1 - Centralne Biuro Antykorupcyjne

More documents

Recommendations

Info

Nr 1A/2013 P R Z E G L Ą D A N T Y K O R U P C Y J N Y 23 widualizmem i preferencją dla działań jednostkowych. Odpowiednio, lobbing korporatywistyczny, uprawiany w systemie wielopartyjnym przy zmieniających się rządach koalicyjnych, cechuje się dużą aktywność państwa, które, posiadając duży wpływ na gospodarkę rynkową, jest aktywnym uczestnikiem w relacjach z grupami interesu. Głównym narzędziem lobbingu korporatywistycznego jest komisja trójstronna oraz negocjacje społeczne. Reguły funkcjonowania oparte są na monopolu reprezentacji interesów oraz instytucjonalnym równoważeniu wpływów i korzyści. Kontakty między biznesem, a rządem oparte są na pośredniczeniu poprzez organizacje biznesowe, organizacje przedsiębiorców i pracodawców, które posiadają silnie hierarchiczne struktury, organizacje branżowe i sektorowe, a kultura działań biznesu oparta jest na kolektywizmie 117 . Problem lobbingu dostrzeżono również w Federacji Rosyjskiej. Należy jednak zaznaczyć, iż wnoszone do Dumy Państwowej Federacji Rosyjskiej projekty ustaw w sprawie lobbingu odrzucone zostały w całości. W listopadzie 2003 roku Frakcja Sojusz Sił Prawicy wniosła w Dumie Państwowej projekt ustawy federalnej nr 396138-3 – O działalności lobbistycznej w federalnych organach władzy państwowej. Projekt ten określał lobbing jako formę oddziaływania na organy władzy, w celu wywołania wpływu na przygotowanie i podjęcie decyzji. Działalność ta miała być wykonywana tylko przez oficjalnych lobbistów, akredytowanych przez organy władzy. Ustawa zakładała nadto, iż lobbystami mogą być osoby fizyczne lub osoby prawne działające na podstawie umowy. Ograniczono jednocześnie możliwość wykonywania tego typu zajęcia przez posłów, członków Rady Federacji, urzędników państwowych oraz innych funkcjonariuszy. Wcześniejszymi ustawami wniesionymi do Dumy Państwowej w sprawie lobbingu były: projekt ustawy federalnej nr 978017795-2 z 2000 roku O podstawach prawnych działalności lobbistycznej w federalnych organach władzy państwowej oraz projekt ustawy nr 96700123-2 z 1996 roku O regulacji działalności lobbistycznej w federalnych organach władzy państwowej. Jak już wcześniej zaznaczono, ustawy te zostały rozpatrzone przez Dumę Państwową i wszystkie zostały odrzucone. Projekt ustawy z 2003 roku został oparty na założeniu, iż działalność lobbistyczna jest dozwolonym elementem rozmów w interesach. W projekcie przedstawiono podstawy prawne tego rodzaju działalności, a w szczególny sposób przedstawiono uregulowania w sprawie dostępu do informacji. Dokument ten zakładał, iż lobbysta jest osoba fizyczną lub prawną, która uprawniona jest do wykonywania tego typu działalności na podstawie umowy cywilno- -prawnej lub umowy o pracę. Klientem lobbysty jest osoba fizyczna lub podmiot gospodarczy, który jest przez lobbystę reprezentowany. Działalność lobbistyczna przedstawiona została jako wpływanie osób fizycznych lub reprezentantów osób prawnych na organy władzy, w tym na funkcjonariuszy federalnych, posłów do Dumy Państwowej 118 . Projekt ustawy z 2000 roku był szczególną inicjatywą ustawodawczą, postrzeganą jako element rosyjskiego ustawodawstwa antykorupcyjnego. Zgodnie z zamierzonym kierunkiem ustawa ta miała zapobiegać korupcji, w szczególności problemowi zagranicznego lobbingu. Celem projektu było m.in. wypracowanie instrumentów prawnych, które uniemożliwiłyby kontakt zagranicznych inwestorów z przedstawicielami władzy wykonawczej Federacji Rosyjskiej. Tak więc w projekcie tym zdecydowanie opowiadano się za wykluczeniem zagranicznych przedsiębiorstw i organizacji wykonujących działalność lobbingową na terenie Rosji. Kontakt taki byłby możliwy jedynie za pośrednictwem osób posiadających obywatelstwo rosyjskie. Zgodnie z założeniami projektu działalność lobbystyczną postrzegano jako oddziaływanie osób prawnych i fizycznych na federalne organy władzy, w celu wywarcia