Sabah xalq növbäti 5 il üçün öz väkillärini seçäcäk
28.12.2014 • Views
Share Embed Flag

Sabah xalq növbäti 5 il üçün öz väkillärini seçäcäk

Sabah xalq növbäti 5 il üçün öz väkillärini seçäcäk

Sabah xalq növbäti 5 il üçün öz väkillärini seçäcäk

SHOW MORE
SHOW LESS
ePAPER READ
DOWNLOAD ePAPER
medya.todayszaman.com

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

START NOW

04<br />

“Kölälik hälä dä<br />

davam edir”<br />

02<br />

Yol Polisi xäbärdar edir: Texniki<br />

baxýþa gecikän cäzalanacaq<br />

DÜNYA<br />

ABÞ Dövlät katibi H<strong>il</strong>lari Klinton: “Amerikadaký<br />

ibtidai mäktäblärdä köläliyin XIX<br />

äsrdä ortadan qaldýrýldýðý öyräd<strong>il</strong>ir. Ancaq<br />

täässüflär olsun ki, täxminän 150 <strong>il</strong><br />

sonra belä, bu qlobal fälakäti baþa çatdýrmaq<br />

mübarizäsindän çox uzaðýq”.<br />

GÜNDÄM<br />

Baþ Dövlät Yol Polisi Ýdaräsi (BDYPÝ) b<strong>il</strong>dir<strong>il</strong>ir ki, näqliyyat vasitälärinin<br />

sahibläri, eläcä dä sälahiyyätli þäxslär onlara mäxsus näqliyyat vasitäsini<br />

dövlät texniki baxýþýna hämin näqliyyat vasitäsinä<br />

2009-cu <strong>il</strong>dä tähkim olunmuþ texniki baxýþ<br />

talonunda müäyyän ed<strong>il</strong>miþ aydan gec olmayaraq<br />

täqdim etmälidirlär.<br />

6-8 NOYABR 2010 WWW.ZAMAN.AZ 40 QÄPÝK<br />

<strong>Sabah</strong> <strong>xalq</strong><br />

<strong>növbäti</strong> 5 <strong>il</strong><br />

<strong>üçün</strong> <strong>öz</strong><br />

väk<strong>il</strong>lärini<br />

<strong>seçäcäk</strong><br />

ÄZÝZ MUSTAFA BAKI<br />

<strong>Sabah</strong> Azärbaycanda <strong>öz</strong><br />

1müstäq<strong>il</strong>liyini bärpa etdikdän<br />

sonra dördüncü däfä parlament<br />

seçk<strong>il</strong>äri keçir<strong>il</strong>äcäk. Bu <strong>il</strong> 4,9<br />

m<strong>il</strong>yona yaxýn vätändaþýn seçki<br />

hüququ olduðu parlament seçk<strong>il</strong>äri<br />

majoritar sistem üzrä 125 seçki<br />

dairäsindäki 5177 seçki mäntäqäsindä<br />

aparýlacaq.<br />

7 noyabr parlament seçk<strong>il</strong>äri<br />

<strong>il</strong>ä baðlý 743 näfärin deputatlýða<br />

namizädliyi qeydä alýnýb. Hämin<br />

þäxslärdän 53 näfäri sonradan <strong>öz</strong><br />

namizädliyini geri götürüb. Hazýrda<br />

deputat olmaq <strong>üçün</strong> mübarizäni<br />

690 namizäd davam etdirir.<br />

Seçk<strong>il</strong>ärdä Yeni Azärbayan<br />

Partiyasý daha çox - 115 namizädlä<br />

iþtirak edir.<br />

Siyahýya äsasän, namizädlärin<br />

sayýna görä,<br />

digär yerläri sýrayla<br />

“AXCP-Müsavat” bloku<br />

(33), “Qarabag”<br />

Seçki Bloku (32), “Ýslahat”<br />

bloku (31), Klassik<br />

Xalq Cäbhäsi Partiyasý<br />

(30), Azärbaycan M<strong>il</strong>li<br />

Ýstiqlal Partiyasi (21),<br />

Demokratik Azärbaycan<br />

Dünyasý Partiyasý<br />

(20), “Ýnsan naminä”<br />

bloku (19), “Demokratiya”<br />

bloku (17), “Ana<br />

Vätän” Partiyasý, Müasir<br />

Müsavat Partiyasý vä<br />

Täþäbbüs qrupu (7), M<strong>il</strong>li<br />

Demokrat Partiyasý vä Sosial<br />

Demokrat Partiyasý (2), M<strong>il</strong>li<br />

Dövlätç<strong>il</strong>ik Partiyasý vä Täräqqi<br />

Partiyasý (1) tutur. Namizädliyini<br />

<strong>öz</strong>ü iräli süränlärin sayý isä 371 näfär<br />

täþk<strong>il</strong> edir. 1GÜNDÄM 03<br />

Bazar günü Azärbaycanda keçir<strong>il</strong>äcäk<br />

<strong>növbäti</strong> - dördüncü çaðýrýþ parlament<br />

seçk<strong>il</strong>ärindä 690 namizäd M<strong>il</strong>li<br />

Mäclisdäki 125 m<strong>il</strong>lät väk<strong>il</strong>i yeri<br />

uðrunda mübarizä aparacaq. Ölkänin<br />

äksär siyasi partiyalarýný täms<strong>il</strong><br />

edän, eläcä dä bitäräf namizädlär<br />

arasýndan än münasiblärini<br />

seçmäk hüququ 4,9 m<strong>il</strong>yon<br />

seçicinin ixtiyarýna ver<strong>il</strong>äcäk.<br />

07<br />

Axýna qarþý üzän ämäkdaþlarýmýz<br />

Prezident tibbi xidmätlärin<br />

täkm<strong>il</strong>läþdir<strong>il</strong>mäsi <strong>il</strong>ä baðlý<br />

säräncam imzalayýb<br />

Prezident Ýlham Äliyev respublika<br />

1ähalisinä göstär<strong>il</strong>än tibbi xidmätlärin<br />

täkm<strong>il</strong>läþdir<strong>il</strong>mäsi <strong>il</strong>ä baðlý älavä tädbirlär<br />

haqqýnda säräncam imzalayýb. Säräncama<br />

äsasän, Aðdaþ vä Þäki þähärlärindä<br />

inþa olunan 100 çarpayýlýq xästäxanalarýn<br />

tikintisinin sürätländir<strong>il</strong>mäsi <strong>üçün</strong><br />

2010-cu <strong>il</strong> dövlät büdcäsindä näzärdä tutulmuþ<br />

Prezidentin Ehtiyat Fondundan<br />

Sähiyyä Nazirliyinä iki m<strong>il</strong>yon manat (här<br />

bir xästäxana <strong>üçün</strong> bir m<strong>il</strong>yon manat) väsait<br />

ayrýlýb. Maliyyä Nazirliyinä bu säräncamýn<br />

birinci bändindä näzärdä tutulmuþ<br />

väsaitin maliyyäläþdir<strong>il</strong>mäsini müäyyän<br />

olunmuþ qaydada häyata keçirmäk, Nazirlär<br />

Kabinetinä isä bu säräncamdan iräli<br />

gälän mäsäläläri häll etmäk tapþýrýlýb.<br />

Bu gün Mübariz Ýbrahimov<br />

vä Färid Ähmädovun<br />

meyiti qaytarýlacaq<br />

Tämas xättindä þähid olmuþ iki<br />

1Azärbaycan härbçisinin meyitläri bu<br />

gün ölkämizä qaytarýlacaq. Ämäliyyat bu<br />

gün saat 16.00 radälärindä cäbhänin Aðdam<br />

rayonu istiqamätindä baþ tutacaq.<br />

Azärbaycan bir müddät ävväl cäbhä xättindä<br />

öldürülän Ermänistan vätändaþý, 81<br />

yaþlý Qavruþa Arustamyanýn meyitini qarþý<br />

täräfä tähv<strong>il</strong> veräcäk. Ermän<strong>il</strong>är isä Mübariz<br />

Ýbrahimov vä Färid Ähmädovun meyitlärini<br />

qaytaracaqlar. 1GÜNDÄM 02<br />

Cälbedici nömrälärin<br />

satýþýnda þäffaflýq tämin ed<strong>il</strong>mälidir<br />

1<br />

Mütäxässislär ölkämizdä “zerkalný” nömrälärin<br />

satýþýnýn þäffaf aparýlmadýðý qänaätindädirlär.<br />

Onlarýn fikrincä, bu sahädä yeni<br />

qaydalarýn tätbiqinä ehtiyac var. Azärbaycan<br />

Ýnternet Forumunun prezidenti Osman Gündüzün<br />

dediyinä äsasän, xaricdä bu cür nömrälärin<br />

satýþý härrac vasitäs<strong>il</strong>ä häyata keçir<strong>il</strong>ir ki, bu<br />

da þäffaflýðý tämin edir. Ýqtisadçý-ekspert Vüqar<br />

Bayramov isä hesab edir ki, “zerkalný” nömrälärä<br />

xärclänän pullar qeyri-räsmi väsaitlär hesab<br />

ed<strong>il</strong>diyinä görä, ayrý-ayrý þäxslärin cibinä gedir<br />

vä dövlät büdcäsi bundan heç nä qazanmýr.<br />

“Zerkalný” nömrälärin satýþý <strong>il</strong>ä mäþðul olan satýcýlar<br />

mob<strong>il</strong> telefon operatorlarýndan aldýqlarý<br />

nömrälärin üstünä älavä pul qoyub satdýqlarýný<br />

deyirlär. Onlardan birinin s<strong>öz</strong>lärinä görä, ävvällär<br />

mob<strong>il</strong> telefon operatorlarý bütün nömräläri<br />

standart qiymätä satýrdýlar. Lakin insanlarýn belä<br />

nömrälärä maraðýnýn artdýðýný görüb baþladýlar<br />

qiymätläri yüksältmäyä. Satýcýlar än bahalý<br />

“zerkalný” nömrälärin “sim” nömrälär olduðunu<br />

da qeyd etd<strong>il</strong>är. 1SOSÝAL HÄYAT 06<br />

Dünya Bankýnýn<br />

hesabatýnda ölkämiz<br />

bir p<strong>il</strong>lä dä iräl<strong>il</strong>ädi<br />

Ölkämiz “Doing Business-2011”<br />

1adlý hesabatda bir p<strong>il</strong>lä iräl<strong>il</strong>äyäräk,<br />

183 ölkä arasýnda 54-cü sýrada qärarlaþýb.<br />

Mälumat <strong>üçün</strong> qeyd edäk ki,<br />

Dünya Banký sahibkarlýq fäaliyyätinin<br />

väziyyätini öyränmäk mäqsäd<strong>il</strong>ä biznesä<br />

baþlamaq, tikintiyä icazä almaq, kredit<br />

götürmäk, biznesä baðlýlýq, särhäddän<br />

mal keçirmäk, mülkiyyätin qeydä alýnmasý,<br />

investorlarýn qorunmasý, verg<strong>il</strong>ärin<br />

ödän<strong>il</strong>mäsi vä müqav<strong>il</strong>älärin yerinä yetir<strong>il</strong>mäsi<br />

üzrä här <strong>il</strong> 183 ölkäni ähatä edän<br />

araþdýrmalar aparýr. 1ÝQTÝSADÝYYAT 09<br />

12 13<br />

Bolqarýstanda siyahýyaalma zamaný täläfat xanasýndaký<br />

räqämlär mähz 300 min näfärä yaxýn türkün<br />

öldürüldüyünü aydýn þäk<strong>il</strong>dä ortaya qoymuþdu.<br />

M<strong>il</strong>lätä väk<strong>il</strong> olmaq, çox mäsuliyyätli mäsälädir.<br />

Amma bäzän görürsän ki, hansýsa namizäd iþin mäsuliyyät<br />

täräfinä baxmýr, sälahiyyät täräfinä baxýr.

02GÜNDÄM<br />

Bu gün Mübariz Ýbrahimovun vä Färid Ähmädovun meyitläri qaytarýlacaq<br />

“Märhum Böyükaða<br />

1 Häsänovun ölümünün<br />

säbäblärinin müäyyän<br />

ed<strong>il</strong>mäsi mäqsädi <strong>il</strong>ä mähkämä<br />

tibbi ekspertizasý täyin<br />

ed<strong>il</strong>ib”. Bu barädä Respublika<br />

Prokurorluðunun<br />

mätbuat xidmätinin räisi<br />

Eldar Sultanov mälumat<br />

verib: “Hazýrda Närimanov<br />

rayon prokurorluðu täräfindän<br />

müvafiq araþdýrmalar<br />

davam etdir<strong>il</strong>ir. Araþdýrmanýn<br />

näticäsindän asýlý olaraq<br />

toplanmýþ sübutlara hüquqi<br />

qiymät ver<strong>il</strong>äcäk vä müvafiq<br />

qärarýn qäbul ed<strong>il</strong>mäsi tämin<br />

olunacaq”.<br />

1<br />

Tämas xättindä þähid olmuþ<br />

iki Azärbaycan härbçisinin<br />

meyitläri bu gün ölkämizä<br />

qaytarýlacaq. Ämäliyyat bu<br />

gün saat 16.00 radälärindä cäbhänin<br />

Aðdam rayonu istiqamätindä<br />

baþ tutacaq. Azärbaycan<br />

bir müddät ävväl cäbhä xättindä<br />

Xatýrladaq ki, hadisä noyabrýn<br />

4-dä Närimanov rayonunda,<br />

“Yaþýl bazar”ýn yaxýnlýðýnda<br />

baþ verib. Näqliyyat<br />

Departamentinin iþçisi Faiq<br />

Abbasäliyevlä taksi sürücüsü<br />

Böyükaða Häsänov arasýnda<br />

mübahisä düþüb. Onlar arasýnda<br />

älbäyaxa dava olub.<br />

Täxminän bir saat davam<br />

öldürülän Ermänistan vätändaþý,<br />

81 yaþlý Qavruþa Arustamyanýn<br />

meyitini qarþý täräfä tähv<strong>il</strong><br />

veräcäk. Ermän<strong>il</strong>är isä Mübariz<br />

Ýbrahimov vä Färid Ähmädovun<br />

meyitlärinin qaytaracaqlar. Xatýrladaq<br />

ki, gizir Mübariz Ýbrahimov<br />

bu <strong>il</strong> iyunun 18-dä, zabit<br />

Taksi sürücüsünün ölümü <strong>il</strong>ä<br />

baðlý ekspertiza täyin ed<strong>il</strong>ib<br />

Eldar Sultanov<br />

edän mübahisädän sonra 59 yaþlý sürücü<br />

qäf<strong>il</strong>dän dünyasýný däyiþib. Ýlkin ehtimal<br />

kimi B. Häsänovun üräk tutmasýndan<br />

öldüyü b<strong>il</strong>dir<strong>il</strong>ir. Qeyd edäk ki,<br />

atasýnýn öldüyünü eþitdikdän sonra hadisä<br />

yerinä gälän B.Häsänovun oðlu<br />

meyiti aparmaq istäsä dä, buna na<strong>il</strong> ola<br />

b<strong>il</strong>mäyib vä bu zaman da mübahisä yaranýb.<br />

Meyit hüquq-mühafizä orqanlarý<br />

täräfindän ekspertizaya aparýlýb. Þahidlärin<br />

dedikläri täsdiqini taparsa, Cinayät<br />

Mäcälläsinin 125-ci i (ölüm häddinä<br />

çatdýrma) maddäsi <strong>il</strong>ä<br />

cinayät iþi qaldýrýlacaðý<br />

istisna dey<strong>il</strong> .<br />

Färid Ähmädov isä sentyabrýn<br />

4-dä cäbhänin Tärtär istiqamätindä<br />

düþmänin hücumunu däf<br />

edärkän qährämancasýna þähid<br />

olublar. Prezident Ýlham Äliyevin<br />

säräncamý <strong>il</strong>ä M. Ýbrahimova<br />

Azärbaycanýn M<strong>il</strong>li Qährämaný<br />

adý ver<strong>il</strong>ib.<br />

Dollar Azärbaycanda<br />

11 <strong>il</strong>lik minimuma endi<br />

1<br />

6-8 NOYABR 2010 ZAMAN<br />

ABÞ-ýn Federal Ehtiyat Sisteminin dövriyyäyä<br />

600 m<strong>il</strong>yard mäbläðindä älavä pul buraxmasý<br />

qärarý, g<strong>öz</strong>län<strong>il</strong>diyi kimi, dünya bazarlarýnda dollarýn<br />

ucuzlaþdýrýlmasýnda katalizator rolunu oynayýb.<br />

Bu ucuzlaþma <strong>öz</strong>ünü Azärbaycanda da göstärib.<br />

Belä ki, ölkämizdä dollarýn manata nisbätän räsmi<br />

mäzännäsi son 11 <strong>il</strong>dä än aþaðý häddä düþüb. Märkäzi<br />

Bankýn mälumatýna görä, noyabrýn 5-dä ABÞ<br />

valyutasýnýn manata nisbätän räsmi mäzännäsi<br />

79,97 qäpik müäyyän ed<strong>il</strong>ib. Bu, 1999-cu <strong>il</strong> iyunun<br />

7-dän bäri än aþaðý göstäricidir. Hämin tarixdä 1<br />

dollar indiki pulla 79,52 qäpiyä (o vaxtký pulla 3976<br />

manat) bärabär olub. Dollarýn ucuzlaþmasý <strong>öz</strong> täsirini<br />

avroya da göstärib. Noyabrýn 5-dä Avropa valyutasýnýn<br />

räsmi mäzännäsi 1 manat 13,54 qäpiyä<br />

yüksälib. Bu, son 10 ayda än yüksäk mäzännädir.<br />

Baba Pünhanýn doðum günü qeyd olunub<br />

1<br />

Dünän satirik þair Baba Pünhanýn doðum günü<br />

idi. 62 yaþý qeyd ed<strong>il</strong>än þair bu gün dä<br />

rähmätlä anýlýr. 56 yaþýnda dünyadan köçän B.<br />

Pünhanýn “Acý häqiqät”, “Yalan çeynäyä-çeynäyä”,<br />

“Män nä dedim ki...”, “Kim nä götürdü” kitablarý<br />

bu gün dä äldän älä gäzir.<br />

Masallýda yol qäzasýna<br />

toplaþmýþ þäxsläri maþýn vurdu<br />

1<br />

Masallý rayonunda aðýr yol qäzasý baþ verib.<br />

Rayon polis þöbäsindän ver<strong>il</strong>än mälumata<br />

görä, Ýsgändärli qäsäbäsi ärazisindä rayon sakinläri<br />

Qadir Abdullayevin idarä etdiyi “VAZ-2107” markalý<br />

vä Ram<strong>il</strong> Þäkärovun idarä etdiyi “VAZ-2101”<br />

markalý avtomob<strong>il</strong>lär toqquþub. Qäza zamaný xäsarät<br />

alan olmasa da, hämin qäzaya toplaþmýþ sakinlär<br />

daha aðýr qäza <strong>il</strong>ä üzläþiblär. Qäza baþ verän<br />

ärazidän ötän Çaxýrlý känd sakini Elxan Aðayev idarä<br />

etdiyi “VAZ-2106” markalý avtomob<strong>il</strong> <strong>il</strong>ä Q. Abdullayevi<br />

vä hadisä yerinä toplaþmýþ Masallý rayon<br />

sakinläri Hünär Häsänov, Räþad Äkbärov vä Tärlan<br />

Rähmätovu vurub. Näticädä H. Häsänov, Q. Abdullayev,<br />

R. Äkbärov vä T. Rähmätov xästäxanaya<br />

yerläþdir<strong>il</strong>iblär. Yaralýlarýn väziyyätläri orta-aðýrdýr.<br />

“Azärsat” 213 m<strong>il</strong>yon<br />

dollara baþa gäläcäk<br />

1<br />

Azärbaycanýn <strong>il</strong>k m<strong>il</strong>li peykinin orbitä<br />

buraxýlmasý istiqamätindä daha bir<br />

mühüm addým atýlýb. Belä ki, dünän peyki<br />

orbitä buraxacaq Fransanýn “Arianspace”<br />

þirkäti <strong>il</strong>ä Rabitä vä Ýnformasiya Texnologiyalarý<br />

Nazirliyi arasýnda saziþ imzalanýb. Saziþä<br />

äsasän Fransa þirkäti peyki orbitä çýxarmaq<br />

<strong>üçün</strong> daþýyýcý raket hazýrlayacaq.<br />

Amerikada hazýrlanmasýna baþlanýlan peykin<br />

<strong>öz</strong>ünün istehsalý isä 2012-ci <strong>il</strong>in sentyabrýnda<br />

baþa çatdýrýlacaq. Nazir Äli Abbasovun<br />

s<strong>öz</strong>lärinä görä, 2013-cü <strong>il</strong> yanvarýn 1-<br />

dän artýq Azärbaycan täräfi bazarda kosmik<br />

xidmäti göstärmäyä baþlayacaq: “Yaxýn<br />

vaxtlarda isä satýþ müqav<strong>il</strong>älärinin imzalanmasý<br />

<strong>üçün</strong> danýþýqlara baþlayacaðýq”.<br />

Nazirin s<strong>öz</strong>lärinä görä, ölkämizin orbital<br />

mövqelärinin koordinasiyasý prosesi yubandýðý<br />

<strong>üçün</strong> Azärbaycan täräfi Malayziyanýn<br />

orbital mövqeyini 20 <strong>il</strong>liyä icaräyä götürüb.<br />

Bunun <strong>üçün</strong> Malayziyaya 93 m<strong>il</strong>yon<br />

dollar icarä haqqý ödän<strong>il</strong>äcäk: “Layihänin<br />

icrasý ümum<strong>il</strong>ikdä 213 m<strong>il</strong>yon dollara baþa<br />

gäläcäk. Bunun 120 m<strong>il</strong>yon dollarý peykin<br />

hazýrlanmasýna idaräetmä sistemlärinin<br />

yaradýlmasýna särf olunacaq”. Azärbaycan<br />

peykinin çäkisi 3 tondan artýqdýr.<br />

Büdcädän maliyyäläþän bäzi täþk<strong>il</strong>atlarýn<br />

iþç<strong>il</strong>ärinin maaþlarýna älavälär ed<strong>il</strong>di<br />

1<br />

Nazirlär Kabineti dövlät büdcäsindän<br />

maliyyäläþän bir sýra täþk<strong>il</strong>atlarda<br />

çalýþan iþç<strong>il</strong>ärin aylýq väzifä maaþlarýna<br />

älavälär ed<strong>il</strong>mäsi barädä qärar qäbul edib.<br />

Qärara äsasän, dövlät büdcäsindän maliyyäläþdir<strong>il</strong>än<br />

bir sýra täþk<strong>il</strong>atlarda b<strong>il</strong>avasitä<br />

ixtisasý üzrä çalýþan iþç<strong>il</strong>ärä bu qärarýn 1-3-<br />

cü, 6-7-ci vä 9-18-ci älavälärinä (AMEA Räyasät<br />

Heyäti vä aparatýnýn, AMEA-nýn Naxçývan<br />

bölmäsinin aparatýnýn iþç<strong>il</strong>äri, “Azärbaycan<br />

M<strong>il</strong>li Ensiklopediyasý” Elmi Märkäzinin<br />

iþç<strong>il</strong>äri, Azärbaycanda Atatürk Märkäzinin<br />

iþç<strong>il</strong>äri, Mädäniyyät vä Turizm Nazirliyinin<br />

M<strong>il</strong>li Kulinariya Märkäzinin iþç<strong>il</strong>äri,<br />

dövlät arxivlärinin vä onlarýn f<strong>il</strong>iallarýnýn,<br />

rayon (þähär) dövlät arxivlärinin iþç<strong>il</strong>äri)<br />

äsasän müäyyän ed<strong>il</strong>miþ väzifä maaþlarýna<br />

elmlär doktoru elmi däräcäsi üzrä 50<br />

manat, fälsäfä doktoru elmi däräcäsi üzrä<br />

1<br />

Baþ Dövlät Yol Polisi Ýdaräsi (BDYPÝ)<br />

sürücülärä müraciät edib. B<strong>il</strong>dir<strong>il</strong>ib ki,<br />

näqliyyat vasitälärinin sahibläri, eläcä dä sälahiyyätli<br />

þäxslär onlara mäxsus näqliyyat vasitäsini<br />

dövlät texniki baxýþýna hämin näqliyyat<br />

vasitäsinä 2009-cu <strong>il</strong>dä tähkim olunmuþ texniki<br />

baxýþ talonunda müäyyän ed<strong>il</strong>miþ aydan<br />

gec olmayaraq täqdim etmälidirlär. Näqliyyat<br />

vasitäläri qeyd olunan müddätdän ävväl dä<br />

dövlät texniki baxýþýna täqdim oluna b<strong>il</strong>är.<br />

Texniki baxýþ keçir<strong>il</strong>mäsi <strong>üçün</strong> näqliyyat vasitäsinin<br />

sahibi vä ya säräncam vermäk hüququ<br />

olan þäxs näqliyyat vasitäsini idarä etmäyä<br />

hüquq verän sänädi, näqliyyat vasitäsinin<br />

30 manat, bu qärarýn 4-cü, 5-ci vä 8-ci älavälärinä<br />

(Äsir vä Ýtkin Düþmüþ,<br />

Girov Götürülmüþ Vätändaþlarla<br />

Älaqädar Dövlät Komissiyasýnýn<br />

Ýþçi Qrupu, Narkomanlýða<br />

vä Narkotik Vasitälärin Qanunsuz<br />

Dövriyyäsinä Qarþý Mübarizä<br />

üzrä Dövlät Komissiayasýnýn<br />

daimi fäaliyyät göstärän Ýþçi<br />

Qrupu, Ýcra hakimiyyäti<br />

orqanlarýnýn näzdindä märkäzläþdir<strong>il</strong>miþ<br />

mühasibatlýq iþç<strong>il</strong>äri)<br />

äsasän isä müäyyän<br />

ed<strong>il</strong>miþ väzifä maaþlarýna<br />

elmlär doktoru elmi däräcäsi<br />

üzrä 38 manat, fälsäfä<br />

doktoru elmi däräcäsi üzrä isä<br />

18 manat mäbläðindä älavälär<br />

ödän<strong>il</strong>äcäk.<br />

Baþ Dövlät Yol Polisi Ýdaräsi sürücülärä müraciät etdi<br />

qeydiyyat þähadätnamäsini, näqliyyat vasitäläri<br />

sahiblärinin mülki mäsuliyyätinin icbari<br />

sýðortasý haqqýnda þähadätnamäni, yerli qanunveric<strong>il</strong>iklä<br />

müäyyän ed<strong>il</strong>miþ rüsum vä verg<strong>il</strong>ärin<br />

ödän<strong>il</strong>mäsi barädä qäbzläri Dövlät Yol<br />

Polisinä täqdim etmälidir. Müäyyän ed<strong>il</strong>miþ<br />

müddätdä texniki baxýþdan keçmäyän näqliyyat<br />

vasitälärinin sahibläri vä sürücüläri inzibati<br />

qaydada mäsuliyyätä cälb olunacaqlar. Yanvar<br />

ayýnýn 1-dän oktyabr ayýnýn 31-däk texniki<br />

baxýþdan keçmäyän näqliyyat vasitälärinin<br />

sahibläri qanuna uyðun olaraq cärimä ödämälidirlär.<br />

Yalnýz bundan sonra hämin näqliyyat<br />

vasitäläri texniki baxýþa buraxýlacaq.<br />

ÞÄHÄRLÄR SÜBH GÜNÄÞ GÜNORTA ÝKÝNDÝ AXÞAM GECÄ<br />

BAKI<br />

QUBA<br />

LÄNKÄRAN<br />

ÞÄKÝ<br />

SABÝRABAD<br />

NAXÇIVAN<br />

YEVLAX<br />

ÞAMAXI<br />

GÄNCÄ<br />

ZAQATALA<br />

TÄSÝSÇÝ<br />

“ZAMAN-AZÄR” MMC<br />

6-8 NOYABR 2010 28-30 ZÝLQÄDÄ 1431 SAYI: 130/3070<br />

Baþ direktor SÜLEYMAN ÜNAL<br />

s.unal@zaman.az<br />

s.unal@zaman.com.tr<br />

Baþ direktorun müavini<br />

Osman Uçak<br />

o.ucak@zaman.az<br />

REDAKTOR MÜAVÝNLÄRÝ<br />

Sämäd Mälikzadä<br />

Äli Çärkäzoðlu<br />

REKLAM ÞÖBÄSÝNÝN MÜDÝRÝ<br />

Arif Keysan<br />

MARKETÝNQ ÞÖBÄSÝNÝN MÜDÝRÝ<br />

Mehmet Þimþek<br />

MÄTBÄÄ MÜDÝRÝ<br />

Harun Aydoðdu<br />

ÜMUMÝ ÞÖBÄ MÜDÝRÝ<br />

Orhan Kýraç<br />

TÄMSÝLÇÝLÝKLÄR<br />

Naxçývan:<br />

(136) 452430<br />

Gäncä: (22) 560194<br />

Aðdaþ: (193) 55131<br />

Quba: (169) 53810<br />

Redaktor<br />

Ürfan Mämmädli<br />

u.memmedli@zaman.az<br />

ÞÖBÄLÄR<br />

Qvami Räsulov - Mädäniyyät þöbäsi<br />

Nicat Ýntiqam - Ýqtisadiyyat þöbäsi<br />

Natiq Pänahlý - Siyasät þöbäsi<br />

Loðman Mämmädov - Humanitar þöbä<br />

Ruslan Sadýqov - Ýdman þöbäsi<br />

NÖVBÄTÇÝ REDAKTOR:<br />

Mäftun Salmanov<br />

Länkäran:<br />

(171) 52057<br />

Mingäçevir:<br />

(147) 45896<br />

Þirvan: (197) 51292<br />

Zaqatala:<br />

(174) 54055<br />

Þäki: (177) 46083<br />

Sumqayýt: (018)<br />

655 89 64<br />

Ünvanýmýz: Baký, Tb<strong>il</strong>isi prospekti. 1058-ci mähällä, ev 34.<br />

Tel: (+994 12) 498 17 24 , 530 85 81 (82, 83), 498 04 14. Faks: 498 17 24<br />

web: www.zaman.az e–ma<strong>il</strong>: info@zaman.az<br />

Çap: “ZAMAN-AZÄR” MMC firmasýnýn mätbääsi.<br />

Redaksiya <strong>il</strong>ä müällifin mövqeyi färqli ola b<strong>il</strong>är, reklamlardaký mätnlärä görä redaksiya mäsuliyyät daþýmýr.<br />

• “APA” vä “AzärTAc” xäbär agentliklärinin materiallarýndan istifadä olunur.<br />

• Älyazmalar geri qaytarýlmýr • Abunä <strong>il</strong>ä älaqädar þikayätlärinizi redaksiyaya b<strong>il</strong>dirmäyinizi xahiþ edirik.<br />

• Abunä indeksi: 022382<br />

5.40 7.13 12.31 15.12 17.37 19.00<br />

5.46 7.20 12.37 15.16 17.41 19.05<br />

5.43 7.14 12.35 15.20 17.45 19.06<br />

5.51 7.25 12.42 15.21 17.47 19.11<br />

5.45 7.18 12.37 15.19 17.44 19.06<br />

5.57 7.28 12.49 15.33 17.58 19.19<br />

5.51 7.24 12.42 15.23 17.48 19.11<br />

5.45 7.18 12.36 15.17 17.42 19.05<br />

5.54 7.28 12.45 15.26 17.51 19.14<br />

5.53 7.28 12.44 15.23 17.48 19.12<br />

8 NOYABR ÜÇÜN

03GÜNDÄM<br />

<strong>Sabah</strong> <strong>xalq</strong> <strong>növbäti</strong> 5 <strong>il</strong> <strong>üçün</strong><br />

