Październik - Lublin

Miesięcznik Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej • nr 9/178 • październik 2011PL ISSN 1233-216X

Spis treściWydarzeniaZ życia Uczelni . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .4Na Wydziałach . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .22Sympozjum „Nauka i przemysł –metody spektroskopowe w praktyce,nowe wyzwania i możliwości” . . . . . . .57„Siedmioro wspaniałych” . . . . . . . . . . .58Kartka z kalendarzaJubileusz Profesora JanaSzreniawskiego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .32„Jeśli Niebo istnieje...” – pamięciRafała Kalityńskiego . . . . . . . . . . . . . . .35Profesor Jelena Cybienko nie żyje . . . .38Nauka i ludzieXX-lecie działalności CJKP UMCS . . .40Polsko-szwajcarska konferencjaw Gotanii . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .44TEAM . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .46Mniejszości narodowe, etnicznei językowe w Unii Europejskiej . . . . . .48Srebrna Biblia biskupa Wulfili . . . . . . .50Szkoła Letnia „Policy Makingand Politics at the Local Level” . . . . . .52Zamojskie spotkanie chemików . . . . .52Konferencja naukowa – lubelskiew stronę geoturystyki . . . . . . . . . . . . . .54Nauczanie języka rosyjskiego . . . . . . . .55Sympozjum naukowe w zabytkowymkościele . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .56Trzydziestolecie pracy twórczejprof. Grzegorza Mazurka . . . . . . . . . . .56Współpraca polsko-turecka . . . . . . . . .57W świecie książekPromocja książki „Expressionindexicale” . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .59Skutki Zagłady. Ziemie polskie1944– 2010 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .60Nauka ukraińska po polsku . . . . . . . . .62Serbska książka prof. JerzegoBartmińskiego . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .64Sprawy studenckieWymiana międzyuczelnianaLublin – Briańsk . . . . . . . . . . . . . . . . . . .65Podsumowanie II OgólnopolskiegoKongresu Studenckich Kół NaukowychINiB . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .66Poszukiwanie tożsamościstudenta Informacji Naukoweji Bibliotekoznawstwa . . . . . . . . . . . . . . .67Symulacja rozprawy sądowej jakonowoczesna metoda nauczaniaprawa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .68IX ogólnopolska konferencja naukowapoświęcona doskonaleniu wiedzyz zakresu zarządzania . . . . . . . . . . . . . .70październik 2011Wiadomości Uniwersyteckie3

WydarzeniaOtwarciekonferencjiCentrum EuropyWschodniejZ życiaFot. Agnieszka GałczyńskaCentrumEuropyWschodniejUMCSCentrum Europy Wschodniej UMCSjest jednostką naukowo-badawcządziałającą w obszarze problematykiEuropy Wschodniej w znaczeniu geograficznym,politycznym, historycznym i cywilizacyjnym.Po upadku ZSRR i rozpadzie Jugosławiipowstała grupa państw, która po II wojnie światowejbyła nieobecna lub nie odgrywała znaczącejroli w życiu politycznym i gospodarczymEuropy. Państwa te nie tylko funkcjonują jakosuwerenni uczestnicy stosunków międzynarodowych,lecz kształtują procesy oraz wydarzeniapolityczne w Europie i na świecie. Centrumpowstało jako odpowiedź na rosnące zapotrzebowaniebadawcze nad wyżej wymienioną problematyką.Zostało utworzone na mocy zarządzeniaJM Rektora UMCS prof. dr hab. AndrzejaDąbrowskiego z 1 marca 2011 r., na bazie działalnościEuropejskiego Kolegium Polskich i UkraińskichUniwersytetów, które funkcjonowałow Lublinie w latach 2000–2011.3 czerwca odbyło się pierwsze posiedzenie RadyNaukowej CEW, na którym ustalono główne kierunkidziałalności oraz wybrano PrzewodniczącegoRady, którym został prof. dr hab. WaldemarParuch z Zakład Teorii Polityki i MetodologiiPolitologii UMCS.W dniach 16–17 czerwca CEW zorganizowałoI Międzynarodową Konferencję Naukową pt. „Finansowei społeczno-polityczne projekty modernizacjispołeczeństwa w warunkach destabilizacjigospodarczej”. Głównym tematem byłoprowadzenie postkryzysowej polityki gospodarczejw nowej sytuacji gospodarczej i finansowejoraz społeczno-polityczne projekty modernizacjispołeczeństwa jako odpowiedź na nowe warunkiekonomiczne. W uroczystym otwarciu konferencjiudział wzięli m.in. prorektor Stanisław Chibowskii prezydent Lublina Krzysztof Żuk.Rada Naukowa IUNG1 czerwca prorektor Ryszard Dębickiwziął udział w posiedzeniu RadyNaukowej w Instytucie Uprawy Nawożeniai Gleboznawstwa – PaństwowymInstytucie Badawczymw Puławach.Stypendia Marszałkadla studentów2 czerwca 2011 r. odbyła się uroczystośćwręczenia stypendiów MarszałkaWojewództwa Lubelskiegostudentom uczelni z województwalubelskiego za wybitne wynikiw nauce. W tegorocznej, 7. edycjizłożono 261 wniosków o stypendium.Zarząd Województwa przyznałstypendia 113 najlepszym studentom,w tym 58 żakom z UMCS.Łączna kwota świadczeń wyniosła113 tys. zł. Środki finansowe przeznaczonena ten cel pochodzą w całościz budżetu Województwa Lubelskiego.Stypendia wręczył członekzarządu województwa lubelskiegoTomasz Pękalski. W uroczystościudział wziął prorektor StanisławMichałowski.Kontynuacjawspółpracy z EkoBenz2 czerwca prorektor RyszardDębicki spotkał się z Prezesemspółki EkoBenz Stanisławem Jabłońskimw sprawie kontynuacjiwspółpracy naukowo-badawczeji gospodarczej.Doktorat honoris causaKUL s. M. Borkowskiej2 czerwca odbyła się uroczystośćwręczenia tytułu doktora honoriscausa KUL s. Małgorzacie AnnieBorkowskiej z Zakonu ŚwiętegoBenedykta, badaczce dziejów i kulturyżeńskich wspólnot zakonnychi monastycyzmu, która łączy w sposóbharmonijny głębię powołaniamniszego z pracą pisarską i naukową.Laudację wygłosił dr hab. HenrykGapski, prof. KUL. Spotkanieuświetnił występ Chóru KUL orazkoncert muzyki dawnej w wykonaniuOrkiestry Barokowej OgólnokształcącejSzkoły Muzycznej II st.w Lublinie pod dyrekcją dr hab. TeresyKrasowskiej. W uroczystościudział wziął prorektor RyszardSzczygieł.Nominacje do Nagrodyim. J. Giedroycia3 czerwca obradowała Kapituła NagrodyNaukowej im. Jerzego Giedroyciaustanowionej przez SenatUMCS w 2001 r. W 2011 r. nominacjedo Nagrody uzyskały następującetytuły: „Poglądy historiozoficznepisarzy z kręgu «Kultury»paryskiej. Przezwyciężenie katastrofizmu,odrzucenie mesjanizmu”J. Breczki; „Historia mówiona i wojna.Doświadczenie obozu koncentracyjnegow perspektywie narracjibiograficznych” P. Filipkowskiego;„O człowieku tendencyjnym. Obraznowego człowieka w propagandziekomunistycznej Polski Ludoweji PRL 1944–1956” M. Mazura;„Iwaszkiewicz. Pisarz po katastrofie”M. Radziwona; „Kraj bez wyjścia?Migracje z Polski 1949–1989”D. Stoli; „Młodzież PRL. Portretypokoleń w kontekście historii”H. Świdy-Ziemby. Werdykt Juryzostanie ogłoszony 21 październikabr. podczas inauguracji nowegoroku akademickiego UMCS.Nagroda przyznawana jest za badanianad dziedzictwem paryskiej„Kultury” i twórczą kontynuację„Przesłania” Redaktora. Wśród dotychczasowychlaureatów są m.in.:Andrzej Friszke, Paweł Machcewicz,Aleksandra Hnatiuk, DanielBeauvois, Robert Traba, TimothySnyder, Jerzy Jedlicki.4 Wiadomości Uniwersyteckie październik 2011

WydarzeniaUczelniOpracowała Ewa KawałkoKonwent UMCS3 czerwca w Dworku Kościuszkówna terenie Ogrodu Botanicznegoodbyło się posiedzenie KonwentuUMCS, w którym udział wziął rektorAndrzej Dąbrowski i wszyscy prorektorzy.Władze Uczelni przedstawiłyprezydentowi Lublina KrzysztofowiŻukowi oraz przedsiębiorcomzasiadającym w Konwencie sytuacjęzwiązaną ze strategią opracowywanądla UMCS przez firmę Ernst&Youngoraz sytuację finansową Uniwersytetu,która poprawiła się. Wskazałyponadto konieczność i sposoby aktywniejszegoumiędzynarodowieniaUczelni, pozyskiwania studentówz zagranicy.Zespół ds. JakościKształcenia8 czerwca prorektor Stanisław Chibowskiwziął udział w posiedzeniuUczelnianego Zespołu ds. JakościKształcenia, który jest częściąWewnętrznego Systemu ZapewnieniaJakości Kształcenia i zajmujesię w szczególności: opracowaniemprocedur służących zapewnieniujakości kształcenia oraz przedstawiarektorowi propozycje działańdoskonalących ten proces.Spotkanie SenackiejKomisji Współpracyz Gospodarką8 czerwca odbyło się spotkanie SenackiejKomisji Współpracy z Gospodarką,któremu przewodniczyłprorektor Ryszard Dębicki. Komisjazebrała się w sprawie sprawozdaniaza rok 2010 oraz w celu omówieniaspraw bieżących i działań podejmowanychprzez Uniwersytet w celu rozwojuwspółpracy z podmiotami zewnętrznymi.Zaprezentowane zostałyprojekty realizowane w ostatnim czasieoraz planowane przedsięwzięcia,m.in.: projekty współfinanso-wane ze środków UE, członkostwoUczelni w klastrach i innych inicjatywachgospodarczych, współpracaz lokalnymi instytucjami, uczestnictwoi promocja UMCS na targachi konferencjach, sprawy dotyczącekomercjalizacji i ochrony własnościintelektualnej, wdrażanie systemuSAP ze szczególnym uwzględnieniemmodułu Bazy Ekspertów orazopracowanie i promowanie ofertyUMCS dla podmiotów zewnętrznych.W trakcie spotkania zaprezentowanodziałania oraz dotychczasoweosiągnięcia Centrum Innowacjii Komercjalizacji Badań.WspółpracaWydawnictwaUMCS z PWN9 czerwca prorektor Ryszard Szczygiełspotkał się z Aleksandrą Wołoszczuk– kierownikiem Sprzedażyi Promocji Publikacji Elektronicznych.W spotkaniu, które dotyczyło możliwościwspółpracy WydawnictwaUMCS z PWN w zakresie publikacjielektronicznej naszych wydawnictw,udział wzięli także przedstawicieleuczelnianego wydawnictwa.UniwersyteckaKomisja NaukiW dniach 9–11 czerwca w KamieniuŚląskim odbyło się posiedzenie UniwersyteckiejKomisji Nauki, w którymudział wziął prorektor RyszardDębicki. Spotkanie dotyczyło projektuoceny parametrycznej jednosteknaukowych przez Komitet EwaluacjiJednostek Naukowych.Polskie kolekcjeroślin leczniczychLubelskie Towarzystwo WspieraniaNauk Farmaceutycznychi Ogród Botaniczny UMCS w Lubliniezorganizowały w dniach 10–11czerwca w Dworku KościuszkówUroczystości przy Pomniku PomordowanychProfesorów Lwowskich przed budynkiemBiblioteki Głównej UMCSPolscy profesorowiewyższychuczelnilwowskichpomordowaniw lipcu 1941W dniach 10–11 czerwca odbyły sięuroczystości upamiętniające rocznicępomordowania w lipcu 1941 r. polskichprofesorów wyższych uczelni lwowskich.Z tej okazji 10 czerwca otwarto wystawę okolicznościowąw gmachu Biblioteki Głównej UMCS.W auli Nowej Humanistyki zorganizowano sesjępopularnonaukową, którą otworzył rektorAndrzej Dąbrowski, a udział w niej wzięli m.in.prorektor Ryszard Szczygieł i dziekan WydziałuHumanistycznego Henryk Gmiterek. Referatywygłosili: ks. prof. Józef Wołoczański nt. eksterminacjiprofesorów lwowskich przez niemieckichfaszystów w 1941 r. oraz mgr Grażyna Połuszejkont. dziejów rodziny Longchamp de Berier.11 czerwca została odprawiona msza św. koncelebrowanaw Kościele Akademickim KUL,której przewodniczył rektor KUL ks. prof. StanisławWilk. Następnie odbyły się uroczystościprzy Pomniku Pomordowanych ProfesorówLwowskich przed budynkiem Biblioteki GłównejUMCS. W sali widowiskowej Chatki Żaka możnabyło zobaczyć koncert Zespołu Tańca LudowegoUMCS z programem patriotycznym. Uroczystościzorganizowało Towarzystwo MiłośnikówLwowa i Kresów Południowo-Wschodnich Oddziałw Lublinie wspólnie z Uniwersytetem MariiCurie-Skłodowskiej, Katolickim UniwersytetemLubelskim, Uniwersytetem Przyrodniczymw Lublinie, Uniwersytetem Medycznym w Lublinie,Politechniką Lubelską i Wyższą SzkołąOficerską Sił Powietrznych w Dęblinie.październik 2011Wiadomości Uniwersyteckie5

Wydarzeniawiciele MNiSW. Głównym zadaniemUKF jest stałe monitorowaniezmian sytuacji finansowej polskichuniwersytetów.Posiedzenie KRUPW dniu 17 czerwca rektor AndrzejDąbrowski wziął udział w IX PlenarnymPosiedzeniu KonferencjiRektorów Uniwersytetów Polskich,które odbyło się na UniwersytecieWarszawskim. Obrady prowadziłprof. dr hab. Wiesław Banyś, rektorUniwersytetu Śląskiego i zarazemPrzewodniczący KRUP. Dyskutowanom.in. o ewaluacji jednosteknaukowych i działalności komisjiakredytacyjnych. Jednym z gościbyła Minister Nauki i SzkolnictwaWyższego Barbara Kudrycka.Wizyta AmbasadoraEkwadoru w UMCSW naszej Uczelni 20 czerwca gościłAmbasador Ekwadoru dr FernandoFlores, który spotkał się z prorektoremRyszardem Dębickim w sprawiemożliwości nawiązania współpracymiędzy UMCS a uniwersytetamiw Ekwadorze.Płatne staże dlaabsolwentów UMCS20 czerwca Marszałek WojewództwaLubelskiego Krzysztof Hetmani Prorektor ds. studenckich prof. StanisławMichałowski podpisali porozumieniew sprawie możliwości odbywaniapłatnych staży w UrzędzieMarszałkowskim przez najlepszychabsolwentów UMCS. Największeszanse na staż mają absolwenci prawa,administracji, politologii, ochronyśrodowiska i innych kierunkówprzygotowujących do pracy w administracji.Warunek to także wysokaśrednia z wyników w nauce i zainteresowaniepracą w administracjipublicznej.Konferencja nt.zamówień publicznychProblematyce zamówień publicznychpoświęcona była IV KonferencjaNaukowa „Zamówienia publicznejako instrument zwiększeniainnowacyjności gospodarki i zrównoważonegorozwoju. Doświadczeniapolskie i zagraniczne”, zorganizowanaw dniach 20–21 czerwcaw Kazimierzu Dolnym przez UrządZamówień Publicznych oraz WydziałEkonomiczny i Wydział Prawai Administracji UMCS. Przedstawicieleadministracji państwoweji środowisk akademickich dyskutowalim.in. na temat stosowaniarozwiązań innowacyjnych w zamówieniachpublicznych, problematykiwykorzystania instrumentówelektronicznych, włączania kryteriówspołecznej odpowiedzialnościprzy wyborze wykonawcóworaz stosowania kryteriów ocenyofert. Była to także okazja do wymianydoświadczeń na temat stosowaniatrybów negocjacyjnychw strukturze udzielanych zamówieńpublicznych w Polsce i innychkrajach Unii Europejskiej.W otwarciu spotkania uczestniczyławojewoda lubelski GenowefaTokarska. Patronat honorowynad konferencją objął PrezydentRP Bronisław Komorowski.III edycja projektu„Inicjatywa jest kobietą”21 czerwca w Hotelu Mercure UniaLublin odbyło się seminarium podsumowująceIII edycję projektu „Inicjatywajest kobietą. ABC przedsiębiorczości”,współfinansowanegoprzez UE w ramach EuropejskiegoFunduszu Społecznego, a realizowanegoprzez Fundację UMCS. Podczasspotkania zaprezentowane zostałyfirmy założone przez uczestniczkiprojektu oraz odbyła się premierakatalogu, który obejmuje wszystkiefirmy powstałe w ramach projektu.W spotkaniu udział wzięli prorektorStanisław Chibowski, wicewojewodalubelski Henryka Strojnowska,przedstawiciele WojewódzkiegoUrzędu Pracy w Lublinie, organizacjipracodawców, właścicielki firmpowstałych w ramach projektu orazwykładowcy i eksperci.„Inicjatywa jest kobietą. ABCprzedsiębiorczości” to projekt skierowanydo kobiet zameldowanychna terenie województwa lubelskiegozamierzających rozpocząć własnąRed. Franciszek Piątkowski i Alicja Kapuścińskaz Mistrzem w tleWakacyjnaAkademiaReportażuW dniach 26 czerwca –10 lipca odbyła się 3. edycjaWakacyjnej AkademiiReportażu im. Ryszarda Kapuścińskiego,która sprowadziła do SiennicyRóżanej miłośników talentuRyszarda Kapuścińskiego, kontynuatorówpolskiej szkoły reportażuoraz adeptów dziennikarstwa z całejPolski. W uroczystej inauguracjitegorocznej Akademii udział wzięlim.in. Alicja Kapuścińska, rektorAndrzej Dąbrowski i wicemarszałekWojewództwa Lubelskiego KrzysztofGrabczuk.Akademia to zjazd miłośników reportażui zajęcia, podczas którychmłodzież uczy się, jak postrzegaći opisywać świat najpiękniej i najpełniej.To także niepowtarzalny klimat,urocze miejsca oraz wspaniali ludziepełni pasji. Honorowym PatronemAkademii jest Alicja Kapuścińska,żona Mistrza. Pomysłodawcą, a zarazemorganizatorem imprezy jestFranciszek Piątkowski, który przywsparciu życzliwych osób, m.in. RektoraUMCS, Dziekanów WydziałówHumanistycznego oraz Politologii,społecznie angażujących się w projektstudentów oraz pomocy i przychylnościwładz gminy zorganizowałletnie warsztaty.październik 2011Wiadomości Uniwersyteckie7

WydarzeniaPodpisanie umowy o współpracę między Gminą Lublin,UMCS a Uniwersytetem w Nowym JorkuWspółpracamiędzy GminąLublin, UMCSi UniwersytetemNowegoJorku28 czerwca w Trybunale KoronnymPrezydent Miasta Lublin KrzysztofŻuk, Rektor UMCS prof. dr hab. AndrzejDąbrowski oraz Prorektor ds. Globalizacjii Spraw Wielokulturowych NYU prof. Ulrich Baerpodpisali list intencyjny dotyczący współpracypomiędzy Gminą Lublin, Uniwersytetem MariiCurie-Skłodowskiej oraz Uniwersytetem NowegoJorku (NYU). Jest on pierwszym krokiem dopodpisania porozumień związanych z ustanowieniemwspólnych zespołów doradczych w dziedzinieinnowacji, przedsiębiorczości i transferu technologiioraz z tworzeniem wspólnych programówedukacyjnych UMCS i NYU, które mają obejmowaćteż wymiany studentów oraz pracownikównaukowych. Na spotkaniu obecny był równieżIman Emami – Prezes Fundacji BiosyntecEnergaaz, która ma zapewnić wsparcie finansoweprzedsięwzięcia. Jej główne cele to promowaniepolsko-amerykańskiej wymiany studentów,wspieranie edukacji polskich studentów w zakresiejęzyka angielskiego, a także programów kulturalnychi naukowych. Fundacja wesprze finansowostudentów UMCS goszczących w okresie dojednego roku na Uniwersytecie Nowego Jorku.Sprecyzowanie warunków umowy i konkretnerozmowy na temat form współpracy pomiędzyuniwersytetami zapowiedziano na początek nowegoroku akademickiego, podczas wizyty RektoraUMCS w Stanach Zjednoczonych.Fot. Anna Guzowskadziałalność gospodarczą. Jego celemjest promocja przedsiębiorczościi samozatrudnienia, które realizujesię poprzez wyposażenie beneficjentekw wiedzę i umiejętnościoraz środki niezbędne do rozpoczęciai prowadzenia działalnościgospodarczej.Fundusze unijnepo 2013 r.W dniu 22 czerwca UMWL zorganizowałkonferencję „Wyzwaniarozwojowe Lubelszczyzny w kontekściewdrażania Regionalnego ProgramuOperacyjnego i nowej perspektywyfinansowej”. W trakciekonferencji przeprowadzono debatęna temat problemów rozwojowychoraz przeszłości Lubelszczyznyw kontekście realizacji RPO WL. Jejgłównym punktem była sesja panelowapt. „Szansa dla Polskich Regionóww perspektywie finansowej po2014 roku”, do której zaproszeni zostali:Minister Rozwoju RegionalnegoElżbieta Bieńkowska, prof. MarekKozak z Państwowej Rady GospodarkiPrzestrzennej, prof. AndrzejKidyba z Lubelskiej Fundacji Rozwojuoraz prof. Wojciech Misiągz Instytutu Badań nad GospodarkąRynkową. Dyskusję moderowałprof. Andrzej Miszczuk z UniwersytetuWarszawskiego. W spotkaniuz ramienia UMCS uczestniczyłprorektor Ryszard Dębicki.Goście z Islandii27 czerwca gośćmi prorektora RyszardaDębickiego byli przedstawicieleUniwersytetu Islandzkiegow Rejkiawiku: dr Gudrun Petursdottir– dyrektor Instytutu RozwojuZrównoważonego, dr MagnfriourJuliusdottir i prof. Karl Benediktssonz geografii. Celem wizyty byłoomówienie dalszej współpracy pomiędzyUczelniami.KonferencjafolklorystycznaPracownia „Archiwum Etnolingwistyczne”UMCS, Zakład Tekstologiii Gramatyki Współczesnego JęzykaPolskiego UMCS i WojewódzkiOśrodek Kultury w Lublinie zorganizowaliw dniach 27–29 czerwcaMiędzynarodową Konferencję Folklorystyczną„Lubelska pieśń ludowana tle porównawczym”. Spotkaniebyło połączone z promocją tomu„Lubelskie”, przygotowanego podkierunkiem prof. Jerzego Bartmińskiegodo serii „Polska Pieśń i MuzykaLudowa. Źródła i Materiały”w ramach współpracy UMCS z InstytutemSztuki PAN. Uroczystegootwarcia konferencji dokonał prorektorRyszard Szczygieł.TIMM 2011W dniach 28–30 czerwca w Uniwersyteciew Oulu (Finlandia) odbyła sięcykliczna międzynarodowa konferencja„Technology Innovation and IndustrialManagement” (TIMM 2011).UMCS na konferencji reprezentowali:prorektor Ryszard Dębicki, prof.Agnieszka Sitko-Lutek i ZbigniewPastuszak z Wydziału Ekonomicznego.Konferencje TIMM mają nacelu wspieranie wymiany, dyskusjii dialogu na temat zarządzania operacjamiprzemysłowymi i organizacjamiw sposób bardziej innowacyjny,skuteczny i wydajny. Zrównoważonyrozwój i ciągłe doskonalenie w wynikuzastosowania technologicznychi organizacyjnych innowacji (tj. produktów/ usług i procesów zarządzania)są centralnym punktem dyskusji.Uczestnicy mogą wymieniaćsię nowymi pomysłami i ustaleniamiw zakresie inżynierii zarządzaniai administracji biznesu, zarównow firmach prywatnych, jak i instytucjachpublicznych. Kolejna konferencja– TIMM 2012 odbędzie sięw dniach 22–25 maja 2012 r. w naszejUczelni, a jej organizatoramisą: Instytut Zarządzania WydziałuEkonomicznego UMCS oraz Facultiesof Business Administrationand Engineering Kasetsart Universityw Bangkoku w Tajlandii.Spotkanie rektorówlubelskich uczelni30 czerwca w Dworku Kościuszkówna terenie Ogrodu BotanicznegoUMCS odbyło się spotkanie ŚrodowiskowegoKolegium RektorówSzkół Wyższych Lublina, w którym8 Wiadomości Uniwersyteckie październik 2011

WydarzeniaUczestnicy konferencji z rektorem Andrzejem Dąbrowskim, dziekanem WydziałuHumanistycznego Henrykiem Gmiterkiem i przewodniczącym Komitetu OrganizacyjnegoWiesławem KrajkąPolskie śladyJosepha ConradaW dniach 12–16 lipca odbyłasię, pod honorowym patronatemParlamentu Europejskiegoi jego przewodniczącego prof. JerzegoBuzka, V międzynarodowa konferencjaconradowska zorganizowana przez ZakładStudiów Conradoznawczych InstytutuAnglistyki UMCS. Oficjalne otwarciekonferencji, w którym udział wziąłrektor Andrzej Dąbrowski, nastąpiło12 lipca w Trybunale Koronnym w Lublinie.Jej obrady odbywały się w budynkuWydziału Humanistycznego UMCS,a uroczystość zamknięcia – w PałacuSanguszków w Lubartowie.Konferencja była częścią międzynarodowegoprogramu badań nad twórczościąJosepha Conrada realizowanegoprzez UMCS oraz East European Monographs/SocialScience Monographs w Boulder(USA) i Columbia University Pressw Nowym Jorku (USA). Dedykowana byłabadaczom, którzy opublikowali swe studiaw tomach XI–XX serii naukowej „Conrad:Eastern and Western Perspectives” wydawanejprzez East European Monographs/Social Science Monographs w Boulderoraz UMCS w dystrybucji Columbia UniversityPress w Nowym Jorku.Podczas konferencji badacze z 15 krajówwygłosili 46 referatów. Dotyczyły oneróżnych aspektów i kontekstów twórczościJosepha Conrada (zarówno polskichi środkowo-wschodnioeuropejskich, jaki międzynarodowych). Istotną częściąkonferencji była „pielgrzymka” jej uczestnikówśladami Conrada i bohaterów jegoopowiadania „Książę Roman” w Lublinie(grób K. Zagórskiego na cmentarzu przyul. Lipowej, postać R. Sanguszki na obrazieMatejki „Unia Lubelska” na Zamku),w Lubartowie i okolicach (Pałac Sanguszków,Gródek Szlachecki, trakt Puławy –Lublin). Po zakończeniu konferencji częśćuczestników wzięła udział w wyjeździestudyjnym śladami Conrada i postaci jegoopowiadania „Książę Roman” w Polsce,obejmującym Zamość, Łańcut, Tarnów,Zakopane, Kraków i Warszawę.Seria naukowa „Conrad: Eastern andWestern Perspectives”, wydawana podauspicjami The Columbia UniversityPress – East European Monographs/SocialScience Monographs – Maria Curie--Skłodowska University Conrad Project,liczy już 20 opublikowanych tomów. Stałasię prestiżowym wydawnictwem naukowymo światowej dystrybucji, którewniosło istotny wkład do conradologii.Te 20 tomów powstało w wyniku wspaniałejmiędzynarodowej współpracy głębokozaangażowanych w nią badaczy,oddanych temu wybitnemu pisarzowipolskiego pochodzenia, który tworzyłw języku angielskim.prof. dr hab. Wiesław KrajkaPrzewodniczącyKomitetu OrganizacyjnegoFot. Anna Guzowskaintelektualna w innowacyjnej gospodarce.Priorytety ochrony własnościintelektualnej”, zorganizowanejuż po raz 7. z inicjatywy UrzęduPatentowego RP. Sympozjum zostałoobjęte honorowym patronatemPrzewodniczącego ParlamentuEuropejskiego prof. Jerzego Buzka.Tematyka tegorocznych obradobejmowała zagadnienia związanem.in. z priorytetami ochronywłasności intelektualnej, innowacyjnościąw Europie, pokonywaniembarier w procesach komercjalizacji,finansowaniem badań orazproblematyką egzekwowania prawwyłącznych i zwalczania piractwa.W sympozjum udział wziął prorektorRyszard Dębicki.Konkurs „InspiracjeMarią Curie--Skłodowską”8 września jury, w składzie: dziekanWydziału Chemii prof. WładysławJanusz, prodziekan Wydziału Matematyki,Fizyki i Informatyki prof.Stanisław Krawczyk, Jan Magierski,Stefan Ciechan, Piotr Maciuk, JerzyKasprzak (przewodniczący) i DariuszBoruch z Muzeum UMCS,wyłoniło laureatów Konkursu fotograficznego„Inspiracje Marią Curie-Skłodowską”.Nagrodzeni zostali:I miejsce: Jerzy Durczak – „Dwaświaty” (godło Radosław), II miejsce:Grzegorz Malczewski – „Zamyślona”(godło Bemol), III miejsce: PawełD. Znamierowski – „zestaw 1b”(godło Strzelec) oraz Wyróżnienie:Ewa Jezierska – „Skłodowska sprząta”.Wystawa pokonkursowa, na którejzaprezentowane zostaną wszystkienadesłane na prace, odbędzie sięw listopadzie 2011 r.Zmarł prof. Z. Ilczuk10 września zmarł śp. prof. dr hab.Zdzisław Ilczuk, prorektor UMCSw latach 1978–1981. Urodzony23 marca 1929 r. w Pionkach.W 1955 r. ukończył studia wyższena Wydziale Biologii i Nauko Ziemi UMCS. Zawodowo związanyz UMCS w Lublinie w latach1954–1999. W 1964 r. uzyskał stopieńdoktora, a w 1971 r. stopień12 Wiadomości Uniwersyteckie październik 2011

Wydarzeniadoktora habilitowanego. Tytuł profesorauzyskał w 1988 r. ProdziekanWydziału BiNoZ (1973–1978),Dyrektor Instytutu Mikrobiologii(1978–1991). Odznaczony KrzyżemKawalerskim Orderu OdrodzeniaPolski, Złotym Krzyżem Zasługi,Medalem KEN, Srebrnym i BrązowymMedalem Zasługi dla ObronnościKraju, Złotą Odznaką ZasłużonegoDziałacza Ligi Obrony Kraju,Srebrną Honorową Odznaką „Zasłużonydla Lublina”. Wielokrotniewyróżniony Nagrodą Rektora i Ministra.Uroczystości pogrzeboweodbyły się 14 września na Cmentarzuw Głusku.XXV Letnia SzkołaMłodych PedagogówKomitet Nauk Pedagogicznych PANzorganizował w dniach 12–17 wrześniaw Kazimierzu Dolnym, w DomuPracy Twórczej StowarzyszeniaDziennikarzy Polskich XXV LetniąSzkołę Młodych Pedagogów. Kierownikiemnaukowym tegorocznejSzkoły była prof. Maria Dudzikowa,zaś gospodarzem – Wydział Pedagogikii Psychologii UMCS w Lublinie,na czele z dziekanem dr. hab. RyszardemBerą, prof. UMCS. W otwarciukonferencji udział wzięli rektorAndrzej Dąbrowski i prorektor RyszardDębicki.Hasłem przewodnim było: „Dążeniedo mistrzostwa. Z doświadczeńwarsztatu naukowego dużych, średnichi małych badaczy”. W ramachkonferencji odbyły się dwa panele –„Miałem mistrzów – staram się iśćich tropem(?)” oraz „Od magistrado profesora. W pół drogi”. Ponadto,wygłoszono kilkanaście wykładówsamodzielnych pracownikównaukowych. Podjęta problematykawyrosła z potrzeby środowiskamłodych pedagogów zgłaszającychrozmaite trudności, dylematy i niepokoje,pułapki pracy naukowej prowadzącedo zniechęcenia i utratywiary we własne kompetencje.Zmarł dr hab.Marek Stefaniuk13 września zmarł śp. dr hab. MarekStefaniuk. Urodzony 28 maja1962 r. w Warszawie. Studia wyższena Wydziale Prawa i AdministracjiUMCS ukończył w 1986 r.,stopień doktora nauk prawnychuzyskał w 1994 r., a stopień doktorahabilitowanego nauk prawnychw 2009 r. Przez całe życie zawodowezwiązany z Zakładem, później KatedrąTeorii Organizacji i KierownictwaWPiA UMCS. Ukończył takżestudia podyplomowe Post-GraduateProgramme for Training in CurriculumDesign w zakresie MBA prowadzoneprzez Instituto de EstudosSuperiorem de la Empresa Universidadde Nawarra w Barcelonie orazEcole de Hautes Etudes Commercialesdu Nord w Lille. Za swą pracętrzykrotnie nagradzany NagrodąMinistra Nauki i Szkolnictwa WyższegoII stopnia za osiągnięcia organizacyjne,a także Złotą OdznakąZNP. Uroczystości pogrzebowe odbyłysię 22 września na cmentarzuprzy ul. Lipowej w Lublinie.Konferencja nt.rolnictwa ekologicznegoW dniach 16–17 września w InstytucieUprawy Nawożenia i Gleboznawstwa– Państwowym InstytucieBadawczym w Puławach odbyłasię międzynarodowa konferencja„Rolnictwo ekologiczne. Badania,jakość, współpraca i marketing”,zorganizowana w ramach projektuRozwój Klastra Dolina EkologicznejŻywności, w której udziałwziął prorektor Ryszard Dębicki.Sesja cieszyła się ogromnym zainteresowaniemzarówno środowisknaukowych, jak i konsumentówekologicznej żywności.VIII LubelskiFestiwal NaukiW dniach 17–23 września odbył sięVIII Lubelski Festiwal Nauki, któregogłównym koordynatorem byłUniwersytet Przyrodniczy w Lublinie.Tegoroczne hasło przewodniebrzmiało „Nauka w służbie przyrody”.Dla uczestników przygotowanoponad 800 projektów w formieprezentacji, pokazów, wykładów,wystaw, konkursów, koncertów czywstępów do laboratoriów. 17 wrze-Fot. Anna GuzowskaPodpisanie porozumienia między UMCS a KWPw LubliniePorozumieniepomiędzyUMCS a KWPw Lublinie20 lipca w Sali Senatu UMCS,w obecności mediów, podpisanoporozumienie o współpracypomiędzy UMCS a KomendąWojewódzką Policji w Lublinie, sygnowaneprzez Rektora UMCS prof.Andrzeja Dąbrowskiego oraz LubelskiegoKomendanta WojewódzkiegoPolicji w Lublinie insp. DariuszaDziało. Porozumienie dotyczy rozwojubadań naukowych wpływającychna bezpieczeństwo oraz porządekpubliczny regionu i kraju, a takżeinicjowania oraz prowadzenia działańkreujących nowoczesne zapleczeanalityczne, które umożliwi diagnozęproblemów i wypracowywanie ichdługofalowych rozwiązań. Pracownikomnaukowym i studentom UMCS,zgodnie z wymogami projektów naukowo-badawczych,Policja będzieudostępniała dane. Jednocześnie prowadzonebędą wspólne badania w zakresiepsychologii i geografii, szkoleniadotyczące przestrzegania prawczłowieka oraz analizy czynnikówmających wpływ na bezpieczeństwouczestników ruchu drogowego.październik 2011Wiadomości Uniwersyteckie13

