qron181
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
294 69 77; qronikaqronika@gmail.com<br />
ojaxis saerTo proeqti<br />
troli aSS-s nacionaluri usafrTxoebis<br />
prioritetad iqca.<br />
aqve davZenT, rom kisinjeri sicocxlis<br />
bolomde sargeblobda<br />
rokfelerebis ojaxis finansuri<br />
mxardaWeriT. ase da amirgad,<br />
kisinjeris memorandumi „NSSM<br />
200" vaSingtonis oficialur politikad<br />
iqca ganviTarebad qveynebSi,<br />
maT Soris, mosaxleobis ricxovnobis<br />
zrdis gakontroleba,<br />
rac ukve TavisTavad gulisxmobda<br />
mosaxleobis ricxovnobis Semcirebas.<br />
_ memorandumis moqmedeba<br />
dResac grZeldeba?<br />
_ 1975 wels kisinjeris Semcvlelad<br />
nacionaluri usafrTxoebis<br />
sakiTxebSi mrCevlis postze<br />
brent skoukrofti dainiSna,<br />
romelic, mogvianebiT, kisinjeris<br />
biznespartniori gaxda. mas<br />
ekuTvnis sityvebi: „aSS-s lideroba<br />
aucilebelia mosaxleobis<br />
zrdasTan sabrZolvelad, raTa<br />
ganxorcieldes programa msoflio<br />
erebis ricxvnobis regulirebis<br />
Sesaxeb”.<br />
_ da es yvelaferi Riad cxa-<br />
ddeboda?<br />
_ kisinjeris es dokumenti<br />
„NSSM 200", moniSnulia, rogorc<br />
„saidumlo” da ucnobia 1989 wlamde.<br />
sxvaTa Soris, am dokumentSi<br />
weria: „msoflios moTxovnileba<br />
samrewvelo produqtebze weliwadSi<br />
2,5%-iT gaizrdeba, maSin<br />
rodesac niadagis mTeli resursi<br />
ukve aTvisebulia. ase rom,<br />
damatebiTi sakvebi SeiZleba miviRoT<br />
mxolod mrewvelobis gazrdisa<br />
da ufro didi raodenobis<br />
mosavlis aRebis Semdeg”. swored<br />
am memorandumis Semdeg vaSingtonma<br />
izruna, rom msoflio<br />
banksa da euTos mosaxleobis ricxovnobis<br />
regulirebis programa<br />
mieRo, rogorc oficialuri<br />
politika. 1970-iani wlebidan<br />
dawyebuli msoflio bankis yvela<br />
programa ganviTarebad qveynebze<br />
iyo mibmuli im kuTxiT, rom mosaxleobis<br />
ricxovnobis zrda gakontrolebuliyo.<br />
_ Tqven xSirad axsenebT memorandumSi<br />
Semaval ganviTare-<br />
bad qveynebs. CamogviTvaleT<br />
isini.<br />
_ „NSSM 200" memorandumSi<br />
Riad aris CamoTvlili: indoeTi,<br />
pakistani, bangladeSi, indonezia,<br />
tailandi, nigeria, filipinebi,<br />
eTiopia, meqsika, brazilia da<br />
kolumbia. am CamoTvlili qveynebidan<br />
TiToeulSi 1974 wels seriozuli<br />
socialuri, ekonomikuri<br />
da politikuri Zvrebi moxda.<br />
_ ra bedi ewia memorandums<br />
Semdgom _ buSisa da obamas<br />
prezidentobis periodSi?<br />
_ buSis prezidentobis dros<br />
memorandumis winaaRmdeg ukve<br />
Riad gailaSqres gavlenianma ka-<br />
Tolikurma jgufebma. maTi slogani<br />
iyo „ufleba sicocxleze”<br />
da buSi iZulebuli axda, maTTvis<br />
daeTmo.<br />
_ Tqven soflis meurneoba axseneT.<br />
am dros es erT-erTi umniSvnelovanesi<br />
dafinanebis sferoa<br />
„rokfeleris fondis-<br />
Tvis”.<br />
_ 1971 wels „rokfeleris fondma”<br />
