13.07.2015 Views

Iloko - philippinerevolution.net

Iloko - philippinerevolution.net

Iloko - philippinerevolution.net

SHOW MORE
SHOW LESS
  • No tags were found...

Transform your PDFs into Flipbooks and boost your revenue!

Leverage SEO-optimized Flipbooks, powerful backlinks, and multimedia content to professionally showcase your products and significantly increase your reach.

REBOLUSYONARYO A DYARYO TI UMILI TI AMIANAN-LAUD A LUZONDANGADANGENERO - MARSO 2001 ✰ TAWEN XV BLG 1 ✰ P2.00 ✰ IPASA NO MABÁSATi Mayo 2001 Eleksyonken ti Panangsangotayo Ditoy“Agtaray kano ni FPJ parasenador”, impadamag nimanong Berto itipaguummongan dagiti taoiti sango ti Lagring Sari-sariStore.“Talaga? Ni Fernando Poe Jr.?” saludsoddagiti dadduma.“Saan, ni Fernando Po nga awan ti e ti naganna” sungbat ni Berto. “Sukatan na kano ti naganti Pilipinas no mangabak,” insaruno manen niBerto.“Ha? Anya kano ti isukat na?” saludsod nimanang Lagring.“Lapu-lapu kano!” Nagpapaggaak dagitiaguummong.Eleksyon manen. Panawen manen tipanagpammarang dagiti reaksyunaryo apulitiko iti sango ti umili a Pilipino.Ginabgabsuon a karkari ti ited da, a kagiddanti panagpabuya dagiti artista a baybayadan da.Dagiti patalastas ti pulitiko ti mangngeg itiradyo ken mabuya iti telebisyon.Kadawyan a ti eleksyon ket makaawis itiinteres ti umili. Pagtutungtongan da dagitikandidato. Iti bangir na, awan ti pammati tikaaduan nga umili iti eleksyon. Ammo da ngaawan ti pagbaliwan ti kabibiag da, sinoman timangabak. Ammo da nga agpapada nga ulbod,kurakot, ken mananggundaway ti kaaduandagiti kandidato.Burges nga eleksyon ditoy Pilipinas:Attiddog a Pakasaritaan ti PanangallilawManipud naibangon ti aso-aso a republika,ti eleksyon iti Pilipinas ket kontrolado dagitireaksyunaryo. Dagiti makaala kadagitiimportante a posisyon kas iti presidente, bisepresidente,ken senador, ket saan a dagiti pudnoa pagayatan ti umili nu di ket pagayatan dagitiagturturay a dasig ken imperyalista nga US. Tieleksyon ket instrumento ti panagpammarangnga adda demokrasya.Enero o - Marso 2001Panid 1


ulok ken reaksyunaryo ti eleksyon. Kaskadagiti nasao iti ngato, awan ti manamnamaa radikal a panagbalbaliw ti gimong babaen itieleksyon. Isu’t gapu na a saan a direkta amakilaok ti CPP-NPA ditoy.Ngem iti bangir na, rumbeng a gammatantayo ti amin a gundaway tapno mapapigsa tirebolusyon ken mapakapsut dagiti reaksyunaryo.Ti eleksyon ket maysa a tay-ak tilabanan a mabalin tayo a gundawayan tapnomagun-od dagitoy a panggep.Nu adda man suportaan tayo areaksyunaryo a kandidato, daytoy ket taktikalnga alyansa laeng, saan a kas paset ti batayannga alyansa ti masa nga anak ling-et. Kayat naa saoen, ibilang tayo ti taktikal nga alyado kas“gayyem” iti mabiit laeng a panawen. Oras amagun-od ti panggep tayo, wenno oras akumontra dayta nga alyado kadatayo,mawaswas ti pannakialyansa tayo kenkuanaken maibilang manen kas kabusor.Nu makialyado tayo iti reaksyunaryo, di nakayat a saoen nga ib-ibbatan tayo ti prinsipyo,gapu ta iti nagkaykaysa a prente, nangnangrunalatta a pagsangsanggiran tayo tibatayan nga alyansa. Us-usaren tayo laeng titaktikal nga alyado tapno makagun-od tisumagmamano a taktikal a benepisyo para itiumili ken rebolusyon, kas iti pondo,pananglukat iti baro nga erya a maorganisa,konsesyon, panangpairteng ti banggaan itiintar dagiti reaksyunaryo, kdpy. Pagdumaentayo ti batayan nga alyansa nga isu’tpundasyon ti nagkaykaysa a prente a di tayoib-ibbatan, ken ti taktikal nga alyansa a mabalintayo nga ibbatan iti anyaman nga oras. Saantayo a pagbanggaen dagitoy a dua.Rumbeng a nalawag daytoy a punto iti intardagiti organisador kenmasa, tapno maliklikandagiti saan apanagkikinnaawatan.Usaren tayodagiti patakaran itinagkaykaysa aprente iti panangsangotayo itieleksyon. Mabalin tayo asuportaan ti maysa a progresibo a kandidatokontra kadagiti napeklan a reaksyunaryo. Noawan iti progresibo a kandidato, suportaan tayoti saan unay a reaksyunaryo kontra iti napeklana reaksyunaryo.Babaen iti kastoy a taktika, mapairteng tayoti banggaan iti baet dagiti reaksyunaryo.Makabig tayo dagiti positibo a pwersa kenmanyutralisa inggana maisina tayo dagitikapepeklan a kabusor.Party List ElectionIti daytoy nga eleksyon, mapili ti 13 aSenador, 12 para iti regular term ken maysa amangsukat kenni Bise Presidente TeofistoGuingona. Kasta met a mabutosan ti agarup17,000 a lokal nga opisyales.Mabutosan met ti 260 a kameng tiKonggreso. Ti 208 kadagitoy ket mangibagíkadagiti distrito pulitikal iti amin a probinsya.Ti met 52 ket mabutosan manipud kadagiti amangibagi koma iti nadumaduma a sektor kasiti kabataan, babbai, mangmangged, mannalon,kdpy. Daytoy ti eleksyon ti Party List representativesegun iti linteg ti reaksyunaryo ngaestado.Iti Party List, ti maibutos ket nagan tiPartido wenno grupo, saan nga indibidwal. Timaysa a partido ket kasapulan a makagun-odti dua a porsyento (2%) ti kabuklan a butos itiintero a Pilipinas tapno makaala ti maysa apwesto para iti Party List. Ti maysa a partidowenno grupo ket mabalin a makaala ti maysaagingga tallo a pwesto segun iti kaadu ti butosa maala na.Ipampannakkeldaytoy ti reaksyunaryonga estado apammaneknek kanoti panagdur-as tisistema ti demokrasyaditoy Pilipinas.Iti agdama,adayo daytoy itikinapudno. Numan pay kasta,gundaway metdaytoy tapnoEnero o - Marso 2001Panid 3


