31.12.2014 Views

Życie i praca w Irlandii Północnej - Eures

Życie i praca w Irlandii Północnej - Eures

Życie i praca w Irlandii Północnej - Eures

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

ludzie:umiejętności:<strong>praca</strong><br />

<strong>Życie</strong> i <strong>praca</strong><br />

w <strong>Irlandii</strong> <strong>Północnej</strong><br />

Pośrednictwo<br />

ludzie: umiejętności: <strong>praca</strong> w Europie<br />

Poland


Europos žemėlapis<br />

Islandia<br />

Finlandia<br />

Portugalia<br />

Irelandia<br />

Polnocna<br />

Irlandia<br />

Hiszpania<br />

Wielka<br />

Brytania<br />

Holandia<br />

Belgia<br />

Norwegia<br />

Dania<br />

Luksemburg<br />

Niemcy<br />

Szwecja<br />

Republika<br />

Czeska<br />

Polska<br />

Estonia<br />

Łotwa<br />

Litwa<br />

Słowacja<br />

Francja<br />

Austria Vengrija<br />

Szwajcaria Liechtenstein<br />

Słowenia<br />

Włochy<br />

Rumunia<br />

Grecja<br />

Bułgaria<br />

Spis treści<br />

Kraje Europejskiego Obszaru Gospodarczego (EOG) 4<br />

Podstawowe informacje o <strong>Irlandii</strong> <strong>Północnej</strong> 6<br />

<strong>Życie</strong> w <strong>Irlandii</strong> <strong>Północnej</strong> 8<br />

Praca w <strong>Irlandii</strong> <strong>Północnej</strong> 14<br />

Numer ubezpieczenia społecznego 22<br />

Program rejestracji pracowników 23<br />

Nadzór działalności pośredników pracy - GLA 26<br />

Rumunia i Bułgaria 27<br />

Malta<br />

Cypr<br />

Urzędy pracy i zasiłków oraz biura pośrednictwa pracy 28<br />

Inne przydatne strony internetowe i dane kontaktowe 30<br />

EOG obejmuje 27 państw członkowskich oraz Liechtenstein, Norwegię i Islandię.<br />

Szwajcaria nie należy do EOG, ale między krajami obszaru a Szwajcarią obowiązuje umowa<br />

dwustronna.


4 | <strong>Życie</strong> i <strong>praca</strong> w <strong>Irlandii</strong> <strong>Północnej</strong> 5 | <strong>Życie</strong> i <strong>praca</strong> w <strong>Irlandii</strong> <strong>Północnej</strong><br />

<strong>Życie</strong> i <strong>praca</strong><br />

w <strong>Irlandii</strong> <strong>Północnej</strong><br />

Niniejszy przewodnik z<br />

podstawowymi informacjami<br />

na temat <strong>Irlandii</strong> <strong>Północnej</strong><br />

przygotowano z myślą o<br />

czytelnikach zamieszkałych<br />

za granicą, którzy planują<br />

przeprowadzkę do naszego kraju.<br />

Nawet najbardziej kompetentnie<br />

przygotowane przewodniki nie zawierają<br />

wszystkich potrzebnych informacji, dlatego<br />

zachęcamy osoby planujące przyjazd do<br />

poszerzania wiedzy we własnym zakresie. W<br />

niniejszym przewodniku podajemy adresy<br />

stron internetowych, które mogą ułatwić<br />

przyjezdnym zamieszkanie i znalezienie pracy<br />

w <strong>Irlandii</strong> <strong>Północnej</strong>.<br />

Zorganizowanie przeprowadzki za granicę<br />

wymaga wielu czasochłonnych przygotowań.<br />

Przed wyjazdem należy koniecznie zasięgnąć<br />

informacji na temat możliwości zatrudnienia w<br />

nowym miejscu zamieszkania. W celu uzyskania<br />

dodatkowych informacji na ten temat<br />

warto również skontaktować się z doradcą<br />

Europejskich Służb Zatrudnienia (European<br />

Employment Services, EURES) w miejscowym<br />

urzędzie pracy w Polsce. Irlandia Północna<br />

jest krajem niezwykle gościnnym i pięknym.<br />

Zapraszamy do poznania jej licznych atrakcji i<br />

życzymy miłego pobytu.<br />

Kraje Europejskiego<br />

Obszaru<br />

Gospodarczego (EOG)<br />

Austria<br />

Litwa<br />

Belgia<br />

Bułgaria<br />

Cypr<br />

Malta<br />

Norwegia<br />

Dania<br />

Hiszpania<br />

Estonia<br />

Portugalia<br />

Finlandia<br />

Francja<br />

Niemcy<br />

Grecja<br />

Słowenia<br />

Węgry<br />

Słowacja<br />

Irlandia<br />

Islandia<br />

Włochy<br />

Łotwa<br />

Luksemburg<br />

Republika Czeska<br />

Informacje zamieszczone w niniejszym<br />

przewodniku były aktualne w styczniu 2010<br />

roku. Prosimy o poinformowanie nas o wszelkich<br />

rozbieżnościach, jeśli z racji upływu czasu<br />

ulegną one dezaktualizacji. Pozwoli nam to,<br />

w miarę możliwości, udostępnić prawidłowe<br />

dane. Poprawki można zgłosić telefonicznie pod<br />

numerem centrali EURES: 0044 2890252270.<br />

Można je również przekazać za pośrednictwem<br />

poczty elektronicznej, pisząc na adres eures.<br />

section@delni.gov.uk.<br />

Polska<br />

Rumunia<br />

Szwecja<br />

Wielka Brytania<br />

Holandia<br />

Liechtenstein<br />

Praca w budownictwie


6 | <strong>Życie</strong> i <strong>praca</strong> w <strong>Irlandii</strong> <strong>Północnej</strong> 7 | <strong>Życie</strong> i <strong>praca</strong> w <strong>Irlandii</strong> <strong>Północnej</strong><br />

Podstawowe informacje o <strong>Irlandii</strong> <strong>Północnej</strong><br />

Irlandia Północna stanowi część Wielkiej<br />

Brytanii i obejmuje obszar sześciu<br />

północnych hrabstw irlandzkich. Wielka<br />

Brytania jest członkiem Unii Europejskiej<br />

(UE) i należy do Europejskiego Obszaru<br />

Gospodarczego (EOG). Na terenie EOG<br />

położonych jest 27 państw członkowskich<br />

oraz Liechtenstein, Norwegia i Islandia.<br />

Szwajcaria nie należy do EOG, ale między<br />

krajami obszaru a Szwajcarią obowiązuje<br />

umowa dwustronna.<br />

Irlandia Północna słynie z piękna przyrody<br />

oraz nieskażonego środowiska naturalnego.<br />

Malownicze krajobrazy górskie, parki leśne,<br />

jeziora i dzikie wrzosowiska kontrastują z<br />

tętniącymi życiem nowoczesnymi miastami.<br />

Nowoczesność spotyka się tu z tradycją i<br />

historią.<br />

Stolicą kraju, a zarazem jego największym<br />

miastem, jest Belfast. W ostatnich<br />

dziesięciu latach Irlandia Północna stała<br />

się najbardziej dynamicznie rozwijającym<br />

się obszarem Wielkiej Brytanii oraz jednym<br />

z najprężniejszych regionów Europy,<br />

przyciągającym dużych inwestorów<br />

zagranicznych.<br />

Kultura<br />

Styl życia, zwyczaje oraz metody i standardy<br />

nauczania w innych krajach różnią się<br />

często od tych, do których przywykliśmy.<br />

Trudności może również przysporzyć<br />

brak znajomości języka kraju, w którym<br />

się osiedlamy. Odmienne bywają także<br />

przepisy i normy regulujące relacje osobiste<br />

i zawodowe, przemieszczanie się na terenie<br />

kraju, prowadzenie pojazdów, dokonywanie<br />

sprzedaży i zakupów oraz wszelkie inne<br />

aspekty codziennego życia. Zachęcamy do<br />

starannego wyszukiwania informacji na<br />

temat obecnej sytuacji w <strong>Irlandii</strong> <strong>Północnej</strong>/<br />

Wielkiej Brytanii oraz do kontaktowania<br />

się z organizacjami wyszczególnionymi<br />

w niniejszej broszurze, na przykład z<br />

przedstawicielem EURES przy lokalnym<br />

urzędzie pracy. Ułatwi to adaptację do<br />

nowych warunków.<br />

Przydatne informacje można również<br />

znaleźć na stronie internetowej EURES<br />

www.eures.europa.eu. Porad na temat<br />

przesiedlania się do <strong>Irlandii</strong> <strong>Północnej</strong>/<br />

Wielkiej Brytanii udzielają również lokalne<br />

ośrodki Eurodoradztwa (Euroguidance).<br />

Dane kontaktowe podano na stronie<br />

internetowej www.euroguidance.net.<br />

Język<br />

Oficjalnym językiem w <strong>Irlandii</strong> <strong>Północnej</strong> jest<br />

angielski. Znajomość języka angielskiego w<br />

mowie i piśmie jest jednym z ważniejszych<br />

warunków, jakie stawia się przyszłym<br />

pracownikom. O lekcje angielskiego<br />

dowiadywać się można w placówkach<br />

doskonalenia zawodowego (Further<br />

Education Colleges) oraz w lokalnych<br />

biurach pośrednictwa pracy (Job Centres).<br />

Kursy organizowane są również przez<br />

społeczności lokalne. Dodatkowym źródłem<br />

informacji na temat nauki angielskiego w<br />

rejonie zamieszkania jest również portal<br />

kursów internetowych Learn Direct.<br />

Niektóre kursy są odpłatne.<br />

Infolinia Learn Direct (0800 101 901)<br />

jest czynna w godzinach 8:00 – 23:00<br />

we wszystkie dni tygodnia. Można także<br />

odwiedzić stronę internetową www.<br />

learndirect.co.uk.<br />

Osobom zainteresowanym możliwością<br />

zmiany lub nauki nowego zawodu porad<br />

udziela ośrodek poradnictwa zawodowego<br />

(Careers Advice Service) pod numerem 0800<br />

100 900. Warto również zajrzeć na stronę<br />

internetową ośrodka www.careersadvice.<br />

direct.gov.uk.<br />

Waluta<br />

Piniginis vienetas yra svaras sterlingų<br />

(Didžiosios Britanijos svaras).<br />

Czas<br />

W Wielkiej Brytanii zegarki nastawia się<br />

według czasu uniwersalnego Greenwich<br />

(GMT) oraz brytyjskiego czasu letniego (BST)<br />

– z godzinnym opóźnieniem w stosunku do<br />

innych państw EOG.<br />

Międzynarodowe numery<br />

kierunkowe<br />

Połączenia z Wielkiej Brytanii<br />

Należy wybrać 00, a następnie numer<br />

kierunkowy kraju, rejonu/miasta i numer<br />

abonenta.<br />

Połączenia z innych krajów<br />

Należy wybrać numer kierunkowy Wielkiej<br />

Brytanii (00 44), a następnie numer<br />

kierunkowy rejonu (bez początkowego „0”) i<br />

numer abonenta.<br />

Święta narodowe i dni wolne od<br />

pracy w <strong>Irlandii</strong> <strong>Północnej</strong><br />

Nowy Rok<br />

Dzień św. Patryka<br />

Wielkanoc<br />

Dni wolne od pracy,<br />

tzw. bank holidays<br />

Pierwszy dzień<br />

Świąt Bożego Narodzenia<br />

Drugi dzień<br />

Świąt Bożego Narodzenia /<br />

Dzień św. Stefana<br />

1 stycznia<br />

17 marca<br />

2 dni w marcu<br />

lub w kwietniu<br />

pierwszy i ostatni<br />

poniedziałek maja<br />

ostatni poniedziałek sierpnia<br />

27 grudnia<br />

25 grudnia<br />

26 grudnia<br />

Minimalny wymiar przysługującego w<br />

Wielkiej Brytanii urlopu wynosi 20 dni.<br />

Kalendarze podają wyżej wymienione<br />

dni wolne od pracy, ale przepisy nie<br />

zobowiązują pracodawców do ich<br />

honorowania.<br />

Numery alarmowe<br />

Połączenie ze strażą pożarną, pogotowiem<br />

lub policją w nagłych wypadkach można<br />

uzyskać wykręcając numer 999.


