Fachowy Instalator 1/2016

www.fachowyinstalator.pl 

STYCZEŃ 2016 NAKŁAD 6000 EGZ. WYDANIE NUMER 1/2016 

Nowe możliwości sterowania 

nagrzewnicami wodnymi! 

Nagrzewnica wodna LEO FB V 

z konsolą w cenie urządzenia 

TS - 3-stopniowy 

regulator obrotów 

z termostatem 

lub 

NOWOŚĆ! 

HMI - sterownik 

programowalny 

Agata – koordynator sprzedaży FLOWAIR 

Polska Centralno-Wschodnia 

najtańszy zestaw 

(nagrzewnica + regulator) 

dla bardziej 

wymagających 

Dowiedz się więcej! 

www.flowair.com/basic

Najnowsza generacja jednostek wentylacyjnych 

Zehnder ComfoAir Q 

ComfoAir Q 350 

ComfoAir Q 450/600 

energooszczędność 

innowacyjność 

komfort 

świeże powietrze 

zdrowie 

Zalety jednostek wentylacyjnych ComfoAir Q: 

5 lat 

Plus- 

Gwarancja 

optymalne rozwiązanie dla każdego typu obiektu 

znakomita efektywność energetyczna 

maksymalna energooszczędność 

innowacyjna technologia: 5% wyższy odzysk ciepła 

przy zużyciu energii niższym aż o 10% 

kontrola przepływu powietrza 

intuicyjna instalacja i obsługa 

nowoczesny design 

www.zehnder.pl 

wentylacja@zehnder.pl

www.wilo.pl 

Wstaw to, 

co pasuje idealnie! 

Wilo-Yonos MAXO 

 

ƒ 

 

 

 

 

ƒ 

 

ƒ 

 

ƒ

R. 

OD REDAKCJI 

Nowy rok rusza z kopyta. Intensywny monitoring rynku i poznawanie nowości 

rozpoczniemy w Poznaniu na targach BUDMA już na początku lutego. 

Później pojedziemy do Warszawy na Forum Wentylacja Salon Klimatyzacja. 

Tegoroczne, marcowe, spotkanie branży wentylacyjno-klimatyzacyjnej szykuje 

się bardzo interesująco ze względu na zapowiadane premiery produktowe 

i wartościowe seminaria. W kwietniu wrócimy do Poznania na odbywające się 

co dwa lata targi INSTALACJE. To wydarzenie będzie idealnym początkiem sezonu 

budowlano-instalacyjnego. Tym bardziej, że będzie to już piąta okazja 

na śledzenie zmagań instalatorów w drodze do zdobycia tytułu Mistrza Polski 

Instalatorów. 

Mam wielką nadzieję, że spotkamy się podczas targów. Jeśli wam się nie uda 

zorganizować wyjazdu na którąś z tych imprez z pewnością przeczytacie o nich 

na naszych łamach. 

Miłej lektury życzy 

Redakcja. 

Wydawca: 

Wydawnictwo Target Press sp. z o.o. sp. k. 

Gromiec, ul. Nadwiślańska 30 

32-590 Libiąż 

Biuro w Warszawie: 

ul. Przasnyska 6 B 

01-756 Warszawa 

tel. +48 22 635 05 82 

tel./faks +48 22 635 41 08 

Redaktor Naczelna: 

Małgorzata Dobień 

malgorzata.dobien@targetpress.pl 

Dyrektor Marketingu i Reklamy: 

Robert Madejak 

tel. kom. 512 043 800 

robert.madejak@targetpress.pl 

Dział Promocji i Reklamy: 

Andrzej Kalbarczyk 

tel. kom. 531 370 279 

andrzej.kalbarczyk@targetpress.pl 

Ryszard Staniszewski 

tel. kom. 503 110 913 

ryszard.staniszewski@targetpress.pl 

Dyrektor Zarządzający: 

Robert Karwowski 

tel. kom. 502 255 774 

robert.karwowski@targetpress.pl 

Adres Działu Promocji i Reklamy: 

ul. Przasnyska 6 B 

01-756 Warszawa 

tel./faks +48 22 635 41 08 

Prenumerata: 

prenumerata@fachowyinstalator.pl 

Skład: 

As-Art Violetta Nalazek 

as-art.studio@wp.pl 

Druk: 

MODUSS 

www.fachowyinstalator.pl 

inne nasze tytuły: 

Redakcja nie zwraca tekstów nie zamó wionych, zastrzega sobie 

prawo ich re da gowania oraz skracania. 

Nie odpowia da my za treść zamieszczonych reklam. 

4 

Fachowy Instalator 1 2016

15 lat w Polsce 

Najbogatsza gama urządzeń 

SPLIT na czynnik R32 

Przyjdź na Forum Wentylacja 1-2 marca 

dowiedz się więcej o rozwiązaniach do domu, biura, przemysłu 

Innowacyjność 

Nowoczesność 

Inteligencja 

Technologia 

Kompleksowość 

Doświadczenie 

92 lata DAIKIN na świecie 

43 lata DAIKIN w europie 

15 lat DAIKIN w polsce 

Zaufanie 

Profesjonalizm 

Wsparcie 

Doradztwo 

Wiedza 

www.daikin.pl

ST.SPIS TREŚCI 

Fot.: Lindab 

temat numeru 

KLIMATYZATORY 

TYPU SPLIT 

czytaj od strony 

56 

Informacje pierwszej wody . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 8 

Nowości . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .18 

Ochrona ze stali . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .22 

Optymalizacja wydajności kolektorów słonecznych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .24 

Przegląd zasobników c.w.u. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .28 

Liczy się projekt, czyli o kominkach z DGP . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .32 

Nowa pompa Wilo-Yonos Maxo i Wilo-Yonos Maxo-D – jedna pompa do wszystkich zastosować . . . . . . .36 

Kontrola i konserwacja systemów wentylacyjnych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .38 

Dobierz system kominowy do kotła . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .42 

Zawsze świeżo, zawsze czysto... – pytania czytelników . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .46 

Innowacyjne instalacje, grzewczo-wentylacyjno-klimatyzacyjnymi GEO-KLIMAT 

w zakładzie produkcyjnym . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .50 

Nowa generacja jednostek wentylacyjnych ComfoAir Q. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .52 

Klimatyzatory typu split do jednorodzinnych budynków mieszkalnych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .56 

Odprowadzenie skroplin z klimatyzatorów SPLIT . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .60 

Seria M – urządzenia Mitsubishi Electric do mieszkań, domów, niewielkich biur i gabinetów . . . . . . . . . . .62 

Warsztat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .66 

6 


IP. 

INFORMACJE PIERWSZEJ WODY 

Już 140 Wystawców zgłoszonych na 

targi techniki wentylacyjnej, klimatyzacyjnej 

i chłodniczej 

FORUM WENTYLACJA 

– SALON KLIMATYZACJA 2016 

Już 140 Wystawców – liderów branży potwierdziło swój 

udział w marcowej edycji Forum Wentylacja – Salon 

Klimatyzacja 2016. 

Bardzo nas cieszy fakt, że również w tym roku wystawcy 

wybrali nasze targi i licznie zaprezentują się na Forum Wentylacja 

– Salon Klimatyzacja 2016 – zaznacza organizator 

targów Tomasz Trusewicz, Dyrektor Stowarzyszenia Polska 

Wentylacja. Już dzisiaj możemy powiedzieć, że targi będą 

miały jeszcze większą powierzchnię, niż ubiegłoroczna 

13.edycja, która była pod tym względem rekordowa. Wielu 

wystawców powiększyło swoje stoiska, aby zaprezentować 

na targach najnowszą ofertę produktów i usług dedykowanych 

branży klimatyzacyjnej, wentylacyjnej i chłodniczej. 

Zapowiadane są premiery nowych urządzeń, przygotowywane 

są oferty i cenniki na nadchodzący sezon. 

Zapraszamy na Forum Wentylacja – Salon Klimatyzacja 2016! 

FORUM WENTYLACJA – SALON KLIMATYZACJA 2016 

odbędzie się w dniach 1-2 marca 2016 r. w Warszawie, 

w centrum MT Polska. 

Targi Techniki Wentylacyjnej, Klimatyzacyjnej i Chłodniczej 

to największa w Polsce specjalistyczna impreza dedykowana 

branży, w której 

udział biorą projektanci, 

instalatorzy, 

użytkownicy instalacji, 

inwestorzy, firmy 

wykonawcze, architekci, 

producenci, 

dystrybutorzy, przedstawiciele 

uczelni 

technicznych oraz 

przyszli inżynierowie. 

Forum to: 

• Spotkanie całej branży wentylacyjnej, klimatyzacyjnej 

i chłodniczej – w edycji 2015 udział wzięło ponad 

4100 profesjonalistów z 18 krajów 

• Prezentacja oferty liderów rynku 

• Promocja nowych produktów – w czasie Forum organizowany 

jest Konkurs Najciekawszy Produkt 

• Arena Technologii – miejsce porównania urządzeń różnych 

producentów, w której zaprezentowane zostaną 

pompy ciepła i sekcyjne centrale wentylacyjne 

• Strefa Instalatora – pokazy i demonstracje, konkurencje 

sprawnościowe dla odwiedzających 

• 2-dniowe, dostępne dla wszystkich odwiedzających, 

wykłady i prezentacje 

• Platforma nawiązywania nowych kontaktów 

Więcej informacji na www.forumwentylacja.pl 

Informacji o targach udziela: 

Stowarzyszenie Polska Wentylacja 

tel. 22 542 43 15 wew. 12 

forum@forumwentylacja.pl 

www.forumwentylacja.pl 

• 

8 


IP. 


Na Lanzarote 

z HERZ-KDF+ 

HERZ KDF+ jest programem partnerskim, który powstał 

z myślą o najlepszych instalatorach posiadających 

autoryzację firmy HERZ. Głównym celem programu jest 

budowa elitarnej grupy profesjonalnych instalatorów 

potrafiących tak wykonywać instalacje, aby zapewnić 

ostatecznym użytkownikom możliwość skorzystania ze 

wszystkich zalet wyrobów marki HERZ. 

Program HERZ-KDF+ jest bezpośrednią 

kontynuacją istniejącego od 

2001 roku Klubu Dobrego Fachowca. 

Różnica pomiędzy programami 

polega przede wszystkim na tym, że 

HERZ-KDF+ w swoim założeniu jest 

programem jeszcze bardziej elitarnym, 

a jego uczestnikami mogą zostać 

wyłącznie instalatorzy, którzy 

oprócz wiedzy i umiejętności praktycznych 

wykazują również pełne 

zaangażowanie w wykonywanie instalacji 

ze znakiem serca. Potwierdzeniem 

najwyższej jakości pracy instalatorów 

uczestniczących w programie 

jest wydłużona, 10 letnia gwarancja, 

którą firma HERZ obejmuje instalowane 

przez nich produkty. 

Oprócz dodatkowej gwarancji, każdy 

uczestnik programu otrzymuje 

specjalne bonusy i nagrody (narzędzia, 

ubrania robocze, banery, 

wizytówki, dofinansowania działań 

reklamowych). Najbardziej zaangażowani 

klubowicze uczestniczą 

również w atrakcyjnych wyjazdach 

szkoleniowych. 

Najlepsi instalatorzy HERZ-KDF + na Lanzarote 

10 


INFORMACJE PIERWSZEJ WODY IP. 

Wyjazd szkoleniowy 

„Na Wyspy Kanaryjskie z HERZ-em 

(Lanzarote 2015)” 

W listopadzie 2015 r. grupa najaktywniejszych 

uczestników programu 

HERZ-KDF+ kolejny już raz została zaproszona 

na wyjątkowy wyjazd szkoleniowy. 

Tym razem miejscem spotkania 

była Lanzarote – jedna z siedmiu 

głównych Wysp Kanaryjskich, wpisana 

na listę UNESCO, jako światowy rezerwat 

biosfery. 

Lanzarote to idealne miejsce zarówno 

dla osób poszukujących odpoczynku, dla 

miłośników niesamowitych krajobrazów, 

jak również dla koneserów architektury 

i sztuki. Wyspa, którą oblewają turkusowe 

wody Oceanu Atlantyckiego ma łagodny 

klimat, niepowtarzalne krajobrazy i wiele 

cennych zabytków. Jest to jedyna z wysp 

kanaryjskich, której udało się uniknąć 

agresywnej urbanizacji i negatywnych 

skutków trwającej od kilkudziesięciu lat 

ekspansji przemysłu turystycznego. 

Podczas tygodniowego pobytu uczestnicy 

mieli wystarczająco dużo czasu, aby 

poznać bliżej wszystkie uroki tej niesamowitej 

wyspy. Zdecydowanie najwięcej 

wrażeń przyniosła wyprawa do jedynego 

w swoim rodzaju parku Timanfaya. Park 

Narodowy Timanfaya prezentuje swój 

wulkaniczny i niepowtarzalny charakter 

niezwykłym klimatem i zjawiskami. Podziwiając 

niesamowite, księżycowe krajobrazy 

stworzone przez naturę, można również 

doświadczyć tego, jak wciąż jeszcze 

gorąca jest lawa zaledwie kilka metrów 

pod powierzchnią ziemi. To właśnie tutaj 

tryskają gorące gejzery, krzewy zapalane 

są pod wpływem temperatury lawy, 

a na specjalnym ruszcie podgrzewanym 

ciepłem wulkanu grillują się smakołyki dla 

gości restauracji El Diablo. Kolejnym obowiązkowym 

punktem na trasie wycieczki 

była wizyta w Jameos del Agua – unikalnym 

miejscu, w którym Cezare Manrique 

– jeden z najwybitniejszych hiszpańskich 

artystów XX wieku – połączył naturalne 

piękno przyrody z artyzmem sztuki. 

Jameos del Agua, to zespolone ze sobą 

groty i tunele wydrążone przez magmę 

w czasie ostatniej erupcji wulkanu La Corona. 

Symbolem Jameos del Agua są maleńkie 

kraby albinosy pełzające po dnie 

podziemnego jeziorka. Tutaj mieści się 

również oryginalna sala koncertowa – cudowne, 

akustyczne audytorium, będące 

miejscem niezwykłych koncertów, musicali, 

przedstawień oraz festiwalu muzyki. 

Oprócz podziwiania uroków Lanzarote, 

uczestnicy wyjazdu zwiedzali również 

sąsiednie wyspy (La Graciosa i Fuerteventura), 

a także nurkowali i pływali 

w oceanie, spacerowali, grali w piłkę nożną, 

pétanque, strzelali z łuku i wiatrówki. 

A po całodziennych, intensywnych atrakcjach, 

każdy wieczór kończyła wspólna 

zabawa w kanaryjskich klimatach. 

Warto zaznaczyć, że podziwiając uroki 

Lanzarote instalatorzy mogli również 

uzyskać informacje o najciekawszych 

nowych rozwiązaniach marki HERZ, dedykowanych 

dla systemów instalacji sanitarnych 

i grzewczych, jak również poznać 

nowości w ofercie urządzeń HERZ-OŹE. 

Dariusz Odroń 

dyrektor marketingu i komunikacji 

HERZ Armatura i Systemy Grzewcze 

Fachowy Instalator 1 2016 

11

IP. 


Daikin – innowator w branży 

Firma Daikin jest światowym liderem na rynku rozwiązań klimatyzacyjnych, 

chłodniczych, wentylacyjnych oraz grzewczych. Swoją pozycję zawdzięcza 

wysoko zawansowanym technologiom stosowanym we wszystkich produktach, 

innowacyjnym rozwiązaniom oraz profesjonalizmowi. 

Nowy czynnik chłodniczy 

Daikin jest znana 

ze swojego pionierskiego 

podejścia do rozwoju 

produktów, dzięki wieloletniemu 

doświadczeniu w zakresie projektowania 

i produkcji urządzeń 

w technologiach grzewczych 

i chłodniczych. Częścią zaangażowania 

firmy Daikin w zagadnienia 

dotyczące ochrony środowiska 

jest dążenie do projektowania systemów, 

które wywierają mniejszy 

wpływ na środowisko. Wybór 

czynnika chłodniczego jest elementem 

o kluczowym znaczeniu 

w dążeniu do maksymalizacji efektywności 

energetycznej i minimalizacji 

wpływu tych systemów 

na globalne ocieplenie. Przy wyborze 

czynnika chłodniczego 

do systemu pompy ciepła, należy 

wziąć pod uwagę wskaźnik obciążenia 

środowiska naturalnego 

przez urządzenie chłodnicze 

w ciągu całego okresu jego eksploatacji. 

Opiera się on na: 

• Bezpośrednim wpływie emisji 

czynnika chłodniczego na globalne 

ocieplenie 

– R32 charakteryzuje niska wartość 

współczynnika GWP 

• Pośrednim wpływie zużycia 

energii przez cały cykl eksploatacji 

produktu 

– Produkty na czynnik chłodniczy 

R32 są w stanie osiągnąć 

wyższe poziomy efektywności 

zarówno w trybie 

częściowego, jak i pełnego 

obciążenia 

• Efektywności wykorzystania 

zasobów naturalnych 

– R32 to jednoskładnikowy czynnik 

chłodniczy, którego recykling nie 

jest skomplikowany 

Daikin jest pierwszą fi rmą na świecie, 

która wprowadziła na rynek już teraz, 

tak szeroki zakres urządzeń split pracujących 

na ten czynnik. Jest to znaczny 

krok w przyszłość mając na uwadze 

przyszłe cele nowych europejskich 

przepisów F-gas. 

Najnowsze rozwiązania Daikin 

w systemach VRV 

Pod koniec 2015 roku fi rma Daikin 

wprowadziła do sprzedaży nową generację 

systemów VRV. 

Pierwsza seria to całkowicie nowy mini 

VRV IV-S przeznaczony dla mniejszych 

aplikacji. Nowe jednostki zaprojektowane 

zostały jako zintegrowany system 

klimatyzacji, ogrzewania i wentylacji dla 

biur i apartamentów. Znacząco rozbudowano 

typoszereg agregatów: 

• agregaty jednowentylatorowe o mocy 

12,0 i 14,0 kW (4 i 5 HP w wersji 

Compact – typ RXYSCQ-TV1) 

• agregaty dwuwentylatorowe o mocy 

12 do 33,5 kW (seria RXYSQ-T). 

Kolejną nowością na rynku jest całkowicie 

nowa koncepcja systemu VRV do całkowitej 

zabudowy wewnątrz budynku. W nowym 

systemie VRV-i („i” z ang. invisible 

– niewidoczny) jednostka zewnętrzna jest 

podzielona na 2 części: komorę sprężarki 

i sekcję skraplacza w wersji kanałowej. 

Ta unikalna konstrukcja daje możliwości 

na zastosowanie klimatyzacji tam, gdzie 

nie ma możliwości posadowienia agregatu 

zewnętrznego, oferując standardy 

i technologie doskonale znane z VRV IV, 

np. Zmienna Temperatura Czynnika (VRT) 

Dlaczego system Daikin? 

Kompleksowa oferta w szerokim portfolio 

fi rmy pozwala zapewnić rozwiązania 

do wszystkich rodzajów obiektów 

zarówno w zakresie klimatyzacji, 

wentylacji, chłodnictwa jak i ogrzewania. 

Globalny zasięg oraz bardzo ścisła 

współpraca na etapie projektowym to 

dodatkowe atuty dla potencjalnych 

klientów. Ponadto systemy Daikin są: 

• idealnym rozwiązaniem do każdego 

zastosowania dzięki szerokiemu asortymentowi 

dostępnych produktów 

zarówno do grzania, jak i chłodzenia. 

• dzięki wysokiej efektywności energetycznej 

do A+++ i funkcjom oszczędzania 

energii, jak czujnik inteligentne 

oko i tygodniowy zegar programowany 

zapewniają obniżenie wysokości 

rachunków za energię. 

• intuicyjne w sterowaniu poprzez aplikację 

na smartfon lub łatwy w obsłudze 

sterownik. 

• Dedykowane do zapewniania doskonałego 

klimatu w pomieszczeniach 

takich jak sypialnie: niski poziom głośności 

"cichy jak szept", serwerownie: 

doskonały nawiew powietrza. 

Źródło: Daikin 

12 



Program szkoleniowy dla autoryzowanych 

instalatorów promienników Zehnder 

Zehnder jest wiodącym producentem 

sufi towych promienników 

wodnych, mających 

zastosowanie do ogrzewania 

hal, obiektów biurowych i użyteczności 

publicznej. Systemy 

promiennikowe pozwalają uzyskać 

znaczące oszczędności 

eksploatacyjne w przypadku 

obiektów wielkokubaturowych, 

a ich całkowita bezobsługowość 

w połączeniu z kilkudziesięcioletnią 

żywotnością, przyczyniły 

się do znaczącego wzrostu zainteresowania 

tym rozwiązaniem 

w Polsce. Z tego powodu, fi rma Zehnder 

wprowadziła program szkoleniowy 

dla autoryzowanych instalatorów promienników 

Zehnder i przeprowadziła 

wyjazdowe szkolenia w swoim centrum 

kompetencji w Lahr. Dwudniowe 

szkolenie – łączące teorię z praktyką – 

pozwoliło zainteresowanej grupie prężnie 

działających fi rm instalacyjnych, 

na zapoznanie się z najważniejszymi 

aspektami eksploatacji i montażu promienników. 

Firmy te, stosujące na co 

dzień rozwiązania Zehnder, 

stają się polecanymi wykonawcami 

dla projektów z promiennikami 

Zehnder, a ich 

doświadczenie ma zapewnić 

inwestorom bezproblemowy 

proces inwestycyjny i rozruchowy 

instalacji. Na bazie 

doświadczeń, fi rma Zehnder 

zamierza zaproponować tym 

fi rmom rozszerzenie kompetencji 

o systemy promiennikowe 

do biur, w których zgodnie 

z obowiązującymi trendami, 

oszczędzanie energii grzewczej, 

ale i chłodzącej, staje się ważnym 

wyzwaniem, a Zehnder posiada pełną 

gamę produktów do wielorakich zastosowań. 

Źródło: Zehnder 

REKLAMA 


13

IP. 


Najnowsze rozwiązania w zakresie sprzętu elektrycznego, automatyki 

i systemów zabezpieczeń po raz 13-ty w Warszawie! 

XIV Międzynarodowe Targi Sprzętu Elektrycznego 

i Systemów Zabezpieczeń ELEKTROTECHNIKA 2016 

Warszawa 27–29 stycznia, EXPO XXI 

SZKOLENIA W RAMACH TARGÓW ELEKTROTECHNIKA 2016 

Targi ELEKTROTECHNIKA skierowane są do producentów i użytkowników sprzętu 

niskiego, średniego i wysokiego napięcia oraz systemów alarmowych i rozwiązań 

umożliwiających instalację przewodów elektrycznych w nowoczesnych budynkach. 

Równolegle odbędą się Targi ŚWIATŁO oraz Wystawa TELETECHNIKA. 

Konferencje, szkolenia i warsztaty od lat są integralnym elementem 

Targów ELEKTROTECHNIKA. Najważniejsze wydarzenie 

to cykl szkoleń dla projektantów instalacji elektrycznych 

oraz wyższej kadry menadżerskiej odpowiedzialnej za nadzór, 

wykonawstwo, inwestycje oraz eksploatację instalacji w różnego 

typu obiektach organizowany wspólnie z Polską Izbą 

Inżynierów Budownictwa. 

W ramach Targów ELEKTROTECHNIKA odbędą się konferencje, 

warsztaty i szkolenia skierowane do ponad 1500 specjalistów 

– inżynierów budownictwa, inżynierów elektryków, 

inspektorów nadzoru oraz instalatorów. 