Ti Agdama a Panakabunggoy-Bunggoy DagitiReaksyunaryoiti Mayo 2001 EleksyonTi People Power 2 (PP2) ketnangipasngay ti baro a panagbubunggoydagiti reaksyunaryo para itieleksyon. Dua a grupo ti mangdomdomina itiMayo 2001 eleksyon. Ti grupo tiadministrasyon ni GMA ket maawawagan aPeople Power Coalition (PPC). Daytoy ti datinga United Opposition idi panawen tirehimen nga Estrada. Iti sabali a kampo, tibunggoy dagiti maka-Estrada a pakaibilangandagiti saan nga immikkat iti partidoa LAMP ken aw-awagan da ti bagí da itan kasPwersa ng Masa Koalisyon (PMK).Iti PMK, dagiti kapepeklan a reaksyunaryoket dagiti sumaganad:• Miriam “Bagtit” Santiago, Juan PonceEnrile, ken Gringo Honasan. Dagitoy a talloket maibilang kadagiti 11 a senador anangsindi iti pungtot ti umili a nagturongiti PP2. Idi impeachment trial nakita a saan ati pagilian ti pagserserbian da no di ket niErap ken ti bukod da nga interes. Di paynadusdusa ni Enrile kadagiti krimen na itiumili a Pilipino manipud pay tiempo ti martiallaw. Kasta met ni Gringgo kadagiti basolna iti nagsasaruno a nadara a kudeta idipanawen ti rehimen nga Aquino.Ipangpangas da Santiago ken Enrile a numangabak da kano, isubli da ni Erap kaspresidente. Susmaryahusep!• Loi Estrada, maysa kadagiti assawa ni Erap.Nu makalusot daytoy, kaipapanan kano abigbigbigen pay laeng ti umili itikinapresidente ni Erap.• Panfilo “Lason” Lacson, maysa a napeklana pasista, kriminal, ken korap a militar asigud a PNP Chief. Nakagamgam ti agarup$300 milyon manipud iti iligal a droga.Dakkel ti binulan a naal-ala na manipud itijueteng, panagkidnap, kdpy. Dagiti pondoa naurnong na ket isu’t us-usaren na itiagdama a kampanya iti eleksyon. Suspetsaa dadaulo iti panangpatay kenni BubbyDacer.• Orly Mercado, ti dati a secretary ti nationaldefense a maysa kadagiti nangidurduronkadagiti operasyon militar ken todo geraidiay Mindanao ken dadduma pay a pasetti pagilian.Agtaray latta dagiti nakabuybuyok atattao. Kasta ti reaksyunaryo a pulitika.Numan pay nakasakay ti PPC iti balligi tiumili iti PP2, nailaok met laeng iti partido dadagiti bulok nga elemento, kas iti sumaganad:• Ernesto Herrera, agpampammarang amaka-mangmangged ngem iti agpayso ketnapeklan a maka-imperyalista ken ahenteti CIA.Nu makatugaw dagiti kastoy a klase tikandidato, manamnama ti bulok, pasista, kenmaka-imperyalista a linlinteg ken turay nga“an-anusan” manen ti umili.Kangrunaan Latta ti Armado a DangadangDagiti addang nga inlista tayo iti ngato ketmaysa a rupa ti rebbengen tayo iti panawen tieleksyon. Ngem maipalagip a daytoy ketsekundaryo laeng a rebbengen. Kalpasan tieleksyon, sigurado nga agsubli met laeng itisigud a kasasaad.Ita a kumarkaro ti panangallilaw, panangidadanesken pananggundaway ti reaksyunaryoa sistema kadagiti umili, saan tayo ngaitulok nga iyadayo da ti atensyon ken dalan asursuroten tayo – ti gubat ti umili ken panangibangonti pudno a demokratiko, nawaya, kennadur-as a kagimongan. Ditoy to laeng amapasamak ti nawaya, nadalus, ken natalna ngaeleksyon kadagiti lider a pudno nga agserbi kenagsakripisyo para kadagiti umili.Enero o - Marso 2001Panid 5


sinalbeyds da a di mabirukan aginggaita (desaperecido).Kas kenni ama na, adda met dagitipinapátay ni Imee idi nagtugaw kasnasyunal a presidente ti KabataangBarangay.Agingga ita, napeklan a warlord dagitiagkabsat. Adu ti badigard da a naarmasankadagiti napipigsa a kalibre ti paltog.Kadagiti immuna a panagturay niBongbong kas gubernador kenkonggresman, puro panagpaimas iti biagti inasikaso na. Agpaspasyar idiay London,US, ken dadduma pay a pagilian. Ngemkaskasdi a maibus ti pondo ti gubyerno.Rodolfo Fariñas - kandidato parakonggresman, 1 st District ti Ilocos Norte.• Napeklan a burukrata kapitalista.Nagmayor iti Laoag kennaggubernador ti Ilocos Norte.• Napeklan a reaksyunaryo ken antikomunista.Idi naggubernador,nagipatungpal iti rebel returnees program.• Adu dagiti kaso na iti panaglabsingkadagiti kalintegan ti tao.• Agus-usar ti maiparit a droga.Konektado kadagiti sindikato tidroga.• Bugbugbogen na ti asawa na,mangab-abuso kadagiti annak na ababbai.Roque Ablan - kandidato parakonggresman, 1 st District ti Ilocos Norte.• Ismagler. Maibilang ti bawangkadagiti produkto nga iligal ngaiserserrek. Gapu ditoy, nalugi dagitimannalon ti bawang.• Warlord.• Maysa a burukrata kapitalista. Itikinabayag na a nag-assembly manken nagkonggresman, adu tinakurakot na a pondo dagitiproyekto.• Napeklan a reaksyunaryo ken antikomunista.Dagiti Ortega• Victor Ortega - kandidato paragubernador ti La Union• Manuel Ortega - kandidato parakonggressman (1 st District) ti La Union• Oros - kandidato para bise-gubernadorPulitikal a dinastiya dagiti Ortegasadiay La UnionMaysa gasut a tawenen a dagiti Ortegati agturturay iti La Union. Napeklan aburukrata kapitalista daytoy a pamilya.Saan laeng nga iti La Union ti sakup tibileg da. Uray iti Baguio City ket addakapamilya da a pulitiko. Nupay kaslabasbassit ti bilang ti goons da, kontrol damet ti militar ken pulis iti La Union kenBaguio.Ni Oros a kayong da Victor ket sigud agubernador ti La Union; pakakitaan tipanagpalawa ti dinastiya da.Tomas Dumpit - kandidato akonggresman iti 2 nd District ti La Union.• Retirado nga heneral ti AFP.• Maysa kadagiti hatchetman (mammamatay)nga ibabaon ni Marcos idipanawen ti Martial Law.• Karnaper.• Dealer ti marijuana.• Napeklan a burukrata kapitalista.Nabiit pay a konggresman ngemkayat nan nga ibangon ti pamilya nakas maysa manen a dinastiya itipulitika ti LU.Enero o - Marso 2001Panid 7


