt 3, zwanego dalej „rozporządzeniem nr 1698/2005”, wymienione w załączniku

nr 2 do rozporządzenia.

3. Inne odpowiednie wymogi obowiązkowe, o których mowa w art. 39 ust. 3 akapit pierwszy

rozporządzenia nr 1698/2005, wymienione w załączniku nr 2 do rozporządzenia.

12

Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich:

Europa inwestująca w obszary wiejskie

---

Płatność za pakiet 2 – Rolnictwo ekologiczne

w ramach PROW na lata 2007 – 2013

Warianty

Pakiety i ich opcje

Wysokość płatności

rolnośrodowiskowej

zł/ha

2.1 Uprawy rolnicze (z certyfikatem zgodności). 790

2.2 Uprawy rolnicze (w okresie przestawiania). 840

2.3 Trwałe użytki zielone (z certyfikatem zgodności). 260

2.4 Trwałe użytki zielone (w okresie przestawiania). 330

2.5 Uprawy warzywnicze (z certyfikatem zgodności). 1300

2.6 Uprawy warzywnicze (w okresie przestawiania). 1550

2.7 Uprawy roślin zielarskich (z certyfikatem zgodności) 1050

2.8 Uprawy roślin zielarskich (bez certyfikatu zgodności) 1150

2.9 Uprawy sadownicze i jagodowe (z certyfikatem zgodności). 1540

2.10 Uprawy sadownicze i jagodowe (w okresie przestawiania). 1800

2.11 Pozostałe uprawy sadownicze i jagodowe (z certyfikatem zgodności). 650

2.12 Pozostałe uprawy sadownicze i jagodowe (w okresie przestawiania). 800

Degresywność

Wysokość wsparcia uzależniona jest od wielkości powierzchni objętej wsparciem

i ulega zmniejszeniu za powierzchnię powyżej 100 ha i wynosi:

• 50% stawki podstawowej – za powierzchnię od 100,01 do 200 ha

• 10% stawki podstawowej – za powierzchnię powyżej 200 ha

Wymogi pakietu 2 – Rolnictwo ekologiczne:

• W przypadku realizacji wariantu: 2.1. Uprawy rolnicze (z certyfikatem zgodności),

2.2. Uprawy rolnicze (w okresie przestawiania), 2.3. Trwałe użytki zielone

(z certyfikatem zgodności), 2.4. Trwałe użytki zielone (w okresie przestawiania),

2.5. Uprawy warzywnicze (z certyfikatem zgodności), 2.6. Uprawy warzywnicze

(w okresie przestawiania), 2.7. Uprawy zielarskie (z certyfikatem zgodności),

2.8. Uprawy zielarskie (w okresie przestawiania) – przeznaczenie plonu na pasze, do

bezpośredniego spożycia przez ludzi, do przetwórstwa, kompostowania lub przekazanie

do innych gospodarstw.

• W przypadku wariantu 2.3. i 2.4. – koszenie lub wypasanie na trwałych użytkach

Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich:

Europa inwestująca w obszary wiejskie

13

---

zielonych w terminie określonym w planie działalności rolnośrodowiskowej oraz

usunięcie lub złożenie w stogi ściętej biomasy w terminie 2 tygodnie po pokosie,

a w uzasadnionych przypadkach w dłuższym terminie, niezwłocznie po ustaniu przyczyn ze

względu, na które termin ten nie był przestrzegany.

• W przypadku realizacji wariantu: 2.9. Uprawy sadownicze i jagodowe (z certyfikatem

zgodności), 2.10. Uprawy sadownicze i jagodowe (w okresie przestawiania),

2.11. Pozostałe uprawy sadownicze i jagodowe (z certyfikatem zgodności),

2.12. Pozostałe uprawy sadownicze i jagodowe (w okresie przestawiania), należy

wykonywać na plantacji zabiegi uprawowe i pielęgnacyjne, zaś uzyskany plon należy

przeznaczyć na pasze, do bezpośredniego spożycia przez ludzi lub do przetwórstwa.

W sadzie należy również utrzymać minimalną obsadę drzew i krzewów.

• Materiał szkółkarski musi spełniać określone wymagania dotyczące wysokości

i grubości elitarnego i kwalifikowanego materiału szkółkarskiego, określone dla drzewek

owocowych w przepisach w sprawie szczegółowych wymagań dotyczących wytwarzania

oraz jakości materiału siewnego. W przypadku uprawianych krzewów, materiał

szkółkarski musi być ukorzeniony i spełniać wymagania dotyczące średnicy elitarnego

i kwalifikowanego materiału szkółkarskiego, określone dla krzewów jagodowych

w przepisach w sprawie szczegółowych wymagań dotyczących wytwarzania oraz jakości

materiału siewnego.