Tematyka szkoleń w 2016 roku: 

• Wybrane zagadnienia projektowania instalacji elektrycznych 

• Nowoczesne systemy instalacji teletechnicznych 

• Innowacyjne rozwiązania dla potrzeb automatyzacji sieci SN/NN 

• Konsekwencje nie dotrzymywania wymaganych parametrów 

ochrony przepięciowej 

• Wybrane zagadnienia projektowania oświetlenia zewnętrznego 

i wewnętrznego 

• Jakość energii elektrycznej. Efektywność energetyczna budynków 

• Ochrona odgromowa i przepięciowa 

• Technologia LED i OLED 

• Automatyka budynkowa 

• Fotowoltaika – modele biznesowe dla małych i średnich fi rm 

• Zmiany w prawie budowlanym 

Uczestnicy spotkań dzięki takiej formule Targów mają możliwość 

skonfrontowania uzyskanych informacji z praktyczną ofertą producentów 

na stoiskach targowych. Dodatkowo, każdy z uczestników 

otrzymuje certyfikat potwierdzający udział w szkoleniu. 

Rejestracja odbywa się na stronie www.elektroinstalacje.pl 

Kontakt: office@elektroinstalacje.pl 

14 


Nasza pasja, 

Twój komfort

IP. 


Systemy zaprasowywane Viega 

w biurowcu Prime Corporate Center 

W budynku o wysokości 96 m i powierzchni 36 000 m 2 kwestie 

techniczne nabierają szczególnego znaczenia. Dlatego 

w projekcie Prime Corporate Center postawiono na najwyższej 

jakości instalacje wodne i grzewcze. Systemy Sanpress 

Inox i Prestabo gwarantują trwałość i bezpieczną eksploatację 

przez wiele lat. 

Prime Corporate Center to jedna z największych inwestycji 

w Warszawie w ostatnich latach, jeśli chodzi o powierzchnie 

biurowe. Budynek wyróżnia się efektowną architekturą, 

wysokiej jakości wykończeniem wnętrz oraz nowoczesnymi 

rozwiązaniami technicznymi. Systemy Viega zostały wybrane 

ze względu na pewność i trwałość połączeń, które będą 

pracowały w warunkach maksymalnego ciśnienia dopuszczalnego 

dla połączeń zaprasowywanych. 

Instalację wody użytkowej (średnice do 76,1 mm) wykonano 

w systemie Sanpress Inox. Rury i złączki ze stali nierdzewnej 

to najlepsze możliwe rozwiązanie pod względem 

odporności na korozję i higieny wody pitnej. 

Wszystkie systemy Viega, zastosowane w Prime Corporate 

Center oparte są na nowoczesnej technologii zaprasowywania. 

Pozwala ona zaoszczędzić nawet do 50% czasu 

w porównaniu z innymi sposobami. 

Źródło: Viega 

Od 20 lat w Polsce 

– okrągły jubileusz firmy Wolf Technika Grzewcza 

Niemiecki koncern Wolf, specjalizujący się w produkcji 

najwyższej klasy urządzeń grzewczych, 

klimatyzacyjnych i wentylacyjnych, to jeden ze 

światowych liderów tej branży. Obchodząca 

w tym roku 20-lecie istnienia spółka Wolf Technika 

Grzewcza stanowi centrum dystrybucji urządzeń 

marki Wolf w Polsce. W całym kraju rozlokowanych 

jest obecnie aż 296 ofi cjalnych punktów 

sprzedaży produktów Wolf, a także niemal 200 

placówek serwisowych. Dodatkowo Wolf Technika 

Grzewcza uruchomił również dwa centra 

treningowe (w Sokołowie i Wrocławiu), w których 

szkoleni są instalatorzy, serwisanci oraz handlowcy. 

W trosce o najwyższą jakość usług fi rma 

organizuje nie tylko regularne kursy teoretyczne 

i praktyczne, ale oferuje także profesjonalne doradztwo 

i wsparcie techniczne dla współpracujących 

z nią podmiotów. 

Źródło: Wolf Polska 

16 



Junkers współpracuje ze szkołami technicznymi 

Trwa II edycja programu JUNKERS SZKOLI 

prowadzonego przez markę Junkers we 

współpracy ze szkołami ponadgimnazjalnymi. 

W 11 placówkach w całej Polsce ponad 

200 uczniów z kierunków: technik gazownictwa, 

technik urządzeń sanitarnych 

i pokrewnych, bierze udział w zajęciach 

dodatkowych zakresu techniki grzewczej. 

Uczestnicy programu poszerzają swoją 

wiedzę i mają szansę zdobyć cenne nagrody. 

Celem programu JUNKERS SZKOLI jest 

poszerzanie wiedzy uczniów w zakresie 

nowoczesnych urządzeń i systemów 

grzewczych. W ramach programu w szkołach 

prowadzone są zajęcia dodatkowe 

z trzech obszarów tematycznych: kotły 

kondensacyjne, technika solarna i pompy 

ciepła. 

W drugiej edycji programu bierze udział 

11 techników z całej Polski. Chętni uczniowie 

uczestniczą w zajęciach pozalekcyjnych, 

prowadzonych przez nauczycieli 

ze szkół, którzy wcześniej odbywają szkolenie 

w Centrum Szkoleniowym Junkers. 

Merytoryczny nadzór nad programem 

sprawują doświadczeni Trenerzy marki 

Junkers. 

Do tej edycji zgłosiło się ponad 200 uczniów. 

Zdobytą na zajęciach wiedzę uczestnicy 

sprawdzają w e-testach. W każdym 

z nich najlepsi będę mieli szansę zdobyć nagrody: 

elektronarzędzia marki Bosch. Uczeń 

z najlepszym łącznym wynikiem we wszystkich 

trzech testach w danej szkole, otrzyma 

od marki Junkers nagrodę główną. Jest to 

voucher na kurs i egzamin na uprawnienia 

gazowe i elektryczne w zakresie eksploatacji 

urządzeń, instalacji i sieci na stanowisku dozoru. 

Dodatkowo w ramach programu oferowane 

jest szkolenie z przedsiębiorczości, 

które pozwala uzupełnić wiedzę praktyczną 

uczniów o kompetencje biznesowe. 

Organizatorem programu, którego celem 

jest także promocja zawodu instalatora 

techniki grzewczej, jest marka Junkers. Finał 

programu odbędzie się w maju w Warszawie. 

Źródło: Bosch 

REKLAMA

N. 

NOWOŚCI 

Promiennik ciepła z aluminium 

Dzięki płycie promieniującej, ciepło rozprzestrzenia się 

w wielu kierunkach i zapewnia odczucie podobne do promieniowania 

słonecznego. Jeśli dodatkowo grzejnik posiada 

element grzewczy z aluminium, zapewni szybki wzrost 

temperatury, jednakowe ciepło w każdej części pomieszczenia, 

a także powietrze niewysuszające gardła. Dlatego 

sprawdzi się szczególnie w sypialni, pokoju dziecięcym lub 

przedpokoju. 

Solius fi rmy Atlantic posiada niskotemperaturowy, płytowy 

element grzewczy z dyfuzorem aluminiowym. Wyposażono 

go w elektroniczny termostat temperatury, którym można 

ustawić 3 zakresy pracy temperatur (Komfort 10-28 st. C., 

Antyzamarzanie 7 st. C. i Eko, czyli Komfort pomniejszona 

o 3,5 st. C.). Urządzenie jest kompatybilne z systemem sterowania 

Pass Program, dlatego można podłączyć je do istniejącej 

już sieci sterowania lub użyć programatora Chronopass 

by sterować nimi w sposób indywidualny i niezależny. 

www.atlantic-polska.pl 

ALU LAMELLA MAT – izolacja 

instalacji wentylacji, klimatyzacji 

i ogrzewania 

Maty przeznaczone są do izolacji cieplnej wszelkich komponentów 

instalacji ogrzewania powietrznego. Stanowią 

również izolację akustyczną i przeciwkondensacyjną kanałów 

wentylacyjnych i klimatyzacyjnych o dowolnym 

przekroju np. prostokątnym, kołowym, a także do izolacji 

rur rurociągów i małych zbiorników 

o temperaturze do 250 o C. 

Maty lamelowe ALU LAMELLA MAT 

produkowane są ze skalnej wełny 

ROCKWOOL z jednostronną okładziną 

ze zbrojonej folii aluminiowej. 

Dzięki prostopadłemu do płaszczyzny 

podłoża układowi włókien, 

są one mocne i sprężyste oraz nie 

zmieniają swojej pierwotnej grubości 

na zagięciach i w narożnikach. 

Właściwie zwymiarowana i fachowo 

zamontowana izolacja z wełny 

skalnej ALU LAMELLA MAT zabezpiecza 

instalacje wentylacyjne 

i klimatyzacyjne przed kondensacją 

pary wodnej oraz zapewnia minimalne straty ciepła i temperaturę 

przepływającego powietrza odpowiadającą wartości 

przewidzianej w projekcie. 

www.rockwool.pl 

Armatura na podczerwień 

SCHELL PURIS E 

Woda jest potrzebna 

w każdym budynku, zarówno 

do celów higienicznych, 

jak i spożywczych. Prostym 

sposobem na ograniczenie 

rachunków jej zużycia 

jest stosowanie armatury 

elektronicznej. Dzięki automatycznej 

kontroli nad 

wypływem wody i niskiemu 

natężeniu przepływu na poziomie 6 l/min, bateria SCHELL 

PURIS E ogranicza jej zużycie nawet o 62% w porównaniu z tradycyjnymi 

odpowiednikami jednouchwytowymi. Bezdotykowa 

obsługa, oprócz oszczędności wody, gwarantuje higieniczną 

czystość, zapobiegając przenoszeniu drobnoustrojów. 

Bateria posiada ponadto funkcję płukania antystagnacyjnego, 

uruchamianego na 20 sekund po 24 godzinach od ostatniego 

użycia, a także jest przystosowana do dezynfekcji termicznej 

w temperaturze 70°C. Dostępne są modele na wodę zimną 

lub wstępnie zmieszaną, a także wyposażone w zintegrowany 

mieszacz pozwalający na regulację temperatury wody za pomocą 

ergonomicznej dźwigni na boku korpusu. 

Baterie SCHELL PURIS E to modułowe rozwiązanie gwarantujące 

bardzo łatwą obsługę, również pod kątem montażu czy 

serwisowania. 

www.schell.pl 

18 


N. 

NOWOŚCI 

Nowoczesna armatura bezdotykowa 

Tam gdzie liczy się prostota i bezpieczeństwo 

użytkowania a dla inwestora 

oszczędzający wodę, ergonomiczny 

i trwały produkt dobrym rozwiązaniem 

będzie instalacja armatury 

bezdotykowej. FERRO rozwijając ten 

asortyment wprowadza kolejne produkty: 

baterię umywalkową stojącą 

Mistral Sensor oraz baterie umywalkowe 

ścienne Bora Sensor Power-Safe 

i Bora Sensor Power-Safe Pre-Mixed. 

Uzupełnieniem oferty jest dotykowy 

zawór natryskowy Kona Sensor oraz 

obecne na rynku od 2014 roku baterie 

umywalkowe stojące Sirocco Sensor, 

dostępne w czterech wersjach wyposażenia. 

W grupie zaworów pisuarowych 

nowością są klasyczne natynkowe 

(Zephyr Sensor BBB211) oraz coraz 

popularniejsze 

zawory podtynkowe 

(Zephyr Sensor 

BBB201). 

Innowacyjność 

produktów bezdotykowych 

FERRO 

polega również 

na możliwości wyboru 

wielu opcji 

w zakresie regulacji 

armatury, co ma 

szczególne znaczenie 

przy programowaniu 

ustawień 

na potrzeby 

danego obiektu 

i konkretnego 

użytkownika. Praktycznym rozwiązaniem 

jest pilot sterujący do baterii 

i zaworów bezdotykowych RC01, 

dzięki któremu można wyregulować 

i zaprogramować wiele funkcji armatury 

łazienkowej. 

www.ferro.pl 

Gree Lomo - doskonałe połączenie jakości z nowoczesnym designem 

Inżynierowie marki GREE od lat starają 

się łączyć najlepsze i najbardziej 

niezawodne technologie z unikalnym 

stylem. Efektem ich pracy jest 

nowe urządzenie Gree Lomo, które 

stanowi doskonałe połączenie jakości 

z nowoczesnym designem. Wspólnie 

ze znanym już Państwu urządzeniem 

U-Crown będą z pewnością jednymi 

z najbardziej atrakcyjnych produktów 

na polskim rynku w 2016 roku. 

W celu zwiększenia komfortu użytkownika, 

klimatyzatory U-Crown oraz 

Lomo mogą być obsługiwane za pomocą 

dowolnego telefonu / tabletu 

Wi-Fi bazującego na systemie Android 

lub iOS. Pozwala to na kontrolę urządzenia 

z dowolnego miejsca na świecie 

oraz zwiększa możliwości w zakresie 

planowania pracy. 

www.gree.pl 

20 


POZNAŃ, MTP PAWILON 5A 

 

MISTRZEM 

ZGARNIJ NAGRODY 

PARTNERZY: 

PARTNERZY WSPIERAJĄCY: 

ORGANIZATORZY:

I. 

instalacje 

Wymagania dotyczące bezpieczeństwa obudów i szaf sterowniczych 

Ochrona ze stali 

Szafy sterownicze zapewniają nie tylko ochronę umieszczonego wewnątrz 

wyposażenia elektrycznego. Chronią też osoby pracujące przy 

aparaturze rozdzielczej lub sterowniczej lub znajdujące się w pobliżu 

przed zagrożeniami ze strony prądu elektrycznego. Wymagania ochrony 

i funkcje bezpieczeństwa są określone przez różne normy, dyrektywy lub 

warunki dopuszczenia, zależnie od miejsca pracy, branży lub zastosowania. 

Z tych różniących się specyfi kacji wynikają różne badania i kontrole 

potwierdzające zgodność obudowy. 

PROMOCJA 

Najbardziej chyba znanym wymogiem 

dotyczącym obudów sterowniczych 

jest stopień ochrony IP 

wg IEC 60529, który opisuje ochronę 

przez wnikaniem cząstek stałych 

lub pyłu oraz przed wnikaniem 

wody. Poza tym istnieje jednak jeszcze 

wiele innych wymagań związanych 

z obudowami sterowniczymi: 

• dokładność wymiarowa 

• odporność na korozję 

• grubość warstwy lakieru 

• wytrzymałość udarowa 

• statyczna obciążalność materiału 

• dynamiczna obciążalność materiału, odporność 

na wibracje 

• odporność na UV 

• ochrona przez zewnętrznymi warunkami 

klimatycznymi 

• zdolność odprowadzania ciepła 

• wytrzymałość ciśnieniowa podczas 

zwarcia elektrycznego 

• ochrona ludzi podczas awarii elektrycznej 

• ochrona ludzi przed łukiem elektrycznym 

• ochrona w przypadku uszkodzeń mechanicznych 

z zewnątrz 

Fot. 1. Różne systemy szaf sterowniczych Rittal mają jedną cechę wspólną – standardowy 

proces produkcji i lakierowania. 

Fot. Rittal Sp. z o.o. 

• odporność termiczna tworzyw sztucznych 

gwarantujących stopień ochrony 

od zewnątrz 

• zapewnienie niezmiennej jakości produkcji 

Wymagania te, a także kontrola i dokumentacja 

ich spełnienia, są określone 

w normach, jak np. IEC 62208 lub IEC 

61439-1. Należy przy tym pamiętać, 

że w zależności od rynku, np. w Ameryce 

Północnej, Europie lub Azji mogą 

być wymagane dodatkowe dopuszczenia. 

Standard IEC jest uznawany w wielu 

regionach świata wprost, albo w przetłumaczonej 

wersji krajowej. W Ameryce 

Północnej zamiast standardu IEC, 

do udokumentowania funkcji ochronnych 

są wymagane standardy Nema lub 

dopuszczenia UL. W szczególnych miejscach 

zastosowania, jak np. na statkach 

lub na kolei, obowiązują dodatkowe wymagania. 

Po zaliczeniu kontroli i udokumentowaniu 

uzyskuje się niezbędną dokumentację 

do dopuszczeń, niemniej także w wytwarzaniu 

obudowy sterowniczej wymaga się 

zagwarantowania standardów produkcji, 

a przez to niezmiennej jakości. Bez tego nie 

jest możliwe utrzymanie dopuszczeń i znaków 

kontroli. 

Aby zachować dopuszczenia niektórych 

organizacji, jak np. UL, Lloyds, DNV, poza 

pierwszym badaniem regularnie są rów- 

22 


instalacje I. 

Fot. 2. Gruntowanie zanurzeniowe 

stelaży ramowych do szaf sterowniczych 

w zakładach Rittal w Rittershausen 


nież kontrolowane zakłady produkcyjne. 

Po przeprowadzeniu audytu towarzystwa 

klasyfikacyjne udzielają zgody na umieszczanie 

znaków aprobaty na szafach aż 

do następnej kontroli. Dlatego w przypadku 

producentów, którzy poddają swoją 

produkcję regularnej kontroli przez takie 

organizacje, można oczekiwać niezmiennej 

jakości obudów sterowniczych. 

Jako jeden ze światowych liderów w zakresie 

technologii obudów i szaf sterowniczych, 

Rittal w siedzibie firmy w Herborn 

posiada akredytowane laboratorium kontrolne 

– dzięki czemu jest kompetentnym 

partnerem także dla innych przedsiębiorstw. 

Poza wymaganymi badaniami 

wstępnymi nowych produktów, Rittal regularnie 

kontroluje różne właściwości obudów 

sterowniczych z bieżącej produkcji. 

W ten sposób gwarantuje się wysoki standard 

jakości systemów szaf sterowniczych 

Rittal. 

Poza regularną kontrolą produktów w celu 

zapewnienia jakości produktu, dla niezmiennej 

jakości ważne są także standardy 

technologii produkcji. Aby możliwe było 

ich uwzględnienie także w przypadku wymiarów 

specjalnych lub też szczególnych 

form obudów, w Rittal wymyślono i stosuje 

się technologię platformową. Dzięki 

niej specjalne obudowy sterownicze są 

produkowane i powlekane w ten sam sposób 

i nie różnią się jakością od produktów 

wytwarzanych seryjnie. 

Więcej niż farba 

Nowoczesną obudowę sterowniczą 

wyróżnia spełnienie odpowiednich wymagań 

zgodnie z aktualnym stanem 

techniki i obowiązującymi normami. 

Na przykład ochrony antykorozyjnej nie 

zapewnia się już tylko przez zwyczajne 

pomalowanie metalowego korpusu. Dla 

zagwarantowania długotrwałej ochrony 

przed korozją niezbędny jest określony 

proces z różnymi etapami, od czyszczenia 

aż po lakierowanie proszkowe zagruntowanej 

obudowy. Długotrwała ochrona 

obudowy przed korozją jest niezbędna 

dla utrzymania ochrony ludzi i urządzeń 

także po latach eksploatacji aparatury rozdzielczej 

i sterowniczej. 

Ochrona elektrycznych szaf sterowniczych 

przed korozją jest wymagana przez normy 

IEC 62208 lub IEC 61439. Niezbędne 

tutaj badanie korozyjne przeprowadza się 

zgodnie z IEC 60068-2. Bazując na normie 

kontrolnej rozróżnia się instalację w pomieszczeniach 

lub na wolnym powietrzu. 

Aby wykazać odporność na korozję przeprowadza 

się test w oparach zawierających 

sól, podczas którego w ciągu kilku dni 

symuluje się proces korozji, który w rzeczywistości 

trwa latami. 

Obudowy sterownicze Rittal z lakierowanej 

blachy stalowej do zastosowań wewnętrznych 

spełniają wymagania odporności 

na korozję dzięki standaryzowanemu procesowi 

powlekania. 

Po zakończeniu produkcji, surowa obudowa 

w pierwszym etapie jest czyszczona 

i odtłuszczana w celu zapewnienia trwałej 

przyczepności następnych warstw. Bezpośrednio 

po odtłuszczeniu następuje 

nakładanie pierwszej warstwy przeciwkorozyjnej 

w ramach wstępnej obróbki nanoceramicznej. 

W celu naniesienia drugiej 

powłoki obudowę zanurza się w całości 

w basenie, w którym otrzymuje gruntowanie 

elektroforezowe. 

Końcową ochronę zapewnia powlekanie 

proszkowe, które jednocześnie nadaje 

strukturę zewnętrznej powierzchni szafy. 

Jeżeli w trakcie późniejszej obróbki uszkodzona 

zostanie wierzchnia warstwa, to 

zawsze istnieją jeszcze dwie inne warstwy 

antykorozyjne. 


Fot. 3. Elektryczne urządzenia rozdzielcze 

i sterownicze chronią ludzi znajdujących się 

w pobliżu przed zagrożeniami związanymi 

z prądem elektrycznym. 

Długotrwałe bezpieczeństwo 

Bezpieczeństwo ludzi przebywających 

w pobliżu elektrycznych instalacji rozdzielczych 

lub obsługujących elektryczne instalacje 

rozdzielcze jest ważnym celem, który 

ma zostać osiągnięty przez normę IEC 

61439. W związku z tym norma ta zawiera 

szereg wymagań opisujących właściwości 

mechaniczne obudów. W przypadku 

awarii elektrycznych silnym obciążeniom 

podlega również obudowa szafy sterowniczej, 

przez wzrost ciśnienia wewnętrznego 

lub magnetyczne oddziaływanie wysokich 

prądów zwarciowych. Wzrost ciśnienia wewnętrznego 

następuje np. podczas zadziałania 

dużych wyłączników zwarciowych 

wytwarzających łuk elektryczny. Jednak 

pole magnetyczne, które powstaje wokół 

szyny miedzianej, szczególnie przy dużych 

prądach zwarciowych, poza działaniem 

na sąsiednią szynę miedzianą, oddziałuje 

także na części obudowy jak np. na płytę 

montażową. Obudowa musi gwarantować, 

że podczas wyłączania zwarciowego 

nie otworzą się drzwi szafy lub system szyny 

zbiorczej pozostanie dobrze przymocowany 

także podczas zwarcia. Otwierające 

się drzwi szafy sterowniczej lub latające 

części mogą łatwo zranić ludzi w pobliżu 

rozdzielni. 

Dlatego ważne jest, aby obudowa szafy 

sterowniczej także po wielu latach posiadała 

wytrzymałość mechaniczną jak na początku 

i nie straciła jej przez rdzę lub inne 

oddziaływania. Aby to zagwarantować 

długoterminowo, ale też w niezmiennej 

jakości, niezbędny jest wysoki standard 

procesu produkcji i lakierowania. 

Rittal Sp. z o.o. 

www.rittal.pl 


23

I. 

instalacje 

Fot. 1. Precyzyjny dobór elementów oraz wybór lokalizacji, jak również współpraca z systemami automatyki sprawi, że system solarny 

będzie pracował z najwyższą możliwą wydajnością. 

Optymalizacja wydajności 

kolektorów słonecznych 

Tylko odpowiednio dobrana oraz dokładnie przemyślana instalacja solarna 

pozwoli na osiągnięcie założonych celów energetycznych. Na co 

zwrócić uwagę podczas dopasowania i montażu systemu lub jego rozbudowy, 

aby działał on jak najefektywniej? 

W 2013 r. Polska uplasowała się 

na trzecim miejscu, jeśli chodzi 

o ilość montowanych rocznie 

kolektorów słonecznych 

– po Niemczech i Włoszech, a przed 

Hiszpanią, Grecją i Francją, w 2014 zaś 

(wg raportu ESTIF) spadła tylko o jedną 

pozycję. Prężny rozwój tego segmentu 

rynku, niższe koszty, programy wspierające 

finansowanie oraz rosnąca świadomość 

Polaków dotycząca odnawialnych 

źródeł energii sprawiły, że w systemy 

24 


instalacje I. 

Fot. Viessmann 

solarne inwestowaliśmy coraz częściej. 

