Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
NR <strong>21</strong> STYCZEŃ <strong>2017</strong><br />
PISMO PARAFII WNIEBOWZIĘCIA NAJŚWIĘTSZEJ MARYI PANNY W SZCZAWNIE-ZDROJU<br />
B L I Ż E J<br />
ŹRÓDŁA<br />
Prawdziwa wiara w Syna Bożego, który<br />
przyjął ciało, jest nieodłączna od daru z siebie,<br />
od przynależności do wspólnoty, od służby...<br />
Wspominając to niezwykłe wydarzenie, jakim<br />
jest przyjście na świat Syna Bożego - Zbawiciela<br />
w ludzkim ciele, życzę Wam umięjętności dzielenia<br />
się tą Miłością, jaką Bóg nam objawił w przychodzącym<br />
do nas Chrystusie. Jego przyjście daje nadzieję<br />
na „lepsze czasy”. Niech nadchodziący Rok Pański<br />
<strong>2017</strong> przyniesie Wam w darze pokój, życzliwość,<br />
zgodę i miłość.<br />
Wdzięczny za otrzymane z Waszej ręki dobro<br />
oraz za troskę o życie wspólnotowe naszej parafii,<br />
zapewniam o mojej życzliwej pamięci i codziennej<br />
modlitwie,<br />
Ks. Jarosław Żmuda - proboszcz<br />
Bliskość Boga...<br />
Małe Nic...<br />
Martwienie się Bóg<br />
zamieni...<br />
1
B L I S K O Ś Ć B O G A , K T Ó R E J N A I M I Ę L I T U R G I A<br />
2<br />
Ks. Tadeusz Dajczer w swojej książce<br />
„Tajemnica Wiary”, pisze tak: „Przekraczam próg kościoła i ... robię to machinalnie, prawie<br />
w biegu, jak poruszam się po ulicy czy wysiadam z samochodu, tak samo jak przekraczam próg<br />
domu, sklepu, miejsca pracy. I może nie pojawia się myśl, że przekraczam próg świątyni Boga.<br />
Kiedy w taki sposób przekraczam próg kościoła, to raczej nie myślę, że to już jest skutek mniej<br />
lub bardziej poważnej sekularyzacji, mniej lub bardziej przenikającego mnie zeświecczenia.<br />
Dlatego też moje przygotowanie, takie zdecydowane przygotowanie do cudu, jaki zdarzy się na<br />
ołtarzu, zacząć się powinno już wtedy, gdy przekraczam próg świątyni.”<br />
Powyższe słowa autora zdają się doskonale<br />
odzwierciedlać stan jaki możemy zaobserwować<br />
w większości świątyń w naszej Ojczyźnie,<br />
jak i poza jej granicami. Przepiękne katedry,<br />
bazyliki i kościoły stały się dzisiaj dla większości<br />
atrakcją turystyczną, bardziej niż miejscem<br />
kultu i wrażliwości na obecność Boga. Ten Boży<br />
kult sprawowany w przestrzeni każdej<br />
świątyni chrześcijańskiej nazywany jest LI-<br />
TURGIĄ. Kościół naucza, że jest ona sercem,<br />
źródłem i szczytem całej Jego działalności.<br />
Jest dziełem samego Chrystusa, Jego zbawczej<br />
Ofiary. W liturgicznej przestrzeni świątyni<br />
i celebrowanej w niej Liturgii możemy odkrywać<br />
bliskość Boga, piękno, ukryte bogactwo<br />
znaków, symboli i gestów. W historii i teologii<br />
znajdziemy wiele definicji liturgii, jak chociażby<br />
„rzecz publiczna”, dzieło Trójcy Świętej, to<br />
jednak chodzi w niej o jedno, o „MISTER-<br />
IUM” i temu mają służyć wspaniałe budowle<br />
sakralne, to wszystko, co możemy odnaleźć<br />
w kościele: ołtarze, malowidła, rzeźby, obrazy.<br />
Jak również to, co składa się na celebrowaną<br />
Liturgię: znaki, gesty, symbole, szaty,<br />
dźwięk, śpiew, muzyka. Wszystko po to, by u-<br />
kazać Niedostępnego i ujrzeć Niewidzialnego.<br />
Chociażby w XX wieku próbowano pojmować<br />
liturgię jako „świętą grę”, rządzącą się<br />
własnymi regułami i zasadami, a mającą swój<br />
koniec w chwili zakończenia jej rozgrywek.<br />
Tak pojmowana liturgia, nie wyraża w pełni<br />
istoty celebracji, w której chrześcijanin uczestniczy,<br />
aczkolwiek zdaje się, że taka definicja<br />
mogłaby sprostać oczekiwaniom większości<br />
katolików, którzy niewiele z tej gry rozumieją,<br />
ponieważ nie znają jej reguł i zasad, nie potrafią<br />
wziąć udziału w jej rozgrywkach.<br />
Niech to krótkie wprowadzenie będzie okazją<br />
do zainteresowania czytelnika, do pobudzenia<br />
jego świadomości i wrażliwości co do miejsca,<br />
w którym się znajduje, jak i wydarzenia<br />
w którym uczestniczy. Pragnę w sposób prosty<br />
i zrozumiały, tłumaczyć poszczególne części<br />
Liturgii Kościoła i jej związek z naszym życiem.<br />
Chcę także, w trosce o świętość świątyni,<br />
uwrażliwić na jej charakter, że jest on inny<br />
od tego, w którym na co dzień się poruszamy.<br />
Na koniec weźmy pod uwagę podstawowy<br />
wymiar Liturgii, który ma łączyć dwie rzeczywistości:<br />
życie człowieka i jego wiarę. Stąd nie<br />
bez przypadku Ojcowie Kościoła mówili, że<br />
prawo modlitwy jest prawem wiary (lex orandi,<br />
lex credendi); jak się modlisz, tak wierzysz.<br />
Oby Liturgia, która jest zstępowaniem Boga<br />
i naszym wstępowaniem ku Niemu, pogłębiała<br />
naszą wiarę i uświęcała nasze życie.<br />
ks. Arkadiusz Harbar
LECTIO - CZYTAJ UWAŻNIE! Łk 2, 10-14<br />
S P O T K A N I E Z E S Ł O W E M<br />
