12.07.2015 Views

3. tılubl des 2002 - Þjóðkirkjan

3. tılubl des 2002 - Þjóðkirkjan

3. tılubl des 2002 - Þjóðkirkjan

SHOW MORE
SHOW LESS
  • No tags were found...

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

ir umhverfiðAð borga fyrir gott kaffiEn hví skyldu fátækir bændur hugsaum lífríkið þegar lífsbarátta þeirra er svohörð sem raun er? Meðal kaffibóndihvar sem er í heiminum fær 3 dollarafyrir dagsverkið. Fólk á Íslandi sýpurengar hveljur þótt það þurfi að borga 2-300 krónur fyrir góðan kaffibolla. Enfyrir þessa peninga þarf bóndinn að hafaí sig og á og koma börnunum í skóla.Kaffiverð er auk þess mjög breytilegt áheimsmarkaði og margir bændurhafa hætt við uppskeru í miðjumklíðum þegar þeir hafa séð fram áað fá ekki einu sinni uppí kostnað.Fleiri en þeir ættu þó að hafa áhyggjuraf því hvernig kaffi er ræktað, –allir kaffiunnendur og allir sem metalíf sitt á jörðinni einhvers. Af tæplega12 milljónum hektara kaffiræktarlandseru um 10 í regnskógum eða þar semþeir döfnuðu áður. Ef bændur fást tilframleiðslunnar og neytendur til aðkaupa lífrænt kaffi sem ræktað er ískugga væri hægt að vernda regnskóginnþar sem hann er ósnertur og endurreisagróðurfar þar sem hann hefur veriðruddur, þótt aldrei verði það eins.Miklir hagsmunir af umhverfisvænnikaffiræktHagsmunir af umhverfisvænni kaffirækteru miklir. Í fyrsta lagi gleypa regnskógarniróhemju magn af koltvísýringiúr andrúmsloftinu og gera okkur ennþákleift að lifa við nútíma lifnaðarhætti ogþá mengun sem hún veldur. Trjágróðurinnbindur vatn og stemmir stigu viðvatnsskorti íbúa á svæðunum og dregurúr hættu á aurskriðum. Skuggakaffi þarfnánast engan áburð því dýr og plönturveita næringu í jarðveginn. Ekki þarf aðnota eitur því náttúrulegt jafnvægi milliskordýra heldur plágum í skefjum og ískugganum verður minni uppgufun ogþví þarf ekki áveitur. Skuggakaffi skilarhærra verði. Bændur sem rækta í skuggagróðursins hafa af skóginum auk þessýmis hlunnindi s.s. lyfjagrös. En til þessað stórir kaffikaupmenn og verslanakeðjurvilji bjóða skuggakaffi þurfa fleiriað nota þessa ræktunaraðferð. Annarsverður framboð ekki nægilegastöðugt. En þegar fólk erfarið að spyrjahvort þrælabörnhafi saumað íþróttaskóna þesseða grænmetið í búðinni sé þakið eitrimá líka búast við því að kaffiunnendurspyrji hvort kaffið þeirra viðhaldi eðaeyði lífi. Þeir sem hugsa ekkert fyrr enþeir fá fyrsta kaffibollann þurfa þessekki heldur. Þeir þurfa bara að lykta,ilmurinn segir til um gæðin og þar hefurskuggakaffið vinninginn.„Meðvitað kaffihús“Aðalheiður Héðinsdóttir sem rekurkaffihúsin Kaffitár leitar fyrst og fremstað góðu bragði og fyllingu í sínu kaffi.Mest af því er ræktað í meira en 1800 mhæð yfir sjávarmáli og oft hjá smábændumsem hafa plantað kaffirunnunum inná milli stærri trjáa eða gróðursett tré áekrum sínum til að ná fram betri skilyrðum.Þannig háttar t.d. hjá kaffibændumsem Aðalheiður kaupir af í Honduras.Með því að breyta úr sólarkaffi í skuggakaffijuku þeir hagnað sinn með betribaunum og góðum áhrifum á vatnabúskapsvæðisins. Í Kosta Ríka verslarKaffitár við samtök smábænda sem hafanáð betri samningum með samtakamættinum.Þegar bændur nálangtímasamningum eru þeirekki eins háðir verðsveiflum áheimsmarkaði og geta frekarfarið út í fjárfestingar til aðbæta framleiðsluhættina.„Mér finnst gaman þegarviðskiptin geta verið öllumtil góðs. Ég spyrst oft fyrirum það hverjir rækti kaffiðsem ég kaupi og viðhvernig skilyrði. Enkaffibransinn er nýr áÍslandi og hér eins ogannarsstaðar velturmikið á neytendumhvaða vörur og verðmaður getur boðið.Ég vona að ég komi fólki ábragðið með gott kaffi sem er ræktað viðgóð umhverfisskilyrði“ sagði Aðalheiður.Kaffi og vatn líkaÞegar fellibylurinn Mitch geisaði umMið-Ameríku seldi Kaffitár sérpakkaðkaffi frá Níkaragva og runnu 200 kr. afhverju kílói til neyðaraðstoðar þar á vegumHjálparstarfs kirkjunnar. Nú hefurverið hrundið af stað öðru samstarfsverkefniþar sem gestum kaffihúsannaKaffitárs gefst kostur á að leggja vatnsverkefnumHjálparstarfs kirkjunnar lið.Það gera þeir með því að fá sér vatn íglas og greiða fyrir það frjálst framlag.Vatnskönnur í Kaffitári eru merktar ogbaukur einnig.AMÞÓUnnið úr World Watch maí/júní <strong>2002</strong>7

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!