Transform your PDFs into Flipbooks and boost your revenue!
Leverage SEO-optimized Flipbooks, powerful backlinks, and multimedia content to professionally showcase your products and significantly increase your reach.
Język rosyjski<br />
ZGODNY<br />
Z WYMAGANIAMI<br />
od<br />
2015<br />
Podręcznik do gimnazjum
Podręcznik dopuszczony do użytku szkolnego przez ministra właściwego do spraw oświaty i wychowania i wpisany do wykazu<br />
podręczników przeznaczonych do kształcenia ogólnego do nauczania języka rosyjskiego na poziomie klasy I gimnazjum,<br />
na podstawie opinii rzeczoznawców: dr hab. Doroty Dziewanowskiej, dr Anny Ginter, mgr Wacława Wawrzyniaka.<br />
Poziom: A1<br />
Etap edukacyjny: III<br />
Typ szkoły: gimnazjum<br />
Rok dopuszczenia: 2009, 2014<br />
Numer dopuszczenia:<br />
2/1/2009/2014<br />
Podręcznik wpisany do wykazu podręczników MEN dopuszczonych do użytku szkolnego, przeznaczonych do kształcenia<br />
ogólnego, dostosowanych do wieloletniego użytku (na podstawie art. 22ao ustawy z dn. 7 września 1991 r. o systemie<br />
oświaty).<br />
© Copyright by Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne sp. z o.o.<br />
Warszawa 2009<br />
Wydanie I (2015)<br />
ISBN 978-83-02-15077-7<br />
Opracowanie merytoryczne i redakcyjne: Ewelina Białko (redaktor koordynator)<br />
Redakcja językowa: Olga Reingeverts, Anna Pawłowska-Maciejewska, Hanna Putsiato<br />
Ilustratorzy: Joanna Plakiewicz, Maciej Ufnalewski<br />
Redakcja techniczna: Maria Dylewska<br />
Projekt okładki: Krzysztof Kiełbasiński<br />
Projekt graficzny: Karol Laskowski, Karol Perepłyś<br />
Skład i łamanie: Studio 27, DTP WSiP<br />
Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne spółka z ograniczoną odpowiedzialnością<br />
00-807 Warszawa, Aleje Jerozolimskie 96<br />
Tel.: 22 576 25 00<br />
Infolinia: 801 220 555<br />
www.wsip.pl<br />
Druk i oprawa: Drukarnia Interak Sp. z o.o., Czarnków<br />
Publikacja, którą nabyłeś, jest dziełem twórcy i wydawcy. Prosimy, abyś przestrzegał praw, jakie im przysługują. Jej zawartość możesz udostępnić<br />
nieodpłatnie osobom bliskim lub osobiście znanym. Ale nie publikuj jej w internecie. Jeśli cytujesz jej fragmenty, nie zmieniaj ich treści i koniecznie<br />
zaznacz, czyje to dzieło. A kopiując jej część, rób to jedynie na użytek osobisty.<br />
Szanujmy cudzą własność i prawo.<br />
Więcej na www.legalnakultura.pl<br />
Polska Izba Książki
Spis tresci<br />
`<br />
Буaдем знакоaмы<br />
Rosja – wybrane informacje o kraju.<br />
5<br />
РАЗДЕaЛ 1<br />
10<br />
Звуaки и буaквы<br />
Litery alfabetu rosyjskiego. Wymowa poszczególnych g∏osek.<br />
Akcent w j´zyku rosyjskim. Uczeƒ i jego rodzina.<br />
Szko∏a, klasa (podstawowe wyposa˝enie). Wskazywanie<br />
i nazywanie osób i przedmiotów. Intonacja w zdaniu pytajàcym<br />
i oznajmujàcym.<br />
РАЗДЕaЛ 2<br />
32<br />
Что ониaдеaлают?<br />
Ârodowisko szkolne ucznia. OkreÊlanie czynnoÊci wykonywanych<br />
przez osoby. Formy osobowe czasowników<br />
I koniugacji w czasie teraêniejszym (читаaть, писаaть, деaлать,<br />
отвечаaть, спраaшивать). Formy osobowe czasowników<br />
II koniugacji w czasie teraêniejszym (говориaть, кричаaть).<br />
Czasownik звать w zwrocie typu: меняaзовуaт.<br />
РАЗДЕaЛ 3<br />
42<br />
Чей эaто учеaбник?<br />
Zawieranie znajomoÊci. OkreÊlanie przynale˝noÊci. Zaimki<br />
przymiotne pytajàce чей? чья? чьё? чьи? Formy mianownika<br />
zaimków dzier˝awczych. Formy osobowe czasowników<br />
знать, изучаaть w czasie teraêniejszym.<br />
РАЗДЕaЛ 4<br />
52<br />
Какоaй эaто карандаaш?<br />
OkreÊlanie kolorów. Mianownik liczebników g∏ównych od<br />
1 do 100. Liczebniki porzàdkowe od 1 do 20. OkreÊlanie<br />
daty. Formy osobowe czasowników I koniugacji w czasie<br />
teraêniejszym (танцеваaть, пряaтать). Formy osobowe czasowników<br />
II koniugacji w czasie teraêniejszym (учиaть, любиaть).<br />
РАЗДЕaЛ 5<br />
62<br />
Какоaй сегоaдня день?<br />
Nazwy miesi´cy, dni tygodnia, daty. Formy osobowe czasowników<br />
хотеaть, жить, учиaться, занимаaться w czasie<br />
teraêniejszym. Przyimki в, на z rzeczownikami w miejscowniku.<br />
РАЗДЕaЛ 6<br />
Когдаaшкоaльники отдыхаaют?<br />
