ZaÅ‚Ä cznik 9.1. Tom I

URZĄDZENIA SANITARNE I OCHRONY ŚRODOWISKA
DR INŻ. RYSZARD WENDA
LIPKÓW ul. Kontuszowa 19
05-080 IZABELIN
PROJEKT BUDOWLANO - WYKONAWCZY
Temat:
Projekt zagospodarowania terenu
PRZEBUDOWA I MODERNIZACJA OCZYSZCZALNI ŚCIEKÓW W
CHMIELNIKU
Nazwa i adres
obiektu:
Inwestor:
OCZYSZCZALNIA ŚCIEKÓW W CHMIELNIKU
nr ewid. działek: 545, 558, 557 (ew. gruntów miasta Chmielnik)
nr ewid. działek: 717, 319/2 (ew. gruntów wsi Zrecze Małe)
GMINA CHMIELNIK
Plac Kościelny 5, 26-020 Chmielnik
woj. świętokrzyskie
Kierownik zespołu: dr inż. Ryszard Wenda
PODPIS
ZESPÓŁ PROJEKTOWY
ZESPÓŁ SPRAWDZAJĄCY
BRANŻA
PROJEKTANT
UPR. NR PODPIS BRANŻA
SPRAWDZAJĄCY
UPR. NR
Architektura
Bł/11/87
Architektura
BŁ-POKK
mgr inż. arch.
mgr inż. arch.
/06/2003
Jan K. Hahn
Krystian Hamanowicz
PODPIS
Konstrukcja
mgr inż.
Jerzy Firańczyk
Inst. Sanit.
Techn.
Włodzisław
Marciszewski
Bł/94/86
178/74/Ł
Konstrukcja
mgr inż.
Helena Maliszewska
Inst. Sanit.
mgr inż.
Marcin Śledż
Bł/16/81
LOD/0993/P
WOS/08
Inst. Elektr.
mgr inż.
Grzegorz Chinowski
61/83 Sk-ce Inst. Elektr.
inż.
Adam Małachowski
48/89 Sk-ce
Drogi
Inż.
Jerzy Juchimiuk
WZDP
105/72
TOM I
Lipków listopad 2009 r.

Spis zawartości projektu budowlano-wykonawczego
1. Projekt zagospodarowania terenu – Tom I
- Załączniki formalno-prawne
- Opis
- Projekt zagospodarowania terenu
- BIOZ
2. Projekt architektoniczno-budowlany
– część: technologiczno – instalacyjna – Tom II
- część: architektoniczno-budowlana – Budynek na pojemniki skratek i piasku (ob. nr 22a), Stacja odwadniania i
higienizacji osadu (ob. nr 23), Stacja dmuchaw reaktorów biologicznych (ob. nr 26), Składowisko osadu pod wiatą (ob.
nr 24), Stanowisko do mycia sprzętu technologicznego (ob. nr 21), Agregat prądotwórczy (ob. nr 27), ogrodzenie –
Tom III
– część: architektoniczno-budowlana (przebudowa i remont) – Budynek administracyjny i laboratorium (ob. nr 13),
Pompownia główna ze stacją zlewną (ob. nr 1.1), Magazyn materiałów eksploatacyjnych, (ob. nr 17), Zbiornik osadu
(ob. nr 6.2), Krata – sito Noggerath (ob. nr 2.1), Studnia pomiarowa (ob. nr 7), Stacja transformatorowa (ob. nr 14),
Reaktor biologiczny (ob. nr 3A, 3B, 3C) – Tom IV
– część: konstrukcyjna - Reaktor biologiczny (ob. nr 3A, 3B, 3C), Komora z urządzeniem zblokowanym (sito +
piaskownik) (ob. nr 22), Składowisko osadu pod wiatą (ob. nr 24), Fundament silosa na wapno (ob. nr 25), Stanowisko
do mycia sprzętu technologicznego
– Tom V
- część: drogi, zieleń – przebudowa układu komunikacyjnego - Tom VI
- część: przebudowa stawu nr I, wylot ścieków oczyszczonych do odbiornika (ob. nr 28), kolektor ścieków oczyszczonych
– Tom VII
- część: elektryczna i AKPiA – Tom VIII
Oświadczenie:
Oświadczam, że projekt budowlano-wykonawczy:
Przebudowa i modernizacja oczyszczalni ścieków w Chmielniku
jest sporządzony zgodnie z obowiązującymi przepisami oraz zasadami wiedzy technicznej.
Branża Imię i nazwisko Podpis
Architektura
mgr inż. arch. Jan K. Hahn
Nr upr. Bł/11/87
Tom I, Tom III, Tom IV
mgr inż. arch. Krystian Hamanowicz
Nr upr. Bł – POKK/06/2003
Tom I, Tom III, Tom IV
Konstrukcja
mgr inż. Jerzy Firańczyki
Nr upr. . Bł/94/86
Tom V
mgr inż.Helena Maliszewska
Nr upr. Bł/16/81
Tom V
Instalacje
sanitarne
Włodzisław Marciszewski
Nr upr. 178/74/Ł
inż. Marcin Śledż
Nr upr. LOD/0993/PWOS/08
Tom II, Tom VII
Tom II
Instalacje
elektryczne
mgr inż. Grzegorz Chinowski
nr upr. 61/83 Sk-ce
inż. Adam Małachowski
INr upr. 48/89 Sk-ce
Tom VIII
Tom VIII
Drogi
Inż. Jerzy Juchimiuk
Tom VI
Lipków, listopad 2009 r.

Opis techniczny
do projektu zagospodarowania terenu działek OCZYSZCZALNI ŚCIEKÓW W CHMIELNIKU
nr ewid. działek: 545, 558, 557 (ew. gruntów miasta Chmielnik)
nr ewid. działek: 717, 319/2 (ew. gruntów wsi Zrecze Małe)
przeznaczonych pod
PRZEBUDOWĘ I MODERNIZACJĘ OCZYSZCZALNI ŚCIEKÓW .
1. PODSTAWA OPRACOWANIA
Podstawą opracowania jest umowa nr 1/BOŚ/08 zawarta w dniu 03.01.2008 r. pomiędzy Gminą
Chmielnik, Plac Kościelny 5, 26-020 Chmielnik, a firmą “Urządzenia Sanitarne i Ochrony Środowiska dr
inż. Ryszard Wenda” Lipków ul. Kontuszowa 19, 05-080 Izabelin.
2. INWESTOR
Gmina Chmielnik, Plac Kościelny 5, 26-020 Chmielnik
3. MATERIAŁY DO PROJEKTOWANIA
[1] Ustawa z dnia 18 lipca 2001 r. Prawo wodne, Dziennik Ustaw Nr 115, poz. 1229 (tekst jednolity z 2005
r., Dziennik Ustaw Nr 239 poz. 2019, z późniejszymi zmianami).
[2] Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 24 lipca 2006 r. w sprawie warunków, jakie należy spełnić
przy wprowadzaniu ścieków do wód lub do ziemi oraz w sprawie substancji szczególnie szkodliwych dla
środowiska wodnego (Dziennik Ustaw Nr 137, poz. 984).
[3] Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska, Dz. Ustaw Nr 62, poz.627 (tekst jednolity
z 2006 r., Dziennik Ustaw Nr 129 poz. 902, z późniejszymi zmianami).
[4] Dokumentacja techniczna istniejących obiektów i infrastruktury technicznej oczyszczalni ścieków.
[5] Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dn. 12.04.2002 r,, w sprawie warunków technicznych, jakim
powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dziennik Ustaw. nr 75, poz. 690)
[6] Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 3 lipca 2003 r. w sprawie szczegółowego zakresu i formy
projektu budowlanego ( Dziennik Ustaw Nr 120, poz. 1133).
[7] Specyfikacja Istotnych Warunków Zamówienia na wykonanie dokumentacji projektowo-kosztorysowej
dla inwestycji o nazwie: „Przebudowa i modernizacja oczyszczalni ścieków w Chmielniku”. Zamawiający –
Gmina Chmielnik, Plac Kościelny 5, 26-020 Chmielnik. 2007 r.
[8] Dokumentacja geotechniczna dla potrzeb modernizacji i przebudowy oczyszczalni ścieków w
Chmielniku.. Pracownia Geologiczno-Inżynierska Piotr Janiszewski. Łódź, listopad 2008 r.
[9] Pozwolenie wodnoprawne udzielone Decyzją Starosty Kieleckiego z dnia 03.11.2009 r. znak :
RO.II.6223-68/09.
[10] Koncepcja przebudowy i modernizacji oczyszczalni ścieków w Chmielniku. “Urządzenia Sanitarne i
Ochrony Środowiska dr inż. Ryszard Wenda”. 2008 r.
[11] Raport o oddziaływaniu na środowisko rozbudowy gminnej oczyszczalni ścieków w Chmielniku. 2009
r.
[12] Normatywy techniczne oraz obowiązujące przepisy i zarządzenia.
4. LOKALIZACJA OCZYSZCZALNI ŚCIEKÓW
Teren oczyszczalni ścieków w Chmielniku położony jest w odległości ok. 1,3 km na południowy
wschód od centrum miasta i 1,5 km w linii prostej na wschód od szosy Kielce - Busko-Zdrój oraz na
południe od szosy Chmielnik-Szydłów i od rzeki Wschodniej.
Przedsięwzięcie polegające na przebudowie i modernizacji oczyszczalni ścieków w Chmielniku
przewiduje budowę, przebudowę i remont obiektów na terenie zajmowanym w chwili obecnej przez
oczyszczalnię ścieków. Nie przewiduje się zajmowania dodatkowych terenów lub nieruchomości.
Przedsięwzięcie realizowane będzie na działkach:
• nr działki 545, obręb 01, jednostka ewidencyjna Chmielnik – miasto, powiat kielecki, województwo
świętokrzyskie, powierzchnia – 4,1343 ha, właściciel – Gmina Chmielnik, Plac Kościelny 5, 26-020
Chmielnik
• nr działki 558, obręb 01, jednostka ewidencyjna Chmielnik – miasto, powiat kielecki, województwo
świętokrzyskie, powierzchnia – 0,8971 ha, właściciel – Gmina Chmielnik, Plac Kościelny 5, 26-020
Chmielnik
1

• nr działki 557, obręb 01, jednostka ewidencyjna Chmielnik – miasto, powiat kielecki, województwo
świętokrzyskie, powierzchnia – 3,4593 ha, właściciel – Gmina Chmielnik, Plac Kościelny 5, 26-020
Chmielnik
• nr działki 717, obręb Zrecze Małe 27, jednostka ewidencyjna Chmielnik – obszar wiejski, powiat
kielecki, województwo świętokrzyskie, powierzchnia – 6,5700 ha, władający – Rejonowa Dyrekcja
Rozbudowy Miast i Osiedli w Kielcach Oczyszczalnia Ścieków, Chmielnik
• nr działki 319/2, obręb Zrecze Małe 27, jednostka ewidencyjna Chmielnik – obszar wiejski, powiat
kielecki, województwo świętokrzyskie, powierzchnia – 0,0900 ha, władający – Rejonowa Dyrekcja
Rozbudowy Miast i Osiedli w Kielcach Oczyszczalnia Ścieków, Chmielnik.
Nie przewiduje się zmiany istniejącej obsługi komunikacyjnej związanej z dojazdem do oczyszczalni
ścieków. Lokalizacja wjazdu na teren oczyszczalni ścieków - od ul. Mickiewicza.
Podstawowe obiekty technologiczne położone są na ogrodzonym terenie, zajmującym powierzchnię
ok. 4 ha. W związku z modernizacją gospodarki osadowej planuje się ograniczyć ogrodzony teren
oczyszczalni po przebudowie i modernizacji do ok. 2 ha. Poza nowym schematem technologicznym
znajdą się laguny osadowe, które będą stanowiły rezerwę technologiczną oczyszczalni ścieków.
W wyniku przebudowy i modernizacji oczyszczalni jedynie staw nr 1 (o powierzchni 2,05 ha) będzie
pełnił pomocniczą rolę jako zbiornik wodny, bez pełnienia funkcji technologicznej w procesie
oczyszczania ścieków. Staw nr 2 i staw nr 3 o łącznej powierzchni 5,85 ha zostały zakwalifikowane do
zmiany przeznaczenia poza oczyszczalnią ścieków.
5. PRZEDMIOT INWESTYCJI
Celem opracowania jest wykonanie projektu budowlano-wykonawczego, część technologicznoinstalacyjna
przebudowy i modernizacji oczyszczalni ścieków w Chmielniku.
Planowane przedsięwzięcie polega na wykonaniu robót budowlano-montażowych,
umożliwiających modernizację istniejącej oczyszczalni w zakresie procesu oczyszczania
mechanicznego, biologicznego i gospodarki osadowej oraz obiektów towarzyszących, przy
zachowaniu dotychczasowej przepustowości, określonej w aktualnym pozwoleniu wodnoprawnym,
udzielonym Decyzją Starosty Kieleckiego z dnia 03.11.2009 r. znak : RO.II.6223-68/09. Przewiduje się
zastosowanie rozwiązań oraz urządzeń zgodnych z aktualnym stanem techniki. Zmodernizowana
zostanie również w znacznym stopniu infrastruktura oczyszczalni ścieków oraz obiekty towarzyszące
(przebudowie ulegnie istniejący budynek administracyjny i laboratorium, budynek RZS „Biobloków” i
układ komunikacyjny, a ogrodzenie oczyszczalni ścieków zostanie dostosowane do terenu
niezbędnego do funkcjonowania zmodernizowanej oczyszczalni ścieków).
Przebudowa i modernizacja oczyszczalni ścieków w Chmielniku będzie polegała na realizacji
następujących zadań:
Obiekty projektowane:
• Komora z urządzeniem zblokowanym (sito + piaskownik) (ob. nr 22)
• Budynek na pojemniki skratek i piasku (ob. nr 22a)
• Stacja odwadniania i higienizacji osadu (ob. nr 23)
• Składowisko osadu pod wiatą (ob. nr 24)
• Stanowisko do mycia sprzętu technologicznego (ob. nr 21)
• Silos na wapno (ob. nr 25)
• Stacja dmuchaw reaktorów biologicznych (ob. nr 26)
• Agregat prądotwórczy (ob. nr 27)
• Wylot ścieków oczyszczonych do odbiornika (ob. nr 28)
Obiekty istniejące do przebudowy:
• Pompownia główna ze stacją zlewną (ob. nr 1.1)
• Komory biostabilizacji, defosfatacji i denitryfikacji – przebudowa na reaktor biologiczny (ob.
nr 3A, 3B, 3C)
• Osadnik wtórny II – przebudowa na zbiornik osadu (ob. nr 6.2)
• Pompownia recyrkulacyjna – przebudowa na filtr powietrza (ob. nr 8)
• Budynek administracyjny i laboratorium (ob. nr 13)
• Budynek RZS „biobloków” – przebudowa na magazyn materiałów eksploatacyjnych (ob. nr
17).
• Staw nr I
2

Obiekty istniejące do remontu:
• Krata – sito Noggerath (ob. nr 2.1)
• Stacja transformatorowa (ob. nr 14)
• Studnia pomiarowa (ob. nr 7)
Obiekty istniejące do likwidacji:
• Ciąg technologiczny „bioblok” I (ob. nr 18)
• Ciąg technologiczny „bioblok” I (ob. nr 19)
• Punkt zlewny (ob. nr 12)
• Stacja dmuchaw (ob. nr 4)
• Fundamenty garaży (ob. nr 16)
Uwaga: likwidacja w/w obiektów nie wchodzi w zakres niniejszego projektu. Obiekty zostaną
zlikwidowane w ramach zadań własnych Zakładu Usług Komunalnych w Chmielniku
Obiekty istniejące – rezerwa technologiczna (do wykorzystania poza schematem technologicznym):
• Komora nitryfikacji (ob. nr 3.3)
• Osadnik wtórny (ob. nr 6.1)
• Zagęszczacz grawitacyjny (ob. nr 10)
• Laguna osadowa I (ob. nr 11.1)
• Laguna osadowa I (ob. nr 11.2)
• Laguna osadowa I (ob. nr 11.3)
Obiekty istniejące bez zmian:
• Zasiek na opał (ob. nr 9)
• Studnia wodomierzowa (ob. nr 20)
Obiekty istniejące do zmiany przeznaczenia poza oczyszczalnią:
• Staw nr II i III
W ramach przebudowy i modernizacji oczyszczalni ścieków zostanie również wykonana
uzupełniająca sieć międzyobiektowych przewodów technologicznych, elektrycznych i AKPiA.
Niniejsze opracowanie zawiera projekt budowlano-wykonawczy obiektów technologicznych
mechaniczno-biologicznej oczyszczalni ścieków (oraz przewodów technologicznych międzyobiektowych).
6. ISTNIEJĄCY STAN ZAGOSPODAROWANIA
6.1. Ogólny opis oczyszczalni
Istniejąca oczyszczalnia ścieków składa się z następujących podstawowych obiektów
technologicznych:
‣ Pompownia główna (ob. nr 1.1)
‣ Piaskownik (ob. nr 1.2)
‣ Krata (ob. nr 2)
‣ Reaktor biologiczny – komora defosfatacji (ob. nr 3.1)
‣ Reaktor biologiczny – komora denitryfikacji (ob. nr 3.2)
‣ Reaktor biologiczny – komora nitryfikacji (ob. nr 3.3)
‣ Stacja dmuchaw (ob. nr 4)
‣ Stacja dozowania PIX (ob. nr 5)
‣ Osadnik wtórny I (ob. nr 6.1)
‣ Osadnik wtórny II (ob. nr 6.2)
‣ Koryto pomiarowe (ob. nr 7)
‣ Pompownia recyrkulacyjna (ob. nr 8)
‣ Pompownia osadu nadmiernego (ob. nr 9)
‣ Zagęszczacz grawitacyjny (ob. nr 10)
‣ Laguna osadowa I (ob. nr 11.1)
‣ Laguna osadowa II (ob. nr 11.2)
3

‣ Laguna osadowa III (ob. nr 11.3)
‣ Punkt zlewny (ob. nr 12)
Oprócz w/w obiektów na terenie oczyszczalni znajdują się:
‣ Budynek administracyjny i laboratorium (ob. nr 13)
‣ Stacja TRAFO (ob. nr 14)
‣ Zasiek magazynowy (ob. nr 15)
‣ Fundamenty pod projektowany garaż (ob. nr 16)
‣ Budynek RZS „Biobloków” (ob. nr 17)
‣ Ciąg technologiczny „Bioblok” I (ob. nr 18)
‣ Ciąg technologiczny „Bioblok” II (ob. nr 19)
‣ Studnia wodomierzowa (ob. nr 20)
Do oczyszczalni doprowadzane są ścieki komunalne pochodzące z sukcesywnie rozbudowywanego
systemu kanalizacji.
Droga ścieków:
Ścieki dowożone doprowadzane są do punktu zlewnego połączonego z kanalizacją
wewnętrzną oczyszczalni. Ścieki dopływąjące kanalizacją sanitarną doprowadzane są
do pompowni głównej wyposażonej w pompy zatapialne. W komorze czerpalnej pompowni wydzielona
jest strefa piaskowa, w której powinien być wytrącany piasek dopływający do oczyszczalni. Aktualnie
instalacja nie jest eksploatowana. Pompy pompowni głównej tłoczą ścieki na sito zintegrowane z prasą
do skratek. Z sita ścieki doprowadzane są do komory osadu czynnego pracującej w technologii
biologicznej defosfatacji, denitryfikacji i nitryfikacji. Komory defosfatacji i denitryfikacji mieszane są za
pomocą zatapialnych mieszadeł. Komora nitryfikacji natleniana jest za pomocą układu dysków
elastycznych oraz mieszana jest za pomocą mieszadeł zatapialnych. W komorze nitryfikacji
zamontowane są pompy zatapialne recyrkulacyjne azotany do komory denitryfikacji. Do komory
nitryfikacji dodawany jest PIX celem chemicznego, symultanicznego strącania fosforu. Oczyszczone
ścieki odpływąją do dwóch pionowych osadników wtórnych, a następnie ścieki odpływają do stawów
technologicznych i po kilkunastu dniach przebywania w nich wypływają ze stawu nr 3 do odbiornika.
Osady zatrzymane w osadnikach wtórnych recyrkulowane są za pomocą pompowni recyrkulacyjnej
(wyposażonej w pompy zatapialne) do komory defosfatacji.
Droga skratek:
Skratki zatrzymane na sicie podawane są mechanicznemu prasowaniu, a następnie gromadzone
w pojemnikach, przesypywane wapnem chlorowanym i wywożone z terenu oczyszczalni.
Droga piasku:
Piasek zatrzymywany w piaskowej części pompowni głównej tłoczony jest do klasyfikatora
piasku gdzie poddawany on jest mechanicznemu odwodnieniu i gromadzony w zamykanym pojemniku
wywożony z terenu oczyszczalni.
Aktualnie instalacja nie jest eksploatowana.
Droga osadów:
Osady zatrzymane w oczyszczalni poddawane są symultanicznej tlenowej stabilizacji w komorze
osadu czynnego, a następnie tłoczony do zagęszczacza grawitacyjnego, z którego osad odwodniony
jest spuszczany na laguny osadowe, natomiast woda nad osadowa przechodzi do pompowni głównej.
Aktualnie instalacja nie jest eksploatowana.
Oczyszczalnia posiada pozwolenie wodnoprawne - Decyzję Starosty Kieleckiego z dnia
01.10.2002 r. znak: RO.II.6223-63/02 wraz z jej zmianą – Decyzja Starosty Kieleckiego z dnia
08.05.2003r. znak: RO.II.6223-10/03. Pozwolenie posiada ważność do dnia 01.11.2012 roku. Decyzja
ta pozwala na odprowadzenie oczyszczonych ścieków komunalnych do rzeki Wschodniej wylotem
położonym w km 48+000 jej biegu w ilości:
Q śrd = 1.600 m 3 /d
Q maxd = 2.100 m 3 /d
Q śrh = 90 m 3 /h
Q maxh = 120 m 3 /h
O maksymalnych stężeniach zanieczyszczeń nie wyższych niż:
Zawiesina ogólna 35 mg/l
BZT 5 25 mgO 2 /l
4