„fordis fondTan” da msoflio<br />
bankTan erTad daaarsa sakonsultacio<br />
jgufi saerTa-<br />
Soriso agrarul kvlevebze<br />
(CGIAR), romelsac 16 sakvlevi<br />
centri mTel msoflioSi aqvs da<br />
romelTa umetesoba ganviTarebad<br />
qveynebSia ganTavsebuli. ama-<br />
Si fondi 350 milion dolars<br />
xarjavs weliwadSi. programis mizania<br />
genmodificirebuli kulturebis<br />
moyvana ganviTarebad<br />
qveynebSi.<br />
_ saqarTveloSi Tu moqmedebs<br />
es programa soflis meur-<br />
neobis sferoSi?<br />
_ dResdReobiT CGIAR msoflio<br />
bankis egidiT muSaobs da 20<br />
ganviTarebad qveyanaSi cdilobs<br />
sponsorebis mozidvas. ufro dagikonkretebT:<br />
„rokfeleris fondi”,<br />
msoflio banki, Monsanto da<br />
sxva agrogigantebi erTad arian<br />
Tavmoyrili, ase vTqvaT, CGIARis<br />
samoqmedo qolgis qveS. amrigad,<br />
garda imisa, rom „rokfeleris<br />
fondma” didi wvlili<br />
Seitana CGIAR-is SeqmnaSi, fondi,<br />
aseve, ZiriTadi donori iyo<br />
agro-bioteqnikuri saerTaSoriso<br />
samsaxurisa, igive ISAAA-is.<br />
_ ISAAA-is saagentoc fonds<br />
ekuTvnis?<br />
_ ISAAA, Tavdapirvelad, Seqmnili<br />
iyo „Zmeb rokfelerebis<br />
fondis” TanxebiT da misi mizani<br />
gaxldaT dapatentebuli bioteqnologiebis<br />
gadatana msoflios<br />
korporaciuli industruli<br />
laboratoriebidan samxreTis miwaTmoqmed<br />
qveynebSi. aq erTi<br />
metad mniSvnelovani faqtoria<br />
gasaTvaliswinebeli: ISAAA-is<br />
mier „rokfeleris fondis” garda<br />
finansdeba: kompania Monsanto<br />
(aSS), Syngenta (Sveicaria), Dow<br />
AgroSciences (aSS), Pioneer Hi-Bred<br />
(aSS), Cargill (aSS), Bayer CropScience<br />
(germania), aseve US-AID.<br />
_ kidev erTxel dagvikonkre-<br />
teT, ras akeTebs „rokfeleris<br />
fondis” mier Camoyalibebuli<br />
ISAAA-si?<br />
_ maTive ganmartebiT, ISAAAsi<br />
propagandistul aqciebs atarebs<br />
genmodificirebuli kulturebis<br />
mimarT negatiuri damokidebulebis<br />
aRmosafxvrelad.<br />
_ Tu gaqvT informacia, saqa-<br />
rTveloSi am kuTxiT ra xdeba?<br />
_ yoveleve es imitom CamogiTvaleT,<br />
rom „rokfeleris fondi”<br />
saqarTveloSi aqamde Riad<br />
arasodes Semosula. is ki ara,<br />
arc dafiqsirebula. yovel Sem-<br />
TxvevaSi, me ar gamigia. magali-<br />
Tad, kargad iciT, rom saakaSvilis<br />
mTavroba calsaxad uWerda<br />
mxars aSS-s mTavrobas (buSsac da<br />
obamasac). orive prezidentis saarCevno<br />
kampaniis erT-erTi damfinanseblebi<br />
rokfelerebi iyvnen,<br />
magram saakaSvils „rokfeleris<br />
fondi” ar Semouyvania. ratom?<br />
Zalian skandaluri<br />
Sleifi moyveba Monsantos<br />
da imitom. ratom gadawyda,<br />
rom „ocnebis”<br />
xelisuflebis dros<br />
SemoeyvanaT, ai, ar<br />
mesmis. Tan, es meriis<br />
proeqti, ra aris,<br />
ver gavige?! narmaniaze<br />
akeTeben<br />
cdebs? anu meria<br />
saxelisufleboc<br />
aris da nebismier<br />