Budowanie huraoptymistycznych opinii 

należy jednak poprzedzić dogłębną 

refleksją – owszem, instalacje solarne są 

opłacalne, o ile tylko ich montaż został 

poparty indywidualną analizą obiektu 

i lokalizacji. 

Precyzyjny dobór 

To oczywiste, że praca kolektorów słonecznych 

jest uzależniona od warunków 

panujących w danym regionie, 

przede wszystkim od nasłonecznienia. 

Inwestor, użytkownik instalacji nie ma 

zatem wpływu na efektywność ich 

działania czy plan pracy. Dlatego też 

kluczową kwestią jest w tym przypadku 

prawidłowy dobór urządzeń oraz ich 

dopasowanie do potrzeb inwestycji, jak 

również znajomość odbiornika ciepła 

wspieranego przez system solarny. 

Oczywiście, podstawą jest precyzyjne 

dopasowanie elementów instalacji 

do zapotrzebowania obiektu na energię 

(na ciepłą wodę użytkową). Oprócz tego 

zaś indywidualne nastawy sterownika 

solarnego oraz natężenie przepływu 

płynu solarnego, jak również prawidłowe 

ustalenie temperatur granicznych 

pracy obiegu solarnego, tak aby możliwe 

było osiągnięcie jak największych 

uzysków z systemu solarnego. 

Przewymiarowanie instalacji może 

sprawić, że nośnik grzewczy ulegnie 

przegrzaniu (czasami dochodzi nawet 

do uszkodzenia elementów systemu), 

niedowymiarowanie – że kolektory 

nie dostarczą zakładanej ilości energii. 

Z problemem przegrzania borykamy 

się także w prawidłowo zaprojektowanych 

instalacjach, przede wszystkim 

w okresie braku odbioru ciepła. Do jego 

zniwelowania konieczne byłoby takie 

zoptymalizowanie budowy kolektora, 

aby do absorbera docierała taka sama 

ilość energii niezależnie od warunków 

zewnętrznych. W związku z tym na rynku 

pojawiły się np. kolektory z dodatkową 

powłoką zawierającą tlenek wanadu 

(kiedy temperatura na powierzchni 

absorbera przekracza dany poziom, np. 

70° C, dotychczas przeźroczysty związek 

zaczyna odbijać większość promieniowania, 

uniemożliwiając dalsze dogrzewanie 

absorbera). Powszechniej wykorzystywanym 

rozwiązaniem są jednak 

układy umożliwiające automatyczną regulację 

i optymalizację natężenia przepływu 

czynnika grzewczego w systemie 

solarnym. Przydatną funkcjonalnością 

dostępną w niektórych regulatorach 

jest możliwość płynnej regulacji obrotów 

pompy obiegowej, czyli jednocześnie 

zmiany natężenia przepływu. Zastosowanie 

automatycznych sterowników 

pozwala ponadto na załączanie funkcji 

chłodzenia (czy też urlopowej), dzięki 

którym nie grozi nam przegrzanie poszczególnych 

elementów instalacji. 

Dopóki instalacja solarna będzie produkować 

pewną nadwymiarową energię, 

dopóty musimy sięgać po optymalne 

metody ich zagospodarowania. Problem 

można rozwiązać poprzez przekazanie 

energii na potrzeby ogrzewania 

wody basenowej, dzięki czemu pokryjemy 

straty ciepła, do których dochodzi 

w nocy. Wymagane jest tu zastosowanie 

w instalacji solarnej specjalnego wymiennika 

basenowego. 

Przede wszystkim: 

lokalizacja i montaż 

Kolektory słoneczne osiągają największą 

wydajność, kiedy ich powierzchnia 

jest optymalnie ustawiona i odkryta. 

Bardzo istotne jest odpowiednie nachylenie 

solarów, czyli takie, które pozwoli 

nam na osiągnięcie najlepszych 

wyników, niezależnie od poru roku, ale 

przede wszystkim w okresie ciepłym 

Fot. 2. Praca kolektorów słonecznych uzależniona jest od warunków panujących w danym 

regionie, przede wszystkim od nasłonecznienia. 

Fot. Hewalex 


25

I. 

instalacje 

(od kwietnia do września). Należy tak 

dobrać i ustawić instalację, aby nie dochodziło 

do wspomnianych nadwyżek 

ciepła w sezonie letnim – energia słoneczna 

powinna umożliwić produkcję 

takiej ilości energii, jaka wystarczy 

do przygotowania c.w.u. 

Według niektórych projektantów systemów 

solarnych optymalizacja całorocznej 

instalacji solarnej ma umożliwić zniwelowanie 

różnic w energii, jaka dociera 

do systemu w poszczególnych miesiącach, 

a naszym priorytetem powinno 

być dążenie do zwiększenia ilości energii 

pozyskiwanej w zimniejszym okresie, nawet 

jeśli miałoby się to odbyć kosztem 

zysków w okresie letnim. Powszechniej 

stosowanym rozwiązaniem jest jednak 

wykorzystywanie maksimum energii słonecznej 

w sezonie letnim, dzięki czemu 

kolektory bez problemu wypełnią zapotrzebowanie 

na ciepłą wodę użytkową 

bez potrzeby załączania kotła (czy innego 

urządzenia) poza sezonem grzewczym 

– opłacalność tak przemyślanego 

systemu będzie większa. 

Fot. Immergas 

Fot. 3. Wyprodukowaną energię z powodzeniem 

spożytkujemy do podgrzania 

wody użytkowej. 

Naszym celem jest zwiększenie współczynnika 

f, czyli stosunku sumy promieniowania 

słonecznego padającego 

na m 2 powierzchni nachylonej do energii 

padające na m 2 powierzchni niepochyłej. 

Za optymalne dla całorocznego 

podgrzewania c.w.u. możemy uznać 

ustawienie zakresu kątów na poziomie 

30-45°. Z drugiej strony nie należy tu 

generalizować – ustawienie i sposób 

montażu kolektorów ustalamy indywidualnie 

do inwestycji. 

Montaż instalacji musi zostać poprzedzony 

dokładną analizą stanu systemu ciepłej 

wody użytkowej oraz obiegu cyrkulacji, 

inaczej wpływ energetyczny kolektorów 

na pracę całego systemu pozostanie 

niezauważony, a nakłady energetyczne 

oraz wydatki na przygotowanie c.w.u. nadal 

będą znaczne. Aby ograniczyć straty 

energii, w wielu przypadkach wystarczy 

jedynie dobra izolacja rur oraz zarządzanie 

pracą pompy cyrkulacyjnej poparte 

wiedzą i znajomością instalacji. 

Miejmy na uwadze, że na pracę kolektorów 

słonecznych w ogromnej mierze 

z d a n i e m 

E K S P E R T A 

Z kolektorami w duecie 

Ireneusz Jeleń, menedżer ds. marketingu i szkoleń, HEWALEX 

Podkreślaną w ostatnim czasie zaletą kolektorów słonecznych jest 

najwyższa spośród znanych powszechnie technologii grzewczych 

efektywność energetyczna. Wynika ona ze śladowego zużycia energii 

przez instalację solarną (pompa obiegowa i sterownik). Praca kolektorów 

słonecznych niezależnie od podstawowego źródła ciepła 

w budynku zapewnia w bezpośredni sposób skrócenie czasu jego 

pracy i oszczędności w zużyciu paliwa. 

Zwiększaniu efektów pracy z instalacji solarnej sprzyja zapewnienie 

dobrych warunków dla odbioru ciepła, w szczególności możliwie 

najniższej temperatury roboczej. Osiąga się to poprzez dobór odpowiedniej 

wielkości podgrzewacza wody: objętości, ale również 

wielkości wężownicy lub wymiennika ciepła. 

Zwiększaniu efektów pracy z instalacji solarnej sprzyja dodatkowo 

zastosowanie komunikacji pomiędzy regulatorem instalacji solarnej 

i regulatorem źródła ciepła. Można wówczas w większym stopniu decydować 

o potrzebie pracy np. kotła w zależności od pracy instalacji 

solarnej. Kolektory słoneczne mogą pracować z każdym rodzajem 

źródła ciepła, pozostaje jedynie kwestia odpowiedniego doboru wielkości 

instalacji. Przy współpracy z nowoczesnym kotłem gazowym 

instalacja może być „niedowymiarowana” – taki kocioł cechuje się 

wysoką elastycznością pracy i bez znaczącego uszczerbku dla sprawności 

pracy, może uzupełniać niedobory ciepła. W przypadku kotłów 

na paliwa stałe, instalacja solarna może być wręcz „lekko przewymiarowana”, 

aby maksymalnie ograniczać liczbę rozruchów kotła i jego 

czas pracy. Wynika to ze zwiększonej bezwładności cieplnej kotłów 

na paliwa stałe o dużej pojemności wodnej i dużej masie własnej, 

gdzie każdy rozruch i postój wiąże się ze znacznymi stratami ciepła. 

Współpraca kolektorów słonecznych znajduje także uzasadnienie 

w przypadku pomp ciepła, gdzie skraca czas pracy sprężarki (niższe 

koszty, dłuższa trwałość), a w przypadku pomp gruntowych poprawia 

warunki pracy dolnego źródła ciepła (mniejsze obciążenie, 

dłuższy czas regeneracji). 

26 


instalacje I. 

Fot. Immergas 

Fot. 4. 

Efektywna praca solarów wymaga skomunikowania z pozostałymi elementami systemu grzewczego. 

wpływają obciążenia mechaniczne. 

Podczas montażu należy kierować się 

zasadami opisanymi w normach z serii 

PN-EN 1991. Dotyczy to szczególnie 

zabezpieczeń przed działaniem wiatru 

i śniegu – śnieg dodatkowo obciąża 

kolektory, wiatr z kolei napiera na konstrukcję 

(w normach wyszczególniono 

strefy wiatrów i właściwości terenów 

zabudowanych). W związku z tym podczas 

projektowania systemu solarnego 

należy rozważyć, czy dach uniesie ciężar 

kolektorów (często wraz ze śniegiem), 

czy wytrzyma siłę naporu wiatru oraz 

czy zapewnione zostanie prawidłowe 

podparcie kolektora. Konieczna będzie 

zatem inspekcja dachu, szczególnie 

w przypadku starszego budownictwa. 

Na efektywność pracy kolektorów słonecznych 

wpływa oczywiście również 

jakość wykonania systemu. Brak ciągłości 

w płaszczu osłaniającym izolację 

czy pominięcie zabezpieczeń przed 

przenikaniem wody i wilgoci prowadzi 

do znacznych strat ciepła w elementach 

służących do transportu energii od 

kolektorów do odbiornika ciepła. 

Podgrzewacz lub zasobnik 

Ogromne znaczenie dla optymalnej 

pracy systemu ma też wybór kolejnych 

elementów instalacji. Pod uwagę bierzemy 

tu m.in. powierzchnię kolektorów 

słonecznych, zużycie dobowego 

profilu rozbioru wody oraz specyfikę 

inwestycji (nowy układ podgrzewania 

wody czy może rozbudowa istniejącego 

systemu). Zastosowanie w domach 

jednorodzinnych oraz małych budynkach 

użytkowych mają głównie instalacje 

z podgrzewaczem 2-wężownicowym 

wody użytkowej; powierzchni 

absorberów nie przekracza tu 10 m 2 

(zdecydowanie częściej jest to 5-7 m 2 ). 

Innym rozwiązaniem jest instalacja 

z podgrzewaczem 1-wężownicowym 

wody użytkowej (wykorzystywana 

w przypadku rozbudowy starego systemu 

oraz w obiektach o większym zapotrzebowaniu 

na c.w.u.) lub instalacja 

z zasobnikiem wody użytkowej. 

Iwona Bortniczuk 

Na podstawie: dr. inż. Adolf Mirowski, 

„Podręcznik dobrych praktyk na bazie 

szwajcarskich i polskich doświadczeń 

w zakresie wykorzystywania 

odnawialnych źródeł energii” 

oraz materiałów firm Viessmann, 

HEWALEX, Caldoris Polska 

Konsultacja merytoryczna: 

Ireneusz Jeleń, menedżer 

ds. marketingu i szkoleń, HEWALEX 


27

R. 

NA RYNKU 

Przegląd zasobników c.w.u. 

Producent/Dystrybutor BUDERUS BUDERUS GALMET 

Model Logalux SH290 RW Logalux SL 300/5W SGW(S)B 300 

Urządzenia grzewcze 

przewidziane do 

współpracy 

Pompa ciepła 

Kolektory słoneczne, kotły c.o. 

Kolektory słoneczne, wszystkie typy kotłów c.o. 

(np. na paliwo stałe, gazowy, olejowy itp.) 

Sposób montażu 

(wiszący/stojący) 

Stojący Stojący Stojący 

Pojemność zbiornika [l] 299 297 300 

Efektywna pojemność 

zbiornika [l] 

Ciśnienie graniczne po 

stronie wody grzewczej 

[MPa] 

277 290 272 

1 1 1 


stronie wody użytkowej 

[MPa] 

1 1 1 

Zakres regulacji 

temperatury [ o C] 

- 

Rodzaj wymiennika Wężownicowy Termosyfonowy (wężownica) Wężownica spiralna 

Rodzaj grzałki 

Możliwość montażu (opcja) 

Moc grzałki 

Rodzaj zabezpieczenia 

przeciwbakteryjnego 

Możliwość montażu (opcja) 

Okresowe wygrzanie Okresowe wygrzanie Emalia ceramiczna 

Rodzaj izolacji Pianka poliuretanowa Pianka poliuretanowa Pianka poliuretanowa 

Materiał zbiornika Stal emaliowana Stal emaliowana Stal 

Materiał obudowy Tworzywo sztuczne Stal powlekana Tworzywo sztuczne 

Cechy charakterystyczne 

• syfon termiczny do warstwowego 

ładowania c.w.u. 

• glazura termiczna DUO CLEAN MKT 

Możliwość podłączenie max. 3 źródeł ciepła 

Okres gwarancji 

5 lat 

Cena katalogowa netto 6233 7087 2859 

28 


NA RYNKU R. 


GALMET JUNKERS JUNKERS KOSPEL 

SG(S) 100 ST 120-5Z SK 300-5 SOLAR SB-500 

Dwufunkcyjny kocioł gazowy Kotły c.o. Kolektory słoneczne, kotły c.o. Z dwoma źródłami ciepła 

Stojący Stojący Stojący Stojący 

100 120 305 500 

104 116 290 445 

1 1 1 0,6 

1 1 1 0,6 

26 - 70 

Maksymalna temperatura wody grzewczej 

110 o C, maksymalna temperatura c.w.u. 95 o C, 

zakres regulacji w zależności od źródła ciepła. 

Do 80 o C 

Brak Wężownicowy Wężownicowy Wężownica 

Brak – Wkręcana (opcja) 

Brak – Od 1,4 do 6 kW 

Emalia ceramiczna Okresowe wygrzanie Okresowe wygrzanie – 

Pianka poliuretanowa Pianka poliuretanowa Pianka poliuretanowa Pianka polistyrenowa 

Stal Stal emaliowana Stal emaliowana Stal emaliowana 

Metal Stal Stal Twarde tworzywo sztuczne 

Zbiornik warstwowy, wbudowana pompa 

obiegowa oraz termoregulator 

• równomierna temperatura wody w punktach 

czerpalnych 

• estetyczny, kompaktowy wygląd 

• dopasowanie do indywidulanego zapotrzebowania 

na ciepłą wodę użytkową 

• w dostawie z czyjnikiem temperatury wody w 

zasobniku 

• łatwa instalacja – podłączenia od góry 

• anoda ochronna zabezpieczająca przed korozją 

• łatwe poziomowanie przy pomocy regulowanych 

stopek nastawczych 

• króciec spustowy ułatwiający konserwację 

Dwie wężownice 

5 lat 2 lata 5 lat 

2099 3999 3 975,61 zł 


29

R. 

NA RYNKU 


Producent/Dystrybutor KOSPEL TERMET S.A. TERMET S.A. 

Model SW-200 Termet 100 ZWU-200/N 

Urządzenia grzewcze 

przewidziane do 

współpracy 

Z jednym źródłem ciepła 

Jednofunkcyjne kotły kondensacyjne: 

EcoCondens Crystal II – 20, EcoCondens Crystal II – 25, 

EcoCondens Crystal II – 35, EcoCondens Gold – 20, 

EcoCondens Gold – 25, EcoCondens Gold – 35, 

EcoCondens Crystal - 50 

Jednofunkcyjne kotły kondensacyjne: 

EcoCondens Crystal II – 20, EcoCondens Crystal II – 25, 

EcoCondens Crystal II – 35, EcoCondens Gold – 20, 

EcoCondens Gold – 25, EcoCondens Gold – 35, 

EcoCondens Crystal - 50 

Sposób montażu 

(wiszący/stojący) 

Stojący Stojący Stojący 

Pojemność zbiornika [l] 200 100 200 

Efektywna pojemność 

zbiornika [l] 

204 94,0 192,4 


stronie wody grzewczej 

0,6 0,06 – 0,6 0,06 – 0,6 

[MPa] 


stronie wody użytkowej 

[MPa] 

0,6 0,6 0,6 

Zakres regulacji 

temperatury [ o C] 

Do 80 o C 

Regulacja może odbywać się przy pomocy regulatorów 

pogodowych oraz regulatorów odpowiednich urządzeń 

grzewczych. Urządzenia grzewcze sterują ładowaniem 

zasobnika i dysponują możliwością podłączenia 

czujnika temperatury 

Regulacja może odbywać się przy pomocy regulatorów 

pogodowych oraz regulatorów odpowiednich urządzeń 

grzewczych. Urządzenia grzewcze sterują ładowaniem 

zasobnika i dysponują możliwością podłączenia 

czujnika temperatury 

Rodzaj wymiennika Wężownica Wężownica Wężownica 

Rodzaj grzałki Wkręcana (opcja) Brak Brak 

Moc grzałki Od 1,4 do 6 kW Brak Brak 

Rodzaj zabezpieczenia 

przeciwbakteryjnego 

– 

Uruchamiana przez kocioł lub ręcznie na kotle funkcja 

Anty-legionella, następuje przegrzanie wody 

w zasobniku i usunięcie bakterii 

Uruchamiana przez kocioł lub ręcznie na kotle funkcja 

Anty-legionella, następuje przegrzanie wody 

w zasobniku i usunięcie bakterii 

Rodzaj izolacji Pianka polistyrenowa Bezfreonowa pianka poliuretanowa Pianka polistyrenowa 

Materiał zbiornika 

Stal emaliowana 

Blacha stalowa pokryta wewnątrz warstwą specjalnej 

emalii ceramicznej, która tworząc szklistą powłokę 

chroni go przed korozją i zapewnia dobrą jakość 

podgrzewanej wody użytkowej 

Blacha stalowa pokryta wewnątrz warstwą specjalnej 

emalii ceramicznej, która tworząc szklistą powłokę 

chroni go przed korozją i zapewnia dobrą jakość 

podgrzewanej wody użytkowej 

Materiał obudowy 

Twarde tworzywo sztuczne 

Blacha stalowa pokryta farbą proszkową, dolna i górna 

pokrywa wykonana z tworzywa sztucznego 

Materiał typu Skay 

Cechy charakterystyczne 

Jedna wężownica 

Anoda magnezowa zapobiegająca korozji, możliwość 

instalacji w prawie każdym pomieszczeniu, zmieści się 

w standardowych drzwiach w domu/mieszkaniu 

Anoda magnezowa zapobiegająca korozji, możliwość 

instalacji w prawie każdym pomieszczeniu, zmieści się 

w standardowych drzwiach w domu/mieszkaniu 

Okres gwarancji 

5 lat 

Na prawidłowe działanie urządzenia okres 24 miesięcy 

od daty sprzedaży oraz 60 miesięcy na zabezpieczenie 

antykorozyjne zbiornika emaliowanego 

Na prawidłowe działanie urządzenia okres 24 miesięcy 

od daty sprzedaży oraz 60 miesięcy na zabezpieczenie 

antykorozyjne zbiornika emaliowanego 

Cena katalogowa netto 1 678,86 zł 1420,00 1949,00 

30 


NA RYNKU R. 


VIESSMANN VIESSMANN WOLF TECHNIKA GRZEWCZA Sp. z o.o. WOLF TECHNIKA GRZEWCZA Sp. z o.o. 

Vitocell 100-W typ CUGA-A Vitocell 100-V typ CVAA-A CSW-120 SE-150-750 

Kotły gazowe 

Kotły grzewcze, sieć ciepłownicza 

Kotły wiszące np. CGB-2-14-20-24, CGB-11-20-24, 

FGB-28-35 

Kotły wiszące i stojące 

Stojący Stojący Stojący Stojący 

150 160 115 150-750 

Brak 

Brak 

Do 1 MPa (do 10 bar) Do 2,5 MPa (do 25 bar) 1 

Do 1 MPa (do 10 bar) Do 1 MPa (do 10 bar) 1,2 

Temperatura c.w.u. do 95°C / 

temperatura wody grzewczej do 160°C 

Temperatura c.w.u. do 95°C / 

temperatura wody grzewczej do 160°C 

Brak 

Brak 

Wężownica Wężownica Wężownica Wężownica 

– – Brak Wewnętrzna 1 1/2“ 

– – Brak 

Grzałka elektryczna 2kW / 230V~ z wbudowanym 

regulatorem temperatury c.w.u. i jej 

ogranicznikiem. 

Dezynfekcja termiczna Dezynfekcja termiczna Brak Brak 

Pianka otaczająca zbiornik z każdej strony 

oraz dodatkowa próżniowa izolacja termiczna 

Pianka otaczająca zbiornik z każdej strony 

oraz dodatkowa próżniowa izolacja termiczna 

Pianka poliuretanowa 

Pianka poliuretanowa 

Stal emaliowana powłoką Ceraprotect 

Stal emaliowana powłoką Ceraprotect 

Wykonany ze stali, z górnym podłączeniem do 

orurowania kotła wiszącego. 

Wykonany ze stali 

Blacha stalowa w kolorze białym 

Pojemnościowy podgrzewacz c.w.u. ze 

wzmocnioną izolacją cieplną, kolorystycznie 

dopasowany 

do gazowych kotłów wiszących: 

– klasa efektywności energetycznej: A 

– dyżurna strata ciepła (przy różnicy temp. 45 K): 

0,84 kWh/24 h 

– próżniowa izolacja termiczna nie wymaga 

dodatkowej kontroli czy konserwacji 

– powierzchnia wężownicy grzewczej: 1 m 2 

– zabezpieczenie przed korozją: stal emaliowana 

powłoką Ceraprotect; anoda magnezowa (z 

możliwością wymiany na bezobsługową) 

– podgrzewacze oferowane również w zestawach 

pakietowych z kotłami Vitodens 

– dostępne o pojemności: 120, 150, 160, 200 

Blacha stalowa w kolorze srebrnym 

Podgrzewacze pojemnościowe z podwyższoną 

izolacją cieplną: 160 i 200 l; ze standartdową 

od 160 do 1000 litrów: 

– klasa efektywności energetycznej: A 

– dyżurna strata ciepła (przy różnicy temp. 45 K): 

0,97 kWh/24 h 

– próżniowa izolacja termiczna nie wymaga 

dodatkowej kontroli 

– z możliwością połączenia ze sobą kilku 

podgrzewaczy (przy dużym zapotrzebowaniu 

na c.w.u.) 

– możliwość zastosowania grzałki elektrycznej 

w podgrzewaczach od 300 litrów 

– od 500 litrów zdejmowana izolacja cieplna 

– zabezpieczenie przed korozją: stal emaliowana 

powłoką Ceraprotect; anoda magnezowa (z 

możliwością wymiany na bezobsługową) 

Ochrona przeciwkorozyjna poprzez podwójną 

warstwę emalii na wewnętrznej ścianie zasobnika 

i na wężownicy grzejnej. 