ChZT Cr 125 mgO 2 /l
i minimalnym procencie redukcji zanieczyszczeń
azot ogólny 35 %
fosfor ogólny 40 %
6.2. Opis techniczny obiektów istniejącej oczyszczalni ścieków
6.2.1. Pompownia główna z piaskownikiem (ob. nr 1.1, 1.2)
Istniejące ( połączone z możliwością rozdzielenia za pomocą zasuwy kanałowej D= 600 mm ) dwie
komory czerpalne o wymiarach 4,20 x 4,20 m każda, są wykorzystane jako piaskownik i pompownia
główna. Każda z komór jest podzielona na dwie części:
• Piaskownik pionowy o ma wymiary 1,55 x 4,20 x 1,20 m. W przedniej części piaskownika
znajduje się ściana z dwoma otworami przy dnie o wymiarach 1,0 x 0,25 m, której celem jest
skierowanie dopływających ścieków w kierunku dna piaskownika. Następnie ścieki kierowane
są w górę piaskownika gdzie zlokalizowany jest otwór przelewowy do komory czerpalnej
pompowni. Wymiary przelewu 0,60 x 0,25 m. Piasek zatrzymany na dnie piaskownika
przepompowywany jest za pomocą dwóch pomp ( po jednej w każdym z piaskowników) typu
AV 14-4 VX 180 do mechanicznego klasyfikatora piasku typu S.C. 100 zlokalizowanego w
istniejącej wiacie nad komorami czerpalnymi pompowni. Odwodniony piasek gromadzony
będzie w typowych pojemnikach na śmieci typu P1. Aktualnie instalacja do usuwania piasku nie
jest eksploatowana ze względu na błędy konstrukcyjne.
• W komorach czerpalnych pompowni zamontowane są trzy pompy (w jednej komorze jedna
pracująca i jedna rezerwowa pompa, w drugiej komorze jedna pompa pracująca) typu AFP
1042.3 M40/4-21. Od rurociągów tłocznych poprowadzone są dwa (po jednym w każdej
komorze czerpalnej) rurociągi umożliwiające płukanie dna komór czerpalnych. W komorach
czerpalnych wykonane są pomosty obsługowe o wymiarach 1,85 x 1,75 m, z których jest
dostęp do zaworów na rurociągach tłocznych oraz do drabin złazowych na dno pompowni .
Wokół pomostów jest wykonana barierka o wysokości 1,10 m . Wejście na drabinę złazową jest
zamknięte łańcuchem. Nad pompami zamontowany jest przejezdny wciągnik o udźwigu 250 kg
służący do wyciągania pomp i ich transportu poza obręb pompowni.
W każdej z komór czerpalnych zamontowany jest wentylator wyciągowy Das-315/700 do
przewietrzania komór czerpalnych w przypadku pojawienia się w nich szkodliwych gazów.
6.2.2. Krata (ob. nr 2)
Dla zamontowania sita NSI 400 wykonano kanał o wymiarach 0,50 x 8,80 x 1,00 m. Przednia
część kanału o wymiarach 1,20 x 1,20 m stanowi studzienkę rozprężną dla rurociągu tłocznego
ścieków surowych z pompowni głównej . Tylna część kanału o wymiarach 1,20 x 1,50 m stanowi
studzienkę rozdzielczą umożliwiającą skierowanie ścieków do komory defosfatacji lub bezpośrednio do
komory nitryfikacji. Jednocześnie stanowi ona studzienkę rozprężną dla rurociągu tłocznego osadów
recyrkulowanych z osadników wtórnych. W sąsiedztwie wyrzutu sprasowanych skratek kanał jest
przykryty płytami betonowymi, na których stoi pojemnik P1 dla gromadzenia sprasowanych skratek.
Otwarte części kanału zabezpieczone są barierkami o wysokości 1,1 m. Dla zapobieżenia przelaniu
się ścieków w przypadku awarii sita wykonano przelew awaryjny (z rur stalowych D=300mm)
umożliwiający odprowadzenie nadmiaru ścieków bezpośrednio do studzienki rozdzielczej za sitem.
Rzędna wlotu do przelewu awaryjnego 229,93 m n.p.m.
6.2.3. Reaktor biologiczny – komora defosfatacji (ob. nr 3.1), komora denitryfikacji (ob. nr 3.2),
komora nitryfikacji (ob. nr 3.3)
Z wykonanego reaktora PROMLECZ wykorzystane zostały jedynie komora biosorpcji i
biostabilizacji. Komora kondycjonowania osadu nie została wykorzystana. Komora ta może zostać
włączona do eksploatacji w przypadku, gdy ilość ścieków przekroczy wielkość Q dśr =1600 m 3 /d.
Wymiary całkowite:
• długość L= 43,8 m
• szerokość B = 27,0 m
• głębokość ścian H c = 4,2 m
5

• głębokość ścieków H = 3,25 m
• pojemność czynna V = 3745 m 3
W tym:
- komora defosfatacji:
• długość L = 18,4 m
• szerokość B = 3,4 m
• głębokość ścieków H = 3,25 m
• pojemność czynna V c = 201 m 3
Zamontowano trzy wirownice typu RW 2022
- komora denitryfikacji
• długość L = 27,00 m
• szerokość B = 15,3 m
• głębokość ścieków H = 3,25 m
• pojemność czynna V c = 1100 m 3
Zamontowano dwie wirownice typu RW 4033
- komora nitryfikacji
• długość L = 27,00 m
• szerokość B = 28,3 m
• głębokość ścieków H = 3,25 m
• pojemność czynna Vc = 2444 m 3
Zamontowano jedną wirownicę typu RW 4033, dwie wirownice typu RW 4023, dwie pompy
recyrkulacji wewnętrznej RCP 250 S M 13-4, jedną pompę osadu nadmiernego MF 804 D.
Mieszanina ścieków i recyrkulowanych osadów dopływa do komory defosfatacji. Wirownice
zamontowane w tej komorze zapobiegają sedymentacji osadu czynnego zawartego w ściekach. Z
komory tej ścieki przepływają do komory denitryfikacji (oknem o wymiarach 0,5 x 0,35 m),
wyposażonej w wirownice zapobiegające sedymentacji osadu oraz wywołujące cyrkulację w komorze.
Dla zapewnienia prawidłowego mieszania komory wykonano w niej kierownicę. Za pomocą pomp
recyrkulacji wewnętrznej zamontowanych w komorze nitryfikacji do omawianej komory doprowadzane
są azotany powstające w komorze nitryfikacji. Z komory denitryfikacji ścieki doprowadzane są do
komory nitryfikacji poprzez okno o wymiarach 1,00 x 0,5 m i rurę D =500 mm kierującą je na dno
komory. W komorze nitryfikacji zamontowane są trzy wirownice wywołujące cyrkulację, dwie pompy
recyrkulacji wewnętrznej, ruszt napowietrzający oraz pompę osadu nadmiernego odprowadzającą
osad do zagęszczacza. Do komory nitryfikacji podawany jest roztwór siarczanu żelazowego. Odpływ
z komory nitryfikacji następuje poprzez koryto przelewowe. Dostęp do urządzeń zamontowanych w
komorze zapewniają będą pomosty stalowe wyposażone w barierki o wysokości 1,1 m.
6.2.4. Stacja dmuchaw (ob. nr 4)
Zamontowano trzy dmuchaw typ RB-61 o parametrach: Q = 13,4 Nm 3 /min, p = 4,0 m . W
skład dmuchawy wchodzi : dmuchawa, silnik, napęd, rama wibroizolatory gumowe, filtr powietrza na
ssaniu, tłumiki na ssaniu i tłoczeniu, zawór bezpieczeństwa, łącznik amortyzacyjny, manometr, klapa
zwrotna oraz obudowa dźwiękochłonno-izolacyjna. Dmuchawy włączane są sekwencyjnie w
zależności od wskazań tlenomierza. Dmuchawy włączane są do pracy naprzemiennie. Dmuchawy
połączone są równolegle z kolektorem D=300 mm wykonanym ze stali kwasoodpornej. Przewidziano
możliwość ręcznego odciążenia każdej z dmuchaw za pomocą przepustnic D=125 mm,
usytuowanych przed kolektorem zbiorczym. Z kolektora powietrze tłoczone jest dwoma przewodami
D=200 mm ze stali kwasoodpornej. Przewody te tworzą zamknięty pierścień. Z omawianego
pierścienia powietrze doprowadzane jest do czternastu sekcji rusztu napowietrzającego. W każdej
sekcji przewidziano 12 dyfuzorów Permox 2.0. Dmuchawy ustawione są na betonowych
fundamentach na otwartym powietrzu.
6.2.5. Stacja dozowania PIX (ob. nr 5)
Stacja dozowania PIX składa się ze zbiornika o V = 4,0 m 3 oraz pompy dozującej. Zbiornik PIX
ustawiony jest w rynnie betonowej o głębokości 0,30 m zabezpieczonej wykładziną z blachy
nierdzewnej. Rynna posiada odwodnienie do pompowni osadu recyrkulowanego.
6.1.6. Osadniki wtórne I (ob. nr 6.1), II (ob. nr 6.2)
6

Ilość sztuk - 2.
Wymiary:
• długość L = 9,0 m
• szerokość B=9,0 m
• głębokość ściany bocznej H = 3,6 m
• głębokość klarowania H C = 3,0 m
• głębokość leja H L = 1,95 m
• wymiary dna leja 0,6 x 0,6 m
Z komory nitryfikacji ścieki dopływają korytem o wymiarach 0,5 x 0,7 m do rozdzielacza, z
którego doprowadzane są do obu pionowych osadników wtórnych. W osadnikach zamontowane są
koryta odpływowe zbudowane z dwóch części. Zewnętrzne koryto służy do odprowadzania
oczyszczonych ścieków zaś wewnętrzne koryto służyć będzie do odbioru części pływających. Ścieki
oczyszczone odprowadzane są z osadników kanałem 300 mm i dalej kanałem 500 mm WIPRO do
stawów. Zatrzymane części pływające odprowadzane są do kanalizacji wewnętrznej oczyszczalni.
Osady zatrzymane w osadnikach odprowadzane są do pompowni recyrkulacyjnej osadów za pomocą
rurociągów spustowych D=200 mm zaopatrzonych w zasuwy umożliwiające sterowanie stopniem
recyrkulacji osadów.
6.2.7. Koryto pomiarowe (ob. nr 7)
Koryto w postaci prostopadłościennej komory wyposażonej w przelew Thompsona usytuowane jest
na kanale zrzutowym. Do pomiaru ilości ścieków odprowadzanych z oczyszczalni do stawów służy
ultradźwiękowy miernik poziomu, który łączy czujnik i część elektryczną w jednej obudowie.
6.2.8. Pompownia recyrkulacyjna (ob. nr 8)
Pompownia osadu recyrkulowanego wykonana zostanie w postaci kwadratowej studni
betonowej o wymiarach 2,8 x 2,8 x 6,3 m, w której zamontowane są dwie pracujące pompy. Dopływ
do pompowni przesłonięty jest przegrodą, kierującą dopływające osady na dno komory czerpnej.
Wejście do pompowni zapewnia właz o wymiarach 1,2 x 1,2 m oraz drabina złazowa. W pompowni
wykonany jest pomost obsługowy umożliwiający dostęp do armatury sterującej. W stropie pompowni
wykonane są również dwa włazy umożliwiające wyciągnięcie pomp bez wchodzenia do pompowni. Z
poziomu stropu można również zamykać zasuwy odcinające. Wentylację pompowni recyrkulacyjnej
zapewniają dwa wywietrzniki kanalizacyjne D =160 mm zamontowane na poziomie 229,90 m n.p.m.
oraz 226,00 m n.p.m. W pompowni zamontowane są dwie pompy osadowe (1 pracująca + 1
rezerwowa) typu AFP-084 M15/4-11.
6.2.9. Zagęszczacz grawitacyjny (ob. nr 10)
Zaprojektowany został jako zbiornik cylindryczny o wymiarach: średnica 4,5 m, wysokość ściany
bocznej 3,6 m, wysokość części stożkowej 0,39 m. W zagęszczaczu zamontowana jest rura
centralna, koryto odpływowe oraz wirownica RW 2022 służąca do mieszania zawartości zagęszczacz
przed spustem zatrzymanych osadów. Mieszanie zawartości zagęszczacza zapobiegać będzie
zaleganiu osadu na dnie zagęszczacza.
Aktualnie zagęszczacz nie jest eksploatowany.
6.2.10. Laguna osadowa I (ob. nr 11.1), II (ob. nr 11.2), III (ob. nr 11.3)
Zaprojektowano trzy ziemne laguny osadowe o umocnionych brzegach, zdrenowanym dnie i
mnichu spustowym. Pojemności lagun osadowych są następujące: 2700 m 3 , 2700 m 3 , 3200 m 3
Pojemność lagun umożliwia magazynowanie osadu do 6,5 lat.
Aktualnie laguny nie są eksploatowane.
6.2.11. Punkt zlewny (ob. nr 12)
Obiekt zaprojektowany został jako betonowa płyta (ukształtowana w drodze) o wymiarach:
• szerokość 10,0 m
7

• długość 11,0 m
posiadającą spadki w kierunku zamontowanego w niej wpustu ulicznego. Wpust ten podłączony jest
do wewnętrznej kanalizacji oczyszczalni. Na kanale odprowadzającym odcieki z wpustu ulicznego
wykonana zostanie studzienka typu WAWIN o 315 mm przykryta ciężkim włazem stanowiąca punkt
wlewu dowożonych ścieków.
6.2.12. Stawy stabilizacyjne
Trzy ziemne stawy o umocnionych brzegach i mnichach spustowych: łączna powierzchnia
stawów ok. 7,9 ha (staw nr 1 – 2,05 ha, nr 2 – 2,0 ha, nr 3 – 3,85 ha). Łączna pojemność stawów
160 000 m 3 .
7. WARUNKI GRUNTOWO-WODNE
Podłoże gruntowe terenu badań, do głębokości 4,0 m p.p.t., charakteryzują średnio złożone
warunki grantowo-wodne.
Podłoże budowlane projektowanej komory sita, płaskownika oraz budynku odbioru skratek i
piasku (rejon otworu nr 1 i nr 2) - stanowią plejstoceńskie piaski rzeczne, zaś w rejonie zrzutu ścseków
do rzeki Wschodniej w podłożu budowlanym występują osady organiczne i piaski rzeczne z
holocenu. W miejscu projektowanej wiaty na osad, stacji odwaniania osadu i silosu na wapno
(rejon otworów nr 3, nr 4 i nr 5) podłoże budowlane stanowią holoceńskie osady organiczne, osady
rzeczne, osady zastoiskowe, osady bagienne (organiczne) oraz gliny zawałowe zlodowacenia
południowopolskiego. Na powierzchni terenu zalegają nasypy niebudowlane o miąższości 0,7-1,6
m.
Zgodnie z PN-81/B-03020, podłoże gruntowe podzielono na zespoły stratygrafii czno-facjalne, a w
ich obrębie wyróżniono warstwy geotechniczne. Dla każdej wydzielonej warstwy ustalono
charakterystyczne wartości parametrów geotechnicznych., które winny stać się podstawą do obliczeń
statycznych przy projektowaniu (tabela nr 1).
Podłoże budowlane stanowią w części grunty nośne (warstwy IIIA-IIIC, IYA i VI) oraz grunty o
osłabionej nośności (warstwy 11 i 1VB), jak również grunty nienośne (warstwy I i V). Grunty nośne, o
korzystnych parametrach geotechnicznych, nadają się do bezpośredniego posadowienia
fundamentów. Nienośne osady organiczne - (grunty warstwy I i V), a także grunty antropogeniczne,
nie mogą stanowić podłoża budowlanego, należy je w całości usunąć.
Po wybraniu gruntów nienośnych, zalecana jest wymiana ich na odpowiednio dobrany grani, sypki,
zagęszczany warstwami do przyjętych zgodnie z normami i obliczeniami projektowymi wartości
wskaźnika zagęszczenia. W celu ujednolicenia właściwości fizyko-rnechanicznycb gruntów w strefie
bezpośredniego posadowienia fundamentów (głównie w rejonie otworów nr 3, nr 4 i nr 5), a tym
samym uniknięcia Zjawiska nierównomiernego osiadania gruntów (grunty warstw 1VA i IVB są
gruntami, które pod wpływero działań mechanicznych łatwo ulegają upłynnieniu, nawet przy
niewielkiej ilości wody), sugeruje się wymienić grunty w całym zarysie projdotowanych
obiektów. Grunty spoiste w wykopach fundamentowych należy chronić przed przedostaniem się do nich
wód opadowych, roztopowych bądź ewentualnie grantowych, co osłabić może właściwości fizykomechaniczne
tych gruntów. W 'przypadku pojawienia się wody w wykopach, jej nadmiar należy
odprowadzić powierzchniowo drenażem opaskowym do studzienek chłonnych, usytuowanych w ich
dnach, a rozmoczone i rozluźnione partie gruntów z podłoża usunąć.
W celu zminimalizowania obciążeń projektowanych obiektów na nienośne grunty organiczne
(warstwy l i V) i grunty o obniżonej nośności (warstwy II. i IVB), jako alternatywę rozważyć należy
posadowienie pośrednie fundamentów (np. w formie płyty fundamentowej) w nasypie z gruntu
sypkiego, zagęszczanym warstwami, jak w pk-cie 5, po uprzednim całkowitym wybraniu warstwy gruntów
antropogenicznych.
Wariantowo rozpatrzeć należy także posadowienie fundamentów projektowanych obiektów
na np. studniach, palach. Obliczeniowe wartości nośności pali i wytrzymałości gruntu należy
przyjmować zgodnie z pkt. 2.2 PN-83/B-02482.
Prace ziemne należy prowadzić ze szczególną starannością, bez użycia sprzętu ciężkiego.
Woda gruntowa na rozpatrywanym terenie badań związana jest z osadami rzecznymi z epoki
plejstocenu i z piaszczystymi wkładkami w obrębie holoceńskich osadów organicznych (otwór nr
ó). Woda ta posiada zwierciadło o charakterze swobodnym, które kształtuje się na głębokości ł, l m p.p.t.
(otwór nr 6) - 3,45 rn p, p. Ł (otwór nr 1), wyznaczając piezometryczny poziom zwierciadła wody
gruntowej, który na tym obszarze waha się w granicach rzędnych 223, 9-225, 33rn n.p.m. W dużej
mierze poziom ten uzależniony jest od stanów wody w rzece Wschodniej i wahać się może w granicach ±
i, O ni. Stwierdzony poziom wód uznać należy za średni.
Woda gruntowa wykazuje właściwości słabo agresywne w stosunku do betonu
8

W przypadku posadowienia projektowanych obiektów poniżej zalegania zwierciadła statycznego
wody gruntowej, konieczne będzie, na czas wyk i fundamentowych, przeprowadzenie odwodnienia
gruntów w przy użyciu np. igłofiltrów. Piaski drobne, przepuszczalnością (orientacyjne wartości
współczynnika filtracji A dla tych gruntów wahają się w granicach 10" - 10 J m/s), pospółki charakteryzują
się bardzo dobrą przepuszczalnością (orientacyjne wartości współczynnika filtracji k dla tych gruntów
wynoszą > 10° m/s).
W istniejącej sytuacji gruntowo-wodnej, projektowane obiekty, proponuje się posadowić
poniżej granicy przemarzania tj. ok 1,0 m p.p.t. i powyżej poziomu piezometrycznego
zwierciadła wody gruntowej (tj. nie niżej niż na rzędnej ok. 225,5 m n.p.m.),
Wykopy fundamentowe zaleca się odbierać przez uprawnionego geologa.
W trakcie prowadzenia robót ziemnych i fundamentowych należy ściśle stosować się do
postanowień PN-B-06050/1999 oraz pkt. 2.4 PN-81/B-03020.
8. PROJEKTOWANE ZAGOSPODAROWANIE TERENU
8.1. Projektowany ramowy program przedsięwzięcia
Po przebudowie i modernizacji do oczyszczalni ścieków w Chmielniku doprowadzane będą, tak jak
obecnie, ścieki komunalne pochodzące z systemu kanalizacji.
Droga ścieków:
Ścieki dowożone doprowadzane będą do punktu zlewnego połączonego z kanalizacją
wewnętrzną oczyszczalni. Ścieki komunalne dopływające z kanalizacji doprowadzane będą do
przebudowanej pompowni głównej wyposażonej w pompy zatapialne oraz urządzenie rozdrabniające
typu MUNCHER. Komora czerpalna pompowni o małych wymiarach posiada kształt przeciwdziałający
odkładaniu się piasku. Zastosowanie urządzenia MUNCHER ma na celu ochronę pomp przez
zapychaniem oraz pozwala na zastosowania pomp o wirniku jednokanałowym, charakteryzującym się
wysoką sprawnością. Pompy pompowni głównej tłoczą ścieki do urządzenia zblokowanego (sito +
piaskownik) usytuowanego przy reaktorach biologicznych. Istniejące urządzenie NOGGERATH
pozostanie jako rezerwowe. Pozbawione skratek i piasku ścieki doprowadzane będą do ciągów
technologicznych porcjowych semiperiodycznych reaktorów niskoobciążonego osadu czynnego z
symultaniczną tlenową stabilizacją nadmiernego osadu czynnego. Reaktory pracują w technologii
biologicznej defosfatacji, denitryfikacji i nitryfikacji i nie wymagają stosowania osadników wtórnych.
Oczyszczone ścieki odpływają z oczyszczalni grawitacyjnym kanałem i projektowanym wylotem
do rzeki Wschodniej lub mogą zasilać wyremontowany stawu nr 1 (nie pełniący po modernizacji
oczyszczalni funkcji technologicznej w procesie oczyszczania ścieków).
Droga skratek:
Skratki zatrzymane na kracie podawane są płukaniu i mechanicznemu prasowaniu, a następnie
gromadzone w pojemnikach i wywożone z terenu oczyszczalni.
Droga piasku:
Piasek zatrzymywany w piaskowniku będzie dodatkowo płukany w celu uzyskania zawartości
części organicznych poniżej 5% i uwodnienia poniżej 50%. Wypłukany piasek będzie posiadał
możliwość jego ponownego wykorzystania np. w budownictwie, czy zalądowywaniu terenu.
Droga osadów:
Osady zatrzymane w oczyszczalni poddawane są symultanicznej tlenowej stabilizacji w komorze
osadu czynnego, a następnie poddawane mechanicznemu zagęszczeniu i odwodnieniu na prasie
taśmowej z zagęszczaczem bębnowym oraz nawapnianiu (higienizacji). Dla osadu odwodnionego i
nawapnionego będzie przewidziane zadaszone składowisko o czasie retencji 4 miesiące.
9. Charakterystyka obiektów oczyszczalni ścieków
9.1. Pompownia główna z punktem zlewnym (ob. nr 1.1)
W ramach przebudowy i modernizacji oczyszczalni ścieków przewiduje się wybudowanie nowej
pompowni, do której będą doprowadzone ścieki z gminnego systemu kanalizacji i ścieki własne z
terenu oczyszczalni. Przewiduje się wbudowanie konstrukcji nowej pompowni do wnętrza jednej z
komór istniejącej pompowni.
Do projektowanej pompowni ścieki będą doprowadzone kanałem grawitacyjnym, przedłużonym do
nowej konstrukcji pompowni. Ze względu na niezadowalający stan techniczny istniejącej instalacji
zaprojektowano nową pompownię ścieków (ob. nr 1.1), która zastąpi istniejący obiekt.
Zaprojektowano pompownię przepustowości 120 m 3 /h, np. prod. METALCHEM typu PMS-3x15-44K-
25x73 KBZ o następującej charakterystyce technicznej:
9