WydarzeniaProf. Krzysztof Pomorski odbiera Medal Mariana SmoluchowskiegoXLI Zjazd FizykówPolskichW dniach 4–9 września odbywałsię na naszej Uczelni XLIZjazd Fizyków Polskich, któryuroczyście zainaugurowano w AuliWydziału Prawa i Administracji. Wykładinauguracyjny pt. „Wielkość MariiSkłodowskiej-Curie” wygłosił prof.dr hab. Andrzej Kajetan Wróblewskiz Uniwersytetu Warszawskiego. Wręczonotakże doroczne nagrody PolskiegoTowarzystwa Fizycznego. Laureatemnajwyższego odznaczenia PTF – MedaluMariana Smoluchowskiego zostałznany fizyk jądrowy, prof. dr hab.Krzysztof Pomorski z Instytutu FizykiUMCS. W inauguracji Zjazdu udziałwzięli m.in. prezydent Lublina KrzysztofŻuk, bp Mieczysław Cisło, prorektorRyszard Szczygieł i prorektor StanisławChibowski.Otwarcie konferencjiZjazd zorganizował Oddział LubelskiPolskiego Towarzystwa Fizycznego wewspółpracy z Uniwersytetem Marii Curie-Skłodowskiej, Politechniką Lubelską, UniwersytetemPrzyrodniczym w Lublinieoraz Instytutem Agrofizyki Polskiej AkademiiNauk. Oprócz 15 wykładów plenarnychwspólnych dla wszystkich uczestników,wygłoszono ponad 100 referatóww ramach 12 popołudniowych sesji specjalistycznych.Uczestnicy Zjazdu wzięlitakże udział w otwarciu wystawy poświęconejPatronce naszego Uniwersytetuw Muzeum UMCS oraz obejrzeli 52. Pokazyz Fizyki w budynkach Wydziału Matematyki,Fizyki i Informatyki UMCS.Odbywający się co 2 lata (od 1923 r.)Zjazd jest głównym forum skupiającymprzedstawicieli wszystkich dziedzin fizykiuprawianych w Polsce.Fot. Anna GuzowskaFot. Anna Guzowskaśnia na Uniwersytecie Przyrodniczymodbyła się uroczysta inauguracjaLFN, w której udział wziąłprorektor Ryszard Dębicki. 18 wrześniana Pl. M. Curie-Skłodowskieji w campusie Uniwersytetu Przyrodniczegoodbył się Piknik Naukowy.22 września na placu przed Rektoratemodbył się TYGIEL 2011, czyliIII Lubelski Kongres StudenckichKół Naukowych, który umożliwiłukazanie zainteresowań naukowychi pozanaukowych studentów.Celem Festiwalu jest przedewszystkim popularyzacja naukiw społeczeństwie, w szczególnościwśród młodzieży, poprzez prezentacjęnajciekawszych projektówbadawczych realizowanych nauczelniach i w jednostkach naukowych.Jest to także promocja uczelniw mieście i regionie oraz integracjaśrodowiska naukowego Lublinai Lubelszczyzny.Nagroda Naukowa„Marii Curie”Zarządzeniem Rektora UMCSNr 11/2010 ustanowiona zostałaNagroda Naukowa „Marii Curie”(Marie Curie Prize). Wyróżnienieprzyznawane jest za wyjątkowoważne dla danej dyscypliny indywidualnelub zespołowe osiągnięciai odkrycia naukowe uzyskanew ostatnim roku.19 września Kapituła NagrodyNaukowej „Marii Curie” w składzie:Przewodniczący Kapituły RektorUMCS, Prorektorzy UMCS, CzłonkowieSenackiej Komisji ds. BadańNaukowych, PrzewodniczącyKonwentu UMCS, Prezes ZarząduStowarzyszenia AbsolwentówUMCS oraz Prezes Zarządu FundacjiUMCS w tajnym głosowaniupodjęła decyzję o przyznaniuNagrody. Wyróżnionym osiągnięciemzostał wniosek naukowcówz Wydziału Biologii i Nauk o Ziemi– opracowanie i opatentowanieszczepionki przeciwko malarii. Naukowcyopracowali antygen (substancjabiałkowa wywołująca produkcjęprzeciwciał w organizmie),który może posłużyć do wyprodukowaniaszczepionki przeciwko ma-14 Wiadomości Uniwersyteckie październik 2011

Wydarzenialarii. Laureatem Nagrody Naukowej„Marii Curie” za rok 2010 zostałzespół naukowy w składzie: prof.dr hab. Nikodem Grankowski, prof.nadzw., dr hab. Marek Tchórzewski,prof. nadzw., dr hab. AgnieszkaSzuster-Ciesielska, dr Dawid Krokowski,mgr Leszek Wawiórka.54. Zjazd PTChemi SITPChemW dniach 19–22 września na naszejUczelni odbywał się 54. ZjazdPolskiego Towarzystwa Chemicznegooraz Stowarzyszenia Inżynierówi Techników Przemysłu Chemicznego.Wydarzenie jest corocznymspotkaniem około tysiąca chemików,zarówno naukowców, nauczycieli,jak i specjalistów pracującychw różnych gałęziach przemysłu chemicznego.Organizatorami tegorocznejkonferencji byli: PolskieTowarzystwo Chemiczne, WydziałChemii UMCS i StowarzyszenieInżynierów i Techników PrzemysłuChemicznego.19 września w Centrum KongresowymUniwersytetu Przyrodniczegozainaugurowano Zjazd.W uroczystym otwarciu udziałwzięli: rektor Andrzej Dąbrowskii prorektorzy Stanisław Chibowski,Stanisław Michałowski,Ryszard Dębicki, przedstawicielewładz samorządowych, laureaci dorocznychnagród przyznawanychprzez PTChem oraz goście z krajui zagranicy, wśród których znaleźlisię m.in.: przewodnicząca MiędzynarodowejUnii Chemii Czysteji Stosowanej (IUPAC) prof. NicoleMoreau, profesorowie honorowiUMCS: prof. Xavier Coqueret orazprof. Fernando Gonzalez-Caballero.Podczas uroczystości bp MieczysławCisło poświęcił SztandarPolskiego Towarzystwa Chemicznego.Na ręce Rektora UMCS prof.dr. hab. Andrzeja Dąbrowskiegowręczono Uczelni okolicznościowymedal Marii Skłodowskiej-Curie,z okazji MiędzynarodowegoRoku Chemii oraz Roku Marii Curie-Skłodowskiej.Wśród licznychlaureatów wyróżnionych medalamii odznaczeniami PTChemznaleźli się m.in.: dr Anna MariaWołowicz z Zakładu Chemii NieorganicznejUMCS, która zostałalaureatką Nagrody im. AleksandraZamoyskiego oraz dr ElżbietaFot. Ewa KawałkoStoisko UMCS na targach w LublinieSalon Maturzystów„Perspektywy2011”Jak co roku we wrześniu UniwersytetMarii Curie-Skłodowskiej wziąłudział w ogólnopolskiej kampaniipromocyjnej Salon Maturzystów – „Perspektywy2011”. Przedstawiciele naszej Uczelni uczestniczyliw targach edukacyjnych w 7 różnych ośrodkachakademickich w Polsce – w Białymstoku,Lublinie, Warszawie, Kielcach, Rzeszowie, Krakowiei w Łodzi. Stoisko UMCS w każdym mieściecieszyło się dużym zainteresowaniem.10 lat współpracy pomiędzyUMCS i telc GmbHZ okazji obchodów 10. rocznicy podpisaniaprzez UMCS umowy o współpracy z telcGmbH, 20 września prorektor Ryszard Dębickispotkał się z Jürgenem Keicherem, DyrektoremGeneralnym telc GmbH. Z okazji 10 lat współpracypomiędzy UMCS i telc GmbH w Dworku Kościuszkówodbył się bankiet, wydany specjalnie na cześć honorowegogościa. Telc (The European Language Certificates)to instytucja non profit, będąca członkiemALTE (Association on Language Tresters In Europe).Organizacja telc posiada ponad czterdziestoletnie doświadczeniew tworzeniu i przeprowadzaniu egzaminówjęzykowych na najwyższym poziomie europejskim.Centrum Nauczania i Certyfikacji JęzykówObcych UMCS jest licencjonowaną instytucją partnerskątelc i posiada akredytację na organizowaniewszystkich egzaminów językowych w ramach systemutelc.Spotkanie Jürgena Keichera z prorektorem Ryszardem Dębickim i pracownikamiCNiCJO UMCSFot. Anna Guzowskapaździernik 2011Wiadomości Uniwersyteckie15

WydarzeniaJadwigaMalinowskaprezentujeofertę UMCSdla przedsiębiorcówStoisko UMCSna konferencji„Lubelskanauka dlabiznesu”Lubelskanauka dla biznesuW dniu 21 września naWydziale Inżynierii ŚrodowiskaPolitechnikiLubelskiej odbyła się konferencja„Lubelska nauka dla biznesu”, zorganizowanaz inicjatywy biura EnterpriseEurope Network, które dowspółpracy zaprosiło wszystkie lubelskieuczelnie wyższe oraz organizacjęLubelski Klub Biznesu. Honorowypatronat nad imprezą objąłMarszałek Województwa LubelskiegoKrzysztof Hetman.Konferencja miała na celu zbliżenieśrodowiska lubelskich naukowcówi przedsiębiorców. Uczestnicykonferencji mogli wysłuchać referatówprezentujących ofertę UniwersytetuMarii Curie-Skłodowskiej,Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego,Politechniki Lubelskiej, UniwersytetuPrzyrodniczego oraz UniwersytetuMedycznego. Swój punktwidzenia dotyczący współpracy lubelskichuczelni z przedsiębiorcamizaprezentowali również przedstawicieleLubelskiego Klubu Biznesuoraz Podlaskiej Fundacji RozwojuRegionalnego. Przedstawiciel UrzęduMarszałkowskiego WojewództwaLubelskiego omówił formalne warunkiprojektu systemowego „WsparcieRegionalnej Sieci Współpracy”.Referat przedstawiający warunkii formy współpracy UMCS z otoczeniemzewnętrznym wygłosiłaJadwiga Malinowska, kierownikCentrum Innowacji i KomercjalizacjiBadań. Prezentacja dotyczyłam.in. poszczególnych aspektówi form współpracy UMCS z biznesemoraz dotychczasowych doświadczeńi osiągnięć w tym zakresie.W konferencji udział wziąłtakże prorektor Ryszard Dębicki.Podczas spotkania uczestnicy mielitakże możliwość zapoznania sięz ofertą uczelni wyższych, odwiedzającstoiska wystawiennicze, przyktórych udzielano szczegółowychinformacji dotyczących współpracyz biznesem oraz wręczano materiałyinformacyjne. Stoisko UMCSprowadzone przez pracownikówCentrum Innowacji i KomercjalizacjiBadań cieszyło się bardzo dużymzainteresowaniem.Krzysztof ŁydaFot. Agnieszka GałczyńskaFot. Agnieszka GałczyńskaŁastawiecka z Zakładu Chemii OrganicznejUMCS, która otrzymałaWyróżnienie do Nagrody Sigma--Aldrich i PTChem.Kolejne dni Zjazdu obfitowaływ liczne wykłady plenarne, wykładysekcyjne, komunikaty ustne oraz sesjeposterowe. Tematyka Zjazdu objęławszystkie dziedziny chemii, nadktórymi pracują naukowcy i technologowiew polskich ośrodkach badawczych– chemia nieorganicznai organiczna, chemia fizyczna, teoretyczna,analityczna, technologiachemiczna, chemia polimerów orazradiochemia, a także dydaktyka i historiachemii. 21 września odbyłsię uroczysty bankiet dla uczestnikówZjazdu.Relacja ze Zjazdu wraz ze zdjęciamiukaże się numerze listopadowym„Wiadomości Uniwersyteckich”.Uniwersytecka KomisjaAkredytacyjnaW dniach 22–23 września w Ciążeniuobradowała UniwersyteckaKomisja Akredytacyjna. W posiedzeniuudział wziął prorektor StanisławChibowski.Konferencja EISRIW dniach 26–27 września na UniwersytecieJagiellońskim w Krakowieodbyła się konferencja „EuropeanIntersectoral Summit onResearch and Innovation”, zorganizowanaprzez Atomium Culturei Uniwersytet Jagielloński. AtomiumCulture to instytucja reprezentującaśrodowiska akademickie 25 europejskichuniwersytetów, naukowców,studentów i dzienniki z ponad20 krajów oraz grupę dużych firm naeuropejskim poziomie. Jest to platformawymiany i wyboru najbardziejinnowacyjnych badań europejskich,służąca transferowi wiedzy pomiędzysektorami życia publicznego.Konferencja miała na celu określeniei uwypuklenie znaczenia innowacjii badań naukowych w rozwojuEuropy w kontekście globalnejkonkurencji oraz upowszechnianiewyników badań naukowych.W wydarzeniu udział wzięli m.in.:Prezydent RP Bronisław Komorow-16 Wiadomości Uniwersyteckie październik 2011

Casos de discriminación. Conclusiones y recomendaciones3. Necesidad de trabajo coordinadoy herramientas de identificaciónEs necesario desarrollar un trabajo coordinado, en red,de todos los grupos profesionales que intervenimos paraasistir a las víctimas ante un caso de discriminación; profesionalesde entidades sociales, cuerpos policiales, fiscalesde delitos de odio y discriminación, abogados/as,jueces/as. En la actualidad hay recursos que abordanla discriminación pero no se trabaja con la suficientecoordinación; esto se podría solventar con una buenacoordinación entre las 50 fiscalías provinciales para ladefensa de los delitos de odio y discriminación, loscuerpos policiales, los juzgados y las entidades queasisten a las víctimas de discriminación. Esto contribuiríaa ofrecer una mejor respuesta.Junto a ello, la unidad de acción tanto en protocolo deidentificación de los casos, como en las herramientas informáticasde registro y en el procedimiento de defensade estos casos, permitiría que al igual que sucede en loscasos de violencia de género, la defensa sea efectiva.Además, si los sistemas informáticos policiales y judicialesregistran e identifican específicamente los ilícitoscon componentes discriminatorios, obtendremos datosde los que hasta ahora carecemos. Como todo el mundocomprenderá no es lo mismo que a una persona lalesionen que la lesionen por ser gitano/a, el componentediscriminatorio tiene que registrase y el procedimientode defensa debe contemplar que nos encontramos conuna lesión con motivación racista. El registro y la actuaciónespecífica de la discriminación deberían ser implementadosno solo en los ilícitos penales sino también enel resto de los órdenes jurisdiccionales.La inexistencia de datos y de estadísticas en esta materiainvisibiliza un grave problema social del Estadoespañol; los datos nos permitirán conocer la dimensióndel problema, y contribuirán al diseño de las soluciones,algo que en la actualidad nuestro Estado debería emprender.4. Europa debe reaccionar ante la discriminaciónprincipalmente ante los discursosy actuaciones racistas y xenófobasde algunos dirigentes políticosLa crisis económica ha provocado que algunos dirigentespolíticos en Europa, determinadas formaciones políticas,hayan utilizado un discurso racista y xenófobo con fineselectorales, señalando a los grupos más vulnerables comolos culpables de la crisis económica (gitanos/as, inmigrantes,personas que profesan distintas religiones, etc.). Estetipo de discursos que vulneran la legislación europea, hanproducido algunos efectos perversos en la convivencia yel rechazo social hacia estos grupos de población; ademásen ningún momento los partidos políticos mayoritarios sehan opuesto de forma contundente a estas prácticas, nitampoco se ha manifestado una actuación clara contraeste tipo de discursos por parte de la Comisión Europeay el Parlamento Europeo.El antigitanismo en España y en diversos países europeoses una realidad cotidiana (Francia, Italia, Hungría,Eslovaquia, República Checa, etc.), se han producidoactos de discriminatorios y violentos en contra la comunidadroma/gitana más vulnerable, actos que atentancontra en ejercicio de sus derechos fundamentales (elderecho a la igualdad, la educación, la libre circulación,etc.) reconocidos en diversos instrumentos legislativos3 . Concretamente nos referimos a las expulsionesmasivas, el retorno de menores como el caso de la niñaLeonarda Dibrani en Francia, escolarizaciones segregadas,actos de violencia racista, discurso de odio, etc. Larespuesta de las instituciones europeas a este respectoes débil. Cuando se trata de vulneración de derechosfundamentales, que constituyen el pilar esencial de laconstrucción de una Europa con valores sólidos, respetuosacon la Igualdad, la Justicia social y la convivencia,las instituciones europeas deberían responder, no mostrarindolencia, ya que ello colabora al sentimiento deimpunidad que experimentan muchas personas gitanascuando se vulneran sus derechos.3 Declaración Universal de Derechos Humanos de 10 de diciembre de 1948.Pacto Internacional de Derechos Económicos, Sociales y Culturales de 16 dediciembre de 1966.Directiva 2000/43/CE del Consejo de 29 de junio de 2000 relativaa la aplicación del principio de igualdad de trato de las personasindependientemente de su origen racial o étnico.17

WydarzeniaPodsumowanierekrutacjiw rokuakademickim2011/2012Według InternetowejRejestracji KandydatówUMCS w roku akademickim2011/2012 na studia stacjonarneprzyjęto 7561 osób, nastudia niestacjonarne 2231. Naukęna naszej Uczelni rozpocznierównież ponad 160 cudzoziemców.UMCS swoją ofertą zainteresował21322 kandydatów (liczbazarejestrowanych kandydatów),z których ponad 9950 podjęłoostatecznie studia na naszejUczelni.W pierwszej piątce Wydziałów,na które przyjęto najwięcejProjektgraficzny:Eliasz Golastudentów, znajdują się: WydziałHumanistyczny, Wydział Ekonomiczny,Wydział Pedagogiki i Psychologii,Wydział Prawa i Administracji,Wydział Politologii.Ze względu na już odczuwalneskutki niżu demograficznegooraz fakt, iż wyjątkowo wieluuczniów nie zdało matury, spodziewanosię spadku liczby studentów.Ze względu na pierwotnieniekorzystne prognozy, związaneze wskazaną powyżej sytuacją,Władze UMCS oceniają wynikirekrutacji jako udane.Anna Guzowskaskiego. Główne uroczystości, w którychudział wzięli m.in. prezydentZamościa Marcin Zamoyski, prorektorRyszard Szczygieł, który jestprzewodniczącym Rady MuzeumZamojskiego, przedstawiciele władzsamorządowych oraz zaprzyjaźnionychinstytucji kultury, byli i obecnipracownicy Muzeum i Kina, grupyrekonstrukcji historycznej orazmieszkańcy Zamościa, odbyły się30 września. 85. urodziny kina i muzeumuświetniły: prezentacja historiiobu placówek oraz premierapierwszej w Polsce pełnometrażowejprodukcji zrealizowanej w 3D„1920. Bitwa Warszawska” w reżyseriiJerzego Hoffmana. Patronathonorowy nad wydarzeniem objąłPrezydent Miasta Zamość MarcinZamoyski.1 września 1926 r. staraniem SejmikuPowiatowego oficjalnie otwartokino-teatr „Stylowy” w dawnymkościele o.o. Franciszkanów. Z inicjatywymiejscowych regionalistów17 września tego samego roku,uchwałą Sejmiku Powiatowego powołanoMuzeum Ziemi Zamojskieji rozpoczęto gromadzenie pamiątekprzeszłości. Obecnie Muzeum Zamojskiemieści się zespole kamienicormiańskich w północnej pierzeiRynku Wielkiego, a kino „Stylowy”w 2010 r. otrzymało nowoczesnyobiekt przy ul. Odrodzenia 9.Konwent UMCS30 września w Dworku Kościuszkówna terenie Ogrodu Botanicznegoodbyło się posiedzenie KonwentuUMCS, w którym udział wziął rektorAndrzej Dąbrowski, prorektorRyszard Szczygieł, prorektor StanisławChibowski oraz członkowieKonwentu. Firma Ernst&Youngprzedstawiła strategię rozwoju naszejUczelni na lata 2011–2021.Inauguracja w UP30 września w Centrum KongresowymUniwersytetu Przyrodniczegoodbyła się uroczysta inauguracjaroku akademickiego 2011/2012 natej uczelni. W zastępstwie JM Rektoraw uroczystości udział wziąłprorektor Ryszard Dębicki.20 Wiadomości Uniwersyteckie październik 2011

WydarzeniaAranżacja pracowni fizykochemicznej z przełomu XIXi XX w.Fot. Jerzy KasprzakOtwarcie wystawyWystawa w Muzeum UMCSFot. Anna GuzowskaTrwa Rok Marii Curie--Skłodowskiej. Obchodomtowarzyszą liczne inicjatywyi przedsięwzięcia mającena celu popularyzację postaci wielkiejnoblistki. W ten nurt włączyło sięrównież Muzeum UMCS, przygotowującwystawę „Maria Curie-Skłodowska1867–1934. W 100. rocznicęNagrody Nobla z chemii (1911 r.)”.Wystawa składa się z dwóch elementów– wystawy biograficznej naplanszach oraz aranżacji pracownifizykochemicznej z przełomu XIXi XX w. Część biograficzna wystawyprzypomina najważniejsze momentyz życia wielkiej uczonej, ze szczególnymuwzględnieniem dokonań naukowychoraz zaangażowania Mariiw prace organizacyjne na forumLigi Narodów w Komisji WspółpracyIntelektualnej oraz w InstytucieRadowym w Paryżu. Osobne miejscezarezerwowane zostało dla przybliżeniazwiązków Marii Curie-Skłodowskiejz Lubelszczyzną i Lublinem.Maria w dzieciństwie była częstymgościem dziadka Józefa Skłodowskiego,który zamieszkiwał w majątkuw Zawieprzycach pod Lublinem.Józef Skłodowski, wieloletni dyrektorGimnazjum Lubelskiego zasłużyłsię dla naszego miasta. Z jego inicjatywyw 1859 r. wybudowano nowygmach Gimnazjum. Dziś w tym budynkuprzy ul. Narutowicza 12 maswoją siedzibę Wydział Pedagogikii Psychologii UMCS. Dla upamiętnieniatego faktu i uhonorowaniainicjatora tej budowy decyzją SenatuUMCS 11 listopada 1999 r. odsłoniętona ścianie budynku pamiątkowątablicę. Bezpośrednim i niezaprzeczalnymświadectwem pobytu MariiCurie-Skłodowskiej w Lublinie jestwpis w Księdze pamiątkowej ArchikatedryLubelskiej ręką Marii, którypochodzi prawdopodobnie z początkuczerwca 1932 r., bowiem 29 maja1932 r. Maria Curie uczestniczyław uroczystym oddaniu do użytkuInstytutu Radowego w Warszawie,a potem odbyła krótką podróż poPolsce w towarzystwie szwagra KazimierzaDłuskiego i jego osobistegolekarza H. K. Chartertona.Ciekawym elementem wystawyjest aranżacja pracowni fizykochemicznejz przełomu XIX i XX w.Takie określenie oczywiście należytraktować umownie, ale atmosferapracowni, którą udało się stworzyć,mogła odpowiadać tej, w jakiej Mariaz Piotrem prowadzili swoje badania.Zgromadzono tu szereg oryginalnychprzyrządów i aparaturyz tamtego czasu. W przygotowaniuaranżacji pomogły następujące instytucje:Muzeum Marii Skłodowskiej-Curiew Warszawie, MuzeumFizyki Instytutu Fizyki UMCS, ZakładRadiochemii i Chemii KoloidówUMCS, które użyczyły swoich zbiorów.Wykorzystano również obiektyz Muzeum UMCS.Patronat nad wystawą objął RektorUMCS prof. dr hab. Andrzej Dąbrowski,a Komitet Organizacyjny w składzie:prof. dr hab. MieczysławBudzyński,prof. dr hab. StanisławChibowski, prof.dr hab. Władysław Janusz,prof. dr hab. ZbigniewKorczak, prof.dr hab. Anna Deryło-Marczewska,prof.dr hab. Ryszard Szczygieł,prof. dr hab. JerzyŻuk, czuwał nad całościąprzedsięwzięcia.Scenariusz wystawyprzygotował mgr JerzyKasprzak, a graficznieopracował ją PawełD. Znamierowski.Inauguracja wystawy miała miejsce5 września 2011 r. Otwarcia wystawydokonał prof. Ryszard Szczygieł,prorektor UMCS ds. ogólnych.W spotkaniu uczestniczył takżeprof. Stanisław Chibowski, prorektorUMCS ds. kształcenia. Wystawadostępna będzie do końca października2011 r.Na listopad i grudzień 2011 r. MuzeumUMCS zaplanowało jeszczejedno przedsięwzięcie związanez obchodami Roku Marii Curie--Skłodowskiej – wystawę pokonkursowąogólnopolskiego konkursufotograficznego „Inspiracje MariąCurie-Skłodowską”. O szczegółachpoinformujemy Państwa w listopadowymnumerze „WiadomościUniwersyteckich”.Jerzy Kasprzakpaździernik 2011Wiadomości Uniwersyteckie21

WydarzeniaNa WydziałachWydziałArtystycznyWernisaż pracstudentów WADnia 19 czerwca w Teatrze Muzycznymodbył się wernisaż wystawygrafiki, malarstwa i fotografiistudentów Wydziału ArtystycznegoUMCS. Pokaz ten, uświetniającygalowy koncert w TeatrzeMuzycznym, zatytułowano „Harmonia.Rytm. Gra przestrzeni”. Wefoyer Teatru Muzycznego swoje pracezaprezentowali: Merve Arslan,Anna Baryłka, Bernadetta Benedysiuk,Ewa Bilkiewicz, KatarzynaDługosz, Maja Łukasik, AgnieszkaMałek, Agnieszka Matyjaszczyk,Katarzyna Meszka, Monika Mituła,Małgorzata Nowak, Anna Rybak,Barbara Sygacz, Joanna Świderka,Grzegorz Więcej, Judyta Włas, KatarzynaWolska, Marcin Ziółkowskii Jędrzej Żwiruk. Kuratorem wystawybyła dr Małgorzata Stępnik z InstytutuSztuk Pięknych WA. •Koncert Piotra Rubika10 września na Rynku Wielkimw Zamościu odbył się niezwykłykoncert z udziałem AkademickiegoChóru Uniwersytetu Medycznegow Lublinie, przygotowanegoprzez dr hab. Monikę Mielko-Remiszewską.W ten piękny sobotniwieczór na zamojskiej scenie wystąpiłaZamojska Orkiestra Symfoniczna,na co dzień prowadzonaprzez Tadeusza Wicherka, wspomnianyjuż chór UM i zespół wokalnyGaudium z Wrocławia, przygotowanyprzez prof. Alana Urbankaoraz soliści: Zofia Nowakowska,Marta Moszczyńska, Ewa Prus, MichałGasz, Grzegorz Wilk i MichałBogdanowicz. Koncert zatytuło-wany The Best of Rubik poprowadziłsam kompozytor. Największeprzeboje Piotra Rubika, wykonywanepod jego batutą, zgromadziłyliczną publiczność, a bisom niebyło końca.•Wydział ChemiiDoktoraty1 lipca odbyła się publiczna obronapracy doktorskiej mgr Eweliny Goławskiejpt. „Wykorzystanie wybranychmetod ekstrakcji w procedurzeoznaczania składu i zawartościolejków eterycznych z ziół”, którejpromotorem był prof. dr hab. AndrzejL. Dawidowicz, recenzentamizaś prof. dr hab. Grażyna Matysikz Uniwersytetu Medycznegow Lublinie i prof. dr hab. WojciechPiekoszewski z Uniwersytetu Jagiellońskiegow Krakowie. •4 lipca odbyła się publiczna obronapracy doktorskiej mgr Iwony Rutynypt. „Analiza stripingowa niklu,kobaltu i rtęci z wykorzystaniemelektrod przyjaznych dla środowiska”.Promotorem rozprawy byłprof. dr hab. Mieczysław Korolczuk,a recenzentami prof. dr hab.inż. Jacek Namieśnik z PolitechnikiGdańskiej i dr hab. Ryszard Dobrowolski,prof. nadzw. UMCS. RadaWydziału Chemii na posiedzeniuw dniu 26 września podjęła uchwałęo nadaniu mgr Ewelinie Goławskieji mgr Iwonie Rutynie tytułunaukowego doktora w zakresienauk chemicznych.•Nagroda im. AleksandraZamojskiego 2011Komisja-Jury konkursu PolskiegoTowarzystwa Chemicznego nanajlepszą pracę doktorską w 2011 r.przyznała dr Annie Wołowicz z ZakładuChemii Nieorganicznej UMCSnagrodę im. Aleksandra Zamojskiegoza pracę pt. „Zastosowanie wymieniaczyjonowych różnego typuw procesie usuwania jonów palladu(II)z roztworów chlorkowychi chlorkowo-azotanowych(V)”. Pracawykonana na Wydziale ChemiiUMCS, pod kierunkiem naukowymprof. Zbigniewa Hubickiego.Nagroda im. Aleksandra Zamojskiegoza wyróżnione prace doktorskieprzyznawana jest młodymnaukowcom (do 30 lat w dniu obronypracy), członkom Polskiego TowarzystwaChemicznego, którzyw roku poprzedzającym przyznanienagrody obronili swoje pracedoktorskie.•GościeW Zakładzie Modelowania ProcesówFizykochemicznych w dniach20–24 lipca gościł dr Adrian Huertaz Facultad de Fisica e I.A. Depto.de Fisica, Universisad Veracruzanaw Meksyku, a w ramach wymianystypendialnej w projekcieSTCSCMBS nr kontraktu PIRSES--GA-2010-268498 badania naukowei konsultacje prowadzili prof.Orest Pizio z Universidad NationalAutonomia de Mexica (24 sierpnia– 23 września), a także dr YaroslavIlnytskyy (1–31 lipca) i dr AndrijTrokhymchuk (1–30 września) z Institutefor Condensated Matter PhysicsNarodowej Akademii NaukUkrainy.•W ramach realizacji 7FP Marie Curie(PEOPLE) IRSES nr PIRSES--GA-2008-230790 badania naukowew Zakładzie Metod Chromatograficznychprowadzili: dr VolodymyrIllich Zarko (16 maja – 15 czerwca),prof. Volodymyr M. Gunko, mgrMikhailo Nazarkovskyj (6 czerwca –5 lipca), a także prof. Mykola Karter22 Wiadomości Uniwersyteckie październik 2011

Wydarzenia(22 czerwca – 21 lipca) z InstytutuFizykochemii Powierzchni NarodowejAkademii Nauk Ukrainy. •W Zakładzie Radiochemii i ChemiiKoloidów w dniach 3–5 lipca gościłprof. Carlos Bravo-Diaz z Uniwersytetuw Vigo.•W Zakładzie Chemii Organicznejbadania naukowe prowadziłw dniach18–27 września dr DuncanCarmichael z Ecole PolytechniquePalaiseau we Francji. •W dniach 18–28 września badanianaukowe w Zakładzie Chemii Polimerówprowadzili Olga Poddubnayai Alexander Puziy z Instituteof Sorption and Endoecology Problemsz Kijowa.•Wyjazdy zagraniczneDr Anna Wołowicz z Zakładu ChemiiNieorganicznej w dniach 29 maja– 1 czerwca uczestniczyła w konferencji„Lviv Chemical Reading –2011”, która odbywała się na Uniwersytecieim. I. Franko we Lwowie. •Prof. dr hab. Małgorzata Borówkoi prof. dr hab. Stefan Sokołowskiz Zakładu Modelowania ProcesówFizykochemicznych uczestniczyliw ramach projektu STCSCMBSPIRSES-GA-2010-268498 w dniach20 maja – 19 czerwca w wymianiestypendialnej w Narodowej AkademiiNauk Ukrainy we Lwowie. •Dr Marta Grochowicz i mgr ŁukaszSzajnecki z Zakładu ChemiiPolimerów w dniach 5–9 czerwcauczestniczyli w Niemczech w „9 thInternational Symposium on theCharacterisation of Porous Solids– COPS 9”, zorganizowanym przezSociety for Chemical Technologyand Biotechnology and the TechnicalUniversity of Dresden. •Prof. dr hab. Jacek Goworeki dr Agnieszka Kierys z ZakładuAdsorpcji w dniach 4–11 czerwcauczestniczyli w konferencji„NAM 22: 22 nd Meeting of theNorth American Catalysis Society”w Detroit w USA. •Dr hab. Małgorzata Grabarczyk,dr Joanna Lenik, dr Agnieszka Nosal--Wiercińska, dr Katarzyna Tyszczuk--Rotko i dr Cecylia Wardak z ZakładuChemii Analitycznej i Analizy Instrumentalnejw dniach 19–24 czerwcauczestniczyły w konferencji „InternationalConference on ElectrochemicalSensors”, która odbywała sięw Dobogókö na Węgrzech. •Dr Jarosław W. Dymara, dr AgnieszkaKamińska-Ostęp, dr Zofia J. Klocz Zakładu Dydaktyki Chemii orazdr Andrzej Persona z Zakładu ChemiiAnalitycznej i Analizy Instrumentalnejw dniach 14–18 czerwcauczestniczyli na Uniwersyteciew Pilznie w Czechach w konferencji„Chemickě vzdělaváni v teoriia praxi”.•Dr Piotr Borowski z Zakładu MetodChromatograficznych oraz dr MariuszBarczak z Zakładu ChemiiTeoretycznej w dniach 29 czerwca– 10 lipca uczestniczyli w międzynarodowejkonferencji „5 th InternationalFEZA Conference” naUniwersytecie w Granadzie w Walencji.Celem wyjazdu było też przeprowadzeniekonsultacji naukowychw Zakładzie Fizyki Stosowanej Uniwersytetuw Granadzie i na Uniwersyteciew Jean.•Dr hab. Irena Malinowska, prof.UMCS oraz dr Małgorzata Janickaz Zakładu Chromatografii Planarnejw dniach 18–24 czerwca uczestniczyłyna Węgrzech w konferencji„36 th International Symposiumon High Performance Liquid PhaseSeparations and Related TechniquesHPLC 2011”. •W dniach 26 czerwca – 8 lipcaprof. dr. hab. Michał K. Pietrusiewiczz Zakładu Chemii Organicznejuczestniczył w konferencji„ISCHAC-10”, a dr Marek Stankevičw dniach 26–30 czerwca brałudział w konferencji „CAOS 2011”.Konferencje te odbywały się na Uniwersyteciew Kioto w Japonii. •Prof. dr hab. Małgorzata Borówkoi dr Tomasz Staszewski z ZakładuModelowania Procesów Fizykochemicznych,a także dr hab. JolantaNarkiewicz-Michałek, prof. UMCSi dr Mateusz Drach z Zakładu ChemiiTeoretycznej oraz dr hab. Marta Szymulaz Zakładu Radiochemii i ChemiiKoloidów w dniach 23–28 czerwcauczestniczyli w konferencji „25 EuropeanSymposium of Applied ThermodynamicsESAT” na Uniwersyteciew Petersburgu w Rosji. •Dr Marta Worzakowska z ZakładuChemii Polimerów w dniach 26––30 czerwca uczestniczyła w Bratysławiena Słowacji w „3 rd JointCzech-Hungarian-Polish-SlovakThermoanalytical Conference”. •Dr Małgorzata Maciejewska i dr BeataPodkościelna z Zakładu ChemiiPolimerów uczestniczyły w dniach26 czerwca – 1 lipca w konferencji„EPF 2011 European PolymerCongress”, która odbywałasię w Granadzie na Viajes IberiaCongresos.•Dr hab. Irena Malinowska, prof.UMCS z Zakładu ChromatografiiPlanarnej w dniach 5–9 lipca brałaudział w „International Symposiumfor Thin Layer ChromatographyHPTLC 2011”, które odbywałosię w Szwajcarii, a w dniach 14 lipca– 5 sierpnia przeprowadzała badaniaw Laboratorium Wysokiej EnergiiZIBJ w Dubnej w Rosji. •W ramach realizacji 7FP Marie Curie(PEOPLE) IRSES nr PIRSES--GA-2008-230790 w dniach 16 lipca– 15 sierpnia w Instytucie ChemiiPowierzchni Narodowej AkademiiNauk Ukrainy badania naukoweprowadzili prof. dr hab. Roman Leboda,dr Jadwiga Skubiszewska-Ziębai dr Barbara Charmas z ZakładuMetod Chromatograficznych orazdr Ewa Skwarek z Zakładu Radiochemiii Chemii Koloidów. •październik 2011Wiadomości Uniwersyteckie23