Dodatkowa ochrona przed korozją poprzez 

magnezową elektrodę ochronną. 

Ściana wewnętrzna zasobnika jest zabezpieczona 

przed korozją podwójną warstwą emalii oraz 

dodatkowo ochronną anodą magnezową. 

Otwór rewizyjny ułatwiający konserwację, 

wysokoskuteczna izolacja termiczna i niewielkie 

straty ciepła, 

przyłącze dla dodatkowego ogrzewania 

elektrycznego 

2 lata 2 lata 5 lat 5 lat 

3681 zł 3515 zł 2 590 zł 3 250 zł – 11 150 zł 


31

O. 

ogrzewanie 

Liczy się projekt, 

czyli o kominkach z DGP 

Podstawowe, najważniejsze instalacje wymagają dokładnego zaplanowania 

i zaprojektowania już na etapie projektowania całego budynku. Nie 

inaczej jest w przypadku systemu dystrybucji gorącego powietrza, czyli 

tzw. kominka z DGP. 

Fot. 1. Kominki tradycyjne, z płaszczem wodnym, z DGP - jesteśmy świadkami rewolucji 

nie tylko w dziedzinie technologii grzewczych, ale również zdobnictwa. 

Urządzenie ogrzewa nie tylko 

pomieszczenie, w którym się 

znajduje, ale cały dom, a to dzięki 

układowi rur lub kanałów. Aby 

zatem prawidłowo dobrać rodzaj 

systemu (grawitacyjny lub 

wymuszony) do obiektu, powinniśmy 

dokonać skomplikowanych 

obliczeń i przeanalizować 

plan budynku. Zyskujemy w ten 

sposób pewność, że osiągnięta 

w systemie temperatura osiągnie 

wystarczający do ogrzania 

wnętrza poziom, jak również, 

że ciepłe powietrze będzie 

Fot. Koperfam 

w stanie dotrzeć do wszystkich objętych 

instalacją pomieszczeń. 

Projekt to podstawa 

Dlaczego zaprojektowanie i wykonanie 

systemu DGP na jak najwcześniejszym 

etapie jest tak istotne? Musimy mieć 

na uwadze, że wszelkie wprowadzanie 

zmian w układ czy modernizowanie go 

w przyszłości (np. rozbudowa systemu 

o kolejne pomieszczenie) niekoniecznie 

przyniesie oczekiwane rezultaty. Możemy 

bowiem zwiększyć długość instalacji 

czy dodać kolejne odcinki, jednak 

nie powinniśmy zapominać o danej, 

ograniczonej mocy grzewczej wkładu 

kominkowego. Na osiągi systemu nie 

wpłynie nawet montaż turbin o większej 

mocy (w układzie z mechaniczną 

dystrybucją gorącego powietrza) 

– ilość produkowanego przez urządzenie 

grzewcze ciepła nie ulega bowiem 

zmianie. Nie zapominajmy również, 

że lepszy efekt przyniesie swobodne, 

wolne opływanie wkładu przez nagrzewające 

się powietrze niż szybkie zassanie 

go przez wentylator. 

Gdzie sprawdzi się DGP? 

Czy system dystrybucji gorącego powietrza 

może być wdrożony niezależnie od 

typu czy wielkości budynku? Oczywiście, 

z uwagi na specyfikę układu grzewczego 

na DGP decydują się przede wszystkim 

inwestorzy prywatni – tego typu rozwiązania 

sprawdzą się zatem w domach mieszkalnych, 

jednorodzinnych, należy jednak 

z uwagą wybrać rodzaj systemu. W przypadku 

niewielkich domów, czyli takich, 

w których przewody instalacyjne prowadzące 

do poszczególnych pomieszczeń 

nie będą dłuższe niż 4-5 m (w praktyce 

oznacza to ogrzewanie 3-4 pomieszczeń), 

optymalnym rozwiązaniem jest układ 

grawitacyjny, w którym ruch powietrza 

jest wynikiem jego naturalnych własności 

fizycznych (ciepłe powietrze staje się lżejsze, 

dzięki czemu unosi się ku górze, samodzielnie 

transportując ciepło do kolejnych 

pomieszczeń). Odpowiedni projekt układu 

sprawi, że będzie on pracował z zakładaną 

przez nas wydajnością. Ogromną zaletą 

tego wariantu jest również uniezależnienie 

od energii elektrycznej. 

32 

Fachowy Instalator 6 2015

ogrzewanie O. 

Z drugiej strony niewielka prędkość 

powietrza oraz nieduża odległość pomiędzy 

kominkiem a nawiewami sprawia, 

że powietrze osiąga na tych krótkich 

odcinkach znaczną temperaturę, 

co może doprowadzić do przypalania 

się kurzu na kratkach zamontowanych 

w pomieszczeniach (konieczne 

jest więc fi ltrowanie powietrza). Coraz 

częściej inwestorzy decydują się zatem 

na wymuszony, mechaniczny system 

DGP, który przy zastosowaniu nowoczesnych 

sterowników pozwala na precyzyjne 

kontrolowanie i regulację procesu 

ogrzewania. 

Transport nagrzanego powietrza w sposób 

wymuszony jest również jedynym 

godnym rozważenia rozwiązaniem 

w przypadku budynków o większej powierzchni 

lub też przy niecentralnym 

położeniu pomieszczenia z kominkiem. 

Pamiętajmy, że bardzo wiele zależy od 

poprawnych obliczeń ogrzewanej powierzchni, 

jak również strumienia powietrza 

potrzebnego do wypełnienia zapotrzebowania 

na ciepło oraz strat ciśnień 

na kolejnych punktach układu. Od tego 

uzależniamy parametry aparatu nawiewnego, 

który zasysa powietrze z okapu kominka 

– zwłaszcza potrzebną wydajność. 

Fot. Kratki.pl 

Fot. Darco 

Fot. 2. Kluczowa jest lokalizacja kominka. Aby system działał prawidłowo, nie można 

przekraczać danych długości przewodów. 

Czy kominek z systemem DGP 

efektywnie ogrzeje cały dom? 

W przypadku niewielkich obiektów, 

do których dedykowane są rozwiązania 

grawitacyjne, z wypełnieniem zapotrzebowania 

całego budynku na ciepło nie 

powinno być problemu. Sprawa komplikuje 

się jednak, jeśli chcemy ogrzać 

większą powierzchnię, szczególnie jeśli 

dane pomieszczenia, do których planujemy 

doprowadzić przewody, znajdują 

się na jednym poziomie (wydajność systemu 

będzie większa, jeśli ogrzewamy 

parter i pokoje na piętrze – dzięki temu 

nie wydłużamy instalacji, a opieramy 

ją o kilka krótszych odcinkach). Można 

kierować się uniwersalnymi wytycznymi 

producentów, wedle których system 

grawitacyjny sprawdza się dla instalacji 

o maksymalnej długości 4-5 m. Z kolei 

układ wymuszony działa najefektywniej, 

gdy długość kanałów nie przekracza ok. 

10 m. Oczywiście, budowanie większych 

układów jest możliwe, jednak 

musimy wtedy liczyć się ze znacznie 

większymi kosztami inwestycji, związanymi 

z koniecznością wdrożenia dodatkowych 

rozwiązań, jak chociażby montaż 

przewodów o większym przekroju 

oraz potrzeba ich lepszej izolacji, aby 

nie dochodziło do strat ciepła z powietrza 

podczas jego transportu). 

Wiele zależy od aparatu 

nawiewnego… 

W przypadku systemów bazujących 

na wymuszonej dystrybucji gorącego 

powietrza kwestią najwyższej wagi jest 

wybór nie tylko wkładu kominkowego, 

ale i wentylatora. Jeśli pierwszy element 

nazwiemy „sercem” instalacji, drugi możemy 

określić „płucami” układu. Wydajność 

urządzenia dobieramy precyzyjnie 

do wymagań instalacji. Drugim ważnym 

przy wyborze wentylatora parametrem 

jest tzw. spręż, czyli inaczej wielkość wytwarzanego 

ciśnienia. 

Przewymiarowanie wentylatora czy 

też zastosowanie dwóch aparatów nawiewnych 

mogłoby sprawić, że układ 

pobierałby powietrze jeszcze zanim zostałoby 

ono ogrzane w okapie wkładu 

kominkowego (można to zniwelować 

dzięki zamontowaniu regulatora obrotów 

oraz dostosowaniu prędkości przepływu 

powietrza do projektu instalacji). 

Nie możemy też zapomnieć o wspomnianym 

już ograniczeniu – a miano- 

Fot. Kratki.pl 

Fot. 3. Lepszy efekt osiągniemy dzięki 

swobodnemu opływaniu wkładu przez 

powietrze niż szybkie zasysanie go przez 

wentylator. 

Fot. 4. System DGP należy zaprojektować 

jeszcze na etapie planowania lub 

przynajmniej realizacji obiektu. 

Fachowy Instalator 6 2015 

33

O. 

ogrzewanie 

z d a n i e m 


System DGP? Nie zawsze. Kiedy lepiej sprawdzi się kominek 

z płaszczem wodnym? 

Sylwester Kałwiński, specjalista ds. technicznych, Kratki.pl 

Kominki powietrzne, za pomocą systemu DGP, mogą ogrzać 

wszystkie pomieszczenia, do których doprowadzone są rury lub 

kanały rozprowadzające ciepło w systemie grawitacyjnym lub wymuszonym 

z turbiną do rozprowadzenia ciepłego powietrza. Rozwiązanie 

to jest pozornie łatwe w montażu w przypadku nowych 

budynków. O zastosowaniu tego rozwiązania trzeba jednak myśleć 

już na wczesnym etapie budowy domu. Jeżeli system dystrybucji 

powietrza nie zostanie przygotowany odpowiednio wcześnie, 

mogą wystąpić problemy z późniejszym zaplanowaniem i rozprowadzeniem 

go. W przypadku już istniejącego budynku, bez instalacji 

DGP montaż tego rozwiązania będzie bardzo utrudniony, ponieważ 

wiąże się z dużym remontem. Dla systemu DGP z kominka 

w przeciwieństwie do wkładów wodnych są pewne ograniczenia: 

- Nie do każdego pomieszczenia doprowadzimy DGP, wykluczyć 

należy np. łazienki, kotłownie, pralnie, kuchnie, garaż, tj. pomieszczenia 

tzw. mokre i takie, z których mogą przenosić się przykre zapachy. 

- Dodatkowe ograniczenie to odległość przewodów do pomieszczeń, 

które chcemy ogrzewać (w systemie DGP grawitacyjnym to 

4-6 mb, a w wymuszonym maks. 12 mb) oraz problem z jednoczesnym 

ogrzewaniem 2 lub więcej kondygnacji. Problem stanowi 

też utrzymanie temperatur na stałym poziomie we wszystkich 

punktach. Tu z pomocą przychodzi elektronika sterowniki i regulatory 

obrotów, ale są to dodatkowe nakłady pracy, jak i fi nansowe. 

W przypadku kominków z płaszczem wodnym ich niewątpliwą zaletą 

jest możliwość podłączenia do istniejącej już instalacji c.o. lub 

do ogrzewania podłogowego. Taki system jest prawie w każdym 

domu. 

Wygląd zabudowanego wkładu z zespołem wodnym nie różni 

się praktycznie niczym od typowego wkładu powietrznego. 

Natomiast różnica występuje w konstrukcji urządzenia. Ciepło 

powstające podczas spalania drewna zostaje przekazane do medium, 

jakim jest woda, która znajduje się w systemie centralnego 

ogrzewania oraz wypromieniowane przez szybę na pomieszczenie, 

w którym stoi wkład. Instalując kominek z płaszczem wodnym, 

nie musimy więc wykonywać odrębnego układu, niezależnej 

instalacji grzewczej, co znacznie obniża koszt inwestycji; 

nie wymaga już dodatkowych projektów. Ogrzewamy dokładnie 

te same pomieszczenia, co główne źródło ogrzewania, jakie 

posiadamy w domu. Kominek z płaszczem wodnym utrzymuje 

temperaturę na stałym, zadanym przez użytkownika poziomie, 

nie ma tylu wymagań i ograniczeń, jak wymienione wcześniej 

w DGP. 

Stosowana obecnie automatyka do kominków z płaszczem wodnym 

czyni je niemal bezobsługowymi – poza sprzątaniem komory 

spalania z popiołu i dokładaniem drewna cały proces pracy urządzenia 

i układu jest zautomatyzowany. 

wicie nominalnej mocy wkładu kominkowego. 

Mimo wdrożenia nowoczesnej 

aparatury system produkuje ograniczoną 

ilość energii. 

… oraz od projektu kanałów 

i kształtek 

Ogromne znaczenie dla efektywnego 

transportu ciepłego powietrza do poszczególnych 

pomieszczeń ma prawidłowy 

projekt kanałów. Miejmy na uwadze, 

że każda zmiana kierunku czy skręt 

oznacza zwiększenie oporu powietrza, 

czyli stratę ciśnienia (i tu znów pojawia 

się problem niedogrzania pomieszczeń 

– mimo zamontowania wkładu o wymaganej 

mocy i wydajnego wentylatora, 

dochodzi do strat ciepła w trakcie transportu). 

Wartość sprężu stanowi dla nas 

jasną informację, czy urządzenia poradzi 

sobie w przypadku zakładanych oporów 

powietrza. Liczy się tu także rodzaj 

powierzchni (gładka lub nieregularna) 

Fot. Koperfam 

Fot. 5. 

Stalowy wkład z płaszczem. 

oraz kształt kanałów. Na uzyskanie optymalnych 

osiągów możemy liczyć przy 

przewodach okrągłych zamiast kwadratowych 

(lepszy przepływ powietrza). 

Z drugiej strony kanały okrągłe rodzą 

dodatkowe utrudnienia związane z ich 

zagospodarowaniem, montażem oraz 

izolacją. W przypadku zakładanych problemów 

z oporami powietrza rozwiązaniem 

może być powiększenie ich pól 

poprzecznych, jeśli jednak wykroczymy 

poza standardowe wielkości, musimy 

ponownie liczyć się ze zwiększeniem 

kosztów montażu instalacji. 


Na podstawie materiałów fi rm: 

Darco, Kratki.pl 

Konsultacja merytoryczna: Kratki.pl 

34 

Fachowy Instalator 6 2015

P. 

pompy i przepompownie 

Nowa pompa 

Wilo-Yonos MAXO i Wilo-Yonos MAXO-D 

– jedna pompa do wszystkich zastosowań 

Pompy Wilo-Yonos MAXO charakteryzuje bardzo wysoki stopień sprawności 

EEI ≤ 0,23 i minimalny pobór moc 5 W dzięki płynnej regulacji 

i silnikom ECM. 

PROMOCJA 

Niepodważalną zaletą nowej 

rodziny pomp Wilo-Yonos 

MAXO jest wyjątkowo szeroki 

przedział temperatury przetłaczanego 

medium od -20 

do 110°C oraz wytrzymałość 

na temperaturę otoczenia od 

-20 do 40°C. Ta innowacyjna 

cecha, do tej pory nieosiągalna 

w porównywalnych typoszeregach 

pomp sprawia, że Wilo- 

-Yonos MAXO jest uniwersalnym 

rozwiązaniem do każdej aplikacji. 

Do zastosowań w obiegach 

instalacji grzewczych, wentylacji, 

chłodnictwa i klimatyzacji, OZE 

– układów solarnych oraz geotermalnych. 

Doskonale sprawdzą 

się w domach wielorodzinnych, 

budynkach mieszkalnych, 

nieruchomościach komercyjnych, 

obiektach użyteczności 

publicznej takich jak szpitale, 

szkoły, urzędy, czy w przemyśle. 

Dopuszczalne przetłaczane medium 

to woda grzewcza oraz 

mieszanki woda/glikol o maksymalnym 

stężeniu 1:1 (w przypadku 

domieszek glikolu należy 

skorygować dane dotyczące 

wydatku pompy odpowiednio 

do podwyższonej lepkości). 

Pompa Wilo-Yonos MAXO 

jest wyposażona w wielofunkcyjny 

wyświetlacz LED, 

umożliwiający regulację oraz 

kontrolę pracy pompy w każdej 

chwili. Wyświetlacz jest czytelny, 

a obsługa intuicyjna. Wybór 

Fot. 1. 

Wilo-Yonos MAXO. 

wszystkich funkcji i opcji ustawień jest 

prosty i przejrzysty. Na wyświetlaczu 

LED przedstawiana jest wartość wysokości 

podnoszenia, wyrażona w mH2O. 

Wartość zadaną można ustawić lub 

zmienić w prosty sposób za pomocą 

czerwonego pokrętła Wilo. Pozwala 

ono na precyzyjną (co 0,5 m) nastawę 

wartości wysokości podnoszenia w jednym 

z dwóch trybów regulacji różnicy 

ciśnień bądź na wybór jednej z trzech 

nastaw stałej prędkości obrotowej. Pełna 

diagnostyka stanów pracy oraz awarii, 

prezentowana jest na wyświetlaczu 

w postaci przyporządkowanych konkretnych 

kodów błędów, pozwalając 

na szybszą i skuteczną naprawę. 

Pompy Wilo-Yonos MAXO wyposażone 

są w zintegrowaną sygnalizację 

awarii, co zapewnia bezpieczeństwo 

pracy. To cecha, która wyróżnia ten typoszereg 

na rynku. Bezpotencjałowy 

styk, zaprojektowany jako normalnie zamknięty 

(NZ), pozwala na wyprowadzanie 

sygnału o pojawieniu się awarii do zewnętrznego 

układu automatyki budynku 

(BMS). Obciążenia styków: dopuszczalne 

minimalne: 12 V DC, 10 mA; dopuszczalne 

maksymalne 250 V AC, 1 A. Styk awarii 

pozostaje zamknięty w następujących 

36 


pompy i przepompownie P. 

warunkach: pompa pozostaje bez napięcia 

sieciowego, nie występuje awaria, 

całkowita awaria modułu regulacyjnego. 

Styk awarii rozwiera się, gdy pompa jest 

zasilana i następuje jeden z następujących 

błędów: przeciążenie sinika, zbyt wysoka 

temperatura modułu regulacyjnego, zbyt 

wysokie natężenie prądu, zablokowanie 

pompy, uszkodzone połączenie miedzy 

silnikiem a modułem regulacyjnym, zbyt 

niskie bądź zbyt wysokie napięcie sieciowe. 

Zintegrowane, pełne zabezpieczenie 

silnika Dla pełnego komfortu użytkowania 

wysokosprawne pompy Wilo-Yonos 

MAXO wyposażone są w zintegrowane 

zabezpieczenie silnika, chroniące pompę 

przed wystąpieniem nadmiernej temperatury, 

prądem czy zablokowaniem wirnika. 

Dzięki temu nie jest wymagany zewnętrzny 

wyłącznik ochronny silnika. 

Częstym problemem pojawiającym 

się szczególnie jesienią, przed rozruchem 

pompy, jest zablokowanie 

wirnika spowodowane tzw. kamieniem 

kotłowym osadzającym się na wirniku. 

Funkcja odblokowania pozwala na wprowadzenie 

wirnika w ruch rotacyjny w obu 

kierunkach, aż do wyswobodzenia wirnika 

i poprawnej pracy pompy. W nowych 

pompach Wilo-Yonos MAXO dzieje się 

to całkowicie automatycznie zapewniając 

wysoki komfort pracy. 

Fot. 2. Wilo Yonos MAXO D. 

Zalety produktu 

• szeroki zakres zastosowań do pracy z medium od -20 do 110°C; 

• uniwersalność aplikacji dzięki wytrzymałości na temperaturę otoczenia 

od -20 do 40°C; 

• maksymalne bezpieczeństwo pracy całej instalacji, dzięki standardowo wbudowanej 

zbiorczej sygnalizacji awarii; 

• wygodne i szybkie podłączenie w różnych pozycjach z zastosowaniem 

wtyczki Wilo; 

• funkcja automatycznego powrotu do ustawionych parametrów pracy 

w przypadku zaniku napięcia; 

• funkcja deblokady, pozwalająca na odblokowanie wirnika po okresie przestoju; 

• zintegrowane pełne zabezpieczenie silnika; 

• funkcja automatycznego odpowietrzania komory wirnika – bez śruby odpowietrzającej; 

• prosta nastawa parametrów pracy za pomocą czerwonego pokrętła Wilo; 

• płynne dopasowanie wydajności w zależności od wybranej charakterystyki 

pracy Δp-c (stałociśnieniowa) lub Δp-v (zmiennociśnieniowa); 

• wyświetlacz LED do wskazywania zadanej wysokości podnoszenia z dokładności 

do 0,5 m oraz komunikatów o kodzie błędu; 

• powłoka kataforetyczna (KTL) na korpusie pompy zapobiega korozji w przypadku 

tworzenia się kondensatu; 

• prosta wymiana 1:1 ze starymi, standardowymi pompami, dzięki takim samym 

wymiarom montażowym nowych pomp. 

Automatyczny powrót 

do ustawionych parametrów pracy 

W przypadku zaniku napięcia, spowodowanego 

wyładowaniami atmosferycznymi 

bądź też awarią sieci, pompa nie przechodzi 

do ustawień fabrycznych, lecz 

powraca do nastawy sprzed awarii. Pozwala 

to uniknąć konieczności ponownych 

wizyt u klienta celem programowania 

pompy po każdym zaniku napięcia. 

Odpowietrzenie komory wirnika następuje 

automatycznie, dzięki systemowi 

automatycznej regulacji prędkości 

obrotowej oraz wewnętrznej 

budowie pompy. Podczas 

przepływu medium 

w przestrzeni wirnika filtr 

znajdujący się w wale oraz 

wkładka filtracyjna na płycie 

łożyskowej zmniejszają przedostawanie 

się najmniejszych 

cząsteczek ściernych. 

Uszczelnienie pomiędzy wirnikiem 

a płytą łożyskową zapobiega 

osadzaniu się zanieczyszczeń 

w szczelinie łożysk 

po stronie silnika. Korzyści: 

szybkie automatyczne odpowietrzenie 

komory wirnika 

ogranicza ryzyko pracy 

na sucho oraz powstawania 

szumów. Rozwiązania oszczędzające czas 

przy instalacji Wygodne i szybkie podłączenie 

w różnych pozycjach z zastosowaniem 

wtyczki Wilo. Podłączenie przewodu 

sieciowego i przewodu zbiorczej sygnalizacji 

awarii ma zintegrowane zabezpieczenie 

przed wyrwaniem. Wtyczka Wilo 

umożliwia szybkie i proste podłączenie 

w różnych pozycjach montażowych. Ułatwia 

to pracę wykonawcom. 

Zastosowanie charakterystyki 3-biegów 

stałej prędkości obrotowej w wybranych 

pompach Wilo-Yonos MAXO, pozwoli 

na szybsze i sprawniejsze wyregulowanie 

nowej, energooszczędnej pompy w modernizowanych 

instalacjach grzewczych, 

klimatyzacyjnych czy chłodniczych. 

Tworząc pompę Wilo-Yonos MAXO 

pomyślano zarówno o wykonawcy 

instalacji, gwarantując mu zamiennik 

dla starych, stałoobrotowych pomp, 

jak również o inwestorze, oferując 

urządzenie przynoszące oszczędności 

każdego roku eksploatacji w instalacji. 

• 


37

w. 

wentylacja i klimatyzacja 

Kontrola i konserwacja 

systemów wentylacyjnych 

Odpowiednio przeprowadzona konserwacja i kontrola systemów 

wentylacyjnych jest istotna z punktu widzenia bezpieczeństwa 

użytkowania budynku oraz wymagań wynikających z przepisów prawa. 

Fot. Uniwersal 

Fot. 1. 

Należy pamiętać o przeglądzie nasad kominowych. 