• zbiornik Ø2500 x 7000 z prefabrykowanych elementów żelbetowych B45 i płytą przykrywającą
(bez płyty dennej),
- pompy Metalchem, zatapialne, jednokanałowe, typ MS5-44Z, wersja podstawowa, H=8 m, Q=32
l/s, P=4 kW, n=1445 - szt. 3 + kolana sprzęgające wraz z podstawami (żeliwo epoxy),
• armatura kpl: zasuwy odcinające, zawory zwrotne (korpusy żeliwne), DN150,
• piony tłoczne DN150 ze stali kwasoodpornej (kołnierze aluminiowe powlekane),
• prowadnice pomp ze stali kwasoodpornej,
• złącza śrubowe ze stali kwasoodpornej,
• konstrukcje stalowe ze stali kwasoodpornej: uniwersalny wspornik rozdzielnicy (spełnia również
funkcję wentylacji wywiewnej), właz prostokątny z kratą bezpieczeństwa zamykany na kłódkę
zabezpieczony przed przypadkowym opadnięciem, pomost obsługowy z ażurową kratą
przeciwpoślizgową wykonaną z tworzywa, drabina do zejścia na pomost (kominki wentylacyjne
zabezpieczone są przed wrzuceniem do pompowni ciał stałych),
• nasada strażacka Ø52,
• prowadnica do zamontowania rozdrabniarki typu MUNCHER ze stali kwasoodpornej,
• łańcuchy pomp i pływaków ze stali kwasoodpornej,
• kpl. układ sterowania Metalchem typ RZS, z obudową ARIA wykonaną z niepalnego tworzywa
poliestrowego firmy GENERAL ELECTRIC POWER CONTROLS umieszczoną zazwyczaj na
wsporniku zabudowanym na płycie górnej przepompowni. Rozdzielnice wykonywane są ze
sterownikiem mikroprocesorowym typu SP produkcji Metalchem lub w wersji analogowej.
Standardowe wyposażenie rozdzielnicy elektrycznej obejmuje:
− wyłącznik główny;
− wyłącznik przeciwporażeniowy różnicowoprądowy;
− zabezpieczenie przeciążeniowe dla każdej z pomp;
− zabezpieczenie przeciw zanikowi i zamianie kolejności faz (czujnik zaniku i asymetrii faz)
− zabezpieczenie pomp obwodem sterującym tzw. 1-2 (szeregowo połączone w pompie
wyłączniki termiczne i wyłącznik wilgotnościowy);
− zabezpieczenie pomp przed pracą w „suchobiegu”;
− gniazdo serwisowe 230V;
− licznik czasu pracy oraz liczby załączeń dla każdej z pomp;
− sterowanie ręczne lub automatyczne;
− sygnalizowana praca pomp;
− akustyczno świetlna sygnalizacja awarii;
− bezpotencjałowy zbiorczy sygnał o awarii wyprowadzony na listwę zaciskową;
• Rozdzielnica współpracuje z pływakowymi sygnalizatorami poziomu typu MAC-3 wyznaczającymi:
− Poziom SUCHOBIEG (blokada pracy pomp);
− Poziom MIN (wyłączanie pomp);
− Poziom MAX (włączanie pomp),
− Poziom ALARM (włączenie sygnalizacji akustyczno-świetlnej).
• Układ sterowania realizuje następujące funkcje:
− naprzemiennej pracy pomp;
− w przypadku jednoczesnego załączenia pomp, pompy załączają się z określonym
przesunięciem czasowym (na życzenie blokada możliwości jednoczesnej pracy dwóch
pomp),
− w momencie dużego napływu włącza się automatycznie druga pompa (poz. ALARM);
− w przypadku awarii jednej z pomp, pracę przepompowni przejmuje automatycznie druga
pompa;
− przy sterowaniu ręcznym jest możliwość spompowania ścieków poniżej poziomu
MINIMUM;
−
−
przełączenie pomp po 20 min. ciągłej pracy;
po przerwie w zasilaniu układ zapewnia kontynuację procesu pompowania bez
konieczności ponownego ustawienia parametrów pracy.
Zbiornik pompowni ścieków wykonany z kręgów żelbetowych należy posadowić na oczyszczonym i
wyrównanym podłożu, po podwyższeniu (betonem C25/30) i wyrównaniu istniejącego dna pompowni.
Dolną część zewnętrznej przestrzeni między ścianami projektowanej i istniejącej pompowni należy
10

wypełnić betonem C25/30 (grub. warstwy 50 cm), następnie zasypać piaskiem, zagęszczanymi
warstwami.
Jako odrębny element wyposażenia pompowni występuje rozdrabniacz kanałowy Muncher z serii A
„Extra Hi-flow” firmy MONO PUMPS (UK), wyposażona w napęd 4,0 kW, IP68 oraz sterownik PLC3.
• Dane techniczne:
• Typ: CA206AHT7B2
• Przepustowość: 200 m3/h, przy spiętrzeniu 350 mm
• Ilość zębów na frezie tnącym: 7.
• Grubość noży tnących: 8 mm.
• Wysokość przelotu: 600 mm
• Napęd: motoreduktor Nord z silnikiem 400V/3 faz/50 Hz, 4,0 kW, IP68, Zone 1 (ATEX, II 2G T4).
Wykonanie materiałowe: korpus: żeliwo, wały: stal stopowa, frezy tnące: stal stopowa chromowomolibdenowa,
uszczelnienie: węglik wolframu.
Sterownik PLC3 realizuje program samooczyszczania rozdrabniarki oraz chroni silnik przed
przeciążeniem i uszkodzeniem urządzenia (frezów). Sterowanie ręczne i automatyczne.
Zastosowanie rozdrabniarki kanałowej zabezpieczy zbiornik czerpalny pompowni przed
zanieczyszczeniem skratkami oraz skutecznie ochroni pompy i przewody ssawne przed zatkaniem
przez duże przedmioty (np. folie, opakowania, obuwie, ubrania, przedmioty drewniane itp.). Dostawcą
urządzenia jest AxFlow, ul. Floriana 3/5, 04-664 Warszawa.
Projekt budowy zbiornika pompowni przewiduje zastosowanie prefabrykowanych elementów
żelbetowych, zapewniających całkowitą szczelność obiektu. Przejścia technologiczne na rurociągi w
płaszczu zbiornika zostaną wykonane w prefabrykowanych elementach przed dostarczeniem na plac
budowy zgodnie z wytycznymi technologicznymi, jako szczelne, z elastomerowymi uszczelkami
zintegrowanymi.
Żelbetowa płyta przykrywająca powinna mieć otwór dajacy możliwość montażu i demontażu
rozdrabniacza kanałowego.
Pompownia jest obiektem całkowicie zakrytym.
Zaprojektowana objętość części zbiornikowej pompowni oraz dobór pomp przeciwdziałają możliwości
gromadzenia się osadów lub przetrzymywania ścieków, co nie stwarza niebezpieczeństwa wydzielania
się z obiektu przykrych zapachów.
W celu dezodoryzacji powietrza z komory retencyjnej ścieków dowożonych oraz pompowni głównej
ścieków zaprojektowano filtr powietrza CARBOWENT CW6, prod. „Ekofinn-Pol” Sp. z o.o. Filtr
charakteryzuje się bardzo wysoką skutecznością usuwania odorów i szkodliwych związków
chemicznych, niezawodnością działania w każdej porze roku, niewrażliwością na zmiany temperatury i
korozję, możliwością wyłączenia i włączenia instalacji bez konsekwencji technologicznych. Filtr działa
w pełni bezobsługowo.
Techniczny opis filtra:
CARBOWENT CW6
Materiał zbiornika AISI 316
Orurowanie AISI 316 DN 110
Wysokość
1900 mm
Przekrój
660 x 660 mm
±230kg ≈ 1,35m³ suchego węgla aktywnego ciężar wysyconego lub wilgotnego
Wypełnienie
węgla aktywnego może przekroczyć 2000kg.
Łączenia Kołnierzowe
Otwór wlotowy DN110 – na dole
Otwór wylotowy
Warunki pracy
Natężenie
przepływu
Max. ciśnienie
Rodzaj węgla
aktywnego
DN110 – na górze (zalecane zapewnienie kołpaka chroniącego przed
deszczem)
Min. 10 – max. 475 m³/h
spadek ciśnienia przy max. natężeniu przepływu= 3000 Pa
Envirocarb STIX 4mm
Filtr wyposażony jest w następujące urządzenia wspomagające:
11

• układ zasilająco - sterowniczy całej instalacji wyposażony w następujące systemy kontrolnopomiarowe:
• kontrola ciśnienia powietrza w urządzeniu z wyprowadzeniem sygnału alarmowego przekroczenia
wartości granicznej
• kontrola temperatury powietrza za filtrem z wyprowadzeniem sygnału alarmowego przekroczenia
wartości granicznej
• wyprowadzenie wspólnego sygnału o awarii systemu na zewnątrz tablicy
• licznik czasu pracy
• wentylator RH3-112 o mocy 3 kW; 380V, w obudowie dźwiękochłonnej wykonanej ze stali
nierdzewnej AISI 304 (60x60x90 cm).
• Odkraplacz o średnicy 315 mm wykonany z AISI 316
Instalację filtra powietrza należy podłączyć przewodami DN150 z komorą retencyjną ścieków
dowożonych i i DN100 ze zbiornikiem pompowni głównej (wykonanie materiałowe: stal kwasoodporna
0H18N9, rury i kształtki Ø154x2,0, Ø104x2,0, kołnierze, śruby).
Dodatkowym wyposażeniem pompowni głównej będzie instalacja dozująca preparat FERROX
(producent Kemipol Sp. z o.o.), składająca się ze zbiornika dwupłaszczowego magazynowego 2 m 3 i
dwu linii dozujących z czujnikami siarkowodoru:
- do zbiornika pompowni głównej (pompa dozująca Q=1–4 l/h)
- do zbiornika ścieków dowożonych (pompa dozująca Q=10–20 l/h)
Środkiem dozującym jest mieszanka zasadowego polisiarczanu i utleniacza, które wykazują wysoką
efektywność w zapobieganiu i usuwaniu siarkowodoru. Zestaw dozujący preparat FERROX
optymalizuje jego zużycie w zależności od wybranego parametru, przetworzonego na sygnał
pomiarowy. Stosowanie preparatu FERROX ma za zadanie obniżenie zawartości siarkowodoru w
ściekach dopływających do oczyszczalni, w przypadku wystąpienia przekroczeń progu zapachowego
po filtrze powietrza. Jest to instalacja wspomagająca działanie filtra w sytuacjach ekstremalnych.
Przewody tłoczne z pomp dozujących należy doprowadzić do studni przed pompownią główną i
zbiornikiem ścieków doważonych z rurach osłonowych DN50, wykonanych z PVC.
W obiekcie nr 1.1 zaprojektowano również jednostanowiskowy punkt zlewny ścieków dowożonych
transportem asenizacyjnym typu STZ-201 M 1 S. Kontenerowy punkt zlewny będzie zlokalizowany w
obrębie pompowni głównej i zastąpi istniejącą instalację do odbioru ścieków doważonych, nie
odpowiadającą współczesnemu stanowi wiedzy i przepisom.
Urządzenia stacji umieszczone będą w izolowanym i ocieplonym kontenerze o wymiarach 3,5x2,5x1,8
m, w wykonaniu ze stali nierdzewnej. Opróżnianie wozów asenizacyjnych odbywać się będzie za
pośrednictwem typowego przewodu elastycznego z szybkozłączem. Miejsce postoju wozu
asenizacyjnego jest skanalizowane i pokryte trwałą szczelną nawierzchnią. Stacja mierzy i kontroluje
parametry oraz ilość dostarczonych ścieków, zabezpieczając przed przekroczeniem założonych
wartości (zgodnych z przyjętymi normami).
Odbiór ścieków rozpoczyna się przez podłączenie węża samochodu asenizacyjnego do układu
odbioru ścieków za pomocą złącza. Przewoźnik wyposażony w identyfikatory transponderowe
dokonuje swojej identyfikacji, następuje otwarcie zasuwy i wlot ścieków na sito z prasą.
Zanieczyszczenia stałe płynące ze ściekami osadzają się na sicie. Zgarniacz ślimakowy zgarnia
skratki z sita i transportuje je do kosza zasypowego prasy do skratek. Skratki są prasowane i wydalane
na zewnątrz do podczepianych worków plastikowych. Następnie ścieki przepływają przez czujnik
przepływomierza i moduł pomiarowy, w którym odbywa się pomiar odczynu pH, konduktancji K,
temperatury T. Kontakt ze ściekami odbywa się w kapsule osłoniętej osłoną metalową, ażurową od
strony ścieków, która zabezpiecza sondy przed uszkodzeniem i zamuleniem. W przypadku, gdy
parametry mierzonego ścieku nie mieszczą się we właściwych (określonych przedziałach wartości),
zasuwa zostanie automatycznie zamknięta, a odbiór ścieków przerwany.
Układ UAP umożliwia automatyczne pobranie próbki oddawanych ścieków do badań laboratoryjnych.
Próbkę można pobrać również "ręcznie" w układzie UAP (identyfikator "Bierz próbkę"). Całkowita ilość
oddanych ścieków zostaje zliczona przez przepływomierz elektromagnetyczny.
Po zakończeniu odbioru ścieków od danego dostawcy, zostaje automatycznie zamknięta zasuwa,
natomiast otwierają się zawory w kolektorach płuczących, następuje przepłukanie układu wodą i tym
samym przygotowanie instalacji do następnego odbioru ścieków.
Pracą całego układu ścieków zarządza panel sterujący wyposażony w komputer, drukarkę i czytnik do
szybkiej identyfikacji dostawców. Po każdorazowym zlewie ścieków można wydrukować raport
dostawy zawierający:
12

− Nr dostawcy
− Daty i godziny
− Ilość dostarczonych ścieków w danym dniu ogółem
− Ilość obecnie dostarczonych ścieków
− Wartość pH, konduktancji i temperatury
− Nr pobranej próbki (w przypadku zastosowania UAP)
− Kontyngentu ustalonej ilości ścieków dla danego klienta
Karta pamięci PCMCIA w komputerze stacji zlewczej STZ rejestruje w wybranym okresie dane o ok.
10370 dostawach tzn. nazwy klientów, ilość oddanych ścieków oraz ich parametry pH, konduktancja
(zasolenie) mS, temperaturę T. Sterownik produkcji ENKO S.A. może współpracować z komputerem
głównym oczyszczalni przy pomocy protokołu MODBUS łączem RS 485.
Ścieki ze stacji zlewnej spływają do komory retencyjnej ścieków dowożonych, wyposażonej w 2 szt
pomp ABS typ 1042.3 M40/4-21, P=5 kW ( instalacja istniejąca), skąd tłoczone są do rurociągu
doprowadzającego ścieki do sitopiaskownika.
Przewiduje się dostęp do panela kontrolnego od strony placu postojowego dla wozów asenizacyjnych.
Stacja punktu zlewnego podłączona jest do istniejącego wodociągu przewodem wykonanym z PEHD,
DN50.
Komora pompowni ścieków będzie wyposażona w wentylację mechaniczną, służącą do przewietrzania
komory w wypadku konieczności przeprowadzenia czynności eksploatacyjnych. Instalacja składać się
będzie z wentylatora dachowego typ DAk-160, na podstawie tłumiącej typ PTS-160, Q=220 m 3 /h,
n=1400 obr./min., P=0,09 kW oraz przewodów systemu LindabSafe Ø160 (system kształtek
wentylacyjnych z podwójnym fabrycznie zamontowanym uszczelnieniem z EPDM, klasa szczelności
„D”, przewody proste typ SR).
Komora pompowni ścieków będzie wyposażona w wentylację mechaniczną, służącą do przewietrzania
komory w wypadku konieczności przeprowadzenia czynności eksploatacyjnych. Instalacja składać się
będzie z wentylatora dachowego typ DAk-160, na podstawie tłumiącej typ PTS-160, Q=220 m 3 /h,
n=1400 obr./min., P=0,09 kW oraz przewodów systemu LindabSafe Ø160 (system kształtek
wentylacyjnych z podwójnym fabrycznie zamontowanym uszczelnieniem z EPDM, klasa szczelności
„D”, przewody proste typ SR).
Komora retencyjna ścieków dowożonych będzie wyposażona w wentylację mechaniczną, służącą do
przewietrzania komory w wypadku konieczności przeprowadzenia czynności eksploatacyjnych.
Instalacja składać się będzie z wentylatora dachowego typ DAk-200, na podstawie tłumiącej typ PTS-
200, Q=600 m 3 /h, n=900 obr./min., P=0,09 kW oraz przewodów systemu LindabSafe Ø200 (system
kształtek wentylacyjnych z podwójnym fabrycznie zamontowanym uszczelnieniem z EPDM, klasa
szczelności „D”, przewody proste typ SR).
Pomiar ilości ścieków ilości ścieków surowych, tłoczonych z pompowni ścieków i komory retencyjnej
ścieków dowożonych odbywać się będzie przy pomocy przepływomierza zainstalowanego na
przewodzie tłocznym w studni przepływomierza, zlokalizowanej przy ob. nr 1.1. Zaprojektowano
przepływomierz elektromagnetyczny typu MPP 04, DN200 prod. ENKO S.A. Gliwice. Montaż
przepływomierza przy użyciu kształtek kołnierzowych, należy wykonać zgodnie z zaleceniami
producenta, dotyczącymi usytuowania urządzenia w stosunku do rurociągów ścieków oczyszczonych. Do
montażu przepływomierza wewnątrz komory przepływomierza zastosować kształtki i rury ze stali
kwasoodpornej gat. 0H18N9. Połączenia kołnierzowe należy wykonać poprzez kołnierze wywijane
przyspawane do rurociągu lub kształtki, a następnie kołnierz luźny (materiał – stal k/o). Uszczelki
EPDM z wkładką stalową. Śruby ze stali kwasoodpornej. Podłączenie na odpływie ze studni do
istniejącego rurociągu tłocznego należy wykonać poprzez łącznik rurowo-kołnierzowy typu
MULTIDIAMETER DN300 (prod. Fabryki Armatur JAFAR S.A.). Odcinek pomiędzy ob. nr 1.1 i studnią
przepływomierza wykonać z rur Ø306x3,0 mm, materiał stal 0H18N9.
Komorę przepływomierza należy wykonać z polimerobetonowych elementów, zgodnie z częścią graficzną
projektu.
9.2. Komora z urządzeniem zblokowanym (sito + piaskownik) – ob. nr 22
Zblokowane urządzenie do mechanicznego oczyszczania ścieków zamontowane będzie w
komorze żelbetowej o wymiarach wewn. 751,5 x 200 cm i głębokości 205 cm. Dno koryta
zaprojektowano ze spadkiem 1,5% do zagłębienia w dnie o wym. 50 x 50 cm i głęb. 20 cm, okresowo
opróżnianego z wody przy pomocy przenośnej pompy (pompa wirowa, zatapialna typ IF 100T, Q=15
m 3 /h, H=8 m, P=0,88 kW, m=19 kg).
Na rurociągu doprowadzającym ścieki do urządzenia zblokowanego wewnątrz komory należy
zamontować zasuwę nożową DN300 typ TDO W-NR, MPa 1,0 (dwustronnie szczelna,
13

pełnoprzelotowa, miękkouszczelniona, korpus z żeliwa epoksydowanego, nóż ze stali nierdzewnej, z
napędem ręcznym, do montażu między kołnierzami, z nie wznoszącym się trzpieniem).
Zaprojektowano urządzenie firmy Huber Technology, typ Rotomat Ro5 BG4, wyposażone w sito
Ro2/600/2. Urządzenie pełni funkcję sita i piaskownika i jest zabudowane w kontenerze o wymiarach:
− Długość 6415 mm
− Szerokość: 1022 mm
− Wysokość 6350 mm
Kontener wykonany jest ze stali nierdzewnej 1.4301 z górnymi pokrywami. Wersja przystosowana do
pracy w temperaturze do -25°C. Wszystkie elementy urządzenia mające kontakt ze ściekami są
wykonane z wysokogatunkowej stali nierdzewnej DIN 1.4301 poddanej powierzchniowej obróbce
chemicznej (trawienie w kąpieli kwaśnej).
− Maksymalny napływ ścieków: Qmax = 40 l/s (gwarantowany efekt oczyszczania).
− Maksymalna przepustowość hydrauliczna: Qmax = 150 l/s (obniżony efekt oczyszczania).
Urządzenie zamontowane jest w komorze żelbetowej za pomocą podpór przytwierdzonych do dna. Po
zamontowaniu urządzenia, należy je połączyć z rurociągami doprowadzającymi i odprowadzającymi
ścieki poprzez łączniki rurowo-kołnierzowe typu MULTIDIAMETER DN300 (prod. Fabryki Armatur
JAFAR S.A.).
Otwory na przewody technologiczne (doprowadzeni i odprowadzenie ścieków) należy wykonać w
technologii otworów wierconych, uszczelnianych łańcuchami uszczelniającymi np. systemu INTEGRA,
typ „A2” (wykonanie odporne na korozję, elastomer – EPDM, płyta oporowa – poliamid, elementy
metalowe – stal nierdzewna (0H18N9T). Urządzenie Ro5 składa się z następujących elementów:
• sito szczelinowe obrotowe Ro2/600/2
• piaskownik podłużny z układem transporterów wynoszących piasek
Urządzenie cedzące - Sito Ro2/600/2.
Urządzenie pozwala na optymalną separację części stałych flotujących, sedymentujących i
zawieszonych. Sito z zintegrowanym transporterem i praską do odwadniania skratek pozwala na
połączenie w jednym urządzeniu funkcji oddzielania, transportu i odwadniania zatrzymanych skratek.
Sito wyposażone w kosz obrotowy czyszczony hydraulicznie zapewnia stałą wydajność urządzenia
niezależnie od czasu eksploatacji (w sitach ze stałym elementem cedzącym czyszczonym szczotkami
w miarę zużywania się szczotek spada wydajność sita)
• Parametry techniczne sita:
− Średnica sita
600 mm
− Prześwit 2 mm
− Średnica transportera
273 mm
− Długość transportera
9400 mm
− Przepływ max. 40 l/s
− Króciec dopływowy DN 300 PN10,
− Szerokość kontenera sita 620 mm,
− Długość kontenera sita
1890 mm
− Wysokość kontenera sita 1200 mm
• Parametry silnika elektrycznego sita:
− Ilość: 1 szt.
− Moc znamionowa:
1,1 kW
− Napięcie: 400 V
− Częstotliwość: 50 Hz
− Prąd znamionowy: 2,8 A
− Liczba obrotów:
13,0 obr/min
− Typ ochrony
IP65
− Ochrona
Ex II 2 G EEx c T3
Skratki odprowadzane są z urządzenia do workownicy poprzez zamkniętą rynnę zrzutową. Wysokość
zrzutu skratek licząc od posadzki ok. 1500mm. Rynna zrzutowa zakończona uchwytem na worki.
Odbiór skratek następuje w usytuowanym w pobliżu budynku na pojemniki skratek i osadu (ob. nr
22a). Zbiornik sita i transporter oraz rynna zrzutowa skratek – izolowane termicznie w wersji do -25°C.
Zintegrowany system płukania skratek IRGA.
14

