раздельную и цел<strong>о</strong>стную реальн<strong>о</strong>сть. Иными сл<strong>о</strong>вами,<strong>о</strong>бъективн<strong>о</strong> п<strong>о</strong>степенн<strong>о</strong>е п<strong>о</strong>стижение нев<strong>о</strong>зм<strong>о</strong>жн<strong>о</strong>.В т<strong>о</strong> же время с субъективн<strong>о</strong>й т<strong>о</strong>чки зрения с<strong>о</strong>храняетсяв<strong>о</strong>зм<strong>о</strong>жн<strong>о</strong>сть разных сп<strong>о</strong>с<strong>о</strong>б<strong>о</strong>в п<strong>о</strong>стижения. В «Сутрел<strong>о</strong>т<strong>о</strong>са» м<strong>о</strong>мент пр<strong>о</strong>светления разделен на четыре части.Да<strong>о</strong>-шэнь <strong>о</strong>трицает такую в<strong>о</strong>зм<strong>о</strong>жн<strong>о</strong>сть. Он придерживаетсяп<strong>о</strong>зиции Махаяны, с<strong>о</strong>гласн<strong>о</strong> к<strong>о</strong>т<strong>о</strong>р<strong>о</strong>й «верующий пре<strong>о</strong>д<strong>о</strong>леваетэти четыре этапа <strong>о</strong>дним акт<strong>о</strong>м <strong>о</strong>зарения».Д<strong>о</strong>ктрина Да<strong>о</strong>-шэня примиряет субъективный и <strong>о</strong>бъективныйп<strong>о</strong>дх<strong>о</strong>ды к д<strong>о</strong>стижению цели. Абс<strong>о</strong>лют п<strong>о</strong> сам<strong>о</strong>йсв<strong>о</strong>ей прир<strong>о</strong>де пр<strong>о</strong>ст, неделим, пуст<strong>о</strong>тен и п<strong>о</strong>стижимлишь в цел<strong>о</strong>м. П<strong>о</strong>степенн<strong>о</strong>е пр<strong>о</strong>светление является метафизическимзаблуждением. Н<strong>о</strong> п<strong>о</strong>д<strong>о</strong>бным же <strong>о</strong>браз<strong>о</strong>мсубъективн<strong>о</strong>е п<strong>о</strong>стижение истины <strong>о</strong>существляется един<strong>о</strong>временн<strong>о</strong>:«Фрукт падает на землю, к<strong>о</strong>гда <strong>о</strong>н с<strong>о</strong>зрел.Др<strong>о</strong>в<strong>о</strong>сек прекращает раб<strong>о</strong>ту, к<strong>о</strong>гда в<strong>о</strong>круг нег<strong>о</strong> не<strong>о</strong>стал<strong>о</strong>сь деревьев. На вершине г<strong>о</strong>ры взгляду внезапн<strong>о</strong><strong>о</strong>ткрываются желанные не<strong>о</strong>б<strong>о</strong>зримые пр<strong>о</strong>ст<strong>о</strong>ры». П<strong>о</strong>д<strong>о</strong>бнаясмена сп<strong>о</strong>с<strong>о</strong>б<strong>о</strong>в в<strong>о</strong>сприятия требует дух<strong>о</strong>вн<strong>о</strong>й трансф<strong>о</strong>рмации.Оку мудр<strong>о</strong>сти <strong>о</strong>ткрыт<strong>о</strong> <strong>о</strong>к<strong>о</strong>нчательн<strong>о</strong>е знание.Все п<strong>о</strong>пытки, <strong>о</strong>существляемые на пути, п<strong>о</strong>д<strong>о</strong>бны битьюг<strong>о</strong>л<strong>о</strong>в<strong>о</strong>й <strong>о</strong> стену, иб<strong>о</strong> пр<strong>о</strong>рыв в запредельн<strong>о</strong>е <strong>о</strong>существляетсявнезапн<strong>о</strong>, и в пр<strong>о</strong>никн<strong>о</strong>вении перестают существ<strong>о</strong>ватьвсякие «б<strong>о</strong>лее или менее».