W świetle przepisów prawa 

Rozporządzenie Ministra Spraw 

Wewnętrznych i Administracji 

z 16 czerwca 2003 r. w sprawie 

ochrony przeciwpożarowej budynków, 

innych obiektów budowlanych 

i terenów reguluje 

zasady użytkowania oraz konserwacji 

instalacji i urządzeń technicznych, 

w których odbywa się 

proces spalania paliwa stałego, 

ciekłego lub gazowego. Przede 

wszystkim ważne jest aby przeglądy 

wykonywały osoby uprawnione. 

Uwzględnia się przy tym 

określone częstotliwości czyszczenia 

przewodów kominowych. 

W przypadku zakładów zbiorowego 

żywienia i usług gastronomicznych 

kontrolę przeprowadza 

się co najmniej raz 

w miesiącu. Przewody kominowe 

współpracujące z paleniskami 

opalanymi paliwem stałym 

poddaje się przeglądom nie rzadziej 

niż 4 razy w roku, natomiast 

kominy do palenisk opalanych 

paliwem płynnym i gazowym 

należy poddawać przeglądom 

co najmniej 2 razy w roku. Przeglądy 

w przewodach wentylacyjnych 

przeprowadza się nie 

rzadziej niż 1 raz w roku jeżeli 

większa częstotliwość nie wynika 

z warunków użytkowania. 

Pamiętać należy, że czyszczenie 

przewodów kominowych muszą 

wykonać osoby o odpowiednich 

kwalifikacjach. 

Z kolei zgodnie z Ustawą Prawo 

Budowlane, przewody kominowe 

(dymowe, spalinowe i wentylacyjne) 

powinny być w czasie ich użytkowania 

poddawane okresowej kontroli 

przez właściciela lub zarządcę, co najmniej 

1 raz w roku. Kontrole polegające 

na sprawdzeniu stanu technicznego 

muszą przeprowadzać osoby posiadające 

kwalifikacje w rzemiośle kominiarskim 

lub z uprawnieniami budowlanymi 

o odpowiedniej specjalności. 

W przypadku zastosowania w budynku 

wentylacji mechanicznej należy dodatkowo 

stosować się do zaleceń producenta 

systemu. 

Wentylacja grawitacyjna 

W odniesieniu do wentylacji grawitacyjnej 

okresowe kontrole przeprowadza 

się w oparciu o art. 62.1 Ustawy Prawo 

Budowlane. Ważne jest aby kontrolę 

przeprowadzić w sposób szczegółowy, 

który zapewni uzyskanie wszelkich 

informacji służących do prawidłowego 

określenia sprawności przewodów 

kominowych, wentylacyjnych oraz 

podłączeń. Należy przy tym stwierdzić 

możliwość bezpiecznego użytkowania, 

przy czym kontrola powinna dotyczyć 

również wszystkich innych elementów 

umożliwiających prawidłowe działanie 

systemów kominowych. Kontrolę 

przewodów kominowych przeprowadza 

przynajmniej dwuosobowy zespół 

pod kierunkiem osoby uprawnionej 

– mistrza kominiarskiego. Czynnościom 

kontrolnym poddaje się wszystkie 

38 


wentylacja i klimatyzacja w. 

Fot. Fluke 

Fot. 2. Pomiar ciśnienia przeprowadzany 

jest w kanałach wentylacji mechanicznej. 

przewody kominowe obiektu: dymowe, 

spalinowe wentylacyjne. 

W pierwszej kolejności zakres przeglądu, 

badania technicznego i kontroli 

przewodów kominowych powinien 

obejmować badanie drożności przewodów 

kominowych i prawidłowości 

podłączeń. W tym przypadku chodzi 

o ilość i rodzaj podłączeń (kratek wentylacyjnych, 

palenisk gazowych lub 

węglowych) wykonanych do jednego 

przewodu kominowego. Oprócz 

tego ważny jest stan drzwiczek rewizyjnych, 

łączników rur zapiecowych 

oraz prawidłowość zainstalowanych 

kratek wentylacyjnych oraz ich wielkość 

i powierzchnia czynna. Podczas 

przeglądu zwraca się uwagę na zapewnienie 

dostępu powietrza zewnętrznego, 

które, jak wiadomo, jest konieczne 

do prawidłowego obiegu i cyrkulacji 

powietrza w pomieszczeniach. Oprócz 

tego pozwala ono ma zapewnienie 

wymaganych ilości wymian powietrza 

dla skutecznej wentylacji pomieszczeń. 

Sprawdza się urządzenia wymuszające 

ciąg kominowy w przypadku gdy istnieją 

paleniska obsługiwane ciągiem 

grawitacyjnym lub gdy urządzenia te 

funkcjonują w przewodach. 

Podczas kontroli bada się prawidłowy 

ciąg kominowy oraz stan techniczny kominów 

ponad dachem. Chodzi głównie 

o głowice kominowe, ściany kominowe 

ponad dachem i na strychu, a także nasady 

kominowe pod kątem prawidłowości 

wylotów przewodów. Kontrola 

przewodów kominowych obejmuje badanie 

prawidłowości dostępu do przeprowadzania 

kontroli przewodów kominowych 

w tym stanu technicznego: 

włazów, drabin, ankrów oraz ław kominiarskich. 

Nie mniej ważne jest badanie 

szczelności przewodów kominowych 

oraz ocena innych nieprawidłowości 

mogących wpływać na zagrożenie bezpieczeństwa 

mieszkańców. 

Wentylacja mechaniczna 

W przypadku wentylacji mechanicznej 

należy pamiętać o uwzględnieniu 

wymagań producenta systemu wentylacyjnego. 

Tym sposobem czynności 

konserwacyjne mogą różnić się w zależności 

od konkretnego rozwiązania. 

Np. czyszczenie kanałów z reguły wykonuje 

się raz na kilka lat (5-6 lat). W przypadku 

gdy zastosowano przewody 

sztywne to podczas czyszczenia bardzo 

często używane są szczotki mechaniczne, 

dzięki którym jest możliwe zbieranie 

nieczystości ze ścianek. Jeżeli instalacja 

wentylacyjna bazuje na cieńszych elastycznych 

rurach aluminiowych szczotka 

może zniszczyć ich ścianki. Stąd też 

konieczna możne okazać się wymiana 

przewodów co kilka lat. Podczas konserwacji 

nie można zapominać o anemostatach. 

Istotną rolę odgrywa czerpnia i wyrzutnia 

powietrza. Dzięki tym elementom 

jest możliwe pobieranie i pozbywanie 

się z budynku zużytego powietrza. Na 

końcu czerpni zazwyczaj znajduje się 

metalowa siatka z drobnymi oczkami 

po to aby zapewnić ochronę przed 

większymi zanieczyszczeniami i owadami. 

Należy zadbać o jej czystość. 

Konserwacja rekuperatora 

Z reguły zaleca się aby filtry w rekuperatorze 

wymieniać co 2500 h pracy 

urządzenia co z reguły stanowi około 

3-4 m-ce. Przed rozpoczęciem prac 

należy pamiętać o odłączeniu zasilania. 

Pokrywę inspekcyjną zdejmuje się 

dopiero po zatrzymaniu wentylatorów. 

W następnej kolejności wyciągane są filtry 

i zakładane nowe. Przed założeniem 

pokrywy inspekcyjnej warto sprawdzić 

stan uszczelek a w razie potrzeby zastąpić 

je nowymi. Po zamknięciu pokrywy 

można podłączyć rekuperator i załączyć 

odpowiedni tryb pracy. Nie można zapomnieć 

o wymianie wkładu letniego, 

co najczęściej wykonuje się dwa razy 

w roku. 

Instalacja odprowadzania 

skroplin rekuperatora 

Kontrolę instalacji odprowadzania 

skroplin wykonuje się 1 raz roku. Najlepiej 

czynności w tym zakresie przeprowadzić 

przed rozpoczęciem sezonu 

grzewczego. W pierwszej kolejności 

warto poddać kontroli drożność odpływu 

np. poprzez wylanie w komorze 

wywiewnej wody oraz sprawdzenie czy 

spływa ona za pomocą otworu odpływowego. 

Ważne jest przy tym wyczyszczenie 

dna rekuperatora w miejscu 

gdzie spływają skropliny. Za pomocą 

cienkiego przedmiotu sprawdza się 

drożność otworów odpływu awaryjnego. 

Nie można zapomnieć o sprawdzeniu 

drożności innych otworów awaryjnych. 

Z kolei czyszczenie instalacji 

odprowadzania skroplin zazwyczaj wykonuje 

się co dwa lata. 

Odpowiednie czynności kontrolnoserwisowe 

należy przeprowadzić jeżeli 

rekuperator bazuje na krzyżowym wy- 

Fot. Klimatsystem 

Fot. 3. Odpowiednie pomiary wykonywane 

są w anemostatach. 


39

w. 


mienniku. W takim przypadku kontrolę 

wykonuje się przynajmniej 1 raz w roku. 

Po wyjęciu wymiennika sprawdzana 

jest czystość kanalików a jeżeli są one 

zabrudzone należy przeprowadzić 

czyszczenie. Ważne jest kilkukrotne 

płukanie oraz energiczne zanurzanie 

w wodzie z łagodnym detergentem. Po 

wypłukaniu w czystej wodzie element 

należy pozostawić do wyschnięcia. 

Centrale wentylacyjne 

do dużych obiektów 

Czynności konserwacyjne w odniesieniu 

do central wentylacyjnych pracujących 

w budynkach o wielkokubaturowych 

sprowadzają się przede wszystkim 

do wymiany filtrów. Z reguły są one wymieniane 

3-4 razy w roku. W niektórych 

modelach central przewidziano alarm 

informujący o zbyt wysokim poziomie 

zabrudzenia filtrów. W razie potrzeby 

należy wyczyścić wnętrze centrali z kolei 

usuwanie zabrudzeń z komory filtracyjnej 

wykonuje się podczas wymiany 

filtrów. 

Niejednokrotnie producenci central 

wentylacyjnych zwracają uwagę na konieczność 

sprawdzenia i oczyszczenia 

wirnika wentylatora ze zgromadzonych 

osadów i kurzu. Oprócz tego sprawdza 

się czy wirnik ma prawidłowe wyważenie. 

Czyszczenie przeprowadzane jest 

Fot. Testo 

Fot. 5. Czynności konserwacyjne 

wykonuje się kanałach wentylacyjnych 

instalacji przemysłowych. 

Fot. Zehnder 

Fot. 4. Ważna jest okresowa wymiana filtrów central wentylacyjnych zgodnie z zaleceniami 

producenta. 

również w odniesieniu do silnika wentylatora. 

W niektórych centralach wykonuje się 

czyszczenie wymiennika rotacyjnego. 

Jeżeli rotor jest mocno zanieczyszczony 

warto go przedmuchać sprężonym 

powietrzem. Czyszczenie rotoru przeprowadza 

się nie rzadziej niż raz w roku. 

Warto sprawdzić również stan paska napędzającego 

koła rotacyjne. 

Konserwacja urządzeń 

klimatyzacyjnych 

Szereg czynności w zakresie konserwacji 

należy przewidzieć w przypadku gdy 

w systemie wentylacyjnym zastosowano 

urządzenia klimatyzacyjne. Przede 

wszystkim istotne jest czyszczenie filtrów, 

skraplacza, styków podzespołów 

automatyki i sterowania oraz parownika 

łącznie z jego dezynfekcją. Oprócz tego 

kluczową rolę odgrywają czynności 

związane ze sprawdzeniem sterowania 

i sygnalizacji urządzeń, szczelności 

połączeń układów freonowych, szczelności 

układu odprowadzania skroplin, 

a także przewodów i izolacji pod 

względem uszkodzeń mechanicznych. 

Kluczowe miejsce zajmuje regulacja 

parametrów chłodniczych oraz sprawdzenie 

stanu napełnienia czynnikiem 

chłodniczym i ewentualne dopełnienie 

instalacji chłodniczych freonem. Należy 

zwrócić uwagę na regulację automatyki 

i sterowania pod kątem dostosowania 

do indywidualnych potrzeb. Ważna jest 

wymiana części zużytych lub zanieczyszczonych 

w stopniu uniemożliwiającym 

ich czyszczenie. 

Należy dbać o zewnętrzne widoczne elementy 

zewnętrzne klimatyzatora. Chodzi 

głównie o wloty wentylacyjne, a także filtr 

siatkowy i węglowy. Należy podkreślić, 

że na chwilę obecną nie ma przepisów 

dotyczących obowiązkowej częstotliwości 

przeglądów oraz czyszczenia klimatyzacji. 

Konieczne jest więc uwzględnienie 

wskazówek producenta konkretnego 

urządzenia klimatyzacyjnego. 

Podsumowanie 

Ustawa Prawo budowlane w rozdziale 6 

art. 62 nakłada na właścicieli obiektów 

obowiązek dokonywania okresowej 

kontroli stanu technicznego budynku 

i instalacji, zgodnie z przepisami zawartymi 

w rozporządzeniu ministra infrastruktury, 

dotyczącym „Warunków technicznych 

jakim powinny odpowiadać 

budynki i ich usytuowanie”. 

W odniesieniu do systemów wentylacji 

mechanicznej częstotliwość kontroli 

i jej zakres powinna określać instrukcja 

obsługi urządzeń. Podobnie sytuacja 

wygląda w przypadku systemów wentylacji 

hybrydowej, gdzie również należy 

mieć na uwadze wymagania producenta. 

Damian Żabicki 

40 


w. 


Dobierz system kominowy do kotła 

Kluczową kwestią w przypadku doboru systemu kominowego jest jego 

dostosowanie do urządzenia grzewczego, z którego będą odprowadzane 

spaliny. Wpływa to na bezpieczną eksploatację oraz bezpieczeństwo 

użytkowników. Nie zapominajmy ponadto, że sposób zaprojektowania 

i wykonania komina wpływa na wydajność kotła oraz parametry jego pracy. 

Rosnąca popularność systemów 

kominowych, czyli prefabrykowanych 

elementów i kształtek tworzących 

kompletny i samodzielny 

układ, sprawia, że na murowanie 

tradycyjnego komina decydujemy 

się coraz rzadziej. Nowoczesne systemy 

pozwalają na dostosowanie 

konstrukcji komina do wymagań 

danego urządzenia grzewczego 

oraz potrzeb domowników. 

Podstawą dla doboru konstrukcji 

komina jest rodzaj kotła oraz spalanego 

paliwa, jak również sposób 

i możliwości zabudowy. Należy 

oczywiście ustalić również wielkość 

ciągu kominowego, uwzględniając 

typ i moc kotła, rodzaj paliwa i temperaturę 

spalin, jak i straty przepływu 

w elementach przyłączeniowych 

kotła oraz wysokość i średnicę komina. 

Miejmy na uwadze, że szczególnie 

duże znaczenie ma tu dobór średnicy 

przewodu kominowego. Zbyt duża 

średnica może skutkować ochładzaniem 

się spalin na wylocie, co oznacza 

spadek podciśnienia w kominie, 

z kolei zbyt mała powoduje powstanie 

oporów powietrza – prowadzi to 

do zaburzenia ciągu. Błędy w doborze 

komina mogą poza tym prowadzić 

do dodatkowego zużycia paliwa, 

niepoprawnego działania automatyki 

kotła, jak również zwiększonego 

osadzania sadzy na ściankach. Wybierając 

system kominowy, skupiamy 

się więc najczęściej na efektywnym 

odprowadzeniu spalin, zapominając, 

że zastosowanie odpowiedniego 

układu może zoptymalizować wydajność 

nowoczesnych kotłów. 

Fot. 1. Dobór przewodów jest nieco bardziej skomplikowany w przypadku systemów 

zbiorczych. 

Fot. POUJOULAT 

Komin dobrany, czyli jaki? 

Kominy powinny być wykonane z odpowiednich, 

odpornych na dane czynniki 

materiałów (systemy kominowe) lub zabezpieczone 

za pomocą wkładów kwasoodpornych, 

które uodpornią układ przed 

niszczącym działaniem kwasów, sadzy oraz 

wysokich temperatur. Podstawowy podział 

instalacji przeprowadzany jest ze względu 

na pobór powietrza: na kominy do kotłów 

42 



Fot. Schiedel 

Fot. 2. 

Wybierając system kominowy, postawmy na sprawdzonego, zaufanego producenta. 

z otwartą komorą spalania (tzw. atmosferyczne) 

oraz z zamkniętą komorą spalania. 

Wbrew pozorom najłatwiejszy jest dobór 

systemu kominowego do urządzeń grzewczych, 

w których mamy do czynienia z wysoką 

temperaturą spalin (od 450° do 650°C; 

kominki, piece węglowe i na drewno tradycyjne) 

– ciąg termiczny błyskawicznie 

usuwa spaliny na zewnątrz układu, nie ma 

mowy o ich zaleganiu. Z kolei w przypadku 

kotłów niskotemperaturowych (temperatura 

pracy do 250°C; kotły gazowe i na olej 

opałowy, kominki z płaszczem wodnym) 

należy liczyć się z tzw. mokrym trybem pracy, 

w którym dochodzi do osadzania się wilgoci 

na ściankach przewodu. Wyróżniamy 

również systemy, w których temperatura 

spalin ma od 250° do 450° – głównie przy 

urządzeniach gazowych, na olej opałowy 

oraz kotłach węglowych retortowych. Przy 

ustalaniu temperatury spalin sprecyzujmy, 

czy wymagamy od układu odporności 

na pożar sadzy, czy też nie (systemy odporne 

na pożar sadzy zachowują odporność 

i pozwalają na pracę nawet po zapaleniu 

łatwopalnych związków osadzających się 

na wewnętrznych ściankach komina). 

Dopasowując system kominowy do urządzenia 

grzewczego, najpierw musimy 

dokładnie ustalić parametry pracy układu. 

Najlepiej jeśli inwestor ma już wybrany 

konkretny model urządzenia lub przynajmniej 

– rodzaj kotła oraz paliwa. 

czy na olej), szczególnie kondensacyjnego, 

nie może obyć się bez montażu dedykowanego 

systemu kominowego. Nie 

zostawiono tu zbyt dużo miejsca na interpretację: 

w przewodzie kominowym dochodzi 

do wytworzenia się specyficznego 

środowiska, które wymaga zastosowania 

odpowiednich materiałów, inaczej szybko 

dojdzie do niszczenia i korozji. W kominie 

gromadzi się wilgoć (przede wszystkim 

w przypadku urządzeń kondensacyjnych), 

co wiąże się z charakterystyką pracy kotłów 

(kotły kondensacyjne wysoką sprawność 

uzyskują dzięki wykorzystaniu energii zawartej 

w spalinach, czyli substancji zazwyczaj 

odprowadzanej poza układ grzewczy). 

Odbierają resztkę ciepła ze spalin, wychładzając 

je, wskutek czego produkowana 

Fot. Schiedel 

jest wilgoć. To zatem oczywiste, że system 

spalinowy powinien być odporny na działanie 

kondensatu. Oprócz tego od układów 

współpracujących z kotłami kondensacyjnymi 

wymagamy odporności na agresywne 

środowisko. 

Inwestorzy, chcąc zaoszczędzić, często pytają 

o możliwość pracy kotła z istniejącym 

systemem kominowym. Dlaczego jest 

to niewskazane? Jeśli podłączmy nowoczesne 

urządzenia do starego, ceglanego 

komina, wkrótce zacznie on wchłaniać 

wilgoć. Zawilgocenia staną się widoczne 

na ściankach komina, w następnej kolejności 

na ścianach wewnętrznych budynku. 

Z odprowadzaniem wilgoci na pewno nie 

poradzi sobie nawet efektywna instalacja 

wentylacyjna. 

Jak dobrać system kominowy: 

na podstawie kotła kondensacyjnego 

Zakup nowoczesnego kotła z zamkniętą 

komorą spalania (na paliwo stałe, gazowego 

Fot. 3. Podczas doboru systemu grzewczego istotny jest tryb (mokry, suchy) oraz temperatura 

pracy. 


43

w. 


z d a n i e m 


Wspólny komin dla kilku urządzeń grzewczych: 

jaki system wybrać? 

Piotr Janczarek, kierownika rynku detalicznego, POUJOULAT 

Chciałbym wspomnieć o trzech najbardziej popularnych systemach 

zbiorczych na polskim rynku. Są one doskonałą alternatywą 

dla licznych instalacji pojedynczych. Zastosowanie systemu 

pozwala obniżyć łączny koszt instalacji oraz zredukować ilość 

zajmowanego miejsca. 

• system zbiorczy do kotłów gazowych z zamkniętą komorą 

spalania lub kotłów kondensacyjnych – system umożliwia 

podłączenie od 2 do 20 kotłów gazowych do jednego 

systemu kominowego. Pozwala na podłączenie 2 kotłów na 

jednej kondygnacji do tego samego przewodu kominowego. 

Może być stosowany zarówno wewnątrz, jak i na zewnątrz 

budynku. System zbiorczy w zależności od rodzaju może pracować 

w nadciśnieniu (pierwsze dwa schematy; konieczność 

zastosowania klap antyzwrotnych na przewodzie spalinowym 

nad kotłem) lub w podciśnieniu (ostatni schemat; nie wymaga 

stosowania klap antyzwrotnych). Już gołym okiem widać, 

że system zbiorczy pracujący w nadciśnieniu pozwala nam na 

zastosowanie znacząco mniejszych średnic niż w przypadku 

systemu pracującego w podciśnieniu, przy tej samej mocy 

kotłów. 

Przykładowe wyliczenie średnic dla systemu zbiorczego wewnętrznego 

pracującego w nadciśnieniu: 

• system zbiorczy do piecyków kominkowych – istnieje 

możliwość podłączenia maksymalnie 3 pieców kominkowych 

do jednego komina zbiorczego. System ten jest interesującym 

rozwiązaniem dla budynków wielorodzinnych, których użytkownicy 

chcą cieszyć się wizją ognia we własnym mieszkaniu. 

W tym przypadku należy pamiętać o zachowaniu różnic poziomów 

podłączenia urządzeń, min. 1,5 m, oraz o nieprzyłączaniu 

więcej niż 3 piecyków. 

• system „zbiorczy” kaskada kotłów gazowych z zamkniętą 

komorą spalania lub kotłów kondensacyjnych – jest to 

połączenie kilku kotłów do wspólnego systemu kominowego, 

biegnącego poziomo (czopucha), a następnie dalej pionem 

kominowym biegnącym wewnątrz lub na zewnątrz budynku. 

System kaskadowy może działać w nadciśnieniu lub podciśnieniu. 

W tej chwili jest to chyba najchętniej stosowany system 

zbiorczy na polskim rynku. 

Przy wyborze i wyliczeniu każdego z wyżej wymienionych systemów 

zbiorczych zalecam kontakt w celu doboru i wyliczenia 

odpowiednich średnic z działem technicznym producenta 

systemów kominowych, który zrobi to zgodnie z normą PN-EN 

13384-2. 

44 



Fot. 4. 

Stal czy ceramika? 

Przejdźmy jednak do konkretów. Systemy 

kominowe polecane do odprowadzania 

spalin z kotła kondensacyjnego, czyli jakie? 

Do współpracy z kotłami o zamkniętej 

komorze spalania poleca się m.in. stalowe 

systemy kominowe. Bezpieczne odprowadzanie 

spalin zapewni stal kwasoodporna. 

Sprawdzi się również ceramika kominowa, 

Fot. MK Żary 

Pustaki wentylacyjne. 

Fot. Konekt Systemy Kominowe 

zwłaszcza izostatycznie prasowana. Wykorzystywane 

do produkcji technologie pozwalają 

na uzyskanie materiałów o bardzo 

niskiej porowatości, wskutek czego wilgoć 

nie penetruje ich struktury. Nie zapominajmy 

też, że kotły z zamkniętą komorą 

wymagają dostarczenia powietrza bezpośrednio 

do komory spalania. Dlatego też kominy 

mają tu najczęściej formę systemów 

powietrzno-spalinowych. Transport obu 

czynników, zarówno spalin, jak i powietrza, 

odbywa się w oddzielonych od siebie przewodach, 

układ jest więc bezpieczny dla 

użytkowników. 

