15.06.2016 Views

Fachowy Dekarz & Cieśla 1/2008

Stabilizacja w budownictwie? Oddając w Wasze ręce kolejne wydanie „Dekarza & Cieśli”, patrzę z nadzieją na rozpoczynający się rok, choć wiele pytań pozostaje wciąż bez odpowiedzi. Każdego roku jesienią nadchodzi w branży budowlanej czas, w którym następuje stabilizacja aktywności inwestorów i związany z tym spadek zapotrzebowania na materiały budowlane. Cała branża budowlana zadaje sobie pytanie, czy obserwowana stabilizacja jest typowym zjawiskiem sezonowym, czy też oznacza koniec fazy wzrostu tego rynku w dłuższym okresie? Z drugiej strony wiemy, że w okresie od stycznia do października 2007 r. ilość pozwoleń na budowę przekroczyła rekordową liczbę 200 000 mieszkań. Naszym zdaniem – bazując na przytoczonych powyżej danych – można zakładać zwiększoną aktywność inwestorów już od początku wiosny 2008 r., a to prognozy optymistyczne, pozwalające wierzyć, że nadzieja okaże się realna. Jedno jest pewne, o wszystkich nowinkach z naszej branży przeczytacie zawsze na łamach „Dekarza i Cieśli”. Zapraszamy także do odwiedzenia naszych stoisk podczas zbliżających się targów Budma 2008 w Poznaniu. Dachy Płaskie – pawilon 10 BudShow – pawilon 3A, stoisko 13 Czekamy na Wasze opinie i komentarze, prośby, informacje o tym, o czym chcielibyście przeczytać na naszych łamach etc. pod adresem e-mail: dekarz@ardo.pl. Chętnych zapraszamy do złożenia zamówienia na bezpłatną prenumeratę kolejnych wydań „Dekarza” u Anny Musiołowskiej pod numerem telefonu 0-61 861 03 96. Redaktor Prowadzący SPIS TREŚCI Nowości. 6 Lukarna dwuspadowa – konstrukcje ciesielskie . 14 Ocena techniczna pokrycia dachu. 18 RHEINZINK®TOUR w Białymstoku. 23 Podstawowe obróbki dekarskie. 25 Systemy zabezpieczeń przeciwśnieżnych . 28 OPOLSKIE STOWARZYSZENIE DEKARZY, BLACHARZY I CIEŚLI . 30 Budownictwo ryglowe. 32 Dach nad trybunałem. 34 Na luzie. 38

Stabilizacja w budownictwie?
Oddając w Wasze ręce kolejne wydanie „Dekarza & Cieśli”, patrzę z nadzieją na rozpoczynający się rok, choć wiele pytań pozostaje wciąż bez odpowiedzi.
Każdego roku jesienią nadchodzi w branży budowlanej czas, w którym następuje stabilizacja aktywności inwestorów i związany z tym spadek zapotrzebowania na materiały budowlane. Cała branża budowlana zadaje sobie pytanie, czy obserwowana stabilizacja jest typowym zjawiskiem sezonowym, czy też oznacza koniec fazy wzrostu tego rynku w dłuższym okresie? Z drugiej strony wiemy, że w okresie od stycznia do października 2007 r. ilość pozwoleń na budowę przekroczyła rekordową liczbę 200 000 mieszkań.
Naszym zdaniem – bazując na przytoczonych powyżej danych – można zakładać zwiększoną aktywność inwestorów już od początku wiosny 2008 r., a to prognozy optymistyczne, pozwalające wierzyć, że nadzieja okaże się realna.
Jedno jest pewne, o wszystkich nowinkach z naszej branży przeczytacie zawsze na łamach „Dekarza i Cieśli”.
Zapraszamy także do odwiedzenia naszych stoisk podczas zbliżających się targów Budma 2008 w Poznaniu. Dachy Płaskie – pawilon 10 BudShow – pawilon 3A, stoisko 13
Czekamy na Wasze opinie i komentarze, prośby, informacje o tym, o czym chcielibyście przeczytać na naszych łamach etc. pod adresem e-mail: dekarz@ardo.pl.
Chętnych zapraszamy do złożenia zamówienia na bezpłatną prenumeratę kolejnych wydań „Dekarza” u Anny Musiołowskiej pod numerem telefonu 0-61 861 03 96.
Redaktor Prowadzący

SPIS TREŚCI
Nowości. 6
Lukarna dwuspadowa – konstrukcje ciesielskie . 14
Ocena techniczna pokrycia dachu. 18
RHEINZINK®TOUR w Białymstoku. 23
Podstawowe obróbki dekarskie. 25
Systemy zabezpieczeń przeciwśnieżnych . 28
OPOLSKIE STOWARZYSZENIE DEKARZY, BLACHARZY I CIEŚLI . 30
Budownictwo ryglowe. 32
Dach nad trybunałem. 34
Na luzie. 38

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

1/<strong>2008</strong><br />

BEZPŁATNY<br />

KWARTALNIK<br />

styczeń-marzec<br />

System zabezpieczeń<br />

przeciwśnieżnych - str. 28<br />

fot. Braas


MARKOWE AKcEsORiA dAchOWE<br />

systEM pRzEciWÂniE˚ny<br />

Oryginalny system<br />

przeciwÊnie˝ny Braas to:<br />

- ∏atwoÊç monta˝u<br />

- idealnie dopasowanie do dachówek Braas<br />

- wysoka jakoÊç i trwa∏oÊç<br />

- odpornoÊç na korozj´ i inne czynniki<br />

atmosferyczne<br />

Stosujàc markowe rozwiàzania zapewniasz<br />

bezpieczeƒstwo mieszkaƒców na d∏ugie lata.<br />

infolinia: 0801 900 555<br />

dla tel. kom.: 022 481 39 86<br />

www.braas.pl


Wydawca:.<br />

ARDO-STUDIO sp. z o.o.<br />

60-275 Poznań, ul. Pogodna 24<br />

tel./faks +48 061 861 00 05<br />

Biuro w Warszawie:<br />

00-842 Warszawa, ul. Łucka 15/1907<br />

tel./faks +48 022 635 41 08<br />

Redaktor Prowadzący:<br />

Robert Tomaszkiewicz<br />

e-mail: dekarz@ardo.pl<br />

Współpraca:<br />

Dariusz Nowicki<br />

Jerzy Romanow<br />

Piotr Głowacki<br />

Piotr Jaczewski<br />

Piotr Leń<br />

Przemysław Spych<br />

Krzysztof Światła<br />

Zbigniew Karaś<br />

Szef Produkcji:<br />

Dominik Zdeb<br />

Dział Graficzny:<br />

Małgorzata Dobień<br />

Mateusz Zarzyński<br />

Bartosz Wojciechowski<br />

Dział Promocji i Reklamy:<br />

Marcin Sikora<br />

tel. kom. 0-515 251 052<br />

e-mail: marcin.sikora@ardo.pl<br />

Stabilizacja w budownictwie?<br />

Oddając w Wasze ręce kolejne wydanie<br />

„<strong>Dekarz</strong>a & Cieśli”, patrzę z nadzieją na<br />

rozpoczynający się rok, choć wiele pytań<br />

pozostaje wciąż bez odpowiedzi.<br />

Każdego roku jesienią nadchodzi w branży<br />

budowlanej czas, w którym następuje stabilizacja<br />

aktywności inwestorów i związany<br />

z tym spadek zapotrzebowania na materiały<br />

budowlane. Cała branża budowlana<br />

zadaje sobie pytanie, czy obserwowana<br />

stabilizacja jest typowym zjawiskiem sezonowym,<br />

czy też oznacza koniec fazy<br />

wzrostu tego rynku w dłuższym okresie?<br />

Z drugiej strony wiemy, że w okresie od<br />

stycznia do października 2007 r. ilość pozwoleń<br />

na budowę przekroczyła rekordową<br />

liczbę 200 000 mieszkań.<br />

Naszym zdaniem – bazując na przytoczonych<br />

powyżej danych – można zakładać<br />

zwiększoną aktywność inwestorów już od<br />

początku wiosny <strong>2008</strong> r., a to prognozy<br />

optymistyczne, pozwalające wierzyć, że<br />

nadzieja okaże się realna.<br />

Jedno jest pewne, o wszystkich nowinkach<br />

z naszej branży przeczytacie zawsze<br />

na łamach „<strong>Dekarz</strong>a i Cieśli”.<br />

Zapraszamy także do odwiedzenia naszych<br />

stoisk podczas zbliżających się targów<br />

Budma <strong>2008</strong> w Poznaniu.<br />

Dachy Płaskie – pawilon 10<br />

BudShow – pawilon 3A, stoisko 13<br />

Czekamy na Wasze opinie i komentarze,<br />

prośby, informacje o tym, o czym chcielibyście<br />

przeczytać na naszych łamach etc.<br />

pod adresem e-mail: dekarz@ardo.pl.<br />

Chętnych zapraszamy do złożenia zamówienia<br />

na bezpłatną prenumeratę kolejnych<br />

wydań „<strong>Dekarz</strong>a” u Anny Musiołowskiej<br />

pod numerem telefonu<br />

0-61 861 03 96.<br />

Redaktor Prowadzący<br />

Robert Tomaszkiewicz<br />

Piotr Kupidurski<br />

tel. kom. 0-515 251 00<br />

e-mail: piotr.kupidurski@ardo.pl<br />

Adres Działu Promocji i Reklamy<br />

ARDO-STUDIO sp. z o.o.<br />

00-842 Warszawa,<br />

ul. Łucka 15/1907<br />

Prenumerata<br />

Anna Musiołowska<br />

tel. +48 61 861 03 96<br />

e-mail: anna.musiolowska@ardo.pl<br />

Druk:<br />

POLIGRAFIA PIOTROWSKI<br />

Redakcja nie zwraca tekstów<br />

niezamówionych, zastrzega sobie prawo<br />

ich redagowania oraz skracania. Nie<br />

odpowiadamy za treść zamieszczonych<br />

reklam.<br />

SPIS TREŚCI<br />

Nowości.............................................. 6<br />

Lukarna dwuspadowa – konstrukcje ciesielskie ....................14<br />

Ocena techniczna pokrycia dachu.............................18<br />

RHEINZINK®TOUR w Białymstoku .............................23<br />

Podstawowe obróbki dekarskie................................25<br />

Systemy zabezpieczeń przeciwśnieżnych ........................28<br />

OPOLSKIE STOWARZYSZENIE DEKARZY, BLACHARZY I CIEŚLI ...........30<br />

Budownictwo ryglowe.................................... 32<br />

Dach nad trybunałem.....................................34<br />

Na luzie..............................................38<br />

4<br />

<strong>Dekarz</strong> & <strong>Cieśla</strong> 1/<strong>2008</strong>


* cena brutto okna GZL CO2 1054<br />

Okna do poddaszy VELUX<br />

cena od<br />

714 zł *<br />

Niech sypie,<br />

zawiewa i mrozi...<br />

Burzę śnieżną najprzyjemniej podziwiać, pozostając<br />

w zaciszu domu. Od ponad 60 lat VELUX projektuje<br />

okna zbliżające ludzi do piękna natury. Jednak nigdy<br />

kosztem ich trwałości. VELUX – okna na każdą pogodę.<br />

W celu uzyskania pełnych informacji o naszej ofercie,<br />

zadzwoń pod nr (022) 33 77 000 i zamów katalog<br />

lub odwiedź www.velux.pl


NOWOŚCI<br />

ABIZOL G<br />

Selena wprowadza na rynek masę szpachlową asfaltowo-kauczukową Abizol G<br />

Tytan Professional. Jest to produkt z nowej generacji Abizoli – mas bitumicznych<br />

do zabezpieczania budynków przed działaniem wody i wilgoci. Środek<br />

przeznaczony jest do naprawy uszkodzonych pokryć dachowych, podklejania<br />

papy, szpachlowania ubytków oraz innych prac dekarskich i uszczelniających<br />

w budownictwie. Dzięki modyfikacji kauczukiem syntetycznym Abizol G<br />

Tytan Professional zyskał odporność na typowe w naszym klimacie spękania<br />

pomrozowe.<br />

Więcej informacji: www.selena.pl<br />

X-tream<br />

Corotop® X-tream – trójwarstwowa, wysokoparoprzepuszczalna polipropylenowa<br />

membrana dachowa przeznaczona do stosowania na pełnym deskowaniu<br />

dachów skośnych, ocieplonych. Jest membraną o ekstremalnych parametrach<br />

wytrzymałościowych, niepodatną na uszkodzenia mechaniczne, co wpływa na pełen<br />

komfort przy montażu produktu na dachu. Odznacza się nieprzeciętną odpornością<br />

na działanie słupa wody, ekstremalną odpornością na zerwanie na gwoździu, przy<br />

jednoczesnym zachowaniu bardzo wysokiej paroprzepuszczalności. Jest produktem<br />

odpornym na działanie promieni UV, a dzięki zastosowaniu laminacji (termobonding)<br />

