POSTĘPY CHROMATOGRAFII - Zakład Chemii Analitycznej

nie substancji w eluacie, można uzyskać ponad 50-cio krotny wzrost wydajnościkolumny). Ograniczeniem jest rozpuszczalność składnikówrozdzielanej mieszaniny w eluencie, która z reguły maleje ze wzrostem retencjirozdzielanego składnika.Powyższe stwierdzenia są poprawne, przy założeniu, że rozpuszczalnikiemroztworu dozowanego do kolumny jest eluent (albo ciecz o początkowymskładzie, w przypadku elucji gradientowej) oraz gdy lepkość roztworudozowanego jest niewiele wyższa od lepkości eluentu. Gdy rozpuszczalnikiemjest ciecz o wyższej sile elucyjnej niż eluent i/albo roztwór dozowanyjest bardzo lepki, to ze wzrostem stężenia roztworu dozowanego do kolumnychromatograficznej mogą być związane dodatkowe problemy, powodującew konsekwencji różnego typu zniekształcenia pików chromatograficznych.Efekty te zilustrowano na rys. 5.Rys. 5. Zestawienie zaobserwowanych w praktyce rodzajów zniekształceń pikówchromatograficznych w warunkach chromatografii preparatywnej z uwzględnieniem warunków,gdy inna ciecz niż faza ruchoma pełni rolę rozpuszczalnika dla sporządzenia roztworudozowanego do kolumnyOznaczenia:a – kształt piku w warunkach górnej granicy braku przeładowaniaa 1 – naturalny kształt piku w warunkach przeładowania objętościowegob – naturalny kształt piku w warunkach przeładowania stężeniowegob 1 – zniekształcenie piku spowodowane zbyt wysoką różnicą lepkości i napięć powierzchniowychmiędzy roztworem dozowanym do kolumn i eluentemb 2 – zniekształcenie piku w sytuacji niedostatecznej rozpuszczalności substancji rozdzielonejw eluencie – przypadek „wypadania oleju” podczas dozowaniab 3 – zniekształcenie piku w sytuacji niedostatecznej rozpuszczalności substancji rozdzielonejw eluencie – przypadek „wypadania kryształów” podczas dozowania- kształt piku bez przeładowania, lub w warunkach górnej granicy braku przeładowania orazusytuowanie piku w tych warunkachc – naturalny kształt piku w warunkach izotermy sorpcji typu „s” (dość rzadki, lecz korzystnyprzypadek w praktyce)c s , c m – stężenia substancji rozdzielanej odpowiednio: w fazie stacjonarnej (s) i ruchomej (m) jakooznaczenia osi odpowiednich izoterm sorpcji naszkicowanych w pobliżu odpowiadającym impikom chromatograficznym91