Μερίδες: το μέγεθος... μετράει

Επιθεώρηση Καρδιομεταβολικών Παραγόντων ΚινδύνουΜερίδες: το μέγεθος… μετράειΚατσαρόλη Ιωάννα Κλινική Διαιτολόγος - Διατροφολόγος, Μ.Sc.www.megethosmeridas.grΕισαγωγήΗ παχυσαρκία είναι πλέον μια από τις μεγαλύτερεςαπειλές για την υγεία των ανθρώπων παγκοσμίως. Σύμφωναμε τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, περίπου 1δισεκατομμύριο άνθρωποι αντιμετωπίζουν προβλήματαβάρους, εκ των οποίων τα 300.000.000 περίπου,δηλαδή το 7% του τρέχοντος παγκόσμιου πληθυσμού,είναι παχύσαρκοι (World Health Organization, GlobalStrategy on Diet, Physical Activity and Health 2009).Πολλοί παράγοντες φαίνεται ότι συμβάλλουν στην αύξησητης συχνότητας της παχυσαρκίας, μεταξύ τωνοποίων είναι και το μέγεθος της μερίδας (Vermeeret al, 2010). Είναι χαρακτηριστικό ότι από τις αρχέςτης δεκαετίας του 1970, οι μερίδες που σερβίρονταιεντός και εκτός σπιτιού έχουν αυξηθεί δραματικά.Η αύξηση αυτή αφορά, κατά κύριο λόγο, τα τρόφιμαμεγάλης ενεργειακής πυκνότητας (Η ενεργειακή πυκνότητααναφέρεται στην ενέργεια για μια δεδομένηποσότητα τροφίμου). Παραδείγματος χάριν, το μέγεθοςτων μπέργκερ από το 1950 που πρωτοπαρουσιάστηκανστα φαστφούντ έως και σήμερα, έχει αυξηθείκατά 500%, ενώ αρκετά προϊόντα -όπως τα αναψυκτικά-διατίθενται πλέον σε μεγαλύτερες συσκευασίες σταράφια των σούπερ-μάρκετ (Matthhlessen et al 2003).Δεν είναι τυχαίο λοιπόν ότι επιδημιολογικά στοιχείακαταδεικνύουν πως σήμερα, τρώμε δύο έως και τέσσεριςφορές περισσότερο συγκριτικά με τους γονείς καιτους παππούδες μας (Steenhuis et al, 2009).Παρόλο που στην Αμερική η αύξηση στο μέγεθος τηςμερίδας είναι κατά 25% μεγαλύτερη από ότι στις ευρωπαϊκέςχώρες, φαίνεται ότι και η Ευρώπη ακολουθείτις ίδιες αυξητικές τάσεις (Rozin et al 2003). Η αύξησηαυτή συνάδει με τα ολοένα και αυξανόμενα ποσοστάπαχυσαρκίας, καθώς οι μεγαλύτερες ποσότητεςφαγητού τελικά φαίνεται να οδηγούν σε μεγαλύτερηενεργειακή πρόσληψη. Μάλιστα, σύμφωνα με επιδημιολογικέςμελέτες, η μεγαλύτερη μερίδα οδηγεί κατάμέσο όρο σε 10% αύξηση στη συνολική ενεργειακήπρόσληψη, με αποτέλεσμα σήμερα να προσλαμβάνουμεπερίπου 200 θερμίδες επιπλέον την ημέρα, πουισοδυναμούν με 10 κιλά παραπάνω σωματικό βάροςτο χρόνο (Young LR et al, 2003).Η επίδραση του μεγέθους της μερίδας στηνενεργειακή πρόσληψηΜέγεθος μερίδας και παιδιάΕρευνητικά δεδομένα καταδεικνύουν ότι γεννιόμαστεμε ανεπτυγμένο το αίσθημα πείνας και κορεσμού, ωστό-9