Pory roku, pory dnia, czas na zegarze. Sp´dzanie czasu<br />
wolnego. Ró˝ne potrawy polskie i rosyjskie. Tradycje<br />
i zwyczaje w Polsce i w Rosji, najpopularniejsze Êwi´ta.<br />
РАЗДЕaЛ 7<br />
84<br />
Что ониaдеaлали вчераa, а что буaдут деaлать<br />
заaвтра?<br />
Spotkania z rówieÊnikami. Zakupy. Formy czasu przesz∏ego<br />
i przysz∏ego z∏o˝onego czasowników niedokonanych. Formy<br />
osobowe czasowników виaдеть, смотреaть w czasie teraêniejszym,<br />
przesz∏ym i przysz∏ym prostym. Formy biernika rzeczowników<br />
˝ywotnych i nie˝ywotnych oraz zaimków osobowych.<br />
РАЗДЕaЛ 8<br />
Кудаaон идёт?<br />
Ârodki komunikacji miejskiej. Sposoby sp´dzania czasu wolnego.<br />
Zawieranie znajomoÊci. Formy osobowe czasowników<br />
идтиa- ходиaть, еaхать - еaздить. Zaimki przys∏owne pytajàce<br />
где? кудаa? откуaда? Przyimki в - из, на - с z rzeczownikami<br />
dla okreÊlenia miejsca i kierunku ruchu.<br />
РАЗДЕaЛ 9<br />
104<br />
Что ониaсдеaлали вчераa, а что сдеaлают заaвтра?<br />
Uczeƒ, jego zaj´cia, codzienne czynnoÊci. Stolica Rosji<br />
– teatr dzieci´cy. Formy czasu przesz∏ego i przysz∏ego<br />
prostego czasowników dokonanych I i II koniugacji.<br />
РАЗДЕaЛ 10<br />
Как мы говориaм в раaзных слуaчаях?<br />
Podstawowe zwroty grzecznoÊciowe.<br />
72<br />
94<br />
112<br />
3
Od autora<br />
Masz w r´kach podr´cznik j´zyka rosyjskiego<br />
ВРЕМЕНА (Czasy). Zosta∏ on napisany specjalnie dla Ciebie.<br />
Pomo˝e Ci w skutecznym uczeniu si´ j´zyka rosyjskiego.<br />
Zdob´dziesz umiej´tnoÊç porozumiewania si´ w tym j´zyku<br />
w ró˝nych sytuacjach ˝yciowych. Nauczysz si´ tak˝e czytaç<br />
i pisaç po rosyjsku. Poznasz pi´kny kraj i ciekawych ludzi.<br />
˚yczymy Ci sukcesów w nauce j´zyka rosyjskiego.<br />
Autorki<br />
Pami´taj! ВРЕМЕНА 1 jest podr´cznikiem wieloletnim,<br />
dlatego nie pisz po nim.<br />
Piktogramy<br />
Piktogramy, które spotkasz w podr´czniku:<br />
!!<br />
ЗАПО a МНИ<br />
.........<br />
Uwaga!<br />
Najwa˝niesze zasady<br />
gramatyczne i normy j´zykowe<br />
Zapami´taj<br />
S∏ownik<br />
Patrz!<br />
Nie pisz w podr´czniku!<br />
Odpowiedzi podawaj ustnie<br />
lub zapisuj w zeszycie<br />
przedmiotowym<br />
Sylaba akcentowana<br />
åwiczenie nale˝y wykonaç<br />
na podstawie materia∏u audio<br />
nagranego na p∏ycie CD<br />
Podobne do rosyjskich g∏oski<br />
w j´zyku polskim<br />
4<br />
Pisz w zeszycie!<br />
ИГРА a<br />
Gra
Буaдем знакоaмы<br />
1<br />
Poznajmy si´.<br />
ИaРА<br />
МАaРТА<br />
АaДАМ<br />
АНТОaН<br />
Ira<br />
Marta<br />
Adam<br />
Anton<br />
2 Przyjrzyj si´ schematowi. Powiedz, do jakiej rodziny j´zykowej nale˝à j´zyki polski<br />
i rosyjski.<br />
SLOWACKI<br />
I<br />
ZACHODNIOSLOWIANSKIE<br />
I<br />
,<br />
CZESKI<br />
POLSKI<br />
JEZYKI SLOWIANSKIE<br />
I<br />
,<br />
POLUDNIOWOSLOWIANSKIE<br />
I<br />
I<br />
,<br />
,<br />
ROSYJSKI<br />
WSCHODNIOSLOWIANSKIE<br />
I<br />
,<br />
BIALORUSKI<br />
I<br />
UKRAINSKI<br />
,<br />
5
Буaдем знакоaмы<br />
3<br />
1<br />
4<br />
2<br />
terytorium Rosji<br />
obszar, na którym j´zyk rosyjski pe∏ni funkcj´ Êrodka mi´dzynarodowej komunikacji<br />
!! J´zyk rosyjski<br />
– j´zyk urz´dowy Federacji<br />
Rosyjskiej i Bia∏orusi,<br />
j´zyk ojczysty Rosjan<br />
– jest Êrodkiem porozumiewania<br />
si´ narodów Rosji i Wspólnoty<br />
Niepodleg∏ych Paƒstw<br />
– jest jednym z szeÊciu oficjalnych<br />
i roboczych j´zyków Organizacji<br />
Narodów Zjednoczonych<br />
– pos∏uguje si´ nim oko∏o<br />
300 milionów ludzi na ca∏ym<br />
Êwiecie, z czego oko∏o<br />
145 milionów zamieszkuje<br />
Rosj´<br />
1 Moskwa<br />
2<br />
6
Буaдем знакоaмы<br />
3 Sankt Petersburg<br />
6<br />
4 Wybrze˝e Morza Czarnego<br />
5<br />
5 Daleki Wschód<br />
Syberia. Bajka∏<br />
– najg∏´bsze jezioro Êwiata<br />
6 Za ko∏em polarnym<br />
7
Буaдем знакоaмы<br />
3<br />
Przyjrzyj si´ fotografiom s∏awnych Rosjan. Powiedz, czym si´ zajmowali lub zajmujà.<br />
Aleksander Puszkin<br />
wielki poeta<br />
Lew To∏stoj<br />
wybitny pisarz, filozof<br />
Nikita Micha∏kow<br />
s∏ynny re˝yser, autor scenariuszy<br />
Piotr Czajkowski<br />
wybitny kompozytor<br />