Lecz anioł rzekł do nich:<br />
«Nie bójcie się! Oto<br />
zwiastuję wam radość<br />
wielką, która będzie u-<br />
działem całego narodu:<br />
dziś w mieście Dawida<br />
narodził się wam Zbawiciel,<br />
którym jest Mesjasz,<br />
Pan. A to będzie znakiem dla<br />
was: Znajdziecie Niemowlę,<br />
owinięte w pieluszki i leżące<br />
w żłobie». I nagle<br />
przyłączyło się do anioła<br />
mnóstwo zastępów niebieskich,<br />
które wielbiły<br />
Boga słowami: «Chwała<br />
Bogu na wysokościach, a na<br />
ziemi pokój ludziom Jego<br />
upodobania».<br />
MEDITATIO - ROZWAŻ PRZECZYTANE SŁOWO!<br />
«Chwała Bogu na wysokościach, a na ziemi<br />
pokój ludziom Jego upodobania» - tak<br />
pozdrowili pasterzy posłowie z nieba. Ogłosili,<br />
że wraz z przyjściem Boga, przychodzi na<br />
ziemię pokój. Pokój! To wielkie dobrodziejstwo<br />
dla całego świata i każdego człowieka.<br />
Za słowem pokój kryje się szczęście, pomyślność,<br />
zgoda, radość, miłość, bezpieczeństwo<br />
i wiele jeszcze innego dobra. A dzisiaj tak bardzo<br />
brakuje pokoju w ludzkich sercach, rodzinach,<br />
sąsiedztwie, polityce, mediach, między<br />
narodami… Cóż z tego, że mówimy o pokoju,<br />
szukamy pokoju, wychowujemy do pokoju,<br />
a nadal między nami i wokół nas toczą się<br />
różne wojny. Niestety pokoju będzie brakowało,<br />
bo człowiek zapomniał, że bez Boga<br />
pokoju nie ma. Wyrzuca się Boga z różnych<br />
dziedzin życia społecznego, depcze się Jego<br />
przykazania, a potem dziwi się, że jest niesprawiedliwość,<br />
krzywda, zdrady, bezsens,<br />
zemsta, śmierć. Człowiek chce, by spełniła się<br />
druga część betlejemskiej pieśni bez pierwszej<br />
części. Trzeba jednak najpierw oddać<br />
Bogu chwałę: zrobić Mu miejsce w sercu,<br />
przyjąć Jego miłość, przejąć się Jego nauką,<br />
zachować Jego przykazania i dopiero wtedy<br />
wleją się w nasze serca pokój i radość, jakich<br />
świat dać nie może. I dopiero wtedy będzie<br />
między nami zrozumienie, przebaczenie,<br />
przyjaźń, pomoc. Bądźmy ludźmi dobrej woli,<br />
którzy otwierają się na Boga i Jego pokój,<br />
a wtedy nie zabraknie go w rodzinie,<br />
państwie i świecie.<br />
Pytajmy siebie:<br />
Jak oddaję Bogu chwałę?<br />
Na ile robię Bogu miejsce w moim życiu?<br />
Czy jest we mnie pokój?<br />
ORATIO – MÓDL SIĘ!<br />
O Panie, uczyń z nas narzędzia Twojego pokoju, abyśmy siali miłość tam, gdzie panuje<br />
nienawiść; wybaczenie tam, gdzie panuje krzywda; jedność tam, gdzie panuje zwątpienie;<br />
nadzieję tam, gdzie panuje rozpacz; światło tam, gdzie panuje mrok; radość tam, gdzie<br />
panuje smutek.<br />
ACTIO – WPROWADZAJ SŁOWO W CZYN!<br />
Będę posłańcem pokoju w rodzinie i wśród ludzi, z którymi się spotykam.<br />
Chcielibyśmy na bieżąco informować o ważnych sprawach i wydarzeniach w naszej parafii. Bardzo<br />
prosimy członków wspólnot (Żywy Różaniec, scholę dziecięcą i młodzieżową, RCS, ministrantów<br />
i lektorów, Krąg Biblijny, Akcję Katolicką, Caritas, chór ...) o przesyłanie do redakcji gazetki informacji<br />
o Waszej działalności, którymi chcielibyście się podzielić na adres gazetka@parafia.szczawno-zdroj.pl<br />
3
Ś W I Ę T Y M I E S I Ą C A<br />
MAŁA ARABKA – „MAŁE NIC”<br />
Święta Siostra Maria od Jezusa Ukrzyżowanego - palestyńska<br />
karmelitanka. Mówiła o sobie często „Małe Nic”. Pokora była jej<br />
największą bronią, skutecznie odpierającą wszelkie ataki złego.<br />
Kiedy rodzice Miriam stracili dwunastu synów, postanowili udać<br />
się z pielgrzymką do Betlejem, by tam modlić się o potomstwo.<br />
Przyrzekli, że jeśli urodzi się dziewczynka otrzyma imię na cześć<br />
Matki Bożej. Prośby zostały wysłuchane. Po urodzeniu dziewczynki,<br />
na świat przyszedł także chłopiec, któremu nadano imię<br />
Boulos (Paweł).<br />
4<br />
Urodziła się 5 stycznia 1845 roku w Abelin, małej wiosce nieopodal Nazaretu - była człowiekiem<br />
Wschodu, pochodzi z obrządku grecko-melchickiego. I choć jej liturgiczne wspomnienie<br />
obchodzimy 25 sierpnia, to z racji tego, że urodziła się w styczniu, chciałabym przybliżyć jej<br />
postać w kontekście jej relacji z Duchem Świętym.<br />
Mała Arabka została przez Boga wybrana do<br />
szerzenia nabożeństwa do Ducha Świętego.<br />
Tak o tym mówi: „Widziałam przede mną<br />
Synogarlicę, a nad nią przelewający się kielich,<br />
tak jakby było w nim źródło. To, co wylewało się<br />
z kielicha, zraszało Synogarlicę i obmywało ją.<br />
Zarazem usłyszałam głos, który wychodził z<br />
tego wspaniałego światła. Głos powiedział:<br />
„Jeżeli chcesz mnie szukać, poznać i pójść za<br />
mną, wzywaj Światło, to znaczy Ducha Świętego,<br />
który oświecił moich uczniów i który<br />
oświeca wszystkie ludy wzywające Go... Zaprawdę,<br />
zaprawdę, powiadam wam, ktokolwiek<br />
