Życie i praca w Irlandii Północnej - Eures
Życie i praca w Irlandii Północnej - Eures
Życie i praca w Irlandii Północnej - Eures
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
ludzie:umiejętności:<strong>praca</strong><br />
<strong>Życie</strong> i <strong>praca</strong><br />
w <strong>Irlandii</strong> <strong>Północnej</strong><br />
Pośrednictwo<br />
ludzie: umiejętności: <strong>praca</strong> w Europie<br />
Poland
Europos žemėlapis<br />
Islandia<br />
Finlandia<br />
Portugalia<br />
Irelandia<br />
Polnocna<br />
Irlandia<br />
Hiszpania<br />
Wielka<br />
Brytania<br />
Holandia<br />
Belgia<br />
Norwegia<br />
Dania<br />
Luksemburg<br />
Niemcy<br />
Szwecja<br />
Republika<br />
Czeska<br />
Polska<br />
Estonia<br />
Łotwa<br />
Litwa<br />
Słowacja<br />
Francja<br />
Austria Vengrija<br />
Szwajcaria Liechtenstein<br />
Słowenia<br />
Włochy<br />
Rumunia<br />
Grecja<br />
Bułgaria<br />
Spis treści<br />
Kraje Europejskiego Obszaru Gospodarczego (EOG) 4<br />
Podstawowe informacje o <strong>Irlandii</strong> <strong>Północnej</strong> 6<br />
<strong>Życie</strong> w <strong>Irlandii</strong> <strong>Północnej</strong> 8<br />
Praca w <strong>Irlandii</strong> <strong>Północnej</strong> 14<br />
Numer ubezpieczenia społecznego 22<br />
Program rejestracji pracowników 23<br />
Nadzór działalności pośredników pracy - GLA 26<br />
Rumunia i Bułgaria 27<br />
Malta<br />
Cypr<br />
Urzędy pracy i zasiłków oraz biura pośrednictwa pracy 28<br />
Inne przydatne strony internetowe i dane kontaktowe 30<br />
EOG obejmuje 27 państw członkowskich oraz Liechtenstein, Norwegię i Islandię.<br />
Szwajcaria nie należy do EOG, ale między krajami obszaru a Szwajcarią obowiązuje umowa<br />
dwustronna.
4 | <strong>Życie</strong> i <strong>praca</strong> w <strong>Irlandii</strong> <strong>Północnej</strong> 5 | <strong>Życie</strong> i <strong>praca</strong> w <strong>Irlandii</strong> <strong>Północnej</strong><br />
<strong>Życie</strong> i <strong>praca</strong><br />
w <strong>Irlandii</strong> <strong>Północnej</strong><br />
Niniejszy przewodnik z<br />
podstawowymi informacjami<br />
na temat <strong>Irlandii</strong> <strong>Północnej</strong><br />
przygotowano z myślą o<br />
czytelnikach zamieszkałych<br />
za granicą, którzy planują<br />
przeprowadzkę do naszego kraju.<br />
Nawet najbardziej kompetentnie<br />
przygotowane przewodniki nie zawierają<br />
wszystkich potrzebnych informacji, dlatego<br />
zachęcamy osoby planujące przyjazd do<br />
poszerzania wiedzy we własnym zakresie. W<br />
niniejszym przewodniku podajemy adresy<br />
stron internetowych, które mogą ułatwić<br />
przyjezdnym zamieszkanie i znalezienie pracy<br />
w <strong>Irlandii</strong> <strong>Północnej</strong>.<br />
Zorganizowanie przeprowadzki za granicę<br />
wymaga wielu czasochłonnych przygotowań.<br />
Przed wyjazdem należy koniecznie zasięgnąć<br />
informacji na temat możliwości zatrudnienia w<br />
nowym miejscu zamieszkania. W celu uzyskania<br />
dodatkowych informacji na ten temat<br />
warto również skontaktować się z doradcą<br />
Europejskich Służb Zatrudnienia (European<br />
Employment Services, EURES) w miejscowym<br />
urzędzie pracy w Polsce. Irlandia Północna<br />
jest krajem niezwykle gościnnym i pięknym.<br />
Zapraszamy do poznania jej licznych atrakcji i<br />
życzymy miłego pobytu.<br />
Kraje Europejskiego<br />
Obszaru<br />
Gospodarczego (EOG)<br />
Austria<br />
Litwa<br />
Belgia<br />
Bułgaria<br />
Cypr<br />
Malta<br />
Norwegia<br />
Dania<br />
Hiszpania<br />
Estonia<br />
Portugalia<br />
Finlandia<br />
Francja<br />
Niemcy<br />
Grecja<br />
Słowenia<br />
Węgry<br />
Słowacja<br />
Irlandia<br />
Islandia<br />
Włochy<br />
Łotwa<br />
Luksemburg<br />
Republika Czeska<br />
Informacje zamieszczone w niniejszym<br />
przewodniku były aktualne w styczniu 2010<br />
roku. Prosimy o poinformowanie nas o wszelkich<br />
rozbieżnościach, jeśli z racji upływu czasu<br />
ulegną one dezaktualizacji. Pozwoli nam to,<br />
w miarę możliwości, udostępnić prawidłowe<br />
dane. Poprawki można zgłosić telefonicznie pod<br />
numerem centrali EURES: 0044 2890252270.<br />
Można je również przekazać za pośrednictwem<br />
poczty elektronicznej, pisząc na adres eures.<br />
section@delni.gov.uk.<br />
Polska<br />
Rumunia<br />
Szwecja<br />
Wielka Brytania<br />
Holandia<br />
Liechtenstein<br />
Praca w budownictwie
6 | <strong>Życie</strong> i <strong>praca</strong> w <strong>Irlandii</strong> <strong>Północnej</strong> 7 | <strong>Życie</strong> i <strong>praca</strong> w <strong>Irlandii</strong> <strong>Północnej</strong><br />
Podstawowe informacje o <strong>Irlandii</strong> <strong>Północnej</strong><br />
Irlandia Północna stanowi część Wielkiej<br />
Brytanii i obejmuje obszar sześciu<br />
północnych hrabstw irlandzkich. Wielka<br />
Brytania jest członkiem Unii Europejskiej<br />
(UE) i należy do Europejskiego Obszaru<br />
Gospodarczego (EOG). Na terenie EOG<br />
położonych jest 27 państw członkowskich<br />
oraz Liechtenstein, Norwegia i Islandia.<br />
Szwajcaria nie należy do EOG, ale między<br />
krajami obszaru a Szwajcarią obowiązuje<br />
umowa dwustronna.<br />
Irlandia Północna słynie z piękna przyrody<br />
oraz nieskażonego środowiska naturalnego.<br />
Malownicze krajobrazy górskie, parki leśne,<br />
jeziora i dzikie wrzosowiska kontrastują z<br />
tętniącymi życiem nowoczesnymi miastami.<br />
Nowoczesność spotyka się tu z tradycją i<br />
historią.<br />
Stolicą kraju, a zarazem jego największym<br />
miastem, jest Belfast. W ostatnich<br />
dziesięciu latach Irlandia Północna stała<br />
się najbardziej dynamicznie rozwijającym<br />
się obszarem Wielkiej Brytanii oraz jednym<br />
z najprężniejszych regionów Europy,<br />
przyciągającym dużych inwestorów<br />
zagranicznych.<br />
Kultura<br />
Styl życia, zwyczaje oraz metody i standardy<br />
nauczania w innych krajach różnią się<br />
często od tych, do których przywykliśmy.<br />
Trudności może również przysporzyć<br />
brak znajomości języka kraju, w którym<br />
się osiedlamy. Odmienne bywają także<br />
przepisy i normy regulujące relacje osobiste<br />
i zawodowe, przemieszczanie się na terenie<br />
kraju, prowadzenie pojazdów, dokonywanie<br />
sprzedaży i zakupów oraz wszelkie inne<br />
aspekty codziennego życia. Zachęcamy do<br />
starannego wyszukiwania informacji na<br />
temat obecnej sytuacji w <strong>Irlandii</strong> <strong>Północnej</strong>/<br />
Wielkiej Brytanii oraz do kontaktowania<br />
się z organizacjami wyszczególnionymi<br />
w niniejszej broszurze, na przykład z<br />
przedstawicielem EURES przy lokalnym<br />
urzędzie pracy. Ułatwi to adaptację do<br />
nowych warunków.<br />
Przydatne informacje można również<br />
znaleźć na stronie internetowej EURES<br />
www.eures.europa.eu. Porad na temat<br />
przesiedlania się do <strong>Irlandii</strong> <strong>Północnej</strong>/<br />
Wielkiej Brytanii udzielają również lokalne<br />
ośrodki Eurodoradztwa (Euroguidance).<br />
Dane kontaktowe podano na stronie<br />
internetowej www.euroguidance.net.<br />
Język<br />
Oficjalnym językiem w <strong>Irlandii</strong> <strong>Północnej</strong> jest<br />
angielski. Znajomość języka angielskiego w<br />
mowie i piśmie jest jednym z ważniejszych<br />
warunków, jakie stawia się przyszłym<br />
pracownikom. O lekcje angielskiego<br />
dowiadywać się można w placówkach<br />
doskonalenia zawodowego (Further<br />
Education Colleges) oraz w lokalnych<br />
biurach pośrednictwa pracy (Job Centres).<br />
Kursy organizowane są również przez<br />
społeczności lokalne. Dodatkowym źródłem<br />
informacji na temat nauki angielskiego w<br />
rejonie zamieszkania jest również portal<br />
kursów internetowych Learn Direct.<br />
Niektóre kursy są odpłatne.<br />
Infolinia Learn Direct (0800 101 901)<br />
jest czynna w godzinach 8:00 – 23:00<br />
we wszystkie dni tygodnia. Można także<br />
odwiedzić stronę internetową www.<br />
learndirect.co.uk.<br />
Osobom zainteresowanym możliwością<br />
zmiany lub nauki nowego zawodu porad<br />
udziela ośrodek poradnictwa zawodowego<br />
(Careers Advice Service) pod numerem 0800<br />
100 900. Warto również zajrzeć na stronę<br />
internetową ośrodka www.careersadvice.<br />
direct.gov.uk.<br />
Waluta<br />
Piniginis vienetas yra svaras sterlingų<br />
(Didžiosios Britanijos svaras).<br />
Czas<br />
W Wielkiej Brytanii zegarki nastawia się<br />
według czasu uniwersalnego Greenwich<br />
(GMT) oraz brytyjskiego czasu letniego (BST)<br />
– z godzinnym opóźnieniem w stosunku do<br />
innych państw EOG.<br />
Międzynarodowe numery<br />
kierunkowe<br />
Połączenia z Wielkiej Brytanii<br />
Należy wybrać 00, a następnie numer<br />
kierunkowy kraju, rejonu/miasta i numer<br />
abonenta.<br />
Połączenia z innych krajów<br />
Należy wybrać numer kierunkowy Wielkiej<br />
Brytanii (00 44), a następnie numer<br />
kierunkowy rejonu (bez początkowego „0”) i<br />
numer abonenta.<br />
Święta narodowe i dni wolne od<br />
pracy w <strong>Irlandii</strong> <strong>Północnej</strong><br />
Nowy Rok<br />
Dzień św. Patryka<br />
Wielkanoc<br />
Dni wolne od pracy,<br />
tzw. bank holidays<br />
Pierwszy dzień<br />
Świąt Bożego Narodzenia<br />
Drugi dzień<br />
Świąt Bożego Narodzenia /<br />
Dzień św. Stefana<br />
1 stycznia<br />
17 marca<br />
2 dni w marcu<br />
lub w kwietniu<br />
pierwszy i ostatni<br />
poniedziałek maja<br />
ostatni poniedziałek sierpnia<br />
27 grudnia<br />
25 grudnia<br />
26 grudnia<br />
Minimalny wymiar przysługującego w<br />
Wielkiej Brytanii urlopu wynosi 20 dni.<br />
Kalendarze podają wyżej wymienione<br />
dni wolne od pracy, ale przepisy nie<br />
zobowiązują pracodawców do ich<br />
honorowania.<br />
Numery alarmowe<br />
Połączenie ze strażą pożarną, pogotowiem<br />
lub policją w nagłych wypadkach można<br />
uzyskać wykręcając numer 999.