membrana jest odporna na procesy starzenia się, co wpływa na niezmienność jej<br />

znakomitych parametrów w czasie.<br />

Więcej informacji: www.corotop.com.pl<br />

DACHOLEUM –<br />

pewny dach nad głową<br />

Dacholeum Tytan Professional to kolejny produkt nowej,<br />

udoskonalonej generacji Abizoli. Preparat służący do<br />

renowacji dachów i wykonywania hydroizolacji typu<br />

lekkiego i średniego został zmodyfikowany kauczukiem<br />

syntetycznym z dodatkiem żywic. Dzięki temu powłoki<br />

hydroizolacyjne zyskują odporność na spękania mrozowe,<br />

typowe dla naszego klimatu. Nowe Dacholeum, głęboko<br />

wnikając w papę, ponownie ją uelastycznia.<br />

Więcej informacji: www.selena.pl<br />

6<br />

<strong>Dekarz</strong> & <strong>Cieśla</strong> 1/<strong>2008</strong>


NOWOŚCI<br />

Więcej Koramica<br />

Karpiówka Mahoniowa angoba szlachetna jest to dachówka<br />

z kategorii półpołyskowych, o głębokiej, nasyconej, mahoniowej<br />

barwie. Pojedyncza Karpiówka stanowi wąską, płaską płytkę,<br />

której dolna krawędź może mieć różne wykroje. Jej wielkość<br />

i kształt sprawiają, że może być stosowana na dachach, nawet<br />

z niezwykle wymyślnymi formami architektonicznymi.<br />

Madura Kunice to nowoczesny model dachówki o historycznym<br />

kształcie esówki – holenderki. Od historycznego wzorca różni się<br />

nowoczesnym systemem zamków, które zwiększają szczelność<br />

pokrycia dachowego. Madurę wykorzystuje się wszędzie tam,<br />

gdzie szuka się klasycznej, falistej formy.<br />

Więcej informacji: www.wienerberger.pl<br />

Solano<br />

– stal powlekana organicznie<br />

Solano ® to nowa generacja organicznie powlekanych gatunków stali.<br />

Została opracowana z myślą o zastosowaniu na pokrycia dachowe<br />

i okładziny ścienne w najbardziej wymagających warunkach, w tym<br />

w środowiskach przemysłowych i nadmorskich.<br />

Powłoki Solano ® nakładane są na metaliczne podłoże. Zapewniają<br />

doskonałą odporność na korozję nawet na krawędziach cięcia.<br />

Stal Solano ® wykorzystuje farbę termoplastyczną o podwyższonej<br />

odporności na działanie promieni UV.<br />

Produkt jest objęty gwarancją na całą powłokę – do 30 lat.<br />

Więcej informacji: www.arcelormittal.com<br />

www.festool.pl<br />

<strong>Dekarz</strong> & <strong>Cieśla</strong> 1/<strong>2008</strong><br />

7


NOWOŚCI<br />

System z aprobatą<br />

System dachów płaskich ECON fireproof firmy<br />

STYROPOL sp. z o.o. otrzymał kolejną Aprobatę<br />

Techniczną Instytutu Techniki Budowlanej<br />

w Warszawie (AT-15-7114/2007). ECON fireproof<br />

to jedyny system do wykonywania termoizolacji<br />

przekryć dachowych na bazie styropianu, który<br />

pozwala na uzyskanie klasy odporności ogniowej<br />

przekrycia nawet RE 60, co dwukrotnie przekracza<br />

najsurowsze wymagania obowiązujących<br />

przepisów. Oznacza to, że system można zastosować<br />

praktycznie na każdym dachu płaskim i uzyskać<br />

znaczne oszczędności finansowe.<br />

System ECON fireproof przeznaczony jest do termoizolacji<br />

dachów z konstrukcją nośną wykonaną<br />

ze stalowych blach trapezowych. Spełnia wymogi<br />

zapisane w rozporządzeniu Ministra Infrastruktury<br />

z 12 kwietnia 2002 r. dotyczące klas odporności<br />

ogniowej przekrycia dachu. Chroni przed<br />

rozprzestrzenianiem<br />

się ognia oraz, co<br />

najważniejsze, zapewnia<br />

wysoką odporność<br />

ogniową, potwierdzoną<br />

licznymi<br />

badaniami Zakładu<br />

Badań Ogniowych Instytutu<br />

Techniki Budowlanej.<br />

Windą na dach<br />

Dnia 8 grudnia 2007 w warszawskim hotelu Novotel odbyła się finałowa<br />

gala konkursu VELUX dla dekarzy „Winduj zyski – zyskaj windę”.<br />

Goście przyjechali z całej<br />

Polski, frekwencja była<br />

znakomita – w balu uczestniczyło<br />

ponad 250 osób.<br />

Kulminacyjnym punktem<br />

imprezy było losowanie<br />

dwóch wind dekarskich<br />

marki Geda. Szczęśliwcami<br />

zostały firmy: PUH Blachdek<br />

z Ostrowa Wielkopolskiego<br />

i Dachpol z Suwałk.<br />

– Bardzo duże zainteresowanie<br />

konkursem przerosło<br />

nasze oczekiwania,<br />

a setki instrukcji, za które<br />

uczestnicy zbierali punkty,<br />

przychodziły do nas prawie<br />

każdego dnia. Gratuluję<br />

serdecznie zwycięzcom,<br />

a także dziękuję wszystkim<br />

uczestnikom za zaangażowanie.<br />

Zachęcam do<br />

uczestnictwa w przyszłorocznej<br />

edycji konkursu<br />

– mówi Dyrektor Marketingu<br />

VELUX Polska Jakub Bogacz.<br />

Więcej informacji:<br />

www.econfireproof.pl<br />

Więcej informacji:<br />

www.VELUX.pl<br />

800 PSE –KRESS<br />

Maksymalna moc uderzeniowa młotowiertarki pneumatycznej KRESS 800<br />

PSE została podwyższona do 3,2 J przy mocy silnika MAXX-Power o mocy<br />

800 wat. Dzięki temu możemy wiercić w betonie otwory o maksymalnej<br />

średnicy 26-28 mm. Oprócz zwiększenia mocy urządzenia, duży nacisk<br />

położono również na komfort i ergonomię. Przełączanie z wiercenia<br />

na dłutowanie dokonuje się za pomocą jednego przycisku, uchwyt<br />

urządzenia SDS-plus wyposażono w automatyczny zamek.<br />

Wymienione cechy nowej młotowiertarki Kress w znacznym stopniu<br />

ułatwiają pracę użytkownikom tego typu maszyn. To właśnie oni<br />

powinni szczególnie zwrócić uwagę na zastosowany w 800 PSE silnik,<br />

tzw. MAXX-Power-Motor. Jest to opatentowana przez firmę KRESS<br />

konstrukcja, pozwalająca o 40% wydłużyć żywotność szczotek oraz<br />

uzyskać nawet do 25% więcej mocy.<br />

Więcej informacji: www.langelukaszuk.pl<br />

8<br />

<strong>Dekarz</strong> & <strong>Cieśla</strong> 1/<strong>2008</strong>


NOWOŚCI<br />

System 36 V firmy Bosch<br />

Bosch uzupełnił ofertę elektronarzędzi 36 V o pilarkę tarczową GKS 36 V-LI Professional<br />

i piłę szablastą GSA 36 V-LI Professional. Dzięki akumulatorom litowo-jonowym<br />

wszystkie elektronarzędzia 36 V są tak wydajne jak narzędzia sieciowe.<br />

Nowa pilarka tarczowa umożliwia przycięcie na długość do 95 płyt wiórowych (900 x<br />

19 mm) na jednym cyklu ładowania akumulatora standard o pojemności 2,6 Ah. Nowa<br />

piła szablasta GSA 36 V-LI Professional jest równie wydajna. Można przy jej użyciu<br />

przyciąć do 195 belek świerkowych (100 x 100 mm) na jednym cyklu ładowania<br />

akumulatora Standard o pojemności 2,6 Ah. Dzięki 2-biegowej przekładni urządzenie<br />

działa z optymalną prędkością skokową dla danego materiału. Długość skoku wynosząca<br />

28 mm zapewnia maksymalną głębokość cięcia 250 mm. System akumulatorowych<br />

elektronarzędzi litowo-jonowych 36 V obejmuje także młot udarowo-obrotowy GBH<br />

36 V-LI Professional, wiertarko-wkrętarkę GSR 36 V-LI Professional oraz wiertarkę<br />

udarową GSB 36 V-LI Professional.<br />

Więcej informacji: www.bosch.pl<br />

Caddy Maxi<br />

Dłuższy o 47 centymetrów Caddy Maxi jest jednym<br />

z największych modeli wśród samochodów tego typu.<br />

Pojemność ładunkowa do 4,2 m 3 , ładowność 800 kg,<br />

masa holowanej przyczepy 1500 kg i – zależnie od<br />

konfiguracji wnętrza – powierzchnia bagażowa o<br />

długości do 2250 mm to rekordowe wartości w tym<br />

segmencie. Równie dobrze w samochodzie tym może<br />

wygodnie podróżować siedem osób.<br />

Więcej informacji: www.vwuzytkowe.pl<br />

www.protool.pl<br />

<strong>Dekarz</strong> & <strong>Cieśla</strong> 1/<strong>2008</strong><br />

9


NOWOŚCI<br />

Opolskie Stowarzyszenie <strong>Dekarz</strong>y,<br />

Blacharzy i Cieśli<br />

15 grudnia 2007 roku odbyło się długo oczekiwane spotkanie założycielskie stowarzyszenia. Dla nas to wielki dzień<br />

zwieńczający długą i wytrwałą pracę na rzecz zawiązania własnej, opolskiej branżowej organizacji. Wreszcie<br />

doczekaliśmy się sformalizowania naszej istniejącej już od lat i zintegrowanej społeczności.<br />

