10.07.2015 Views

Pełny numer do pobrania (*.pdf) - Archiwum Medycyny Sądowej i ...

Pełny numer do pobrania (*.pdf) - Archiwum Medycyny Sądowej i ...

Pełny numer do pobrania (*.pdf) - Archiwum Medycyny Sądowej i ...

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

Nr 1RAPORT KOMISJI POWYPADKOWEJ JAKO DOWÓD W POSTĘPOWANIU73ekspertyzy powinny być traktowane jako miarodajneinformacje o <strong>do</strong>wodach możliwych <strong>do</strong> przeprowadzenia(I KR 105/85, III KKN 494/00),a w pewnych okolicznościach jako wyrażenie stanowiskaprzez stronę, poparte specjalistyczną wiedzą(II CR 260/74, II CR 310/88). W orzecznictwiezaleca się też, aby w postępowaniach dalszoinstancyjnych(apelacji – zob. np.: V K 388/04;wznowienia postępowania – zob. np.: V KRN51/68) nie ignorować obecności opinii pozasą<strong>do</strong>wych[6, 7, 8].3. Jak – w kontekście art. 201 k.p.k. – rozstrzygaćsprzeczności między ustaleniami ekspertówpowołanych przez komisje, a opiniami biegłychpowołanych przez organ procesowy?W art. 201 k.p.k. opisano zachowania decyzyjnew sytuacji, gdy opinia biegłego jest:• niepełna. Wtedy powinnością organu procesowegojest ponownie wezwać tych samych biegłych(<strong>do</strong> uzupełnienia), powołać nowych lub zasięgnąćopinii placówki opiniodawczej (naukowej lub specjalistycznej),• niejasna (w tym m.in. wewnętrznie sprzeczna).Wtedy również powinnością organu procesowegojest ponownie wezwać tych samych biegłych(celem wyjaśnienia), powołać nowych lub zasięgnąćopinii placówki opiniodawczej (naukowej lubspecjalistycznej),• sprzeczna z inną opinią. Wtedy można wezwaćtych samych biegłych (i np. przeprowadzić ichkonfrontację), powołać nowych lub zasięgnąć opiniiplacówki opiniodawczej (naukowej lub specjalistycznej).Można jednak – kierując się zasadą swobodnejoceny <strong>do</strong>wodów (art. 7 k.p.k.) – w sposóbumotywowany odmówić uznania dla jednej zesprzecznych opinii, a za jedynie miarodajną <strong>do</strong>wo<strong>do</strong>wouznać drugą (zob. np.: Rw 418/77 lub RNw27/83) [3] – s. 71 i n., [6] – s. 83 i n., [9, 10, 11].By dwie opinie mogły być uznane za sprzeczne,trzeba żeby:• były to opinie homotematyczne, tj. <strong>do</strong>tyczyłytej samej problematyki (zob. np.: II AKr 13/91),• wyrażały niezgodne sądy. Nie jest to więcsprzeczność logiczna, ale sprzeczność w znaczeniupotocznym. Niezgoda ta obejmuje więc zarównoróżnicę jakościową (co jedno zdanie twierdzi, temudrugie zdanie przeczy), ale i ilościową (w poziomiestanowczości). Zakres zastosowania normy opisanejw art. 201 k.p.k. obejmuje więc także i klasętakich sytuacji, w której jedna opinia jest kategoryczna(jednoznaczna), a druga niejednoznaczna(upraw<strong>do</strong>po<strong>do</strong>bnienie, nie wykluczanie),• niezgoda <strong>do</strong>tyczyła kwestii istotnych dla rozstrzygnięciasprawy (zob. np.: V KR 67/78). A zakwestię istotną należy uważać tę, która może posłużyćza argument w rozważaniach nad sprawstwemlub winą i jako taka może być powołana w uzasadnieniudecyzji procesowej,• były to opinie ostateczne. Niejasności w tzw.opinii wstępnej mogą zostać skutecznie usunięterozważaniami zawartymi w opinii ostatecznej.W konsekwencji w takiej sytuacji nie uważa się zazasadne korzystanie z któregoś z narzędzi opisanychw art. 201 k.p.k. (zob. np.: II AKa 79/97).Przede wszystkim by zaistniała sprzeczność międzyopiniami, trzeba aby obydwie były procesowojednako relewantne. W konsekwencji:• Nie ma sprzeczności w przypadku niezgodymiędzy opinią podstawową, a opinią uznawaną zapomocniczą – np. gdy należy określić psychicznystan zdrowia, nie ma sprzeczności między opiniąpsychiatryczną a opinią psychologiczną. Taka niezgoda– jeżeli psychiatra miarodajnie nie uzasadnidlaczego nie kieruje się stanowiskiem psychologa –może zostać uznana za sprzeczność wewnętrzną,a więc postać niejasności (zob. np.: Rw 198/79).W konsekwencji dla uporania się z problememorgan procesowy musi skorzystać z narzędzi wym.w art. 201 k.p.k.; a nie może poprzestać na decyzjiocennej, umocowanej w art. 7 k.p.k.• Nie ma sprzeczności między opinią zasięgniętąprocesowo, a opinią zasięgniętą pozaprocesowo.Normy opisane w art. 201 k.p.k. znajdujązastosowanie tylko <strong>do</strong> opinii procesowych, a opiniedla zespołów (komisji) powypadkowych nimi nie są.Tedy nie ma i sprzeczności opisanej w art. 201k.p.k. między opinią procesową, a raportem komisji,bo ten w sprawie ewentualnie pojawić sięmoże tylko jako <strong>do</strong>wód z <strong>do</strong>kumentu.• W takiej sytuacji sąd będzie musiał rozstrzygnąćalternatywę: albo uznać opinię za trafną i jednocześniepozbawić znaczenia informacje pochodzącez <strong>do</strong>kumentu, albo ponownie przeprowadzić<strong>do</strong>wód z biegłego. Poprzestanie na informacjachz <strong>do</strong>kumentu, co łączy się z odrzuceniem niezgodnychz nimi informacji z opinii, kłóciłoby się bowiemz art. 193 k.p.k.2011 © by Polskie Towarzystwo <strong>Medycyny</strong> Są<strong>do</strong>wej i Kryminologii, ISSN 0324-8267

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!