będzie wzywał Ducha Świętego, będzie<br />
mnie szukał i mnie znajdzie, znajdzie mnie przez<br />
Niego. Jego świadomość będzie delikatna jak<br />
polny kwiat. Jeżeli będzie to ojciec lub matka,<br />
to pokój zapanuje w jego rodzinie. Pokój będzie<br />
w jego sercu zarówno w tym, jak i w przyszłym<br />
świecie. Nie umrze w ciemności, ale w pokoju.<br />
Żarliwie pragnę, byś powiedziała, że wszyscy<br />
kapłani, którzy odprawią raz w miesiącu Mszę<br />
Świętą o Duchu Świętym, uczczą mnie. A ktokolwiek<br />
mnie uczci i będzie uczestniczył w tej<br />
Mszy Świętej, będzie uczczony przez samego<br />
Ducha Świętego; i będzie miał w sobie światło;<br />
w głębi jego duszy będzie pokój. To On przyjdzie<br />
uleczyć chorych i obudzić tych, którzy<br />
śpią... A na dowód tego, ci wszyscy, którzy będą<br />
odprawiać tę Mszę Świętą albo będą w niej<br />
uczestniczyć, i którzy będą wzywać Ducha<br />
Świętego, nie wyjdą z tej Mszy Świętej, nie<br />
doznawszy tego pokoju w głębi swej duszy. I nie<br />
umrą w ciemnościach”.<br />
Prawdziwy kult Ducha Świętego ma więc<br />
charakter eucharystyczny. We Mszy Świętej<br />
ukryte są tajemnicze moce działania Trzeciej<br />
Osoby Bożej.<br />
Jesteśmy wszyscy zaproszeni do tego, by<br />
głosić prawdziwe nabożeństwo do Ducha<br />
Świętego. Ono jest jednym z najbardziej<br />
skutecznych środków do tego, aby ustrzec się<br />
błędu w nauczaniu prawdy Bożej. Dzięki<br />
niemu pokój i radość będzie przebywać w naszych<br />
sercach. Kto będzie głosił to nabożeństwo,<br />
ten otrzyma łaskę światła – poznania<br />
największych tajemnic Boga. Ta wyraźna<br />
deklaracja Ducha Świętego, który zaprasza<br />
nas do przyjaźni z Sobą, ma nas doprowadzić<br />
do spotkania z Jezusem, a przez Niego z Ojcem.<br />
W naszej parafii w każdy drugi poniedziałek<br />
miesiąca o godzinie 17.00 (czas zimowy)<br />
sprawowana jest Eucharystia ku czci Ducha<br />
Świętego. Adorację po Mszy św. prowadzi<br />
Diakonia Modlitwy Ruchu Światło-Życie.<br />
Serdecznie zapraszam do uczestnictwa. Z taką<br />
Mszą św. wiąże się wiele łask zarówno dla<br />
wiernych, przychodzących po światło dla<br />
trudnych spraw jak i dla kapłana.<br />
Zachęcam do zapoznania się szerzej z postacią<br />
Małej Arabki i obejrzenia filmu „Mała<br />
Arabka i Matrix”.<br />
Dorota Staniszewska<br />
https://gloria.tv/language/VhNsBNkAXCbW6LyxcWeq7<br />
Yt4F/video/6R33AgNvbVoe13pnkvxjpphAY
S A V O I R - V I V R E<br />
GoŚĆ w dom, BÓG w dom, czyli kolędowy savoir- vivre<br />
Odwiedziny kolędowe, to czas, kiedy kapłan<br />
odwiedza kościoły domowe, czyli rodziny.<br />
Najważniejszy cel to modlitwa oraz błogosławieństwo<br />
domu i domowników.<br />
Gdy kapłan przychodzi do nas z wizytą<br />
duszpasterską, czyli mówiąc inaczej, przychodzi<br />
do nas „po kolędzie”, należy pamiętać,<br />
że jest to przede wszystkim wydarzenie<br />
religijne.<br />
Specyfiką tego wydarzenia religijnego jest to,<br />
że to my musimy przygotować dla niego takie<br />
warunki, by mogło ono przebiegać w sposób<br />
właściwy.<br />
Naszym obowiązkiem jest zatem zdobycie<br />
informacji, w jakim dniu i godzinach nastąpi to<br />
wydarzenie (z reguły jesteśmy o tym powiadomieni<br />
przez parafię), odpowiednie przygotowanie<br />
stołu – biały obrus, na którym w centralnym<br />
miejscu powinien znajdować się<br />
krzyż, obok lichtarzyk z dwiema lub jedną<br />
świeczką (świeczka to symbol Chrystusa,<br />
który jest światłością), możemy też postawić<br />
naczynie ze święconą wodą i swoje kropidło.<br />
Gromadzimy się podczas kolędy całą rodziną,<br />
bez wyjątku. Nie powinniśmy też zapraszać<br />
nikogo w tym dniu, a jeśli były jakieś zapowiedziane<br />
wizyty, odwołać je.<br />
Pamiętajmy, że kapłan jest gościem w naszym<br />
domu i obowiązują wobec niego wszystkie te<br />
procedury, które obowiązują wobec każdego<br />
gościa. Trzeba pamiętać też i o tym, że jest to<br />
jednak gość wyjątkowy, można powiedzieć,<br />
honorowy. Trzeba zatem ubrać się wyjątkowo<br />
uroczyście (ważne jest, żeby nie były to<br />
kapcie i dres; nie można również przyjmować<br />
kapłana na boso – okazuje się, że to „wyraz<br />
najwyższej pogardy") i taki charakter nadać<br />
mieszkaniu.<br />
Drzwi otwiera księdzu gospodarz. Prosi go,<br />
by się rozebrał (jeśli kapłan nie jest w samej<br />
sutannie) i pomaga mu w tej czynności oraz<br />
wiesza wierzchnie ubranie na wieszaku.<br />
Następnie gospodarz prosi gościa do pokoju,<br />
gdzie oczekuje go, stojąc, cała rodzina. Tam<br />
wita go gospodyni i następnie pozostali<br />
członkowie rodziny.<br />
Następnie kapłan rozpoczyna modlitwę<br />
(wszyscy oczywiście stoją) oraz błogosławi<br />
dom i domowników – jest to najważniejszy cel<br />
wizyty duszpasterskiej (kolędy). Ważna jest<br />