WydarzeniaDr hab. Paweł Szabelski z ZakładuChemii Teoretycznej w dniach8–11 lipca uczestniczył w Liverpooluw Wielkiej Brytanii w konferencji„Chirality at the nanoscale”. •Prof. dr hab. Stefan Sokołowskiz Zakładu Modelowania ProcesówFizykochemicznych w dniach20 lipca – 19 sierpnia przebywałwe Lwowie w ramach wymianystypendialnej w projekcie STC-SCMBS nr kontraktu PIRSES--GA-2010-268498.•Prof. dr hab. Małgorzata Borówko,prof. dr hab. Andrzej Patrykiejew,prof. dr hab. Stefan Sokołowskiz Zakładu Modelowania ProcesówFizykochemicznych w dniach 10––16 lipca uczestniczył w „InternationalConference ΣΩ 2011” w Larnacena Cyprze.•Dr Marta Worzakowska, dr MartaGrochowicz oraz dr MagdalenaSobiesiak z Zakładu Chemii Polimerówprowadziły badania naukowew dniach 18–22 lipca w Selb,Niemcy.•Dr hab. Irena Choma z Zakładu MetodChromatograficznych w dniach5–9 lipca wygłosiła wykład na „InternationalSymposium for HPTLC”w Bazylei w Szwajcarii. •Dr hab. Andrzej Machocki, prof.nadzw. UMCS i dr Wojciech Gacz Zakładu Technologii Chemicznejw dniach 28 sierpnia – 3 wrześniauczestniczyli kongresie EuropaCatX,który odbywał się w Glasgoww Wielkiej Brytanii. •Dr Mariusz Barczak z Zakładu ChemiiTeoretycznej w dniach 27 sierpnia– 5 września uczestniczyłw „XVI International Sol-Gel Conference”w Hangzhou w Chinach. •Dr Dorota Kołodyńska z ZakładuChemii Nieorganicznej w dniach1–31 sierpnia prowadziła badanianaukowe na Uniwersytecie w Limerickw Irlandii.•Dr Irena Wawrzyńca-Gorczycaz Zakładu Krystalografii w dniach22–30 sierpnia w Madrycie uczestniczyław „XXII Congress and GeneralAssembly International Unionof Crystalography 2011”. •Dr Liliana Mazur z Zakładu ChemiiOgólnej i Koordynacyjnej w dniach22 sierpnia – 5 września uczestniczyław Madrycie w Hiszpaniiw konferencji.•Prof. dr hab. Andrzej Patrykiejew,prof. dr hab. Stefan Sokołowski,dr hab. Wojciech Rżysko i dr TomaszStaszewski z Zakładu ModelowaniaProcesów Fizykochemicznychw dniach 5–11 września uczestniczyliw Wiedniu w „8th Liquid MatterConference 2011”. •Dr hab. Ryszard M. Janiuk z ZakładuDydaktyki Chemii w dniach27–30 września przebywał na UniwersyteciePompeu Fabra w Barceloniew Hiszpanii na spotkaniu roboczymgrupy PLACES (7PR). •Dr hab. Andrzej Machocki, prof.nadzw. UMCS i dr Wojciech Gacz Zakładu Technologii Chemicznejw ramach realizacji projektóww dniach 27 września – 1 październikaprzebywali: w Brukseli – „CollaborativeProject No. 245202 7 thFP Fuell Cells and Hydrogen JointUndertaking Development of anInternal Reforming Alcohol HighTemperature PEM Fuell Cell Stack-IRAFC”;w Barcelonie w ramachERA-NET ACENET No. ACE.07.009„Hydrogen from bio-alcohols: Anefficient route for hydrogen productionvia novel reforming catalysts”NUCAT4HYDROGEN. •Mgr Dorota Pietras-Ożga, doktorantkaz Zakładu Chemii Teoretycznejprowadziła w dniach 24 września –16 października w Reims we Francjibadania naukowe związane ze współpracąz firmą ASTRIUM SAS. •Dr Paweł Mergo z Pracowni TechnologiiŚwiatłowodów uczestniczyłw dniach 28 września – 1 październikaw „PHOSFOS Final ReviewMeeting 7PR UE”, które miałomiejsce na Uniwersytecie w Gentw Belgii.•Dr hab. Jolanta Narkiewicz-Michałek,prof. nadzw. UMCS i dr MateuszDrach z Zakładu Chemii Teoretycznejoraz dr hab. Marta Szmulaz Zakładu Radiochemii i ChemiiKoloidów w dniach 3–10 wrześniauczestniczyli w konferencji ECIS2011, która odbywała się w MaxPlanck Institute of Colloids andInterfaces the Technical Universityof Berlin and the Deutsche Kolloidgesellschaft.•WydziałEkonomicznyDoktoraty15 września odbyła się publicznaobrona rozprawy doktorskiej mgrAnny Spoz. Temat: „Wpływ procesówrestrukturyzacji na konkurencyjnośćmałych i średnichprzedsiębiorstw w województwielubelskim”. Promotor: dr hab. PiotrKarpuś, prof. nadzw. Recenzenci:prof. dr hab. Genowefa Sobczyk(UMCS) i dr hab. Mirosław Wypych,prof. nadzw. (Uniwersytet Łódzki).Obrona zakończyła się nadaniemstopnia doktora nauk ekonomicznychw zakresie ekonomii. •Wydział Filozofiii SocjologiiObronyMgr Marcin Trybulec obronił24 czerwca rozprawę doktorską „Pojęciepodmiotu poznania w teoriachkomunikacji społecznej szkoły24 Wiadomości Uniwersyteckie październik 2011

Wydarzeniaz Toronto”. Promotorem był dr hab.Marek Hetmański, prof. nadzw.UMCS, recenzentami – dr hab. JerzyBobryk (Instytut PsychologiiPAN) i dr hab. Zbysław Muszyński,prof. nadzw. UMCS. •KonferencjeDr Leszek Krusiński z Zakładu HistoriiMyśli Społecznej brał udziałw 3 międzynarodowych konferencjach,2 w USA i 1 w Grecji. Pierwszaz amerykańskich konferencji tonajwiększy na świecie kongres poświęconystudiom mediewistycznym– 46 th International Congresson Medieval Studies. Obrady odbywałysię w Kalamazoo, Michiganw dniach 12–15 maja. Konferencjęzorganizował The Medieval Institute,College of Arts and Science,Western Michigan University przywspółpracy 150 stowarzyszeń naukowychoraz 70 wydawnictw zewszystkich kontynentów. Uczestnicykongresu pochodzili z 48 państw,obradowali w 550 sesjach i wygłosiliponad 3000 referatów w językach:angielskim (99%), niemieckim, hiszpańskim,francuskim i włoskim.Dr Krusiński zaprezentował referatpt. „Marsilius of Padua and HisTeaching about Man and the WellRuled State”. Druga amerykańskakonferencja to „The InternationalSymposium on Cultural Diplomacyin the USA 2011 – The Roles andResponsibilities of the USA and Europein a Changing World Order:Evaluating the Political, Economicand Cultural Dimensions”. Sympozjumodbywało się w Waszyngtoniew dniach 18–21 maja. Organizatorembył Institut for CulturalDiplomacy w Berlinie oraz partnerzyz USA. Sympozjum ma opinięjednej z wiodących międzynarodowychkonferencji na temat stosunkówmiędzynarodowych i kultury.Referat dr. Krusińskiego nosił tytuł:„The Idea of New World Order(Novus Ordo Saeculorum) in thePoliti cal Tradition of Ancient Romeand Latin Middle Ages”. Sympozjumw Grecji to 6 th Annual InternationalConference on Philosophy.Organizatorem był Athens Institutefor Edu cation and Research, Art& Science Research Division, ResearchUnit of Philosophy. Odbyło sięono w Atenach w dniach 30 maja –2 czerwca, zgromadziło 75 uczestnikówz 24 państw. Obrady odbywałysię w 22 sesjach. 5 sesji byłopoświęconych starożytnej filozofiigreckiej (Ancient I – Ancient V).Wystąpienie dr. Krusińskiego nosiłotytuł: „Laurentius GrimaldiusGoslicius (Wawrzyniec GrzymałaGoślicki) and His Treatise «Deoptimo senatore» («The AccomplishedSenator») – MediterraneanRoots of Polish Political Philosophyin the 16 th Century”. •20 maja w Instytucie Filozofii i SocjologiiPAN w Warszawie na konferencji„Funkcje i cele nauki” dr PawełBytniewski (Instytut Filozofii)wygłosił referat „Funkcje i cele naukhumanistycznych — komplementarnośćczy sprzeczność?”. Konferencjazostała zorganizowana przez KomitetNaukoznawstwa PAN, InstytutFilozofii i Socjologii PAN oraz InstytutFilozofii Uniwersytetu im. MikołajaKopernika.•Dr Monika Baczewska w dniu7 czerwca uczestniczyła w I KonferencjiAutentycznego Przywództwaw Polsce „Lideriada”, zorganizowanejprzez Instytut Lidera w Warszawie.17 czerwca dr Baczewskauczestniczyła również w Konferencji„Forum CSR 2011”, zorganizowanejprzez Harvard Business ReviewPolska w Warszawie. •Na konferencji „Demokracja, tolerancja,Oświecenie” (4. edycja FestiwaluFilozofii, 12–17 września,Białystok; organizator: Fundacja„Kocham moje miasto” w Łodzi,Wyższa Szkoła Administracji Publicznejim. Stanisława Staszicaw Białymstoku oraz UniwersytetWarmińsko-Mazurski w Olsztynie)pracownicy Instytutu Filozofiiwygłosili referaty: prof. dr hab.Jadwiga Mizińska „Demokracjai konformizm”, dr Paweł Bytniewski„O demokracji w nauce”, dr MariolaKuszyk-Bytniewska „Dlaczegonie wyszliśmy z Oświecenia?”. •W dniach 7–10 września w Genewieodbyła się konferencja „EuropeanSociological Association” (ESA),zorganizowana przez UniwersytetGenewski i Szwajcarskie TowarzystwoSocjologiczne. W tym rokutematem przewodnim były relacjespołeczne w turbulentnych czasachi próba znalezienia odpowiedzina najbardziej aktualne problemyspołeczno-ekonomiczne współczesnegoświata. Ponad tysiąc socjologówz całej Europy uczestniczyłow licznych sesjach plenarnychi w 64 sekcjach tematycznych. Dodatkowoodbywały się spotkania autorskiepromujące książki o tematycesocjologicznej, które ukazały sięw ostatnich 2 latach. Obok spotkańo charakterze naukowym odbyły sięrównież wybory nowego przewodniczącegoESA. Została nim PekkaSulkunen z Finlandii. Dr IzabelaŁucjan i dr Elżbieta Czapka z InstytutuSocjologii UMCS miałyswoje wystąpienia w 2 sekcjach tematycznych:„Sociology of Culture”i „Gender Relations in the LabourMarket and the Welfare State”.Spotkania w sekcjach dawały możliwośćuczestnikom nie tylko zaprezentowaniawłasnych wynikówbadań, ale również była to świetnaokazja do wymiany poglądów i doświadczeńz szerokim gronem socjologóweuropejskich. •Lubelski Festiwal NaukiW ramach VIII Lubelskiego FestiwaluNauki na Wydziale Filozofiii Socjologii zrealizowano następująceprojekty: Jak powstał Wszechświat?– dr hab. Andrzej Łukasik,prof. UMCS; Wolne oprogramowaniena wyższych uczelniach –dr hab. Piotr Giza; Z punktu widzeniakognitywistyki: jak działa język– dr Piotr Konderak, Kawiarenkafilozoficzna – dr Paweł Bytniewski,dr Rafał Czekaj, dr Andrzej Kapusta,dr Maciej Kociuba, dr MariolaKuszyk-Bytniewska, dr hab. Andrzejpaździernik 2011Wiadomości Uniwersyteckie25

WydarzeniaŁukasik, prof. UMCS, dr SabinaMagierska; Co socjologowie wiedząo transformacji ustrojowejw Polsce po upadku komunizmu?– dr Agnieszka Kolasa-Nowak; Dlaczegowarto studiować religię chińską?– dr hab. Krzysztof Kosior, prof.UMCS; Dlaczego zaczęliśmy filozofować?– dr hab. Janusz Jusiak, prof.UMCS, mgr Aleksandra Sieniuta.Koordynatorem VIII LF na WFiSbyła dr Mariola Kuszyk-Bytniewska.Szczegółowy program i abstraktyznajdują się na stronie internetowejhttp://wfis.umcs.lublin.pl/festiwal-nauki2011.•Spotkanie z AniołamiBiznesu19 maja z inicjatywy pracownikówZakładu Socjologii Gospodarki i Organizacjiodbyło się spotkanie przedstawicieliWschodniej Sieci AniołówBiznesu ze studentami socjologii.Spotkanie otworzyła prof. dr hab.Biruta Skrętowicz – kierownik Zakładu,zaś wykład prowadził CezaryPasternak – kierownik WSAB.Celem spotkania było zaprezentowaniedziałalności WSAB oraz jejoferty dla osób mających ciekawepomysły. Podczas spotkania przedstawionopowstanie i rozwój sieciAniołów Biznesu, wskazując na korzyścizarówno dla inwestorów, jaki projektodawców.Lubelska Sieć Aniołów Biznesupowstała w 2007 r. i skupia inwestorówprywatnych zainteresowanychinwestycjami kapitałowymi w innowacyjneprojekty. Kolejnym etapemrozwoju Sieci było utworzenieWschodniej Sieci Aniołów Biznesujako ponadregionalnej platformywspółpracy inwestorów i projektodawcówz województwa lubelskiegoi podkarpackiego. Prowadzącyprzedstawił też główne zadaniaSieci, tj. prowadzenie kampanii informacyjno-promocyjnych,usługiinformacyjno-doradcze, usługiw zakresie analiz i ekspertyz, szkoleniadla projektodawców i inwestoróworaz nawiązywanie współpracyz innymi sieciami. Na zakończeniespotkania uczestnicy otrzymali upominkioraz odbył się krótki konkurs– na pytanie konkursowe prawidłowąodpowiedź dała studentkaIII roku Maja Konofalska. Spotkaniecieszyło się dużym zainteresowaniem,udział w nim wzięło ponad50 studentów ze specjalnościsocjologia gospodarki. •WydziałHumanistycznyHabilitacje29 czerwca odbyło się kolokwiumhabilitacyjne dr. Andrzeja Niewiadomskiegoz Instytutu FilologiiPolskiej. Tytuł rozprawy: „Światyz jawnych słów i kwiatów ukrytych.O refleksji metapoetyckiej w nowoczesnejpoezji polskiej”. Recenzenci:prof. dr hab. Edward Balcerzan(UAM), prof. dr hab. JanuszMisiewicz (UMCS), prof. dr hab.Piotr Michałowski (UniwersytetSzczeciński), prof. dr hab. MarianStala (UJ).•21 września odbyło kolokwium habilitacyjnedr. Zbigniewa Mazuraz Instytutu Anglistyki. Temat rozprawy:„The Power of Play: Leisure,Recreation and Cultural Hegemonyin Colonial Virginia”. Recenzenci:prof. dr hab. Bożena Chylińska(UW), prof. dr hab. Irmina Wawrzyczek(UMCS), prof. dr hab. WojciechLipoński (UAM), prof. dr hab.Ryszard Kantor (UJ). •22 września na Wydziale Socjologiczno-HistorycznymUniwersytetuRzeszowskiego odbyło siękolokwium habilitacyjne dr AnnyZakościelnej z Instytutu ArcheologiiUMCS. Książka stanowiącapodstawę przewodu „Studium obrządkupogrzebowego kultury lubelsko-wołyńskiej”,opublikowanaw Wydawnictwie UMCS, była nominowanaw konkursie „KsiążkaRoku 2010”, organizowanym przezWojewódzką Bibliotekę Publicznąim. Hieronima Łopacińskiegow Lublinie. Recenzentami dorobkunaukowego dr A. Zakościelnejbyli: prof. Bogdan Balcer (IAiE PANWarszawa), prof. Sławomir Kadrow(IA URz), prof. Aleksander Kośko(IP UAM Poznań) oraz prof. PawełValde-Nowak (IA UJ Kraków). •Doktoraty7 czerwca odbyła się publiczna obronapracy doktorskiej mgr JustynyWiśniewskiej. Temat: „Processosde expressão da iteratividadeno português europeu”. Promotor:prof. dr hab. Barbara Hlibowicka--Węglarz (UMCS). Recenzenci: prof.dr hab. Hanna Batoreo (UniwersytetAberta Lizbona ), dr hab. JacekPleciński, prof. nadzw. (WSF Wrocław).•10 czerwca odbyła się publicznaobrona pracy doktorskiej mgr. SylwestraŁysiaka. Temat: „Współczesnyteatr ludowy. Formy i funkcje”.Promotor: prof. dr hab. Jan Adamowski(UMCS). Recenzenci prof.dr hab. Barbara Styk (KUL), prof.dr hab. Piotr Dahlig (UW). •27 czerwca odbyła się publicznaobrona pracy doktorskiej mgr.Rafała Augustyna. Temat: „Context-dependentmeaning. A cognitivelinguaistic analysis of nounto-verbconversion phenomena inEnglish”. Promotor: prof. dr hab.Henryk Kardela (UMCS). Recenzenci:prof. dr hab. Roman Kalisz(WSJO w Świecku), dr hab. PrzemysławŁozowski (UMCS). •29 czerwca odbyła się publicznaobrona pracy doktorskiej mgr AngelinyRusinek. Temat: „MotivationMechanisms behind Semantic Developmentsin the English ‘joy’ Vocabulary:from Semantic Fields to CognitiveDomains”. Promotor: dr hab.Przemysław Łozowski (UMCS). Recenzenci:prof. dr hab. MałgorzataFabiszak (UAM), prof. dr hab. HenrykKardela (UMCS). •26 Wiadomości Uniwersyteckie październik 2011

Wydarzenia29 czerwca odbyła się publicznaobrona pracy doktorskiej mgr JoannyJabłońskiej-Hood. Temat: „Areyou having a laugh? A ConceptualBlending Analysis of Humourin British Comedy Productions”.Promotor: prof. dr hab. HenrykKardela (UMCS). Recenzenci:prof. dr hab. Waldemar Skrzypczak(UMK), dr hab. PrzemysławŁozowski (UMCS).•29 czerwca odbyła się publicznaobrona pracy doktorskiej mgr. JanuszaPanasiewicza. Temat: „Człowieki dzieło. Stanisław Staszic i TowarzystwoRolnicze Hrubieszowskie”.Promotor: prof. dr hab. WiesławŚladkowski (UMCS). Recenzenci:prof. dr hab. Zbigniew Wójcik, prof.dr hab. Marek Mądzik (UMCS). •6 lipca odbyła się publiczna obronapracy doktorskiej mgr. JarosławaGizy. Temat: „The Archetype of EvilGenius. A Comparative Study: JohnMilton, Joseph Conrad, Fyodor Dostoevsky”.Promotor: prof. dr hab.Wiesław Krajka (UMCS). Recenzenci:prof. dr hab. Wojciech Kalaga(UŚ), prof. dr hab. AndrzejWicher (UŁ).•Wizyta MordecaiaRoshwaldaW maju na UMCS gościł już po razsiódmy Mordecai Roshwald – pisarzi filozof, emerytowany profesor Universityof Minnesota. Dla studentówspecjalizacji judaistycznej kulturoznawstwaUMCS wygłosił wykładpoświęcony powstaniu i rozwojowiruchu syjonistycznego.Mordecai Roshwald – urodzonyw 1921 r. w Drohobyczu, od trzeciegoroku życia mieszkał we Lwowie.W wieku 13 lat wyemigrowałz rodzicami i dwiema starszymi siostramido Palestyny. Po ukończeniugimnazjum w Tel Awiwie, studiowałna Uniwersytecie Hebrajskim w Jerozolimie,gdzie był uczniem m.in.Martina Bubera – słynnego filozofai badacza chasydyzmu. W 1942 r.obronił pracę magisterską, a 5 latpóźniej doktorat. W późniejszymokresie wraz z żoną przeniósł siędo USA, gdzie pracował jako profesorUniversity of Minnesota. Wykładałteż na uczelniach w Izraelu,Wielkiej Brytanii, Kanadziei na Tajwanie. Jego pierwsza, napisanaw języku hebrajskim książka„Humanism le-ma’ase” zostaławydana w Tel Awiwie w 1947 r.,a następnie po angielsku w Londyniew 1955 r. jako „Humanism inPractice”. W 1954 r. w Tel Awiwieopublikował rozprawę filozoficzno-pedagogicznąpt. „Adam wechinucho”(Wychowanie Człowieka).Jest on także autorem wydanejw 1959 r. w Londynie słynnej, postapokaliptycznejpowieści sciencefiction pt. „Level 7” (wyd. pol.„Poziom 7”, 2010). Kilka jego tekstówukazało się także w polskichczasopismach, m.in. w lubelskim„Akcencie”: „Być konserwatystą.Dialog sokratyczny” (nr 4, 2007)oraz „Rzym i Jerozolima: opowieśćo dwóch miastach” (nr 4, 2009).Wkrótce w USA ukaże się jego kolejnaksiążka „The Twentieth CenturyRecycled”.•WyjazdyProf. Andrzej Kokowski z InstytutuArcheologii przebywał w dniach15–18 czerwca w Szwecji, w celu dokonaniakwerendy muzealnej. •27 czerwca prof. Andrzej Kokowskiwraz z dr. hab. Eduardem Droberjaremz Instytutu Archeologii uczestniczyliw Radzie Naukowej programubadawczego nauk historycznychFilozofické fakulty Univerzity HradecKrálové w Czechach. •KonferencjeProf. dr hab. Halina Pelc z ZakładuHistorii Języka Polskiego i Dialektologiiuczestniczyła w dniach6–8 czerwca w międzynarodowejkonferencji „Pamięć jako kategoriarzeczywistości społeczno-kulturowej”,zorganizowanej przez ZakładKultury Polskiej Instytutu KulturoznawstwaUMCS i Zakład SocjologiiWsi i Miasta Instytutu SocjologiiUMCS w Baranowie Sandomierskim.Tytuł referatu: „Pamięć i historiamówiona (na przykładzie wypowiedzimieszkańców wsi)”. •Dr Monika Janicka, dr Anna Padooraz dr Jarosław Krajka z ZakładuLingwistyki Stosowanej uczestniczyliw seminarium ewaluacyjnymprogramu „Szkoła Kompetencji Kluczowych”,organizowanym w Warszawie7 czerwca. Podczas konferencjidr Janicka wygłosiła wykładplenarny oraz prowadziła warsztatypt. „Otwarte formy pracy na lekcjijęzyka obcego”. Dr Pado wygłosiławykład plenarny i prowadziławarsztaty pt. „Działania interakcyjnew kształtowaniu umiejętnościmówienia”. Dr Krajka wygłosiłwykład plenarny i prowadziłwarsztat pt. „Media społecznościowew nauczaniu / uczeniu się językówobcych”.•Student I roku studiów magisterskichz Instytutu Archeologii, KamilPrachowski, uczestniczył w konferencjinaukowej „Skanseny archeologicznei archeologia eksperymentalnaszansą na rozwój turystyki”,zorganizowanej w Muzeum Podkarpackimw Krośnie w dniach9–10 czerwca, i wygłosił referat„Ocena stanu oraz możliwości rozwojuturystyki archeologicznej naLubelszczyźnie”.•W dniach 10–11 czerwca prof.dr hab. Halina Pelc z Zakładu HistoriiJęzyka Polskiego i Dialektologiiuczestniczyła w Krakowie w międzynarodowejkonferencji „Językisłowiańskie w ujęciu socjolingwistycznym”,zorganizowanej przezKomisję Socjolingwistyki afiliowanejprzy Międzynarodowym KomitecieSlawistów, gdzie wygłosiła referat„Społeczne uwarunkowaniagwar ludowych”.•Dr hab. Andrzej Rozwałka z InstytutuArcheologii wygłosił referat„Podziały terytorialne Lubelszczyznyw okresie wczesnopiastowskim(XI–XIII w.) w świetle źródeł archeologicznych.Fakty i wątpliwości”,październik 2011Wiadomości Uniwersyteckie27

Wydarzeniana spotkaniu w ramach seminariuminterdyscyplinarnego „Przestrzeń –Władza – Religia”, które odbyło się14 czerwca na Wydziale HumanistycznymAkademii Górniczo-Hutniczejw Krakowie, a było zorganizowaneprzez Katedrę SocjologiiOgólnej i Antropologii SpołecznejWH AGH oraz Instytut ArcheologiiUniwersytetu Rzeszowskiego. •Dr Jarosław Krajka z Zakładu LingwistykiStosowanej wygłosił referatnaukowy pt. „Introducing innovationinto foreign language teachingpractice – designing a Moodle-basede-learning component.Preparation and implementationof innovative teaching practice curriculumat Faculty of Humanities,MCSU” na międzynarodowej konferencji„Virtual University 2011”,która miała miejsce na UniwersytecieWarszawskim w dniach20–22 czerwca. •W dniach 20–24 czerwca odbyła sięw Universidade do Algarve w Faro(Portugalia) 41st International BalladConference of the Kommissionfür Volksdichtung pt. „Folk Songand Relationships Between Cultures”.Pracownicy UMCS wygłosiliw niej następujące referaty: dr hab.Anna Brzozowska-Krajka, prof.UMCS (Zakład Historii LiteraturyPolskiej w Instytucie FilologiiPolskiej) – „Regional Folk Song TraditionShaping Individual PoeticUtterances. A Case Study of PodhalePoety in Poland and the US”;prof. dr hab. Wiesław Krajka (ZakładStudiów Conradoznawczychw Instytucie Anglistyki) – „CelticFolklore in English Literary Costume.«The Song of the WanderingAengus» by W. B. Yeats”. •W dniach 8–11 lipca odbyła sięw Nikozji na Cyprze 12. MiędzynarodowaKonferencja Utopian StudiesSociety/Europe „Utopia, Crisis,Justice”, w której udział wzięliuczestnicy międzyuczelnianego projektubadawczego nt. utopii w literaturzei filmie, kierowanego przezprof. dr. hab. Artura Blaima z ZakładuLiteratury Angielskiej InstytutuAnglistyki UMCS. Uczestnicyprojektu wygłosili następujące referaty:prof. dr hab. Artur Blaim –„In a Smaller Figure: The Case forMetonymic Utopias?”; dr JustynaGalant (UMCS) – „«Gas-s-s-s!Or: It Became Necessary to Destroythe World in Order to SaveIt». Aggregate signification in RogerCorman’s Utopian Menippea”;dr Katarzyna Pisarska (UMCS) –„Post-apocalyptic Americas in JimCrace’s «The Pesthouse and CormacMcCarthy’s The Road»”; mgr ZuzannaGawrońska (UMCS) – „AreWe In Heaven Or In Hell? Utopia/Dystopia and Crisis in StanislawLem’s «Eden»”; dr hab. LudmiłaGruszewska-Blaim, prof. UG (UG /UMCS)– „How to Flee to BetterWorlds: Disjunction Techniquesin Filmic Dystopias”; dr BarbaraKlonowska (KUL) – „Frankenstein’sMonsters in a Perfect World: IdentityCrisis in «Layer Cake» by AndrzejWajda”.•W dniach 15–26 lipca odbyły sięw Suwałkach Warsztaty gwaroznawczo-kulturoznawcze,połączonez konferencją „Leksyka Mazowsza,Podlasia i Suwalszczyzny.Zróżnicowanie leksykalne gwar Polskipółnocno-wschodniej”, zorganizowaneprzez Towarzystwo KulturyJęzyka Polskiego w Warszawie, StowarzyszenieTwórców Ludowych –Oddział Suwalski, Łomżyńskie TowarzystwoNaukowe im. Wagów,Pracownię Badań RegionalnychWszechnicy Mazurskiej w Oleckui Wyższą Szkołę Suwalsko-Mazurskąw Suwałkach. W warsztatachi konferencji uczestniczyła prof.dr hab. Halina Pelc z Zakładu HistoriiJęzyka Polskiego i Dialektologii,która wygłosiła referat „Pamięćjako forma zachowania tożsamościregionalnej”.•W dniach 17–23 lipca dr hab. BarbaraHlibowicka-Węglarz, prof. nadzw.i dr Edyta Jabłonka z Zakładu Językai Kultury Portugalskiej InstytutuFilologii Romańskiej UMCS uczestniczyływ kongresie MiędzynarodowegoStowarzyszenia Luzytanistów(Associação Internacional de Lusitanistas)na Universidade do Algarve,w Faro (Portugalia), gdzie wygłosiłyreferaty z dziedziny językoznawstwaportugalskiego. •Mgr Tadeusz Wiśniewski z InstytutuArcheologii uczestniczył w XVIIIINQUA Congress „Quaternarysciences – the view from the mountains”,zorganizowanym w dniach21–27 lipca w Bernie w Szwajcariii zaprezentował poster „On the peripheryof the Magdalenian World.An open-air site in Klementowice(E Poland)”, przygotowany wspólniez dr. Przemysławem Mroczkiem,dr. Janem Rodzikiem i dr. PiotremZagórskim z Instytutu Nauk o ZiemiUMCS, dr. Jarosławem Wilczyńskimz Instytutu Systematyki i EwolucjiZwierząt Polskiej AkademiiNauk w Krakowie oraz dr MiriamNývltovą Fišákovą z Archeologickehoústavu Akademie věd Českérepubliky w Brnie.•Prof. Petar Sotirow (Zakład JęzykoznawstwaSłowiańskiego) wygłosił2 wykłady na MiędzynarodowymLetnim Seminarium Języka i KulturyBułgarskiej dla bułgarystówzagranicznych, organizowanymprzez Uniwersytet Sofijski, Sofia,lipiec–sierpień 2011. Tematy wykładów:„Ojczysty język Bułgarówna obczyźnie” oraz „Bułgarski językowyobraz świata odzwierciedlonyw leksyce potocznej”. •Dr Jarosław Krajka z Zakładu LingwistykiStosowanej wygłosił referatpt. „EFECT (Expert Field EnvironmentCollaborative Training)” namiędzynarodowej konferencji „18thEuropean Symposium on Languagefor Special Purposes”, organizowanejprzez Uniwersytet w Permie (Rosja)w dniach 22–26 sierpnia. •W dniach 30 sierpnia – 2 wrześniadr hab. Barbara Hlibowicka--Węglarz, prof. nadzw. i dr Edyta28 Wiadomości Uniwersyteckie październik 2011

WydarzeniaJabłonka z Zakładu Języka i KulturyPortugalskiej Instytutu FilologiiRomańskiej UMCS uczestniczyływ międzynarodowym kongresieSIMELP (Simpósio Mundial de Estudosde Língua Portuguesa), zorganizowanymna Uniwersyteciew Makao (Chiny), gdzie wygłosiłyreferaty z dziedziny językoznawstwaportugalskiego. •W dniach 6–8 września dr hab.Wanda Kozak-Zychman z InstytutuArcheologii wzięła udział w XLIIIogólnopolskiej konferencji naukowejPolskiego Towarzystwa Antropologicznegowe Wrocławiu i przedstawiłareferat „Rozległe zmianyna szkielecie odkrytym w pobliżumiejsca straceń powstańcówstyczniowych przy ul. Langiewiczaw Lubinie”, przygotowany wspólniez Anną Szarlip, absolwentkąstudiów archeologicznych pierwszegostopnia, również z InstytutuArcheologii.•Dr Izabela Domaciuk-Czarnyz Zakładu Historii Języka Polskiegoi Dialektologii uczestniczyław 18. słowackiej konferencji onomastycznej„Jednotlivé a všeobecnév onomastike” (12–14 września,Preszow). Wygłosiła referat: „Sposobyopisu nazw własnych w utworachfantasy”.•W dniach 12–14 września WydziałPedagogiczno-ArtystycznyUniwersytetu Adama Mickiewiczaw Kaliszu zorganizował konferencjęPolskiego TowarzystwaNeofilologicznego pt. „Dyskursedukacyjny w klasie językowej”.W obradach brała udział licznareprezentacja Zakładu LingwistykiStosowanej. Dr Anna Pado zaprezentowałareferat pt. „Strategiekorekty błędów jako elementdyskursu na lekcji języka obcego”.Dr Monika Janicka wygłosiła referatpt. „Efektywność technik korektybłędów w wypowiedziachustnych a typy osobowości i styleuczenia się”. Dr Jolanta Janoszczykzaprezentowała referat pt. „Wpływmotywacji na interakcję (interkulturową)na lekcji języka obcego”.Dr Jolanta Knieja wygłosiła referatpt. „Język obcy jako ważny elementw kształtowaniu dyskursu na lekcji”,natomiast dr Jarosław Krajkazaprezentował referat pt. „Kształtowanieświadomości nauczycielaw dyskursie internetowym – mediaspołecznościowe w nauczaniujęzyków obcych”.•Prof. Petar Sotirow (Zakład JęzykoznawstwaSłowiańskiego) wziąłudział z referatem w MiędzynarodowejKonferencji Naukowej„Mniejszości narodowe, etnicznei językowe”, zorganizowanejprzez Zakład Praw Człowieka WydziałuPolitologii i Zakład HistoriiNajnowszej Instytutu HistoriiWydziału HumanistycznegoUMCS w dniach 14–16 września.Temat referatu: „Języki narodowe– językami mniejszościowymiw Zjednoczonej Europie?”. W ramachkonferencji przewodniczyłrównież sesji „Ewolucja językówmniejszościowych”. •20 września prof. dr hab. Jan Adamowskii prof. dr hab. Jerzy Bartmińskina zaproszenie prezydentaRP Bronisława Komorowskiegowzięli udział w debacie „Bogactwokulturowe Polski – identyfikacjadziedzictwa niematerialnego”.Spotkanie zorganizowano w PałacuPrezydenckim, a uczestniczyliw nim m.in. przedstawiciele władzpaństwowych, samorządowych, organizacjispołecznych, twórcy regionalni,eksperci oraz przedstawicielemniejszości narodowychi etnicznych.•W dniach 22–23 września pracownicyi doktorantka InstytutuKulturoznawstwa wzięli udziałw międzynarodowej konferencjinaukowej „Tradycyjna obrzędowośćw kulturze współczesnej”,która towarzyszyła LXXXVII WalnemuZgromadzeniu DelegatówPolskiego Towarzystwa Ludoznawczegow Opolu. Podczas konferencjiwygłosili następujące referaty:prof. dr hab. Jan Adamowski„Rola religijności w zachowaniui przekształceniu polskiej obrzędowości”,dr Marta Wójcicka „Rolaobrzędów przejścia w podaniachwierzeniowych i legendach miejskich”,dr Mariola Tymochowicz„Główne wyznaczniki przemian wewspółczesnym weselu (na przykładachz obszaru województwa lubelskiego)”,mgr Magdalena Wójtowicz„Zmiany w obrzędowościpogrzebowej (na przykładzie dokumentacjiz Lubelszczyzny)”. •Konferencjaw SmoleńskuW Smoleńskim Uniwersytecie Państwowymw dniach 24–25 majaodbyła się międzynarodowa konferencja„Świat słowiański: piśmiennictwoi kultura”, która była częściąorganizowanych w całym obwodziesmoleńskim imprez związanych ze„Świętem piśmiennictwa i kulturysłowiańskiej”.W obradach udział wzięli dr hab.Dariusz Kupisz z Instytutu Historiioraz dr Leszek Mikrut z InstytutuFilologii Słowiańskiej. Na posiedzeniuplenarnym dr hab. D. Kupiszwygłosił referat „Twierdza smoleńskaw piśmiennictwie polskim I poł.XVII w.”, zaś dr L. Mikrut zaprezentował„Motyw «czarciej łapy»na polsko-rosyjsko-ukraińskim pograniczukulturowym (na przykładziewybranych utworów)” w sekcji„Literatura i folklor”. Teksty przyjętezostały z dużym zainteresowaniemi wywołały liczne wypowiedzioraz pytania, gdyż prezentowałypolski, nierzadko inny od rosyjskiego,punkt widzenia w odniesieniu doprzeszłości Smoleńszczyzny.Uczestnicy konferencji poznaliteż zabytki Smoleńska oraz osobliwościpobliskiej wsi Tałaszkino,w której są pozostałości dworurodu Tieniszewów, obrazujące dokonaniakolekcjonerki Marii Tieniszewej,prace m.in. MikołajaRoericha i Michaiła Wrubla.Dla gości z UMCS zorganizowanokameralny wyjazd na miejscepaździernik 2011Wiadomości Uniwersyteckie29