Spotkanie zgromadziło właścicieli 40 firm dekarskoblacharsko-ciesielskich.<br />

Zaszczycili nas również swoją<br />

obecnością przedstawiciele firm producenckich : BRAAS,<br />

VELUX, WIENERBERGER, PLASTMO, IVT oraz hurtownie<br />

DOMEX, WKT, MERKURY, INTECH, PAWLISZYN. Byli również<br />

przedstawiciele redakcji DEKARZ & CIEŚLA. Należy<br />

wspomnieć także o firmach, które z przyczyn niezależnych<br />

nie mogły być obecne na spotkaniu deklarując jednak pomoc<br />

jak PEREZ, MB, ELEM, DORKEN, ROTO, URSA.<br />

Genezę, powody zmian oraz główne cele stowarzyszenia<br />

przypomniał i przedstawił zebranym Jerzy Romanow. Zwrócił<br />

szczególnie uwagę na fachowość która jest kluczowym słowem<br />

stowarzyszenia i podstawową motywacją podejmowanych<br />

w nim działań. Przedstawił ideę oraz zasady udzielania<br />

certyfikatów wykonawczych oraz legitymacji orzeczników<br />

technicznych. Omówił formułę planowanych szkoleń<br />

i konferencji poświęconych technicznym rozwiązaniom<br />

dotyczącym naszej branży.<br />

Najbliższy harmonogram prac stowarzyszenia, operacyjne<br />

szczegóły związane z jego finansowaniem, strukturę<br />

organizacyjną, współpracę z producentami i mediami oraz<br />

przystąpienie do tworzonej Polskiej Federacji <strong>Dekarz</strong>y,<br />

Blacharzy i <strong>Dekarz</strong>y przedstawił Dariusz Nowicki.<br />

Podczas spotkania wystąpił również zaproszony przez<br />

nas przedstawiciel ubezpieczeniowej firmy brokerskiej.<br />

Przedstawił możliwość dedykowania naszej organizacji<br />

specjalnych form ubezpieczenia mogących oprócz<br />

standardowej ochrony dać nam narzędzia do realizowania<br />

projektu Certyfikowana Firma.<br />

Oficjalną część spotkania zakończyło głosowanie statutu<br />

stowarzyszenia, wybory władz i komisji rewizyjnej oraz<br />

podpisanie dokumentów wymaganych w sądzie rejestrowym.<br />

Członkami Zarządu Opolskiego Stowarzyszenia <strong>Dekarz</strong>y,<br />

Blacharzy i Cieśli zostali wybrani: Dariusz Nowicki –Prezes<br />

Zarządu, oraz członkowie: Krzysztof Świtała, Hubert Reitor,<br />

Krystian Augustyn, Edward Bartyla. Powołano komisję<br />

rewizyjną w składzie: Hajduk Robert, Wiktor Swoboda,<br />

Bienek Andrzej.<br />

Część nieoficjalna odbyła się jeszcze tego samego dnia<br />

w godzinach popołudniowych podczas zabawy i zawodów<br />

zorganizowanych na jednej z opolskich kręgielni.<br />

Dziękujemy wszystkim firmom producenckim, które<br />

zaszczyciły nas swoją obecnością i zadeklarowały<br />

współpracę. Dziękujemy za to, że były i teraz są też z nami.<br />

Dziękujemy również za pomoc finansową w przygotowaniu<br />

całej imprezy.<br />

Dariusz Nowicki<br />

Więcej informacji na nowo tworzonych stronach serwisu<br />

www.polskie.ciesielstwo-dekarstwo.pl<br />

10<br />

<strong>Dekarz</strong> & <strong>Cieśla</strong> 1/<strong>2008</strong>


NOWOŚCI<br />

Nawiewnik V40P<br />

Firma FAKRO wprowadziła – automatyczny nawiewnik V40P jako standardowe<br />

rozwiązanie w oknach dachowych. Wydajność nawiewnika V40P<br />

zwiększa się wraz ze wzrostem różnicy ciśnień wewnątrz i na zewnątrz<br />

pomieszczenia, aż do osiągnięcia<br />

wartości optymalnej.<br />

Przy dalszym wzroście<br />

różnicy ciśnień wielkość<br />

kanału przepływu powietrza<br />

jest utrzymywana na<br />

stałym poziomie. Sprężysta,<br />

pneumatyczna przesłona<br />

odchyla się, zmniejszając<br />

powierzchnię przekroju nawiewnika<br />

i ograniczając tym<br />

samym ilość przepływającego<br />

powietrza. Taka sytuacja występuje np. przy nagłych podmuchach wiatru<br />

oraz w okresie zimowym.<br />

Nawiewnik posiada możliwość ręcznej regulacji oraz całkowitego zamknięcia.<br />

Nawiewnik V40P poprzez ciągłą, automatyczną regulację kanału przepływu<br />

dostarcza optymalną ilość powietrza do pomieszczenia, dzięki czemu<br />

zapewnia zdrowy mikroklimat na poddaszu oraz oszczędność energii cieplnej.<br />

Okno dachowe FTP-V Electro<br />

Okno obrotowe FTP-V fabrycznie<br />

wyposażone w urządzenia umożliwiające<br />

otwieranie i zamykanie<br />

okna oraz sterowanie dodatkami<br />

za pomocą pilota. Okno posiada<br />

również czujnik deszczu, który<br />

w czasie pojawienia się opadów<br />

automatycznie uruchamia<br />

funkcję zamykania skrzydła.<br />

Cały zintegrowany mechanizm<br />

obsługi okna<br />

(centralka<br />

i siłownik)<br />

mieści się pod<br />

estetyczną<br />

aluminiową blendą zamontowaną w dolnej części ościeżnicy.<br />

Siłownik o wysięgu 24 cm umożliwia otwieranie i zamykanie<br />

skrzydła. W celu umycia szyby zewnętrznej lub<br />

w przypadku braku prądu wystarczy przekręcić klamkę<br />

o 90°, co spowoduje rozłączenie siłownika ze skrzydłem.<br />

Na ościeżnicy okna wyprowadzono styki 24VDC umożliwiające<br />

łatwe zamontowanie elektrycznych dodatków<br />

wewnętrznych ARF-E lub AJP-E oraz rolety zewnętrznej<br />

ARZ-E. Akcesoria te dostosowane są do centralki sterującej<br />

i obsługiwane za pomocą tego samego pilota.<br />

Więcej informacji: www.fakro.pl<br />

Jakie nowości rynkowe przygotowuje w tym roku Fakro?<br />

W nowym roku przygotowaliśmy kilka nowości. Będą one na pewno<br />

bardzo atrakcyjne dla użytkowników okien Fakro oraz jedną<br />

poważną innowację, oferowaną jako standardowe rozwiązanie<br />

do różnych modeli okien dachowych Fakro, które do tej pory były<br />

wyposażone w nawiewnik V35, a więc nawiewnik o bardzo dużej<br />

przepuszczalności powietrza. Tą innowacją jest wprowadzenie<br />

automatycznego nawiewnika. Rozwiązanie to polega na<br />

zastosowaniu, nazwijmy to, sprężystej przesłony, która blokuje<br />

przepływ powietrza w sytuacji, kiedy pojawia się duża różnica<br />

ciśnień między otoczeniem a wnętrzem pomieszczenia. Takie<br />

sytuacje mają miejsce w momencie podmuchów wiatru, w okresie<br />

zimowym oraz kiedy występuje duża różnica temperatur miedzy<br />

otoczeniem a pomieszczeniem.<br />

Czy to rozwiązanie będzie stosowane w wybranych modelach<br />

okien dachowych Fakro?<br />

Tak, jest to rozwiązanie standardowe i będzie stosowane<br />

w modelach okien, które do tej pory posiadały nawiewnik V35.<br />

Są to wszystkie modele okien uchylno-obrotowych i niektóre<br />

wybrane modele okien obrotowych. Rozwiązanie to wchodzi do<br />

standardowego wyposażenia tych okien. Podobne rozwiązania<br />

funkcjonowały na rynku, ale związane były z koniecznością zakupu<br />

dodatkowego urządzenia i zamontowania go do okna. W tej chwili<br />

klient otrzymuje to rozwiązanie w standardzie. Nawiewnik jest<br />

zintegrowany, a więc bardzo przyjazny dla klienta. Rozwiązanie to<br />

nie wpływa na wygląd i estetykę samego okna. Natomiast korzyści<br />

wynikające z zastosowania nawiewnika automatycznego są bardzo<br />

duże. Nawiewnik zapewnia zdrowy klimat w pomieszczeniu,<br />

dozuje ilość powietrza napływającego, tak aby klimat wewnątrz<br />

domu lub pomieszczenia był optymalny. W ten sposób dbamy<br />

także o oszczędności energii, ponieważ nadmiar powietrza był<br />

zazwyczaj wyprowadzany przez wentylacje i dochodziło do strat<br />

energii cieplnej. Przy zastosowaniu nawiewnika automatycznego<br />

optymalizuje wymianę powietrza w pomieszczeniach, a więc<br />

i wydatki ponoszone na ich ogrzewanie.<br />

Czy w związku z zastosowaniem nowego<br />

wywietrznika w nazwie okien pojawi się<br />

dodatkowe oznaczenie sugerujące, że to<br />

rozwiązanie pojawia się w standardzie?<br />

Owszem, okna, które w standardzie zostaną<br />

wyposażone w nawiewniki automatyczne,<br />

oprócz nazwy określonej dla danego typu będą<br />

oznaczone symbolem V40P, który to określa nasz<br />

najnowszy nawiewnik automatyczny. Nawiewnik<br />

V40P jest zaawansowanym urządzeniem o bardzo<br />

dużej wydajności automatycznie dopasowywanej<br />

do warunków zewnętrznych i atmosferycznych<br />

Z Januszem Komurkiewiczem<br />

Szefem Marketingu Fakro rozmawiał<br />

Piotr Kupidurski<br />

12<br />

<strong>Dekarz</strong> & <strong>Cieśla</strong> 1/<strong>2008</strong>


0 18 444 0 444, e-mail: fakro@fakro.pl, www.fakro.pl<br />

Okno dachowe<br />

w konstrukcji dachu<br />

Montowanie okna dachowego w połaci dachu to przedsięwzięcie niezbyt trudne, lecz wymagające wprawy i umiejętności<br />

manualnych. Nie tylko profesjonaliści, ale również majsterkowicze mogą pokusić się o samodzielne wykonanie takiej<br />

pracy. Okna dachowe mogą być montowane w każdej konstrukcji dachu od drewnianych więźb dachowych, aż po stropodachy.<br />

Montaż okna dachowego<br />

Okna dachowe Fakro wyposażone są w uniwersalne<br />

kątowniki, które umożliwiają montaż okien w konstrukcji<br />

dachu, zarówno na łatach, na krokwiach, a w<br />

przypadku większych rozmiarów okien, również na<br />

wymianach.<br />

Instalacja okna dachowego w drewnianej więźbie poza<br />

wycięciem łat nie wiąże się najczęściej z koniecznością<br />

ingerencji w konstrukcję dachu, gdyż odpowiedni<br />

dobór szerokości okna pozwala<br />

na jego szybki i prosty montaż.<br />

Montaż okna połaciowego nie<br />

wymaga również budowania<br />

dodatkowych ścianek, jak w<br />

przypadku lukarn, a co za tym<br />

idzie, stosowania dodatkowych<br />

materiałów, które podnoszą<br />

ciężar i koszt konstrukcji dachu.<br />

W przypadku stropodachów<br />

wystarczy pozostawić odpowiedniej<br />

wielkości otwór na<br />

okno dachowe.<br />

Do okien dachowych oferowane<br />

są specjalne kołnierze<br />

uszczelniające, czyli kompletne<br />

oblachowanie zewnętrzne<br />

umożliwiające połączenie okna z dowolnym rodzajem<br />

pokrycia dachowego.<br />

Ze względu na różnorodność pokryć, w ofercie FAKRO<br />

znajduje się wiele typów kołnierzy uszczelniających,<br />

umożliwiających zamontowanie kołnierza w każdym<br />

typie pokrycia dachowego, a nawet w płaskich stropodachach.<br />

Aby wybrać optymalny sposób montażu<br />

okna w konstrukcji dachu musimy najpierw je poznać.<br />

Montaż na łatach<br />

Okna dachowe montujemy na łatach wtedy gdy szerokość<br />

okna jest znacznie mniejsza niż rozstaw krokwi.<br />

Stosując montaż na łatach mamy Możliwość przesuwania<br />

okna w poziomie podczas przykręcania kątowników, celem<br />

lepszego dopasowania miejsca zamontowania okna<br />

do profilu pokrycia dachowego. Połączenie okna dachowego<br />

z łatami w konstrukcji dachu jest trwałe a przeprowadzenie<br />

montażu jest szybkie i proste w wykonaniu.<br />

Montaż na krokwiach<br />

Okna dachowe montujemy na krokwiach w przypadku<br />

gdy rozmiar okna dostosowany jest do rozstawu krokwi.<br />

Połączenie okna z krokwią za pomocą kątowników<br />

zapewnia stabilność konstrukcji i trwałość połączenia.<br />

Montaż na krokwiach zalecany jest przy wymianie starych<br />

okien na nowe w dachach już istniejących oraz jeżeli projektowane<br />

są duże rozmiary okien.<br />

Montaż na wymianach<br />

Montaż na łatach Montaż na krokwiach Montaż na wymianach<br />

W przypadku gdy szerokość okna jest większa od rozstawu<br />

między krokwiami, stosujemy wymiany w konstrukcji<br />

dachu. Belki poziome wymianu należy usytuować w<br />

odległości 30 – 50 cm od dolnej i górnej krawędzi okna.<br />

Umożliwi to prawidłowe wykonanie wewnętrznych<br />

szpalet okna (dolna prostopadle, a górna równolegle do<br />

podłogi).<br />

Prawidłowy montaż okna dachowego w konstrukcji<br />

dachu z zachowaniem zgodnej z przepisami wysokości<br />

montażu od podłogi zapewnia optymalne wykorzystanie<br />

funkcji jakie spełnia okno połaciowe. Poprzez okno dachowe<br />

do wnętrza pomieszczenia wpada światło dzienne, po<br />

otwarciu skrzydła napływa świeże powietrze, a patrząc<br />

przez okno obserwujemy otoczenie domu. •


WARSZTAT<br />

Lukarna dwuspadowa<br />

– konstrukcje ciesielskie<br />

Lukarna dwuspadowa (szczytowa) to najbardziej popularny typ lukarny. Jej atrakcyjność<br />

wynika z umiejętnego połączenia kilku zalet: atrakcyjnego wyglądu – urozmaicającego<br />

bryłę dachu, funkcjonalności – duża powierzchnia doświetlenia poddasza, prostoty<br />

konstrukcji – konstrukcja identyczna jak w przypadku dachu dwuspadowego, oraz<br />

elastyczności w zakresie doboru materiałów pokrycia. Z powodu wymienionych walorów<br />

lukarny dwuspadowej inwestorzy oraz architekci najczęściej ją wybierają spośród wielu<br />

innych.<br />

Geometria<br />

Lukarna dwuspadowa przykryta jest dwoma<br />

połaciami schodzącymi się w linii<br />

kalenicy (1), [rys. nr 1]. Przejście między<br />

połaciami lukarny a połacią dachu<br />

Konstrukcja<br />

Prostota geometryczna lukarny dwuspadowej<br />

pociąga za sobą również prostotę<br />

samej konstrukcji. Oczywiście istnieje<br />

kilka możliwych rozwiązań, które wynikają<br />

z konstrukcji dachu głównego, gabarytów<br />

lukarny oraz aranżacji zabudowy<br />

lukarny od wnętrza.<br />

Mała lukarna dwuspadowa na dachu krokwiowym-kleszczowym<br />

[rys. nr 2]. Małe<br />

gabaryty lukarny umożliwiają oparcie<br />

konstrukcji lukarny na wzmocnionych<br />

krokwiach, bez konieczności stosowania<br />

dodatkowej konstrukcji wsporczej. Wprowadzony<br />

wymian miedzy wzmocnionymi<br />

krokwiami daje oparcie dla krokwi wyrys.<br />

nr 1 Geometria lukarny dwuspadowej.<br />

głównego realizowane jest za pomocą<br />

linii kosza (2). Dolna krawędź połaci<br />

lukarny tworzy okap (4), frontowa zaś<br />

okap szczytowy(3). Geometria lukarny<br />

jest dość prosta i uniwersalna. Modyfikacje<br />

bryły lukarny ograniczone są do parametrów<br />

podstawowych, czyli szerokości,<br />

nachylenia połaci oraz wielkości okapu .<br />

i okapu szczytowego.<br />

14<br />

<strong>Dekarz</strong> & <strong>Cieśla</strong> 1/<strong>2008</strong>


WARSZTAT<br />

rys. nr 2 Lukarna dwuspadowa – mała z deską koszową, więźba krokwiowa.<br />

rys. nr 3 Lukarna dwuspadowa – mała z deską koszową, więźba krokwiowo-płatwiowa.<br />