dros SeuZliaT<br />
Tqvan, rom ar aris<br />
N4 (181) 7.02-13.02.2017 w.<br />
nika CitaZe<br />
saxelisuflebo? Tavad gansajeT,<br />
dResac ki, ISAAA-si (kidev<br />
vimeoreb, „rekfeleris fondis”<br />
mier daarsebuli organizacia)<br />
iseTi kompaniebis moqmedebas gansazRvravs,<br />
rogorebic arian:<br />
Monsanto, DuPont, Cargill, Dow Agrisciences,<br />
Syngenta, Bayer AG da sxva<br />
bioteqnologiuri gigantebi,<br />
romlebic, Tavis droze, mwvane<br />
revoluciebis mizezi gaxdnen.<br />
„qronika+” Seecada, Tavad<br />
gark<br />
rkveuliyo, konkretulad, ra<br />
proeqtebi unda ganaxorcielos<br />
„rokfeleris” fondma Tbilisis<br />
meriasTan mimarTebiT? es gaxlavT<br />
umsxvilesi msoflio koncerni,<br />
dafuZnebuli ojaxur bi-<br />
znesze, sakmaod skandaluri<br />
preistoriiT, genmodificirebuli<br />
kvlevebis umsxvilesi dam-<br />
finansebeli da ganviTarebad<br />
qveynebze orientirebuli ara-<br />
samTavrobo organizacia.<br />
nini mTvaraZe _ meriis sazogadoebasTan<br />
urTierTobis sam-<br />
saxuris mTavari specialisti:<br />
_ rom ar dagimaloT, sazoga-<br />
doebisTvis absoluturad ga-<br />
nini mTvaraZe<br />
urkvevelia, konkretulad, ras<br />
afinansebs meriaSi „rokfeleris<br />
fondi”? meriis mier gavrcele-<br />
bul gancxadebaSi naTqvamia, rom<br />
fondi daafinansebs mrCevels<br />
mdgradobis sakiTxebSi. es, ra,<br />
feikia?!<br />
_ Cven movxvdiT msoflios 100<br />
qalaqs Soris. maT Soris aris<br />
barselona, parizi, niu-iorki da<br />
a. S.<br />
_ movxvdiT ras niSnavs, konkursSi<br />
gavimarjveT? anu Sei-<br />
Zleboda, ver movxvedriliyav-<br />
iT?<br />
_ es niSnavs, rom programaSi<br />
Cagvsves.<br />
_ ra programaSi?<br />
_ mdgradobis sakiTxebSi, anu<br />
stresebTan da SokebTan mdgradobis,<br />
maT Soris Sedis: stiqiebi,<br />
endemuri Zaladoba, sxvadasxva<br />
saxis socialuri sakiTxi.<br />
_ socialuri sakiTxebi?<br />
_ magaliTad, umuSevroba. jer<br />
unda Seiqmnas pozicia _ mdgradobis<br />
sakiTxebis mmarTveli, romelic<br />
qalaqis mdgradobis<br />
strategias dawers, sadac gaiwereba<br />
qalaqSi moqmed stresebTan<br />
da SokebTan dakavSirebuli<br />
brZolis gzebi.<br />
_ am mdgradobis strategiaSi<br />
wyaldidobebTan brZola da<br />
umuSevarTa dasaqmeba erT kat-<br />
egoriaSi ganixileba?<br />
_ ase martivad ar iqneba.<br />
_ ratom gadawyvita „rokfe-<br />
leris fondma”, maincdamainc,<br />
axla Semosuliyo saqarTvelo-<br />
Si?<br />
_ „rokfeleris fondma” ratom<br />
gadawyvita, ver getyviT. SegiZliaT,<br />
maT internetgverdze<br />
SexvideT da iq naxoT.<br />
_ iq ras vnaxav, TbilisSi ra-<br />
tom SemovdivarTo?<br />
_ iq naxavT yvelafers.<br />
_ ratom Semodis fondi<br />
axla, rodesac aSS-s axlad<br />
arCeulma prez-<br />
identma<br />
trampma<br />
rokfelerebs aq-<br />
tivebi SeuzRuda<br />
da, popularuli<br />
eniT rom vTqvaT,<br />
Statebidan<br />
„daifrina”?<br />