8 | <strong>Życie</strong> i <strong>praca</strong> w <strong>Irlandii</strong> <strong>Północnej</strong> Spotkanie z kulturą w Derry City<br />
9 | <strong>Życie</strong> i <strong>praca</strong> w <strong>Irlandii</strong> <strong>Północnej</strong><br />
Chwila relaksu<br />
Rzeka Lagan, Belfast<br />
Jak znaleźć mieszkanie<br />
Koszt wynajmu lokali mieszkalnych w<br />
niektórych rejonach <strong>Irlandii</strong> <strong>Północnej</strong> jest<br />
wysoki. Niełatwo też znaleźć odpowiedni<br />
lokal. Zaleca się znalezienie mieszkania<br />
jeszcze przed przyjazdem, albo przynajmniej<br />
wyszukanie adresów i numerów telefonu<br />
oficjalnych schronisk i biur wynajmu<br />
mieszkań. Przy wynajmie wymagana jest<br />
często wpłata kaucji w wysokości czynszu<br />
za miesiąc lub dwa miesiące wynajmu, lub<br />
podobnej kwoty.<br />
Adresy i numery telefonów przydatne przy<br />
szukaniu mieszkania, na przykład schronisk<br />
i biur wynajmu lokali mieszkalnych, znaleźć<br />
można w książce telefonicznej „Yellow Pages”<br />
lub na stronie internetowej www.yell.com.<br />
Informacje na temat zakwaterowania<br />
krótkoterminowego można uzyskać na<br />
stronie internetowej Rady Turystyki <strong>Irlandii</strong><br />
<strong>Północnej</strong> (Northern Ireland Tourist Board)<br />
www.discovernorthernireland.com lub na<br />
stronach www.hostelnorthernireland.com<br />
i www.nihe.gov.uk. Na końcu niniejszego<br />
przewodnika podajemy również adresy<br />
innych stron internetowych, które warto<br />
odwiedzić przy poszukiwaniu<br />
Wstępne wydatki<br />
Planując przeprowadzkę do <strong>Irlandii</strong><br />
<strong>Północnej</strong> od strony finansowej obok<br />
wydatków na podróż należy uwzględnić<br />
koszt wyżywienia, mieszkania oraz<br />
przejazdów w okresie poprzedzającym<br />
pierwszą wypłatę wynagrodzenia, która<br />
następuje zwykle co najmniej miesiąc od<br />
daty rozpoczęcia pracy.<br />
Niezbędne telefony i adresy<br />
Zaleca się zabranie ze sobą danych<br />
kontaktowych, które mogą okazać się<br />
niezbędne po przyjeździe do <strong>Irlandii</strong><br />
<strong>Północnej</strong> i w nagłych wypadkach –<br />
rozmaitych biur, a także krewnych i<br />
znajomych.<br />
Założenie rachunku bankowego<br />
Przy zakładaniu rachunku bankowego<br />
wymaga się okazania co najmniej jednego<br />
dowodu tożsamości oraz aktualnego<br />
dokumentu potwierdzającego adres<br />
zamieszkania w Wielkiej Brytanii. Jako<br />
dowód tożsamości banki przyjmują zwykle<br />
paszport.<br />
W przypadku przyjezdnych z krajów<br />
należących do UE lub EOG dowodem<br />
tożsamości może również być:<br />
• dowód osobisty<br />
• zezwolenie na pobyt stały wydawane<br />
obywatelom UE przez brytyjskie<br />
Ministerstwo Spraw Wewnętrznych<br />
(Home Office)<br />
• prawo jazdy<br />
• Potwierdzenie adresu zamieszkania<br />
w Wielkiej Brytanii bywa trudniejsze.<br />
Banki przyjmują zwykle następujące<br />
dokumenty:<br />
• umowa najmu<br />
• list od pracodawcy w Wielkiej Brytanii,<br />
w którym potwierdza się adres<br />
zamieszkania pracownika. W miarę<br />
możliwości do listu warto dołączyć<br />
paski wynagrodzeń.<br />
Bank może również zażądać okazania<br />
dokumentu potwierdzającego adres<br />
zamieszkania przyszłego klienta w kraju<br />
pochodzenia (może to być prawo jazdy lub<br />
dowód osobisty). Ubiegający się o rachunek<br />
bankowy może zostać również poproszony<br />
o udzielenie pisemnego upoważnienia, na<br />
podstawie którego bank brytyjski może<br />
zwrócić się do banku rodzimego klienta o<br />
opinię na jego temat.<br />
Infrastruktura<br />
W <strong>Irlandii</strong> <strong>Północnej</strong> funkcjonuje<br />
kompleksowa sieć komunikacji. Obok kolei i<br />
dróg w kraju znajduje się także pięć portów<br />
handlowych oraz trzy lotniska.<br />
Do większości miejsc na terenie kraju<br />
można się dostać koleją lub korzystając<br />
z transportu drogowego. Zintegrowaną<br />
sieć komunikacji autobusowej i kolejowej<br />
obsługuje przedsiębiorstwo Translink (nr tel.<br />
028 9066 6630, strona internetowa www.<br />
translink.co.uk).<br />
Posiadacze ważnego prawa jazdy wydanego<br />
w krajach Unii Europejskiej są uprawnieni<br />
do prowadzenia pojazdów na terenie całej<br />
Unii. W niektórych krajach podczas podróży<br />
samochodem należy mieć przy sobie nie<br />
tylko prawo jazdy, ale również dowód<br />
rejestracyjny samochodu.<br />
Informacje na temat przepisów dotyczących<br />
pojazdów mechanicznych i prawa jazdy<br />
znajdują się na stronie internetowej www.<br />
dvlni.gov.uk.<br />
Bezpieczna jazda samochodem<br />
We wszystkich krajach Unii Europejskiej<br />
obowiązuje stosowanie pasów<br />
bezpieczeństwa podczas jazdy, zarówno<br />
z przodu, jak i na tylnym siedzeniu. Dzieci<br />
muszą podróżować w specjalnie do tego<br />
celu przeznaczonych fotelikach.<br />
Należy pamiętać, że w Wielkiej Brytanii i<br />
<strong>Irlandii</strong> obowiązuje lewostronny ruch drogowy,<br />
a pierwszeństwo przejazdu mają zwykle<br />
samochody nadjeżdżające z prawej strony.<br />
Ważne jest również zwracanie uwagi na<br />
znaki drogowe, szczególnie te informujące<br />
o ograniczeniu prędkości lub o innych<br />
szczególnych zaleceniach.
10 | <strong>Życie</strong> i <strong>praca</strong> w <strong>Irlandii</strong> <strong>Północnej</strong><br />
11 | <strong>Życie</strong> i <strong>praca</strong> w <strong>Irlandii</strong> <strong>Północnej</strong><br />
Widok z pola golfowego Royal County Down<br />
Używanie telefonu komórkowego podczas<br />
prowadzenia samochodu grozi wypadkiem<br />
i jest zabronione we wszystkich krajach<br />
Unii Europejskiej. Zezwala się na rozmowy<br />
za pomocą zestawu głośnomówiącego lub<br />
słuchawkowego. Prowadzenie pojazdów po<br />
spożyciu alkoholu lub środków odurzających<br />
jest niezgodne z prawem i surowo karane.<br />
Więcej informacji można znaleźć na stronie<br />
internetowej www.roadsafetyni.gov.uk.<br />
Na drogach <strong>Irlandii</strong> <strong>Północnej</strong> umieszczono<br />
liczne znaki drogowe przypominające<br />
kierowcom o konieczności dostosowania się<br />
do rodzaju drogi oraz panujących warunków.<br />
Ze znakami drogowymi stosowanymi w<br />
<strong>Irlandii</strong> <strong>Północnej</strong> można się zapoznać na<br />
stronach internetowych www.highwaycode.<br />
net (Kodeks drogowy) lub www.direct.gov.uk<br />
i www.nidirect.gov.uk.<br />
System opieki zdrowotnej<br />
Opiekę zdrowotną w <strong>Irlandii</strong> <strong>Północnej</strong><br />
zapewnia Państwowa Służba Zdrowia<br />
(NHS). Z wyjątkiem leków oraz leczenia<br />
stomatologicznego świadczenia NHS są<br />
bezpłatne. Za okazaniem odpowiednich<br />
formularzy E obywatele krajów EOG mogą<br />
korzystać z opieki zdrowotnej w placówkach<br />
NHS w takim samym zakresie jak obywatele<br />
brytyjscy. W nagłych wypadkach bezpłatne<br />
leczenie zapewnia obywatelom krajów EOG<br />
umowa dwustronna między krajami obszaru.<br />
Warunkiem jest posiadanie Europejskiej<br />
Karty Ubezpieczenia Zdrowotnego.<br />
Europejska Karta Ubezpieczenia Zdrowotnego<br />
(European Health Insurance Card, EHIC)<br />
została wprowadzona w roku 2006 w miejsce<br />