Wydarzeniakatastrofy samolotu prezydenckiegoTU-154M z 10 kwietnia 2010 r. orazna Cmentarz Wojenny w Katyniu.Dr Leszek MikrutWydziałMatematyki, Fizykii InformatykiDoktoratyW dniu 17 czerwca odbyła się publicznaobrona rozprawy doktorskiejmgr Doroty Kępy pt. „Euklidesowestany Gibbsa modeli kwantowychna grafach”. Promotorem rozprawybył prof. dr hab. Jerzy Kozicki z InstytutuMatematyki UMCS. Recenzentamibyli prof. dr hab. MarekBożejko z Instytutu MatematycznegoUniwersytetu Wrocławskiegoi prof. dr hab. Tomasz Komorowskiz Instytutu Matematyki UMCS.Dr Dorota Kępa jest zatrudnionaw Zakładzie Informatyki InstytutuMatematyki UMCS. •W dniu 21 czerwca odbyła się publicznaobrona rozprawy doktorskiejmgr Agnieszki Szypłowskiej ze studiówdoktoranckich fizyki pt. „Polamaterii w czasoprzestrzeniach unifikacyjnychczarnych dziur”. Promotoremrozprawy był dr hab. MarekRogatko, prof. nadzw. z InstytutuFizyki UMCS. Recenzentami byliprof. dr hab. Krzysztof Murawskiz Instytutu Fizyki UMCS i dr hab.Mariusz Dąbrowski, prof. nadzw.z Instytutu Fizyki UniwersytetuSzczecińskiego.•W dniu 1 września odbyła się publicznaobrona rozprawy doktorskiejmgr Moniki Kotorowicz pt. „Zastosowaniegrafów hierarchicznychdo modelowania sieci złożonych”.Promotorem rozprawy był prof.dr hab. Jerzy Kozicki z InstytutuMatematyki UMCS. Recenzentamibyli dr hab. Zbigniew Palka, prof.nadzw. z Uniwersytetu im. A. Mickiewiczaw Poznaniu i prof. dr hab.Vasyl Ustymenko z Instytutu MatematykiUMCS. Dr Monika Kotorowiczjest zatrudniona w ZakładzieInformatyki Instytutu MatematykiUMCS.•W dniu 5 września odbyła się publicznaobrona rozprawy doktorskiejmgr Magdaleny Sobczak-Knećpt. „Obszary Koebe’go i obszary pokryciaoraz zagadnienia ekstremalnew pewnych klasach funkcji analitycznych”.Promotorem rozprawybył dr hab. Leopold Koczan, prof.nadzw. z Wydziału Podstaw TechnikiPolitechniki Lubelskiej. Recenzentamibyli prof. dr hab. ZbigniewJakubowski z Wydziału MatematykiUniwersytetu Łódzkiego i prof.dr hab. Eligiusz Złotkiewicz z InstytutuMatematyki UMCS. Dr MagdalenaSobczak-Kneć jest zatrudnionana Wydziale Podstaw TechnikiPolitechniki Lubelskiej. •W dniu 22 września odbyła się publicznaobrona rozprawy doktorskiejmgr Moniki Zubik ze studiówdoktoranckich fizyki pt. „Mechanizmyfizyczne regulacji transferuenergii wzbudzenia elektronowegow fotosyntetycznym kompleksieantenowym LHCII”. Promotoremrozprawy był prof. dr hab.Wiesław I. Gruszecki z InstytutuFizyki UMCS. Recenzentamibyli dr hab. Jan Sielewiesiuk, prof.nadzw. z Instytutu Fizyki UMCSi dr hab. Alina Dudkowiak, prof.nadzw. z Instytutu Fizyki PolitechnikiPoznańskiej.•GościeW dniach 11–18 czerwca w InstytucieFizyki przebywał prof. SiddharthaMishra z Zurychu w Szwajcarii.Celem wizyty prof. SiddharthaMishry było kontynuowanie współpracynaukowej w dziedzinie numerycznychmetod rozwiązywaniahiperbolicznych równań różniczkowychi symulacji numerycznychzjawisk na Słońcu. 14 czerwca Gośćwygłosił wykład „Simulating wavesin the Sun using wellbalancedhigh-order finite-order methods”,podczas którego mówił o strukturzefali, równaniach MHD oraz hipotezieRiemanna.•W sierpniu Instytut Fizyki odwiedzilinastępujący goście z ośrodkówzagranicznych:1. dr Dongwook Lee z FLASHCenter for Computational Science,University of Chicago, USA, wygłosiłwykład pt. „Overview of FLASHand its applications to Astrophysicsand High-Energy-Densityphysics”;2. dr Viktor Fedun z Universityof Sheffield, Wielka Brytania, wygłosiłwykład pt. „Numerical simulationsof MHD waves in the solaratmosphere”;3. dr James McLaughlin z Universityof Northumbria, Wielka Brytania,wygłosił wykład pt. „MHD wavesat the X-point magnetic structuresin the solar atmosphere”. •WydziałPedagogikii PsychologiiDoktoraty10 czerwca odbyła się publicznaobrona pracy doktorskiej mgr. ZbigniewaChodkowskiego. Temat rozprawy:„Funkcjonowanie zawodowesłuchaczy pedagogicznych studiówpodyplomowych”. Promotor: prof.dr hab. Janusz Kirenko. Recenzenci:dr hab. Ryszard Bera, prof. nadzw.,prof. dr hab. Andrzej Radziewicz--Winnicki.•10 czerwca odbyła się publicznaobrona pracy doktorskiej mgr AnetyTrojanowskiej. Temat rozprawy:„Społeczne korelaty funkcjonowaniazawodowego policjantów”. Promotor:dr hab. Ryszard Bera, prof.nadzw. Recenzenci: prof. dr hab.30 Wiadomości Uniwersyteckie październik 2011

WydarzeniaTadeusz Aleksander, prof. dr hab.Ryszard Gerlach.•15 czerwca 2011 r. odbyła się publicznaobrona pracy doktorskiejmgr. Andrzeja Chudnickiego. Tematrozprawy: „Objawy ADHD a wskaźnikiwykolejenia społecznego nieletnichw toku ich resocjalizacji zakładowej”.Promotor: dr hab. ZdzisławBartkowicz, prof. nadzw. Recenzenci:dr hab. Andrzej Węgliński, prof.nadzw., dr hab. Ewa Wysocka. •16 czerwca odbyła się publicznaobrona pracy doktorskiej mgr. PawłaKrukowa. Temat rozprawy: „Neuropsychologiczneuwarunkowaniazachowania i poznania społecznegou osób z nabytymi dysfunkcjamimózgu”. Promotor: prof. dr hab.Anna Herzyk. Recenzenci: dr hab.Katarzyna Markiewicz, prof. dr hab.Maria Pąchalska.•22 września odbyła się publicznaobrona pracy doktorskiej mgr JoannySwędrak. Temat rozprawy:„Skuteczność rozwijania poczuciapodmiotowości i autonomii gimnazjalistówz upośledzeniem umysłowymw stopniu lekkim”. Promotor:dr hab. Zofia Palak, prof. nadzw. Recenzenci:dr hab. Jacek Błeszyński,prof. nadzw., prof. dr hab. JanuszKirenko.•WydziałPolitologiiDoktoraty10 czerwca odbyła się publicznaobrona rozprawy doktorskiej mgr.Łukasza Lewkowicza „Euroregionyjako przykład współpracy transgranicznejna pograniczu Polskii Słowacji”. Promotor: dr hab. AlicjaWójcik, prof. nadzw. (UMCS).Recenzenci: dr hab. Stanisław Michałowski,prof. nadzw. (UMCS);prof. dr hab. Edward Haliżak (UniwersytetWarszawski). •10 czerwca odbyła się publicznaobrona rozprawy doktorskiej mgrAgnieszki Ziętek pt. „Jeana Baudrillardawizja współczesności:polityka, media, społeczeństwo”.Promotor: prof. dr hab. Jan Hudzik(UMCS). Recenzenci: dr hab.Grzegorz Janusz, prof. nadzw.(UMCS); prof. dr hab. AndrzejSzahaj (Uniwersytet im. M. Kopernikaw Toruniu). •17 czerwca odbyła się publicznaobrona rozprawy doktorskiej mgrAnny Szelest-Woźny „Korupcja– analiza dysfunkcji państwa naprzykładzie Polski (1989–2007)”.Promotor: dr hab. Krystyna Trembicka,prof. nadzw. (UMCS). Recenzenci:dr hab. Waldemar Paruch,prof. nadzw. (UMCS); dr hab. ArkadiuszAdamczyk, prof. nadzw.(Uniwersytet Humanistyczno-PrzyrodniczyJana Kochanowskiegow Kielcach).•22 czerwca odbyła się publicznaobrona rozprawy doktorskiej mgrNataliyi Katrenčikovej „Politykakulturalna Rzeczypospolitej Polskiejpo 2004 roku”. Promotor: prof.dr hab. Iwona Hofman (UMCS). Recenzenci:dr hab. Grzegorz Janusz,prof. nadzw. (UMCS); dr hab. WiesławaPiątkowska-Stepaniak, prof.nadzw. (Uniwersytet Opolski). •22 czerwca odbyła się publicznaobrona rozprawy doktorskiej mgrMałgorzaty Adamik-Szysiak „Telewizyjnareklama polityczna w Polscew latach 2005–2010”. Promotor:prof. dr hab. Iwona Hofman(UMCS). Recenzenci: prof. dr hab.Włodzimierz Mich (UMCS); dr hab.Katarzyna Pokorna-Ignatowicz,prof. nadzw. (Akademia Krakowskaim. Andrzeja Frycza-Modrzewskiego).•Wyjazdy zagraniczneW okresie od 25 czerwca do 7 sierpniaMarek Pietraś przebywał w StanachZjednoczonych, uzyskawszyprestiżowe stypendium DepartamentuStanu. Celem tego pobytubyło zdobywanie wiedzy na tematpolityki zagranicznej USA orazzmiany współczesnych stosunkówmiędzynarodowych. Służyły temuwykłady prowadzone przez wybitnychamerykańskich specjalistówna University of Florida w Gainesville,badania własne oraz wizytyw ośrodkach analitycznych politykizagranicznej Stanów Zjednoczonychw stosunkach międzynarodowychw Miami, Chicago orazWaszyngtonie DC.•Nagroda dr KatarzynyRadzik-MaruszakDr Katarzyna Radzik-Maruszakz Zakładu Samorządów i PolitykiLokalnej zdobyła I nagrodę w VIIIedycji konkursu na najlepsze rozprawydoktorskie nt. samorząduterytorialnego i zagadnień decentralizacji,organizowanego przezwydawcę „Samorządu Terytorialnego”Wolters Kluwer Polska. Pracazatytułowana jest „Samorządterytorialny w Wielkiej Brytaniiw latach 1979–2007. Od nowegozarządzania publicznego do lokalnegowspółzarządzania”. W KomisjiKonkursowej zasiadali m.in.prof. Michał Kulesza (przewodniczący),prof. Jadwiga Glumińska--Pawlic, prof. Grażyna Prawelska--Skrzypek, prof. Jan Jeżewski orazprof. Paweł Swianiewicz (członkowie).Patronami instytucjonalnymiKonkursu byli: Związek MiastPolskich, Związek Powiatów Polskich,Związek Województw RzeczypospolitejPolskiej, Unia MetropoliiPolskich, Związek GminWiejskich RP, Fundacja RozwojuDemokracji Lokalnej, Bank GospodarstwaKrajowego oraz Fundacjaim. Jana Kantego Steczkowskiego.Uroczystość wręczenia nagród odbyłasię 25 maja 2011 r. w Sali KolumnowejKancelarii Prezesa RadyMinistrów podczas dorocznegospecjalnego posiedzenia KomisjiWspólnej Rządu i SamorząduTerytorialnego.•październik 2011Wiadomości Uniwersyteckie31

Kartka z kalendarzaJubileusz ProfesoraJana SzreniawskiegoProfof. dr hab. Jan Szrereniniawski,ściciśle zwiąiązanypracą naukowo-dydydadaktktycycznzną orazdziałalalnonościąspołołececznzną i orgaganinizazacycyjnjną z UMCSCS, urodzonyw 193931 r.obchchododziw bieieżążącycym roku 80-lecie urodzizin.Na co Pan Profesorchciałby zwrócić uwagę,patrząc wstecz z perspektywy80-lecia?Czuję zadowolenie, że w zasadziew całym swym dorosłym życiujestem związany z naszą Uczelnią,z Uniwersytetem Marii Curie-Skłodowskieji jego WydziałemPrawa i Administracji. Tutajspotkałem przyjaciół i zrealizowałemwiele ze swoich życiowych planów.Cieszę się, że wybrałem zawódnauczyciela akademickiego, gdyżdydaktyka uniwersytecka, którątraktuję też jako swoje hobby, dałami najwięcej satysfakcji. Być możeokreślony wpływ na to ma fakt, żeurodziłem się w szkole w rodzinienauczycieli.Prawidłowo działająca uczelniawyższa to umiejętne łączenie badańnaukowych z dydaktyką, to kształtowanieosobowości młodych ludzi.Martwi mnie, że w praktycenie zawsze te części się wzajemnieuzupełniają i wspierają, że np. ocenypracowników związane z awansembazują przede wszystkim narezultatach badawczych i publikacjach,a prace i osiągnięcia dydaktycznetraktowane są marginesowo.Z drugiej strony możnaczasem dostrzec określone dążeniado traktowania wyższej uczelni32 Wiadomości Uniwersyteckie październik 2011

Kartka z kalendarzajako fabryki produkującej taśmowodyplomy. Nauczyciel akademickipowinien zdawać sobie sprawę,że nauczanie, umiejętnie połączonez badaniami, jest jego podstawowymobowiązkiem.Od 1953 r., będąc studentem IIIroku Wydziału Prawa, zostałem tzw.zastępcą asystenta, co było związanem.in. z trudnościami kadrowymipowstałego w 1949 r. Wydziału.Na UMCS przeszedłem wszystkieszczeble tzw. kariery. Byłem kolejnoasystentem, starszym asystentem,adiunktem, docentem, profesoremnadzwyczajnym i profesoremzwyczajnym. Jestem pierwszympracownikiem UMCS, który w zakresieprawa administracyjnegouzyskał na naszej uczelni stopieńdoktora (1962), doktora habilitowanego(1971), a następnie tytułprofesora (1978).Obok zajęć w Lublinie prowadziłemzajęcia w ośrodkach zamiejscowychUMCS m.in. w Zamościu, Rzeszowiei Chełmie. Od 1993 do 2010 r.prowadziłem zajęcia na WydzialeEkonomicznym Politechniki Radomskiejim. Kazimierza Pułaskiegow Radomiu. Od 1996 r. jestem pracownikiemWyższej Szkoły Prawai Administracji w Przemyślu – Rzeszowie,której kierownictwo, z inicjatywyrektora prof. dr hab. JerzegoPosłusznego zorganizowało w czerwcubr. w Łańcucie jubileusz mego80-lecia. W Jubileuszowej Księdzeopublikowali swoje artykuły czołowiprofesorowie administratywiści,w zasadzie ze wszystkich ośrodkówakademickich. Jubileuszowe spotkaniepołączone było z interesującąi pogłębioną dyskusją na temat aktualnegostanu prawa administracyjnegoi jego roli w funkcjonowaniu państwai społeczeństwa. Cieszę się, żeSzkoła ściśle współpracuje z UMCS.Jakie osiągnięcia może Pan Profesorwymienić w zakresie tak podkreślanejdziałalności dydaktyczneji kształcenia kadr?Od wielu lat prowadzę wykłady i seminariaoraz innego rodzaju zajęciaz prawa administracyjnego i naukio administracji. Corocznie jestempromotorem wielu prac magisterskichi licencjackich. Byłem promotoremkilkunastu rozpraw doktorskich,recenzentem ok. 90 pracdoktorskich i ok. 40 habilitacyjnychoraz autorem wielu opinii w sprawienadania tytułu profesora czypowołania na stanowisko profesoranadzwyczajnego i zwyczajnego.Starałem się brać udział w różnychzjazdach, seminariach i konferencjachnaukowych.Jaką działalność naukową wspominaPan Profesor z satysfakcją?Moje badania i publikacje dotyczącem.in. administracji terenowej,samorządu terytorialnego, pozycjiprawnej osoby fizycznej, stowarzyszaniasię, obywatelstwa czykontroli i nadzoru w administracjipublicznej, myślę że miały określonywpływ na tworzenie przepisówprawnych i na ich stosowaniew praktyce. M.in. pracując w „Stolikuds. Samorządu i Stowarzyszeń”Okrągłego Stołu w 1989 r., brałemczynny udział w tworzeniu założeńdotyczących ustroju samorząduterytorialnego. W oparciu o tedyskusje Sejm uchwalił w 1990 r.ustawę o samorządzie terytorialnym,tworzącą podstawę istnieniai funkcjonowania samorządu terytorialnegow Polsce. Aktywniewypowiadałem się na temat zasaddziałania stowarzyszeń, które zostaływykorzystane w obowiązującejustawie prawo o stowarzyszeniachz 1989 r.Moje publikacje dotyczące naukiadministracji i nauki politykiadministracyjnej cieszyły się zainteresowaniemwśród naukowcówi studentów.Pana Profesor związki z UMCSto nie tylko działalność naukowai dydaktyczna, ale także różne poczynaniaorganizacyjne.Nie uchylałem się od zadań organizacyjnych,jeśli służyły one naszejUczelni. Mogę wspomnieć,że na UMCS byłem organizatoremi pierwszym dyrektorem MiędzywydziałowegoStudium NaukPolitycznych, przekształconegonastępnie w Wydział Politologii,którego osiągnięcia i wysokąpozycję cenię i staram się braćudział w niektórych organizowanychprzez Politologię sesjach, seminariachi spotkaniach. Organizowałemjako prorektor UMCS Filięw Rzeszowie, prowadzącą pierwszena Rzeszowszczyźnie stacjonarnestudia uniwersyteckie. Filiatraktowana była jako początektworzenia uniwersytetu i następnieweszła jako Wydział Prawa i Administracjiw skład utworzonegow 2001 r. Uniwersytetu Rzeszowskiego.W latach 70. byłemwiceprezesem Rzeszowskiego TowarzystwaRozwoju Ośrodka Akademickiego.Jest mi miło, że w roku2006 otrzymałem Medal UniwersytetuRzeszowskiego.Mogę podkreślić, że wielu absolwentówFilii zostało pracownikaminaukowo-dydaktycznymi. AbsolwenciFilii zorganizowali przemysko-rzeszowskąWyższą SzkołęPrawa i Administracji. Szkołaskupiła doskonałą kadrę, posiadajako jedna z nielicznych uczelniniepublicznych uprawnieniado nadawania stopnia doktora.październik 2011Wiadomości Uniwersyteckie33

Kartka z kalendarzaMa sprawnie działające wydawnictwo,kontakty naukowe z uczelniamizagranicznymi, organizujeróżne konferencje, spotkaniaz ludźmi nauki, polityki, gospodarki,kultury oraz imprezy artystycznei sportowe, posiada bardzodobre i nowoczesne warunkilokalowe, a szereg oryginalnych poczynań,np. dotyczących praktykstudenckich, warunków mieszkaniowychi żywieniowych studentów,starają się naśladować innewyższe uczelnie.Mogę też dodać, że przez wielelat byłem na UMCS dyrektoremInstytutu Administracjii Prawa Publicznego, kierownikiemKatedry Prawa Administracyjnegoi Nauki Administracji,prodziekanem i czynnie uczestniczyłemw komisjach przyjęć nastudia.Z przyjemnością sobie przypominam,przechodząc koło pomnikaMarii Curie-Skłodowskiej,że jako czynny uczestnikzespołu przygotowującego 20-lecieUMCS w 1964 r., przemawiałemjako przedstawiciel społecznościuczelnianej na odsłonięciupomnika naszej Patronki.Z zadowoleniem wspominamczłonkostwo w Komitecie NaukPrawnych PAN, Radzie Legislacyjnejprzy Prezesie Rady Ministrów,Centralnej Komisji ds. Stopni i Tytułów,radach naukowych kilku czasopismnaukowych oraz pracachstowarzyszeń naukowych.Czy współpracował Pan Profesorz naukowymi ośrodkami zagranicą?Jeszcze jako młody pracownikUMCS przebywałem na stażachnaukowych we Francji i w USA.Brałem udział w pracach i kongresachMiędzynarodowego InstytutuNauk Administracyjnych. Zapraszanybyłem na wykłady uniwersyteckiem.in. w USA, RFN i Japonii.Staram się czytać ważniejszepublikacje zagraniczne dotycząceadministracji publicznej.Profesorowie w czasie swoich jubileuszyczęsto wspominają ludzi,z którymi się spotykali w czasiepracy na uczelni, którzy wywarlina nich największy wpływ.Za swego mistrza uważam prof.Grzegorza Leopolda Seidlera, któryw wielu sytuacjach życiowychoraz w próbach naukowych i zawodzienauczyciela akademickiegomi pomagał oraz służył cennąradą nie tylko w zakresie wiedzyprawniczej, ale także w spojrzeniuna świat. Dużo skorzystałem z kontaktównaukowych z prof. EmanuelemIserzonem i prof. JerzymStarościakiem.Czy uważa Pan Profesor, że Panadziałalność została doceniona, czyzapadła w pamięć innych?Spotykam często naszych absolwentów,którzy mówią, że mile wspominająUczelnię i spotkania ze mną,że dużo ich nauczyłem nie tylkoprawa, ale także podstaw działaniana rzecz wyrównywania nierównościspołecznych i rozumieniazagadnień godności człowieka.Jeśli mam wymienić jakieś formalnedowody uznania, to mogę wspomnieć,że w roku 2001 otrzymałemKrzyż Komandorski Orderu OdrodzeniaPolski.Czy ma Pan Profesor jakieś hobby,czy mając więcej czasu, czymś sięPan specjalnie interesuje?Lubię historię, a interesuję się szczególniehistorią XX w. Mogę dodać,że obok studiów prawniczych naUMCS, ukończyłem studia historycznena Uniwersytecie Warszawskim.Jeśli chcę się trochę oderwaćod zgiełku życia codziennego, a czytamdużo gazet i tygodników, tosięgam np. do dawnych epok i czytamksiążki poświęcone AleksandrowiMacedońskiemu i JuliuszowiCezarowi. Potrafię się cieszyćnp. że jakieś drzewko posadzonena działce, którą mam pod Lublinem,się przyjęło.Czy chciałby Pan Profesor coś dodaćna koniec naszej rozmowy?Mogę, trochę żartując, dodać, żewolałbym obchodzić 40-lecie, a nie80-lecie. Doświadczenia dłuższegodziałania sprzyjają cnocie umiaru,choć niektórzy twierdzą, że narzekaniena młodych i „dzisiejsze czasy”podtrzymuje starszych na duchu.Wiadomo, że wraz z wiekiemmaleją siły intelektualne, ale akumulujesię wiedza i doświadczenie.Chciałbym jak najdłużej pracowaćze studentami, bo to daje mi najwięcejsatysfakcji. Chciałbym uczyći inspirować do twórczego, a niedogmatycznego myślenia i przygotowywaćabsolwentów wyższychuczelni do wykorzystywania wiedzydla wspólnego dobra i wszechstronnegopostępu.Rozmawiał dr Marcin Roliński34 Wiadomości Uniwersyteckie październik 2011

Kartka z kalendarza„Jeśli Niebo istnieje...”– pamięci Rafała Kalityńskiego„Jeszcze się z nocy kołysze miastoÓsma piętnaście Na Stawach BarBramy otwiera – wchodzimy tedyJa i Hnatowicz Jan…”„Bar na Stawach” (ded. MistrzowiHarasymowiczowi, sł. i muz. WojciechBellon, śpiewa Wolna Grupa Bukowina)Z żalem informuję, że nasz kolega, biorącyczynny udział w wielu OgólnopolskichSzkołach Chemii, dr Rafał Kalityński, pracownikUMCS w Lublinie, nie żyje.Rafał już jako student był bardzo aktywny – byłCzłonkiem Koła Naukowego Chemików na WydzialeChemii UMCS. Uczestniczył w pierwszych dziewięciuSzkołach Chemii w ramach Akademickiego StowarzyszeniaStudentów Chemii (ASSChem) w Polsce,a na dwóch z nich został wyróżniony za swojeprezentacje: na IV Ogólnopolskiej Szkole ChemiiWiosna ‘96 w Krasnobrodzie (24–28.04.1996) zająłdrugie miejsce za najlepsze wystąpienie zatytułowane„Czy mieszkamy źle? – syndrom chorego budynku(SBS)”; natomiast na VIII Ogólnopolskiej SzkoleChemii Wiosna ‘98 w Suścu (28.04–3.05.1998)otrzymał nagrodę za najlepszy poster „Elektroforezakapilarna – trudna i niesprawdzona technika”. Byłpierwszą osobą, która napisała i wysłała do NKChUAM artykuł pokonferencyjny. Rafał był specjalistąw analityce klinicznej, analityce środowiskowej, chromatografii,technikach elektromigracyjnych. Swojąrozprawę doktorską pt. „Wybrane aspekty farmakokinetykipropofolu w warunkach anestezji całkowiciedożylnej oraz niektóre problemy analizy wolnejformy tego środka” przedstawił w maju 2005 r. naWydziale Chemii UMCS, uzyskując stopień doktoranauk chemicznych w zakresie chemii, w specjalnościach:chemia analityczna i chemia fizyczna.Niechaj na zawsze pozostanie w naszej pamięci.Armand Budzianowski, Poznań/Warszawa„…Co tu zostało z wierszy MistrzaKlasa robotnicza, fasolka z bufetuA smak poranny piwaŁapczywie poznają poematy w beretach…”Rafała Kalityńskiego poznaliśmy na I rokustudiów – byliśmy w tej samej grupie laboratoryjnej,na dodatek okazało się, żetakże blisko siebie mieszkamy, co ułatwi-Rafał (z lewej) w Chałupie Elektryków w Polanach Surowicznych podczaswakacyjnego spotkania przyjaciół z ASSChem-u (1998 lub 1999)ło kontakty. W ten sposób powstała nasza kilkuosobowa„paczka”, w której trzymaliśmy się razempraktycznie przez całe studia; razem działaliśmyw Kole Naukowym Chemików, wyjeżdżaliśmy nadmorze i w góry oraz świętowaliśmy zakończenie sesji,co było szczególnie miłe. Rafał, a może Rafi poprostu, to był wybitny student – miał same piątkiw indeksie, stypendia Ministra Edukacji i zagraniczne.My osobiście bardzo ceniliśmy go za inteligencję,wrażliwość, szerokość horyzontów umysłowychoraz za to, że lubił poezję.Wielka szkoda, że odszedł…Ewa i Arek Skwarkowie, LublinRafała poznałem na I roku studiów i międzynami szybko zawiązała się nić przyjaźni.Razem studiowaliśmy, ale też z przyjemnościąspotykaliśmy się po zajęciach.Prawie zawsze u gościnnego Rafała, ponieważ wedługjego słów „od ciebie do mnie jest dalej, niżode mnie do ciebie”. Cóż się zresztą dziwić – specyficznieurządzony pokój był jego ukochanymkrólestwem. Spędzaliśmy czas, słuchając radiowej„Trójki”, „Rodziny Poszepszyńskich” z kaset magnetofonowychalbo muzyki z płyt kompaktowych,obowiązkowo popijając przy tym herbatę z sokiemFot. Prywatne archiwum Magdaleny Makarskiej-Białokozpaździernik 2011Wiadomości Uniwersyteckie35

Kartka z kalendarzaUczestnicy wycieczki po Roztoczu odbywającej się w ramach IV WiosennejSzkoły Chemii w Krasnobrodzie (1996; Rafał pierwszy z lewej w dolnymrzędzie)Fot. Prywatne archiwum Magdaleny Makarskiej-Białokozmalinowym i prowadząc niekończące się dysputy,po trosze naukowe, a po trosze dotyczące naszychzainteresowań: komputerowych, kolejowych, fotograficznych,muzycznych. Zwykle ledwo zdążałemna ostatni autobus numer 7, aby wrócić do domu.W wakacje zaś wyjeżdżaliśmy razem zwiedzaćPolskę. Każdy taki wyjazd to była wspaniała przygoda,obfitująca w nieoczekiwane zdarzenia i opartaw większości o – mówiąc językiem młodzieży– „spontan”. Będąc na wybrzeżu, nocowaliśmy kiedyśw Lęborku, w schronisku PTSM, gdzie większośćpokoi zajmowała kolonia. Wieczorem okazałosię, że nie ma już ciepłej wody do kąpieli. Jakto, była i się zbyła? Niemożliwe! Zaczynamy badaćsprawę i na korytarzu znajdujemy otwartą szafkęelektryczną, a w niej rząd wyłączników trójfazowych– oczywiście podpisanych tylko symbolami.Hmmm, trzeba spróbować, przecież to nie zapalnikidetonatorów. „Pamiętaj, dwa pierwsze z lewej” –mówi Rafał, przekręca wyłączniki i po chwili wodanie tylko jest ciepła, ale wręcz parzy.Taki właśnie był Rafał, na uczelni sumienny prymus,ale „po godzinach” potrafiący zupełnie się wyluzować.Ileż to razy spóźnił się na pociąg i kolejnyzaplanowany wyjazd trzeba było przekładać… Zupełniejakby upływający czas nie miał znaczenia, boprzecież według jego słów, „mamy dużo czasu”. Terazprzed nim jest już wieczność, a ja wspomnieniamizawsze będę wracał do czasu studiów, jednegoz najszczęśliwszych okresów w moim życiu, kiedymiałem to szczęście przyjaźnić się z Rafałem.Krzysztof Grabowski, Lublin/Warszawa„…Słuchaliśmy ich z HnatowiczemJak żywy poemat StawówPoezją był brzęk ich kufliKosmiczny wymiar miały słowa…”Rafał (stoi po lewej stronie) z koleżankami i kolegami z Zakładu na ogniskuintegracyjnym w Ogrodzie Botanicznym w Lublinie (1997)Fot. Prywatne archiwum Magdaleny Makarskiej-BiałokozJeśli Niebo istnieje – On już tam jestRafał był najlepszym człowiekiem, jakiegoznałem. Właściwie to zdanie wystarczyłobyza całą charakterystykę jego osoby. Potrafiłzatrzymać się nad drugim człowiekiem, nadchwilą, nad zdarzeniem. Nigdy nie odmówił pomocy– szedł o wiele dalej, samemu ją proponując. Byłprostym człowiekiem – w najlepszym tego słowaznaczeniu. Przed oczami mam jego podartą reklamówkęz akumulatorkami na wymianę do własnoręczniewykonanego światła w rowerze, na którymzawsze jeździł. Wspólne wyprawy z noclegiem napodłodze, gdzieś w remizie, w jakiejś zapomnianejwsi, konserwy spożywane w przydrożnym rowie,popijane najprostszym, koniecznie kolorowym, gazowanymnapojem. Jego montowane na kolanie ładowarki,latarki czy inne „ustrojstwa”, które często36 Wiadomości Uniwersyteckie październik 2011

Kartka z kalendarzaRafał (w czapeczce) podczas wspólnego malowaniapokoju Koła Naukowego Chemików w Dużej Chemii(1995)ratowały nam skórę w jakiejś leśnej głuszy. Prostym,co nie znaczy prostackim – przeciwnie. Był wszechstronny.Można było godzinami rozmawiać z Nimna każdy temat i wiele się od Niego dowiedzieć; samteż był ciekawy wszystkiego. Kochał książki, muzykęi majsterkowanie. Lubił fotografię, ale chciałzawsze stać po „bezpiecznej” stronie obiektywu –dlatego w tej chwili tak trudno jest znaleźć jakieśzdjęcia, na których by był.Trudno napisać cokolwiek, wybrać coś spośródnatłoku wspomnień i myśli. Wszystko zdaje siębyć ważne – owocowe galaretki i herbata z sokiemu Niego w pokoju, gra w szachy nad Zalewem, konserwa„Turystyczna” zjadana wspólnie z bagażnikaroweru, gdzieś w lesie po nocy. Każde wspomnieniejest cenne, ale i maleńkie, w zderzeniu z myślą,że to już wszystko, że już więcej nie porozmawiamy,nie pomilczymy, że nie zrealizujemy rozpoczętychplanów.Mam nadzieję, że ktoś dokładniej wspomni jegosukcesy, to, jak dociekliwym i pracowitym był naukowcem.Dla mnie ważniejsze jest jednak, jakim byłczłowiekiem – dobrym, mądrym, ciepłym i uczciwym.Podziwiałem jego religijność, taką zwykłą i cichą,a nie hałaśliwą i ostentacyjną. Być może dlategoteraz, gdy minęło już trochę czasu od tej tragicznejdla wszystkich, którzy go trochę znali, chwili,miejsce, w którym spoczywa, tchnie takim spokojem– pewnością, że zostawił już za sobą wszystkieziemskie troski, że odszedł do miejsca, gdziejest mu dużo lepiej. W to przecież wierzył i potrafiłswoją wiarą natchnąć innych. Myślę, że tak jak zawszepomagał każdemu, tak i teraz w jakiś sposóbpomaga nam, chociażby w pogodzeniu się z tym,co dla wszystkich nieuchronne.Fot. Prywatne archiwum Magdaleny Makarskiej-BiałokozPisząc te słowa, słucham płyty, którą dawno temuod Niego pożyczyłem – z jego ukochaną „Listą PrzebojówTrójki”. Jest na niej utwór TSA „51” z takimioto słowami: „Pomóż mi… pomóż mi pokonać smutek,który pozostał, gdy nagle odszedłeś”.Do zobaczenia Przyjacielu – kiedyś, gdzieś.Grzegorz Żukociński, Poznań/Lublin„Po nocnej rosiePłyń, dźwięczny głosie,Niech się twe echo rozszerzy,Gdzie nasza chatka,Gdzie stara matkaKrząta się koło wieczerzy.Jutro dzień święta;Niwa nie zżęta,Niechaj przez jutro dojrzewa,Niech wiatr swawolny,Niech konik polny,Niechaj skowronek tu śpiewa…”(„Pieśń wieczorna”, muz. StanisławMoniuszko, sł. Władysław Syrokomla,śpiewa: m.in. Elżbieta Adamiak).Dziś jeszcze, tak jak kilkanaście lat temu,brzmią mi w uszach słowa tej pieśni, śpiewaneRafałowym, dźwięcznym i nieco nieharmonijnymgłosem. Wysłużony wojskowynamiot w Radocynie, który był świadkiempopisów wokalnych niejednego zapewne świeżoodkrytego talentu, być może dawno się już zapadł,poddany kaprysom zmiennej aury BeskiduNiskiego, ale legenda Konika Polnego, która tamwłaśnie się narodziła, przetrwa w pamięci wieluz nas. Szkoda tylko, że bywalcy Chałupy Elektrykóww Polanach Surowicznych nie usłyszą już wielokrotniepowtarzanych kilkunastu zwrotek Baruna Stawach, śpiewanego na jednej nucie o trzeciejnad ranem, a bieszczadzkie Połoniny zmuszonebędą zasypiać bez Pieśni wieczornej, niosącej siętęsknie po kamiennej ścieżce. Konik Polny śpiewateraz zapewne na Połoninach Niebieskich i pozostajenam wierzyć, że i tam znajdzie się ktoś, ktodoceni i zapamięta Rafała.„…Co tu zostało z wierszy MistrzaChłodem powiało od drzwi niedomkniętychI wyszliśmy z HnatowiczemGdzie indziej szukać poezjiGdzie indziej szukać poezji…”Zebrała:Magdalena Makarska-Białokozpaździernik 2011Wiadomości Uniwersyteckie37