System służy do wypłukiwania ze skratek substancji rozpuszczalnych, substancji organicznych w celu
zawrócenia ich do strumienia ścieków odpływających do dalszych urządzeń oczyszczalni ścieków.
System IRGA składa się z:
• płukania zgrubnego
• płukania ciśnieniowego
• płukania dokładnego
Strefy płukania są regulowane automatycznie za pomocą zaworów elektromagnetycznych (bez
ochrony Ex, typ ochrony IP 65).
• Zużycie wody płuczącej: ciągu roboczogodziny ok. 1,2 l/s
Przyłącze wody:
• Wielkość przyłącza 1 1/4", Wymagane ciśnienie 5-7 bar.
Układ automatycznego przemywania strefy prasowania skratek
Układ zapobiega blokowaniu praski zagęszczonymi skratkami i zapewnia ciągłą drożność tego
elementu urządzenia. Należy doprowadzić wodę płuczącą do złączki GEKA 1 1/4”, znajdującej się na
obudowie urządzenia.
• Wymagane ciśnienie wody: 5 - 7 bar. Zużycie wody 0,57 l/s.
• Uzyskiwane odwadnianie skratek do max. 35 % sm.
Sito wyposażone jest w kosz obrotowy czyszczony hydraulicznie i zapewnia stałą wydajność
urządzenia niezależnie od czasu eksploatacji. Wszystkie elementy mające kontakt ze skratkami
wykonane są ze stali nierdzewnej 1.4301 lub równoważnej (za wyjątkiem armatury, napędów i łożysk).
Skratki odprowadzane są z urządzenia do workownicy, poprzez rynnę zrzutową, do usytuowanego
obok budynku na pojemniki skratek i piasku. Wysokość zrzutu skratek licząc od posadzki 1500mm.
Piaskownik z separatorem piasku zintegrowany ze zbiornikiem sita.
Zatrzymane części mineralne są transportowane do leja za pomocą transportera ślimakowego
poziomego, a następnie transporterem ślimakowym ukośnym usuwane na zewnątrz.
• Parametry techniczne piaskownika wraz z separatorem piasku:
− zakładana efektywność usuwania piasku: 90 %
(cząstki > 0,2 mm) dla przepływu 40l/s
− Przepływ 40 l/s
− Króciec odpływowy DN 300 PN10
− Wymiary: długość piaskownika: 5030 mm
− szerokość piaskownika 880 mm.
− Średnica transportera:
219 mm
− Długość transportera:
9800 mm
• Parametry silnika elektrycznego transportera poziomego:
− Ilość: 1 szt.
− Moc znamionowa:
0,55 kW
− Napięcie: 400 V
− Częstotliwość: 50 Hz
− Prąd znamionowy: 1,6 A
− Liczba obrotów:
5,6 obr./min.
− Typ ochrony IP65
− Ochrona Ex
EEx e II T3
• Parametry silnika elektrycznego - transporter ukośny:
− Ilość: 1 szt.
− Moc znamionowa:
1,1 kW
− Napięcie: 400 V
− Częstotliwość: 50 Hz
− Prąd znamionowy: 2,8 A
− Liczba obrotów:
11,5 obr/min
− Typ ochrony IP65
15

− Ochrona Ex
II 2 G EEx c T3
Wszystkie elementy mające kontakt z piaskiem wykonane są ze stali nierdzewnej 1.4301 lub
równoważnej (za wyjątkiem armatury, napędów i łożysk), wytrawiane w kąpieli kwaśnej.
Piasek odprowadzany jest z urządzenia do workownicy, poprzez zamkniętą rynnę zrzutową. do
usytuowanego obok budynku na pojemniki skratek i piasku. Wysokość zrzutu piasku licząc od
posadzki wynosi 1500 mm. Zbiornik piaskownika i transporter oraz rynna zrzutowa piasku – izolowane
termicznie w wersji do -25°C.
Kontener urządzenia przykryty jest pokrywą lekką.
Szafa zasilająco – sterownicza.
• Parametry techniczne:
• Typ ochrony IP 55 lub równoważny,
• szafa ze stali nierdzewnej, do montażu na konsoli wsporczej,
• Wymiary szafy B x H x T = 760 x 600 x 210 mm
• Szafa wyposażona we wszystkie elementy wymagane do automatycznej pracy instalacji:
− sterownik Siemens S7/200 oraz z panelem TD-200,
− sygnał zbiorczej pracy i awarii,
− przycisk kasowania,
− wyłącznik silnika,
− zabezpieczenia,
− wyłącznik główny,
− automat. zabezpieczenie przeciążeniowe,
− licznik godzin pracy,
− zegar sterujący,
− ciśnieniowy pomiar poziomu ścieków w kontenerze sita.
• W celu ochrony przed kondensacją, zabudowano w szafie sterowniczej ogrzewanie wraz z
termostatem.
Woda niezbędna do zasilania systemu płukania skratek Irga dostarczana będzie z sąsiedniego
budynku skratek i piasku. (ob. nr 22a) rurociągiem DN32.
Komora rozdziału ścieków
Ścieki z komory z urządzeniem zblokowanym (sito + piaskownik) do reaktora biologicznego
dopływać będą przez komorę rozdzielczą. Zaprojektowano prefabrykowaną komorę rozdziału ścieków
wykonaną z kompozytów poliestrowo-szklanych (TWS), odpornych na ścieki, warunki atmosferyczne
oraz promieniowanie UV. Komora ma wymiary w planie 2100x2100 mm i wysokość 1750 mm i jest
zamontowana na podłożu z chudego betonu grub. 15 cm.. Komora przykryta jest kratką pomostową
wykonaną z TWS. Do komory dopływają ścieki grawitacyjnie rurociągiem DN300 z komory z
urządzeniem zblokowanym (sito + piaskownik) – ob. nr 22 oraz rurociągiem tłocznym DN200 z
budynku na pojemniki skratek i piasku (ob. nr 22a). Komora rozdzielcza połączona jest z
poszczególnymi ciągami technologicznymi reaktora biologicznego trzema rurociągami DN 400.
Komora rozdziału wyposażona jest w trzy zastawki przelewowe (ZS-N 400/550/1700, wykonanie
materiałowe stal kwasoodporna gat. 0H18N9, napęd ręczny) umożliwiające podanie ścieków do trzech
komór, z których ścieki przepływają do poszczególnych części reaktora biologicznego (ob. nr 3a, 3b i
3c).
9.3. Budynek na pojemniki skratek i piasku (ob. nr 22a)
Budynek na pojemniki skratek i piasku usytuowany jest obok komory z urządzeniem
zblokowanym (ob. nr 22), którego funkcją jest usuwanie ze ścieków skratek i piasku. Budynek ma
wymiary wewn. 370 x 500 cm, max wys. 300 cm i jest wyposażony w dwa pojemniki na odpady. Jeden
z pojemników służy do gromadzenia skratek, drugi do gromadzenia piasku. Odpady odprowadzane są
ze zblokowanego urządzenia rynnami zamkniętymi, przechodzącymi przez dach budynku. Skratki
gromadzone są w „rękawie” plastikowym, podwieszonym pod rynnami, a następnie w pojemniku.
Piasek odprowadzany jest do płuczki piasku o następującej charakterystyce technicznej (następnie do
pojemnika na odpady):
Płuczka piasku suchego typ: RoSF4tc BG1 (firmy Huber Technology)
Instalacja służy do wypłukiwania części organicznych zawartych w częściowo odwodnionym,
zanieczyszczonym piasku. Po doprowadzeniu piasku do zbiornika następuje wypłukiwanie z
16

piasku zanieczyszczeń organicznych w strefie fluidyzacyjnej. Proces płukania piasku jest
wspomagany wolnoobrotowym mieszadłem. W strefie płukania piasku dochodzi do rozdziału
części organicznych i mineralnych na zasadzie różnicy gęstości. Odseparowany piasek
odprowadzany jest za pomocą transportera ślimakowego ze stali nierdzewnej. Odprowadzany
transporterem piasek jest jednocześnie odwadniany grawitacyjnie. Odprowadzanie piasku z
płuczki jest sterowane czasowo i zależy od ilości odseparowanego piasku mierzonej sondą
ciśnienia.
Parametry techniczne:
Maks. obciążenie piaskiem: 100 kg/h
gwarantowana redukcja
części organicznych
≤ 3 % strat przy prażeniu
Efektywność separacji 95 %
dla uziarnienia: ≥ 0.2 mm
Zapotrzebowanie na wodę:
1m³/h (>2 bar)
Odpływ: DN 100
Przyłącze wody użytkowej: 1“
Napęd transportera ślimakowego:
Moc P=1,1 kW
Napięcie U=400 V
Częstotliwość 50 Hz
Prąd znamionowy IN=2,8 A
Liczba obrotów n=11,5 min -1
Typ ochrony IP 65
Napęd mieszadła:
Moc
P=0,25 kW
Napięcie
U=400 V
Częstotliwość
50 Hz
Prąd znamionowy
IN=0,88 A
Liczba obrotów n =5,3 min -1
Typ ochrony IP 65
Wykonanie materiałowe:
Wszystkie elementy mające kontakt z medium wykonane ze stali nierdzewnej 1.4301/1.4541 lub
równoważnej (za wyjątkiem armatury, napędów i łożysk), wytrawiane w kąpieli kwaśnej.
Instalacja zaprojektowana i wykonana godnie z DIN EN ISO 9001.
Dostawa włącznie z czujnikiem ciśnienia.
Szafa zasilająco-sterownicza:
- szafa wykonana zgodnie z przepisami UVV i VDE typu RITTAL lub równoważna (typ
ochrony IP 55), ze stali nierdzewnej.
- wymiary szafy B x H x G = 600 x 600 x 210 [mm],
ze wszystkimi elementami niezbędnymi do automatycznej pracy instalacji
- panel obsługowy tekstowy na drzwiach szafy: Siemens, Typ: TD 200
- sterownik Siemens Simatic S7-200,
- regulacja poziomu piasku
- wyłącznik główny, awaryjny
- licznik godzin pracy.
- 1 wejście sygnału z układu sterowniczego Zamawiającego (np. start transportera
ślimakowego podającego piasek)
- możliwość zmian nastaw czasowych (bez zmiany programu sterownika)
- czas opóźnienia instalacji
- sposób pracy transportera ślimakowego piasku (czas pracy i postojów)
- wyświetlanie zbiorczych sygnałów pracy, awarii, czasu pracy i parametrów w panelu
TD 200
- amperomierz
- ogrzewanie szafy z termostatem
17

- 2 zestyki bezpotencjałowe do przekazywania zbiorczego sygnału pracy i awarii do sterowni,
zabudowane w szafie sterowniczej
Budynek odwadniany jest przez odwodnienie liniowe i jest wyposażony w zlew z zaworem z
szybkozłączką, do podłączenia do węża do mycia ścian i podłogi budynku.
Umywalka wyposażona jest w przepływowy elektryczny podgrzewacz wody o mocy 4 kW.
W budynku zamontowane będzie urządzenie do podwyższania ciśnienia do parametrów niezbędnych
dla prawidłowego działania zintegrowanego systemu płukania skratek IRGA. Zaprojektowano agregat
firmy WILO Sp. z o.o., typ Wilo – Economy CO/T – 1 MVI 407/ER, IP56 o mocy P=2,2 kW, Q=1,2 l/s,
H=6 bar. Jest to całkowicie zmontowane urządzenie kompaktowe z normalnie zasysającą,
wysokociśnieniową pompą wirową z uszczelnieniem mechanicznym. W skład urządzenia wchodzi
zbiornik wstępny 120 l z zaworem pływakowym i zabezpieczeniem przed brakiem wody, membranowy
zbiornik ciśnieniowy 8 l, urządzenie sterujące z zabezpieczeniem silnika, przełączenie ciśnieniowe,
armatura przepływowa. Urządzenie jest całkowicie orurowane wraz zaworem odcinającym po stronie
tłocznej. Urządzenie zamontować we wnęce o wymiarach 80 x 140 cm, na fundamencie wys. 10cm.
Budynek wentylowany jest przez filtr powierza oraz wyposażony jest w wentylację mechaniczną
(Wentylator dachowy typ DAk-160, na podstawie tłumiącej typ PTS-160, Q=220 m 3 /h, n=1400
obr./min., P=0,09 kW).
9.4. Reaktor biologiczny (ob. nr 3A, 3B, 3C)
Blok biologiczny oczyszczalni ścieków składa się z trzech ciągów technologicznych. Reaktor
biologiczny stanowią trzy zblokowane obiekty żelbetowe, każdy o wymiarach wewnętrznych 26,4 x 9,4
m i głębokości 4,8 m wbudowane w istniejące komory kondycjonowania osadu i biosorpcji. W skład
każdego ciągu technologicznego wchodzi komora dopływowa oraz ciąg dwóch zbiorników
oczyszczania, które składają się z komory ciśnieniowej i komory bezciśnieniowej.
Komory oczyszczania
Komory oczyszczania zaprojektowano w postaci trzech ciągów technologicznych, składających się z
komory ciśnieniowej i komory bezciśnieniowej (otwartej). Na wyposażenie komory ciśnieniowej
jednego ciągu technologicznego składają się:
• Właz szczelny stalowy DN600 zamontowany na stropie, 2 szt.
• Ruszt napowietrzający składający się z dyfuzorów membranowych gumowych z kolektorami
powietrznymi i instalacją odwadniającą Ruszt napowietrzający ciśnieniowej komory oczyszczania
połączony jest z rusztem napowietrzającym komory bezciśnieniowej i nie stanowi odrębnej
instalacji technologicznej.
• Regulatory poziomu cieczy
• Otwór o wys. 60 cm przy dnie w ścianie łączącej komorę ciśnieniową z komorą bezciśnieniową
Każda z komór bezciśnieniowych zblokowana jest z komorą ciśnieniową. Wyposażenie każdej z trzech
komór stanowią:
• Ruszt napowietrzający składający się dyfuzorów membranowych gumowych z kolektorami
powietrznymi i instalacją odwadniającą.
• Koryta przelewowe poliestrowo- szklane o wym. 300x300mm, 2 kpl. Koryta wyposażone są w
regulowane przelewy rurkowe, pobierające ścieki spod dna koryt oraz deflektory poddenne.
Gwintowane połączenie wsporników koryt umożliwiają wypoziomowani koryt. Mocowanie koryt na
nakrętki motylkowe. Wszystkie elementy metalowe koryt przelewowych są wykonane ze stali
nierdzewnej.
• Rurociągi odprowadzające ścieki oczyszczone z koryt przelewowych do rurociągu ścieków
oczyszczonych.
• Pompa zatapialna do odprowadzania osadu nadmiernego typ IF 100T, Q=15 m 3 /h, H=8 m, P=0,88
kW, m=19 kg (wersja bez kolana sprzęgającego) Osad pobierany jest z zagłębienia w dnie o
wymiarach 50x50 cm, głęb. 25 pompą z tłocznym przewodem elastycznym DN50 (GAMRAT –
AGRO typ 2 – średni), podłączonym poprzez szybkozłącze z tłocznym rurociągiem DN50 (Ø56x3,0
mm stal kwasoodporna 0H18N9). Pompa wyposażona jest w przewód obejściowy, tzw. “by-pass”
DN50 z (Ø56x3,0 mm, materiał j.w.) z zaworem kulowym DN50, wykonanie w wersji
kwasoodpornej. Montaż do kołnierzy zasuwy przez kołnierze wywijane przyspawane do rurociągu,
a następnie kołnierz luźny (materiał – aluminium pokryte farbą epoksydową).
• Czujnik pomiaru tlenu i pH.
18

9.5. Stacja dmuchaw (ob. nr 26)
Projektowana stacja dmuchaw usytuowana jest na stropie komór ciśnieniowych reaktora
biologicznego (ob. nr 3A, 3B, 3C). Pomieszczenie stacji dmuchaw o ma wymiary w planie 350 x 700
cm. Instalacja stacji dmuchaw składa się z czterech szt. dmuchaw (3 szt. pracujące + 1 szt.
rezerwowa), np. ROBUSCHI ROBOX Evolution typ ES 46/2P, Q=16 m 3 /min., p=0,045 MPa, P=18,5
kW, umieszczonych w obudowach dźwiękochłonnych z silnikami z obcym chłodzeniem do współpracy
z falownikami. Wymagany zakres regulacji od 1 m 3 /min do 16 m 3 /min.
Dmuchawy są urządzeniami zaawansowanymi technicznie, charakteryzującymi się następującymi
zaletami:
− Stopień sprężający wyposażony jest w system redukcji pulsacji.
− Łożyska o trwałości projektowej min. 100000 h pracy przy pełnym obciążeniu.
− Aktywne tłumiki na ssaniu i tłoczeniu, po stronie zasysającej z możliwością regulacji.
− Tłumiki bez materiałów wypełniających (pianki, folie aluminiowe) co eliminuje
niebezpieczeństwo wtłaczania cząstek materiałów wypełniającego do rurociągu
i dyfuzorów co niejednokrotnie było przyczyną zatykania dyfuzorów i pociągało za sobą
konieczność kosztownych wymian i konserwacji systemów napowietrzających.
− Króćce wraz ze specjalnymi wężami ułatwiającymi wymianę oleju bez konieczności
otwierania korków spustowych i korków wlewu oleju.
− Dmuchawa dostosowana jest do pracy przy temperaturze otoczenia od –25 do + 50OC.
− Dmuchaw wyposażona jest w automatyczną regulację prawidłowego naciągu pasów
klinowych.
− Dmuchawa wyposażona w układ monitorujący pracę dmuchawy.
Układ elektroniczny monitoruje i wyświetla oraz zapisuje w pamięci następujące parametry pracy
dmuchawy:
− temperaturę tłoczonego powietrza,
− ciśnienie powietrza,
− temperaturę oleju w obu komorach olejowych,
− szybkość obrotową oraz kierunek obrotów,
− poziom i wycieki oleju,
− temperaturę wewnątrz obudowy,
− stan czystości filtra powietrza.
Pamięć programu przechowuje sygnały o zaistniałych nieprawidłowościach w pracy. Układ
wyposażony jest w obwód alarmowy. W przypadku sygnału o nieprawidłowościach w pracy
urządzenia, następuje sygnalizacja, a dmuchawa zostaje przełączona w stan pracy trybu awaryjnego.
Jednocześnie system powiadamia o konieczności przeprowadzenia przeglądów okresowych.
Instalację sprężonego powietrza stanowią rurociągi φ104 x 2,0 mm oraz φ204 x 2,0 stal kwasoodporna
0H18N9 z zamontowanymi przepustnicami (zaworami motylkowymi) DN100 i DN200 z napędem
ręcznym (przekładnia mechaniczna) i napędem elektrycznym oraz tłumikami hałasu. Montaż do
kołnierzy zaworów przez kołnierze wywijane przyspawane do rurociągu, a następnie kołnierz luźny
(materiał – stal k/o). Odcinki przewodów powietrznych DN100 i DN200 wewnątrz budynku poza
obudowami dźwiękochłonnymi należy zaizolować termicznie.
Wentylację mechaniczną stacji dmuchaw zaprojektowano w postaci 2 szt. wentylatorów dachowych typ
DAk-160, na podstawie tłumiącej typ PTS-160, Q=220 m 3 /h, n=1400 obr./min., P=0,09 kW.
Wentylatory zamontować na podstawie dachowej B/I Ø160, laminatowej (UNIWERSAL – KATOWICE).
Napływ powietrza następował będzie poprzez będzie przez dwie czerpnie ścienne typu A o wym. 25 x
40 cm.
9.6. Filtr powietrza (ob. nr 8)
Filtr powietrza powstanie w wyniku przebudowy zbiornika pompowni recyrkulacyjnej, polegającej
na demontażu istniejących urządzeń technologicznych oraz instalacji wewnątrz zbiornika filtrującego
powietrze złoża torfowego.
Zaprojektowano podawanie powietrza do filtra powietrza z budynku na pojemniki skratek i piasku (ob.
nr 22a), z komór ciśnieniowych reaktora biologicznego (ob. nr 3), oraz zbiornika osadu (ob. nr 6.2). Filtr
powietrza wyposażono w wentylator typ DAk-200, na podstawie tłumiącej typ PTS-200, n=1400
obr./min., P=0,18 kW.
9.7. Zbiornik osadu (ob. nr 6.2)
19