też rozmowa duszpasterska, która daje dużo,<br />
bo pozwala dowiedzieć się księżom, jacy<br />
ludzie są w parafii, komu można pomóc, jak<br />
przyciągnąć parafian do kościoła.<br />
Dobry gospodarz zatroszczy się również<br />
o bezpieczeństwo kapłana, który go odwiedza.<br />
Właśnie dlatego psy powinny zostać<br />
zamknięte.<br />
Nie częstujemy księdza alkoholem i nie<br />
namawiamy do jego spożycia.<br />
Gdy ksiądz zacznie się przygotowywać do<br />
opuszczenia naszego mieszkania, żegnamy<br />
go w pokoju – gospodyni i pozostali członkowie<br />
rodziny. Do przedpokoju powinien go<br />
odprowadzić tylko gospodarz. To on pomoże<br />
mu się ubrać i otworzy przed nim drzwi.<br />
Witamy księdza i żegnamy oczywiście pozdrowieniem<br />
katolickim: „Niech będzie<br />
pochwalony Jezus Chrystus”, „Szczęść Boże”<br />
itp.<br />
Jeśli okaże się, że spóźniliśmy się na swoją<br />
kolędę, możemy poprosić, żeby ksiądz<br />
przyszedł na koniec odwiedzin. W naszej<br />
parafii praktykuje się tzw. kolędę dodatkową.<br />
Parafianie mogą zamówić wizytę<br />
księdza na inny dzień, jeśli<br />
nie pasował im ten, który<br />
został wyznaczony.<br />
Dorota Staniszewska<br />
5
Ś W I A D E C T W O<br />
Martwienie się Bóg zamieni na pokój<br />
Podczas kazania w I niedzielę adwentu usłyszałam<br />
słowa o tym, że nie powinniśmy się<br />
martwić o to, co będzie. Takie działanie nie<br />
pochodzi od Boga. Bo On daje pokój i poczucie<br />
bezpieczeństwa. Niby proste do zrozumienia,<br />
ale jak to wdrożyć w życie? Tych kilka<br />
słów, wypowiedzianych przez księdza Arkadiusza<br />
zaowocowało obrazem z niedalekiej<br />
przeszłości moich rodziców. Na szczęście już<br />
„z przeszłości” i cieszę się, że pewne doświadczenia<br />
z ich życia przysypano „grubą<br />
warstwą zapomnienia”.<br />
Moi rodzice, jak wielu ludzi, zaciągnęło kredyty<br />
na lata. Najpierw na mieszkanie, potem na<br />
samochód, a jeszcze potem na inne drobniejsze<br />
potrzeby. Niestety, nadszedł dzień, gdy<br />
przejście na emeryturę i słabsza kondycja<br />
finansowa rodziny, spowodowały, że trudne<br />
stało się spłacanie należności. Ba, kredyty zaczęły<br />
już przerastać dochody, ponieważ ich<br />
spłatę ratowano kolejnymi pożyczkami. Nad<br />
rodzicami zawisła groźba utraty mieszkania.<br />
znaleźć pracę, bo nie znał języka. W domu<br />
panowała nerwowa atmosfera, brak snu, no<br />
i to ZAMARTWIANIE SIĘ o to, co jutro, pojutrze,<br />
za tydzień, za miesiąc itd. Naprawdę kilka<br />
bardzo trudnych lat. Co w tej sytuacji pozostało,<br />
poza odhaczaniem z listy kolejnych rat<br />
pożyczek?... Modlitwa. Mimo wszystko<br />
…modlitwa. Moja siostra postanowiła przełamać<br />
to pasmo utrapień poprzez płacenie<br />
chociaż części tzw. DZIESIĘCINY. Składała<br />
na niedzielną tacę ofiarę, która mogła im się<br />
przydać na życie lub jakąś ratę. A ona cierpliwie<br />
oddawała to Bogu, wierząc, że pobłogosławi<br />
ich finanse i uwolni od tego „więzienia”.<br />
6<br />
Wspólnymi siłami pomagaliśmy uiszczać bankowe<br />
należności. Wspólnymi, tzn. ja, brat<br />
i siostra, która mieszkała z rodzicami. Kiedy<br />
i nam nie udawało się wystarczająco wspierać<br />
mamy i taty, korzystaliśmy z ostatniej deski<br />
ratunku, czyli pożyczki z banku. Przyszedł<br />
czas i na nas - dzieci, by spłacać zaciągnięte<br />
kredyty. Ten okres, to kilka lat wyjętych z życia.<br />
Pamiętam moją mamę, która bała się otwierać<br />
drzwi lub odbierać telefon w obawie,<br />
że ktoś wręczy jej list z groźbą egzekucji<br />
komorniczej. Rodzice żyli, jak w niewoli, choć<br />
przecież byli we własnym domu. Moja siostra<br />
zaczęła zapadać na choroby. Brat wyjechał<br />
do Anglii, ale trafił na czas, gdy ciężko było mu<br />
…I uwolnił. Po 4 latach psychicznego zniewolenia<br />
Bóg pomógł moim rodzicom w spłacie<br />
długów. Znalazł się ktoś, kto wsparł ich na ten<br />
moment finansowo, nie oczekując spłaty natychmiast.<br />
Poza tym siostra dostała stałe nadgodziny,<br />
które wzmocniły kondycję finansową<br />
rodziców.<br />
I przyszedł upragniony pokój, który Bóg wlał<br />
w ich serca.<br />
Dziś nie troszczą się o jutro. Z tego, co mają,<br />
bez problemu opłacają mieszkanie, bieżące<br />
rachunki i jeszcze coś udaje się odłożyć. Czasem<br />
sama zastanawiam się, jak to robią?<br />
Funkcjonują wreszcie, jak inne rodziny. Ten<br />
trudny czas pokazał im, że wolą żyć skromniej,<br />
niż nie sypiać po nocach z powodu stresu<br />
i lęku o swój byt. Zobaczyli, że są rzeczy, z których<br />
można w życiu zrezygnować. Obchodzili<br />
się przecież bez nich przez te lata. Teraz, nie<br />
tylko jest im łatwiej, ale potrafią pomagać<br />
ludziom w podobnej sytuacji.<br />
Doświadczenie martwienia się Bóg zamienia<br />