8<br />
Maja Plisiecka<br />
s∏ynna tancerka Teatru Wielkiego w Moskwie<br />
Bu∏at Okud˝awa<br />
autor i wykonawca pieÊni, pisarz
Буaдем знакоaмы<br />
A∏∏a Pugaczowa<br />
popularna piosenkarka<br />
Aleksander So∏˝enicyn<br />
pisarz, laureat Nagrody Nobla<br />
Oleg Mienszykow<br />
znany aktor filmowy<br />
Dima Bilan<br />
popularny piosenkarz<br />
MÊcis∏aw Rostropowicz<br />
wybitny wiolonczelista, dyrygent<br />
Andriej Sacharow<br />
fizyk, obroƒca praw cz∏owieka,<br />
laureat Nagrody Nobla<br />
9
РАЗДЕaЛ 1
Кудаaон идёт?<br />
Звyaкu u бyaквы<br />
A а Э э И и О о У у ы<br />
М м Н н Р р<br />
1<br />
1<br />
S∏uchaj, patrz, powtarzaj.<br />
2<br />
3<br />
S∏uchaj, patrz, powtarzaj. Czytaj.<br />
Àà, Ýý, Èè, Îî, Óó, û<br />
М м Н н Р р<br />
!!<br />
Zwróç uwag´ na ró˝nice<br />
w wymowie polskich i rosyjskich<br />
samog∏osek.<br />
ÌÀ ÀÌ<br />
ÌÎ ÎÌ<br />
ÌÓ ÓÌ<br />
ÍÀ ÀÍ<br />
ÍÎ ÎÍ<br />
ÍÓ ÓÍ<br />
ÐÀ ÀÐ<br />
ÐÎ ÎÐ<br />
ÐÓ ÓÐ<br />
ÌÛ ÛÌ<br />
ÍÛ ÛÍ<br />
ÐÛ ÛÐ<br />
2<br />
Patrz, czytaj, pisz w zeszycie.<br />
ÈÌ<br />
ÈÍ<br />
ÈÐ<br />
À à<br />
[a]<br />
4<br />
Czytaj.<br />
Ý ý<br />
[e]<br />
ÌÀ–ÌΖÌÓ–ÌÛ–ÌÈ<br />
È è<br />
[i]<br />
ÍÀ–ÍΖÍÓ–ÍÛ–ÍÈ<br />
Î î<br />
[o]<br />
ÐÀ–ÐΖÐÓ–ÐÛ–ÐÈ<br />
Ó ó<br />
[u]<br />
û<br />
[y]<br />
5<br />
Patrz, czytaj, pisz w zeszycie.<br />
!!<br />
Zwróç uwag´, ˝e w j´zyku rosyjskim<br />
nie ma s∏ów zaczynajàcych<br />
si´ od ы.<br />
Ì ì<br />
Í í<br />
[m]<br />
[n]<br />
Ð ð<br />
[r]<br />
11
РАЗДЕ a Л 1<br />
3<br />
6<br />
S∏uchaj, patrz, powtarzaj.<br />
– Íà, Èsðà .<br />
Маaма Иsра Иsнна<br />
– Íà, Èsðà .<br />
Д д Т т Г г К к<br />
4<br />
7<br />
S∏uchaj, patrz, powtarzaj. Czytaj.<br />
5<br />
9<br />
S∏uchaj, patrz, powtarzaj. Czytaj.<br />
Д д<br />
ÄÀ<br />
ÄÎ<br />
Т т<br />
ÒÀ<br />
ÒÎ<br />
Г г<br />
ÃÀ<br />
ÃÎ<br />
К к<br />
ÊÀ<br />
ÊÎ<br />
äîì<br />
êòî<br />
òóò<br />
òàì<br />
ìàaìà<br />
Ðîaìà<br />
êíèaãà<br />
Àíòîaí<br />
óðîaê<br />
ðóêàa<br />
ÄÈ<br />
ÒÈ<br />
ÃÈ<br />
ÊÈ<br />
êîaìíàòà<br />
êàðòèaíà<br />
12<br />
8 Patrz, czytaj, pisz w zeszycie. !! Akcent w j´zyku rosyjskim,<br />
w odró˝nieniu od j´zyka polskiego,<br />
jest ruchomy i mo˝e padaç<br />
Ä ä<br />
Ò ò<br />
[d]<br />
[t]<br />
na ró˝ne sylaby, w zale˝noÊci<br />
od wyrazu i jego formy.<br />
Zwróç uwag´ na modele wyrazów.<br />
UkoÊnà kreskà oznaczono<br />
akcent.<br />
[g]<br />
à ã<br />
Ê ê<br />
[k]
Звyaкu u бyaквы<br />
Б б П п В в Ф ф<br />
6<br />
10а<br />
S∏uchaj, patrz, powtarzaj. Czytaj.<br />
Б б П п В в Ф ф<br />
11<br />
Popatrz na rysunki. Postaraj si´<br />
zrozumieç nowe s∏owa.<br />
ÁÀ ÏÀ ÂÀ ÔÀ<br />
ÁÎ ÏÎ ÂÎ ÔÎ<br />
ÁÈ ÏÈ ÂÈ ÔÈ<br />
дом<br />
рукаa<br />
паaпа<br />
10б<br />
бPatrz, czytaj, pisz w zeszycie.<br />
Á á<br />
[b]<br />
буaква А<br />
книaга<br />
картиaна<br />
Ï ï<br />
[p]<br />
 â<br />
[w]<br />
Ô ô<br />
[f]<br />
7<br />
10в<br />
S∏uchaj, patrz, powtarzaj. Czytaj.<br />
âîò ïàaïà âîäàa<br />
áóaêâà<br />
12<br />
коaмната<br />
Przeczytaj podpisy pod obrazkami.<br />
Êòî ýaòî? À êòî ýaòî? Êòî òàì?<br />
ôàaáðèêà<br />
âîðîaíà<br />
äîðîaãà<br />
Ý s òî Èsðà.<br />
À ýaòî Èsííà.<br />
Òàì Àíòîaí.<br />
13
РАЗДЕ a Л 1<br />
13<br />
Przeczytaj tekst. Postaraj si´<br />
zrozumieç wyró˝nione s∏owa.<br />
Íà, Èsðà,<br />
òîðò!<br />
Íà, Èsðà,<br />
êíèaãy!<br />
Âîò êîaìíàòà. Êòî òóò? Òóò Èsííà<br />
è Èsðà. Èsííà è Èsðà äîaìà. À êòî<br />
òàì? Òàì ïàaïà è Àíòîaí. Ó ïàaïû<br />
òîðò. Ó Àíòîaíà êíèaãà.<br />
Х х З з С с Ж ж Ш ш Ч ч<br />
8<br />
14<br />
S∏uchaj, patrz, powtarzaj. Czytaj.<br />
Х х<br />
З з<br />
С с<br />
Ж ж<br />
Ш ш<br />
Ч ч<br />
ÕÀ<br />
ÇÀ<br />
ÑÀ<br />
ÆÀ<br />
ØÀ<br />
×À<br />
ÕÎ<br />
ÇÎ<br />
ÑÎ<br />
ÆÎ<br />
ØÎ<br />
×Î<br />
ÕÈ<br />
ÇÈ<br />
ÑÈ<br />
ÆÈ [˝y]<br />
ØÈ [szy]<br />
×È<br />
15 Patrz, czytaj, pisz w zeszycie. !! Pami´taj, ˝e ш i ж zawsze<br />
14<br />
Õ õ<br />
Ç ç<br />
Ñ ñ<br />
Æ æ<br />
Ø ø<br />
× ÷<br />
[h]<br />
[z]<br />
[s]<br />
[˝]<br />
[sz]<br />
[ç]<br />
wymawiamy twardo, a ч zawsze<br />
mi´kko. Zwróç uwag´, ˝e jeÊli<br />
piszemy ши, жи, to wymawiamy<br />
[szy], [˝y]. JeÊli zaÊ piszemy чи,<br />
to wymawiamy [ci].