<strong>öz</strong> väk<strong>il</strong>lärini <strong>seçäcäk</strong><br />

ÄVVÄLÝ BÝRÝNCÝ SÄHÝFÄDÄ<br />

Namizädlärin yalnýz 94 näfäri qa-<br />

Seçk<strong>il</strong>ärdä þäffaflýðý tämin<br />

1dýndýr.<br />

etmäk mäqsäd<strong>il</strong>ä Baký þähärinin 11 rayonunda,<br />

o cümlädän respublikamýzýn 37,<br />

Naxçývanýn isä 8 bölgäsindä xüsusi vebkameralar<br />

quraþdýrýlýb. Bu kameralarla<br />

500 mäntäqädä seçki prosesini izlämäk<br />

mümkün olacaq. Bu, seçk<strong>il</strong>ärin demokratik<br />

þäraitdä keçir<strong>il</strong>mäsi <strong>üçün</strong> Azärbaycan<br />

täräfindän atýlmýþ vacib addýmlardan biri<br />

hesab ed<strong>il</strong>ir.<br />

Seçk<strong>il</strong>äri müþahidä etmäk <strong>üçün</strong> Avropa<br />

Þurasý Parlament Assambleyasýnýn (AÞ<br />

PA) 33, Avropa Birliyi Þurasýnýn 5, Avropa<br />

Birliyinin Baký üzrä nümayändäliyinin 3,<br />

Avropa Parlamentinin 16, Türkd<strong>il</strong>li Ölkälärin<br />

Parlament Assambleyasýnýn (TürkPA)<br />

10, ATÄT Parlament Assambleyasýnýn 58,<br />

ATÄT-in Demokratik Täsisatlar vä Ýnsan<br />

Hüquqlarý Bürosunun 316 müþahidäçisi<br />

qeydiyyata alýnýb.<br />

Bundan älavä, MDB-nin 351, GUAMýn<br />

2, ABÞ säfirliyinin 31, Böyük Britaniyanýn<br />

12, Qazaxýstanýn 6, Norveçin 4, Bolqarýstanýn<br />

3, Polþanýn 2, Yaponiyanýn 2, Belçikanýn<br />

1, Finlandiya säfirliyinin 1, Avropa Seçki<br />

Müþahidä Akademiyasýnýn 166, “Vestnik<br />

Kavkaza” Analitik Ýnformasiya Agentliyinin<br />

2 müþahidäçisi akkreditä olunub.<br />

Ümum<strong>il</strong>ikdä isä, dünänki mälumatlara<br />

görä, 1026 beynäl<strong>xalq</strong> müþahidäçi parlament<br />

seçk<strong>il</strong>ärini müþahidä etmäk <strong>üçün</strong><br />

Azärbaycanla Säudiyyä<br />

Äräbistaný arasýnda<br />

älaqälär därinläþäcäk<br />

qeydiyyata alýnýb.<br />

Beynäl<strong>xalq</strong> müþahidäç<strong>il</strong>är 48 ölkä vätändaþlarýdýrlar.<br />

“Röyters”, BBC, “Äl-Cäzirä”,<br />

TRT, “Assoþieyted Pres”, “Frans Pres”,<br />

EPA, “Anadolu”, “Ýhlas”, “Doðan”, “Deyli<br />

Ýttehad” da dax<strong>il</strong> olmaqla 20-ä yaxýn xarici<br />

kütlävi informasiya vasitälärindän 43 beynäl<strong>xalq</strong><br />

media täms<strong>il</strong>çisi seçk<strong>il</strong>äri iþýqlandýrmaq<br />

mäqsäd<strong>il</strong>ä MSK täräfindän akkreditä<br />

ed<strong>il</strong>ib.<br />

Seçk<strong>il</strong>äri izlämäk <strong>üçün</strong> ümum<strong>il</strong>ikdä 46<br />

min 569 yerli müþahidäçi qeydiyyatdan keçib.<br />

MSK-nýn dünän yayýlan hesabatýnda<br />

qeyd olunub ki, tächizat baxýmýndan häm<br />

mäntäqä, häm dä dairä seçki komissiyalarý<br />

tam tämin olunaraq, seçki gününä hazýr<br />

väziyyätä gätir<strong>il</strong>ib.<br />

Parlament seçk<strong>il</strong>äri <strong>il</strong>ä älaqädar BÞBPÝ-dä xüsusi operativ qrup yaradýlýb<br />

1<br />

Baký Þähär Baþ Polis Ýdaräsi<br />

(BÞBPÝ) noyabrýn 7-dä<br />

Azärbaycan M<strong>il</strong>li Mäclisinä keçir<strong>il</strong>äcäk<br />

seçk<strong>il</strong>ärdä ictimai asayiþin vä<br />

tählükäsizliyin tämin ed<strong>il</strong>mäsinä<br />

tam hazýrdýr. Bu barädä APA-ya<br />

idarädän mälumat ver<strong>il</strong>ib.<br />

1<br />

Azärbaycanýn xarici iþlär naziri<br />

Elmar Mämmädyarov Säudiyyä<br />

Äräbistaný Krallýðýnýn Xarici Ýþlär Nazirinin<br />

müavini þahzadä Xalid ibn Saud<br />

bin Xalid äs-Saudu qäbul edib.<br />

Xarici Ýþlär Nazirliyinin mätbuat<br />

xidmätindän ver<strong>il</strong>än mälumata görä,<br />

Azärbaycan <strong>il</strong>ä Säudiyyä Äräbistaný<br />

arasýnda münasibätlärin yüksäk säviyyädä<br />

olduðunu deyän nazir E. Mämmädyarov<br />

bunun häm ikitäräfli mäsälälärdä,<br />

häm dä beynäl<strong>xalq</strong> täþk<strong>il</strong>atlar<br />

çärçiväsindä mövcud ämäkdaþlýqda <strong>öz</strong><br />

äyani täzahürünü tapdýðýný b<strong>il</strong>dirib. Öz<br />

növbäsindä, säudiyyäli qonaq Bakýya<br />

säfär etmäsindän mämnun olduðunu,<br />

Azärbaycanda gedän inkiþaf prosesinin<br />

g<strong>öz</strong>lädiyindän dä artýq olduðunu<br />

vä bununla da ähalinin yaþayýþ tärzinin<br />

yaxþýlaþdýrýlmasýna yönälmiþ dövlät siyasätinin<br />

düzgün seç<strong>il</strong>diyini vurðulayýb.<br />

Ölkälärimiz arasýnda siyasi münasibätlärin<br />

yüksäk säviyyädä olduðunu<br />

täsdiqläyän qonaq, eyni väziyyätin iqtisadi<br />

sahäyä dä þam<strong>il</strong> ed<strong>il</strong>mäsinin vacibliyini<br />

deyib. Sonra täräflär bir sýra<br />

ikitäräfli, regional vä qarþýlýqlý maraq<br />

doðuran mäsälälär ätrafýnda fikir mübad<strong>il</strong>äsi<br />

aparýblar.<br />

Mälumatda b<strong>il</strong>dir<strong>il</strong>ir ki, Azärbaycan<br />

M<strong>il</strong>li Mäclisinä keçir<strong>il</strong>äcäk<br />

seçk<strong>il</strong>ärlä älaqädar BÞBPÝ-dä xüsusi<br />

operativ qrup yaradýlýb.<br />

Operativ qrup seçk<strong>il</strong>är zamaný<br />

asayiþin mühafizäsi, hüquq qaydalarýnýn<br />

vä ictimai tählükäsizliyin<br />

tämin olunmasýný näzarätä<br />

götürmäklä, mälumatlarýn vaxtýnda<br />

DÝN-in vä Baþ Ýdaränin<br />

Növbätçi Hissäläri Ýdaräetmä<br />

Xidmätlärinä vä rähbärliyä çatdýrýlmasýný<br />

tämin edäcäk. Bundan<br />

baþqa, oktyabrýn 11-dä Baþ Ýdarädä<br />

täsdiq ed<strong>il</strong>miþ Tädbirlär Planýna<br />

uyðun olaraq paytaxt polisi<br />

645 ünvanda fäaliyyät göstäräcäk<br />

29 dairä seçki komissiyasýnda<br />

(886 mäntäqä) ictimai asayiþi vä<br />

säs veräcäk seçic<strong>il</strong>ärin tählükäsizliyini<br />

qoruyacaq.<br />

Ermänistanýn qeyri-konstruktiv mövqeyi<br />

BMT-dä ciddi narazýlýða säbäb olub<br />

BMT Baþ Mäclisindä<br />

1“Xalqlarýn <strong>öz</strong> müqäddäratýný<br />

täyinetmä hüququ”na dair<br />

keçir<strong>il</strong>miþ müzakirälärdä Ermänistan<br />

nümayändäsinin qeyrikonstruktiv<br />

mövqeyi üzv dövlätlärin<br />

ciddi narazýlýðýna säbäb<br />

olub. Bununla älaqädar Azärbaycanýn<br />

BMT-däki daimi nümayändäliyindän<br />

AzärTAc-a<br />

b<strong>il</strong>diriblär ki, noyabrýn 1-dä vä<br />

3-dä qurumun Baþ Mäclisinin<br />

sosial, humanitar vä mädäni<br />

mäsälälär üzrä komitäsindä<br />

“Xalqlarýn <strong>öz</strong> müqäddäratýný täyinetmä<br />

hüququ” üzrä müzakirälär<br />

keçir<strong>il</strong>ib. Müzakirälärdä,<br />

Azärbaycan da dax<strong>il</strong> olmaqla, 37<br />

üzv dövlätin nümayändäsi çýxýþ<br />

edib. Çýxýþlarýn äksäriyyätindä<br />

<strong>xalq</strong>larýn <strong>öz</strong> müqäddäratýný täyinetmä<br />

hüququnun yalnýz müstämläkä<br />

äraz<strong>il</strong>ärinä, xarici härbi<br />

iþðal, äsarät vä istibdad altýnda<br />

olan <strong>xalq</strong>lara þam<strong>il</strong> ed<strong>il</strong>diyi vurðulanýb.<br />

Azärbaycanýn BMT-däki<br />

daimi nümayändäsinin müavini<br />

Tofiq Musayev çýxýþýnda bu<br />

hüququn qeyri-düzgün vä kobud<br />

täfsiri hallarýna yol ver<strong>il</strong>diyini<br />

qeyd edib. Tofiq Musayev bunun<br />

bariz nümunäsi kimi, Azärbaycan<br />

äraz<strong>il</strong>ärinin Ermänistan<br />

täräfindän iþðalý faktýný vurðulayýb.<br />

Diplomat beynäl<strong>xalq</strong> sülh<br />

vä tählükäsizliyin qorunub saxlanýlmasý<br />

baxýmýndan beynäl<strong>xalq</strong><br />

hüququn norma vä prinsiplärinä<br />

riayät olunmasýnýn vacibliyini<br />

b<strong>il</strong>dirib. Çýxýþ edän üzv<br />

dövlätlärin nümayändäläri sýrasýnda<br />

<strong>xalq</strong>larýn <strong>öz</strong> müqäddäratýný<br />

täyinetmä hüququnu birtäräfli<br />

ayrýlma kimi täfsir edän yeganä<br />

dövlät Ermänistan olub.<br />

Azärbaycana qarþý ärazi iddialarýna<br />

haqq qazandýran Ermänistan<br />

nümayändäsi <strong>öz</strong> ölkäsinin<br />

<strong>növbäti</strong> däfä BMT-nin Nizamnamäsinä<br />

vä beynäl<strong>xalq</strong> hüquqa<br />

qarþý açýq-aþkar hörmätsizliyini<br />

nümayiþ etdirib. Bu cür täcavüzkar<br />

vä qeyri-konstruktiv mövqe<br />

üzv dövlätlärin haqlý narazýlýðýna<br />

säbäb olub.<br />

6-8 NOYABR 2010 ZAMAN<br />

AÞPA-dan seçk<strong>il</strong>äri<br />

müþahidä edäcäk<br />

missiyanýn tärkibi<br />

açýqlanýb<br />

1<br />

Noyabrýn 7-dä keçir<strong>il</strong>äcäk<br />

parlament seçk<strong>il</strong>ärini izläyäcäk<br />

Avropa Þurasý Parlament Assambleyasý<br />

(AÞ PA) müþahidä<br />

missiyasýnýn tam täsdiqlänmiþ tärkibi<br />

açýqlanýb. Belçikalý deputat Pol<br />

V<strong>il</strong>linin rähbärlik etdiyi missiyaya<br />

AÞ PA Monitorinq Komitäsinin<br />

Azärbaycan üzrä hämmäruzäç<strong>il</strong>äri<br />

Pedro Aqromunt vä Jozef Debono<br />

Qrex, eläcä dä Ýspaniya, Almaniya,<br />

Ýtaliya, Polþa, Fransa, Lixtenþteyn,<br />

Ýsveç, Türkiyä, Latviya, Malta, Ýsveçrä,<br />

Finlandiya, Belçika, Bolqarýstan,<br />

Böyük Britaniya, Lüksemburq,<br />

Sloveniya vä Norveçi täms<strong>il</strong><br />

edän deputatlar dax<strong>il</strong>dir.<br />

Naxçývan MR Ali<br />

Mäclisinä 45 seçki<br />

dairäsi üzrä 140 näfärin<br />

namizädliyi qeydä alýnýb<br />

1<br />

Dördüncü Çaðýrýþ Naxçývan<br />

Muxtar Respublikasýnýn<br />

(MR) Ali Mäclisinä seçk<strong>il</strong>ärdä 45<br />

seçki dairäsi üzrä 140 näfärin namizädliyi<br />

qeydä alýnýb. APA-nýn<br />

Naxçývan MR Märkäzi Seçki Komissiyasýnýn<br />

(MSK) saytýna istinadän<br />

verdiyi mälumata görä, 5 seçki<br />

dairäsinin här birindän 4 näfär,<br />

qalan 40 seçki dairäsinin häräsindän<br />

isä 3 näfär namizädliyini iräli<br />

sürüb. Namizädlärdän 139-u <strong>öz</strong><br />

täþäbbüsü <strong>il</strong>ä namizäd olub . Qeydä<br />

alýnmýþ namizädlär üzrä say<br />

çoxluðu YAP-a mäxsusdur. Sonraký<br />

yeri bitäräflär tutur. Naxçývan<br />

MR-dän Azärbaycan MM-ä seç<strong>il</strong>äcäk<br />

m<strong>il</strong>lät väk<strong>il</strong>lärinin sayý 7-dir.<br />

“ELS” ekzit-pol<br />

keçirmäyä hazýrdýr<br />

1<br />

“ELS” Müstäq<strong>il</strong> Araþdýrmalar<br />

Märkäzi M<strong>il</strong>li Mäclisä keçir<strong>il</strong>äcäk<br />

seçk<strong>il</strong>ärdä ekzit-pol keçirmäk<br />

mäqsäd<strong>il</strong>ä apardýðý hazýrlýq<br />

iþlärini baþa çatdýrýb. Noyabrýn 7-<br />

dä keçir<strong>il</strong>äcäk parlament seçk<strong>il</strong>ärindä<br />

118 dairä üzrä 1180 mäntäqädä<br />

ekzit-pol sorðusu häyata keçiräcäk.<br />

Märkäzin mätbuat xidmätindän<br />

ver<strong>il</strong>än mälumata görä, hazýrlýq<br />

iþläri çärçiväsindä intervüer vä<br />

supervayzerlär <strong>üçün</strong> tälimlär täþk<strong>il</strong><br />

olunub. Bu tälimlärdä intervüerlärä<br />

tädqiqat müddätindä häyata keçiräcäkläri<br />

iþlär barädä mälumat<br />

ver<strong>il</strong>ib.<br />

Märkäz noyabrýn 7-dä ekzitpol<br />

tädqiqatýnýn äsas märhäläsini<br />

“Bridge Plaza” otelinin konfrans<br />

zalýnda aparacaq. Bütün KÝV nümayändäläri<br />

ekzit-pol sorðusunun<br />

bu prosesini müþahidä edä b<strong>il</strong>ärlär.<br />

Düzäliþ<br />

Ötän sayýmýzda “Azärbaycan vä<br />

Türkiyä härbi ämäkdaþlýðý därinläþdirir”<br />

baþlýqlý yazýda müdafiä<br />

sänayesi naziri Yavär Camalovun<br />

adý texniki xäta ucbatýndan<br />

sähv yazýlýb. Sähvä görä<br />

hörmätli nazirdän vä däyärli<br />

oxuculardan üzr istäyirik.

04DÜNYA<br />

6-8 NOYABR 2010 ZAMAN<br />

Yunan räsmisi:<br />

“Türkiyänin gücündän<br />

ehtiyatlanýrýq”<br />

1<br />

Yunanýstanýn m<strong>il</strong>li müdafiä<br />

nazirinin müavini Panos Beglitis<br />

Türkiyänin güclänmäsindän<br />

ehtiyatlandýqlarýný söyläyib. “Assoþieyted<br />

Press” agentliyinin mälumatýna<br />

görä, nazir müavini ABÞ-a<br />

säfäri çärçiväsindä bu mäsäläni<br />

Pentaqon räsm<strong>il</strong>äri <strong>il</strong>ä müzakirä<br />

edäcäk. O, bununla belä, Yunanýstanýn<br />

Türkiyä <strong>il</strong>ä ämäkdaþlýðý därinläþdirdiyini<br />

dä deyib.<br />

Äfqanýstanda<br />

ölänlärin sayý artýr<br />

1<br />

Dünän Äfqanýstanda <strong>növbäti</strong><br />

däfä partlayýþ olub. Feryab<br />

äyalätindä baþ verän partlayýþda 5<br />

näfär ölüb, 21 näfär yaralanýb.<br />

Sraðagün isä NATO äsgärläri vä<br />

“Taliban” döyüþçüläri arasýnda atýþma<br />

olub. Näticädä NATO iki äsgärini<br />

itirib. Bununla da, bu <strong>il</strong> Äfqanýstanda<br />

ölän äcnäbi äsgärlärin sayý<br />

619-a yüksälib.<br />

1<br />

“Kölälik hälä dä davam edir”<br />

“Amerikadaký ibtidai<br />

1 mäktäblärdä köläliyin<br />

XIX äsrdä ortadan qaldýrýldýðý<br />

Fransanýn “Le Fiqaro” qäzeti<br />

Prezident Nikola Sarkozini<br />

särt tänqid edäräk, onu Çindä insan<br />

haqlarý <strong>il</strong>ä baðlý pozuntulara<br />

g<strong>öz</strong> yummaqda ittiham edib. “Ýnsan<br />

haqlarýnýn qiymäti 16 m<strong>il</strong>yard<br />

H<strong>il</strong>lari Klinton<br />

avro” baþlýqlý mäqalädä Fransa<br />

Prezidentinin sraðagün baþa çatan<br />

Çin säfärinä toxunulub. Yazýda<br />

qeyd olunub ki, Sarkozi Çin säfärindä<br />

iqtisadi maraqlarý äsas tutub<br />

vä räsmi Pekinin insan hüquqlarýna<br />

müdax<strong>il</strong>äsi faktlarýný gündämä<br />

gätirmäyib.<br />

“Le Fiqaro” hämçinin, N. Sakozinin<br />

Çin rähbärliyini qäzäbländirmämäk<br />

<strong>üçün</strong> bu <strong>il</strong> Nobel Sülh<br />

Mükafatýna layiq görülmüþ çinli<br />

öyräd<strong>il</strong>ir. Ancaq täässüflär<br />

olsun ki, täxminän 150 <strong>il</strong> sonra<br />

belä, bu qlobal fälakäti baþa<br />

çatdýrmaq mübarizäsindän<br />

çox uzaðýq”. Bu s<strong>öz</strong>läri ABÞ<br />

Dövlät katibi H<strong>il</strong>lari Klinton<br />

Türkiyänin “Hürriyät” qäzeti<br />

<strong>üçün</strong> qälämä aldýðý mäqalädä<br />

yazýb. Onun fikrincä, kölälik<br />

müasir dünyamýzda färqli<br />

formada davam edir: “Bu gün<br />

biz köläliyä färqli ad qoymuþuq:<br />

insan alveri. Bu ticarät<br />

ABÞ-da vä dünyada insanýn<br />

þäräfinä tähqir kimi qäbul<br />

olunmaqdadýr”. H. Klinton<br />

hazýrda dünyada 12-27 m<strong>il</strong>yon<br />

arasýnda insanýn kölälikdän<br />

äziyyät çäkdiyini, belä<br />

insanlarýn zorla fahiþäliyä vä<br />

ya aðýr fiziki ämäyä cälb<br />

olunduqlarýný yazýb.<br />

“150-yä yaxýn ölkä BMTnin<br />

Ýnsan Alveri Protokolunu<br />

imzalayýb. 116 ölkä insan alverini<br />

qanundan känar fäaliyyät<br />

elan edib. Bundan baþqa,<br />

insan alverindän äziyyät çäkänlärin<br />

vä bu cinayäti törätdiyi<br />

<strong>üçün</strong> häbs olunanlarýn<br />

sayý här <strong>il</strong> artmaqdadýr”,-<br />

deyä mäqalädä yazýlýb.<br />

H. Klinton onu da vurðulayýb<br />

ki, insan alverindän müdafiä<br />

olunmaða än çox ehtiyacý<br />

olanlar qadýnlar vä uþaqlardýr.<br />

O, bir xäbärdarlýðý xüsus<strong>il</strong>ä<br />

vurðulayýb: “Qlobal iqtisadi<br />

böhran artdýqca daha çox qadýn<br />

vicdansýz tacirlärin ämälläri<br />

<strong>il</strong>ä rastlaþa b<strong>il</strong>är. Müasir<br />

köläliyä qarþý mübarizä aparmaq<br />

<strong>üçün</strong> gücümüzü birläþdirmäliyik.<br />

Ümid ediräm ki,<br />

BMT-nin Ýnsan Alveri Protokolunu<br />

daha çox dövlät imzalayar.<br />

Digär ölkälär dä insan<br />

alverinä qarþý mübarizä qanunveric<strong>il</strong>iklärini<br />

gücländirärlär,<br />

hökumätlär insan alverinä<br />

märuz qalanlarý tapmaq vä cinayätkarlarý<br />

cäzalandýrmaq<br />

<strong>üçün</strong> daha çox iþ görärlär”.<br />

Sarkozi Çindä insan hüquqlarý pozuntusuna g<strong>öz</strong> yummaqda suçlandý<br />

hüquq müdafiäçisi Liu Þiaobo <strong>il</strong>ä<br />

görüþmämäsinä dä diqqäti çäkib.<br />

Bundan baþqa, qäzet Fransa vä Çin<br />

prezidentlärinin görüþündän sonra<br />

änänävi mätbuat konfransý keçir<strong>il</strong>mämäsini<br />

dä tänqid edib.<br />

Vulkandan ölänlärin<br />

sayý 100-ü ötüb<br />

1<br />

Ýndoneziyada Yava adasýnda<br />

püskürmüþ Merapi vulkaný 102<br />

näfärin häyatýna son qoyub. Bu barädä<br />

yerli hospitalýn nümayändäsi Qeru<br />

Nuqroxo mälumat verib. Vulkan oktyabrýn<br />

26-dan püskürmäyä baþlayýb.<br />

Häkimlärin jurnalistlärä verdiyi mälumata<br />

görä, son günlärdä 66 insan xästäxanaya<br />

köçürülüb vä onlarýn äksäriyyätinin<br />

väziyyäti aðýrdýr.<br />

Tählükäli zona vulkanýn 15 k<strong>il</strong>ometrliyinädäk<br />

ärazini ähatä etdiyi<br />

<strong>üçün</strong> indiyädäk buradan täxminän<br />

75 min näfär müväqqäti sýðýnacaq<br />

yerlärinä köçürülüb.<br />

Avrozonada maliyyä<br />

väziyyäti qäflätän<br />

pisläþib<br />

1<br />

Dünän Avrozonada maliyyä<br />

väziyyäti qäflätän näzäräçarpacaq<br />

däräcädä pisläþib. Buna Avropa<br />

Märkäzi Bankýnýn üçhäftälik fas<strong>il</strong>ädän<br />

sonra maliyyä bazarýnda Avropa<br />

Birliyinä (AB) üzv ölkälärin dövlät<br />

istiqrazlarýný almaða baþlamasý säbäb<br />

olub. Mälumatlara görä, Avropa<br />

Märkäzi Banký dünän Portuqaliyanýn<br />

3 vä 5 <strong>il</strong>lik suveren istiqrazlarýný alýb.<br />

Bankýn Ýrlandiyanýn istiqrazlarýný almaq<br />

niyyätindä olduðu da güman<br />

ed<strong>il</strong>ir.<br />

Avropanýn äsas kredit-maliyyä<br />

qurumunun idarä þurasýnýn üzvü<br />

Yurgen Starkom bununla älaqädar<br />

Avrozonada çox ciddi fiskal þäraitin<br />

yarandýðýný b<strong>il</strong>dirib. Buna baxmayaraq,<br />

son gün ärzindä Ýrlandiya vä<br />

Portuqaliyanýn on<strong>il</strong>lik istiqrazlarý üzrä<br />

gälirl<strong>il</strong>ik xeyli artýb.<br />

Gürcüstanda Rusiyaya casusluq üstündä<br />

2-si ermäni 13 näfär häbs ed<strong>il</strong>ib<br />

“Vik<strong>il</strong>iks” Danimarka<br />

ordusuna 400 min<br />

mäxfi sänäd veräcäk<br />

1<br />

Gürcüstan Dax<strong>il</strong>i Ýþlär Na-<br />

(DÝN) Äks-Käþ-<br />

1zirliyinin<br />

fiyyat Þöbäsi Rusiya Müdafiä<br />

Nazirliyinin Baþ Käþfiyyat Ýdaräsinä<br />

casusluq edän 13 þäxsi häbs<br />

edib. APA-nýn xäbärinä görä, bu<br />

barädä dünän Gürcüstan DÝNin<br />

ictimaiyyätlä älaqälär departamenti<br />

mälumat yayýb. Hämin<br />

þäxslär ruslar täräfindän informasiyaný<br />

þifrälämäk <strong>üçün</strong> xüsusi<br />

kompüter texniki vasitäläri vä<br />

proqramlarý <strong>il</strong>ä tämin olunublar.<br />

Häbs olunanlarýn 6 näfäri<br />

Gürcüstan Härbi Hava Qüvvälärinin<br />

(HHQ) p<strong>il</strong>otudur. P<strong>il</strong>ot<br />

Vyaçeslav Plujnikov (HHQ-nin<br />

uçuþ cädvälläri vä p<strong>il</strong>otlarý barädä<br />

mälumatlarýn ötürülmäsi), p<strong>il</strong>ot<br />

Qabriel Ustaliþv<strong>il</strong>i (S<strong>il</strong>ahlý<br />

Qüvvälärin härbi hazýrlýðý vä säfärbärlik<br />

resurslarý barädä informasiyalarýn<br />

ötürülmäsi), p<strong>il</strong>ot<br />

Devid Mesxidze (härbi tälimlär<br />

barädä mäxfi mälumatlarýn ötürülmäsi),<br />

p<strong>il</strong>ot Gela Kakabadze<br />

(S<strong>il</strong>ahlý Qüvvälärindä härbi personalýn,<br />

s<strong>il</strong>ahlarýn sayý, härbi texniki<br />

vasitälär vä näqliyyatlar barädä<br />

mäxfi mälumatlar), p<strong>il</strong>ot<br />

Qoça Diasamidze (S<strong>il</strong>ahlý Qüvvälärin<br />

döyüþ hazýrlýðý barädä<br />

mäxfi informasiyalarýn ötürülmäsi),<br />

p<strong>il</strong>ot Tariel Abaþidze (härbi<br />

ämäliyyatlar zamaný orduya<br />

dästäk <strong>üçün</strong> cälb olunacaq mülki<br />

näqliyyat vasitäläri barädä mälumatlar)<br />

S<strong>il</strong>ahlý Qüvvälärlä baðlý<br />

mälumatlarý Rusiyaya ötürmäkdä<br />

ittiham olunurlar. Eyni zamanda,<br />

Gürcüstan vätändaþlarý -<br />

“Qlobalizeyþn Ýnstitut” adlý<br />

QHT-nin rähbäri, biznesmen<br />

Bakur Kiguradze (mäxfi informasiyalarýn<br />

ötürülmäsi), biznesmen<br />

Ruslan Qalogre vä dänizçi<br />

Eduard Abdullayev isä ruslar täräfindän<br />

casus þäbäkäsinä cälb<br />

olunaraq bir sýra mälumatlarý<br />

onlara veriblär.<br />

Saxlanýlanlar arasýnda Rusiya<br />

vätändaþý olanlar da var ki,<br />

onlardan 2 näfäri ermänidir.<br />

“Saybolt Georgia” þirkätinin direktoru<br />

Armen Gevorkyan vä<br />

onun müavini Ruben Þikoyan<br />

Gürcüstan S<strong>il</strong>ahlý Qüvvälärinin<br />

beynäl<strong>xalq</strong> älaqäläri, xarici þirkätlärlä<br />

imzalanmýþ müqav<strong>il</strong>älärlä<br />

baðlý mäxfi informasiyalarý<br />

Rusiya härbi käþfiyyatýna ötürüb.<br />

Häbs olunanlar arasýnda Rusiya<br />

vätändaþý olan biznesmen Petre<br />

Devriþadze vä Baþ Käþfiyyat Ýdaräsinin<br />

älaqäländirici zabiti Yuri<br />

Skr<strong>il</strong>inkov da var.<br />

“Vik<strong>il</strong>iks” täþk<strong>il</strong>atý<br />

Danimarka s<strong>il</strong>ahlý<br />

qüvvälärinä Ýraqda härbi<br />

äsrlärlä qeyri-humanist<br />

räftara dair täxminän 400<br />

min mäxfi sänäd täqdim<br />

etmäyä razýlýq verib. Hazýrda<br />

bu ölkädä hämin<br />

mäsälä <strong>il</strong>ä baðlý tähqiqat<br />

aparýlýr. Täþk<strong>il</strong>atýn nümayändäsi<br />

b<strong>il</strong>dirib ki, Danimarka<br />

härbç<strong>il</strong>äri hämin<br />

materiallarýn äldä olunmasý<br />

<strong>üçün</strong> NATO-ya räsmi<br />

müraciät etsälär dä, müsbät<br />

cavab almayýblar:<br />

“Ona görä dä biz <strong>öz</strong>ümüzdä<br />

olan mälumatlarý onlara<br />

vermäyi qärara aldýq”.<br />

Ölkänin Baþ naziri<br />

Lars Lekke Rasmussen bir<br />

qädär ävväl Müdafiä Nazirliyi<br />

vä s<strong>il</strong>ahlý qüvvälärin<br />

komandanlýðýndan ölkänin<br />

Ýraqdaký härbi qulluqçularýnýn<br />

fäaliyyäti barädä<br />

parlamentdä müzakirä<br />

olunmaq <strong>üçün</strong> märuzä hazýrlamaðý<br />

täläb etmiþdi.<br />

Belä fikir var ki, härbç<strong>il</strong>är<br />

<strong>öz</strong> ölkälärinin hökumätinin<br />

razýlýðý <strong>il</strong>ä äsirläri iþgäncä<br />

vä ölüm cäzasý tählükäsi<br />

g<strong>öz</strong>lädiyinä baxmayaraq,<br />

Ýraqýn hakimiyyät<br />

orqanlarýna tähv<strong>il</strong> veriblär.<br />

Kamal Kýlýçdaroðlu<br />

CXP-dä<br />

gärginlik<br />

sängiyib<br />

1<br />

Önder Sav<br />

Türkiyädä ana müxalifät partiyasý<br />

olan Cümhuriyyät Xalq Partiyasýnda<br />

(CXP) üç gün ävväl nizamnamä vä<br />

qurultay <strong>il</strong>ä baðlý ortaya çýxan gärginlik<br />

partiya sädri Kamal Kýlýçdaroðlunun<br />

xeyrinä azalmýþ görünür. Uzun <strong>il</strong>lär<br />

CXP-nin baþ katibi olmuþ Önder Savý<br />

müdafiä edänlärin sayý isä xeyli azalýb.<br />

Dünän Ali Mähkämänin Baþ Prokurorluðu<br />

da Kýlýçdaroðlunun hüquqi cähätdän<br />

haqlý olmasý barädä qärar çýxarýb.<br />

Halbuki, Ali Mähkämä mäsäläyä Önder<br />

Savýn hüquqlarýnýn pozulmasý vä partiya<br />

nizamnamäsinä düzgün riayät ed<strong>il</strong>mämäsi<br />

<strong>il</strong>ä baðlý þikayäti äsasýnda baxmýþdý.<br />

Xatýrladaq ki, 50 <strong>il</strong>dir siyasätdä olan<br />

Önder Sav 1999-cu <strong>il</strong>dän bäri CXP-nin<br />

baþ katibi idi. Eyni zamanda o, bu partiyanýn<br />

äsas siyasi fiqurlarýndan biri sayýlýrdý.<br />

Bu, sabiq sädr Däniz Baykalla baðlý<br />

internetdä yayýlmýþ qeyri-äxlaqi kaset<br />

olayýndan sonra partiyada baþ verän ciddi<br />

gärginlik kimi qiymätländir<strong>il</strong>ir.<br />

Siyasi müþahidäç<strong>il</strong>ärin fikrincä, hazýrda<br />

CXP-dä müväqqäti sängimä hökm<br />

sürür vä partiya yeni gärginliklärä sähnä<br />

ola b<strong>il</strong>är.