8 | <strong>Życie</strong> i <strong>praca</strong> w <strong>Irlandii</strong> <strong>Północnej</strong> Spotkanie z kulturą w Derry City<br />

9 | <strong>Życie</strong> i <strong>praca</strong> w <strong>Irlandii</strong> <strong>Północnej</strong><br />

Chwila relaksu<br />

Rzeka Lagan, Belfast<br />

Jak znaleźć mieszkanie<br />

Koszt wynajmu lokali mieszkalnych w<br />

niektórych rejonach <strong>Irlandii</strong> <strong>Północnej</strong> jest<br />

wysoki. Niełatwo też znaleźć odpowiedni<br />

lokal. Zaleca się znalezienie mieszkania<br />

jeszcze przed przyjazdem, albo przynajmniej<br />

wyszukanie adresów i numerów telefonu<br />

oficjalnych schronisk i biur wynajmu<br />

mieszkań. Przy wynajmie wymagana jest<br />

często wpłata kaucji w wysokości czynszu<br />

za miesiąc lub dwa miesiące wynajmu, lub<br />

podobnej kwoty.<br />

Adresy i numery telefonów przydatne przy<br />

szukaniu mieszkania, na przykład schronisk<br />

i biur wynajmu lokali mieszkalnych, znaleźć<br />

można w książce telefonicznej „Yellow Pages”<br />

lub na stronie internetowej www.yell.com.<br />

Informacje na temat zakwaterowania<br />

krótkoterminowego można uzyskać na<br />

stronie internetowej Rady Turystyki <strong>Irlandii</strong><br />

<strong>Północnej</strong> (Northern Ireland Tourist Board)<br />

www.discovernorthernireland.com lub na<br />

stronach www.hostelnorthernireland.com<br />

i www.nihe.gov.uk. Na końcu niniejszego<br />

przewodnika podajemy również adresy<br />

innych stron internetowych, które warto<br />

odwiedzić przy poszukiwaniu<br />

Wstępne wydatki<br />

Planując przeprowadzkę do <strong>Irlandii</strong><br />

<strong>Północnej</strong> od strony finansowej obok<br />

wydatków na podróż należy uwzględnić<br />

koszt wyżywienia, mieszkania oraz<br />

przejazdów w okresie poprzedzającym<br />

pierwszą wypłatę wynagrodzenia, która<br />

następuje zwykle co najmniej miesiąc od<br />

daty rozpoczęcia pracy.<br />

Niezbędne telefony i adresy<br />

Zaleca się zabranie ze sobą danych<br />

kontaktowych, które mogą okazać się<br />

niezbędne po przyjeździe do <strong>Irlandii</strong><br />

<strong>Północnej</strong> i w nagłych wypadkach –<br />

rozmaitych biur, a także krewnych i<br />

znajomych.<br />

Założenie rachunku bankowego<br />

Przy zakładaniu rachunku bankowego<br />

wymaga się okazania co najmniej jednego<br />

dowodu tożsamości oraz aktualnego<br />

dokumentu potwierdzającego adres<br />

zamieszkania w Wielkiej Brytanii. Jako<br />

dowód tożsamości banki przyjmują zwykle<br />

paszport.<br />

W przypadku przyjezdnych z krajów<br />

należących do UE lub EOG dowodem<br />

tożsamości może również być:<br />

• dowód osobisty<br />

• zezwolenie na pobyt stały wydawane<br />

obywatelom UE przez brytyjskie<br />

Ministerstwo Spraw Wewnętrznych<br />

(Home Office)<br />

• prawo jazdy<br />

• Potwierdzenie adresu zamieszkania<br />

w Wielkiej Brytanii bywa trudniejsze.<br />

Banki przyjmują zwykle następujące<br />

dokumenty:<br />

• umowa najmu<br />

• list od pracodawcy w Wielkiej Brytanii,<br />

w którym potwierdza się adres<br />

zamieszkania pracownika. W miarę<br />

możliwości do listu warto dołączyć<br />

paski wynagrodzeń.<br />

Bank może również zażądać okazania<br />

dokumentu potwierdzającego adres<br />

zamieszkania przyszłego klienta w kraju<br />

pochodzenia (może to być prawo jazdy lub<br />

dowód osobisty). Ubiegający się o rachunek<br />

bankowy może zostać również poproszony<br />

o udzielenie pisemnego upoważnienia, na<br />

podstawie którego bank brytyjski może<br />

zwrócić się do banku rodzimego klienta o<br />

opinię na jego temat.<br />

Infrastruktura<br />

W <strong>Irlandii</strong> <strong>Północnej</strong> funkcjonuje<br />

kompleksowa sieć komunikacji. Obok kolei i<br />

dróg w kraju znajduje się także pięć portów<br />

handlowych oraz trzy lotniska.<br />

Do większości miejsc na terenie kraju<br />

można się dostać koleją lub korzystając<br />

z transportu drogowego. Zintegrowaną<br />

sieć komunikacji autobusowej i kolejowej<br />

obsługuje przedsiębiorstwo Translink (nr tel.<br />

028 9066 6630, strona internetowa www.<br />

translink.co.uk).<br />

Posiadacze ważnego prawa jazdy wydanego<br />

w krajach Unii Europejskiej są uprawnieni<br />

do prowadzenia pojazdów na terenie całej<br />

Unii. W niektórych krajach podczas podróży<br />

samochodem należy mieć przy sobie nie<br />

tylko prawo jazdy, ale również dowód<br />

rejestracyjny samochodu.<br />

Informacje na temat przepisów dotyczących<br />

pojazdów mechanicznych i prawa jazdy<br />

znajdują się na stronie internetowej www.<br />

dvlni.gov.uk.<br />

Bezpieczna jazda samochodem<br />

We wszystkich krajach Unii Europejskiej<br />

obowiązuje stosowanie pasów<br />

bezpieczeństwa podczas jazdy, zarówno<br />

z przodu, jak i na tylnym siedzeniu. Dzieci<br />

muszą podróżować w specjalnie do tego<br />

celu przeznaczonych fotelikach.<br />

Należy pamiętać, że w Wielkiej Brytanii i<br />

<strong>Irlandii</strong> obowiązuje lewostronny ruch drogowy,<br />

a pierwszeństwo przejazdu mają zwykle<br />

samochody nadjeżdżające z prawej strony.<br />

Ważne jest również zwracanie uwagi na<br />

znaki drogowe, szczególnie te informujące<br />

o ograniczeniu prędkości lub o innych<br />

szczególnych zaleceniach.


10 | <strong>Życie</strong> i <strong>praca</strong> w <strong>Irlandii</strong> <strong>Północnej</strong><br />

11 | <strong>Życie</strong> i <strong>praca</strong> w <strong>Irlandii</strong> <strong>Północnej</strong><br />

Widok z pola golfowego Royal County Down<br />

Używanie telefonu komórkowego podczas<br />

prowadzenia samochodu grozi wypadkiem<br />

i jest zabronione we wszystkich krajach<br />

Unii Europejskiej. Zezwala się na rozmowy<br />

za pomocą zestawu głośnomówiącego lub<br />

słuchawkowego. Prowadzenie pojazdów po<br />

spożyciu alkoholu lub środków odurzających<br />

jest niezgodne z prawem i surowo karane.<br />

Więcej informacji można znaleźć na stronie<br />

internetowej www.roadsafetyni.gov.uk.<br />

Na drogach <strong>Irlandii</strong> <strong>Północnej</strong> umieszczono<br />

liczne znaki drogowe przypominające<br />

kierowcom o konieczności dostosowania się<br />

do rodzaju drogi oraz panujących warunków.<br />

Ze znakami drogowymi stosowanymi w<br />

<strong>Irlandii</strong> <strong>Północnej</strong> można się zapoznać na<br />

stronach internetowych www.highwaycode.<br />

net (Kodeks drogowy) lub www.direct.gov.uk<br />

i www.nidirect.gov.uk.<br />

System opieki zdrowotnej<br />

Opiekę zdrowotną w <strong>Irlandii</strong> <strong>Północnej</strong><br />

zapewnia Państwowa Służba Zdrowia<br />

(NHS). Z wyjątkiem leków oraz leczenia<br />

stomatologicznego świadczenia NHS są<br />

bezpłatne. Za okazaniem odpowiednich<br />

formularzy E obywatele krajów EOG mogą<br />

korzystać z opieki zdrowotnej w placówkach<br />

NHS w takim samym zakresie jak obywatele<br />

brytyjscy. W nagłych wypadkach bezpłatne<br />

leczenie zapewnia obywatelom krajów EOG<br />

umowa dwustronna między krajami obszaru.<br />

Warunkiem jest posiadanie Europejskiej<br />

Karty Ubezpieczenia Zdrowotnego.<br />

Europejska Karta Ubezpieczenia Zdrowotnego<br />

(European Health Insurance Card, EHIC)<br />

została wprowadzona w roku 2006 w miejsce<br />

formularza E111. Zapewnia posiadaczom<br />

dostęp do opieki zdrowotnej na terenie Unii<br />

Europejskiej oraz przyspiesza zwrot kosztów<br />

leczenia. Wnioski o przyznanie karty EHIC<br />

można otrzymać w urzędach pocztowych w<br />

<strong>Irlandii</strong> <strong>Północnej</strong>. Wniosek można również<br />

złożyć na stronie www.ehic.org.uk lub<br />

telefonicznie pod numerem 0845 606 2030.<br />

Po przyjeździe do <strong>Irlandii</strong> <strong>Północnej</strong> należy<br />