• Naibalud gapu iti panangdangran naiti maysa a kahera ti restawran idiayTabuk.Pamilya a Dominguez• Victor Dominguez - kandidato parakonggresman iti Mt. Province• Harry Dominguez - kandidato paragubernador ti MP• Pulitikal a dinastiya daytoy apamilya idiay Mountain Province.• Napeklan a reaksyunaryo aburukrata kapitalista ni VictorDominguez. Nabayag a nagturay kasgubernador, assemblyman, konggresman.Simmublat ni baket na aJosephine iti konggreso, ken kayat namanen nga agsubli iti poder.• Ti kangrunaan a tauhan niDominguez ket adda iti DPWH. Aduti maal-ala da a kontrata ti proyektonga imprastruktura iti Kordilyera,aglalo iti Mt. Province. Dakkel tikurakot a maal-ala da kadagitoy.Samuel Dangwa - kandidato parakonggresman iti Benguet• Napeklan a trapo ken burukratakapitalista daytoy akandidato. Nasubuken a saana ti pagsayaatan ti umili tiipangpangruna na.• Nabayag a nagturay idingem awan met tinagdur-asan ti Benguetgapu iti panagkurkurakotna iti minilmilyona pondo dagitiproyekto kas itiHalsema Highway,kdpy.Mauricio Domogan -kandidato para konggresmanti Syudad tiBaguio• Nagpammarang a repormista iti talloa daras a nagtugaw kas mayor tiBaguio. Ngem nagbalin met anapeklan a tradisyunal a pulitiko, napeklannga aso-aso dagiti imperyalista,dadakkel a kompradorburgesya, ken apo’t daga• Dakkel ti kinubra na a pasuksokmanipud iti Fil-Estate tapno paboranken palusoten na ti saan da apanagbaybayad iti abang ti CampJohn Hay.• Adda pay dagiti anomalya na itiUniwide bidding, City Hall renovation,kdpy.Bernardo Vergara - kandidato paramayor iti Syudad ti Baguio• Ni Vergara ket sigud nga aso-aso niAspiras a Ministro ti Turismo idipanawen ni Marcos. Ditoy anagpabaknang manipud kadagitiproyekto iti turismo.• Lallalo a bimmaknang iti tallo a darasa nagkonggresman manipud kadagitiproyekto ti gubyerno kenmanipud iti pork barrel funds, kas itipondo para iti earthquake rehabilitationti Baguio a kinusitan na ti porsyento.Gualberto Lumauig - kandidatopara iti gubernador ti Ifugao• Napeklan a warlord iti Ifugao.• Agtartarigagay a makasubliiti probinsya kalpasan anaikkat idi narippuog tirehimen nga US-Marcos• Maysa a burukrata kapitalista.Uray naikkat iti poder,nagtalinaed iti pulitika babaeniti panagbalimbing.• Idi panawen ni Marcos,nagus-usar ti ranggas tapnoaggamgam ti nalalawa adaga idiay Ifugao.Enero o - Marso 2001Panid 9


Kasano Tayo nga Amirisenti Rehimen a Macapagal-Arroyo?Naindaklan ken narimat a balligi tayoti panangpatakyas kenni EstradaNapaneknekan manen a kabaelan tayo arippuogen ti reaksyunaryo a rehimen kas tinapasamak a People Power idi Pebrero 1986laban iti diktadura nga US-Marcos. Naglabasti 15 tawen ket nagalsa manen ti umili a Pilipinoiti makunkuna a People Power 2 idi Pebrero17-20, 2001 tapno ikkaten ti nakabangbangsit arehimen nga Estrada.Nagun-od daytoy babaen iti nalawa aNagkaykaysa a Prente (NP) dagiti progresiboa pwersa ken taktikal nga alyado manipudkadagiti reaksyunaryo a dasig nga anti-Estrada.Ti kadakkelan ken pinaka-pursigidokadagitoy ket dagiti nailian a demokratiko apwersa nga idadauluan ti Partido Komunistati Pilipinas. Babaen kadagiti naintiempuan apanawagan ken tarabay ti Partido, nabukel tihigante a bileg ti umilitapno maiturong itimaymaysa a target: nimismo nga Estrada. TiPartido ti nangidatag tihusto a linya ken taktikaiti panangpatakyaskenni Estrada. Ti Partidoti nangibaga a mabaelanti ligal a tignayan arippuogen ti bulok aturay ni Erap. Ti Partidoti nagpanawagan itipanangkubkob itiMalacañang ti maysamilyon a pwersa.Naikkat ti maysa apeste nga agnanaedidiay Malacañang, ngemagtultuloy ti kinabulokti sistema a mala-pyudalken mala-kolonyal.Agtaltalinaed ti tallo abatayan a problema aPanid 10mangbekbekkel kadagiti umili a Pilipino – tiimperyalismo, burukrata kapitalismo, kenpyudalismo.Nabaelan ti ligal a tignayan iti urban arippuogen ti rehimen nga Estrada gapu itinapalalo a kinaruker ti turay ken gapu itinasaknap a protesta ti nalawa nga NP. Ngemsaan a kabaelan ken saan nga umanay ti ligal atignayan tapno esensyal a baliwan ti bulok asistema.Ti napasamak ket saan a rebolusyon itigimong gapu ta saan a nabaliwan ti sistema. TiPeople Power 2 ket maysa a panagalsa nusadino a nabaliwan laeng ti presidente. Ti arigna, nabaliwan laeng ti drayber, ngem isu lattaa bulok ti lugan. Armado a rebolusyon laeng timabalin a mangbaliw iti bulok a sistema.Ti People Power 2 ket maysa a naindaklana taktikal a balligi. Ngem arig na a maysa laenga round iti boksing ti umili a Pilipino laban itibulok a sistema. Gapuiti People Power 2 kendagiti paspasamak anagturong ditoy,nangatngato itan tipulitikal a kamulatan tikabuklan nga umili aPilipino. Naadal da tilimitasyon dagiti ligal aproseso ti reaksyunaryoa gubyerno (kas ti impeachmenttrial). Napaneknekanda ti kinabilegti People Power, tinagkaykaysa a panagtignay.Napanday da itipannakiranget iti rehimennga Estrada.Isu nga ammo tiumili a kabaelan da arippuogen ti siasinomannga agtugaw idiayMalacañang.DANGADANG


Ti i galad ti baro arehimenTi rehimen nga US-Macapagal-Arroyo(RUSMA) ket reaksyunaryo.Nupay idi katugtugawna ket medyonabanglo pay laeng niGloria Macapagal-Arroyo(GMA) kumparakenni Estrada, saan ngaagbayag ket lumatlatak tikina-reaksyunaryo na.Agtultuloy a sursurotenni GMA dagitipatakaran nga idikdiktardagiti imperyalista.Iti People Power2, natalmegan ti panangibutaktakken panangsupyat tayo laban itikorapsyon a maysa a bunga ti burukratakapitalismo. Ngem agtultuloy latta ingganaitatta ti burukrata kapitalismo. Isu a kasapulannga itultuloy ti laban kontra ditoy. Kasta met akasapulan a maibutaktak ken masupyat tiimperyalismo. Saan laeng a korapsyon ti gaputi krisis ken panagrigrigat ti umili no di ketdagiti kontra-umili a patakaran ti imperyalismonga ipatpatungpal ti aso-aso a rehimen.Ti RUSMA ket bukbuklen ti nadumadumaa paksyon dagiti reaksyunaryo. Agtaltalinaediti turay dagiti komprador burgesya ken apo’tdaga, kasta met ti reaksyunaryo a militar da.Lumatlatak ti militarista a turongen ti agdamaa rehimen. Kaaduan kadagiti pinili ni GMA ngaimpwesto kadagiti kangatuan a posisyon itigubyerno na ket naggapu iti militar ken dati atauhan ni Heneral FidelRamos.Dagitoy a reaksyunaryoket agiinnunaken agiinnagawti pwesto. Gapu itikrisis iti ekonomya, umak-akikid timapagiin-nagawan da a kinabaknang. Isua manamnama a kumarkaro ken umirirtengti banggaan da. Manamnama ngaagtultuloy a pagtaudan daytoy ti pulitikala krisis.Uray ti militar ket napaksyo-paksyon.Dumanon iti 11 ti bilang dagitoy a paksyon. Tikapigsaan ket ti paksyon ni Ramos-de Villa.Sumarsaruno met ti paksyon ni DandingCojuangco-Reyes-Calimlim. Adda met tipaksyon da Peping Cojuangco-Fortunato Abat.Agtaltalinaed met ti paksyon ni Lacson.Napatakyas ni Estrada ngem saan pay anadusaNagpuskol ti rupa ni Estrada ngaagkamkampanya iti eleksyon para kenni baketna a ni Loi Estrada ken dagiti pasurot na.Kunam la nu awan basol na. Imbes koma amaaresto, maibalud, ken madusa, siwayawayanga agpaspasyar.Idi People Power 1, saan nga impursige niCory Aquino a dusaen dagiti Marcos. Isu anakasubli pay da Marcos ken dagiti kroni daiti turay. Ti adal ditoy ket rumbeng nga ipursigeti rehimen a Macapagal-Arroyo a dusaen niEstrada, da Marcos, ken dagiti kroni imbes apalubosan na a makalusot ken makasubli payketdi iti turay.Kasta met a rumbeng ita a madusa dagitiMarcos kadagiti napalabas a krimen da.Padpadasen ni Irene Marcos-Ara<strong>net</strong>a a sublienti $13 bilyon a tinakaw ken indulin da iti maysaa bangko idiay Germany. Rumbeng amaipasubli daytoy kadagiti umili a Pilipino,nangnangruna dagiti biktima da idi. Ingganaitatta ket awan pay ti hustisya para kadagitirinibribu a binikbiktima da.Daytoy ken ti dadduma pay a kiddaw tiumili a Pilipino ket rumbeng nga ikarit tayo itiagdama a rehimen. Nu saan na nga ipatungpaldagitoy a kiddaw, oras manen tapnorippuogen ti maysa pay a rehimen.Iti kastoy a proseso ti pannakiranget tayokadagiti agsasaruno a reaksyunaryo a turay,pumigpigsa a pumigpigsa ti rebolusyonaryoa tignayan. Addang-addanga mabaliwan ti balanse ti pwersa tirebolusyon ken reaksyon, ingganamagun-od tayo ti naananaya pigsa para iti pinal ngaopensiba ken aldaw ti naananaya balligi!Enero o - Marso 2001Panid 11