Звyaкu u бyaквы<br />
9<br />
16а<br />
S∏uchaj, patrz, powtarzaj. Czytaj.<br />
çîíò<br />
ñûí<br />
ñûð<br />
÷àñ<br />
âðà÷<br />
÷òî[szto]<br />
ñóaìêà<br />
ñàaõàð<br />
äîa÷êà<br />
òîa÷êà<br />
ïîa÷òà<br />
ñòðàíàa<br />
ñòàêàaí<br />
æèâîaò<br />
ñêàæèa<br />
ïèøèa<br />
ìàøèaíà<br />
èãðóaøêà<br />
ðóáàaøêà<br />
ìàãàçèaí<br />
êàðàíäàaø<br />
16б<br />
Popatrz na rysunki. Postaraj si´ zrozumieç nowe s∏owa.<br />
шкаф шарф рубаaшка<br />
коaшка сыр врач<br />
тоaчка<br />
стакаaн суaмка шаaпка<br />
руaчка<br />
чаaшка<br />
карандаaш<br />
машиaна<br />
16в<br />
Postaraj si´ zrozumieç wyró˝nione<br />
s∏owa.<br />
Òóò ìàaìà è ïàaïà, à òàì ñûí Èâaaí<br />
è äîa÷êà Àsííà.<br />
Êòî äîaìà? Ìàaìà, ïàaïà, ñûí<br />
è äîa÷êà äîaìà.<br />
×òî òàì? Òàì ðûaáà è ñûð.<br />
!! Zwróç uwag´ na zmian´ brzmienia<br />
samog∏oski [o] w pozycji bez<br />
akcentu. Ucz si´ s∏ów z prawid∏owym<br />
akcentem.<br />
рабоaта (о = [о]) хорошоa(о = [a])<br />
10<br />
17а<br />
S∏uchaj, czytaj. Zwróç uwag´<br />
na miejsce akcentu w podanych<br />
ni˝ej grupach s∏ów.<br />
ýaòo<br />
ôîaòî<br />
óaòðî<br />
äîaêòîð<br />
æàaðêî<br />
îíàa<br />
îíîa<br />
îêíîa<br />
âîäàa<br />
äîñêàa<br />
âîïðîañ<br />
ìàãíèòîôîaí<br />
ïîãîaäà<br />
ïîäðóaãà<br />
ñîáàaêà<br />
ñïàñèaáî<br />
15
РАЗДЕ a Л 1<br />
17б<br />
Popatrz na rysunki. Postaraj si´ zrozumieç nowe s∏owa.<br />
фоaто доскаa собаaка магнитофоaн окноa<br />
18<br />
Podaj po pi´ç przyk∏adów odpowiedzi na podane pytania.<br />
Êòî ýaòî? Ýsòî äîa÷êà, êîaøêà, îí, ...<br />
×òî ýaòî? Ýsòî âîäàa, ïîa÷òà, ...<br />
11<br />
19а<br />
S∏uchaj, czytaj.<br />
друг<br />
параaд<br />
автоaбус<br />
ã [k]<br />
ä [t]<br />
â [f]<br />
19б<br />
Jak wiesz, w j´zyku polskim równie˝<br />
istnieje zjawisko ubezdêwi´cznienia<br />
spó∏g∏osek. Wymieƒ bezdêwi´czne<br />
odpowiedniki podanych g∏osek.<br />
г<br />
[k]<br />
з [...]<br />
д<br />
[t]<br />
б [...]<br />
в<br />
[f]<br />
ж [...]<br />
- äÚÓ ˝aÚÓ?<br />
- ùaÚÓ ÒÓ·‡a͇.<br />
!! Zwróç uwag´, ˝e w j´zyku rosyjskim w odniesieniu do istot ˝ywych stosuje si´<br />
pytanie кто?<br />
16
Звyaкu u бyaквы<br />
12<br />
13<br />
19в<br />
S∏uchaj, czytaj.<br />
19г<br />
S∏uchaj, czytaj.<br />
шаг<br />
ã к<br />
ãâà<br />
– êâà<br />
ãâó<br />
– êâó<br />
год<br />
ä т<br />
äâà<br />
– òâà<br />
äâó<br />
– òâó<br />
заaвтра<br />
â ф<br />
æâà – øâà<br />
æâó – øâó<br />
расскаaз<br />
ç с<br />
çâà<br />
– ñâà<br />
çâó<br />
– ñâó<br />
зуб<br />
нож<br />
á п<br />
æ ш<br />
!! Zwróç uwag´, ˝e w j´zyku<br />
rosyjskim в, wyst´pujàc po<br />
spó∏g∏oskach bezdêwi´cznych,<br />
zachowuje swojà dêwi´cznoÊç.<br />
14<br />
20<br />
S∏uchaj, patrz, powtarzaj. Czytaj.<br />
Ýsòî Ìîñêâàa? Äà, ýaòî Ìîñêâàa.<br />
Ýsòî Êðàaêîâ? Äà, îí.<br />
Ýsòî Âàðøàaâà? Äà, Âàðøàaâà.<br />
À ýaòî? Ýsòî Ðîñòîaâ.<br />
17
РАЗДЕ a Л 1<br />
21 Uzupe∏nij dialog.<br />
!! W j´zyku rosyjskim<br />
rzeczowniki dzielà si´<br />
– ×òî ýaòî?<br />
–Ýsòî ãîaðîä.<br />
– Ýsòî ...?<br />
– Äà, ýaòî Êðàaêîâ.<br />
ze wzgl´du na rodzaj.<br />
Czy przypomina to<br />
podzia∏ w j´zyku<br />
polskim?<br />
–Ýsòî Ìîñêâàa?<br />
– Äà, ýaòî ...<br />
–À ýaòî?<br />
– À ýaòî Ðîñòîaâ.<br />
–À ýaòî Âàðøàaâà?<br />
– Äà, ...<br />
он<br />
друг<br />
гоaрод<br />
онаa<br />
подруaга<br />
странаa<br />
оноa<br />
окноa<br />
15<br />
22<br />
S∏uchaj, powtarzaj. Czytaj.<br />
Ýsòî äîì? Äà, ýaòî äîì.<br />
Ýsòî îêíîa? Äà, ýaòî îêíîa.<br />
– Äà, äîì.<br />
– Äà, ýaòî îí.<br />
– Äà, îí.<br />
– Äà, îêíîa.<br />