formularza E111. Zapewnia posiadaczom<br />
dostęp do opieki zdrowotnej na terenie Unii<br />
Europejskiej oraz przyspiesza zwrot kosztów<br />
leczenia. Wnioski o przyznanie karty EHIC<br />
można otrzymać w urzędach pocztowych w<br />
<strong>Irlandii</strong> <strong>Północnej</strong>. Wniosek można również<br />
złożyć na stronie www.ehic.org.uk lub<br />
telefonicznie pod numerem 0845 606 2030.<br />
Po przyjeździe do <strong>Irlandii</strong> <strong>Północnej</strong> należy<br />
się zarejestrować w miejscowej przychodni,<br />
gdzie każdemu pacjentowi przydziela się<br />
lekarza pierwszego kontaktu. Kwalifikacje<br />
pozwalają lekarzom pierwszego kontaktu<br />
leczyć większość dolegliwości. W przypadkach<br />
poważniejszych chorób lub potrzeby<br />
przeprowadzenia badań pacjent zostaje<br />
skierowany do szpitala.<br />
Opieka zdrowotna w szpitalach NHS jest<br />
bezpłatna. W nagłych wypadkach można<br />
wezwać karetkę pogotowia (numer telefonu<br />
999), która zabierze pacjenta na oddział<br />
pomocy doraźnej (Accident and Emergency,<br />
A&E) w najbliższym szpitalu. W innych<br />
przypadkach potrzebne jest skierowanie<br />
na leczenie szpitalne, które wystawia lekarz<br />
pierwszego kontaktu.<br />
Dostępna jest również prywatna opieka<br />
zdrowotna. Koszty leczenia pokrywa wówczas<br />
zwykle prywatne ubezpieczenie zdrowotne.<br />
Adres najbliższego ośrodka zdrowia lub<br />
szpitala można znaleźć na stronie internetowej<br />
www.healthandcareni.co.uk.<br />
W nagłych wypadkach<br />
Zależnie od potrzeb centrala pod numerem<br />
telefonu 999 łączy z policją, pogotowiem<br />
i strażą pożarną. Pomoc można także<br />
wezwać dzwoniąc z telefonu stacjonarnego<br />
lub komórkowego na Europejski Numer<br />
Alarmowy 112. W nagłych wypadkach<br />
można się również skontaktować z<br />
najbliższym posterunkiem policji (Police<br />
Service of Northern Ireland, PSNI) – większość<br />
posterunków korzysta z tłumaczeń<br />
telefonicznych („Language Line”) i/lub może<br />
wezwać tłumacza.<br />
• Ofiarom przemocy w rodzinie pomocy<br />
udziela całodobowe pogotowie<br />
organizacji Women’s Aid pod numerem<br />
telefonu 028 90 249041 lub 0800 9171<br />
414. Więcej informacji można znaleźć na<br />
stronie internetowej www.niwaf.org.<br />
• Podobne pogotowie działa w ramach<br />
organizacji wsparcia ofiar przestępstw<br />
Victim Support. Pod numerem 028 9024<br />
4039 lub 0845 3030 900 pomoc mogą<br />
uzyskać ofiary gwałtu i przemocy na tle<br />
seksualnym. W razie potrzeby można<br />
skorzystać z pomocy tłumacza.<br />
Organizacje udzielające pomocy i<br />
porad<br />
• Informacji na temat zatrudnienia<br />
udzielają Europejskie Służby<br />
Zatrudnienia (EURES) pod numerem<br />
telefonu 028 9025 2270<br />
• Informacje na temat spraw imigracji<br />
można uzyskać dzwoniąc na infolinię<br />
biura Law Centre NI - 028 9024 4401. Z<br />
biurem można się również skontaktować<br />
za pośrednictwem poczty elektronicznej,<br />
pisząc na adres admin.belfast@<br />
lawcentreni.org.<br />
• Pomocy i porad w przypadkach<br />
prześladowania na tle rasowym udziela<br />
Rada ds. Mniejszości Etnicznych w<br />
<strong>Irlandii</strong> <strong>Północnej</strong> (Northern Ireland<br />
Council for Ethnic Minorities, NICEM) pod<br />
numerem telefonu 028 9023 8645.<br />
• Bezpłatnych informacji na temat<br />
praw osób podróżujących po Europie,<br />
innych przepisów, a także instytucji<br />
udzielających pomocy w różnych<br />
potrzebach udziela serwis Europe<br />
Direct pod numerem telefonu 008 006<br />
7891 011, na który można dzwonić<br />
z całej Europy. Z Europe Direct<br />
można się również skontaktować za<br />
pośrednictwem poczty elektronicznej,<br />
pisząc na adres www.europedirect.<br />
europa.eu.<br />
Oświata<br />
Standard oświaty w <strong>Irlandii</strong> <strong>Północnej</strong><br />
jest szczególnie wysoki – sześćdziesiąt<br />
procent absolwentów szkół średnich<br />
kontynuuje naukę na uczelniach wyższych<br />
i w college’ach. Nauka w szkole jest<br />
obowiązkowa w przedziale wiekowym od 4<br />
do 16 lat, a system oświaty umożliwia naukę<br />
uczniom, którzy pragną ją kontynuować do<br />
ukończenia 18. roku życia.<br />
Dalsze kształcenie zawodowe i akademickie<br />
odbywa się w murach dwóch światowej
12 | <strong>Życie</strong> i <strong>praca</strong> w <strong>Irlandii</strong> <strong>Północnej</strong><br />
13 | <strong>Życie</strong> i <strong>praca</strong> w <strong>Irlandii</strong> <strong>Północnej</strong><br />
Grobla Olbrzyma (Giant’s Causeway)<br />
klasy uniwersytetów - University of Ulster<br />
oraz Queens University Belfast – a także<br />
w licznych placówkach doskonalenia<br />
zawodowego (Further Education Colleges).<br />
Na poniższych stronach internetowych<br />
można znaleźć<br />
więcej informacji na temat kursów, szkół i<br />
uczelni:<br />
www.deni.gov.uk<br />
www.delni.gov.uk<br />
www.education-support.org.uk<br />
www.qub.ac.uk<br />
www.schoolswebdirectory.co.uk<br />
www.ulst.ac.uk<br />
Opieka nad dziećmi w <strong>Irlandii</strong><br />
<strong>Północnej</strong><br />
W <strong>Irlandii</strong> <strong>Północnej</strong> działają cztery<br />
organizacje partnerskie zrzeszające<br />
państwowe i prywatne instytucje opieki nad<br />
dziećmi (Childcare Partnerships). Udzielają<br />
one informacji na temat opieki nad<br />
dziećmi i wsparcia dla rodzin w rejonach<br />
podlegających czterem Radom Zdrowia i<br />
Opieki Społecznej (Health and Social Services<br />
Boards, HSSB) na terenie kraju. Informacji<br />
na temat wszelkich usług świadczonych na<br />
rzecz małych dzieci i ich rodziców należy<br />
szukać pod hasłem „Early Years”.<br />
Opiekę nad dziećmi sprawują żłobki<br />
(crèches), przedszkola ze żłobkiem (day<br />
nurseries), grupy przedszkolne (playgroups),<br />
świetlice (after school club) oraz szkoły<br />
podstawowe z klasą przedszkolną (nursery<br />
schools). Można także zatrudnić opiekunkę<br />
do dziecka (childminder).<br />
Informacji na temat opieki nad dziećmi<br />
można zasięgnąć w różnych źródłach,<br />
między innymi w lokalnych Funduszach<br />
Zdrowia i Opieki Społecznej (Health and<br />
Social Services Trusts) oraz w kuratoriach<br />
oświaty (Education and Library Boards).<br />
Informacje na temat lokalnych instytucji i<br />
osób sprawujących opiekę nad dziećmi w<br />
poszczególnych rejonach znajdują się na<br />
poniższych stronach internetowych:<br />
www.easternchildcarepartnership.org.uk<br />
www.childcare-west.org<br />
www.northernchildcare.com<br />
www.southernchildcarepartnership.ni.org<br />
Uznawalność kwalifikacji<br />
Na stronie internetowej Europe Open<br />
for Professions:www.europeopen.org.<br />
uk zamieszczono przydatne informacje<br />
na temat systemu i procedur uznawania<br />
posiadanych przez osoby przyjezdne<br />
kwalifikacji.<br />
NARIC – sieć krajowych ośrodków informacji<br />
o uznawalności wykształcenia (National<br />
Academic Recognition Information Centres)<br />
działająca w krajach członkowskich Unii<br />
Europejskiej, Europejskiego Obszaru<br />
Gospodarczego, na Cyprze oraz w<br />
zrzeszonych w ramach organizacji krajów<br />
Europy Wschodniej i Środkowej.
