Pocztówki sprzed 1945 r. jako źródÅo do badaÅ nad maÅymi miastami
Pocztówki sprzed 1945 r. jako źródÅo do badaÅ nad maÅymi miastami
Pocztówki sprzed 1945 r. jako źródÅo do badaÅ nad maÅymi miastami
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Pocztówki <strong>sprzed</strong> <strong>1945</strong> r. <strong>jako</strong> źródło<strong>do</strong> badań <strong>nad</strong> małymi <strong>miastami</strong>(na przykładzie Pobiedzisk,woj. wielkopolskie)Maurycy KustraInstytut Prahistorii UAM
• Karta korespondencyjna (karta pocztowa)3/4 ćw. XIX w. (1869 r. – 1. oficjalna, Austro-Węgry)brak ilustracji(recto-adres i znaczek; verso-tekst)• Pocztówka (wi<strong>do</strong>kówka,ilustrowana karta korespondencyjna)3/4 ćw. XIX w.(1870, wi<strong>do</strong>ki miast-lata 90-te)jest ilustracja
• Kartykoresponcencyjnez PobiedziskKarta pocztowa ze stemplem Pudewitz, ok. 1875 r.Karta pocztowa ze stemplem Pudewitz, 1878 r.
Pocztówki• Techniki wykonywania pocztówek:- litografia;- chromolitografia;- światłodruk;- autotypia;- fotografia.
• Wi<strong>do</strong>kówki <strong>jako</strong> rodzaj <strong>do</strong>kumentacji i źródłohistoryczne <strong>do</strong> dziejów miast – m. in.:- zabu<strong>do</strong>wa i jej zmiany;- infrastruktura – drogi, sklepy;- rekonstrukcja fragmentów miasta wprzeszłości.
• Przykła<strong>do</strong>we wykorzystanie pocztówek:- badania historyczne;- album z fotografiami – typu miasto dawniej adziś;- interaktywna mapa miasta.
Mapa interaktywna• Możliwe wersje: komputerowa lub na ekranie<strong>do</strong>tykowym.• Poziomy danych:- zasięgi i mapy miasta z różnych okresów;- miasto dawniej a dziś – korelac<strong>jako</strong>nkretnych miejsc ze starymi pocztówkami ifotografiami oraz z ich obecnym wizerunkiem.
Pobiedziska
Mapa Pobiedziskpocz. XX w.
Mapa Pobiedziskpocz. XX w.PóźneśredniowieczeKon. XIII w.
Mapa Pobiedziskpocz. XX w.GazowniaDworzecRynekMagistratPocztaKościółfarnyKościół pw.Św. DuchaPomnikBismarckaSzkoły(kat. i ew.)KlasztorSacré Coeur20-leciemiędzywojenne
Panorama Pobiedzisk od SE
Panorama Pobiedzisk widziana z dachu klasztoru Sacré Coeur- umieszczona na dwóch przedwojennych pocztówkach.kościół farny
kościół farnywiatraki
Kościół farny i NE narożnik rynku
E pierzeja rynku
Pocztówka-reklama cygar, a zarazem<strong>do</strong>mu towarowego w PobiedziskachPobiedziski <strong>do</strong>m towarowy,przed 1901 r.
Przed 1901 r.
Przed 1901 r.1910 r.
Przed 1901 r.
S pierzeja rynku
W pierzeja rynku
W pierzeja rynku
Miejsce złożenia 2 zdjęćw celu pokazania całejpierzei rynku
Pocz XX w.Rozbu<strong>do</strong>wa <strong>do</strong>muprzed 1919 r.Bruk kamienny w Pobiedziskach miejscami jest rejestrowany archeologicznie
Ul. Kazimierza Odnowiciela
Ul. Kazimierza OdnowicielaCukiernia i kawiarniaPiwiarnia pana Radke
Magistrat i policja –przed 1919 r. (obecnieUrząd Miasta i Gminy)
wyspa naJ. Małymszkoły(ewangelicka i katolicka)
Szkoły(ewangelicka ikatolicka)
Pocz. XX w., bryła szkołyskłada się z 2 elementówPocztówka z okresu II Wojny Światowej.Bryła szkoły ma oś symetrii i składa się z3 elementów.
Pomnik Bismarcka
Po odzyskaniu niepodległości,Polacy wrzucili pomnik <strong>do</strong> jeziora.Trasa pochodu z pomnikiem – od miejscagdzie stał <strong>do</strong> jeziora.Pomnik Bismarcka
Dworzec
Brak przybudówki(1905 r.) – dworzecma oś symetrii.Przybudówka(przed 1919 r.) –zachwianie symetrii
Brak przybudówki(1905 r.) – dworzecma oś symetrii.Przybudówka(przed 1919 r.) –zachwianie symetrii
Dach <strong>nad</strong> wejściemna peron – przed1919 r., ale po<strong>do</strong>budówce
Bufet dworcowy – pocz XX w.
Willa naul.Dworcowej/Kolejowej (dziś K. Odnowiciela)
Gazownia(ul. Kiszkowska)
InfrastrukturaUrząd celny/restauracja
Pocztówki a prawda historyczna• Pocztówki są bardzo <strong>do</strong>brym źródłemikonograficznym dla miast.• Przeważnie wiarygodne źródło informacji. Mogą byćnawet przez niektórych postrzegane <strong>jako</strong> wierneodbicie przeszłości.
• Fotomontaże – retusze <strong>jako</strong> drobne kłamstewka.• Wniosek? Pocztówki tak jak inne źródła trzebapoddać krytyce.To samo zdjęcie dworca.Normalna pocztówka –jest słup elektryczny.Pocztówka „księżycowa”– wyretuszowano słup.
Niedaleka droga od kłamstewek mniejszych <strong>do</strong> większych
Dziękujęza uwagę