_ vaime, Zalian<br />
arameriis sakiTxebze<br />
melaparakebiT.<br />
_ fonds Tavis<br />
qveyanaSi mo-<br />
qmed xelisuflebasTan problemebi<br />
aqvs da saqarTvelos xelisuflebasTan<br />
garigebaSi Semodis.<br />
Cemi kiTxva amas exeba.<br />
_ aseT detalebze namdvilad<br />
ver gipasuxebT.<br />
„qronika+” politolog nika<br />
CitaZes daukavSirda:<br />
_ saqarTveloSi ukve wlebis<br />
ganmavlobaSi funqcionirebs<br />
„sorosis fondi” Tavisi warmomadgenlis,<br />
„saqarTvelo _ Ria sazogadoebis”<br />
saxeliT. buSis administraciis<br />
pirobebSi igi gaxsnilad<br />
moqmedebda, vinaidan kargad<br />
mogexsenebaT, rom sorosi mxars<br />
uWers demokratebs. „sorosis<br />
fondis” garda aris sxva fondebic,<br />
romlebic demokratebs<br />
uWeren mxars, Tundac erovnuldemokratiuli<br />
instituti, romelic<br />
demokratiul partiasTan<br />
TanamSromlobs da a. S. miuxedavad<br />
imisa, rom aSS-s interesebs<br />
problema ar SeqmniaT, Tu „rokfeleris<br />
fondi” saqarTveloSi<br />
Semova, ubralod, ramdenad savaraudoa,<br />
rom igi meriaSi rames<br />
daafinansebs?..<br />
_ meriaSi ukve dagvidas-<br />
tures...<br />
_ anu oficialur doneze<br />
gamodis?!<br />
_ diax da Cveni kiTxva swored<br />
es gaxlavT: ramdenad SesaZlebe-<br />
lia, rom konkretulma biznesma,<br />
ojaxurma klanma, daafinansos<br />
saqarTvelos saxelisuflebo<br />
rgolis konkretuli Tanamde-<br />
boba?<br />
_ es cota eqstraordinaruli<br />
Temaa, Tumca zogierTi fondi<br />
samTavrobo struqturebs afinansebs.<br />
magaliTad, „marSalis<br />
fondi” saxelmwifo struqturebsac<br />
afinansebs igive infrastruqturis<br />
xelSewyobaze konkretul<br />
saministroSi. magaliTad,<br />
saqarTveloSi „marSalis” warmomadgeneli<br />
„Savi zRvis mxardaWeris”<br />
fondia.<br />
_ kargiT, sxvanairad davsvam<br />
kiTxvas, _ sad _ rokfeleri da<br />
sad _ narmania?<br />
_ marTla Zalian sainteresoa.<br />
SeiZleba, globaluri daTbobis<br />
Temac Tu aris mand, vinaidan<br />
mdgradobazea gaangariSebuli.<br />
mecnierTa gaTvlebiT, bolo aTi<br />
wlis ganmavlobaSi temperatura<br />
0,9 gradusiT gaizarda. didi nawili<br />
modis qalaqebze, miuxedavad<br />
imisa, rom, zogadad, qalaqebze<br />
saxmeleTo teritoriis mxolod<br />
3% modis, magram, amave dros, samrewvelo<br />
nawili, „smogi”, romelic<br />
iqmneba da a. S., garkveul problemas<br />
qmnis garemos gaWuWyianebasa<br />
da globalur daTbobasTan<br />
dakavSirebiT. ucnauria,<br />
ubralod, rom axlo aRmosavleT<br />
evropis qveynebidan da postsab-<br />
WoTa sivrcidan mxolod Cven<br />
movxvdiT.<br />
_ aqamde Tu gsmeniaT „rokfe-<br />
leris fondze” saqarTvelo-<br />
sTan mimarTebiT?<br />
_ ar msmenia arc „rokfeleris”<br />
da arc „fordis fondTan”<br />
mimarTebiT. fondebis Sesaxeb<br />
maqvs ki informacia, magram, ZiriTadad,<br />
aq „sorosis fondi”<br />
saqmianobda da erTi periodi iyo<br />
„makarturis fondi”.<br />
11