– Äà, ýaòî îíîa.<br />
– Äà, îíîa.<br />
Ýsòî êîaìíàòà? Äà, ýaòî êîaìíàòà.<br />
!! Zwróç uwag´ na ró˝norodne<br />
konstrukcje twierdzàce.<br />
W odpowiedzi akcentowane jest<br />
to s∏owo, które zosta∏o<br />
zaakcentowane w pytaniu.<br />
Эsто дом? – Да, дом.<br />
Э s то дом? – Да, эaто он.<br />
– Äà, êîaìíàòà.<br />
– Äà, ýaòî îíàa.<br />
– Äà, îíàa.<br />
18
Звyaкu u бyaквы<br />
23<br />
Utwórz zdania. Przepisz je do zeszytu, wstawiajàc tam gdzie trzeba odpowiednie<br />
znaki interpunkcyjne.<br />
ÂÎÒ ÊÎsÌÍÀÒÀ ÒÓÒ ÓÐÎsÊ<br />
ÄÀ ÒÓÒ ÓÐÎsÊ ÝsÒÎ ÄÎÑÊÀs<br />
ÄÀ ÄÎÑÊÀs À ÝsÒÎ ÝsÒÎ<br />
ÊÀsÐÒÀ ×ÒÎ ÒÀÌ ÒÀÌ ÊÍÈsÃÀ<br />
ÐÓs×ÊÀ È ÊÀÐÀÍÄÀsØ ÝsÒÎ<br />
ÌÀÃÍÈÒÎÔÎsÍ ÄÀ ÎÍ<br />
Ц ц Щ щ<br />
16<br />
24<br />
S∏uchaj, patrz, powtarzaj. Czytaj.<br />
25<br />
Patrz, czytaj, pisz w zeszycie.<br />
Ц ц<br />
Щ щ<br />
ÖÀ ÀÖ<br />
ÙÀ ÀÙ<br />
Ö ö<br />
[c]<br />
ÖÓ ÓÖ<br />
ÙÓ ÓÙ<br />
Ù ù<br />
[ÊÊ]<br />
ÖÎ ÎÖ<br />
ÙÈ ÈÙ<br />
ÖÈ ÈÖ<br />
ÖÀ–ÑÀ, ÙÀ–×À, ÙÓ–ØÓ,<br />
ÙÈ–ØÈ, ÙÈ–×È, ÀÑ–ÀÖ,<br />
ÀÙ–À×, ÈÙ–ÈØ, ÈÙ–È×<br />
17<br />
26а<br />
S∏uchaj, patrz, powtarzaj. Czytaj.<br />
öèðê öèaôðà êóaðèöà<br />
îaâîùè<br />
!! Pami´taj, ˝e ц zawsze wymawiamy twardo, a щ zawsze mi´kko.<br />
Zwróç uwag´, ˝e w j´zyku rosyjskim piszemy ци (z wyjàtkiem kilku s∏ów),<br />
a wymawiamy [cy]; natomiast zawsze piszemy щи i wymawiamy [ÊÊi].<br />
19
РАЗДЕ a Л 1<br />
26б<br />
Popatrz na obrazki. Postaraj si´ zrozumieç nowe s∏owa.<br />
Öèðê<br />
Ýsòî îaâîùè, à ýaòî ôðóaêòû.<br />
Ýsòî áóaêâà «À».<br />
À ýaòî öèaôðà «2».<br />
Ïòèaöà<br />
Êóaðèöà – ýaòî ïòèaöà.<br />
26в<br />
Patrz, czytaj.<br />
×òî ýaòî? Ýsòî îaâîùè.<br />
Ýsòî êàðòîaøêà, êàïóañòà, ìîðêîaâêà.<br />
À ýaòî? Ýsòî ôðóaêòû.<br />
– Íà, Ðîaìà, âèíîãðàaä.<br />
Ýsòî ãðóaøà, âèíîãðàaä, áàíàaí.<br />
!! Zwróç uwag´, ˝e w j´zyku rosyjskim<br />
sà s∏owa фруaкты i оaвощи.<br />
Zapami´taj ich znaczenia.<br />
20
Звyaкu u бyaквы<br />
Л л<br />
ь<br />
18<br />
27<br />
S∏uchaj, patrz, powtarzaj. Czytaj.<br />
Л л<br />
ËÀ ÀË<br />
ËÛ ÛË<br />
ËÈ ÈË<br />
ь<br />
ÌÛ – ÌÈ – ÈÌÜ<br />
ÐÛ – ÐÈ – ÈÐÜ<br />
ËÛ – ËÈ – ÈËÜ<br />
ÀË – ÀËÈ – ÀËÜ<br />
ÎË – ÎËÈ – ÎËÜ<br />
ÓË – ÓËÈ – ÓËÜ<br />
ÛË – ÛËÈ – ÛËÜ<br />
ÈË – ÈËÈ – ÈËÜ<br />
!! Zwróç uwag´, ˝e w j´zyku rosyjskim jest tylko jedna litera л, której odpowiadajà<br />
dwie g∏oski – twarde [∏] i mi´kkie [l ’ ]. W j´zyku rosyjskim, inaczej ni˝ w polskim,<br />
w wymowie twardego [∏] nie biorà udzia∏u wargi.<br />
19<br />
28<br />
S∏uchaj, patrz, powtarzaj. Czytaj jak<br />
najszybciej!<br />
29<br />
Patrz, czytaj, pisz w zeszycie.<br />
Ìàaìà ìûaëà Ìèaëó ìûaëîì,<br />
Ìèaëà ìûaëî íå ëþáèaëà.<br />
Ë ë<br />
ü<br />
[∏]<br />
[-]<br />
!! Litera ь (znak mi´kki) nie jest<br />
czytana, nie odpowiada jej ˝aden<br />
dêwi´k, s∏u˝y przede wszystkim<br />
do zaznaczenia mi´kkoÊci wyst´pujàcej<br />
przed nià spó∏g∏oski.<br />
21
РАЗДЕ a Л 1<br />
20<br />
30<br />
S∏uchaj, patrz, powtarzaj. Czytaj.<br />
ðóáëü<br />
ôèëüì<br />
ãëàç<br />
ñòîë<br />
ñòóë<br />
êëàññ<br />
çàë<br />
âåùü<br />
äî÷ü<br />
Ïîaëüøà<br />
ëàaìïà<br />
ìûaëî<br />
ñëîaâî<br />
ìàañëî<br />
øêîaëà<br />
ïëîaõî<br />
ïàëüòîa<br />
ñëîâàaðü<br />
ãëàçàa<br />
ëèöîa<br />
õîaëîäíî<br />
çîaëîòî<br />
âîaëîñû<br />
ìîëîêîa<br />
ãîëîâàa<br />
êîëáàñàa<br />
ñòîëèaöà<br />
31<br />
Popatrz na obrazki. Postaraj si´ zrozumieç nowe s∏owa.<br />
Ýsòî çîíò è ïëàù.<br />
Ýsòî ìû, à ýaòî íàø êëàññ.<br />
Ýsòî øàaïêà è ïàëüòîa.<br />
22<br />
Ýsòî æóðíàaë, à ýaòî ñëîâàaðü.<br />
Âîò íàø ñïîðòçàaë.