σο μεγαλώνοντας -και για λόγους που δεν είναι ακόμασαφείς- παύουμε να ανταποκρινόμαστε σε αυτά ταεσωτερικά ερεθίσματα (Ello-Martin et al, 2005). Έωςτα τρία έτη η λήψη φαγητού δε φαίνεται να επηρεάζεταιαπό το μέγεθος της μερίδας, αλλά ορίζεται κυρίως απότο αίσθημα κορεσμού και πληρότητας. Όταν σε παιδιάηλικίας τριών ετών προσφέρθηκαν διαφορετικέςμερίδες του ίδιου γεύματος, είναι χαρακτηριστικό ότιοι ποσότητες που κατανάλωσαν και στα τρία γεύματαήταν η ίδια, σε αντίθεση με τα μεγαλύτερα παιδιά πουέτρωγαν περισσότερο όσο μεγαλύτερες ήταν οι μερίδες(Rolls et al, 2000). Τα παιδιά που επαινούνταν κάθεφορά που έτρωγαν όλο το φαγητό τους, τελικά έτρωγανπερισσότερο, συμπεριφορά που δεν υιοθετούσαν ότανεκπαιδεύονταν να τρώνε μέχρι κορεσμού (Fisher et al,2003). Μάλιστα όταν τα παιδιά επέλεγαν μόνα τους τημερίδα, κατανάλωναν κατά 25% λιγότερο φαγητό. Συμπερασματικά,τα στοιχεία αυτά δείχνουν ότι μετά απόκάποια δεδομένη ηλικία, το περιβάλλον είναι αυτό πουκαθορίζει τη διατροφική συμπεριφορά, η οποία συνεχίζεταικαι μετέπειτα στην ενήλικη ζωή.Μέγεθος μερίδας και σωματικό βάροςΛίγες είναι οι μελέτες που έχουν διερευνήσει τη σχέσηανάμεσα στο μέγεθος της μερίδας και το σωματικόβάρος. Το μέγεθος της μερίδας per se, ευθύνεται για το17 έως και 19% της διακύμανσης στη θερμιδική πρόσληψη,δηλαδή οι μεγαλύτερες μερίδες σχετίζονται μεπερισσότερες προσλαμβανόμενες θερμίδες, άρα και μεμεγαλύτερο σωματικό βάρος (Ledikwe et al, 2005).Έχει βρεθεί ότι τα άτομα με μεγαλύτερο Δείκτη ΜάζαςΣώματος (ΔΜΣ), κατανάλωναν έως και 100% μεγαλύτερεςμερίδες συγκριτικά με τα άτομα με μικρότεροΔΜΣ (McConahy et al, 2002). Επιπλέον σε έρευναπου πραγματοποιήθηκε στην Ολλανδία, βρέθηκε ότιοι παχύσαρκες γυναίκες, συγκριτικά με τις γυναίκεςυγιούς σωματικούς βάρους, κατανάλωναν μεγαλύτερεςμερίδες από τρόφιμα μεγάλης ενεργειακής πυκνότηταςκαι μικρότερες μερίδες από τρόφιμα μικρής ενεργειακήςπυκνότητας (σαλάτες, φρούτα) (Westerterp et al,1996). Παρόλο που οι μεγάλες μερίδες τροφίμων αυξημένηςενεργειακής πυκνότητας φαίνονται να σχετίζονταισημαντικά με το σωματικό βάρος, λίγες είναι οιμελέτες που εξέτασαν τη σχέση αυτή.Ενεργειακή πυκνότητα μερίδαςΗ κατανάλωση μεγαλύτερης μερίδας φαίνεται ότι μπορείνα μειώσει τη συνολική ενέργεια ενός γεύματος,εάν το τρόφιμο που προσφέρεται σε μεγαλύτερη ποσότηταέχει μικρό θερμιδικό περιεχόμενο. Σε κλινική μελέτηβρέθηκε ότι η μείωση στην ενεργειακή πυκνότηταενός γεύματος κατά 30%, μείωσε την ενεργειακή πρόσληψηκατά 23% (Bell et al, 1998). Αντίθετα, σε άλληέρευνα βρέθηκε ότι η μείωση της μερίδας σε τρόφιμαπυκνού θερμιδικού περιεχομένου κατά 25%, μείωσετην προσλαμβανόμενη ενέργεια κατά 12% (Ledikweet al, 2005). Μάλιστα όταν το γεύμα συνοδευόταν απόσαλάτα, ανεξάρτητα της προσφερόμενης μερίδας του,η ενεργειακή πρόσληψη μειώθηκε έως και 12%(Bellset al 1998;Rolls et al, 1999; Rolls et al 2004).