na pokój, gdy człowiek Mu zaufa.<br />
Świadectwo córki
Mariolina Coghe<br />
„Dlaczego stroimy choinkę? Przewodnik do skrutacji drzewa”<br />
„(…) A jak świętować, jeśli nie ogłaszając ludziom żyjącym w dzisiejszym świecie,<br />
przesiąkniętym, indywidualizmem i ignorowaniem bliźniego, że narodził się Bóg, który jest<br />
darmowym darem z siebie, kocha człowieka takiego, jakim jest, niczego nie żąda i szczodrze<br />
wybacza. (…)”<br />
M A G D A C Z Y T A<br />
No właśnie dlaczego? Skąd wziął się obyczaj wieszania ozdób i dlaczego<br />
akurat świerk jest uznanym drzewem bożonarodzeniowym?<br />
Czy święta bez choinki są mniej ważne?<br />
Pięknie ilustrowana książeczka składa się z dwóch części - pierwsza<br />
zawiera wyjaśnienie, skąd się wziął obyczaj ubierania choinki,<br />
przedstawione są najbardziej znane legendy związane z tą tradycją,<br />
w drugiej - elementy potrzebne do studiowania tej tematyki<br />
w Piśmie Świętym. Jak pisze autorka, celem książki jest „dać odkryć<br />
symboliczne przesłanie drzewa, łącznika między niebem a ziemią,<br />
drzewa pełnego owoców zbawienia”. Wielu z nas pewnie ma<br />
przekonanie, że zwyczaj ubierania choinki pochodzi z Niemiec,<br />
jednak kojarzy nam się z pogańskimi wierzeniami. I słusznie…<br />
Drzewo w kulturach pierwotnych miało ogromne znaczenie,<br />
Z A P R O S Z E N I E D O B I B L I O T E K I<br />
dzięki niemu można było wnioskować o obecności<br />
wody w pobliżu, schronić się w jego<br />
cieniu, wykorzystać jako budulec domu czy<br />
spożyć owoce. W wielu wierzeniach drzewo<br />
jawi się jako miejsce obecności bóstwa i bywało<br />
czczone przez ludzi. Tak właśnie było<br />
w gęstych niemieckich lasach, gdy w VIII wieku<br />
pojawił się tam anglosaski misjonarz,<br />
święty Bonifacy. Mimo jego ewangelickiej<br />
pracy, wielu pogan wracało do swoich starych<br />
tradycji i nadal składało bóstwom ofiary<br />
z ludzi. Tak było w Wigilię 724 roku. Pod<br />
„Dębem Pioruna” w Geismar, gdzie wielu<br />
czciło boga Thora, zebrali się mieszkańcy, aby<br />
złożyć ofiarę z małego księcia Asulfa. Bonifacy<br />
jednak toporem zaczął uderzać w drzewo,<br />
które wkrótce się rozpadło. Za nim zobaczono<br />
jodłę. Misjonarz, patrząc na zielone<br />
drzewko, wygłosił nauczanie na temat<br />
narodzin, życia i śmierci Jezusa Chrystusa<br />
z miłości do ludzi. „Wytłumaczył im, że wśród<br />
drzew martwych z powodu utraty liści wiecznie<br />
zielona jodła jest obrazem Chrystusa, Żyjącego<br />
(Ap 1,18) i że to drzewo pełne światła jest<br />
symbolem Tego, który jest światłością świata<br />
(J8,12;9,5), który swoim narodzeniem prowadzi<br />
nas do Boga zamieszkującego światłość<br />
niedostępną (1Tm6,16). Na koniec zachęcił ich,<br />
aby umieścili świeczki na tym drzewie na cześć<br />
narodzenia Jezusa Chrystusa i nakazał im zbudowanie<br />
z drewna dębu kapliczki ku czci św.<br />
Piotra”. Wkrótce obyczaj strojenia choinki na<br />
Boże Narodzenie dotarł do Austrii, Francji,<br />
Anglii oraz Rosji, a dużo później do pozostałych<br />
części Europy. W Stanach Zjednoczonych<br />
tradycja pojawiła się dopiero na początku XX<br />
wieku, a przed Bazyliką Watykańską pierwsza<br />
choinka stanęła obok szopki z woli Jana<br />
Pawła II w 1982 roku. Atutem książki jest również<br />
szata graficzna - na każdej stronie pojawiają<br />
się kolorowe miniatury z XIII wieku<br />
i późniejsze przedstawiające świętych lub<br />
sceny biblijne.<br />
Autorka - Mariolina Coghe - jest Włoszką,<br />
która prowadzi w Rzymie przychodnię<br />
położniczo - ginekologiczną, a sama jest matką<br />
pięciorga dzieci i babcią. Książkę przełożył<br />
na polski jeden z jej licznych chrześniaków.<br />
Na pozostałe pytania: od kiedy prezenty<br />
układa się pod choinką?, co naprawdę w Biblii<br />
symbolizuje drzewo?, polecam znaleźć odpowiedzi,<br />
czytając książkę Marioliny Coghe.<br />
19.01.2016 godz.17.30– spotkanie z wałbrzyską poetką Wiesławą Raczkiewicz oraz koncert<br />
kolęd w wykonaniu chóru Salve Regina<br />
7
K T O P Y T A . . .<br />
Rozwiązania z poprzedniego numeru:<br />
Kto pyta … ten wie 1. Stygmaty – znamiona pięciu ran Pana Jezusa; 2.<br />
Zakon jezuitów; 3. U dominikanów; 4. 2014 r.; 5. Władysława Jagiełły;<br />
6. Rycerz Niepokalanej<br />
Kto patrzy … ten widzi 1. Jest to fragment Jezusa Miłosiernego; 2.<br />
Jest to fragment witraża z bocznej nawy w naszym kościele<br />
Kto tłumaczy … ten pozna języki Święty, święty, święty<br />
Kto myśli … ten wymyśli<br />
Rebus: Strach ma wielkie oczy; Krzyżówka biblijna: 1. Aaron; 2.<br />
Cytra; 3. Zacheusz; 4. Noe; 5. Judasz; 6. Dziesięć; 7. Getsemani; 8.<br />
Kain; 9. Sara; 10. Maciej; 11. Saul; 12. Barabasz<br />
8<br />
Niestety nie nadesłano żadnej odpowiedzi.