rys. nr 4 Lukarna dwuspadowa – duża z krokwiami koszowymi, więźba krokwiowo-płatwiowa.<br />

ciętej otworem lukarny. Płatwie będące<br />

oparciem dla krokwi lukarny mocowane<br />

są od frontu do ramki okna oraz do<br />

wzmocnionych krokwi. Krokwie lukarny<br />

połączone są w kalenicy na nakładkę<br />

i oparte na płatwi. Aby wyeliminować<br />

rozpór od krokwi lukarny, zastosowano<br />

kleszcze. Ich umieszczenie ułatwia zabudowę<br />

lukarny. Prezentowane rozwiązanie<br />

pozbawione jest belki kalenicowej, dlatego<br />

wymaga użycia wiatrownic (deski lub<br />

taśmy stalowe) umożliwiających stężenie<br />

krokwi lukarny w kierunku prostopadłym<br />

do połaci dachu głównego. Małe wymiary<br />

kosza lukarny dają możliwości zastosowania<br />

deski koszowej zamiast krokwi koszowej.<br />

Deska koszowa nabijana jest na<br />

połać dachu głównego, a krokwie lukarny<br />

„stoją” na desce.<br />

Budowa identycznej lukarny na dachu,<br />

który posiada płatew pośrednią, jest zadaniem<br />

łatwiejszym i charakteryzującym<br />

się większym ładem konstrukcji [rys. nr 3]. .<br />

Płatwie oraz belka kalenicowa oparte są<br />

na ramce okna oraz płatwi pośredniej za<br />

pomocą krótkich słupków. Wycięta krokiew<br />

dachu głównego otworem lukarny<br />

spoczywa na płatwi pośredniej. Krokwie<br />

lukarny oparte są na belce kalenicowej<br />

oraz płatwi lukarny. W koszu, tak jak i w<br />

poprzednim modelu, zastosowano deskę<br />

koszową. Jednym słowem ład i porządek.<br />

Budowa dużej lukarny dwuspadowej na<br />

dachu bez płatwi pośredniej raczej nie<br />

ma sensu, ponieważ i tak będzie wymagała<br />

podparcia słupami w przestrzeni<br />

poddasza lub wzmocnienia krokwi bardzo<br />

dużymi elementami drewnianymi lub<br />

stalowymi. Z tego powodu kolejne dwa<br />

rozwiązania oparto na dachu krokwiowopłatwiowym.<br />

Duża lukarna dwuspadowa z krokwią<br />

koszową to najczęściej spotykane rozwiązanie<br />

w projektach [rys. nr 4]. Duże<br />

krokwie koszowe oparte są na płatwi pośredniej.<br />

Brak możliwości oparcia krokwi<br />

koszowych w kalenicy lukarny zmusza do<br />

wydłużenia jednej z krokwi koszowych,<br />

aż do belki kalenicowej dachu głównego.<br />

Przecięcie krokwi dachu głównego<br />

krokwią koszową „wyprodukowało” ze<br />

zwykłych krokwi kilka kulawek. Krokwie<br />

lukarny w kalenicy zostały połączone na<br />

nakładkę i podparte na płatwi. Kleszcze<br />

<strong>Dekarz</strong> & <strong>Cieśla</strong> 1/<strong>2008</strong><br />

15


WARSZTAT<br />

krokwi połaci dachu głównego, na płask<br />

w koszu. Gabaryty oraz sposób mocowania<br />

deski koszowej sprawiają, że nie jest<br />

to element samonośny, przenoszący duże<br />

obciążenia. Deska koszowa to element<br />

pomocniczy umożliwiający wykształcenie<br />

kosza oraz mocowanie kulawek. Pod<br />

względem wykonania deska koszowa jest<br />

elementem zdecydowanie łatwiejszym .<br />

i wymagającym mniejszego nakładu pracy<br />

i materiału niż krokiew koszowa, mimo to<br />

jest rzadziej stosowana.<br />

Autorzy:<br />

mgr inż. Piotr Leń – Dietrich’s Polska<br />

Piotr Głowacki – student IV roku WTD,<br />

SGGW Warszawa<br />

Piotr Jaczewski – student IV roku WTD,<br />

SGGW Warszawa<br />

rys. nr 5 Lukarna dwuspadowa – duża z deską koszową, więźba krokwiowo-płatwiowa.<br />

spinają krokwie i zabezpieczają przed<br />

rozporem płatwie pośredniej. Wprowadzenie<br />

wiatrownic usztywnia całą konstrukcję.<br />

Alternatywą dla rozwiązania z krokwią<br />

koszową jest deska koszowa [rys. nr 5].<br />

Krokwie dachu głównego zostały przedłużone<br />

i oparte na płatwi pośredniej.<br />

Do ich górnej powierzchni została przymocowana<br />

deska koszowa, która stanowi<br />

oparcie dla kulawek lukarny. Belka kalenicowa<br />

oparta krótkimi słupkami na ramce<br />

okna oraz na płatwi pośredniej umożliwia<br />

oparcie krokwi lukarny w kalenicy .<br />

i usztywnienie lukarny w kierunku prostopadłym<br />

do połaci dachu głównego.<br />

koszową. Być może to przyzwyczajanie,<br />

wygoda lub brak wiedzy. Czym jest krokiew<br />

koszowa? Myślę, że każdy zawodowo<br />

zajmujący się projektowaniem i budową<br />

dachów to wie i nie wymaga to wyjaśnienia.<br />

Skupimy się więc na tym, czym jest<br />

deska koszowa. Deska koszowa, jak sama<br />

nazwa wskazuje, wykonana jest z deski<br />

lub belki, a nie z krawędziaka lub bala.<br />

Na dachu mocowana jest bezpośrednio do<br />

Literatura:<br />

1. Franz Kramer – Grundwissen des Zimmerers<br />

2. Hans-Jürgen Sterly, Horst Böttcher, Heino<br />

Walter – Ceramiczne pokrycia dachowe<br />

– szczegóły wykonawcze<br />

3. Ernst Neufert – Podręcznik Projektowania<br />

architektoniczno-budowlanego<br />

4. J. Pogorzelski, L. Urban – Ustroje budowlane,<br />

cześć II – konstrukcje drewniane<br />

5. Janusz Kotwica – Konstrukcje drewniane<br />

w budownictwie tradycyjnym<br />

Krokiew czy deska koszowa<br />

– dylemat, co włożyć do koszyka<br />

Przeglądając wiele projektów, dostrzeżono,<br />

że podstawowym elementem konstrukcji<br />

stosowanym w koszu dachu jest<br />

krokiew koszowa. Nawet jeśli długość linii<br />

kosza oraz obciążenie, jakie przypadają<br />

na tę cześć konstrukcji, sugerowałyby<br />

zastosować element pomocniczy, a nie<br />

nośny, używane są krokwie koszowe. Zastosowanie<br />

deski koszowej w projektach<br />

jest bardzo rzadkie. Trudno powiedzieć,<br />

z czego wynika taki stan, że w każdym<br />

koszu można znaleźć jedynie krokiew<br />

16<br />

<strong>Dekarz</strong> & <strong>Cieśla</strong> 1/<strong>2008</strong>


POD LUPĄ<br />

Ocena<br />

techniczna<br />

pokrycia<br />

dachu<br />

fot. 1<br />

fot. 2<br />

Opinię techniczną sporządzono<br />

na podstawie wizji<br />

lokalnej na obiekcie.<br />

fot. 3<br />

fot. 4<br />

Zdjęcia od 1 do 6 pokazują ewidentny<br />

brak staranności w wykonaniu poszycia<br />

– widzimy źle przycięte dachówki pod<br />

gąsiorami oraz szczeliny odsłaniające<br />

łaty. Jeśli widać łaty, to w zimie na<br />

pewno nastąpi wwiewanie śniegu pod<br />

gąsiory, co będzie przyczyną przeciekania<br />

poszycia. Estetyka wykonania tych<br />

elementów to temat na osobny artykuł.<br />

fot. 5<br />

fot. 6<br />

fot. 7<br />

fot.9<br />

Zdjęcia od 7 do 8 pokazują brak staranności w ułożeniu gąsiorów,<br />

taśm pod gąsiorami oraz absolutny brak liniowości.<br />

Zdjęcia od 9 do 10 przedstawiają dziwne przejścia gąsiora .<br />

w połać oraz połączeń dachówki.<br />

fot.8<br />

fot.10<br />

18<br />

<strong>Dekarz</strong> & <strong>Cieśla</strong> 1/<strong>2008</strong>


POD LUPĄ<br />

fot. 11<br />

fot.12<br />

fot.13<br />

fot.14<br />

Zdjęcia od 11 do 14 ujawniają kolejne niedociągnięcia i błędy, tym razem w wykonaniu systemu rynnowego. Zdjęcie 11. pokazuje<br />

„ciekawe” rozwiązanie otworu w rynnie. Ile wody wpadnie przez ten „otwór” do leja spustowego? Zdjęcia 12. i 13. przedstawiają „nowatorskie”<br />

wykonanie narożników o nietypowych kątach, natomiast zdjęcie 14. pokazuje „idealne” cięcie przy złączce uszczelkowej.<br />

<strong>Dekarz</strong> & <strong>Cieśla</strong> 1/<strong>2008</strong><br />

19


POD LUPĄ<br />

fot.15<br />

fot.16<br />

fot.17<br />

fot.18<br />

Wykonie parapetu – zdjęcia 17 i 18 – okazuje się, że „można” ciąć szlifierką kątową elementy lakierowane. Brak wywinięcia<br />

obróbki spowoduje z czasem zacieki oraz zniszczenie przez rdzę uszkodzonej krawędzi blachy powlekanej.<br />

fot.19<br />

fot.20<br />

fot.21<br />

fot.22<br />

Zdjęcia od 19 do 21 przedstawiają dalsze błędy w wykonanym dachu. Zdjęcie 19 – tak wykonany komin zawsze będzie ciekł,<br />

dekarz nie zwrócił uwagi na dziurki w otworze wentylacyjnym. Na zdjęciu 20 widać, że z montażu ławy kominiarskiej pozostały<br />

jakieś części (gdzie się podziały?), a zdjęcie 21 przedstawia „trochę” dużo różnych wklejek z ołowiu.<br />

20<br />

<strong>Dekarz</strong> & <strong>Cieśla</strong> 1/<strong>2008</strong>


POD LUPĄ<br />

fot.23<br />

fot.24<br />

fot.25<br />

fot.26<br />

Zdjęcia od 22 do 25 przedstawiają brak podstawowej wiedzy wykonawcy o wentylacji połaci dachowej. Jeśli na łacie zatrzymał<br />

się pył i resztki dachówki, to jak mają spłynąć ewentualne skropliny? Brakuje wlotu powietrza w miejscu pod rynną dachową.<br />

