e-biznesWymieniając zalety GIMPa, pod względem dostosowaniainterfejsu, należy również wspomnieć o odrywaniumenu, w rezultacie czego otrzymujemy częśćpoleceń programu widoczną w oddzielnym oknie.Aby tego dokonać, po rozwinięciu się interesującegonas fragmentu menu podręcznego, zawierającegopraktycznie wszystkie opcje dostępne w programie(prawy klawisz myszy nad oknem grafiki), klikamyna przerywaną linię w górnej części okienka. W celuprzywrócenia stanu pierwotnego postępujemy analogicznie,tyle że w oderwanym oknie. W rezultacie,w pracy z GIMPem mamy do czynienia z kilkomaoknami rozrzuconymi na pulpicie.Podstawowe narzędzia edycji obrazuJakie czynności można szybko wykonać w GIMPie,żeby poprawić niskiej jakości zdjęcie z aparatu cyfrowego?Często zdarza się, zwłaszcza w przypadku aparatówwbudowanych w telefony komórkowe, że fotografiemają małą rozdzielczość. Oczywiście powiększanie wymiaruzawsze wiąże się z utratą jakości. W najprostszymprzypadku po prostu powiększane są rozmiary każdegopiksela i w rezultacie otrzymujemy niepożądane zjawiskopikselizacji. W GIMPie przy skalowaniu jest opcjawyboru interpolacji. W takim przypadku nowo powstałepunkty obrazu mają wartości uśrednione sąsiadującychze sobą wcześniej pikseli, dzięki czemu uzyskuje siępłynne przejścia między kolorami. Domyślnie poleInterpolacja ma wartość Liniowa, co sprawdza się przyniewielkich wartościach współczynnika zwiększania,natomiast przy dużych powiększeniach lepszy efekt dajeinterpolacja sześcienna. Również z łatwością w GIMPiepoprawimy błędy w sztuce fotografowania, jakimi sąnajczęściej niewłaściwe wykadrowanie obrazu czy teżnierówna linia horyzontu.Dość powszechnym mankamentem zdjęć jest ichkolorystyka. Na ogół dzieje się tak za sprawą złegonaświetlenia oraz w pełni zautomatyzowanego doboruwszystkich parametrów. Można temu szybko zaradzićwybierając z menu Filtry/Kolory/Filtry... Po otwarciu oknaedycyjnego można szybko i łatwo zmienić odcień,nasycenie, gładkość, a także rozjaśnić lub przyciemnićzdjęcie. Rezultat naszych eksperymentów jestna bieżąco widoczny na miniaturze obrazka. W celubardziej zaawansowanej edycji kolorystyki należysięgnąć do Narzędzia/Narzędzia kolorów. Znajduje siętu kilka bardziej wyszukanych opcji modyfikacji, tj.progowanie, krzywe czy poziomy doskonale nadającesię do poprawy jakości zdjęć z aparatów cyfrowych,gdzie automatyczny dobór parametrów ekspozycji,złe naświetlenie i autofocus potrafią często wypaczyćrzeczywisty poziom kolorów i tonów obrazu oraz jegoostrość 2 . Korekcja zakresu tonalnego następuje przezwskazanie najjaśniejszego i najciemniejszego punktuobrazu. W tym celu klikamy na ikonkę Wybór czarnegopunktu i Wybór białego punktu, a następnie wskazujemyna właściwy piksel naszej grafiki. Bardziej kłopotliwejest poprawienie ostrości. Najprostsza metoda polegana skorzystaniu z Filtry/Uwydatnianie/Wyostrzanie,jednak nie zawsze przynosi to pożądany skutek, gdyżdziałanie tego filtru, poza uwydatnianiem szczegółów,podnosi również poziom szumów. Można tegouniknąć, ale wiąże się to z umiejętnością korzystaniaz masek, warstw i kanałów. Niewłaściwe oświetleniefotografowanego obiektu również często powodujewystąpienie szumów na zdjęciu. Na szczęście dośćłatwo to skorygować stosując któryś z wymienionychfiltrów: Filtry/Uwydatnianie/Odplamienie lub Filtry/Rozmycie/Selektywnerozmycie Gaussa. Współczynniki filtrowanianajlepiej