Dagiti Rumbeng nga Ipatungpalti Rehimen a Macapagal-Arroyo1. Arestaren, usigen, ken dusaen niEstrada, dagiti Marcos, ken amin adadakkel a kroni ken agtatakaw.Kumpiskaen dagiti tinakaw da akinabaknang.2. Danyos kadagiti amin a biktima ti martiallaw ken todo gera.3. Wayawayaan ti amin (nasurok 200) abalud a pulitikal, maibilang ni LornaRivera Baba. Isardeng ti panangharharaskadagiti HR workers,progresibo a tauhan ti simbaan, kendagiti organisador ti masa.4. Isardeng ti Oplan Makabayan, OplanBalangai, Oplan Pisces Alpha, kendadduma pay a kampanya militar amangliplipit kadagiti umili kenmanglablabsing kadagiti kalinteganken kabiagan. Isardeng ti militarisasyonken abuso militar idiayKalinga ken Abra ken dadduma pay apaset ti Ilocos-Cordillera. Isardeng tirekrutment ken waraen dagiti CAFGU,CIPKU, CPLA, CPM.5. Waswasen dagiti anti-nasyunal kenanti-umili a linteg ken programa,maibilang ti Foreign Investments Act,Retail Trade Liberalization Law, kendadduma pay a patakaran a nakapaunegiti GATT ken diktar ti WTO.6. Isardeng ti panagngato ti presyoti gasolina ken ipatungpal tilinteg a mangkontrol iti presyo tigasolina nga awan pammadagsenkadagiti umili.7. Ipatungpal ti P125 a nayon itiinaldaw a sweldo dagiti mangmangged,kasta met dagitiprograma para iti pagbalayan,salun-at, ken dadduma pay aserbisyo.8. Isardeng ti nasaknap a land-use conversiondagiti apo’t daga ken dagiti bogusa reporma iti daga kas ti“korporatibismo.”9. Respetuen ken ipatungpal dagiti damoa tulagan iti baet ti GRP ken NDFP –manipud iti The Hague Joint Declarationidi 1992 inggana iti CARHRIHL idi1998.10. Isardeng dagiti amin a nakaiskedyul ajoint US-RP a panagsanay pang-militarken waswasen ti VFA, Mutual DefenseTreaty, ken dadduma pay a saan-apatasa tratado.11. Waswasen ti RA 7171. Dagiti pondo akinurakot ni Estrada ken dadduma paya pulitiko ken rumbeng a maisublikadagiti mannalon ti tabako.12. Isardeng ken waswasen dagiti lintegken proyekto a mangidadanes kadagitinailian a minorya kas ti San Roque Dam,DENR DAO #2, Mining Act ti 1995, kendadduma pay a manggamgam itinagtaudan a daga ken mangburak iti ili.13. Kumpiskaen dagiti log cabin ngaimpatakder ni Estrada para kadagitikabit ken kroni na idiay Voice of Americaken Camp John Hay, ken bigbigendagitoy kas paset ti ansestral a dagadagiti Ibaloy.Panid 12DANGADANG


CCAGG ken NCIP:Manangallilaw ngaahenteti Reaksyunaryo ngaEstadoIdi Pebrero 18, 2001, nagpamiting tiCCAGG (Concerned Citizens of Abrafor Good Government) ken NCIP (NationalCommission on Indigenous Peoples)idiay Malibcong, Abra. Indauluan ni Sister PuraSumangil ti CCAGG. Ti NCIP ket indauluanmet ni Brigette Pawid.Naglaka a nailasin ti umili dagitoy aglaloni Pawid gapu ta sigud a kakuykuyog niHeneral Rodolfo Biazon a sumsumrek iti ili aMalibcong idi panawen ti brigade operation apaset ti Oplan Lambat Bitag. Bayat nga agus-usardagiti militar ti ranggas, adda met idi ni Pawida mangay-ayo ken mangal-allilaw tapnoparukmaen dagiti umili ti Bangilo, Mataraganken Malibcong gapu ti napigsa a panangdepensada iti tawid da a daga.Pinaatendar da ti agarup 300 katao, babaeniti mayor, manipud kadagiti barangay officialsken elders ti 12 barangay iti munisipyo tiMalibcong. Iti miting, inlawlawag da amangiyeg da kano ti pagsayaatan ti masa amannalon ken amin nga umili. Mangiyeg dakano iti pagtrabahuan wenno pagteggedan.“Daytoy ngatan ti ibagbaga ti baro a turay niGloria Macapagal Arroyo a panangtaming itikinarigat ti biag ti masa ken umili?” kuna tidadduma nga umili nga agin-innarasaas.Idi nalpas dagiti pinpinnadayaw a sao,inlawag da Sumangil ken Pawid ti ibagbaga daa pagimbagan: Bio-diversity program kano.Maideklara kano ti Malanas area kas NIPAS.Imbaga da pay a malaksid a maaddaan tipagtrabahuan ti umili, maysa kano daytoy apamuspusan kontra iti panagserrek dagitimakadadael a korporasyon ti minas.Ngem siguden a napamulatan dagiti umiligapu kadagiti innadal nga insaysayangkatdagiti kakadua. Ammo dan a ti NIPAS ketmanangallilaw a programa ti reaksyunaryo ngaestado nu sadino ket maideklara ti nalawa apaset ti teritoryo ti nailian a minorya kas“protektado.” Iparit ti gubyerno a sumrek ditoydagiti umili tapno kano saan a madadael tiaglawlaw. Dagiti guardya ken gan-gannaet asyentista laeng ti mabalin a sumrek.Bayat a nagdadayumudom ti kaaduanaglalo dagiti mannalon ken lallakay, bigla anagtakder ti maysa a mannalon a nangibaga:“Kasano a kuna yo a panglapped iti minas daytawenno awan koneksyon na iti minas ketagkukumplot met ti CCAGG, NCIP, ken dagitikompanya ti minas. Ilawlawag yo man daytoy iggemmi a dokumento a pirmado ni Mr. Balao-as ti NCIP.Inendorso na iti Bureau of Mines ti nalalawa a pasetti tawid a daga dagiti nailian a minorya ti Kordilyeratapno minasen dagiti gan-gannaet ken dadakkel akapitalista!”Kinita ni Pawid ti inyawat ti masa a papeles.Bigla a dimmakkel ti mata na sa na kinuna,“Apay nga adda ditoy daytoy a papeles, sino tinangalaan yo ditoy?” Ngem idi makaala ti bweloken makapanunot manen ti palusot, kinuna niPawid, “Masapul nga idarum tayo siasino mandaytoy a Balao-as!”Enero o - Marso 2001Panid 13