Μέγεθος μερίδας και ενήλικεςΣτους ενήλικες, η μεγαλύτερη μερίδα οδηγεί σε 30%μεγαλύτερη κατανάλωση φαγητού για διάφορα είδητροφίμων, συσκευασμένων (μπισκότα, αναψυκτικά,ποπ-κορν) και μη (μακαρόνια), με τους άντρες να είναιπερισσότερο επιρρεπείς συγκριτικά με τις γυναίκες(Wansink et al, 1996). Η κατανάλωση φαγητού ήτανεξίσου αυξημένη, τόσο όταν η μερίδα ήταν προεπιλεγμένηαπό τους ερευνητές όσο και όταν οι ίδιοι οισυμμετέχοντες κλήθηκαν να την επιλέξουν μόνοι τους.Αξιοσημείωτο είναι ότι τα επίπεδα κορεσμού και πληρότηταςδε διέφεραν σημαντικά, είτε η μερίδα ήταν ηενδεδειγμένη είτε αυξημένη. Η αύξηση στις μερίδες,δεν αντισταθμιζόταν από μικρότερη κατανάλωση φαγητούστα γεύματα που ακολούθησαν. Αντίθετα, διατηρήθηκεγια τις επόμενες έντεκα ημέρες, οδηγώνταςσε 26% μεγαλύτερη ημερήσια ενεργειακή πρόσληψη(Ello-Martin et al, 2005). Μάλιστα, η μεγαλύτερη μερίδατροφίμων πυκνού θερμιδικού περιεχομένου, είχεσαν αποτέλεσμα 43% αύξηση στην ενεργειακή πρόσληψη.Γιατί μεγάλωσαν οι μερίδες μας;Πιο φθηνές οι μεγαλύτερες μερίδεςΣήμερα αγοράζουμε -και κατ’ επέκταση καταναλώνουμε-μεγαλύτερες μερίδες γιατί είναι οικονομικά συμφέρουσες(Wansink et al, 1996; Swinburn et al, 2004;French et al, 2005). Η πλειοψηφία των καταναλωτώνπιστεύει ότι αγοράζοντας μεγαλύτερες μερίδες, εξοικονομείχρήματα επιτυγχάνοντας μικρότερη τιμή ανάμονάδα φαγητού (value for money). Το μικρότεροςκόστος αγοράς, εξηγεί και την προτίμηση του καταναλωτικούκοινού να επιλέγει μεγάλες ή/και οικογενειακέςσυσκευασίες (March et al, 2007).Λανθασμένη αντίληψη για το μέγεθος της μερίδαςΗ διαρκής έκθεση σε μεγαλύτερες μερίδες έχει δημιουργήσειμια σύγχυση για το τι πραγματικά σημαίνειμερίδα (portion distortion) (Matthlessen et al, 2003;Penisten et al, 2004). Μάλιστα δεδομένα από επιδημιολογικέςμελέτες αναφέρουν ότι, οι περισσότεροιυποεκτιμούν το μέγεθος της μερίδας που καταναλώνουνέως και 54% (Kelly et al, 2008).Η εξοικείωση με μεγαλύτερες μερίδες και η ταύτιση της10

Επιθεώρηση Καρδιομεταβολικών Παραγόντων Κινδύνου11

«σωστής» μερίδας με αυτήν του εστιατορίου, εξηγούνεν μέρει τη στρεβλή εικόνα για το πραγματικό μέγεθοςτων μερίδων. Σήμερα, οι μερίδες στα εστιατόρια είναιδύο έως και τέσσερις φορές μεγαλύτερες από τις συνιστώμενεςκαι πολλές φορές αντιστοιχούν σε δύο άτομα(Young et al, 2003). Συνεπώς, δεν είναι παράδοξοτο γεγονός ότι τα ποσοστά παχυσαρκίας φαίνεται νααυξάνονται παράλληλα με τη συχνότητα κατανάλωσηςφαγητού εκτός σπιτιού, αν αναλογισθούμε ότι σήμεραμια οικογένεια ξοδεύει το 40% του προϋπολογισμούσε φαγητό εκτός σπιτιού, ποσοστό 26% μεγαλύτεροαπό αυτό που ξόδευε τη δεκαετία του 1970 και ότιπλέον καταναλώνουμε 40% πιο συχνά γεύματα εκτόςσπιτιού (Ledikwe et al, 2005).