Звyaкu u бyaквы<br />
Ýsòî ñòîë, à ýaòî ñòóë.<br />
воaлосы<br />
глазаa<br />
нос<br />
рот<br />
Ýsòî ãëàçàa, à ýaòî âîaëîñû.<br />
Âîò ðîò è íîñ. Ýsòî ëèöîa.<br />
Ýsòî íàaøà ñòðàíàa Ïîaëüøà,<br />
à ýaòî íàaøà ñòîëèaöà Âàðøàaâà.<br />
32<br />
Postaraj si´ zrozumieç nowe s∏owa w zdaniach.<br />
Ýsòî õîðîøîa, à ýaòî ïëîaõî. Òàì æàaðêî, à òóò õîaëîäíî.<br />
õîðîøîa = / ïëîaõî<br />
æàaðêî = / õîaëîäíî<br />
Ýsòî ñûí, a ýaòî äî÷ü.<br />
äî÷ü = äîa÷êà<br />
33<br />
W ka˝dej linijce znajdê s∏owo, które nie pasuje do pozosta∏ych. WyjaÊnij po polsku,<br />
dlaczego ono nie pasuje.<br />
ñòîë, ñòóë, ñûí, øêàô<br />
âîäàa, ìîëîêîa, ñîê, êîëáàñàa<br />
øêîaëà, îñòàíîaâêà, êëàññ, óðîaê, äîñêàa<br />
êàðòîaøêà, ìîðêîaâêà, ìûaëî, êàïóañòà<br />
èãðóaøêà, ãîaðîä, óaëèöà, ñòðàíàa<br />
ìû, âû, òû, îøèaáêà, îí<br />
÷èñëîa, öèaôðà, áóaêâà, âåùü<br />
êàðàíäàaø, æóðíàaë, ðóa÷êà, çàaâòðà<br />
34<br />
Uzupe∏nij szereg tematyczny. Wykonaj zadanie w zeszycie çwiczeƒ.<br />
øàðô, ïàëüòîa, ...<br />
÷àaøêà, íîæ, ...<br />
êàðòîaøêà, áàíàaí, ...<br />
ìàaìà, äî÷ü, ...<br />
23
РАЗДЕ a Л 1<br />
Й й Я я Е е Ё ё Ю ю<br />
21<br />
35<br />
S∏uchaj, patrz, powtarzaj. Czytaj.<br />
36<br />
Patrz, czytaj, pisz w zeszycie.<br />
Й й<br />
ÀÉ<br />
ÎÉ<br />
ÝÉ<br />
ÈÉ<br />
Я я<br />
ßÊ<br />
ßË<br />
ßÐ<br />
ßÑ<br />
Е е<br />
ÅÊ<br />
ÅË<br />
ÅÐ<br />
ÅÑ<br />
Ё ё<br />
¨Ê<br />
¨Ë<br />
¨Ð<br />
¨Ñ<br />
!! Samog∏oski е, ё, ю, я to tak<br />
zwane samog∏oski jotowane.<br />
Юю<br />
ÞÊ<br />
ÞË<br />
ÞÐ<br />
ÞÑ<br />
É é<br />
ß ÿ<br />
Å å<br />
¨ ¸<br />
Þ þ<br />
[j]<br />
[ja]<br />
[je]<br />
[jo]<br />
[ju]<br />
22<br />
37а<br />
S∏uchaj, patrz, powtarzaj.<br />
ìîé<br />
òâîé<br />
ìàé<br />
äàé<br />
åì<br />
åñò<br />
ßsêîá<br />
Þsðà<br />
éîaãóðò<br />
¸ëêà<br />
ìîÿa<br />
òâîÿa<br />
ìî¸<br />
òâî¸<br />
ïîþa<br />
ïî¸ò<br />
ÿaáëîêî<br />
þaíîøà<br />
!! Zwróç uwag´, ˝e w j´zyku<br />
rosyjskim na й zaczyna si´ tylko<br />
kilka s∏ów: йог, йоaгурт, йод,<br />
йоaркшир, йот. Ich polskie<br />
odpowiedniki brzmià podobnie.<br />
Samog∏oska ё jest zawsze<br />
akcentowana (моё, ёлка, поёт).<br />
37б Jak wiesz, wiele s∏ów rosyjskich jest podobnych do polskich. Postaraj si´ zrozumieç<br />
nowe s∏owa bez s∏ownika.<br />
ìàé, ÿ, äàé, éîaãóðò, ÿaáëîêî<br />
Ýsòî ìîé äîì, à ýaòî òâîé äîì.<br />
Ýsòî ìîÿa ìàaìà, à ýaòî òâîÿaìàaìà.<br />
Ýsòî ìî¸ ÿaáëîêî, à ýaòî òâî¸ ÿaáëîêî.<br />
24
Звyaкu u бyaквы<br />
Äàé, Ñàaøà,<br />
ìàãíèòîôîaí!<br />
Íà!<br />
Äàé, Âàaíäà,<br />
ñëîâàaðü!<br />
Íà!<br />
38 Zaimki w j´zykach polskim i rosyjskim sà bardzo podobne. Popatrz na tabel´<br />
i uzupe∏nij jà podanymi wyrazami.<br />
ОН<br />
Мой<br />
Твой<br />
Наш<br />
Ваш<br />
áðàò<br />
äîì<br />
ñëîâàaðü<br />
ОНАs<br />
Мояa<br />
Твояa<br />
Наaша<br />
Ваaша<br />
ìàaìà<br />
êîaìíàòà<br />
âåùü<br />
ОНОs<br />
Моё<br />
Твоё<br />
Наaше [sze]<br />
Ваaше [sze]<br />
ÿaáëîêî<br />
îêíîa<br />
ðàáîaòà<br />
ðûaáà<br />
çîíò<br />
âðà÷<br />
ñóaìêà<br />
ñûð<br />
ñòðàíàa<br />
ìûaëî<br />
óaëèöà<br />
ìàañëî<br />
ïàëüòîa<br />
ðàaäèî<br />
êíèaãà<br />
ó÷åíèaê<br />
23<br />
39<br />
S∏uchaj, patrz, powtarzaj. Czytaj.<br />
ÌÀ<br />
ÌÎ<br />
– Ìß<br />
– ̨<br />
ÍÀ<br />
ÍÎ<br />
– Íß<br />
– ͨ<br />
ÐÀ<br />
ÐÎ<br />
– Ðß<br />
– Ш<br />
ËÀ<br />
ËÎ<br />
– Ëß<br />
– ˨<br />
24<br />
40<br />
S∏uchaj, patrz, powtarzaj. Czytaj.<br />
õëåá<br />