“Naglaingen a mangallilawdaytoy!” kunadagiti lallakay. “Padpadasenna metten ngaiyalis ti alipuspos tayo.Ket nu agkakadua da,”kuna da.“Ngem sabali daytoya papeles iti ibagbaga mia pagimbagan yo” kunamanen ni Pawid.“Anya a sabali ket nakalawlawag met amaymaysa wenno agkukumplot dagita, basta madikami dita ibagbaga yo,” kuna dagiti masa.“Kasano kayo metten! Iyeg mi la ngarud tipagimbagan yon, dakayo pay ti madi. Nu madi kayodi madi kayo!” kinuna ti maysa a taga-CCAGG.“Ay! ket talaga met a nga madi kami! Apayimbes a nayonan yo ti agdama nga agkurkurangena pagbiagan mi, daytoy pay puonan mi a tawid adaga ti ilako yo?”Nalpas ti miting ket dua nga agduma a rupati naobserbaran. Rupa ti nabuking ti makitakadagiti nagpaayab ti miting a taga-CCAGGken NCIP ken rupa ti makasuron ngemnaragsak a mannalon ken propesyunal a nailiana minorya a nanglapped iti panggep dagitiagturturay iti reaksyunaryo a gubyerno apagbalinen a NIPAS-Biodiversity ti tawid da adaga.Iti daytoy a pasamak, nakita kennapaneknekan tayo manen ti kontraumilia programa ti estado. Aramiden daamin a pamuspusan tapno maiserreklaeng ti interes dagiti gan-gannaet. Gaputa agbenepisyo met ti NCIP ken CCAGGiti daytoy a programa ti estado, allilawenda ti umili uray pay pakarigatan tikaaduan.Kagiddan ti panangallilaw, usaren damet laeng ti ranggas ken pammutbuteng.Maysa a kompanya ti 17 th IB PA ngaaddaan tangke a panggubat ti nang-backupiti daytoy a panagpamiting da. Nagguardyadagitoy iti kalsada ti Lamunan-Aguibo ti Abra-Kalinga road inggana“Aramiden da ti amina pamuspusan tapnolaeng maiserrek tiinteres dagiti gangannaet.Gapu ta agbenepisyomet ti NCIP ken CCAGG,allilawen da ti umili uray paypakarigatan ti kaaduan.”nagsubli iti kabisera tiBangued dagitinagpamiting.Idi makasubli dagititaga-NCIP kenCCAGG idiay Bangued,dagus a nagpropagandada iti radyoDZPA no sadino adinaydayaw da titakder ti umili ti Malibcong a nangsalaknib ititawid da a daga.“Sao da laeng dayta tapno makaluban tipannakaibabain da,” kuna met ti umili.Sigurado a mapasarunuan pay daytoy gapuiti sumaksaknap a damag nga addamaipatakder a detatsment ti militar idiayUmnap, Mataragan, Lat-ey, ken Alligang, itiMalibcong. Nayon pay a damag, usaren kanoti reaksyunaryo nga estado ti grupo dagiti rebelreturnees a mangawis kadagiti umili tapno ipilitti kontra-umili a programa ti NIPAS.Husto laeng nga agpakalaing tayo itipanagbantay kadagiti nadumaduma a wagasti panangallilaw. Adalen tayo a nalaing tianyaman a programa aglalo nu aggapu itireaksyunaryo nga estado gapu ta saan met ngainteres ti umili ti itantandudo da.Panid 14DANGADANG


TRES PARESA Rebolusyonaryo a KasarAburido ni Ka Andreaiti uneg tikubo na. Matantanawanna dagiti masa asumangsangpet aggapu itinadumaduma a baryo.Agprakpraktis met ngaagmartsa dagiti dadduma akakadua nga agserbi kas“honor guards” ti tallo a paresti kakadua nga aggigiddannga agkasar. Ti dadduma pay ket mangisagsaganati dekorasyon iti “iskul haus” nu sadinoa maangay ti okasyon.Kinita ni Ka Andrea ti relo na. “Alas sietepay laeng iti agsapa. Maysa pay nga oras sakbaynga agrugi ti programa,” kinuna na.“O, apay agnernerbiyos ka?” angaw ni KaLesli. “Pagna ka a pagna! Inta ketdi diay kusinatapno malipatam ti nerbiyos mo. Adun tisimmangpet a masa.”Bulan ti Disyembre idi iti maysa a sona agerilya ti Kordilyera. Dagiti tallo a pares ngaagkasar ket da Ka Andrea ken Ka Emong, KaBelen ken Ka Billy, Ka Lesli ken Ka Luis.Madama met ti praktis dagiti kakadua ngaagkanta:“Ito’y isang bagong yugto ng inyong buhayPinag-aaralan nang hindi mahandusay”(Daytoy ket maysa a baro a tukad iti biagyoAdalen a nauneg tapno saan a mailaw-an)Idiay kusina, kaslaayug ti pattong dagiti aggigiddan ngaagtadtadtad ti mailuto para iti pangaldaw. Idikwan, “Lesli?” kagiddan nga immarakup tinangayab. Nasorpresa ni Lesli iti kasangsangpeta bisita.“Dylan?” kuna ni Lesli.“Kitam man! Tallo tawen tan a di nagkitkita!”kuna ni Dylan a kasangsangpet aggapu itisyudad. “Ditoy ta pay nga agkita, ken aldaw ti kasarmo!” naragsak a sungbat ti dati a kakolektiboni Lesli idi estudyante da pay.Madamdama, naguni dagiti gangsa. “Halla!agrugin ti programa!” kuna ni Ka Andrea.“Ay ay! Aguray!” kuna ni Ina Rosa, maysaa miembro ti OG dagiti kababaihan iti baryo.“Apay kasta laeng ti kawes yo a kakadua a babbaiket aldaw ti kasar yo! Umay kayo agsukat ta addainsangpet mi a tapis para kanyayo a tallo!” Inruarna ti awít na a tallo a tapis. “Talaga nga insaganami daytoy para kanyayo.”Idiay kubo, kadua ni Ina Rosa ti daddumapay a babbaket a nangisagana kadagiti babbaiEnero o - Marso 2001Panid 15