Τα τελευταία τριάντα χρόνια, οι συσκευασίες τροφίμωνέχουν αυξηθεί και μάλιστα είναι σαφές ότι η μεγαλύτερησυσκευασία αυξάνει την ενεργειακή πρόσληψη.Επιπλέον σε πολλά συσκευασμένα τρόφιμα, προκειμένουνα είναι ελκυστικά, η αναγραφόμενη μερίδα απλάαντιστοιχεί σε μικρότερη ποσότητα με λιγότερες θερμίδεςκαι λιπαρά (Bryant et al, 2005). Τέλος, η αύξησηστο μέγεθος των σκευών σερβιρίσματος μοιραίαδημιούργησε μια στρεβλή εικόνα για το μέγεθος τηςμερίδας. Είναι ενδεικτικό ότι τα τελευταία χρόνια, τοπιάτο σερβιρίσματος αυξήθηκε από 25 σε 30 περίπουεκατοστά, το οποίο με τη σειρά του οδήγησε στην κατανάλωσημεγαλύτερης ποσότητας φαγητού (Wansink etal, 2006) Αντίθετα, η αρχική έκθεση σε συσκευασίεςκαι σε σκεύη ελεγχόμενης μερίδας αύξησε τη συνειδητοποίησητου μεγέθους της μερίδας καταλήγονταςσε, συνολικά, μειωμένη κατανάλωση (Young et al,2006).Πολιτικές μείωσης του μεγέθους της μερίδαςΥπάρχουν πολυάριθμες εκθέσεις φορέων, μεταξύ τωνΠίνακας 1Προτεινόμενες παρεμβάσεις που στοχεύουν στη μείωση του μεγέθους της μερίδας.Προτεινόμενη ΠαρέμβασηΒιβλιογραφική ΑναφοράΕυαισθητοποίηση κοινού Η ποσότητα του φαγητού είναι εξίσου σημαντική με την ποιότητα Το μέγεθος της μερίδας σχετίζεται με την ενεργειακή πρόσληψηκαι την παχυσαρκία Το μέγεθος της μερίδας σχετίζεται με τη συσκευασία και το σκεύοςσερβιρίσματοςNielsen, 2003; Young, 2007; Mathiessen, 2003;Rolls 2003; Burger, 2007; Schwartz, 2006Εκπαίδευση για το μέγεθος της μερίδας Hogbin, 1999Εκπαίδευση του κοινού να προτιμά τρόφιμα χαμηλού θερμιδικούπεριεχομένου αντί να περιορίζει τις μερίδες όλων των τροφίμωνΕκπαίδευση για καλύτερη διατροφική συμπεριφορά σε γεύματα εκτόςσπιτιού Μικρότερες μερίδες Η μερίδα αντιστοιχεί πολλές φορές σε δυο άτομαEllo- Martin, 2005Ledkwe, 2005Εκπαίδευση για καλύτερη διατροφική συμπεριφορά σε γεύματα στο σπίτι Μικρότερες συσκευασίες Μικρότερα πιάτα σερβιρίσματος Η λήψη φαγητού να γίνεται πάντα σε σκεύη και όχι από τησυσκευασία Το φαγητό να αποθηκεύεται σε μικρότερες μερίδεςWansink, 2004Μείωση των μερίδων σε εστιατόρια Ayala, 2006; Condrasky, 2007Μεγαλύτερες μερίδες από τρόφιμα χαμηλού θερμιδικού περιεχομένου Wansink, 2005Μείωση του συνολικού θερμιδικού περιεχομένου των γευμάτων Ledikwe, 2005; Rolls, 2003Μεγαλύτερη ποικιλία στο μέγεθος των προσφερόμενων μερίδων Ello- Martin, 2005; Ledikwe, 2005; Rolls, 2003Σήμανση στις ετικέτες για το μέγεθος της μερίδας Bryant, 2005; Rolls, 2003Προώθηση προϊόντων συγκεκριμένης μερίδας και θερμίδων Rolls, 2003; Young, 2007Ελκυστικές τιμές για τις μικρότερες μερίδες Ello- Martin, 2005; Ledikwe, 2005;Εκπαίδευση των σεφ για το μέγεθος των συνιστώμενων μερίδων Condrasky, 200712