Ponadto należy pamiętać, że kominy dedykowane 

urządzeniom kondensacyjnym 

powinny mieć możliwość pracy w nadciśnieniu. 

W związku z tym wymagamy, aby 

przewody charakteryzowały się bardzo 

dobrą szczelnością. Specyfika pracy w nadciśnieniu 

sprawia ponadto, że przewody 

ceramiczne łączone za pomocą innych 

materiałów niż pracujące w podciśnieniu. 

Zwróćmy uwagę także na specyfikę połączeń, 

są to przede wszystkim połączenia 

kielichowe. 

Systemy ceramiczne i stalowe uważa się 

ponadto za najbardziej uniwersalne. Wielu 

producentów promuje je jako takie, które 

osiągają dużą wytrzymałość na ściskanie, 

oddziaływanie związków fluorków, działanie 

wysokich temperatur, odporność na pożar 

sadzy, podczas którego temperatura może 

Fot. MK Żary 

Fot. 5. Najlepiej jeśli inwestor ma już 

wybrany konkretny model urządzenia 

grzewczego lub przynajmniej rodzaj kotła 

oraz paliwa. 

wzrosnąć nawet do 1200° C. W związku 

z tym sprawdzą się jako rozwiązanie zarówno 

do kotłów na paliwo stałe, gaz, olej czy 

pellety, pieców kondensacyjnych, jak i tradycyjnych. 

Jak dobrać optymalny dla danego systemu 

grzewczego i budynku system kominowy? 

Możemy operować gotowymi 

wzorami lub posiłkować się kartami doboru 

udostępnianymi przez producenta. 

Najlepszym rozwiązaniem będzie jednak 

zaprojektowanie przewodu w profesjonalnym 

programie komputerowym, który 

precyzyjnie określi poszczególne parametry 

komina. Dlaczego nie możemy jednoznacznie 

wskazać, jaki komin, z jakiego materiału 

sprawdzi się przy danym kotle lub 

paliwie? Trudno opierać się tylko i wyłącznie 

na materiale, z którego został wyprodukowany 

układ, każde urządzenie grzewcze 

ma swoje indywidualne, sprecyzowane 

wymagania. 


Konsultacja merytoryczna: 

Piotr Janczarek, kierownik rynku 

detalicznego, POUJOULAT 

Fot. 6. 

Stalowy komin ZEN. 

Na podstawie materiałów firm: 

Darco, POUJOULAT, Schiedel, MK Żary 


45

w. 


PYTANIA CZYTELNIKÓW 

Zawsze świeżo, zawsze czysto… 

Centrala wentylacyjna to serce systemu, który zapewnić ma komfort pracy 

w fi rmie i odpoczynku w domu. Dzięki niej oddychamy świeżym i czystym 

powietrzem o właściwej temperaturze, a to przecież jeden z kluczowych 

warunków nie tylko dobrego samopoczucia, ale przede wszystkim 

naszego zdrowia. Dlatego dobór właściwych urządzeń wentylacyjnych jest 

tak ważny. Chcąc ułatwić rozmowy z projektantami oraz podejmowanie 

decyzji odpowiadamy na najczęściej zadawane pytania, dotyczące central 

wentylacyjnych. 

EKSPERCI FACHOWEGO INSTALATORA 

Andrzej Zalewski 

Artur Radomski 

Wojciech Głaz 

Robert Kasperski 

MANAGER MARKI PAUL 

NABILATON 

LINDAB 

PRO-VENT 

1. Na jakiej podstawie dobiera 

się moc centrali wentylacyjnej? 

Centrala wentylacyjna jest integralnym 

elementem instalacji 

wentylacyjnej. Powinna zostać 

wybrana w fazie projektowania 

wentylacji tak, aby cały system 

spełniał wymagania stawiane 

przez inwestora. Doboru centrali 

dokonuje się na podstawie bardzo 

wielu zmiennych – przede 

wszystkim są to kubatura budynku, 

jego funkcja oraz ilość 

osób, które przebywać będą 

w wentylowanych pomieszczeniach. 

Andrzej Zalewski, manager 

marki PAUL tłumaczy: „Wyboru 

konkretnego urządzenia dokonuje 

się na podstawie projektu wentylacji 

oraz sporządzonego bilansu powietrza 

nawiewanego i wywiewanego. Warto 

wspomnieć tu o dwóch ważnych 

Fot. Pro-Vent 

Fot. 1. Z powietrznym gruntowym wymiennikiem 

ciepła może współpracować 

centrala do niego dedykowana. 

aspektach. Po pierwsze, rekuperator 

musi dysponować odpowiednim sprężem 

dyspozycyjnym umożliwiającym 

pokonanie oporów instalacji, wymiennika 

i fi ltrów. Po drugie – nie należy 

dobierać centrali „na styk”, system musi 

posiadać pewien zapas mocy, z którym 

oczywiście nie należy przesadzać. Przewymiarowany 

system to niepotrzebne 

wydatki na zakup urządzeń i zużywaną 

przez nie energię.” 

2. Jakie są skutki niedowymiarowania 

centrali 

Już w poprzedniej odpowiedzi wspomnieliśmy 

o tym, że system powinien 

dysponować mocą wystarczającą na 

46 



Fot. Pro-Vent 

Fot. 2. Przy doborze centrali zaleca się ją 

delikatnie przewymiarować, tzn. że dla wyliczonego 

strumienia powietrza np. 300 m 3 /h 

(powierzchnia budynku ok. 200 m 2 ) sugerowana 

jest centrala o wielkości 400 m 3 /h. 

pokonanie wszelkich oporów instalacji. 

Niedowymiarowana centrala, mówiąc 

najprościej, nie przepchnie przez system 

wentylacyjny wymaganej przez 

nas ilości powietrza. Skutkiem będzie 

niewłaściwa wentylacja pomieszczeń 

(lub po prostu jej brak), a efektem 

przebywania w źle wentylowanych 

pomieszczeniach – ciągłe zmęczenie 

i znużenie pracujących czy mieszkających 

w nich ludzi. W skrajnych przypadkach 

może dojść nawet do podtrucia 

dwutlenkiem węgla. Pamiętajmy, że zła 

wentylacja prowadzi również do innych 

niepożądanych zjawisk, takich, jak wykraplanie 

wilgoci skutkujące zagrzybieniem 

pomieszczeń. 

3. Co łączy się z przewymiarowaniem 

mocy centrali? 

Przewymiarowanie centrali jest zdecydowanie 

mniej szkodliwe niż jej niedowymiarowanie, 

uderzy bowiem przede 

wszystkim w portfel inwestora. Przewymiarowana 

centrala oznacza przewymiarowanie 

reszty systemu wentylacyjnego 

– zapłacimy więc więcej nie tylko 

za centralę, ale również za pozostałe jej 

elementy. 

Artur Radomski z fi rmy NABILATON wyjaśnia 

„W przypadku niedowymiarowania 

systemu jedyną możliwością naprawy 

sytuacji jest jego wymiana. System 

przewymiarowany może po prostu pracować 

na najniższym biegu – centrala 

będzie wtedy dostarczać odpowiednią 

ilość powietrza przy niskim poziomie 

hałasu oraz stosunkowo niskim zużyciu 

energii. Niestety, niskie koszty są w tym 

Fot. Pro-Vent 

Fot. 3. Przy określaniu wielkości centrali dla 

budynków jednorodzinnych należy kierować 

się wytycznymi producenta. Producent podaje 

graniczne wielkości powierzchni budynku do 

współpracy z daną wielkością rekuperatora. 

wypadku iluzoryczne, nie zrekompensują 

wydatków inwestycyjnych. Poza 

tym – skoro najniższy bieg zapewni ludziom 

warunki komfortowe, nie będzie 

można ustawić wentylacji tak, by zużywała 

minimum energii, gdy ludzi w tych 

w pomieszczeniach nie ma. To z kolei 

wygeneruje nam niepotrzebne wydatki 

na energię elektryczną. 

Na pocieszenie można dodać, że 

w przypadku syberyjskich mrozów 

czy tropikalnych upałów wentylacja 

przewymiarowana poradzi sobie z tak 

skrajnymi warunkami. Z drugiej strony 

drastyczne przewymiarowanie systemu 

wentylacji zaowocuje tym, że nawet 

podczas pracy na najniższym biegu 

użytkownicy odczuwać będą dyskomfort 

spowodowany zbyt dużym przepływem 

powietrza (przeciągi). Efektem 

będzie również niestabilna praca centrali 

w okresach przejściowych – zbyt 

duże nagrzewnice/chłodnice powodować 

będą okresy przegrzewania i przechładzania 

powietrza.” 

4. Na jakie parametry centrali należy 

przede wszystkim zwrócić uwagę 

podczas wyboru urządzenia? 

Robert Kasperski z Pro-Vent radzi, aby 

zwrócić szczególną uwagę na następujące 

parametry: 

• Wydajność/spręż. Każda centrala 

wentylacyjna charakteryzuje się konkretnym 

sprężem przy zadanym wydatku 

powietrza. Spręż centrali musi 

wystarczyć na pokrycie strat ciśnienia 

w całej instalacji. 

• Sprawność rekuperatora. Im większa, 

tym więcej ciepła z powietrza 

wywiewanego można przekazać powietrzu 

świeżemu (nawiewanemu). 

Większa sprawność oznacza więc 

mniejsze wydatki na energię. Sprawność 

zależna jest od rodzaju wymiennika, 

w którym odzyskiwane jest 

ciepło. Najwyższe sprawności charakteryzują 

wymienniki przeciwprądowe 

i centrale z dwoma wymiennikami 

Fot. Zehnder 

Fot. 4. Moc centrali wentylacyjnej określa 

się wydatkiem strumienia powietrza w 

[m 3 /h] oraz sprężem dyspozycyjnym w [Pa]. 

Fot. Zehnder 

Fot. 5. Dobór centrali dokonuje się na 

podstawie projektu wentylacji oraz sporządzonego 

bilansu powietrza nawiewanego 

i wywiewanego. 

Fot. Zehnder 

Fot. 6. Koszty eksploatacji centrali zależą 

od ustawianych wydatków powietrza, 

które zazwyczaj większe nastawia się latem 

oraz od pracy elektrycznej nagrzewnicy 

wstępnej zabezpieczającej wymiennik 

przed zamarzaniem zimą. 


47

w. 


Fot. Zymetric 

Fot. 7. Elementami najbardziej wpływającymi 

na efektywność energetyczną obiektu 

są: sprawność wymiany ciepła, automatyka 

i algorytm pracy oraz moc i sposób 

sterowania pracą wentylatorów oraz rodzaj 

źródła ciepła dla chłodnic i nagrzewnic. 

krzyżowymi (ponad 90%). 

• Energooszczędność. Centrala wentylacyjna 

to nie tylko wymiennik. 

Warto zwrócić uwagę na zastosowane 

wentylatory oraz ilość mocy, jaką 

pobierają. 

• Rodzaj i klasa filtracji. Odpowiednie 

fi ltry oprócz zapewnienia czystości 

nawiewanego powietrza zabezpieczają 

elementy centrali przed zanieczyszceniem. 

• Cicha praca. Poziom hałasu generowany 

przez centralę powinien być 

możliwie niski. Instalacja transportująca 

powietrze powinna być wykonana 

z kanałów tłumiących szumy. Alternatywnie 

stosuje się montowane 

na kanałach tłumiki hałasu. 

• Zaawansowana automatyka. Automatyka 

centrali powinna być dobrana 

do potrzeb klienta. Wygodne są 

programatory pracy tygodniowej 

i aplikacje umożliwiające sterowanie 

centralą z poziomu komputera, tabletu 

czy smartfona . 

• Eksploatacja. Kupując centralę pomyślmy 

także o kosztach serwisu, 

w tym wymiany fi ltrów. 

• Certyfikaty. Warto sprawdzić czy 

centrale wentylacyjne posiadają atest 

higieniczny i np. certyfi katy NFOŚ. 

Certyfi katy te są podstawą do ubiegania 

się o dopłatę do kredytu na 

budowę domu energooszczędnego. 

Fot. Zymetric 

Fot. 8. Wybierając centralę wentylacyjną 

w pierwszej kolejności warto zwrócić uwagę 

na wielkość strumienia powietrza, zasilanie 

i sposób sterowania wentylatorami 

(zastosowanie technologii EC itp.). 

5. Które elementy centrali najbardziej 

wpływają na jej efektywność 

energetyczną? 

Wojciech Głaz, z Lindab odpowiada: 

„Na efektywność energetyczną mają 

wpływ przede wszystkim takie czynniki 

jak sprawność temperaturowa wymiennika 

ciepła oraz silniki wentylatorów. 

Stosowanie silników EC oraz wymienników 

o sprawności powyżej 85% daje 

gwarancję, że urządzenie może znaleźć 

się w klasie A.” 

6. Czy do każdej, już zainstalowanej 

centrali można w przyszłości podłączyć 

gruntowy wymiennik ciepła? 

Niestety, nie – centrale przystosowane 

do wymienników gruntowych mają odpowiednio 

dopasowane wentylatory 

nawiewne. Taki wentylator powinien 

nie tylko pokonać opory przepchnięcia 

powietrza przez fi ltr, wymiennik, 

oraz instalację nawiewną, musi również 

pokonać opory na wymienniku 

gruntowym. Dlatego też już na etapie 

projektowym warto założyć, że centrala 

będzie pracować z wymiennikiem 

gruntowym, poznać jaki opór stawi on 

przepływającemu powietrzu i uwzględnić 

to w doborze urządzenia. 

7. Czy w przypadku rozbudowy 

obiektu możemy zmodyfikować 

centralę dostosowując ją do nowych 

wymogów, czy konieczna 

jest instalacja kolejnego urządzenia? 

Robert Kasperski z Pro-Vent tłumaczy: 

„Rozbudowa obiektu najczęściej wiąże 

się z koniecznością doprowadzenia 

większej ilości powietrza, a zamontowana 

wcześniej centrala wentylacyjna 

dobrana była do konkretnej kubatury. 

Zastosowano urządzenie charakteryzujące 

się określoną wydajnością, czyli 

przepływem powietrza, dlatego przy 

zwiększonej kubaturze stara centrala 

z pewnością okaże się zbyt słaba. 

Poza tym gdy wymagana jest większa 

wydajność nie wystarczy po prostu 

zamontować mocniejsze wentylatory. 

Tak przerobiony system wentylacji nie 

będzie działać dobrze. Do „starej” wydajności 

dobrano przecież wielkość fi ltrów 

czy powierzchnię wymiennika ciepła. 

Także instalacja wentylacyjna dostosowana 

była do określonych wydatków 

powietrza, co wiąże się z zastosowaniem 

kanałów o odpowiedniej średnicy. 

Tak więc gdy do instalacji o mniejszej 

przepustowości przyłączymy mocniejsze 

wentylatory opory centrali i instalacji 

wzrosną, wraz z nimi wzrośnie hałas, 

koszty i spadnie odzysk ciepła.” 

8. Co jest powodem powstawania 

niepożądanych dźwięków w instalacji? 

Andrzej Zalewski, manager marki 

PAUL wyjaśnia: „Powodów może być 

kilka. Wymieńmy chociażby takie, jak 

źle wytłumione wentylatory czy zbyt 

duża prędkość przepływu powietrza. 

To ostatnie jest skutkiem źle zaprojektowanej 

instalacji. Przyczyną może być 

również brak tłumików, zbyt duże opory, 

czy też zbyt małe wymiary kanałów 

wentylacyjnych, w szczególności czerpni 

i wyrzutni. Powodem rosnącego 

hałasu może być również niewłaściwa 

Fot. 9. Dokonując wyboru rekuperatora 

należy uwzględnić aspekty obróbki technologicznej 

powietrza przepływającego przez 

centralę, czyli nawilżania, sprawności odzysku 

ciepła przez wymiennik ciepła, mocy 

wentylatorów oraz stosowania nagrzewnic 

wstępnych. 

Fot. Zymetric 

48 



konserwacja instalacji, przede wszystkim 

mogą to być nadmiernie zabrudzone 

fi ltry.” 

9. Czy centralę umieszczoną w pomieszczeniu 

przy sypialni można 

dodatkowo, we własnym zakresie 

doizolować? 

Oczywiście, że tak. Należy jednak pamiętać 

o tym, że to doizolowanie nie 

może utrudnić w przyszłości prac serwisowych, 

takich jak chociażby wymiana 

fi ltra. Dlatego warto na etapie projektowania 

wybrać dobrze zaizolowaną i cicho 

pracującą jednostkę wentylacyjną. 

Fot. 10. Centrala wentylacyjna 

SMARTY 3X VER 

Fot. Lindab 

Fot. Lindab 

niami np. piwnicznymi lub garażem? 

Instalacja wentylacji mechanicznej z odzyskiem 

ciepła w pomieszczeniu piwnicznym 

jest sensowna, o ile w pomieszczeniu 

tym przez dłuższy czas przebywają 

ludzie (na przykład gdy urządzimy w niej 

siłownię czy warsztat), lub gdy chcemy 

aby piwnica była dodatkowo chroniona 

przed zawilgoceniem. Natomiast pomieszczenia 

garażowe powinny mieć 

swój własny system wentylacji – jest to 

związane głównie z tym, że powietrze 

„garażowe” jest powietrzem zanieczyszczonym 

i nie powinno się ono dostawać 

do obiegu powietrza w domu czy biurze. 

10. Czy koszty eksploatacji centrali 

wentylacyjnej różnią się w zależności 

od pory roku? 

Artur Radomski z fi rmy NABILATON 

odpowiada: „Tak, koszty eksploatacji 

różnią się w zależności od warunków 

zewnętrznych. Zmiana ta podyktowana 

jest przede wszystkim intensywnością 

pracy nagrzewnic i chłodnic zależną 

od temperatury powietrza zewnętrznego. 

Zimą, im wyższa temperatura 

powietrza tym mniej ciepła dostarczamy 

do obiektu a więc nagrzewnica pracować 

będzie z mniejszą wydajnością. 

Podobna rzecz dzieje się w przypadku 

chłodzenia – w okresie przejściowym 

chłodnica pracuje mniej intensywnie. 

Oba te urządzenia pobierają energię, 

dlatego zarówno gorące, jak i mroźne 

dni spowodują wzrost kosztów eksploatacji 

centrali wentylacyjnej. 

Kalkulując wydatki na wentylację warto 

również uwzględnić koszty uzyskania 

odpowiedniej wilgotności powietrza 

nawiewanego. Tutaj różnicę w kosztach 

widać podczas zmiany pogody z deszczowej 

na słoneczną lub odwrotnie.” 

Fot. Lindab 

Fot. 11. Podwieszana centrala wentylacyjna 

SMARTY 3X P. 

Fot. 12. SmartAir SW50+. 

11. Czy są graniczne temperatury zewnętrzne 

pracy rekuperatora? 

Wojciech Głaz, z Lindab odpowiada: 

„Temperatury wysokie nie stanowią tu 

problemu. Gorzej jest, gdy nadchodzą 

silne mrozy. Oferowane na rynku centrale 

są jednak przystosowane do pracy nawet 

w bardzo niskich temperaturach, sięgających 

nawet -20 o C. Ważne jest tylko, aby 

centrala była wyposażona w wymiennik 

obrotowy lub system ochrony wymiennika 

przed zamarzaniem (jeżeli wyposażona 

jest w wymiennik przeciwprądowy). 

Przed zamarznięciem wymiennika zapobiega 

na przykład nagrzewnica wstępna, 

która utrzymuje temperaturę nawiewu 

powyżej temperatury powodującej zamarzanie.” 

12. Czy wentylacja mechaniczna z odzyskiem 

ciepła musi obejmować 

cały budynek? Co z pomieszcze- 

13. Jak często należy serwisować 

samą centralę, a jak często całą instalację? 

W nowoczesnych centralach serwis 

ogranicza się do wymiany fi ltrów oraz 

ogólnego sprawdzenia stanu wewnątrz 

centrali. Zazwyczaj dobrej jakości urządzenia 

posiadają czujniki ciśnienia, które 

informują użytkownika o konieczności 

wymiany fi ltrów w momencie gdy są 

one zbyt zabrudzone. Gdy takich czujników 

nie ma warto trzymać się zasady, 

mówiącej że wszystkie fi ltry należy wymienić 

najpóźniej po 6 miesiącach użytkowania. 

Pamiętajmy, że brudne fi ltry 

nie tylko obniżają jakość dostarczanego 

do pomieszczeń powietrza, ale powodują 

też zwiększenie kosztów eksploatacyjnych, 

gdyż wentylator musi zużyć 

więcej energii aby przepchnąć powietrze 

przez zapchany kurzem fi ltr. 

Pamiętajmy również, że centrala to tylko 

jeden z elementów systemu wentylacyjnego, 

o pozostałe również należy 

zadbać. Dlatego co 3 miesiące użytkownik 

we własnym zakresie powinien 

przeprowadzić tzw. mały serwis, 

polegający na sprawdzeniu i ewentualnej 

wymianie wspomnianych 

wcześniej filtrów oraz oczyszczeniu 

kratek i anemostatów. Sprawdzenie 

i czyszczenie instalacji wentylacyjnej 

zawsze należy zlecać firmie która 

posiada do tego odpowiedni sprzęt 

i doświadczenie, gdyż jest to operacja 

dosyć skomplikowana. 

• 


49

w. 


Innowacyjne instalacje 

grzewczo-wentylacyjno-klimatyzacyjnymi 

GEO-KLIMAT w zakładzie produkcyjnym 

W połowie 2014 r. została ukończona rozbudowa zakładu produkcyjnego 

w miejscowości Bierawa, gdzie zainstalowano energooszczędne i innowacyjne 

rozwiązanie GEO-KLIMAT produkcji Pro-Vent. 

PROMOCJA 

GEO-KLIMAT to rozwiązanie 

grzewczo-klimatyzacyjno-wentylacyjne, 

które radykalnie obniża 

koszty eksploatacyjne, zapewnia 

najwyższy mikroklimat 

w budynku oraz pomaga ograniczyć 

zużycie energii pierwotnej 

(EP). Składa się z dwóch podstawowych 

elementów: 

1. bezprzeponowego płytowego 

gruntowego wymiennika ciepła 

PROVENT GEO 

2. centrali rekuperacyjnej z wbudowaną 

powietrzną pompą 

ciepła. 

Odpowiednio zaprojektowany i wykonany 

płytowy wymiennik gruntowy 

w okresie zimowym gwarantuje 

ciągłą pracę systemu wentylacji (brak 

szronienia i obladzania rekuperatora 

w centrali), GWC gwarantuje ogrzanie 

powietrza do temp. powyżej 0°C. 

W układach GEO-KLIMAT temp. powietrza 

za wymiennikiem dla okresu 

zimowego zazwyczaj nie spada poniżej 

+2°C ÷ +3°C. Dodatnia temp. 

powietrza z wymiennika gruntowego 

gwarantuje wydajną pracę pompy 

ciepła zainstalowanej w centrali 

(średnio sezonowa sprawność pompy 

ciepła SPF w okresie zimowym w układzie 

GEO-KLIMAT mieści się w przedziale 

4÷4,5). 

Dodatkową zaletą bezprzeponowego 

wymiennika gruntowego w okresie 

zimowym jest możliwość dowilżania 

przepływającego przez wymiennik po- 

Płytowy gruntowy 

wymiennik PROVENT GEO 

Płytowy gruntowy wymiennik 

PROVENT GEO pełni funkcję dolnego 

źródła ciepła dla pompy ciepła 

znajdującej się w centrali. Jako jedyny 

spośród wszystkich dostępnych 

na rynku wymienników gruntowych 

posiada pełną dokumentację 

– Atest Higieniczny oraz REKOMEN- 

DACJĘ ITB potwierdzającą: 

• zasady doboru oraz projektowania, 

• wytyczne montażu, 

• efektywność oraz skuteczność 

uzysku energii z gruntu, 

• udokumentowane działanie antybakteryjne 

(redukcja stężenia 

zarodników grzybów oraz bakterii 

w przepływającym przez 

GWC powietrzu). 