Kartka z kalendarzaProfesor JelenaNajbardziej znana współczesnapolonistka rosyjska JelenaZacharowna Cybienko zmarław Moskwie 17 września2011 r. Przeżyła 88 lat. Byłaświetną badaczką, znawczyniąi popularyzatorką literaturypolskiej w Rosji. Nie tylko w Rosji,ale i w świecie można dziś wskazaćniewielu polonistów w takimstopniu, jak Ona zasłużonych dlakultury Polski poza jej granicami.W kręgach polskich slawistównazywano Ją ambasadoremkultury polskiej w Rosji. Sama zaśJelena Cybienko mówiła o sobiew jednym z wywiadów prasowych:„Dla mnie bycie polonistą to nietylko zawód, ale i część mojegoduchowego życia”. I nie było w tychsłowach przesady. PoznawaniePolski poprzez jej literaturęwypełniło bez reszty długieżycie i wieloletnią działalnośćzawodową tej wybitnej polonistki.Jelena Cybienko urodziła się 2 stycznia1923 r. w miejscowości Puszkinopod Petersburgiem. Jej ojciec byłz zawodu wojskowym. Szkołę średnią ukończyław roku 1940 w Leningradzie. Podczas wojnyjesienią 1941 r. ewakuowała się wraz z rodzinądo Swierdłowska na Uralu (obecna nazwa Jekaterynburg).Studia filologiczne ukończyła czterylata później na Uniwersytecie im. Łomonosowaw Moskwie. W latach 1945–1948 odbyła w tejuczelni studia doktoranckie, na których wybrałaspecjalizację polonistyczną. Od owego czasupozostała wierna polonistyce do końca życia.Pracę doktorską pt. „Realizm w twórczościBolesława Prusa” Jelena Cybienko obroniław roku 1951. W tym samym czasie została zatrudnionana wydziale filologicznym Uniwersytetuim. Łomonosowa, z którym związanabyła cała Jej późniejsza działalność naukowai dydaktyczna. Jej dalsze studia nad literaturąpolską XIX w. zaowocowały wydaną w roku1969 rozprawą habilitacyjną pt. „Polska powieśćspołeczna lat 40–70-tych XIX wieku”,w której autorka najwięcej miejsca poświęciłatwórczości J. I. Kraszewskiego i Józefa Korzeniowskiego.Kontynuacją badań Jeleny Cybienkonad prozą polską były szkice o twórczościOrzeszkowej, Sienkiewicza, Reymonta, Żeromskiego,Berenta, a spośród pisarzy bliższychnaszej współczesności o prozie Iwaszkiewiczai Andrzejewskiego.W roku 1972 Jelena Cybienko uzyskała tytułprofesora. Przez wiele lat kierowała katedrąliteratur słowiańskich na wydziale filologicznymUniwersytetu im. Łomonosowa.W okresie swej działalności na tym stanowi-38 Wiadomości Uniwersyteckie październik 2011

Kartka z kalendarzaCybienko nie żyjesku wykształciła wielu polonistów rosyjskich,a także kilku adeptów polonistyki z Białorusi,Litwy i Gruzji.Ważnym dokonaniem w polonistycznych badaniachJeleny Cybienko była wydana w roku1978 praca pt. „Z historii polsko-rosyjskichzwiązków literackich XIX–XX wieku”. W poszczególnychrozdziałach autorka przedstawiłaodkrywcze wyniki swoich badań m.in. nadrecepcją powieści Turgieniewa w Polsce i nadfenomenem popularności Sienkiewicza w Rosjiprzed rokiem 1917. W innej obszernej rozprawiez tego okresu działalności naukowejprof. Cybienko wyjaśniała wielorakie związkimiędzy literaturą polską i rosyjską w dobiemodernizmu (tytuł: „Literatura polska przełomuXIX i XX wieku w Rosji”).Jelena Cybienko była niestrudzoną popularyzatorkąliteratury polskiej w Rosji. Popularyzowałają nie tylko w naukowych opracowaniach,na wykładach, ale również w licznychrecenzjach, omówieniach, artykułach wstępnychi komentarzach do rosyjskich wydań dziełpolskich pisarzy. Na wielkie uznanie zasługujązwłaszcza Jej starania o pierwsze powojenne rosyjskiewydanie dzieł zebranych Sienkiewicza,które ukazało się w 9 tomach dopiero w latach1983–1985 w ogromnym nakładzie 200 000 egzemplarzy.Aby wydanie to mogło się ukazać,należało przezwyciężyć zaciekły opór sowieckichurzędników od kultury, którzy sprzeciwialisię zwłaszcza drukowaniu powieści „Ogniemi mieczem” oraz „Quo vadis?”. Jelena Cybienkowchodziła w skład komitetu redakcyjnego owejedycji dzieł Sienkiewicza, bez jej uporu i wysiłkówdzieła te nie mogłyby się ukazać.Prof. Jelena Cybienko cieszyła się dużymuznaniem i sympatią w środowisku polonistówi slawistów. Często zapraszano Ją do Polski doudziału w licznych konferencjach naukowychw wielu ośrodkach akademickich i do wygłaszaniawykładów, które prowadziła gościnniena Uniwersytecie Warszawskim, Jagiellońskim,Śląskim i na Uniwersytecie MikołajaKopernika w Toruniu. Bliskie więzi łączyłyteż Jelenę Cybienko z lubelskimi filologami.Uczestniczyła z referatami na konferencjachnaukowych w Instytucie Filologii Słowiańskieji Instytucie Filologii Polskiej UMCS w latach1986–1989–1993. W roku 1989 Towarzystwoim. Henryka Sienkiewicza z siedzibą w Lublinienadało Jelenie Cybienko zasłużoną godnośćhonorowego członka. Wszystkie wyrazysympatii i gotowości do współpracy ze stronypolskiej prof. Cybienko odwzajemniała zaproszeniamina konferencje w Rosji oraz pomocąi życzliwością, jakiej z Jej strony doznawalipolscy stażyści podczas pobytu na Uniwersytecieim. Łomonosowa w Moskwie. Za zasługidla kultury polskiej prof. Jelena Cybienko zostaław roku 1999 odznaczona Krzyżem Komandorskimz Gwiazdą Orderu Zasługi RzeczypospolitejPolskiej.Prof. Jelena Cybienko zasłużyła na pamięći wysoki szacunek wśród polskich filologówjako znakomita uczona, inicjatorka rosyjskopolskiejwspółpracy naukowej, jako przyjacielpolskiej kultury, wreszcie jako dobry i życzliwyczłowiek. Taką też pozostanie w pamięcitych, którzy zetknęli się z nią na swojej drodzenaukowej.Jan Orłowskipaździernik 2011Wiadomości Uniwersyteckie39

Centrum Języka i Kultury Polskiej dla Polonii i CudzoziemcówNauczanie języka i kulturypolskiej cudzoziemców rozpoczęłosię w UMCS ponad40 lat temu, początkowo w formieniezinstytucjonalizowanej, późniejw ramach 2 instytucji uniwersyteckich,tj.: Polonijnego Centrum Kulturalno-Oświatowego(rok utworzenia1974, kierownictwo prof. W. Kucharski)– zajmującego się pracą naukowo--badawczą, organizacją kursów językowych,metodycznych dla nauczycieli,folklorystycznych oraz StudiumObchody XX-lecia CJKP 15 września 2011 r.15 września 2011 r. w Auli Centrumprzy ul. Weteranów uroczyście zainaugurowanoobchody XX-lecia CentrumJęzyka i Kultury Polskiej UMCS. WydarzenieHonorowym Patronatem objął Prezydent RPBronisław Komorowski.Jubileusz CJKP połączono z międzynarodową konferencją„Glottodydaktyka polonistyczna w obliczudynamiki zmian językowo-kulturalnych i potrzebspołecznych”. Do udziału w wykładach i sesjach plenarnychzaproszono naukowców i badaczy z wieluośrodków akademickich, niemal z całego świata.Podczas sesji jubileuszowej wystąpił przedstawicielPrezydenta RP oraz JM Rektor UMCS prof. AndrzejDąbrowski. Wśród honorowych gości znaleźlisię m.in.: Włodzimierz Wysocki – zastępca prezydentaLublina, Henryka Strojnowska – wicewojewodalubelski, Stefan Pastuszka – były senator RP, członekKRRiT, bp Ryszard Karpiński i Longin Komołowski– prezes Stowarzyszenia Wspólnota Polska, były wicepremierRządu RP. W uroczystości uczestniczylitakże prorektorzy UMCS – Stanisław Chibowski,Ryszard Szczygieł i Stanisław Michałowski.Anna Guzowska-lecie działalnościCJKP UMCSFot. Wiaczesław KostkoJęzyka Polskiego dla Cudzoziemców(rok utworzenia 1980, kierownictwoprof. S. Grabias) – skoncentrowanegogłównie na nauczaniu języka polskiegow systemie lektoratowym, zwłaszczadla słuchaczy z państw arabskich.Odpowiadając na zapotrzebowaniecentralnych władz III RP, które jednymze swoich celów uczyniły niesieniewszechstronnej pomocy Polakomna Wschodzie, Senat UMCSpodjął decyzję o połączeniu placówek.W wyniku fuzji 23 stycznia1991 r. powołano Centrum Językai Kultury Polskiej dla Polonii i Cudzoziemców,a jej dyrektorem został– piastujący tę funkcję do dziś –prof. Jan Mazur. Do 2000 r. funkcjęzastępcy dyrektora pełniła mgr BarbaraKarczmarczuk, następnie objęłają dr Agata Małyska, a od roku2009 obowiązki zastępcy przejęładr Anna Dunin-Dudkowska.Od samego początku Centrum aktywniezaangażowało się w realizacjępostawionych przez Senat UMCSpodstawowych kierunków działalności:dydaktycznych (przygotowywaniePolonii i cudzoziemców do studióww polskich szkołach wyższych,organizowanie studiów i kursów),naukowych (konferencje naukowe,podnoszenie kwalifikacji), wydawniczych(wydawanie prac i materiałówzwiązanych z działalnością).Początkowo realizacji tych zamierzeńsłużyło kilka pomieszczeńdla administracji w budynku przyul. Weteranów 18 oraz salek dydaktycznych,uzyskanych po adaptacjipokoi w akademiku przy ul. Zana 11.W wyniku starań prof. Jana Mazura,przy poparciu przedstawicielinajwyższych władz RP i finansowejdotacji MEN przebudowano starąsiedzibę Centrum przy ul. Weteranówi wkomponowano ją w bryłęarchitektoniczną nowego budynku.Obecnie do naszej dyspozycji mamy7 sal wykładowych, salę komputerową,aulę wyposażoną w najnowszysprzęt multimedialny oraz bibliotekę.W skład zespołu wchodzi 18 nauczycieliakademickich (1 profesor tytularny,9 osób ze stopniem doktora,8 osób ze stopniem magistra), pracownikinżynieryjno-techniczny, 3 pracownikówadministracyjnych i 2 bibliotecznych.W realizacji procesudydaktycznego pomoc świadczą InstytutFilologii Polskiej, Instytut Historii,Wydział Pedagogiki i Psychologii,Studium Praktycznej Nauki JęzykówObcych. Działamy wspólnie z innymiplacówkami w Polsce i za granicą, starającsię służyć ludziom związanymz polskim językiem i kulturą, niezależnieod ich pochodzenia i miejscazamieszkania. Pretendujemy do byciaplacówką wszechstronną, dynamicznąi otwartą. Życzliwość władzUczelni oraz współpraca z instytucjamicentralnymi i ośrodkami w krajui za granicą pozwalają patrzeć optymistyczniena dalszy rozwój Centrum.Jan Mazur, Agata MałyskaDyrekcja, nauczyciele i pracownicy administracyjni CJKP UMCSFot. Wiaczesław Kostko40 Wiadomości Uniwersyteckie październik 2011

Centrum Języka i Kultury Polskiej dla Polonii i CudzoziemcówStudenci na zajęciach u dr Małgorzaty Rzeszutko-IwanDziałalność dydaktycznaCJKP UMCSCJKP prowadzi różnorodne formykształcenia, odpowiadająceprogramem, czasem trwania i terminamizajęć życzeniom naszychgości. W okresie od 1991 r. do dziś,na bazie programów opracowanychw Centrum i zatwierdzonych przezRadę Wydziału HumanistycznegoUMCS oraz Prorektora UMCSds. Studenckich, były to następująceformy kształcenia:• roczny kurs przygotowawczy nastudia wyższe w Polsce (tzw. rok „0”);• intensywny kurs roczny przeznaczonydla wszystkich cudzoziemcówpragnących nauczyć się językapolskiego i poznać kulturę Polski;• roczne Podyplomowe Studia Humanistycznedla Cudzoziemców, którychzadaniem jest uzupełnienie kwalifikacjizawodowych nauczycieli;• filologia polska, 3-letnie stacjonarnestudia licencjackie dla cudzoziemców,których program dostosowanyjest do potrzeb tej grupy słuchaczy;• podyplomowe studia kwalifikacyjnew zakresie nauczania językapolskiego jako obcego;• kursy letnie, tzw. Lato Polonijneto 2-, 3- i 4-tygodniowe językowekursy ogólne i kursy specjalistyczne– metodyczne, filologiczne, folklorystycznei kultury polskiej; obejmująone Kurs Języka i Kultury Polskiej,Kurs Humanistyczny, Praktyki Językowe,Trzystopniowe Studium MetodyczneJęzyka Polskiego dla NauczycieliPolonijnych, Letnią SzkołęJęzyka i Kultury Polskiej i Studiumdla Instruktorów Polonijnych ZespołówFolklorystycznych;• semestralne i krótkoterminowekursy języka polskiego, które organizowanesą zgodnie ze zgłoszonymizainteresowaniami i potrzebamiuczestników.W ciągu 20 lat istnienia Centrumwe wszystkich formach kształceniauczestniczyło 8287 słuchaczyz 75 krajów świata na 6 kontynentach.Centrum otwarte jest na różneżyczenia osób zainteresowanychwszelkimi aspektami nauczania językai kultury polskiej. W wypadkunapływu zgłoszeń możliwe jest uruchomieniekilkutygodniowych lubsemestralnych kursów nauki językapolskiego dla chętnych, ogólnychlub specjalistycznych zajęć indywidualnychoraz kursów dla studentówslawistyki i nauczycieli polonijnycho specjalnym, zróżnicowanymprogramie. Działalność CJKP to nietylko nauczanie języka i kultury polskiej,lecz także wychowywanie w duchupolskości, podnoszenie statusujęzyka polskiego w świecie, integracjaśrodowisk polskich i polonijnych,a także promowanie UMCS, Lublinai regionu oraz naszego kraju naarenie międzynarodowej.Anna Dunin-DudkowskaCJKP UMCS w systemiecertyfikacji językapolskiego jako obcegoPrzeprowadzenie w 2004 r. pierwszychpaństwowych egzaminówcertyfikatowych z języka polskiegootworzyło nowy etap w rozwojuglottodydaktyki polonistycznej,co znajduje swoje odzwierciedleniew rosnącym zainteresowaniu językiemi kulturą polską.Fot. Wiaczesław KostkoFot. Wiaczesław KostkoNad przygotowaniem i przeprowadzaniemegzaminów czuwa PaństwowaKomisja Poświadczania ZnajomościJęzyka Polskiego jako Obcego(PKPZJPjO), której pracami kierujeprof. Władysław Miodunka z UJ. Stałymczłonkiem komisji (od początkujej działalności) jest prof. Jan Mazur.Działania Komisji wspiera powołanyprzez nią Zespół Autorów Zadańi Egzaminatorów (ZAZiE), któregoczłonkowie opracowują testy egzaminacyjneoraz uczestniczą w komisjachegzaminacyjnych. Członkami ZAZiEsą nauczyciele akademiccy z 10 największychw Polsce instytutów orazośrodków zajmujących się językowymkształceniem cudzoziemców.CJKP reprezentuje aż 7 pracowników:dr Grażyna Przechodzka (koordynator),dr Anna Trębska-Kerntopf,dr Bartłomiej Maliszewski, dr AnnaButcher, dr Małgorzata Rzeszutko--Iwan, dr Anna Dunin-Dudkowska,dr Katarzyna Sobstyl.Pracownicy CJKP pracują wewszystkich zespołach sprawnościowychi sekcjach zadaniowych ZAZiE,są także systematycznie powoływaniw skład krajowych i zagranicznychpaństwowych komisji egzaminacyjnychoraz komisji ewaluacyjnych. 1Fakty te świadczą o docenianiu przezPKPZJPjO ich umiejętności. Należypodkreślić, iż ich praca wpływa nietylko na jakość nauczania polskiegojako obcego w naszej placówce. Służyrównież promowaniu Centrumoraz Uniwersytetu w kraju i pozajego granicami. Z tego zadania pracownicyCJKP starają się wywiązywaćnajlepiej jak potrafią.Grażyna Przechodzka1. Pracownicy naszego ośrodka brali udział aż w 53 krajowychi zagranicznych komisjach egzaminacyjnych oraz w pracach 13 komisjiewaluacyjnych (komisje ewaluacyjne są powoływane od 2008 r.).Inauguracja roku akademickiego 2011/2012 w CJKPpaździernik 2011Wiadomości Uniwersyteckie41

Centrum Języka i Kultury Polskiej dla Polonii i CudzoziemcówObrady w jednejz sekcji podczaskonferencji„Glottodydaktykapolonistycznaw obliczudynamikizmian językowo-kulturowychi potrzebspołecznych”,wrzesień 2011 r.Zajęcia w BiblioteceCJKPpodczas LataPolonijnego2011 prowadzidr Anna Dunin--DudkowskaDziałalność naukowai wydawniczaFot. Wiaczesław KostkoFot. Wiaczesław KostkoWramach działalności naukowejnasza placówka, pod merytorycznymi organizacyjnym przewodnictwemprof. Jana Mazura,zorganizowała 18 konferencji naukowych(9 międzynarodowychi 9 ogólnopolskich),którychtematyka koncentrowałasię na szeroko rozumianymkształceniucudzoziemców oraz nawspółczesnej komunikacjispołecznej.Pracownicy CJKPuczestniczą w pracachnaukowych poprzezudział w konferencjach, publikacjepodręczników akademickich i podnoszenieswoich kwalifikacji. Od2000 r. pracownicy CJKP biorą udziałw pracach Zespołu Autorów Zadańi Egzaminatorów przy PaństwowejKomisji Poświadczania ZnajomościJęzyka Polskiego jako Obcego.W ramach działalności wydawniczejwydano łącznie 31 książek, stanowiącychpokłosie obrad konferencyjnychbądź będących publikacją prac autorskichlub współautorskich pracowników.Książki te ukazały się w 2 seriachwydawniczych („Kształcenie Polakówze Wschodu” oraz „Język. Kultura.Społeczeństwo”), których redaktoremnaczelnym jest prof. J. Mazur.Agata MałyskaBiblioteka CJKP – środowiskonauki i współpracyPoczątek obecnej Bibliotece CJKPdało połączenie zbiorów PolonijnegoCentrum Oświatowego i StudiumJęzyka Polskiego dla Cudzoziemców.Na tej bazie w ciągu 20 lat uformowałsię księgozbiór specjalistycznyo profilu językoznawczym i kulturoznawczym,ze szczególnie rozbudowanymdziałem poświęconymglottodydaktyce. Biblioteka zajmujena terenie Centrumprzestronne, funkcjonalnei dobrze wyposażonelokum, gdzie dysponujeobecnie ponad16 000 książek, ok. 400dokumentami audiowizualnymii 64 tytułamiczasopism. W ostatnichlatach szczególnie dużopracy i środków włożonow jej fachową komputeryzację,dzięki czemu czytelnicymają stały dostęp do Internetu, a informacjeo zbiorach CJKP systematyczniewzbogacają bazę NUKAT.Specyficzną cechą Biblioteki jest jejfizyczne połączenie z zapleczem technicznymCentrum, co z jednej stronyusprawnia proces dydaktyczny,a z drugiej wpływa na strukturę i organizacjęprzestrzenną zbiorów. Tasytuacja sprzyja również rozwijaniubliższej współpracy z gronem pedagogicznymoraz z zagranicznymi słuchaczamiCJKP, dla których Biblioteka,dzięki bogatej ofercie usług, stałasię środowiskiem bezpośredniegokontaktu z językiem i kultura polską.Katarzyna Dołżycka„Nasza Gazeta”Wlatach 2002–2007 wydawanebyło czasopismo redagowaneprzez osoby uczące się w CJKPUMCS. Opublikowano 19 numerów,w których pojawiły się relacje z najważniejszychwydarzeń, takich jak:jubileusz 10-lecia CJKP, jubileusz40-lecia pracy naukowej prof. JanaMazura, immatrykulacje, spotkaniaopłatkowe, Wieczory Narodów,Wieczory Literackie. Młodzi redaktorzydyskutowali o nurtującychich problemach, dzielili się też swoimisukcesami. Teksty zamieszczanew gazecie miały także charakterporadnikowy i dotyczyły najczęściejsposobów spędzania czasu wolnegow Lublinie, polecanych wydarzeńkulturalnych. Przedstawiciele zespołuredakcyjnego poszerzali wiedzęczytelników na temat krajów, z którychpochodzili, mieli także okazję,by przedstawić własną twórczośćprozatorską, poetycką i plastyczną.Katarzyna SobstylWieczór Literacki z Jackiem Dehnelemprowadzi dr Anna NasalskaWieczory LiterackieSpotkania z literaturą odbywają sięod 1999 r. w auli CJKP UMCS.Gośćmi prowadzącej Wieczory Literackiedr Anny Nasalskiej są wybitniprzedstawiciele kultury, m.in.prozaicy, dramaturdzy, poeci, eseiści,publicyści, dziennikarze. Liczniezgromadzeni na comiesięcznych spotkaniachsłuchacze mieli okazję spotkaćsię z twórczością m.in.: ZygmuntaKubiaka, Józefa Hena, Hanny Krall,Normana Daviesa, Ewy Lipskiej, OlgiTokarczuk, Julii Hartwig, Urszuli Kozioł,Władysława Bartoszewskiego,Adama Michnika, Wiesława Myśliwskiego,Pawła Huellego, KazimierzaKutza, Michała Głowińskiego, EustachegoRylskiego. W ciągu 12 latWieczory Literackie stały się nieodłącznymelementem życia kulturalnegonie tylko społeczności akademickiej,lecz także mieszkańców Lublina.Anna NasalskaKatarzyna Sobstyl42 Wiadomości Uniwersyteckie październik 2011

Centrum Języka i Kultury Polskiej dla Polonii i Cudzoziemcówintegracji poszczególnych grup i ułatwiałkontakt z młodzieżą polską,która często uczestniczy w zajęciach.Studenci Centrum chętnie biorąudział w różnych formach prowadzonychprzez nas zajęć i oceniająje jako potrzebne i ciekawe.Adam Chrupczalski,Daniela KołodziejStudenci CJKP na wycieczce podopieką dr Danieli KołodziejProgram krajoznawczo--turystyczny i kulturalnyUzupełnieniem procesu dydaktycznegow CJKP UMCS jestprogram krajoznawczo-turystyczny,kulturalny i sportowy. Obejmuje onzwiedzanie najpiękniejszych i najcenniejszychzabytków Lublina i okolic(m.in. Kozłówki, Nałęczowa, Puławi Kazimierza Dolnego), wycieczkido innych miast i regionów Polski(m.in. do Sandomierza, Zamościa,Krakowa, Wieliczki i Zakopanego),wyjścia do teatru i filharmonii, spotkaniaz ludźmi kultury, nauki, politykioraz zajęcia sportowe.Program jest dostosowany do potrzeb,zainteresowań i możliwościstudentów. Jest jednocześnie tak pomyślany,aby uzupełniał i pogłębiałwiedzę zdobywaną na zajęciach z poszczególnychprzedmiotów; pozwalałbliżej poznać Polskę, jej dziedzictwohistoryczno-kulturowe i problemyspołeczno-polityczne; informowało najważniejszych wydarzeniachkulturalnych i naukowych; umożliwiałciekawe i pożyteczne spędzaniewolnego czasu; przyspieszał procesTeatr i działalnośćartystyczna w CJKPStudenci w Centrum uczą się językapolskiego, ale także poznająkulturę polską i współtworzą ją.Efektem tego są doroczne jasełka połączonez koncertami kolęd, spektakleteatralne, koncerty z okazji świątnarodowych oraz wieczornice poświęconewybitnym Polakom i wieczoryukazujące wybrane fragmentyliteratury polskiej.Jasełka zrodziły się niejako naturalnie,oddolnie. Wspólne kolędowanieprzy żłóbku, podczas Wigilii organizowanychw CJKP, dało impulsi nadzieję na inne wspólne artystyczneinicjatywy. Krok po kroku, metodąrozpoznawania twórczego potencjałustudentów, podejmowano corazśmielsze próby aktywizacji poszczególnychstudentów i całych grup,a nawet wszystkich uczących sięu nas w danym roku akademickim.W ramach prowadzonych przezJ. Brzezińskiego zajęć z kultury żywegosłowa na studiach podyplomowychi na polonistyce dla cudzoziemcówudało się stworzyć kilka przedstawieńopartych na polskiej dramaturgii,np.: „Dziady” cz. II (2001), „Odprawaposłów greckich” (2002), fragmenty„Balladyny” (2003), „Młoda śmierć”Uczestnicy Lata polonijnego w Kazimierzu DolnymG. Nawrockiego (2003) czy „Brat naszegoBoga” K. Wojtyły (2007 i 2008).W uroczystych akademiach zostałateż ukazana postać Karola Wojtyły/ Jana Pawła II (2006, 2007, 2011).Odbył się także wieczór poświęconyRyszardowi Kapuścińskiemu „Kapuścińskimimo wszystko” (2010).W ramach lektoratu prowadzonegoprzez mgr Różę Ciesielską-Musamehi dr Annę Trębską-Kerntopfpowstało oryginalne przedstawieniemuzyczne pt. „…a przecież miłośćjest w nas” (premiera 26 marca2003), oparte na współczesnych polskichpiosenkach o miłości. W CJKPpromowana jest także polska poezja.Jej znajomością mogli wykazać sięstudenci biorący udział w DwujęzycznymKonkursie Recytatorskim(2003). Pięknie zabrzmiały też lirykiJózefa Czechowicza w przygotowanymw ramach zajęć z emisji głosu„Poemacie o Mieście Lublinie”, któremutowarzyszyła wystawa pracplastycznych i prezentacja zdjęć staregoLublina oraz wirtualny spacerpo lubelskim Starym Mieście (2009).Jacek BrzezińskiAnna Trębska-KerntopfJasełka w wykonaniu studentów CJKPCentrum Językai Kultury Polskiejdla Poloniii CudzoziemcówUMCSul. Weteranów 1820-038 Lublintel. (+48 81) 533-27-86,tel. (+48 81) 537-54-25fax (+48 81) 537-56-15fax (+48 81) 537-28-76e-mail:polonia@poczta.umcs.lublin.plpaździernik 2011Wiadomości Uniwersyteckie43

Nauka i ludzieGockienaszyjnikiwykonane przezmieszkankiMasłomęczaPolsko-szwajcarskakonferencja w GotaniiW dniaiach29– 9–31lipca201011 r.miaiałamieiejsjscekulminanacjacyklklu imprez w ramach „Mięiędzdzynararodowegego FestiwiwalaluKultlturury Antytyczcznej Gotaninia”, którejgłółównymiakcecentntamami były: pokaz gruprekekonstrurukckcyjnych z okresuprzezedrdrzyzymsmskiego i rzymskskieiegona masłomęcęckikichbłoniachoraraz konfnferencjcja „Od zasosobóbów historycznznycychdo zrórównwnowoważażononejgosospopodadarkrki turyryststycycznzneji do nowychtechchnonolologigii”i” w Hrubieszozowskim DomuKulultuturyry.U jej genezy leży fakt wygraniaprzez stowarzyszeniedziesięciu gmin nadgranicznychkonkursu o dotacjęz funduszy szwajcarskich (pięć milionówfranków) dla projektu „Gotania”.Ideą jego twórców było wykorzystanierenomy efektów wykopaliskna gockich cmentarzyskach w regioniedla zbudowania marki regionalnej,która pomogłaby wyeksponowaćatrakcje turystyczne Kotliny Hrubieszowskieji jej okolic oraz wskazaćdogodności inwestycyjne w tejstrefie. Koncepcja projektu, jak teżobsługa jego merytoryczno-ideowejczęści związana jest z Instytutem ArcheologiiUMCS. Natomiast obsługęfinansową całego projektu orazpozostałych elementów składowych(niemających związku z archeologią)nadzoruje lider, którym jest UrządMiasta w Hrubieszowie.Konferencja miała uzmysłowićuczestnikom trzy ważne elementypodstawy, na jakiej oparty jestpięcioletni projekt, a w konsekwencjireguły strategii dysponowaniafunduszami szwajcarskimi. Wszyscyreferenci byli zgodni co do tego,że absolutnym priorytetem jest aktywizacjalokalnych społeczności,budowanie poczucia ich ważnościi koncentrowanie ich działań wokółkonkretnych elementów kulturowychz obszaru gmin/miejscowości,na terenie których mieszkają.Prof. Rafael Matos z Instytut TurystkiHaute Ecole Spécialisée deSuisse Occidentale wskazał na mechanizmytowarzyszące pojęciom„lokalne dziedzictwo kulturowe”i „europejskie dziedzictwo kulturowe”,które sprzyjają budowaniu regionalnejtożsamości kulturowej orazkorzyściom, jakie z tego wynikają.Dr Katarzyna Klimek z tegoż instytutuskoncentrowała swoją uwagę nakwestii oczekiwań wobec skutecznościmarki regionalnej opartej na kulturowymdziedzictwie. W jej opiniinależy wszystkimi sposobami dążyćdo uniknięcia zjawiska „masowości”odbioru proponowanych przedsięwzięć,co niesie za sobą nieuniknionąpauperyzację wartości i wypaczenieidei szacunku dla lokalnego dziedzictwakulturowego. Jednocześniewskazała na podstawie Szwajcarii naprzykłady mądrej polityki gospodarowanialokalnym dziedzictwemkulturowym, które pozwalają tworzyćlokalny rynek pracy i wpływaćna dochody uczestników projektu.Mój referat „Goci w hrubieszowskim– i co z tego wynikło” miał zazadanie, oprócz przypomnienia historiiponad trzydziestoletnich badańtego zjawiska kulturowego, wyeks-Sarmaccy wojownicy przybyli do Masłomęcza aż z RumuniiFot. Andrzej KokowskiFot. Andrzej Kokowski44 Wiadomości Uniwersyteckie październik 2011

Nauka i ludziePoczątek antycznej parady. Na pierwszym planie Goci z MasłomęczaBułgarski Legio I Italicaponowanie ich sukcesów: naukowego,medialnego i społecznego.Warto przypomnieć w tym miejscu,że wykopaliska w Kotlinie Hrubieszowskiejnależą do grona najczęściejobecnych w mediach, cozapewniło im nie tylko rozpoznawalność,ale również przyczyniłosię do akceptacji działań archeologicznychw regionie 1 .Sukces społeczny wynikający z badańnaukowych ma swoje oparcieprzynajmniej w dwóch faktach: wyborzeefektów wykopalisk dla budowaniamarki regionalnej pod hasłem„Witajcie w Gotanii”, ale przedewszystkim w tym, co dzieje się aktualniew miejscowości Masłomęcz.Tam lokalna społeczność, realizującprojekt „Gocka wioska”, doprowadziłado wytworzenia trwałej formydziałania angażującej ją nie tylkona okoliczność dorocznego świętaarcheologicznego przypadającegona ostatni weekend lipca, ale przezcały rok. Wokół „gockiej chaty” toczysię intensywnie życie z wszystkimiodcieniami: od produkcji pamiąteknaśladujących wyroby gockie,poprzez przyjmowanie coraz liczniejszychgości pragnących przyjrzećsię masłomęckiemu fenomenowiz bliska 2 , po spotkania czystotowarzyskie, skutecznie odciągająceod przysłowiowego telewizora.To właśnie doświadczenia masłomęckiezawarzyły na decyzji o sfinansowaniuprojektu. MieszkańcyMasłomęcza są też najbliżej oczekiwanegocelu całego przedsięwzięcia– stworzenia trwałego elementu namapie turystycznej i czerpania wymiernychkorzyści z tego, co do niedawnawydawało się zaledwie zabawądorosłych.Interesujące referaty zaprezentowalirównież dysponenci funduszy.Przesłanie płynące z ich wystąpieńmiało jasno sformułowaną myślprzewodnią – „Gotania” otrzymałaszansę, jaka się najprawdopodobniejnie powtórzy; natomiast nieustannienależy pamiętać o restrykcyjnościkontroli celowości dysponowaniatą ogromną ilością pieniędzy.Wydaje się, że nieomal wszyscyuczestnicy projektu znaleźli już swójpomysł na niepowtarzalną atrakcjęturystyczną, mogącą zagospodarowywaćczas sporej grupy mieszkańcówprzez wiele miesięcy, a może nawetna trwałe. Tylko w przypadkugminy Tomaszów Lubelski zapaliłosię ostrzegawcze czerwone światełko,gdyż tamtejsze pomysły na spotkaniaw rodzaju „muzyka i kiełbasa”nie tylko spowszedniały, ale rozmijająsię zupełnie z oczekiwaniamidysponentów funduszy. Szkoda.Wydawało się, że nic prostszego jakwykorzystać dotychczasową aktywnośćmieszkańców Ulowa, realizującychz sukcesami atrakcyjny projektpod tytułem „Prząśniczki” i dołożyćdo tego sprawdzony udział archeologówbadających pobliskie cmentarzyskaz czasów późnej starożytności…Póki co – nie starczyło wyobraźni.Andrzej Kokowski1. Porównaj chociażby: J. Gurba (red.), Dwadzieścia pięć lat archeologii w Masłomęczu1977–2002. Materialy do bibliografii prasowej archeologii w Masłomęczu, Lublin 2003.2. Od kilku lat prowadzona jest księga gości, która imponuje nie tylko rosnącą lawinowoliczbą odwiedzających, ale przede wszystkim rozległością miejsc, z których przybywają,w tym z zagranicy.Fot. Andrzej Kokowski Fot. Andrzej Kokowskipaździernik 2011Wiadomości Uniwersyteckie45

Nauka i ludzieTEAM,czyli zgrany zespół, pasja,ciężka praca i przygodaOficjalny komunikat z lipca br., na stronie internetowej Fundacji narzecz Nauki Polskiej (FNP) mówi: „Fundacja ogłosiła wyniki VII edycjiprogramu TEAM, którego celem jest finansowanie projektów z udziałemmłodych uczonych w najlepszych zespołach naukowych prowadzącychbadania w dziedzinach Bio, Info, Techno. W zakończonej edycji10 najlepszych kandydatów otrzymało dofinansowanie w łącznejwysokości 23,65 mln zł na utworzenie i rozwój zespołów badawczych”.W swoim serwisie dotyczącym rozstrzygnięcia tej edycji programu TEAM,Polska Agencja Prasowa podała: „Najwyższe dofinansowanie otrzymałprof. Wiesław Gruszecki z Uniwersytetu Marii Skłodowskiej-Curie, któryna badania z dziedziny biofizyki otrzymał ponad 3 mln 200 tys. zł”.Tyle fakty, zupełnie nieoddające naszych emocji towarzyszącychprocesowi aplikowania do Fundacji oraz ogromnej radości związanejz uznaniem naszych starań i przyznaniem finansowania projektu.11 października mija dokładnierok od wizytyprof. Macieja Żylicza,Prezesa FNP, wraz z gronem ekspertów,którzy na miejscu, w naszymUniwersytecie i w ZakładzieBiofizyki w Instytucie Fizyki,przyjechali sprawdzić możliwościrealizacji projektu badawczegow ramach programu WELCOME,o który ubiegał się nasz współpracownik,a zarazem przyjacielz Teksasu, prof. Ignacy Gryczyński.Wraz z Wojtkiem (dr. WojciechemGrudzińskim) oraz Rafałem(dr. Rafałem Luchowskim) bardzosię do tej wizyty przygotowywaliśmy.Kiedy Ignacy zwrócił się donas ze swoim pomysłem, aby utworzyćw Lublinie centrum badawczeopierające się na zastosowaniutechniki fluorescencyjnej w badaniachbiologicznych oraz medycznych(Fluorescence Center for Biologyand Medicine), pomysł bardzonam się spodobał i włączyliśmy sięw jego realizację z ogromną energiąi entuzjazmem. Tydzień przedwizytą FNP był już u nas w Lublinieprof. Gryczyński i wspólnie,posilając się w przerwach pierogamii spacerując po słonecznejlubelskiej starówce, szlifowaliśmywszystkie detale rozmów z Fundacją.Stawka była bardzo wysoka:możliwość realizacji naszegowymarzonego projektu. Jak wielkabyła nasza radość z decyzji ZarząduFNP o finansowaniu projektu!Jak wielki był nasz smutek, gdydowiedzieliśmy się, że z powodówrodzinnych prof. Gryczyński zmuszonybył wycofać się z jego realizacji.Dołożyła się jeszcze jesiennaszaruga, chłód, brak światła słonecznego,czarne wrony itd. Jednymsłowem depresja. Wymyśliliśmyz Wojtkiem i Rafałem, abyw ramach terapii rzucić się w wirpracy oraz przymierzyć się do aplikowaniado innego programu Fundacjina rzecz Nauki Polskiej, tymrazem w programie TEAM. Wymyśliliśmytytuł naszego projektu„Molecular Spectroscopy forBioMedical Studies”, a jego skrótMS BMS powiesiliśmy sobie naścianie. Do ostatecznego terminuskładania aplikacji były jeszcze4 miesiące. „To dobrze, że mamytak dużo czasu bo musimy zrobićwszystko, aby nasz projekt byłbardzo dobry”. Kontakty formalnez Fundacją były wspaniałym doświadczeniem:ogromna życzliwośćprzemieszana z maksymalnymprofesjonalizmem. Trudnobyło sobie wyobrazić, że większośćz nas, aplikantów, usłyszy na końcutej drogi łagodne „niestety”.W języku polskim tytuł naszegoprojektu mógłby brzmieć „Spektroskopiamolekularna w badaniachbiomedycznych”. Projekt dotyczyzastosowania oraz rozwojutechnik spektroskopii molekularnejdo badań na pograniczu fizyki,biologii i medycyny. Projekt opierasię na 3 filarach, jeden to badaniaw obszarze fotosyntezy, drugizwiązany jest z membranamibiologicznymi, a trzeci to szerokopojęta nanoplazmonika. Najważniejszew projekcie jest jednakto, co pojawia się w obszarze pokrywaniasię tych, na pozór rozłącznych,obszarów badawczych.46 Wiadomości Uniwersyteckie październik 2011