Zbiornik osadu powstanie w wyniku przebudowy osadnika wtórnego. Przebudowa polegać
będzie na demontażu istniejącego wyposażenia technologicznego i wykonaniu nowego ukształtowania
dna. Trzy leje denne (spośród istniejących czterech lejów dennych) zostaną zabetonowane, natomiast
w czwartym leju zostanie zamontowana pompa wirowa, tłocząca osad do stacji odwadniania i
higienizacji osadu (pompa do osadu LFP typ IS 100T, Q=15 m 3 /h, H=8 m, P=0,88 kW, m=19 kg (z
króćcem poziomym), ze stopą sprzęgającą typu SS50, łącznikiem prowadnic i prowadnicą. Rurociąg
tłoczny pompy osadu wyposażony będzie w „by – pass” DN 50, z zaworem kulowym, umożliwiający
regulację wydajności pompy w dostosowaniu do wydajności pompy osadu w stacji odwaniania i
higienizacji osadu (ob. nr 23). Pompy osadu – wirowa w zbiorniku osadu i śrubowa w stacji osadu
pracują w układzie szeregowym. Pompa do osadu jest demontowana przy pomocy żórawika
przenośnego ŻPR-150, montowanego w kielichu zakotwionym na konstrukcji żelbetowej zbiornika.
W skład wyposażenia technologicznego zbiornika osadu wejdzie również mieszadło do osadu
(mieszadło ABS typ RW3034 A28/6 EC o mocy P2 = 2,8 kW). Mieszadło montowane jest z
urządzeniem wyciągowym typu WPR-101.
Po przebudowie zbiornik przykryty będzie płytami wykonanymi z TWS (wg projektu arch. –
budowlanego). W celu dostosowania obiektu do nowej funkcji technologicznej do zbiornika osadu
doprowadzony będzie z reaktora biologicznego rurociąg osadu nadmiernego DN 100 oraz
odprowadzony będzie rurociąg osadowy DN 100 do stacji odwadniania i higienizacji osadu. Ze
zbiornika wyprowadzona będzie instalacja zużytego powietrza DN200.
Otwory na przewody technologiczne przechodzące przez ściany żelbetowe należy wykonać w
technologii otworów wierconych, uszczelnianych łańcuchami uszczelniającymi np. systemu INTEGRA,
typ „A2” (wykonanie odporne na korozję, elastomer – EPDM, płyta oporowa – poliamid, elementy
metalowe – stal nierdzewna (0H18N9T).
Renowacja i zabezpieczenie betonów wg projektu budowlano-wykonawczego (część
arch. budowlana.)
9.8. Stacja odwadniania i higienizacji osadu (ob. nr 23)
Budynek stacji odwadniania i higienizacji osadu jest zlokalizowana w sąsiedztwie składowiskiem
osadu pod wiatą (ob. nr 24). Osad nadmierny zgromadzony w zbiorniku osadu (ob. nr 6.2.)
przekazywany jest do stacji odwadniania i higienizacji osadu do pompy ślimakowej i tłoczony
przewodem PE 63x3,6 do mieszacza MSC o dług. 700 mm, do którego podłączony jest przewód PE
15 (przezroczysty), którym podawany jest polielektrolit ze stacji przygotowania i dawkowania
polielektrolitu. Mieszacz wyposażony jest w przewód kontrolny DN20, umożliwiający pobieranie próbek
mieszaniny niezagęszczonego osadu nadmiernego i polielektrolitu. Następnie rurociągiem PE 63x3,6
osad z domieszką polielektrolitu podawany jest na prasę do osadu. Odwodniony osad przesyłany jest
przenośnikiem ślimakowym do mieszacza osadów, gdzie istnieje możliwość higienizacji osadu,
poprzez dodanie wapna, podawanego z zasobnika wapna. Odwodniony osad lub mieszanina osadu i
wapna przesyłany jest przenośnikiem ślimakowym na składowisko osadu pod wiatą.
Wyposażenie stacji odwadniania osadu składa się z następujących, przykładowych urządzeń:
• Prasa taśmowa MONOBELT typu NP12 CK prod. Teknofanghi z zagęszczaczem śrubowobębnowym.
Parametry prasy MONOBELT NP12 CK:
− przepustowość osadu o zawartości suchej masy 1-3% 3 - 10 m3/h
− odwodnienie osadu (odwodnienie wstępne 2-6% s.m.) 15-23%s.m. w placku
− wydajność 170 – 360 kg s.m./h
− szerokość taśmy 1200 mm
− moc zainstalowana- prasa z zagęszczaczem 0,92 kW
− pompa płucząca 2,2 kW
− wymiary prasy
3300x1900mm,wys.1930 mm
− waga netto/użytkowa 1470/1670 kg
Prasa nie wymaga specjalnego fundamentowania. Nacisk każdej z czterech podpór wynosi około 4 kN.
Prasę można kotwić do podłoża śrubami M12 z kołkami rozporowymi. Zaleca się ustawienia
urządzenia bezpośrednio na posadzce. Posadzka wokół prasy powinna być antypoślizgowa i
zmywalna oraz powinna mieć odpowiedni spadek (1%) umożliwiający odprowadzenie wody
pochodzącej z okresowego mycia urządzeń. Konstrukcja prasy zawiera w sobie dwa urządzenia
jednocześnie - zagęszczacz wstępny i właściwą prasę taśmową. Zagęszczacz wstępny (zlokalizowany
w górnej części prasy) jest urządzeniem bębnowo-śrubowym. Zasadniczą zaletą rozwiązania jest
zastosowanie śruby Archimedesa wewnątrz tradycyjnego zagęszczacza bębnowego. Bęben
zagęszczacza pokryty poliestrową tkaninę filtracyjną połączony jest trwale ze znajdującą się wewnątrz
śrubą. Wykładzina bębna utrzymywana jest w czystości przez system dysz płuczących. Filtrat
20

kierowany jest do zespołu odzysku wody płuczącej i po podczyszczeniu używany jest jako woda
płucząca. Po wstępnym odwodnieniu osad dostaje się na taśmę filtracyjną w dolnej części prasy.
Taśma wprowadzana jest w ruch przez cylinder perforowany napędzany silnikiem. Naprężenie
i właściwe ustawienie taśmy regulowane jest przez urządzenie pneumatyczne sterowane tablicą
kontrolną. Prasa wyposażona jest w poliestrową taśmę o szer. 1,2 m, “nieskończoną”, tj. bez
metalowych łączników, co zapewnia jej przedłużoną trwałość. Osad rozgarniany jest na taśmie
filtracyjnej za pomocą dwóch grzebieni rozgarniających oraz wstępnie ściskany za pomocą szeregu
zastawek. Zastawki tworzą równomierną warstwę osadu jednakowej grubości na całej szerokości
taśmy, natomiast grzebienie formują rowki w warstwie osadu, co ułatwia odprowadzenie filtratu. Po
opuszczeniu strefy rozgarniania i wstępnego ściskania osad jest ostatecznie ściskany między taśmą a
powierzchnią perforowanego cylindra, pokrytego materiałem filtracyjnym. Odwodniony placek
zgarniany jest z taśmy za pomocą polietylenowego noża o regulowanej sile docisku. Taśma
przesuwając się wewnątrz prasy, przechodzi przez punkt płukania. System czujników kontroluje pracę
całego urządzenia oraz zabezpiecza zatrzymanie w przypadkach awaryjnych. Tablica kontrolna steruje
również pracą pompy osadu i półautomatycznym zespołem przygotowania i dozowania polielektrolitu,
a także przenośnikiem osadu odwodnionego. Prasa wyposażona jest w dwuwirnikową pompę
odśrodkową o mocy 2,2 kW, Q=6 m 3 /h, p=5 bar, do płukania taśmy filtracyjnej. Całe urządzenie
wykonane jest ze stali nierdzewnej AISI 304. Niezbędna ilość wody do płukania taśmy wynosi 5 m 3 /h.
Wodą płuczącą będą podczyszczone odcieki, doprowadzone przewodem DN40 PP z zespołu odzysku
wody płuczącej. Urządzenia pneumatyczne prasy (zespół pneumatycznej kontroli i korekty ustawienia
oraz napięcia taśmy filtracyjnej) podłączone są do sprężarki tłokowej bezolejowej (ciś 7 bar, V=24 l,
P=1,1 kW). Zasady podłączeń elektrycznych prasy i urządzeń towarzyszących określa dostawca tych
urządzeń, firma EKOFINN-POL Sp.z o.o., 80-297 Banino, ul. Leśna.
Dostawa prasy powinna obejmować przedłużenie podpór prasy o 300 mm.
• Zaprojektowano automatyczną stację typu CAP07 CE, służącą do ciągłego przygotowania
roztworu polielektrolitu o stężeniu 0,05% do 0,3%.
Urządzenie charakteryzuje się następującymi parametrami technicznymi:
−
−
wydajność roztworu -750 l/h,
wydajność polielektrolitu - 2,3 kg/h, ilość s.m.o. (przy założeniu roztworu 0,1%, dawce
5g/kg s.m.o.) 150 kg/h,
− wymiary 1750x1150x1910 mm
i jest wyposażone w:
− trzykomorowy zbiornik ze stali AISI 304 do przygotowania, mieszania i dojrzewania
polielektrolitu, każda komora wyposażona jest w 3/4˝GM króciec do podłączenia pompy
polielektrolitu,
− pojemnik zasypowy (pojemność 75 l) z pokrywą, ze stali nierdzewnej AISI 304,
−
−
−
−
podajnik śrubowy sproszkowanego polielektrolitu wraz z zamontowanym wewnątrz zsypu
rozdrabniaczem, ze stali nierdzewnej AISI, napędzany silnikiem z przekładnią ślimakową
o regulowanej prędkości i odczytem aktualnego wydatku, P=0,18 kW,
zespół kontroli dostarczania wody (ciśnienie wody – min. 2 bary), składający się m.in.
z przepływomierza, zaworu ręcznego, zaworu elektromagnetycznego, filtra wody, reduktora
ciśnienia z ciśnieniomierzem,
dwa czujniki poziomu polielektrolitu zainstalowane w ostatniej komorze zbiornika
i podłączone do tablicy kontrolnej,
dwa mieszadła wolnoobrotowe, dwułopatkowe, ze stali nierdzewnej AISI 304, podłączone
do przekładni silnika, n=180 obr./min., P=0,18 kW,
− tablica kontrolna z wyłącznikiem wewnętrznym, kontrolkami alarmowymi, przełącznikami
sterującymi i sekcją zasilania. Tablica kontroluje prawidłową pracę zespołu przygotowania i
dozowania polielektrolitu za pomocą włączników ciśnieniowych oraz zaworów
elektromagnetycznych. Tablica steruje pracą podajnika śrubowego z rozdrabniaczem i
mieszadeł. Na tablicy znajdują się wyjścia prądu sterującego 24 V a.c. do przekaźników
pompy polielektrolitu. Sekcja zasilania składa się z bezpieczników i zabezpieczeń
termicznych,
− 2˝ GF rozgałęźnik wylotowy do połączenia przelewu zbiornika z odpływem, składający się z
trzech zaworów PVC 1/2˝ i rur 2˝.
Stacja CAP07CE podłączona jest do przewodu wodociągowego rurociągiem PE lub PCV DN20,
• Sprężarka tłokowa olejowa, silnik P=1,1 kW, 240V, pojemność zbiornika 24 l
• Mieszacz statyczny typ M0065065, stal nierdzewna AISI304.
21

• Pompa śrubowa osadu typ PF-MH012-B2, Q=2,4 -12 m 3 /h, P= 2,2 kW, 400 kW.
Jest to pompa ślimakowa, wyposażona w przekładnię ciągłą, o płynnej regulacji przepływu w granicach
od 20 do 100% (od 2,4 do 12 m 3 /h), zegarowym odczycie aktualnego przepływu, w obudowie żeliwnej,
ciśnieniu p=2 bar.
Osad przepływa grawitacyjnie istniejącym przewodem DN200 z komór tlenowej stabilizacji osadu do
kanału technologicznego, skąd projektowanym przewodem PE DN63x3,6 podawany jest do pompy
osadu. Osad nadmierny tłoczony jest przewodem PE 63x3,6 do mieszacza statycznego do którego
podłączony jest przewód PE 20 (przezroczysty), którym podawany jest polielektrolit ze stacji
przygotowania i dawkowania polielektrolitu. Mieszacz wyposażony jest w przewód kontrolny DN20,
umożliwiający pobieranie próbek mieszaniny niezagęszczonego osadu nadmiernego i polielektrolitu.
Następnie rurociągiem PE 63x3,6 osad z domieszką polielektrolitu podawany jest na prasę do osadu
MONOBELT typ NP12 CK.
Pompa stanowi element wyposażenia prasy taśmowej, dostarczany na podstawie odrębnego zlecenia.
• Pompa śrubowa polielektrolitu typ PD-MH010-B3, Q=0,2-1 m 3 /h, P= 0,37kW, 400kW.
Pompa o bezstopniowej regulacji przepływu tłoczy polielektrolit z istniejących dwóch zbiorników z
polietylenu o poj. 1000l.
Zadaniem polielektrolitu jest wspomaganie procesu odwadniania osadu na prasie taśmowej. Rodzaj
polielektrolitu i jego dawki zostaną ustalone podczas rozruchu technologicznego. Ilość podawanego
polielektrolitu sterowana jest z tablicy kontrolnej zamontowanej na stacji odwadniania osadu.
Polielektrolit podawany jest przewodem PE 20, wykonanym z przezroczystego polietylenu, do
mieszacza zainstalowanego na rurociągu tłocznym osadu.
• Zespół odzysku wody płuczącej typ ZOW-1.
Urządzenie umożliwia pozyskanie wody do płukania z filtratu. Wyposażone jest w zbiornik o wymiarach
800x400x940 mm wykonany ze stali nierdzewnej, tablicę kontrolno-sterującą, elektrozawór, zawór
zwrotny, czujnik poziomu cieczy, króćce dopływu i przelewu, zawór spustowy denny. Pracą zespołu
steruje tablica kontrolna, w skład której wchodzą: wyłącznik główny, kontrolki poziomu cieczy, system
alarmowy, przełączniki sterujące i sekcja zasilania. Zespół pobiera filtrat z zagęszczacza prasy
przewodem PE 75x4,3 oraz może pobierać wodę z sieci wodociągowej przewodem DN32. Pompa
płucząca prasy podłączona jest do zespołu przewodem DN40. Urządzenie zlokalizowane jest w
pobliżu prasy. Zespół odzysku wody płuczącej należy zamawiać łącznie z rurociągami
technologicznymi łączącymi urządzenie z prasą taśmową.
• Dozownik wapna typ PS 108/4,0, silnik P=0,50, 400V (dług. 4000 mm), wykonanie stal
kwasoodporna oprócz spirali i napędu zabezpieczonych antykorozyjnie. Wydatek regulowany
falownikiem.
• Mieszacz osadów z wapnem, silnik P=1,5 kW, 400V. Długość urządzenia 650 mm, szerokość 650
mm, wysokość 990 mm, zbiornik wyposażony w pokrywę z otworami zsypowymi, łopatkami
mieszającymi o przeciwbieżnym kierunku obrotów.
• Przenośnik mieszaniny osadu typu PS 200/2,7, silnik P=1,1 kW, 400 V, długość 2700 mm,
wykonanie ze stali nierdzewnej AISI304, ślimak bezwałowy – stal konstrukcyjna zabezpieczona
antykorozyjnie.
• Przenośnik mieszaniny osadu i wapna, silnik P=1,5 kW, 400 V. długość 6000 mm, wykonanie ze
stali nierdzewnej AISI304, ślimak bezwałowy – stal konstrukcyjna zabezpieczona antykorozyjnie.
Zewnętrzna część przenośnika ogrzewana kablem grzewczym samoregulującym z termostatem,
ocieplona wełną mineralną i dodatkowym płaszczem ze stali nierdzewnej. Ogrzewanie – 0,4 kW,
230 V.
Urządzenia przeznaczone do higienizacji osadu sterowane są automatycznie z tablicy kontrolnej
(400V, 50Hz, IP65), dostarczanej łącznie z urządzeniami mechanicznymi.
Pomieszczenie posiada wentylację mechaniczną (wentylator dachowy typ DAk-160, na podstawie
tłumiącej typ PTS-160, Q=220 m 3 /h, n=1400 obr./min., P=0,09 kW).
Umywalka wyposażona jest w przepływowy elektryczny podgrzewacz wody o mocy 4 kW.
9.9. Silos na wapno (ob. nr 25)
Obiekt typowy o konstrukcji stalowej ustawiony na betonowym fundamencie (wg projektu
konstrukcyjnego) obok budynku mieszczącego stację odwadniania osadu Zaprojektowano zasobnik na
wapno o pojemności V=10 m3., z elektrowibratorem P=0,25 kW, 400V, z mieszaczem bocznym
P=0,55 kW, 400V. Zbiornik wykonany jest ze stali konstrukcyjnej zabezpieczonej antykorozyjnie,
22

wyposażony w zasuwę nożową, hermetyczny układ załadowczy przystosowany do współpracy z
cementowozem, filtr tkaninowy, drabinkę wejściową, pomost z barierką. Zasyp wapna pneumatyczny z
cysterny transportowej. Transport wapna do higienizacji przenośnikiem ślimakowym (dozownikiem
wapna). Tablica kontrolująca i zabezpieczająca pracę zasobnika i dozownika wapna oraz
przenośników osadu zamontowana będzie w ob. nr 23.
9.10. Składowisko osadu pod wiatą (ob. nr 24)
Odwodniony na taśmowej prasie osad może być składowany na składowisku osadu
o powierzchni ok. 430 m 2 (wymiary w planie 24,0 m x 18,0 m, wys. 5,10 – 6,00 m). Składowisko
osłonięte będzie wiatą. Wiata, ograniczając wpływ opadów atmosferycznych, poprawi warunki
przechowywania osadu nadmiernego. Składowisko odwadniane będzie poprzez odwodnienie liniowe
(system Stora-Drain prod. Wavin, szer. 200 mm, wys. 300 mm, odpływ pionowy Ø160 mm, ruszt
ocynkowany kratowy).
9.11. Stanowisko do mycia sprzętu technologicznego (ob. nr 21)
Obiekt zblokowany ze składowiskiem osadu, jednokondygnacyjny, niepodpiwniczony (wymiary w
planie 10,5 m x 6,95 m). Stanowisko odwadniane będzie poprzez odwodnienie liniowe (system Stora-
Drain prod. Wavin, szer. 200 mm, wys. 300 mm, odpływ pionowy Ø160 mm, ruszt ocynkowany
kratowy).
9.12. Rurociągi międzyobiektowe
Poszczególne obiekty oczyszczalni ścieków połączone są ze sobą za pomocą przewodów
międzyobiektowych (dotyczy rurociągów projektowanych w ramach przebudowy i modernizacji
oczyszczalni ścieków). Należą do nich:
a) Rurociągi kanalizacji sanitarnej grawitacyjnej, odprowadzające ścieki z projektowanych obiektów
(składowisko osadów pod wiatą - ob. nr 24, stanowisko do mycia sprzętu technologicznego – ob. nr 21,
stacja odwadniania i higienizacji osadu – ob. nr 23) do istniejącej studni zlokalizowanej w rejonie
pompowni głównej. Odcinki łączące główne ciągi w/w projektowanej kanalizacji, pomiędzy studniami S2 do
S13, należy wykonać z rur i kształtek kielichowych PVC-U Ø200x5,9, klasa S, (Lite, SDR 34), prod.
WAVIN Metalplast-Buk Sp. z o.o. ul. Dobieżyńska 43, 64-320 Buk k/Poznania.
Odcinki kanalizacji pomiędzy studniami rewizyjnymi, a odwodnieniem liniowym
obiektów nr
21 i nr 24, odcinki kanalizacji do wpustów ulicznych i odprowadzenie ścieków z budynku skratek i
piasku (ob.. nr 22a) należy wykonać z rur i kształtek kielichowych PVC-U Ø160x4,7 klasa S, (Lite, SDR
34).
Projektowane studnie rewizyjne S1 do S13 należy wykonać w technologii WAVIN. Studnia składa się z
kinety rewizyjnej z PE Ø425, trzonu studni wykonanego z rury karbowanej Ø425, rury teleskopowej i
pokrywy żeliwnej do rury teleskopowej, typ ciężki, Ø425. Podłączenie projektowanego rurociągu od
studni S2 do istniejącej studni należy wykonać poprzez wywiercenie otworu i zastosowanie
uszczelnienia łańcuchowego.
Projektowane wpusty uliczne (WK1 do WK4) składają się ze studzienki osadnikowej z syfonem (Ø
315), wpustu deszczowego ulicznego dla rury karbowanej oraz rur PVC-U Ø160x4,7 (klasa S, SDR
34).
Na placu w rejonie projektowanej stacji zlewnej należy zachować istniejący wpust uliczny.
b) Rurociąg tłoczny ścieków z pompowni głównej do części mechanicznej oczyszczalni ścieków
należy przebudować, dostosowując go do nowego układu technologicznego. Zachowując
dotychczasowe podłączenie do sita Noggerath (ob. nr 2.1), które po przebudowie oczyszczalni będzie
pełnić rolę obiektu rezerwowego, należy w rejonie projektowanej komory z urządzeniem zblokowanym
(sito + piaskownik) – ob. nr 22 z istniejącego rurociągu tłocznego wykonać podłączenie do ob. nr 22,
następnie z w/w obiektu do projektowanej komory rozdzielczej przed reaktorem biologicznym.
Jednocześnie należy połączyć istniejący rurociąg tłoczny przed wlotem do sita Noggerath z
projektowanym rurociągiem tłocznym ułożonym pomiędzy komorą z urządzeniem zblokowanym, a
komorą rozdzielczą. Powyższe projektowane przewody należy wykonać z
ciśnieniowych rur i kształtek kielichowych PVC-U, PN10, Ø315x12,1 oraz trójników żeliwnych,
kołnierzowych. Do połączeń kołnierzowych należy stosować łączniki rurowo-kołnierzowe typu
MULTIDIAMETER DN300 (prod. Fabryki Armatur JAFAR S.A.) lub kołnierze specjalne zabezpieczone
przed przesunięciem, SYSTEM 2000 (prod. Fabryka Armatury Hawle Sp. z o.o.). W celu umożliwienia
23