się zarejestrować w miejscowej przychodni,<br />

gdzie każdemu pacjentowi przydziela się<br />

lekarza pierwszego kontaktu. Kwalifikacje<br />

pozwalają lekarzom pierwszego kontaktu<br />

leczyć większość dolegliwości. W przypadkach<br />

poważniejszych chorób lub potrzeby<br />

przeprowadzenia badań pacjent zostaje<br />

skierowany do szpitala.<br />

Opieka zdrowotna w szpitalach NHS jest<br />

bezpłatna. W nagłych wypadkach można<br />

wezwać karetkę pogotowia (numer telefonu<br />

999), która zabierze pacjenta na oddział<br />

pomocy doraźnej (Accident and Emergency,<br />

A&E) w najbliższym szpitalu. W innych<br />

przypadkach potrzebne jest skierowanie<br />

na leczenie szpitalne, które wystawia lekarz<br />

pierwszego kontaktu.<br />

Dostępna jest również prywatna opieka<br />

zdrowotna. Koszty leczenia pokrywa wówczas<br />

zwykle prywatne ubezpieczenie zdrowotne.<br />

Adres najbliższego ośrodka zdrowia lub<br />

szpitala można znaleźć na stronie internetowej<br />

www.healthandcareni.co.uk.<br />

W nagłych wypadkach<br />

Zależnie od potrzeb centrala pod numerem<br />

telefonu 999 łączy z policją, pogotowiem<br />

i strażą pożarną. Pomoc można także<br />

wezwać dzwoniąc z telefonu stacjonarnego<br />

lub komórkowego na Europejski Numer<br />

Alarmowy 112. W nagłych wypadkach<br />

można się również skontaktować z<br />

najbliższym posterunkiem policji (Police<br />

Service of Northern Ireland, PSNI) – większość<br />

posterunków korzysta z tłumaczeń<br />

telefonicznych („Language Line”) i/lub może<br />

wezwać tłumacza.<br />

• Ofiarom przemocy w rodzinie pomocy<br />

udziela całodobowe pogotowie<br />

organizacji Women’s Aid pod numerem<br />

telefonu 028 90 249041 lub 0800 9171<br />

414. Więcej informacji można znaleźć na<br />

stronie internetowej www.niwaf.org.<br />

• Podobne pogotowie działa w ramach<br />

organizacji wsparcia ofiar przestępstw<br />

Victim Support. Pod numerem 028 9024<br />

4039 lub 0845 3030 900 pomoc mogą<br />

uzyskać ofiary gwałtu i przemocy na tle<br />

seksualnym. W razie potrzeby można<br />

skorzystać z pomocy tłumacza.<br />

Organizacje udzielające pomocy i<br />

porad<br />

• Informacji na temat zatrudnienia<br />

udzielają Europejskie Służby<br />

Zatrudnienia (EURES) pod numerem<br />

telefonu 028 9025 2270<br />

• Informacje na temat spraw imigracji<br />

można uzyskać dzwoniąc na infolinię<br />

biura Law Centre NI - 028 9024 4401. Z<br />

biurem można się również skontaktować<br />

za pośrednictwem poczty elektronicznej,<br />

pisząc na adres admin.belfast@<br />

lawcentreni.org.<br />

• Pomocy i porad w przypadkach<br />

prześladowania na tle rasowym udziela<br />

Rada ds. Mniejszości Etnicznych w<br />

<strong>Irlandii</strong> <strong>Północnej</strong> (Northern Ireland<br />

Council for Ethnic Minorities, NICEM) pod<br />

numerem telefonu 028 9023 8645.<br />

• Bezpłatnych informacji na temat<br />

praw osób podróżujących po Europie,<br />

innych przepisów, a także instytucji<br />

udzielających pomocy w różnych<br />

potrzebach udziela serwis Europe<br />

Direct pod numerem telefonu 008 006<br />

7891 011, na który można dzwonić<br />

z całej Europy. Z Europe Direct<br />

można się również skontaktować za<br />

pośrednictwem poczty elektronicznej,<br />

pisząc na adres www.europedirect.<br />

europa.eu.<br />

Oświata<br />

Standard oświaty w <strong>Irlandii</strong> <strong>Północnej</strong><br />

jest szczególnie wysoki – sześćdziesiąt<br />

procent absolwentów szkół średnich<br />

kontynuuje naukę na uczelniach wyższych<br />

i w college’ach. Nauka w szkole jest<br />

obowiązkowa w przedziale wiekowym od 4<br />

do 16 lat, a system oświaty umożliwia naukę<br />

uczniom, którzy pragną ją kontynuować do<br />

ukończenia 18. roku życia.<br />

Dalsze kształcenie zawodowe i akademickie<br />

odbywa się w murach dwóch światowej


12 | <strong>Życie</strong> i <strong>praca</strong> w <strong>Irlandii</strong> <strong>Północnej</strong><br />

13 | <strong>Życie</strong> i <strong>praca</strong> w <strong>Irlandii</strong> <strong>Północnej</strong><br />

Grobla Olbrzyma (Giant’s Causeway)<br />

klasy uniwersytetów - University of Ulster<br />

oraz Queens University Belfast – a także<br />

w licznych placówkach doskonalenia<br />

zawodowego (Further Education Colleges).<br />

Na poniższych stronach internetowych<br />

można znaleźć<br />

więcej informacji na temat kursów, szkół i<br />

uczelni:<br />

www.deni.gov.uk<br />

www.delni.gov.uk<br />

www.education-support.org.uk<br />

www.qub.ac.uk<br />

www.schoolswebdirectory.co.uk<br />

www.ulst.ac.uk<br />

Opieka nad dziećmi w <strong>Irlandii</strong><br />

<strong>Północnej</strong><br />

W <strong>Irlandii</strong> <strong>Północnej</strong> działają cztery<br />

organizacje partnerskie zrzeszające<br />

państwowe i prywatne instytucje opieki nad<br />

dziećmi (Childcare Partnerships). Udzielają<br />

one informacji na temat opieki nad<br />

dziećmi i wsparcia dla rodzin w rejonach<br />

podlegających czterem Radom Zdrowia i<br />

Opieki Społecznej (Health and Social Services<br />

Boards, HSSB) na terenie kraju. Informacji<br />

na temat wszelkich usług świadczonych na<br />

rzecz małych dzieci i ich rodziców należy<br />

szukać pod hasłem „Early Years”.<br />

Opiekę nad dziećmi sprawują żłobki<br />

(crèches), przedszkola ze żłobkiem (day<br />

nurseries), grupy przedszkolne (playgroups),<br />

świetlice (after school club) oraz szkoły<br />

podstawowe z klasą przedszkolną (nursery<br />

schools). Można także zatrudnić opiekunkę<br />

do dziecka (childminder).<br />

Informacji na temat opieki nad dziećmi<br />

można zasięgnąć w różnych źródłach,<br />

między innymi w lokalnych Funduszach<br />

Zdrowia i Opieki Społecznej (Health and<br />

Social Services Trusts) oraz w kuratoriach<br />

oświaty (Education and Library Boards).<br />

Informacje na temat lokalnych instytucji i<br />

osób sprawujących opiekę nad dziećmi w<br />

poszczególnych rejonach znajdują się na<br />

poniższych stronach internetowych:<br />

www.easternchildcarepartnership.org.uk<br />

www.childcare-west.org<br />

www.northernchildcare.com<br />

www.southernchildcarepartnership.ni.org<br />

Uznawalność kwalifikacji<br />

Na stronie internetowej Europe Open<br />

for Professions:www.europeopen.org.<br />

uk zamieszczono przydatne informacje<br />

na temat systemu i procedur uznawania<br />

posiadanych przez osoby przyjezdne<br />

kwalifikacji.<br />

NARIC – sieć krajowych ośrodków informacji<br />

o uznawalności wykształcenia (National<br />

Academic Recognition Information Centres)<br />

działająca w krajach członkowskich Unii<br />

Europejskiej, Europejskiego Obszaru<br />

Gospodarczego, na Cyprze oraz w<br />

zrzeszonych w ramach organizacji krajów<br />

Europy Wschodniej i Środkowej.


14 | <strong>Życie</strong> i <strong>praca</strong> w <strong>Irlandii</strong> <strong>Północnej</strong><br />

15 | <strong>Życie</strong> i <strong>praca</strong> w <strong>Irlandii</strong> <strong>Północnej</strong><br />