ìåë<br />
Êðåìëü<br />
ìåañòî<br />
òîaæå<br />
âèaëêà<br />
ïèñüìîa<br />
ñåñòðàa<br />
ìóçåaé<br />
ïîíÿaòíî<br />
òàðåaëêà<br />
ãàçåaòà<br />
àïòåaêà<br />
ó÷èaòåëü<br />
ðîaäèíà<br />
õîaëîäíî<br />
ïåðåðûaâ<br />
ó÷åíèaê<br />
çàäàaíèå<br />
ïîæàaëóéñòà<br />
òåëåâèaçîð<br />
ó÷åíèaöà<br />
áèáëèîòåaêà óïðàæíåaíèå ôîòîàïïàðàaò<br />
óíèâåðñèòåaò<br />
25
РАЗДЕ a Л 1<br />
ИГРА a<br />
Pograjmy w s∏owa.<br />
Ýsòî òåòðàaäü?<br />
Íåò, ýaòî íå òåòðàaäü.<br />
Ýsòî êíèaãà.<br />
Ýsòî öèaôðà?<br />
...<br />
Ýsòî êàaðòà?<br />
Äà, ýaòî êàaðòà.<br />
Ýsòî ñòóë?<br />
...<br />
Ýsòî ñûð?<br />
...<br />
Ýsòî ñòîë?<br />
...<br />
Ýsòî øàðô?<br />
...<br />
Ýsòî òåòðàaäü?<br />
...<br />
Ýsòî ìàaðêà?<br />
...<br />
Ýsòî òåëåâèaçîð?<br />
...<br />
Ýsòî ñòàêàaí?<br />
...<br />
Ýsòî êàðòèaíà?<br />
...<br />
26
Звyaкu u бyaквы<br />
41<br />
Popatrz na obrazki i postaraj si´ zrozumieç polecenia.<br />
Ñëóaøàé!<br />
Ñëóaøàéòå!<br />
Ñìîòðèa!<br />
Ñìîòðèaòå!<br />
×èòàaé!<br />
×èòàaéòå!<br />
Ïèøèa!<br />
Ïèøèaòå!<br />
Ïîâòîðÿaé!<br />
Ïîâòîðÿaéòå!<br />
42a<br />
Powiedz, co jest potrzebne uczniowi<br />
do odrobienia pracy domowej<br />
z j´zyka rosyjskiego.<br />
– ó÷åaáíèê, ñëîâàaðü, ...<br />
42б<br />
Jakie ju˝ znasz rosyjskie nazwy<br />
naczyƒ i sztuçców?<br />
–÷àaøêà, ëîaæêà, ...<br />
43<br />
Przeczytaj tekst. Powiedz par´ zdaƒ o Rosji, a nast´pnie o Polsce.<br />
Âîò êaaðòà. Ýsòî Ðîññèaÿ.<br />
Ìîñêâàa – ñòîëèaöà Ðîññèaè.<br />
À ýaòî Êðåìëü è Êðàañíàÿ ïëîaùàäü.<br />
Êðåìëü – ñåaðäöå ñòðàíûa.<br />
[rc]<br />
27
РАЗДЕ a Л 1<br />
44<br />
Popatrz na rysunki, przeczytaj podpisy obok nich.<br />
Ýsòî àâòîaáóñ.<br />
Ýsòî àâòîaáóñû.<br />
Ýsòî ìàøèaíà.<br />
Ýsòî ìàøèaíû.<br />
Ýsòî ñëîâàaðü.<br />
Ýsòî ñëîâàðèa.<br />
Ýsòî òåòðàaäü.<br />
Ýsòî òåòðàaäè.<br />
Ýsòî îêíîa.<br />
Ýsòî îaêíà.<br />
Ýsòî çäàaíèå.<br />
Ýsòî çäàaíèÿ.<br />
!! W j´zykach polskim i rosyjskim podobnie tworzy si´ formy liczby mnogiej.<br />
28
Звyaкu u бyaквы<br />
45<br />
Przyjrzyj si´ tabeli i powiedz, na czym polega podobieƒstwo tworzenia form liczby<br />
mnogiej w obu j´zykach.<br />
ОН<br />
ОНА s<br />
ОНИ s<br />
àâòîaáóñû<br />
êîaìíàòû<br />
ñëîâàðèa<br />
òåòðàaäè<br />
ðóa÷êè<br />
êíèaãè<br />
ëèíåaéêè<br />
êëþ÷èa<br />
êàðàíäàøèa<br />
ïëàùèa<br />
ìóçåaè<br />
ОНО s<br />
ОНИ s<br />
îaêíà<br />
ïèañüìà<br />
çäàaíèÿ<br />
óïðàæíåaíèÿ<br />
!! Rzeczowniki пальтоa, раaдио, таксиa<br />
i kilka innych nie majà form liczby<br />
mnogiej (rzeczowniki nieodmienne).<br />
46<br />
Utwórz liczb´ mnogà podanych ni˝ej rzeczowników. åwiczenie wykonaj najpierw<br />
ustnie, a potem pisemnie.<br />
þaíîøà âèaëêà ðóáëü ó÷åaáíèê áèáëèîòåaêà çàäàaíèå ãàçåaòà<br />
ЗАПО a МНИ<br />
друг – друзьяa<br />
брат – браaтья<br />
стул – стуaлья<br />
сын – сыновьяa<br />
сестраa – сёстры<br />
дом – домаa<br />
гоaрод – городаa<br />
глаз – глазаa<br />
яaблоко – яaблоки<br />
!!<br />
Zwróç uwag´ na podobieƒstwo form zaimków dzier˝awczych w obu j´zykach.<br />
мой<br />
мояa<br />
моё<br />
моиa<br />
твой<br />
твояa<br />
твоё<br />
твоиa<br />
егоa<br />
её<br />
их<br />
наш<br />
наaша<br />
наaше<br />
наaши<br />
ваш<br />
ваaша<br />
ваaше<br />
ваaши<br />
29
РАЗДЕ a Л 1<br />
47 Przeczytaj tekst, odpowiedz na pytania. Wyró˝nione s∏owa przet∏umacz.<br />
Ìîé êëàññ<br />
Âîò íàaøà øêîaëà. Ýsòî ìîé êëàññ.<br />
Çäåñü ìîèa äðóçüÿa è ïîäðóaãè.<br />