05 6-8 NOYABR 2010 ZAMAN<br />

BÖLGÄ<br />

“Quba kivisi dadýna görä<br />

äslindän heç dä geri qalmýr”<br />

AMÝL TAÐIYEV QUBA<br />

Kivi subtropik meyvä olduðundan<br />

1soyuq iqlimi sevmir. Lakin Qubanýn<br />

Zärdabi qäsäbä sakini Fäxräddin Mirzaðayev<br />

bu meyväni soyuq iqlim þäraitindä<br />

dä yetiþdirmäyin mümkün olduðunu<br />

sübut edib. Belä ki, Fäxräddin kiþi 10 <strong>il</strong><br />

bundan ävväl häyätyaný sahäsindä äkdiyi<br />

kivi aðaclarýnýn bähräsini görmäyä baþlayýb.<br />

Fäxräddin Mirzaðayevin äkdiyi kivi<br />

aðaclarý <strong>il</strong>k 4 <strong>il</strong> ärzindä bar vermäsä dä, o,<br />

häväsdän düþmäyib. Son <strong>il</strong>lärdä kivi<br />

aðaclarýnýn bol bar vermäsi onu bu aðaclarýn<br />

sayýný 8-ä çatdýrmaða sövq edib. Bir<br />

Masallý rayonunun Çaxýrlý<br />

1 kändinä 15 <strong>il</strong>lik fas<strong>il</strong>ädän<br />

sonra mavi yanacaðýn ver<strong>il</strong>iþi bärpa<br />

ed<strong>il</strong>di. Bu münasibätlä täþk<strong>il</strong> olunan<br />

tädbirdä Masallý Rayon Ýcra Hakimiyyätinin<br />

baþçýsý Qäzänfär Aðayev<br />

vä Çaxýrlý ärazi icra nümayändäsi<br />

Mirzä Ähmädov iþtirak ediblär. Ýcra<br />

baþçýsý deyib ki, bu sahä üzrä iþlär<br />

davam etdir<strong>il</strong>äcäk. Rayon Qaz Ýstismar<br />

Sahäsinin räisi Sämäd Nurullayev<br />

isä yeni qaz xätlärinin çäk<strong>il</strong>iþi <strong>il</strong>ä<br />

baðlý geniþ tädbirlär häyata keçir<strong>il</strong>äcäyini<br />

vä yaxýn günlärdä Xýrmandalý,<br />

Häsänli kändlärinä yeni qaz xätlärinin<br />

çäk<strong>il</strong>äcäyini söyläyib. Tädbirin<br />

sonunda känd sakinläri qazýn<br />

ver<strong>il</strong>mäsindä ämäyi keçänlärä minnätdarlýqlarýný<br />

b<strong>il</strong>diriblär.<br />

Pänah Abdurrahmanlý Masallý<br />

häftädän sonra kivi yýðýmýna baþlayacaðýný<br />

söyläyän hämsöhbätim: “Här aðacdan<br />

40-50 k<strong>il</strong>oqram mähsul g<strong>öz</strong>läyiräm. Kivinin<br />

1 k<strong>il</strong>oqramýný 1-2 manata satmaq fikrindäyäm”<br />

, - deyä b<strong>il</strong>dirdi.<br />

Bäs necä oldu ki, Fäxräddin kiþi kivi<br />

äkmäyä qärar verdi Fäxräddin Mirzaðayevin<br />

s<strong>öz</strong>lärinä görä, torpaða baðlý olmasý<br />

onu belä bir addým atmaða vadar edib.<br />

Bu iþdä ona dostlarý da yardým göstäriblär.<br />

Belä ki, Fäxräddin kiþinin äkin-biçinä<br />

maraðýný görän bir dostu ona bir neçä <strong>il</strong><br />

öncä kivi qälämi verib. Artýq o, evinin arxa<br />

täräfindäki torpaq sahäsindä kivi aðaclarýndan<br />

ibarät bað sahäsi salýb. F. Mirzaðayev<br />

kivi aðaclarýný evin arxa täräfindä<br />

äkmäkdä mäqsädinin onlar <strong>üçün</strong> münbit<br />

þärait hazýrlamaq olduðunu söylädi:<br />

“Evin arxasý aðaclarý häm soyuqdan, häm<br />

dä qýþda donmaqdan qoruyur”. Kivinin<br />

häddän artýq suya täläbkar bitki olduðunu<br />

da qeyd edän müsahibim: “Kivi qýzmar<br />

istiyä qarþý da davam gätirmir. Bu yay<br />

käskin ist<strong>il</strong>är müþahidä olunanda här gün<br />

onlarý sulayýrdým”, - deyä vurðuladý.<br />

F. Mirzaðayev qeyd etdi ki, kivini<br />

Qubanýn soyuq iqlimindä yetiþdirmäk<br />

çätin proses olsa da, bu meyvä aðaclarýnýn<br />

sayýný artýraraq täsärrüfatýný geniþländirmäk<br />

barädä düþünür. Fäxräddin<br />

kiþi Zärdabi qäsäbäsindä bir neçä näfärin<br />

kivi aðacý äkmäyä cähd etdiyini dä<br />

dedi: “Onlar aðaca düzgün qulluq edä<br />

b<strong>il</strong>mädiklärindän mähsul üzünä häsrät<br />

qaldýlar. Çünki kivi aðacýnýn bähräsini<br />

görmäk <strong>üçün</strong> 3-4 <strong>il</strong> g<strong>öz</strong>lämäk lazýmdýr.<br />

Onlarýn isä buna hövsäläsi çatmadý”.<br />

Fäxräddin kiþi onu da qeyd etdi ki, kivi<br />

yetiþdirmäk böyük xärc vä aðýr zähmät<br />

täläb etmir. Söhbät äsnasýnda yetiþmäkdä<br />

olan bir neçä kivinin dadýna baxdýq.<br />

Bu zona <strong>üçün</strong> xarakterik olmayan bu<br />

meyvä aðýz dadýmýza uyðun gäldi.<br />

F. Mirzaðayev kividän baþqa, digär<br />

sitrus meyväläri dä yetiþdirmäk barädä<br />

düþünür: “Banan, feyxoa, portaðal vä<br />

digär subtropik bitk<strong>il</strong>ärin qälämini tapýb<br />

becärmäk istäyiräm”. Fäxräddin kiþi<br />

dibçäkdä bir neçä limon da yetiþdirir.<br />

Onun s<strong>öz</strong>lärinä görä, limonu dibçäkdä<br />

yetiþdirmäk elä dä çätin iþ dey<strong>il</strong>.<br />

ATÄT müþahidäç<strong>il</strong>äri Quba Özäl Türk Liseyindä olublar<br />

Baký-Quba yolunun<br />

känarýnda 18 min aðac<br />

vä kol äk<strong>il</strong>ib<br />

Ekologiya vä Täbii Särvätlär Nazirliyindän qä-<br />

ver<strong>il</strong>än mälumata görä, nazirliyin<br />

1zetimizä<br />

ämäkdaþlarý täräfindän Baký-Quba magistral avtomob<strong>il</strong><br />

yolunun känarýnda cari <strong>il</strong>in yaz mövsümündä 20<br />

hektar ärazi hamarlanýb, 6000 kubmetr üzvi gübrä vä<br />

münbit torpaq gätir<strong>il</strong>ib, eläcä dä 18 min ädäd müxtälif<br />

aðac vä kol bitkisi äk<strong>il</strong>ib. Nazirliyin näzdindä yaradýlmýþ<br />

iþçi qrup täräfindän äk<strong>il</strong>miþ aðaclarýn bitiþ faizini<br />

müäyyänläþdirmäk mäqsäd<strong>il</strong>ä äraziyä baxýþ keçir<strong>il</strong>ib.<br />

Baxýþ zamaný müäyyän ed<strong>il</strong>ib ki, havalarýn isti vä<br />

quraq keçmäsinä baxmayaraq, mütämadi suvarma vä<br />

qulluq iþläri näticäsindä äkinlärdä 70 faizdän yuxarý<br />

bitiþ alýnýb. Hazýrda ärazi suvarma kanallarý vasitäs<strong>il</strong>ä<br />

suvarýlýr vä qulluq iþläri davam etdir<strong>il</strong>ir.<br />

Qubanýn Zärdabi<br />

qäsäbä<br />

sakini Fäxräddin<br />

Mirzaðayev<br />

bu meyväni<br />

soyuq iqlim<br />

þäraitindä dä<br />

yetiþdirmäyin<br />

mümkün olduðunu<br />

sübut<br />

edib.<br />

ATÄT-in qýsamüddätli müþahidäç<strong>il</strong>är<br />

qrupunun Þimal zo-<br />

1<br />

nasý üzrä täþk<strong>il</strong>atçýlarý Barbara M<strong>il</strong>ler<br />

vä Sten Gurrik Quba Özäl Türk Liseyini<br />

ziyarät ediblär. Liseyin müdiri<br />

Mustafa Alag<strong>öz</strong>oðlu qonaqlarý<br />

mäktäbin þäraiti <strong>il</strong>ä tanýþ edib vä qazanýlan<br />

na<strong>il</strong>iyyätlär barädä onlarý<br />

mälumatlandýrýb. Liseyin fänn kabinetläri<br />

vä laboratoriyalarý <strong>il</strong>ä yaxýndan<br />

tanýþ olan qonaqlar bir neçä sinifdä<br />

därs prosesini izlämäk imkaný<br />

äldä ediblär. Onlar þagirdlärin davranýþlarýndan,<br />

nizam-intizamýndan<br />

razý qaldýqlarýný, liseydä qurulan tälim<br />

imkaný vä yataqxanadaký mäiþät<br />

þäraitindän mämnun olduqlarýný<br />

söyläyiblär.<br />

Çaxýrlý kändinä qazýn ver<strong>il</strong>iþi bärpa ed<strong>il</strong>di<br />

Länkäran teatrýnda<br />

yeni tamaþanýn<br />

premyerasý olub<br />

1Näcäf bäy Väzirov adýna Länkäran<br />

Dövlät Dram Teatrýnda<br />

rus dramaturqu Qriqori Qorinin<br />

“Herostratý unudun!” sähnä äsärinin<br />

premyerasý olub. Quruluþçu rejissoru<br />

Ýslam Häsänovun olduðu tamaþada<br />

äsas rollarý respublikanýn <strong>xalq</strong> artisti<br />

Qab<strong>il</strong> Quliyev, artistlärdän Sucäddin<br />

Mirzäyev, Ad<strong>il</strong> Zeynalov, Þahrud<br />

Mehdiyeva, Äbulfäz Axundov, Aynur<br />

Ähmädova ifa ediblär. Teatrýn<br />

direktoru Ýslam Häsänov deyib ki,<br />

hazýrda yazýçý Maarif Häbibovun<br />

“Sovqat” tamaþasý üzärindä dä çalýþýrlar.<br />

A. Zeynalovun quruluþ veräcäyi<br />

tamaþada baþ rolu oynamaq <strong>üçün</strong><br />

Gänc Tamaþaçýlar Teatrýnýn aktyoru<br />

Natiq Färzullayev dävät olunub.<br />

Bundan baþqa, Länkäran teatrýnýn<br />

rähbärliyi rus <strong>xalq</strong> naðýlý olan<br />

“Turp”u sähnäläþdirmäyi dä planlaþdýrýr.<br />

Bu tamaþaya isä Baký Uþaq Teatrýnýn<br />

bädii rähbäri Ýntiqam Soltanov<br />

quruluþ veräcäk.<br />

Pänah Abdurrahmanlý Länkäran<br />

ARDNÞ iþç<strong>il</strong>äri qanvermä<br />

kampaniyasýnda fäal<br />

iþtirak edirlär<br />

1<br />

Dövlät Neft Þirkätinin (AR-<br />

DNÞ) idarä vä müässisäläri<br />

Heydär Äliyev Fondunun prezidenti<br />

Mehriban Äliyevanýn talassemiyalý<br />

xästälär <strong>üçün</strong> qanvermä täþäbbüsünä<br />

qoþularaq, “Savab Dünyasý” Talassemiya<br />

Assosiasiyasý vä B. Eyvazov<br />

adýna Elmi-Tädqiqat Hematologiya<br />

vä Transfiziologiya Ýnstitutu <strong>il</strong>ä<br />

sämäräli ämäkdaþlýq edirlär. Bu<br />

ämäkdaþlýq “Hemof<strong>il</strong>iya vä talassemiyadan<br />

äziyyät çäkän uþaqlara<br />

qayðý” Dövlät Proqramýnýn icrasýna<br />

uyðun aparýlýr. 2009-cu <strong>il</strong>dä bu<br />

ämäkdaþlýq çärçiväsindä 3000 näfärdän<br />

artýq neftçi qanvermä aksiyalarýnda<br />

iþtirak edib. Bu <strong>il</strong> dä neftç<strong>il</strong>är<br />

qan xästäliklärindän äziyyät çäkän<br />

soydaþlarýmýza yardým mäqsädi <strong>il</strong>ä<br />

aparýlan kampaniyada fäallýq göstärirlär.<br />

Ýnstitutla birgä hazýrlanmýþ<br />

qrafikä äsasän, sentyabrýn 6-dan<br />

baþlayaraq, ARDNÞ-nin müässisä<br />

vä täþk<strong>il</strong>atlarýnda qanvermä aksiyalarýna<br />

start ver<strong>il</strong>ib. 2011-ci <strong>il</strong>in yanvarýn<br />

8-däk davam edäcäk qanvermä<br />

kampaniyasýnda ARDNÞ-nin 23<br />

struktur bölmäsindä çalýþan 80 min<br />

näfärä yaxýn ämäkdaþýn könüllü iþtiraký<br />

näzärdä tutulub. Noyabrýn 1-dä<br />

Sumqayýtda ARDNÞ-nin “Azärikimya”<br />

Ýstehsalat Birliyinin kollektivi<br />

<strong>il</strong>k däfä olaraq, qanvermä täþäbbüsünä<br />

qoþulub. Bu mäqsädlä istehsalat<br />

birliyindä institutun Märkäzi<br />

Qan Bankýnýn säyyar laboratoriyasý<br />

täþk<strong>il</strong> olunub. Kimyaçýlarýn qanvermä<br />

aksiyasý “Azärikimya”nýn müxtälif<br />

idarä vä strukturlarýný ähatä etmäklä<br />

5 gün davam edäcäk.<br />

Ceyhun Mämmädov Sumqayýt

06 SOSÝAL HÄYAT<br />

Cälbedici mob<strong>il</strong> nömrälärin<br />

satýþýnda ciddi problemlär var<br />

Ölkämizdä cälbedici nömrälärin satýþý <strong>il</strong>ä baðlý qaydalarýn tätbiqinä ehtiyac var. Belä nömrälärin<br />

satýþ mexanizmi olmadýðýndan bir qrup insanlar bundan gälir götürürlär. Cälbedici nömrälärä xärclänän<br />

pullar qeyri-räsmi väsaitlär hesab ed<strong>il</strong>diyinä görä, ayrý-ayrý þäxslärin cibinä gedir. Bu sahädän dövlät<br />

büdcäsinä heç bir väsait dax<strong>il</strong> olmur.<br />

6-8 NOYABR 2010 ZAMAN<br />

Hüquq<br />

mäslähätxanasý<br />

- Dövlätin äl<strong>il</strong>lärä vä Qarabað müharibäsi äl<strong>il</strong>lärinä<br />

baðýþladýðý evi vä ya torpaq sahäsini satmaq olarmý<br />

Xahiþ ediräm bu sualýma aydýnlýq gätiräsiniz.<br />

Bu mäsälä <strong>il</strong>ä baðlý indiyädäk müvafiq dövlät qurumlarýna<br />

bir neçä däfä müraciät etsäm dä konkret<br />

cavab ala b<strong>il</strong>mämiþäm.<br />

MÄFTUN SALMANOV<br />

Ölkämizä mob<strong>il</strong> telefonlar ayaq<br />

1açandan “zerkalný” (daha doðrusu,<br />

bir vä ya iki räqämin kombinasiyasýndan<br />

düzlämiþ) nömrälär däbä<br />

düþdü. Belä nömrälärin cälbedic<strong>il</strong>iyi<br />

onlarýn qiymätini<br />

källä-çarxa çýxarýr. Qiymätlärin<br />

bahalýðýna räðmän, cälbedici nömräyä<br />

pul xärcläyänlärin sayý kifayät qädärdir.<br />

Ýnsanlarýmýzýn belä nömrälärä maraðý<br />

heç dä az dey<strong>il</strong>. Ölkämizdä uþaqdan tutmuþ<br />

böyüyä kimi äksär insanlar mob<strong>il</strong> telefon<br />

istifadäç<strong>il</strong>äridir. Onlarýn cälbedici<br />

nömrälärä maraðýný öyränmäk <strong>üçün</strong> mob<strong>il</strong><br />

telefon maðazalarýna üz tutduq.<br />

5 min manata “sim” nömrä<br />

Öncä onu qeyd edäk ki, bu cür nömrälärin<br />

satýþý mob<strong>il</strong> telefon maðazalarýnda<br />

häyata keçir<strong>il</strong>ir. Nömrälärdän ibarät siyahý<br />

ya maðazanýn þüþäsinä yapýþdýrýlýr, yaxud<br />

da xüsusi kitabça þäklindä müþtär<strong>il</strong>ärä<br />

täqdim ed<strong>il</strong>ir. Metronun “Neftç<strong>il</strong>är” stansiyasý<br />

yaxýnlýðýnda yerläþän mob<strong>il</strong> telefon<br />

maðazalardan birindä satýcýsý iþläyän Elçindän<br />

öyränä b<strong>il</strong>dik ki, artýq cälbedici<br />

nömrälärä maraq yoxdur. Onun s<strong>öz</strong>lärinä<br />

görä, maraðýn azalmasýna säbäb insanlarýn<br />

maddi väziyyätinin aþaðý düþmäsidir:<br />

“Ýndi väziyyät elä aðýrlaþýb ki, heç 100 manatlýq<br />

nömräläri alan tapýlmýr. 6 aydýr ki,<br />

maðazaný açmýþam. Hälä bir däfä “zerkalný”<br />

nömrä alan müþtäriyä rast gälmämiþäm”.<br />

Hämin ärazidä iþläyän digär satýcý<br />

Qurban da hämkarýnýn söylädiklärini täsdiqlädi.<br />

Onun s<strong>öz</strong>lärinä äsasän, hazýrda<br />

satýþa çýxardýðý än bahalý nömränin qiymäti<br />

5 min manatdýr: “Sim” nömräsi olan<br />

900 00 00-ý 5 min manata täklif edirik. Bir<br />

neçä <strong>il</strong>dir ki, bu nömräni sata b<strong>il</strong>miräm”.<br />

Hämsöhbätim onu da b<strong>il</strong>dirdi ki, cälbedici<br />

nömrälärin än bahalýsý “sim” nömrälärdir.<br />

Ävvällär bütün nömrälär<br />

standart qiymätä alýnýrdý<br />

Metronun “Elmlär Akademiyasý”<br />

stansiyasý ätrafýndaký mob<strong>il</strong> telefon maðazalarýnýn<br />

satýcýlarý isä äks fikirdädirlär.<br />

Onlar cälbedici nömrälärä maraðýn artdýðýný<br />

iddia edirlär. Mäsälän, “cin” nömrälärin<br />

satýþý <strong>il</strong>ä mäþðul olan Asif deyir ki, belä<br />

nömrälärin “xästäläri” daha çox universitet<br />

täläbäläri vä orta mäktäb þagirdläridir.<br />

Bir s<strong>öz</strong>lä, gänclärdir. Onun nömrälärdän<br />

ibarät siyahýsýnda än bahalý nömränin<br />

qiymäti 4 min manat idi. Asif müþtär<strong>il</strong>ärin<br />

daha çox 1 vä 7 räqämlärindän ibarät<br />

nömräläri äldä etmäk istädiklärini näzärä<br />

çatdýrdý.<br />

Bäs cälbedici nömrälär mob<strong>il</strong> telefon<br />

operatorlarýndan hansý þäk<strong>il</strong>dä alýnýr Samir<br />

adlý satýcý söylädi ki, mob<strong>il</strong> operatorlara<br />

pul ödädikdän sonra istädiyimiz nömräläri<br />

äldä edä b<strong>il</strong>irik: “Aldýðýmýz nömrälärin<br />

üstünä älavä pul da qoyaraq satýrýq”.<br />

O, konkret olaraq, älavä nä qädär pul qoyulduðunu<br />

demäsä dä, bunun 1000 manat<br />

civarýnda däyiþdiyini dä dedi. Hämsöhbätim<br />

ucuz qiymätä olan, yäni 5-10 manatlýq<br />

nömrälärin mob<strong>il</strong> operatordan standard<br />

qiymätä aldýqlarýný b<strong>il</strong>dirdi: “Ävvällär bütün<br />

nömräläri standart qiymätä äldä edirdik.<br />

Lakin mob<strong>il</strong> operatorlar görändä ki,<br />

cälbedici nömräyä maraq çoxdur, baþladýlar<br />

belä nömrälärin qiymätini yüksältmäyä”.<br />

Dövlät büdcäsinä getmäyän pullar<br />

Azärbaycan Ýnternet Forumunun prezidenti<br />

Osman Gündüz ölkämizdä cälbedici<br />

mob<strong>il</strong> nömrälärin<br />

satýþýnda<br />

ciddi<br />

problemlärin olduðunu b<strong>il</strong>dirdi. O, bu<br />

nömrälärin satýþýnda äsas problem kimi,<br />

þäffaflýðýn tämin ed<strong>il</strong>mädiyini göstärdi. O.<br />

Gündüz problemlärin aradan qaldýrýlmasý<br />

<strong>üçün</strong> xarici ölkälärin täcrübäsindän<br />

yararlanmaðýn<br />

vacibliyini vurðuladý: “Xaricdä<br />

bu cür nömrälärin satýþý<br />

härrac vasitäs<strong>il</strong>ä häyata keçir<strong>il</strong>ir.<br />

Nömrälärä xärclänän pullar da mob<strong>il</strong><br />

operatorun hesabýna köçürülür. Näticädä,<br />

þäffaflýq tämin ed<strong>il</strong>ir ki, bu da qaranlýq<br />

mäqamlara aydýnlýq gätirir”. Müsahibim<br />

þäffaflýðýn tämin ed<strong>il</strong>mäsi <strong>üçün</strong> alternativ<br />

yol kimi internetin imkanlarýndan faydalanmaðý<br />

mäslähät b<strong>il</strong>di: “Ýnternetdä täþk<strong>il</strong><br />

ed<strong>il</strong>än härraclarda belä nömräläri satýþa<br />

çýxarmaq imkaný var”.<br />

Ýqtisadçý-ekspert Vüqar Bayramov da<br />

ölkämizdä cälbedici nömrälärin satýþý <strong>il</strong>ä<br />

baðlý qaydalarýn tätbiqinä ehtiyacýn olduðunu<br />

dedi. Onun s<strong>öz</strong>lärinä görä, belä<br />

nömrälärin satýþ mexanizmi olmadýðýndan<br />

bir qrup insanlar bundan sui-istifadä<br />

edirlär: Cälbedici nömrälärä xärclänän<br />

pullar qeyri-räsmi väsaitlär hesab ed<strong>il</strong>diyinä<br />

görä, ayrý-ayrý þäxslärin cibinä gedir”.<br />

Bu sahädän dövlät büdcäsinä heç bir<br />

väsaitin dax<strong>il</strong> olmadýðýný söyläyän V.<br />

Bayramov qonþu Gürcüstanýn vä Avropa<br />

ölkälärinin täcrübäsindän yararlanmaðý<br />

mäslähät gördü: “Gürcüstanda vä bir sýra<br />

Avropa ölkälärindä belä nömräläri sifariþ<br />

veränlär xüsusi rüsum ödäyirlär”.<br />

Bäz<strong>il</strong>äri cälbedici nömräni<br />

þöhrätpärästlik älamäti sayýrlar<br />

Psixoterapevt Elmir Äkbär cälbedici<br />

nömrälär seçän insanlarý äsasän 3 qrupa<br />

böldü. Onun s<strong>öz</strong>lärinä görä, birinci qrup<br />

insanlar mob<strong>il</strong> nömrälärinin yadda qalmasýný<br />

istäyirlär: “Bu cür insanlar düþünürlär<br />

ki, “zerkalný” nömrä yadda saxlanmaq<br />

baxýmýndan än münasib variantdýr”.<br />

E. Äkbär deyir ki, ikinci qrup adamlar<br />

färqlänmäk istädikläri <strong>üçün</strong> belä addým<br />

atýrlar: “Bäzi adamlar här þeydä digärlärindän<br />

färqlänmäyä çalýþýrlar. Bu baxýmdan<br />

cälbedici nömrälär dä istisna täþk<strong>il</strong><br />

etmir. Cälbedici nömrä alan bäzi insanlarýn<br />

äsl niyyätinin þöhrätpärästlik olduðunu<br />

deyän psixoterapevt hämin insanlarý<br />

<strong>üçün</strong>cü<br />

qrupa aid etdi:<br />

“Üçüncü qrupa<br />

dax<strong>il</strong> olanlar<br />

mäqsädlärinä<br />

çatmaq <strong>üçün</strong> här<br />

variantý sýnaqdan<br />

keçirmäyä hazýrdýrlar.<br />

Belä insanlarýn sayý<br />

ölkämizdä dä az dey<strong>il</strong>. Onlar<br />

älindä-ovucunda qalan son qäpiyini<br />

“zerkalný” nömräyä xärcläyä b<strong>il</strong>irlär.<br />

Täki digärläri onlara qibtä etsinlär. Hämin<br />

insanlar cälbedici nömräyä sahib olmaðý<br />

þöhrätpärästlik älamäti sayýrlar”.<br />

Hämsöhbätim bunun Qärb ölkälärindä<br />

qäbul olunmadýðýný da qeyd etdi. E. Äkbär<br />

baþqa mäqsädlärlä dä cälbedici nömrä<br />

alanlarýn olduðunu b<strong>il</strong>dirdi: “Bäzi<br />

adamlar dini inanclarýna äsaslanýb, 7 räqämi<br />

olan nömrälärä müraciät edirlär. Digärläri<br />

isä här hansý bir räqämin onun<br />

<strong>üçün</strong> düþärli olduðuna inanýb, bunun aldýðý<br />

nömrädä dä äks olunmasýný istäyir”.<br />

- Ägär hämin daþýnmaz ämlaka mülkiyyät<br />

hüququnu täsdiq edän sänädläriniz varsa,<br />

täbii ki, hämin ämlaký sata vä ya baðýþlaya<br />

b<strong>il</strong>ärsiniz. Sualýnýza görä täþäkkür edirik.<br />

Suallarýnýzý faksla<br />

4981724 nömräsinä,<br />

“e-ma<strong>il</strong>”lä isä n.intiqam@zaman.az<br />

ünvanýna göndärä b<strong>il</strong>ärsiniz.<br />

“Elektrik enerjisinin<br />

ver<strong>il</strong>iþindä problem yaranarsa,<br />

199-a zäng vurun”<br />

1<br />

199<br />

“Bakýelektrikþäbäkä” ASC ämäkdaþlarý noyabr<br />

ayýnda gücländir<strong>il</strong>miþ iþ rejimindä çalýþacaqlar.<br />

Belä ki, 7 noyabr Azärbaycan Respublikasý M<strong>il</strong>li Mäclisinä<br />

seçk<strong>il</strong>är günü, 9 noyabr Dövlät Bayraðý günü vä Qurban<br />

bayramý günlärindä abonentlärin fas<strong>il</strong>äsiz vä dayanýqlý<br />

elektrik enerjisi <strong>il</strong>ä tächiz olunmalarý <strong>üçün</strong> Sähmdar<br />