Dane kontaktowe - kierownictwo<br />

NARIC<br />

Head of UK NARIC<br />

ECCTIS Ltd.<br />

Oriel House<br />

Oriel Road<br />

Cheltenham<br />

Gloucestershire GL50 1XP<br />

Wielka Brytania<br />

Tel. 0044(0) 8713 307033<br />

Połączenia kosztują 10 pensów za minutę z<br />

telefonu stacjonarnego BT.<br />

Koszt rozmowy z sieci telefonii komórkowej<br />

jest zróżnicowany.<br />

E-mail: info@naric.org.uk<br />

Godziny otwarcia:<br />

Poniedziałek – piątek w godz. 9.00 – 17.00<br />

Numer dla interesantów dzwoniących z<br />

zagranicy: 0044 1242258621<br />

www.naric.org.uk<br />

Praca w <strong>Irlandii</strong> <strong>Północnej</strong><br />

W Wielkiej Brytanii, w tym również w<br />

<strong>Irlandii</strong> <strong>Północnej</strong>, nie ograniczono w<br />

żaden sposób dostępu obywateli krajów<br />

Europejskiego Obszaru Gospodarczego do<br />

rynku pracy. Przyjezdni z krajów EOG mają<br />

prawo zamieszkać w innych krajach EOG<br />

oraz podjąć w nich zatrudnienie na takich<br />

samych warunkach finansowych i pracy jak<br />

obywatele tych krajów.<br />

Są również uprawnieni do takiego samego<br />

dostępu do pomocy mieszkaniowej,<br />

możliwości doskonalenia zawodowego,<br />

ubezpieczenia społecznego oraz<br />

członkostwa w związkach zawodowych.<br />

Pracownikom z innych krajów EOG<br />

może towarzyszyć rodzina i osoby na<br />

ich utrzymaniu. Im również przysługują<br />

wymienione powyżej prawa. W Wielkiej<br />

Brytanii/<strong>Irlandii</strong> <strong>Północnej</strong> przyjezdni z<br />

dziesięciu nowych krajów członkowskich<br />

mogą być uprawnieni wyłącznie do zasiłków<br />

z tytułu niskich dochodów.<br />

Obywatele Bułgarii i Rumunii powinni<br />

sprawdzić w miejscowym urzędzie pracy i<br />

zasiłków (Jobs and Benefits Office), jakiego<br />

rodzaju pomoc socjalna im przysługuje.<br />

Informacje na ten temat można również<br />

znaleźć na stronie internetowej www.hmrc.<br />

gov.uk.<br />

Zezwolenie na pracę<br />

Warunkiem podjęcia pracy w <strong>Irlandii</strong><br />

<strong>Północnej</strong> przez osoby z krajów<br />

nienależących do EOG jest uzyskanie<br />

zezwolenia na pracę (work permit). O<br />

zezwolenie ubiega się w ich imieniu przyszły<br />

pracodawca.<br />

Obywatele 28 krajów członkowskich<br />

Europejskiego Obszaru Gospodarczego<br />

(EOG), a także Szwajcarii, są uprawnieni do<br />

podjęcia pracy na terenie Wielkiej Brytanii/<br />

<strong>Irlandii</strong> <strong>Północnej</strong> bez ograniczeń i nie<br />

obowiązuje ich posiadanie zezwolenia na<br />

pracę.<br />

Do Unii Europejskiej (UE) należą Austria,<br />

Belgia, Dania, Niemcy, Finlandia, Francja,<br />

Grecja, Irlandia, Włochy, Luksemburg,<br />

Holandia, Portugalia, Hiszpania, Szwecja,<br />

Wielka Brytania, Cypr, Republika Czeska,<br />

Estonia, Węgry, Łotwa, Litwa, Malta, Polska,<br />

Słowenia i Słowacja, a także Islandia,<br />

Liechtenstein i Norwegia.<br />

1 stycznia 2007 roku do Unii Europejskiej<br />

przystąpiły Bułgaria i Rumunia. Na obecnym<br />

etapie w przypadku przyjezdnych z<br />

tych dwóch krajów obowiązują pewne<br />

ograniczenia – więcej można na ten temat<br />

przeczytać na stronach internetowych www.<br />

workpermit.com i www.ukba.homeoffice.<br />

gov.uk.<br />

Razem z Bułgarią i Rumunią na obszarze<br />

EOG znajduje się 30 krajów.<br />

Obywatele ośmiu krajów członkowskich,<br />

które przystąpiły do UE w 2004 roku (tzw.<br />

kraje A8) – Republiki Czeskiej, Estonii,<br />

Węgier, Litwy, Polski, Słowacji, Łotwy i<br />

Słowenii – mają obowiązek zarejestrowania<br />

się w ciągu pierwszego miesiąca pracy<br />

w prowadzonym przez brytyjskie<br />

Ministerstwo Spraw Wewnętrznych (Home<br />

Office) programie rejestracji pracowników<br />

(Workers Registration Scheme, WRS).<br />

Wnioski rejestracyjne można pobrać na<br />

stronie internetowej www.bia.homeoffice.<br />

gov.uk. Można również w tej sprawie<br />

zadzwonić pod numer telefonu 087 0521<br />

0224. Obywatele Cypru i Malty nie mają<br />

obowiązku rejestracji w programie WRS.<br />

Szukanie pracy w <strong>Irlandii</strong><br />

<strong>Północnej</strong><br />

Obywatele krajów Europejskiego<br />

Obszaru Gospodarczego mają możliwość<br />

poszukiwania pracy za pośrednictwem<br />

Europejskich Służb Zatrudnienia (EURES).<br />

Europejskie Służby Zatrudnienia<br />

(EURES)<br />

EURES to sieć biur doradztwa działających<br />

przy publicznych służbach zatrudnienia<br />

oraz organizacjach partnerskich w krajach<br />

EOG. Na terenie EOG oraz w Szwajcarii<br />

pracuje ponad 700 specjalnie wyszkolonych<br />

doradców EURES. Ich zadaniem jest<br />

propagowanie mobilności zatrudnienia na<br />

terenie Europy. Doradcy EURES specjalizują<br />

się w rozwiązywaniu praktycznych trudności<br />

napotykanych przez osoby poszukujące<br />

pracy w krajach EOG. Z biurami można<br />

nawiązać kontakt za pośrednictwem strony<br />

internetowej EURES www.eures.europa.eu.<br />

Dzięki systemowi komputerowemu EURES<br />

wszyscy doradcy mają dostęp do bieżących<br />

informacji na temat miejsc pracy oraz<br />

warunków życia i zatrudnienia w krajach<br />

EOG. Zachęcamy osoby planujące wyjazd<br />

do <strong>Irlandii</strong> <strong>Północnej</strong> do skontaktowania<br />

się z lokalnym doradcą EURES lub z<br />

biurem publicznych służb zatrudnienia<br />

w celu uzyskania informacji na temat<br />

potencjalnych miejsc pracy.<br />

Zalecamy poszukiwanie pracy jeszcze przed<br />

wyjazdem z kraju ojczystego.


16 | <strong>Życie</strong> i <strong>praca</strong> w <strong>Irlandii</strong> <strong>Północnej</strong> 17 | <strong>Życie</strong> i <strong>praca</strong> w <strong>Irlandii</strong> <strong>Północnej</strong><br />

EURES - europejska sieć doradztwa w<br />

sprawach zatrudnienia – posiada swoją<br />

stronę internetową:<br />

www.eures.europa.eu<br />

Poszukując pracy w <strong>Irlandii</strong> <strong>Północnej</strong> na<br />

stronie internetowej EURES należy wybrać<br />

Zjednoczone Królestwo (United Kingdom) z<br />

listy państw, a następnie Irlandię Północną<br />

(Northern Ireland) z listy regionów. Można<br />

również umieścić na tej stronie swój życiorys<br />

(CV). Wolnych miejsc pracy można również<br />

szukać na podanych północno-irlandzkich<br />

stronach internetowych.<br />

Zapraszamy również do odwiedzenia<br />

oficjalnej strony internetowej dla osób<br />

poszukujących pracy w <strong>Irlandii</strong> <strong>Północnej</strong><br />

www.jobcentreonline.com.<br />

Przy miejscach pracy, o które mogą się<br />

ubiegać cudzoziemcy, umieszczony będzie<br />

symbol Unii Europejskiej.<br />

Istnieją także różne sposoby poszukiwania<br />

pracy po przyjeździe do <strong>Irlandii</strong> <strong>Północnej</strong>.<br />

Publiczne służby zatrudnienia<br />

Publiczne służby zatrudnienia (Public<br />

Employment Services) w <strong>Irlandii</strong> <strong>Północnej</strong><br />

działają przy Ministerstwie Zatrudnienia<br />

i Oświaty (Department for Employment<br />

and Learning). W 35 biurach pośrednictwa<br />

pracy (JobCentres) oraz urzędach pracy i<br />

zasiłków (Jobs and Benefits Offices, JBO)<br />

pracodawcy ogłaszają najrozmaitsze wakaty.<br />

O oferty pracy można pytać osobiście<br />

lub sprawdzać je na stronie internetowej<br />

www.jobcentreonline.com. W biurach<br />

pośrednictwa pracy JobCentre oraz w<br />

urzędach pracy i zasiłków można również<br />

porozmawiać z przedstawicielem EURES<br />

(EURES Liaison Officer).<br />

Dane kontaktowe biur pośrednictwa<br />

pracy znajdują się również w książce<br />

telefonicznej „Yellow Pages”(oraz w jej wersji<br />

elektronicznej www.yell.com) pod hasłem<br />

„Employment Agencies”.<br />

Wiele biur pośrednictwa pracy należy do<br />

Konfederacji Rekrutacji i Zatrudnienia<br />

(Recruitment and Employment<br />

Confederation, REC) - organizacji<br />

zrzeszającej firmy zajmujące się werbunkiem<br />

siły roboczej. Dane kontaktowe członków<br />

REC można uzyskać pod numerem<br />

telefonu 0044 20 7323 4300. lub na stronie<br />

internetowej: www.rec.uk.com.<br />

Prasa w <strong>Irlandii</strong> <strong>Północnej</strong><br />

Ogłoszenia o pracy można także znaleźć w<br />

prasie:<br />

Belfast Telegraph –<br />

www.nijobfinder.co.uk<br />

Irish News -<br />

www.irishnews.com/jobs<br />

Newsletter - www.newsletter.co.uk<br />

www.jobstoday.co.uk<br />

Oferty pracy umieszczane są w gazetach w<br />

następujących dniach tygodnia:<br />

Belfast Telegraph - wtorki i piątki<br />

Irish News - czwartki<br />

Newsletter - czwartki<br />

Internet i targi pracy<br />

Kolejnym źródłem informacji na temat<br />

nieobsadzonych miejsc pracy jest internet<br />

– poszukując zatrudnienia warto sprawdzić<br />

liczne strony internetowe zawierające<br />

informacje o wakatach w <strong>Irlandii</strong> <strong>Północnej</strong>.<br />

W ciągu roku organizowane są w <strong>Irlandii</strong><br />

<strong>Północnej</strong> targi pracy. Warto o nie zapytać w<br />

miejscowym biurze JobCentre lub poszukać<br />

informacji na ich temat w prasie.<br />

Ubieganie się o pracę<br />

Procedura ubiegania się o pracę zależy<br />

od jej rodzaju oraz od pracodawcy. Od<br />

korzystających z pośrednictwa EURES<br />

wymaga się przedłożenia CV oraz<br />

listu motywacyjnego. Adresy portali z<br />

informacjami na temat sporządzania CV<br />

podano na stronie internetowej www.<br />

jobcentreonline.com. Można tam również<br />

pobrać formularz podania o pracę, jeśli<br />

wymaga tego przyszły pracodawca. Metody<br />

rekrutacji mogą się różnić w zależności<br />

od rodzaju pracy. Niektórzy pracodawcy<br />

zapraszają kandydatów na rozmowę<br />

kwalifikacyjną.<br />

Wybrzeże na wyspie Carrick-a-Rede<br />

Podanie o pracę<br />

Rozpowszechnionym wymogiem jest<br />

wypełnienie przez kandydata specjalnego<br />

formularza podania o pracę. Zwykle<br />

formularze takie zawierają standardowy<br />

zestaw pytań dotyczących wykształcenia,<br />

kwalifikacji zawodowych, historii<br />

zatrudnienia, zainteresowań i sposobu<br />

spędzania wolnego czasu. Informacje o<br />

życiu pozazawodowym kandydata są dla<br />

pracodawcy źródłem wiedzy na temat jego<br />

osobowości, jak również umiejętności i<br />

uzdolnień, które mogą się okazać przydatne<br />

w nowym środowisku pracy. Dłuższych<br />

wypowiedzi wymaga umotywowanie<br />

wyboru pracodawcy i wakatu oraz<br />

zaprezentowanie swojej wiedzy na temat<br />

sektora, w którym działa pracodawca. Nie<br />

wymaga się zwykle fotografii kandydata.


