POZEW O ZAPŁATĘ WYNAGRODZENIA Z TYTUŁU NADGODZIN ...

WZÓR NR 61 – POZEW O ZAPŁATĘ WYNAGRODZENIA Z TYTUŁU NADGODZIN
Do Sądu Rejonowego
Wydział V Pracy
w Wałbrzychu
Wałbrzych, 9 sierpnia 2008 r.
Wartość przedmiotu sporu: 1 000,00 zł (jeden tysiąc złotych 00/100)
Powód: Paweł Szpak zam. w
Wałbrzychu, ul. Nocna 6 a
Pozwany: Anna Połomska, ul. Czerstwa 3
w Wałbrzychu
POZEW
o zapłatę wynagrodzenia z tytułu nadgodzin
Wnoszę o:
1. zasądzenie od pozwanej na moją rzecz kwoty 1 000,00 zł (jeden tysiąc złotych 00/100), tytułem
dodatku za przepracowane u pozwanej godziny nadliczbowe,
2. wezwanie na rozprawę świadków:
a) Adama Halickiego, zam. w Szczawnie Zdroju, ul. Słoneczna 3,
b) Mariana Kraczkowskiego, zam. w Wałbrzychu, ul. Bohaterów Broni 34 m. 4
3. dopuszczenie i przeprowadzenie dowodu z dokumentu wskazanego w uzasadnieniu, na okoliczności
tam przytoczone,
4. zasądzenie od pozwanej na moją rzecz zwrotu kosztów postępowania według norm przepisanych.
UZASADNIENIE
Powód jest pracownikiem pozwanej. Strony zawarły umowę o pracę na czas nieokreślony, zgodnie
z którą powód świadczy pracę w wymiarze 8 godzin dziennie, tj. 40 godzin tygodniowo. W umowie strony
określiły stawkę za roboczogodzinę w wysokości 20,00 zł. Pozwana przyjęła u siebie miesięczny okres
rozliczeniowy.
Dowód: - umowa o pracę z dnia 3 marca 2005 r.
Pozwana prowadzi punkt gastronomiczny w Wałbrzychu przy ul. Czerstwej 3, w którym powód pełni
funkcję kucharza, a także kelnera, w razie potrzeby.
Dowód: - umowa o pracę z dnia 3 marca 2005 r.
W okresie od maja do czerwca br., pozwana otrzymała sporo zleceń obejmujących przygotowanie,
dostawę poza siedzibę przedsiębiorstwa i podanie posiłków dla dużych grup osób. W realizacji tych zleceń
uczestniczył powód. Organizacja pracy w tym okresie, uwarunkowana rodzajem i czasem wpływu zleceń
uniemożliwiła przygotowanie i dostawę posiłków w godzinach pracy powoda.
Projekt został zrealizowany przy wsparciu udzielonym przez Islandię, Liechtenstein i Norwegię ze środków Mechanizmu Finansowego
Europejskiego Obszaru Gospodarczego oraz Norweskiego Mechanizmu Finansowego oraz budżetu Rzeczypospolitej Polskiej w ramach
Funduszu dla Organizacji Pozarządowych

Okoliczności te stanowiły oczywiście szczególne potrzeby pracodawcy.
Powód świadczył zatem pracę w godzinach nadliczbowych wraz z innymi pracownikami.
Dowód: - przesłuchanie stron,
- przesłuchanie świadków Adama Halickiego i Mariana Kraczkowskiego
Powód obliczył, iż w okresie od 1 maja do 12 czerwca 2008 r. przepracował sto godzin nadliczbowych.
Poniższa tabela pokazuje dni, w jakich powód świadczył pracę w godzinach nadliczbowych oraz ilość tych
godzin:
l.p. Miesiąc 2008 dzień Ilość nadgodzin Razem
1. Maj 1 3
2 4
5 5
6 6
7 4
7 5
8 7
12 5
14 6
17 6
18 7
2. czerwiec 2 4
26 8 66
3 1
6 6
7 6
15 6
19 5
23 3
25 3 34
Pozwana wraz z powodem wykluczyła możliwość udzielenia powodowi czasu wolnego od pracy,
w wymiarze o połowę wyższym niż liczba przepracowanych godzin nadliczbowych przez powoda. Pozwana
jednocześnie zobowiązała się do wypłaty dodatku za godziny nadliczbowe, jednakże w miesiącu czerwcu ani
lipcu dodatku nie wypłaciła, dotąd zwleka z zapłatą odpowiedniej kwoty.
Według obliczeń powoda należna mu kwota wynosi 1 000,00 zł.
W tym stanie rzeczy powództwo jest konieczne i uzasadnione, dlatego wnoszę jak na wstępie.
100
Załączniki:
1. umowa o pracę z dnia 3 marca 2005 r.
2. dwa odpisy pozwu i wszystkich załączników.