<strong>Dekarz</strong> & <strong>Cieśla</strong> 1/<strong>2008</strong><br />

21


POD LUPĄ<br />

Niedokładności oraz błędy w wykonaniu kalenic<br />

(1 do 6) będą skutkować zaciekami<br />

spowodowanymi przez nawianie śniegu oraz<br />

możliwość zacieku spowodowanego opadami.<br />

Zdjęcia 7 i 8 uwidaczniają brak liniowości<br />

i znikające taśmy pod gąsiorami, są to typowe<br />

błędy estetyczne. Zdjęcia 9 i 10 uwidaczniają<br />

„ciekawe” zakończenie i przejście gąsiorów<br />

w połać dachu, połączenia dachówki – dwa<br />

rzędy nad gąsiorem (oj, coś się nie zeszło)<br />

– istnieje możliwość przecieków. Powyższe<br />

uwagi dotyczą gąsiorów, ale obiekt posiada<br />

inne liczne niedociągnięcia przedstawione na<br />

zdjęciu 11 – ciekawy kształt i wielkość otworu<br />

wlotowego do leja, jego kształt i sposób wykonania<br />

(na pewno szlifierka kątową) spowoduje<br />

zmniejszenie możliwości odbioru wody<br />

do leja spustowego oraz późniejsze wystąpienie<br />

korozji. Zdjęcia 12 i 13 pokazują nietypowe<br />

wykonanie narożników „na szybko”.<br />

Zastosowano silikon, a przecież można było<br />

złożyć zamówienie u producenta. W czasie<br />

pracy systemu rynnowego nastąpi rozerwanie<br />

uszczelnienia silikonowego i w konsekwencji<br />

przeciek. Docinka rynien i złączka uszczelkofot.27<br />

fot.28<br />

fot.29 fot.30 fot.31<br />

Wnioski<br />

Dach zgłoszony przez Inwestora do oględzin<br />

wykazał liczne braki w wykonaniu i wiedzy<br />

dekarskiej.<br />

wa dobrze wykonane spełniają swoje zadanie.<br />

Zdjęcie 14 pokazuje, że z czasem ujawni się<br />

przeciek. Dalsze zdjęcia, 15 i 16, pokazują<br />

połączenia sprowadzenia wody z kosza, rynny<br />

przy tak małych zakładkach i niedokładność –<br />

w tych miejscach wystąpi przeciek w wyniku<br />

nawiania śniegu lub dużych opadów deszczu.<br />

Na opisywanym dachu „dekarz” wykonał montaż<br />

parapetu z blachy powlekanej. Zdjęcia 17<br />

i 18 – tu również wykonawca wykazał się radosną<br />

twórczością. Brak wywinięć i cięcie parapetu<br />

z blachy powlekanej szlifierką to dość<br />

ciekawa kombinacja prowadząca z czasem do<br />

zacieku i rdzy. Przecieki wystąpią na pewno<br />

przy kominie, gdzie wykonawca pozostawił<br />

„otworki” w klinkierze. Te woda z czasem<br />

spenetruje i nastąpi zaciek na połączeniu<br />

klinkieru i cegły pełnej. Wtedy pojawi się pytanie<br />

– skąd to cieknie? Podczas montowania<br />

ławy kominiarskiej, co pokazuje zdjęcie 20.,<br />

„dekarzowi” pewnie „coś” pozostało; tak zamontowana<br />

ława nie gwarantuje bezpiecznego<br />

poruszania się po dachu.<br />

Ewidentne błędy wykonawcze prezentują<br />

zdjęcia 22 i 25 Wykonany okap bez wentylacji<br />

połaciowej (brak wlotu powietrza w okolicy<br />

pasa nadrynnowego) spowoduje w konsekwencji<br />

powstawanie warunków sprzyjających<br />

rozwojowi różnych drobnoustrojów i grzybów<br />

lubiących wilgoć i ciepło. Dach posiada również<br />

błędy estetyczno-wykonawcze, jak np.<br />

„falowanie” połaci dachu, co można zobaczyć<br />

na zdjęciach 26 i 27<br />

Dużo do życzenia pozostawia wykonanie<br />

więźby dachowej, pokazują to zdjęcia od .<br />

28 do 31.<br />

Podsumujmy: wyżej opisany dach należy poprawić<br />

zgodnie z wiedzą i sztuką dekarską.<br />

Naprawa powinna się skupić na usunięciu<br />

następujących usterek:<br />

- prawidłowym docięciu dachówki pod gąsiorami<br />

w kalenicach,<br />

- poprawieniu i przyklejeniu taśm pod gąsiorami,<br />

- wykonaniu prawidłowej szczeliny wentylacyjnej<br />

w obrębie okapu,<br />

- wykonaniu poprawnej komunikacji dachu,<br />

- poprawie obróbek w obrębie koszu/rynny,<br />

komina, parapetu/ściany,<br />

- poprawie montażu orynnowania – montaż<br />

należy wykonać zgodnie z zaleceniami producenta.<br />

Poprawa ułożenia dachówki, tzw. „liniowość”,<br />

może nastąpić w czasie naprawy całego dachu,<br />

jest to jednak drugorzędne (efekt estetyczny).<br />

Powyższe uwagi klasyfikują dach<br />

do gruntownej poprawki, wykonanej jednak<br />

przez DEKARZA.<br />

Dariusz Nowicki<br />

Opole, 19.10.2006 r.<br />

22<br />

<strong>Dekarz</strong> & <strong>Cieśla</strong> 1/<strong>2008</strong>


SZKOLENIA<br />

RHEINZINK ® TOUR<br />

w Białymstoku<br />

W ramach ogólnopolskiego cyklu RHEINZINK®TOUR 10.01.<strong>2008</strong> r. w Ośrodku Kształcenia<br />

<strong>Dekarz</strong>y w Białymstoku odbyły się warsztaty pt. „Fachowe wykonawstwo z tytan-cynku.<br />

Co to znaczy?” Zainteresowanie szkoleniem przeszło najśmielsze oczekiwania wszystkich<br />

- pojawili się dekarze z Białegostoku, Augustowa, Łomży i innych miejscowości. Cała<br />

sala szkoleniowa Ośrodka Kształcenia <strong>Dekarz</strong>y była w profesjonalny sposób przygotowana<br />

i wyposażona we wszystkie niezbędne materiały. Warsztaty rozpoczęły się krótkim<br />

wprowadzeniem pana Jana Grycuka, gospodarza i założyciela Ośrodka, który przedstawił<br />

RHEINZINK oraz firmę ThyssenKrupp Energostal – partnera biznesowego.<br />

W szkoleniu wzięło udział ok. 50 dekarzy,<br />

z których jeszcze niewielu miało okazję<br />

pracować z materiałami firmy RHEINZINK.<br />

Wszyscy z zainteresowaniem chłonęli informację<br />

i wiedzę o materiale i technologii<br />

blach cynkowo-tytanowych przekazywaną<br />

przez prowadzących. W tym miejscu należą<br />

się słowa uznania dla przedstawicieli firmy<br />

RHEINZINK, którzy przygotowali i poprowadzili<br />

szkolenie w sposób profesjonalny.<br />

Prowadzący w trakcie szkolenia przekazywali<br />

tylko istotne i najważniejsze informacje,<br />

starali się jak najwięcej dyskutować<br />

z uczestnikami i poruszać tematy z życia<br />

wzięte.<br />

Część teoretyczna przeplatała się z praktyczną.<br />

Uczestnicy oprócz lutowania<br />

i wykonywania obróbek zadawali szkoleniowcom<br />

„trudne” pytania z zakresu blach<br />

(nie tylko cynkowo-tytanowych) i na każde<br />

z nich została udzielona odpowiedź. Szkolenie<br />

zakończyło się praktycznymi obróbkami<br />

blacharskimi i konkursem lutowania. Trzeba<br />

zaznaczyć, że konfrontacja doświadczeń<br />

PROGRAM:<br />

10.00 – Prezentacja technologii .<br />

RHEINZINK® - materiał, właściwości,<br />

zalety<br />

11.00 – Systemy rynnowe RHEIN-<br />

ZINK® - prezentacja praktyczna<br />

• Rodzaje systemów – patynowane<br />

czy zwykłe<br />

• Sposoby montażu - lutowanie<br />

czy klejenie<br />

• Co rzeczywiście wpływa na trwałość<br />

systemów rynnowych<br />

• Dyskusja<br />

12.30 – Obróbki pionowe i poziome<br />

budynków w technologii<br />

RHEINZINK®<br />

– prezentacja praktyczna<br />

• Obróbka pasa podokapowego,<br />

obróbka wiatrownicy i komina<br />

• Obróbki gzymsów i parapetów<br />

• Najczęściej popełniane błędy .<br />

w pracach blacharskich i sposoby<br />

ich unikania<br />

• Dyskusja<br />

Terminy i miejsce:<br />

Są aktualizowane na bieżąco na<br />

stronie<br />

www.blacharzejakosci.pl<br />

lub pod telefonem<br />

0-22 611 71 30/31<br />

do samego końca trzymała w napięciu, co<br />

przeciągnęło nieco spotkanie.<br />

„Widzę duże zainteresowanie tematem<br />

blach na rąbek stojący i konieczność dalszego<br />

kształcenia młodych adeptów sztuki<br />

dekarskiej. Serdecznie zapraszam do<br />

częstszego kontaktowania się z nami”<br />

– powiedział wykonawcom na zakończenie<br />

zadowolony z przebiegu całego szkolenia<br />

gospodarz Ośrodka Kształcenia <strong>Dekarz</strong>y pan<br />

Jan Grycuk.<br />

Niniejsze spotkanie jest wstępem do właściwego<br />

programu szkoleń w technologii<br />

RHEINZINK, który jest dostępny na stronie<br />

www.tytan-cynk.pl. Udział w warsztatach<br />

jest bezpłatny. Istnieje możliwość dodatkowego<br />

zabrania swoich pracowników.<br />

W razie pytań prosimy o kontakt z doradcami<br />

technicznymi RHEINZINK pod<br />

tel. 0-22 611 71 30/32 lub za pośrednictwem<br />

strony www.blacharzejakosci.pl.<br />

<strong>Dekarz</strong> & <strong>Cieśla</strong> 1/<strong>2008</strong><br />

23


NIEZAWODNA<br />

CHEMIA BUDOWLANA<br />

SITOL SILICON<br />

LAMIERA<br />

Silikon dekarski na bazie żywic silikonowych<br />

najlepszy<br />

na rynku !<br />

ZASTOSOWANIE<br />

do elastycznego klejenia i uszczelniania obróbek blacharskich, takich jak: połączenia rynien,<br />

okapów, rur spustowych, opierzeń wykonanych z miedzi, blachy ocynkowanej i cynkowej,<br />

mosiądzu, brązu, żelaza, stali nierdzewnej, ołowiu, aluminium oraz blach powlekanych.<br />

WŁAŚCIWOŚCI<br />

• duża siła spajania,<br />

• wysoka przyczepność do większości powierzchni, również gładkich i szkliwionych,<br />

• po wyschnięciu duża szczelność i sprężystość,<br />

• wyjątkowo duża odporność na starzenie (obserwacje wykazały, że na przestrzeni 20 lat<br />

od zastosowania nie zanotowano żadnych mikropęknięć ani śladów kruszenia się na<br />

powierzchni spoiny) ,<br />

• odporność na działanie promieni UV oraz czynników atmosferycznych,<br />

• do stosowania wewnątrz i na zewnątrz.<br />

Torggler Polska Sp. z o.o. 95-100 Zgierz, ul. Sadowa 6<br />

tel. 0 42 717 27 37, 717 27 47, faks 0 42 717 10 58, e-mail: biuro@torggler.pl<br />

Więcej informacji o niezawodnej chemii budowlanej Torggler na: www.torggler.pl


WARSZTAT<br />

Podstawowe obróbki dekarskie<br />

Żaden dach nie obejdzie się bez obróbek dekarskich. Jakże często jednak<br />

wykonywane są one w sposób nieprawidłowy. Opisane w artykule metody nie<br />

wyczerpują oczywiście wszystkich możliwych technik wykonawczych jednak są<br />

dobrym przykładem najczęstszych rozwiązań.<br />

Warto więc przypomnieć kilka sposobów na wykonanie okapu, montażu rynien,<br />

obróbek kominów, ogniomurów i lukarn.<br />

Deska czołowa strugana<br />

i malowana, rynny na<br />

hakach mocowanych na<br />

łatach czyli tkzw. wysoki<br />

montaż rynien – nie jest<br />

konieczne stosowanie<br />

pasa nadrynnowego.<br />

Obróbka komina taśmą<br />

Wakafleks<br />

Obróbka taśmą Wakafleks<br />

pod oknem<br />

Deska czołowa<br />

Podbitka<br />

Możliwe sposoby wykonania podbitki.<br />

Rynny na hakach mocowanych do łat.<br />

Generalnie deska czołowa jest elementem<br />

ozdobnym i nie służy do mocowania<br />

haków rynnowych. Różnie można ją wykańczać<br />

–malować, obkładać łupkiem lub<br />

tym samym materiałem co podbitka. Na<br />

podkarpaciu najczęściej stosuje się okuwanie<br />

deski blachą.<br />

Przykład obok pokazuje detale okapu mające<br />

zastosowanie zarówno przy okapie .<br />

z deską czołowa jak i bez deski.<br />

Grzebień okapu z kratką<br />

wentylacyjną czyli tkzw.<br />

”wróblówka”<br />

Siatka okapu<br />

Hak rynnowy mocowany<br />

na łatach<br />

Gdy dach jest nachylony pod małym kątem między dachówką a rynną może pojawić<br />

zbyt duży i nieprzyjemny dla oka prześwit. Stosujemy wtedy pas nadrynnowy zasłaniający<br />