18 | <strong>Życie</strong> i <strong>praca</strong> w <strong>Irlandii</strong> <strong>Północnej</strong> 19 | <strong>Życie</strong> i <strong>praca</strong> w <strong>Irlandii</strong> <strong>Północnej</strong><br />

Życiorys (CV)<br />

Każdy kandydat ma obowiązek<br />

przedłożyć przejrzyście zredagowany<br />

życiorys zawierający dane osobiste oraz<br />

informacje na temat wykształcenia, historii<br />

zatrudnienia, znajomości języków obcych<br />

oraz innych umiejętności, jak również<br />

zainteresowań pozazawodowych.<br />

Umowa o pracę<br />

Nowo zatrudniony pracownik zawiera<br />

z pracodawcą oficjalną umowę o pracę.<br />

Umowa określa stosunek pracy, zgodnie<br />

z którym pracownik podlega pracodawcy<br />

i zobowiązuje się do wykonywania<br />

powierzonych mu obowiązków, za których<br />

wykonanie otrzymuje wynagrodzenie.<br />

Życiorys powinien być czytelny i zwięzły.<br />

Musi zawierać wszystkie potrzebne<br />

informacje, zgodne ze stanem faktycznym,<br />

przedstawione w odpowiedniej formie<br />

i stylu. Należy pamiętać, że podanie<br />

nieprawdziwych lub niepełnych wiadomości<br />

grozi utratą pracy na późniejszym etapie.<br />

Rozmowa kwalifikacyjna<br />

Podczas rozmowy kwalifikacyjnej od<br />

kandydata oczekuje się umotywowania<br />

wyboru pracy, o którą się ubiega i<br />

wyjaśnienia, dlaczego interesuje go<br />

zatrudnienie w firmie przyszłego<br />

pracodawcy. Prosi się go również często<br />

o podanie niektórych pozytywnych oraz<br />

ujemnych cech swojego charakteru. W<br />

rozmowie uczestniczą zwykle dwaj lub<br />

trzej przedstawiciele pracodawcy. Na<br />

zakończenie kandydat ma możliwość<br />

zadania pytań na temat przyszłej pracy.<br />

Praca w sektorze hotelarskim i gastronomicznym


20 | <strong>Życie</strong> i <strong>praca</strong> w <strong>Irlandii</strong> <strong>Północnej</strong> 21 | <strong>Życie</strong> i <strong>praca</strong> w <strong>Irlandii</strong> <strong>Północnej</strong><br />

Przed podjęciem starań o pracę<br />

Osoby ubiegające się o pracę w<br />

<strong>Irlandii</strong> <strong>Północnej</strong> powinny pamiętać o<br />

konieczności:<br />

• posiadania ważnego paszportu lub<br />

dowodu osobistego wydanego przez<br />

państwo EOG, a w przypadku obywateli<br />

krajów nienależących do EOG –<br />

zezwolenia na pracę;<br />

• pozyskania formularza rejestracji<br />

w programie WRS (w przypadku<br />

obywateli krajów A8; szczegóły na<br />

temat programu w dalszej części<br />

broszury).<br />

• Zaleca się również:<br />

• posiadanie egzemplarza lub znajomość<br />

warunków zatrudnienia;<br />

• znajomość formy i częstości wypłaty<br />

wynagrodzenia praktykowanych przez<br />

pracodawcę;<br />

• zasięgnięcie informacji na temat<br />

dojazdu do pracy i związanych z nim<br />

warunków finansowych;<br />

• znalezienie mieszkania w pobliżu<br />

miejsca pracy;<br />

• posiadanie oszczędności, które pokryją<br />

koszt utrzymania do czasu pierwszej<br />

wypłaty wynagrodzenia lub koszt<br />

powrotu do kraju;<br />

• złożenie wniosku o wydanie numeru<br />

ubezpieczenia społecznego<br />

(National Insurance Number), który<br />

upoważnia do pracy na terenie Wielkiej<br />

Brytanii/<strong>Irlandii</strong> <strong>Północnej</strong>.<br />

Potrzebne dokumenty<br />

Poniżej podano listę dokumentów<br />

wymaganych przez potencjalnych<br />

pracodawców oraz urzędy:<br />

• paszport/dowód osobisty (wymagany)<br />

• świadectwo urodzenia (wymagane)<br />

• odpis aktu małżeństwa (jeśli dotyczy)<br />

• napisany na komputerze życiorys (CV)<br />

w języku angielskim<br />

• referencje (od byłych pracodawców<br />

oraz dotyczące charakteru kandydata)<br />

• kopie świadectw kwalifikacji,<br />

ukończenia szkół i kursów<br />

• Europejska Karta Ubezpieczenia<br />

Zdrowotnego (obywatele krajów UE/<br />

EOG)<br />

Podatki i formularze elektroniczne<br />

Informacje na temat zasad opodatkowania<br />

oraz elektroniczne formularze podatkowe<br />

można uzyskać telefonując do Urzędu<br />

Skarbowego (Inland Revenue) pod numer<br />

0845 302 1407 lub wchodząc na strony<br />

internetowe www.homeoffice.gov.uk lub<br />

www.ukba.homeoffice.gov.uk.<br />

Informacji na temat podatków można także<br />

zasięgnąć pod następującym adresem:<br />

Inland Revenue Enquiry Centre, Belfast<br />

Beaufort House, 31 Wellington Place<br />

Belfast BT1 6BH<br />

Tel. 0845 366 7896<br />

0845 300 3900<br />

Strona internetowa: www.hmrc.gov.uk<br />

Pomoc dla bezrobotnych w <strong>Irlandii</strong><br />

<strong>Północnej</strong><br />

W razie utraty pracy należy się skontaktować<br />

z miejscowym biurem Agencji Ubezpieczeń<br />

Społecznych (Social Security Agency, SSA)<br />

lub z lokalnym Urzędem Pracy i Zasiłków<br />

(Jobs and Benefits Office, JBO) w celu<br />

ustalenia terminu spotkania z pracownikiem<br />

działu obsługi klienta (Client Adviser).<br />

Obywatele krajów A8 – Republiki Czeskiej,<br />

Estonii, Węgier, Łotwy, Litwy, Polski, Słowenii<br />

i Słowacji – są uprawnieni do zasiłków, pod<br />

warunkiem że przepracowali na terenie<br />

Wielkiej Brytanii rok, zachowując ciągłość<br />

zatrudnienia (to znaczy z przerwą nie<br />

dłuższą niż 30 dni).<br />

Dodatkowych informacji na temat<br />

uprawnień do zasiłków można zasięgnąć w<br />

biurach SSA lub JBO.<br />

W niektórych przypadkach obywatele<br />

krajów EOG, z którymi Wielka Brytania/<br />

Irlandia Północna podpisała w tej sprawie<br />

umowę dwustronną, mają możliwość<br />

eksportu zasiłków dla bezrobotnych na<br />

okres do trzech miesięcy.<br />

Uprawnienia do zasiłków z tytułu<br />

niskich zarobków<br />

Prawo do zasiłków z tytułu niskich<br />

dochodów przysługuje osobom, które mają<br />

zezwolenie na pobyt stały i zamieszkują<br />

na stałe w Wielkiej Brytanii, na Wyspach<br />

Normandzkich (Channel Islands), na<br />

Wyspie Man (Isle of Man) oraz w Republice<br />

<strong>Irlandii</strong> (istnieją wyjątki od tej zasady).<br />

Do tej kategorii pomocy socjalnej zalicza<br />

się zasiłek dla osób o niskich dochodach<br />

(Income Support), zasiłek dla bezrobotnych<br />

o wysokości ustalanej na podstawie<br />

dochodów w gospodarstwie domowym<br />

(Income-based Jobseekers Allowance),<br />

dodatek do emerytury wypłacanej przez<br />

państwo (State Pension Credit), zasiłek<br />

mieszkaniowy (Housing Benefit) oraz zasiłek<br />

na podatek lokalny (Council Tax Benefit). Do<br />

zasiłków z tytułu niskich dochodów są także<br />

uprawnieni niektórzy obywatele krajów A2<br />

(Rumunii i Bułgarii). Więcej na ten temat<br />

można się dowiedzieć w lokalnych biurach<br />

Agencji Ubezpieczeń Społecznych (Social<br />

Security Agency, SSA) oraz w urzędach pracy<br />

i zasiłków (Jobs and Benefits Offices, JBO).


22 | <strong>Życie</strong> i <strong>praca</strong> w <strong>Irlandii</strong> <strong>Północnej</strong> 23 | <strong>Życie</strong> i <strong>praca</strong> w <strong>Irlandii</strong> <strong>Północnej</strong><br />

Połów ryb w jeziorze Lough Beg<br />

Festiwal Muzyki Bluegrass w Tyrone<br />

Numer ubezpieczenia społecznego<br />

Warunkiem zatrudnienia w <strong>Irlandii</strong> <strong>Północnej</strong><br />