Mój przyjaciel (odc.3)<br />
B A J K A O C Z E R W O N Y M G U Z I K U<br />
Guzik i Agra a przemierzali, nieznane im dotąd, podwórka<br />
i chodniki. Wszystko było dla nich nowe i interesujące, a czasem<br />
nawet przerażające. Chowali się przed spojrzeniem<br />
przechodniów. Słoneczko, mimo zimowego dnia, świeciło<br />
wyjątkowo mocno. Śnieg topił się, tworząc na<br />
drodze kałuże. Do jednej z nich Guzik postanowił się<br />
wturlać.<br />
- Ale zabawa! Super zabawa! - krzyknął Guzik,<br />
sunąc po oblodzonym dnie błotka. - Wskakuj!<br />
- dodał. Ale Agra a ani myślała taplać się<br />
w wodzie. Była cała z metalu. Mogła przecież<br />
zardzewieć. - Wyłaź w tej chwili! - powiedziała<br />
tonem rozkazującym. - Przeziębisz się lub zatoniesz!<br />
- przestrzegała dalej.<br />
Guzik nie słuchał. Bawił się nadal i mimo że<br />
zbliżał się wieczór, nie miał zamiaru kończyć<br />
doskonałej zabawy. Tymczasem słońce szykowało<br />
się już do snu. Na dworze zrobiło się<br />
dużo chłodniej. Mróz znowu zamieniał mokre<br />
plamy na ziemi w szklane lustra lodu. Nieostrożny<br />
Guzik, pochłonięty sobą, nie zdążył<br />
wyjść z kałuży. Zatopiony w zimnej tafli szkła,<br />
tkwił w bezruchu. Przerażona Agra a próbowała<br />
rozbić szklane więzienie, ale była zbyt<br />
wątła i delikatna. Za duże to wyzwanie dla<br />
jednej chudziutkiej nóżki. Stała znieruchomiała,<br />
zastanawiając się, jak pomóc koledze.<br />
- On pewnie by coś wymyślił - mówiła smutnym<br />
głosem. - Guziku, ocknij się, spróbuj się<br />
chociaż poruszyć. Może razem damy radę cię<br />
stąd wyciągnąć.<br />
A Guzik nic, ani be, ani me. Leżał tam, jak niepotrzebny<br />
nikomu kawałek plastiku.<br />
Ta noc zapowiadała się mroźna. Wyczerpana<br />
Agra a przycupnęła w pobliżu kałuży, czekając<br />
nadejścia nowego dnia. Cóż innego mogła<br />
teraz zrobić? Miała nadzieję, że wkrótce<br />
znowu usłyszy radosny głos Guziczka.<br />
Postanowiła mówić do niego przez cały ten<br />
czas oczekiwania. Pomyślała, że może on ją<br />
słyszy. Mimo że była cała w strachu, nie<br />
chciała pozwolić mu odczuć samotności<br />
i trwogi. Mogła po prostu tam być.<br />
- Wiesz Guziku, mówiłam wczoraj, że gdzieś<br />
cię już widziałam. Raczej kogoś podobnego<br />
do ciebie. Widziałam różne kolory guzików.<br />
Były takie na jednej nóżce, z dwoma oczkami<br />
i takie, jak ty - z czterema. Jest was wiele, bardzo<br />
wiele. A ty biedaku, pewnie myślisz, że<br />
jesteś sam na świecie…<br />
I tak snuła swoją opowieść Agra a zatroskana<br />
o los Guzika.<br />
Nadszedł ranek. Miasto znowu budziło się do<br />
codziennego życia. Agra a ocknęła się i wpatrzona<br />
w zmrożoną taflę szkła, czekała na<br />
cud. Chwilę to trwało, ale gdy tylko słońce wychyliło<br />
się zza chmur, była pewna, że upragnione<br />
ocalenie nadchodzi. Promienie zaczęły<br />
oświetlać chodnik i ulicę, ogrzewając zmrożone<br />
sople, zaspy i kałuże. Agra a krzątała się<br />
wokół jednej z nich, by gdy tylko pęknie więzienna<br />
szyba, wydostać z niej samotnego<br />
Guziczka.<br />
- Jest! - krzyknęła. - Mam cię! - dodała, wskakując<br />
swoją nóżką w, jeden z czterech, otwór<br />
Guzika. Naciągnęła się przy tym jak cięciwa<br />
łuku. Oboje wpadli sobie w ramiona ze szczęścia.<br />
Guzik był wolny.<br />
- Przepraszam, że cię nie słuchałem. Myślałem<br />
tylko o sobie i zostałem solidnie ukarany.<br />
Tak mi wstyd. Tej wody to wystarczy mi na<br />
długo, albo... jeszcze dłużej. Agra o, jesteś<br />
moją najlepszą przyjaciółką - powiedział czule<br />
do swojej wybawicielki.<br />
- Naprawdę jestem twoją przyjaciółką? -<br />
zapytała onieśmielona Agra a.<br />
- I to najlepszą! - odpowiedział dumnie Guzik. -<br />
Byłaś przy mnie przez cały ten czas i uratowałaś<br />
mnie, a przecież mogłem tu tkwić na<br />
wieki - ciągnął wzruszony.<br />
- To co, najlepsi przyjaciele ruszają w dalszą<br />
drogę? - zapytała rozradowana Agra a.<br />
- Ruszają! - odpowiedzieli jednym głosem.<br />
Ewa Hoppe-Rychłowska<br />
Ciąg dalszy w następnym numerze „<strong>Bliżej</strong> źródła”<br />
9
W N A S Z E J W S P Ó L N O C I E P A R A F I A L N E J<br />
Duszpasterstwo młodzieży spotyka się w każdą sobotę o 18.30. Jest nas ok. 20 pełnych entuzjazmu<br />
osób. W najbliższym czasie planujemy wspólny wyjazd do Rygi na Światowe Spotkanie<br />
Młodych w duchu Taize, które odbędzie się w dniach 28.12.2016 - 1.01.<strong>2017</strong><br />
W naszej szkole podstawowej trwają intensywne<br />
przygotowania do jasełek, które mają<br />
być wystawione w szkole 22 grudnia. Dzieci<br />
uczą się swoich ról i dzięki życzliwości nauczycieli<br />
prawie codziennie mają czas na<br />
próby, czasem nawet po dwie. Młodzi aktorzy<br />
z klasy IV i VI, tak jak potrafią, wcielają się<br />
w role Maryi, Józefa, pasterzy, królów i aniołów.<br />
Przybywa z każdym dniem strojów, eksponatów<br />