Paweł Szpak
Projekt został zrealizowany przy wsparciu udzielonym przez Islandię, Liechtenstein i Norwegię ze środków Mechanizmu Finansowego
Europejskiego Obszaru Gospodarczego oraz Norweskiego Mechanizmu Finansowego oraz budżetu Rzeczypospolitej Polskiej w ramach
Funduszu dla Organizacji Pozarządowych

WSKAZÓWKI DO WZORU NR 61
Wykorzystaj poniższe WSKAZÓWKI DO WZORU aby napisać własne pismo.
Pamiętaj, że WZÓR jest PRZYKŁADOWY, MOŻESZ lecz nie musisz z niego korzystać.
Twoja sytuacja jest INNA niż opisana wyżej, nie wolno zatem KOPIOWAĆ dosłownie treści wzoru.
Jeśli masz wątpliwości co do TREŚCI WSKAZÓWEK – poproś o pomoc DORADCĘ.
KTO
PO CO
GDZIE
KIEDY
JAK
Pozew może wnieść pracownik
pozew może wnieść również inspektor pracy
pozew może wnieść również właściwa organizacja społeczna
Pozew wnosi się w celu uzyskania dodatku do wynagrodzenia za
przepracowane godziny nadliczbowe
Pozew należy wnieść do sądu pracy – sądu rejonowego
właściwego dla pozwanego albo przed sąd, w którym praca jest,
była lub miała być wykonywana lub przed sąd miejsca zakładu
pracy
Powództwo jest uzasadnione w sytuacji braku zapłaty
wynagrodzenia i nieuzyskania ekwiwalentu w postaci czasu
wolnego od pracy
Pozew może być również wniesiony USTNIE do protokołu we
właściwym sądzie
W pozwie należy wykazać fakt pracy w godzinach nadliczbowych a
także ich ilość, nadto brak ekwiwalentu w postaci dodatku do
wynagrodzenia albo dni wolnych od pracy
ponadto
W PIŚMIE NALEŻY WSKAZAĆ!!!!
SĄD LUB INNY ORGAN do którego jest kierowane
nazwiska i adresy osób, których postępowanie dotyczy, w tym
OSOBY KTÓRA JE WNOSI lub jej pełnomocnika,
PODPIS OSOBY WNOSZĄCEJ PISMO,
oznaczenie rodzaju pisma (POZEW, WNIOSE, SKARGA itd.),
oświadczenia, dowody, wnioski etc.,
wymienienie załączników (np. opłaty, pełnomocnictwo, odpisy itd.)
PAMIĘTAJ !!!!
składając pismo do sądu: ZŁÓŻ ZAWSZE D W A EGZEMPLARZE
DLA SĄDU
ZŁÓŻ PO JEDNYM EGZEMPLARZU PISMA DLA KAŻDEJ INNEJ
OSOBY (SĄ TO TZW ODPISY PISMA),
PAMIĘTAJ O EGZEMPLARZU DLA SIEBIE – NA KTÓRYM SĄD
POTWIERDZI WNIESIENIE PISMA,
JEŚLI WNOSISZ PISMA ZA POŚREDNICTWEM POCZTY – WYŚLIJ
LIST POLECONY – ZACHOWAJ DOWÓD NADANIA PISMA
KAŻDY ZOSTAWIONY W SĄDZIE EGZEMPLARZ PISMA WINIEN
MIEĆ KOMPLET ZAŁĄCZNIKÓW
Projekt został zrealizowany przy wsparciu udzielonym przez Islandię, Liechtenstein i Norwegię ze środków Mechanizmu Finansowego
Europejskiego Obszaru Gospodarczego oraz Norweskiego Mechanizmu Finansowego oraz budżetu Rzeczypospolitej Polskiej w ramach
Funduszu dla Organizacji Pozarządowych

W EGZEMPLARZU PISMA KIEROWANYM DLA SĄDU ZŁÓŻ
ORYGINAŁY DOKUMENTÓW (AKTÓW STANU, UMÓW I INNYCH
OŚWIADCZEŃ, FAKTUR, RACHUNKÓW itd.),
CENNE DOKUMENTY, JAK WEKSLE, CZEKI NALEŻY TAK
WYEKSPONOWAĆ, BY SĄD MÓGŁ JE ZABEZPIECZYĆ,
PAMIĘTAJ BY PISMO PODPISAĆ,
PAMIĘTAJ O TERMINACH DO WNIESIENIA PISMA
OPŁATA Pozew jest wolny od opłat
CO DALEJ
Jeśli pismo (pozew/wniosek) spełnia warunki formalne sąd doręczy
odpis pozwu przeciwnikowi i wyznaczy termin rozprawy
jeśli pismo (pozew/wniosek) ma braki formalne sąd wezwie do ich
usunięcia, wyznaczając tygodniowy termin do ich usunięcia,
sąd podejmie również inne czynności
PRZEPISY DO WZORU NR 61
skutki.
WZÓR PISMA sporządzono w oparciu o poniższe przepisy prawne.
STAN PRAWNY przepisów AKTUALNY jest na dzień: 31 lipca 2009 r.