jest również posiadanie przyznawanego<br />

indywidualnie numeru ubezpieczenia<br />

społecznego (National Insurance Number,<br />

NINO). Z numeru NINO wolno korzystać<br />

wyłącznie osobie, której go przydzielono. Aby<br />

uzyskać numer NINO, należy się skontaktować z<br />

oddziałem ubezpieczeń społecznych (National<br />

Insurance Section) przy następujących urzędach<br />

pracy i zasiłków (Jobs & Benefits Offices):<br />

Portadown - Armagh<br />

Tel. 028 3839 7200<br />

Shaftsbury Square - Belfast<br />

Tel. 028 9054 5500<br />

Lisnagelvin - Derry/Londonderry<br />

Tel. 028 7131 9300<br />

Wybór filii zależy od miejsca zamieszkania<br />

interesanta. Po wstępnej rozmowie telefonicznej<br />

wyznaczony zostaje termin spotkania w<br />

miejscowym biurze pośrednictwa pracy<br />

JobCentre lub w urzędzie pracy i zasiłków (JBO).<br />

Należy przedłożyć dokumenty poświadczające,<br />

że wnioskodawca spełnia jeden z poniższych<br />

warunków:<br />

• jest zatrudniony;<br />

• poszukuje pracy (wymaga się dostarczenia<br />

kserokopii podań o pracę oraz odpowiedzi<br />

pracodawców);<br />

• pobiera zasiłki (nie dotyczy to obywateli<br />

krajów A8, w przypadku których do<br />

uzyskania prawa do zasiłków obowiązuje<br />

wymóg ciągłości zatrudnienia przez okres<br />

jednego roku).<br />

Dodatkowe informacje na temat numeru<br />

ubezpieczenia społecznego znajdują się na<br />

stronie internetowej<br />

www.hmrc.gov.uk/nic/ynino.htm<br />

Krajowa płaca minimalna<br />

Poza kilkoma wyjątkami do minimalnej<br />

krajowej stawki wynagrodzenia za godzinę<br />

pracy uprawnione są wszystkie zatrudnione<br />

w Wielkiej Brytanii osoby, które ukończyły<br />

16. rok życia. Stawka ta wzrasta co roku w<br />

październiku – warto sprawdzić obowiązujące<br />

kwoty. Wysokość minimalnej płacy wyznacza<br />

się dla trzech przedziałów wiekowych.<br />

Najniższa stawka przysługuje pracownikom<br />

w wieku 16-17 lat, wyższa osobom w wieku<br />

18-21 lat, a najwyższa zatrudnionym, którzy<br />

ukończyli 22. rok życia. Minimalna płaca<br />

pracowników sektora rolniczego różni się<br />

od minimalnego wynagrodzenia w innych<br />

sektorach. Informacje na ten temat można<br />

uzyskać pod numerem telefonu 028 9052<br />

0813 (Irlandia Północna). Obowiązujące<br />

stawki mogą ulec zmianie wyłącznie w<br />

przypadkach, kiedy pracodawca zapewnia<br />

pracownikowi zakwaterowanie lub udział w<br />

zatwierdzonych programach szkoleniowych.<br />

Więcej na temat krajowej płacy minimalnej<br />

można się dowiedzieć dzwoniąc na infolinię<br />

0800 917 2368 lub odwiedzając stronę<br />

internetową www.nmwadvice.co.uk.<br />

Na stronie www.nmwadvice.co.uk/<br />

employers.aspx można przeczytać o<br />

zasadach dokonywania potrąceń z zarobków<br />

pracowniczych z tytułu zapewnienia<br />

mieszkania.<br />

Godziny pracy<br />

Maksymalny tygodniowy wymiar czasu<br />

pracy w Wielkiej Brytanii wynosi 48 godzin<br />

w 17-tygodniowym okresie rozliczeniowym.<br />

W przypadku zatrudnienia w gospodarstwie<br />

rolnym okres rozliczeniowy wynosi 26<br />

tygodni. Przekroczenie maksymalnego<br />

wymiaru czasu pracy wymaga pisemnej<br />

zgody pracownika.<br />

Program rejestracji pracowników<br />

Obywateli krajów A8 obowiązuje rejestracja<br />

w ramach specjalnego programu rejestracji<br />

pracowników (Worker Registration Scheme,<br />

WRS) prowadzonego przez brytyjskie<br />

Ministerstwo Spraw Wewnętrznych (Home<br />

Office). Rejestracji należy dokonać w ciągu<br />

miesiąca od podjęcia pracy na terenie Wielkiej<br />

Brytanii. Po 12 miesiącach legalnej pracy<br />

przy zachowaniu ciągłości zatrudnienia<br />

pracownik uzyskuje prawo do swobodnego<br />

przemieszczania się i osiedlania na terenie<br />

kraju bez obowiązku dalszej rejestracji.<br />

Wniosek o rejestrację w programie WRS<br />

składa pracownik. Formularze zgłoszeniowe<br />

można zamówić telefonicznie pod numerem<br />

0117 344 1471 lub pobrać na stronie www.<br />

ukba.homeoffice.gov.uk/workingintheuk/<br />

eea/wrs/workers. Za rejestrację pobierana jest<br />

opłata – informacje na temat opłaty podane<br />

są na powyższej stronie internetowej.<br />

Po 12 miesiącach zatrudnienia obywatele<br />

krajów A8 zyskują również prawo ubiegania<br />

się o zezwolenie na pobyt stały (residence<br />

permit) - służy do tego formularz EEA1.<br />

Dodatkowe informacje można znaleźć na<br />

stronie internetowej Brytyjskiej Agencji<br />

Ochrony Granic (UK Border Agency): www.<br />

bia.homeoffice.gov.uk oraz pod numerem<br />

telefonu działu informacji (Immigration<br />

Enquiry Bureau): 0870 606 7766.<br />

Informacje dla pracodawców<br />

Pracowników z krajów A8 obowiązuje<br />

rejestracja w programie WRS. Przy rejestracji<br />

wymaga się od nich okazania umowy o<br />

pracę lub listu od pracodawcy na papierze<br />

firmowym, zawierającego informacje o<br />

miejscu pracy, zajmowanym stanowisku,<br />

wynagrodzeniu, czasie pracy oraz dacie<br />

podjęcia pracy. Pracodawcy są zobowiązani<br />

do przestrzegania procedury zatrudniania<br />

obywateli krajów A8. W przypadku każdego<br />

takiego pracownika pracodawca powinien<br />

posiadać:<br />

• kopię formularza zgłoszeniowego<br />

wypełnionego przez pracownika,<br />

stanowiącą dowód, że podjął on kroki<br />

w celu dokonania rejestracji w ciągu<br />

miesiąca od rozpoczęcia pracy;<br />

• kopię ważnego certyfikatu WRS<br />

przesłanego pracodawcy przez Zespół<br />

Rejestracji Pracowników (Home<br />

Office Workers Registration Team) po<br />

sfinalizowaniu rejestracji pracownika.<br />

Rejestracja w programie WRS nie obejmuje<br />

osób pracujących na własny rachunek. Mają<br />

one jednak obowiązek zgłoszenia swojej<br />

działalności gospodarczej w brytyjskim<br />

Urzędzie Skarbowym (Inland Revenue)<br />

pod numerem telefonu 0845 915 4515<br />

natychmiast po rozpoczęciu pracy w<br />

Wielkiej Brytanii.


24 | <strong>Życie</strong> i <strong>praca</strong> w <strong>Irlandii</strong> <strong>Północnej</strong> 25 | <strong>Życie</strong> i <strong>praca</strong> w <strong>Irlandii</strong> <strong>Północnej</strong><br />

Wyspa Sketrick<br />

Dokładniejsze wskazówki dla pracodawców<br />

znajdują się na stronie Ministerstwa Spraw<br />

Wewnętrznych (Home Office) www.ukba.<br />

homeoffice.gov.uk/workingintheuk/eea/<br />

wrs/employers.<br />

Pracodawcy nieprzestrzegający powyższych<br />

przepisów dopuszczają się wykroczenia,<br />

za które grozi kara grzywny w wysokości<br />

do 5 tys. funtów. Do złamania przepisów<br />

dochodzi:<br />

• kiedy zatrudniony przez pracodawcę<br />

pracownik nie składa wniosku o<br />

rejestrację w programie WRS w ciągu<br />

miesiąca od podjęcia pracy lub<br />

• kiedy pracodawca nie posiada kopii<br />

wypełnionego przez pracownika<br />

formularza wniosku.<br />

Pracodawca otrzymuje kopię certyfikatu<br />

WRS pracownika lub list informujący o<br />

odmownej decyzji w sprawie wniosku<br />

zgłoszeniowego. W przypadku decyzji<br />

odmownej pracodawca nie jest<br />

upoważniony do dalszego zatrudniania<br />

pracownika.<br />

Ogólne wskazówki dotyczące zatrudniania<br />

pracowników zagranicznych można uzyskać<br />

dzwoniąc na infolinię dla pracodawców<br />

0845 010 6677.<br />

Przyjezdni z Łotwy nieposiadający<br />

łotewskiego obywatelstwa<br />

Osoby pochodzące z Łotwy osoby, które nie<br />

posiadają obywatelstwa łotewskiego, nie są<br />

uprawnione do podjęcia pracy w Wielkiej<br />

Brytanii w ramach programu rejestracji<br />

pracowników. Wymagane jest w ich<br />

przypadku zezwolenie na wjazd do Wielkiej<br />

Brytanii (entry clearance).<br />

O zezwolenie na wjazd w formie wizy lub<br />

specjalnego certyfikatu (entry clearance<br />

certificate) należy się ubiegać przed<br />

wyjazdem z kraju zamieszkania w brytyjskiej<br />

placówce dyplomatycznej. Informacje na<br />

temat przepisów wizowych znajdują się na<br />

stronie internetowej poświęconej usługom<br />

wizowym w Wielkiej Brytanii www.ukvs.<br />

co.uk.<br />

Przydatne dane kontaktowe<br />

• Informacje w sprawach imigracyjnych:<br />

Immigration Enquiry Bureau<br />

0870 606 7766<br />

UK Border Agency<br />

Lunar House, 40 Wellesley Road<br />

Croydon, Surrey<br />

CR9 2BY<br />

• Zezwolenia na pracę:<br />

Work Permits Customer Contact Centre<br />

0114 207 4074<br />

Customer Contact Centre<br />

UK Border Agency<br />

PO Box 3468, Sheffield S3 8WA


26 | <strong>Życie</strong> i <strong>praca</strong> w <strong>Irlandii</strong> <strong>Północnej</strong> 27 | <strong>Życie</strong> i <strong>praca</strong> w <strong>Irlandii</strong> <strong>Północnej</strong><br />

