Wisła–odra - Andrzej Rozenkowski

Rola żeglugi śródlądowej w europejskim systemie transportowym
Polska ma warunki do tego, aby stworzyć drogi wodne odpowiadające potrzebom
europejskiego systemu transportowego. Istnieją projekty zagospodarowania
Odry, drogi wodnej Odra–Wisła oraz dolnej Wisły. Sposób potraktowania żeglugi
w dokumencie „Polityka transportowa”, w którym wbrew oczywistym faktom
stwierdzono, że transport wodny śródlądowy utracił walory gałęzi zdolnej odgrywać
konkurencyjną rolę na współczesnym rynku transportowym, nie stwarza jednak
tej gałęzi szans rozwoju w Polsce.
Tymczasem doświadczenia wykazują, że transport wodny śródlądowy nie tylko
nie utracił tych walorów, lecz konkuruje bardzo skutecznie z innymi, wykazując wysoką
dynamikę wzrostu.
Z wyliczonych 3812 km dróg wodnych żeglownych w Polsce tylko około 1530 km wykorzystywanych
jest dla celów transportowych, tj.:
– Kanał Gliwicki (długości 41 km) łączący port w Gliwicach z rzeką Odrą w Kędzierzynie-Koźlu;
– Górna Odra od Kędzierzyna-Koźla do Brzegu Dolnego (167 km), posiadająca 23
stopnie i gwarantowaną głębokość minimalną 1,8 m;
– Odra Środkowa, swobodnie płynąca od Brzegu Dolnego do ujścia do Warty (335
km), stanowiąca „wąskie gardło” odrzańskiej drogi wodnej, na której występują głębokości
poniżej 1,3 m, tj. głębokości, na których, przy obecnie eksploatowanym taborze
pływającym, transport wodny staje się ekonomicznie nieuzasadniony;
– Odra Dolna od ujścia Warty do jeziora Dąbie (124 km), Odra Zachodnia (35,0 km),
połączenie Odra–Warta–Noteć–Kanał Bydgoski–Brda–Wisła (300 km), dolna
Wisła od Warszawy do Gdańska (430 km), Kanał Żerański (17,2 km), Nogat
(62 km), Szkarpawa (25,4 km).
Podsumowanie
W odniesieniu do przedstawionych spraw i problemów dotyczących organizacji
żeglugi śródlądowej, stanu dróg wodnych i taboru pływającego, stopnia jej wykorzystania
i najbliższych planów można za najpilniejsze uznać:
– sformułowanie oraz uchwalenie programu rewitalizacji i modernizacji infrastruktury
dróg wodnych śródlądowych;
– podpisanie umowy AGN;
– włą czenie się Polski w trwający w Europie proces ujednolicania prawa przewozowego
w transporcie wodnym śródlądowym;
– doprowadzenie do zaplanowania konkretnych środków finansowych na lata
2007–2013 w celu doprowadzenia śródlądowych dróg wodnych do standardów II,
III i IV klasy, w tym w szczególności na budowę stopnia wodnego w Malczycach
na rzece Odrze oraz budowę stopnia wodnego w Nieszawie na rzece Wiśle;
– zweryfikowanie Programu Natura 2000 i jego wpływu na rozwój gospodarczy
Polski.
31