i pomysłów, jak najlepiej zaprezentować<br />
się na scenie. Choć wybrane przez nas<br />
jasełka są w wesołym tonie, to jednak zawierają<br />
bogate przesłanie, mówiące o szukaniu<br />
w życiu Jezusa, o byciu pokornym, zgodzie<br />
między ludźmi, dzieleniu się sercem,<br />
przebaczeniu. Jasełka te też przedstawimy<br />
w naszym kościele parafialnym w jedną z niedziel<br />
stycznia <strong>2017</strong> r. Już teraz zapraszamy!<br />
Grupa charytatywna CARITAS przygotowała<br />
120 świątecznych paczek dla najbardziej potrzebujących.<br />
Bardzo dziękujemy tym wszystkim,<br />
którzy w ramach akcji „Anielskie serca”<br />
włączyli się w to działanie i złożyli dar serca,<br />
rzeczowy lub finansowy. Wielkie Bóg zapłać!<br />
Również w grudniu przedstawiciele parafialnej<br />
CARITAS rozprowadzali w ramach Wigilijnego<br />
Dzieła Pomocy Dzieciom świece Caritas<br />
oraz opłatki na stół wigilijny. Ofiary składane<br />
przy tej okazji przeznaczone zostały na ogrzewanie<br />
kościoła i domu parafialnego.<br />
Rozdawano także jabłka.<br />
Ponadto przeprowadzono zbiórkę pieniężną,<br />
aby wesprzeć Kościół na Kresach Wschodnich,<br />
a w każdą drugą i czwartą niedzielę miesiąca<br />
odbywa się zbiórka na fundusz remontowy.<br />
Grupa parafialna CARITAS jest również<br />
współorganizatorem Balu Charytatywnego.<br />
Zapraszamy do włączenia się w prace Parafialnej<br />
CARITAS, której szefową jest Pani<br />
Wioletta Mołda.<br />
Przygotowujemy się również do misyjnego<br />
kolędowania, które będzie miało miejsce po<br />
świętach, 27 grudnia. Dzieci z opiekunami<br />
staną przed naszymi domami, by spotkać się<br />
na chwilę z gospodarzami, zaśpiewać kolędę<br />
i zebrać ofiary na pomoc dzieciom w Tajlandii.<br />
Tajlandia, to kraj leżący w południowo –<br />
wschodniej części Azji. Są tam trzy pory roku:<br />
gorąca i sucha, gorąca i wilgotna, ciepła i sucha.<br />
Ludzie utrzymują się głównie z rolnictwa,<br />
uprawiając ryż, kukurydzę i trzcinę cukrową.<br />
Dominującą religią jest buddyzm. Dzieci<br />
spędzają w szkole czas od 8.00 do 16.00. .<br />
Często dorastają one w ubóstwie, są zmuszane<br />
do pracy w domach i na ulicach, dużo<br />
dzieci dotkniętych jest wirusem HIV i mają<br />
ograniczony dostęp do opieki medycznej.<br />
Dzieci uchodźców są zatrzymywane przez<br />
policję i zamykane w więzieniach,<br />
gdzie brakuje żywności<br />
i wody. Młode dziewczęta,<br />
niejednokrotnie przed osiągnięciem<br />
pełnoletności, są<br />
przez rodziców wydawane<br />
za mąż dla korzyści finansow<br />
y c h . W i e l e d z i e c i p o<br />
urodzeniu jest nierejestrowanych,<br />
są tzw. dzieci nieistniejące.<br />
Stają się one ofiarami<br />
handlu i wyzysku. Właśnie<br />
dla tych dzieci zbieramy<br />
w tym roku ofiary, pukając<br />
do drzwi i serc mieszkańców<br />
naszej parafii..<br />
10
W N A S Z E J W S P Ó L N O C I E P A R A F I A L N E J<br />
Stań się światłem…- rekolekcje adwentowe<br />
Ksiądz Marcin Dolniak prowadził w tym roku<br />
rekolekcje adwentowe w naszej parafii.<br />
Rekolekcje trwały tylko dwa dni: 18 i 19<br />
grudnia, jednak słowa głoszone do nas<br />
zapadły głęboko w pamięć. Pierwszego dnia<br />
ksiądz Marcin przypomniał baśń o dziewczynce<br />
z zapałkami, która - aby się ogrzać -<br />
zapalała kolejne zapałki. Zadaniem dla każdego<br />
z nas jest znaleźć takie światło w swoim<br />
życiu, które nas ogrzeje. Może to być drugi<br />
człowiek, Bóg, ale my także mamy stawać się<br />
takim światłem dla innych, aby dawać im<br />
wsparcie. Możemy zacząć od zwykłego uśmiechu<br />
i życzliwych gestów, którymi zaczniemy<br />
obdarzać ludzi wokół. Kolejnego dnia<br />
usłyszeliśmy historię o „życiu płodowym”.<br />
Bliźniaki - chłopiec i dziewczynka - w brzuchu<br />
mamy prowadziły dyskusję na temat wiary<br />
w życie… po urodzeniu. Jedno wierzyło w życie<br />
po porodzie, w mamę, dzięki której żyje,<br />
a drugie dziecko nie. Uważało, że jest tylko to<br />
życie w brzuchu. Podobnie jest z nami: czasem<br />
mocniej, czasem słabiej wierzymy w życie<br />
po śmierci, ale tak naprawdę - tak jak<br />
u dzieci w brzuchu - obecne nasze życie na<br />
ziemi jest przygotowaniem do życia wiecznego.<br />
Na koniec ksiądz - rekolekcjonista życzył<br />
bogatych duchowo świąt i udzielił błogosławieństwa<br />
wszystkim parafianom.<br />
Już po raz trzeci miejska Wigilia odbyła się 22<br />
grudnia w Parku Zdrojowym. Rozpoczęły ją<br />
bogatym repertuarem kolęd występy przedszkolaków,<br />
potem uczniów ze szkoły podstawowej<br />
i gimnazjum. Następnie ksiądz proboszcz<br />
Jarosław Żmuda, przeczytał fragment<br />
Przedświąteczny koncert kolęd i pastorałek<br />
odbył się <strong>21</strong> grudnia o godz. 18.00 w Teatrze<br />
Zdrojowym. W tym roku oprócz dzieci ze<br />
szczawieńskich szkół (szkoły podstawowej<br />
oraz gimnazjum) i przedszkola w imprezie<br />
