ZINDABA ZAKHO MNGOMA: INGONYULUKA ... - UZSpace Home
ZINDABA ZAKHO MNGOMA: INGONYULUKA ... - UZSpace Home
ZINDABA ZAKHO MNGOMA: INGONYULUKA ... - UZSpace Home
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
UMsimang, (1975:311) uthi inkomo ibu1awakanje:<br />
Zonke izangoma ziphelela esibayeni zifike<br />
ziguqe. Lona ozokwenza umsebenzi usezobika Ie<br />
nkomo asho "ukuthi ngayo ungenisa umntwana<br />
ekhaya ubonga ukubuya kwakhe njengoba<br />
wayehambe ngokugula Usemcelela nezinhlanhla<br />
nempumelelo emsebenzini wabo abangasekho.<br />
Kwamanye amaziko kuyaye kubekhona<br />
ukhamba oluphehlwayo lapha esibayeni kuthi<br />
ingwebu yalo ithele inkomo lapha eqolo.<br />
Ukubuyiswa kwethwasa kucishe kufane kuwo onke amaziko noma-ke zikhona<br />
izintwana ezingumehluko. Uma kuWatshwa inkomo yokwemukela, amaziko<br />
ayakuvuma ukuthi izangoma zingena esibayeni zifike ziguqe. Ukuguqa lokhu<br />
kuluphawu Iwenhlonipho enkulu eyenzelwa abaphansi. Yonke imicimbi<br />
eyenzelwa abaphansi iyazothelwa Umngoma obuyiswayo ube esekhomba inxeba<br />
lenkomo ezohlatshwa, lhlatshwa nguyise ornzalayo. Kokunye Ie nkomo umngoma<br />
usuke engayitsheliwe kodwa eyifih1elwe kodwa asizwe yiwo amadlozi<br />
ukumtshela ukuthi iyiphi. Kubakuhle kakhulu uma ezikhombele engayitsheliwe<br />
ngoba kuba khona ithemba lokuthi 10 mngoma uthwase ngempela nakhu ekwazi<br />
ukubona inkomo engayitshelwanga lzangoma ziyazihlinzela, ziyihlahlele,<br />
ziyipheke. Ithi ingavuthwa zikhiphe izithebe ngokubona kwazo. Kubakhona<br />
inyama ezohamba nomakhosi uma esebuyela esigodlweni.<br />
USibiya, (2007) uthi:<br />
lzangoma zigida ubusuku bonke kuze kuse.<br />
Ngakusasa kumele isangoma esilethiwe<br />
akhombe inkomo azomuke1wa ngayo. lzangoma<br />
zingena zonke esibayeni. Uyise wesangoma<br />
amcelele inhlanhla kwabaphansi amfisele<br />
ukusebenza okuhle okunempumelelo. Ngemuva<br />
kwenku1umo babe sebeyibulala inkomo.<br />
Umngoma olethiwe uphuza igazi eliphuma<br />
enxebeni. Bathi bangaqeda ukuhlinza abahlinzi<br />
bakhiphe isikhumba somsila kusuka<br />
83