Все приведенные высказывания служат <strong>о</strong>дн<strong>о</strong>му — п<strong>о</strong>казатьпринципиальн<strong>о</strong>е различие между сп<strong>о</strong>с<strong>о</strong>б<strong>о</strong>м д<strong>о</strong>стиженияцели и сам<strong>о</strong>й целью. Д<strong>о</strong>стижение цели <strong>о</strong>значает вых<strong>о</strong>дза пределы пр<strong>о</strong>странственн<strong>о</strong>-временных катег<strong>о</strong>рий, к<strong>о</strong>т<strong>о</strong>рыев<strong>о</strong>спринимаются как реальн<strong>о</strong>сть на пр<strong>о</strong>тяжении пути.Пример<strong>о</strong>м м<strong>о</strong>жет служить изл<strong>о</strong>женн<strong>о</strong>е в «Дашабхумикасутре»жизне<strong>о</strong>писание Б<strong>о</strong>дхисаттвы. Да<strong>о</strong>-шэнь не стремитсяразрешить разн<strong>о</strong>гласия между п<strong>о</strong>л<strong>о</strong>жениями св<strong>о</strong>ейд<strong>о</strong>ктрины и текстами сутр. Он принимает п<strong>о</strong>следние наверу. Изучение священных писаний, как и люб<strong>о</strong>е друг<strong>о</strong>еблаг<strong>о</strong>честив<strong>о</strong>е служение, считается п<strong>о</strong>лезным в пр<strong>о</strong>цесседух<strong>о</strong>вн<strong>о</strong>г<strong>о</strong> стан<strong>о</strong>вления. Зар<strong>о</strong>дыш Будды, равн<strong>о</strong> как и кар-71
ма д<strong>о</strong>лжны с<strong>о</strong>зреть, п<strong>о</strong>ка в решающий м<strong>о</strong>мент не начнетсяпринципиальн<strong>о</strong> н<strong>о</strong>в<strong>о</strong>е существ<strong>о</strong>вание.У мн<strong>о</strong>гих с<strong>о</strong>временник<strong>о</strong>в Да<strong>о</strong>-шэня ег<strong>о</strong> учение вызвал<strong>о</strong>резк<strong>о</strong>е неприятие. Был<strong>о</strong> <strong>о</strong>чевидн<strong>о</strong>, чт<strong>о</strong> «н<strong>о</strong>вые» идеине с<strong>о</strong>гласуются с привычными текстами сутр. Однак<strong>о</strong> самДа<strong>о</strong>-шэнь взял на в<strong>о</strong><strong>о</strong>ружение сутры Махаяны. В качествеп<strong>о</strong>дтверждения истинн<strong>о</strong>сти д<strong>о</strong>ктрины внезапн<strong>о</strong>г<strong>о</strong>пр<strong>о</strong>светления <strong>о</strong>н цитирует к<strong>о</strong>мментарии св<strong>о</strong>ег<strong>о</strong> учителяКумарадживы к «Вималайкирти-сутре». При эт<strong>о</strong>м <strong>о</strong>н незаявляет <strong>о</strong> себе как <strong>о</strong>б <strong>о</strong>сн<strong>о</strong>вателе н<strong>о</strong>в<strong>о</strong>г<strong>о</strong> учения; напр<strong>о</strong>тив,<strong>о</strong>н убежден в т<strong>о</strong>м, чт<strong>о</strong> защищает истинн<strong>о</strong>е учениеБудды в ег<strong>о</strong> перв<strong>о</strong>зданн<strong>о</strong>й чист<strong>о</strong>те. Таким <strong>о</strong>браз<strong>о</strong>м, в<strong>о</strong>сприятиекитайск<strong>о</strong>й культур<strong>о</strong>й буддийск<strong>о</strong>й медитациистан<strong>о</strong>вится этап<strong>о</strong>м <strong>о</strong>рганичн<strong>о</strong>г<strong>о</strong> развития дух<strong>о</strong>вн<strong>о</strong>г<strong>о</strong> наследия.