kierowania przepływu ścieków na sito Noggerath lub na projektowane urządzenie zblokowane (sito +
piaskownik), należy na w/w instalacji zamontować 3 szt. zasuw (DN300, klinowa, kołnierzowa, z
miękkim uszczelnieniem klina, PN 1,6 Mpa, do zabudowy podziemnej z kluczem do sterowania i
skrzynką uliczną).
Rurociąg ścieków surowych ułożony pod budynkiem skratek i piasku należy ułożyć w rurze osłonowej (rura
stalowa ogólnego przeznaczenia spiralnie spawana, Ø559x14,2 mm, dług 6,2 m, izolacja fabryczna, zewn.
izolowana wytłaczaną trójwarstwową powłoką polietylenową i epoksydową, wewn. powłoką cementową,
producent Huta Ferrum S.A.).
Rurociąg tłoczny ścieków surowych z komory sita Noggerath (ob. nr 2.1) do komory rozdzielczej przed
reaktorem biologicznym należy wykonać z rur i kształtek polietylenowych PEHD Ø200x11,9 indeks PE100
(SDR 17). Do odwodnienia rurociągu służy instalacja składająca się z przewodu PEHD Dz63 z
zamontowaną zasuwą DN50 (klinowa, kołnierzowa, z miękkim uszczelnieniem klina, PN 1,0 Mpa, do
zabudowy podziemnej z kluczem do sterowania i skrzynką uliczną) oraz studni z PE Ø425, z dnem
usytuowanym 1 m poniżej wlotu przewodu odwadniającego (trzon studni wykonany z rury karbowanej
Ø425, rura teleskopowa i pokrywa żeliwna do rury teleskopowej, typ ciężki, Ø425). W razie koniczności
wypompowania ścieków ze studni, należy stosować pompę przenośną (Pompa wirowa, zatapialna typ IF
100T, Q=15 m 3 /h, H=8 m, P=0,88 kW, m=19 kg), będącą na wyposażeniu ob. nr 22.
c) Rurociągi ścieków surowych z komory rozdzielczej do każdego z trzech ciągów technologicznych
reaktora biologicznego przewody należy wykonać z ciśnieniowych rur i kształtek kielichowych PVC-U,
PN10, Ø400x15,3.. Do połączeń kołnierzowych należy stosować łączniki rurowo-kołnierzowe typu
MULTIDIAMETER DN300 (prod. Fabryki Armatur JAFAR S.A.) lub kołnierze specjalne zabezpieczone
przed przesunięciem, SYSTEM 2000 (prod. Fabryka Armatury Hawle Sp. z o.o.).
d) Rurociągi ścieków oczyszczonych z trzech ciągów technologicznych reaktora biologicznego do
istniejącego kolektora ścieków oczyszczonych należy wykonać z ciśnieniowych rur i kształtek
kielichowych PVC-U, PN10, Ø315x12,1.
e) Rurociąg osadu nadmiernego z reaktora biologicznego zbiornika osadu (ob. nr 6.2) należy wykonać
z rur i kształtek polietylenowych PEHD Ø110x6,6 indeks PE100 oraz Ø160x9,5 indeks PE100 (SDR 17).
Rurociąg osadu nadmiernego ze zbiornika osadu (ob. nr 6.2) do stacji odwodnienia i higienizacji osadu
(ob. nr 23) należy wykonać z rur i kształtek polietylenowych PEHD Ø110x6,6 indeks PE100.
f) W celu wykonania ob. nr 22 i ob. nr 22a, należy przebudować istniejący w tym rejonie wodociąg,
zgodnie z częścią rysunkową projektu. Nowy odcinek należy wykonać z rur i kształtek polietylenowych
PEHD Ø110x10,0 indeks PE100. Do połączeń istniejących i projektowanych odcinków należy stosować
łączniki rurowo-kołnierzowe typu MULTIDIAMETER DN100 (prod. Fabryki Armatur JAFAR S.A.).
Wykonane z polietylenu instalacje podziemne powinny być zakończone są tulejami kołnierzowymi,
umożliwiającymi zastosowanie łączników rurowo-kołnierzowych.
Należy wykonać przyłącza do projektowanych obiektów (budynek skratek i piasku - ob. nr 22a, stacja
odwadniania i higienizacji osadu – ob. nr 23, stanowisko do mycia sprzętu technologicznego – ob. nr 24)
oraz przebudowywanej pompowni głównej (ob. nr 1.1) z rur i kształtek polietylenowych PEHD Ø50x4,6
indeks PE80. Na przyłączu do ob. nr 1.1 i nr 24 na leży zamontować zasuwę podziemną DN50 (klinowa,
kołnierzowa, z miękkim uszczelnieniem klina, PN 1,0 Mpa, do zabudowy podziemnej z kluczem do
sterowania i skrzynką uliczną).
Istniejący hydrant zamontowany w rejonie projektowanej stacji odwadniania i higienizacji osadu należy
przenieść zgodnie z projektem zagospodarowania terenu.
g) Filtry powietrza (ob. nr 8) zostanie połączony ze zbiornikiem osadu (ob. nr 6.2), budynkiem skratek i
piasku (ob. nr 22a) i komorami ciśnieniowymi reaktora biologicznego (ob. nr 3) odciągami powietrza
wykonanymi z rur i kształtek z PVC-U Ø200x5,9, klasa S, (Lite, SDR 34).
Rurociąg odprowadzający powietrze ze zbiornika osadu będzie wyposażony w instalację
odwadniającą. Do odwodnienia rurociągu służy instalacja składająca się z przewodu Dz63 z
zamontowaną zasuwą DN50 (klinowa, kołnierzowa, z miękkim uszczelnieniem klina, PN 1,0 Mpa, do
zabudowy podziemnej z kluczem do sterowania i skrzynką uliczną) oraz studni z PE Ø425, z dnem
usytuowanym 1 m poniżej wlotu przewodu odwadniającego (trzon studni wykonany z rury karbowanej
Ø425, rura teleskopowa i pokrywa żeliwna do rury teleskopowej, typ ciężki, Ø425). W razie koniczności
wypompowania ścieków ze studni, należy stosować pompę przenośną (pompa wirowa, zatapialna typ IF
100T, Q=15 m 3 /h, H=8 m, P=0,88 kW, m=19 kg), będącą na wyposażeniu ob. nr 22.
24

9.13. Roboty montażowe
Układanie rurociągów należy wykonywać w suchym (odwodnionym) wykopie. W przypadku
stwierdzenia w miejscu wykopu wysokiego poziomu wody gruntowej, należy odwodnić wykop,
dostosowując metodę odwodnienia do ilości wody w gruncie (np. pompowanie z dna wykopu, igłofiltry
itp.). Rury z PVC i PE można montować bezpośrednio na wyrównanym podłożu rodzimym w gruntach
piaszczysto-gliniastych lub żwirowych nie zawierających kamieni. W celu uniknięcia nierównomiernego
osiadania przewodu, rury powinny być układane na gruncie rodzimym, nie naruszonym. W razie
przekopania wykopu należy przegłębienie wypełnić dobrze zagęszczonym piaskiem. Przy układaniu
przewodów w gruntach zwartych lub nasypowych na dnie wykopu należy wykonać starannie
zagęszczoną podsypkę z piasku grub. min 10 cm. Rurociąg należy zasypać ręcznie warstwą grub. co
najmniej 30 cm ponad wierzch rury. Przestrzeń wykopu w obrębie rury należy wypełnić gruntem
piaszczystym nie wiążącym lub słabo wiążącym ( z udziałem najwyżej 15% ziarna mniejszego niż 0,06
mm). Właściwy materiał na podsypkę i obsypkę wokół rury może być uzyskany przez odpowiednią
selekcję gruntu wydobytego z wykopu lub dowiezionego. Materiał na obsypkę nie może być zmrożony,
ani zawierać ostrych kamieni lub innego łamanego materiału. Obsypkę należy wykonywać warstwami,
równolegle po obu stronach rur, każdą warstwę zagęszczając. Zasypkę należy wykonywać aż do
uzyskania górnego poziomu strefy ochronnej, tj. warstwy o grubości po zagęszczeniu co najmniej 30
cm ponad wierzch rury. Zabrania się zasypywani rurociągów poprzez bezpośrednie spuszczanie
gruntu. Próby szczelności należy wykonywać zgodnie z normą PN-92/B-10735. Na załamaniach
należy wykonać bloki oporowe z betonu żwirowego B-15, zgodnie z normą PN-88/B-06250. Przed
rozpoczęciem robót montażowych zaleca się zapoznać z instrukcjami montażowymi producenta rur,
kształtek i armatury.
W trakcie wykonywania robót ziemnych należy zachować szczególną ostrożność ze
względu na fakt, że prace wykonywane będą na terenie czynnej oczyszczalni ścieków. Wszelki
możliwe kolizje i zbliżenia rurociągów należy zlokalizować poprzez wykonanie ręcznych
wykopów kontrolnych.
Rurociągi technologiczne montowane w obrębie obiektów należy instalować zgodnie z niniejszym
projektem oraz z wykorzystaniem typowych podparć i uchwytów budowlanych wykonanych ze stali
nierdzewnej ( np. oferowanych przez Szwedzkie Biuro Techniczne, ul. Floriana 3/5, 04-664
Warszawa).
Wykonane z polietylenu instalacje podziemne powinny być zakończone tulejami kołnierzowymi,
umożliwiającymi połączenie z rurociągami ze stali kwasoodpornej, usytuowanymi wewnątrz obiektów i
wychodzącymi poza ściany lub z kołnierzową armaturą i łącznikami kołnierzowo- rurowymi.
Połączenia kołnierzowe należy wykonywać w wykorzystaniem kołnierzy i śrub ze stali
kwasoodpornej, gat. 0H18N9, uszczelki z EPDM.
Nowe otwory na przewody technologiczne należy wykonać w technologii otworów wierconych,
uszczelnianych łańcuchami uszczelniającymi np. systemu INTEGRA, typ „A2” (wykonanie odporne na
korozję, elastomer – EPDM, płyta oporowa – poliamid, elementy metalowe – stal nierdzewna
(0H18N9T).
Na rurociągach poprowadzonych na zewnętrz obiektów powyżej poziomu terenu i 1,0 pod
terenem (0,5 m w przypadku rurociągów powietrznych odprowadzających powietrze do filtra powietrza)
należy zamontować osłony termoizolacyjne (50 mm pianki poliuretanowej w osłonie z blachy k/o
10. Gospodarka odpadami
W trakcie eksploatacji oczyszczalni ścieków będą powstawały dwie grupy odpadów:
• odpady inne niż niebezpieczne,
• odpady niebezpieczne.
Poniżej w tabeli oszacowano ilości odpadów stałych zaliczanych do następujących kodów zgodnie z
Ustawą z dnia 27 lipca 2001 roku o wprowadzeniu ustawy - Prawo ochrony środowiska, ustawy o
odpadach oraz o zmianie niektórych ustaw (Dz. U. nr 100, poz. 1085).
Zestawienie szacunkowej ilości odpadów powstających na terenie oczyszczalni ścieków.
Lp. Rodzaj odpadów Kod odpadu Ilość
Odpady inne niż niebezpieczne powstające w procesie oczyszczania ścieków
25

Lp. Rodzaj odpadów Kod odpadu Ilość
1 Skratki 19 08 01 168 Mg/a
2 Piasek 19 08 02 126 Mg/a
3 Osad nadmierny (20% suchej masy) 19 08 05 1205 Mg/a
Pozostałe odpady inne niż niebezpieczne
4 Opakowania z tworzyw sztucznych 15 01 01 0,02 Mg/a
5 Opakowania z papieru, tektury 15 01 02 0,01 Mg/a
Złom
0,04 Mg/a
6
a) żelazo, stal 17 04 05
b) opakowania z metali 15 01 04
c) aluminium 17 04 02
7
Zmieszane odpady z betonu, gruzu ceglanego,
odpadowej ceramiki
17 01 07 0,02 Mg/a
8 Odpady z drewna 17 01 02 0,02 Mg/a
9 Popiół 10 01 01 4,17 Mg/a
Odpady niebezpieczne
9 Odpadowe oleje silnikowe, przekładniowe i smarowe 13 02 08 0,02 Mg/a
10 Zużyte akumulatory ołowiowe 16 06 01 0,01 Mg/a
11 Zużyte lampy fluorescencyjne 20 01 21 0,02 Mg/a
12 Zużyte sorbenty i czyściwo 15 02 02 0,01 Mg/a
Zasady postępowania z odpadami:
W przedmiocie postępowania z odpadami innymi niż niebezpieczne, należy zauważyć, iż będą one
czasowo deponowane na terenie oczyszczalni, a następnie będą wywożone przez Eksploatatora
oczyszczalni ścieków na Gminne Składowisko Odpadów.
Osad nadmierny z oczyszczalni ścieków będzie poddawany procesowi mechanicznego zagęszczania i
odwadniania oraz będzie wstępnie gromadzony pod wiatą, co zabezpieczy go przed wpływami
atmosferycznymi, a także będzie mógł być higienizowany wapnem (np. w przypadku zagrożenia
sanitarnego). Osad nadmierny zawiera cenne organiczne i mineralne składniki azotowe, które
kwalifikują go jako pełnowartościowy nawóz, niezbędny do prawidłowego wzrostu roślin i poprawiający
strukturę gleby. Nieprzemysłowe wykorzystanie odpadów polega na zastosowaniu go do:
• nawożenia gleb i roślin w rolnictwie,
• ukształtowania szaty roślinnej na składowiskach odpadów mineralnych i składowiskach odpadów
bytowo-gospodarczych,
• produkcji kompostu roślinnego,
• roślinnego utrwalania powierzchni pylących i narażonych na rozmywanie przez wody opadowe,
• plantacyjnej uprawy drzew i krzewów,
• szkółkarskiej uprawy drzew i krzewów,
• melioracyjnego użyźniania gleb mało urodzajnych (nieefektywnych rolniczo).
Osad nadmierny może jednak zawierać składniki toksyczne, do których przede wszystkim należą
metale ciężkie. Ich nadmierna zawartość w osadzie wyklucza nieprzemysłowe wykorzystanie. Przed
zastosowaniem odpadów do celów rolniczych lub przyrodniczych koniecznym jest wykonanie analiz
osadów zgodnie z obowiązującym w tym zakresie przepisami.
Zgodnie z planami gospodarki odpadami dla miasta Chmielnik, odwodniony osad wykorzystywany
będzie jako składnik nawozowy do pielęgnacji zieleni miejskiej.
Osad z piaskowników po odwodnieniu i wypłukaniu mechanicznym używany będzie do posypywania
dróg w okresie zimowym.
Skratki jako bezużyteczny odpad wywożone będą zakładu utylizacji.
Złom metalowy gromadzony będzie selektywnie w oznakowanym pojemniku i sprzedawany do
punktów skupu surowców wtórnych.
Zmieszane odpady z betony, gruzu ceglanego i odpadowych materiałów ceramicznych udostępniane
będą osobom fizycznym do wykorzystania, zgodnie z rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 28
maja 2002 r. w sprawie listy rodzajów odpadów, które posiadacz odpadów może przekazywać osobom
fizycznym lub jednostkom organizacyjnych niebędącymi przedsiębiorcami, do wykorzystania na
potrzeby własne (Dz. U. nr 74, poz. 686).
26

Natomiast odpady niebezpieczne, które będą powstawały w szacunkowej ilości ok. 0,06 t/a, będą
przekazywać wyspecjalizowanym firmom posiadającym wymagane prawem zezwolenia na zbieranie,
transport i unieszkodliwianie lub odzysk tych odpadów.
Reasumując na terenie oczyszczalni ścieków będzie powstawało 1453,34 ton/a, z czego 1453,28 ton/a
odpadów innych niż niebezpieczne oraz 0,06 t/a odpadów niebezpiecznych.
11. Rozwiązania chroniące środowisko
Przebudowa i modernizacja oczyszczalni ścieków, polegająca na wymianie urządzeń do
oczyszczania mechanicznego, zmianie technologii biologicznego oczyszczania ścieków, odwadniania
osadu, przyjmowania ścieków dowożonych oraz przebudowie lub remoncie istniejących obiektów
przyczyni się do poprawy działania oczyszczalni ścieków i zmniejszy oddziaływanie oczyszczalni na
środowisko. W oczyszczalni zostaną zastosowane następujące rozwiązania:
- Wprowadzono trzy ciągi technologiczne biologicznego oczyszczania ścieków w miejsce jednego
ciągu, co w sposób zasadniczy ogranicza skutki awarii przemysłowej.
- Jako podstawowe urządzenie do usuwania skratek zastosowano urządzenie zblokowane (sito +
piaskownik) zamontowane w przykrytej komorze żelbetowej, z funkcją płukania skratek i z odbiorem
skratek w zamkniętym pomieszczeniu, wentylowanym przez filtr powietrza (w miejsce sita z odbiorem
skratek na otwartej przestrzeni).
- W miejsce niesprawnych urządzeń do zatrzymywania i odwadniania piasku zastosowano urządzenie
zblokowane (sito + piaskownik) oraz płuczkę piasku w budynku skratek i piasku.
- Piasek i skratki gromadzone są w zamkniętych pojemnikach w budynku skratek i piasku.
- W miejsce istniejącego punktu odbioru ścieków dowożonych zastosowano kontenerową stację
zlewną, spełniającą wszystkie wymogi ekologiczne i nie wymagającą strefy ochronnej. Stacja
wyposażona jest w sito i prasę do skratek oraz może pracować w systemie automatycznym.
- Zastosowano filtr powietrza ze zbiornika ścieków dowożonych i zbiornika pompowni ścieków.
- Zmodyfikowano technologię biologicznego oczyszczania ścieków przy pomocy osadu czynnego,
wprowadzając przykrycie komór osadu wysokoobciążonego, z odprowadzaniem powietrza przez filtr
powietrza.
- Procesy związane z oczyszczaniem ścieków są procesami tlenowymi, co nie powoduje wydzielania
się przykrych zapachów.
- Zastosowana technologia oczyszczania ścieków charakteryzuje się mniejszym zużyciem energii
elektrycznej.
- Zastosowano odpowiednie usytuowanie i izolację akustyczną tam, gdzie znajdują się instalacje o
podwyższonym poziomie głośności [dmuchawy w obudowach dźwiękochłonnych umieszczono w
budynku ze ścianami wyłożonymi panelami z perforacją , na odprowadzeniu powietrza z komór osadu
wysokoobciążonego (ciśnieniowych) zastosowano tłumiki powietrza].
- Powstający na terenie oczyszczalni osad nadmierny będzie ustabilizowany tlenowo (nie będzie
wydalał przykrych zapachów).
- Zmieniono technologię odwadniania osadów. Otwarte laguny osadowe zastąpiono stacją
mechanicznego odwadniania osadu wyposażoną w prasę do osadu oraz instalację do odzysku wody
przeznaczonej do płukania taśmy. Odwodniony osad transportowany będzie mechanicznie na środek
lokomocji lub gromadzony okresowo pod wiatą.
- Zastosowano możliwość higienizacji odwodnionego osadu wapnem.
- Konstrukcje obiektów oczyszczalni zaprojektowano jako szczelne.
- Wzdłuż ogrodzenia oczyszczalni zaprojektowano uzupełnienie pasa zieleni ochronnej.
Podjęte działania inwestycyjne są rozwiązaniami chroniącymi środowisko oraz spowodują
ograniczenie oddziaływania oczyszczalni ścieków na środowisko, poprzez zmniejszenie emisji:
- zapachów i mikroorganizmów patogennych (modernizacja sposobu usuwania i gromadzenia piasku,
skratek i osadów nadmiernych), zastosowanie filtrów powietrza,
- energii elektrycznej (zastosowanie oszczędniejszej technologii oczyszczania ścieków),
- hałasu (zastosowanie osłon dźwiękochłonnych urządzeń charakteryzujących się wzmożoną emisją
hałasu),
- energii cieplnej (opał – węgiel) (termomodernizacja budynku administracyjnego),
- pyłów i zanieczyszczeń gazowych (termomodernizacja budynku administracyjnego spowoduje ok.
40% zmniejszenie zużycia opału – węgla),
- nie przesiąkaniu ścieków do gruntu dzięki szczelnym konstrukcjom zbiorników oraz likwidacji lagun
osadowych.
27

