Oktobar - novembar, 2009. go di ne Broj 12 www.forumbosnjaka.com ...

More documents

Recommendations

Info

KRI TIČ KE PA RA LE LE » » » r e v i j a je Rastoder. On je ocijenio da bi trebalo dodatno razmotriti mogućnosti da se, shodno svojevremeno već zauzetom opredjeljenju, i u Crnoj Gori pristupi uvođenju višetipskog koncepta lok a - lne samouprave. „To bi, između ostalog, podrazumijevalo definisanje nešto drugačije – manje i racionalnije opštine, kao os - novnog obliku lokalne samouprave, kao i grada, kao jedinice lokalne samouprave višeg i sadržajnijeg nivoa od opštine sa uslovima za vrš - enje određenih – prenesenih poslova državne uprave, kao i Glavnog grada i Prijestolnice, kao posebnih jedinica koje se i uređuju posebnim zakonima“, predlaže Rastoder. On je ocijenio da bi trebalo razmotriti predlog da se opština može osnovati na području sa najmanje tri hiljade stanovnika i koje predstavlja prirodnu geografsku cjelinu, ekon o - mski i komunikacijski povezan prostor sa sjedištem, kao gravitacionim centrom. Rastoder predlaže rješenje da grad može biti konstituisan kao oblik lokalne samouprave na teritoriji sa više od 15 hiljada stanovnika i urbanim centrom koje predstavlja administrativno, istorijsko i kulturno središte šireg područja. On je kazao da bi alternativa tom rješenju bila da grad može biti konstitusim sa brojem stanovnika većim od prosječnog broja, po opštini. „Izuzetno, u slučajevima postojanja posebnih – istorijskih, kulturnih, privrednih ili geostrateških razloga, gradom se može ustanoviti i mjesto koje nezadovoljava uslove iz pre t h - odnog stava“, ocijenio je on. Prema predlogu Rastoder, grad, kao lokalna jedinica, bi se od opštine razlikovao i po tome što bi se njemu, odnosno administarciji grada mogli prenositi određeni poslovi iz državne nadležnosti. „Sa uvođenjem grada kao više i sadržajnije jedinice lokalne samo u - prave, sam koncept opštine bi morao biti znatno racionalizovan u odnosu na sadašnje rješenje i praksu. U ova k - vim opštinama poslove lokalne up r - ave bi, recimo, mogao obavljati jedinstveni organ lokalne uprave – građanski biro“, ocijenio je on. Rastoder smatra da se ponuđenim rješenjima, uprkos svim aktuelnim opredjeljenjima i zabrinjavajućim demografskim i ostalim trendovima, na sve većem dijelu područja države, nekritički pokušava afirmisati i, što je još gore, nastaviti svojevrsna konzv e - racija bilo kakvog razvoja i uopšte mogućnosti korišćenja jednog od osnovnih ljudskih prava – prava na samoorganizovanje, odnosno na lokalnu samoupravu. On je rekao da je sva postojeća zakonska regulativa još iz perioda drugačijeg državnopravnog statusa Crne Gore, a jedan dio nje čak iz najranijeg perioda bivše SFRJ, dakle – neusaglašena niti sa Ustavom, niti sa evro-standardima i, pogotovu, sa evr - o pskim iskustvima iz te oblasti. „Inače, teritorijalna organizacija Crne Gore je još iz prvih šezdesetih godina prošlog vijeka, odnosno još iz perioda bivše SFRJ, a potom i bivše SRJ, kao i zakonska regulativa na kojoj je temeljena“, kazao je on. Rastoder je rekao da je od jula 2003. godine novim - još važećim Zakonom o lokalnoj samoupravi, ta regulativa oglašena nevažećom, čime je indirektno suspendovano i jedno od osnovnih ljudskih prava – pravo na samoorganizovanje, odnosno fo r - miranje lokalne samouprave i još nema ni formalno-pravne mogućnosti za njegovo ostvarivanje. „Lokalna samouprava u Crnoj Gori jedinstvena je u regionu i Evropi i po svom monotipskom konceptu, koji je u gotovo svim državama re g iona i, posebno, Evropske Unije, od avno napušten i zamijenjen sa takozvanim višetipskim konceptom, koji pretpostavlja višestepenu lokalnu samoupravu“, naveo je Ras - toder. Prema