Pamiętaj, że przepisy mogły się ZMIENIĆ, zastosowanie nieaktualnych przepisów, może przynieść złe
Jeśli masz WĄTPLIWOŚCI co do aktualności tych przepisów – poproś o pomoc DORADCĘ.
Ustawa Kodeks pracy (wyciąg)
Rozdział V
Praca w godzinach nadliczbowych
Art. 151. § 1. Praca wykonywana ponad obowiązujące pracownika normy czasu pracy, a także praca
wykonywana ponad przedłużony dobowy wymiar czasu pracy, wynikający z obowiązującego pracownika
systemu i rozkładu czasu pracy, stanowi pracę w godzinach nadliczbowych. Praca w godzinach nadliczbowych
jest dopuszczalna w razie:
1) konieczności prowadzenia akcji ratowniczej w celu ochrony życia lub zdrowia ludzkiego, ochrony mienia lub
środowiska albo usunięcia awarii,
2) szczególnych potrzeb pracodawcy.
§ 2. Przepisu § 1 pkt 2 nie stosuje się do pracowników zatrudnionych na stanowiskach pracy, na których
występują przekroczenia najwyższych dopuszczalnych stężeń lub natężeń czynników szkodliwych dla
zdrowia.
§ 3. Liczba godzin nadliczbowych przepracowanych w związku z okolicznościami określonymi w § 1 pkt 2 nie
może przekroczyć dla poszczególnego pracownika 150 godzin w roku kalendarzowym.
§ 4. W układzie zbiorowym pracy lub w regulaminie pracy albo w umowie o pracę, jeżeli pracodawca nie jest
objęty układem zbiorowym pracy lub nie jest obowiązany do ustalenia regulaminu pracy, jest dopuszczalne
ustalenie innej liczby godzin nadliczbowych w roku kalendarzowym niż określona w § 3.
§ 5. Strony ustalają w umowie o pracę dopuszczalną liczbę godzin pracy ponad określony w umowie wymiar
Projekt został zrealizowany przy wsparciu udzielonym przez Islandię, Liechtenstein i Norwegię ze środków Mechanizmu Finansowego
Europejskiego Obszaru Gospodarczego oraz Norweskiego Mechanizmu Finansowego oraz budżetu Rzeczypospolitej Polskiej w ramach
Funduszu dla Organizacji Pozarządowych

czasu pracy pracownika zatrudnionego w niepełnym wymiarze czasu pracy, których przekroczenie uprawnia
pracownika, oprócz normalnego wynagrodzenia, do dodatku do wynagrodzenia, o którym mowa w art. 151 1 §
1.
Art. 151 1 . § 1. Za pracę w godzinach nadliczbowych, oprócz normalnego wynagrodzenia, przysługuje
dodatek w wysokości:
1) 100 % wynagrodzenia – za pracę w godzinach nadliczbowych przypadających:
a) w nocy,
b) w niedziele i święta niebędące dla pracownika dniami pracy, zgodnie z obowiązującym go rozkładem
czasu pracy,
c) w dniu wolnym od pracy udzielonym pracownikowi w zamian za pracę w niedzielę lub w święto,
zgodnie z obowiązującym go rozkładem czasu pracy,
2) 50 % wynagrodzenia – za pracę w godzinach nadliczbowych przypadających w każdym innym dniu
niż określony w pkt 1.
§ 2. Dodatek w wysokości określonej w § 1 pkt 1 przysługuje także za każdą godzinę pracy nadliczbowej z
tytułu przekroczenia przeciętnej tygodniowej normy czasu pracy w przyjętym okresie rozliczeniowym, chyba że
przekroczenie tej normy nastąpiło w wyniku pracy w godzinach nadliczbowych, za które pracownikowi
przysługuje prawo do dodatku w wysokości określonej w § 1.
§ 3. Wynagrodzenie stanowiące podstawę obliczania dodatku, o którym mowa w § 1, obejmuje
wynagrodzenie pracownika wynikające z jego osobistego zaszeregowania określonego stawką
godzinową lub miesięczną, a jeżeli taki składnik wynagrodzenia nie został wyodrębniony przy
określaniu warunków wynagradzania – 60 % wynagrodzenia.
§ 4. W stosunku do pracowników wykonujących stale pracę poza zakładem pracy wynagrodzenie wraz z
dodatkiem, o którym mowa w § 1, może być zastąpione ryczałtem, którego wysokość powinna odpowiadać
przewidywanemu wymiarowi pracy w godzinach nadliczbowych.
Art. 151 2 . § 1. W zamian za czas przepracowany w godzinach nadliczbowych pracodawca, na pisemny
wniosek pracownika, może udzielić mu w tym samym wymiarze czasu wolnego od pracy.
§ 2. Udzielenie czasu wolnego w zamian za czas przepracowany w godzinach nadliczbowych może nastąpić
także bez wniosku pracownika. W takim przypadku pracodawca udziela czasu wolnego od pracy, najpóźniej
do końca okresu rozliczeniowego, w wymiarze o połowę wyższym niż liczba przepracowanych godzin
nadliczbowych, jednakże nie może to spowodować obniżenia wynagrodzenia należnego pracownikowi za
pełny miesięczny wymiar czasu pracy.