w/w pustkę. Pas zabezpiecza też w takich przypadkach przed wdmuchiwaniem<br />

wody czy śniegu pod okap.<br />

<strong>Dekarz</strong> & <strong>Cieśla</strong> 1/<strong>2008</strong><br />

25


WARSZTAT<br />

Pas nadrynnowy konieczny jest również w tedy kiedy rynny<br />

mocowane są do deski czołowej – niski montaż rynien. Trzeba<br />

powiedzieć, że w tradycji dekarskiej rynny wieszało się wyłącznie<br />

na hakach mocowanych do łat. Na pokarpaciu popularne jest jednak<br />

mocowanie rynien do deski.<br />

Niestety, w takich przypadkach często w sposób nieprawidłowy wykonywany<br />

jest ten detal. W mojej praktyce orzecznika technicznego najczęściej<br />

spotykanym błędem jest podwyższanie deski czołowej tak aby umieścić haki<br />

doczołowe jak najwyżej po to by uniknąć stosowania pasa nadrynnowego<br />

/bo to zawsze koszty dodatkowe/. Zapomina się jednak wtedy najczęściej<br />

o wentylacji /minimum 2cm ciągłej szczeliny/układając dachówkę jak na<br />

zdjęciach obok . Śmiem twierdzić, że na podkarpaciu ten błąd występuje na<br />

70% dachów.<br />

Zbyt krótki bo nie wchodzący<br />

do rynny pas nadrynnowy Poniżej prawidłowo wykonany okap .<br />

z deską czołową, pasem nadrynnowym .<br />

i siatką okapu na dachu pokrytym blachą<br />

– metoda jednak taka sama jak dla<br />

dachówki.<br />

Siatka okapu<br />

Okapnik<br />

Pas nadrynnowy<br />

Przykłady obróbki kominów.<br />

Obróbki kominów blachą ołowianą<br />

na tzw. ”noki”. Ołów leży na dachówce<br />

i pod dachówką.<br />

Kominy obrobione blachą aluminiową.<br />

Komin i ogniomur obrobiony blachą cynkowo<br />

tytanową, w tym przypadku „obróbka<br />

schowana jest pod dachówką.<br />

Zdjęcia i tekst: mgr inż. Jerzy Romanow www.dach-dom.com<br />

inicjator powstania Polskiej Federacji <strong>Dekarz</strong>y, Blacharzy i Cieśli<br />

www.polskie.ciesielstwo-dekarstwo.pl<br />

26<br />

<strong>Dekarz</strong> & <strong>Cieśla</strong> 1/<strong>2008</strong>


PREZENTACJE<br />

Systemy zabezpieczeń przeciwśnieżnych<br />

– bezpieczeństwo dla domu i mieszkańców.<br />

Globalne zmiany klimatyczne to fakt. W tym zakresie nie trzeba chyba nikogo<br />

przekonywać, bo wszyscy jesteśmy świadkami w ostatnich latach wyjątkowo<br />

upalnych miesięcy letnich i ostrych ataków zimy. W domach chronimy siebie<br />

i bliskich zarówno przed upałem, jak i przed zimnem, dbając, aby dom, a zwłaszcza<br />

dach, był solidnie ocieplony.<br />

Pod dachem chronimy się też przed deszczem<br />

i śniegiem. Woda deszczowa spływa po połaciach<br />

i jest odprowadzana przez rynny. Po<br />

deszczu dach szybko wysycha i jest gotowy<br />

na następny deszcz. Jednak ze śniegiem nie<br />

jest już tak prosto i szybko. Bowiem śnieg<br />

utrzymuje się na dachu długo. A jeśli opady są<br />

solidne, to zalega znaczna jego ilość. Bardzo<br />

często warstwa śniegu na dachu nie jest jednorodna.<br />

Wyobraźmy sobie taki przebieg zdarzeń.<br />

Jest mróz, napadało w nocy 10 cm śniegu.<br />

W dzień jest lekko powyżej zera i śnieg<br />

pod wpływem ciężaru własnego i temperatury<br />

„usiadł”. Zrobił się ciężki i mokry. Następnej<br />

nocy znów jest mróz i cały mokry śnieg na dachu<br />

związał się w twardą bryłę. Następne dni<br />

to piękna mroźna pogoda ze słońcem, które<br />

roztapia cienką powierzchniową warstwę śniegu<br />

na dachu. Ale jak tylko słońce zachodzi,<br />

to powierzchniowa warstwa mokrego śniegu<br />

natychmiast zamarza. W ten sposób tworzy się<br />

nam na dachu dobrze do niego przylegająca<br />

kilkucentymetrowa warstwa ciężkiego śniegu<br />

na wierzchu szklącego się lodem. Po tych<br />

kilku słonecznych i mroźnych dniach znów zaczyna<br />

padać śnieg. Pada, pada i gromadzi się<br />

na naszym dachu. Pod wpływem ciężaru własnego,<br />

temperatury i słońca ten nowy śnieg<br />

stopniowo „siada”, staje się gęsty i ciężki.<br />

Niestety nie spaja się on ze spodnią warstwą<br />

zeszklonego już wcześniej śniegu. Między<br />

tymi warstwami nie ma solidnego połączenia.<br />

Mechanizm ten powoduje w górach ogłaszanie<br />

kolejnych stopni zagrożenia lawinowego.<br />

Intuicyjnie można by powiedzieć, że to tylko<br />

z ostrych dachów śnieg się zsuwa. Okazuje<br />

się, że nie do końca jest to prawda. Kto jeździ<br />

na nartach, ten wie, że najniebezpieczniejsze<br />

lawinowo stoki górskie to te o nachyleniu<br />

raptem około 30 stopni. Pewna analogia do<br />

dachów bezspornie występuje. Na bardziej<br />

stromych dachach śnieg osuwa się wcześniej,<br />

bo w pewnym sensie nie ma na czym leżeć.<br />

Natomiast na dachach nieco mniej stromych<br />

śnieg gromadzi się w większych ilościach i niebezpieczeństwo<br />

związane jest z osunięciem<br />

większych ilości śniegu. Systemy zabezpieczeń<br />

przeciwśnieżnych w postaci drabinek czy styfot.<br />

Braas<br />

fot. Braas<br />

Najogólniej rzecz ujmując, osunięcia śniegu<br />

powstają właśnie w miejscach, gdzie kolejne<br />

warstwy śniegu nie są ze sobą związane. Jedna<br />

warstwa śniegu zsuwa się po drugiej… gwałtownie<br />

i szybko. Zsuwanie się śniegu z dachu<br />

wystąpić może także po samej połaci dachu,<br />

odsłaniając pokrycie dachowe. Powodem tego<br />

dość częstego zjawiska jest z kolei odmarzanie<br />

i wytapianie śniegu od spodu.<br />

28<br />

<strong>Dekarz</strong> & <strong>Cieśla</strong> 1/<strong>2008</strong>


PREZENTACJE<br />

Dachówka do mocowania płotka lub belki<br />

przeciwśnieznej. Fot. Braas<br />

lowych belek drewnianych montuje się często<br />

od razu na nowych dachach o nachyleniach<br />

około 45 stopni, bo tu zjawisko osuwania się<br />

jest najbardziej widoczne i wręcz spodziewane.<br />

Jest to jak najbardziej słuszna decyzja. Tymczasem<br />

na dachach o nachyleniach około 30<br />

stopni system zabezpieczeń przeciwśnieżnych<br />

przy montażu nowego dachu jest pomijany.<br />

Dopiero gdy z takiego dachu zsunie się wielki<br />

kawał ciężkiego, twardego śniegu i wgniecie<br />

maskę w samochodzie albo połamie ozdobne<br />

drzewka przy domu, to pojawia się u właścicieli<br />

domu pomysł, że jednak jakaś drabinka<br />

przeciwśnieżna by się przydała.<br />

Zsuwający się śnieg z dachu może utrudnić<br />

życie, blokując wjazd do garażu czy drzwi<br />

wejściowe. Może też doprowadzić do większych<br />

czy mniejszych strat materialnych<br />

w postaci wspomnianych drzewek, urwanej<br />

rynny czy uszkodzonego lusterka wstecznego<br />

w samochodzie. Może jednak również wyrządzić<br />

niemałą krzywdę bawiącemu się przed<br />

domem dziecku bądź seniorowi rodu, pod<br />

opieką którego dziecię się znajdowało. Projektowanie<br />

i stosowanie na dachach systemów<br />

zabezpieczeń przeciwśnieżnych chroniących<br />

przed osuwaniem się śniegu z dachu, a przez<br />

to chroniących domowników, jest jak najbardziej<br />

wskazane, a wręcz konieczne. System<br />

zabezpieczeń przeciwśnieżnych ma za zadanie<br />

zatrzymać śnieg na dachu, gdzie będzie się on<br />

stopniowo i powoli wytapiał, nie zagrażając<br />

ludziom i mieniu. Instaluje się go dla przykładu<br />

nad wejściem do domu, nad wjazdem<br />

do garażu czy nad ciągami komunikacyjnymi.<br />

Warto także zastosować system zabezpieczeń<br />

przeciwśnieżnych nad przeszkleniami, zwłaszcza<br />

o większych powierzchniach, na przykład<br />

nad oranżeriami.<br />

Płotki przeciwśnieżne zatrzymują znaczne ilości<br />

śniegu, powinny więc być zamontowane<br />

w takim miejscu, aby największe obciążenie<br />

nagromadzonym śniegiem przenoszone było na<br />

murłatę. Przy długich krokwiach można zamocować<br />

dodatkowy rząd płotków przeciwśnieżnych<br />

mniej więcej w połowie ich długości, ale<br />

Dachówka z mocowaniem i płotkiem<br />

przeciwśnieżnym. Fot. Braas<br />

i tu pamiętać należy, aby śnieg zbierający się<br />

na płotku obciążał jakąś podporę krokwi.<br />

Płotek przeciwsnieżny. Fot. Braas<br />

nie zwalnia nas od zdroworozsądkowego podejścia<br />

do tego zagadnienia i ze zrzucania<br />

śniegu z dachu. Jest to jedyna metoda bezpiecznego<br />

pozbywania się śniegu z dachu, co<br />

w regionach na przykład Podhala praktykowane<br />

jest od pokoleń.<br />

Systemy pokryć dachowych Braas i RuppCeramika<br />

zawierają solidne rozwiązania w zakresie<br />

zabezpieczeń przeciwśnieżnych. Drabinki lub<br />

belki przeciwśnieżne opierają się na pewnych<br />

i stabilnych dachówkach wyposażonych w odpowiednie<br />

wsporniki montażowe. Oczywiście<br />

wszystkie elementy dostarczane są w kolorach<br />

harmonizujących z pokryciem dachowym.<br />

W przypadku dachówek Braas i RuppCeramika<br />

do dyspozycji klientów jest pełny system<br />

zabezpieczeń przeciwśnieżnych. W ofercie<br />

znajdują się bardzo popularne drabinki przeciwśnieżne<br />

wraz z systemem stosownych<br />

uchwytów i dachówek, do których te drabinki<br />

się mocuje. Ale klienci mogą również zamówić<br />

uchwyt do stylowego okrąglaka, pełniącego<br />

taką samą funkcję jak drabinka.<br />

Przemysław Spych<br />

Doradca techniczny Braas, RuppCeramika<br />

Dodatkową metodą utrzymywania śniegu na<br />

połaci jest zamontowanie w niej równomiernie<br />

rozplanowanych tak zwanych stoperów śniegowych,<br />

czyli dachówek z niewielkim nadlewem.<br />

Dachówka z mocowaniem i belką przeciwśnieżną.<br />

Fot. Braas<br />

Pamiętajmy jednak, że takie zwiększone obciążenie<br />

krokwi wymagać może obliczeń wytrzymałościowych,<br />

co warto przedyskutować<br />

z architektem już w czasie projektowania.<br />

Pamiętać też trzeba, że obecne anomalie pogodowe<br />

wynikające ze zmian klimatycznych<br />

skutkują absolutną nieprzewidywalnością pogody,<br />

a więc także opadów śniegu. Nic więc<br />

Mocowanie belki przeciwśnieżnej. Fot. Braas<br />

<strong>Dekarz</strong> & <strong>Cieśla</strong> 1/<strong>2008</strong><br />

29


PREZENTACJE<br />

OPOLSKIE STOWARZYSZENIE DEKARZY, BLACHARZY I CIEŚLI<br />

– skąd przychodzimy<br />

Brać opolskich rzemieślników, producentów i firm handlowych związanych z branżą dachową<br />

rozpoczęła proces rejestracji istniejących od wielu lat nieformalnych związków wyrosłych<br />