Nauka i ludzieW pracowni przy spektrometrze FTIR. Od lewej: Wojciech Grudziński, Wiesław Gruszecki, Rafał LuchowskiFot. Przemysław AdamkiewiczZagadnieniom tym poświęcimyw naszych badaniach najwięcejuwagi i spodziewamy się uzyskaniarezultatów największej wagi.W grupie oczekiwanych rezultatówsą zarówno te dotyczące poszukiwaniaodpowiedzi na pytaniaz zakresu nauk podstawowych,jak i z obszaru zastosowań praktycznych.Przykładowo, do pierwszejgrupy zaliczyć można wynikibadań dotyczące poznania szczegółowychmechanizmów molekularnychodpowiedzialnych zafunkcjonowanie aparatu fotosyntetycznegoroślin. Interesują nasw szczególności procesy regulacyjne,mające na celu „gospodarkę”w fotosyntezie, wzbudzeniamipochodzącymi z pochłanianejenergii słonecznej. Wyniki tychbadań, w połączeniu z oczekiwanymiwynikami badań w obszarzenanoplazmoniki, mają istotneznaczenie praktyczne i mamy nadzieję,że pomogą nam skonstruowaćwydajne i stabilne ogniwasłoneczne, które dostarczać będą„czystej” energii elektrycznej. Innymprzykładem mariażu spodziewanychefektów w obszarze naukpodstawowych i zastosowań praktycznychmogą być, zaplanowanew ramach projektu, badania nadszczegółowym poznaniem organizacjimolekularnej antybiotykówpolienowych w środowiskubłon biologicznych oraz zaprojektowanieformuły farmaceutykuo zminimalizowanych toksycznychefektach ubocznych dlapacjentów. Antybiotyki te stosowanesą w leczeniu wewnętrznychgrzybic ustrojowych i mają szczególneznaczenie w farmakoterapiipacjentów z przeszczepami narządówwewnętrznych oraz o obniżonejodporności, w tym nabytegobraku odporności, AIDS.Nasz projekt realizowany jestw ramach programu TEAM, czylidrużyna albo zespół. Jak piszę w powitaniu,na stronie internetowejprojektu (http://msbms.umcs.pl/),program TEAM wydaje się idealniedopasowany do stylu pracymojej oraz moich najbliższychwspółpracowników – Wojtka Grudzińskiegoi Rafała Luchowskiego.Praca zespołowa była dla nasźródłem sukcesu w dotychczasowychbadaniach naukowych, alerównież źródłem ogromnej radościi możliwością nawiązywaniaprzyjaźni. Najważniejsze w programiejest to, że w ramach realizacjiprojektu zespół zostaniewzbogacony o znaczną liczbę młodychi entuzjastycznych badaczy:12 studentów, 6 doktorantów oraz3 pracowników ze stopniem doktora.W budżecie zarezerwowaliśmyna ten cel środki finansowena stypendia. Studenci otrzymająmiesięcznie po 1000 zł, doktorancipo 3000 zł, a pracownicy o statusie„post-doka” po ok. 6000 zł.Udało nam się już poszerzyć zespóło doktorantów i studentówi jesteśmy w trakcie poszukiwania„post-doków”. Kończymy ostatnieporządki po wakacyjnych remontachi startujemy. Serdecznie zapraszamdo śledzenia naszej aktywnościoraz do trzymania kciukówi życzliwego dopingu.Wiesław I. Gruszeckipaździernik 2011Wiadomości Uniwersyteckie47

Nauka i ludzieMniejszościnarodowe,etniczne i językowew Unii EuropejskiejLublin, 14–16 września 2011 r.W dniach 14–16 września2011 r. została zorganizowanaw Lublinie drugakonferencja naukowa z cyklu„Mniejszości narodowe i etnicznew Polsce na tle europejskim”.W tym roku, w związku z prezydencjąPolski w Radzie Unii Europejskiej,konferencja odnosiła się domniejszości narodowych, etnicznychi językowych w UE. Organizatoramikonferencji byli: ZakładPraw Człowieka Wydziału PolitologiiUMCS, Zakład Historii NajnowszejInstytutu Historii UMCSi Towarzystwo Ukraińskie, a współorganizatoramiKomisja MniejszościNarodowych i Etnicznych SejmuRP, Komisja Wspólna Rządui Mniejszości Narodowych i Etnicznych,Ministerstwo Spraw Wewnętrznychi Administracji, LubelskiUrząd Wojewódzki, UrządMarszałkowski Województwa Lubelskiegow Lublinie, Miasto Lublin,Wyższa Szkoła Przedsiębiorczościi Administracji w Lublinie.Ponadto, współorganizatorem specjalnegopanelu romskiego byłoBiuro Instytucji Demokratycznychi Praw Człowieka Organizacji Bezpieczeństwai Współpracy w Europie.Współprzewodniczącymi konferencjibyli dr hab. Grzegorz Janusz,prof. nadzw. (Wydział Politologii)oraz dr Grzegorz Kuprianowicz(Wydział Humanistyczny).Konferencja odbywała się pod patronatemprzewodniczącego ParlamentuEuropejskiego Jerzego Buzkaoraz marszałka Sejmu RP GrzegorzaSchetyny, który otworzył obradyi uczestniczył w pierwszymdniu sesji.W trakcie obrad kilkanaście osób,przedstawicieli mniejszości narodowychoraz naukowców zajmującychsię problematyką mniejszościową,zostało odznaczonych odznaczeniamipaństwowymi, w tym kierownikZakładu Praw Człowieka UMCSdr hab. Grzegorz Janusz, prof. nadzw.odznaczony został Złotym KrzyżemZasługi.Miłym akcentem obrad było podziękowaniezłożone przez mniejszościministrowi obrony narodowejTomaszowi Siemoniakowi, wieloletniemuwspółprzewodniczącemuKomisji Wspólnej Rządu i MniejszościNarodowych i Etnicznych,sekretarzowi stanu w MinisterstwieSpraw Wewnętrznych i Administracji(2007–2011) za owocną współpracę,okazywaną życzliwość i zrozumienieproblemów mniejszości orazprzekazanie ministrowi kaszubskiejlaski sołtysiej i kosza zawierającegoinne charakterystyczne dla danejmniejszości elementy ich kultury.Podziękowanie w obecności przedstawicielimniejszości narodowychi etnicznych oraz społeczności językaregionalnego przekazał współprzewodniczącyKomisji WspólnejRządu i Mniejszości Narodowychi Etnicznych ze strony mniejszościowejArtur Jabłoński (społecznośćkaszubska).Celem konferencji było dokonaniediagnozy aktualnej sytuacji mniejszościnarodowych, etnicznych i językowychw państwach Unii Europejskiej.Okazją do tak przyjętegotematu obrad była prezydencja Polskiw Unii Europejskiej. Czas tenjest dobrym momentem dla podjęciatakiej refleksji, przyczyni się teżdo podniesienia rangi ustaleń i wnioskówkonferencji – zwłaszcza, że rozstrzygnięciapolskie oraz prowadzonapolityka często są wskazywane jakoprzykład dobrego rozwiązania problemumniejszościowego w Europie.Rezultatem konferencji było wypracowaniewszechstronnej analizysytuacji mniejszości narodowych,etnicznych i językowych w 27 państwachUnii Europejskiej. Uwzględnianozróżnicowanie doświadczeńhistorycznych, odmiennych tradycjiprawnych, specyficznych współcze-Fot. Anna Guzowska48 Wiadomości Uniwersyteckie październik 2011

Nauka i ludziesnych uwarunkowań społecznych,a także procesy migracyjne. W tymkontekście postawione zostały pytaniao przyszłość mniejszości narodowychoraz prowadzonej w częścipaństw polityki wielokulturowości.Konferencja miała charakter interdyscyplinarnyi jej problematykaobejmowała zagadnienia z zakresuprawa, politologii, historii, socjologii,kulturoznawstwa, demografii,językoznawstwa. Zastosowanoróżnorodne formy obrad – od posiedzeńplenarnych, poprzez pracęw sekcjach problemowych, okrągłestoły, po dyskusje panelowe z udziałemautorytetów w zakresie tematykimniejszościowej.Do udziału w konferencji zaproszenizostali zarówno naukowcy specjalizującysię w tej problematyce,jak i osoby praktycznie zajmującesię tymi zagadnieniami: urzędnicyz instytucji europejskich i państwowychz poszczególnych państw UE,realizujący politykę wobec mniejszości,politycy (w tym parlamentarzyści)oraz przedstawiciele mniejszościnarodowych, etnicznych i językowych.Uczestnikami konferencji bylinajwybitniejsi znawcy problematykimniejszościowej z państw Unii Europejskiej,m.in. z Polski, Niemiec,Danii, Austrii, Francji, Wielkiej Brytanii,Słowacji, Czech, Węgier, Bułgarii,Grecji oraz państw PartnerstwaWschodniego: Gruzji i Ukrainy.W obradach uczestniczyli przedstawicielerządów lub przedstawicielstwdyplomatycznych Polski, Austrii,Rumunii, Litwy, Niemiec, Gruzji,Ukrainy.Problematyka badawcza konferencjidotyczyła różnych aspektówmniejszości narodowych, etnicznychi językowych w krajach Unii Europejskiej,od uwarunkowań historycznych,poprzez sytuację prawną, powymiar politologiczny, socjologiczny,kulturoznawczy i demograficzny.Obejmowała również badania porównawczeuregulowań prawnychdotyczących mniejszości narodowych,etnicznych i językowych w europejskimsystemie prawnym, a takżew poszczególnych krajach unijnych.Konferencja trwała trzy dni. Pierw-Fot. Anna GuzowskaFot. Anna GuzowskaFot. Anna Guzowskaszego dnia odbyły się, zgodnie z tradycjązapoczątkowaną w ubiegłymroku, posiedzenie Komisji WspólnejRządu i Mniejszości Narodowychi Etnicznych oraz posiedzenieKomisji Mniejszości Narodowychi Etnicznych Sejmu RP. Ponadto,zorganizowano dwie sesje plenarne,specjalny panel dyskusyjny poświęconysprawom romskim współorganizowanyprzez Biuro InstytucjiDemokratycznych i Praw CzłowiekaOrganizacji Bezpieczeństwa i Współpracyw Europie oraz siedemnaściesesji problemowych i dwa okrągłestoły. Łącznie w obradach wzięło aktywnyudział, jako referenci lub paneliści,ponad 150 osób. Konferencjaodbywała się w Lubelskim UrzędzieWojewódzkim (otwarcie konferencji,sesja plenarna, posiedzenia komisji– pierwszy dzień), na Wydziale Politologii(sesje problemowe i okrągłestoły – drugi dzień) oraz na WydzialeHumanistycznym (sesje plenarne,panel dyskusyjny – trzeci dzień).Dla uczestników konferencji zostałyzorganizowane wycieczki po Lublinieoraz regionie (Zamość i Szczebrzeszyn),w których wzięli udziałzwłaszcza goście zagraniczni. Językamiobrad były polski i angielski, zaśw części spotkań także niemiecki.W trakcie obrad uczestnicy konferencjimieli możliwość podpisaniasię pod stanowiskiem wyrażającymsprzeciw wobec ostatnichwydarzeń skierowanych przeciwkomniejszościom na Podlasiu.Bliższe informacje o konferencjimożna uzyskać na stroniewww.minority.org.pl.Grzegorz Januszpaździernik 2011Wiadomości Uniwersyteckie49

Nauka i ludzieSrebrna Bibliabiskupa WulfiliIV wiek po Chrystusie był dla Europy gorącym stuleciem. Germańscy Wandalowie, Goci, Gepidowie oraz wiele innych plemion uparcie dążyło do naruszenia granic Imperium Rzymskiego.Kamień runiczny przed uppsalskim uniwersytetemSzwedzka straż studencka przed wejściem do BibliotekiGłównejFot. Andrzej KokowskiFot. Andrzej KokowskiNajbardziej aktywni byligoccy Terwingowie, którzyz terytorium bałkańskiegonieustannie wdzierali się w głąb prowincjirzymskich. Imperium w tymczasie zawojowywała również nowaideologia – chrześcijaństwo. Stawałosię ono religią panującą i tworzyłoswoje odmiany. Najbardziej atrakcyjnąna wschodzie okazała się ariańskainterpretacja chrześcijańskiej doktryny,której z dużo większą łatwościąpoddawali się tamtejsi barbarzyńcy.Rzym zaczął też prowadzićwśród północnych ludów religijnemisje z nadzieją, że bliskość wierzeniowychprzekonań zrównoważypolityczne zagrożenie.Około roku 311 urodził się wśródgockich imigrantów, gdzieś na tereniedzisiejszej północnej Bułgarii,chłopiec o imieniu Wilczek, któryzasłynął później jako ariański biskupWulfila (Ulfila). Szybko pojął,że sukces misyjny leży przedewszystkim w języku przekazu nowychwartości. Podjął się więc niewyobrażalnegodzieła przełożeniaBiblii na język swoich pobratymców– gocki. By móc wypełnić swojezamierzenie, musiał zmierzyć sięz jeszcze jednym problemem – alfabetem,który dla języka gockiegoistniał jedynie w postaci rudymentarnej,runicznej, prawie niemożliwejdla wyrażenia przekazu głębokich,filozoficznych, a przede wszystkimobcych kulturowo treści. Pisał ją nanasączonym purpurą pergaminiezłotymi i srebrnymi literami.Wulfila zmarł w 383 roku, ale jegodzieło przeniosło jego imię przezstulecia. Jedyny egzemplarz przetłumaczonejprzezeń Biblii jest dzisiajw posiadaniu Biblioteki ReginaUniwersytetu w Uppsali, gdzie widniejepod nazwą Codex Argentorum,z racji swojej efektownej okładkiwykonanej z masywnego srebra.Z 336 kart napisanych przez Wulfilędo dnia dzisiejszego zachowałosię 188. Ciekawe, ale księga pisanajest ciągiem, bez znaków przestankowychi spacji. Stąd czytanie jej tekstuprzysparza do dzisiaj tyleż emocji,co interpretacji.W roku 2011, w 1700. rocznicęurodzin Wulfili, jego dzieło zostałowpisane na Listę Światowego DziedzictwaKulturowego UNESCO. Natę okoliczność w uppsalskim Uniwersytecieodbyła się w dniach 16––17 maja międzynarodowa konferencjanaukowa „Wulfila 311–2011”, naktórej dyskutowano znaczenie przekładudla czasów, w których żył genialnyduchowny i dla dziedzictwakulturowego. Konferencja siłą rzeczymiała charakter filologiczno--językoznawczy, ale organizatorzyuznali za stosowne zaprezentowanieprzy tej okazji aktualnego stanuwiedzy o historii epoki [prof. HerwigWolfram z Uniwersytetu w Wiedniu– „Ulfila pontifex et primas Gothorumminorum (Iordanes, Getica267)”] i jej archeologii (A. Kokowski– „Die Gotem um Jahr 311”).Konferencję otworzyła uroczystośćwręczenia certyfikatu UNESCO,czego w pięknej czytelni BibliotekiGłówniej dokonała w obecności JejMagnificencji Rektor Uniwersytetuprof. Kerstin Sahhlin Sekretarz GeneralnyUNESCO dr Irina Bokova.Potem można było obejrzeć oryginałBiblii na specjalnej wystawie,gdzie prezentowany był prawdziwiepo królewsku, w osobnym pomieszczeniuza pancerną szybą w klimatyzowanejgablocie. Przedstawionoprzy tej okazji również inne skarbybiblioteki, między innymi późniejszeedycje Biblii i jej opracowania,50 Wiadomości Uniwersyteckie październik 2011

Nauka i ludziePlakat wystawy i konferencjipoświęconej WulfiliCzęść uczestników konferencji w trakcie zwiedzania Muzeum Archeologicznegow Starej Uppsaliale również najciekawsze starodruki,mapy i oczywiście fragment spuściznypo genialnym przyrodniku KaroluLinneuszu. Było mi niezmierniemiło, że organizatorzy wystawyuznali za stosowne rozpocząć ją odprezentacji mojej książki „Goci –od Skandzy do Campi Gothorum.Od Skandynawii do Półwyspu Iberyjskiego”(Warszawa 2007, TRIO),uwieczniając ten fakt w specjalnym,dwujęzycznym katalogu 1 .Organizatorzy konferencji (podkierunkiem prof. Andersa Kaliffa)zgromadzili znakomitości naukowez dwunastu krajów, konstruującniezwykle przemyślany i konsekwentnyprogram, który gwarantowałprezentację najbardziej aktualnegostanu wiedzy o gockimtłumaczu i jego dziele. Wygłoszoneteksty opublikowane zostanąw odrębnym tomie.Nie mniej interesujący był programtowarzyszący konferencji. Najego merytoryczną część składały się:msza w obrządku hispano-mozarabskimcelebrowana w IX-wiecznymkościele w Starej Uppsali przezmonsiniora dr. Juana-MiguelaFerreraGreneschez Rzymu, koncelebrowanaprzez doc.dr. Ulfa Jonssona, zewspaniałą oprawąmuzyczną organówi chóru pod batutądoc. dr. AndreasaEkenberga. Oddawałaona w pełniducha łacińskojęzycznychmszy odprawianychw wizygockiejHiszpanii,w epoce po przejściu tego ludu z arianizmuna katolicyzm. W przeciąguVII wieku formuła Missale Hispano-Mozarabicumstała się tamna długie stulecia panującą. Odwiedzinyw uppsalskim muzeumarcheologicznym (Gamla UppsalaMuseum) były z kolei spotkaniemz efektami kapitalnych wykopaliskw kurhanach książęcych, kryjącychgroby dynastii władającej prowincjąÖstergotland w VII–IX wieku. Spacerwokół tych gigantycznych konstrukcjiziemnych jest dla każdegoarcheologa porównywalny z zetknięciemsię z piramidami, ale nie mniejszewrażenie, pomimo uciążliwegodeszczu, czynił na innych uczestnikachkonferencji.Wieczór w siedzibie StudenckiegoBractwa Västgöta Nation uprzyjem-nił, oprócz dań kuchni szwedzkiejz nieodzowną paletąpotraw ze śledzia,znakomity chór studentów,jaki przezcały wieczór bawiłgości tradycyjnymipieśniami i piosenkamiśpiewanymidawniej i dzisiajprzez studenckąbrać. Występ byłbrawurowy, żywiołowyi wielkiej klasyartystycznej. Niejednemu ze skandynawskichkolegówwróciły wspomnienia sprzed dziesiątkówlat i łza wzruszenia zatańczyław oku, a zagranicznym gościompozwoliło to wczuć się w specyficznąatmosferę otulającą najstarsząskandynawską uczelnię.Wagę konferencji podkreśla teżfakt, że jej uczestników przyjął nauppsalskim zamku uroczystym obiademZarządca Prowincji z małżonką.A teraz o akademickich zwyczajach,na które jestem szczególniewyczulony. Spotkanie prorektoraUniwersytetu z przybyłymi na konferencjęprofesorami w poprzedzającyją wieczór odbywało się w pięknychsalach wydziałów na piętrze głównegobudynku uczelni w asyście studenckiejwarty. Młodzi ludzie ubraniwe fraki, z białymi muszkami podszyją, przepasani szarfami w barwachnarodowych z jawną dumą pełniliswoją służbę. Widziałem ich potemw trakcie uroczystości wręczeniaaktu UNESCO, w trakcie otwarciakonferencji i… nieustanie u drzwiprowadzących do pomieszczeń rektorskich.Swoją służbę traktowali jakwyróżnienie, mówili kilkoma językamii biła z nich duma bycia studentamiuppsalskiego uniwersytetu.Zagadnięci opowiadali mi chętnieo tym, jak ważna dla nich jest akademickatradycja i jak istotna jest dlanich więź z uniwersytetem. Co ciekawe,również dziennikarze, którzyprzewijali się nieustannie w trakciekonferencji, swoim starannym ubiorempodkreślali szacunek dla uczelnii dla uczestników święta urodzinbiskupa Wulfili. Nie widziałem anijednego powyciąganego przepoconegopodkoszulka, ani jednych wytartychdżinsów.Może kiedyś będzie tak i u nas?Andrzej Kokowski1. Lars Munkhammar (red.), Wulfila och den gotiska bibeln –Wulfila and the Gothic Bible, w: Uppsala UniversitetsbiblioteksUtställingskatalog 50, Uppsala 2011.Fot. Andrzej KokowskiW tłe: Królewskie kurhany w Starej Uppsali – skandynawskie piramidy. Fot. Andrzej Kokowskipaździernik 2011Wiadomości Uniwersyteckie51

Nauka i ludzieSzkoła Letnia „PolicyMaking and Politicsat the Local Level”W dniach19 czerwca – 3 lipca 2011r. troje studentów spececjajalnlnościsa-morzrządądowowejoraraz doktktororant z WydziałuPololititolologogii UMCMCS wzięłoudzdziałw szkoleletniej„PoPolilicyMaking and Poliliticsat the Locacal Level: V4 counun-trieies and other CEE coununtries in comompararativepererspspectiveve”,organizizowowa-nej przezez Wydział EkonomiiUniwewersrsytytetetu Techchniniczcznenegow Kososzyzycach.Opiekunem naukowym grupybyła dr Katarzyna Radzik-Maruszakz Zakładu Samorządówi Polityki Lokalnej. Wydarzenie skupiło55 studentów i doktorantów oraz 20 młodychpracowników nauki z państw EuropyŚrodkowej i Wschodniej. Obok WydziałuPolitologii UMCS partnerami naukowymiSzkoły Letniej byli: Instytut PolitykiPublicznej i Ekonomii Uniwersytetu Comeniusw Bratysławie, Wydział EkonomiiUniwersytetu Ekonomicznego w Bratysławie,Wydział Sztuki UniwersytetuCyryla i Metodego w Tarnawie, InstytutNauk Politycznych Uniwersytetu Karolaw Pradze, Wydział Ekonomii i AdministracjiUniwersytetu w Pardubicach, WydziałAdministracji Publicznej UniwersytetuCorwenius w Budapeszcie, InstytutGeografii Uniwersytetu Bayreuth, SzkołaSpołecznych Nauk Stosowanych w NovejGoricy, Wydział Administracji PublicznejNarodowej Szkoły Nauk Politycznychi Administracji Publicznej w Bukareszcie,Wydział Ekonomii Uniwersytetu w Rijece,Wydział Administracji PublicznejPołudniowo-Wschodniego Uniwersytetuw Tetovie, Wydział Sportu i TurystykiMetropolitalnego Uniwersytetu w Belgradzie,Wydział Ekonomii UniwersytetuPerspectva w Kiszyniowie, Wydział EkonomiiUniwersytetu w Użhorodzie.Szkoła Letnia stanowiła nie tylko doskonałąmożliwość integracji, ale takżeuczestniczenia w zajęciach prowadzonychprzez wybitnych znawców problematykilokalnej. Wykłady prowadzilim.in.: prof. Anders Lindstrom, Szwecja;prof. Oto Hudec, Słowacja; dr MichalIllner, Czechy; dr Veli Kreci, Macedonia;prof. Tomáš Sabol, Słowacja; doc. EmíliaSičáková-Beblavá, Słowacja; doc. KatarínaStaroňová, Słowacja; dr AlexandruStratan, Mołdawia; prof. István Tózsa,Węgry; prof. Milan Vemić, Serbia; prof.Robert Herzog, Francja.Projekt zakończył się sukcesem równieżdzięki wsparciu udzielonemu przez Erasmus– Intensywne Programy oraz MiędzynarodowyFundusz Wyszehradzki.Patronat nad wydarzeniem sprawowaliBurmistrz Koszyc i Dziekan WydziałuEkonomii Uniwersytetu Technicznegow Koszycach. Kolejna szkoła tego typuprzewidziana jest w 2012 r. Więcej informacjina temat projektu odnaleźć możnana stronie: www.polloc.eu.Katarzyna Radzik-MaruszakFot. Julia ĎumbalovaZamojskieW dniach 26–30 czerwca 2011 r.Zamość gościł uczestników33th International Conferenceon Vacuum, Microbalance andThermoanalitycal Techniques(IVMTTC 33 ). KonferencjaIVMTTC ma długą tradycję.Pierwsza odbyła się w 1960 r.w USA. Następne odbywałysię co roku, a od 1979 r. – co2 lata, początkowo tylkow USA, a później takżew Europie, Azji i Afryce. Miastapolskie były organizatoramikonferencji kilkakrotnie:Lublin (1997), Wrocław (2005),Kazimierz Dolny (2009)i Zamość (2011). Tegorocznakonferencja połączona byłaz 3rd COMPOSITUM Conference,Hybrid Nanocomposites andTheir Applications.Organizatorem IVMCTT 33był Wydział ChemiiUMCS oraz LubelskiOddział Polskiego TowarzystwaChemicznego. Komitetowi Organizacyjnemuprzewodniczyły:Zofia Rzączyńska, Anna Deryło--Marczewska i Jadwiga Skubiszewska-Zięba.Komitet Honorowy zaszczyciłRektor UMCS prof. AndrzejDąbrowski oraz Prezydent MiastaZamość Marcin Zamoyski. UczestnicyKonferencji reprezentowalipolskie ośrodki naukowe z Lublina,Szczecina, Koszalina, Krakowa,Wrocławia, a także kilka zagranicznychuczelni, m.in. z Ukrainy, Rumunii,Grecji, Wielkiej Brytanii,a nawet egzotycznej Malezji.Konferencję w zamojskim Ratuszuotworzył Prezydent Marcin Zamoyski,który powitał zgromadzonych,a następnie niezwykle interesującoopowiedział o ostatnichosiągnięciach Zamościa, o wykorzystaniuśrodków z funduszy europejskichi perspektywach rozwo-52 Wiadomości Uniwersyteckie październik 2011

Nauka i ludziespotkanie chemikówOtwarcie konferencji w Sali Wielkiej zamojskiego Ratusza. Od lewej: PrezydentMarcin Zamoyski, dr hab. Zofia Rzączyńska, dr hab. Anna Deryło--Marczewska, dr Jadwiga Skubiszewska-ZiębaFot. G. ŻukocińskiUczestnicy konferencji na schodach zamojskiegoRatuszaFot. G. Żukocińskiju miasta. Wykład inauguracyjnywygłosił wielokrotny organizatorIVMTTC, członek InternationalScientific Committee, prof. AmaraJayaweera z University of Teessidew Middlesbrough w Anglii. Następnieodbywały się wykłady, komunikaty,sesje posterowe, a w przerwachożywione dyskusje przy kawie.Tematyka konferencji skupiała sięgłównie wokół nowych technik analizytermicznej oraz procesów sorpcji.Obszerną grupę stanowiły pracedotyczące syntezy i właściwościnowych materiałów porowatych nabazie krzemionki lub węgli aktywnych.Organizatorzy połączyli prezentacjenajnowszych osiągnięć naukowychz możliwością zapoznaniasię z nowoczesną aparaturą naukowąi oprogramowaniem. Do udziałuw konferencji zaproszono przedstawicielifirm oferujących aparaturęchemiczną. Wystawcami, a jednocześniesponsorami, były firmy: Netzsch,Syl&Ant Instruments, Sartorius,Sylab, LOT-Oriel, Spectro-Lab, ZakładProdukcyjno-Projektowo-Handlowyreprezentujący firmy HidenAnalytical i Hiden Isochema.W tajnym głosowaniu uczestnicyza najlepszy wykład uznali wystąpieniedr. Fei-Yee Yeoh z University Sainsw Malezji, bijącego jednocześnierekordy popularności, szczególniewśród przedstawicielek płci pięknej.Nagrody zdobyły też dr MarcelaStoia z University „Politehnica”Timisoara w Rumunii oraz MałgorzataZienkiewicz-Strzałka z WydziałuChemii UMCS.Zamość, miasto na pograniczukultur, zwane Padwą Północy zewzględu na podobieństwa architektonicznedo włoskiego miasta, okazałsię idealnym miejscem spotkania.Jako goście Hotelu Orbis Zamojski,usytuowanego w bezpośrednim sąsiedztwieRatusza, mogliśmy oddychaćatmosferą miasta, kawiareneki sklepików rozmieszczonych wokółRynku, podziwiać różnokolorowekamieniczki, pamiętające czasypierwszego ordynata. Miła atmosferai życzliwy stosunek do młodychnaukowców sprzyjały dyskusjom dopóźnej nocy podczas spacerów po zaułkachzamojskiej Starówki i w kafejkachna Rynku. Mniej oficjalnyklimat takich spotkań sprzyja nawiązywaniukontaktów i współpracymiędzy ośrodkami naukowymi. Łatwiejprzełamuje się też bariery językowe.Integracji szczególnie służąkonferencyjne wycieczki. Uczestnicymusieli tu także pokonać innąbarierę – wytrzymałości, nadążającdzielnie za pędzącymi po Zamościuprzewodnikami oraz barierę wysokości,wspinając się na Bukową GóręFot. G. Żukocińskiw Zwierzyńcu podczas wyjątkowouciążliwej i gęstej mżawki.Podczas posiedzenia SteeringCommittee of IVMTTC, któremuprzewodniczył prof. Jayaweera,uzgodniono, że następna konferencjaodbędzie się w 2013 r. w Kijowie,a organizatorem wybrany został prof.Mykola Kartel z Ukraińskiej AkademiiNauk. Tematyka kolejnego spotkaniabędzie także związany z synteząi badaniem właściwości nowychmateriałów z wykorzystaniem techniktermoanalitycznych, próżniowychi mikrowagowych. Do zobaczeniazatem za 2 lata w Kijowie. Napewno atmosfera tej kolejnej, 34. konferencji,będzie równie serdeczna,a wspomnienia równie miłe, jak potegorocznym zamojskim spotkaniu.Zofia RzączyńskaMariola IwanPożegnalne zdjęcie uczestników konferencji w holuHotelu Orbis Zamojskipaździernik 2011Wiadomości Uniwersyteckie53

Nauka i ludzieKonferencja naukowa– lubelskie w stronę geoturystykiNa początku czerwca w InstytucieNauk o ZiemiUMCS miała miejsce konferencjapoświęcona problematyce:przyroda nieożywiona a turystyka.Doniosły już o tym „WiadomościUniwersyteckie”, ale głównie podkątem jubileuszu pracy naukowejprof. dr. hab. Marian Harasimiuka,któremu była dedykowana.W konferencji wzięło udziałok. 70 osób z większości uczelniPolski oraz oddziałów PaństwowegoInstytutu Geologicznego. Tematkonferencji „Geoparki – Georóżnorodność– Geoturystyka” wskazujena ukierunkowanie spojrzeniaw stronę możliwości wykorzystaniawalorów środowiska abiotycznego– budowa geologiczna, rzeźba,wody – w turystyce i edukacji środowiskowej.Problematyka referatów(ok. 40) i posterów (kilkanaście)dotyczyła m.in. koncepcji rozwojugeoturystyki na obszarach już odwiedzanych(parki narodowe i krajobrazowe),jak i prawie nieznanych.Przedstawiano przykłady z krajui formy rozwiązań stosowane w geoparkachza granicą. Analizowanoprawne możliwości ochrony georóżnorodnościprzyrodniczej i krajobrazowej,problemy zarządzaniaruchem turystycznym i zagrożeniadla obiektów chronionych, będąceniekorzystnym efektem skutecznejpromocji ich unikatowych częstowartości. Wskazywano równieżna ważność wykorzystania obiektów„metageologicznych”, którychpowstanie i funkcjonowanie związanejest z wydobyciem i przetwórstwemsurowców naturalnych – kamieniołomy,kopalnie, cegielnie czywapienniki. Szczególna kwestia dotyczyłazabezpieczenia i udostępnianiatakich dużych i „trudnych”obiektów. Jedna z sesji referatowychpoświęcona była w całości Lubelszczyźnie,stanowiąc swoisty wstępdo prezentacji terenowej.Podczas sesjiterenowej prezentowanowalorygeologicznei krajobrazowewystępujące naterenie projektowanegogeoparkuMałopolskiPrzełomWisły („WiadomościUniwersyteckie”,styczeń2010). Trasa prowadziłagłównielubelskim brzegiemprzełomu, od południowej krawędziWyżyny Lubelskiej w rejonieKamiennej Góry (+ „dzikie” wyrobiska„kawernowe” w skałach miocenu),poprzez rejon nieczynnej kopalniw Annopolu (bogate skamieniałościa osiadanie terenu nad chodnikamigórniczymi), do Kazimierza Dolnegoi Bochotnicy, gdzie zaprezentowanowąwozy drogowe i pozostałościkamieniołomu komorowegoz zapisem skalnym granicy er mezozoiczneji kenozoicznej. Ostatnipunkt naukowy był okazją do dyskusji,jak organizować geoturystykęna obszarach Natura 2000 – cennychbiotycznie i bardziej wrażliwych napresję turystyczną niż skały. Na zachodnimbrzegu Wisły goście mogliobejrzeć kamieniołomy w okolicy Janikowa,gdzie tradycje kamieniarskiesięgają dwu wieków wstecz. Wieczórgeoturystyczny zakończył się ogniskiemw dolinie Bystrej.Następnego dnia po konferencji,w Domu Architekta SARP w KazimierzuDolnym miało miejscespotkanie o charakterze paneludyskusyjnego pt. „Przyrodnicze,historyczne, społeczne i gospodarczeuwarunkowania rozwoju turystykiw regionie nadwiślańskim. 200lat turystyki w regionie nadwiślańskim”.Organizatorami byli, podobniejak i konferencji, Zakład GeologiiProf. dr hab. Marian Harasimiuk przedstawia poglądy napowstanie strefy tektonicznej krawędzi Wyżyny Lubelskieji przełomu Wisły. Stanowisko Kamienna Górai Ochrony Litosfery UMCS i WyższaSzkoła Społeczno-Przyrodniczaim. W. Pola w Lublinie. Patronat honorowyobjęli Minister Sportu i TurystykiAdam Giersz i MarszałekWojewództwa Lubelskiego KrzysztofHetman. Wystąpienia i głosy w dyskusjiprezentowali, poza przedstawicielamiobu uczelni, członkowieRegionalnych Organizacji Turystycznych(lubelskiej i świętokrzyskiej),Lokalnych Organizacji Turystycznych,Instytutu na rzecz Ekorozwojui samorządów powiatowych (m.in.Puław, Kazimierza, Lipska). O iledysproporcje w rozwoju funkcji turystycznychw tym regionie byłyuczestnikom znane, o tyle istotnebyły informacje dotyczące promocjinowych obszarów i produktów turystycznychoraz powstanie płaszczyznyumożliwiającej współpracęi koordynację działań.Najważniejszym wnioskiem wynikającymz obu spotkań był postulatwłączenia geoturystyki dowojewódzkich strategii i planówrozwoju, gdyż bez zapisów w tychdokumentach szereg działań „oddolnych”może nieznajdować formalnegopoparcia dla rozwoju i funduszyinwestycyjnych.Justyna WarownaZakład Geologii i OchronyLitosfery UMCSFot. W. ZgłobickiW tle: Uczestnicy konferencji w kamieniołomie w Janikowie. Fot. W. Zgłobicki54 Wiadomości Uniwersyteckie październik 2011