14 | <strong>Życie</strong> i <strong>praca</strong> w <strong>Irlandii</strong> <strong>Północnej</strong><br />
15 | <strong>Życie</strong> i <strong>praca</strong> w <strong>Irlandii</strong> <strong>Północnej</strong><br />
Dane kontaktowe - kierownictwo<br />
NARIC<br />
Head of UK NARIC<br />
ECCTIS Ltd.<br />
Oriel House<br />
Oriel Road<br />
Cheltenham<br />
Gloucestershire GL50 1XP<br />
Wielka Brytania<br />
Tel. 0044(0) 8713 307033<br />
Połączenia kosztują 10 pensów za minutę z<br />
telefonu stacjonarnego BT.<br />
Koszt rozmowy z sieci telefonii komórkowej<br />
jest zróżnicowany.<br />
E-mail: info@naric.org.uk<br />
Godziny otwarcia:<br />
Poniedziałek – piątek w godz. 9.00 – 17.00<br />
Numer dla interesantów dzwoniących z<br />
zagranicy: 0044 1242258621<br />
www.naric.org.uk<br />
Praca w <strong>Irlandii</strong> <strong>Północnej</strong><br />
W Wielkiej Brytanii, w tym również w<br />
<strong>Irlandii</strong> <strong>Północnej</strong>, nie ograniczono w<br />
żaden sposób dostępu obywateli krajów<br />
Europejskiego Obszaru Gospodarczego do<br />
rynku pracy. Przyjezdni z krajów EOG mają<br />
prawo zamieszkać w innych krajach EOG<br />
oraz podjąć w nich zatrudnienie na takich<br />
samych warunkach finansowych i pracy jak<br />
obywatele tych krajów.<br />
Są również uprawnieni do takiego samego<br />
dostępu do pomocy mieszkaniowej,<br />
możliwości doskonalenia zawodowego,<br />
ubezpieczenia społecznego oraz<br />
członkostwa w związkach zawodowych.<br />
Pracownikom z innych krajów EOG<br />
może towarzyszyć rodzina i osoby na<br />
ich utrzymaniu. Im również przysługują<br />
wymienione powyżej prawa. W Wielkiej<br />
Brytanii/<strong>Irlandii</strong> <strong>Północnej</strong> przyjezdni z<br />
dziesięciu nowych krajów członkowskich<br />
mogą być uprawnieni wyłącznie do zasiłków<br />
z tytułu niskich dochodów.<br />
Obywatele Bułgarii i Rumunii powinni<br />
sprawdzić w miejscowym urzędzie pracy i<br />
zasiłków (Jobs and Benefits Office), jakiego<br />
rodzaju pomoc socjalna im przysługuje.<br />
Informacje na ten temat można również<br />
znaleźć na stronie internetowej www.hmrc.<br />
gov.uk.<br />
Zezwolenie na pracę<br />
Warunkiem podjęcia pracy w <strong>Irlandii</strong><br />
<strong>Północnej</strong> przez osoby z krajów<br />
nienależących do EOG jest uzyskanie<br />
zezwolenia na pracę (work permit). O<br />
zezwolenie ubiega się w ich imieniu przyszły<br />
pracodawca.<br />
Obywatele 28 krajów członkowskich<br />
Europejskiego Obszaru Gospodarczego<br />
(EOG), a także Szwajcarii, są uprawnieni do<br />
podjęcia pracy na terenie Wielkiej Brytanii/<br />
<strong>Irlandii</strong> <strong>Północnej</strong> bez ograniczeń i nie<br />
obowiązuje ich posiadanie zezwolenia na<br />
pracę.<br />
Do Unii Europejskiej (UE) należą Austria,<br />
Belgia, Dania, Niemcy, Finlandia, Francja,<br />
Grecja, Irlandia, Włochy, Luksemburg,<br />
Holandia, Portugalia, Hiszpania, Szwecja,<br />
Wielka Brytania, Cypr, Republika Czeska,<br />
Estonia, Węgry, Łotwa, Litwa, Malta, Polska,<br />
Słowenia i Słowacja, a także Islandia,<br />
Liechtenstein i Norwegia.<br />
1 stycznia 2007 roku do Unii Europejskiej<br />
przystąpiły Bułgaria i Rumunia. Na obecnym<br />
etapie w przypadku przyjezdnych z<br />
tych dwóch krajów obowiązują pewne<br />
ograniczenia – więcej można na ten temat<br />
przeczytać na stronach internetowych www.<br />
workpermit.com i www.ukba.homeoffice.<br />
gov.uk.<br />
Razem z Bułgarią i Rumunią na obszarze<br />
EOG znajduje się 30 krajów.<br />
Obywatele ośmiu krajów członkowskich,<br />
które przystąpiły do UE w 2004 roku (tzw.<br />
kraje A8) – Republiki Czeskiej, Estonii,<br />
Węgier, Litwy, Polski, Słowacji, Łotwy i<br />
Słowenii – mają obowiązek zarejestrowania<br />
się w ciągu pierwszego miesiąca pracy<br />
w prowadzonym przez brytyjskie<br />
Ministerstwo Spraw Wewnętrznych (Home<br />
Office) programie rejestracji pracowników<br />
(Workers Registration Scheme, WRS).<br />
Wnioski rejestracyjne można pobrać na<br />
stronie internetowej www.bia.homeoffice.<br />
gov.uk. Można również w tej sprawie<br />
zadzwonić pod numer telefonu 087 0521<br />
0224. Obywatele Cypru i Malty nie mają<br />
obowiązku rejestracji w programie WRS.<br />
Szukanie pracy w <strong>Irlandii</strong><br />
<strong>Północnej</strong><br />
Obywatele krajów Europejskiego<br />
Obszaru Gospodarczego mają możliwość<br />
poszukiwania pracy za pośrednictwem<br />
Europejskich Służb Zatrudnienia (EURES).<br />
Europejskie Służby Zatrudnienia<br />
(EURES)<br />
EURES to sieć biur doradztwa działających<br />
przy publicznych służbach zatrudnienia<br />
oraz organizacjach partnerskich w krajach<br />
EOG. Na terenie EOG oraz w Szwajcarii<br />
pracuje ponad 700 specjalnie wyszkolonych<br />
doradców EURES. Ich zadaniem jest<br />
propagowanie mobilności zatrudnienia na<br />
terenie Europy. Doradcy EURES specjalizują<br />
się w rozwiązywaniu praktycznych trudności<br />
napotykanych przez osoby poszukujące<br />
pracy w krajach EOG. Z biurami można<br />
nawiązać kontakt za pośrednictwem strony<br />
internetowej EURES www.eures.europa.eu.<br />
Dzięki systemowi komputerowemu EURES<br />
wszyscy doradcy mają dostęp do bieżących<br />
informacji na temat miejsc pracy oraz<br />
warunków życia i zatrudnienia w krajach<br />
EOG. Zachęcamy osoby planujące wyjazd<br />
do <strong>Irlandii</strong> <strong>Północnej</strong> do skontaktowania<br />
się z lokalnym doradcą EURES lub z<br />
biurem publicznych służb zatrudnienia<br />
w celu uzyskania informacji na temat<br />
potencjalnych miejsc pracy.<br />
Zalecamy poszukiwanie pracy jeszcze przed<br />
wyjazdem z kraju ojczystego.
16 | <strong>Życie</strong> i <strong>praca</strong> w <strong>Irlandii</strong> <strong>Północnej</strong> 17 | <strong>Życie</strong> i <strong>praca</strong> w <strong>Irlandii</strong> <strong>Północnej</strong><br />
EURES - europejska sieć doradztwa w<br />
sprawach zatrudnienia – posiada swoją<br />
stronę internetową:<br />
www.eures.europa.eu<br />
Poszukując pracy w <strong>Irlandii</strong> <strong>Północnej</strong> na<br />
stronie internetowej EURES należy wybrać<br />
Zjednoczone Królestwo (United Kingdom) z<br />
listy państw, a następnie Irlandię Północną<br />
(Northern Ireland) z listy regionów. Można<br />
również umieścić na tej stronie swój życiorys<br />
(CV). Wolnych miejsc pracy można również<br />
szukać na podanych północno-irlandzkich<br />
stronach internetowych.<br />
Zapraszamy również do odwiedzenia<br />
oficjalnej strony internetowej dla osób<br />
poszukujących pracy w <strong>Irlandii</strong> <strong>Północnej</strong><br />
www.jobcentreonline.com.<br />
Przy miejscach pracy, o które mogą się<br />
ubiegać cudzoziemcy, umieszczony będzie<br />
symbol Unii Europejskiej.<br />
Istnieją także różne sposoby poszukiwania<br />
pracy po przyjeździe do <strong>Irlandii</strong> <strong>Północnej</strong>.<br />
Publiczne służby zatrudnienia<br />
Publiczne służby zatrudnienia (Public<br />
Employment Services) w <strong>Irlandii</strong> <strong>Północnej</strong><br />
działają przy Ministerstwie Zatrudnienia<br />
i Oświaty (Department for Employment<br />
and Learning). W 35 biurach pośrednictwa<br />
pracy (JobCentres) oraz urzędach pracy i<br />
zasiłków (Jobs and Benefits Offices, JBO)<br />
pracodawcy ogłaszają najrozmaitsze wakaty.<br />
O oferty pracy można pytać osobiście<br />
lub sprawdzać je na stronie internetowej<br />
www.jobcentreonline.com. W biurach<br />
pośrednictwa pracy JobCentre oraz w<br />
urzędach pracy i zasiłków można również<br />
porozmawiać z przedstawicielem EURES<br />
(EURES Liaison Officer).<br />
Dane kontaktowe biur pośrednictwa<br />
pracy znajdują się również w książce<br />
telefonicznej „Yellow Pages”(oraz w jej wersji<br />
elektronicznej www.yell.com) pod hasłem<br />
„Employment Agencies”.<br />
Wiele biur pośrednictwa pracy należy do<br />
Konfederacji Rekrutacji i Zatrudnienia<br />
(Recruitment and Employment<br />
Confederation, REC) - organizacji<br />
zrzeszającej firmy zajmujące się werbunkiem<br />
siły roboczej. Dane kontaktowe członków<br />
REC można uzyskać pod numerem<br />
telefonu 0044 20 7323 4300. lub na stronie<br />
internetowej: www.rec.uk.com.<br />
Prasa w <strong>Irlandii</strong> <strong>Północnej</strong><br />
Ogłoszenia o pracy można także znaleźć w<br />
prasie:<br />
Belfast Telegraph –<br />
www.nijobfinder.co.uk<br />
Irish News -<br />
www.irishnews.com/jobs<br />
Newsletter - www.newsletter.co.uk<br />
www.jobstoday.co.uk<br />
Oferty pracy umieszczane są w gazetach w<br />
następujących dniach tygodnia:<br />
Belfast Telegraph - wtorki i piątki<br />
Irish News - czwartki<br />
Newsletter - czwartki<br />
Internet i targi pracy<br />
Kolejnym źródłem informacji na temat<br />
nieobsadzonych miejsc pracy jest internet<br />
– poszukując zatrudnienia warto sprawdzić<br />
liczne strony internetowe zawierające<br />
informacje o wakatach w <strong>Irlandii</strong> <strong>Północnej</strong>.<br />
W ciągu roku organizowane są w <strong>Irlandii</strong><br />
<strong>Północnej</strong> targi pracy. Warto o nie zapytać w<br />
miejscowym biurze JobCentre lub poszukać<br />
informacji na ich temat w prasie.<br />
Ubieganie się o pracę<br />
Procedura ubiegania się o pracę zależy<br />
od jej rodzaju oraz od pracodawcy. Od<br />
korzystających z pośrednictwa EURES<br />
wymaga się przedłożenia CV oraz<br />
listu motywacyjnego. Adresy portali z<br />
informacjami na temat sporządzania CV<br />
podano na stronie internetowej www.<br />
jobcentreonline.com. Można tam również<br />
pobrać formularz podania o pracę, jeśli<br />
wymaga tego przyszły pracodawca. Metody<br />
rekrutacji mogą się różnić w zależności<br />
od rodzaju pracy. Niektórzy pracodawcy<br />
zapraszają kandydatów na rozmowę<br />
kwalifikacyjną.<br />
Wybrzeże na wyspie Carrick-a-Rede<br />
Podanie o pracę<br />
Rozpowszechnionym wymogiem jest<br />
wypełnienie przez kandydata specjalnego<br />
formularza podania o pracę. Zwykle<br />
formularze takie zawierają standardowy<br />
zestaw pytań dotyczących wykształcenia,<br />
kwalifikacji zawodowych, historii<br />
zatrudnienia, zainteresowań i sposobu<br />
spędzania wolnego czasu. Informacje o<br />
życiu pozazawodowym kandydata są dla<br />
pracodawcy źródłem wiedzy na temat jego<br />
osobowości, jak również umiejętności i<br />
uzdolnień, które mogą się okazać przydatne<br />
w nowym środowisku pracy. Dłuższych<br />
wypowiedzi wymaga umotywowanie<br />
wyboru pracodawcy i wakatu oraz<br />
zaprezentowanie swojej wiedzy na temat<br />
sektora, w którym działa pracodawca. Nie<br />
wymaga się zwykle fotografii kandydata.