na gruncie dobrej branżowej integracji w tym regionie.<br />

Województwo opolskie jest miejscem, gdzie<br />

wiele znaczących firm branży dachowej ulokowało<br />

swoje zakłady produkcyjne. Po długim<br />

okresie budownictwa socjalistycznego stosunkowo<br />

wcześniej od innych regionów Polski stanęliśmy<br />

przed możliwością stosowania nowoczesnych<br />

technologii i materiałów. Wielu z nas<br />

pierwsze kontakty z nowoczesnym, a jednocześnie<br />

wiernym tradycji budownictwem miało<br />

już wcześniej poprzez zarobkowe wyjazdy<br />

do Niemiec. Wszystko to sprawiło, że szybko<br />

unowocześniały się stare firmy usługowe, jak<br />

również powstawały nowe. Niestety za szybkim<br />

rozwojem branży nie nadążało szkolnictwo<br />

zawodowe. Nie wystarczyła już tylko praktyka<br />

i doświadczenie właścicieli firm. Potrzeba było<br />

coraz więcej pracowników. Lukę tę w początkowym<br />

okresie oraz teraz znakomicie wypełniły<br />

i nadal wypełniają działania dużych firm produkcyjnych<br />

i handlowych. To one właśnie od<br />

wielu lat przeznaczają duże kwoty pieniędzy na<br />

edukację i praktyczne szkolenia. Niemało pieniędzy<br />

wydano na różnego rodzaju programy<br />

lojalnościowe pozwalające wokół danej firmy<br />

skupić wcale niemałe grupy wykonawców. Te<br />

i podobne działania dały początek integracji<br />

środowiska firm wykonawczych. Właśnie podczas<br />

takich spotkań mieliśmy okazję poznać<br />

nowe materiały i techniki wykonawcze, wymienić<br />

doświadczenia, poznać się, a często nawet<br />

zaprzyjaźnić. Spotkań takich było wiele. Często<br />

sami poszukując możliwości doskonalenia się<br />

w zawodzie, uczestniczyliśmy w komercyjnych<br />

szkoleniach, po to by zdobyć kolejne uprawnienia,<br />

certyfikaty czy po prostu nowe umiejętności.<br />

Perfekcyjność wykonywania swojej pracy,<br />

podpatrywanie najlepszych, fachowość i posiadanie<br />

profesjonalnych narzędzi dla wielu z nas<br />

było formą zdrowej rywalizacji, a w efekcie<br />

powodem częstszych spotkań nawet na niwie<br />

towarzyskiej.<br />

Tworzyliśmy już dość zgrane środowisko, kiedy<br />

staliśmy się opolskim oddziałem rozwijającego<br />

się (czteroletniego wówczas) Polskiego<br />

Stowarzyszenia <strong>Dekarz</strong>y. Nasza aktywność,<br />

dobre kontakty z zaprzyjaźnionymi firmami<br />

i w środowisku dekarskim oraz zdolności organizacyjne<br />

sprawiły, że dwóch naszych kolegów,<br />

Dariusz Nowicki i Jerzy Romanow, zostało<br />

wybranych do Zarządu Głównego Polskiego<br />

Stowarzyszenia <strong>Dekarz</strong>y. Z przynależnością do<br />

PSD pokładaliśmy wiele nadziei, tym bardziej<br />

że nasz kolega Jerzy Romanow wybrany został<br />

Prezesem ZG PSD.<br />

Oprócz organizacyjnych talentów naszych kolegów<br />

mieliśmy znaczące osiągnięcia zawodowe.<br />

Jurek Romanow dwukrotnie zwyciężał w ogólnopolskich<br />

konkursach na wykonanie pokrycia<br />

dachowego. Łukasz Świtała i Adam Filipczyk na<br />

opolskich targach budownictwa otrzymali wyróżnienie<br />

za „Propagowanie sztuki dekarskiej”.<br />

Prestiżowe „Złote Pasy Dekarskie” firmy BRAAS<br />

przyznano kolegom: Edward Bartyla, Hubert Rejtor,<br />

Herbert Werner, Krzysztof Świtała, Dariusz<br />

Nowicki, Eugeniusz Ziółkowski, Henryk Labisz,<br />

Jan Hajduk. Dariusz Nowicki zdobył tytuł „Mistera<br />

Architektury” województwa opolskiego.<br />

Największym sukcesem były jednak zwycięstwa<br />

Herberta Wernera. Prowadząc drużynę, najpierw<br />

zdobył tytuł Wicemistrza na dekarskich Mistrzostwach<br />

Polski, a później złoty medal na Mistrzostwach<br />

Świata Młodych <strong>Dekarz</strong>y 2006 r. W 2007<br />

roku drużyna w składzie: Łukasz Świtała i Adam<br />

Filipczak zdobyła brązowy medal na Mistrzostwach<br />

Polski Młodych <strong>Dekarz</strong>y w Łodzi.<br />

Długo by jeszcze można wymieniać imprezy<br />

targowe, szkolenia, zdobyte certyfikaty, tytuły<br />

mistrzowskie, pikniki, zjazdy itp. Byliśmy i jesteśmy<br />

dumni z tego, że reprezentujemy dość<br />

liczną, zwartą i zaprzyjaźnioną grupę „zawodowców”.<br />

Po dwu latach przynależności, coraz częściej<br />

słysząc głosy i opinie kolegów, zaczęliśmy się<br />

zastanawiać nad stworzeniem własnej niezależnej<br />

i zgodnej z naszym rozumieniem standardów<br />

organizacji.<br />

Dla chcących poznać problem bliżej, poczytać<br />

lub podyskutować na forum zapraszamy<br />

na stronę byłego Prezesa Zarządu Głównego<br />

Polskiego Stowarzyszenia <strong>Dekarz</strong>y: www.dekarstwo.blog.onet.pl.<br />

Podczas naszego październikowego spotkania<br />

praktycznie wszyscy nasi koledzy –nie piszę<br />

„opolscy”, bo faktycznie uczestniczą w naszych<br />

spotkaniach również koledzy z sąsiednich województw<br />

– uznali, że pora stworzenia takiej<br />

organizacji właśnie nadeszła.<br />

Mamy własny i sprawdzony do tej pory system<br />

wartości, klucz w dobieraniu nowych członków,<br />

własny system certyfikacji wykonawstwa,<br />

własnych orzeczników technicznych, egzaminatorów<br />

i szkolących, doskonałe kontakty<br />

z największymi producentami i dystrybutorami<br />

w regionie, trwające wiele lat kontakty z opolską<br />

Izbą Rzemieślniczą.<br />

Dla wszystkich nas sprawa była oczywista. Jednomyślnie<br />

na pierwszym spotkaniu założycielskim<br />

podjęliśmy decyzję o założeniu Opolskiego<br />

Stowarzyszenia <strong>Dekarz</strong>y, Blacharzy i Cieśli.<br />

Naszym mottem jest: „FACHOWOŚĆ KLUCZEM<br />

DO SUKCESU NASZYCH FIRM”.<br />

Wszystkich tych, którzy bardziej wierzą w to<br />

niż w jakąkolwiek politykę, zapraszamy do<br />

wspólnego działania razem z nami.<br />

Mamy nadzieję, że kiedy ukaże się ten artykuł,<br />

będziemy już pod względem formalnym i prawnym<br />

naszą własną opolską (a może nie tylko)<br />

branżową organizacją.<br />

W imieniu komitetu założycielskiego<br />

Krzysztof Świtała<br />

Opolskie Stowarzyszenie weszło w struktury<br />

Polskiej Federacji <strong>Dekarz</strong>y, Blacharzy i Cieśli<br />

www.polskie.ciesielstwo-dekarstwo.pl<br />

30<br />

<strong>Dekarz</strong> & <strong>Cieśla</strong> 1/<strong>2008</strong>


TRADYCJA<br />

BUDOWNICTWO<br />

RYGLOWE<br />

kunszt i tradycja we współczesności<br />

– Zapomniane techniki budownictwa drewnianego są znakomitą alternatywą dla<br />

współczesnego budownictwa jednorodzinnego. Połączenie przede wszystkim<br />

oszczędności i funkcjonalności starych metod daje wręcz nieograniczone możliwości<br />

rozwiązań architektonicznych i zastosowań, wszak pod jednym warunkiem:<br />

profesjonalnego wykonawstwa. O starych i nowych metodach opowiada mistrz<br />

ciesielstwa i dekarstwa mgr inż. Jerzy Romanow, twórca, propagator i realizator<br />