À ýaòî íàø ó÷èaòåëü ïàí Âàaöëàâ.<br />
Ñåé÷aañ óðîaê. Òóò íàaøè êíèaãè,<br />
ñëîâàðèa, òåòðàaäè.<br />
Òàì êàaðòà. Ýsòî Ðîññèaÿ.<br />
Ìîñêâàa – ñòîëèaöà Ðîññèaè.<br />
À ýaòî Ïîaëüøà.<br />
Âàðøàaâà – ñòîëèaöà Ïîaëüøè.<br />
Ïîaëüøà – íàaøà Ðîaäèíà.<br />
1. Кто в клаaссе?<br />
2. Что нахоaдится в клаaссе?<br />
подъеaзд – podjazd,wejÊcie<br />
(do budynku)<br />
объявлеaние – og∏oszenie<br />
ъ<br />
!! Litera ъ (twardy znak) nie ma<br />
odpowiednika dêwi´kowego.<br />
S∏u˝y ona rozdzieleniu w wymowie<br />
spó∏g∏oski od nast´pujàcej<br />
po niej samog∏oski jotowanej.<br />
Twardy znak pisze si´ po przedrostkach<br />
zakoƒczonych na spó∏g∏osk´<br />
przed е, ё, ю, я.<br />
(подъеaзд, объявлеaние)<br />
30
Звyaкu u бyaквы<br />
48<br />
Przeczytaj i naucz si´ na pami´ç rosyjskiego alfabetu.<br />
Alfabet rosyjski nosi nazw´ gra˝danka. Zosta∏ on<br />
wprowadzony na poczàtku XVIII w. Jest unowoczeÊnionà<br />
wersjà cyrylicy, pisma s∏owiaƒskiego stworzonego<br />
w IX–X w., w kr´gu uczniów misjonarzy Cyryla<br />
i Metodego.<br />
А а<br />
[a]<br />
Р р<br />
[эр]<br />
Б б<br />
[бэ]<br />
С с<br />
[эс]<br />
В в<br />
[вэ]<br />
Т т<br />
[тэ]<br />
Г г<br />
[гэ]<br />
У у<br />
[у]<br />
Д д<br />
[дэ]<br />
Ф ф<br />
[эф]<br />
Е е<br />
[йе]<br />
Х х<br />
[ха]<br />
Ё ё<br />
[йо]<br />
Ц ц<br />
[цэ]<br />
Ж ж<br />
[жэ]<br />
Ч ч<br />
[че]<br />
З з<br />
[зэ]<br />
Ш ш<br />
[ша]<br />
И и<br />
[и]<br />
Щ щ<br />
[ща]<br />
Й й<br />
[и краaткое]<br />
ъ<br />
[твёрдый знак]<br />
К к<br />
[ка]<br />
ы<br />
[ы]<br />
Л л<br />
[эль]<br />
ь<br />
[мяaгкий знак]<br />
М м<br />
[эм]<br />
Э э<br />
[э]<br />
Н н<br />
[эн]<br />
Ю ю<br />
[йу]<br />
О о<br />
[о]<br />
Я я<br />
[йа]<br />
П п<br />
[пэ]<br />
samog∏oski<br />
spó∏g∏oski<br />
31
Źródła fotografii<br />
Okładka: (cerkiew Serafina Serowskiego, Zielenogorsk) Rosfoto/Kusakin Dmitry<br />
Strona działowa: s. 10 (Moskwa) Hollweck/MAURIMIT/MAURITIUS/BE&W<br />
Tekst główny: s. 5 (Ira) IMAGESOURCE/ThETA, (Marta) IMAGESOURCE/ThETA, (Adam) Alamy Images/PhotoStock,<br />
(Anton) Alamy Images/PhotoStock; s. 6 (mury Kremla, Moskwa) D. Strelnikoff; s. 7 (Bajkał) D. Strelnikoff, (plac Pałacowy,<br />
Sankt Perersburg) Travel Ink Photo Library/PhotoStock, (Morze Czarne) D. Strelnikoff, (Daleki Wschód) D. Strelnikoff,<br />
(za kołem polarnym) Drofa; s. 8 (N. Michałkow) Dmitry Dukhanin/KOMMERSANT/East News, (M. Pliseckaja) Laski<br />
Diffusion/East News, (B. Okudżawa) Wojciech Laski/East News; s. 9 (A. Pugaczowa) Laski Diffusion/East News,<br />
(A. Sołżenicyn) Laski Diffusion/East News, (O. Mienszykow) Laski Diffusion/East News, (TATU) Capital Pictures/<br />
PhotoStock, (M. Rostropowicz) EYE OF GEORGIA/ITAR TASS/SIPA PRESS/East News, (A. Sacharow) Wojciech Łaski/<br />
East News; s. 16 (Ira) IMAGESOURCE/ThETA; s. 17 (osiedle mieszkaniowe w Moskwie) Ullstein Bild - CARO/Jandke/BE&W,<br />
(Kraków) Łukasz Szuster/WSiP, (Warszawa) W. Wójtowicz/PUTTO/WSiP, (Rostów) Laski Diffusion/East News; s. 19 (chłopiec)<br />
Stockbyte/ThETA; s. 20 (owoce), (ziemniaki) Ingram Publishing/ThETA/WSiP, (warzywa), (kapusta), (gruszka), (winogrona)<br />
ZOOM/WSiP, (marchewka), (banan) Central Stock/ThETA; s. 27 (plac Czerwony) Alamy Images/PhotoStock; s. 29 (książki),<br />
(linijki) COMSTOCK/WSiP; s. 30 (dzieci) Stockbyte/ThETA, (nauczyciel) COMSTOCK/WSiP
Change language