§ 3. W przypadkach określonych w § 1 i 2 pracownikowi nie przysługuje dodatek za pracę w godzinach
nadliczbowych.
Art. 151 3 . Pracownikowi, który ze względu na okoliczności przewidziane w art. 151 § 1 wykonywał pracę w
dniu wolnym od pracy wynikającym z rozkładu czasu pracy w przeciętnie pięciodniowym tygodniu pracy,
przysługuje w zamian inny dzień wolny od pracy udzielony pracownikowi do końca okresu rozliczeniowego, w
terminie z nim uzgodnionym.
Art. 151 4 . § 1. Pracownicy zarządzający w imieniu pracodawcy zakładem pracy i kierownicy wyodrębnionych
komórek organizacyjnych wykonują, w razie konieczności, pracę poza normalnymi godzinami pracy bez prawa
do wynagrodzenia oraz dodatku z tytułu pracy w godzinach nadliczbowych, z zastrzeżeniem § 2.
Projekt został zrealizowany przy wsparciu udzielonym przez Islandię, Liechtenstein i Norwegię ze środków Mechanizmu Finansowego
Europejskiego Obszaru Gospodarczego oraz Norweskiego Mechanizmu Finansowego oraz budżetu Rzeczypospolitej Polskiej w ramach
Funduszu dla Organizacji Pozarządowych

§ 2. Kierownikom wyodrębnionych komórek organizacyjnych za pracę w godzinach nadliczbowych
przypadających w niedzielę i święto przysługuje prawo do wynagrodzenia oraz dodatku z tytułu pracy w
godzinach nadliczbowych w wysokości określonej w art. 151 1 § 1, jeżeli w zamian za pracę w takim dniu nie
otrzymali innego dnia wolnego od pracy.
Art. 151 5 . § 1. Pracodawca może zobowiązać pracownika do pozostawania poza normalnymi godzinami
pracy w gotowości do wykonywania pracy wynikającej z umowy o pracę w zakładzie pracy lub w innym
miejscu wyznaczonym przez pracodawcę (dyżur).
§ 2. Czasu dyżuru nie wlicza się do czasu pracy, jeżeli podczas dyżuru pracownik nie wykonywał pracy. Czas
pełnienia dyżuru nie może naruszać prawa pracownika do odpoczynku, o którym mowa w art. 132 i 133.
§ 3. Za czas dyżuru, z wyjątkiem dyżuru pełnionego w domu, pracownikowi przysługuje czas wolny od pracy w
wymiarze odpowiadającym długości dyżuru, a w razie braku możliwości udzielenia czasu wolnego –
wynagrodzenie wynikające z jego osobistego zaszeregowania, określonego stawką godzinową lub
miesięczną, a jeżeli taki składnik wynagrodzenia nie został wyodrębniony przy określaniu warunków
wynagradzania – 60 % wynagrodzenia.
§ 4. Przepisu § 2 zdanie drugie oraz § 3 nie stosuje się do pracowników zarządzających w imieniu
pracodawcy zakładem pracy.
Art. 151 6 . § 1. W razie ustania stosunku pracy przed upływem okresu rozliczeniowego pracownikowi
przysługuje, oprócz normalnego wynagrodzenia, prawo do dodatku, o którym mowa w art. 151 1 § 1, jeżeli w
okresie od początku okresu rozliczeniowego do dnia ustania stosunku pracy pracował w wymiarze godzin
przekraczającym normy czasu pracy, o których mowa w art. 129.
§ 2. Przepis § 1 stosuje się odpowiednio w razie nawiązania stosunku pracy w trakcie okresu rozliczeniowego.
(...)
Ustawa Kodeks postępowania cywilnego (wyciąg)
DZIAŁ III
POSTĘPOWANIE W SPRAWACH Z ZAKRESU PRAWA PRACY I UBEZPIECZEŃ SPOŁECZNYCH
Rozdział 1
Przepisy ogólne
Art. 459. Przepisy niniejszego rozdziału stosuje się w sprawach z zakresu prawa pracy, a także w sprawach z
zakresu ubezpieczeń społecznych.
Art. 460. § 1. Zdolność sądową i procesową ma także pracodawca, chociażby nie posiadał osobowości
prawnej, a w sprawach z zakresu ubezpieczeń społecznych zdolność tę ma organ rentowy.
§ 2. W razie potrzeby ustanowienia dla strony kuratora, postanowienie, o którym mowa w art. 69, może
zapaść również z urzędu.
Art. 461. § 1. Powództwo w sprawach z zakresu prawa pracy może być wytoczone bądź przed sąd
właściwości ogólnej pozwanego, bądź przez sąd, w którego okręgu praca jest, była lub miała być
wykonywana, bądź też przed sąd, w którego okręgu znajduje się zakład pracy.