Cämiyyätin Ýdarä Heyätinin sädri säräncam imzalayýb.<br />

Qurumun mätbuat xidmätinin ämäkdaþý Näsimi Paþayevin<br />

qäzetimizä verdiyi mälumata görä, säräncama<br />

äsasän yarana b<strong>il</strong>äcäk qäzalarýn qarþýsýnýn operativ olaraq<br />

alýnmasý mäqsäd<strong>il</strong>ä älavä mal-material vä maþýnmexanizmlär,<br />

texniki qüvvä vä növbätç<strong>il</strong>ik qaydalarý<br />

müäyyän olunub, avadanlýq vä material ehtiyatý tämin<br />

ed<strong>il</strong>ib. “Bakýelektrikþäbäkä” ASC abonentläri ämin edir<br />

ki, bu qýþ ötän<strong>il</strong>ki <strong>il</strong>lärdän färqli olaraq, elektrik enerjisi<br />

tächizatý baxýmýndan daha uðurlu keçäcäk. Son dörd <strong>il</strong><br />

ärzindä paytaxtýn elektrik þäbäkäsindä aparýlan yenidänqurma,<br />

tämir-bärpa iþläri bunu demäyä äsas verir.<br />

Görülän iþlärin näticäsindä þäbäkänin gücü 53 faiz artaraq<br />

4808 MVA täþk<strong>il</strong> edir. Abonentlärdän xahiþ olunur<br />

ki, yarana b<strong>il</strong>äcäk här hansý problemlär haqqýnda “199 -<br />

qäza xidmäti”nä zäng vuraraq mälumat versinlär. Operativ<br />

qruplar vasitäs<strong>il</strong>ä yaranmýþ fas<strong>il</strong>älärin därhal aradan<br />

qaldýrýlmasý mümkün olacaq.<br />

Ýrävanlý qäsäbäsinä<br />

mavi yanacaq ver<strong>il</strong>di<br />

1<br />

Yevlax rayonunda Ermänistandan didärgin salýnmýþ<br />

67 a<strong>il</strong>änin mäskunlaþdýðý Ýrävanlý qäsäbäsinä<br />

mavi yanacaq ver<strong>il</strong>ib. Belä ki, Yevlax rayon märkäzindäki<br />

sänaye täyinatlý qaz paylayýcý stansiyasýndan qäsäbäyä<br />

uzunluðu 4,2 km olan daþýyýcý xätt çäk<strong>il</strong>ib. Bundan<br />

baþqa, 67 abonentin här birinin evindä sayðac quraþdýrýlýb.<br />

Mavi yanacaðýn ver<strong>il</strong>mäsi münasibäti <strong>il</strong>ä täþk<strong>il</strong> olunan<br />

märasimdä iþtirak edän Yevlax Rayon Ýcra Hakimiyyätinin<br />

baþçýsý Elmar Väliyev deyib ki, yaxýn zamanlarda<br />

rayonda qaçqýnlar <strong>üçün</strong> müasir täläblärä cavab verän<br />

böyük þähärcik salýnacaq. Yeni þähärcikdä 12 yaþayýþ<br />

binasý, 600-dän yuxarý mänz<strong>il</strong>, mäktäb, uþaq baðçasý,<br />

poliklinika, kitabxana vä digär sosial obyektlär olacaq.<br />

Rafael Mayýlbäy Yevlax

SÜLEYMAN ÜNAL<br />

Axýna qarþý üzän ämäkdaþlarýmýz<br />

Ýþdän çýxýb Baký küçälärinin avtomob<strong>il</strong>dän<br />

keç<strong>il</strong>mäz olduðu bir saatda<br />

qarýþ-qarýþ iräl<strong>il</strong>äyirdik vä bu zaman<br />

arxadan bir maþýn sürätlä qarþý täräfin<br />

yoluna çýxýb iräl<strong>il</strong>ädi vä gedib lap qabaqda<br />

dayandý. Bäzi sürücülär onun<br />

bu häräkätinä siqnalla etiraz eläd<strong>il</strong>är.<br />

Mänimlä yanaþý addým-addým iräl<strong>il</strong>äyän<br />

avtomob<strong>il</strong>in sürücüsü<br />

baþýný çýxararaq:<br />

“Maþýnýnýn qabaðýna<br />

press yapýþdýrýb e, ona<br />

görä belä edir”, - deyä<br />

äsäbini ifadä etdi. Äslindä<br />

mänim dä maþýnýmýn<br />

qabaðýna press yazýlmýþdý<br />

vä mänä elä<br />

gäldi ki, hämin sürücü o<br />

s<strong>öz</strong>ü b<strong>il</strong>äräkdän mänä<br />

dedi. Män dä neçä insanýn<br />

haqqýný tapdayýb<br />

iräli keçmiþ o hämkarýmýn<br />

äväzinä acý s<strong>öz</strong> eþidib utanmalý<br />

oldum.<br />

Jurnalistlärä ver<strong>il</strong>än kartlar vä ya<br />

avtomob<strong>il</strong>in önünä yapýþdýrýlan press<br />

yazýsý <strong>öz</strong> iþini daha rahat vä asan yerinä<br />

yetirmäk <strong>üçün</strong>dür. Dünyanýn här<br />

yerindä mediaya belä bir þans ver<strong>il</strong>ib,<br />

amma bu imtiyazý þäxsi mänfääti <strong>üçün</strong><br />

istifadä edänlär här zaman zärär çäkirlär.<br />

Bir mäqama vä ya väzifäyä sahib<br />

olmaq insana “güc qazandýra” b<strong>il</strong>är,<br />

ona xätir-hörmät, baþucalýðý gätirmäz.<br />

Elä adamlar var ki, þäxsiyyätläri <strong>il</strong>ä,<br />

mänävi zänginlikläri <strong>il</strong>ä oturduqlarý<br />

mäqamý daha güclü, daha böyük göstärirlär.<br />

Elä bu jurnalist iþi kimi bir çox peþälär<br />

dä doðru-düzgün xidmät etdikdä<br />

cämiyyätä xeyir qazandýrýr, amma<br />

o väzifädäki adam här þeyi þäxsi mänafeyi<br />

<strong>üçün</strong> edirsä, <strong>öz</strong>ünü dä däyärdän<br />

salýr, peþäsini dä ayaqlar altýna<br />

atýr. Jurnalistika da bax elä bu cür väzifädir,<br />

yäni bir jurnalist <strong>öz</strong> iþini vicdanla,<br />

bacarýqla yerinä yetirärsä, häm<br />

maddi, häm dä mänävi baxýmdan cämiyyätdä<br />

müsbät rol oynayýr. Äks<br />

Azärbaycanda media sahäsindä<br />

yeni vä g<strong>öz</strong>äl iþlär<br />

görmäk <strong>üçün</strong> bütün media<br />

quruluþlarý, ämäkdaþlar<br />

hämin o istefada olan<br />

härbçinin söylädiyi kimi,<br />

eyni vaxtda bütün gücünü<br />

säfärbär edäräk çalýþmalýdýr.<br />

Än doðrusu da budur,<br />

baþqa çarä görünmür.<br />

täqdirdä isä, meyvä qurduna dönür,<br />

yäni qurd almaný içindän yeyib mähv<br />

etdiyi kimi, o da cämiyyätä zärär vurur.<br />

Jurnalistika fakültäsindä oxuyan<br />

bir gänc bir däfä mändän: “Bu peþänin<br />

Azärbaycandaký gäläcäyini necä<br />

görürsünüz” - deyä soruþmuþdu.<br />

Etiraf edim ki, onda da,<br />

PRiZMA 07<br />

6-8 NOYABR 2010 ZAMAN<br />

indi dä bu mäsälälärlä<br />

baðlý kimsäyä tövsiyä<br />

vermäk sälahiyyätini<br />

<strong>öz</strong>ümdä görmüräm.<br />

Elä b<strong>il</strong>iräm ki, bu mäsäläni<br />

jurnalistika sahäsindä<br />

mändän daha<br />

yaxþý b<strong>il</strong>än vä sualý da<br />

daha yaxþý cavablandýrcaq<br />

böyüklärimiz<br />

var. Ona görä dä mänä<br />

bu sualý verän hämin<br />

gänc dostumuza här<br />

günü redaksiyada keçän bir idaräçi kimi<br />

onu söyläyä b<strong>il</strong>dim ki, bütün media<br />

quruluþlarý, jurnalistlär bu sänätä<br />

hörmät qazandýrmaq, onu daha yüksäklärä<br />

qaldýrmaq <strong>üçün</strong> ortaq qärarlar<br />

qäbul edib, häyata keçirmälidirlär. Yäni<br />

jurnalistlär <strong>öz</strong>läri <strong>öz</strong> peþälärinin täässübünü<br />

çäkmäli vä onu qorumaða<br />

çalýþmalýdýrlar. Vä hämin dostumuzla<br />

söhbätdä keçmiþ yazýlarýmýn birindä<br />

qälämä aldýðým hadisäni dä xatýrlatdým:<br />

köhnä vä aðýr bir “Ford” avtobusu<br />

palçýða saplanmýþdý. Bir neçä gänc<br />

avtobusun ora-burasýndan yapýþýb<br />

güc versä dä, yerindän tärpädä b<strong>il</strong>mird<strong>il</strong>är.<br />

Yaþlý bir adam onlara yaxýnlaþdý<br />

vä dedi: “Ay uþaqlar, män istefada<br />

olan härbçiyäm. Xidmätdä olduðum<br />

vaxtda maþýnýmýz tez-tez palçýða batýrdý<br />

vä bu iþin çaräsini mäcburän öyränmiþdim.<br />

Ýndi istäyiräm ki, sizä kömäk<br />

edim. Här käs dayansýn vä mänim<br />

komandamý g<strong>öz</strong>läsin. Bir däfä<br />

“bir!” deyän kimi maþýný itäläyib buraxýrsýnýz,<br />

ikinci däfä dä “iki!” deyändä<br />

yenä itäläyib buraxýrsýnýz, <strong>üçün</strong>cü<br />

däfä “üç!” deyändä var gücünüzlä<br />

maþýna täkan verib, onu yerindän çýxarýrsýnýz,<br />

oldumu” Här käs “baþ üstä”<br />

deyib keçmiþ härbçinin komandasý<br />

üzrä häräkät elämäyä baþlayýr. Vä<br />

dey<strong>il</strong>diyi kimi, birinci vä ikinci<br />

“komanda”da maþýný batdýðý yerdän<br />

tärpädirlär, <strong>üçün</strong>cü “komanda”dan<br />

sonra avtobusu basýb yerindän çýxarýrlar.<br />

Bu hadisäni aðsaqqalýmýz Ýsmayýl<br />

kiþi danýþmýþdý vä demiþdi ki, ägär här<br />

käs eyni vaxtda bir iþä güc verärsä, daðý<br />

yerindän tärpädär.<br />

Azärbaycanda media sahäsindä<br />

yeni vä g<strong>öz</strong>äl iþlär görmäk <strong>üçün</strong> bütün<br />

media quruluþlarý, ämäkdaþlar hämin<br />

o istefada olan härbçinin söylädiyi kimi,<br />

eyni vaxtda bütün gücünü säfärbär<br />

edäräk çalýþmalýdýr. Än doðrusu<br />

da budur, baþqa çarä görünmür.<br />

Yazýmýn sonunda isä yol häräkäti<br />

qaydalarýný heçä sayan, mänim kimi<br />

abrýný g<strong>öz</strong>läyän mätbuat iþç<strong>il</strong>ärini digär<br />

sürücülär qarþýsýnda pis väziyyätä<br />

salan hämin o sevimli hämkarýma bir<br />

lätifä söylämäk istäyiräm: bir jurnalist<br />

xäbär hazýrlamaq <strong>üçün</strong> bir mäclisä gedärkän<br />

yolu körpüdän keçir vä necä<br />

olursa, çaya düþüb axýr. Arxadan gälän<br />

bir vätändaþ bu hadisäni görsä dä,<br />

ona kömäk edä b<strong>il</strong>mir, ancaq älindän<br />

gälän o olur ki, bir qäzet redaktoruna<br />

zäng edib hadisäni xäbär verir. Hämin<br />

redaktorun da <strong>il</strong>k sualý belä olur: “O<br />

bizim ämäkdaþýmýz idi” Zäng edän<br />

adam da cavabýnda belä deyir: “Män<br />

nä b<strong>il</strong>im hansý qäzetin ämäkdaþý idi,<br />

amma yaxasýna “press” yazýlmýþdý,<br />

suya düþdü vä axýb getdi”. Redaktor<br />

ävvälkindän daha äcaib sual verir:<br />

“Suyun axdýðý istiqamätämi axýb getdi,<br />

- yoxsa tärsinä” Adam tääccüblänsä<br />

dä: “Necä yäni tärsinä, düþdü<br />

suya, suyun axarýna axýb getdi” söyläyir.<br />

Telefonun o baþýndan redaktor<br />

belä deyir: “O bizim ämäkdaþýmýz ola<br />

b<strong>il</strong>mäz. Çünki bizim ämäkdaþýmýz<br />

mütläq axýna qarþý getmäli idi. Ägär<br />

suyun axdýðý istiqamätä gedibsä, bizimki<br />

dey<strong>il</strong>”.<br />

s.unal@zaman.az<br />

ALLAHVERDÝ CÄFÄROV<br />

Onlar...<br />

- Ýctimai näqliyyatda - metroda vä avtobuslarda<br />

oturarkän ayaqlarýný bir-birindän<br />

“yarým metr” aralý qoyaraq iki adamýn yerini<br />

tuturlar. Onlar avtobusun salonunda o<br />

qädär hündürdän danýþýrlar ki, säslärini yol<br />

känarýnda dayananlar belä, rahatlýqla eþidä<br />

b<strong>il</strong>irlär. Ýctimai näqliyyatda analarý, nänäläri<br />

yaþda olan qadýnlara oturmaq <strong>üçün</strong> yer vermäzlär,<br />

ancaq “däbä uyðun geyinän” cavan<br />

qýzlarý görän kimi därhal ayaða qalxýb yerlärini<br />

onlara täklif edirlär.<br />

- Onlar paytaxta ayrý-ayrý kändlärdän<br />

gäliblär. Adama 30-40 manat “atýþaraq” kirayä<br />

tutduqlarý gecäqondularda yaþayýrlar.<br />

Gündüzlär müxtälif tikint<strong>il</strong>ärdä fählä iþläyir,<br />

qazandýqlarý 10-15 manatý axþamlar içki<br />

mäclislärindä yox<br />

- Onlar paytaxta ayrýayrý<br />

kändlärdän gäliblär.<br />

Adama 30-40 manat<br />

“atýþaraq” kirayä<br />

tutduqlarý gecäqondularda<br />

yaþayýrlar. Gündüzlär<br />

müxtälif tikint<strong>il</strong>ärdä<br />

fählä iþläyir, qazandýqlarý<br />

10-15 manatý<br />

axþamlar içki mäclislärindä<br />

yox edirlär. Sähärlär<br />

iþä getmäk <strong>üçün</strong><br />

ciblärindä 20 qäpikläri<br />

belä olmur. Kändä qayýtdýqlarý<br />

zaman isä <strong>öz</strong><br />

hämkändl<strong>il</strong>ärini bäyänmirlär.<br />

Necä deyärlär,<br />

“þähärdä yaþadýqlarý”<br />

<strong>üçün</strong> onlara yuxarýdan<br />

aþaðý baxýrlar.<br />

edirlär. Sähärlär iþä<br />

getmäk <strong>üçün</strong> ciblärindä<br />

20 qäpikläri<br />

belä olmur. Kändä<br />

qayýtdýqlarý zaman<br />

isä <strong>öz</strong> hämkändl<strong>il</strong>ärini<br />

bäyänmirlär.<br />

Necä deyärlär, “þähärdä<br />

yaþadýqlarý”<br />

<strong>üçün</strong> onlara yuxarýdan<br />

aþaðý baxýrlar.<br />

-Onlarýn<br />

“BMV-x5” süränläri<br />

“VAZ-07” süränlärä,<br />

“VAZ-07” süränläri<br />

isä piyadalara<br />

“düþüb säni<br />

tapdalayaram, ä...”,<br />

deyä xitab edirlär.<br />

Lakin yol polisini<br />

gördükläri zaman<br />

<strong>öz</strong>lärini itirirlär. Bir<br />

qädär ävväl, “düþüb säni tapdalayaram, ä...”<br />

deyän adamlardan äsär-älamät qalmýr. Az<br />

qalýrlar ki, <strong>öz</strong>lärini yol polisinin ayaqlarý altýna<br />

atsýnlar.<br />

- Yas märasimlärindä yedikläri aþýn (plovun)<br />

yaxþý biþmädiyindän, içdikläri çayýn soyuq<br />

olduðundan rahatlýqla þikayätçi ola b<strong>il</strong>irlär.<br />

Unudularaq ehsan süfräsinä qoyulmayan<br />

täamlarý - särin suyu, dovðaný vä digärlärini<br />

heç çäkinmädän ölü yiyälärindän istäyirlär.<br />

Xüsus<strong>il</strong>ä, isti havalarda särin su istäyänlärin<br />

hay-küyündän mollanýn säsi eþid<strong>il</strong>mäz<br />

olur.<br />

AYDIN UCAL<br />

Gänc olmaq istäyirsinizsä...<br />

Qälbinizdä hämiþä äzmin<br />

gäncliyini hiss edin. Ruhunuzda<br />

hämiþä iradänin gäncliyini<br />

hiss edin. Zamanýn qapýlarýný<br />

häqiqätin gäncliyi <strong>il</strong>ä<br />

açýn. Mäkanýn qapýlarýný ädalätin<br />

gäncliyi <strong>il</strong>ä açýn. Hissinizdä<br />

inamýnýzýn gäncliyini<br />

daþýyýn. Duyðunuzda ümidinizin<br />

gäncliyini daþýyýn...<br />

Gänc olmaq istäyirsinizsä, fikrinizlä<br />

gänc olun. Gänc olmaq istäyirsinizsä,<br />

düþüncänizlä gänc olun. Qoy gänclik<br />

sizin s<strong>öz</strong>ünüzdän axsýn.<br />

Qoy gänclik sizin fikrinizdän<br />

axsýn. Ya da<br />

sevgi olsun, üzünüzdä<br />

parlasýn. Ya da sämimiyyät<br />

olsun, g<strong>öz</strong>ünüzdä<br />

parlasýn...<br />

Täkcä elminizlä yox,<br />

hikmätinizlä dä gänc<br />

olun. Täkcä aðlýnýzla yox,<br />

kamalýnýzla da gänc<br />

olun. Gäncliyä häm saflýðýnýz,<br />

häm tämizliyinizlä<br />

addým atýn. Gäncliyä häm tävazökarlýq,<br />

häm fädakarlýðýnýzla addým atýn.<br />

Gäncläþmäk istäyirsinizsä, xeyirxahlýðýnýzla<br />

gäncläþin. Gäncläþmäk istäyirsinizsä,<br />

märhämätinizlä gäncläþin...<br />

Qälbinizdä hämiþä äzmin gäncliyini<br />

hiss edin. Ruhunuzda hämiþä iradänin<br />

gäncliyini hiss<br />

edin. Zamanýn qapýlarýný<br />

häqiqätin gäncliyi<br />

<strong>il</strong>ä açýn. Mäkanýn qapýlarýný<br />

ädalätin gäncliyi<br />

<strong>il</strong>ä açýn. Hissinizdä<br />

inamýnýzýn gäncliyini<br />

daþýyýn. Duyðunuzda<br />

ümidinizin gäncliyini<br />

daþýyýn...<br />

Yaxþýlýðý gäncliyinizin<br />

gücünä çevirin.<br />

G<strong>öz</strong>älliyi gäncliyinizin<br />

gücünä çevirin. Möhürünüzü cäsarätinizin<br />

gäncliyi <strong>il</strong>ä vurun. Damðanýzý<br />

qorxmazlýðýnýzýn gäncliyi <strong>il</strong>ä vurun.<br />

Säbrinizi gäncliyinizin damarlarýnda<br />

gäzdirin. D<strong>öz</strong>ümünüzü gäncliyinizin<br />

damarlarýnda gäzdirin...<br />

Dünyaya baxmaq istäyirsinizsä,<br />

äbädiyyätin gäncliyi <strong>il</strong>ä baxýn. Dünyaný<br />

görmäk istäyirsinizsä, sonsuzluðun<br />

gäncliyi <strong>il</strong>ä görün. Ägär bacarýrsýnýzsa,<br />

väfanýza da bir gänclik bäxþ edin.<br />

Ägär bacarýrsýnýzsa, sädaqätinizä dä<br />

bir gänclik bäxþ edin. Yüksälmäk <strong>üçün</strong><br />

isä þäräfinizin gäncliyi <strong>il</strong>ä yüksälin.<br />

Ucalmaq <strong>üçün</strong> isä vicdanýnýzýn gäncliyi<br />

<strong>il</strong>ä ucalýn...<br />

Gänc olmaq istäyirsinizsä, fikrinizlä<br />

gänc olun. Gänc olmaq istäyirsinizsä,<br />

düþüncänizlä gänc olun. Qoy<br />

gänclik sizin s<strong>öz</strong>ünüzdän axsýn. Qoy<br />

gänclik sizin fikrinizdän axsýn. Ya da<br />

sevgi olsun, üzünüzdä parlasýn. Ya da<br />

sämimiyyät olsun, g<strong>öz</strong>ünüzdä parlasýn...<br />

a.ucal@zaman.az<br />

- Toy märasimlärinä dävät olunduqlarý<br />

zaman “stulun qiymätini” öyränmäyä çalýþýrlar.<br />

“Stulun qiymäti” bahadýrsa, toya täk<br />

gedirlär. Yox, ägär “stulun qiymätini” münasib<br />

hesab etsälär, o zaman toya subay qýzlarýný<br />

da (bäzän subay oðlanlarý da) aparýrlar.<br />

- Onlara äl açan, onlardan kömäk d<strong>il</strong>äyän<br />

insanlara yardým etmirlär. Pullarýný näzir<br />

qutularýna salmaqla sädäqä verdiklärini,<br />

imkansýzlara yardým etdiklärini düþünürlär.<br />

Bunu da äksär hallarda qarþýlýqsýz etmirlär.<br />

“Bu iþim düzälsä, bu qädär veräcäm”, - deyä<br />

niyyät edirlär. Ýþläri düzälmäsä, näzir qutularýna<br />

heç qäpik dä salmýrlar.<br />

- Ýþýqforun qýrmýzý iþýðýnda dayandýqlarý<br />

zaman ällärini sükanýn dey<strong>il</strong>, “siqnalýn”<br />

üzärindä saxlayýrlar. Yaþýl iþýq yanan kimi<br />

baþlayýrlar “siqnal” vermäyä. Qarþýlarýnda<br />

duran avtomob<strong>il</strong> bir az gec tärpändiyi zaman<br />

isä “sänä “prava” veränin...”, deyib,<br />

baþlayýrlar qýþqýrmaða. a.ceferov@zaman.az

08 QÄRÝBÄ DÜNYA<br />

6-8 NOYABR 2010 ZAMAN<br />

Floridanýn<br />

än böyük<br />

timsahý<br />

ovlandý<br />

1ABÞ-nýn Florida þtatýnda<br />

dünyanýn än böyük<br />

timsahlarýndan biri ovlanýb.<br />

Tres Ammermanýn ovladýðý<br />

timsahýn aðýrlýðý täxminän 297<br />

k<strong>il</strong>oqram, uzunluðu isä 4,3<br />

metrdir. Ammerman Florida<br />

þtatýnýn än böyük timsahýný<br />

heyvan därisi alýcýlarýna 14 min<br />

dollara satmaq fikrindädir.<br />

Tres Ammermanýn<br />

ovladýðý<br />

timsahýn<br />

aðýrlýðý täxminän<br />

297 k<strong>il</strong>oqram,<br />

uzunluðu isä<br />

4,3 metrdir.<br />

6 yaþlý qýz uþaðý mähkämäyä ver<strong>il</strong>di<br />

ABÞ-da 87 yaþlý piyadaný sýnan Menaq täc<strong>il</strong>i ämäliyyat olunub.<br />

Lakin üç aydan sonra yaþlý kin mähkämä hakimi Pol Vuten<br />

anasýnýn näzaräti altýnda olub. La-<br />

1 velosipedlä vuran 6 yaþlý qýz<br />

uþaðýnýn mähkämäsi keçir<strong>il</strong>äcäk.<br />

2009-cu <strong>il</strong>in aprelindä baþ verän<br />

hadisädä günahkar b<strong>il</strong>inän Culyet<br />

Breytmanýn hämin vaxt 4 yaþý<br />

olub. Belä ki, Breytman 4 aylýq<br />

Ceykob Konu velosipedlä gäzdirärkän<br />

87 yaþlý Kler Menaq <strong>il</strong>ä toqquþub.<br />

Näticädä, omba sümüyü<br />

kiþi dünyasýný däyiþib.<br />

Breytmanýn väk<strong>il</strong>läri müþtär<strong>il</strong>ärinin<br />

yaþýnýn az olmasýný äsas<br />

gätiräräk, mähkämädän iþin baðlanmasýný<br />

täläb ediblär. Bundan<br />

baþqa, onlar birbaþa Breytmaný<br />

täqsirländirmäyi dä düzgün hesab<br />

etmäyiblär. Çünki qýz hadisä vaxtý<br />

b<strong>il</strong>dirib ki, valideyni yaxýnda olsa<br />

da bu, uþaða axmaq häräkätlär etmäyä<br />

haqq vermir. Breytman vä<br />

onun a<strong>il</strong>äsinä hansý cäzanýn ver<strong>il</strong>äcäyi<br />

barädä mälumat yoxdur.<br />

Güman ed<strong>il</strong>ir ki, onlar zärärçäkmiþin<br />

yaxýnlarýna maddi täzminat<br />

ödämäli olacaqlar.<br />

Mänz<strong>il</strong>lärin kirayä haqqý 1 dollar<br />

1Avstraliyanýn Trandl yaþayýþ<br />

mäntäqäsindä<br />

mänz<strong>il</strong>lär bir häftäyä görä bir<br />

dollar qiymätinä kirayäyä ver<strong>il</strong>äcäk.<br />

Evlärin belä ucuz kirayäyä<br />

ver<strong>il</strong>mäsindä mäqsäd iri þähärlärin<br />

sakinlärini Trandla<br />

cälb etmäkdir. Qeyd edäk ki,<br />

bu yaþayýþ mäntäqäsindä 400-ä<br />

yaxýn insan yaþayýr. Bir neçä <strong>il</strong>dir<br />

ki, þähärcik ähalisinin sayý<br />

azalmaða doðru gedir. Säbäb<br />

havalarýn quraq keçmäsi ucbatýndan<br />

torpaðýn mähsuldarlýðýnýn<br />

aþaðý düþmäsidir. Hazýrda<br />

Trandlda sahibi olmayan 6<br />

mänz<strong>il</strong> var ki, onlarýn da kirayäyä<br />

ver<strong>il</strong>mäsi näzärdä tutulub.<br />

Ýþ yeri täklif ed<strong>il</strong>ir: 1 saata 31 min dollar<br />

1Yaponiyada “Dominos”<br />

pizza þäbäkälär þirkäti 1<br />

saat ärzindä täqribän 31<br />

min dollar maaþ alacaq<br />

iþçi axtarýr. Bu reklam<br />

aksiyasý “Dominos”un<br />

25 <strong>il</strong>lik yub<strong>il</strong>ey<br />

tädbirläri<br />

çärçiväsindä häyata<br />

keçir<strong>il</strong>ir. Potensial<br />

ämäkdaþlar<br />

bunun <strong>üçün</strong><br />

þirkätin internet<br />

ünvanýna dax<strong>il</strong><br />

olub, müvafiq anketi<br />

doldurmalýdýrlar. Mähz<br />

bundan sonra þirkät münasib<br />

namizädläri seçib, onlarý müsahibäyä<br />

dävät edäcäk. Näticädä, 1<br />

näfär iþlä tämin ed<strong>il</strong>äcäk.<br />

Aksiyada tähs<strong>il</strong> säviyyäsindän<br />

vä iþ täcrübäsindän<br />

asýlý<br />

olmayaraq, 18<br />

yaþýna çatmýþ<br />

þäxslär iþtirak<br />

edä b<strong>il</strong>ärlär. Yeni<br />

ämäkdaþ þirkätdä<br />

1 ay täcrübädän<br />

keçäcäk.<br />

Qeyd edäk ki, Yaponiyada<br />

1 saata<br />

görä ver<strong>il</strong>än standart<br />

ämäkhaqqý 12 dollardýr.<br />

Uþaqlar dünyaný färqli görürlär<br />

1Þef<strong>il</strong>d Universitetinin<br />

alimläri uþaqlarla yetkin<br />

insanlarýn dünyaya baxýþ tärzi<br />

arasýndaký färqi müäyyän etmäk<br />

<strong>üçün</strong> täcrübä aparýblar. Täcrübä<br />

çärçiväsindä 4-10 yaþ qrupuna<br />

dax<strong>il</strong> olan uþaqlardan qum üzärindäki<br />

izlärin görünüþünü täsvir<br />

etmäläri istän<strong>il</strong>ib. Demäk<br />

olar ki, äksär uþaq g<strong>öz</strong>län<strong>il</strong>mädän<br />

izlärin qabarýq olduðunu<br />

söyläyib. Halbuki här bir yetkin<br />

insan izi çökäyä bänzädärdi.<br />

Mäsälä burasýndadýr ki, yetkin<br />

insanýn beyni üzdä olan görüntünü<br />

äsas sayýr. Alimlärin dediklärinä<br />

görä, uþaqlarýn bu cür<br />

düþüncä tärzi 13 yaþýndan sonra<br />

tamam<strong>il</strong>ä däyiþir.<br />

Duþ qäbul edärkän aslanlara yem oldu<br />

1Zimbabvedä yerläþän täbii<br />

qoruqlarýn birindä düþärgä<br />

salýb, duþ qäbul<br />

edän turist aslanlarýn<br />

hücumuna märuz qalýb.<br />

Pete Everþed adlý<br />

turist canýný aslanlarýn<br />

älindän qurtara b<strong>il</strong>mäyib.<br />

Everþedin häyat<br />

yoldaþý vä hadisä þahidlärinin<br />

s<strong>öz</strong>lärinä görä,<br />

hücum edän aslanlarýn<br />

sayý 5-ä yaxýn<br />

olub. Qeyd edäk ki, son<br />

2 ay ärzindä eyni bölgädä<br />

8 kändli aslanlarýn qurbaný<br />

olub.<br />

Udduðu çubuqla<br />

28 <strong>il</strong> yaþadý<br />

1Çinli Çanq Donqvei<br />

ämäliyyat olunaraq<br />

mädäsindän yemäk çubuðu<br />

çýxarýlýb. O, çubuðu 28 <strong>il</strong> ävväl<br />

yemäk yeyärkän udub. 50<br />

yaþlý çinlinin çubuðu necä vä<br />

nä <strong>üçün</strong> udduðu b<strong>il</strong>dir<strong>il</strong>mir.<br />

Lakin Çanqýn mädäsindäki<br />

çubuq indiyä kimi onu narahat<br />

etmädiyinä görä häkimä<br />

müraciät etmäyib. Çanq fikirläþib<br />

ki, çubuðu çoxdan häzm<br />

edib. Ancaq bu yaxýnlarda<br />

mädäsindä sancýlarý qalxan vä<br />

<strong>öz</strong>ündän gedän çinli xästäxanaya<br />

qaldýrýlýb. O, därhal<br />

ämäliyyat olunaraq mädäsindäki<br />

çubuq çýxarýlýb.<br />

Korlarýn görmä<br />

ümidi gerçäkläþir<br />

1Almaniyada 46 yaþlý<br />

kor Mikka Terhonun<br />

g<strong>öz</strong>ündäki tor qiþasýna çip<br />

näql ed<strong>il</strong>äräk onun qismän<br />

görmäsinä na<strong>il</strong> olunub. Çip<br />

finlandiyalý xästänin känar<br />

kömäyä ehtiyac duymadan<br />

äþyalarý seçä b<strong>il</strong>mäsinä imkan<br />

verib. Bundan baþqa, Terhon<br />

lövhä üzärinä yazýlan härfläri<br />

färqländirib vä saatý görä b<strong>il</strong>ib.<br />

Tor qiþasýnýn arxasýnda<br />

yerläþdir<strong>il</strong>än çip g<strong>öz</strong>ä dax<strong>il</strong><br />

olan iþýðý elektrik qýðýlcýmýna<br />

çeviräräk, g<strong>öz</strong>ün arxasýndaký<br />

optik sinir hüceyrälärinä ötürür.<br />

Çip daha üç xästädä effektli<br />

näticä verib.