18 | <strong>Życie</strong> i <strong>praca</strong> w <strong>Irlandii</strong> <strong>Północnej</strong> 19 | <strong>Życie</strong> i <strong>praca</strong> w <strong>Irlandii</strong> <strong>Północnej</strong><br />
Życiorys (CV)<br />
Każdy kandydat ma obowiązek<br />
przedłożyć przejrzyście zredagowany<br />
życiorys zawierający dane osobiste oraz<br />
informacje na temat wykształcenia, historii<br />
zatrudnienia, znajomości języków obcych<br />
oraz innych umiejętności, jak również<br />
zainteresowań pozazawodowych.<br />
Umowa o pracę<br />
Nowo zatrudniony pracownik zawiera<br />
z pracodawcą oficjalną umowę o pracę.<br />
Umowa określa stosunek pracy, zgodnie<br />
z którym pracownik podlega pracodawcy<br />
i zobowiązuje się do wykonywania<br />
powierzonych mu obowiązków, za których<br />
wykonanie otrzymuje wynagrodzenie.<br />
Życiorys powinien być czytelny i zwięzły.<br />
Musi zawierać wszystkie potrzebne<br />
informacje, zgodne ze stanem faktycznym,<br />
przedstawione w odpowiedniej formie<br />
i stylu. Należy pamiętać, że podanie<br />
nieprawdziwych lub niepełnych wiadomości<br />
grozi utratą pracy na późniejszym etapie.<br />
Rozmowa kwalifikacyjna<br />
Podczas rozmowy kwalifikacyjnej od<br />
kandydata oczekuje się umotywowania<br />
wyboru pracy, o którą się ubiega i<br />
wyjaśnienia, dlaczego interesuje go<br />
zatrudnienie w firmie przyszłego<br />
pracodawcy. Prosi się go również często<br />
o podanie niektórych pozytywnych oraz<br />
ujemnych cech swojego charakteru. W<br />
rozmowie uczestniczą zwykle dwaj lub<br />
trzej przedstawiciele pracodawcy. Na<br />
zakończenie kandydat ma możliwość<br />
zadania pytań na temat przyszłej pracy.<br />
Praca w sektorze hotelarskim i gastronomicznym
20 | <strong>Życie</strong> i <strong>praca</strong> w <strong>Irlandii</strong> <strong>Północnej</strong> 21 | <strong>Życie</strong> i <strong>praca</strong> w <strong>Irlandii</strong> <strong>Północnej</strong><br />
Przed podjęciem starań o pracę<br />
Osoby ubiegające się o pracę w<br />
<strong>Irlandii</strong> <strong>Północnej</strong> powinny pamiętać o<br />
konieczności:<br />
• posiadania ważnego paszportu lub<br />
dowodu osobistego wydanego przez<br />
państwo EOG, a w przypadku obywateli<br />
krajów nienależących do EOG –<br />
zezwolenia na pracę;<br />
• pozyskania formularza rejestracji<br />
w programie WRS (w przypadku<br />
obywateli krajów A8; szczegóły na<br />
temat programu w dalszej części<br />
broszury).<br />
• Zaleca się również:<br />
• posiadanie egzemplarza lub znajomość<br />
warunków zatrudnienia;<br />
• znajomość formy i częstości wypłaty<br />
wynagrodzenia praktykowanych przez<br />
pracodawcę;<br />
• zasięgnięcie informacji na temat<br />
dojazdu do pracy i związanych z nim<br />
warunków finansowych;<br />
• znalezienie mieszkania w pobliżu<br />
miejsca pracy;<br />
• posiadanie oszczędności, które pokryją<br />
koszt utrzymania do czasu pierwszej<br />
wypłaty wynagrodzenia lub koszt<br />
powrotu do kraju;<br />
• złożenie wniosku o wydanie numeru<br />
ubezpieczenia społecznego<br />
(National Insurance Number), który<br />
upoważnia do pracy na terenie Wielkiej<br />
Brytanii/<strong>Irlandii</strong> <strong>Północnej</strong>.<br />
Potrzebne dokumenty<br />
Poniżej podano listę dokumentów<br />
wymaganych przez potencjalnych<br />
pracodawców oraz urzędy:<br />
• paszport/dowód osobisty (wymagany)<br />
• świadectwo urodzenia (wymagane)<br />
• odpis aktu małżeństwa (jeśli dotyczy)<br />
• napisany na komputerze życiorys (CV)<br />
w języku angielskim<br />
• referencje (od byłych pracodawców<br />
oraz dotyczące charakteru kandydata)<br />
• kopie świadectw kwalifikacji,<br />
ukończenia szkół i kursów<br />
• Europejska Karta Ubezpieczenia<br />
Zdrowotnego (obywatele krajów UE/<br />
EOG)<br />
Podatki i formularze elektroniczne<br />
Informacje na temat zasad opodatkowania<br />
oraz elektroniczne formularze podatkowe<br />
można uzyskać telefonując do Urzędu<br />
Skarbowego (Inland Revenue) pod numer<br />
0845 302 1407 lub wchodząc na strony<br />
internetowe www.homeoffice.gov.uk lub<br />
www.ukba.homeoffice.gov.uk.<br />
Informacji na temat podatków można także<br />
zasięgnąć pod następującym adresem:<br />
Inland Revenue Enquiry Centre, Belfast<br />
Beaufort House, 31 Wellington Place<br />
Belfast BT1 6BH<br />
Tel. 0845 366 7896<br />
0845 300 3900<br />
Strona internetowa: www.hmrc.gov.uk<br />
Pomoc dla bezrobotnych w <strong>Irlandii</strong><br />
<strong>Północnej</strong><br />
W razie utraty pracy należy się skontaktować<br />
z miejscowym biurem Agencji Ubezpieczeń<br />
Społecznych (Social Security Agency, SSA)<br />
lub z lokalnym Urzędem Pracy i Zasiłków<br />
(Jobs and Benefits Office, JBO) w celu<br />
ustalenia terminu spotkania z pracownikiem<br />
działu obsługi klienta (Client Adviser).<br />
Obywatele krajów A8 – Republiki Czeskiej,<br />
Estonii, Węgier, Łotwy, Litwy, Polski, Słowenii<br />
i Słowacji – są uprawnieni do zasiłków, pod<br />
warunkiem że przepracowali na terenie<br />
Wielkiej Brytanii rok, zachowując ciągłość<br />
zatrudnienia (to znaczy z przerwą nie<br />
dłuższą niż 30 dni).<br />
Dodatkowych informacji na temat<br />
uprawnień do zasiłków można zasięgnąć w<br />
biurach SSA lub JBO.<br />
W niektórych przypadkach obywatele<br />
krajów EOG, z którymi Wielka Brytania/<br />
Irlandia Północna podpisała w tej sprawie<br />
umowę dwustronną, mają możliwość<br />
eksportu zasiłków dla bezrobotnych na<br />
okres do trzech miesięcy.<br />
Uprawnienia do zasiłków z tytułu<br />
niskich zarobków<br />
Prawo do zasiłków z tytułu niskich<br />
dochodów przysługuje osobom, które mają<br />
zezwolenie na pobyt stały i zamieszkują<br />
na stałe w Wielkiej Brytanii, na Wyspach<br />
Normandzkich (Channel Islands), na<br />
Wyspie Man (Isle of Man) oraz w Republice<br />
<strong>Irlandii</strong> (istnieją wyjątki od tej zasady).<br />
Do tej kategorii pomocy socjalnej zalicza<br />
się zasiłek dla osób o niskich dochodach<br />
(Income Support), zasiłek dla bezrobotnych<br />
o wysokości ustalanej na podstawie<br />
dochodów w gospodarstwie domowym<br />
(Income-based Jobseekers Allowance),<br />
dodatek do emerytury wypłacanej przez<br />
państwo (State Pension Credit), zasiłek<br />
mieszkaniowy (Housing Benefit) oraz zasiłek<br />
na podatek lokalny (Council Tax Benefit). Do<br />
zasiłków z tytułu niskich dochodów są także<br />
uprawnieni niektórzy obywatele krajów A2<br />
(Rumunii i Bułgarii). Więcej na ten temat<br />
można się dowiedzieć w lokalnych biurach<br />
Agencji Ubezpieczeń Społecznych (Social<br />
Security Agency, SSA) oraz w urzędach pracy<br />
i zasiłków (Jobs and Benefits Offices, JBO).
22 | <strong>Życie</strong> i <strong>praca</strong> w <strong>Irlandii</strong> <strong>Północnej</strong> 23 | <strong>Życie</strong> i <strong>praca</strong> w <strong>Irlandii</strong> <strong>Północnej</strong><br />
Połów ryb w jeziorze Lough Beg<br />
Festiwal Muzyki Bluegrass w Tyrone<br />
Numer ubezpieczenia społecznego<br />
Warunkiem zatrudnienia w <strong>Irlandii</strong> <strong>Północnej</strong><br />
jest również posiadanie przyznawanego<br />
indywidualnie numeru ubezpieczenia<br />
społecznego (National Insurance Number,<br />
NINO). Z numeru NINO wolno korzystać<br />
wyłącznie osobie, której go przydzielono. Aby<br />
uzyskać numer NINO, należy się skontaktować z<br />
oddziałem ubezpieczeń społecznych (National<br />
Insurance Section) przy następujących urzędach<br />
pracy i zasiłków (Jobs & Benefits Offices):<br />
Portadown - Armagh<br />
Tel. 028 3839 7200<br />
Shaftsbury Square - Belfast<br />
Tel. 028 9054 5500<br />
Lisnagelvin - Derry/Londonderry<br />
Tel. 028 7131 9300<br />
Wybór filii zależy od miejsca zamieszkania<br />
interesanta. Po wstępnej rozmowie telefonicznej<br />
wyznaczony zostaje termin spotkania w<br />
miejscowym biurze pośrednictwa pracy<br />
JobCentre lub w urzędzie pracy i zasiłków (JBO).<br />
Należy przedłożyć dokumenty poświadczające,<br />
że wnioskodawca spełnia jeden z poniższych<br />
warunków:<br />
• jest zatrudniony;<br />
• poszukuje pracy (wymaga się dostarczenia<br />
kserokopii podań o pracę oraz odpowiedzi<br />
pracodawców);<br />
• pobiera zasiłki (nie dotyczy to obywateli<br />
krajów A8, w przypadku których do<br />
uzyskania prawa do zasiłków obowiązuje<br />
wymóg ciągłości zatrudnienia przez okres<br />
jednego roku).<br />
Dodatkowe informacje na temat numeru<br />
ubezpieczenia społecznego znajdują się na<br />
stronie internetowej<br />
www.hmrc.gov.uk/nic/ynino.htm<br />
Krajowa płaca minimalna<br />
Poza kilkoma wyjątkami do minimalnej<br />
krajowej stawki wynagrodzenia za godzinę<br />
pracy uprawnione są wszystkie zatrudnione<br />
w Wielkiej Brytanii osoby, które ukończyły<br />