dobierać doświadczalnie, indywidualniedla danego zdjęcia.FiltryNa pewno mocną stroną GIMPa jest wyposażeniego w ponad 100 rożnych filtrów. Mimo ograniczonejliczby, stosowanie ich w różnych kombinacjach,często powtarzając użycie tego samego filtru, dajemożliwość uzyskania praktycznie nieograniczonejilości przekształceń pierwotnego obrazu. Filtry możnapodzielić na kilka głównych kategorii.Bodaj najważniejszą grupą są filtry korygujące,służące prawie wyłącznie do fotoretuszu fotografii.Zaliczają się do nich filtry rozmywające, wyostrzająceobraz, usuwające zniekształcenia, korygujące kolor.Kolejną grupą są filtry stylizujące, które potrafią takprzekształcić dowolny obraz, by przypominał on grafikęwykonaną specjalną techniką malarską, np. obrazolejny, szkic węglem, szkic ołówkiem itd. Odrębnąkategorię tworzą filtry i efekty deformujące, któremodyfikują powierzchnię obrazu, imitują efekty trójwymiarowe3 .Wśród filtrów należy zwrócić szczególną uwagę nate najbardziej rozbudowane i dające najwięcej możliwości.Z całą pewności należy do nich GIMPresjonalista.To prawdziwy warsztat, którym można przygotowaćniezwykłe przekształcenie obrazu 4 . Ze względu namnogość ustawień filtru, na opisanie wszystkichjego możliwości można by poświęcić cały artykuł.Uogólniając, w GIMPresjoniście mamy do wykorzystaniakilkadziesiąt gotowych propozycji ustawień.Jednak jest to rozwiązanie dla wygodnych. Bardziejambitny użytkownik znajdzie tu ogromną ilość opcjiustawień pędzla oraz materiału, na który będzie nakładanagrafika, imitując w ten sposób wygląd ręcznietworzonego obrazu. Najwięcej parametrów regulacjiwiąże się z Pędzlem, a wśród nich takie jak: kształt,siła docisku, sposób ułożenia, kierunki pociągnięć, kąti rozmiar pociągnięć pędzlem i inne. Po stworzeniuwłasnej, interesującej wersji filtru można go zapisać,klikając w zakładce ustawienia przycisk Zapisz bieżące.2P. Brągoszewki, GIMP 2.0 Edycja zdjęć cyfrowych, Wydawnictwo Helion, Gliwice 2005.3Tamże.4Tamże.62 e-<strong>mentor</strong> nr 4 (11)
GIMP – profesjonalny i bezpłatnyCiekawym narzędziem jest także filtr o nazwie Gfigurysłużący do rysowania skomplikowanych kształtów,w tym figur geometrycznych.SkryptyOprócz filtrów, do uzyskania ciekawych efektów wizualnych,użytkownik znajdzie w programie narzędzieo nazwie Script-Fu. Jest to grupa gotowych skryptów,w których do przekształcenia obrazu wykorzystuje siękombinację różnych filtrów i efektów. Script-Fu w GIM-Pie występuje w dwóch miejscach. Pierwsze, w głównymoknie programu (Dodatki/Script-Fu), daje możliwośćgenerowania nowego obrazu zawierającego deseń,efektowny napis czy przycisk. Drugie natomiast znajdujesię w menu okna grafiki i służy do modyfikowaniaobrazu, np. wzbogacając go o cień czy jakieś zdobienia(poszarpana krawędź, stara fotografia itp.). Opróczzamieszczonych w programie skryptów w internecieznaleźć można liczne wtyczki rozszerzające możliwościprogramu. Jak przystało na program o otwartymkodzie źródłowym, w którego rozwój może włączaćsię społeczność programistów z całego świata, liczbaplug-in’ów rośnie praktycznie z każdym dniem. Szerokiwachlarz wtyczek znajduje się pod adresem: http://registry.gimp.org/index.jsp.Może zdarzyć się tak, że wymagającyużytkownik nie znajdzie wymarzonego efektuwśród gotowych propozycji. W takim przypadku możeon napisać i zamieścić w GIMPie własny skrypt. Jednakdo tego wymagana