09ÝQTÝSADÝYYAT<br />

6-8 NOYABR 2010 ZAMAN<br />

Dünya Bankýnýn hesabatýnda<br />

ölkämiz bir p<strong>il</strong>lä dä iräl<strong>il</strong>ädi<br />

ALLAHVERDÝ CÄFÄROV BAKI<br />

dDünya Banký ölkälärdä sahibkarlýq<br />

fäaliyyätinin väziyyätini<br />

äks etdirän <strong>növbäti</strong> - “Doing<br />

Business-2011” adlý hesabatýný<br />

açýqlayýb. Ölkämiz bu hesabatda<br />

bir p<strong>il</strong>lä iräl<strong>il</strong>äyäräk, 183 ölkä arasýnda<br />

54-cü sýrada qärarlaþýb. Mälumat<br />

<strong>üçün</strong> qeyd edäk ki, Dünya<br />

Banký sahibkarlýq fäaliyyätinin väziyyätini<br />

öyränmäk mäqsäd<strong>il</strong>ä biznesä<br />

baþlamaq, tikintiyä icazä almaq,<br />

kredit götürmäk, biznesä<br />

baðlýlýq, särhäddän mal keçirmäk,<br />

mülkiyyätin qeydä alýnmasý, investorlarýn<br />

qorunmasý, verg<strong>il</strong>ärin ödän<strong>il</strong>mäsi<br />

vä müqav<strong>il</strong>älärin yerinä<br />

yetir<strong>il</strong>mäsi üzrä här <strong>il</strong> 183 ölkäni<br />

ähatä edän araþdýrmalar aparýr.<br />

Azärbaycan 183 ölkä arasýnda<br />

<strong>il</strong>k onluða dax<strong>il</strong>dir<br />

“Doing Business-2011” adlý<br />

sonuncu hesabatda ölkämiz än<br />

yaxþý näticäni mülkiyyätin qeydä<br />

alýnmasý <strong>il</strong>ä baðlý sahädä göstärib -<br />

183 ölkä arasýnda 10-cu yer. Hesabatda<br />

qeyd olunur ki, Azärbaycanda<br />

vätändaþlar mülkiyyätlärini cämi<br />

11 gün ärzindä qeydä aldýra b<strong>il</strong>irlär.<br />

Bu proseduraný häyata keçirmäk<br />

<strong>üçün</strong> isä cämi 4 sänäd täläb<br />

olunur. Region ölkäläri arasýnda bu<br />

sahädä än yaxþý väziyyät Gürcüstanda<br />

qeydä alýnýb. Gürcüstanda<br />

mülkiyyäti qeydä aldýrmaq <strong>üçün</strong><br />

cämi 1 sänäd täläb olunur vä bu<br />

prosedura 2 gün ärzindä yekunlaþýr.<br />

Gürcüstan häm dä 183 ölkä<br />

arasýnda än yaxþý 2-ci näticäni göstärib.<br />

Än pis näticä isä Ýran vä Ukraynada<br />

qeydä alýnýb. Ýranda mülkiyyät<br />

hüququ 36 günä, Ukraynada<br />

isä 117 günä tanýnýr. Bu ölkälär üzrä<br />

müvafiq olaraq, 9 vä 10 sänäd täläb<br />

olunur. Biznesä baþlamaq <strong>üçün</strong><br />

täläb olunan sänädlärin sayýna vä<br />

icazänin ver<strong>il</strong>mä müddätinä görä<br />

Azärbaycan region ölkäläri arasýnda<br />

Gürcüstandan sonra än yaxþý<br />

näticäni göstärib. Gürcüstan 183<br />

ölkä arasýnda 8-ci, Azärbaycan isä<br />

15-ci sýrada qärarlaþýb.<br />

Gürcüstanda<br />

biznesä baþlamaq<br />

<strong>üçün</strong> 3 sänäd,<br />

Azärbaycanda isä 6 sänäd täläb<br />

olunur. Ýcazäni isä müvafiq olaraq,<br />

3 vä 6 gün ärzindä almaq<br />

mümkündür. Än acýnacaqlý väziyyät<br />

isä Rusiya vä Ukraynada müþahidä<br />

olunur. Bu ölkälärdä biznesä<br />

baþlamaq istäyänlärdän müvafiq<br />

olaraq, 9 vä 10 adda sänäd täläb<br />

olunur. Sänädlärä baxýlma müddäti<br />

isä yenä dä müvafiq olaraq, 30 vä<br />

27 gündür. Ermänistanda isä biznesä<br />

baþlamaq istäyänlärdän 6 sänäd<br />

täläb olunur vä 15 gün ärzindä<br />

bu sänädlärä baxýlýr.<br />

Tikintiyä icazä almaq <strong>üçün</strong><br />

31 adda sänäd täläb olunur<br />

Ölkämiz sahibkarlýq fäaliyyätinin<br />

väziyyätini äks etdirän hesabatda<br />

än pis näticäni tikintiyä icazä<br />

almaq vä särhäddän mal keçirmäklä<br />

baðlý sahälär üzrä göstärib.<br />

Dünya bankýnýn son hesabatýnda<br />

qeyd olunur ki, Azärbaycanda tikintiyä<br />

icazä almaq <strong>üçün</strong> 31 adda<br />

sänäd täläb olunur. Tikintiyä baþlamaq<br />

istäyän þäxs müvafiq icazäni<br />

almaq <strong>üçün</strong> 207 gün g<strong>öz</strong>lämälidir.<br />

Bu sahä üzrä Azärbaycanýn reytinq<br />

siyahýsýndaký mövqeyi 183 ölkä<br />

arasýnda 160-cý yerdir. Särhäddän<br />

mal keçirmäklä baðlý väziyyät isä<br />

daha acýnacaqlýdýr. Hesabatda b<strong>il</strong>dir<strong>il</strong>ir<br />

ki, Azärbaycanda xarici ticarätlä<br />

mäþðul olanlar müvafiq qurumlara<br />

9 adda sänäd täqdim etmälidirlär.<br />

Ýcazänin ver<strong>il</strong>mä müddäti<br />

isä 43 gündür. Ölkämiz bu sahä<br />

üzrä 183 ölkä arasýnda 177-ci<br />

sýrada qärarlaþýb. Bundan<br />

baþqa, kreditin alýnmasý<br />

<strong>il</strong>ä baðlý göstärici üzrä<br />

ölkämiz 43-cü yeri<br />

tutub.<br />

“Doing Business-2011” adlý<br />

sonuncu hesabatda ölkämiz<br />

än yaxþý näticäni mülkiyyätin<br />

qeydä alýnmasý <strong>il</strong>ä baðlý<br />

sahädä göstärib - 183 ölkä<br />

arasýnda 10-cu yer.<br />

“Doing Business-2011” hesabatýnda<br />

b<strong>il</strong>dir<strong>il</strong>ir ki, Azärbaycan investorlarýn<br />

qorunmasý <strong>il</strong>ä baðlý göstärici<br />

üzrä 20-ci yerdä, verg<strong>il</strong>ärin<br />

ödäniþi üzrä göstäricidä isä 103-cü<br />

yerdä qärarlaþýb. Azärbaycan müqav<strong>il</strong>älärin<br />

yerinä yetir<strong>il</strong>mäsinin tämin<br />

olunmasý göstäricisi üzrä 183<br />

ölkä arasýnda 27-ci yeri tutub.<br />

Ötän ayýn näqliyyat<br />

tarifläri açýqlandý<br />

dCari <strong>il</strong>in oktyabr ayýnda dämir<br />

yolunda yükdaþýma tarifläri<br />

yerli älaqä üzrä 15,1%, digär<br />

ölkälärdän gätir<strong>il</strong>mä üzrä 4,2%,<br />

digär ölkälärä göndär<strong>il</strong>mä üzrä<br />

1,3%, tranzit yüklärin daþýnmasý<br />

üzrä isä 0,4% bahalanýb. Bu barädä<br />

qäzetimizä Dövlät Statistika<br />

Komitäsindän mälumat ver<strong>il</strong>ib.<br />

Mälumatda b<strong>il</strong>dir<strong>il</strong>ir ki, dämir yolu<br />

vasitäs<strong>il</strong>ä beynäl<strong>xalq</strong> särniþindaþýma<br />

tarifläri 10,2% azalýb. Däniz<br />

näqliyyatý vasitäs<strong>il</strong>ä MDB ölkälärinä<br />

yükdaþýma tarifläri 0,2% ucuzlaþýb.<br />

Hava näqliyyatýnda MDB ölkälärinä<br />

yükdaþýma vä särniþindaþýma<br />

tarifläri müvafiq olaraq, 0,9<br />

vä 5%, uzaq xaricä särniþindaþýma<br />

tarifläri isä 3,1% artýb. Boru kämäri<br />

näqliyyatýnda yükdaþýma tarifläri<br />

0,7% ucuzlaþýb. Avtomob<strong>il</strong> näqliyyatýnda<br />

yükdaþýma tarifläri yerli<br />

älaqädä 32,5%, þähärätrafý vä þähärdax<strong>il</strong>i<br />

yükdaþýma 33%, iþämuzd<br />

tarif 25,4% artýb, birsaatlýq<br />

iþä görä yükdaþýma tarifi isä 3,1%<br />

aþaðý düþüb.<br />

Ölkämizdä istehsal<br />

olunan mähsullar<br />

Özbäkistanda<br />

nümayiþ etdir<strong>il</strong>ib<br />

dDünän Özbäkistanýn paytaxtý<br />

Daþkänd þähärindä<br />

Azärbaycanýn M<strong>il</strong>li Särgisi keçir<strong>il</strong>ib.<br />

Bu barädä qäzetimizä Ýqtisadi<br />

Ýnkiþaf Nazirliyindän mälumat ver<strong>il</strong>ib.<br />

Mälumatda b<strong>il</strong>dir<strong>il</strong>ir ki, tädbirdä<br />

Azärbaycan täräfindän iqtisadi<br />

inkiþaf naziri Þahin Mustafayev,<br />

dövlät räsm<strong>il</strong>äri vä 160-dan<br />

çox müässisä vä täþk<strong>il</strong>atýn nümayändäläri<br />

iþtirak ediblär. Särgi 4<br />

min 550 kvadratmetr sahäni ähatä<br />

edib vä burada ölkämizdä istehsal<br />

olunan 1700-ä yaxýn çeþiddä müxtälif<br />

mähsullar nümayiþ olunub.<br />

Neft Fondunun aktivläri<br />

6,8 m<strong>il</strong>yard dollar artýb<br />

d2010-cu <strong>il</strong>in yanvarsentyabr<br />

aylarý ärzindä<br />

Neft Fondunun büdcä<br />

gälirläri 9 m<strong>il</strong>yard 578,2<br />

m<strong>il</strong>yon manat, büdcä xärcläri<br />

isä 3 m<strong>il</strong>yard 944,6 m<strong>il</strong>yon<br />

manat täþk<strong>il</strong> edib.<br />

Fondun mätbuat xidmätindän<br />

qäzetimizä dax<strong>il</strong> olan<br />

mälumatda b<strong>il</strong>dir<strong>il</strong>ir ki,<br />

ötän 9 ay ärzindä Neft<br />

Fondunun väsaitlärinin<br />

idarä olunmasýndan äldä<br />

olunan gälir 119,5 m<strong>il</strong>yon<br />

manata bärabär olub. Hesabat<br />

dövrü ärzindä 3 m<strong>il</strong>yard<br />

625 m<strong>il</strong>yon manat väsait<br />

dövlät büdcäsinä<br />

transfer ed<strong>il</strong>ib. Qaçqýn vä<br />

mäcburi köçkün a<strong>il</strong>älärinin<br />

mäskunlaþdýrýlmasý vä sosial-mäiþät<br />

väziyyätinin<br />

yaxþýlaþdýrýlmasý üzrä tädbirlärin<br />

häyata keçir<strong>il</strong>mäsinä<br />

80 m<strong>il</strong>yon manat, Samur-Abþeron<br />

suvarma sisteminin<br />

yenidän qurulmasý<br />

vä Oðuz-Qäbälä zonasýndan<br />

Baký þähärinä su kämärinin<br />

çäk<strong>il</strong>iþi layihälärinin<br />

maliyyäläþdir<strong>il</strong>mäsi<br />

mäqsäd<strong>il</strong>ä isä müvafiq olaraq,<br />

109,6 m<strong>il</strong>yon manat vä<br />

112,1 m<strong>il</strong>yon manat väsait<br />

ayrýlýb. Valyuta mäzännälärinin<br />

däyiþmäsindän yaranan<br />

färq <strong>il</strong>ä baðlý fondun<br />

büdcädänkänar xärcläri isä<br />

164,9 m<strong>il</strong>yon manat täþk<strong>il</strong><br />

edib. 2010-cu <strong>il</strong>, oktyabrýn<br />

1-nä olan mälumata görä,<br />

fondun aktivläri <strong>il</strong>in ävvälinä<br />

(14 m<strong>il</strong>yard 900,4 m<strong>il</strong>yon<br />

dollar) nisbätän 45,8<br />

% artaraq, 21 m<strong>il</strong>yard<br />

720,8 m<strong>il</strong>yon dollara bärabär<br />

olub.

10 TÜRKÝYE<br />

6-8 NOYABR 2010 ZAMAN<br />

Atina'dan paket var<br />

Geçtiðimiz bir hafta içinde Yunanistan'dan<br />

AB liderlerinin çalýþma ofislerine bombalý<br />

paketler gönder<strong>il</strong>meye çalýþýldý. Paketler<br />

Almanya ve Fransa'da hedefine ulaþtý,<br />

Berlusconi'ye gönder<strong>il</strong>en paket ise bulunduðu<br />

uçak ac<strong>il</strong> iniþe zorlanarak imha ed<strong>il</strong>di.<br />

Benzer paketler Yunanistan'ýn kendi içinde<br />

de kuryelerle AB'nin büyük ortaklarýnýn<br />

büyükelç<strong>il</strong>iklerine gönder<strong>il</strong>d<strong>il</strong>er. Yunan<br />

polisinin gayreti alkýþa þayandýr deð<strong>il</strong>dir bizi<br />

<strong>il</strong>g<strong>il</strong>endirmiyor. Bizi <strong>il</strong>g<strong>il</strong>endiren, yaný<br />

baþýmýzda büyük bir cinnetin baþ göstermiþ<br />

olduðu gerçeðidir. Yunan makamlarý, bombalý<br />

paket iþinin arkasýnda radikal solun<br />

olduðunu açýkladý. Yunan radikal solu uzun<br />

bir müddettir ülkelerinde<br />

yaþanan ekonomik krizden AB<br />

politikalarýný sorumlu tutuyor.<br />

Özelde de Alman-Fransýz ekseninin<br />

Avrupa Birliði projesi<br />

üzerinden Yunanistan'ýn<br />

imkânlarýný sömürdüðünü iddia<br />

ediyor. Yunanistan<br />

Komünist Partisi ve Sol Koalisyonu Partisi<br />

ülkelerinin birliðe dah<strong>il</strong> olmasýndan sonra<br />

basit bir “ekonomik vasal devlete”<br />

dönüþtüðünü ve kapitalist sömürüye<br />

boyun eðdiðini düþünüyor. Radikal solun<br />

söylem bazýndaki bu AB karþýtlýðý, AB'nin<br />

Atina'ya açýlan “kurtarma kredisine”<br />

karþýlýk IMF <strong>il</strong>e birlikte bazý ekonomik politikalarý<br />

dayatmasý <strong>il</strong>e birlikte zirveye ulaþtý<br />

ve görülen o ki söylem planýndan eylem<br />

planýna da geçmiþ durumda.<br />

Avrupa Birliði'ne üye olan ülkelerdeki<br />

Meðer Kýlýçdaroðlu <strong>il</strong>e Sav arasýnda<br />

insanî bir yakýnlýk da yokmuþ. Meðer<br />

o el sýkýþmalar, sarýlmalar pozmuþ.<br />

Siyaset evet acýmasýz, vefasýz, insafsýz<br />

bir meydan ama bu kadar mý<br />

ölçüsüz, bu kadar mý kin, nefret ve<br />

öfke <strong>il</strong>e doluymuþ Ýþte þuraya<br />

yazýyorum; bunlardan daha beterine<br />

hazýr olunuz... CHP'de kavga, geçici,<br />

tamir ed<strong>il</strong>eb<strong>il</strong>ir bir kriz deð<strong>il</strong>dir.<br />

Bölünmedir, daðýlmadýr, parçalanmadýr.<br />

Ecevit-Ýsmet Ýnönü kavgasýndan,<br />

Baykal-Erdal Ýnönü kavgasýndan,<br />

Baykal-Altan Öymen<br />

kavgasýndan farklý olan bir þey<br />

var. O kavgalardan sonra<br />

CHP'nin alternatif liderleri vardý<br />

ve parti toparlanab<strong>il</strong>di, yoluna<br />

devam edeb<strong>il</strong>di. Ýkincisi, vesayet sistemi<br />

CHP'nin payandalýðýna muhtaçtý,<br />

güç odaklarý devreye gird<strong>il</strong>er.<br />

Yani CHP'nin yer <strong>il</strong>e yeksan olmasýna<br />

izin ver<strong>il</strong>medi.<br />

Halbuki þimdi CHP'yi toparlayacak,<br />

bir arada tutacak bir alternatif lider<br />

yok. Ýsmet Ýnönü maðlup olduðunda<br />

Ecevit vardý. Ecevit'in yeni bir söylemi,<br />

parti tabanýna heyecan veren bir<br />

karizmasý vardý. Öymen aþaðý indir<strong>il</strong>diðinde<br />

Baykal vardý. Baykal,<br />

Türkiye'de en zor iþin CHP'ye genel<br />

siyasi part<strong>il</strong>erin de Avrupalýlaþmasý beklenir.<br />

Çünkü AB sadece ekonomiye deð<strong>il</strong>,<br />

siyasete de normlar dayatan bir birlik.<br />

AB, üye ülkelerin siyasi part<strong>il</strong>erinden AB<br />

normlarý çerçevesinde siyaset yapmalarýný<br />

bekliyor. Yunanistan radikal<br />

solu bunu baþaramadý. Ya da b<strong>il</strong>inçli<br />

olarak bu dayatmaya karþý koydu. Sol<br />

Koalisyonu Partisi AB üyeliðini tümden<br />

reddetmedi, aksine AB'nin yeni bir<br />

sosyalist mücadele alaný olduðunu <strong>il</strong>an<br />

etti. Buna karþýlýk komünistler AB'yi<br />

bütün kurum ve deðerleriyle düþman<br />

<strong>il</strong>an etti. Þimdi patlak veren bombalý<br />

paketler, bu <strong>il</strong>anýn plana dönüþmüþ hali.<br />

Yunanistan'dan AB<br />

büyükelç<strong>il</strong>iklerine ve devlet<br />

liderlerinin ofislerine<br />

gönder<strong>il</strong>en paketler<br />

“öldürme” amaçlý<br />

paketler deð<strong>il</strong>. En azýndan<br />

Berlusconi'ye gönder<strong>il</strong>en<br />

paketin inceleme<br />

aþamasýnda yanmaya baþlamasý<br />

Yunan radikal solunun cezalandýrma<br />

deð<strong>il</strong>, karþý cezalandýrmayý teþvik<br />

edecek bir meydan okuma taktiði benimsemiþ<br />

olduðunu gösteriyor. Yani<br />

Yunan solcularý klasik bir ger<strong>il</strong>la taktiði<br />

uyguluyor: “AB'yi yeterince kýzdýrab<strong>il</strong>irsek,<br />

onlar da Atina yönetimine daha<br />

fazla baskýda bulunur, hatta yardýmý<br />

keserler. Bu durum Yunanistan kamuoyunun<br />

daha AB karþýtý olmasýný<br />

saðlar.” Bu taktik hiçbir zaman<br />

KERÝM BALCI<br />

CHP'yi ac<strong>il</strong> servise getird<strong>il</strong>er...<br />

baþkanlýk yapmak olduðunu b<strong>il</strong>iyordu.<br />

Çünkü CHP, içiyle uðraþmaktan,<br />

Türkiye'nin problemleri <strong>il</strong>e uðraþmaya<br />

fýrsat bulamayan bir partidir.<br />

Açýk söyleyelim; Kemal Kýlýçdaroðlu<br />

ne Ecevit'tir ne de Baykal'dýr. Meclis<br />

grubunda, delege içinde, gençlik<br />

kollarýnda kadrosu, ekibi yoktur. Zor<br />

dönemde üzerinde ittifak ed<strong>il</strong>en bir<br />

isimdir. 6. ayda<br />

o ittifak<br />

daðýlmýþtýr.<br />

Kýlýçdaroðlu<br />

g e ç i c i<br />

ç<strong>öz</strong>ümdü.<br />

HÜSEYÝN GÜLERCE Doðan medyasý,<br />

istediði<br />

kadar destek<br />

versin, Kýlýçdaroðlu CHP'nin<br />

parçalanmasýný önleyemez, sandýða<br />

bir umut olarak taþýyamaz. Sav'ýn<br />

yerine getir<strong>il</strong>en ismin, sýký bir<br />

Ergenekoncu olmasý, “Yeni CHP”nin,<br />

vesayetin yeni bir versiyonu olacaðý<br />

gerçeðini anlatmaya, yeter de artar<br />

b<strong>il</strong>e... Seçimlere 6 ay kala CHP karizmatik<br />

bir lider çýkaramaz. Evet, Baykal<br />

kenarda duruyor ama o da artýk eski<br />

Baykal deð<strong>il</strong>dir...<br />

CHP'de kavga, asla bir Kýlýçdaroðlu-<br />

Sav kavgasý olarak<br />

görülmemelidir.<br />

Türkiye demokratikleþirken,<br />

gerçekleri<br />

okuyamayanlarýn senben<br />

kavgasýndan,<br />

ç<strong>öz</strong>üm adýna bir þey<br />

çýkmaz. Mesele þudur:<br />

Demokratikleþme dalgasý,<br />

nihayet CHP sah<strong>il</strong>lerine<br />

varmýþtýr.<br />

Varmýþtýr ama tsunami<br />

etkisi yaparak parti<br />

yönetimini vurmuþtur.<br />

Çünkü öncü sarsýntýlar<br />

CHP yönetic<strong>il</strong>erini<br />

uyandýrmamýþtýr. Parti<br />

binasýnda hizip kavgalarý<br />

<strong>il</strong>e vakit geçirme<br />

yerine, statükonun bittiðini,<br />

ona payandalýk<br />

yapmanýn artýk hiçbir<br />

anlamý kalmadýðýný asla<br />

anlayamamýþlardýr.<br />

Medyada bazýlarýnýn<br />

baþýna gelen, þimdi<br />

CHP'nin aðýr toplarýnýn<br />

baþýna geliyor.<br />

Deðiþime ve yen<strong>il</strong>enmeye<br />

direnç gösterenler,<br />

sahneden inmek zorunda<br />

kalýyorlar... Yeni<br />

Yunanistan'da komünist bir iktidar<br />

görmemizi saðlayamaz belki; ama<br />

Yunan siyasetinin her geçen gün AB'ye<br />

þüpheyle bakan ve sorgulayan bir<br />

siyasete doðru evr<strong>il</strong>mesini saðlayab<strong>il</strong>ir.<br />

Fransa'da yaþananlar da yine benzer<br />

sebeplerle endiþe verici. Fransýz radikal<br />

solu iþsiz ve baþýbozuk bir genç kitleye<br />

AB ve rejim karþýtlýðý <strong>öz</strong>elinde yeni bir<br />

varlýk amacý kazandýrmayý baþardý.<br />

Bizim “varoþ serser<strong>il</strong>eri” nazarýyla baktýðýmýz<br />

molotofkokteylli gençler kend<strong>il</strong>erini<br />

Bast<strong>il</strong>'i basan devrim kahramanlarýna<br />

denk görüyorlar. Bu da eðitimsiz<br />

ancak heyecanlý bir kitleye müthiþ bir<br />

dinamizm saðlýyor.<br />

Avrupa Birliði'nin geleceðini tehdit<br />

eden diðer bir süreç daha ziyade<br />

Almanya eksenindeki ülkelerde kendini<br />

gösteren yabancý düþmanlýðý ve radikal<br />

sað part<strong>il</strong>erin kazandýðý seçim zaferleri.<br />

Radikal sað, her durumda radikal solu<br />

tetikleyeceðinden kýsa müddet sonra<br />

Almanca ve Daçça konuþan ülkelerde<br />

de Yunan radikal solu benzeri oluþumlarý<br />

göreceðimize eminim ben. Buna bir<br />

de uyanmakta olan Slav m<strong>il</strong>liyetç<strong>il</strong>iðini<br />

ekleyin; insanlýk tarihinin en baþarýlý<br />

barýþ projesi olan Avrupa Birliði'nin derin<br />

bir tehditle karþý karþýya olduðunu<br />

anlarsýnýz. Komþuda piþen, her durumda<br />

bize de düþer. Cinnet getiren bir<br />

Avrupa'nýn yaný baþýnda, üyeliðe aday<br />

bir Türkiye'nin sarsýlmamasý beklenemez.<br />

Bu cinnet evinde tedavi ed<strong>il</strong>meli.<br />

Türkiye'nin gerçeðini okuyamayan<br />

CHP, artýk kendisiyle baþ baþadýr.<br />

Artýk ne muhtýra veren askerler ne de<br />

çat kapý Anayasa Mahkemesi var...<br />

Lafla olsa b<strong>il</strong>e Kýlýçdaroðlu'nun<br />

demokratik çýkýþlarýna; “s<strong>öz</strong>leri kendisini<br />

baðlar arkadaþ...” diye alay<br />

edenler, çýkmaz sokaðýn duvarýna<br />

toslamýþlardýr.<br />

Evet, CHP çýkmaz sokakta þimdi bir<br />

kör dövüþüne mahkûm ed<strong>il</strong>miþtir. Bu<br />

kavgada sulh olmaz. Çünkü<br />

taraflarýn niyeti birbirlerini tasfiye<br />

etmektir. “Küçük olsun benim olsun”<br />

tabelasýnýn asýlmasý,<br />

dükkâný kapatmadan<br />

önceki son sahnedir...<br />

Þimdi ufukta bir<br />

parçalanma kurultayý<br />

var. Ecevit, CHP'nin<br />

akýbetini erken görmüþ<br />

ve DSP'yi kurmuþtu.<br />

CHP'ye oy<br />

veren insanlarý asla<br />

üzmek, kýrmak istemem.<br />

Hatta<br />

Türkiye'de siyasetin<br />

adam gibi sol bir<br />

muhalefet partisine<br />

ihtiyacý olduðuna<br />

inananlardaným. Ama<br />

CHP, m<strong>il</strong>itan laiklikten<br />

vazgeçmiyor.<br />

Dinle barýþmayý samimi<br />

olarak istemiyor,<br />

demokratik laiklikten<br />

korkuyor. Bu yüzden<br />

Avrupa sosyal<br />

demokrat part<strong>il</strong>erinin<br />

<strong>il</strong>kelerine, standartlarýna<br />

sahip yeni bir<br />

sol partiye ihtiyaç<br />

var. Tamam,<br />

Kýlýçdaroðlu'na, yeni<br />

CHP'ye bir þans<br />

tanýnsýn ama bu<br />

yapýyla, bu kafayla<br />

CHP'nin böyle bir<br />

þansý yok. Þu anda<br />

CHP ac<strong>il</strong> servise getir<strong>il</strong>di.<br />

Bünyede kýrýklar,<br />

çýkýklar var.<br />

Þuuru yerinde deð<strong>il</strong>,<br />

kalp ritmi bozulmuþ<br />

ve tansiyon fýrlamýþ.<br />

Umutsuz vaka gibi<br />

g<strong>öz</strong>üküyor. Yine de<br />

halkýmýzýn temennisi<br />

<strong>il</strong>e bitirelim: Çýkmadýk<br />

canda umut vardýr...<br />

'Gücünü bir yerden alanlar...'<br />

Kýlýçdaroðlu'nun, Önder Sav'a karþý yürüttüðü<br />

savaþýn en kritik suçlamasý bu. Önder<br />

Sav gücünü halktan deð<strong>il</strong>, 'bir yer'den alýyormuþ.<br />

Bu 'bir yer' neresi Cevabý bulmak<br />

çok zor deð<strong>il</strong>. CHP'nin statükonun partisi<br />

olduðunu hatýrlayýn. En temel vasfýnýn 'devlet<br />

partisi' sýfatý olduðunu. Statükoyu<br />

sürdürmekle mükellef devletin kimlerden<br />

meydana geldiðini. Bu 'bir yer'in askerler<br />

olduðu, Önder Sav'ýn askerî vesayet düzenini<br />

tems<strong>il</strong> ettiði sonucu çýkmaz mý CHP'deki<br />

savaþýn parti içi demokrasi <strong>il</strong>e yakýndan uzaktan<br />

alakasý yok. Bu kavga bir hizip mücadelesi.<br />

Parti içi hizipler yapý itibarýyla<br />

demokratik oluþumlar deð<strong>il</strong>dir. Saray entrikasý<br />

teknikleriyle bir taraf diðerine üstün<br />

gelmeye çalýþýrken oligarþ<strong>il</strong>er arasý bir rekabet<br />

sürmektedir. Önder Sav, CHP'nin ayýrt<br />

edici vasfý olan geleneksel parti içi<br />

bürokrasiyi tems<strong>il</strong> ediyor. CHP, uzun tek<br />

parti yýllarýnda devlet bürokrasisi <strong>il</strong>e içli dýþlý<br />

olunca doðal olarak bürokratik refleksler<br />

edindi. 30'lu ve 40'lý yýllarda faþist ve<br />

komünist part<strong>il</strong>erden alýnan güçlü parti<br />

teþk<strong>il</strong>atý modeli, bu bürokrasiyi güçlendirdi.<br />

Part<strong>il</strong>erin zamanla edindikleri alýþkanlýklardan<br />

kolay vazgeçmediklerini hatýrlarsak,<br />

Önder Sav'ýn abus ve itici çehresiyle CHP'nin<br />

genel sekreterlik koltuðunda bir imparator<br />

edasýyla oturmasýný açýklayab<strong>il</strong>iriz. Partide<br />

süren iç savaþ bu alýþkanlýklarýn terk ed<strong>il</strong>eceði<br />

bir evrenin yaklaþtýðýný gösteriyor.<br />

Söylenen s<strong>öz</strong>lerin çok fazla anlamý yok.<br />

'Hukuk istiyoruz', 'aþiret partisi deð<strong>il</strong>iz' diyen<br />

Önder Sav, tam da bu s<strong>öz</strong>lerin muhatabý.<br />

Çünkü hukuku çiðneyen, feodal senyör gibi<br />

partiyi yöneten o. Kýlýçdaroðlu'nun da ondan<br />

geri kalýr tarafý yok. Demokrasiden dem<br />

vuran, halký tems<strong>il</strong> ettiðini öne süren<br />

Kýlýçdaroðlu'nun tek baþýna Merkez<br />

Yürütme Kurulu atamasýný, parti-içi<br />

demokrasinin neresine yerleþtireceðiz<br />

Kalenin surlarý gerisinde, sarayýn loþ koridorlarýnda<br />

devam eden ve entrikalarla<br />

sürdürülen bir iç savaþ bu. Ama sadece<br />

Kýlýçdaroðlu kazanýrsa duvarlar yýkýlacak ve<br />

demokrasi ihtimaller menz<strong>il</strong>ine girecek.<br />

CHP'de sürmekte olan savaþý, askerî<br />

vesayet düzeninin son kalesinin içten<br />

çöküþü olarak takip etmemiz lâzým. CHP ýsrarla,<br />

askerlerle birlikte devlet içindeki iktidarý<br />

paylaþan bir devlet partisi idi. Devlet<br />

içinde iktidar olunca, halký tems<strong>il</strong> etmenin<br />

pek gereði kalmýyordu. Sandýktan iktidar<br />

çýkmak gibi bir zahmete kimse katlanmýyordu.<br />

AK Parti, devlet içindeki iktidar alanlarýný<br />

tek tek halka açýnca CHP de halka açýlmak<br />

zorunda kaldý. Önder Sav'ýn bir komplo<br />

<strong>il</strong>e Baykal'ý uzaklaþtýrýp Kýlýçdaroðlu'nu<br />

genel baþkanlýk koltuðuna çýkartmasý, bir<br />

vitrin deðiþikliði <strong>il</strong>e CHP'nin eski alýþkanlýklarýný<br />

sürdürmesi anlamýna geliyordu.<br />

Ancak vaziyetin vitrinle düzelmeyeceðini,<br />

siyasete her zaman yüzeyden bakan zinde<br />

güçler dýþýnda herkes b<strong>il</strong>iyordu. Önder Sav,<br />

Baykal'ý alaþaðý ederek misyonunu tamamlamýþ,<br />

þimdi halkýn g<strong>öz</strong>üne soka soka eski<br />

CHP'nin bütünüyle tasfiyesine sýra gelmiþti.<br />

CHP içinde kontrolden çýkan tüzük krizi,<br />

deðiþimden yana olanlara, ancak seçimden<br />

sonra yakalayacaklarý bu fýrsatý verdi.<br />

Bu savaþýn galibinin Önder Sav olamayacaðý<br />

ortada. Bürokrasi hiçbir zaman tek<br />

baþýna iktidar olamaz. Önder Sav, statüko<br />

adýna kiþisel ölçülerde yürüttüðü bu savaþý<br />

kaybedecek. Çünkü toplumda ve gelecekte<br />

Önder Sav'ýn tems<strong>il</strong> ettiði bürokrasinin<br />

karþýlýðý yok.<br />

Kýlýçdaroðlu<br />

bu savaþýn<br />

galibi olacak.<br />

Çünkü kokuþmuþ<br />

bir parti<br />

düzeni içinde<br />

boy veren bu<br />

BAÞSAÐLIÐI<br />

“Gämiqaya Holdinq”<br />

Þirkätlär Ýttifaqýnýn kollektivi<br />

Emin Uçara, atasý<br />

Hacý Räsulun<br />

väfatýndan kädärländiyini b<strong>il</strong>dirir vä<br />

därin hüznlä baþsaðlýðý verir,<br />

märhuma Allahdan rähmät,<br />

MÜMTAZ'ER TÜRKÖNE<br />

kriz, onun için altýn deðerinde bir fýrsat demek.<br />

Krizi týrmandýrdýkça Kýlýçdaroðlu'nun<br />

önü açýlacak. Ayný zamanda partisini de<br />

güçlendirecek. Kýlýçdaroðlu'nun kamuoyunun<br />

g<strong>öz</strong>ü önünde Önder Sav'ýn ve onun<br />

arkasýnda kümelenen part<strong>il</strong>i bürokratlarýn<br />

iþini bitirmesi, CHP için büyük bir reklam<br />

fýrsatý deð<strong>il</strong> mi CHP'nin köklü bir þek<strong>il</strong>de<br />

deðiþtiði, daha baþka nasýl anlatýlab<strong>il</strong>ir<br />

Ayrýca bu kriz sona erdiði zaman partinin<br />

emanet ed<strong>il</strong>diði Kýlýçdaroðlu'nun artýk bir<br />

lider haline gelmesi mümkün olacak.<br />

CHP'deki savaþ bir hizip mücadelesi. Ancak<br />

bu mücadele Türkiye'de birçok þeyin<br />

deðiþtiðini ve CHP'nin de bu deðiþime bir<br />

saray darbesi <strong>il</strong>e de olsa katýldýðýný gösteriyor.<br />

CHP kendi geleneklerine, yani<br />

hizip entrikalarýna baþvurarak deðiþime<br />

ayak uyduruyor. Kavganýn <strong>öz</strong>eti: Vesayet<br />

düzeni, son sýðýnaðýndan da kovuluyor.<br />

Statükonun kalesi olan CHP'de 'gücünü bir<br />

yerden alanlar' yani statükonun bürokratlarý<br />

tasfiye ed<strong>il</strong>iyor.<br />

a<strong>il</strong>ä üzvlärinä vä yaxýnlarýna säbir d<strong>il</strong>äyir.