Επιθεώρηση Καρδιομεταβολικών Παραγόντων Κινδύνουοποίων και του FDA (Food And Drug Administration),που αναφέρουν ότι η προώθηση προϊόντων σε ποσότητεςπου αντιστοιχούν σε ατομικές μερίδες και η μείωσητης ενεργειακής πυκνότητας θα ήταν εξαιρετικάχρήσιμη. Οι προσπάθειες πολλών βιομηχανιών τροφίμωννα λανσάρουν σνακ συγκριμένων θερμίδων (100calorie-packs), κέρδισε την αποδοχή του αγοραστικούκοινού και μείωσε τη συνολική πρόσληψη ενέργειαςέως και 32% (Young et al, 2007). Επίσης σύμφωναμε τους καταναλωτές, η μείωση των λιπαρών και τηςενέργειας στα ημίπαχα γαλακτοκομικά, δεν αλλοίωσετη γεύση (palatability) ούτε μείωσε την επιθυμία τουςνα τα ξαναγοράσουν (Ello-Martin et al, 2005).Παρόμοιες πρακτικές μπορούν να ακολουθηθούν σεεστιατόρια και φαστφουντ. Σε μελέτη που συμμετείχανσεφ βρέθηκε ότι το 76% αυτών δεν πειθαρχεί στις συνιστώμενεςμερίδες, σερβίροντας πολύ μεγαλύτερες,ενώ η συντριπτική πλειοψηφία θεωρεί ότι υπάρχει περιθώριομείωσης των θερμίδων στα γεύματα έως 25%(Steenhuis et al, 2008). Μάλιστα, το 71% των συμμετεχόντωνδεν παρατήρησε καμία διαφορά στη γεύσηόταν τα προσφερόμενα γεύματα παρασκευάστηκαν μελιγότερο λάδι (Ello-Martin et al, 2005).Ωστόσο, το κρίσιμο ερώτημα εάν δηλαδή η μείωσηστην ενεργειακή πυκνότητα των μερίδων βοηθά στηνπιο αποτελεσματική ρύθμιση βάρους, παραμένει. Σεπρόσφατη κλινική μελέτη βρέθηκε ότι οι παχύσαρκεςγυναίκες που ακολουθούσαν διατροφή χαμηλή σελίπος και ελεύθερης ποσότητας σε τρόφιμα χαμηλήςθερμιδικής αξίας (λαχανικά, σούπα, φρούτα) για διάστημαέξι μηνών, είχαν σημαντικά μεγαλύτερη μείωσηστο σωματικό τους βάρος (40%) συγκριτικά μετις παχύσαρκες γυναίκες που μείωσαν την πρόσληψηλίπους (εννέα έναντι έξι κιλών) (Ello-Martin et al,2004). Τέλος, η ad libitum κατανάλωση σαλάτας βρέθηκεότι μειώνει την ενεργειακή πρόσληψη κατά 17%,ενώ η κατανάλωση μικρότερης μερίδας σαλάτας κατά12%(Rolls et al, 2004). (Πίνακας 1)Έρευνα «Μερίδες: το μέγεθος… μετράει»(www.megethosmeridas.gr)Στα πλαίσια της καμπάνιας «Μερίδες: το μέγεθος …μετράει», η επιστημονική ομάδα του portal διατροφήςmednutrition.gr, κατέγραψε σημαντικές πληροφορίεςγια τις αντιλήψεις αλλά και τις γνώσεις των ερωτηθέντωνγια το μέγεθος των μερίδων. Η αξιοποίηση τωνευρημάτων αυτών αλλά και πρόσθετων που θα προκύψουναπό τις μελλοντικές ενέργειες στα πλαίσια τηςκαμπάνιας, θα συμβάλλουν αποφασιστικά στο να εξαχθούνσαφή συμπεράσματα και ακόμα περισσότερο,να ανοιχτούν δίαυλοι ορθής ενημέρωσης για το μέγεθοςτων μερίδων.ΔειγματοληψίαΗ έρευνα πραγματοποιήθηκε από τον Ιούνιο έως καιτον Οκτώβριο του 2010, στην Αθήνα, τη Χαλκίδα,την Κόρινθο και το Κιάτο σε τυχαίο δείγμα. Οι εθελοντέςπου δέχτηκαν να συμμετάσχουν στη μελέτη,συμπλήρωσαν ερωτηματολόγιο με την καθοδήγησητων ερευνητών- διαιτολόγων, που αφορούσε στις πε-13