Nauka i ludzieUroczyste otwarcie konferencji. Od lewej: dr HalinaRycyk-Sztajdel – kierownik Pracowni GlottodydaktykiJęzyków Słowiańskich IFS, Michaił Nosow – zastępcakierownika Działu Programów Edukacyjnych Fundacji„Russkij mir”, Moskwa, dr Swietłana Szaszkowa – dyrektorCentrum Języka i Kultury Rosyjskiej UMCSNauczanie językarosyjskiegoW dniach 19–20 września2011 r. na UMCS odbyła sięII Międzynarodowa konferencjaglottodydaktyczna „Nauczaniejęzyka rosyjskiego na neofilologiii innych kierunkach”. Została zorganizowanaprzez Centrum Językai Kultury Rosyjskiej (UMCS), InstytutFilologii Słowiańskiej (UMCS)oraz Fundację „Russkij mir” (FederacjaRosyjska). Przedsięwzięcieodbyło się pod Patronatem HonorowymAmbasadora Federacji Rosyjskiejw Polsce Aleksandra Alekseeva,Marszałka Województwa LubelskiegoKrzysztofa Hetmana oraz RektoraUMCS prof. dr. hab. Andrzeja Dąbrowskiego.Patronat Medialny nadprzedsięwzięciem objęli: TelewizjaLublin, Radio Lublin, „Kurier Lubelski”oraz „Dziennik Wschodni”.Na uroczystym otwarciu w dniu19 września uczestników konferencjipowitali: Prorektor UMCS ds. ogólnychprof. dr hab. Ryszard Szczygieł,Dziekan Wydziału HumanistycznegoUMCS prof. dr hab. HenrykGmiterek, przedstawiciel Fundacji„Russkij Mir” (Moskwa) MichaiłNosov, Prezes Polskiego StowarzyszeniaNauczycieli i WykładowcówJęzyka Rosyjskiego dr hab. LudmiłaSzypielewicz, prof. UW oraz DyrektorCentrum Języka i KulturyRosyjskiej UMCS dr SwietłanaSzaszkowa. Został odczytany rów-Obrady (Centrum Języka i Kultury Rosyjskiej)nież list powitalny, z jakim douczestników konferencji zwróciłsię Marszałek Województwa LubelskiegoKrzysztof Hetman.Zaproszeni goście gratulowaliorganizacji spotkania, którego celemjest podnoszenie efektywnościpraktycznej nauki języka rosyjskiegow szkole wyższej. Wyrażali równieżnadzieję, iż to coroczne spotkaniespecjalistów pozwoli na wymianędoświadczeń, nawiązanie nowychkontaktów, tak ważnych dla promocjiUniwersytetu oraz podniesieprestiż lubelskiego środowiskaakademickiego na arenie krajoweji międzynarodowej.W konferencji wzięło udziałok. 60 gości z Polski, Rosji, Ukrainy,Białorusi, Słowacji, Czech i Austrii.Ich wystąpienia dotyczyły różnorodnychaspektów nauczania języka rosyjskiegojako obcego. Problematykakonferencji obejmowała m.in.:nowe programy nauczania, podręcznikii materiały glottodydaktyczne,rozwijanie kompetencji językowo--komunikacyjnej, interkulturowośćw procesie nauczania języka rosyjskiego,wykorzystanie elementówkultury i literatury rosyjskiej na zajęciachpraktycznych z języka rosyjskiego,efektywne metody i technikiuczenia się, multimedia w procesienauczania języka rosyjskiego,problemy nauczania języka rosyjskiegow ramach specjalizacji (specjalizacjatłumaczeniowa, język biznesu,język turystyki, specjalizacjanauczycielska i in.), projekty edukacyjnew procesie nauczania językarosyjskiego.Na uroczystym zakończeniu, podsumowującrezultaty konferencji,przewodniczący sekcji zwróciliszczególną uwagę na wysoki poziomwszystkich referatów oraz to,iż wywołały one interesujące dyskusjei owocną wymianę doświadczeńspecjalistów. Mamy nadzieję,że zbiór materiałów konferencyjnych,który pojawi się w niedalekiejprzyszłości, będzie cieszył się dużąpopularnością wśród rusycystów.Dr Swietłana SzaszkowaDyrektor Centrum Językai Kultury Rosyjskiej UMCSDyrektor Instytutu FilologiiSłowiańskiej UMCS, prof.dr hab. Feliks CzyżewskiDyrektor Języka i KulturyRosyjskiej UMCS dr SwietłanaSzaszkowapaździernik 2011Wiadomości Uniwersyteckie55

Nauka i ludzieSympozjum naukowew zabytkowym kościeleW Jodłowej, podkarpackiejwsi na Pogórzu Ciężkowickim,6 maja br. odbyło sięsympozjum poświęcone obrazowi„Święty Mikołaj” z 1528 r., któryocalał w pożarze świątyni, późniejzaś w wyniku pomyłki złodziei(którzy ukradli inny obraz zamiast„Mikołaja”), został odrestaurowany,a w trakcie konferencji uroczyścieintronizowany.Organizatorami spotkania byłyParafia Jodłowa oraz Urząd GminyJodłowa. Patronat naukowy objąłreprezentowany przez dyrektoraks. prof. Bogdana Stanaszka– Instytut Historii UniwersytetuPapieskiego Jana Pawła II w Krakowie,zaś miejscem obrad był zabytkowydrewniany XVII-wiecz-ny kościół pw. św Stanisława BM.Prelegenci skupili się na zaprezentowaniurysu historycznego Jodłowejod początku XVI w., karierze artystyczneji działalności malarskiejw pobliskim Krośnie autora obrazu– Andreasa Pictora, przejawachkultu św. Mikołaja w Diecezji Tarnowskiejoraz na przebiegu prac renowacyjnychi technikach konserwatorskich,przywracających obrazdo kultu religijnego.W obradach wziął udział dr LeszekMikrut z Instytutu Filologii Słowiańskiej,który ma sprawować patronatnaukowy nad sympozjum w Jodłowejw maju 2012 r. w okresie Dni Stanisławowskich.Dr L. Mikrut wygłosiłreferat „O pewnym sowizdrzalskimepizodzie. Początki Jodłowejw historii literatury polskiej”. Byłato zapowiedź tematyczna przyszłorocznegospotkania, które poświęconebędzie miejscu tej bardzo starej,założonej w poł. XII w. przez kmieciBolesława Wstydliwego, wsi i jejokolic w literaturze polskiej XVII w.Obrady uświetniły koncerty OrkiestryFletowej „Vox Bukoviensis” z Bukowca,Chóru Kameralnego z BazylikiŚw. Małgorzaty w Nowym Sączuoraz Chóru Sanktuaryjnego z Jodłowej.Koło Teatralne z miejscowego liceumzaprezentowało zwiastun sztukiscenicznej na motywach staropolskiegoutworu dziejącego się nad rzeczkąJodłówką, pt. „Peregrynacja dziadowska”.Proboszcz miejscowej parafiiks. Zenon Tomasik wraz z wójtem RobertemMuchą planują wydanie materiałówpokonferencyjnych oraz kolejnetematy jodłowskich sympozjów.Dr Leszek MikrutInstytut Filologii SłowiańskiejUMCSTrzydziestolecie pracy twórczejprof. Grzegorza MazurkaTuż przed wakacjami 30-lecieswej pracy twórczejświętował prof. GrzegorzMazurek. Jubileusz uczcił wystawągrafik w lubelskiej Galerii ZPAP„Pod podłogą” przy ul. KrakowskiePrzedmieście. Wystawie towarzyszyłkatalog z wstępem prof. LechosławaLameńskiego z Instytutu HistoriiSztuki KUL JP II, który napisał m.in.:„Nie mam wątpliwości, że GrzegorzDobiesław Mazurek to jedenz najciekawszych współczesnychgrafików polskich. […] Wielokrotnienagradzany i wyróżniany, dałsię poznać jako autor znakomitychlinorytów, których bohaterami byli– z reguły – bliscy mu ludzie, niemalwyłącznie ich twarze lub też sylwetkiutrwalone znacznie wcześniej na całedziesięciolecia na skromnej odbitcefotograficznej, wykonanej przez męskichczłonków jego rodziny. GrzegorzowiMazurkowi od samego początkukariery artystycznej towarzyszyłaparat fotograficzny (począwszy odnajprostszej Smieny po cyfrową lustrzankęSony), przy pomocy któregoutrwalał interesujące go osoby,aby następnie przetransponowaćkadr zarejestrowany przez obiektywi migawkę, na zespół drobnychplam czerni i punktów, w zróżnicowanymukładzie walorowym. […]”GrzegorzDobiesławMazurekUr. w 1955w Lublinie.Studia na WydzialeGrafikiASP w Warszawie w latach 1975–80.Dyplom z wyróżnieniem w pracownitechnik drzeworytniczych podkierunkiem prof. Haliny Chrostowskiejw 1980 r. oraz aneks z malarstwaw pracowni prof. EugeniuszaMarkowskiego. W 2002 r. tytuł profesorasztuk plastycznych. W latach1999–2005 dziekan Wydziału ArtystycznegoUMCS. Współtwórca KolegiumSztuk Pięknych w KazimierzuDolnym. Kierownik Zakładu SztukiMediów Cyfrowych na WA UMCS.Profesor zwyczajny UMCS, profesornadzwyczajny Politechniki Lubelskiej.Członek Związku PolskichArtystów Plastyków, StowarzyszeniaMiędzynarodowe Triennale Grafikiw Krakowie. Komisarz MiędzynarodowegoTriennale Sztuki Majdanek‘97, 2000, 2004 oraz SpotkańGraficznych w Kazimierzu Dolnym.Jego prace znajdują się w zbiorachgalerii i muzeów na całym świecie.Autor 31 wystaw indywidualnych,udział w ponad 450 wystawach zbiorowychw kraju i za granicą. Laureat20 nagród i wyróżnień, w tym 10 międzynarodowychi 5 ogólnopolskich.W roku 2000 uhonorowany NagrodąArtystyczną Miasta Lublin, w 2006Srebrnym Medalem Gloria Artis.J.Ż.56 Wiadomości Uniwersyteckie październik 2011

Nauka i ludzieDr Mustafa Uçar z mgr Agnieszką Lipke i dr AgnieszkąGładysz-Płaską podczas zwiedzania Kazimierza DolnegoWspółpracapolsko-tureckaDr Mustafa Uçar z wizytą w LublinieW dniach 12–19 czerwca 2011 r. na WydzialeChemii UMCS gościł dr Mustafa Uçar, kierownikZakładu Chemii na Wydziale Naukii Sztuki w Afyon Kocatepe University w Turcji.Dr Uçar, specjalizujący się w chemii środowiskoweji elektroanalitycznej, przyjechał na zaproszenie prof.Marka Majdana z Zakładu Chemii Nieorganicznej. Celemwizyty była współpraca naukowa dotycząca badaniaadsorpcji substancji toksycznych na różnego typumodyfikowanych materiałach zeolitowych.Podczas pobytu w Lublinie dr Uçar wygłosił wykład„Adsorption of phenolic compounds on low-cost adsorbentsand removal of phenols from wastewater”, którydotyczył materiałów zeolitowych, naturalnych i syntetycznych,wykorzystywanych do usuwania związkówfenolu i jego pochodnych ze ścieków przemysłowych.Prezentowane wyniki, oparte głównie na jegopracach z dziedziny usuwania substancji trującychz zanieczyszczonych wód Turcji, a także ekspresyjnysposób prowadzenia wykładu, wzbudziły wśród słuchaczyzainteresowanie i wiele emocji.Aby dyskusja naukowa, prowadzona z dr. Uçaremjako podsumowanie jego wystąpienia i nawiązanie dowyników, jakimi pochwalić może się zespół prof. Majdana,stała się twórcza i zaowocowała dalszą współpracą,staraliśmy się przedstawić jak najlepiej naszWydział, naszą Uczelnię i nasz region. Szczególnewrażenie wywarły na Gościu lessowe wąwozy KazimierzaDolnego oraz Góra Trzech Krzyży.Mimo wielu różnic dzielących nasze ośrodki akademickiewnioski z naszych przemiłych rozmów sprowadzająsię do ogólnie znanej prawdy. Każdy twórczyumysł, otwarty na nowe wyzwania i doskonalenie wiedzyi umiejętności, potrzebuje wymiany myśli i doświadczeńnie tylko naukowych. Im bardziej odległe kulturyi mentalności, im więcej różnic, tym ciekawsze i bardziejzaskakujące wnioski. Kolejny raz nasuwa się refleksja– bądźmy otwarci nie tylko na nowe naukowe osiągnięcia,ale przede wszystkim na drugiego człowieka.Magdalena Makarska-BiałokozSympozjum „Nauka i przemysł –metody spektroskopowe w praktyce,nowe wyzwania i możliwości”W dniach 8–10 czerwca Wydział Chemii UMCS gościł ok. 140uczestników – pracowników wyższych uczelni, instytutów naukowo-badawczych,instytutów PAN, zakładów przemysłowychoraz firm produkujących i dystrybuujących odczynniki i aparaturę pomiarową,zwłaszcza aparaturę spektroskopową – sympozjum nt. praktycznegowykorzystania metod spektroskopowych. Współorganizatorembył Instytut Nawozów Sztucznych w Puławach. PrzewodniczącymKomitetu Organizacyjnego i Naukowego był prof. Zbigniew Hubicki(UMCS), zastępcą przewodniczącego prof. Edward Rój (INS), a członkami:mgr Marzena Gęca, dr Dorota Kołodyńska i dr Monika Wawrzkiewicz(UMCS), mgr Alicja Stołecka i mgr Bożena Górecka (INS) orazmgr Emil Zięba (KUL). Wygłoszono 26 wykładów plenarnych, 29 komunikatóworaz kilkadziesiąt posterów. Na uwagę zasługują materiałyz sympozjum wydane pod redakcją prof. Z. Hubickiego.Sympozjum otworzyli i powitali uczestników: prof. Andrzej Dąbrowski,JM Rektor UMCS, prof. Władysław Janusz, Dziekan Wydziału ChemiiUMCS oraz prof. Zbigniew Hubicki, kierownik Zakładu Chemii NieorganicznejUMCS. Poszczególnym sesjom przewodniczyli: prof. Z. Hubicki,prof. Anna Deryło-Marczewska (UMCS), prof. Rajmund Dybczyński (IChTJ,Warszawa), prof. Rajmund Michalski (IPIŚ PAN, Zabrze), prof. WłodzimierzLewandowski (Politechnika Białostocka) i prof. Irena Malinowska (UMCS).Obrady rozpoczęły się wykładami plenarnymi – prof. R. Dybczyńskiegoo neutronowej analizie aktywacyjnej, prof. K. Pyrzyńskiej (UniwersytetWarszawski) o układach przepływowych do zatężania jonówmetali w metodach spektroskopowych, prof. R. Michalskiego o zastosowaniumetod spektroskopowych w chromatografii jonowej oraz E. Filipek(ZUT, Szczecin) o syntezie i badaniach spektroskopowych faz krystalizującychw układzie V2O5-MoO3-Sb2O4.Dalsze obrady prowadzono w dwóch równoległych sekcjach, któreobejmowały zastosowanie metod spektroskopowych w badaniu właściwościfizykochemicznych substancji, w kontroli procesów technologicznychi w ochronie środowiska oraz typowe badania analityczne.Częścią konferencji była sesja posterowa. W konkursie na najlepszyposter jury przyznało I miejsce dr E. Regulskiej (Uniwersytet Białostocki),II miejsce – mgr E. Grek (Politechnika Wrocławska), III miejsce– mgr A. Malik (Politechnika Wrocławska). Nagrody i dyplomyufundowali organizatorzy oraz firmy i wydawnictwa biorące udziałw Sympozjum. Uczestnicy konferencji mogli się także zapoznać z ofertąhandlową firm na ich stoiskach wystawowych.Dr Monika Wawrzkiewicz, Zakład Chemii Nieorganicznejpaździernik 2011Wiadomości Uniwersyteckie57

Nauka i ludziePo raz 38. odbywało sięw Lublinie Studium Folklorystycznedla InstruktorówZespołów Polonijnych. Na zajęciaprzybyło ponad 40 osób z 17 krajów.Stanisław Leszczyński, senior, któryprzed laty zainicjował tę formę popularyzacjipolskich tańców ludowych,wykorzystując niejako naturalnezaplecze, jakim jest fakt funkcjonowaniaZespołu Tańca LudowegoUMCS, z dumą dziś może kwitować,że w lubelskich, letnich kursachuczestniczyło ponad 3,5 tysiąca kandydatówna instruktorów polskichtańców ludowych. Zdecydowanawiększość absolwentów tego trzyletniegoStudium tańczy w zespołachpod wszystkimi szerokościami geograficznymi,prowadzi zespoły polonijne,popularyzując polską kulturęludową. Wrazze swymi zespołamiprzyjeżdżająna festiwale,które odbywająsię co trzy lataw Rzeszowie.Gdy w pobliskimRzeszowieorganizowanyjest festiwal, naogół w Lubliniemniej jest studentóww Studium.Wieluuczestniczyw imprezie sąsiedniegomiasta.W tym rokumiędzy innymiwystąpił tam i cieszył się wielkimpowodzeniem zespół prowadzonyprzez Marzenę Grydź z Wilna,która jest absolwentką wcześniejszychlat lubelskiego Studium.Tegoroczne Studium ukończyłosiedmioro wspaniałych tancerzy.Wszyscy zdający reprezentowali doskonały,wysoki poziom prezentacjitanecznych i wiadomości z zakresuprzedmiotów teoretycznych, wykładanychna zajęciach. Zdający tańczyli,przygotowywali swoje własnepropozycje tańców ludowych,śpiewali ludowe przyśpiewki i wykazywalimaksymalnie możliwą wiedzę.Tego nauczyli się na zajęciach,w których instruktorami byli wybitnipolscy znawcy folkloru tanecznegoz różnych regionów kraju. Układówtanecznych uczyli: SławomirMazurkiewiczz Łodzi, AnnaIskra z Biłgoraja,Maria i JózefStaszlowiez Nowego Targu,Jan Brodkai Krystyna Kwaśniewskaz Żywca,Zofia Marcinekz Cieszyna,Irena Warmowskai Piotr Złochz kaszubskichEgzamin dyplomowy„Siedmiorowspaniałych”Pamiątkowe zdjęcie po koncercieFot. Janina Leszczyńska Fot. Janina LeszczyńskaSierakowic, AntoniKorytekz Płocka, Anatol Kocyłowski z Krakowa,Janusz Kazimierczak z Łodzi.Kadrę instruktorską stanowili równieżlubelscy specjaliści tańców ludowychze Stanisławem Leszczyńskimi jego synem Lechem, który obecnieprowadzi Zespół Tańca LudowegoUMCS, a także kierował Studium.Byli też muzycy i wykładowcyprzedmiotów ogólnych: KazimierzKopiński, Beata Leszczyńska, SabinaDados, Katarzyna Wołodko, ZofiaŁukaszewicz, Al. Leszek Gzella.Tegoroczne Studium Folklorystycznefinansowane było przezUniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej,Urząd Miasta Lublina i lubelskiUrząd Marszałkowski. Zarównona inauguracji Studium, wypełnionejprogramem Zespołu Tańca LudowegoUMCS, jak i na jego zakończeniu– prezentacja tańców przezabsolwentów i wszystkich uczestnikówStudium, obecni byli: prof.dr hab. Stanisław Michałowski –prorektor UMCS, prof. dr hab. JanMazur – dyrektor Centrum Językai Kultury Polskiej dla Polonii i Cudzoziemców,dr Mieczysław Hasiak –kanclerz Politechniki Lubelskiej orazwielu innych pracowników Uczelni.Uczestnicy Studium byli też wzruszeni,gdy członkowie komisji egzaminacyjnejgratulowali im wyników.Teraz, z bagażem wiadomości zdobytychna lubelskim Studium, pojadądo swoich krajów – do Kanady,Irlandii, Mołdawii, Anglii, Rosji,na Ukrainę i Białoruś. Tam czekająna wielu z nich zespoły, w którychpracują na co dzień. A deklaracjęjednego z uczestników – żezamierza utworzyć polski zespółdziecięcy, trzeba przyjąć jako poważnezobowiązanie.Podziwiałem zapał i energię ludzimłodych, którzy przez trzy lata podrząd, swoje urlopy i wakacje spędzaliw Lublinie i czas przeznaczali nazdobywanie kwalifikacji instruktorskich.Jakaż determinacja, zapałi wiara w powodzenie! Tylko gratulowaćwytrwałości i trzymać kciukiza ich powodzenie w wybranej profesjiw krajach osiedlenia.Leszek GzellaWydawnictwo „Gal”58 Wiadomości Uniwersyteckie październik 2011

W świecie książekJubilat, prof. dr hab. Marek Kęsik, w towarzystwie współredaktorek książki,dr Beaty Brzozowskiej-Zburzyńskiej i Małgorzaty Posturzyńskiej-BoskoPromocja książki„Expression indexicale”z okazji jubileuszu prof. dr. hab. Marka KęsikaW spotkaniu, któregogłównym bohaterem byłprof. Marek Kęsik, kierownikZakładu Języka Francuskiegow Instytucie Filologii Romańskiej,wzięli udział prorektor prof. RyszardSzczygieł, dziekan WydziałuHumanistycznego prof. HenrykGmiterek, dyrektor Instytutu FilologiiRomańskiej Maria Falska, prof.UMCS oraz zaprzyjaźnieni profesorowie,współpracownicy i wychowankowieProfesora.Promowana książka powstała jakowyraz uznania i wdzięczności dlaProfesora, z okazji jego jubileuszu.Jest to praca zbiorowa inspirowanazainteresowaniami badawczymiprof. Kęsika, a zwłaszcza jegoksiążką wydaną we Francji w 1989roku, zatytułowaną „La cataphore”.Do udziału w tym przedsięwzięciuzaproszeni zostali wybitni specjaliściw dziedzinie językoznawstwaromańskiego: prof. GeorgesKleiber z Uniwersytetu w Strasburgu,prof. David Gaatone z Uniwersytetuw Tel Awiwie, prof. EvaLavric z Uniwersytetu w Innsbrucku,prof. Charlotte Schapiraz Uniwersytetu w Hajfie oraz współpracownicyz Instytutu FilologiiRomańskiej.Fot. Grzegorz ZburzyńskiSylwetka prof. dr. hab.Marka KęsikaProfesor Marek Kęsik pracujew UMCS od 1973 r., kiedy przybyłdo Lublina wraz z żoną Ewą, jakoświeżo upieczony absolwent filologiiromańskiej UJ (dyplom z wyróżnieniem),na zaproszenie założycielaówczesnego Zakładu FilologiiRomańskiej UMCS, śp. prof. JerzegoFalickiego. Z Lublinem związanajest też droga naukowa prof. Kęsika.Na naszym Wydziale obroniłw 1982 r. swoją rozprawę doktorskąpt. „Structure de la phrase impersonnelle”(promotor: prof. dr hab.Urszula Dąmbska-Prokop z UJ).W grudniu 1987 r. złożył w prestiżowymparyskim wydawnictwiePresses Universitaires de Francemaszynopis swojej monografii„La cataphore”, rekomendowanyprzez światowej sławy romanistęprof. Marca Wilmeta z UniversitéLibre de Bruxelles. Monografię tęobronił jako rozprawę habilitacyjnąprzed Radą Wydziału Nauk HumanistycznychKUL 18 października1989 r. W czerwcu 1990 r. zostałjednym z najmłodszych członkówRady Wydziału HumanistycznegoUMCS. 10 lat później (przed ukończeniem50 lat) otrzymał tytuł naukowyprofesora, a w roku 2005 –stanowisko profesora zwyczajnegow naszym Instytucie.Profesor jest znanym na całymświecie uczonym, specjalistą w zakresiejęzykoznawstwa francuskiego,autorem ponad 60 opracowańnaukowych (w tym 3 monografiii 4 prac zbiorowych pod jego redakcją).Szczególne uznanie przyniosłamu ww. rozprawa habilitacyjna„La cataphore”, którą rozsławiłnasze środowisko nie tylko w całejEuropie, ale również poza nią(echa w USA, Japonii, Izraelu, Chile).Uczestniczył z referatami w kilkunastukonferencjach i kongresachromanistów w Polsce i za granicą,wyjeżdżał również z wykładamido Francji, Belgii, Rumunii, Niemiec,Austrii, Szwecji, Finlandiii Izraela. Jest (współ)organizatorem3 międzynarodowych konferencjinaukowych. Wypromował dotąd3 doktorów, uczestniczył równieżjako recenzent w przewodachdoktorskich, habilitacyjnych i profesorskichw kraju i za granicą (weFrancji i w Izraelu). Pod jego opiekąnaukową powstało ponad 200prac magisterskich i prawie 30 licencjackich.Przez prawie 11 lat(1993–2004) pełnił funkcję kierownikaZakładu Filologii RomańskiejUMCS, który z jego inicjatywy zostałprzekształcony w Instytut FilologiiRomańskiej w 2004 r. Od tegoczasu pełni funkcję kierownika ZakładuJęzyka Francuskiego.Swoje zainteresowania naukowei pasję dydaktyczną Profesor łączyz dużą wrażliwością estetyczną.Jest miłośnikiem poezji (nie tylkofrancuskiej), wielbicielem twórczościm.in. Herberta, Rilkego, Poświatowskiej,zdeklarowanym entuzjastąwłoskiej i francuskiej muzykiwokalnej (oper, madrygałów, mélodies),znawcą utworów Debussy’egoi Ravela. Wątki słowno-muzyczne(symbolika dźwiękowa, wyrażeniawskazujące i akty mowy w librettach)wplata od lat z powodzeniemw problematykę swoichseminariów.Beata Brzozowska-ZburzyńskaMałgorzata Posturzyńska-Boskopaździernik 2011Wiadomości Uniwersyteckie59

W świecie książekSkutki Zagłady.Ziemie polskie 1944– 2010Antysemityzm jest złem, które wypływa z głębokich mrokówmózgui serca jakoformarasizmu, szowinizmui nietolerancji. Racjonalalizizu-je nienawistnązawiść,obłudę z pychy i wyninikły z kompleksówstrach– przez zabójstwo, przemocfizyczną,grabież, zawłaszczezenie,izololowa-nie,zastraszenie, dyskryminację, poniżenie, fałsz, a niegdyś,raptem70 lattemu, przez hitlerowską machinę zbrodni na skalę przemysłową.Polska, zastępcza ziemiaobiecana, kilkusetletnieschronienieoraz najbardziej gościnnei najliczniejsze w Europiesiedlisko społeczności jidyszojęzycznej,obliczanej przed II wojnąświatową na około 3 350 000 osób,stała się podczas wojny i wskutekdziałania niemieckiej machiny państwowejkierowanej przez nazistówmiejscem kaźni i mauzoleum naspopielone kości dla nie mniej niż2 700 000 Żydów polskich i Polakównarodowości żydowskiej orazokoło 3 000 000 Żydów zagranicznych,jednocześnie obywateli wielupaństw europejskich. I była równieżziemią tuż powojennego mordowaniaŻydów ocalałych (od 650 do1500 ofiar śmiertelnych, zob. Żbikowski,s. 74, 93).W około 70 lat po ludobójstwiedokonanym na Żydach wydana zostaław Lublinie prekursorska publikacja„Następstwa zagłady Żydów.Polska 1944–2010” pod redakcjąnaukową Feliksa Tycha i MonikiAdamczyk-Garbowskiej. Monografiata analizuje skutki Holokaustui okupacji hitlerowskiej ziem polskichna kondycję polskich Żydówocalałych z Zagłady, a także na stanpowojennych relacji polsko-żydowskich.Liczni specjaliści w zakresieróżnych dziedzin i tematów, związaniz sześcioma uniwersytetami,trzema instytutami badawczymi,dwoma muzeami i jedną fundacją,stali się współautorami bezprece-densowej – zarówno wartościowejnaukowo, jak adresowanej do szerokiegokręgu czytelników – holistycznejpublikacji ukazującej naprzykładzie jednego kraju skutkiSzoa i otrząsanie się z nich. Jaknapisał recenzent tomu, Jerzy Tomaszewski,publikacja ta stanowi„zbiór studiów wartościowy zarównoz punktu widzenia profesjonalnego,jako poważny wkład w poznaniei zrozumienie problemówspołeczności żydowskiej w Polscepo II wojnie światowej, jak też jakolektura dla […] zainteresowanychnajnowszą historią Polski oraz zagadnieniamisocjologicznymi”. Niewątpliwązaletą jest też, jak zauważyłProfesor, „uwzględnienie, pozawykładem pozytywnym, równieżkrytycznego spojrzenia na dotychczasowąliteraturę dotyczącą omawianychzagadnień”.Jako wprowadzenie tematyczneposłużyły niezwykle interesująceszkice poświęcone trudnym kwestiompowojennym, takim choćbyjak szacowanie strat (Albert Stankowski,Piotr Weiser „Demograficzneskutki Holokaustu”), powroty(Alina Skibińska „Powroty ocalałychi stosunek do nich społeczeństwapolskiego”), mienie i pogromy (AndrzejŻbikowski „Morderstwa popełnianena Żydach w pierwszych latachpo wojnie”), tzw. żydokomuna (AugustGrabski „Żydzi a polskie życiepolityczne 1944–1949”). Artykuły testawiają przed nami wyzwanie ogląduspraw trudnych z perspektywybadaczy kwestii spornych i zmuszajądo refleksji. Dobrze udokumentowanytekst o statystyce Holokaustuumożliwia nam konfrontację wyobrażeńz rzeczywistym rozmiaremniemieckiej zbrodni przemysłowejdokonanej na potomkachAbrahama, studia o mieniu żydowskimobrazują podłoże polskiej niechęciczy nienawiści tuż powojennej,a praca na temat dokonanego przezŻydów po wojnie wyboru „współpracyz mniejszościowym w społeczeństwiepolskim kierunkiem politycznymopierającym swą władzęna aparacie przemocy i abstrahującymod procedur demokratycznych”(Grabski, s. 188) zmusza do snuciawłasnych przemyśleń o przekleństwieterroru politycznego i zbrodniczegorewanżu.Główne wątki tematyczne książkipojawiły się na osnowie chronologiietapów życia żydowskiegow Polsce i zostały uwidocznionew trzech kolejnych częściach monografii(lata szacowania strat orazodbudowy: „Próby odbudowy życiażydowskiego”; lata tabuizacji orazzacierania pamięci: „Pamięć i zapomnienie”;lata otwartości i dialogu:„Tu i teraz”). Najpierw zatemprzeczytamy teksty o pełnych zapałui nadziei działaniach na rzeczodrestaurowania instytucji i organizacjiŻydów w Polsce, a także odbudowyżycia religijnego, potem artykułydotyczące kwestii trwaniapokoleniowego oraz rozwoju kulturyi języka jidysz, w tym obszerny60 Wiadomości Uniwersyteckie październik 2011

W świecie książekszkic Moniki Adamczyk-Garbowskieji Magdaleny Ruty na temat literaturypolskiej oraz jidysz wobecZagłady, poza tym studia na tematform życia artystycznego społecznościżydowskiej, w końcu zaś wykłado bolesnych kwestiach Marca ‘68(Feliks Tych „Marzec ‘68. Geneza,przebieg i skutki kampanii antysemickiejlat 1967/1968”; Edyta Gawron„Powojenna emigracja Żydówz Polski. Przykład Krakowa”).Część następna przynosi opracowaniena temat dokumentacjiprześladowania i zniszczenia gminżydowskich w Polsce (Monika Adamczyk-Garbowska,Adam Kopciowski„Zamiast macewy. Żydowskie księgipamięci”), studium wybranychśladów kultury żydowskiej w naszymkraju (Eleonora Bergman, JanJagielski „Ślady obecności i cmentarze”),panoramiczny obraz pamięcizbiorowej o obozach koncentracyjnychoraz miejscach masowej kaźni(Robert Kuwałek „Obozy koncentracyjnei ośrodki zagłady jako miejscapamięci”; Sławomir Kapralski „Odmilczenia do «trudnej pamięci».Państwowe Muzeum Auschwitz--Birkenau i jego rola w dyskursiepublicznym”), nie dość usytuowanew najistotniejszych źródłach i jednakubogie przykładami studiumpostawy katolików wobec kwestiiżydowskiej (Bożena Szaynok „Kościółkatolicki w Polsce wobec problematykiżydowskiej 1944–1989”),a także szkice na temat społecznejświadomości Holokaustu orazkształtowania w szkołach wiedzydotyczącej Szoa.W części ostatniej znalazły sięporuszające teksty poświęcone naszejwspółczesności (głównie poroku 1989). Helena Datner piszeo kondycji społeczności żydowskiejw Polsce, Monika Krawczyko statusie prawnym własności Żydówi tego reperkusjach społeczno-politycznych,Monika Adamczyk-Garbowskai Magdalena Rutao fundamentalnej zmianie kulturowej,Dariusz Libionka – wielowątkowo– o debacie jedwabieńskiej,Joanna Tokarska-Bakir o mordziedokonanym w Klimontowie sandomierskim,Ewa Koźmińska-Frejlako kształcie pamięci o LudziachSprawiedliwych, Antoni Sułek o silestereotypów i postawach społecznychPolaków wobec Żydów. Niema niestety tekstów o postawachŻydów polskich i ich potomkówwobec Polski i Polaków, nie ma informacjio oddziaływaniu kwestiiHolokaustu na relacje państwowePolski i Izraela ani o udzialepolskich Żydów i Polaków pochodzeniażydowskiego w solidarnościowymruchu społecznym, którydoprowadził do odzyskania przezPolskę niepodległości dwadzieściaparę lat temu (a przecież to cezuraw rozwoju prawdy o Szoa). Poczytałbymteż chętnie o osobach,które przetrwały Zagładę i stałysię osobistościami polskiego bądźteż światowego życia, o wpływieHolokaustu na polski rozwój myślisyjonistycznej, o medycznychskutkach Szoa (trauma, chorobyitp.), o polskim wkładzie do judaistycznejdebaty nad znaczeniemżycia ludzkiego.Pożądane byłoby ukazanie się zatemnastępnego tomu, opracowanegow tym samym celu: by dać świadectwoprawdzie w kwestii skutkówSzoa. Narracja o Holokauście powinnabyć rozszerzona, a ta wartościowapublikacja stać się częściąnarracji światowej, stanowiącdla wielu holistyczny przewodniki inspirację do dalszych przykuwającychuwagę badań.Lech Maliszewskipaździernik 2011Wiadomości Uniwersyteckie61