§ 1 1 . Do właściwości sądów rejonowych, bez względu na wartość przedmiotu sporu, należą sprawy z
zakresu prawa pracy o ustalenie istnienia stosunku pracy, o uznanie bezskuteczności wypowiedzenia
Projekt został zrealizowany przy wsparciu udzielonym przez Islandię, Liechtenstein i Norwegię ze środków Mechanizmu Finansowego
Europejskiego Obszaru Gospodarczego oraz Norweskiego Mechanizmu Finansowego oraz budżetu Rzeczypospolitej Polskiej w ramach
Funduszu dla Organizacji Pozarządowych

stosunku pracy, o przywrócenie do pracy i przywrócenie poprzednich warunków pracy lub płacy oraz łącznie z
nimi dochodzone roszczenia i o odszkodowanie w przypadku nieuzasadnionego lub naruszającego przepisy
wypowiedzenia oraz rozwiązania stosunku pracy, a także sprawy dotyczące kar porządkowych i świadectwa
pracy oraz roszczenia z tym związane.
§ 2. W sprawach z zakresu ubezpieczeń społecznych właściwy do rozpoznania sprawy jest sąd, w którego
okręgu ma miejsce zamieszkania strona odwołująca się od decyzji wydanej przez organ rentowy, chyba że
przepis odrębny stanowi inaczej.
§ 2 1 . W sprawach z zakresu ubezpieczeń społecznych, w których wniesiono odwołanie od decyzji Zakładu
Emerytalno-Rentowego Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji, wojskowego organu emerytalnego
albo organu emerytalnego właściwego w stosunku do funkcjonariuszy Służby Więziennej, właściwy jest sąd, w
którego okręgu ma siedzibę ten organ.
§ 2 2 . W sprawach, w których nie można określić właściwości sądu według przepisów paragrafów
poprzedzających, jak również w sprawach, w których ubezpieczony zamieszkały na terytorium
Rzeczypospolitej Polskiej otrzymuje świadczenie wypłacane przez wyznaczoną przez Prezesa Zakładu
Ubezpieczeń Społecznych jednostkę organizacyjną tego Zakładu, właściwy jest sąd, w którego okręgu ma
siedzibę organ rentowy.
§ 3. Sąd właściwy może na zgodny wniosek stron przekazać sprawę do rozpoznania innemu sądowi
równorzędnemu, rozpoznającemu sprawy z zakresu prawa pracy lub ubezpieczeń społecznych, jeżeli
przemawiają za tym względy celowości. Postanowienie w tym przedmiocie może zapaść na posiedzeniu
niejawnym. Sąd, któremu sprawa została przekazana, jest związany postanowieniem sądu przekazującego.
Art. 462. W sprawach z zakresu prawa pracy i ubezpieczeń społecznych organizacje społeczne, o
których mowa w art. 61, a także inspektorzy pracy w zakresie określonym w art. 63 1 , mogą powodować
wszczęcie postępowania na rzecz pracowników oraz ubezpieczonych. Przepisy art. 61-63 stosuje się
odpowiednio.
Art. 463. (uchylony).
Art. 464. § 1. Odrzucenie pozwu nie może nastąpić z powodu niedopuszczalności drogi sądowej, gdy
do rozpoznania sprawy właściwy jest inny organ. W tym wypadku sąd przekaże mu sprawę.
Postanowienie sądu o przekazaniu sprawy może zapaść na posiedzeniu niejawnym. Jeżeli jednak organ ten
uprzednio uznał się za niewłaściwy, sąd rozpozna sprawę.
§ 2. Wniesienie do sądu pozwu, przekazanego następnie stosownie do paragrafu poprzedzającego, wywołuje
skutki, jakie ustawa wiąże z wytoczeniem powództwa.
Art. 465. § 1. Pełnomocnikiem pracownika lub ubezpieczonego może być również przedstawiciel
związku zawodowego lub inspektor pracy albo pracownik zakładu pracy, w którym mocodawca jest lub
był zatrudniony, a ubezpieczonego – także przedstawiciel organizacji zrzeszającej emerytów i
rencistów.
§ 2. Do odbioru należności zasądzonych na rzecz pracownika lub ubezpieczonego jest wymagane
pełnomocnictwo szczególne, udzielone po powstaniu tytułu egzekucyjnego.
Art. 466. Pracownik lub ubezpieczony działający bez adwokata lub radcy prawnego może zgłosić w
sądzie właściwym ustnie do protokołu powództwo oraz treść środków odwoławczych i innych pism
procesowych.
Art. 467. § 1. Niezwłocznie po wniesieniu sprawy przewodniczący lub wyznaczony przez niego sędzia
Projekt został zrealizowany przy wsparciu udzielonym przez Islandię, Liechtenstein i Norwegię ze środków Mechanizmu Finansowego
Europejskiego Obszaru Gospodarczego oraz Norweskiego Mechanizmu Finansowego oraz budżetu Rzeczypospolitej Polskiej w ramach
Funduszu dla Organizacji Pozarządowych

dokonuje jej wstępnego badania.