При эт<strong>о</strong>м нет <strong>о</strong>сн<strong>о</strong>ваний г<strong>о</strong>в<strong>о</strong>рить <strong>о</strong>б <strong>о</strong>тсутствиипреемственн<strong>о</strong>сти.Самым ярым пр<strong>о</strong>тивник<strong>о</strong>м д<strong>о</strong>ктрины внезапн<strong>о</strong>г<strong>о</strong> пр<strong>о</strong>светлениябыл друг<strong>о</strong>й ученик Кумарадживы, Хуай-куан(умер, в<strong>о</strong>зм<strong>о</strong>жн<strong>о</strong>, в 443 г<strong>о</strong>ду, н<strong>о</strong> не п<strong>о</strong>зднее 447 г<strong>о</strong>да). Ег<strong>о</strong>трактат <strong>о</strong> п<strong>о</strong>степенн<strong>о</strong>м пр<strong>о</strong>светлении, в к<strong>о</strong>т<strong>о</strong>р<strong>о</strong>м <strong>о</strong>пределеныпять пери<strong>о</strong>д<strong>о</strong>в и семь этап<strong>о</strong>в, представляет с<strong>о</strong>б<strong>о</strong>йраннюю п<strong>о</strong>пытку с<strong>о</strong><strong>о</strong>тнесения хинаянских и махаянскихсутр с разными этапами пр<strong>о</strong>светительн<strong>о</strong>й деятельн<strong>о</strong>стиБудды.Сп<strong>о</strong>ры п<strong>о</strong> п<strong>о</strong>в<strong>о</strong>ду в<strong>о</strong>зм<strong>о</strong>жн<strong>о</strong>сти внезапн<strong>о</strong>г<strong>о</strong> пр<strong>о</strong>светленияне ум<strong>о</strong>лкали и п<strong>о</strong>сле т<strong>о</strong>г<strong>о</strong>, как Да<strong>о</strong>-шэнь ушел из эт<strong>о</strong>г<strong>о</strong>мира. Ученик Хуай-куана Фа-юань (умер в 489 г<strong>о</strong>ду),разделявший п<strong>о</strong>зицию Да<strong>о</strong>-шэня, п<strong>о</strong>знак<strong>о</strong>мил с д<strong>о</strong>ктрин<strong>о</strong>йимперат<strong>о</strong>ра Вэн-ти (436 г.). Есть сведения <strong>о</strong> судебн<strong>о</strong>мпр<strong>о</strong>цессе (460 г.), в к<strong>о</strong>т<strong>о</strong>р<strong>о</strong>м в качестве пр<strong>о</strong>тив<strong>о</strong>б<strong>о</strong>рствующихст<strong>о</strong>р<strong>о</strong>н участв<strong>о</strong>вали Да<strong>о</strong>-ю, ученик Да<strong>о</strong>-шэня, и Фая<strong>о</strong>.П<strong>о</strong>лемика пр<strong>о</strong>д<strong>о</strong>лжалась д<strong>о</strong> к<strong>о</strong>нца V ст<strong>о</strong>летия, к<strong>о</strong>гдаинтерес к эт<strong>о</strong>му в<strong>о</strong>пр<strong>о</strong>су п<strong>о</strong>степенн<strong>о</strong> утих. Однак<strong>о</strong> ни <strong>о</strong>днаиз шк<strong>о</strong>л п<strong>о</strong>след<strong>о</strong>вателей Да<strong>о</strong>-шэня не выдержала испытаниявременем. Также не представляется в<strong>о</strong>зм<strong>о</strong>жным рек<strong>о</strong>нструир<strong>о</strong>ватьк<strong>о</strong>нцептуальный м<strong>о</strong>ст, связующий учение72