• Bez względu na wariant realizowany w ramach pakietu rolnictwo ekologiczne

należy pamiętać o obowiązku zachowania na terenie gospodarstwa powierzchni

trwałych użytków zielonych oraz elementów krajobrazu nieużytkowanych rolniczo,

a także o prowadzeniu produkcji rolnej zgodnie z najlepszą wiedzą i kultura rolną, przy

zachowaniu należytej dbałości o stan fitosanitarny roślin i ochronę gleby.

14

Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich:

Europa inwestująca w obszary wiejskie

---

DZIAŁANIA

DOLNOŚLĄSKIEGO OŚRODKA DORADZTWA ROLNICZEGO

WE WROCŁAWIU

W ZAKRESIE ROLNICTWA EKOLOGICZNEGO

Dolnośląski Ośrodek Doradztwa Rolniczego we Wrocławiu:

• udziela informacji na temat przestawiania gospodarstwa z produkcji konwencjonalnej

na ekologiczną, prowadzi doradztwo i pomaga w wypełnianiu dokumentacji i wniosków

oraz sporządzania planów

• organizuje specjalistyczne szkolenia, konferencje, seminaria oraz krajowe

i zagraniczne wyjazdy studyjne,

• opracowuje materiały informacyjne i edukacyjne,

• prowadzi bazę danych gospodarstw ekologicznych,

• przygotowuje działania promocyjne dotyczące dolnośląskich produktów i gospodarstw

ekologicznych np.: organizacja wojewódzkiego etapu konkursu na najlepsze

gospodarstwo ekologiczne, organizacja Wojewódzkiego Konkursu Ekologicznego

„EkoProdukt i EkoGospodarstwo na Dolnym Śląsku”, udział w organizacji jarmarków

i kiermaszów np. Kiermasz Ekologiczny w Jeleniej Górze, Świeradowie Zdroju,

• realizuje projekty ze środków krajowych i unijnych: „Rolnictwo ekologiczne świadomy

wybór mieszkańców Dolnego Śląska”, „Euroregionalne spotkania ekologiczne”,

• współpracuje z krajowymi i zagranicznymi organizacjami i instytucjami w zakresie rolnictwa

ekologicznego,

• jest organizatorem Forum Rolnictwa Ekologicznego na Dolnym Śląsku - spotkanie

przedstawicieli w branży ekologicznej z regionu, kraju i z zagranicy,

• nagradza i promuje wyróżniające się przedsięwzięcia ekologiczne na Dolnym Śląsku nagrodą

„EkoSukces”.

Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich:

Europa inwestująca w obszary wiejskie

15

---

LAUREACI KONKURSU NA NAJLEPSZE

GOSPODARSTWO EKOLOGICZNE W 2009 ROKU

I MIEJSCE

W KATEGORII „EKOLOGICZNE GOSPODARSTWO TOWAROWE”

ANNA I MIROSŁAW LECH

Rok uzyskania certyfikatu zgodności: 2004 rok

Całkowita powierzchnia gospodarstwa: 32,40 ha

Użytki rolne: 13,50 ha

Sady: 18,90 ha

Gospodarstwo ekologiczne „Eko-Ar” Anny i Mirosława Lechów położone jest w Jarkowie

koło Lewina Kłodzkiego. Specjalizuje się w uprawie aronii. Plantacja aronii o powierzchni 18,90

ha leży na stokach Gór Orlickich, na wysokości 600 m n.p.m., posiada certyfikat ekologiczny

i gwarantuje wysoką jakość owoców. Aronia jest uważana za najzdrowszy owoc jagodowy

na świecie, prawdziwą bombę witaminową. Produkty z gospodarstwa są sprzedawane

we własnym sklepiku, w którym oferuje się zróżnicowaną i bogatą gamę ekologicznych

i certyfikowanych produktów towarowych. Są to znane i już uznane produkty na rynku

lokalnym, krajowym i zagranicznym. Produkty z gospodarstwa są kierowane do szerokiej grupy

odbiorców. Są nimi zarówno klienci indywidualni, kupujący w celach leczniczych, kuracjusze

i turyści. Oferowane są także różne zestawy produktów, gustownie opakowane, mogące być

dobrym i zdrowym prezentem. Gospodarstwo ma stuprocentowy zbyt na swoje produkty.

Dba o jakość i markę wyrobów, których wysoka jakość jest potwierdzona badaniami. Anna

i Mirosław Lechowie wypracowali sobie już własny rynek i nadal powiększają grono odbiorców.