§ 2. Wstępne badanie sprawy polega na ustaleniu, czy pismo wszczynające postępowanie sądowe spełnia
niezbędne wymagania, pozwalające nadać mu dalszy bieg, oraz na podjęciu czynności umożliwiających
rozstrzygnięcie sprawy na pierwszym posiedzeniu.
§ 3. Po wstępnym badaniu sprawy przewodniczący wzywa do usunięcia braków formalnych pisma tylko
wówczas, gdy braki te nie dadzą się usunąć w toku czynności wyjaśniających.
§ 4. Jeżeli w toku wstępnego badania sprawy z zakresu ubezpieczeń społecznych okaże się, że występują
istotne braki w materiale, a przeprowadzenie jego uzupełnienia w postępowaniu sądowym byłoby połączone
ze znacznymi trudnościami, przewodniczący lub wyznaczony przez niego sędzia może zwrócić organowi
rentowemu akta sprawy w celu uzupełnienia materiału sprawy. To samo dotyczy wypadku, w którym decyzja
organu rentowego nie zawiera:
1) podstawy prawnej i faktycznej,
2) wskazania sposobu wyliczenia świadczenia,
3) stosownego pouczenia o skutkach prawnych decyzji i trybie jej zaskarżenia.
Art. 468. § 1. Sąd podejmie czynności wyjaśniające, jeżeli przemawiają za tym wyniki wstępnego badania
sprawy, a także gdy sprawa nie była przedmiotem postępowania przed komisją pojednawczą, chyba że
czynności te nie przyspieszą postępowania lub są oczywiście niecelowe z innych przyczyn.
§ 2. Czynności wyjaśniające mają na celu:
1) usunięcie braków formalnych pism procesowych, w tym w szczególności dokładniejsze określenie
zgłoszonych żądań,
2) w sprawach z zakresu prawa pracy - wyjaśnienie stanowisk stron oraz skłonienie ich do pojednania i
zawarcia ugody,
3) ustalenie, jakie z istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy okoliczności są sporne między stronami oraz czy i
jakie dowody należy przeprowadzić w celu ich wyjaśnienia,
4) wyjaśnienie innych okoliczności, mających znaczenie dla prawidłowego i szybkiego rozstrzygnięcia sprawy.
§ 3. Czynności wyjaśniające przeprowadza się bez udziału ławników.
§ 4. Postanowienie określające środki dowodowe i fakty podlegające stwierdzeniu może zapaść na
posiedzeniu niejawnym.
Art. 469. Sąd uzna zawarcie ugody, cofnięcie pozwu, sprzeciwu lub środka odwoławczego oraz zrzeczenie się
lub ograniczenie roszczenia za niedopuszczalne także wówczas, gdyby czynność ta naruszała słuszny interes
pracownika lub ubezpieczonego.
Art. 470. W razie podjęcia czynności wyjaśniających lub zarządzenia osobistego stawiennictwa na rozprawę,
strona pozwana powinna być reprezentowana przez osobę obeznaną ze stanem faktycznym sprawy i
uprawnioną do zawarcia ugody.
Art. 471. Termin rozprawy powinien być wyznaczony tak, aby od daty zakończenia czynności
wyjaśniających, a jeżeli nie podjęto tych czynności - od daty wniesienia pozwu lub odwołania, do
rozprawy nie upłynęło więcej niż dwa tygodnie, chyba że zachodzą nie dające się usunąć przeszkody.
Art. 472. § 1. Sąd może wzywać strony, świadków, biegłych lub inne osoby w sposób, który uzna za
najbardziej celowy, nawet z pominięciem sposobów przewidzianych przez przepisy ogólne, jeżeli uzna
Projekt został zrealizowany przy wsparciu udzielonym przez Islandię, Liechtenstein i Norwegię ze środków Mechanizmu Finansowego
Europejskiego Obszaru Gospodarczego oraz Norweskiego Mechanizmu Finansowego oraz budżetu Rzeczypospolitej Polskiej w ramach
Funduszu dla Organizacji Pozarządowych

to za niezbędne do przyspieszenia rozpoznania sprawy. Dotyczy to również doręczeń oraz zarządzeń
mających na celu przygotowanie rozprawy, zwłaszcza zaś żądania przedstawienia niezbędnych do
rozstrzygnięcia sprawy akt osobowych i innych dokumentów.
§ 2. Wezwanie i doręczenie dokonane w powyższy sposób wywołuje skutki przewidziane w kodeksie, jeżeli
jest niewątpliwe, że doszło ono do wiadomości adresata.
Art. 473. § 1. W sprawach przewidzianych w niniejszym dziale nie stosuje się przepisów
ograniczających dopuszczalność dowodu ze świadków i z przesłuchania stron.
§ 2. (uchylony).