- Page 1:
Генрих Дюмулен — п
- Page 5 and 6:
развития. Таким обр
- Page 7 and 8:
Глава 1МИСТИЧЕСКИЕ
- Page 9 and 10:
будь то колдовство,
- Page 11 and 12:
Пути», которым след
- Page 13 and 14:
учения Будды в пери
- Page 15 and 16:
дизме высшие уровн
- Page 17 and 18:
В этой связи следуе
- Page 19 and 20: непосредственную в
- Page 21 and 22: гласно которому вс
- Page 23 and 24: Глава 2МИСТИЦИЗМ В
- Page 25 and 26: ский канон содержи
- Page 27 and 28: смягчен нравственн
- Page 29 and 30: ству присуща приро
- Page 31 and 32: век способен лишь к
- Page 33 and 34: ководствуется след
- Page 35 and 36: ства Будды. Просвет
- Page 37 and 38: Глава 3СУТРЫ МАХАЯН
- Page 39 and 40: весьма полезными, и
- Page 41 and 42: принимаются такими
- Page 43 and 44: ского дзэн (чань), д
- Page 45 and 46: ми, то все они будут
- Page 47 and 48: ложен монастырь. Ка
- Page 49 and 50: ...Вкушающий пищу бе
- Page 51 and 52: ской школы дзэн, од
- Page 53 and 54: ностным, вселенски
- Page 55 and 56: которых говорится
- Page 57 and 58: Глава 4СТАНОВЛЕНИЕ
- Page 59 and 60: диции. Проникновен
- Page 61 and 62: вали как «чань» (ар
- Page 63 and 64: не в последнюю очер
- Page 65 and 66: его бытия нельзя об
- Page 67 and 68: шэнь воспринял буд
- Page 69: ному и весьма двусм
- Page 73 and 74: Глава 5ДЗЭНСКИЕ ПАТ
- Page 75 and 76: ператора Сяо-мина п
- Page 77 and 78: по простоте душевн
- Page 79 and 80: раженный серьезнос
- Page 81 and 82: ные формулировки, п
- Page 83 and 84: Осознаем мы это или
- Page 85 and 86: При этом он особо п
- Page 87 and 88: юн основал собстве
- Page 89 and 90: поводу Пути Просве
- Page 91 and 92: ведуя свой путь к п
- Page 93 and 94: Шэнь-сю принимал во
- Page 95 and 96: и иных превратност
- Page 97 and 98: «Узреть собственну
- Page 99 and 100: возданная природа
- Page 101 and 102: Хуай-нэн и его школ
- Page 103 and 104: ляции. Подлинными н
- Page 105 and 106: Ма-цзу стали следую
- Page 107 and 108: Еще одно высказыва
- Page 109 and 110: нахов. В то время ка
- Page 111 and 112: Ручной труд и хозяй
- Page 113 and 114: Глава 7ОСОБЕННОСТИ
- Page 115 and 116: пользовались для о
- Page 117 and 118: «Хороший день» для
- Page 119 and 120: «Пять Рангов» (школ
- Page 121 and 122:
от доктрины «Прадж
- Page 123 and 124:
го ранга служит кру
- Page 125 and 126:
но, слова становятс
- Page 127 and 128:
тиг просветления и
- Page 129 and 130:
Однако было бы ошиб
- Page 131 and 132:
Глава 8РАСПРОСТРАН
- Page 133 and 134:
пад сопровождался
- Page 135 and 136:
«Вопрос. В соответс
- Page 137 and 138:
чие между «доктрин
- Page 139 and 140:
В своей абсурдност
- Page 141 and 142:
методы воздействия
- Page 143 and 144:
Тянь-тун не огранич
- Page 145 and 146:
озной жизни, но и на
- Page 147 and 148:
Первая достоверная
- Page 149 and 150:
лением Никирэна (1222
- Page 151 and 152:
в 1278 году) и монасты
- Page 153 and 154:
гиозный формализм.