16. rok życia. Stawka ta wzrasta co roku w<br />
październiku – warto sprawdzić obowiązujące<br />
kwoty. Wysokość minimalnej płacy wyznacza<br />
się dla trzech przedziałów wiekowych.<br />
Najniższa stawka przysługuje pracownikom<br />
w wieku 16-17 lat, wyższa osobom w wieku<br />
18-21 lat, a najwyższa zatrudnionym, którzy<br />
ukończyli 22. rok życia. Minimalna płaca<br />
pracowników sektora rolniczego różni się<br />
od minimalnego wynagrodzenia w innych<br />
sektorach. Informacje na ten temat można<br />
uzyskać pod numerem telefonu 028 9052<br />
0813 (Irlandia Północna). Obowiązujące<br />
stawki mogą ulec zmianie wyłącznie w<br />
przypadkach, kiedy pracodawca zapewnia<br />
pracownikowi zakwaterowanie lub udział w<br />
zatwierdzonych programach szkoleniowych.<br />
Więcej na temat krajowej płacy minimalnej<br />
można się dowiedzieć dzwoniąc na infolinię<br />
0800 917 2368 lub odwiedzając stronę<br />
internetową www.nmwadvice.co.uk.<br />
Na stronie www.nmwadvice.co.uk/<br />
employers.aspx można przeczytać o<br />
zasadach dokonywania potrąceń z zarobków<br />
pracowniczych z tytułu zapewnienia<br />
mieszkania.<br />
Godziny pracy<br />
Maksymalny tygodniowy wymiar czasu<br />
pracy w Wielkiej Brytanii wynosi 48 godzin<br />
w 17-tygodniowym okresie rozliczeniowym.<br />
W przypadku zatrudnienia w gospodarstwie<br />
rolnym okres rozliczeniowy wynosi 26<br />
tygodni. Przekroczenie maksymalnego<br />
wymiaru czasu pracy wymaga pisemnej<br />
zgody pracownika.<br />
Program rejestracji pracowników<br />
Obywateli krajów A8 obowiązuje rejestracja<br />
w ramach specjalnego programu rejestracji<br />
pracowników (Worker Registration Scheme,<br />
WRS) prowadzonego przez brytyjskie<br />
Ministerstwo Spraw Wewnętrznych (Home<br />
Office). Rejestracji należy dokonać w ciągu<br />
miesiąca od podjęcia pracy na terenie Wielkiej<br />
Brytanii. Po 12 miesiącach legalnej pracy<br />
przy zachowaniu ciągłości zatrudnienia<br />
pracownik uzyskuje prawo do swobodnego<br />
przemieszczania się i osiedlania na terenie<br />
kraju bez obowiązku dalszej rejestracji.<br />
Wniosek o rejestrację w programie WRS<br />
składa pracownik. Formularze zgłoszeniowe<br />
można zamówić telefonicznie pod numerem<br />
0117 344 1471 lub pobrać na stronie www.<br />
ukba.homeoffice.gov.uk/workingintheuk/<br />
eea/wrs/workers. Za rejestrację pobierana jest<br />
opłata – informacje na temat opłaty podane<br />
są na powyższej stronie internetowej.<br />
Po 12 miesiącach zatrudnienia obywatele<br />
krajów A8 zyskują również prawo ubiegania<br />
się o zezwolenie na pobyt stały (residence<br />
permit) - służy do tego formularz EEA1.<br />
Dodatkowe informacje można znaleźć na<br />
stronie internetowej Brytyjskiej Agencji<br />
Ochrony Granic (UK Border Agency): www.<br />
bia.homeoffice.gov.uk oraz pod numerem<br />
telefonu działu informacji (Immigration<br />
Enquiry Bureau): 0870 606 7766.<br />
Informacje dla pracodawców<br />
Pracowników z krajów A8 obowiązuje<br />
rejestracja w programie WRS. Przy rejestracji<br />
wymaga się od nich okazania umowy o<br />
pracę lub listu od pracodawcy na papierze<br />
firmowym, zawierającego informacje o<br />
miejscu pracy, zajmowanym stanowisku,<br />
wynagrodzeniu, czasie pracy oraz dacie<br />
podjęcia pracy. Pracodawcy są zobowiązani<br />
do przestrzegania procedury zatrudniania<br />
obywateli krajów A8. W przypadku każdego<br />
takiego pracownika pracodawca powinien<br />
posiadać:<br />
• kopię formularza zgłoszeniowego<br />
wypełnionego przez pracownika,<br />
stanowiącą dowód, że podjął on kroki<br />
w celu dokonania rejestracji w ciągu<br />
miesiąca od rozpoczęcia pracy;<br />
• kopię ważnego certyfikatu WRS<br />
przesłanego pracodawcy przez Zespół<br />
Rejestracji Pracowników (Home<br />
Office Workers Registration Team) po<br />
sfinalizowaniu rejestracji pracownika.<br />
Rejestracja w programie WRS nie obejmuje<br />
osób pracujących na własny rachunek. Mają<br />
one jednak obowiązek zgłoszenia swojej<br />
działalności gospodarczej w brytyjskim<br />
Urzędzie Skarbowym (Inland Revenue)<br />
pod numerem telefonu 0845 915 4515<br />
natychmiast po rozpoczęciu pracy w<br />
Wielkiej Brytanii.
24 | <strong>Życie</strong> i <strong>praca</strong> w <strong>Irlandii</strong> <strong>Północnej</strong> 25 | <strong>Życie</strong> i <strong>praca</strong> w <strong>Irlandii</strong> <strong>Północnej</strong><br />
Wyspa Sketrick<br />
Dokładniejsze wskazówki dla pracodawców<br />
znajdują się na stronie Ministerstwa Spraw<br />
Wewnętrznych (Home Office) www.ukba.<br />
homeoffice.gov.uk/workingintheuk/eea/<br />
wrs/employers.<br />
Pracodawcy nieprzestrzegający powyższych<br />
przepisów dopuszczają się wykroczenia,<br />
za które grozi kara grzywny w wysokości<br />
do 5 tys. funtów. Do złamania przepisów<br />
dochodzi:<br />
• kiedy zatrudniony przez pracodawcę<br />
pracownik nie składa wniosku o<br />
rejestrację w programie WRS w ciągu<br />
miesiąca od podjęcia pracy lub<br />
• kiedy pracodawca nie posiada kopii<br />
wypełnionego przez pracownika<br />
formularza wniosku.<br />
Pracodawca otrzymuje kopię certyfikatu<br />
WRS pracownika lub list informujący o<br />
odmownej decyzji w sprawie wniosku<br />
zgłoszeniowego. W przypadku decyzji<br />
odmownej pracodawca nie jest<br />
upoważniony do dalszego zatrudniania<br />
pracownika.<br />
Ogólne wskazówki dotyczące zatrudniania<br />
pracowników zagranicznych można uzyskać<br />
dzwoniąc na infolinię dla pracodawców<br />
0845 010 6677.<br />
Przyjezdni z Łotwy nieposiadający<br />
łotewskiego obywatelstwa<br />
Osoby pochodzące z Łotwy osoby, które nie<br />
posiadają obywatelstwa łotewskiego, nie są<br />
uprawnione do podjęcia pracy w Wielkiej<br />
Brytanii w ramach programu rejestracji<br />
pracowników. Wymagane jest w ich<br />
przypadku zezwolenie na wjazd do Wielkiej<br />
Brytanii (entry clearance).<br />
O zezwolenie na wjazd w formie wizy lub<br />
specjalnego certyfikatu (entry clearance<br />
certificate) należy się ubiegać przed<br />
wyjazdem z kraju zamieszkania w brytyjskiej<br />
placówce dyplomatycznej. Informacje na<br />
temat przepisów wizowych znajdują się na<br />
stronie internetowej poświęconej usługom<br />
wizowym w Wielkiej Brytanii www.ukvs.<br />
co.uk.<br />
Przydatne dane kontaktowe<br />
• Informacje w sprawach imigracyjnych:<br />
Immigration Enquiry Bureau<br />
0870 606 7766<br />
UK Border Agency<br />
Lunar House, 40 Wellesley Road<br />
Croydon, Surrey<br />
CR9 2BY<br />
• Zezwolenia na pracę:<br />
Work Permits Customer Contact Centre<br />
0114 207 4074<br />
Customer Contact Centre<br />
UK Border Agency<br />
PO Box 3468, Sheffield S3 8WA
26 | <strong>Życie</strong> i <strong>praca</strong> w <strong>Irlandii</strong> <strong>Północnej</strong> 27 | <strong>Życie</strong> i <strong>praca</strong> w <strong>Irlandii</strong> <strong>Północnej</strong><br />
Nadzór działalności pośredników<br />
pracy - GLA<br />
Urząd nadzoru pośrednictwa pracy<br />
(Gangmasters Licensing Authority,<br />
GLA) został utworzony w celu nadzoru<br />
działalności firm rekrutujących siłę roboczą<br />
w sektorach regulowanych. Do sektorów<br />
takich należy rolnictwo, ogrodnictwo,<br />
leśnictwo, odławianie małży, przetwórstwo i<br />
pakowanie żywności i napojów.<br />
Zadaniem GLA jest ściganie firm,<br />
które dopuszczają się łamania praw<br />
pracowniczych. Pośrednicy werbujący<br />
pracowników do pracy w Wielkiej Brytanii<br />
– zarówno w kraju, jak i za granicą – muszą<br />
posiadać licencję przyznaną przez GLA.<br />
Przed wydaniem takiej licencji urząd<br />
przeprowadza kontrolę firmy, która musi<br />
ściśle przestrzegać zasad określonych przez<br />
GLA. Złamanie warunków licencji grozi<br />
odebraniem zezwolenia na działalność.<br />
Pracownicy regulowanych sektorów, którzy<br />
są niewłaściwie traktowani przez pośrednika<br />
lub są świadomi nadużyć wobec innych<br />
pracowników, powinni jak najszybciej<br />
zgłosić zaistniały problem pod numerem<br />
telefonu 0845 602 5020 lub 0044 845 602<br />
5020 (połączenia z zagranicy). Na stronie<br />
internetowej www.gla.gov.uk można pobrać<br />
formularze służące do anonimowego<br />
informowania o nadużyciach.<br />
Urząd można również powiadomić za<br />
pośrednictwem poczty elektronicznej<br />
pisząc na adres intelligence@gla.gsi.gov.<br />
uk. W razie potrzeby GLA ma możliwość<br />
przeprowadzenia, w dowolnej chwili,<br />
kontroli działalności pośrednika. W<br />
przypadku otrzymania informacji o łamaniu<br />
praw pracowników przeprowadzone<br />
zostaje dochodzenie, a urząd podejmuje<br />
odpowiednie kroki zaradcze.<br />
GLA interweniuje w przypadkach:<br />
• grożenia pracownikom lub ich<br />
zastraszania;<br />
• zmuszania do pracy;<br />