Art. 474. W razie stwierdzenia w toku rozpoznania sprawy poważnego uchybienia przepisom prawa przez
zakład pracy lub organ rentowy, sąd zwraca na nie uwagę właściwemu organowi, a w razie potrzeby
zawiadamia o tym prokuratora.
Art. 475. Jeżeli strona bez usprawiedliwionych powodów nie wykona w toku postępowania postanowień lub
zarządzeń, sąd może skazać ją na grzywnę według przepisów o karach za niestawiennictwo świadka i
odmówić przyznania kosztów lub zastosować jeden z tych środków; nie może jednak nakazać przymusowego
sprowadzenia jej do sądu. Gdy stroną tą jest jednostka organizacyjna, grzywnie podlega pracownik
odpowiedzialny za wykonanie postanowień lub zarządzeń, a w razie niewyznaczenia takiego pracownika lub
niemożności jego ustalenia - kierownik tej jednostki.
Art. 475 1 . Przepisów art. 466, 467, 468, 470 i 471 nie stosuje się do skargi kasacyjnej i do postępowania
przed Sądem Najwyższym, wywołanego jej wniesieniem.
Art. 476. § 1. Przez sprawy z zakresu prawa pracy rozumie się sprawy:
1) o roszczenia ze stosunku pracy lub z nim związane,
1 1 ) o ustalenie istnienia stosunku pracy, jeżeli łączący strony stosunek prawny, wbrew zawartej między
nimi umowie, ma cechy stosunku pracy,
2) o roszczenia z innych stosunków prawnych, do których z mocy odrębnych przepisów stosuje się
przepisy prawa pracy,
3) o odszkodowania dochodzone od zakładu pracy na podstawie przepisów o świadczeniach z tytułu
wypadków przy pracy i chorób zawodowych.
§ 2. Przez sprawy z zakresu ubezpieczeń społecznych rozumie się sprawy, w których wniesiono
odwołanie od decyzji organów rentowych, dotyczących:
1) ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia rodzinnego,
2) emerytur i rent,
3) (uchylony),
4) innych świadczeń w sprawach należących do właściwości Zakładu Ubezpieczeń Społecznych,
5) odszkodowań przysługujących w razie wypadków i chorób pozostających w związku ze służbą wojskową
albo służbą w Policji lub Służbie Więziennej.
§ 3. Przez sprawy z zakresu ubezpieczeń społecznych rozumie się także sprawy wszczęte na skutek
niewydania przez organ rentowy decyzji we właściwym terminie, a także sprawy, w których wniesiono
odwołanie od orzeczenia wojewódzkiego zespołu do spraw orzekania o stopniu niepełnosprawności, sprawy o
roszczenia ze stosunków prawnych między członkami otwartych funduszy emerytalnych a tymi funduszami lub
Projekt został zrealizowany przy wsparciu udzielonym przez Islandię, Liechtenstein i Norwegię ze środków Mechanizmu Finansowego
Europejskiego Obszaru Gospodarczego oraz Norweskiego Mechanizmu Finansowego oraz budżetu Rzeczypospolitej Polskiej w ramach
Funduszu dla Organizacji Pozarządowych

ich organami oraz sprawy ze stosunków między emerytami lub osobami uposażonymi w rozumieniu przepisów
o emeryturach kapitałowych a Zakładem Ubezpieczeń Społecznych.
§ 4. Przez organy rentowe rozumie się:
1) jednostki organizacyjne Zakładu Ubezpieczeń Społecznych określone w przepisach o systemie
ubezpieczeń społecznych, właściwe do wydawania decyzji w sprawach świadczeń,
2) kolejowe jednostki organizacyjne,
3) wojskowe organy emerytalne oraz organy emerytalne resortów spraw wewnętrznych i sprawiedliwości, a
także inne organy wojskowe i organy resortów spraw wewnętrznych i sprawiedliwości,
- właściwe do wydawania decyzji w sprawach, o których mowa w § 2, a także Prezesa Kasy Rolniczego
Ubezpieczenia Społecznego.
§ 5. Przez użyte w niniejszym dziale określenie
1) pracownik - rozumie się również:
a) członka rolniczej spółdzielni produkcyjnej, osobę świadczącą pracę na podstawie umowy o pracę nakładczą
oraz członków rodziny i spadkobierców pracownika, członka rolniczej spółdzielni produkcyjnej i osoby
świadczącej pracę na podstawie umowy o pracę nakładczą, a także inne osoby, którym z mocy odrębnych
przepisów przysługują roszczenia z zakresu prawa pracy,
b) osobę dochodzącą od zakładu pracy odszkodowania lub ustalenia uprawnień do świadczeń na podstawie
przepisów o świadczeniach z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych,
2) ubezpieczony - rozumie się osobę ubiegającą się o:
a) świadczenie z ubezpieczeń społecznych lub z ubezpieczenia rodzinnego albo o emeryturę lub rentę,
b) ustalenie istnienia bądź nieistnienia obowiązku ubezpieczenia, jego zakresu lub wymiaru składki z tego
tytułu,
c) świadczenia w sprawach należących do właściwości Zakładu Ubezpieczeń Społecznych,
d) odszkodowanie przysługujące w razie wypadku i choroby pozostającej w związku ze służbą wojskową albo
służbą w Policji lub w Służbie Więziennej.