nga agkasar. “Sika Ka Lesli, o ipadas mo daytoymaysa. Ay sus! baka iti kinadangkaw mo ket agbalina kasla mini skirt daytoy.”Impadas ni Ka Lesli ti tapis. “Husto met.Salamat Ina Rosa ta nalagip yo pay a mangisangpetti tapis mi.”“Kasla annak tayo dagitoy agkasar,” kuna metni Ina Choleng, miembro met laeng ti OG.Napumpunno ti iskul haus. Adda dagidiayorganisado a masa manipud iti nadumadumaa baryo. Adda dagiti kakabagyan dagitiagkasar. Adda met dagiti kakadua ken alyadomanipud iti syudad ken sentrong bayan.“Humanay!” impukkaw ti kumand dagitihonor guards. Nagtalna ti amin. “Tanghal ‘ta!”Naggigiddan ti lagapak dagiti armas anaisaludo. Nairugi ti umuna a kanta para itipanagmartsa dagiti agkasar. Simmaruno dagitininong ken ninang, ken proxy dagiti dinakaumay nga isponsor. Nagpalakpak ti intar.“O, kitan yo, bagbagay da ti tapis!” naragsaknga inyarasaas ni Ina Rosa iti kaabay na.“Adda dua a klase ti ayat,” pakauna ni Ka Pilinga mangkasar kadagiti kakadua. “Ti maysaket ayat iti pisikal a kagagalad. Diay ngay kayat moisuna gapu ta napintas ti mata na, nasam-it ti isemna, mayat ti ugali na. Isu’t aw-awagan tayo a sexlove. Ngem ti kangrunaan ken ti pundasyon tirelasyon ket ti ayat iti kadasig, ayat iti padam arebolusyonaryo. Isu daytoy ti class love.Panagtipon ti dua a tao iti maymaysa a tarigagay abaliwan ti gimong ken pagserbian ti umili.”“Magkatugmang damdamin, luwal ng digmaanPinagtibay ngayon ng makauring kasal”(Nagsabat a rikna, bunga ti gubatPinatibker ita ti naindasigan a kasar)“Ti relasyon dagiti agayan-ayat ket dumalan ititukad-tukad a proseso – panagpakada iti kolektibo,panagpadanon iti aremen, panagarem, panagakseptarti maar-arem, panangbigbig ti organisasyoniti relasyon, inggana iti panagkasar kenpanagpamilya,” tuloy a palawag ni Ka Piling.Da Ka Billy ken Ka Belen ket nabiit pay anagkarelasyon numan pay nabayagen tipanaginnarem da sakbay a naaprubaran tikasar da. Ni Ka Billy ket siguden a kadre ti NPAidi nasabat na ni Ka Belen a maysa ngaexposuree. Adda limitasyon ti panagdur-as tirelasyon da iti kasasaad a nakabase ni Ka Belenidiay syudad. Ngem nagbaliw ti angin idinaawis ni Ka Belen a sumampa. Idi aglabas timaysa a tawen ni Ka Belen kas NPA, napatibkerti relasyon da kenni Ka Billy ket nagdesisyonda nga agkasar.Sabali met ti istorya da Ka Andrea ken KaEmong. Idi kasamsampa ni Ka Andrea, saanpay a mabalin a makirelasyon gapu itipatakaran a maiparit ti agarem iti kasamsampa.Masapul nga aglabas pay ti maysa a tawensakbay a mapalubosan. Ti batayan daytoy apatakaran ket tapno makakonsentra kenmapanday ti kasamsampa a kadua iti pulitikala trabaho ken maliklikan ti saan anaintiempuan a panagpamilya.Kalpasan ti maysa a tawen, ni Ka Emong tinagpursige iti panagarem inggana nagballigiiti puso ni Ka Andrea.Ni Ka Lesli ken Ka Luis ket aginnadayo itiedad. Ngem saan a nakalapped daytoy iti ayatda.“Ni babai samet ti nagarem?” angaw ti maysaa masa kenni Ka Lesli.Panid 16DANGADANG


“Bigbigbigen ti Partido ti kalintegan ti tunggalmaysa nga agarem wenno agpaarem. Iti CPP-NPA,mabalin a babai wenno lalaki ti agarem,”inlawlawag ni Ka Lesli. “Ngem saan a siak tinagarem.”Nagsao ni Ka Luis, “Malagip ko idi damo ngaagaremak kenni Ka Lesli. Pirmi ti nerbiyos ko! Ngeminturtured ko latta nga impadanon ti panggep ko!”Nagkakatawa dagiti agdengdengngeg.Saan a sinurot ni Ka Luis ken Ka Lesli tihusto a proseso iti panagrelasyon. Awan paymaysa a tawen ni KaLesli iti NPA ketnagaremen ni KaLuis. Idi nabigbig tirelasyon da, addametten napasamakkanyada numan paysaan da pay a nagkasar.Gapu ditoy,naikkan da ti DA (disciplinaryaction) itiporma ti dillaw kenpammagbaga dagitikakadua.Idi naganak ni KaLesli, impaaywan nati anak na iti asideg akabagyan tapno agtultuloya makapagtignayisuna iti sonaa gerilya. Numanpay nasakit ti riknana a nangipaawir itianak na, parte daytoyti sakripisyo paraiti naindasigan ngaayat para iti sapasap a masa a Pilipino babaenti panangitultuloy nga agrebolusyon.“Sapagkat kayo’y mga tapat na kasamaMasaya ang Partido, Hukbong Bayan at masaNgunit kasalata’y hindi maipagkailaKayat handog nami’y lagom na ideya”(Gapu ta napudno kayo a kakaduaNaragsak ti Partido, Hukbo ken masaNgem ti kinakirang ket di mailibakIsu a ti isagot mi ket pammalakad)“Nu kasano kairut ti arakup yo iti nalammin arabii, kasdiay koma met kairut ti panagarakup yo itiprinsiypo nga ilablaban tayo,” daytoy ti balakadni Lakay Enyo, panglakayen iti dap-ay.Simmaruno dagiti dadduma pay ngaisponsor a nangiyunay-unay ti lallalo apanagpursige iti panagtignay dagiti agkasar,ken agtinnulong kadagiti trabaho iti rebolusyon.“Saan yo a tultuladen dagiti dadduma idi ngainusar da a rason ti panagasawa ken panagpamilyatapno agtugaw wennoagpalimita iti panangipatungpalkadagitirebbengen iti rebolusyon,”bilin ni InaRosa.Nagsao met tikabsat ni Ka Billynga agtigtignayidiay syudad. “Immaykami saan laeng akas kabsat, no di ket kaskadua a sumupsuportaiti rebolusyon. No agsublikamin to idiaysyudad, ibati mi isudakadakayo a masa kenkakadua. Sapay komata itultuloy yo ngaaywanan ken tarabayanida.”Kalpasan dagitipammalakad,napirmaan ti kontrataiti kasar. Nagtukardagiti gangsa ken pinagsala da ti “weddingdance” ti tunggal pares.“Una sa lahat, baya’y paglingkuranMag-ambag ng salinlahi sa himagsikanInyong pagmamahalan gawing ‘sang huwaranDagdag na lakas sa paggapi sa kaaway.”(Umuna iti amin, pagserbian ti umiliMangipaay ti kaputotan iti dangadangTi ayat yo ket pagbalinen a pagwadanNayon a pigsa iti panangpaay kadagitikabusor).Enero o - Marso 2001Panid 17