idei „Twój Pierwszy Dom”.<br />

Budownictwo ryglowe<br />

(mur pruski, szachulec) to potoczna<br />

nazwa dla słupowo-ramowych konstrukcji<br />

drewnianych ścian budynków. To rodzaj<br />

szkieletu zbudowanego najczęściej<br />

z belek o przekroju 16 x 16 cm w formie<br />

krzyżujących się ze sobą zastrzałów, rygli,<br />

słupów, podwalin i oczepów. Tak jak<br />

w zamierzchłych czasach, kiedy budownictwo<br />

ryglowe stało się alternatywą dla<br />

drogiego budownictwa z pełno przekrojowych<br />

okorowanych pni drzew zwanych<br />

balami, tak i dzisiaj śmiało może konkurować<br />

zarówno z balem, jak i każdą ceramiczną<br />

czy betonową konstrukcją ściany.<br />

Co sprawia, że ten typ budownictwa<br />

może konkurować<br />

z innymi technologiami?<br />

Podstawowym atutem jest oszczędność.<br />

Ściana w budownictwie ryglowym otrzymuje<br />

własności nośne dla konstrukcji<br />

stropu poddasza i dachu przy minimalnej<br />

proporcji użytego surowca do całej objętości<br />

ściany. Ściana zawiera po prostu<br />

pustki, które w tradycyjnym budownictwie<br />

wypełnione byłyby drogim, co najmniej<br />

24-centymetrowym bloczkiem czy<br />

cegłą. Tutaj można zastosować te same<br />

materiały o trzykrotnie mniejszej grubości<br />

lub pominąć je, wypełniając pustki<br />

po prostu izolacją cieplną. Niebagatelną<br />

korzyścią jest również szybkość budowy.<br />

Dzisiaj profesjonalny zakład ciesielskodekarski<br />

jest w stanie przy pomocy odpowiedniego<br />

oprogramowania i narzędzi<br />

zaprojektować i wykonać dowolną drewnianą<br />

konstrukcję domu pod dachem<br />

swojej firmy oraz skrócić okres montażu<br />

kompletnego domu z dachem, elewacją<br />

i stolarką budowlaną do około 2-3 tygodni.<br />

Kolejną zaletą jest niespotykana<br />

w innych technologiach mnogość możliwych<br />

sposobów wykonania elewacji. Od<br />

odsłonięcia pięknego rysunku konstrukcji<br />

drewnianej do „ukrycia” go na rozmaite<br />

sposoby.<br />

Czy budownictwo ryglowe<br />

jest trwałe?<br />

Często spotykam się z obawami, czy aby<br />

domy wznoszone w tej technologii przetrwają<br />

kilkadziesiąt lat. Otóż, będąc bar-<br />

32<br />

<strong>Dekarz</strong> & <strong>Cieśla</strong> 1/<strong>2008</strong>


TRADYCJA<br />

dziej praktykiem niż teoretykiem, odpowiadam<br />

TAK, na dowód przywołując jedne<br />

z najstarszych i najlepiej zachowanych<br />

zabytków tego budownictwa, zachęcając<br />

do odwiedzenia takich miejsc, jak Celle<br />

k. Hamburga czy Limburg w Hesji. To<br />

praktycznie wyłącznie na murze pruskim<br />

zbudowane miasteczka o kilkusetletniej<br />

historii większości budynków. Oprócz<br />

takich pereł i w Polsce mamy wiele zamieszkałych<br />

do dzisiaj zabytkowych domów:<br />

na Pomorzu, Przedgórzu Sudeckim,<br />

Opolszczyźnie itd. – głównie na ziemiach<br />

związanych z kulturą niemiecką. Często<br />

patrząc na zabytkowe kamieniczki, nie<br />

podejrzewamy nawet, że te budowle pod<br />

tynkiem elewacji skrywają kilkukondygnacyjną<br />

drewnianą konstrukcję domu.<br />

Na co szczególnie powinniśmy<br />

zwrócić uwagę, decydując<br />

się na budownictwo<br />

ryglowe?<br />

Podstawą każdego fachowego działania<br />

jest spełnienie trzech warunków: posiadania<br />

wiedzy w danej dyscyplinie, narzędzi<br />

oraz motywacji do podjęcia pracy. Ze<br />

względu na specyfikę tego typu budownictwa<br />

dla wykonawcy najważniejszą rzeczą<br />

będzie przestrzeganie „fizyki budowli”.<br />

Ta, niestety dla wielu architektów,<br />

„tajemna wiedza” często doprowadza<br />

nie tylko domy drewniane do znacznego<br />

skrócenia okresu ich trwałości. Za najważniejszy<br />

element związany z technologią<br />

budowy uważam właściwe dobranie<br />

przekroju warstw ściany domu ryglowego<br />

oraz problem prawidłowej wentylacji<br />

w całym budynku. Jeżeli chodzi o narzędzia,<br />

to domów w tej technologii nie da<br />

się wykonywać wyłącznie piłą motorową.<br />

Znacznie przyspiesza pracę posiadanie<br />

oprogramowania ciesielskiego oraz specjalistycznych<br />

narzędzi ciesielskich. Bardzo<br />

ważnym czynnikiem wpływającym na<br />

trwałość budynku jest również właściwy<br />

dobór materiałów. W swojej praktyce budowlanej<br />

unikamy stosowania tworzywa<br />

i stali, zastępując je blachami miedzianymi,<br />

cynkowotytanowymi czy aluminiowymi.<br />

To samo dotyczy systemów rynnowych.<br />

Na pokrycia polecamy dachówki,<br />

kamień lub ww. blachy. W przypadku<br />

folii dachowych najchętniej polecamy te<br />

z deklarowanym 30-letnim okresem trwałości.<br />

Staramy się także używać drewna<br />

sezonowanego, struganego i głęboko impregnowanego.<br />

Generalnie uważamy, że<br />

należy pamiętać o zasadzie, aby łączyć<br />

ze sobą materiały o podobnym okresie<br />

trwałości. Dotrzymywanie tych zasad pozwala<br />

nam na udzielanie nawet 10-letnich<br />

gwarancji na wykonywaną usługę.<br />

Biorąc powyższe pod uwagę, największą<br />

trudnością i wyzwaniem dla wielu wykonawców<br />

oraz inwestorów, którzy zdecydowali<br />

się na budownictwo ryglowe,<br />

może się więc okazać zdobycie po prostu<br />

dobrego projektu architektonicznego.<br />

Jerzy Romanow<br />

www.dach-dom.com<br />

Wszystkie fotografie zamieszczone w artykule<br />

pokazują jedną z realizacji „Twój<br />

Pierwszy Dom” zaprojektowaną i wykonaną<br />

przez autora.<br />

<strong>Dekarz</strong> & <strong>Cieśla</strong> 1/<strong>2008</strong><br />

33


REALIZACJA<br />

Dach nad<br />

Trybunałem<br />

Pokrycie zabytkowego<br />

Trybunału Koronnego<br />

w Lublinie jest wykonane<br />

z blachy miedzianej.<br />

Realizacja była o tyle ciekawa,<br />

że na dachu ułożono<br />

zarówno nową blachę,<br />

jak i blachy z odzysku.<br />

Właśnie materiał „z recyklingu”<br />

sprawił wykonawcy<br />

nieco problemów.<br />

Budynek Trybunału<br />

Trybunał Koronny to kolejny zabytkowy<br />

obiekt, na którym moja firma wykonała<br />

pokrycie dachowe. Poprzednie pokrycie<br />

układane było w latach 70. XX w., ale<br />

dokładnej daty nie znam. Była to również<br />

blacha miedziana, układana na rą-<br />

Rys historyczny budynku<br />

Murowany budynek Trybunału Koronnego<br />

w Lublinie powstał w XV<br />

wieku. Zastąpił on stary drewniany<br />

ratusz, który spłonął w pożarze<br />

w 1389r. Na przestrzeni kolejnych<br />

lat budynek Trybunału był kilkakrotnie<br />

przebudowywany. Do wieku<br />

XVI odbywały się w nim zebrania<br />

rady miejskiej<br />

Lukarna<br />

W 1578 r. król Stefan Batory powołał<br />

do istnienia Trybunał Koronny,<br />

który był rodzajem sądu wyższej<br />

instancji dla szlachciców. Jeśli<br />

ktoś nie zgadzał się z wyrokiem<br />

sądu grodzkiego, składał apelację<br />

właśnie do Trybunału Koronnego<br />

i tam mógł liczyć na ponowne rozpatrzenie<br />

swojej sprawy. Obecnie<br />

w budynku mieści się Urząd Stanu<br />

Cywilnego, w którym dokonuje się<br />

zawarcia związku małżeńskiego.<br />

34<br />

<strong>Dekarz</strong> & <strong>Cieśla</strong> 1/<strong>2008</strong>


REALIZACJA<br />

Obróbka podstawy komina<br />

bek podwójny, z poprzecznymi felcami<br />

w odstępach metrowych.<br />

Materiał pokryciowy był doskonały, więc<br />

ułożony poprawnie powinien wytrzymać<br />

nawet 100 lat. Niestety, wykonawstwo<br />

było mocno wadliwe i niedbałe, leżące<br />

rąbki były nieszczelne, podobnie jak<br />

obróbki kominowe. Do środka budynku<br />

przeciekała woda.<br />

Na nowe pokrycie także użyto blachy<br />

miedzianej, o grubości 0,7 mm. Na<br />

części połaci wykorzystano materiał<br />

stary, będący jeszcze w dobrym stanie.<br />

Zdecydowały o tym, oczywiście, koszty..<br />

Pokrycie ułożono na starym deskowaniu.<br />

Nie wymieniono go w całości, lecz<br />

jedynie tam gdzie było to konieczne.<br />

Technologia układania blachy to rąbek<br />

podwójny z dwoma połączeniami poziomymi<br />

na długości połaci. W okapie<br />

nie ma wlotowych otworów wentylacyjnych,<br />

a na połaci brak jest otworów<br />

wylotowych. Strych budynku jest nieużytkowy,<br />

więc wentylacja odbywa się<br />

poprzez całe poddasze, przez lukarny<br />

i wentylowaną kalenicę.<br />

Układanie nowej blachy produkcji ThyssenKrupp<br />

nie nastręczyło żadnych problemów,<br />

szary były przepuszczane przez<br />

profilarkę Schlebach i montowane do<br />

podłoża za pomocą żabek ruchomych<br />

i stałych, wyrabianych na miejscu naszymi<br />

maszynami. Trochę problemów<br />

mieliśmy ze starą blachą z odzysku,<br />

którą trzeba było od nowa wyrabiać,<br />

docinać na jeden wymiar oraz łączyć na<br />

felc poziomy i pionowy. Bez tego prace<br />

trwałyby krócej, ale inwestor sporo zaoszczędził.<br />

Ja zaś podejmując się realizacji<br />

zlecenia wiedziałem, że będę musiał<br />

wykorzystywać blachę z rozbiórki.<br />

Dach miał łączną powierzchnię 900m 2 .<br />

Nową blachę ułożono na powierzchni<br />

ok. 60%, na pozostałej części leży blacha<br />

„z odzysku”. Brygada sześciu osób<br />

wykonywała pokrycie przez 33 dni robocze.<br />

Zbigniew Karaś<br />

Yeti-Dachy<br />

Okap dachu z rynną leżącą na hakach z bednarki<br />

miedzianej. Podkówki na krawędzi służą do<br />

zatrzymywania śniegu<br />

Lukarna, przez którą odbywa się<br />

wentylacja pokrycia<br />

<strong>Dekarz</strong> & <strong>Cieśla</strong> 1/<strong>2008</strong><br />

35


PREZENTACJE<br />

Oszczędność energii<br />

z oknami dachowymi Roto<br />

Minimalizacja strat ciepła.<br />

Okno niskoemisyjne Roto łączy w<br />

sobie przemyślaną technologię, optymalną<br />

izolację cieplną i wygodną<br />

obsługę. Współczynnik izolacji cieplnej<br />

od Uw = 1,1 W/(m 2 K) dla całego<br />

okna sprawia, że Roto wyznacza<br />

standardy na przyszłość. Prosty<br />

montaż – fabrycznie zintegrowany z<br />

oknem blok termoizolacyjny – czyni<br />

ofertę Roto jeszcze bardziej atrakcyjną.<br />

Ochrona przed elektrosmogiem.<br />

Zewsząd otaczają nas fale elektromagnetyczne<br />

o wysokiej częstotliwości,<br />

wytwarzane przez różnorodne<br />

technologie telekomunikacyjne.<br />

Jako producent okien dachowych,<br />

firma Roto zajęła się tematem<br />

elektrosmogu. Pomiary przeprowadzone<br />

przez niezależny instytut<br />

potwierdzają: szklenie termoizolacyjne<br />

okna niskoemisyjnego pokryte<br />

powłoką z metali szlachetnych<br />

odbija ponad 90% fal elektromagnetycznych.<br />

Potrójnie dobre szklenie<br />

izolacyjne.<br />

Trzyszybowy pakiet termoizolacyjny<br />

wypełniony kryptonem przyczynia<br />

się znacząco do polepszenia współczynnika<br />

termoizolacji. Znajdująca<br />

się na zewnątrz warstwa pyrolityczna<br />

zapobiega pojawianiu się rosy<br />

bądź lodu na zewnętrznej stronie<br />

szyby.<br />

Ochrona<br />

przed<br />

elektrosmogiem<br />

Warstwa<br />

pyrolityczna na<br />

zewnątrz<br />

Trzyszybowy<br />

pakiet<br />

termoizolacyjny<br />

36<br />

<strong>Dekarz</strong> & <strong>Cieśla</strong> 1/<strong>2008</strong>


PREZENTACJE<br />

Zintegrowany blok<br />

termoizolacyjny<br />

(Wärmedämmung - WD).<br />

W odpowiedzi na stale rosnące koszty<br />

energii Roto opracowało unikalny<br />

system specjalnej izolacji termicznej<br />

okna dachowego. Blok termoizolacyjny<br />

składa się z wyjątkowo odpornego,<br />

rozszerzonego i elastycznego polipropylenu,<br />

gwarantując wyższą izolacyjność<br />

cieplną (współczynnik ∆: 0,4 W/m 2 K).<br />

Uchylno-obrotowe<br />

8.. Więcej komfortu. Jedyne na rynku<br />

okno dachowe z podwójnym systemem<br />

otwierania sterowanym wyłącznie<br />

jedną klamką. Zapewnia zawsze bezpieczny<br />

i wygodny dostęp do otwartego<br />

okna w pozycji wyprostowanej.<br />

Z blokiem WD dostępne są wszystkie<br />

okna serii 8:<br />

847 H/K WD<br />

849 NE H/K niskoemisyjne<br />

846 S H/K WD dźwiękoszczelne<br />

845 A H/K WD Aquaclear<br />

Wysokoosiowe<br />

7.. Więcej swobody. Nowa generacja<br />

unikalnych rozwiązań funkcjonalnych.<br />

Dzięki umieszczonej w ¾ wysokości<br />

osi obrotu, skrzydło okna nie „wchodzi“<br />

do pomieszczenia, dzięki czemu<br />

nie ma ryzyka urazu głowy. Obsługa<br />

okna, wietrzenie, pozycja do mycia<br />

– wszystkie te funkcje sterowane jedną<br />

klamką. Okno wysokoosiowe serii<br />

7.. z blokiem WD:<br />

735 H/K WD<br />

RotoTronic<br />

4.. Doświetlenie i wentylacja.<br />

Dla uzyskania maksymalnego komfortu<br />

Roto stawia w napędach elektrycznych<br />

i sterownikach na najnowocześniejszą<br />

technologię. RotoTronic ze zintegrowanym<br />

systemem sterowania czyni<br />

obsługę wysoko zamontowanych okien<br />

dachowych łatwą, przyjemną, a przede<br />

wszystkim funkcjonalną. Okno Roto-<br />

Tronic z blokiem WD:<br />

435 H/K WD RotoTronic<br />

Roto Frank<br />

Okna Dachowe Sp. z o.o.<br />

Infolinia Roto: 0801 011 470<br />

(0,24 PLN/min.)<br />

biuro.pl@roto-frank.com<br />

www.roto.pl<br />

<strong>Dekarz</strong> & <strong>Cieśla</strong> 1/<strong>2008</strong><br />

37


NA LUZIE<br />

Małżonka jednego z więźniów poszła<br />

do naczelnika więzienia prosić o lżejszą<br />

pracę dla męża.<br />

– Ależ szanowna pani, przy klejeniu<br />

papierowych toreb jeszcze nikt się nie<br />

przemęczył!<br />

– Tak, ale on po tej pracy całymi nocami<br />

musi jeszcze kopać jakiś tunel...<br />

Żona z żalem do męża:<br />

-Twój gust jest taki<br />

zmienny, że doprawdy<br />

trudno wytrzymać.<br />

W poniedziałek<br />

lubiłeś fasolkę, we<br />

wtorek i w środę też,<br />

w czwartek również<br />

i nagle w piątek nie<br />

cierpisz fasoli!<br />

Facet kupił sobie fajny duży telewizor, przyniósł do<br />

domu,<br />

żona patrzy, a na pudle sporo jakichś znaczków informacyjnych.<br />

– Kochanie, co oznacza ta szklanka na opakowaniu?<br />

– To znaczy, że zakup trzeba opić<br />

Kolega opowiada koledze:<br />

– Byłem u lekarza i poprosiłem<br />

o syrop od kaszlu, a on dał mi, nie<br />

wiem czemu, środek na rozwolnienie.<br />

– Zażyłeś ten środek?<br />

– Zażyłem.<br />

– I co, kaszlesz?<br />

– Nie mam odwagi...<br />

Rozmawia dwóch architektów, jeden z dzieckiem,<br />

drugi bez. I ten bez dziecka mówi do<br />

tego drugiego:<br />

– To twoje?<br />

– Moje.<br />

Przygląda się chwilę z uwagą, po czym dodaje:<br />

– No fajne, ale ja bym je zrobił inaczej...


NOWA GENERACJA<br />

ELEKTRONARZĘDZI<br />

Wyłączny Importer<br />

Lange Łukaszuk Sp.j.<br />

Byków 25a<br />

55-095 Mirków<br />

071/ 39 80 800<br />

firma@langelukaszuk.pl

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!