Gospodarstwo prowadzi również działalność agroturystyczną i oferuje 12 miejsc noclegowych

w 3 pokojach gościnnych.

16

Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich:

Europa inwestująca w obszary wiejskie

---

II MIEJSCE

W KATEGORII „EKOLOGICZNE GOSPODARSTWO TOWAROWE”

KRYSTYNA I ROBERT WAGNER

Rok uzyskania certyfikatu zgodności: 2004 rok

Całkowita powierzchnia gospodarstwa: 10,17 ha

Użytki rolne: 6,57 ha

Użytki zielone: 1,50 ha

Sady i jagodniki: 1,90 ha

Gospodarstwo Krystyny i Roberta Wagnerów położone jest w Lubnowie koło Ziębic.

W gospodarstwie prowadzona jest uprawa warzyw, owoców i zbóż. Z produkcji zwierzęcej

prowadzony jest chów drobiu, królików oraz koni.

Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich:

Europa inwestująca w obszary wiejskie

17

---

III MIEJSCE

W KATEGORII „EKOLOGICZNE GOSPODARSTWO TOWAROWE”

HELENA I ROBERT POKRZYWA

Rok uzyskania certyfikatu zgodności: 2006 rok

Całkowita powierzchnia gospodarstwa: 48,71 ha

Użytki zielone: 23,73 ha

Grunty orne:: 19,98 ha

Warzywa: 0,55 ha

Gospodarstwo położone jest w Różanej koło Mieroszowa. W gospodarstwie prowadzona

jest uprawa zbóż i roślin motylkowatych. Z produkcji zwierzęcej prowadzony jest chów bydła

mlecznego, drobiu, oraz koni.

18

Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich:

Europa inwestująca w obszary wiejskie

---

I MIESCE W KATEGORII „EKOLOGIA-ŚRODOWISKO”

AGATA I ZBIGNIEW WOLAK

Rok uzyskania certyfikatu zgodności: 2004 rok

Całkowita powierzchnia gospodarstwa: 13,63 ha

Użytki rolne: 5,00 ha

Sady: 8,63 ha

Ekoagroturystyczne gospodarstwo „Pod Srebrną Górą” Agaty i Zbigniewa Wolaków

położone jest w malowniczej górskiej miejscowości Jeżów Sudecki, w Kotlinie Jeleniogórskiej.

Leży na południowym zboczu Gór Kaczawskich u stóp Srebrnej Góry.

W gospodarstwie o powierzchni 13,63 ha jest prowadzona produkcja mieszana.

Wszystkie działania są prowadzone tak, aby nie szkodzić środowisku naturalnemu. Użytki

rolne to grunty orne, trwałe użytki zielone i sad owocowy. Uprawia się tam zboża, w tym:

owies, pszenicę, jęczmień, okopowe – ziemniaki, warzywa oraz grykę i lucernę. Na łąkach

i pastwiskach prowadzona jest prawidłowa gospodarka. Łąki gospodarstwa to cenne siedliska

przyrodnicze obfitujące w liczne gatunki flory i fauny, również te chronione. Gospodarstwo

posiada bydło mleczne, konie rasy huculskiej i kury zielononóżki. W gospodarstwie rosną

drzewa owocowe, w tym stare odmiany jabłoni, śliw i czereśni. W przydomowym ogródku

warzywnym zwraca się uwagę na odpowiedni dobór roślin, szczególnie na ich sąsiedztwo

i wykorzystanie właściwości allelopatycznych. Na terenie obejścia jest wiele zieleni, kwiatów,

krzewów ozdobnych i drzew. W celu zmniejszenia negatywnego wpływu gospodarowania

na środowisko, gospodarstwo stało się inicjatorem selektywnej segregacji odpadów wśród

lokalnej społeczności. Gospodarze są liderami w szerzeniu świadomości ekologicznej

na swoim terenie. W ich domu odbywają się liczne spotkania edukacyjne, których inicjatorem

są nie tylko właściciele, ale też organizacje i stowarzyszenia zajmujące się tematyką ekologiczną.

Państwo Wolakowie prowadzą warsztaty z wikliniarstwa dla dzieci i młodzieży. Wiklina

jest znaczącym elementem wystroju domu, pełni także funkcję użytkową. W wiklinowych,

własnoręcznie plecionych koszyczkach sprzedawane są produkty oznakowane misternie,

ręcznie wykonanymi etykietami. Gospodarstwo prowadzi działalność agroturystyczną.

Do dyspozycji gości są 4 pokoje gościnne i apartament.

Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich:

Europa inwestująca w obszary wiejskie

19

---

II MIESCE W KATEGORII „EKOLOGIA-ŚRODOWISKO”

MARIA I WIESŁAW SZATKOWSCY

Rok uzyskania certyfikatu zgodności: 2006 rok

Całkowita powierzchnia gospodarstwa: 32,02 ha

Użytki zielone: 18,84 ha

Grunty orne: 13,18 ha

Gospodarstwo Marii i Wiesława Szatkowskich położone jest w Świerkach koło Nowej Rudy.

Głównym kierunkiem produkcji jest chów bydła mięsnego rasy Limousin, Aberdeen – Angus,

Simentale i Hereford. W gospodarstwie można zwiedzić kolekcję starych maszyn rolniczych.

20

Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich:

Europa inwestująca w obszary wiejskie

---

III MIESCE W KATEGORII „EKOLOGIA-ŚRODOWISKO”

ADAM MANIAK

Rok uzyskania certyfikatu zgodności: 2006 rok

Całkowita powierzchnia gospodarstwa: 23,34 ha

Użytki zielone: 0,22 ha

Grunty orne: 23,15 ha

Sady: 0,37 ha

Gospodarstwo położone jest w Kluczowej koło Ząbkowic Śląskich. W gospodarstwie

prowadzona jest uprawa zbóż, roślin motylkowatych oraz sadowniczych. Z produkcji zwierzęcej

prowadzony jest chów kur zielononóżek, indyków i królików.

Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich:

Europa inwestująca w obszary wiejskie

21

---

Urząd Marszałkowski Województwa Dolnośląskiego

ul. Wybrzeże Juliusza Słowackiego 12-14, 50-411 Wrocław

www.umwd.dolnyslask.pl

Dolnośląski Ośrodek Doradztwa Rolniczego we Wrocławiu

ul. Zwycięska 12, 53-033 Wrocław

www.dodr.pl

Wydawnictwo współfinansowane ze środków Unii Europejskiej w ramach

Pomocy Technicznej Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007 - 2013,

zgodnie z umową zawartą pomiędzy Urzędem Marszałkowskim Województwa Dolnośląskiego,

a Dolnośląskim Ośrodkiem Doradztwa Rolniczego we Wrocławiu

Wydawca:

Dolnośląski Ośrodek Doradztwa Rolniczego we Wrocławiu

ul. Zwycięska 12, 53-033 Wrocław

tel: 713398021/22, fax: 713397912

e-mail: sekretariat@dodr.pl

www.dodr.pl

Opracowanie:

Urszula Bogusiewicz

Dział Systemów Produkcji Rolnej, Standardów Jakościowych i Doświadczalnictwa

tel: 713398185

e-mail: urszula.bogusiewicz@dodr.pl

Skład komputerowy:

Piotr Białousz

Zdjęcia:

Urszula Bogusiewicz

Katarzyna Kopacka

Druk:

Poligrafia Dolnośląskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego we Wrocławiu

Nakład: 1000 szt.

22

Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich:

Europa inwestująca w obszary wiejskie

---

Dolnośląski Ośrodek Doradztwa Rolniczego we Wrocławiu

DODR we Wrocławiu

ul. Zwycięska 12

53-033 Wrocław

www.dodr.pl

DORADZMY

INFORMUJEMY

POMAGAMY

ORGANIZUJEMY

SZKOLIMY

PROMUJEMY

Dla rolników i mieszkańców

obszarów wiejskich

województwa dolnośląskiego

• prowadzimy doradztwo z zakresu rolnictwa, rozwoju

wsi, rynków rolnych oraz wiejskiego gospodarstwa

domowego

• organizujemy kursy, seminaria i szkolenia specjalistyczne

• pomagamy w zakresie sporządzania dokumentacji

niezbędnej do uzyskania pomocy finansowej lub

współfinansowanej ze środków pochodzących z funduszy

krajowych i unijnych

• podejmujemy działania na rzecz zachowania dziedzictwa

kulturowego i przyrodniczego wsi

• upowszechniamy rozwój agroturystyki i turystyki wiejskiej

oraz prowadzimy promocję wsi jako atrakcyjnego miejsca

wypoczynku

• wspieramy rozwój rolnictwa ekologicznego

Jesteśmy sprawdzoną jednostką doradcząfunkcjonujemy

na rynku od 50 lat

Mamy bogate doświadczenie i kompletnych doradców

oraz specjalistów rolnych

ZAPRASZAMY DO WSPÓŁPRACY

Nasze działania: fachowość, innowacje, współpraca

---

Europejski Fundusz Rolny na Rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich:

Europa inwestująca w obszary wiejskie.

Zadanie współfinansowane ze środków Unii Europejskiej w ramach

Pomocy Technicznej Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007 - 2013