(που η μερίδα φαίνεται μεγαλύτερη) και όχι με το μεγαλύτερο(που η μερίδα φαίνεται μικρότερη).ποιθήσεις τους για τις συνιστώμενες μερίδες αλλά καιτις διατροφικές τους συμπεριφορές. Το δείγμα αποτελούνταναπό 614 άτομα (εκ των οποίων το 55% ήτανγυναίκες), ηλικίας από 18 έως 70 ετών (μέσος όρος42 έτη), με το 52,5% να είναι απόφοιτοι τριτοβάθμιαςεκπαίδευσης. Στο σύνολο του δείγματος, το 49% ήτανυπέρβαροι και παχύσαρκοι και το 45,7% είχε ασχοληθείμε δίαιτες αδυνατίσματος.Στατιστική ανάλυσηΗ στατιστική ανάλυση των δεδομένων έγινε χρησιμοποιώνταςτο στατιστικό πακέτο SPSS 13.0, έκδοσηγια Windows. Η ανάλυση δύναμης ισχύος, έδειξε ότιτο συλλεχθέν μέγεθος δείγματος ήταν επαρκές για ναεκτιμηθούν αμφίπλευρες τυποποιημένες διαφορές μεγαλύτερεςαπό 0,5, πετυχαίνοντας στατιστική δύναμημεγαλύτερη από 0,90 σε α=0,05. Σε όλες τις αναλύσειςτο επίπεδο στατιστικής σημαντικότητας ήταν 5%.ΑποτελέσματαΣυνιστώμενες μερίδεςΤο 59,9% απάντησε σωστά ότι η μερίδα στο κρέας αντιστοιχείστα 90 γραμμάρια, ωστόσο το 53,3% κατανάλωνετη διπλάσια ποσότητα. Αντίστοιχα, παρόλο πουτο 59% γνώριζε ποια είναι η ενδεδειγμένη μερίδα γιατο παγωτό (1 μπάλα), το 58,8% έτρωγε περισσότερο(2 μπάλες). Αντίθετα, το 45,5% απάντησε λανθασμέναότι η σωστή μερίδα στο τυρί είναι ένα σπιρτόκουτοκαι το 37,8% δήλωσε ότι τρώει συνήθως τριπλάσιαποσότητα. Στην ερώτηση εάν το ελαιόλαδο σερβίρεταιχρησιμοποιώντας κάποια μεζούρα, το 68,9% απάντησεπως δε χρησιμοποιεί ποτέ.Διατροφικές συμπεριφορέςΤο 52,7% θεωρεί ότι οι μερίδες στα gourmet εστιατόριαείναι πολύ μικρές, και το 45,2% δε διαβάζει ποτέτη συνιστώμενη μερίδα στις διατροφικές ετικέτες. Τοσερβίρισμα σε μεγαλύτερο πιάτο οδηγεί και σε μεγαλύτερηκατανάλωση φαγητού πίστευε το 58,4% τωνερωτηθέντων. Το 55,3% δεν άφηνε φαγητό στο πιάτο,ακόμα και όταν είχαν χορτάσει. Τέλος, σε οπτική απεικόνισηδυο γευμάτων ίδιας ποσότητας, σερβιρισμένηςόμως σε διαφορετικά σκεύη, το 51% απάντησε πωςμάλλον θα χόρταινε καλύτερα με το μικρότερο πιάτοΜερίδα: Δείκτης Μάζα Σώματος, φύλο και ενασχόλησημε δίαιτες.Οι συμμετέχοντες που είχαν ασχοληθεί με δίαιτες αδυνατίσματοςγνώριζαν καλύτερα τις συνιστώμενες μερίδες,σε σχέση με αυτούς που δεν είχαν ασχοληθεί ποτέμε δίαιτες (p=0,012), σέρβιραν το ελαιόλαδο χρησιμοποιώνταςμεζούρα (p=0,006) και διάβαζαν πάντατη συνιστώμενη μερίδα στις συσκευασίες (p=0,002).Επίσης, οι άντρες ήταν περισσότερο επιρρεπείς νασερβίρουν μεγαλύτερες ποσότητες σε όλες τις κατηγορίεςτροφίμων συγκριτικά με τις γυναίκες (p