11 TÜRKÝYE BASININDAN<br />

6-8 NOYABR 2010 ZAMAN<br />

HASAN CEMAL<br />

MÝLLÝYET<br />

Ýki soru: CHP deðiþeb<strong>il</strong>ir mi, yoksa ondan ne köy olur, ne kasaba mý..<br />

Gazetec<strong>il</strong>iðe 1960’larýn sonunda CHP kurultaylarýný<br />

izleyerek baþladýðýmý söyleyeb<strong>il</strong>irim.<br />

CHP sonraki yýllarda da meslek hayatýmdan hiç<br />

eksik olmadý. Özellikle Cumhuriyet gazetesinde<br />

çalýþtýðým 18 yýl boyunca, CHP <strong>il</strong>e fazlasýyla sýký fýkýydým.<br />

O yýllarda CHP <strong>il</strong>e Cumhuriyet gazetesi arasýnda,<br />

Türkiye Cumhuriyeti’nin kuruluþ felsefesinden de kaynaklanan<br />

ve deðiþime dirençli ne çok benzerlik bulunduðunu<br />

da görmüþtüm.<br />

Bu ‘Kemalist ruh’, CHP’nin yýllar içinde ‘zamanýn<br />

ruhu’nu yakalamasýný maalesef engelledi.<br />

Zamanýn gerektirdiði deðiþimlere bir türlü ayak<br />

uyduramayan, kendini doðru dürüst yen<strong>il</strong>eyemeyen<br />

CHP yýllar yýlý seçim kaybetti. Kemal Kýlýçdaroðlu’nun<br />

önceki gün haklý olarak yakýndýðý gibi yarým yüzyýldýr<br />

iktidar olamadý CHP.<br />

Bunun belki tek istisnasý 1970’lerde Ecevit döneminde<br />

yaþandý. 1960’larýn ikinci yarýsýndan itibaren<br />

Ecevit’in damgasýný vurduðu Ortanýn Solu hareketiyle<br />

1973 ve 1977 seçimlerini kazandý CHP.<br />

Ecevit ne yaptý da kazandý<br />

Yakýn çevresine zamanýn ruhu konusunda iyi fikri<br />

olan akademisyen ve entelektüeller (Mülkiye Cuntasý)<br />

<strong>il</strong>e, (Orhan Eyüpoðlu, Ali Topuz, Süleyman Genç gibi)<br />

sýký örgütçüleri topladý.<br />

‘Devlet’e mesafe koydu.<br />

‘Asker’e mesafe koydu.<br />

Ekonomide devletç<strong>il</strong>iðe mesafe koydu.<br />

12 Mart Muhtýrasý’na karþý bayrak açtý, CHP’nin<br />

‘esk<strong>il</strong>eri’ gibi darbeye deð<strong>il</strong>, demokrasiye sahip çýktý.<br />

Ýþçiye ve köylüye açýlan sloganlarla CHP’yi ‘askersiv<strong>il</strong><br />

bürokrasi’den uzaklaþtýran politikalar izledi.<br />

Dine saygýlý, inançlara saygýlý, otoriter olmayan<br />

laiklik anlayýþýný geliþtirdi CHP’de.<br />

Rahmetli Ecevit’in Türkiye siyasetinde <strong>öz</strong>ellikle<br />

‘Kemalist ezberi’ bozan radikal bir adýmý da, “Tarihi<br />

yanýlgýya son veriyoruz!” diyerek, Erbakan Hoca’nýn<br />

MSP’siyle kurduðu koalisyon hükümeti oldu.<br />

1970’lerde böyleydi Ecevit.<br />

CHP’si yeni CHP idi.<br />

Ýsmet Paþa’yý böyle yendi. ‘Esk<strong>il</strong>eri’ böyle tasfiye<br />

etti.<br />

CHP’den ayrýlanlar kurduklarý partiyle devlete ve<br />

askere biat ederken, Ecevit yeni CHP’si <strong>il</strong>e iki kez<br />

üstüste seçim kazandý. 1977’de oylarýný -1974 Kýbrýs<br />

harekatýnýn da etkisiyle- yüzde 42’ye kadar yükseltti.<br />

Yanlýþ anlaþýlmasýn.<br />

Þimdi 2000’li yýllarda 1970’leri önermiyorum.<br />

Söylemek istediðim þu:<br />

Ecevit CHP’yi deðiþtirdiði ve yen<strong>il</strong>ediði için kazandý,<br />

büyük bir iktidar dalgasý yarattý 1970’lerde.<br />

Ecevit’in karþýsýnda yer alan eski kafalar, deðiþime<br />

ve yeni olana direndikleri için tarih sahnesinden s<strong>il</strong>inip<br />

gitt<strong>il</strong>er.<br />

Kýlýçdaroðlu’nun dünkü açýklamasýnda, “Efsane liderimiz”<br />

dediði Ecevit böyle bir liderdi 1970’lerde...<br />

Evet, Ecevit de sonrasýný getiremedi. Evet, CHP gitgide<br />

sosyal demokrat sulardan çek<strong>il</strong>di.<br />

1990’larda bir ara Baykal, rahmetli Ýsma<strong>il</strong> Cem’le<br />

birlikte ‘yeni sol’ dediyse de, Britanya’da Blair’e,<br />

Ýspanya’da Gonzales’e <strong>il</strong>gi duyar gibi olduysa da, bu<br />

hevesleri saman alevi gibi þöyle bir yanýp söndü.<br />

1970’lerin Ecevit’inden sonra <strong>öz</strong>ellikle Baykal’ýn<br />

CHP’si seçim kaybede kaybede hayal kýrýklýðý olmaya<br />

devam etti.<br />

Bu bir kader mi<br />

Alýnyazýsý mý<br />

Yoksa deðiþeb<strong>il</strong>ir mi<br />

CHP kendini reforme ederek zamana ayak uyduran,<br />

‘zamanýn ruhu’nu yakalayan bir parti haline<br />

geleb<strong>il</strong>ir mi<br />

Kimine göre hayýr.<br />

Bunlar, CHP’den ne köy olur ne kasaba diyor ve<br />

yepyeni bir parti istiyorlar.<br />

Bunlar, Gorbaçov örneðini verenler. Sovyetleri ve<br />

Sovyet Komünist Partisi’ni reforme edeyim derken, her<br />

ikisini de kendi eliyle tarihin arþivine kaldýran parti liderine<br />

iþaret ediyorlar.<br />

Kim<strong>il</strong>eri ise, belki de çaresizlikten, CHP umudunu<br />

hâlâ korumak istiyor, Kemal Kýlýçdaroðlu’na gönülsüz<br />

de olsa kredi açýyorlar.<br />

Ben mi ne düþünüyorum<br />

Þimd<strong>il</strong>ik þunu söyleyeb<strong>il</strong>irim:<br />

Kemal Kýlýçdaroðlu’nun iþi gerçekten zor CHP’de...<br />

ERHAN BAÞYURT<br />

BUGÜN<br />

Taksim'deki hain saldýrýyý “Kürdistan<br />

Özgürlük Þahinleri (TAK)” adýndaki örgüt<br />

üstlendi.<br />

Saldýrganýn kimliðinin polis tarafýndan<br />

tamamen ç<strong>öz</strong>ülmesinden sonra örgütün<br />

olayý üstlenmesi <strong>il</strong>gi çekici.<br />

5 yýl PKK kamplarýnda eðitim görüp,<br />

tim komutaný seviyesine yükselen canlý<br />

bomba için TAK, “Komuta kadememizde<br />

yer almaktadýr. Kendi inisiyatifi <strong>il</strong>e saldýrýyý<br />

gerçekleþtirdi” diyor.<br />

TAK, saldýrganýn PKK m<strong>il</strong>itaný olduðunu<br />

saklamaya çalýþýyor ve eylemin emir<br />

komuta zinciri içerisinde gerçekleþmediði<br />

izlenimi vermeye çalýþýyor.<br />

Ama naf<strong>il</strong>e bir uðraþ.<br />

Canlý bomba Vedat Acar net þek<strong>il</strong>de bir<br />

PKK m<strong>il</strong>itaný.<br />

Daha önemlisi TAK'ýn kendisi de<br />

PKK'nýn “taþeron” örgütü.<br />

PKK þehirlerde siv<strong>il</strong>lere yönelik eylemleri<br />

tepki çekmesin diye TAK'ý kurdurdu.<br />

Siv<strong>il</strong> saldýrýlarýný TAK'a havale ederek,<br />

kendisini <strong>öz</strong>ellikle Batýlý ülkelere “<strong>öz</strong>gürlük<br />

savaþçýsý” olarak göstermeye devam etti.<br />

TAK'ýn kendisi de PKK içerisinde kuruldu.<br />

Oluþumun fikir babalarýnýn Cem<strong>il</strong><br />

Bayýk ve Duran Kalkan olduðu da b<strong>il</strong>iniyor.<br />

KCK davasýndan tutuklu iki sanýðýn<br />

TAK konulu ma<strong>il</strong> trafiði de kanlý örgüt<br />

konusunda aydýnlatýcý fikir veriyor:<br />

”Tüm metropolleri mahþere çevireceðiz...”<br />

TAK'ýn olayý üstlenmesinden sonra<br />

KCK Yürütme Konseyi'nin yaptýðý açýklama<br />

oldukça dikkat çekici.<br />

Eylem ve eyleme karar verenler açýk<br />

þek<strong>il</strong>de kýnanýyor.<br />

Saldýrýlara son ver<strong>il</strong>mesi isteniyor.<br />

Saldýrýlarýn devamý halinde kend<strong>il</strong>erine<br />

“hesap sorulacaðý” kayded<strong>il</strong>iyor.<br />

PKK provokasyonlarý havada kalýyor!<br />

Nasýl<br />

Demek ki, hesap sorulacak bir alt birim<br />

var ortada.<br />

Demek ki, TAK b<strong>il</strong>indiði gibi bir PKK<br />

taþeronu.<br />

Demek ki, TAK saldýrýyý da bombacýnýn<br />

Kand<strong>il</strong> fotoðraflarý deþifre olunca PKK'nýn<br />

adýný kurtarmak için üstlendi.<br />

PKK'nýn son iki siv<strong>il</strong> saldýrýsýnýn bir<br />

ortak yönü var.<br />

Hakkâri Geçitli Köyü saldýrýsýný da<br />

Taksim'i de üstlenmed<strong>il</strong>er.<br />

Hakkâri'de saldýrý yerine asker çantasý<br />

býrakarak, faturayý “derin güçler”e çýkarmak<br />

isted<strong>il</strong>er.<br />

Taksim'de de eylemsizlik <strong>il</strong>an edip,<br />

saldýrýyý reddederek kafalarda “derin provokasyon”<br />

imajý oluþturmaya çalýþtýlar.<br />

Her ikisi de tutmadý.<br />

Ancak PKK'nýn siv<strong>il</strong> saldýrýlarý üstlenmekten<br />

kaçýnmasý, hatta yaptýðýndan utanmasý,<br />

barýþýn geleceði adýna sevindirici.<br />

En azýndan bir vicdan kýpýrdamasýnýn<br />

habercisi...<br />

Hain saldýrýdan çýkarýlacak ikinci sevindirici<br />

ders ise PKK'nýn geçmiþte “derin güçlerin<br />

provokasyonlarý” <strong>il</strong>e beslendiði.<br />

Onlardan mahrum kalýnca da, bu açýðý<br />

kendi baþýna doldurmayý denemesi ve<br />

baþarýsýz olmasý.<br />

Rahatlýkla söyleneb<strong>il</strong>ir ki, Ergenekon<br />

ve Fa<strong>il</strong>i Meçhul benzeri operasyonlar <strong>il</strong>e<br />

demokratikleþmede <strong>il</strong>erleme olumlu<br />

sonuçlar veriyor.<br />

En azýndan “At izi <strong>il</strong>e it izi artýk birbirine<br />

karýþmýyor.”<br />

Sonuç olarak PKK, Hakkâri ve<br />

Taksim'de suçüstü olmuþtur.<br />

PKK eylemsizlik <strong>il</strong>anýnda <strong>il</strong>eri sürdüðü<br />

gibi gerçekten barýþ istiyorsa, söylem <strong>il</strong>e<br />

eylem uyumu olmalý.<br />

S<strong>öz</strong>e samimiyet de göster<strong>il</strong>meli.<br />

ELANLARINIZ ÜÇÜN TELEFON NÖMRÄLÄRÝMÝZ: (+994 12) 530 85 87<br />

SATILIR<br />

Torpaq sahäsi<br />

Häzi Aslanov qäsäbäsindä,<br />

“Asiman” þ/e-nin yanýnda 9 sotluq<br />

torpaq sahäsi satýlýr. Torpaq sahäsi<br />

daþ hasara alýnmýþdýr. Häyätindä<br />

yaþýllýq, aðaclarý var. Ýçärisindä köhnä<br />

tik<strong>il</strong>i ev var. Qiymäti 200 000 manat.<br />

Tel: (012) 418 08 00<br />

(055) 558 54 54. Äli, TURYAP.<br />

Xaçmaz þähärindä, Xaçmaz elektrik<br />

stansiyasýnýn arxasýnda yaþayýþ evlärinin<br />

salýnmasý <strong>üçün</strong> ayrý-ayrý torpaqlar satýlýr.<br />

Här birinin ärazisi 5 sotdur. Yerlärinä<br />

görä qiymätläri däyiþir. Birinin qiymäti<br />

4000 AZN, o birinin qiymäti isä 5000<br />

AZN-dir. Kamal: (070) 633-38-99<br />

Buzovnada 5 sot torpaq satýlýr. Ýcra<br />

sänädi qaydasýndadýr. Qazý, suyu vä<br />

iþýðý daimidir. Qiymäti 3 000 $.<br />

Tel: (012) 450 72 85, (055) 574 79 14<br />

Xäzär rayonu, Þaðan qäsäbäsindä täc<strong>il</strong>i 2,5<br />

sot torpaq satýlýr. Qiymäti 2500 AZN. (Sotu<br />

1000 AZN) Tel: (012) 478 24 19, (055)752<br />

84 66, (070) 678 74 35. Nofäl Sadýqzadä<br />

Masazýr qäsäbäsindä 40 sot torpaq<br />

sahäsi satýlýr. Qiymäti: 120 min dollar.<br />

Fikrät müällim. Mob: (050) 416 13 95<br />

Ýsmayýllý rayonunun Müzäffäran<br />

kändindä 6 sot torpaq sahäsi satýlýr.<br />

Qiymäti: 12 min dollar. Saat 3-dän 6-<br />

däk zäng edä b<strong>il</strong>ärsiniz. Mob. tel.:<br />

(050) 337 57 15. Xalid müällim<br />

Þamaxý þähäri, Sis kändindä 30 sot<br />

yurd satýlýr. Qiymäti 20 000 AZN.<br />

Tel: (055) 588 34 77<br />

Novxanýda 13 sot torpaq sahäsi satýlýr.<br />

Torpaq “Murad” marketä yaxýn mäsafädä<br />

yerläþir. Häyätindä aðaclar var. Arzularýnýzdaký<br />

bað evini tikmäk <strong>üçün</strong> qaçýlmaz<br />

fürsätdir. Qiymäti 1 sotu 3 500 manat.<br />

Buyurun zäng edin. Tel: (012) 418 08<br />

00, (070) 418 08 00 Firqät, TURYAP.<br />

Þamaxý rayonunun Çuxuryurd<br />

kändindä, 12 sot torpaq sahäsi, (meyvä<br />

aðaclarý <strong>il</strong>ä birlikdä). Qiymäti: 45 min<br />

dollar. Sänädläri qaydasýndadýr. Elçin.<br />

Tel: (012) 431 35 83<br />

Xaçmaz rayonu, Yalama kändi, Vaðzala<br />

200 m yaxýnlýqda 12 sot torpaq satýlýr.<br />

Här cür meyvä aðaclarý, qazý, suyu vä<br />

iþýðý var. Qiymäti razýlaþma yolu <strong>il</strong>ä.<br />

Tel: (055) 685 13 51 Rövþän.<br />

SATILIR / EVLÄR<br />

2-3 OTAQLI<br />

Xýrdalan þähärindä, 2 otaqlý, täzä tik<strong>il</strong>ib istifadäyä<br />

ver<strong>il</strong>miþ, sahäsi 69,5 kv/m. 10/2<br />

olan mänz<strong>il</strong> satýram. Qiymäti 25 000<br />

man. Tel: (050/070) 372 66 11<br />

Yasamal rayonu, Bünyadzadä 4<br />

ünvanýnda 2 otaqlý mänz<strong>il</strong> satýlýr.<br />

Mänz<strong>il</strong> 10/2-dä yerläþir. Äla tämirlidir.<br />

Bütün äþyalarý <strong>il</strong>ä birgä satýlýr. Qiymäti<br />

80 000$. Fariz (050) 905 55 14<br />

Þirkätdän ucuz täklif edirik.<br />

Yeni tik<strong>il</strong>i “Akkord Kosmos”un<br />

binasýnda 3 otaq 136 kv m. Qiymäti<br />

500 manat. Tel: (012) 418 08 00,<br />

(070) 418 08 00 Firqät, TURYAP.<br />

Yasamal rayonu, Þärifzadä 82-dä<br />

(Yasamal bazarýnýn yaný), Xruþov<br />

layihäli 5/5, 3 otaqlý, orta tämirli<br />

ev satýlýr. Qiymäti 80 000. Tel: (070)<br />

733 19 95, (012) 432 13 09<br />

Þirkätdän daha ucuz täklif edirik.<br />

8-ci mkr. qoþa yanacaqdoldurma<br />

mäntäqäsinin yaxýnlýðýnda yeni tik<strong>il</strong>i<br />

binada 2 otaqlý mänz<strong>il</strong>lär satýlýr.<br />

Orta märtäbälär, 80 kv/m.<br />

Binada yaþayýþ var. Qiymäti 1 kvadratmetri<br />

550 manat. Tel: (012) 418 08 00,<br />

(070) 418 08 00. Firqät, TURYAP<br />

HÄYÄT EVLÄRÝ<br />

SATILIR<br />

Xätai rayonu, N.Z.S. qäsäbäsindä,<br />

häyät evi satýlýr. 66 kv/m. 4/4-ä, 2 otaqlý,<br />

4/7 zal. Orta tämirlidir. Maþýn saxlamaq<br />

<strong>üçün</strong> yeri, 1 ton çäni, zirzämisi, meyvä<br />

aðaclarý var. Qiymäti 50 000 $. Tel: (055)<br />

885 97 29, (012) 424 56 29, Elþän<br />

Baký þähäri, Xätai rayonu, N.Z.S. qäsäbäsindä<br />

häyät evi satýlýr. 3 otaqlý, ortatämirlidir.<br />

Häyäti var. Qiymäti 45 000$.<br />

Tel: (012) 424 51 17, (055) 741 71 49 Faiq.<br />

Lerik rayonu, Lerik qäsäbäsindä 140<br />

kv/m olan 6 otaqlý tam tämirli qazý,<br />

häyätindä su quyusu, hovuzu vä 24<br />

sot torpaq sahäsi olan ev satýlýr. Qiymäti<br />

razýlaþma yolu <strong>il</strong>ä. Tel: (055) 282<br />

12 24 / (050) 582 12 24<br />

KÝRAYÄ VERÝLÝR<br />

2-3-4 OTAQLI MÄNZÝLLÄR<br />

Balaxanýda 2-3-4 otaqlý, äla tämirli, här<br />

cür þäraiti (qaz, su, iþýq daimi) olan häyät<br />

evläri - aylýq 100/130/150 manat. Tel:<br />

(050) 214 16 74, (012) 4365206 Azad<br />

Baký þähäri,Yasamal rayonu, Þärifzadä<br />

küçäsindä, Centlmen maðazasýnýn yanýnda,<br />

5 märtäbänin 1-ci märtäbäsindä,<br />

2 otaqlý ev. Orta tämirli, bütün äþyasý<br />

<strong>il</strong>ä birlikdä kirayä ver<strong>il</strong>ir. Qiymäti<br />

350 AZN. Tel: (050) 542 53 03. Yaþar<br />

1,2,3,4,5, otaqlý evlär icaräyä ver<strong>il</strong>ir.<br />

Azturyapý Group. Tel: (012) 441 28 14<br />

Mob: (055) 865 51 24<br />

“Daewoo-matis” markalý avtomob<strong>il</strong><br />

satýlýr. Ýli 2001, motor-1.2, Koreya<br />

buraxlýþlý, mexanika, märkäzi<br />

qapanma sistemi vä<br />

kondisoneri var. Äla väziyyätdädir.<br />

Qiymäti 5200$.<br />

Tel: (070) 733 19 95<br />

"Beauty Palace" Klinikasý Ginikoloq,<br />

Damar häkimi, Däri-Zöhrävi,<br />

Kardioloq (EKQ), UZÝ, Laboratoriya,<br />

Azonterapiya vä Fizioterapiya<br />

(DUZLU ÞAXTA) vä bu kimi xidmätläri<br />

göstärir. Tel: (+994 12) 514 45 40 /<br />

44, Fax: (+994 12) 514 45 41<br />

Mob: (+994 55 ) 214 45 40<br />

Contract Ref: Rehab<strong>il</strong>itation of Tagiyev-Sah<strong>il</strong><br />

Road R6, AHP2-AF CW2008-<br />

5 (Shopping For Engineers Vehicles -<br />

3: (3 No. 4WD Double-Cabin Pick-<br />

Ups): Awarded to: Novatex Alliance<br />

LLP, London May Fair, Shepherd Market<br />

8,21 London, England, Contract<br />

Price US$ 57,000.<br />

Ýstanbul Tekst<strong>il</strong> Ýþ Giyimleri<br />

Restoran, kafe, inþaat geyimlärinin satýþý<br />

keçir<strong>il</strong>ir vä sifariþi qäbul olunur.<br />

Materiallarýmýz 100% türk malýdýr.<br />

Y. Säfärov küç. 24/13, Ýþ: (012) 490 45 23,<br />

Mob: (050/55) 440 20 58<br />

XÝDMÄT: Qum, sement, þeben, atçep,<br />

qrab<strong>il</strong> çatdýrýlmasý vä tikinti zib<strong>il</strong>inin<br />

atýlmasý. Ziya. Älaqä telefonu: (050)<br />

502 71 85 / (050) 628 16 53 Ünvan:<br />

Mätbuat prospekti (Qäläbä meydaný)<br />

Evlärdä-toy, niþan; ofislärdä-þänlik,<br />

bayram; baðlarda-ziyafät, görüþlär keçirtmäk<br />

istäyirsinizsä, sizä xidmät servisimizi<br />

täqdim ediräm. Älaqä nömrälärimiz:<br />

(055) 626 29 53, (050) 786 49 53,<br />

Bäxtiyar, menecer.<br />

ETÝBARSIZDIR<br />

Länkäran rayon Kosalar känd sakini<br />

Kazýmov Räcäb Baðýr oðluna aid,<br />

DTXK täräfindän 2003-cü <strong>il</strong>dä ver<strong>il</strong>miþ,<br />

JN-267A nömräli, KOD<br />

80208038 olan torpaðýn mülkiyyätä<br />

ver<strong>il</strong>mäsinä dair þähadätnamä<br />

itdiyi <strong>üçün</strong> etibarsýzdýr.<br />

BAÞSAÐLIÐI<br />

Þirvan þähäri, “Araz” kursunun<br />

müällimi Säfa Xäl<strong>il</strong>ova<br />

atasýnýn<br />

väfatý <strong>il</strong>ä baðlý baþsaðlýðý verir, märhuma<br />

Uca Allahdan rähmät, yaxýnlarýna<br />

säbir d<strong>il</strong>äyiräm.<br />

“Zaman -Azärbaycan” qäzetinin<br />

Þirvan þähäri üzrä zona<br />

täms<strong>il</strong>çisi Babäk Äsgär<br />

BAÞSAÐLIÐI<br />

Þirvan þähäri, “Araz” kursunun müällimi<br />

Säfa Xäl<strong>il</strong>ova<br />

atasýnýn<br />

väfatý <strong>il</strong>ä baðlý baþsaðlýðý verir, märhuma<br />

Uca Allahdan rähmät, yaxýnlarýna<br />

säbir d<strong>il</strong>äyirik.<br />

Þirvan Özäl Türk liseyinin kollektivi<br />

adýndan liseyin müdiri Ýbrahim Akbaþ<br />

BAÞSAÐLIÐI<br />

Þirvan þähäri, “Araz” kursunun müällimi<br />

Säfa Xäl<strong>il</strong>ova<br />

atasýnýn<br />

väfatý <strong>il</strong>ä baðlý baþsaðlýðý verir, märhuma<br />

Uca Allahdan rähmät, yaxýnlarýna<br />

säbir d<strong>il</strong>äyirik.<br />

Þirvan “Araz” kursu kollektivi adýndan<br />

müdir Natiq Siyahov<br />

BAÞSAÐLIÐI<br />

Däyärli dostlarýmýz Säftär vä Säfa Xäl<strong>il</strong>bäyl<strong>il</strong>ärä,<br />

atalarý<br />

Älsafa bäyin<br />

väfatý <strong>il</strong>ä älaqädar därin hüznlä baþsaðlýðý<br />

verir, märhuma Uca Allahdan rähmät, yaxýnlarýna<br />

säbir d<strong>il</strong>äyirik.<br />

Länkäran “Araz” kursunun müdiri<br />

Musa Þükürov

6-8 NOYABR 2010 ZAMAN<br />

Balkanlardan Anadoluya türk köçläri<br />

1887-ci <strong>il</strong>dä Bolqarýstanda keçir<strong>il</strong>än ähalinin siyahýyalýnmasýna görä ölkädä 672<br />

min näfär türk yaþayýrdý. Buraya Türkiyäyä köç etmäyä mäcbur olan 515 min<br />

türkü dä älavä edändä, (türklärin Bolqarýstanda ümumi sayý 1,4-1,7 m<strong>il</strong>yon näfär)<br />

250-300 min näfärdän artýq türkün taleyi (Makkarti bu räqämi 261 min<br />

näfär göstärir) müämmalý qalýr. Bu da onu demäyä äsas verir ki, mähz 300 min näfärä<br />

yaxýn türk 1830-1880-ci <strong>il</strong>lärdä Bolqarýstanda qätlä yetir<strong>il</strong>ib.Äslindä Bolqarýstanda<br />

siyahýyalma zamaný täläfat xanasýndaký räqämlär mähz 300 min näfärä yaxýn türkün<br />

öldürüldüyünü aydýn þäk<strong>il</strong>dä ortaya qoymuþdu.<br />

ora üsyaný vä bunun näticäsindä Yunanýstanýn<br />

müstäq<strong>il</strong>liyinä na<strong>il</strong> olaraq da-<br />

M<br />

ha da þirniklänän Qärb dövlätläri bu<br />

däfä äsas hädäf kimi Bolqarýstaný seçd<strong>il</strong>är.<br />

Onlar Bolqarýstanda Osmanlýya<br />

aðýr zärbälär vurulmasý vä adýçäk<strong>il</strong>än ölkänin müstäq<strong>il</strong>liyinä<br />

na<strong>il</strong> olunmasý <strong>üçün</strong> bu däfä dä Rusiyaný qabaða<br />

verd<strong>il</strong>är. Qärb ölkäläri Bolqarýstanýn müstäq<strong>il</strong>liyi <strong>il</strong>ä<br />

bärabär, oradaký türklärin Anadoluya deportasiyasý vä<br />

Balkanlarýn tädricän türklärdän tamam<strong>il</strong>ä tämizlänmäsini<br />

dä näzärdä tutmuþdular.<br />

Hämin dövrdä Bolqarýstan türklärin än çox yaþadýqlarý<br />

ölkälärdän biri idi. Bolqarýstanýn müstäq<strong>il</strong>liyinä<br />

gätirib çýxaracaq 1877-1878-ci <strong>il</strong>lär müharibäsi äräfäsindä<br />

orada yaþayan türklärin sayý (onlarýn arasýnda<br />

çärkäzlär dä vardý) täxminän 1 m<strong>il</strong>yon 700 min näfär<br />

idi. Tanýnmýþ amerikalý tarixçi Makkarti dä arxiv sänädlärinä<br />

äsasän hämin dövrdä Bolqarýstanda 1,5 m<strong>il</strong>yon<br />

näfär türkün yaþadýðý qänaätinä gälib. Bölgädä<br />

täxminän bir o qädär dä bolqarlarýn yaþadýðý ehtimal<br />

ed<strong>il</strong>ir. Bolqarýstanda türk ähalinin sayý <strong>il</strong>ä<br />

baðlý häm Osmanlý, häm dä<br />

Qärb qaynaqlarýný araþdýran tarixçi<br />

Ömär Turan yazýr: “1877-<br />

78-ci <strong>il</strong> savaþýndan öncä Bolqarýstanda<br />

qeyri-bolqarlarýn sayý 1,949<br />

m<strong>il</strong>yon näfär, bolqarlarýn sayý isä<br />

1,793 m<strong>il</strong>yon näfär idi”. Onun yazdýðýna<br />

görä, qeyri-bolqarlarýn 90 faizini<br />

türklär täþk<strong>il</strong> edird<strong>il</strong>är. Bundan älavä,<br />

hämin dövrdä Bolqarýstanda 350 min<br />

näfär yähudi, ermäni, yunan vä digär<br />

m<strong>il</strong>li azlýqlar yaþayýrdý. Yäni faktiki olaraq,<br />

bölgädä bolqarlar heç dä çoxluq dey<strong>il</strong>, äksinä<br />

azlýq täþk<strong>il</strong> edird<strong>il</strong>är. 1830-cu <strong>il</strong>dän<br />

sonra Bolqarýstanda rus-panslavist Çerkaskinin<br />

rähbärliyi altýnda qurulan Bolqarýstan<br />

Mülki Ýdarä Täþk<strong>il</strong>atý da yuxarýda göstär<strong>il</strong>än<br />

räqämlärä uyðun räqäm göstärmiþ vä bununla<br />

da ölkädä bolqarlarýn azlýqda olduðunu täsdiq<br />

etmiþdi. Ümumiyyätlä, Bolqarýstanýn, demäk<br />

olar ki, bütün äyalätlärindä, o cümlädän Tuna<br />

v<strong>il</strong>ayätinä aid olan Ruscuk, hämçinin Sofiya,<br />

Tulca vä Varna sancaqlarýnda türklär, Vidin vä<br />

Trnovoda isä qeyri-müsälmanlar çoxluq<br />

täþk<strong>il</strong> edird<strong>il</strong>är. Bura Bolqarýstanda<br />

yaþayan bolqar olmayan<br />

qeyri-xristianlarý da älavä<br />

edändä bolqarlar här yerdä azlýqda<br />

id<strong>il</strong>är. Ona görä dä Bolqarýstan<br />

Mülki Ýdarä Täþk<strong>il</strong>atý ölkädä<br />

bolqarlarýn etnik baxýmdan<br />

çoxluðuna na<strong>il</strong> olmaq <strong>üçün</strong> här<br />

vasitä <strong>il</strong>ä bölgädä yaþayan türkläri<br />

vä müsälmanlarý ölkädän qovmaða<br />

çalýþýrdýlar. Bunun <strong>üçün</strong> onlar qätliamlara<br />

äl atýr, türklärin evlärinä od<br />

vurur, onlarý öldürürdülär. Bu yolla da<br />

onlar Bolqarýstandan Anadoluya köç<br />

axýnýna na<strong>il</strong> ola b<strong>il</strong>d<strong>il</strong>är.<br />