Rozdział 2
Postępowanie w sprawach z zakresu prawa pracy
Art. 477. W postępowaniu wszczętym z powództwa pracownika wezwania do udziału w sprawie, o którym
mowa w art. 194 § 1 i § 3, sąd może dokonać również z urzędu. Przewodniczący poucza pracownika o
roszczeniach wynikających z przytoczonych przez niego faktów.
Art. 477 1 . Jeżeli pracownik dokonał wyboru jednego z przysługujących mu alternatywnie roszczeń, a
zgłoszone roszczenie okaże się nieuzasadnione, sąd może z urzędu uwzględnić inne roszczenie
alternatywne.
Art. 477 2 . § 1. Zasądzając należność pracownika w sprawach z zakresu prawa pracy, sąd z urzędu nada
wyrokowi przy jego wydaniu rygor natychmiastowej wykonalności w części nie przekraczającej pełnego
jednomiesięcznego wynagrodzenia pracownika. Przepis art. 334 § 4 i art. 335 § 1 zdanie drugie stosuje się
odpowiednio; nie stosuje się przepisu art. 335 § 2.
§ 2. Uznając wypowiedzenie umowy o pracę za bezskuteczne, sąd na wniosek pracownika może w wyroku
Projekt został zrealizowany przy wsparciu udzielonym przez Islandię, Liechtenstein i Norwegię ze środków Mechanizmu Finansowego
Europejskiego Obszaru Gospodarczego oraz Norweskiego Mechanizmu Finansowego oraz budżetu Rzeczypospolitej Polskiej w ramach
Funduszu dla Organizacji Pozarządowych

nałożyć na zakład pracy obowiązek dalszego zatrudnienia pracownika do czasu prawomocnego
rozpoznania sprawy.
Art. 477 3 . (skreślony).
Art. 477 4 . (skreślony).
Art. 477 5 . (skreślony).
Art. 477 6 . § 1. Wyrok sądu pierwszej instancji zasądzający świadczenia na rzecz pracownika lub
członków jego rodziny, w stosunku do którego sąd drugiej instancji oddalił apelację zakładu pracy,
podlega natychmiastowemu wykonaniu także w części, w której sąd nie nadał mu rygoru
natychmiastowej wykonalności na podstawie art. 477 2 .
§ 2. Przepis § 1 stosuje się również do wyroków sądu drugiej instancji zasądzających świadczenia na rzecz
pracownika lub członków jego rodziny.
§ 3. Sąd drugiej instancji nadaje z urzędu wyrokowi, o którym mowa w § 1 i 2, klauzulę wykonalności w
dniu ogłoszenia wyroku i wyrok zaopatrzony klauzulą wydaje uprawnionemu.
Art. 477 7 . Przepisów art. 464, 467, 468, 470-473 nie stosuje się w sprawach, w których pracownik jest stroną
pozwaną.
Ustawa o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (wyciąg)
Rozdział 3
Sprawy z zakresu prawa pracy i ubezpieczeń społecznych
Art. 35. 1. W sprawach z zakresu prawa pracy pobiera się opłatę podstawową w kwocie 30 złotych
wyłącznie od apelacji, zażalenia, skargi kasacyjnej i skargi o stwierdzenie niezgodności z prawem
prawomocnego orzeczenia. Jednakże w sprawach, w których wartość przedmiotu sporu przewyższa kwotę 50
000 złotych, pobiera się od wszystkich podlegających opłacie pism procesowych opłatę stosunkową.
2. Pracownik i pracodawca uiszczają opłatę podstawową od pism podlegających opłacie wymienionych w ust.
1, także w sprawie o ustalenie istnienia stosunku pracy wytoczonej z powództwa inspektora pracy.
Art. 36. W sprawach z zakresu ubezpieczeń społecznych i w sprawach odwołań rozpoznawanych przez
sąd pracy i ubezpieczeń społecznych pobiera się opłatę podstawową w kwocie 30 złotych wyłącznie od
apelacji, zażalenia, skargi kasacyjnej i skargi o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego
orzeczenia.
(...)
Art. 96. 1. Nie mają obowiązku uiszczenia kosztów sądowych:
(...)
4) pracownik wnoszący powództwo lub strona wnosząca odwołanie do sądu pracy i ubezpieczeń
społecznych, z zastrzeżeniem art. 35 i 36;
Projekt został zrealizowany przy wsparciu udzielonym przez Islandię, Liechtenstein i Norwegię ze środków Mechanizmu Finansowego
Europejskiego Obszaru Gospodarczego oraz Norweskiego Mechanizmu Finansowego oraz budżetu Rzeczypospolitej Polskiej w ramach
Funduszu dla Organizacji Pozarządowych