TAY-AK TI GUBATBerdugo a Mayor, Dinusa ti NPA-Ilocos SurDinusa ti maysa a tim ti isparo ti NPA-Ilocos Surni Teodoro Hernaez, napeklan a kontra-umili kenkontra-rebolusyonaryo a mayor ti Sta. Lucia, IlocosSur, idi rabii ti Abril 18, 2001 bayat ngaagkamkampanya idiay Brgy. Namatican, Sta. Lucia.Napatay met ti tallo a pulis a badigard na – da RodolfoHernaez (kabagyan ti mayor), PO2 RobertoNaungayan, ken PO3 William Agpalo. Nakakliningdagiti kakadua nga NPA ti maysa nga M14, maysa a9 mm pistola, ken maysa a .45 kalibre a pistola.Segun iti Alfredo Cesar Command (NPA -Southern Ilocos Sur), ni Mayor Hernaez ket nadusati patay gapu kadagiti nadadagsen a krimen na kadagitiumili ti Sta.Lucia ken iti rebolusyonaryo a tignayan.Kabilang kadagiti krimen na dagiti sumaganad:• Napeklan a kontra rebolusyonaryo. Aktibo anakikumplot kadagiti operasyon ti AFP ken PNPlaban iti umili ken NPA, babaen ti panangited tiimpormasyon iti tignay ti NPA ken rebolusyonaryonga organisasyon ti masa. Iyaw-awis na tipanagsurender dagiti kakadwa. Laplappedan nati panagorganisa ken panagtignay dagitirebolusyonaryo a mannalon a mangilablabankadagiti kalintegan da. Ibabaon na dagiti goons natapno biruken dagiti kakadua ken ipapatay dagitiopisyal ken kadre ti CPP-NPA.• Ti pamilya nga Hernaez ket maysa kadagitikadadakkelan ken kapepeklan nga apo’t daga idiaySta. Lucia. Agipatpataw da ti nakangatngato ngaabang iti daga a dumanon iti 75% ti kabuklan ngaapit dagiti kasamák. Agsingsingir da tinakangatngato nga interes iti pautang. Malaksidditoy, sasauren da dagiti makitaraken ti baka da.Pilpiliten da pay dagiti kasamák a mangted tinateng, prutas, ken libre a panagtrabaho.Supsupyaten da ti anyaman a kiddaw dagitikasamák nga ibaba ti abang iti daga ken interes itipautang. Adu a mannalon ti naawanan ti daga gapuiti panakarimata (maagaw ti daga gapu itipannakailumlom iti utang).• Maysa a warlord ken korap a mayor. Inus-usarna ti posisyon na tapno agpabaknang, kasta met tipamilya ken gagayyem na. Ibangbangon na tipamilya kas pulitikal a dinastiya idiay Sta. Lucia.• Lider dagiti kriminal a sindikato ti iligal a droga,prostitusyon ken jueteng.Ti panangdusa kada Hernaez ken badigard na kethustisya para kadagiti umili ti Sta. Lucia a nabayagennga agrigrigat iti uneg ti dakes a turay na.Mountain ProvinceReyd ti Leonardo PacsiCommand, BalligiDua a kabusor ti nasugatan iti reyd ngainsayangkat ti Leonardo Pacsi Command (NPA-Mountain Province) idi Marso 11, 2001. Rinaut timaysa a tim ti LPC ti detachment ti 19 th SF Coy idiayGuinaang, Bontoc. Nasugatan da Cpl. Rudy Cadieteken Cpl. Hilario Pagulayan iti nasao a reyd. Awan tinadangran kadagiti kakadua nga NPA.Kalpasan ti reyd, napalalo a pungtot ti CO ti 19thSF Coy ket imbilin na nga isayangkat da ti operasyona panangkamat kadagiti kakadua nga NPA. Ngem idiMarso 13, 2001, rinaut manen ti LPC ti detachment.Nadadael dagiti ramit da kas computer ken daddumapay. Awan met laeng ti nadangran kadagiti kakadua.Panid 18DANGADANG


KalingaAmbush ti NPA-Kalinga,Dua a Kabusor ti Natay, Lima ti Nasugatan“Husto laeng dayta ta sobra ti kinaranggasdagita a soldakes ti 21 st .” Daytoy ti imbaga dagitiumili apaman a nadamag da a natay ti dua a kamengti Bravo Coy 21 st IB PA iti ambush nga insayangkat timaysa a tim ti Lejo Cawilan Command (NPA-Kalinga) idi Enero 22 idiay Brgy. Gawaan, Balbalan,Kalinga. Maysa ti insigida a KIA (killed in action) –ni Cpl. Efren Allawigan. Innem (6) met ti WIA(wounded in action) ngem natay met laeng ti maysaidiay hospital, ni Cpl. Capua. Dagiti nasugatan ketpakaibilangan da 1st Lt. Buenvenido Bermal, Cpl.Elorde Bunnay, Sgt. Cabado, Pfc. Tagdia ken Pfc.Baccay.Idi Enero 22, naammuan dagiti kakadua nga addati maysa a platun ti kabusor a nagoperasyon idiayUbel, maysa a sityo ti Gawaan. Nasiglat anagposisyon dagiti kakadua tapno agtambang. Ididimmanon dagiti tropa ti kabusor iti baet ti sityo Utaken Babbakong, sinabat da ti putok ti paltog. Saan analpas ti lima a minuto ket natalged a nakaatras ti timti NPA.Segun iti pablaak ti militar, agisaysayangkat dakano iti Civic Action (CIVAC), Isu a saan kano arumbeng ti panagatake ti NPA kadakuada. Ngemmismo nga umili ti mangpaneknek a manipud pay idi1993, sobra ti panangab-abuso dagiti elemento ti 45 thIB, 48 th IB, ken 21 st IB. (Kitaen ti listaan dagitipanaglabsing ti militar kadagiti kalintegan ti tao itipanid 20).Kauulpitan kadagitoy ti 21 st IB a simmukat iti45 th IB idi Pebrero 1999. Ti 21 st IB ket pinapanawdagiti umili ti Jones, Isabela gapu met laeng kadagitiabuso da.Nagpannawagan ni Ka Tipon Gil-ayab atagapagsarita ti NPA-Kalinga kadagiti amin ngaelemento ti militar. Kuna na a rumbeng nga isardengda dagiti operasyon ken abuso militar kadagiti umili.Rumbeng a mariing da iti kinapudno nga awan tisuporta ti umili kadakuada. Dagiti aktibidad da amangi-pangpangruna kadagiti interes dagiti gangannaetken ti reaksyunaryo nga estado ketmangrubrob laeng iti pungtot ti masa.AbraMaysa a CAFGU natay itiengkwentro idiay BolineyInsigida a natay ti maysa a miembro ti CAFGUken nasugatan ti maysa pay a CAFGU ken maysa asoldado ti 17 th IB PA idi naengkwentro da ti maysa atim ti Agustin Begnalen Command (NPA-Abra).Napasamak daytoy idi Disyembre 13, 2000 idiayBoliney, Abra.Agisaysayangkat idi ti operasyon dagiti kamengti 17 th IB PA. Nagpaut ti labanan iti 30 minutos.Napalalo ti kigtot ken buteng dagiti soldado kenCAFGU a nagtataray iti amin a direksyon. Imbati dapay ti natay a kadua da a CAFGU ken indeklara da a“missing in action” imbes koma nga inyatras da tibangkay na.Iti bangir dagiti NPA, awan iti nasugatan wennonatay.Enero o - Marso 2001Panid 19