wzięli udział uczniowie ze szkół wałbrzyskich:<br />
PSP <strong>nr</strong> 2, PSP <strong>nr</strong> 6 oraz PSP <strong>nr</strong> 15. Obok<br />
tradycyjnych kolęd takich jak „Dzisiaj w Betlejem”<br />
czy „Lulajże, Jezuniu” usłyszeliśmy piosenki<br />
świąteczne „Aniołek maleńki jak wróbelek”,<br />
a także nastrojową „Kolędę dla nieobecnych”<br />
skomponowaną przez Zbigniewa Preisnera.<br />
Publiczność miała okazję poznać historię<br />
śpiewania kolęd, ubierania choinki czy<br />
obdarowywania się prezentami. Uroczystość<br />
prowadzona była przez trójkę konferansjerów<br />
z gimnazjum, a zkończono ją złożeniem<br />
życzeń wszystkim zebranym.<br />
Ewangelii opowiadający o narodzeniu Jezusa,<br />
a gospodarz miasta Marek Fedoruk oraz zgromadzeni<br />
goście złożyli życzenia mieszkańcom.<br />
Na koniec wszyscy zostali zaproszeni na<br />
wspólną wieczerzę wigilijną do Hali<br />
Spacerowej.<br />
11
W N A S Z E J W S P Ó L N O C I E P A R A F I A L N E J<br />
i<br />
„o...Twórzmy WIELKIE serca”<br />
Drodzy Parafianie, szanowni Goście!<br />
Zapraszamy Państwa na Bal Charytatywny,<br />
który honorowym patronatem objął burmistrz<br />
Szczawna-Zdroju pan Marek Fedoruk.<br />
Bal odbędzie się 4 lutego <strong>2017</strong> r. w restauracji<br />
Bała Sala, przy dźwiękach muzyki<br />
zespołu FOTRE Galara. Dochód ze sprzedaży<br />
biletów-cegiełek oraz loterii zostanie<br />
przeznaczony na dofinansowanie do wydatków<br />
związanych z organizacją czasu<br />
wolnego dzieci i młodzieży naszej Parafii.<br />
„o...Twórzmy WIELKIE serca” to<br />
hasło balu i jednocześnie apel skierowany<br />
do naszych Parafian<br />
z prośbą o włączenie się do realizacji<br />
przedsięwzięcia. W imieniu<br />
organizatorów: Stowarzyszenia<br />
Akcji Katolickiej i grupy charytatywnej<br />
Caritas zwracamy się z uprzejmą<br />
prośbą o dobrowolne przekazanie nagród<br />
rzeczowych z przeznaczeniem<br />
na fanty. Do 15 stycznia <strong>2017</strong> r. będziemy<br />
je zbierać w salce przy plebanii: w dni powszednie<br />
i soboty po wieczornej mszy św., w niedziele<br />
- po każdej mszy św.<br />
Serdecznie zapraszamy miłośników smacznej kuchni<br />
26.XII – 10.45 - rozesłanie Kolędników Misyjnych<br />
26.XII – 2. I - wyjazd młodzieży naszej parafii na<br />
ekumeniczne spotkanie młodych w duchu Taize<br />
do Rygi.<br />
27.XII - Odwiedziny Kolędników misyjnych w<br />
naszych domach<br />
27.XII – 17.00 - Msza św. ku czci św. Jana Apostoła<br />
z obrzędem błogosłwieństwa wina<br />
31.XII – 17.00 - Msza św. na zakończnie roku<br />
kalendarzowego<br />
W G R U D N I U 2 0 1 6<br />
i dobrej zabawy w eleganckich wnętrzach, przy<br />
dobrej muzyce! Rezerwacji miejsc można<br />
dokonać od 15 grudnia 2016 r. w niedzielę, w zakrystii<br />
po każdej mszy św., oraz w dni powszednie<br />
w Dworzysku i w Miejskiej Bibliotece Publicznej.<br />
Koszt biletu to 120 zł od osoby. W cenę<br />
wliczony jest poczęstunek w formie bufetu<br />
(dania gorące, przekąski, desery oraz zimne<br />
i ciepłe napoje). Do 23 stycznia <strong>2017</strong> r.<br />
prosimy o potwierdzenie rezerwacji<br />
i dokonanie wpłaty.<br />
N A D C H O D Z A C E W Y D A R Z E N I A<br />
Odeszli do domu Ojca:<br />
Anna Kwiatkiewicz, Julianna Boguszowicz, Zofia Panicz, Józef Meyza, Piotr Koban<br />
organizatorzy:<br />
Stowarzyszenie Akcji<br />
Katolickiej i grupa charytatywna<br />
CARITAS działające<br />
przy naszej parafii.<br />
1.I – Uroczystość Świętej Bożej Rodzicielki Maryi –<br />
Msze św. o godz. 8.00; 9.30; 10.45; 12.00; 19.00<br />
3.I – dzień 80 urodzin Ks. Infułata Józefa<br />
Strugarka<br />
15.I - 10.45 Msza św. z okazji imienin ks. Arkadiusza<br />
6. I – Uroczystość Objawienia Pańskiego – Trzech<br />
Króli – niedzielny porządek Mszy św.<br />
8.I – Niedziela Chrztu Pańskiego – zakończenie<br />
liturgicznego okresu Bożego Narodzenia<br />
M S Z E Ś W I Ę T E K A N C E L A R I A P A R A F I A L N A czynna :<br />
w dni powszednie:<br />
we wtorki i czwartki<br />
7.00, 17.00 (X-III), 7.00, 19.00 (IV-IX)<br />
w godz. 18.00-19.00 (X-III),<br />
w niedziele i święta:<br />
we wtorki i czwartki<br />
7.00, 8.00, 9.30, 10.45 (dla dzieci), 12.00, 19.00<br />
w godz. 17.00-18.00 (IV-IX)<br />
K O N TA K T<br />
D Y Ż U R P R A W N I K A<br />
Parafia pod wezwaniem<br />
pierwszy i trzeci wtorek miesiąca<br />
Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny<br />
w godz. 18.00-19.00<br />
ul. Kolejowa 18a 58-310 Szczawno-Zdrój<br />
tel. (74)841 28 30 oraz 514 863 410<br />
12<br />
gazetka parafialna parafii Wniebowzięcia NMP w Szczawnie-Zdroju,<br />
REDAKCJA: red. nacz. Magdalena Klimczak, ks. Jarosław Żmuda, S. M. Damiana Szmidt, Ewa Hoppe-Rychłowska, Dorota<br />
Staniszewska, S.M. Radosława, skład i projekt graficzny Teresa Jagielska, korekta Izabella Nowak<br />
www.parafia.szczawno-zdroj.pl