Επιθεώρηση Καρδιομεταβολικών Παραγόντων Κινδύνουσπάθεια του mednutrition.gr, είναι να παρέχει στοκοινό πληροφορίες και εκπαίδευση. Τα μέσα που θαχρησιμοποιήσουμε προς την κατεύθυνση αυτή είναι τοέντυπο υλικό μας, η αυτόνομη ιστοθέση της καμπάνιας,αλλά και σειρά εκδηλώσεων και σεμιναρίων.Ενδεικτική ΒιβλιογραφίαBrunstrom JM., Rogers P. How many calories are on yourplate? Expected fullness, not liking, determines meal-sizeselection, OBESITY. 2008; 17:1884-90.Kelly MT., Rennie KL., Wallace J., Robson P., Welch R., Hannon-Fletcher M., Livingstone B., Associations between theportion sizes of food groups consumed and measuresof adiposity in the British national diet and nutritionsurvey, British Journal of Nutrition. 2009; 101: 1413-20.Ledikwe J., Ello-Martin J., Rolls B., Portion sizes and theobesity epidemic, JN. 2005; 905-909.Ledikwe J., Ello-Martin J., Rolls B., The influence of foodportion size and energy density on energy intake:implications for weight management, American Journal ofClinical Nutrition. 2005; 82: 236-41.Obbagy JE., Condrasky MD. Roe LS., Rolls B., Chef’s opinionabout reducing the calorie content of menu items inrestaurants, Obesity. 2010; (Epub ahead of print)Raynor H.A., Wing R. Package Unit Size and Amount of Food:Do Both influence intake?, OBESITY. 2007;15:2311-19.Rolls BJ, Roe LS, Meengs JS., Salad and satiety: energy densityand portion size of a first-course salad affect energyintake at lunch, J Am Diet Assoc. 2004;104(10):1570-6.Rolls B., Roe L., Meengs J., Reductions in portion size andenergy density of foods are additive and lead tosustained decreases in energy intake, American Journal ofClinical Nutrition. 2006; 83: 11 -17.Rolls BJ, Roe LS, Meengs JS., Larger portion sizes lead to asustained increase in energy intake over 2 days, J AmDiet Assoc. 2006;106(4):543-9.Steenhuis I.HM., Vemeer W.M. Portion size review andframeworks for interventions, International Journal ofBehavioral Nutition and Physical Activity. 2009; 6:58.Steenhuis I.HM., Vemeer W.M., Small, medium, largeor supersize: trends in food portion sizes in TheNetherlands, Public Health Nutr. 2010; 13(6): 852-7.Stroebele N., Ogden L., Hill J., Do calorie-controlled portionsizes of snacks reduce energy intake?, Appetite. 2009;52(3): 793-96.Sun M, Liu Q, Schmidt K, Yang J, Yao N, Fernstrom JD,Fernstrom MH, DeLany JP, Sclabassi RJ., Determination offood portion size by image processing, Eng Med Biol Soc.2008;2008:871-4.Vermeer WM, Steenhuis IH, Seidell JC., From the pointof-purchaseperspective: a qualitative study of thefeasibility of interventions aimed at portion-size, HealthPolicy. 2009;90(1):73-80.Young L., Nestle M., Portion sizes and obesity: responses offast food companies, Journal of Public Health policy. 2007;28: 238-48.15