Nadzór działalności pośredników<br />

pracy - GLA<br />

Urząd nadzoru pośrednictwa pracy<br />

(Gangmasters Licensing Authority,<br />

GLA) został utworzony w celu nadzoru<br />

działalności firm rekrutujących siłę roboczą<br />

w sektorach regulowanych. Do sektorów<br />

takich należy rolnictwo, ogrodnictwo,<br />

leśnictwo, odławianie małży, przetwórstwo i<br />

pakowanie żywności i napojów.<br />

Zadaniem GLA jest ściganie firm,<br />

które dopuszczają się łamania praw<br />

pracowniczych. Pośrednicy werbujący<br />

pracowników do pracy w Wielkiej Brytanii<br />

– zarówno w kraju, jak i za granicą – muszą<br />

posiadać licencję przyznaną przez GLA.<br />

Przed wydaniem takiej licencji urząd<br />

przeprowadza kontrolę firmy, która musi<br />

ściśle przestrzegać zasad określonych przez<br />

GLA. Złamanie warunków licencji grozi<br />

odebraniem zezwolenia na działalność.<br />

Pracownicy regulowanych sektorów, którzy<br />

są niewłaściwie traktowani przez pośrednika<br />

lub są świadomi nadużyć wobec innych<br />

pracowników, powinni jak najszybciej<br />

zgłosić zaistniały problem pod numerem<br />

telefonu 0845 602 5020 lub 0044 845 602<br />

5020 (połączenia z zagranicy). Na stronie<br />

internetowej www.gla.gov.uk można pobrać<br />

formularze służące do anonimowego<br />

informowania o nadużyciach.<br />

Urząd można również powiadomić za<br />

pośrednictwem poczty elektronicznej<br />

pisząc na adres intelligence@gla.gsi.gov.<br />

uk. W razie potrzeby GLA ma możliwość<br />

przeprowadzenia, w dowolnej chwili,<br />

kontroli działalności pośrednika. W<br />

przypadku otrzymania informacji o łamaniu<br />

praw pracowników przeprowadzone<br />

zostaje dochodzenie, a urząd podejmuje<br />

odpowiednie kroki zaradcze.<br />

GLA interweniuje w przypadkach:<br />

• grożenia pracownikom lub ich<br />

zastraszania;<br />

• zmuszania do pracy;<br />

• zadłużenia wobec firmy, które<br />

uniemożliwia pracownikowi zmianę<br />

pracy;<br />

• przymusowego zakwaterowania<br />

w miejscu wyznaczonym przez<br />

pracodawcę;<br />

• zakwaterowania pracowników w<br />

miejscu niespełniającym wymogów<br />

bezpieczeństwa;<br />

• zatrzymania paszportu pracownika;<br />

• wypłaty wynagrodzeń poniżej<br />

minimalnej płacy krajowej;<br />

• potrąceń z płacy niewykazanych na<br />

pasku wynagrodzeń;<br />

• wymuszania od przyszłych<br />

pracowników opłaty za pośrednictwo<br />

pracy;<br />

• niewypłacania wynagrodzenia<br />

pracownikowi na zwolnieniu lekarskim<br />

oraz nieprzyznawania ustawowo<br />

przysługującego urlopu;<br />

• braku przysługujących przerw w pracy;<br />

• niebezpiecznych warunków w miejscu<br />

pracy;<br />

• używania pojazdów mechanicznych,<br />

które nie spełniają wymogów BHP.<br />

Tożsamości osób zgłaszających nadużycia<br />

nie ujawnia się pośrednikowi pracy ani<br />

innym stronom.<br />

Dostęp obywateli Rumunii i<br />

Bułgarii do rynku pracy w Wielkiej<br />

Brytanii<br />

Rumunia i Bułgaria wstąpiły do UE 1 stycznia<br />

2007 roku. Pierwszy etap ich członkostwa<br />

jest traktowany jako okres przejściowy<br />

reformowania przepisów imigracyjnych i<br />

analizy szeroko pojmowanych następstw<br />

rozszerzenia UE. Najważniejszym punktem<br />

w nowych przepisach jest ograniczenie<br />

dostępu nisko wykwalifikowanych<br />

pracowników do rynku pracy w sektorze<br />

rolniczym i przetwórstwa żywności. Liczba<br />

nisko wykwalifikowanych pracowników<br />

z tych krajów zatrudnianych w wyżej<br />

wymienionych sektorach nie może<br />

przekroczyć liczby pracowników określonej<br />

w ramach istniejących programów (quota<br />

schemes). Pracownicy wykwalifikowani<br />

mogą w dalszym ciągu podejmować pracę<br />

w Wielkiej Brytanii, pod warunkiem że<br />

posiadają zezwolenie na pracę lub zostali<br />

zatrudnieni w ramach programu dla<br />

pracowników migracyjnych posiadających<br />

wysokie kwalifikacje zawodowe (Highly<br />

Skilled Migrant Programme).<br />

Więcej na ten temat można przeczytać na<br />

stronie internetowej www.ukba.homeoffice.<br />

gov.uk. Można tam również pobrać broszury<br />

wyjaśniające zakres praw i obowiązków<br />

obywateli Rumunii i Bułgarii na terenie<br />

Wielkiej Brytanii.<br />

Zezwolenia na pracę:<br />

Work Permits Customer Contact Centre<br />

Tel.0114 207 4074


28 | <strong>Życie</strong> i <strong>praca</strong> w <strong>Irlandii</strong> <strong>Północnej</strong> 29 | <strong>Życie</strong> i <strong>praca</strong> w <strong>Irlandii</strong> <strong>Północnej</strong><br />

Urzędy pracy i zasiłków<br />

oraz biura pośrednictwa pracy<br />

Urzędy pracy i zasiłków<br />

(Jobs and Benefits Offices)<br />

Antrim<br />

20 Castle Street<br />

Antrim BT41 4JE<br />

Tel. 028 9442 6500<br />

antrim.delmail@nissa.gsi.gov.<br />

uk<br />

Armagh<br />

Alexander Road<br />

Armagh BT61 7JL<br />

Tel. 028 3752 9777<br />

armagh.jc@delni.gov.uk<br />

Ballymoney<br />

37-45 John Street<br />

Ballymoney BT53 6DT<br />

Tel. 028 2766 0100<br />

ballymoney.jc@delni.gov.uk<br />

Banbridge<br />

18 Castlewellan Road<br />

Banbridge BT32 4AZ<br />

Tel. 028 4062 0800<br />

banbridge.jc@delni.gov.uk<br />

Carrickfergus<br />

Davy Street<br />

Carrickfergus BT38 8DJ<br />

Tel. 028 9335 1811<br />

carrickfergus.jc@delni.gov.uk<br />

Coleraine<br />

Artillery Road<br />

Coleraine BT52 2AA<br />

Tel. 028 7034 1000<br />

coleraine.jc@delni.gov.uk<br />

Dungannon<br />

Crown Buildings<br />

5 Thomas Street<br />

Dungannon BT70 1HN<br />

Tel. 028 8775 4870<br />

dungannon.jc@delni.gov.uk<br />

Enniskillen<br />

Crown Buildings<br />

Queen Elizabeth Road<br />

Enniskillen BT74 7JD<br />

Tel. 028 6634 3333<br />

enniskillen.jc@delni.gov.uk<br />

Falls Road<br />

19 Falls Road<br />

Belfast BT12 4PH<br />

Tel. 028 9025 1346<br />

fallsroad.jc@delni.gov.uk<br />

Foyle<br />

Crown Buildings<br />

Asylum Road<br />

Londonderry BT48 7EA<br />

Tel. 028 7131 9500<br />

foyle.jc@delni.gov.uk<br />

Holywood Road<br />

106-108 Holywood Road<br />

Belfast BT4 1JU<br />

Tel. 028 9052 8900<br />

eastbelfast.jc@delni.gov.uk<br />

Kilkeel<br />

Newry Street<br />

Kilkeel BT34 4DN<br />

Tel. 028 4176 1400<br />

kilkeel.jc@delni.gov.uk<br />

Knockbreda<br />

Upper Knockbreda Road<br />

Belfast BT8 8SY<br />

Tel. 028 9054 5600<br />

knockbreda.jc@delni.gov.uk<br />

Larne<br />

59 Pound Street<br />

Larne BT40 1SB<br />

Tel. 028 2826 3200<br />

larne.jc@delni.gov.uk<br />

Limavady<br />

9 Connell Street<br />

Limavady BT49 0TZ<br />

Tel. 028 7776 0500<br />

limavady.jc@delni.gov.uk<br />

Lisburn<br />

71 Bow Street<br />

Lisburn BT28 1BB<br />

Tel. 028 9262 3300<br />

lisburn.jc@delni.gov.uk<br />

Lisnagelvin<br />

2 Crescent Road<br />

Londonderry<br />

BT47 2NJ<br />

Tel. 028 7131 9300<br />

lisnagelvin.jc@delni.gov.uk<br />

Lurgan<br />

Alexandra Crescent<br />

Lurgan BT66 6BB<br />

Tel. 028 3831 5600<br />

lurgan.jc@delni.gov.uk<br />

Magherafelt<br />

31 Station Road<br />

Magherafelt BT45 5DJ<br />

Tel. 028 7930 2000<br />

magherafelt.jc@delni.gov.uk<br />

Newry<br />

Phoenix House<br />

40 Bridge Street<br />

Newry BT35 8AJ<br />

Tel. 028 3026 5522<br />

newry.jc@delni.gov.uk<br />

Newtownabbey<br />

39-41 Church Road<br />

Newtownabbey BT36 7LB<br />

Tel. 028 9025 0888<br />

newtownabbey.jc@delni.gov.<br />

uk<br />

Omagh<br />

7 Mountjoy Road<br />

Omagh BT79 7EB<br />

Tel. 028 8225 4222<br />

omagh.jc@delni.gov.uk<br />

Portadown<br />

140 Jervis Street<br />

Portadown BT62 3DA<br />

Tel. 028 3839 7200<br />

portadown.jc@delni.gov.uk<br />

Shaftesbury Square<br />

Conor Building<br />

107 Great Victoria Street<br />

Belfast BT2 7AG<br />

Tel. 028 9054 5500<br />

southbelfast.jc@delni.gov.uk<br />

Shankill<br />

15-25 Snugville Street<br />

Shankill Road<br />

Belfast BT13 1PP<br />

Tel. 028 9054 3426<br />

shankillroad.jc@delniv.gov.uk<br />

Biura Pośrednictwa<br />

Pracy<br />

(Job Centres)<br />

Andersonstown<br />

Kennedy Centre<br />

564-566 Falls Road<br />

Belfast BT11 9AE<br />

Tel. 028 9087 1880<br />

andersonstown.jc@delni.gov.<br />

uk<br />

Ballymena<br />

35-39 Bridge Street<br />

Ballymena BT43 5EL<br />

Tel. 028 2566 0777<br />

ballymena.jc.@delni.gov.uk<br />

Ballynahinch<br />

18 Crossgar Road<br />

Ballynahinch BT24 8XP<br />

Tel. 028 9756 0544<br />

ballynahinch.jc@delni.gov.uk<br />

Bangor<br />

65 High Street<br />

Bangor BT20 5BE<br />

Tel. 028 9127 9999<br />

bangor.jc@delni.gov.uk<br />

North Belfast<br />

Gloucester House<br />

57 Chichester Street<br />

Belfast BT1 4RA<br />

Tel. 028 9025 2222<br />

northbelfast.jc@delni.gov.uk<br />

Cookstown<br />

17 Oldtown Street<br />

Cookstown BT80 8EE<br />

Tel. 028 8676 6950<br />

cookstown.jc@delni.gov.uk<br />

Downpatrick<br />

Rathkeltair House<br />

Market Street<br />

Downpatrick BT30 6LZ<br />

Tel. 028 4461 8023<br />

downpatrick.jc@delni.gov.uk<br />

Newcastle<br />

113 Main Street<br />

Newcastle BT33 0AE<br />

Tel. 028 4372 5001<br />

newcastle.jc@delni.gov.uk<br />

Newtownards<br />

9 Conway Square<br />

Newtownards BT23 4DA<br />

Tel. 028 9181 8653<br />

newtownards.jc@delni.gov.uk<br />

Strabane<br />

23 Upper Main Street<br />

Strabane BT82 8AS<br />

Tel. 028 7138 2332<br />

strabane.jc@delni.gov.uk


30 | <strong>Życie</strong> i <strong>praca</strong> w <strong>Irlandii</strong> <strong>Północnej</strong><br />

31 | <strong>Życie</strong> i <strong>praca</strong> w <strong>Irlandii</strong> <strong>Północnej</strong><br />

Inne przydatne strony<br />

internetowe i dane kontaktowe:<br />

EURES –Irlandia Północna<br />

Doradcy EURES<br />

Ministerstwo Zatrudnienia i Oświaty:<br />

EURES Advisers<br />

Department for Employment and Learning<br />

Gloucester House<br />

57 Chichester Street , Belfast BT1 4RA<br />

Tel. 028 90252270<br />

Fax: 028 90252288<br />

E-mail: eures.section@delni.gov.uk<br />

Pytania i komentarze<br />

Jobcentre Online<br />

E-mail: jcol_feedback@delni.gov.uk<br />

Wszystkie miejsca pracy w <strong>Irlandii</strong> <strong>Północnej</strong><br />