Rozwiązania technologiczne i konstrukcyjne oczyszczalni ścieków spowodują, że oddziaływanie
planowanego przedsięwzięcia nie przekroczy standardów jakości środowiska poza graniami terenu, do
którego inwestor posiada tytuł prawny oraz nie spowoduje uciążliwości, tam gdzie tych standardów nie
ustalono (w przypadku odorów).
12. Przepisy bhp i ppoż.
Na terenie projektowanej oczyszczalni ścieków istnieją stanowiska robocze, na których może
występować zagrożenie dla załogi. W celu zapewnienia bezpieczeństwa pracowników przewidziano
odpowiednie zabezpieczenia. Zaliczamy do nich:
• ogrodzenie terenu oczyszczalni,
• zabezpieczenie zbiorników otwartych pomostami i barierami,
• zapewnienie dogodnej komunikacji oraz dostępu do poszczególnych urządzeń,
• bezpieczne wykonanie instalacji elektrycznej, zgodnie z obowiązującymi przepisami, uziemienie
urządzeń z napędem elektrycznym oraz zainstalowanie blokad przeciw przypadkowym włączeniom
urządzeń,
• zapewnienie środków sygnalizacji w przypadku awarii lub wypadku przy pracy,
• zaopatrzenie pracowników w odzież roboczą oraz sprzęt bhp i ppoż.
Pracownicy wchodzący w stan załogi rozbudowanej oczyszczalni ścieków powinni być
przeszkoleni pod względem bhp i ppoż., technologii oczyszczania ścieków oraz obsługi urządzeń.
Reaktory biologiczne, zbiorniki retencyjne, pompownie, zbiorniki osadu stanowią komory żelbetowe.
Przed wejściem do komór i zbiorników należy je opróżnić ze ścieków, a następnie przewentylować, aż
do momentu uzyskania atmosfery nie zagrażającej zdrowiu pracowników. Każdy pracownik wchodzący
do zbiorników i komór powinien być wyposażony w sprzęt ochrony osobistej (maska przeciwgazowa,
okulary, rękawice, szelki i pasy bezpieczeństwa itp.) oraz powinien być ubezpieczony liną i
asekurowany przez dwóch pracowników znajdujących się na zewnątrz
Pod względem pożarowym ścieki przepływające przez poszczególne obiekty nie stanowią zagrożenia
wybuchowego i pożarowego. Obiekty technologiczne oczyszczalni stanowią budowle zaliczane do
niezagrożonych pożarowo, budynki technologiczne (budynek na pojemniki skratek i piasku i stacja
odwadniania osadu) do kategorii zagrożenia ludzi ZL III.
Użytkownik powinien wyposażyć oczyszczalnię w sprzęt ratunkowy i ochrony osobiste, co
najmniej w następującym składzie:
• koła ratunkowe z linką (rzutką)
• aparaty tlenowe
• metanomierze
• maski Mc-1
• pochłaniacze CO 2
• pochłaniacze gazów
• rękawice ochronne
• okulary przeciw odpryskowe
• obuwie ochronne
• drabiny strażackie
• apteczki podręczna z wyposażeniem
• lampy kanałowa na baterie
Dotychczasowe wyposażenie bhp i ppoż. powinno być uzupełnione o sprzęt przy projektowanych
obiektach:
Wykaz sprzętu pożarowego do uzupełnienia:
• stacja dmuchaw, agregat prądotwórczy, budynek na pojemniki skratek i piasku; stacja odwadniania
i higienizacji osadu
- gaśnica proszkowa 12 kg szt. 4
- koc pożarowy szt. 4
Wykaz sprzętu bhp do uzupełnienia na obiektach (projektowanych):
• koła ratunkowe z linką (rzutką) – 6 szt.(reaktory biologiczny – ob. nr 3A, 3B, 3C., zbiornik osadu –
ob. nr 6.2., pompownia główna – ob. nr 1.1)
28

• apteczka podręczna z wyposażeniem - 5 szt.(stacja dmuchaw -ob. nr 26, budynek na pojemniki
skratek i piasku – ob. nr 22a, stacja odwadniania i higienizacji osadu – ob. nr 23, stacja zlewna –
ob. nr 1.1, agregat prądotwórczy – ob. nr 27).
13. Obsługa i eksploatacja oczyszczalni
Nie przewiduje się konieczności zmiany organizacji pracy i ilości osób zatrudnionych w
oczyszczalni ścieków po jej przebudowie i modernizacji.
Obsługa oczyszczalni ścieków wymaga dozoru dwu pracowników na jedną zmianę Jest to
podyktowane koniecznością wykonywania niektórych czynności eksploatacyjno-konserwatorskich,
wymaganych przepisami bhp.
Zadaniem załogi będzie:
• nadzorowanie procesów technologicznych,
• nadzorowanie automatycznej pracy oczyszczalni,
• dokonanie okresowych prac konserwatorskich,
• okresowa wymiana pojemników z osadem, skratkami i piaskiem,
• okresowe uzupełnianie zapasów środków chemicznych (polielektrolit),
• obsługa urządzeń gospodarki osadowej,
• obsługi stacji zlewnej ścieków dowożonych,
• ochrona obiektu,
Pracownicy obsługi powinni być przeszkoleni pod względem bhp i ppoż., na stanowisku pracy
oraz powinni być zapoznani ze schematem technologicznym, instrukcją obsługi oczyszczalni ścieków i
obsługą poszczególnych urządzeń.. W czasie pracy pracownicy zobowiązani są do używania ochron
osobistych.
14. Kolejność prac przy rozbudowie oczyszczalni ścieków
Ze względu na fakt, że prace budowlano-montażowe związane z przebudową i modernizacją
oczyszczalni ścieków w Chmielniku odbywać się będą podczas nieprzerwanej jej eksploatacji, w celu
zminimalizowania skutków tych prac na sprawność działania oczyszczalni należy przestrzegać
określonej kolejności robót.
Poniżej podano zalecaną kolejność (harmonogram) wykonywania robót budowlano-montażowych:
• Faza I – Przebudowa istniejących i budowa nowych obiektów, przy zachowaniu ciągłości
eksploatacyjnej istniejącej oczyszczalni ścieków.
a) przebudowa pompowni głównej (ob. nr 1.1) w zakresie montażu nowej, zbiornikowej pompowni
ścieków dopływających z kanalizacji. W tym celu należy odciąć dopływ ścieków do komory
pompowni, w której zamontowana jest jedna pompa i zamknąć zasuwę między komorami
pompowni. Ścieki z kanalizacji przepompowywane będą do obiektów oczyszczalni poprzez drugą
komorę z zamontowanymi dwiema pompami. Po demontażu urządzeń technologicznych i
oczyszczeniu pierwszej komory, należy wykonać montaż nowej pompowni ścieków oraz podłączyć
nowy rurociąg tłoczny do istniejącej instalacji tłocznej i uruchomić nową pompownię ścieków.
b) budowa komory z urządzeniem zblokowanym (sito + piaskownik) – ob. nr 22.
c) budowa budynku na pojemniki skratek i piasku (ob. nr 22a).
d) wyłączenie z eksploatacji komory defosfatacji i denitryfikacji (ob. nr 3.1 i 3.2) - skierowanie ścieków
z sita Noggerath (ob. nr 2.1) bezpośrednio do komory nitryfikacji i denitryfikacji symultanicznej
(zgodnie z wykonanymi obliczeniami technologicznymi nie wpłynie to na jakość ścieków
oczyszczonych odprowadzanych z części biologicznej oczyszczalni ścieków). Przebudowa komór
biostabilizacji, defosfatacji i denitryfikacji na reaktor biologiczny (ob. nr 3A, 3B, 3C). Budowa na
komorach ciśnieniowych reaktora biologicznego stacji dmuchaw (ob. nr 26).
e) demontaż nieczynnych BIOBLOKÓW (ob. nr 18 i 10), budowa składowiska osadu pod wiatą (ob. nr
24) ze stanowiskiem do mycia sprzętu technologicznego (ob. nr 24).
f) budowa stacji odwadniania i higienizacji osadu (ob. nr 23) z silosem na wapno (ob. nr 25).
g) przebudowa budynku administracyjnego i laboratorium (ob. nr 13).
h) przebudowa budynku RZS BIOBLOKÓW na magazyn materiałów eksploatacyjnych (ob. nr 17).
29

i) budowa nowego wylotu ścieków oczyszczonych do odbiornika (ob. nr 28) i odcinka kanału ścieków
oczyszczonych od istniejącego wylotu do stawu nr I do nowego wylotu ścieków oczyszczonych do
odbiornika.
Uwaga: Kolejność przebudowy i budowy obiektów wyszczególnionych w Fazie I może być dowolna lub
roboty te mogą być wykonywane równolegle. Roboty wykonywane w tej fazie inwestycji nie wpływają
na ciągłość pracy istniejących obiektów oczyszczalni ścieków.
• Faza II – Uruchomienie wybudowanych w „Fazie I” obiektów technologicznych, przy
zachowaniu ciągłości eksploatacyjnej istniejącej oczyszczalni ścieków.
Rozruch mechaniczny i hydrauliczny obiektów wybudowanych w „Fazie I”.
a) podłączenie do rurociągu ścieków z pompowni i uruchomienie komory z urządzeniem
zblokowanym (sito + piaskownik) – ob. nr 22 (ścieki odprowadzane za sito Noggerath – ob. nr 2.1),
uruchomienie instalacji i urządzeń w budynku na pojemniki skratek i piasku (ob. nr 22a).
b) uruchomienie nowej stacji dmuchaw (ob. nr 26), uruchomienie (rozruch technologiczny) nowych
reaktorów biologicznych (ob. nr 3A, 3B, 3C), przez ich stopniowe obciążanie ściekami surowymi,
przy jednoczesnej eksploatacji istniejącej komory nitryfikacji i denitryfikacji. Po osiągnięciu na
odpływie z nowych reaktorów zakładanych parametrów ścieków oczyszczonych wyłączenie z
eksploatacji dotychczas eksploatowanej komory nitryfikacji (ob. nr 2.1). i stacji dmuchaw (ob. nr 4).
• Faza III – Dokończenie robót związanych gospodarką osadową (wraz z jej uruchomieniem)
oraz wykonanie pozostałych robót związanych z przebudową i modernizacją oczyszczalni.
c) przebudowa osadnika wtórnego II (ob. nr 6.2) na zbiornik osadu.
d) rozpoczęcie odprowadzania osadu nadmiernego z reaktorów biologicznych do zbiornika osadu.
e) uruchomienie stacji odwadniania i higienizacji osadu (ob. nr 23).
f) przebudowa pompowni recyrkulacyjnej na filtr powietrza (ob. nr 8)
g) montaż i uruchomienie nowej stacji zlewnej i filtra powietrza CABOWENT (w ob. nr 1.1).
h) montaż i uruchomienia agregatu prądotwórczego (ob. nr 27).
i) przełączenie ścieków do nowego rurociągu zrzutowego i wylotu ścieków oczyszczonych (ob. nr 28)
– wyłączenie z eksploatacji stawów.
• Faza IV– po wyłączeniu ze schematu technologicznego stawów, przebudowa stawu nr I.
Budowa międzyobiektowych sieci technologicznych powinna być skoordynowana z budową obiektów
technologicznych. Roboty elektryczne powinny być wykonywane w kolejności zapewniającej ciągłość
dostawy energii elektrycznej do pracujących obiektów technologicznych oczyszczalni ścieków.
• Uwaga: niezależnie od posiadanej inwentaryzacji urządzeń podziemnych, przed rozpoczęciem
robót wykonawca zobowiązany jest do przeprowadzenia kontrolnych wykopów, w celu dokładnego
zlokalizowania instalacji podziemnych.
Przestrzeganie zalecanej kolejności robót nie spowoduje pogorszenia jakości odprowadzanych
ścieków podczas wykonywania robót budowlano – montażowych.
Zgodnie z Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 24 lipca 2006 r. w sprawie warunków, jakie
należy spełnić przy wprowadzaniu ścieków do wód lub do ziemi oraz w sprawie substancji szczególnie
szkodliwych dla środowiska wodnego (Dziennik Ustaw Nr 137, poz. 984) w czasie rozruchu
oczyszczalni nowo budowanych, rozbudowanych lub przebudowanych najwyższe dopuszczalne
wartości wskaźników zanieczyszczeń podwyższa się maksymalnie do 50%, a wymaganą redukcję
zanieczyszczeń obniża się nie więcej niż do 50% w stosunku do wartości określanych dla pracy
oczyszczalni ścieków przy normalnych warunkach eksploatacji.
15. Zestawienie powierzchni zagospodarowania terenu
• powierzchnia terenu oczyszczalni ścieków (opracowania) - 55 459,16 m 2
• powierzchnia zabudowy – istniejąca - 405,30 m 2
• powierzchnia zabudowy - projektowana - 735,92 m 2
• powierzchnia dojazdów, chodników i placów - istniejąca - 1 323,34 m 2
• powierzchnia dojazdów, chodników i placów - projektowana - 2 739,65 m 2
• powierzchnia zieleni, stawów - 50 255,57 m 2
16. Ochrona zabytków
30

- teren inwestycji nie podlega ochronie konserwatorskiej.
17. Zieleń
Projektuje się zieleń izolacyjną w formie nasadzenia drzew odpornych na zanieczyszczenia i
stanowiących ochronę izolacyjną ( Lipa srebrzysta, Klon srebrzysty) w ilości 46 szt,. W obrębie
projektowanych dojazdów w strefie przy krawężnikowej i na trasach sieci projektuje się uzupełnienie
trawników.
18. Charakterystyka energetyczna obiektów.
18.1.Zastosowane materiały i projektowane grubości izolacji termicznej spełniają wymagania
normatywne wartości współczynnika przenikania ciepła U dla poszczególnych przegród budowlanych.
a) bilans mocy urządzeń elektrycznych oraz urządzeń zużywających inne rodzaje energii,
stanowiących jego stałe wyposażenie budowlano-instalacyjne, z wydzieleniem mocy urządzeń
służących do celów technologicznych związanych z przeznaczeniem budynku
- energia elektryczna na cele grzewcze - 5,30 kW
- energia elektryczna cele bytowe – 1,8 kW
- cele technologiczne - 46,73 kW energii elektrycznej
b) właściwości cieplne przegród zewnętrznych, w tym ścian pełnych oraz drzwi, wrót, a także
przegród przezroczystych i innych,
- właściwości cieplne przegród zewnętrznych:
Ściany pełne – U= 0,28 W/Km 2
Drzwi i wrota – U= 2,2 W/Km 2
Okna – U= 1,4 W/Km 2
Dach – U= 0,22 W/Km 2
c) parametry sprawności energetycznej instalacji ogrzewczych, wentylacyjnych,
klimatyzacyjnych lub chłodniczych oraz innych urządzeń mających wpływ na gospodarkę
energetyczną obiektu budowlanego
- instalacje:
Grzewcza - elektryczna
Wentylacyjna – grawitacyjna, mechaniczna wyciągowa
Klimatyzacja – brak
Chłodnictwo - brak
- sprawność instalacji 80 do 92%
d) dane wykazujące, że przyjęte w projekcie architektoniczno-budowlanym rozwiązania
budowlane i instalacyjne spełniają wymagania dotyczące oszczędności energii zawarte w
przepisach techniczno-budowlanych;
Urządzenia i instalacje oraz ich rozwiązania techniczne przyjęte w przedmiotowym projekcie
spełniają wymagania dotyczące oszczędności energii określone w warunkach technicznych, jakim
powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie oraz stosownych normach. Stosowne dane techniczne
są zawarte w opracowaniach branżowych.
Ep< 270 kWh/(m 2 /rok)
Opracował:
mgr inż. arch. Jan K. Hahn
Upr. Bł/11/87
31

E
G
28
H
F
SO
RÓW UMOCNIONY PŁ. CHODNIKOWYMI
D
RÓW
SZER 80 cm
MNICH
SO
Staw II
Staw I
SO
ZJAZD
PŁYTY "JOMB"
C
SO
B
WYKAZ OBIEKTÓW
Obiekty projektowane:
7
I
• Komora z urządzeniem zblokowanym (sito + piaskownik) (ob. nr 22)
• Budynek na pojemniki skratek i piasku (ob. nr 22a)
• Stacja odwadniania i higienizacji osadu (ob. nr 23)
• Składowisko osadu pod wiatą (ob. nr 24)
• Stanowisko do mycia sprzętu technologicznego (ob. nr 21)
• Silos na wapno (ob. nr 25)
• Stacja dmuchaw reaktorów biologicznych (ob. nr 26)
• Agregat prądotwórczy (ob. nr 27)
• Wylot ścieków oczyszczonych do odbiornika (ob. nr 28)
Obiekty istniejące do przebudowy:
A
20
13
9
R= 1 350
16
R= 790
14
R= 900
5,70
R= 293
E
27
5,10 2,19
R= 300
12
1.1
SO
SO
R= 150
SO
3A
3B
10,50 9,30
E
17
1,36 5,06 5,01 24,25
21
KS
W
KS
ON
3C
6,95 4,47 1,84 5,20
SO
KS
19,50 1,14
3.2
KS
KS KS
18
19
24
KS
KS
KS
R= 117
ON
ON
91 2,50 3,63
KS
KS
W
23
2,50 1,44 7,70 10,71
J
E
25
ON
R= 788
R= 1 200
ON
ON
K
• Pompownia główna ze stacją zlewną (ob. nr 1.1)
• Komory biostabilizacji, defosfatacji i denitryfikacji - przebudowa na reaktor biologiczny (ob. nr 3A, 3B, 3C)
• Osadnik wtórny II - przebudowa na zbiornik osadu (ob. nr 6.2)
• Pompownia recyrkulacyjna - przebudowa na filtr powietrza (ob. nr 8)
• Budynek administracyjny i laboratorium (ob. nr 13)
• Budynek RZS BIOBLOKÓW - przebudowa na magazyn materiałów eksploatacyjnych (ob. nr 17).
• Staw nr I
Obiekty istniejące do remontu:
• Krata - sito Noggerath (ob. nr 2.1)
• Stacja transformatorowa (ob. nr 14)
• Studnia pomiarowa (ob. nr 7)
Obiekty istniejące do likwidacji:
• Ciąg technologiczny BIOBLOK I (ob. nr 18)
• Ciąg technologiczny BIOBLOK II (ob. nr 19)
• Punkt zlewny (ob. nr 12)
• Stacja dmuchaw (ob. nr 4)
• Fundamenty garaŜy (ob. nr 16)
Obiekty istniejące - rezerwa technologiczna (do wykorzystania poza projektowanym schematem technologicznym):
• Komora nitryfikacji (ob. 3.3)
• Osadnik wtórny (ob. nr 6.1)
• Zagęszczacz grawitacyjny (ob. nr 10)
• Laguna osadowa I (ob. nr 11.1)
• Laguna osadowa I (ob. nr 11.2)
• Laguna osadowa I (ob. nr 11.3)
2,30 2,80 5,19
R= 200
R= 400
W
22
KS
W
W
E
ZP
5,20 5,09
8,31 90 3,90 1,47 2,10
22a
KS
6,04 7,00
ZP ZP
W
KS
KS KS
W
3,46 2,10 4,73
KS
R= 450
26
1,12
3,50
KS
ZP
R= 300
2.1
ZP
ZP
3.1
4
ZP
R= 900
3.3
ZP
5
ZP
ZP
8
ON
6.2
6.1
ZP
ZP
ZP
Obiekty istniejące bez zmian
• Zasiek na opał (ob. nr 9)
• Studnia wodomierzowa (ob.nr 20)
Obiekty istniejące do zmiany przeznaczenia poza projektowaną przebudową oczyszczalni:
• Staw nr II i III
LEGENDA
W
KS
SO
ON
ZP
E
wodociąg
ścieki surowe
ścieki oczyszczone
osad nadmierny
zuŜyte powietrze
kable energetyczne
R= 900
A-N-A
Granica opracowania
11.2
11.1
Obiekty istniejące bez zmian
Obiekty istniejące - rezerwa technologiczna
lub do zmiany przeznaczenia poza projektowaną
przebudową oczyszczlni
Obiekty projektowane
Obiekty istniejące do przebudowy
N
10
11.3
L
Obiekty istniejące do remontu
Obiekty istniejące do likwidacji
Ogrodzenie, furtka, brama
Projektowane drogi i place
Projektowane chodniki
Projektowana zieleń izolacyjna
Projektowany mur oporowy
Zleceniobiorca:
Urządzenia Sanitarne i Ochrony Środowiska
Dr inż. Ryszard Wenda
M
Inwestor:
Stadium
Obiekt:
Nazwa rysunku:
Projektant
Kierownik zespołu:
Opracowal:
Sprawdzil:
Gmina Chmielnik, Plac Kościelny 5, 26-020 Chmielnik
PBW branża- architektura
Nr rys. 1
Przebudowa i modernizacja oczyszczalni ścieków w Chmielniku
nr ewid. działek.: 545, 558, 557 (ew. gruntów miasta Chmielnik)
nr ewid. działek.: 717, 319/2 (ew. gruntów wsi Zrecze Małe)
Projekt zagospodarowania terenu
Imię. Nazwisko
mgr inz. arch. Jan Hahn, nr ewid. Bł/11/87
specj. architektonicznej
dr inż. Ryszard Wenda
Podpis
Skala: 1: 500
Data
listopad 2009

INFORMACJA DOTYCZĄCA BEZPIECZEŃSTWA
I
OCHRONY ZDROWIA
ADRES BUDOWY: PRZEBUDOWA I MODERNIZACJA OCZYSZCZALNI
ŚCIEKÓW W CHMIELNIKU
nr ewid. działek: 545, 558, 557
(ew. gruntów miasta Chmielnik)
nr ewid. działek: 717, 319/2
(ew. gruntów wsi Zrecze Małe)
INWESTOR: Gmina Chmielnik,
Plac Kościelny 5,
26-020 Chmielnik
OPRACOWANIE : ARCH. JAN K. HAHN - NR EWID.: BŁ/11/87
15-644 BIAŁYSTOK, UL. STORCZYKOWA 2/26
TEL. (085) 661 08 48 , 506 122 224
- 1 -