njegovim riječima, najizrazitija karakteristika postojećeg stanja je veoma izražena disproporcija u veličini i realnim potencijalima sad a - šnjih opština. „Međusobne razlike se kreću čak i do 45 puta, Nikšić – Šavnik, Nikšić - Tivat, Podgorica – Andrijevica. Pos e - b an je kurizitet što su opštine u Crnoj Gori, jednoj od najmanjih država u Evropi, više desetina puta veće od prosjeka opština u drugim evropsk - im državama Francuska, Holandija, Švajcarska, Slovenija, Hrvatska“, na - veo je Rastoder. On je rekao da uprkos svemu, sve opštine u Crnoj Gori imaju gotovo isti formaln-opravni status, organizaci - onu strukturu, kao i obim nadlež - nosti. „Na drugoj strani, mjesne zajednice su i dalje sa krajnje diskutabilnim izbornim legitimitetom organa i funkcionera, bez ikakvih nadležnosti i uopšte mogućnosti za bilo kakvo valjanije rješavanje potreba građana“, smatra Rastoder. Prema njegovim riječima, tako su cijela, pogotovo seoska, područja u pojedinim opštinama ostavljena go t - ovo bez ikakve organizovane brige, pa čak i realnih mogućnosti za adekvatniju samoorganizaciju. „Kako je većina tih područja i sa veoma lošom saobraćajnom infrastrukturom, građani su nerijetko prinuđeni da i za najosnovnije administrativne potrebe putuju i do 100 kilometara“, kazao je on. Rastoder je ocijenio da posljedica neunaprjeđivanja nactra zakona mogu biti da značajni prirodni i ukupni potencijali budu ne samo neiskorišćeni, nego i sve zapušteniji. On je ocijenio da posljedice mogu biti i sve izraženije razlike u razvijenosti, izraženije socijalno raslojavanje i veoma izražena migracija stanovništva, naročito sa seoskog područja prema inostranstvu ili, u najboljem, prema Podgorici i crnogorskom primorju. „Znatnom broju naselja, naročito sa sjevera Crne Gore, prijeti potpuna demografska devastacija“, upozorio je Rastoder. 16 oktobar-novembar, 2009. Re vi ja FO RUM
e v i j a « « « KRI TIČ KE PA RA LE LE NACIONALNA IDENTIFIKACIJA BOŠNJAKA Kako prepoznati sebe Bošnjaci se susreću sa problemom sadržaja nacionalnog identiteta. Da li smo jedna ili više nacija? Ako smo više nacija, što je to što nas razlikuje: religija, kultura, bogatstvo ili politika? To je pitanje koje ne postavljaju Bošnjaci, već pitanje koje se postavlja pred njima sa ciljem da izazove vještačku dilemu. Vrijeme je da Bošnjaci prepoznaju svoj interes kroz rearfimaciju vrijednosti koje su ih vijekovima održavale na ovim prostorima Piše: Abdulah Bato Abdić Nacije čine ključno obilježje Evro - pe nakon XVIII vijeka. Tako se nasta - nak nacije istoriski vezuje za burž o a - sko društvo, tačnije za period liberal - nog kapitalizma. Inače, nastanak nacije po pravilu je pratilo definisanje nacionalnih programa. Kod manjih nacija naglasak je stavljan na oslobodjenju, a kod većih na ujedinjenju. Počevši od XX vijeka ova kategorija (nacija), poprima značaj za sve narode svijeta. Emprisko iskustvo ukazuje na činjenicu da je za konstitiuisanje nacije neophodno etničko jedinstvo, dakle, narodnosno transformisanje u nacionalno. U procesu definisanja nacija, dominantno je nekoliko momenata: kultura, religija, jezik i sl. Ovo su u bitnom osnovne integraciske ideje. Po konstitiuisanju nacije, one po pravilu čine osnovne identitetske kategorije. Teško da se moze osporiti činjenica da je nacionalni identitet za Boš - njake imao nedopustivo nizak rejting u bivšoj državnoj zajednici SFRJ. Na - ime, samnoupravljanje i izgradjnja komunističkog društva prodrli su du - boko u bošnjačku samosvijest. Tako je svijet prosjecnog Bošnjaka bio svijet velikog poliglotskog društva koje se tako "snažno" držalo izmedju istoka i zapada. Uz to, i predvodnik većine država u svijetu oličenih kroz pokret