wpływu, skutkiem którego byłoby przygotowanie i przyjęcie przez organy ustawodawcze decyzji o charakterze politycznym oraz wnoszącym konkretne (korzystne) rozwiązania we własnym interesie 119 . Inaczej niż w poprzednio omawianym projekcie lobbystę postrzegano jako obywatela Federacji Rosyjskiej, który podejmuje się bezpłatnie i w zamian za gratyfikację działalności lobbingowej w interesie osób trzecich. Lobbysta musiał by być zarejestrowany we właściwych organach oraz posiadać zezwolenie na wykonywanie działalności lobbingowej. Klientem lobbysty miałyby być rosyjskie lub zagraniczne organizacje komercyjne lub niekomercyjne, reprezentujące swoje interesy. 1
24 A. Hussein J. BIL korupcja MECHANIZMY jako KORUPCJOGENNE instrument uprawiania – cztery polityki grzechy główne władz publicznych 1 Dalsze zapisy projektu ustawy regulują działalność lobbystyczną w stosunku do federalnych organów władzy ustawodawczej i wykonawczej. Jednocześnie wykluczono możliwość prowadzenia działalności lobbistycznej w stosunku do federalnych organów władzy sądowniczej. Dodatkowo określono, iż lobbystami nie mogą być: –– osoby piastujące stanowiska w federalnych organach władzy; –– mianowani lub zaproszeni przez federalne organy władzy państwowej Federacji Rosyjskiej eksperci, konsultanci i doradcy; –– obywatele państw obcych; –– bezpaństwowcy oraz osoby posiadające podwójne obywatelstwo; –– osoby skazane za czyny karalne i (lub) osoby w stosunku do których w momencie rejestracji toczyło się postępowanie karne; –– małoletni; –– osoby nie posiadające wyższego wykształcenia; –– osoby niezdolne do czynności prawnych. Kolejne zapisy projektu ustaw odnosiły się do przepisów regulujących metody działalności lobbistycznej czyli prawa lobbysty, trybu rejestracji, trybu akredytacji i pracy lobbystów w federalnych organach władzy państwowej, obowiązków lobbystów i innych uwarunkowań 120 . Przedstawiając działalność lobbystyczną w Polsce, nie sposób nie odwołać się do zaproponowanego przez Dominika Antonowicza, podziału grup lobbystycznych. Zdaniem autora pierwszą grupę stanowią duże przedsiębiorstwa i korporacje, które posiadają środki finansowe potrzebne na prowadzenie lobbingu gospodarczego. Przedmiotem lobbowania tej grupy są możliwości korzystania z zamówień publicznych, ulg podatkowych, czy uzyskanie pozwolenia, koncesji. Drugą grupę stanowią politycy i grupy interesu współpracujące z władzą państwową. Grupa ta jest istotna z uwagi na funkcjonowanie dużej liczby podmiotów państwowych, których szefowie uzależnieni są bardziej od układów z aparatem władzy niż od wyników finansowych. Trzecią kategorię stanowią grupy nacisku branżowego m.in.: przemysł stoczniowy, budownictwo, hutnictwo, górnictwo, które starają się wywrzeć na rządzących decyzje co do procesu przekształceń i prywatyzacji. Czwartą kategorią są organizacje i stowarzyszenia gospodarcze tj. Konfederacja Pracodawców Polskich, Krajowa Izba Gospodarcza czy Polska Rada Biznesu. Przedmiotem lobbingu wymienionych organizacji jest legislacja dotycząca funkcjonowania przedsiębiorstw w Polsce. Następną, piątą kategorię, stanowią związki zawodowe. Rola związków zawodowych została umocniona poprzez ruch społeczny „Solidarność”. Wpływ związków zawodowych na polską scenę polityczną jest olbrzymi. Naciski związkowców można zatem nazwać lobbowaniem. Należy jednak zaznaczyć, iż radykalne grupy interesu, jakimi mogą być związki zawodowe, stanowią naciski przypominające raczej szantaż, a nie legalny lobbing. Szósta grupa to organizacje sektora pozarządowego, zwłaszcza stowarzyszenia ekologiczne, tj. Greenpeace. Podejmowane działania przez przedstawicieli wymienionej grupy należy zaliczyć do działań lobbingu dzikiego – pozaprawnego. Lobbing swoim działaniem obejmuje również poziom lokalny, który nawet w niewielkich ale dobrze zorganizowanych grupach interesu, a także przy słabej pozycji decydentów, może spowodować działania dalekie od dobrze pojętego interesu