• zadłużenia wobec firmy, które<br />
uniemożliwia pracownikowi zmianę<br />
pracy;<br />
• przymusowego zakwaterowania<br />
w miejscu wyznaczonym przez<br />
pracodawcę;<br />
• zakwaterowania pracowników w<br />
miejscu niespełniającym wymogów<br />
bezpieczeństwa;<br />
• zatrzymania paszportu pracownika;<br />
• wypłaty wynagrodzeń poniżej<br />
minimalnej płacy krajowej;<br />
• potrąceń z płacy niewykazanych na<br />
pasku wynagrodzeń;<br />
• wymuszania od przyszłych<br />
pracowników opłaty za pośrednictwo<br />
pracy;<br />
• niewypłacania wynagrodzenia<br />
pracownikowi na zwolnieniu lekarskim<br />
oraz nieprzyznawania ustawowo<br />
przysługującego urlopu;<br />
• braku przysługujących przerw w pracy;<br />
• niebezpiecznych warunków w miejscu<br />
pracy;<br />
• używania pojazdów mechanicznych,<br />
które nie spełniają wymogów BHP.<br />
Tożsamości osób zgłaszających nadużycia<br />
nie ujawnia się pośrednikowi pracy ani<br />
innym stronom.<br />
Dostęp obywateli Rumunii i<br />
Bułgarii do rynku pracy w Wielkiej<br />
Brytanii<br />
Rumunia i Bułgaria wstąpiły do UE 1 stycznia<br />
2007 roku. Pierwszy etap ich członkostwa<br />
jest traktowany jako okres przejściowy<br />
reformowania przepisów imigracyjnych i<br />
analizy szeroko pojmowanych następstw<br />
rozszerzenia UE. Najważniejszym punktem<br />
w nowych przepisach jest ograniczenie<br />
dostępu nisko wykwalifikowanych<br />
pracowników do rynku pracy w sektorze<br />
rolniczym i przetwórstwa żywności. Liczba<br />
nisko wykwalifikowanych pracowników<br />
z tych krajów zatrudnianych w wyżej<br />
wymienionych sektorach nie może<br />
przekroczyć liczby pracowników określonej<br />
w ramach istniejących programów (quota<br />
schemes). Pracownicy wykwalifikowani<br />
mogą w dalszym ciągu podejmować pracę<br />
w Wielkiej Brytanii, pod warunkiem że<br />
posiadają zezwolenie na pracę lub zostali<br />
zatrudnieni w ramach programu dla<br />
pracowników migracyjnych posiadających<br />
wysokie kwalifikacje zawodowe (Highly<br />
Skilled Migrant Programme).<br />
Więcej na ten temat można przeczytać na<br />
stronie internetowej www.ukba.homeoffice.<br />
gov.uk. Można tam również pobrać broszury<br />
wyjaśniające zakres praw i obowiązków<br />
obywateli Rumunii i Bułgarii na terenie<br />
Wielkiej Brytanii.<br />
Zezwolenia na pracę:<br />
Work Permits Customer Contact Centre<br />
Tel.0114 207 4074
28 | <strong>Życie</strong> i <strong>praca</strong> w <strong>Irlandii</strong> <strong>Północnej</strong> 29 | <strong>Życie</strong> i <strong>praca</strong> w <strong>Irlandii</strong> <strong>Północnej</strong><br />
Urzędy pracy i zasiłków<br />
oraz biura pośrednictwa pracy<br />
Urzędy pracy i zasiłków<br />
(Jobs and Benefits Offices)<br />
Antrim<br />
20 Castle Street<br />
Antrim BT41 4JE<br />
Tel. 028 9442 6500<br />
antrim.delmail@nissa.gsi.gov.<br />
uk<br />
Armagh<br />
Alexander Road<br />
Armagh BT61 7JL<br />
Tel. 028 3752 9777<br />
armagh.jc@delni.gov.uk<br />
Ballymoney<br />
37-45 John Street<br />
Ballymoney BT53 6DT<br />
Tel. 028 2766 0100<br />
ballymoney.jc@delni.gov.uk<br />
Banbridge<br />
18 Castlewellan Road<br />
Banbridge BT32 4AZ<br />
Tel. 028 4062 0800<br />
banbridge.jc@delni.gov.uk<br />
Carrickfergus<br />
Davy Street<br />
Carrickfergus BT38 8DJ<br />
Tel. 028 9335 1811<br />
carrickfergus.jc@delni.gov.uk<br />
Coleraine<br />
Artillery Road<br />
Coleraine BT52 2AA<br />
Tel. 028 7034 1000<br />
coleraine.jc@delni.gov.uk<br />
Dungannon<br />
Crown Buildings<br />
5 Thomas Street<br />
Dungannon BT70 1HN<br />
Tel. 028 8775 4870<br />
dungannon.jc@delni.gov.uk<br />
Enniskillen<br />
Crown Buildings<br />
Queen Elizabeth Road<br />
Enniskillen BT74 7JD<br />
Tel. 028 6634 3333<br />
enniskillen.jc@delni.gov.uk<br />
Falls Road<br />
19 Falls Road<br />
Belfast BT12 4PH<br />
Tel. 028 9025 1346<br />
fallsroad.jc@delni.gov.uk<br />
Foyle<br />
Crown Buildings<br />
Asylum Road<br />
Londonderry BT48 7EA<br />
Tel. 028 7131 9500<br />
foyle.jc@delni.gov.uk<br />
Holywood Road<br />
106-108 Holywood Road<br />
Belfast BT4 1JU<br />
Tel. 028 9052 8900<br />
eastbelfast.jc@delni.gov.uk<br />
Kilkeel<br />
Newry Street<br />
Kilkeel BT34 4DN<br />
Tel. 028 4176 1400<br />
kilkeel.jc@delni.gov.uk<br />
Knockbreda<br />
Upper Knockbreda Road<br />
Belfast BT8 8SY<br />
Tel. 028 9054 5600<br />
knockbreda.jc@delni.gov.uk<br />
Larne<br />
59 Pound Street<br />
Larne BT40 1SB<br />
Tel. 028 2826 3200<br />
larne.jc@delni.gov.uk<br />
Limavady<br />
9 Connell Street<br />
Limavady BT49 0TZ<br />
Tel. 028 7776 0500<br />
limavady.jc@delni.gov.uk<br />
Lisburn<br />
71 Bow Street<br />
Lisburn BT28 1BB<br />
Tel. 028 9262 3300<br />
lisburn.jc@delni.gov.uk<br />
Lisnagelvin<br />
2 Crescent Road<br />
Londonderry<br />
BT47 2NJ<br />
Tel. 028 7131 9300<br />
lisnagelvin.jc@delni.gov.uk<br />
Lurgan<br />
Alexandra Crescent<br />
Lurgan BT66 6BB<br />
Tel. 028 3831 5600<br />
lurgan.jc@delni.gov.uk<br />
Magherafelt<br />
31 Station Road<br />
Magherafelt BT45 5DJ<br />
Tel. 028 7930 2000<br />
magherafelt.jc@delni.gov.uk<br />
Newry<br />
Phoenix House<br />
40 Bridge Street<br />
Newry BT35 8AJ<br />
Tel. 028 3026 5522<br />
newry.jc@delni.gov.uk<br />
Newtownabbey<br />
39-41 Church Road<br />
Newtownabbey BT36 7LB<br />
Tel. 028 9025 0888<br />
newtownabbey.jc@delni.gov.<br />
uk<br />
Omagh<br />
7 Mountjoy Road<br />
Omagh BT79 7EB<br />
Tel. 028 8225 4222<br />
omagh.jc@delni.gov.uk<br />
Portadown<br />
140 Jervis Street<br />
Portadown BT62 3DA<br />
Tel. 028 3839 7200<br />
portadown.jc@delni.gov.uk<br />
Shaftesbury Square<br />
Conor Building<br />
107 Great Victoria Street<br />
Belfast BT2 7AG<br />
Tel. 028 9054 5500<br />
southbelfast.jc@delni.gov.uk<br />
Shankill<br />
15-25 Snugville Street<br />
Shankill Road<br />
Belfast BT13 1PP<br />
Tel. 028 9054 3426<br />
shankillroad.jc@delniv.gov.uk<br />
Biura Pośrednictwa<br />
Pracy<br />
(Job Centres)<br />
Andersonstown<br />
Kennedy Centre<br />
564-566 Falls Road<br />
Belfast BT11 9AE<br />
Tel. 028 9087 1880<br />
andersonstown.jc@delni.gov.<br />
uk<br />
Ballymena<br />
35-39 Bridge Street<br />
Ballymena BT43 5EL<br />
Tel. 028 2566 0777<br />
ballymena.jc.@delni.gov.uk<br />
Ballynahinch<br />
18 Crossgar Road<br />
Ballynahinch BT24 8XP<br />
Tel. 028 9756 0544<br />
ballynahinch.jc@delni.gov.uk<br />
Bangor<br />
65 High Street<br />
Bangor BT20 5BE<br />
Tel. 028 9127 9999<br />
bangor.jc@delni.gov.uk<br />
North Belfast<br />
Gloucester House<br />
57 Chichester Street<br />
Belfast BT1 4RA<br />
Tel. 028 9025 2222<br />
northbelfast.jc@delni.gov.uk<br />
Cookstown<br />
17 Oldtown Street<br />
Cookstown BT80 8EE<br />
Tel. 028 8676 6950<br />
cookstown.jc@delni.gov.uk<br />
Downpatrick<br />
Rathkeltair House<br />
Market Street<br />
Downpatrick BT30 6LZ<br />
Tel. 028 4461 8023<br />
downpatrick.jc@delni.gov.uk<br />
Newcastle<br />
113 Main Street<br />
Newcastle BT33 0AE<br />
Tel. 028 4372 5001<br />
newcastle.jc@delni.gov.uk<br />
Newtownards<br />
9 Conway Square<br />
Newtownards BT23 4DA<br />
Tel. 028 9181 8653<br />
newtownards.jc@delni.gov.uk<br />
Strabane<br />
23 Upper Main Street<br />
Strabane BT82 8AS<br />
Tel. 028 7138 2332<br />
strabane.jc@delni.gov.uk
30 | <strong>Życie</strong> i <strong>praca</strong> w <strong>Irlandii</strong> <strong>Północnej</strong><br />
31 | <strong>Życie</strong> i <strong>praca</strong> w <strong>Irlandii</strong> <strong>Północnej</strong><br />
Inne przydatne strony<br />
internetowe i dane kontaktowe:<br />
EURES –Irlandia Północna<br />
Doradcy EURES<br />
Ministerstwo Zatrudnienia i Oświaty:<br />
EURES Advisers<br />
Department for Employment and Learning<br />
Gloucester House<br />
57 Chichester Street , Belfast BT1 4RA<br />
Tel. 028 90252270<br />
Fax: 028 90252288<br />
E-mail: eures.section@delni.gov.uk<br />
Pytania i komentarze<br />
Jobcentre Online<br />
E-mail: jcol_feedback@delni.gov.uk<br />
Wszystkie miejsca pracy w <strong>Irlandii</strong> <strong>Północnej</strong><br />
dostępne za pośrednictwem sieci EURES<br />
można znaleźć na stronach<br />
www.eures.europa.eu<br />
www.jobcentreonline.com<br />
Centrala EURES w <strong>Irlandii</strong> <strong>Północnej</strong>:<br />
Headquarters<br />
39 Adelaide Street,<br />
Belfast BT2 8FD<br />
Tel. 028 9025 7777<br />
Informacje, porady i wskazówki w zakresie<br />
praw pracowniczych,<br />
ubezpieczeń społecznych i zasiłków:<br />
EURES Trade Union<br />
Barrie McLatchie<br />
Trade Union EURES Adviser<br />
Belfast Unemployed Resource Centre<br />
45-47 Donegall Street<br />
Belfast BT1 2FG<br />
Tel. 028 9096 1111<br />
Faksas: 028 9096 1110<br />
El. paštas: barrie.mclatchie@burc.org<br />
Przedstawicielstwo Komisji<br />
Europejskiej<br />