Bolqarýstandan<br />

deportasiya<br />

MÄÐLUBÝYYÄT BOLQARLARI<br />

CÄSARÄTLÄNDÝRDÝ<br />

<strong>il</strong>dä Osmanlýnýn ruslarla<br />

1828-ci savaþda yen<strong>il</strong>mäsindän<br />

sonra bolqarlar da yunanlar kimi häräkät etmäyä<br />

vä müdafiäsiz qalan türklär üzärinä hücumlar<br />

etmäyä baþladýlar. Näticädä, Bolqarýstanda<br />

äsl türk qätliamý baþladý. Bu qäddar olaylarýn da<br />

arxasýnda Morada olduðu kimi, yenä dä Rusiya vä<br />

Qärb ölkäläri dayanýrdý. Onlar Bolqarýstanýn türklärdän<br />

tämizlänmäsi <strong>üçün</strong> bolqarlarý s<strong>il</strong>ahlandýrýr vä m<strong>il</strong>li<br />

etnik münaqiþäni körükläyird<strong>il</strong>är. Näticädä, 1830-<br />

1870-ci <strong>il</strong>lär ärzindä 30 min türk Bolqarýstaný tärk edäräk,<br />

Anadoluya köç etmäyä mäcbur oldu. Bu arada<br />

Osmanlýnýn zäiflämäsi <strong>il</strong>ä Balkanlar Rusiya, Avstriya<br />

vä Almaniya arasýnda bölüþdürüldü. Avstriya Osmanlýdan<br />

Bosniya-Herseqovinaný qopardý, bolqarlara<br />

vä serblärä isä Rusiyanýn näzaräti altýnda olacaq müstäq<strong>il</strong>lik<br />

ver<strong>il</strong>di. Bu, Bolqarýstanda türklärä qarþý yeni<br />

qätliamlarýn baþlamasýna gätirib çýxardý. Bir neçä gün<br />

ärzindä bölgädä yaþayan minlärlä dinc türk qätlä yetir<strong>il</strong>di.<br />

Türk ordusu bu qätliamýn qabaðýný almaq <strong>üçün</strong><br />

häräkätä keçdi. Amma Qärb ölkäläri vä Rusiya buna<br />

Osmanlýya yeni müharibä elan etmäklä cavab verd<strong>il</strong>är.<br />

1877-ci <strong>il</strong>dä Rusiya <strong>il</strong>ä Osmanlý arasýnda yeni müharibä<br />

baþladý. Müharibä yenä dä Osmanlýnýn mäðlubiyyäti<br />

<strong>il</strong>ä baþa çatdý. 1878-ci <strong>il</strong>dä Berlindä imzalanan<br />

sülh anlaþmasýna äsasän, Osmanlý daha çox äraz<strong>il</strong>är<br />

itirdi. Berlin anlaþmasýna görä, Osmanlýnýn näzaräti<br />

altýnda Bolqarýstan Prinsliyi quruldu. Þärqi Rumeli adlandýrýlan<br />

Osmanlý ärazisindä isä vali bolqar xristian<br />

olacaqdý. Bundan älavä, Osmanlýnýn Balkanlardaký<br />

bäzi äraz<strong>il</strong>äri dä Yunanýstana ver<strong>il</strong>di. Yeni müharibä<br />

Bolqarýstandan Anadoluya köç dalðalarýnýn daha da<br />

artmasýna säbäb oldu. 1876-1878-ci <strong>il</strong>lärdä Bolqarýstandan<br />

200 min näfär türk Ädirnä vä ätrafýna köç etmäyä<br />

mäcbur oldu. Amma Balkanlardan Anadoluya<br />

köç daha çox idi. Belä ki, hämin müddät ärzindä<br />

Bolqarýstandan älavä, Balkanlardan<br />

daha 300<br />

vä<br />

yeni türk<br />

qätliamlarý<br />

(1)<br />

min näfär<br />

türk Anadoluya köçdü.<br />

Onlardan 75 min näfäri Häläb<br />

vä Þamda, 25 min näfäri Adanada, 10<br />

min näfäri Konya vä Kastamonuda, 10 min näfäri dä<br />

Kýbrýsda yerläþdir<strong>il</strong>di. Bolqarýstanýn þimalýndan köç<br />

edän türklärin bir hissäsi isä Rodop adasýna sýðýnaraq<br />

oradaký pomaklarla qaynayýb-qarýþdýlar. Köç prosesi<br />

isä davam etmäkdä vä daha da geniþlänmäkdä idi.<br />

Ümumiyyätlä götürdükdä, müharibälär vä türklär<br />

üzärinä ed<strong>il</strong>än aramsýz basqýnlar näticäsindä hämin<br />

dövrdä - 1830-1900-cu <strong>il</strong>lärdä Bolqarýstandaký 1 m<strong>il</strong>yon<br />

näfärdän yuxarý türk doðma yurd-yuvasýný tärk<br />

etmäyä mäcbur oldu. 19-cu äsrin 80-90-cý <strong>il</strong>lärindä<br />

Bolqarýstaný tärk etmäyä mäcbur olanlarýn bir qismi,<br />

täxminän 105 min näfäri Ädirnäyä, 6 min näfäri Salonikä,<br />

140 min näfäri Kosovo vä Manastýra, 120 min<br />

näfäri Ýstanbula, 90 min näfäri dä Anadolunun digär<br />

yerlärinä sýðýndý. Täxminän 515 min näfär dä Bolqarýstanda<br />

qaldý. 1887-ci <strong>il</strong>dä Bolqarýstanda keçir<strong>il</strong>än<br />

ähalinin<br />

siyahýyalýnmasýna<br />

görä ölkädä 672<br />

min näfär türk yaþayýrdý. Buraya Türkiyäyä<br />

köç etmäyä mäcbur olan 515 min näfär<br />

türkü dä älavä edändä, 250-300 min näfärdän artýq<br />

türkün taleyi ( Makkarti bu räqämi 261 min näfär<br />

göstärir) müämmalý qalýr. Bu da onu demäyä äsas<br />

verir ki, mähz 300 min näfärä yaxýn türk 1830-1880-<br />

ci <strong>il</strong>lärdä Bolqarýstanda qätlä yetir<strong>il</strong>ib. Äslindä Bolqarýstanda<br />

siyahýyalma zamaný täläfat xanasýndaký räqämlär<br />

mähz 300 min näfärä yaxýn türkün öldürüldüyünü<br />

aydýn þäk<strong>il</strong>dä ortaya qoymuþdu.<br />

VÄHÞÝ DÝVÝZÝYA<br />

slindä bu qätliamýn arxasýnda rus ordusu vä Bolqarýstanýn<br />

quldur dästäläri dayanýrdý. Rus kazaklarýndan<br />

täþk<strong>il</strong> ed<strong>il</strong>än vähþi diviziya cäbhädä äsas<br />

döyüþ aparan ordunun ardýnca gäläräk iþðal ed<strong>il</strong>än<br />

äraz<strong>il</strong>ärdä etnik tämizlämä aparýr vä bolqar quldur<br />

dästäläri <strong>il</strong>ä birlikdä dinc türk sakinlärini qätlä<br />

yetirir, evläri yandýrýr vä talançýlýqla mäþðul<br />

olurdular. Türklärä qarþý o qädär qäddarcasýna<br />

davranýrdýlar ki, bu, hätta Qärbdä dä etirazlarla<br />

qarþýlanýrdý. Mäsälän, ävvälcä, bolqarlardan<br />

vä ruslardan aldýqlarý mälumatlar äsasýnda<br />

bölgädä bolqarlara qarþý häyata keçir<strong>il</strong>än<br />

türk soyqýrýmýndan yazan qäzetlär<br />

sonra münaqiþä zonasýna <strong>öz</strong> müxbirlärini<br />

göndärd<strong>il</strong>är. Bolqarýstana müxbir göndäränlär<br />

arasýnda “Times”, “New York<br />

Herald”, “Republique Français”,<br />

“Frankfurter Zeitung”, “Da<strong>il</strong>y Telegraph”<br />

kimi dünyada tanýnan mätbuat<br />

orqanlarý var idi. Ümumiyyätlä, Bolqarýstana<br />

Avropa ölkälärini täms<strong>il</strong><br />

edän 21 qäzet vä därgi müxbir göndärmiþdi.<br />

Onlar münaqiþä bölgäsindä gördüklärindän<br />

dähþätä gälmiþd<strong>il</strong>är. Ägär dünänä kimi<br />

Qärb qäzetläri bölgädä türklärin bolqarlarý qätlä yetirdiklärini<br />

yazýrdýsa, indi räy däyiþmiþdi. Onlarýn<br />

hamýsý münaqiþä bölgäsindän göndärdikläri mälumatlarda<br />

Rusiyanýn vähþi diviziyasýnýn vä bolqar<br />

quldur dästälärinin günahsýz müsälman türklärini<br />

qätlä yetirdiyini yazýr vä bunun äsas günahkarý kimi<br />

Rusiyaný göstärird<strong>il</strong>är. Hadisälärdä mähz ruslarýn<br />

vähþi diviziyasýnýn äsas rol oynadýðýný yazan Qärb<br />

qäzetläri öldürülän türklär arasýnda çoxlu sayda qadýnýn<br />

vä uþaðýn olduðunu b<strong>il</strong>dirird<strong>il</strong>är. Hadisälärin<br />

þahidi olan Qärbin bölgädäki konsulluqlarý türklärin<br />

qätliama märuz qalmalarý barädä <strong>öz</strong> ölkälärinin<br />

müvafiq nazirliklärini här gün mälumatlandýrýrdýlar.<br />

Amma Qärb dövlätläri günümüzdä Fälästindä,<br />

Daðlýq Qarabaðda, Ýraqda, Äfqanýstanda, Livanda<br />

vä digär yerlärdä yaþanan müsälman soyqýrýmýna<br />

necä biganä qalýrlarsa, o dövrdä dä eyni tärzdä häräkät<br />

edir vä bütün bu qýrðýnlarý görmäzliyä vururdular.<br />

SERÝAL12<br />

Yazýný<br />

internet<br />

materiallarý<br />

äsasýnda<br />

Äziz Mustafa<br />

hazýrlayýb.

S<strong>öz</strong>ün Cövhäri<br />

Käramät elä bir hikmätdir<br />

ki, görän danýþmaz, danýþan<br />

görmäyändir.<br />

6-8 NOYABR 2010 SÄHÝFÄ 13 WWW.ZAMAN.AZ<br />

S<strong>öz</strong>ün Cövhäri<br />

Birisi säni bir däfä aldatdýsa, günah<br />

onundur; ikinci däfä aldatdýsa,<br />

günah sänindir.<br />

Kiminä mäsuliyyätdir, kiminä sälahiyyät<br />

Väk<strong>il</strong> olmaq, doðrudan da, çox mäsuliyyätli mäsälädir. Bu iþin väbalý çox aðýrdýr. Amma diqqät yetirändä açýq-aydýn görürsän ki,<br />

hansýsa namizäd iþin mäsuliyyät täräfinä baxmýr, sälahiyyät täräfinä baxýr. Ýstäyir ki, mandat alýb baþqalarýndan bir baþ<br />

yuxarý olsun, <strong>öz</strong>ünün, a<strong>il</strong>äsinin þäxsi problemlärini häll eläsin, balalarýna bir gün aðlasýn.<br />

ÄLÝ ÇÄRKÄZOÐLU<br />

Yazý yazmaq täb iþidir. Ähvalýn yerindä<br />

olanda oturub üräyindäk<strong>il</strong>äri yazýya köçürürsän,<br />

olmayanda da baþýný qatmaða bir iþ<br />

axtarýrsan. Amma bu qäzet iþi tamamän<br />

färqli mäsälädir, çünki konveyer kimidir,<br />

dayanmýr, g<strong>öz</strong>lämir. Sänin kefin var-yoxdu,<br />

bunlar önämli dey<strong>il</strong>. Önämli olan odur ki,<br />

sabah qäzet çýxýr vä sän sänä ayrýlmýþ yerä<br />

yazý yazmalýsan. Ýçini äläk-väläk edirsän,<br />

üräyini axtarýrsan, yazýya almaða layiq bir<br />

þey tapmýrsan, qalýrsan boðula-boðula.<br />

Yazý täb iþidir, amma qäzet iþi täbä baxmaz,<br />

yazmalýsan, vässalam.<br />

üüü<br />

Hansý qäzeti açýrsan, hansý kanala baxýrsan,<br />

här yerdä deputatlýða namizädlär çýxýr<br />

qarþýna. Özü dä elä äcaib þüarlar uydururlar<br />

ki, gülmäyin gälir. Bir az da acýðýn tutur,<br />

bir mandat <strong>üçün</strong> seyid, molla demir,<br />

Hac, Kärbäla qoymur, hamýsýný sayýb tökür<br />

ortalýða. Bälkä heç baþqa zaman yadýna da<br />

düþmäz, amma indi elä b<strong>il</strong>ir ki, iþä yarayar,<br />

ona görä dä nä b<strong>il</strong>di deyir. Elä yüksäk däyärlär,<br />

elä ülvi nemätlär var ki, nä mandat<br />

<strong>üçün</strong>, nä väzifä <strong>üçün</strong> onlardan istifadä etmäk<br />

insana baþ ucalýðý gätirmäz.<br />

üüü<br />

Väk<strong>il</strong> olmaq, doðrudan da, çox mäsuliyyätli<br />

mäsälädir. Bu iþin väbalý çox aðýrdýr.<br />

Amma diqqät yetirändä açýq-aydýn görürsän<br />

ki, hansýsa namizäd iþin mäsuliyyät täräfinä<br />

baxmýr, sälahiyyät täräfinä baxýr. Ýstäyir<br />

ki, mandat alýb baþqalarýndan bir baþ<br />

yuxarý olsun, <strong>öz</strong>ünün, a<strong>il</strong>äsinin þäxsi problemlärini<br />

häll eläsin, balalarýna bir gün aðlasýn.<br />

Yäni här þey evin içi <strong>üçün</strong>. Bunun adý<br />

nädir b<strong>il</strong>irsinizmi- Än yumþaq þäk<strong>il</strong>dä<br />

söyläsäk, cah<strong>il</strong>lik.<br />

üüü<br />

Bäzän çox sadälövh, çox primitiv þeylär<br />

gälir aðlýma. Düþünüräm ki, m<strong>il</strong>lät gäräk<br />

layiq olanýn ayaðýna gedä, xahiþ-minnätlä<br />

onu yola gätirib, <strong>öz</strong>ünä väk<strong>il</strong> seçä. M<strong>il</strong>lät<br />

gäräk yaxþýný <strong>öz</strong>ünä väk<strong>il</strong> seçä ki, seçdiyindän<br />

dä yaxþý iþlär görä, yaxþý xidmät görä.<br />

Äslinä qalanda m<strong>il</strong>lätä väk<strong>il</strong> olmaq, m<strong>il</strong>lätä<br />

aða olmaq dey<strong>il</strong>, xidmätçi olmaqdýr.<br />

Düþünüräm ki, yaxasýný qabaða verib,<br />

ätäk-ätäk pul sovurub mandat almaq istäyän,<br />

heç þübhäsiz, çäkdiyi xärci m<strong>il</strong>lätin därisindän<br />

çýxaracaðýný irälicädän düþündüyü<br />

<strong>üçün</strong> bu iþä bu qädär ehtirasla, qätiyyätlä<br />

giriþirlär, necä deyärlär, ölümünä savaþýrlar.<br />

Ona görä dä gäräk beläsinä bäri baþdan üz<br />

vermäyäsän. Çünki beläsi canlý insana da<br />

<strong>öz</strong>ünün þäxsi mülkü kimi baxýr.<br />

Häqiqätän dä, kimisi layiq olduðu halda<br />

abrýna bükülüb, bir täräfdä qalýr, kimisi dä<br />

ar-abýr b<strong>il</strong>mädiyi <strong>üçün</strong> här seçkidä toy toðlusu<br />

kimi ortalýða atýlýr.<br />

Yetimin, yesirin, yurdundan-yuvasýndan<br />

qovulmuþun, mäzlumun väk<strong>il</strong>i olmaq<br />

aðýr iþdir, vallah-b<strong>il</strong>lah, çox böyük väbaldýr.<br />

O qädär aðýr mäsälädir ki, anlayaný öldürsän<br />

dä o väbalýn altýna çiyin vermäz.<br />

üüü<br />

Härdän uþaq kimi oluram, yaþýmý, aðarmýþ<br />

baþýmý unuduram, elä b<strong>il</strong>iräm ki, nä zamansa<br />

müällim olub uþaqlara därs deyäcäm.<br />

B<strong>il</strong>diyim än g<strong>öz</strong>äl þeyläri än g<strong>öz</strong>äl bir<br />

üslubda onlarýn ruhuna, düþüncälärinä axýdacam.<br />

Heç bir þagirdimä dä äsäb<strong>il</strong>äþmäyäcäm,<br />

säsimi qaldýrmayacam. Därsimdä<br />

oturmaq istämäyän olsa, baþýný sýðallayýb<br />

deyäcäm ki, gedib bayýrda gäzsin, amma<br />

uzaq getmäsin, yorulanda da, heç olmasa,<br />

dincälmäk <strong>üçün</strong> gälib <strong>öz</strong> yerindä otursun.<br />

Çox þeylär düþünüräm, xäyallar keçir<br />

baþýmdan, amma här däfä dä <strong>öz</strong> iþimä,<br />

gündälik häyatýma dönändä <strong>öz</strong>ümü heç dä<br />

qäribç<strong>il</strong>ikdä hiss elämiräm. Bu da bir iþdir<br />

dää, baþýmý aþaðý salýb bir cür müällimlik<br />

eläyiräm. Duyðularýmý yazýya köçürüb oxucularýmla<br />

paylaþýram. Nä b<strong>il</strong>im, bälkä dä<br />

bütün bunlar müällim çöräyi <strong>il</strong>ä böyüdüyüm<br />

üçüm aðlýma gälir. Sänät, peþä <strong>il</strong>ä baðlý<br />

aðlýma här cür fantaziya gälir. Härdän<br />

dä düþünüräm ki, iþdän-gücdän älim<br />

çýxsa, daha doðrusu, här yerdän qovulsam,<br />

bazarda oturub göyärti dä<br />

sataram. Çünki mänim borcum <strong>il</strong>lah<br />

da qäzetdä yazý yazmaq, ya da<br />

uþaqlara därs demäk dey<strong>il</strong> ki, a<strong>il</strong>ämä<br />

halal çöräk qazanmaqdýr.<br />

Här þey aðlýma gälir, bircä polis<br />

olmaq istämämiþäm, bir<br />

dä layiq olmadýðým halda<br />

onun-bunun minnäti <strong>il</strong>ä<br />

m<strong>il</strong>lät väk<strong>il</strong>i olmaðý aðlýma<br />

gätirä b<strong>il</strong>miräm.<br />

üüü<br />

Hälä ötän äsrin 80-ci<br />

<strong>il</strong>lärindä kändimizdä Ýsmayýl<br />

adýnda bir cavan<br />

vardý, hamý da ona “deputat<br />

Ýsmayýl” deyirdi. Bu<br />

Ýsmayýl yazýq heç deputatzad<br />

olmamýþdý, bälkä heç<br />

belä þeyi aðlýndan da keçirmämiþdi.<br />

Gah traktor sürürdü,<br />

gah qarovulçu olurdu, gah qoyun<br />

otarýrdý, gah kolxoz iþinä<br />

gedirdi, bir s<strong>öz</strong>lä nä buyursalar,<br />

“baþ üstä”ydi.<br />

Amma kimsä bu<br />

deputat mäsäläsini<br />

ona<br />

necä<br />

yaraþdýrmýþdýsa, eläcä yapýþýb qalmýþdý yazýðýn<br />

üstündä. Däli-dolu oðlanýydý deputat<br />

Ýsmayýl, o qädär savadlý, uzaqgörän olmasa<br />

da s<strong>öz</strong> eþidän idi, böyüyün-kiçiyin yerini<br />

b<strong>il</strong>irdi. Qonþuluða, yoldaþlýða, xeyir-þärä<br />

yarayan adam idi. Qaçqýn düþändän sonra<br />

Bakýda nä zib<strong>il</strong>ä bulaþmýþdýsa, basdýlar getdi,<br />

indi xäbärim yoxdu, qurtarýb gälib, ya<br />

yox. Ýndi bu namizädlärin fantastik yalanlarýný<br />

eþidändä o deputat Ýsmayýl aðlýma gälir.<br />

Ägär deputat Ýsmayýl b<strong>il</strong>säydi ki, yalan<br />

söyläyib mandat alacaq, yenä bu yalanlarý<br />

d<strong>il</strong>inä gätirmäzdi.<br />

üüü<br />

Deputat Ýsmayýlýn oðlu yaþýndaký uþaqlar<br />

indi deputatlýða namizädd<strong>il</strong>är. Özü dä<br />

danýþanda bir yaltaqlanýr, bir gopa basýrlar<br />

ki, qalýrsan mat-määttäl. Aðlýma nä gälir,<br />

b<strong>il</strong>irsinizmi- Ötän <strong>il</strong>lärdä yazýçý Äkräm<br />

Äylisli maraqlý bir s<strong>öz</strong> demiþdi. Demiþdi ki,<br />

Stalin dövrünü görmüþ, KQB xofundan<br />

keçmiþ yaþlý adamlarýn yaltaq danýþmalarýný<br />

bir tähär anlaya b<strong>il</strong>iräm, amma indiki<br />

gänclärinin niyä bu qädär yaltaq, bu qädär<br />

ikiüzlü olduðunu baþa düþä b<strong>il</strong>miräm.<br />

Äslindä heç biz dä baþa düþä b<strong>il</strong>mirik.<br />

Amma här halda bir tämännalarý var ki, bu<br />

qädär däridän-qabýqdan çýxýrlar. Özü dä<br />

bütün zahiri etiketläri yerindä: saçlar säliqä<br />

<strong>il</strong>ä daranmýþ, qäþäng kostyum, rängli qalstuk,<br />

seçdiyi s<strong>öz</strong>lär, ifadälär dä ki necä lazýmdýr.<br />

Harada gördülär, kimdän öyränd<strong>il</strong>är<br />

yaltaqlýðýn bu qädärini<br />

üüü<br />

Çox-çox ucqar rayonlarýmýzýn birindä<br />

Yalaq (yäni yaltaq) Qasým adýnda bir kiþi<br />

varmýþ. Bir gün bu Yalaq Qasým aðlayýrmýþ.<br />

Soruþurlar ki, ay Qasým, sän hara, aðlamaq<br />

hara, sänin <strong>üçün</strong> baðlý qapý varmý ki, iþini<br />

düzäldä b<strong>il</strong>mäyäsän Yalaq Qasým da deyir<br />

ki, sizin dediyiniz günlär çoxdan keçdi.<br />

Män yaltaqlýqla uþaq oxutmuþam,<br />

oðul evländirib, qýz köçürmüþäm.<br />

Amma daha mänim yalaqlýðým<br />

iþä keçmir, indik<strong>il</strong>är elä yalaqlanýrlar<br />

ki, mänim üzümä dä baxan<br />

yoxdur.<br />

üüü<br />

QRAFÝKA: ZAMAN<br />

Seçki marafonunun qýzmar<br />

çaðýdýr. Vädlär, ittihamlar,<br />

qaralamalar, doðru-yalan<br />

täähhüdlär baþ<br />

alýb gedir. Mänä elä gälir<br />

ki, deputat olmaq istäyänlär<br />

bu seçkiyä ötändäfäk<strong>il</strong>ärdän<br />

daha üräkli,<br />

daha umudlu gedirlär.<br />

Qäzetlär, telekanallar<br />

da namizädlärin pullu<br />

reklamlarýndan yaxþýca<br />

qazanýrlar.<br />

Arzu edirik ki, än layiql<strong>il</strong>är<br />

seç<strong>il</strong>sinlär. Bir dä,<br />

onu deyirik ki, vicdanýnýn<br />

dediyinä dey<strong>il</strong>, baþqasýnýn<br />

sifariþinä säs veränlär här<br />

þeydän ävväl <strong>öz</strong>lärinä xäyanät<br />

etmiþ olurlar. Seçim azaddýr<br />

vä här käs dä <strong>öz</strong> seçdiyinä,<br />

kimä vä niyä säs verdiyinä mäsuldur.<br />

Vässalam, yazýmýzý Anadoluda<br />

geniþ iþlänän xoþ bir dua <strong>il</strong>ä tamamlayýrýq:<br />

Vätänä, m<strong>il</strong>lätä xeyirli olsun!

14MÝZAH<br />

6-8 NOYABR 2010 ZAMAN<br />

En olgun meyve, en baþta düþer<br />

DAÐISTAN ÇETÝNKAYA<br />

Çocuklar niçin<br />

týrnak yer<br />

Týrnak yeme alýþkanlýðý ergenlik<br />

1dönemine kadar devam edeb<strong>il</strong>ir.<br />

Bu hal çocuklarda genelde uyku bozukluðu<br />

ve hareket huzursuzluðu <strong>il</strong>e beraber<br />

bulunur. Çocuk bu yolla iç huzursuzluðunu<br />

atmaya çalýþýr. Aþýrý baskýcý<br />

bir anne-baba veya sert bir öðretmenin<br />

etkisinde kalan çocuklarda daha sýk<br />

rastlanýr. 7 -8 ve daha <strong>il</strong>eri yaþlarda da<br />

görüleb<strong>il</strong>en týrnak yeme, <strong>öz</strong>ellikle çocuklarýn<br />

ellerinde herhangi bir iþ ya da<br />

oyun olmadýðý zamanlarda görülmektedir.<br />

Saklý kalmýþ bir saldýrganlýðý yansýttýðý<br />

kabul ed<strong>il</strong>ir. Ergenlik çaðýna doðru<br />

çocuklarýn hemen hemen yarýsý týrnak<br />

yeme davranýþý gösterir. Bunun nedeni<br />

olarak gençlerin çevreden onay görmemeleri<br />

olarak deðerlendir<strong>il</strong>ir. Týrnak yeme<br />

alýþkanlýðýndan çok bu davranýþa<br />

neden olan olaylarý saptamak gerekir.<br />

Bu açýdan týrnak yeme güvensizlik belirtisi<br />

olab<strong>il</strong>ir. A<strong>il</strong>e kavgalarý gibi olaylar<br />

da çocuklarý bu davranýþa iteb<strong>il</strong>ir. Gergin<br />

ve kolay heyecanlanan kiþ<strong>il</strong>erde de<br />

týrnak yeme alýþkanlýðý sýkça görüleb<strong>il</strong>ir.<br />

Bu davranýþýn altýnda yatan sebepler<br />

parmak emmede olduðu gibi çoðunlukla<br />

psikolojik rahatsýzlýklardýr. A<strong>il</strong>edeki<br />

büyüklerde týrnak yiyen varsa çocuk<br />

onlarý taklit edeb<strong>il</strong>ir. Gergin ve kolayca<br />

heyecanlanan çocuklarda da sýk görülür.<br />

A<strong>il</strong>e geçimsizlikleri, çocuklar yanýnda<br />

anne-baba kavgalarý, çocuðun azarlanmasý,<br />

dövülmesi, baþkalarýna örnek<br />

göster<strong>il</strong>mesi, kötülenmesi, horlanmasý<br />

vs. gibi olaylar da týrnak ve dudak yemeyi<br />

tetikler.<br />

Kuþlar uyurken<br />

ayaklarýný neden<br />

yukarý çeker<br />

Bazý kuþlarýn uyurken bir bacak-<br />

gövdelerine doðru çekme-<br />

1larýný<br />

lerinin nedeni bu hareketin kuþun vücudundan<br />

ýsý kaybýný önlemesi olarak açýklayab<strong>il</strong>iriz.<br />

Kuþlarýn bacaklarý üzerinde<br />

tüyler bulunmadýðý için bu açýk bölgelerden<br />

ýsý kaybý oldukça yüksek olab<strong>il</strong>iyor.<br />

Zaten dikkat ed<strong>il</strong>irse kuþlarýn uyuma sýrasýnda<br />

vücut yüzeylerini olab<strong>il</strong>diðince<br />

küçültecek bir þek<strong>il</strong> aldýklarýný, örneðin<br />

bacaklarýný gövdeye doðru çekmenin yaný<br />

sýra baþlarýný da iyice gövdelerine<br />

gömdüklerini g<strong>öz</strong>lemleyeb<strong>il</strong>iriz.<br />

1Hayatýn içinden<br />

Gayret bizden, yardým Allah’tan<br />

Yaþadýðýmýz çað bir sürat çaðý. Ýnsan da, bu çaðýn akýntýsýna ka-<br />

bir zamanzede. Modern hayat koþuþturmacalar içinde ge-<br />

1pýlmýþ<br />

çiyor. Ýnsanoðlu, günlük hayat serüveninde karþýlaþtýðý hadiseler zinciri<br />

içinde arkasýna bakýp düþünmeden, maddenin sýð cidarlarýný aþýp ruhunun<br />

derinliklerine dalamadan yeni bir güne merhaba diyor. Ve bu günler<br />

eski günleri ayný þek<strong>il</strong>de izliyor. Oysa misafir ed<strong>il</strong>diðimiz þu dünya<br />

gezegeninde makro alemden mikro aleme kadar cereyan eden herþey,<br />

meydana gelen her hadise sýrlý bir hikmet tahtýnda hareket ediyor. Geçirdiðimiz<br />

trafik kazasýndan gördüðümüz bir rüyaya, çocuðumuzun aniden<br />

hastalanmasýndan kýlpayý kaçýrdýðýmýz vasýtaya kadar, duru bir bakýþ<br />

açýsýna sahip olamadýðýmýzdan dolayý ç<strong>öz</strong>ümleyemediðimiz, hikmetine<br />

vakýf olamadýðýmýz ama hepsinin bir anlam çerçevesi olan ve ibret<br />

d<strong>il</strong>i <strong>il</strong>e bize birþeyler fýsýldayan nice sýrlý hadiseler meydana geliyor. Hz.<br />