nesvrstanosti. U fundamentalnom - ontoloskom smislu ovo je kao pos lje - dicu uzrokovalo ambivalentnost kao bitan element nacionalne identifikacije. Sve to je usporavalo ili pak sprječavalo proces dalje transformacije narodnosnog u nacionalno. Dru gim riječima, SFRJ je uključivala raz l i čite nacionalnosti koje su kulturološki već bile definisane, i kao takve u novoj državi dobile samo zvanično pr i zna - nje. Do duše, Bošnjaci kroz neadekvatan naziv kojim se pokušalo u vjerskoj oblandi servirati nacionalna sad - ržina. Tako su preferirani oni raz v ojni putevi bošnjačke nacije koji su vo dili etabliranju ambivalentnog kar a ktera nac i onalne svijesti dovodeci B o š njake na margine društvenih zbivanja i u sferu uticaja brojčano većih nacija sa kojima su prirodno dolazili u interakciju. Isto tako neki članovi bošnajčke političke i poslovne elite, iz njima znanih razoga pokušali su da podriju bošnjački nacionalni osjećaj, dajući prednost dvonacionalnom, nadnacionalnom pa čak i tran s nacionalnom. U svijetlu ovih činjenica valja naglasiti da je poluistina opasnija od potpune neistine. Ovo iz razloga što se potpuna neistina može lako razotkriti, u krajnjem navodjenjem izuzetaka od onoga što se neistinom tvrdi. S druge strane poluistina može biti lako prihvatljiva iz razloga što obično postoji neka evidencija ili statistika koja ih podupire, te se saglasno tome poluti - stina može lako prigrliti kao apslutna istina. Inače, pitanje nacionalnog identiteta po pravilu se aktuelizira kada se autokratska društva demokratizuju, ili kada je društvena demokratizacija u povoju. Konačno, proces modernizacije i urbanizacije sve više nagoni ljude da razmišljaju o užim - intimnijim identitetima. Tako se ljudi po pravilu identifikuju sa onima koji su im najsličniji, odnosno sa onim sa kojima primarno mogu podijeliti religiju, kulturu, jezik, nadasve nadu da će kao osobena nacionalna zajednica naći svoje mjesto u ukupnom crnogor s - kom društvu čiji su nesporni konstitiuenti. U takvim uslovima gubi na zn - a čaju nametnuti ambi v alentni karakter nacionalne svijesti u svim njegovim pojavnim oblicima. Ovdije je bitno naznačiti da je de mokratizaciju CG pratio proces dru štvene fragmentacije iskazan kroz sintagmu o multikulturalnosti. No i pored toga, istrajavajući na od brani uveliko prevazidjenog am - bivalen tnog karaktera, nacionalne svijesti, pojedini pripadnici bošnjačkog nacionalnog korpusa ovaj već vidjeni fenomen simpfliciraju kroz pitanje: Što tvoja nacija može da ponudi i uči- oktobar-novembar, 2009. Re vi ja FO RUM 17
Page 1 and 2: Glasilo o duhovnom, kulturološkom,
Page 3 and 4: REVIJA FO RUM Glasilo o duhovnom, k
Page 5 and 6: e v i j a « « « IZ NA ŠEG UGLA
Page 7 and 8: e v i j a « « « HRO NI KA PRONA
Page 9 and 10: e v i j a « « « HRO NI KA JAČAN
Page 11 and 12: e v i j a « « « KRI TIČ KE PA R
Page 13 and 14: e v i j a laže da za liste sa naci
Page 15: e v i j a « « « KRI TIČ KE PA R
Page 19 and 20: e v i j a « « « KRI TIČ KE PA R
Page 21 and 22: e v i j a « « « DRUŠTVO OBILJE
Page 23 and 24: e v i j a « « « DRUŠTVO SUSRETI
Page 25 and 26: e v i j a « « « DRUŠTVO PROMOCI
Page 27 and 28: e v i j a « « « DRUŠTVO MANIFES
Page 29 and 30: e v i j a « « « DRUŠT VO ao je
Page 31 and 32: e v i j a « « « DRUŠT VO Dani b
Page 33 and 34: e v i j a « « « DRUŠT VO Nekada
Page 35 and 36: e v i j a « « « OBRA ZO VA NJE,
Page 45 and 46: e v i j a « « « PRENOSIMO zemlja
Page 47 and 48: e v i j a « « « FELJTON ANALIZE:
Page 49 and 50: e v i j a « « « FELJTON ćem Isl
Page 51 and 52: Obrazovanje je put do spoznaje, a M

Oktobar - novembar, 2009. go di ne Broj 12 www.forumbosnjaka.com ...

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?