- Page 155 and 156:
ляет собой объект,
- Page 157 and 158:
(Дэймин Кокуси), в т
- Page 159 and 160:
Иными словами, кита
- Page 161 and 162:
вая отличительные
- Page 163 and 164:
и отказался от умоз
- Page 165 and 166:
вещать себя в любое
- Page 167 and 168:
испытанию, и Догэн,
- Page 169 and 170:
ность его духовног
- Page 171 and 172:
или полулотоса. В п
- Page 173 and 174:
вать к великой Дхар
- Page 175 and 176:
структурная особен
- Page 177 and 178:
ся просветление, да
- Page 179 and 180:
ду средствами и цел
- Page 181 and 182:
дующее указание: «С
- Page 183 and 184:
Почтение, с которым
- Page 185 and 186:
Для Догэна природа
- Page 187 and 188:
Кокуси), принадлежа
- Page 189 and 190:
Имя Мусе ассоцииро
- Page 191 and 192:
нов-самураев. Однак
- Page 193 and 194:
земной путь вместе.
- Page 195 and 196:
ных понятий и ссыла
- Page 197 and 198:
мирянами. Монашеск
- Page 199 and 200:
Задолго до того, ка
- Page 201 and 202:
Чистая прозрачная
- Page 203 and 204:
наха из Дайтокудзи.
- Page 205 and 206:
глиняной стеной. За
- Page 207 and 208:
В первой половине XV
- Page 209 and 210:
Глава 12ПЕРВЫЕ КОНТ
- Page 211 and 212:
вался всеобщим ува
- Page 213 and 214:
о новом религиозно
- Page 215 and 216:
тучи, предвещавшие
- Page 217 and 218:
ло одухотворению т
- Page 219 and 220:
софские аргументы
- Page 221 and 222:
шению пустотности
- Page 223 and 224:
после первого пери
- Page 225 and 226:
тугальскую одежду,
- Page 227 and 228:
Эти философы не вст
- Page 229 and 230:
отцов. Он глубоко п
- Page 231 and 232:
одов подъема и упад
- Page 233 and 234:
стен как интеллект
- Page 235 and 236:
Симон Курода Йосит
- Page 237 and 238:
щества. Взаимопрон
- Page 239 and 240:
разрешались в поль
- Page 241 and 242:
владения мечом сос
- Page 243 and 244:
ным популяризаторо
- Page 245 and 246:
тественное стремле
- Page 247 and 248:
мотыжишь поле и одн
- Page 249 and 250:
«Долгое время он бы
- Page 251 and 252:
ственной душе и неп
- Page 253 and 254:
Таби ни яндэюмэ ва
- Page 255 and 256:
Несмотря на конфуц
- Page 257 and 258:
секты Нитирэн. Отец
- Page 259 and 260:
буддийской вере. По
- Page 261 and 262:
духовных делах, со
- Page 263 and 264:
изречимое». В нашем
- Page 265 and 266:
ние, которое Хакуин
- Page 267 and 268:
вай!» Но я не слышал
- Page 269 and 270:
время прогулки, неп
- Page 271 and 272:
статическими состо
- Page 273 and 274:
Согласно Хакуину в
- Page 275 and 276:
доставляет такого
- Page 277 and 278:
Дзэнская болезньВ
- Page 279 and 280:
Хакуин горячо реко
- Page 281 and 282:
данты. Но при этом д
- Page 283 and 284:
С времен начала все
- Page 285 and 286:
Глава 15СУЩНОСТЬ ДЗ
- Page 287 and 288:
тановить . Дзэн дел
- Page 289 and 290:
не ограничились уз
- Page 291 and 292:
Сознательно или бе
- Page 293 and 294:
доточением, лишенн
- Page 295 and 296:
как «взгляд в подсо
- Page 297 and 298:
туация сравнима с с
- Page 299 and 300:
дзэн от сверхъесте
- Page 301 and 302:
тицизмом и магичес
- Page 303 and 304:
благонравием, расс
- Page 305 and 306:
торые читали и пояс
- Page 307 and 308:
должны быть объект
- Page 309 and 310:
ет, что нирвана (в р
- Page 311 and 312:
святости в буддизм
- Page 313 and 314:
19 «Пять способов» и
- Page 315 and 316:
как личный врач и с
- Page 317 and 318:
Дюмулен ГенрихИСТО
- Page 319 and 320:
Догэн. Автопортрет
- Page 321 and 322:
Синьхуань (Киото), в
- Page 323 and 324:
Монахи по одному по
- Page 325:
Монахи за работой