Musa (a.s.) <strong>il</strong>e <strong>il</strong>g<strong>il</strong>i þu meselde anlatýlan hadiselerin sýrlý yüzü ne kadar<br />

düþündürücüdür...<br />

Bir çeþme baþýna su içmek için bir süvari geldi. Süvari, hem kendi su<br />

içti, hem de atýný suladý. Adam giderken para kesesini düþürdü, fakat<br />

farkýna varmadý. Daha sonra çeþme baþýna bir çocuk geldi ve su içerken<br />

para kesesini görüp aldý ve gitti. Bu sýrada süvari, kesesini düþürdüðünü<br />

farkedip çeþme baþýna geri döndü. O sýrada çeþmeden bir ama<br />

adam su içmekte idi. Süvari ama adama kesesini sordu. Adam b<strong>il</strong>mediðini<br />

söylediði halde süvari inanmadý ve adamý öldürdü. Musa Peygamber<br />

þaþkýndý ve hadiselerin iç yüzünü herþeyi b<strong>il</strong>en Rabbinden sordu.<br />

Cevap oldukça þaþýrtýcýydý. Süvarinin babasýný, kendisi henüz küçük bir<br />

çocuk iken bu ama adam öldürmüþtü. Süvarinin düþürdüðü kesenin<br />

içindeki miktar ise süvarinin, keseyi alan çocuðun babasýna olan borcunun<br />

karþýlýðý idi, hem de tamý tamýna.<br />

Evet, hayatýn tenteneli perdeleri altýnda b<strong>il</strong>mediðimiz nice sýrlý, nice<br />

hikmetli hadiseler meydana geliyor. Bize düþen de, ibretler, hikmetler<br />

meþheri olan bu alemde, Kader Kaleminin Sahibi’ne olan imanýmýzý her<br />

dem taze tutmak. Tabii ki hadiselerin iç yüzünü, eþyanýn perde arkasýný<br />

anlayab<strong>il</strong>mek için hayata iman g<strong>öz</strong>lüðü <strong>il</strong>e, dupduru bir mümin yüreði<br />

<strong>il</strong>e bakmak gerekiyor. Yoksa cismaniyetin dar çerçevesi içinde yaþayarak<br />

baþýmýza gelen hadiselerdeki bize sunulan mesajý çýkarmak mümkün<br />

deð<strong>il</strong>. Evet, Rabbimizin bize en büyük lütuflarýndan biri olan ruh<br />

cevherimizi O’na açýk tutab<strong>il</strong>irsek, hayatýn manasýný anlayab<strong>il</strong>ir, Muhammed<br />

Ýkbal’in ifadesi <strong>il</strong>e, kendi sadefimizin içinde inci yapab<strong>il</strong>iriz.<br />

Gayret bizden, yardým Allah’tan...<br />

Allah’ýn her yarattýðýnda<br />

bir hikmet vardýr<br />

Adamýn biri, pislik böceði görür ve: “Bu, yaradýlýþý çirkin pis ko-<br />

olan bir yaratýktýr. Allah’ýn bunu yaratmasýndaki maksadý<br />

1kulu<br />

nedir” dedi. Bunun üzerine Allah o adama bir çýban verdi ki, bütün<br />

doktorlar onu tedavi etmekten aciz kaldýlar. Herkes yaranýn iy<strong>il</strong>eþmesinden<br />

ümit kesmiþti ki, bir gün sokakta baðýran bir adamýn sesini iþitti<br />

ve onun gelmesini ve yarasýna bakmasýný istedi. Kendisine: “Senin yaraný<br />

iy<strong>il</strong>eþtirmek için en meþhur doktorlar b<strong>il</strong>e aciz kaldýlar, o adam senin<br />

yarana ne yapab<strong>il</strong>ir” ded<strong>il</strong>er. Adam: “Muhakkak onun yanýma gelmesi<br />

lazým.” dedi. Bunun üzerine adamý hastanýn yanýna getird<strong>il</strong>er.<br />

Adam çýbaný görünce, kendisine bir pislik böceði getirmelerini istedi.<br />

Orada bulunanlar adamýn bu isteðine güldüler. Fakat hasta baþýndan<br />

geçeni hatýrlayýp, yanýnda bulunanlara, adamýn istediðini kendisine getirmelerini<br />

söyledi. Adama pislik böceði getird<strong>il</strong>er. Böceði yakan adam,<br />

onun külünden çýbanýn üzerine serpti. Çýban Allah’ýn izniyle hemen iy<strong>il</strong>eþti.<br />

Hasta, orada bulunanlara söyle dedi: “Ýyi b<strong>il</strong>iniz ki, Allah, mahlukatýnýn<br />

en adi ve yaramaz olanýnda b<strong>il</strong>e, en iyi deva bulunduðunu bana<br />

b<strong>il</strong>dirmeyi murad buyurdu. Allah (c.c.) Hakim’dir, Habir’dir...<br />

CEM KIZILTUÐ<br />

Her türlü yazýlarýnýzý bekliyoruz: info@zaman.az,<br />

a.ucal@zaman.az Hazýrlayan: Aydýn Ucal<br />

Trompet ve komþu<br />

Adam, apartman yöneticisine gidip üst<br />

kattaki komþularýný þikayet etmiþ: “Her<br />

gece bütün a<strong>il</strong>e birleþip topuklarýnýn üzerinde<br />

gece yarýsýna kadar güm güm zýplýyorlar.”<br />

demiþ. “Her gece mi” diye hayretle<br />

sormuþ yönetici. “Evet... Her gece.”<br />

diye cevaplamýþ adam. “Ne zaman trompetimle<br />

çalýþma yapsam hemen arkasýndan<br />

aynen anlattýðým gibi tuhaf bir þek<strong>il</strong>de<br />

saçmalamaya baþlýyorlar!”<br />

George ve ejderha<br />

Fakir bir adam kasabanýn birinde trenden inmiþ. Geceyi<br />

geçirecek yer ararken karþýsýna tabelasýnda “George ve ejderha”<br />

yazan bir han çýkmýþ. Hanýn önünde durup z<strong>il</strong>i çalmýþ.<br />

Kapýyý açan kadýna: “Afedersiniz.” demiþ. “Uzun bir<br />

yoldan geliyorum, inanýn 3 gündür yemek yemedim. Acaba<br />

bana...” cümlesini bitiremeden: “Seni sef<strong>il</strong> yaratýk seni.<br />

Hemen kaybol!” diye kadýn baðýrmýþ ve evin kapýsýný adeta<br />

adamýn yüzüne çarparak kapatmýþ. Adam kapýyý tekrar<br />

çalmýþ. Kadýn daha bir þey söyleyemeden: “Tekrar afedersiniz...”<br />

demiþ. “Mümkünse bir de George’la görüþsem!..”

15 SPOR<br />

Teof<strong>il</strong>o G.Saray'a<br />

gideb<strong>il</strong>ir<br />

Trabzonspor Baþkaný Sadri Þener, Galatasaray<br />

maçý ve Teof<strong>il</strong>o konusuyla <strong>il</strong>g<strong>il</strong>i<br />

çarpýcý açýklamalar yaptý. Þener, Galatasaray’daki<br />

teknik direktör deðiþikliðinden kaynaklanan<br />

pozitif etkinin Fenerbahçe<br />

maçýnda iþe yaradýðýný; ama<br />

ayný þeyin Pazar akþamý olmayacaðýný<br />

belirterek, “Fenerbahçe<br />

ve Beþiktaþ’ý<br />

yendik. Galatasaray’ý da<br />

yenersek, Ýstanbul’un 3<br />

büyüklerine karþý bir seri<br />

yakalamýþ olacaðýz.<br />

Bunu yapab<strong>il</strong>ecek gücümüz<br />

var. Galatasaray’da<br />

teknik direktör<br />

deðiþikliðinin yarattýðý<br />

hava Fenerbahçe maçýnda<br />

sonucunu verdi.<br />

Elbette yeni teknik direktör<br />

bir dinamizm verir.<br />

Ama bu sürekli olacak<br />

diye bir kural yok.<br />

Bana göre bitti” dedi.<br />

Teof<strong>il</strong>o, Galatasaray’dan teklif<br />

aldýysa gideb<strong>il</strong>ir<br />

Teof<strong>il</strong>o’nun Galatasaray’la temasta<br />

olduðu yönünde bir b<strong>il</strong>gi<br />

almadýðýný d<strong>il</strong>e getiren Þener,<br />

“Teof<strong>il</strong>o, Galatasaray’dan teklif<br />

aldýysa gitsin. Gideb<strong>il</strong>ir. Bize<br />

böyle bir duyum gelmedi.<br />

Teof<strong>il</strong>o meselesi 3 þek<strong>il</strong>de<br />

ç<strong>öz</strong>ülür. 1. Futbol oynamaz.<br />

2. Baþka bir takýma gider,<br />

bonservis ücretini getirir. 3.<br />

Türkiye’ye gelir, Þenol<br />

Güneþ’le konuþur, hocamýz<br />

oynatýr<br />

oynatmaz;<br />

buna ben karýþamam.<br />

Dördüncü<br />

bir yol olarak da futbolu<br />

býrakýr” þeklinde<br />

konuþtu. Þenol<br />

Güneþ, uygun bulursa,<br />

Teof<strong>il</strong>o’yu affedeb<strong>il</strong>ecekleri<br />

yönünde mesaj<br />

veren Þener, “Ben kulüp<br />

baþkanýyým, meseleye<br />

pozitif bakarým. Ben<br />

gelip oynamasýndan yanayým;<br />

ama teknik direktörümüz<br />

bu meseleyi nasýl<br />

deðerlendirir bunu b<strong>il</strong>emem.<br />

Bu hareket yapan,<br />

yarýn çok önemli bir maç<br />

arefesinde bu veya benzeri<br />

hareketleri tekrarlar mý B<strong>il</strong>emem.<br />

Bir yere transfer olmasý<br />

için futbol oynamasý ve bu hareketleri<br />

yapmamasý gerekir” dedi.<br />

6-8 NOYABR 2010 ZAMAN<br />

Ronaldinho iddiasý<br />

Ýtalya'nýn önde gelen futbol sitelerinden tuttomercatoweb.com'un<br />

haberine göre, Sarý-Kýrmýzýlýlar'ýn<br />

M<strong>il</strong>an'da forma giyen Ronaldinho'yu kadrosuna<br />

katmaya çalýþtýðý öne sürüldü. Cim Bom’un teknik<br />

direktörü Gheorghe Hagi’nin, bonservisi yaklaþýk<br />

10 m<strong>il</strong>yon Euro’yu bulan Sambacý için oyuncunun<br />

menaceri <strong>il</strong>e temasa geçtiði b<strong>il</strong>dir<strong>il</strong>di. Takýmda liderlik<br />

rolünü üstlenecek bir isim arayan Hagi’nin,<br />

Brez<strong>il</strong>yalý yýldýzý çok istediði iddia ed<strong>il</strong>di.<br />

Kolumbiya m<strong>il</strong>li takýmý teknik<br />

direktörü b<strong>il</strong>e “Teof<strong>il</strong>o yanlýþ yapdý” dedi<br />

“Kolombiya M<strong>il</strong>li Takým teknik direktörü,<br />

yaptýðýnýn ne kadar yanlýþ olduðunu bize<br />

söyledi. Kendisine de ayný þeyi söyledi. Biz<br />

gerekli yasal iþlemi yaptýk. Bekleyeceðiz.<br />

Menajeri de bizi aradý ve ‘siz yüzde yüz haklýsýnýz’<br />

dedi” diye konuþan baþkan Þener,<br />

“Böyle bir þey yapmasýna hiçbir gerekçe<br />

yoktu. Parasýný alýyor. Ýki katlý bir evde oturuyor.<br />

Altýnda arabasý var. Uçak b<strong>il</strong>etleri,<br />

çocuklarýnýn eðitimi her þey var. Geriye kalýyor,<br />

top oynamak, biz de ondan sadece top<br />

oynamasýný istedik” þeklinde konuþtu.<br />

25 yaþýnda<br />

futbolu býraktý<br />

Futbol kariyerine Real Madrid'in<br />

altyapýsýnda baþlayan ve<br />

2007-2008 sezonunda Getafe'de<br />

kiralýk olarak oynadýðý<br />

sezon dýþýnda Real Madrid<br />

formasýný üzerinden çýkarmayan<br />

Ruben de la Red kalp rahatsýzlýðý<br />

sebebiyle 25 yaþýnda futbolu<br />

býraktý. 5 Haziran 1985 yýlýnda<br />

Madrid'de doðan genç futbolcu,<br />

Real Madrid'in 30 Ekim<br />

2008 tarihinde Real Union <strong>il</strong>e oynadýðý<br />

Kral Kupasý maçýnýn 13. dakikasýnda<br />

bir anda yerde kalmýþtý.<br />

23 yaþýnda geçirdiði bu rahatsýzlýk<br />

sonrasý son iki yýldýr kendisine yapýlan<br />

kontroller ve tedav<strong>il</strong>erin ardýndan<br />

dkotorlar tarafýndan Ruben de la<br />

Red'in futbol oynamasýnýn çok riskli olacaðýnýn<br />

kararý ver<strong>il</strong>di. Ruben de la Red dün<br />

Santiago Bernabeu Stadý'nda gerçekleþtirdiði<br />

basýn toplantýsýnda bu kararýný kamuoyuna<br />

açýkladý. G<strong>öz</strong> yaþlarý içinde yaptýðý kýsa açýklamasýnda<br />

25 yaþýnda futbolu býrakýyor almasýnda dolayý<br />

yaþadýðý üzüntüyü d<strong>il</strong>e getirdi. Real Madrid Genel<br />

Menajeri Jorge Valdano'nun da hazýr bulunduðu<br />

toplantýda De la Red “Kalbimdeki sorun sebebi <strong>il</strong>e<br />

futbolu býrakmak zorundayým. Son iki yýldýr yeniden<br />

futbol oynayab<strong>il</strong>mek için yoðun çaba sarfettim<br />

ama kalbim yeniden futbol oynamama izin vermedi”<br />

dedi. Ruben de la Red ayrýca Real Madrid<br />

kulübünü evi olarak gördüðünün altýný çizerken,<br />

futbol kariyerine bundan sonra antrenör olarak<br />

devam edeceðini açýkladý. Ýlk olarak Real Madrid'in<br />

genç takýmlarýnda antrenörlük yapacaðýný<br />

söyleyen De la Red, bir gün Real Madrid A takýmýnýn<br />

teknik direktörü olmak istediðini vurguladý.<br />

Resmi teklif yapýldý!<br />

Andre Santos'un baþýna talip kuþu<br />

kondu! Real Madrid'in F.Bahçe'ye,<br />

Santos'la <strong>il</strong>g<strong>il</strong>endiklerini<br />

b<strong>il</strong>dirdiði belirlendi. Brez<strong>il</strong>yalý<br />

futbolcuyu geçen sezonun devre<br />

arasýnda transfer etmek isteyip<br />

son anda vazgeçen Ýspanyol devinin<br />

bu kez daha ciddi olduðu ve<br />

sambacý için bir izleme ekibi kurduðu<br />

öðren<strong>il</strong>di. Ancak<br />

Real Madrid<br />

adýna birçok<br />

kez Ýstanbul'a<br />

gelen<br />

izleme ekibinin,<br />

forma<br />

þansý bulmakta<br />

zorlanan Santos<br />

hakkýnda çok az<br />

b<strong>il</strong>giyle Ýspanya'ya döndüðü<br />

kayded<strong>il</strong>di. Sarýlacivertli<br />

yönetimin,<br />

konu hakkýnda b<strong>il</strong>g<strong>il</strong>endirdiði<br />

Kocaman'ýn, “Teklif iyice netleþsin,<br />

kararý ona göre veririz” diyerek<br />

Santos'un gidiþine yeþ<strong>il</strong><br />

ýþýk yaktýðý belirt<strong>il</strong>di. 27 yaþýndaki<br />

sambacý, devre arasýnda Real'in<br />

yolunu tutab<strong>il</strong>ir.<br />

M<strong>il</strong>li maçta izlenecek<br />

Santos'un Brez<strong>il</strong>ya M<strong>il</strong>li Takýmý'nda<br />

oynamasýnýn yolu Fenerbahçe'de<br />

<strong>il</strong>k 11'de forma giymesinden<br />

geçiyor. Sambacý bu yüzden<br />

yedek kalmaktan þikayetçi.<br />

Bu ay içerisinde oynanacak<br />

<strong>öz</strong>el m<strong>il</strong>li maça da<br />

davet ed<strong>il</strong>en Santos,<br />

Real Madrid<br />

tarafýndan bu<br />

karþýlaþmada<br />

bir kez daha izlenecek.<br />

Niang O'nu<br />

Fenerbahçe'ye çaðýrdý!<br />

1<br />

Fenerbahçe'nin Senegalli yýldýzý<br />

Mamadou Niang, Mars<strong>il</strong>ya'dan<br />

takým arkadaþý olan Souleymane<br />

Diawara'yý Sarý-lacivertli takýmda<br />

görmek istiyor. Yýldýz futbolcu,<br />

takýmýna sahadaki desteði <strong>il</strong>e yetinmiyor<br />

ve transfer konusunda Sarý-Lacivertli<br />

yönetime mesaj göndermeyi<br />

de ihmal etmiyor. Senegalli<br />

yýldýz eski takým arkadaþý Diawara<br />

için “O çok beðendiðim bir futbolcu<br />

onu Fenerbahçe'de görmek<br />

isterim. Kulüp içinde çok iyi olur<br />

ancak son karar tabii ki de onun”<br />

þeklinde konuþtu. Souleymane Diawara<br />

ise Fenerbahçe'ye olasý transferi<br />

<strong>il</strong>e <strong>il</strong>g<strong>il</strong>i olarak “Mars<strong>il</strong>ya <strong>il</strong>e<br />

2012'ye kadar s<strong>öz</strong>leþmem var. Ancak<br />

futbol çok hýzlý <strong>il</strong>erliyor. Her an<br />

herþey olab<strong>il</strong>ir” diyerek bu transfere<br />

bir anlamda yeþ<strong>il</strong> ýþýk yaktý.<br />

Ümit Karan ve<br />

Volkan da PFDK’da<br />

1<br />

Eskiþehirsporlu Ümit Karan ve<br />

Ordusporlu Volkan Arslan’ýn<br />

da profesyonel futbolcu olmalarýna<br />

raðmen bir menajerlik þirketine ortak<br />

olduklarý ortaya çýktý. ‘ARP Sportmarketing<br />

International GMBH Menajerlik<br />

Sanayi ve Ticaret Limited<br />

Þirketi’ adlý ticari kuruluþa ortak olan<br />

iki futbolcu, tedbirli olarak Profesyonel<br />

Futbol Disiplin Kurulu’na<br />

(PFDK) sevk ed<strong>il</strong>di.

6-8 NOYABR 2010 WWW.ZAMAN.AZ<br />

Ra<strong>il</strong> Mälikov vä Äfran Ýsmayýlov mäþqlärä baþlayýblar<br />

Avro-2012-nin seçmä märhäläsindä keçir<strong>il</strong>än Azärbaycan - Türkiyä matçýnda zädälänän “Neftçi”nin kapitaný<br />

Ra<strong>il</strong> Mälikov artýq mäþqlärä baþlayýb. Färdi mäþqlärä start verän müdafiäçi müayinäsinä dä ara<br />

vermir. M<strong>il</strong>li komandamýzýn digär üzvü, “Qarabað”lý Äfran Ýsmayýlov yüngül qaçýþlara baþlayýb. Ölkä<br />

çempionatýnýn birinci turunda “Neftçi” <strong>il</strong>ä qarþýlaþma zamaný zädälänän gänc yarýmmüdafiäçi dä, hälälik,<br />

yüngül qaçýþla kifayätlänir. Här iki futbolçu artýq gälän aydan kollektivlä mäþqlärä qoþula b<strong>il</strong>äcäk.<br />

Rähman Hacýyev:<br />

“Qýþda “Altay”a<br />

transferimdä<br />

problem ola b<strong>il</strong>mäz”<br />

“Cüneyt Biçärin “Altay”dan<br />

ayrýlmasýný män<br />

1<br />

dä eþitmiþäm. O, orada qalsaydý,<br />

mänim <strong>üçün</strong> dä yaxþý olardý.<br />

Çünki Biçär oyunçu keyfiyyätlärimä<br />

daha yaxþý bäläd idi. Ancaq<br />

bu o demäk dey<strong>il</strong> ki, qýþda<br />

“Altay”a keçä b<strong>il</strong>mäyäcäyäm”.<br />

Bu s<strong>öz</strong>läri “Baký”nýn gänc<br />

oyunçusu Rähman Hacýyev<br />

söyläyib. Vaxt<strong>il</strong>ä “Baký”nýn sabiq<br />

mäþqç<strong>il</strong>ärindän olan Biçärin<br />

transfer olunacaðý klubla yollarýný<br />

ayýrmasýna münasibät b<strong>il</strong>dirän<br />

gänc yarýmmüdafiäçi daha<br />

sonra bunlarý d<strong>il</strong>ä gätirib: “Baký”<br />

<strong>il</strong>ä “Altay” arasýndaký anlaþmada<br />

Biçärlä baðlý istisna yoxdur.<br />

Atam hazýrda orada iþlämäsä<br />

dä, faktiki iþlä tämin olunub.<br />

Yäni qýþda “Altay”a transferimdä<br />

problem ola b<strong>il</strong>mäz”.<br />

Ramiz Mämmädov<br />

Ukraynadan<br />

dävät g<strong>öz</strong>läyir<br />

1<br />

“Qäbälä”nin baþ mäþqçi<br />

postundan ayrýlandan<br />

sonra iþsiz olan Ramiz Mämmädov<br />

Ukraynadan dävät g<strong>öz</strong>läyir.<br />

Bu barädä mütäxässis <strong>öz</strong>ü<br />

mälumat verib. Mäþqçi täcrübäsini<br />

artýrmaq <strong>üçün</strong> bir müddät<br />

ävväl Almaniyaya yollanan<br />

Mämmädov Ukraynaya diplomunu<br />

almaq <strong>üçün</strong> yollanacaq.<br />

O hämçinin täcrübä toplamaq<br />

<strong>üçün</strong> Avropanýn tanýnmýþ<br />

klublarýnýn düþärgäsinä dä baþ<br />

çäkmäk niyyätindädir. Bunun<br />

<strong>üçün</strong> dävätlärin yaxýn günlärdä<br />

gäläcäyi g<strong>öz</strong>län<strong>il</strong>ir. Mämmädov<br />

säfärä ötän däfä olduðu kimi,<br />

“Ýnter”in vä m<strong>il</strong>li komandanýn<br />

sabiq mäþqçisi Elxan Abdullayevlä<br />

çýxacaq.<br />

“Qarabað” MOÝK-ä sensasiya etmäk imkaný vermädi<br />

Dünän “Unibank”<br />

1 Premyer Liqasýnda ikinci<br />

dövräyä start ver<strong>il</strong>di. 12-ci turun<br />

açýlýþ oyununda “Qarabað” turnir<br />

cädvälinin sonuncu p<strong>il</strong>läsindä<br />

qärarlaþan MOÝK-i qäbul etdi.<br />

G<strong>öz</strong>län<strong>il</strong>diyi kimi, Qurban<br />

Qurbanovun yetirmäläri räqibä<br />

sürpriz etmäk imkaný vermäd<strong>il</strong>är.<br />

Ýlk qol 17-ci däqiqädä Georgi<br />

Adamiyadan gäldi. Rauf Äliyevin<br />

zärbäsini qapýçý qaytarsa<br />

da, gürcü forvard dönän topu<br />

tora göndärmäyi bacardý. Bununla<br />

da Adamiya <strong>il</strong>k dövrädä<br />

olduðu kimi, “härbç<strong>il</strong>är”i yenä<br />

cäzalandýrdý. Birinci hissänin<br />

baþa çatmasýna 1 däqiqä qalmýþ<br />

isä Elvin Mämmädovun sol cinahdan<br />

ötürmäsini Rauf Äliyev<br />

bu däfä däqiq tamamladý. Yýðma<br />

komandamýzýn hücumçusu fas<strong>il</strong>ädän<br />

därhal sonra da qapýçý <strong>il</strong>ä<br />

täkbätäk þansý äldän vermädi vä<br />

“Qarabað” 3:0 hesablý qäläbä<br />

qazandý.<br />

Turun qalan 5 oyunu isä bu<br />

gün keçir<strong>il</strong>äcäk.<br />

“Qarabað” - MOÝK 3:0<br />

(Georgi Adamiya, 17; Rauf Äliyev, 44,<br />

“Komandamýzýn 1990-cý <strong>il</strong>dä<br />

1 “Qalatasaray”la keçirdiyi yoldaþlýq<br />

görüþündä män dä iþtirak etmiþäm.<br />

“Ali Sami Yen” stadionundaký<br />

qarþýlaþmada 90 däqiqä oynamýþam.<br />

Hämin vaxt müdafiänin sað cinahýnda<br />

çýxýþ edirdim”. Bu fikirläri “Neftçi”nin<br />

baþ mäþqçisi Arif Äsädov deyib. “Cimbom”la<br />

20 <strong>il</strong> öncä baþ tutan yoldaþlýq<br />

görüþündä 20 yaþý olan Äsädov indi<br />

“að-qaralar”ýn baþ mäþqçisidir. Ýstanbul<br />

nähängi <strong>il</strong>ä häm futbolçu, häm dä<br />

baþ mäþqçi kimi görüþmäkdän böyük<br />

þäräf duyan gänc mütäxässis qüvvälär<br />

nisbätinin däyiþmäsindän danýþýb:<br />

“Hämin vaxt biz üstün idik. “Neftçi”<br />

FOTO: ZAMAN<br />

48)<br />

Ýlk dövrädäki oyun – 1:0<br />

6 noyabr<br />

14:00 “Simurq” - AZAL<br />

Hakimlär: Rauf Cabbarov, Vaqif Musayev,<br />

Hab<strong>il</strong> Äliyev, Alik Yunusov<br />

Baký. “Þäfa” stadionu<br />

Ýlk dövrädäki oyun – 1:2<br />

14:00 “Qäbälä” - “Xäzär Länkäran”<br />

Hakimlär: Fariz Yusifov, Azär Äsgärov,<br />

Ramiz Äsädov, Fuad Häsänov<br />

Qäbälä. Þähär stadionunun ehtiyat<br />

meydançasý<br />

Ýlk dövrädäki oyun – 0:1<br />

14:00 “Muðan” - “Turan”<br />

Hakimlär: Ceyhun Haþýmov, Munis<br />

Abdullayev, Roman Vas<strong>il</strong>yev, Hacýäli<br />

Aðayev<br />

Salyan. Olimpiya Ýdman Kompleksinin<br />

stadionu<br />

Ýlk dövrädäki oyun – 1:1<br />

TURNÝR<br />

CÄDVÄLÝ<br />

KOMANDALAR O Q H M T/F X<br />

1. “Neftçi” 11 8 2 1 25-6 26<br />

2. “Xäzär Länkäran” 11 7 3 1 13-5 24<br />

3. “Ýnter” 11 7 1 3 9-8 22<br />

4. AZAL 11 6 3 2 16-6 21<br />

5. “Qarabað” 12 6 3 3 15-7 21<br />

6. “Qäbälä” 11 4 3 4 8-7 15<br />

7. “Gäncä” 11 3 6 2 17-15 15<br />

8. “Baký” 11 3 3 5 12-15 12<br />

9. “Muðan” 11 2 4 5 6-11 10<br />

10. “Turan” 11 1 4 6 9-17 7<br />

11. “Simurq” 11 1 3 7 9-19 6<br />

12. MOÝK 12 1 1 10 4-27 4<br />

Bombardir:<br />

12 qol - Bahodir Nasimov (“Neftçi”)<br />

7 qol - Qvidas Yuþka (AZAL)<br />

6 qol - Junivan Suares (“Gäncä”)<br />

14:00 “Gäncä” - “Baký”<br />

Hakimlär: Anar Salmanov, Mehman<br />

Mahmudov, Aydýn Äläkbärov, Elvin<br />

Äsgärov<br />

Gäncä. Þähär stadionu<br />

Ýlk dövrädäki oyun – 1:1<br />

16:00 “Neftçi” - “Ýnter”<br />

Hakimlär: Rövþän Ähmädov, Ýlham<br />

Äliyev, Eldar Naðýbäyov, Vüsal Äliyev<br />

Baký. Tofiq Bähramov adýna Respublika<br />

Stadionu<br />

Ýlk dövrädäki oyun – 2:0<br />

Arif Äsädov: “Qalatasaray”ýn täklif etdiyi tarixdä oynamaq çätindir”<br />

SSRÝ çempionatýnýn iþtirakçýsý idi.<br />

“Qalatasaray” isä Türkiyädä 10 <strong>il</strong>lik inkiþaf<br />

proqramý äsasýnda <strong>il</strong>k addýmlarýný<br />

atýrdý. O vaxt biz “Qalatasaray”la<br />

oyunda favorit göstär<strong>il</strong>irdik. Sonradan<br />

isä väziyyät däyiþdi. Türkiyädä futbol<br />

inkiþaf etmäyä baþladý. SSRÝ-nin daðýlmasý<br />

isä futbolumuzu geri saldý. Ancaq<br />

son 2-3 <strong>il</strong>dä futbolumuzda inkiþaf näzärä<br />

çarpýr. Artýq türklärlä baþabaþ oynayýrýq.<br />

“Neftçi”nin yayda “Beþiktaþ”la<br />

1:1 hesabý <strong>il</strong>ä näticälänän yoxlama<br />

oyunu vä yýðmamýzýn Türkiyä üzärindä<br />

son qäläbäsi buna bariz nümunädir.<br />

Artýq Azärbaycan komandalarý<br />

da Türkiyä täms<strong>il</strong>ç<strong>il</strong>äri <strong>il</strong>ä ayaqlaþa b<strong>il</strong>irlär.<br />

Bu, yoldaþlýq görüþü olsa belä,<br />

heç nädän çäkinmäk lazým dey<strong>il</strong>”.<br />

“Qalatasaray”la “Neftçi” arasýnda<br />

gälän <strong>il</strong> yanvarýn 7-10-da Antalyada<br />

yoldaþlýq görüþü planlaþdýrýlýb. Bizdä<br />

hämin vaxt klublar istirahät etdiyindän<br />

hazýr olmurlar. Elä Äsädov da bu<br />

mäqama toxunub: “Qalatasaray”ýn<br />

täklif etdiyi tarixdä oynamaq çätin<br />

olacaq. Çünki çempionatýmýzda fas<strong>il</strong>ädän<br />

sonra fevralýn 13-dä oynayacaðýq<br />

vä hämin vaxt yeni yýðýþacaðýq.<br />

Mäþqlärä baþlamayýb, yeni tibbi müayinädän<br />

keçäcäyik. Futbolçularýmýzýn<br />

tam müayinädän keçmädän, mäþqlärä<br />

baþlamadan oyuna çýxmalarý problem<br />

yaradýr. Bizimlä “Qalatasaray”ýn<br />

hazýrlýq planýnda färq var. Onlar yanvarýn<br />

12-dä Türkiyä Kubokunda oynayacaqlar<br />

vä bundan öncä yoxlama<br />

matçý keçirmäläri mümkündür. Bizdä<br />

isä uzunmüddätli fas<strong>il</strong>ä yarandýðýndan,<br />

futbolçularý bir müddät istirahätä<br />

buraxacaðýq. Ancaq Antalyada baþqa<br />

tarixdä, yaxud yýðmalarýn oyunlarý<br />

<strong>il</strong>ä täqvimdä fas<strong>il</strong>ä yaranan zaman<br />

görüþä b<strong>il</strong>ärik. “Qalatasaray” <strong>öz</strong> täklifini<br />

verdi vä biz dä müzakirä edib,<br />

vaxtý hazýrlýq planýmýzda näzärä alarýq.<br />

Äsas odur ki, iki klub arasýnda<br />

ämäkdaþlýq körpüsü açýlýb vä oyun<br />

razýlaþdýrýlan tarixdä olacaq”.

logo

products

Resources

Company

Terms of service
Privacy policy
Cookie policy
Cookie settings
Imprint
Change language
Made with love in Switzerland
© 2024 Yumpu.com all rights reserved

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!