Fot. 1. Centrala grzewczo-klimatyzacyjno-wentylacyjna GEOVENT 2000. 

50 



wietrza (kapilarne podciąganie wody 

przez grunt). 

W okresie letnim wymiennik płytowy 

chłodzi przepływające przez GWC powietrze 

(na wyjściu z wymiennika uzyskujemy 

temp. rzędu 15÷17°C dla końca 

lipca oraz w sierpniu). 

GWC PROVENT-GEO jest w stanie pokryć 

nawet 75÷80% zapotrzebowania 

obiektu na chłód. Dodatkowe 20-25% 

pokrywane jest przez powietrzną pompę 

ciepła wbudowaną w centralę wentylacyjną. 

Centrala 

grzewczo-klimatyzacyjno- 

-wentylacyjna 

Centrala grzewczo-klimatyzacyjno-wentylacyjna 

w układzie GEO-KLIMAT wyposażona 

jest w wysokosprawny przeciwprądowy 

wymiennik ciepła, wbudowany 

by-pass wymiennika (praca 

bez odzysku ciepła w sezonie letnim), 

powietrzną pompę ciepła DC Inwerter 

z płynną regulacją wydajności oraz 

zaawansowaną automatykę utrzymującą 

zadane przepływy powietrza. 

Opcjonalnie pompa ciepła w centrali 

może zostać wyposażona w moduł 

przygotowania czynnika grzewczego 

wodnego (przygotowanie c.w.u. 

lub/i ogrzewanie niskotemperaturowe 

powierzchniowe). Układ pompy ciepła 

można również rozbudować o moduł 

przygotowania czynnika chłodniczego 

(woda lodowa). 

Instalacje w zakładzie 

produkcyjnym w Bierawie 

W zakładzie produkcyjnym w Bierawie 

zostały wykonane trzy układy GEO- 

-KLIMAT. 

Dwa z nich o nominalnym strumieniu 

powietrza V = 6 000 m 3 /h obsługują pomieszczenia 

hali produkcyjnej o powierzchni 

1150 m 2 . Trzeci układ o projektowym 

wydatku powietrza V = 2 000 m 3 /h 

obsługuje pomieszczenia biurowe, sale 

konferencyjne, szatnie, o łącznej powierzchni 

ok. 550 m 2 . 

Dwa pierwsze układy GEO-KLIMAT 

pełnią funkcję podstawowego źródła 

grzewczego. Ogrzewanie realizowane 

jest poprzez nadmuch powietrza ciepłego. 

Fot. 2. 

Płytowy gruntowy wymiennik PROVENT GEO. 

Natomiast trzeci układ (V = 2000 m 3 /h) 

pełni funkcje uzupełniającego źródła 

ogrzewania (pomieszczenia biurowe 

zaopatrzone częściowo w energię 

grzewczą z istniejącej kotłowni). 

W centralach zamontowano pompy 

ciepła o łącznej mocy grzewczej netto 

(po pokryciu strat wentylacyjnych) 

55 kW. 

Poza pompami ciepła znajdującymi się 

w centralach, na instalacji dostarczającej 

powietrze na halę produkcyjną dodatkowo 

zostały zainstalowane nagrzewnice 

elektryczne (Qg = 6 kW), których 

zadaniem jest pokrycie szczytowego 

zapotrzebowania na ciepło, w razie długotrwałych 

i silnych mrozów. Nagrzewnice 

dodatkowe elektryczne załączane 

są przy najniższych temperaturach zewnętrznych 

-17÷ -20°C, zatem pracują 

sporadycznie nie generując nadmiernych 

kosztów eksploatacyjnych. 

GEO-KLIMAT jest przystosowany do 

pracy ciągłej (z minimalnym ograniczeniem 

nocnym), wykorzystując właściwości 

akumulacji energii w obiekcie. 

Dzięki zastosowaniu GEO-KLIMAT 

możliwe jest uzyskanie najwyższych 

parametrów komfortu mikroklimatu 

w budynku przy bardzo niskich kosztach 

eksploatacyjnych. 

W okresie letnim GEO-KLIMAT przez 

większość czasu chłodzi obiekt w sposób 

bierny, poprzez wykorzystanie jedynie 

darmowej energii z GWC PRO- 

VENT-GEO. 

Sporadycznie uruchamiana jest pompa 

ciepła w centrali w celu dodatkowego 

chłodzenia powietrza (chłodzenie 

czynne). Z reguły załączenie pompy 

ciepła w trybie chłodzenia następuje 

pod koniec lata przy wysokich temp. 

powietrza zewnętrznego (powyżej 

ok. 33°C). 

GEO-KLIMAT wykonany w zakładzie 

produkcyjnym w Bierawie pomaga 

spełnić wymagania dotyczące ograniczenia 

zużycia energii pierwotnej 

zamieszczone w nowych Warunkach 

Technicznych. 

Układ GEO-KLIMAT poza radykalnym 

ograniczeniem zużycia energii, zapewnia 

przyjazny i zdrowy mikroklimat 

w obiekcie przez cały rok. 

mgr inż Paweł Malcherczyk 

Pro-Vent 


51

w. 


Nowa generacja jednostek 

wentylacyjnych ComfoAir Q 

Marka Zehnder to europejski lider jeśli chodzi o innowacyjne rozwiązania 

w zakresie komfortowej wentylacji z odzyskiem ciepła. W bieżącym roku 

producent zaprezentuje nową linię jednostek wentylacyjnych. Zehnder 

ComfoAir Q zastąpi bardzo udaną i znaną, klasyczną serię Zehnder 

ComfoAir 350/450/550. 

PROMOCJA 

Fot. 1. Zehnder ComfoAir Q 350 – intuicyjny 

i szybki montaż. 

Nowe modele zostały udoskonalone 

pod wieloma względami, 

a w szczególności pod kątem 

energooszczędności. Jednostki 

wentylacyjne Zehnder Comfo- 

Air Q będą miały najlepsze osiągi 

na rynku, oferując w ten sposób 

solidne rozwiązanie dla wymagających 

norm energetycznych 

zarówno w Polsce jak i za granicą. 

Nowością jest także zwiększenie 

wydajności największej jednostki 

z dotychczasowego typoszeregu 

Zehnder ComfoAir. Jak do tej pory, 

dostępne są trzy różne jednostki 

o optymalnie zróżnicowanej wydajności 

350, 450, przy czym największa 

wydajność to 600 m³/h. 

Oznacza to że Zehnder ComfoAir 

Q optymalnie sprawdzi się zarówno 

w mieszkaniach, domach 

jednorodzinnych, jaki i biurach 

czy budynkach komercyjnych. 

I ostatnia, ale nie mniej ważna 

kwestia – nowy „flagowy” produkt 

w asortymencie wentylacji 

Zehnder robi znakomite wrażenie 

swoją całkowicie zmienioną 

obudową, która w nowej odsłonie 

spełnia najwyższe wymagania odnośnie 

walorów estetycznych. 

Przy opracowywaniu nowych jednostek 

wentylacyjnych Zehnder 

ComfoAir Q, szczególny nacisk 

położono na zwiększenie efektywności 

energetycznej. Z jednej 

strony uzyskano to przez znaczną 

optymalizację wykorzystania wnętrza 

jednostki: z tego powodu zarówno 

wymiennik ciepła jak i wentylator mają 

większe rozmiary. Z drugiej strony, zoptymalizowano 

przepływ powietrza w wymienniku 

ciepła. Zmiany te zapewniają 

stabilny, stały przepływ, który kierowany 

jest do wentylatora przy minimalnym 

oporze powietrza. Powoduje to mniejsze 

zapotrzebowanie mocy wentylatora, co 

skutkuje odpowiednim spadkiem zużycia 

energii przez jednostkę. Dzięki innowacyjnej 

technologii wentylatorów, jednostka 

także pracuje ciszej i jest bardziej energooszczędna 

od swoich poprzedników. 

Zastosowana specjalna nakładka przepływowa 

FlowGrid optymalizuje przepływ 

powietrza do wentylatora i jeszcze 

bardziej redukuje hałas. Ponadto, wentylatory 

w jednostkach wentylacyjnych 

Zehnder ComfoAir Q spełniają najwyższe 

standardy technologii wentylacji i klimatyzacji. 

Dzięki tym innowacjom technologicznym, 

Zehnder ComfoAir Q osiąga 

o 5% wyższy odzysk ciepła przy zużyciu 

energii niższym aż o 10%. Użytkownicy 

Zehnder ComfoAir Q mogą zatem cieszyć 

się bardzo komfortowym klimatem 

w pomieszczeniach przy jednoczesnych 

maksymalnych oszczędnościach. Modulowana 

nagrzewnica wstępna doskonale 

dostosowuje się do temperatury na zewnątrz, 

udostępniając wymiennikowi ciepła 

powietrze z zewnątrz o optymalnej 

temperaturze. To zapewnia pełne wykorzystanie 

odzyskanego ciepła. To właśnie 

nasz „przepis na sukces” – najefektywniejsze 

wykorzystanie energii. Ponadto należy 

wspomnieć, iż modulowany bypass kontroluje 

objętość powietrza poprzez adaptacyjny 

profil komfortu, uwzględniający 

różną percepcję temperatury przez ludzi. 

Na przykład, w słoneczny wiosenny dzień 

52 



Fot. 2. Zehnder ComfoAir Q 350 – zdobywca 

Złotego Medalu MTP w kategorii 

energooszczędność. 

Fot. 4. System dystrybucji powietrza z nowoczesną jednostką Zehnder ComfoAir Q 450 to 

gwarancja świeżego powietrza przez cały rok i maksimum energooszczędności. 

Fot. 3. Zehnder ComfoAir Q 450/600. 

o temperaturze 15°C, do budynku doprowadzane 

jest zimniejsze powietrze niż 

w porównywalnym dniu jesienią. Wreszcie 

– nowa – opatentowana koncepcja 

filtra, która ma również pozytywny wpływ 

na klimat wewnątrz pomieszczeń. Dwa 

filtry znajdują się teraz na wlocie powietrza 

do jednostki. Oznacza to, że wszystkie 

wewnętrzne komponenty jednostki 

są od początku chronione przed zanieczyszczeniem. 

Dodatkowo, klapy o nowym 

profilu zapewniają 100% szczelność, 

a tym samym najwyższy możliwy poziom 

higieny w jednostce i w systemie dystrybucji 

powietrza. Sam materiał w filtrze jest 

jeszcze ciaśniej zintegrowany. Zwiększa to 

powierzchnię filtrów i zapewnia jeszcze 

lepszą ochronę. 

Bardzo szczególną funkcją, wynikającą 

z zaawansowanych dopasowań technologicznych, 

jest kontrola przepływu 

powietrza. Moduł sterowania zapewnia 

zrównoważony przepływ powietrza 

w budynku, umożliwiając jeszcze bardziej 

wydajne działanie systemu wentylacji. 

Kontrola przepływu zapewnia to przez 

ignorowanie krótkotrwałych, chwilowych 

oddziaływań (np. powiewów wiatru), unikając 

w ten sposób negatywnych efektów 

działania wentylatorów. System taki 

wymaga ciągłej zmiany, aby dostosować 

prędkość do nowych warunków przepływu. 

Obsługiwanie Zehnder Comfo- 

Air Q stało się jeszcze prostsze, osiągając 

nowy standard za pomocą intuicyjnego 

wyświetlacza. Pokazuje on w czasie rzeczywistym 

wszystkie dane robocze, dając 

użytkownikowi lepsze rozeznanie w zakresie 

zużycia energii i ochrony środowiska. 

Ponadto, jednostka nie tylko sygnalizuje 

konieczność wymiany 

filtrów w zależności od czasu działania, lecz 

uwzględnia także objętość przesyłanego 

powietrza. Podczas wymiany filtrów, jednostka 

wentylacyjna Zehnder ComfoAir Q 

uruchamia automatyczną funkcję ochrony. 

System może być także obsługiwany za 

pomocą prostego przełącznika trójpozycyjnego 

albo z użyciem dedykowanej aplikacji 

dla urządzeń mobilnych. W opracowaniu 

jednostek wentylacyjnych Zehnder 

ComfoAir Q uwzględniono praktyczne 

aspekty montażu. Automatyczne ustawianie 

systemu, włącznie z objaśnianiem, instrukcjami 

krok po kroku, jak również 

końcowym autotestem, umożliwiają instalatorowi 

bardzo łatwe i szybkie uruchomienie 

systemu. Uwzględniono również 

lokalną sytuację na miejscu montażu jednostki. 

Połączenia głównych kanałów dystrybucji 

powietrza można łatwo zmienić 

z lewej strony na prawą w zaledwie kilku 

krokach. To daje instalatorowi większą elastyczność 

w przypadku nieoczekiwanych 

zmian przy uruchomieniu systemu. 

Oczywiście, jednostki wentylacyjne Zehnder 

ComfoAir Q są nie tylko doskonale 

kompatybilne ze wszystkimi komponentami 

systemu Zehnder, lecz otwierają 

również nowy rozdział „innowacyjnej i wymuszonej 

przez rynek technologii wentylacji”, 

za pomocą której Zehnder wyznacza 

już dziś standardy przyszłości dla rozwiązań 

w zakresie komfortowej wentylacji 

wnętrz. Nowa generacja jednostek będzie 

dostępna w drugiej połowie 2016 r. • 


53

Tworzy klimat 

BIURO 

Free Polska Sp. z o.o. 

 

 

 

 

 

 

 

DYSTRYBUTORZY 

klimatyzacji Gree w Polsce 

FHU “Bezet” Sp. j. 

Gdańsk 

 

Olsztyn 

 

 

 

 

Szczecin 

Zielona Góra 

Poznań 

Bydgoszcz 

Łódź 

Białystok 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Wrocław 

Opole 

Katowice 

Kraków 

Kielce 

Rzeszów 

Lublin

2016 

klimatyzator U-Crown marki Gree 

 

 

 

24H 

jest 

poprzez 

 

pracuje stabilnie 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

. 

Klimatyzator U-Crown eleganckiego 

 

Cozy Mirror symbolizuje niepowtarzalny styl i nowoczesne wzornictwo. 

 

srebrnego i ciemno-czerwonego – wszystko po to, jak najlepiej 

 

Cozy Mirror 

Change 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

temperatur. 

Viola Perfect

w. 


Klimatyzatory typu split 

do jednorodzinnych budynków mieszkalnych 

Przy wyborze systemu klimatyzacyjnego najważniejsza jest obecnie 

funkcjonalność i dbanie o środowisko. Mniejsze oddziaływanie na 

środowisko oraz niższe zużycie energii elektrycznej to główne różnice 

w stosunku do rozwiązań z przed lat. Takim najbardziej powszechnym, 

ergonomicznym i ekonomicznym, nowoczesnym typem klimatyzatorów 

są klimatyzatory typu split. 

Klimatyzatory typu split pracują jako 

pompy ciepła, czyli są to urządzenia 

chłodzące lub grzejące, w zależności 

od wyboru trybu pracy. I podczas 

wyboru typu klimatyzatora adekwatnego 

dla naszego mieszkania 

musimy podjąć decyzję, czy ma on 

nam służyć jedynie do schładzania, 

czy również do podgrzewania 

powietrza. Na rynku dostępne są 

bowiem klimatyzatory, które przy 

niższych temperaturach ogrzewają 

mieszkanie lub stanowią uzupełnienie 

innego źródła ciepła. Liczy się 

także przeznaczenie pomieszczenia 

i ilość przebywających w nich 

osób, nasłonecznienie i oświetlenie, 

a także obecność urządzeń elektrycznych, 

generujących ciepło. 

Fot. 1. 

Klimatyzatory split doskonale wpisują się w nowoczesny design. 

Split – a co to takiego? 

Split z angielskiego oznacza "rozdzielać". 

To typ klimatyzatora, 

w którym parownik wraz z wentylatorem 

tworzą jednostkę wewnętrzną, 

natomiast skraplacz 

wraz ze sprężarką - jednostkę 

zewnętrzną. Pamiętajmy, że muszą 

być one połączone cienkimi 

rurkami freonowymi i że muszą 

mieć odprowadzenie kondensatu 

(skroplin). Ta konstrukcja daje 

klimatyzatorom typu split komfort 

akustyczny, ale nie tylko. To także 

możliwość montażu w pomieszczeniach 

o zróżnicowanej kubaturze 

i architekturze. Klimatyzatory 

tego typu są szczególnie zalecane 

do jednorodzinnych budynków mieszkalnych. 

Klimatyzatory typu split nadają się 

do obsługi jednego, dwóch, trzech, czasem 

czterech pomieszczeń lub jednego 

pomieszczenia o większych rozmiarach. 

Model na miarę potrzeb 

Jeśli jeszcze Twoja wiedza na temat typu 

klimatyzatorów nie jest uporządkowana, 

poniżej możesz przeczytać o typach klimatyzatorów 

split. 

Klimatyzatory ścienne – to bardzo popularne, 

a być może nawet najpopularniejsze 

rozwiązanie. Sprawdza się szczególnie 

w indywidualnych, kameralnych 

Fot. Zymetric 

pomieszczeniach. Świetnie pracują w pokojach 

o rzucie kwadratu. Równomiernie 

dystrybuują powietrze zarówno w pionie, 

jak i w poziomie. Można je zamontować 

w pomieszczeniach o zróżnicowanej kubaturze 

oraz architekturze. A poza wszystkim 

są małe, zgrabne i nie rzucają się zbytnio 

w oczy. Pamiętajmy, że mimo wszystko 

to nie one mają być głównym elementem 

wystroju wnętrza. 

Klimatyzatory kasetonowe – najlepiej 

sprawdzają się w klimatyzacji pomieszczeń 

indywidualnych. Montuje 

się je w przestrzeni międzysufitowej, co 

jest o tyle doskonałym rozwiązaniem, 

że całość zostaje całkowicie ukryta. Je- 

56 



PAMIĘTAJ! 

Pamiętajmy o bardzo ważnej kwestii, mianowicie klimatyzator sterowany 

pilotem musi być zainstalowany w odległości przynajmniej 1 metra od odbiorników 

takich jak radio czy telewizor, jak również w podobnej odległości 

od urządzeń grzewczych i zasilanych łatwopalnym gazem. Nie naruszają 

naszego designu, ponieważ zazwyczaj spotyka się je w kolorze białym, ale 

mogą być też wykończone przyciemnianym lustrem lub chromem. Dostępne 

są również w kolorach metalicznych np. szarym czy niebieskim, 

a także w wykończeniu drewnopodobnym. Te ostatnie to najnowszy trend, 

który staje się coraz bardziej popularny. 

Fot. Daikin 

dynie maskownica z wylotami powietrza 

zostaje wpasowana w poziom sufitu. Ich 

największą zaleta jest niewidoczność 

i niezwykle równomierne dystrybuowanie 

powietrza. Naszym skromnym 

zdaniem można ten typ klimatyzatorów 

split polecić przede wszystkim bardzo 

wymagającym klientom, zarówno do biur 

i mieszkań, ale przede wszystkim do jednorodzinnych 

budynków mieszkalnych. 

Klimatyzatory podsufitowe – mają zastosowanie 

przede wszystkim w klimatyzowaniu 

pomieszczeń indywidualnych. 

Mają jednak, co je wyróżnia na tle innych 

typów klimatyzatorów split, zwiększone 

moce (dostępny typoszereg kończący się 

na mocy chłodniczej 17,0 kW). Nadają się 

do wszelkich pomieszczeń, nie tylko takich 

o rzucie zbliżonym do kwadratu, ale i wąskich 

i długich – w nowoczesnych pokojach 

połączonych z aneksem kuchennym. 

Ich najmocniejszą zaletą jest duży zasięg 

dystrybucji powietrza, z którym mogłyby 

sobie nie poradzić inne klimatyzatory. Nadają 

się świetnie do pomieszczeń o zróżnicowanej 

kubaturze i architekturze. 

Klimatyzatory kanałowe – przy ich użyciu 

można klimatyzować jedno lub więcej 

Fot. 2. Klimatyzacja to doskonały sposób 

na poprawienie komfortu naszego życia. 

pomieszczeń. Co ciekawe, ich konstrukcja 

skłania do zamieszczenia tego typu klimatyzatorów 

split w pomieszczeniach technicznych, 

dzięki czemu nie wpływają na jakość 

naszego designu. Te klimatyzatory są przystosowane 

do pobierania powietrza z ze- 

z d a n i e m 


Czym charakteryzują się klimatyzatory typu split najnowszej 

generacji przeznaczone do budynków jednorodzinnych? 

Marcin Jaworski, Inżynier Produktu w fi rmie ZYMETRIC Sp. z o.o. 

Klimatyzatory typu split najnowszej generacji charakteryzują się 

przede wszystkim wysoką efektywnością energetyczną. Możliwe 

jest to dzięki wykorzystaniu technologii inwerterowej, czyli sprężarki 

i wentylatorów sterowanych inwerterem prądu stałego. 

Najlepsze na rynku klimatyzatory osiągają klasę energetyczną 

A+++. Co to oznacza dla użytkownika? Oszczędności w kosztach 

za energię, ponieważ urządzenia z wyższą klasą energetyczną 

zużywają mniej energii elektrycznej, aby osiągnąć wymaganą 

wydajność. Jednak to może być zgubne w ostatecznej kalkulacji. 

Często cena takiego klimatyzatora jest dużo wyższa, a kwota zaoszczędzonej 

energii elektrycznej nigdy nie pokryje różnicy cenowej 

między klimatyzatorem z klasą o jeden „+” niższą. 

Oprócz wysokiej wydajności zaletą technologii inwerterowej jest 

również cicha praca urządzeń. Klimatyzatory, które osiągają 19- 

20 dB(A) są praktycznie bezgłośne, gdy pracują. 

Najnowsze klimatyzatory mogą pracować w funkcji pompy ciepła, 

przez co możliwa jest praca tych urządzeń w trybie grzania. 

Dzięki takiemu rozwiązaniu możliwe jest ogrzewanie pomieszczeń 

nawet przy temperaturze zewnętrznej -27°C. 

Oprócz rozwiązań konstrukcyjnych gwarantujących ekonomiczną 

i cichą pracę, klimatyzatory najnowszej generacji charakteryzują się 

zastosowaniem wielu funkcji wpływających na komfort użytkowania. 

Na przykład funkcja Follow Me, dzięki której pomiar temperatury 

może być wykonany bliżej użytkownika, przez co praca urządzenia 

będzie lepiej dopasowana do faktycznych warunków w pomieszczeniu. 

Ponadto, szeroki zakres regulacji temperatury i prędkości 

wentylatora, funkcja pracy nocnej, sterowanie za pomocą WiFi, czy 

mnogość filtrów możliwych do zamontowania w klimatyzatorze 

pozwala użytkownikom na pełne dostosowanie warunków komfortu 

w klimatyzowanym pomieszczeniu. 


57

w. 


z d a n i e m 


Jakie są główne różnice między najnowszymi rozwiązaniami, 

a tymi sprzed lat? 

inż. Magda Sawicka, Marketing Support, Daikin Airconditioning Poland Sp. z o.o. 

Obecnie najbardziej popularnym systemem klimatyzacji przeznaczonym 

do indywidualnych pomieszczeń są inwerterowe 

urządzenia typu split. Na rynku dostępne są różne rozwiązania 

zależne od możliwości montażu m.in. klimatyzatory ścienne, 

podsufi towe i kanałowe. Wraz z upływem czasu urządzenia te 

poddawane są udoskonaleniom technologicznym, po to, aby 

sprostać oczekiwaniom klientów i dostosować je do obowiązującego 

prawa. Pionierem w dziedzinie innowacji jest fi rma Daikin, 

która zapewnia podwyższony komfort oraz wysoką efektywność 

energetyczną urządzeń. 