jest umiejętność programowaniaw jednym z trzech języków: C, Python lub Perl. W zagadnienierozszerzania funkcjonalności GIMPa przypomocy pierwszego z nich wprowadza Simon Budigna swojej stronie internetowej 5 . Osobom zainteresowanymrozszerzaniem funkcji GIMPa, a korzystającymz dwóch pozostałych języków, polecam odwiedzeniei poszukanie wskazówek na oficjalnej stronie poświęconejGimp-Perl 6 oraz Gimp-Python 7 .PodsumowanieGIMP czy Linux są dowodem na to, że znakomiteoprogramowanie wcale nie musi być tworzone w celachkomercyjnych, tylko powstawać jako forma samorealizacjii mierzenia się zapalonych programistówz możliwościami własnego umysłu. Pod względemmożliwości fotoretuszerskich GIMP nie ustępuje komercyjnymproduktom. GIMP zajmuje niezagrożonąpozycję lidera wśród programów graficznych ześrodowiska open source, a nawet można pokusić sięo śmiałą tezę, że w najnowszej wersji, dzięki swojemuzaawansowaniu i atrakcyjności cenowej, może poważniezagrozić znanym markom na rynku. Jednak, abytak się stało, muszą zostać obalone mity, powstałena podstawie pierwszej wersji programu, mówiące5http://www.home.unix-ag.org/simon/gimp/guadec2002/gimp-plugin/html/, [05.09.2005].6http://www.goof.com/pcg/marc/gimp.html, [05.09.2005].7http://www.jamesh.id.au/software/pygimp/, [05.09.2005].o jego nieprzystępności i niewygodzie obsługi. Pracana warstwach i kanałach, edycja poziomów i mnogośćróżnych filtrów czynią z GIMPa profesjonalnenarzędzie, które powinno zaspokoić potrzeby nawetnajbardziej wymagających użytkowników. Dla tych,którzy nie dowierzają, że tak zaawansowany programmożna użytkować całkowicie za darmo i do tego legalnie,wyjaśnię co kryje się pod nazwą bohatera tegoartykułu – GIMP to skrót od GNU Image ManipulationProgram (GNU czyli Powszechna Licencja Publiczna).BibliografiaP. Brągoszewki, GIMP 2.0 Edycja zdjęć cyfrowych, Helion,Gliwice 2005.Netografiahttp://www.goof.com/pcg/marc/gimp.html, [05.09.2005].http://www.goof.com/pcg/marc/gimp.html, [05.09.2005].http://www.jamesh.id.au/software/pygimp/, [05.09.2005].Scott Spanbauer (tłum. Dariusz Rzeźnicki), Linux kontraWindows, http://www.opoka.org.pl/varia/internet/linuxvswin.html,[05.09.2005].Autor jest pracownikiem Centrum Rozwoju EdukacjiNiestacjonarnej SGH, gdzie zajmuje się projektowaniemtreści e-learningowych. Zainteresowania naukowe autorakoncentrują się na idei open source.PolecamyMałgorzata Engeleit,Wirtualne walnezgromadzenie.Wpływ Internetuna prawo spółki akcyjnej,Difin, Warszawa 2005Szybki rozwój usług elektronicznychi rosnąca ich popularnośćsprawiają, że coraz częściejsą one wykorzystywane takżew procesach komunikacyjnychspółek akcyjnych. PublikacjaM. Engeleit Wirtualne walnezgromadzenie omawia w sposób dogłębny możliwościwykorzystania nowoczesnych technologii w spółceakcyjnej. Autorka zwraca uwagę na fakt niedomaganiaobecnego systemu organizacji wewnętrznej, w tym np.możliwości realizacji praw korporacyjnych i proponujeszersze zastosowanie nowych mediów.W publikacji przedstawiono prawne aspekty zastosowaniainternetu w spółce akcyjnej na gruncie prawapolskiego, a także w obcych systemach prawnych (Niemcy,Francja, USA). Książka adresowana jest do osób, którezamierzają wdrożyć narzędzia komunikacji elektronicznejw swoich instytucjach, a także dla innych, zainteresowanychtą tematyką.Publikacja dostępna jest na stronach wydawnictwa:www.difin.plpaździernik 2005 63