w <strong>Irlandii</strong> <strong>Północnej</strong>:<br />
European Commission Office in Northern<br />
Ireland<br />
76 – 76 Dublin Road<br />
Belfast BT2 7HP<br />
Tel. 028 9024 0708<br />
Faksas: 028 9024 8241<br />
www.ec.europa.eu/northernireland<br />
Biuro Porad Obywatelskich<br />
w <strong>Irlandii</strong> <strong>Północnej</strong>:<br />
Citizen Advice Bureau<br />
Northern Ireland<br />
Informacje na temat miejscowych biur<br />
porad obywatelskich można uzyskać<br />
pod numerem telefonu<br />
02890 231 120<br />
lub na stronie internetowej<br />
www.citizensadvice.co.uk<br />
Rada ds. Mniejszości Etnicznych<br />
w <strong>Irlandii</strong> <strong>Północnej</strong>:<br />
NICEM (Northern Ireland<br />
Council for Ethnic Minorities)<br />
3rd Floor Ascot House<br />
24-31 Shaftesbury Square, Belfast BT2 7DB<br />
Tel. 028 9023 8645<br />
Faks: 028 9031 9485<br />
Informacje o zasiłku rodzinnym na<br />
dziecko:<br />
Child Benefit (Northern Ireland)<br />
Tel. 0845 603 2000<br />
Infolinia w sprawach rejestracji<br />
w systemie ubezpieczeń<br />
społecznych:<br />
National Insurance<br />
Registration Helpline<br />
Tel. 0845 915 7006<br />
Infolinia w sprawach<br />
minimalnej płacy krajowej:<br />
National Minimum Wage<br />
(NI) - Helpline<br />
Tel. 0800 917 2368<br />
Infolinia w sprawach podatków<br />
i ulg podatkowych:<br />
Tax Credits (NI)/Taxation<br />
Tel. 0845 603 2000<br />
Tel. 0845 302 1407<br />
Publiczne służby zatrudnienia<br />
w <strong>Irlandii</strong> <strong>Północnej</strong>:<br />
Public Employment Services NI<br />
www.jobcentreonline.com<br />
Prywatne biura pośrednictwa pracy:<br />
Z prywatnymi biurami pośrednictwa pracy<br />
można się skontaktować za pośrednictwem<br />
Konfederacji Rekrutacji i Zatrudnienia<br />
(Recruitment & Employment Confederation,<br />
REC). Wyszukiwarka na stronie internetowej<br />
REC (www.rec.uk.com) umożliwia<br />
wyszukiwanie biur według adresu lub<br />
branży.<br />
Portale dla poszukujących pracy<br />
w Wielkiej Brytanii:<br />
www.jobsite.co.uk<br />
www.jobcentreplus.co.uk<br />
Portal dla poszukujących pracy<br />
sezonowej:<br />
www.anyworkanywhere.com<br />
Oficjalna strona rządowa<br />
dla mieszkańców <strong>Irlandii</strong> <strong>Północnej</strong>:<br />
Official Government Website for NI<br />
www.nidirect.gov.uk<br />
Prasa<br />
Belfast Telegraph<br />
www.belfasttelegraph.co.uk<br />
www.nijobfinder.co.uk<br />
Irish News<br />
www.irishnews.com/jobs<br />
Newsletter<br />
www.newsletter.co.uk<br />
www.jobstoday.co.uk
32 | <strong>Życie</strong> i <strong>praca</strong> w <strong>Irlandii</strong> <strong>Północnej</strong> 33 | <strong>Życie</strong> i <strong>praca</strong> w <strong>Irlandii</strong> <strong>Północnej</strong><br />
Prawa pracowników<br />
Na stronie internetowej www.delni.gov.<br />
uk pod hasłem „Publications” (publikacje)<br />
znajduje się seria przygotowanych przez<br />
Ministerstwo Zatrudnienia i Oświaty<br />
(Department for Employment and<br />
Learning) broszur poświęconych prawom<br />
pracowników i obowiązkom pracodawców.<br />
Informacje na temat spraw<br />
imigracyjnych,<br />
zezwoleń na pracę i wiz:<br />
Immigration & Nationality Directorate<br />
www.bia.homeoffice.gov.uk<br />
Informacje na temat wiz w Wielkiej<br />
Brytanii:<br />
www.ukvisas.gov.uk<br />
Ministerstwo Spraw Zagranicznych:<br />
Foreign and Commonwealth Office<br />
www.fco.gov.uk<br />
Ministerstwo Spraw Wewnętrznych<br />
- Agencja Ochrony Granic:<br />
Home Office - UK Border Agency<br />
Belfast Public Enquiry Office<br />
1 Drumkeen Complex<br />
Upper Galwally<br />
Belfast BT8 6TB<br />
Tel. 0870 606 7766<br />
Na wizytę należy się umówić.<br />
Pomoc w znalezieniu mieszkania<br />
Rada Turystyki <strong>Irlandii</strong> <strong>Północnej</strong><br />
(oficjalna organizacja<br />
turystyczna w <strong>Irlandii</strong> <strong>Północnej</strong>):<br />
Northern Ireland Tourist Board<br />
59 North Street<br />
Belfast BT1 1NB<br />
Tel. 0044 28 9023 1221<br />
E-mail: info@nitb.com<br />
www.tourismireland.com<br />
Strona dla firm turystycznych i<br />
usługodawców<br />
www.nitb.com<br />
Strona dla klientów<br />
www.discovernorthernireland.com<br />
Urząd Mieszkaniowy w <strong>Irlandii</strong> <strong>Północnej</strong><br />
(Siedziba główna)<br />
NI Housing Executive (NIHE)<br />
Head Office<br />
The Housing Centre,<br />
2 Adelaide Street, Belfast<br />
Tel. 028 9024 0588<br />
Zakwaterowanie<br />
w nagłych wypadkach<br />
Tel. 02890 317 000<br />
Noclegi<br />
www.hostels.com<br />
www.discoverireland.com<br />
www.hostelworld.com<br />
Ośrodek Porad Prawnych:<br />
Law Centre (NI)<br />
124 Donegall Street<br />
Belfast<br />
BT1 2GY<br />
Tel. 02890 244 401<br />
Ośrodek Porad Prawnych<br />
- obszar zachodni:<br />
Law Centre (NI)<br />
Western Area Office<br />
9 Clarendon Street<br />
Derry/Londonderry<br />
BT48 7EP<br />
Tel. 02871 262 433<br />
www.lawcentreni.org<br />
Projekt Wsparcia Pracowników<br />
Migracyjnych:<br />
STEP<br />
Migrant Worker Support Project<br />
Unit T7, Dungannon Business Park<br />
2 Coalisland Road<br />
Dungannon BT71 6JT<br />
www.stepni.org<br />
W razie potrzeby w spotkaniach uczestniczy<br />
tłumacz. Termin wizyty można ustalić<br />
telefonicznie<br />
pod numerem 028 8772 9002 lub za<br />
pośrednictwem poczty elektronicznej: info@<br />
stepni.org.<br />
Rozpatrywanie wniosków<br />
o wydanie numeru ubezpieczenia<br />
społecznego (NINO)<br />
Dział Numerów Ubezpieczenia<br />
Społecznego:<br />
National Insurance Number Section<br />
Jobs & Benefits Office<br />
Conor Buildings,<br />
107 Great Victoria Street<br />
Belfast<br />
Tel. 02890 545 500<br />
Dział Numerów Ubezpieczenia<br />
Społecznego:<br />
National Insurance Number Section<br />
Jobs & Benefits Office<br />
140 Jervis Street,<br />
Portadown<br />
Tel. 02838 397200<br />
Dział Numerów Ubezpieczenia<br />
Społecznego:<br />
National Insurance Number Section<br />
Jobs & Benefits Office<br />
2 Crescent Road,<br />
Lisnagelvin, Derry/Londonderry<br />
Tel. 02871 319 300<br />
Komisja ds. Równouprawnienia<br />
w <strong>Irlandii</strong> <strong>Północnej</strong>:<br />
Equality Commission<br />
for Northern Ireland<br />
Equality House,<br />
7-9 Shaftesbury Square<br />
Belfast, BT2 7DP<br />
Tel. 02890 890 890<br />
E-mail: information@equalityni.org<br />
www.equalityni.org
34 | <strong>Życie</strong> i <strong>praca</strong> w <strong>Irlandii</strong> <strong>Północnej</strong> 35 | <strong>Życie</strong> i <strong>praca</strong> w <strong>Irlandii</strong> <strong>Północnej</strong><br />
Policja w <strong>Irlandii</strong> <strong>Północnej</strong>:<br />
Police Service of Northern Ireland<br />
Tel. 0845 600 8000<br />
(sprawy nie wymagające natychmiastowej<br />
interwencji)<br />
Telefon alarmowy:<br />
999 lub 112<br />
www.psni.police.uk<br />
Inspektorat Zdrowia i Bezpieczeństwa<br />
Pracy:<br />
Health and Safety Executive (NI)<br />
83 Ladas Drive<br />
Belfast<br />
BT6 9FR<br />
Tel. 02890 243249<br />
Bezpłatna infolinia: 0800 032 0121<br />
www.hseni.gov.uk<br />
Prawa pracownicze i przepisy dot. wynagrodzeń:<br />
Infolinia 0800 917 2368<br />
Pomoc i porady w zakresie praw pracowniczych<br />
egzekwowanych przez państwo<br />
Zdjęcia udostępniła Rada Turystyki <strong>Irlandii</strong><br />
<strong>Północnej</strong> (Northern Ireland Tourist Board).<br />
ludzie: umiejętności: <strong>praca</strong><br />
Oficjalna strona rządowa<br />
dla obywateli Wielkiej Brytanii:<br />
Direct gov<br />
www.direct.gov.uk<br />
<strong>Życie</strong> i <strong>praca</strong> w Wielkiej Brytanii:<br />
www.myukinfo.com<br />
Dofinansowanie nauki/<br />
kursy angielskiego:<br />
www.britishcouncil.org<br />
Zdjęcia udostępniła Rada Turystyki <strong>Irlandii</strong> <strong>Północnej</strong> (Northern Ireland Tourist Board).<br />
ludzie: umiejętności: <strong>praca</strong>
ODDZIAŁ<br />
EURES - (Europejskie<br />
Służby Zatrudnienia,<br />
ang. European<br />
Employment Services)<br />
to sieć współpracy w<br />
zakresie propagowania<br />
i wspomagania<br />
swobodnego przepływu<br />
pracowników w obrębie<br />
Europejskiego Obszaru<br />
Gospodarczego (EOG),<br />
udzielająca porad i<br />
wskazówek osobom<br />
poszukującym pracy i<br />
pracodawcom.<br />
Dodatkowe informacje:<br />
EURES<br />
Gloucester House<br />
Chichester Street<br />
Belfast BT1 4RA<br />
E-mail: eures.section@delni.gov.uk<br />
Strona internetowa:<br />
www.eures.europa.eu<br />
MINISTERSTWO<br />
Zadaniem Ministerstwa<br />
Zatrudnienia i Oświaty<br />
jest propagowanie nauki,<br />
umiejętności i szkoleń<br />
pracowników oraz<br />
wspieranie gospodarki.<br />
Niniejsza broszura jest dostępna<br />
na życzenie w innych formatach.