Nowoczesne rozwiązania mają w swoim zakresie również zaawansowane 

funkcje takie jak Online Controller, czyli możliwość 

zdalnego sterowania urządzeniami z dowolnego miejsca za pośrednictwem 

aplikacji, sieci lokalnej lub Internetu. Dzięki temu są 

one zawsze pod kontrolą. 

Dodatkową funkcją stosowaną w urządzeniach Daikin jest czujnik 

„Inteligentne oko”, który poprawia komfort w strefi e przebywania 

ludzi, dopasowując temperaturę do preferencji użytkownika. Opcja 

ta polega na kierowaniu powietrza do innej strefy, niż ta, w której 

aktualnie przebywa człowiek. Dzięki temu można zapobiec 

niechcianym przeciągom oraz zmniejszyć zużycie energii. Dużą 

zaletą tej funkcji jest możliwość automatycznego przełączenia 

urządzenia na ustawienia energooszczędne lub całkowite wyłączenie, 

gdy nikt nie przebywa w danym pomieszczeniu. 

Urządzeniem, który łączy w sobie wszystkie zastosowania, jest 

Daikin Ururu Sarara, klimatyzator z funkcją nawilżania i osuszania. 

Pomimo tego, iż jest w sprzedaży od jakiegoś czasu, uważany 

jest za najbardziej innowacyjne rozwiązanie w dziedzinie klimatyzacji 

dostępne na rynku. Wyjątkowym atutem tego klimatyzatora 

jest jego wysoka sezonowa efektywność energetyczna 

na poziomie A+++ , co generuje niskie rachunki za energię. 

A idealny komfort w pomieszczeniach uzyskiwany jest dzięki 

połączeniu nawilżania, osuszania, wentylacji, chłodzenia, ogrzewania 

i oczyszczania powietrza w jednym systemie. 

wnątrz, co sprawnie pozwala wentylować 

pomieszczenia, w których przebywamy. 

Klimatyzatory przenośne – nadają się 

jedynie do klimatyzowania bardzo małych 

pomieszczeń, ich zaletą jest mobilność, 

jednak pod wszystkimi innymi względami 

znacznie ustępują klimatyzatorom stacjonarnym. 

Są wprawdzie tanie, ale uwaga, 

taki klimatyzator może pracować tylko 

w pomieszczeniach, do których przynależy 

balkon lub taras lub jest możliwość stabilnego 

jego ustawienia, względnie zamocowania 

jednostki zewnętrznej. Dobrym 

rozwiązaniem jest postawienie jednostki 

zewnętrznej w pomieszczeniu przylega- 

Fot. Zymetric 

Fot. 3. Klimatyzatory najnowszej generacji 

charakteryzują się przede wszystkim 

wysoką efektywnością energetyczną. 

jącym do klimatyzowanego, ale wówczas 

niestety należy się liczyć z tym, że będzie 

ono dodatkowo ogrzewane, czego nie 

zawsze sobie życzymy. Kolejnym kiepskim 

rozwiązaniem klimatyzatorów przenośnych 

jest to, że nieciekawie wyglądają, są 

duże, toporne, zabierają nam przestrzeń, 

choć i to powoli się zmienia a producenci 

próbują wkomponować klimatyzatory 

przenośne w nowoczesny design. Niestety, 

taki klimatyzator przenośny nie rozwiąże 

jeszcze problemu klimatyzowania całego 

domu. Duży, niewydajny, głośny – proponujemy 

potraktować go jako urządzenie 

awaryjne. Chcemy mieć w domu efektywnie 

działający system klimatyzacyjny? 

Fot. Daikin 

Fot. Zymetric 

Fot. 4. System split daje możliwość montażu klimatyzatorów w 

pomieszczeniach o zróżnicowanej kubaturze i architekturze. 

Fot. 5. Klimatyzatory potrafią również usunąć z powietrza nadmiar 

nieprzyjemnej wilgoci. 

58 



Trudno, musimy zamontować w poszczególnych 

pomieszczeniach klimatyzatory 

stacjonarne typu split. 

Multisplit 

Jest to takie rozwiązanie, które umożliwia 

stworzenie rozbudowanego zespołu 

klimatyzującego kilka pomieszczeń jednocześnie. 

Jedna jednostka zewnętrzna 

podłączona jest do kilku jednostek wewnętrznych. 

Jest to ten rodzaj instalacji, 

na który warto się zdecydować już podczas 

projektowania domu lub na etapie 

jego budowy. Czym wyróżnia się ten system? 

Otóż w tym wypadku stosuje się 

klimatyzatory kanałowe. Powietrze do pomieszczeń 

rozprowadzane specjalnymi 

kanałami, zakończonymi anemostatami 

na ścianie, w podłodze lub suficie. 

Korzyści z zamontowania 

klimatyzatorów split 

Klimatyzacja i ogrzewanie to doskonały 

sposób na poprawę komfortu naszego 

funkcjonowania podczas chłodnych lub 

Fot. Lindab 

Fot. 6. W ochłodzonym lub ogrzanym 

pomieszczeniu znacznie lepiej się wypoczywa. 

upalnych dni. Klimatyzatory potrafią nie 

tylko ogrzać czy ochłodzić powietrze, 

ale również usunąć z niego nadmiar nieprzyjemnej 

wilgoci. Jeśli przebywanie 

w klimatyzowanym pomieszczeniu ma 

korzystnie wpływać na nasze samopoczucie 

– nie możemy czuć ruchów powietrza. 

Dlatego, decydując się na wybór 

klimatyzatora split, sprawdźmy prędkość 

przepływu powietrza (im większa, tym 

lepiej) oraz możliwość regulacji kierunku 

wypływu powietrza w typach klimatyzatorów 

split, w których jest to możliwe. 

Klimatyzatory split sprawdzają się świetnie 

w naszym polskim klimacie. Pozwalają 

na w miarę tanie schłodzenie (lub ogrzanie) 

całego pomieszczenia lub budynku. 

Pozwalają uniknąć ryzyka zamarznięcia 

rur łączących powietrzną pompę ciepła 

z instalacja wewnętrzną. Zaletą tego typu 

układów klimatyzacji jest również prosta 

instalacja. Jeżeli nie wystąpi jakaś niestandardowa 

sytuacja, to typowy montaż 

klimatyzatora split zajmie nie więcej niż 

jeden dzień. 

Małgorzata Szcześniak 

REKLAMA 


59

w. 


Odprowadzenie skroplin 

z klimatyzatorów SPLIT 

Wszyscy wiemy jak wiele problemów mogą sprawiać skropliny powstałe 

w wyniku pracy klimatyzatora, zwłaszcza jeżeli temperatura na zewnątrz 

jest wysoka, a miejsce montażu urządzenia jest oddalone od pionów 

kanalizacyjnych. W przypadku braku możliwości odprowadzenia skroplin 

do istniejącej kanalizacji pozostaje nam odprowadzenie ich poza budynek 

na zewnątrz. Co jednak w sytuacjach gdy i takiej możliwości nie mamy, ze 

względu na usytuowanie klimatyzatora lub pomieszczenia w którym się 

on znajduje? Rozwiązaniem tego problemu jest zastosowanie specjalnych 

pompek dedykowanych do tej kategorii urządzeń. 

PROMOCJA 

Francuska firma SFA z centralą 

w Paryżu jest światowym liderem 

w produkcji pomporozdrabniaczy 

i pomp. W swojej 

ofercie posiada również pompki 

do skroplin z klimatyzatorów 

typu SPLIT jak i pompki do odprowadzania 

skroplin z urządzeń 

chłodniczych oraz kondensatu 

powstałego w wyniku pracy kotłów 

kondensacyjnych. Od ponad 

55 lat dostarcza gotowe rozwiązania 

dla inwestorów. Na rynku 

Polskim obecna od 10 lat. 

SFA proponuje trzy rodzaje produktów 

do współpracy z klimatyzatorami 

typu SPLT. Różnią 

się one przede wszystkim sposobem 

instalacji. Pozwala to na dobranie optymalnego 

rozwiązania w zależności 

od rodzaju klimatyzatora oraz miejsca 

jego instalacji. 

Sanicondens CLIM MINI to mała 

pompka o mocy 22 W. Zasilana 220- 

-240 V/50 Hz. Jest wykonana w klasie 

ochrony IP20. Chroni przed zawilgoceniem 

pomieszczenia i stosowana jest 

tam, gdzie nie ma możliwości odprowadzenia 

skroplin grawitacyjnie lub 

muszą być one przetłoczone w pionie 

lub poziomie. Pompka przetłacza 

skropliny na maksymalna wysokość 

6 m (przy odległości tłoczenia w poziomie 

= 0 m) lub 60 m w poziomie 

Rys. 1. Wykres wydajności pompki 

Sanicondens CLIM MINI i PACK. 

(wysokość podnoszenia = 0 m) cienką 

rurką elastyczną o średnicy 8 mm. 

Oczywiście oba te parametry są ze 

sobą ściśle związane, to znaczy im 

Fot. 1. 

Pompki do skroplin Sanicondens CLIM MINI, CLIM PACK i CLIM DECO. 

60 



Fot. 2. 

Sanicondens CLIM DECO przykład instalacji. 

Należy unikać sytuacji w których długość 

przewodu tłocznego prowadzonego 

w poziomie , jest krótsza niż długość 

przewodu tłocznego w dół. Taka 

sytuacja może doprowadzić do zapowietrzenia 

się przewodu tłocznego. 

Brak odpowietrzenia instalacji może doprowadzić 

do pracy pompki na sucho 

i powodować jej przegranie, a w konsekwencji 

jej uszkodzenie. 

Wszystkie urządzenia produkowane są 

w fabrykach na terenie Francji, co gwarantuje 

najwyższą jakość potwierdzoną 

przez ISO 9001 AFAQ i objęte są dwuletnią 

gwarancją. 

wyższa wysokość tłoczenia skroplin 

tym odległość tłoczenia w poziomie 

się zmniejsza. W zestawie znajduje się 

moduł pompowy oraz moduł sterujący. 

Pompka załącza się automatycznie 

poprzez pływak w momencie pojawienia 

się skroplin z tacy ociekowej 

klimatyzatora. Urządzenie montowane 

jest wewnątrz obudowy klimatyzatora. 

Jego maksymalna wydajność to 

15 l/h. 

Sanicondens CLIM Pack to urządzenie 

Sanicondens Clim MINI zaopatrzone 

dodatkowo w listwę montażową 

do instalacji pompki poza klimatyzatorem. 

Pozwala ono na odprowadzanie 

skroplin w przypadku klimatyzatorów, 

które ze względu na swoją konstrukcję 

uniemożliwiają montaż pompki bezpośrednio 

w obudowie. 

Sanicondens CLIM DECO to pompka 

ze zintegrowanymi modułami sterującym 

oraz pompowym. Moc silnika 

16 W. Zasilana 220-240 V/50 Hz. 

Występuje w klasie ochrony IP24. Całość 

znajduje się w jednym elemencie 

montowanym bezpośrednio pod 

klimatyzatorem. Niewielkie wymiary 

oraz nowoczesne wzornictwo tworzą 

wrażenie pełnej integralności z klimatyzatorem. 

Jego wydajność to 12 l/h 

a maks. wys. tłoczenia to 6 m lub 60 m 

w poziomie. Podobnie jak we wcześniejszych 

modelach parametry te są 

ze sobą ściśle związane. 

Kilka istotnych uwag montażowych 

Podczas instalacji pompek do klimatyzatorów 

typu Sanicondens CLIM mini 

i CLIM PACK składających się z dwóch 

modułów należy pamiętać aby moduł 

załączający był zamontowany w poziomie. 

Magnes pływaka 

musi być 

bezwzględnie 

skierowany ku 

górze. 

W celu zapewnienia prawidłowej pracy 

pompki instalacja 

musi zostać 

odpowietrzona. 

Należy 

usunąć powietrze z przewodu tłocznego 

podczas pierwszego uruchomienia. 

Rys. 2. Schemat instalacji pompki 

Sanicondens CLIM MINI. 

Rys. 3. Przykład montażu modułu 

pompowego Sanicondens CLIM MINI. 

Fot. 3. 

Fot. 4. 

Sanicondens CLIM MINI. 

Sanicondens CLIM PACK. 

W ofercie posiadamy również urządzenia 

Sanicondens przeznaczone do odprowadzania 

kondensatu z kotłów kondensacyjnych 

oraz odprowadzania 

skroplin z dużych agregatów chłodniczych 

i lad chłodniczych, itd. 

Więcej informacji na temat produktów 

i możliwości zastosowań znajdziecie 

Państwo na naszej stronie internetowej 

www.sfapoland.pl. 

• 


61

w. 


Seria M 

– urządzenia Mitsubishi Electric do mieszkań, 

domów, niewielkich biur i gabinetów 

PROMOCJA 

62 



Klimatyzatory pokojowe 

zapewniające optymalny komfort 

Seria M umożliwia energooszczędne 

chłodzenie lub ogrzewanie małych 

i średnich pomieszczeń. Nowoczesność 

urządzeń umożliwia ich montaż 

jako rozwiązań typu Single lub Multi 

Split w mieszkaniach, małych biurach 

lub gabinetach. Urządzenia te doskonale 

wtapiają się w wystrój wnętrza: 

ich niewielkie wymiary, elegancki wygląd 

i bezgłośna praca sprawiają, że ich 

obecność jest niemal niezauważalna. 

Jednocześnie, dzięki ich 

pracy, w pomieszczeniach, w których 

są zainstalowane, panują komfortowe 

warunki. 

Fot. 1. 

Urządzenie przypodłogowe MFZ-KJ. 

• Pracy urządzeń ściennych MSZ- 

-FH25/35VE w trybie chłodzenia 

z włączoną funkcją Sleep towarzyszy 

ledwo słyszalny szum powietrza 

o głośności zaledwie 20 dB(A). 

Najwyższa efektywność energetyczna 

• Energooszczędna technologia inwerterowa: 

Systemy inwerterowe pracują 

ekonomicznie dzięki bezstopniowej 

regulacji mocy. Udostępniają dokładnie 

tyle mocy chłodniczej/grzewczej, 

ile potrzebne jest w danym momencie. 

• Energooszczędne sprężarki wytwarzają 

minimalną ilość hałasu i drgań. 

Warianty systemu 

• Zakres mocy od 1,5 kW do 15,5 kW 

tylko do chłodzenia lub do chłodzenia 

i grzania. 

• Układ Single Split lub Multi Split z 2 

– 8 urządzeniami wewnętrznymi. 

• Łatwe w montażu urządzenia wewnętrzne 

– w wykonaniu kasetonowym, 

podstropowym, kanałowym, 

ściennym i przypodłogowym. 

• Energooszczędne urządzenia zewnętrzne 

w formie inwerterowych 

pomp ciepła. 

• Zasilanie 230 V, jednofazowe, 50 Hz 

lub 380 – 415 V, trójfazowe, 50 Hz. 

Pilot przewodowy 

PAR-31MAA i PAC-YT52CRA 

Wszystkie urządzenia z Serii M mogą 

być obsługiwane także za pomocą pilota 

przewodowego (niektóre modele 

mogą wymagać adaptera do podłączenia 

sterownika). Do wyboru są piloty 

przewodowe: kompaktowe PAC- 

-YT52CRA i bardziej zaawansowane 

PAR-31MAA/PAR-32MAA z przydatną 

funkcją programatora tygodniowego. 

Oba rodzaje sterowania wyposażone są 

Fot. 2. 

Fot. 3. 

w podświetlany wyświetlacz ciekłokrystaliczny 

i są łatwe w obsłudze. 

Zalety 

Stylistyka 

Wszystkie urządzenia wewnętrzne zaprojektowano 

z dużą starannością. W zależności 

od wybranego rodzaju i modelu oferowane 

są w kolorze białym, lub jak seria MSZ-EF 

w kolorze srebrnym, czarnym i białym. 

Cicha praca 

Urządzenie kasetonowe SLZ-KA. 

Urządzenie ścienne MSZ-GF. 

• Wyciszone jednostki wewnętrzne 

pracują niemal bezgłośnie. 

Fot. 4. 

Fot. 5. 

Fot. 6. 

Urządzenie kanałowe SEZ-KD. 

Urządzenie ścienne MSZ-SF. 

Urządzenie ścienne MSZ-HJ. 

Fot. 7. 

Urządzenia ścienne MSZ-EF. 


63

w. 


Znak jakości 

dla klimatyzatorów pokojowych 

Zrzeszenie branżowe Fachverband 

Gebäude-Klima e.V. (FGK) przyznało 

wszystkim urządzeniom typu Split 

z funkcją pompy ciepła firmy Mitsubishi 

Electric nowy znak jakości dla 

klimatyzatorów pokojowych. Za najważniejsze 

kryteria wyróżnienia uznano 

m.in.: 

• Najwyższa efektywność energetyczna 

– tylko urządzenia inwerterowe 

mogą nosić znak jakości. 

• Gwarantowana dostępność części 

zamiennych przynajmniej przez okres 

dziesięciu lat. 

• Rozbudowana oferta szkoleń, pomoc 

podczas planowania i kompletna dokumentacja. 

• Gwarantowane dotrzymanie danych 

technicznych zawartych w katalogach, 

parametry obliczane zgodnie 

z normą EN 14511. 

Urządzenia ścienne Premium Serii M 

– MSZ-EF nagrodzone „Oscarem 

designu“ – reddot design award 2015 

Urządzenia Mitsubishi Electric serii Premium 

MSZ-EF zostały nagrodzone reddot 

design award 2015. Zdaniem jury 

urządzenia te to doskonałe połączenie 

najwyższej wydajności i minimalistycznego, 

eleganckiego wyglądu. Jednostki 

ścienne MSZ-EF to wg. przyznających 

nagrodę idealna symbioza estetyki japońskiej 

Zen z europejskimi preferencjami 

projektowymi. Urządzenia o tak 

czystych liniach i smukłych kształtach 

mogą być znakomitym wyposażeniem 

nowoczesnych wnętrz. Nagroda reddot 

design award 2015 jest już kolejną 

po iF-Design Award przyznanej tej serii 

produktów. 

Dekoracyjne urządzenia ścienne Premium 

stanowią udane połączenie 

ambicji estetycznych z nowatorską 

techniką klimatyzacyjną. Dostępnych 

jest 6 wersji o mocy chłodniczej sięgającej 

5,0 kW i mocy grzewczej sięgającej 

5,8 kW, co pozwala na elastyczne 

dopasowanie do prawie każdej wielkości 

pomieszczenia. 

Smukła obudowa i trzy dostępne 

kolory – błyszczący biały, błyszczący 

czarny i matowy srebrny – umożliwia- 

64 



ją harmonijną integrację z wystrojem 

wnętrza. Korzystny wpływ na poczucie 

harmonii ma także bardzo niski 

poziom hałasu wynoszący zaledwie 

21 decybeli, co umożliwia montaż we 

wrażliwych na hałas pomieszczeniach 

mieszkalnych i gabinetach. 

Poprzez nowatorską technikę inwerterową 

dekoracyjne urządzenia 

ścienne Premium osiągają klasę efektywności 

energetycznej A+++ w trybie 

chłodzenia i A++ w trybie grzania. 

Urządzenia serii MSZ-EF mogą 

pracować w układach typu Single lub 

Multi Split. 

Reddot design award to nagroda, 

o której mówi się, iż jest Oscarem 

designu. Jest ona najbardziej prestiżowym 

wyróżnieniem w dziedzinie 

wzornictwa. Wyróżnienie to przyznaje 

co roku Design Zentrum Nordhein 

Westfalen w Essen, w Niemczech. Nagrodzone 

projekty prezentowane są 

w Red Dot Design Museum, w budynku 

dawnej kopalni Zollverein w Essen, 

wpisanej na listę światowego dziedzictwa 

UNESCO. Nagrodę przyznaje 

się w wielu kategoriach, za wybitne 

osiągnięcia w dziedzinie designu, 

innowacyjność, kreowanie nowych 

trendów. 

• 

REKLAMA 

www.mitsubishi-les.com 

Technika w pięknej oprawie 

MODEL MSZ-EF 

MSZ-EF18VE2W-EF50VE2W / biały połysk MSZ-EF18VE2S-EF50VE2S / srebrny mat MSZ-EF18VE2B-EF50VE2B / czarny połysk 


65

W. 

WARSZTAT 

Tnij i szlifuj na okrągło! 

Prace ogólnobudowlane wymagają 

różnorodnych klas sprzętu, 

który jak najlepiej odpowie 

na potrzeby fachowców. Tak jest 

również w przypadku szlifi erek 

– jedne lepiej służą pracownikom 

ekip remontowych, inne 

sprawdzą się w warsztacie, a najmocniejsze 

ze wszystkich podczas 

długotrwałego używania 

przy pracach konstrukcyjnych 

na dużych budowach. DEWALT® 

wprowadza nowe, lżejsze modele 

szlifi erek kątowych o ulepszonych 

parametrach pracy. Wyposażono 

je w ergonomiczną rękojeść 

zwiększającą komfort pracy oraz 

dodatkowo ochroniono silnik, co 

gwarantuje dłuższą żywotność 

i rzadsze serwisowanie. Z takim 

sprzętem obróbka metalu to bułka 

z masłem! 

Źródło: DeWALT 

Wydajność, trwałość, wygoda 

– wkrętarko-wiertarka Panasonic 

Marka Panasonic wprowadziła do swojej 

najnowszej akumulatorowej wkrętarko 

-wiertarki PAEY 74A2 LJ2G szereg praktycznych 

usprawnień, aby maksymalnie 

podnieść komfort pracy z urządzeniem. 

Wkrętarko-wiertarka Panasonic PAEY 

74A2 LJ2G to zaawansowane technologicznie 

urządzenie, z szeregiem najnowszych 

usprawnień i praktycznych funkcji. 

Posiada klasyczną obudowę w kształcie 

litery T oraz wygodny układ pistoletowy, 

a nowy Carbon design ucieszy oko 

właściciela. Doskonale dopasowuje się 

do ręki użytkownika, a jej niewielka waga 

– 2,05 kg z baterią 18 V oraz kompaktowe 

wymiary – pozwalają na komfortowe 

prowadzenie wykonywanych prac. 

Łatwa w obsłudze i funkcjonalna będzie 

idealnym towarzyszem nie tylko wykwalifi 

kowanego fachowca, ale również domowego 

majsterkowicza. 

Źródło: LŁ 

Warsztat majsterkowicza – organizacja przestrzeni 

W każdym warsztacie potrzebne jest 

miejsce na narzędzia do pracy. Musi 

je cechować wygoda użytkowania, wytrzymałość 

i łatwy dostęp do każdego 

rodzaju sprzętu i akcesoriów. Wózek 

warsztatowy STANLEY FATMAX® mieszczący 

do 450 kg sprzętu w 12 szufl adach 

pozwoli trzymać wszystkie narzędzia 

pod ręką i w jednym miejscu. Dostępny 

w dwóch rozmiarach – 90 lub 130 cm 

i poruszający się na 4 kółkach kontener 

zwiększa mobilność w warsztacie, czyniąc 

pracę sprawną i szybką. Wszystkie 

wózki warsztatowe STANLEY FATMAX® 

są zamykane na fabrycznie zamontowany 

zamek. Występują w dwóch wariantach 

szerokości – 900 mm lub 1300 mm, 

i nie mają sobie równych w dziedzinie 

składowania narzędzi. Skrzynia posiada 

także przelotkę do podłączenia zasilania 

i ładowania elektronarzędzi. 

Źródło: 

Stanley Black & Decker Polska 

66

Fachowy Instalator 1/2016

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?