społecznego. Na skutek braku odpowiednich regulacji 121 , lobbing w Polsce nabiera cech, które umożliwiają pojawienie się zjawiska lobbingu dzikiego, charakteryzującego się załatwianiem spraw w sposób daleki od przewidzianego ustawami. Naganność podejmowanych przedsięwzięć oparta jest na nieformalnych personalnych powiązaniach elit politycznych i gospodarczych, ale też na szantażu i przymusie. Działania lobbingowe w Polsce przedstawiają jednak cechy negatywne, a liczne afery, sięgające niejednokrotnie najwyższych władz państwowych, dopełniają racji takim przekonaniom. Przedstawianie przez media przypadki dzikiego lobbingu oraz przeplatanie w przekazach stanowisk polityków każe społeczeństwu pojmować lobbing jako korupcję. Należy przyjąć, iż zachowania związane z ustawowo określony lobbingiem są całkowicie legalne, więc ciężko przypisać takim zachowaniom symptomy przestępstw korupcyjnych, w myśl – nie ma przestępstwa – nie ma korupcji. Zatem lobbing (legalny) różni się od korupcji przejrzystością działania, jest jawny, to znaczy wiadomo kto lobbuje i na czyją korzyść.
Page 2 and 3: 1 1A(4) Prace doktorskie WARSZAWA 2
Page 4 and 5: Nr 1A/2013 P R Z E G L Ą D A N T Y
Page 74 and 75:
Nr 1A/2013 P R Z E G L Ą D A N T Y
Page 76 and 77:
Page 78 and 79:
Page 80 and 81:
Page 82 and 83:
Page 84 and 85:
Page 86 and 87:
Page 88 and 89:
Page 90 and 91:
Page 92 and 93:
Page 94 and 95:
Page 96 and 97:
Page 98 and 99:
Page 100 and 101:
Page 102 and 103:
Page 104 and 105:
Page 106 and 107:
Page 108 and 109:
Page 110 and 111:
Page 112 and 113:
Page 114 and 115:
Page 116 and 117:
Page 118 and 119:
Page 120 and 121:
Page 122 and 123:
Page 124 and 125:
Page 126 and 127:
Page 128 and 129:
Page 130 and 131:
Page 132 and 133:
Page 134 and 135:
Page 136 and 137:
Page 138 and 139:
Page 140 and 141:
Page 142 and 143:
Page 144 and 145:
Page 146 and 147:
Page 148 and 149:
Page 150 and 151:
Page 152 and 153:
Page 154 and 155:
Page 156 and 157:
Page 158 and 159:
Page 160 and 161:
Page 162 and 163:
Page 164 and 165:
Page 166 and 167:
Page 168 and 169:
Page 170 and 171:
Page 172 and 173:
Page 174 and 175:
Page 176 and 177:
Page 178 and 179:
Page 180 and 181:
Page 182 and 183:
Page 184 and 185:
Page 186 and 187:
Page 188 and 189:
Page 190 and 191:
Page 192 and 193:
Page 194 and 195:
Page 196 and 197:
Page 198 and 199:
Page 200 and 201:
Page 202 and 203:
Page 204 and 205:
Page 206 and 207:
Page 208 and 209:
Page 210 and 211:
Page 212 and 213:
Page 214 and 215:
Page 216 and 217:
Page 218 and 219:
Page 220 and 221:
Page 222 and 223:
Page 224 and 225:
Page 226 and 227:
Page 228 and 229:
Page 230 and 231:
Page 232 and 233:
Page 234 and 235:
Page 236 and 237:
Page 238 and 239:
Page 240 and 241:
Page 242 and 243:
Page 244 and 245:
Page 246 and 247:
Page 248 and 249:
Page 250 and 251:
Page 252 and 253:
Page 254 and 255:
Page 256 and 257:
Page 258 and 259:
Page 260 and 261:
Page 262 and 263:
Page 264 and 265:
Page 266 and 267:
Page 268 and 269:
Page 270 and 271:
Page 272 and 273:
Page 274 and 275:
Page 276 and 277:
Page 278 and 279:
Page 280 and 281:
Page 282 and 283:
Page 284 and 285:
Page 286 and 287:
Page 288 and 289:
Page 290 and 291:
Page 292 and 293:
Page 294 and 295:
Page 296 and 297:
Page 298 and 299:
Page 300 and 301:
Page 302 and 303:
Page 304 and 305:
Page 306 and 307:
Page 308 and 309:
Page 310 and 311:
Page 312 and 313:
Page 314 and 315:
Page 316 and 317:
Page 318 and 319:
Page 320 and 321:
Page 322 and 323:
Page 324 and 325:
Page 326 and 327:
Page 328 and 329:
Page 330 and 331:
Page 332 and 333:
Page 334 and 335:
Page 336 and 337:
Page 338 and 339:
Page 340 and 341:
Page 342 and 343:
Page 344 and 345:
Page 346 and 347:
Page 348 and 349:
Page 350 and 351:
Page 352 and 353:
Page 354 and 355:
Page 356 and 357:
Page 358 and 359:
Page 360 and 361:
Page 362 and 363:
Page 364 and 365:
Page 366 and 367:
show all

1 - Centralne Biuro Antykorupcyjne

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?