Pokaż treść!

TRESCIOFORM NA ZAKRĘCIE 295
go narodu...”, przeto chcę zaprezentować nieco „faktury” tej nowoczesnej
epopei. Myślę, że cierpliwość czytelnika będzie wynagrodzona.
„Ten szał pracy, to upodobanie w działaniu, które nakazuje zawsze zapominać
o spoczynku, o chwilach wolnych, o przyjemnościach, — które nawet
używanie zabawy zastępuje wysiłkiem gry, to wszystko jest ten właśnie system,
któremu patronowali filozofowie francuscy z osiemnastego wieku. N ajinteligentniejszy
z nich, Voltaire, w najbardziej uroczej ze swych książek...
dochodzi do wniosku, że wszystko jest wyzute z wartości i znaczenia prócz
jednej tylko pracy. „U praw iajm y nasz ogródek”, powiada Gandide... Osiemnasty
wiek... wydarł mnichów z ich cel, uczonych z ich laboratoriów, ludzi
towarzystwa z ich salonów, aby z nich wszystkich uczynić polityków, przemysłowców
i dziennikarzy. •— W Europie... stare lenistwo, stara mądrość,
stara powolność przeszkodziły osiemnastemu wiekowi w dopełnieniu jego
programu, i jego powaga została w ten sposób ocalona. Ameryka przeciwnie,
ze swoją ugorującą ziemią, ze swą ludnością chciwą i posłuszną, szczerą
i pracowitą pośpiesznie poczęła realizować te myśli i budować ten świat idealny,
o którym jej mówiono. — I widzimy go dzisiaj ! ...Politycy, kapłani,
sędziowie, profesorowie, pisarze, kobiety i dzieci, wszystko poddaje się regule,
każdy się śpieszy, każdy działa. To jest apoteoza pracy użytecznej. I to jest
katastrofa
Inny fragm ent:
„Każdy kraj m a swój sposób zaspokajania swoich radykałów : w Anglii
ofiaruje się im kazania w stylu metodystów i niskie taryfy celne, we Francji—
pacyfizm i sklepy tytoniowe, w Rosji — życie paru milionów ludzi. W Ameryce
pan Jefferson ofiarował im dorzecze Missisipi”.
Parę zdań z obszernej bio-geografii:
„ W Nowym Jorku człowiek się elektryzuje przez samo dotknięcie klamki
u drzw i; a od czasu do czasu, gdy się chce telefonować, doznaje się szczególnego
w rażenia: to znak, że zorza północna wprowadza charakterystyczne zaburzenia
w telefoniczne i telegraficzne komunikacje danej okolicy. W lecie
i w jesieni wielkie burze elektryczne rozpętują się tutaj raptownie nad ziemią,
przerażając kobiety...”
Z charakterystyki prezydentów :
„Do tych, których p. H arding uwielbiał, należał p. Hoover... Hoover wyglądał
jakgdyby był zawsze w złym humorze, a H arding był zawsze w tak doskonałym
humorze, że na mocy samego praw a przeciwieństwa nie mógł go
nie fascynować ten człowiek, który m iał usta za małe, brzuch za wielki, cz t-
szkę za okrągłą, ręce spocone i oblicze wydęte gorli,, ością... Gruby człowiek
o małych świdrowatych oczkach, który od lat dziesięciu wyczekiwał na swoją
godzinę i który pośpieszył teraz chwycić okazję, jak żaba chwyta strzęp
czerwonej materii, jak ryba chwyta robaka z ziemi” .
A teraz coś dla pp. kolegów specjalizujących się w „poem atach barbarzyńskich”
:
„Tworzyły się najrozmaitsze ugrupowania, młodych kobiet, starych panien,
młodych chłopców, mężczyzn żonatych etc., poto, by sobie albo bliźniemu
narzucać te lub inne wyrzeczenie się, uznane za m oralne: abstynencja
od alkoholu, od palenia tytoniu, zakaz teatrów i sportów w niedzielę, prohibicja
gier hazardowych, loteryj itd. itd. Ale jednocześnie w tym upajającym
klimacie, pod wływem tego zdrowego, obfitego, intesywnego odżywiania,