dostępne za pośrednictwem sieci EURES<br />

można znaleźć na stronach<br />

www.eures.europa.eu<br />

www.jobcentreonline.com<br />

Centrala EURES w <strong>Irlandii</strong> <strong>Północnej</strong>:<br />

Headquarters<br />

39 Adelaide Street,<br />

Belfast BT2 8FD<br />

Tel. 028 9025 7777<br />

Informacje, porady i wskazówki w zakresie<br />

praw pracowniczych,<br />

ubezpieczeń społecznych i zasiłków:<br />

EURES Trade Union<br />

Barrie McLatchie<br />

Trade Union EURES Adviser<br />

Belfast Unemployed Resource Centre<br />

45-47 Donegall Street<br />

Belfast BT1 2FG<br />

Tel. 028 9096 1111<br />

Faksas: 028 9096 1110<br />

El. paštas: barrie.mclatchie@burc.org<br />

Przedstawicielstwo Komisji<br />

Europejskiej<br />

w <strong>Irlandii</strong> <strong>Północnej</strong>:<br />

European Commission Office in Northern<br />

Ireland<br />

76 – 76 Dublin Road<br />

Belfast BT2 7HP<br />

Tel. 028 9024 0708<br />

Faksas: 028 9024 8241<br />

www.ec.europa.eu/northernireland<br />

Biuro Porad Obywatelskich<br />

w <strong>Irlandii</strong> <strong>Północnej</strong>:<br />

Citizen Advice Bureau<br />

Northern Ireland<br />

Informacje na temat miejscowych biur<br />

porad obywatelskich można uzyskać<br />

pod numerem telefonu<br />

02890 231 120<br />

lub na stronie internetowej<br />

www.citizensadvice.co.uk<br />

Rada ds. Mniejszości Etnicznych<br />

w <strong>Irlandii</strong> <strong>Północnej</strong>:<br />

NICEM (Northern Ireland<br />

Council for Ethnic Minorities)<br />

3rd Floor Ascot House<br />

24-31 Shaftesbury Square, Belfast BT2 7DB<br />

Tel. 028 9023 8645<br />

Faks: 028 9031 9485<br />

Informacje o zasiłku rodzinnym na<br />

dziecko:<br />

Child Benefit (Northern Ireland)<br />

Tel. 0845 603 2000<br />

Infolinia w sprawach rejestracji<br />

w systemie ubezpieczeń<br />

społecznych:<br />

National Insurance<br />

Registration Helpline<br />

Tel. 0845 915 7006<br />

Infolinia w sprawach<br />

minimalnej płacy krajowej:<br />

National Minimum Wage<br />

(NI) - Helpline<br />

Tel. 0800 917 2368<br />

Infolinia w sprawach podatków<br />

i ulg podatkowych:<br />

Tax Credits (NI)/Taxation<br />

Tel. 0845 603 2000<br />

Tel. 0845 302 1407<br />

Publiczne służby zatrudnienia<br />

w <strong>Irlandii</strong> <strong>Północnej</strong>:<br />

Public Employment Services NI<br />

www.jobcentreonline.com<br />

Prywatne biura pośrednictwa pracy:<br />

Z prywatnymi biurami pośrednictwa pracy<br />

można się skontaktować za pośrednictwem<br />

Konfederacji Rekrutacji i Zatrudnienia<br />

(Recruitment & Employment Confederation,<br />

REC). Wyszukiwarka na stronie internetowej<br />

REC (www.rec.uk.com) umożliwia<br />

wyszukiwanie biur według adresu lub<br />

branży.<br />

Portale dla poszukujących pracy<br />

w Wielkiej Brytanii:<br />

www.jobsite.co.uk<br />

www.jobcentreplus.co.uk<br />

Portal dla poszukujących pracy<br />

sezonowej:<br />

www.anyworkanywhere.com<br />

Oficjalna strona rządowa<br />

dla mieszkańców <strong>Irlandii</strong> <strong>Północnej</strong>:<br />

Official Government Website for NI<br />

www.nidirect.gov.uk<br />

Prasa<br />

Belfast Telegraph<br />

www.belfasttelegraph.co.uk<br />

www.nijobfinder.co.uk<br />

Irish News<br />

www.irishnews.com/jobs<br />

Newsletter<br />

www.newsletter.co.uk<br />

www.jobstoday.co.uk


32 | <strong>Życie</strong> i <strong>praca</strong> w <strong>Irlandii</strong> <strong>Północnej</strong> 33 | <strong>Życie</strong> i <strong>praca</strong> w <strong>Irlandii</strong> <strong>Północnej</strong><br />

Prawa pracowników<br />

Na stronie internetowej www.delni.gov.<br />

uk pod hasłem „Publications” (publikacje)<br />

znajduje się seria przygotowanych przez<br />

Ministerstwo Zatrudnienia i Oświaty<br />

(Department for Employment and<br />

Learning) broszur poświęconych prawom<br />

pracowników i obowiązkom pracodawców.<br />

Informacje na temat spraw<br />

imigracyjnych,<br />

zezwoleń na pracę i wiz:<br />

Immigration & Nationality Directorate<br />

www.bia.homeoffice.gov.uk<br />

Informacje na temat wiz w Wielkiej<br />

Brytanii:<br />

www.ukvisas.gov.uk<br />

Ministerstwo Spraw Zagranicznych:<br />

Foreign and Commonwealth Office<br />

www.fco.gov.uk<br />

Ministerstwo Spraw Wewnętrznych<br />

- Agencja Ochrony Granic:<br />

Home Office - UK Border Agency<br />

Belfast Public Enquiry Office<br />

1 Drumkeen Complex<br />

Upper Galwally<br />

Belfast BT8 6TB<br />

Tel. 0870 606 7766<br />

Na wizytę należy się umówić.<br />

Pomoc w znalezieniu mieszkania<br />

Rada Turystyki <strong>Irlandii</strong> <strong>Północnej</strong><br />

(oficjalna organizacja<br />

turystyczna w <strong>Irlandii</strong> <strong>Północnej</strong>):<br />

Northern Ireland Tourist Board<br />

59 North Street<br />

Belfast BT1 1NB<br />

Tel. 0044 28 9023 1221<br />

E-mail: info@nitb.com<br />

www.tourismireland.com<br />

Strona dla firm turystycznych i<br />

usługodawców<br />

www.nitb.com<br />

Strona dla klientów<br />

www.discovernorthernireland.com<br />

Urząd Mieszkaniowy w <strong>Irlandii</strong> <strong>Północnej</strong><br />

(Siedziba główna)<br />

NI Housing Executive (NIHE)<br />

Head Office<br />

The Housing Centre,<br />

2 Adelaide Street, Belfast<br />

Tel. 028 9024 0588<br />

Zakwaterowanie<br />

w nagłych wypadkach<br />

Tel. 02890 317 000<br />

Noclegi<br />

www.hostels.com<br />

www.discoverireland.com<br />

www.hostelworld.com<br />

Ośrodek Porad Prawnych:<br />

Law Centre (NI)<br />

124 Donegall Street<br />

Belfast<br />

BT1 2GY<br />

Tel. 02890 244 401<br />

Ośrodek Porad Prawnych<br />

- obszar zachodni:<br />

Law Centre (NI)<br />

Western Area Office<br />

9 Clarendon Street<br />

Derry/Londonderry<br />

BT48 7EP<br />

Tel. 02871 262 433<br />

www.lawcentreni.org<br />

Projekt Wsparcia Pracowników<br />

Migracyjnych:<br />

STEP<br />

Migrant Worker Support Project<br />

Unit T7, Dungannon Business Park<br />

2 Coalisland Road<br />

Dungannon BT71 6JT<br />

www.stepni.org<br />

W razie potrzeby w spotkaniach uczestniczy<br />

tłumacz. Termin wizyty można ustalić<br />

telefonicznie<br />

pod numerem 028 8772 9002 lub za<br />

pośrednictwem poczty elektronicznej: info@<br />

stepni.org.<br />

Rozpatrywanie wniosków<br />

o wydanie numeru ubezpieczenia<br />

społecznego (NINO)<br />

Dział Numerów Ubezpieczenia<br />

Społecznego:<br />

National Insurance Number Section<br />

Jobs & Benefits Office<br />

Conor Buildings,<br />

107 Great Victoria Street<br />

Belfast<br />

Tel. 02890 545 500<br />

Dział Numerów Ubezpieczenia<br />

Społecznego:<br />

National Insurance Number Section<br />

Jobs & Benefits Office<br />

140 Jervis Street,<br />

Portadown<br />

Tel. 02838 397200<br />

Dział Numerów Ubezpieczenia<br />

Społecznego:<br />

National Insurance Number Section<br />

Jobs & Benefits Office<br />

2 Crescent Road,<br />

Lisnagelvin, Derry/Londonderry<br />

Tel. 02871 319 300<br />

Komisja ds. Równouprawnienia<br />

w <strong>Irlandii</strong> <strong>Północnej</strong>:<br />

Equality Commission<br />

for Northern Ireland<br />

Equality House,<br />

7-9 Shaftesbury Square<br />

Belfast, BT2 7DP<br />

Tel. 02890 890 890<br />

E-mail: information@equalityni.org<br />

www.equalityni.org


34 | <strong>Życie</strong> i <strong>praca</strong> w <strong>Irlandii</strong> <strong>Północnej</strong> 35 | <strong>Życie</strong> i <strong>praca</strong> w <strong>Irlandii</strong> <strong>Północnej</strong><br />

Policja w <strong>Irlandii</strong> <strong>Północnej</strong>:<br />

Police Service of Northern Ireland<br />

Tel. 0845 600 8000<br />

(sprawy nie wymagające natychmiastowej<br />

interwencji)<br />

Telefon alarmowy:<br />

999 lub 112<br />

www.psni.police.uk<br />

Inspektorat Zdrowia i Bezpieczeństwa<br />

Pracy:<br />

Health and Safety Executive (NI)<br />

83 Ladas Drive<br />

Belfast<br />

BT6 9FR<br />

Tel. 02890 243249<br />

Bezpłatna infolinia: 0800 032 0121<br />

www.hseni.gov.uk<br />

Prawa pracownicze i przepisy dot. wynagrodzeń:<br />

Infolinia 0800 917 2368<br />

Pomoc i porady w zakresie praw pracowniczych<br />

egzekwowanych przez państwo<br />

Zdjęcia udostępniła Rada Turystyki <strong>Irlandii</strong><br />

<strong>Północnej</strong> (Northern Ireland Tourist Board).<br />

ludzie: umiejętności: <strong>praca</strong><br />

Oficjalna strona rządowa<br />

dla obywateli Wielkiej Brytanii:<br />

Direct gov<br />

www.direct.gov.uk<br />

<strong>Życie</strong> i <strong>praca</strong> w Wielkiej Brytanii:<br />

www.myukinfo.com<br />

Dofinansowanie nauki/<br />

kursy angielskiego:<br />

www.britishcouncil.org<br />

Zdjęcia udostępniła Rada Turystyki <strong>Irlandii</strong> <strong>Północnej</strong> (Northern Ireland Tourist Board).<br />

ludzie: umiejętności: <strong>praca</strong>


ODDZIAŁ<br />

EURES - (Europejskie<br />

Służby Zatrudnienia,<br />

ang. European<br />

Employment Services)<br />

to sieć współpracy w<br />

zakresie propagowania<br />

i wspomagania<br />

swobodnego przepływu<br />

pracowników w obrębie<br />

Europejskiego Obszaru<br />

Gospodarczego (EOG),<br />

udzielająca porad i<br />

wskazówek osobom<br />

poszukującym pracy i<br />

pracodawcom.<br />

Dodatkowe informacje:<br />

EURES<br />

Gloucester House<br />

Chichester Street<br />

Belfast BT1 4RA<br />

E-mail: eures.section@delni.gov.uk<br />

Strona internetowa:<br />

www.eures.europa.eu<br />

MINISTERSTWO<br />

Zadaniem Ministerstwa<br />

Zatrudnienia i Oświaty<br />

jest propagowanie nauki,<br />

umiejętności i szkoleń<br />

pracowników oraz<br />

wspieranie gospodarki.<br />

Niniejsza broszura jest dostępna<br />

na życzenie w innych formatach.

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!