OPIS
1. Zakres robót i kolejność realizacji.
1.1 zakres robót
Celem opracowania jest wykonanie projektu budowlano-wykonawczego, część
technologiczno-instalacyjna przebudowy i modernizacji oczyszczalni ścieków w Chmielniku.
Planowane przedsięwzięcie polega na wykonaniu robót budowlano-montaŜowych,
umoŜliwiających modernizację istniejącej oczyszczalni w zakresie procesu oczyszczania
mechanicznego, biologicznego i gospodarki osadowej oraz obiektów towarzyszących, przy
zachowaniu dotychczasowej przepustowości, określonej w aktualnym pozwoleniu
wodnoprawnym, udzielonym Decyzją Starosty Kieleckiego z dnia 03.11.2009 r. znak :
RO.II.6223-68/09. Przewiduje się zastosowanie rozwiązań oraz urządzeń zgodnych z
aktualnym stanem techniki. Zmodernizowana zostanie równieŜ w znacznym stopniu
infrastruktura oczyszczalni ścieków oraz obiekty towarzyszące (przebudowie ulegnie istniejący
budynek administracyjny i laboratorium, budynek RZS „Biobloków” i układ komunikacyjny, a
ogrodzenie oczyszczalni ścieków zostanie dostosowane do terenu niezbędnego do
funkcjonowania zmodernizowanej oczyszczalni ścieków).
Przebudowa i modernizacja oczyszczalni ścieków w Chmielniku będzie polegała na realizacji
następujących zadań:
Obiekty projektowane:
• Komora z urządzeniem zblokowanym (sito + piaskownik) (ob. nr 22)
• Budynek na pojemniki skratek i piasku (ob. nr 22a)
• Stacja odwadniania i higienizacji osadu (ob. nr 23)
• Składowisko osadu pod wiatą (ob. nr 24)
• Stanowisko do mycia sprzętu technologicznego (ob. nr 21)
• Silos na wapno (ob. nr 25)
• Stacja dmuchaw reaktorów biologicznych (ob. nr 26)
• Agregat prądotwórczy (ob. nr 27)
• Wylot ścieków oczyszczonych do odbiornika (ob. nr 28)
Obiekty istniejące do przebudowy:
• Pompownia główna ze stacją zlewną (ob. nr 1.1)
• Komory biostabilizacji, defosfatacji i denitryfikacji – przebudowa na reaktor
biologiczny (ob. nr 3A, 3B, 3C)
• Osadnik wtórny II – przebudowa na zbiornik osadu (ob. nr 6.2)
• Pompownia recyrkulacyjna – przebudowa na filtr powietrza (ob. nr 8)
• Budynek administracyjny i laboratorium (ob. nr 13)
• Budynek RZS „biobloków” – przebudowa na magazyn materiałów eksploatacyjnych
(ob. nr 17).
• Staw nr I
Obiekty istniejące do remontu:
• Krata – sito Noggerath (ob. nr 2.1)
• Stacja transformatorowa (ob. nr 14)
• Studnia pomiarowa (ob. nr 7)
- 2 -

Obiekty istniejące do likwidacji:
• Ciąg technologiczny „bioblok” I (ob. nr 18)
• Ciąg technologiczny „bioblok” I (ob. nr 19)
• Punkt zlewny (ob. nr 12)
• Stacja dmuchaw (ob. nr 4)
• Fundamenty garaŜy (ob. nr 16)
Uwaga: likwidacja w/w obiektów nie wchodzi w zakres niniejszego projektu. Obiekty zostaną
zlikwidowane w ramach zadań własnych Zakładu Usług Komunalnych w Chmielniku
Obiekty istniejące – rezerwa technologiczna (do wykorzystania poza schematem
technologicznym):
• Komora nitryfikacji (ob. nr 3.3)
• Osadnik wtórny (ob. nr 6.1)
• Zagęszczacz grawitacyjny (ob. nr 10)
• Laguna osadowa I (ob. nr 11.1)
• Laguna osadowa I (ob. nr 11.2)
• Laguna osadowa I (ob. nr 11.3)
Obiekty istniejące bez zmian:
• Zasiek na opał (ob. nr 9)
• Studnia wodomierzowa (ob. nr 20)
Obiekty istniejące do zmiany przeznaczenia poza oczyszczalnią:
• Staw nr II i III
W ramach przebudowy i modernizacji oczyszczalni ścieków zostanie równieŜ wykonana
uzupełniająca sieć międzyobiektowych przewodów technologicznych, elektrycznych i AKPiA.
DANE TECHNICZNE INWESTYCJI
powierzchnia zabudowy 735,92 m 2
powierzchnia uŜytkowa 639,93 m 2
kubatura 2318,14 m 3
liczba kondygnacji nadziemnych 1
podpiwniczenie
brak
warunki gruntowe
proste warunki gruntowe
techniczna charakterystyka budynkó i obiektów
technologia budowy
fundamenty
ściany fundamentowe
ściany nadziemia
stropy
ścianki działowe
dach
tynki i wyprawy zewnętrzne
Konstrukcje stalowe, Ŝelbet. i
tradycyjne
ławy Ŝelbetowe
Wylewane i murowane z bloczków
betonowych
ściana warstwowa gr. 35 cm
z cegły kratówki,
ocieplenie styropian 12cm
ściany warstwowe
Strop Ŝelbetowy wylewany
murowane z cegły ceramicznej
- jednospadowy,
- konstrukcja stalowa
- pokrycie papa
tynki zwykłe kat IV, wykonane
ręcznie
- 3 -

okładziny i oblicowania
malowanie
posadzki
elewacje
- w pomieszczeniach sanitarnych,
socjalnym ściany licowane
płytkami glazurowanymi.
ściany zmywalne do wys. 2m
terakota , pcv, wykł. Podł.
tynk zwykły i cienkowarstwowy,
wykonany ręcznie
1.2 kolejność realizacji
- kolejność realizacji zgodnie z wytycznymi technologicznymi.
- budynki i obiekty wykonać w kolejności wynikających z warunków wykonywania prac
budowlanych i sztuki budowlanej.
2. Wykaz istniejących obiektów budowlanych.
- istniejący reaktor i zbiorniki
- istniejący budynek biurowa-technologiczny
- wiata na osad
3. Wskazanie elementów zagospodarowania działki lub terenu mogące stwarzać
zagroŜenie bezpieczeństwa i zdrowia ludzi.
- istniejąca linia napowietrzna SN
4. Wskazanie dotyczące przewidywanych zagroŜeń występujących podczas realizacji
robót budowlanych określających skalę i rodzaje zagroŜeń oraz miejsce i czas ich
wystąpienia.
Rodzaj robót
Miejsce i czas występowania
zagroŜeń
1. Roboty budowlane, których charakter, organizacja lub miejsce prowadzenia stwarza
szczególnie wysokie ryzyko powstania zagroŜenia bezpieczeństwa i zdrowia ludzi
• wykonywanie wykopów o
ścianach pionowych bez
rozparcia o głębokości większej
niŜ 1,5 m oraz wykopów o
bezpiecznym nachyleniu ścian o
głębokości większej niŜ 3,0 m,
NIE
WYSTĘPUJĄ
-
• roboty, przy których
wykonywaniu występuje ryzyko
upadku z wysokości ponad 5,0
m,
• rozbiórka obiektów budowlanych
o wysokości powyŜej 8 m,
• roboty wykonywane na terenie
czynnych zakładów
przemysłowych,
WYSTĘPUJĄ
NIE
WYSTĘPUJĄ
WYSTĘPUJĄ
Prace związane z wykonywaniem
szalunków, prace betoniarskie,
prace związane z wykonaniem
konstr. Dachu i pracami dekarskimi
na dachu
ryzyko związane z dziłającymi
urządzeniemi mechanicznymi, typu
pomy,
-
- 4 -

• montaŜ, demontaŜ i konserwacja
rusztowań przy budynkach
wysokich i wysokościowych,
• roboty wykonywane przy uŜyciu
dźwigów lub śmigłowców,
• prowadzenie robót na obiektach
mostowych metodą nasuwania
konstrukcji na podpory,
• montaŜ elementów
konstrukcyjnych obiektów
mostowych,
• betonowanie wysokich
elementów konstrukcyjnych
mostów, takich jak przyczółki,
filary i pylony,
• fundamentowanie podpór
mostowych i innych obiektów
budowlanych na palach,
• roboty wykonywane pod lub w
pobliŜu przewodów linii
elektroenergetycznych, w
odległości liczonej poziomo od
skrajnych przewodów, mniejszej
niŜ:
o
o
o
o
3,0 m - dla linii o napięciu
znamionowym
nieprzekraczającym 1
kV,
5,0 m - dla linii o napięciu
znamionowym powyŜej 1
kV, lecz
nieprzekraczającym 15
kV,
10,0 m - dla linii o
napięciu znamionowym
powyŜej 15 kV, lecz
nieprzekraczającym 30
kV,
15,0 m - dla linii o
napięciu znamionowym
powyŜej 30 kV, lecz
NIE
WYSTĘPUJĄ
WYSTĘPUJĄ
NIE
WYSTĘPUJĄ
NIE
WYSTĘPUJĄ
NIE
WYSTĘPUJĄ
NIE
WYSTĘPUJĄ
NIE
WYSTĘPUJĄ
NIE
WYSTĘPUJĄ
NIE
WYSTĘPUJĄ
NIE
WYSTĘPUJĄ
przenośniki, prasy, zgarnicze,
ryzyko poraŜenia prądem
elektrycznym , ryzyko
utonięcia w komorach i zbiornikach
ze ściekami, ryzyko chorób
związanych z tym ,Ŝe jest to
oczyszczalnia (trzeba unikać
kontaktu ze ściekami i odpadami
takimi jak skratki, piasek i osad,
trzeba uwaŜać na środki transportu
(ścieki dowoŜone, wywóz odpadów)
-
montaŜ urządzeń, jak kraty, pompy
itp. lub chociaŜby rozładunek
urządzeń technologicznych z
samochodów, na pewno montaŜ
prefabrykowanej pompowni
METALCHEM
-
-
-
-
-
-
-
-
- 5 -

nieprzekraczającym 110
kV,
• roboty budowlane prowadzone w
portach i przystaniach podczas
ruchu statków,
• roboty prowadzone przy
budowlach piętrzących wodę,
przy wysokości piętrzenia
powyŜej 1 m,
• roboty wykonywane w pobliŜu
NIE
WYSTĘPUJĄ
NIE
WYSTĘPUJĄ
NIE
-
linii kolejowych,
WYSTĘPUJĄ
2. Roboty budowlane, przy prowadzeniu których występują działania substancji
chemicznych lub czynników biologicznych zagraŜających bezpieczeństwu i zdrowiu ludzi
• roboty prowadzone w
temperaturze poniŜej -10°C,
• roboty polegające na usuwaniu i
naprawie wyrobów budowlanych
zawierających azbest.
NIE
WYSTĘPUJĄ
3. Roboty budowlane stwarzające zagroŜenia promieniowaniem jonizujacym
• roboty remontowe i rozbiórkowe
obiektów przemysłu energii
atomowej,
NIE
WYSTĘPUJĄ
-
• roboty remontowe i rozbiórkowe
obiektów, w których były
realizowane procesy
technologiczne z uŜyciem
izotopów;
NIE
WYSTĘPUJĄ
4. Roboty budowlane prowadzone w pobliŜu linii wysokiego napięcia lub czynnych linii
komunikacyjnych
• roboty wykonywane w odległości
liczonej poziomo od skrajnych
przewodów, mniejszej niŜ 15,0
m - dla linii o napięciu
znamionowym 110 kV,
NIE
WYSTĘPUJĄ
-
• roboty wykonywane w odległości
liczonej poziomo od skrajnych
przewodów, mniejszej niŜ 30,0
m - dla linii o napięciu
znamionowym powyŜej 110 kV,
• budowa i remont związane z
prowadzeniem ruchu
kolejowego:
o
o
o
o
linii kolejowych (roboty torowe i
podtorowe),
sieci trakcyjnej i linii zasilającej
sieć trakcyjną i urządzenia
elektroenergetyczne,
linii i urządzeń sterowania
ruchem kolejowym,
sieci telekomunikacyjnych,
radiotelekomunikacyjnych i
komputerowych,
• wszystkie roboty budowlane,
wykonywane na obszarze
kolejowym w warunkach
NIE
WYSTĘPUJĄ
NIE
WYSTĘPUJĄ
NIE
-
WYSTĘPUJĄ
NIE
WYSTĘPUJĄ -
NIE
WYSTĘPUJĄ
NIE
WYSTĘPUJĄ
NIE
WYSTĘPUJĄ
-
-
-
-
-
-
-
-
- 6 -

prowadzenia ruchu kolejowego,
5. Roboty budowlane stwarzające ryzyko utonięcia
• roboty prowadzone z wody lub
pod wodą,
NIE
WYSTĘPUJĄ
• montaŜ elementów
NIE
konstrukcyjnych obiektów WYSTĘPUJĄ
mostowych,
• fundamentowanie podpór
mostowych i innych obiektów
budowlanych na palach,
• roboty prowadzone przy
budowlach piętrzących wodę,
przy wysokości piętrzenia
powyŜej 1 m;
NIE
WYSTĘPUJĄ
NIE
WYSTĘPUJĄ
6. Roboty budowlane prowadzone w studniach, pod ziemią i w tunelach
• roboty prowadzone w
zbiornikach, kanałach,
wnętrzach urządzeń
technicznych i w innych
niebezpiecznych przestrzeniach
zamkniętych,
WYSTĘPUJĄ
• roboty związane z
wykonywaniem przejść
rurociągów pod przeszkodami
metodami: tunelową, przecisku
lub podobnymi;
7. Roboty przy budowie, remoncie i
rozbiórce torowisk;
8, roboty przy budowie i remoncie
nabrzeŜy portowych i przepraw
mostowych wykonywane w
kesonach, z atmosferą ze
spręŜonego powietrza,
9. Roboty wymagające uŜycia materiałów
wybuchowych:
• ziemne związane z
przemieszczaniem lub
zagęszczaniem gruntu,
• rozbiórkowe, w tym
wykonywanie otworów w
istniejących elementach
konstrukcyjnych obiektów,
10. Roboty budowlane prowadzonych
przy montaŜu i demontaŜu cięŜkich
elementów prefabrykowanych,
których masa przekracza 1,0 t.
NIE
WYSTĘPUJĄ
NIE
WYSTĘPUJĄ
NIE
WYSTĘPUJĄ
NIE
WYSTĘPUJĄ
NIE
WYSTĘPUJĄ
NIE
WYSTĘPUJĄ
1) przebudowa pompowni ścieków
(obiekt głęboki, trzeba go opróŜnić
ze ścieków,
oczyścić, potem zamontować nowe
wyposaŜenie,
2) przebudowa stacji odwadniania
osadów - montaŜ nowych urządzeń
(prasa itp.) w pomieszczeniu,
gdzie są czynne urządzenia - prasa
do osadu, stacja higienizacji osadu.
3) przebudowa piaskowników -
opróŜnienia zbiorników ze
ścieków,oczyszczenie, montaŜ
nowych urządzeń (pompy,
rurociągi)
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
- 7 -

5. Wskazanie sposobu prowadzenia instruktaŜu pracowników przed przystąpieniem do
realizacji robót szczególnie niebezpiecznych.
Przed przystąpieniem do realizacji prac szczególnie niebezpiecznych będą
przeprowadzone szkolenia stanowiskowe bez względu na fakt ich wcześniejszego
przeprowadzenia na podobnym stanowisku. To samo dotyczy z zapoznania pracowników z
ryzykiem. W stosunku do kierowników robót podwykonawcy nie stosujących i nie
egzekwujących stosowania przez pracowników odzieŜy i sprzętu ochronnego i przepisów bioz
wymaganych na stanowisku pracy będą wyciągane następujące konsekwencje: wstrzymanie
robót z winy podwykonawcy, powiadomienie kierownictwa firmy podwykonawczej o wykroczeniu
kierownika robót, usunięciu kierownika robót z budowy z wnioskiem do kierownictwa firmy
podwykonawczej o zmianę kierownika robót. Pracownicy nie stosujący się do przepisów bioz na
budowie będą usuwani z budowy.
Ponadto, Kierownik budowy i koordynator budowy ds. bhp ma prawo Ŝądać od
podwykonawców okazania dokumentów aktualnych badań pracowników, szkoleń i
odpowiednich uprawnień.
W przypadku uruchomienia pracy na drugiej zmianie, kierownicy robót przekazują sobie
stanowiska pracy i teren działania protokolarnie. Kopie tych protokołów są przechowywane w
biurze kierownika budowy.
KaŜdy podwykonawca oraz pracownik budowy ma obowiązek zapoznać się z
przedstawionymi przez kierownika budowy następującymi instrukcjami:
a. na wypadek zagroŜenia, awarii, poŜaru - ( np. IP 1.01/10),
b. przeciwpoŜarową dla zaplecza budowy – (np. IPB 1.01/11),
c. organizacji pierwszej pomocy w nagłych wypadkach (np. IPP 10.02/34),
d. wykonywania prac szczególnie niebezpiecznych (np. IPN 12.05/21 do 27), tzn:
- z właściwościami poŜarowymi i wybuchowymi materiałów
surowców i substancji uŜywanych przy budowie,
transporcie i magazynowaniu i ich właściwościami Ŝrącymi
i toksycznymi,
- praca w wykopach,
- praca mechanicznych środków transportu,
- praca na wysokości,
e. sposobu postępowania przy sytuacji, która wymaga natychmiastowego odcięcia mediów w
zakresie elektrycznym, wodociągów i gazu.
6. Wskazanie środków technicznych i organizacyjnych, zapobiegających
niebezpieczeństwom wynikającym z wykonywania robót budowlanych w strefach
szczególnego zagroŜenia zdrowia lub w ich sąsiedztwie, w tym zapewniających
bezpieczną i sprawną komunikację, umoŜliwiającą szybką ewakuację na wypadek poŜaru,
- 8 -

awarii i innych zagroŜeń.
Dla pojazdów uŜywanych w trakcie wykonywania robót budowlanych naleŜy wyznaczyć
miejsca postojowe na terenie budowy.
Strefy niebezpieczne
Strefę niebezpieczną, w której istnieje zagroŜenie spadania z wysokości przedmiotów,
ogradza się balustradami, składającymi się z deski krawęŜnikowej o wysokości 0,15 m i poręczy
ochronnej umieszczonej na wysokości 1,1 m i oznakowuje w sposób uniemoŜliwiający dostęp
osobom postronnym. Wolną przestrzeń pomiędzy deską krawęŜnikową a poręczą wypełnia się
w sposób zabezpieczający pracowników przed upadkiem z wysokości, oświetla się i
oznakowuje znakami ostrzegawczymi lub znakami zakazu.
Strefa niebezpieczna w swym najmniejszym wymiarze liniowym liczonym od płaszczyzny
obiektu budowlanego, nie moŜe wynosić mniej niŜ 1/10 wysokości, z której mogą spadać
przedmioty, lecz nie mniej niŜ 6 m. W zwartej zabudowie miejskiej strefa niebezpieczna moŜe
być zmniejszona pod warunkiem zastosowania innych rozwiązań technicznych lub
organizacyjnych, zabezpieczających przed spadaniem przedmiotów.
W przypadku przejść, przejazdów i stanowisk pracy w strefie niebezpiecznej naleŜy
przewidzieć zabezpieczenie daszkami ochronnymi. Daszki ochronne powinny znajdować się na
wysokości nie mniejszej niŜ 2,4 m nad terenem w najniŜszym miejscu i być nachylone pod
kątem 45° w kierunku źródła zagroŜenia. Pokrycie daszków powinno być szczelne i odporne na
przebicie przez spadające przedmioty.
W miejscach przejść i przejazdów szerokość daszka ochronnego powinna wynosić co
najmniej o 0,5 m więcej z kaŜdej strony niŜ szerokość przejścia lub przejazdu.
UŜywanie daszków ochronnych jako rusztowań lub miejsc składowania narzędzi, sprzętu,
materiałów jest zabronione.
Do zabezpieczeń stanowisk pracy na wysokości, przed upadkiem z wysokości, naleŜy
stosować środki ochrony zbiorowej, w szczególności w siatki ochronne i siatki bezpieczeństwa
oraz balustrady składające się z deski krawęŜnikowej o wysokości 0,15 m i poręczy ochronnej
umieszczonej na wysokości 1,1 m, umieszczonymi w odległości nie mniejszej niŜ 1 m od
krawędzi dołu. Wolną przestrzeń pomiędzy deską krawęŜnikową a poręczą wypełnia się w
sposób zabezpieczający pracowników przed upadkiem z wysokości, oświetla się i oznakowuje
znakami ostrzegawczymi lub znakami zakazu. Stosowanie środków ochrony indywidualnej, w
szczególności takich jak szelki bezpieczeństwa, jest dopuszczalne, gdy nie ma moŜliwości
stosowania środków ochrony zbiorowej.
PowyŜsze zabezpieczenia przed upadkiem z wysokości jest obowiązana posiadać osoba
wykonująca roboty w pobliŜu krawędzi dachu płaskiego lub dachu o nachyleniu do 20%. Osoba
wykonująca roboty na dachu o nachyleniu powyŜej 20%, jeŜeli nie stosuje rusztowań
ochronnych, jest obowiązana stosować środki ochrony indywidualnej lub inne urządzenia
- 9 -

ochronne.
Ochrona przeciwpoŜarowa
Wymagania w zakresie:
• przeciwpoŜarowego zaopatrzenia w wodę,
• dróg poŜarowych
określa rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 16 czerwca 2003 r.
w sprawie przeciwpoŜarowego zaopatrzenia w wodę oraz dróg poŜarowych (Dz. U. Nr 121, poz.
1139).
Sposoby i warunki ochrony przeciwpoŜarowej budynków, innych obiektów budowlanych i
terenów określa rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 16
czerwca 2003 r. w sprawie ochrony przeciwpoŜarowej budynków, innych obiektów budowlanych
i terenów
Opracował
mgr inŜ. arch. Jan K. Hahn
- 10 -