DAMDAMAG KEN ADALLOKALPanaglabsing Kadagiti Kalintegan ti TaoIdiay Kalinga AgtultuloyAdu dagiti barangay iti Kalinga a pinagbalindagiti tropa ti AFP a kas hamlet – arig na ketmaysa a dakkel a baludan no sadino amalaplappedan ti siwawaya a panaggaraw ken panagtrabahoti umili.Manipud idi 1992 inggana iti agdama,nagipatakder dagiti pwersa ti 501 st Brigade ti 30detatsment kadagiti nadumaduma a barangay tiTabuk, Pinukpuk, Balbalan, ken Pasil. Mangisaksaknapdagitoy a detatsment ti nakaro terorismo kenpammutbuteng aglalo kadagiti babbai ken ubbing. Kadagitidetatsment ti Philippine Army (PA) kenCAFGU met laeng a mapaspasamak dagiti anti-sosyalnga aramid kas iti takaw, sugal, illegal logging,bartek, gulo, kdpy.Dagiti detatsment ket agserserbi kas baraks ti 48 thIB, 45 th IB ken ti 21 st IB ita a nangsukat iti 45 th .Dagitoy a batalyon ket nakapauneg iti 501 st Brigade.Kasla martial law ti kasasaad iti tunggal barangaynga addaan ti detatsment.Agtultuloy ti pwersado a panagrekrut kenpanagbukel da iti CAFGU. Iti agdama, adda nasurokmaysa a batalyon ti CAFGU idiay Kalinga. Panggepti PA a tunggal munisipalidad ket adda 200 katao aCAFGU. Dagitoy ti piliten da nga aggayd kadagitioperasyon. Isuda ti maus-usar kas gwardya para itiseguridad dagiti kampo da. Kasta met a pwersadodagiti CAFGU nga agbunag ti suplay dagiti regular atropa ti kabusor.Panangharas iti medical missionIdi agsapa ti Mayo 26, 2000, maysa nga iskwadti 21 st IB ti nanglikmut kadagiti balbalay idiay Ubel,Gawaan, Balbalan nu sadino a naturog dagiti doktora naggapu kadagiti ospital idiay Baguio. Dagiti doktorket simmangpet para iti medical mission a dinawatdagiti umili ti Mabaca, Gawaan, Talalang, kendadduma pay a kaarruba dagitoy a barangay.Intultuloy ti 21 st IB ti panagtiktik iti amin a napanan timedical mission.Iligal a panagaresto ken panangibaludKas suspek nga isuna ket kameng ti milisyangbayan ti NPA, iligal a naaresto ni Oliver Dang-it idiHunyo 4, 2000 bayat nga agtatrabaho idiay Lallagas,Gawaan, Balbalan. Dagiti tropa ti 21st IB ketindauluan ni 1 st Lt. Jose Castro. Awan ti impakitada a warrant of arrest. Ni Dang-it ket impan ti militaridiay HQ ti Service Coy ti 501 st idiay Dalimuno,Bantay, Tabuk. Iligal a naibalud ditoy iti nasurok duaa lawas. Di da pinalubosan a maaddaan ti abogado.Pwersado ti panagimbestiga ken interogasyonkenkuana inggana napilitan nga umannugot kadagitiawanan kinapudno a pammabasol ti militar.Di mangikankano a panagpaltupaltogIdi Hulyo 9, 2000, dagiti militar manipud iti 21 stIB nga indauloan ni 1 st Lt. Consolacion ketpinutputokan da dagiti taltalon idiay Lallagas,Gawaan, Balbalan a pagtatrabahuan ti uppat amannalon nga agnagan ti Oliver Dang-it, RobertGalaca, Richard Baluga, ken Basilio Balansi.Kalpasan ti panagputputok da, pinilit dagiti soldadonga inala da Galaca ken Dang-it kas gayd iti operasyonda idiay Pipi, Gawaan, Balbalan inggana idiHulyo 11.Manipud Hulyo 11 inggana Agosto 18, 2000, aduti abuso dagiti tropa ti 21 st IB idi nagoperasyon daidiay Pikaw, Babbakong, ken Uta iti BarangayGawaan, Balbalan. Pinabutngan da dagiti umili. Gapuditoy, nabaybay-an dagiti animales, taltalon, ken uma.Uray saan a kayat ti umili, naturog dagiti soldado itibalbalay ti umili. Pinilit da dagiti umili nga ilako timanok da iti nakababbaba a presyo. Idi Agosto 17,dinadael dagiti soldado ti diding ti maysa a kalapawti mannalon. Inusar dagiti pasista a soldado ti didingti kalapaw kas sungrod para iti paganiduan kenpaglutuan da.Direkta a responsable dagiti opisyal ti militar amangikumkumand kadagitoy a tropa ti kabusor – niCol. Jose Warlito Sayam ti 501 st Brigade, ni MajorRafael de Hitta ti 21 st IB, ken ni Lt. Col.Timoteo Pizana ti 48 th IB.Panid 20DANGADANG


Ti lubong iti agdama ket addaan ti nasurok innem a bilyon a tao(6,000,000,000). No isedsed tayo ti populasyon ti lubong iti kadakkellaeng ti maysa a komunidad nga addaan ti 100 katao, segun itiagdama a datos iti istatistika, ti itsura na ketkasla iti sumaganad:Ili a naggapuan:57 ti taga-Asia21 ti taga-Europa14 ti taga-America(amianan kenabagatan)8 ti taga-AfricaSalun-at:50 ti malnourished1 ti asidegen amatay1 ti asidegen amaiyanakSex:52 ti babbai48 ti lallakiNgem iti daytoy a bilangti lalaki ken babai: 11 tibakla wenno tomboyKolor ti kudil:70 ti saan a puraw30 ti purawRelihiyon70 ti saan aKristiyano30 ti KristiyanoEdukasyon:1 (wen, maysalaeng) tinakaleppasiti kolehiyo70 ti saan a makabasa kenmakasuratDaytoy ket ladawan ti agdama a lubong. Makita launay ti saan a patas a pannakaiwaras ti kinabaknang.Nakasasaem a buya ti lubong -- lubong ngaiturturayan ti kapitalista a sistema nga addan iti tukad tiimperyalismo. Kasasaad a kasapulan a baliktaden.Kinabaknang:6 ti agtagikua iti 59%ti intero akinabaknang,amin da ket taga-US80 ti agnanaed itisaan a nasayaat abalay (substandardhousing)Enero o - Marso 2001Panid 21


Selebrasyon ti Maika-32Anibersaryo ti NPAKomunista ti PilipinasPanid 22DANGADANG


SEKSYON KULTURALDUA A DANIW PARA ITIPARTIDO KOMUNISTA TI PILIPINASPatricia LiwaywayIlocos Sur26 Disyembre 1999Wen, kadagiti matak ket lua’t kinasaemNapalaus a rigat, aglawlaw a nalidemAnya kadi’t pagbanaganInnak pagling-etan?No gapu ken puon innak sublianGasut-gasut a tawenen nga inda tay’ gungundawayan.Ni apo’t daga, inna kunkuna,“Kukuak ti daga, ngarud, mangibingay ka.Pagyamanam ketdi ta intalek ko kenka!Di ka agkedked, awan maaramidam.Kayat mo kadi, mapukawan ti pagbiagan?”Talyawek man ti kataltalonanDasig ko a nangpabaknangA mangparpartuat taraon ti kagimongan!Daytoy a daga ti kakaisuna a biagSaan ko nga itulok, agawen da pay kaniak!Saan...saanakon a paallilawTa dagiti umili, pungtot ti rumimrimbawAah, ti rebolusyon ket gumilgil-ayaben itipagilian, iti sangalubonganPaset ko ti makilaok iti pannakilabaniiiTi dalan mo, isu ti sinurot koTa apay aya, awag mo ket sinungbatan?Kinapudno nga inka itantandudoAyaket! Naguyugoy kaunggan ti pusok.Pudno ka a tarabay, landok a pagkaptanAddaan ka nabaknang a kapadasanDangadang dagiti nagkakauna a nagdamdamiliNabagas a pakasaritaan dagiti umiliKabusor a dasigTi bileg, awan kadakuadaBalligi, magun-od to, ta ti umiliarakupen dakaUmal-allungogan, pukkaw ti pannakawayawayaIti silaw mo gumilgil-ayab latta!In-inut...bumilbileg!Di magawidan, bara ti dangadangItag-ay mo nalabbaga a banderaAgbiag ka, Partido Komunista!Armas ket iggeman!Putden ti kawar ti pannakaadipen!Daytoy ti pangngeddeng innak itakderanKet innak ipukpukkaw iti sangapagilian,Agbiag ti umili a magun-gundawayan!Enero o - Marso 2001Panid 23


ManuelPanid 24DANGADANG

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!