Bu Sayının Teması Korku ve Kaygılarımız
5wus4E1rs
5wus4E1rs
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
İşitme engellilere ilişkin bu temel birkaç bilginin<br />
ardından bu sayının teması olan “korku” kavramını<br />
hem öğrenci hem <strong>ve</strong>li hem de işitme engellilerle<br />
çalışan profesyoneller (psikolojik danışman,<br />
öğretmen, yönetici) açısından ele alacağım.<br />
AYNI DİLİ KONUŞANLAR DEĞİL AYNI DUYGULARI<br />
PAYLAŞANLAR ANLAŞABİLİRLER!<br />
Hemen hemen her yıl engelliler haftasında toplumun<br />
dikkatini çekmesi için kamu spotları hazırlanır,<br />
empati yapmamız istenir. “Ya görmeseydiniz,<br />
yürüyemeseydiniz, duymasaydınız”... Belki<br />
çoğumuz gündemden etkilenip bir an hayal<br />
etmişizdir görmediğimizi, duymadığımızı <strong>ve</strong>ya<br />
yürüyemediğimizi... Peki gerçekten duymayan<br />
birinden birebir dinlediniz mi? Aslında soyut<br />
düşünme <strong>ve</strong> neden sonuç ilişkisi kurabilme gibi<br />
yetileri tam gelişmediği için işiten yaşıtlarına göre<br />
daha korkusuzdurlar. Takvim yaşına göre yaşıtlarının<br />
riskli durumlarda ortaya koydukları korku ya da<br />
kaygı tepkilerini işitme engellilerde görmemiz<br />
güçtür. Örneğin, gece tekin olmayan bir sokakta tek<br />
başına yürüyen herhangi bir genç olası risklerin <strong>ve</strong><br />
sonuçlarının farkında olduğundan korku hisseder ya<br />
da korkacağını bilerek geç bir saatte tekin olmayan<br />
bir sokakta yürüme davranışından kaçınır. İşitme<br />
engelli genç ise durumu muhakeme etme yetisine<br />
yaşıtları kadar sahip olmadığı için korkusuzca tek<br />
başına dolaşabilir. Gerçeklik algıları farklıdır. Daha<br />
çok soyut (dini, felsefi vb.) konuları anlamlandırmakta<br />
zorlandıkları durumlarda korkarlar <strong>ve</strong> bu korku<br />
tepkileri duygusal gelişimleri yine yaşıtlarına göre<br />
geride olduğu için bu korku tepkilerinin yaşıtlarına<br />
göre daha çocuksu olduğu söylenebilir. Örneğin 16<br />
yaşındaki işitme engelli bir lise öğrencisi bir filmde<br />
gördüğü canavar karakterinden ya da kendisine<br />
anlatılan bir hikâyeden 5 yaşındaki anaokulu<br />
öğrencisinin korktuğu gibi korkabilir, ağlayarak<br />
tepki <strong>ve</strong>rebilir <strong>ve</strong>ya gece kabuslar görebilir. İşitme<br />
engellilerle aşama kaydedebilmek için mümkün<br />
olduğunca somut örnekler <strong>ve</strong> yaşantılar üzerinden<br />
gitmek iyi bir yoldur. Soyut kavramları, korku gibi<br />
duyguları somut örneklerle anlatmak, canlandırmak,<br />
“okulda bir yangın çıksa ne hissedersin?- E<strong>ve</strong>t<br />
hissettiğin duygunun adı ‘korku’dur.” gibi<br />
anlatımlarla sunmak işlevsel olabilir.<br />
SİZE ANNE-BABA DİYE SESLENEMEYEN BİR<br />
ÇOCUĞUN EBEVEYNİ OLMAK....<br />
Sadece işitme engellilerde değil diğer engel<br />
gruplarıyla da çalışırken, öğrencilerle çalışmanın<br />
güçlüğü kadar <strong>ve</strong>lilerle çalışmak da güçtür.<br />
Çocuklarının işitme engelli olduğunu öğrendikleri<br />
andan itibaren ailelerin yaşadıkları başat duygunun<br />
“korku” olduğu söylenebilir. “Peki, şimdi ne olacak?”<br />
bilinmezinin getirdiği içlerine sığmayan bir korku...<br />
Aileler çocukları ergenliğe ulaşana kadar genelde;<br />
“Nasıl bir tıbbi tedavi olacak, duyabilme şansı<br />
var mı, tamam, duyamayacaksa iletişim kurmak<br />
için neleri öğrenmemiz gerekiyor, çocuğum diğer<br />
çocuklar gibi duyamasa da konuşabilecek mi,<br />
kendini koruyabilecek mi, çevremizdekiler bizim bu<br />
farklılığımızı kabul etmeyip bizi dışlar mı, çocuğum<br />
okumayı öğrenebilecek mi, normal okula gidebilecek<br />
mi?” gibi soruların cevaplarını arayarak korkularıyla<br />
baş etmeye çalışırlar.<br />
Ancak işitme engelli çocuk büyüdükçe pek çok aile,<br />
çocuklarının bireysel hareket etmeye başladığında<br />
başına bir şey gelip gelmeyeceğinden korkar.<br />
Çocuklarının tek başına dışarıda kaybolması, derdini<br />
anlatamaması <strong>ve</strong> başına kötü bir şey gelmesi<br />
korkusu taşırlar. <strong>Bu</strong> korkularından dolayı çocuğunu<br />
bireysel hareket etmesi için yüreklendirmek<br />
38
Change language