W świecie książekNauka ukraińskapo polskuDo tytułu takiego upoważnia lektura publikacji M. Chepil pt. „Ciernistą drogą.Wychowanie narodowe dzieci i młodzieży ukraińskiej w Galicji i II Rzeczypospolitej(1848–1939)”, Lublin 2011. Otóż autorka jest Ukrainką, profesorem na WydzialePedagogiki i Psychologii, która zajmuje się historią wychowania, szkolnictwa i oświaty.W swojej pracy zaprezentowała stosowaną metodologię oraz kierunek i stan badańhistoryków ukraińskich nad swoją tożsamością narodową (na szczęście nie wszystkich).Już sam tytułbudzi zdziwienie.Najpierwautorka omawia życieoświatowe Ukraińcóww Galicji będącej pod zaboremaustriackim, a następniekontynuuje rozważaniaw odniesieniu do II Rzeczypospolitej(nawet nie zauważapowstania państwapolskiego). Nie trzeba byćspecjalnym znawcą historii,ale wystarcza elementarnawiedza wyniesiona zeszkoły, by stwierdzić, że sąto dwa różne okresy w dziejach,które w żaden sposóbdo siebie nie przystają.Dziwaczny i błędny jest teżsposób rozumowania. Całeżycie oświatowe potraktowałaautorka jako proceswydzielony, hermetyczniezamknięty. Uznała, że niewiąże się ono z podstawowymifunkcjami państwa (ustrojowymi,politycznymi, gospodarczymi).Zupełnie niezrozumiałyi bezzasadny jest też przyjęty podziałterytorialny – w publikacjipominięto tereny woj. krakowskiego,Wołynia i Lubelszczyzny, gdzietakże żyli Ukraińcy i prowadzilidziałalność oświatową, zmagalisię z dążeniami mającymi na celuutworzenie szkół z własnym językiem.Autorka dokonała więc swoistegopodziału na Ukraińców lepszychi godnych uwagi oraz tychgorszych, którzy na taką uwagę niezasłużyli. Jedynym zatem kryteriumtakiego podziału jest brak wiedzybądź osobista niechęć (innych argumentówtrudno się doszukać),które jednak chwały piszącej nieprzynoszą.Dla autorki nie istnieje oczywistyfakt, że Ukraińcy w Polsce w okresiemiędzywojennym, choć nie z własnejwoli, stanowili jednak mniejszośćnarodową (najliczniejszą)obok Żydów, Białorusinów, Niemców,Litwinów. Nie dostrzega takżePolaków i rozpatruje wyłączniespołeczność ukraińską. Postanowiłaona napisać pracę o określonymwycinku działalności oświatowejw Polsce bez znajomościpolskiej literatury przedmiotu,co jest oczywistymabsurdem. Swoje opracowanieautorka przygotowała,wykorzystując niemal wyłącznieliteraturę autorówukraińskich, zresztą w sposóbwybiórczy. Wprawdziew spisie bibliografii wymieniakilkanaście pozycji polskichautorów (najczęściejnienajważniejszych), alew tekście już ich nie cytuje.Nie ma też racji, mówiąc,że w okresie międzywojennymo Ukraińcach właściwienie pisano, a przecieżpowstało wtedy wieleprac takich autorów, jak:Z. Urbański, A. Krysiński,M. Feliński, L. Wasilewski,B. Olszewicz, tyletylko, że autorka nie znatych prac. Nie zna równieżprac powojennych wybitnychznawców problemów mniejszościowych:J. Tomaszewskiego,J. Żarnowskiego, T. Olszańskiego,W. Serczyka, J. Holzera, jak też zajmującychsię problematyką ukraińską– M. Papierzyńskiej-Turek,J. Radziejowskiego. Nie zostali oninawet odnotowani w bibliografii.Nie uwzględniła też prac historykówukraińskich publikującychw Polsce, m.in. K. Zołenko, I. Swarnyka,M. Syrnyka (został jedynieodnotowany we wstępie, ale niezasłużył na przypomnienie w tekście).Wszyscy wymienieni podejmujątakże tematykę oświatową.62 Wiadomości Uniwersyteckie październik 2011

W świecie książekW okresie międzywojennymw szkolnictwie polskim realizowanodwa programy wychowania:narodowy i państwowy. Obejmowanonimi zarówno młodzież polską,jak i ukraińską. Autorka nie zajęłasię nimi w ogóle. Nie uwzględniłapublikacji na ten temat autorstwaF. Przyjemskiego, K. Sośnickiego,L. Zarzeckiego, M. Ziemnowicza.Podobnie potraktowała opracowania,które dokonywały ocen obuprogramów, a były to prace H. Pohoskiej(przed wojną), jak też powojenneK. Bartnickiej, S. Jedlewskiegooraz tez fundamentalnej naten temat pracy F. W. Araszkiewiczapt. „Ideały wychowawcze DrugiejRzeczypospolitej”. Wszystkiewymienione publikacje nie zostałynawet odnotowane w bibliografii.Dodać trzeba, że w czasie pierwszejkadencji Sejmu posłowie ukraińscywielokrotnie domagali się należnychtej społeczności praw oświatowych.Szczególnie aktywni bylim.in. bracia A. i P. Wasyńczukowieoraz S. Kozicki. Stenogramy tychprzemówień znajdują się w sprawozdaniachsejmowych, ale autorkaich zupełnie nie zna.Znaczna część omawianej pracyzostała poświęcona kwestiom teoretycznymzwiązanym z dążeniemdo zachowania własnego języka, tradycji,kultury, szkolnictwa. Dziękitemu można poznać istotne poglądypedagogiczne wybitnych przedstawicieliukraińskiej pedagogikii praktyków pracujących w szkolnictwieukraińskim. Dziwny jestjednak sposób rozumowania autorki.Dostrzega ona tylko szkołęi młodzież ukraińską, zapominając,że cała ta społeczność byłamniejszością narodową. Ukraińskamłodzież szkolna nie była wyobcowanai żyła w określonym środowisku.Utrzymywała ze swoimirówieśnikami polskimi i żydowskimi(w miastach i miasteczkach)stosunki koleżeńskie, w większościuczęszczała do polskich szkół (szkołyukraińskie zawsze były w mniejszości).Autorka widzi jednak tylkomłodzież i społeczność ukraińską.Nieustannie operuje słowami „nacja”i „naród” (oczywiście ukraińskimi),którymi posługuje się wewszystkich możliwych przypadkachi kontekstach. W ten sposóbwyraża nacjonalistyczny sposóbmyślenia.Istotną kwestią dla dzieci i młodzieżyukraińskiej był problemedukacji w języku ojczystym, alenieustannie napotykała ona nautrudnienia i ograniczenia. W istocierzeczy kształciła się ona przedewszystkim w szkołach polskich, częściowodwujęzycznych oraz ukraińskich.Po przeczytaniu całej pracynie wiadomo, jak ten problem wyglądałw rzeczywistości. Autorka niewykorzystała dwu podstawowychpublikacji, a więc prac S. Mauersbergai M. Syrnyka (mimo że wykazałaje w bibliografii). W tej częścinie wykorzystała również bogatychzbiorów archiwalnych. Jednozdanioweodniesienia w żadnym razie niewyczerpują zagadnienia.Wiele miejsca w swojej publikacjipoświęciła autorka działalnościlicznych organizacji oświatowych.W pierwszym rzędzie dotyczy tozasłużonego Towarzystwa „Proswita”,ale także innych, takich jak„Płast” czy „Ług”. Wymienia jednaktylko ogólne założenia statutowetych organizacji, a brakujeinnych podstawowych informacjiświadczących o rozmiarach i rzeczywistychformach ich pracy (niema zupełnie liczb). Marginalniewspomina, że niekiedy prowadziłyone działalność niezgodną ze statutemi spotykały się z represjamize strony władz polskich. Zapomniaładodać, że bardzo częstoorganizacje te pod pozorem pracyoświatowej uprawiały działalnośćantypaństwową i współpracowałyz Organizacją UkraińskichNacjonalistów (OUN), a „Płast”w swych założeniach zakładał walkęo niepodległą Ukrainę (czyliwalkę z Polską), natomiast „Ług”prowadził zajęcia wojskowe, a więcprzygotowywał kadry do tej walki.Na skutki tak prowadzonej działalnościnie trzeba było długo czekać.Oto 15 czerwca 1934 r. H. Maciejkozwiązany z OUN dokonał zabójstwaministra B. W. Pierackiego,a w czasie II wojny światowejbandy ukraińskich nacjonalistówUPA spod znaku tryzuba (odznakaprzejęta od „Płastu”) masowomordowały Polaków na KresachWschodnich. Akceptacja takiegowychowania uprawianego przezwymienione organizacje oznaczaich gloryfikację i pozostaje w zupełnejsprzeczności z naukowościąoraz podstawowymi zasadamimoralnymi.Autorka słusznie podkreśla zasługicerkwi greckokatolickiej dlautrwalania ukraińskich tradycjii języka, ale równocześnie nawetjednym zdaniem nie przypominapodobnych zasług cerkwi prawosławnej(w tym miejscu trzebaprzypomnieć, że większość Ukraińcówbyła wyznawcami prawosławia).O roli Kościoła prawosławnegonapisano bardzo dużo, przedewszystkim M. Papierzyńska-Turekw publikacji pt. „Między tradycjąa rzeczywistością. Państwo wobecprawosławia 1918–1939”, tylkoże autorka w ogóle tej pracy nie znai oczywiście jej nie przytacza. Trudnonatomiast przypuszczać, że nieposiada ona wiedzy dotyczącej stanureligijności społeczeństwa ukraińskiego,skoro jest to problem powszechnieznany. Mówiąc zatemtylko o cerkwi greckokatolickiej, dokonujecelowej i zamierzonej manipulacji,próbując zniekształcić ówczesnąrzeczywistość. Nie wnikającw motywy takiej interpretacji, alenawet osobiste odczucia nie usprawiedliwiająautorki, od której wymagasię przecież rzetelności badawczeji naukowej, nie mówiąc jużo zwykłej przyzwoitości.Przytoczone uwagi dotyczą tylkoniektórych spostrzeżeń związanychz treścią omawianej pracy.Należy przypuszczać, że pełnarecenzja ukaże dalsze szczegółoweułomności tej publikacji. Trzebadodać, że ukazała się ona dziękidofinansowaniu UMCS, a wydawcąbyło Lubelskie Towarzystwo Naukowe,co obu instytucjom splendorunie przysparza.Jerzy Doroszewskipaździernik 2011Wiadomości Uniwersyteckie63

W świecie książekOd lewej: prof.Jerzy Bartmińskii prof. DejanAjdačić, redaktorksiążkiw Nowym Sadzie(Serbia) przedpromocją w „MaticySerbskiej”Fot. Stanisława Niebrzegowska-BartmińskaSerbska książkaprof. Jerzego BartmińskiegoW Belgradzie ukazała się trzecia już zagraniczna książkaprof. Jerzego Bartmińskiego. Po pozycjach wydanych w Moskwie(„Jazykovoj obraz mira: ocerki po etnolingvistike”2005) i w Londynie („Aspects of Cognitive Etnolinquistics”2010), tym razem pracami lubelskiego językoznawcy zainteresowalisię badacze serbscy, którzy podjęli się przekładudorobku Profesora z zakresu etnolingwistyki.Książkę „Jezyk – Slika –Svet” („Język – obraz –świat”) pod redakcją DejanaAjdaczicia i w tłumaczeniuMarty Beletić wydało wydawnictwoSlovoSlavia. Ta licząca prawie600 stron pozycja zawiera 20 pracz różnych zakresów i lat (zmodyfikowanychna potrzeby nowegowydawnictwa), ułożonych – po artykulewstępnym na temat przedmiotubadań etnolingwistycznych– w działy tematyczne: 1. Językowyobraz świata (z refleksją nadpojęciem JOS, miejscem wartościw JOS, kwestiami definiowaniapojęć i definicji kognitywnej jakonowego typu definicji leksykograficznej,problemem profilowaniai podmiotowej interpretacji świataoraz dynamiką kategorii punktuwidzenia); 2. Stereotypy (rozważa-nia na temat lingwistycznych badańnad stereotypem i prace analitycznena temat matki, domu,ojczyzny, prowincji i ludu, interesującedla serbskich czytelnikówze względu na zastosowana metodologię);3. Stereotypy etnicznei ideologiczne (z obrazami Niemca,Rosjanina, Ukraińca, Wschodui Zachodu, prawicy i lewicy); 4. Badaniaporównawcze (z projektemslawistycznych badań porównawczychoraz analizą opozycją swój/obcy w kontekście problematyki językowegoobrazu świata). Całośćzamyka obszerna prezentacja sylwetkiprof. Bartmińskiego opracowanaprzez redaktora tomu.Promocja książki, połączonaz wykładami Jerzego Bartmińskiego(„Linguistics Worldwiewas a problem of Cognitive Etnolinguistics”)oraz Stanisławy Niebrzegowskiej-Bartmińskiej(„Kartinamira i čeloveka v ljublinskomslovarje stereotipov” oraz „Issledovanijapo miru cennostej slavjani ich sosedej v ramkach programy«EUROJOS»”), odbyły się 22 września2011 r. w Serbskiej AkademiiNauk w Belgradzie i 26 września2011 r. w Nowym Sadzie.SNB64 Wiadomości Uniwersyteckie październik 2011

Sprawy studenckieLublin – BriańskWymiana międzyuczelniana: Briańsk19–29 czerwca 2011 i Lublin 3–13 lipca 2011W dniaiach19–9–29czerwcastudenci WydziałuHumanisistytycz-negonasaszego Uniniwewersytytetu po razkolejnybyli gośćmiUnini-wersrsytytetetu w Briańsku. Wyjazd byłrezultatet m funkcjonujują-cej już od kililkulatumowyo wspspółpracy międzyuczelniami.W tym roku w wymianiemiędzyuczelnianej wzięłoudział 8 studentów: KatarzynaDmitruk, Magdalena Dolecka,Dorota Dzierżek, Agnieszka Grzegorczyk,Ewelina Jóźwiak, JustynaKoper, Tomasz Kowal, KatarzynaNiedźwiedź. Opiekunem grupy byładr Katarzyna Smyk (Instytut KulturoznawstwaUMCS). Ze strony gospodarzyopieką otoczyli nas: LenaNikolajevna Masznova, MagdalenaMichałek (lektor języka polskiego naUniwersytecie w Briańsku) i grupatamtejszych studentów z kierunkówregionalistyka i historia.Podczas naszego pobytu w Briańskupoznaliśmy historię tamtejszejuczelni, zapoznaliśmy się z jej strukturąoraz programem zajęć poświęconychnauczaniu języka polskiego.Rosjanie przygotowali dla nas 2 wykładypoświęcone historii, gospodarcei kulturze Rosji, co pozwoliłonam spojrzeć na wiele problemówz nieco innej perspektywy. Zwiedzaliśmytakże liczne muzea, m.in.Muzeum Tiutczewa, rosyjskiegopoety z okresu romantyzmu, MuzeumPartizanskoj Slavy, gdzie zgromadzonezostały pamiątki po żołnierzachoraz elementy uzbrojeniaz czasów II wojny światowej, pobliskąfabrykę szkła, w której powstałpierwszy i jedyny na świecie szklanyikonostas. Udaliśmy się także nawycieczkę do Moskwy, po którejoprowadzał nas Konsul Rzeczypospolitejw Moskwie Michał Greczyło.Większą część dnia spędziliśmyna Placu Czerwonym, podziwiającwspaniałe budowle Kremla i słuchająco ich historii. Niestety, nie udałonam się zwiedzić Mauzoleum Lenina,gdyż w czasie jego otwarcia naPlacu odbywały się ważne uroczystościwojskowe. Zaskoczyła nas natomiastmalowniczość i atmosferaulic Starego Arbatu, skąd przeszliśmydrogą wznoszącą się nad KanałemMoskiewskim, by zobaczyćchram Chrysta Spasitiela. Udaliśmysię też do Muzeum Bułhakowa,gdzie mogliśmy zwiedzić mieszkaniepisarza, spotkać kota Behemota,wypić dobrą herbatę oraz kupić„Mistrza i Małgorzatę” w oryginale.Udało nam się pojechać do miejscaważnego dla każdego Polaka, dlaniektórych z nas również z powodówosobistych – na Cmentarz Wojennyw Katyniu. W ciszy wysłuchaliśmyhistorii tego miejsca, doskonalenam znanej, a jednak brzmiącej zupełnieinaczej przy wtórze odgłosówkatyńskiego dzwonu. Był to zarazemostatni dzień naszego pobytu w Rosji.W Briańsku pożegnaliśmy się z naszyminowymi przyjaciółmi, liczącna rychłe spotkanie z nimi w Polsce.Studenci z Uniwersytetu w Briańsku– Mariia Aleksiutina, Sergey Butyrkin,Mariia Chernikova, DariaChirkova, Daria Lukashova, IrinaTegliai, Irina Velikanova, KristinaZyukanova (studiujący regionalistykęi historię) wraz z opiekunem KristinąZverevą przyjechali do Lublinajuż 3 lipca. Gości z Briańska powitałdziekan Wydziału Humanistycznego– prof. dr hab. Henryk Gmiterek,który zapoznał ich z historią naszegoWydziału i jego strukturą. Niezwykleserdecznie przyjął naszych gości takżeprorektor UMCS – prof. dr hab. RyszardSzczygieł – barwnie opowiadająco historii naszej Uczelni i Lublina.Podczas pobytu rosyjskim studentomtowarzyszyli studenci ze StudenckiegoKoła Naukowego Etnolingwistówi Studenckiego Koła NaukowegoMedioznawców (działających w InstytucieFilologii Polskiej UMCS).Wspólnie zwiedzali Lublin i okolice.Na szlaku tematycznym dziejePolski – dzieje Lublina znalazło sięStare Miasto, Zamek Lubelski, Katedra,Podziemia, Cmentarz Żydowskii Muzeum na Majdanku. O literackimLublinie specjalny wykład wygłosiłzastępca dyrektora InstytutuFilologii Polskiej dr hab. ArkadiuszBagłajewski. Studenci z Briańska odwiedzilirównież Ośrodek „BramaGrodzka” i Izbę Pamięci DrukarstwaPolskiego w Lublinie. Lubelszczyznępoznawali także podczas wyjazdówdo Zamościa, Kazimierza Dolnegoi Kozłówki. Mamy nadzieję, żepomimo deszczowej pogody, któratowarzyszyła ich pobytowi, zabraliz Lublina tylko dobre wspomnienia.Ewelina Jóźwiak, Justyna KoperSKNE UMCSFot. Archiwum SKNEFot. Archiwum SKNEpaździernik 2011Wiadomości Uniwersyteckie65

Sprawy studenckieUczestnicy Kongresu, reprezentanci Kół Naukowych z Lublina, Warszawy, Wrocławia, Torunia,Bydgoszczy i LwowaPodsumowanieII Ogólnopolskiego KongresuStudenckich Kół NaukowychInformacji Naukowej i BibliotekoznawstwaW pierwszym dniu Kongresu wysłuchaliśmywielu ciekawych referatów,których oczywiście nie zamierzam tutajstreszczać; chciałbym jedynie podzielićsię kilkoma refleksjami, któremi się nasunęły po ich wysłuchaniu.Powitanie uczestników Kongresu wygłoszone przezprof. Marię Judę, dyrektora Instytutu Bibliotekoznawstwai Informacji Naukowej UMCSWystąpienie Marcina Mystkowskiego, przedstawicielafirmy MOL, sponsora KongresuFot. Edyta JuśkiewiczFot. Edyta JuśkiewiczPrzede wszystkim możnazauważyć wyraźną tendencję,którą chyba wszyscysobie uświadamiamy nawet bezbadań ankietowych, a którą one potwierdziły.Otóż istnieje wyraźnypodział na 2 dominujące nurty: studenci,którzy wybierają ten kierunekstudiów świadomie, oraz tacy, którzytrafiają tu z przypadku. Myślę,że pytaniem otwartym pozostaje,jaki jest stosunek procentowy obugrup. Wydaje mi się, że tych drugichjest trochę więcej, niż pokazałyankiety, ponieważ nie wszyscychcą się przyznawać do przypadkowychwyborów nawet przed samymsobą. Na to jednak nie mamywpływu. Cieszy natomiast, że istniejeduża grupa studentów, którzymają jakiś pomysł na siebie, dokonująświadomych wyborów i podejmująstudia równoległe na innychkierunkach. Uważam, że to dobrze,ponieważ sam INIB jednak daje niewielew perspektywie waszego wejściana rynek pracy.Osławiona „zatrudnialność” mabyć przedmiotem przyszłorocznegokongresu, ale jak widzieliśmy wzbudzajuż dziś sporo zainteresowaniai kontrowersji, dlatego chciałbympoświęcić kilka słów właśnieFot. Edyta Juśkiewicztej kwestii. Po pierwsze nie możnazgodzić się z sugestią, że wystarczyinaczej nazwać ten kierunek studiówi wszystko zmieni się na lepsze.Owszem, jest wiele przykładówna to, że przy dobrej reklamiemożna sprzedać wszystko. Niemniejnic opakowane w kolorowy papiernadal pozostaje niczym, tylko ładnieopakowanym. Istotna treść sięprzez to nie zmienia. Choćbyśmywięc wymyślili nie wiem jak bardzodającą się sprzedać medialnienazwę, bibliotekoznawstwo nigdynie będzie medycyną ani prawem.Ale to dobrze, przecież nie ma byćani jednym, ani drugim. Może lepiejuruchomić jakieś specjalizacjeczy ścieżki typu „informacja w naukachmedycznych” czy „informacjaw naukach prawnych” (to oczywiściepropozycje robocze, proszęich nie traktować dosłownie). Swegoczasu postulowałem już tego typuzmianę i wydaje się, że postulat tennadal jest aktualny [P. Tafiłowski,Raport o kapitale intelektualnymPolski: i co z tego dla nas wynika?,„Praktyka i Teoria Informacji Naukoweji Technicznej” 14 (2008),nr 3 (63)].Kluczową kwestią jest odbudowanieprestiżu zawodu bibliotekarza.Jak wszyscy wiemy, przez wielesetek lat bibliotekarz był funkcją(bo jeszcze długo nie zawodem) wymagającąogromnej wiedzy i erudycji.Załamanie prestiżu zawoduprzyniosły u nas zwłaszcza zmianyustrojowe w 1989 r. Jest oczywiste,że nie możemy próbować przywracaćtego szacunku w takiej formie,jak to miało miejsce ongiś. Rzeczywistośćspołeczna zmieniła się takbardzo, że o tym nie może być mowyi ten zawód również musi się radykalniezmienić. O tym, jak on będziewyglądał, można dyskutować, niemniejnie mam wątpliwości, że jednąz wartych rozpatrzenia propozycjijest zaproponowane przez OlgęNapiontek przekształcanie bibliotekw lokalne centra informacji.Zamiast więc zmieniać nazwę powinniśmysię też zastanowić, w jakisposób rzetelnie i atrakcyjnie informowaćabiturientów, kandydatów66 Wiadomości Uniwersyteckie październik 2011

Sprawy studenckieSymulacjarozprawysądowejjako nowoczesna metodanauczania prawaW dniu 25 maja201011 r. w Aululi Uniwersyteteckckiej odbybyłasię pierwswszaza, zorgrgananizizowowana przez stududentótów Uniwersysy-teckiej Studenenckckieiej Poraradndni Prawnej przyWydydziale Pra-wai AdmininisistrtracacjiUMCS,symymulacjarozozprprawawy sądodowewej.Cel przedsięwzięciabył zbieżny z podstawowymzałożeniem klinicznegonauczania prawa, realizowanymprzez studenckie poradnieprawne, jakim jest nauka prawa poprzezpraktykę (cel edukacyjny).Drugim komplementarnym celemdziałania poradni jest nieodpłatneświadczenie pomocy prawnejosobom ubogim (cel charytatywny).Przygotowana przez Poradnięsymulacja spotkała się z dużym zainteresowaniempracowników Wydziałuoraz studentów.Inscenizację poprzedziły wystąpieniaprzedstawicieli Poradni.Koordynator Poradni dr WojciechDziedziak, nawiązując do ideisprawiedliwości i słuszności, już nawstępie podkreślił, że symulacjapowinna zakończyć się wydaniemFot. Krzysztof Łańkasłusznego rozstrzygnięcia, przypominającsłynną, sformułowaną niemal2 tysiące lat temu sentencję:ius est ars boni et aequi (prawo jestsztuką tego, co dobre i słuszne). Następniegłos zabrał asystent w SekcjiPrawa Pracy, Arkadiusz Sadza,który, podkreślając doniosłość i złożonośćproblemu będącego przedmiotemsprawy, stwierdził, że dojego rozwiązania konieczne byłonie tylko umiejętne zastosowanieprzepisów materialnego i procesowegoprawa cywilnego, ale równieżnorm prawa konstytucyjnego.Tematyka symulacji była samodzielnądecyzją studentów Poradni,którzy opracowali stan faktyczny.Przedmiotem rozprawy była kwestiawstępowania w stosunek najmu pozmarłym partnerze homoseksualnym,wywołująca ostatnio wiele kontrowersji.Stronę powodową w symulacjiprocesu stanowiła gmina, którawytoczyła przeciwko osobie homoseksualnejpowództwo o opróżnienielokalu mieszkalnego w trybieart. 222 § 1 kodeksu cywilnego.Powiększony (z uwagi na precedensowycharakter sprawy) trzyosobowyskład orzekający prowadziłpostępowanie dowodowe, w tymprzesłuchiwał świadków, przeprowadzałdowody z dokumentów, stosowałkary porządkowe oraz wysłuchałkońcowych stanowisk stron.Po zamknięciu rozprawy sędziowieudali się na naradę, a na sali odbyłasię interesująca dyskusja na tematmożliwych rozstrzygnięć sądu.Gdy sąd powrócił na salę, po zakończeniunarady i głosowania nadwyrokiem, przewodniczący składuorzekającego odczytał treść wyrokuoraz podał ustnie motywy rozstrzygnięcia.Pozwana została zobligowanado opróżnienia i wydaniagminie lokalu mieszkalnego bez prawado otrzymania lokalu socjalnego.Sąd, powołując się na utrwaloną linięorzecznictwa Sądu Najwyższegoi poglądy doktryny, podkreślił, iżrelacji pomiędzy osobami tej samejpłci nie można nazwać faktycznympozostawaniem we wspólnym pożyciu,o którym mowa w art. 691 § 1 k.c.Nie można zatem relacji takiej nazwaćkonkubinatem. Wspólne pożycie jestokreśleniem, którego używa się w polskimustawodawstwie w znaczeniupożycia małżeńskiego i pozostawaniaw takich relacjach jak małżonkowie.68 Wiadomości Uniwersyteckie październik 2011

Sprawy studenckieFot. Krzysztof ŁańkaNiezależnie od tego zasadniczegoaspektu prawnego, przechodzącdo oceny dowodów, przewodniczącypodkreślił, że nawet, gdyby przyjąć,iż jakiś rodzaj więzi pomiędzypozwaną a zmarłą najemcą lokalusię wytworzył – i gdyby hipotetycznietylko rozważyć inną sytuację,a mianowicie, że związki osóbtej samej płci mogą być konkubinatem– to i tak zeznania świadkóww tej sprawie nie pozostawiły wątpliwości,że więź ta nie miała cechytrwałości. Nadto, po przeprowadzeniuwszystkich dowodów okazało się,że w przedmiotowym lokalu pozwananie zamieszkiwała stale, w związkuz czym nie została zrealizowanakolejna przesłanka z art. 691 § 2k.c., tj. stałe zamieszkiwanie w lokaluz najemcą do chwili jego śmierci.Co więcej, sąd uznał, iż wyprowadzeniez Europejskiej Konwencjio Ochronie Praw Człowieka i PodstawowychWolności normy tworzącejkonkubinat jednopłciowy byłobyrównoznaczne z osłabieniem, a nawetze złamaniem konstytucyjnej zasadyochrony i opieki małżeństwa i rodziny(art. 18 Konstytucji RP). Zwróconotakże uwagę na ratyfikowaneprzez Polskę przepisy MiędzynarodowegoPaktu Praw Obywatelskichi Politycznych (art. 23), których wykładniaprowadzi do wniosku, żemałżeństwo i jego substytut – konkubinat,odnosić można jedynie dozwiązku osób różnej płci.Po szkicowym zarysowaniu przebiegusymulacja rozprawy sądowej,trzeba podkreślić, że jest jednąz najbardziej nowoczesnych metodnauczania prawa. Jej skutecznośćpotwierdzają wyniki badań, średniwskaźnik zapamiętywanych informacjiw trakcie typowego wykładuwynosi jedynie 5%, podczasgdy dzięki działaniu w praktyceoraz dyskusji w grupie wzrasta do75%, a przy bezpośrednim wykorzystaniuzdobytej wiedzy może onwzrosnąć aż do 90%. 1 Przydatnośćedukacyjna symulacji rozprawy sądowejjest ogromna, gdyż łączy onaw sobie najbardziej efektywne metodyinteraktywne – pracę w grupie,praktykę, działanie oraz natychmiastowewykorzystanie zdobytejwiedzy. 2Studiowanie prawa powinno polegaćnie tylko na zapamiętywaniuprzepisów prawnych bez jakiegokolwiekprzełożenia na praktykę,ale również na poznaniu i przyswojeniutrwałych wartości, zasadprawa, konstrukcji prawnychi poznawaniu rozwiązań praktycznych.Symulacja może kształtowaćumiejętność dostrzegania wartościtkwiących za literą prawa (jakbyukrytych poza znaczeniem słów).Można bowiem poszukiwać sensuprawa poza literalnym brzmieniemprzepisu, są to istotne zagadnieniaaksjologii prawa.Uczenie poprzez symulację jestdynamiczne i sprawia, że studencibiorący w niej udział mają okazjęnabywać wiele umiejętności –m.in. interpretacji prawa in concreto,rozumowania, sztuki argumentacjii formułowania sądów, taktyki działaniaw konkretnej sprawie.Właśnie ta metoda nauczania stajesię źródłem wiedzy na temat niuansówproceduralnych – studencimogą np. zapoznać się ze sposobemprowadzenia sporu sądowego, wyszukiwaniaodpowiednich argumentóww sporze, a także ze sposobamizachowań uczestników postępowania.Ta metoda nauczania uwyraźnia,że stosowanie prawa nie jest„czynnością mechaniczną”, nie jestprostą operacją sylogistyczną.Cel edukacyjny przeprowadzaniasymulacji realizuje się także poprzezułatwienie biorącym w niej udziałprzyswojenia standardów rzetelnegoi sprawiedliwego procesu sądowego(np. bezstronność sądu,równość stron). Nadto, symulacjastanowi świetny egzamin z zakresuniedających się uniknąć podczaswykonywania zawodu prawniczegowystąpień publicznych,stwarza możliwość realnego sprawdzeniaumiejętności retorycznychi oratorskich. Organizacja symulacjiwspiera niewątpliwie aktywnośćstudencką, wymaga bowiemszeregu czynności, które musząbyć wykonane przy zaangażowaniustudentów poradni.Rozważając kwestię upowszechnieniatej metody nauczania prawa,trzeba zaznaczyć, iż coraz większymdoświadczeniem w zakresie przygotowaniasymulacji rozpraw mogąpochwalić się kliniki prawa. Symulacjeprowadzone są przez poradniedziałające w Warszawie, Krakowieczy Białymstoku. 3Także i Uniwersytecka StudenckaPoradnia Prawna przy WydzialePrawa i Administracji UMCS zdecydowałasię udzielić studentomtej jakże przydatnej lekcji prawaw praktyce. Przygotowana przezPoradnię symulacja spotkała sięz bardzo pozytywnym odbioremzainteresowanych obserwatorów,czego wyrazem m.in. były gromkiebrawa publiczności.Mając na względzie duże zainteresowaniestudentów i wykładowców,jak również wymienione wyżej korzyścipłynące z jej przygotowania,podjęto decyzję o zorganizowaniukolejnej symulacji w nowym rokuakademickim.Wojciech DziedziakArkadiusz Sadza1. Chodzi o tzw. „piramidę uczenia się”,zwaną także stożkiem Dale’a, od Edgara Dale’abadacza, który w tej formie zaprezentowałwyniki badań dotyczących przyswajaniawiedzy. Szerzej „Studencka poradniaprawna”. Podręcznik dla opiekunów, podred. B. Namysłowskiej-Gabrysiak, Warszawa2009, s. 17–18.2. Por. Ł. Bojarski, B. Namysłowska-Gabrysiak,Symulacja rozpraw sądowych jakometoda edukacyjna, Warszawa 2008, s. 3.3. Por. tamże, s. 5.październik 2011Wiadomości Uniwersyteckie69

Sprawy studenckieUczestnicy konferencjiFot. Michał CabanIXogólnopolska konferencja naukowapoświęcona doskonaleniu wiedzyz zakresu zarządzaniaW dniach 12–13 maja 2011 r. na Wydziale EkonomicznymUMCS odbyła się IX konferencja naukowa, której tematembyły: „Metody, techniki i narzędzia zarządzania”.Poruszone zostały tematydotyczące nowoczesnychmetod i narzędzi zarządzania:organizacji w warunkachzmienności otoczenia, jakości zarządzaniazasobami ludzkimi orazorganizacji w warunkach nowejekonomii. Jej celem było ukazanieprzyszłościowych trendów zarządzaniaoraz zwrócenie uwagi naproblematykę zarządzania procesamii projektami. Organizatoramikonferencji były: Katedra ZarządzaniaJakością i Wiedzą orazStudenckie Koło Zarządzania Jakościąi Wiedzą. Efekty pracy uczestnikówkonferencji zostały opublikowanew książce pod red. prof.Elżbiety Skrzypek.W konferencji udział wzięło blisko80 uczestników – ponad dwukrotniewięcej niż w roku ubiegłym. Naszymigośćmi byli studenci, członkowiekół naukowych zajmującychsię problematyką jakości, doktorancioraz pracownicy naukowi m.in.z: Uniwersytetu Ekonomicznegow Krakowie, Uniwersytetu Jagiellońskiego,Akademii Obrony Narodowej,Uniwersytetu Przyrodniczo-Humanistycznegow Siedlcach,Politechniki Warszawskiej, PolitechnikiGdańskiej, Uniwersytetu Ekonomicznegow Katowicach, AkademiiMorskiej w Gdyni, PolitechnikiŚwiętokrzyskiej w Kielcach, WyższejSzkoły Przedsiębiorczości i Administracjiw Lublinie, a także pracownikUrzędu Miasta Lublin orazpracownicy przedsiębiorstw.Konferencję otworzyła prodziekanWydziału Ekonomicznego prof.Agnieszka Sitko-Lutek. Pierwszegodnia odbyły się 2 sesje referatowe,następnie uczestnicy zwiedzaliLublin. Nie zabrakło chwilina rozrywkę w Fantazy Parku orazwieczorny bankiet w Klubie Archiwum.Uczestnicy konferencji moglizapoznać się z historią i zabytkaminaszego miasta oraz poznaćnowe osoby ze środowisk studenckichz całej Polski. Drugiego dniaodbyły się 2 sesje referatowe. Zgodniez tradycją przeprowadzono konkursna najlepszy referat studencki.Zwycięskie prezentacje zostaływybrane podczas tajnego głosowaniazgromadzonej publiczności.I miejsce zajęli Iwona Chmielewskai Rafał Brzezicki z WSPiAw Lublinie, którzy przedstawili referat„Zapobieganie wypaleniu zawodowemu– inicjatywa czy obowiązekmenadżera”. II miejsce zająłBruno Schivinski z UMCS, którywygłosił referat „Social MediaMarketing jako narzędzie wykorzystywanew procesie poprawy wizerunkui zwiększania konkurencyjnościmiast”. III miejsce przyznanoMonice Skrzyńskiej z UniwersytetuPrzyrodniczo-Humanistycznegow Siedlcach za referat „Rola kulturyorganizacyjnej w zarządzaniuprzedsiębiorstwem”.Dziękujemy uczestnikom konferencjiza przybycie do Lublina.Szczególnie chcemy podziękowaćprof. Elżbiecie Skrzypek za ogromnywkład pracy i pomoc przy organizacjikonferencji i wsparciew trudnych chwilach oraz wszystkim,którzy przyczynili się do przygotowaniaspotkania. Zapraszamyza rok na X Ogólnopolską KonferencjęNaukową.Ewelina CharyszPaula SaganStudenckie Koło ZarządzaniaJakością i Wiedzą UMCS70 Wiadomości Uniwersyteckie październik 2011

Nowy rok akademicki– nowe inwestycjeUMCS realizuje obecniewiele projektów inwestycyjnych,infrastrukturaUczelni wraz z rozpoczęciem nowegoroku akademickiego wzbogaciłasię o kolejne nowoczesne budynki:Instytut Informatyki i InstytutNauk o Ziemi. Został odnowionytakże Dom Studencki „Femina”.Wymienione inwestycje zostałyzgłoszone do konkursu: „DOM 2011”– O Kryształową Cegłę – na najlepsząinwestycję budowlaną po obustronach wschodniej granicy UniiEuropejskiej. Budynek dydaktycznyInstytutu Informatyki wraz z łącznikamikonkuruje w kategorii „Obiektyrealizowane przy udziale środkówpomocy Unii Europejskiej”, obiektbadawczo-dydaktyczny InstytutuNauk o Ziemi w kategorii „ObiektyUżyteczności Publicznej”, zaś DomStudencki „Femina” zawalczy o zwycięstwow kategorii „Remonty i modernizacje”.Ten akademik UMCSma szansę również na znalezieniesię w rankingach wśród najlepszychdomów studenckich w Polsce.Fot. Dział Informacjii PromocjiInstytut InformatykiDom Studencki „Femina”Instytut Nauk o Ziemipaździernik 2011Wiadomości Uniwersyteckie71

2 3 46578VIII LubelskiFestiwal Nauki17–23 września 2011 r.9Fot. 2. Maria Wesołowska; fot. 3–4. Natalia Nestorowicz; fot. 5. Aleksandra Lech; fot. 6–14. Joanna Polak; fot. 15–16. Mateusz Adamski1011 1213 14 15 16