09.03.2017 Views

ardahan-e dergi

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

Peynir Şehirlerini Geziyoruz<br />

Durağımız<br />

ARDAHAN


Kuzeydoğu Anadolu’nun, üç ile (Artvin, Kars, Ahıska) ve bir devlete sınırı<br />

bulunan 3000 yıllık geçmişi ile bir kültür, medeniyet kapısı. Anadolu,<br />

Kafkaslar, Karadeniz ve Ortadoğu coğrafyasının kavşağını tam ortadan kesen<br />

önemli ve stratejik bir medeniyet köprüsü. Gürcistan’a iki noktadan sınırdaş.<br />

Bereketini Kür (Kura) havzasından ve verimli platolarından alan geçimi<br />

büyük oranda tarım ve hayvancılığa dayalı nüfusunun %63’ü kırsalda yaşayan<br />

bir serhat şehri.<br />

2000 rakımlı ele geçmez bin bir çiçekli yaylalarında 100 çeşit endemik bitkisi<br />

var. Kafkas arısının gen potansiyelini bünyesinde barından bir doğaya sahip<br />

Kaşar ve bal üretimi başta olmak üzere et, süt ve kaz eti üretimi var. İlçeleri<br />

Göle, Hanak, Damal Posof ve Çıldır…<br />

Her biri bir birinden güzel ve gezilmeye değer ilçeleri var Ardahan’ın…<br />

Aşıkları, Gölü, Sarı balığı ve kaz eti ile Çıldır, balı, peyniri ve tereyağı ile<br />

Hanak, dünyaca ünlü bebeği ile Damal, meşhur Ilgar dağı, kırmızı elması,<br />

eşsiz bitki örtüsü, ovaları, organik tarımı, aşıkları ve balı ile Posof, Kaşarı,<br />

yaylaları, orman içi güzellikleri ve eşsiz doğası ile Göle sizi çağırıyor…<br />

Bereketli toprakları, eşsiz doğası, tarihi ve turistik potansiyeline rağmen<br />

dezavantajları da var. Ardahan’ın bu dezavantajları : “Göç, ulaşım zorluğu,<br />

zayıf sosyal olanaklar, yetersiz kalifiye insan kaynağı, örgütsüz üretim, tarım<br />

ve hayvancılıkta verim düşüklüğü, tanıtım ve markalaşma eksikliği, sınır<br />

ticaretinde yetersizlik ve ağır iklim şartları olarak sayılabilir. “<br />

Ama hedefleri ve hayalleri büyük Ardahan’ın …<br />

Cheese Life Magazine Dergisi olarak amacımız gezdiğimiz peynir şehirlerinin<br />

diğer yönlerini de size tanıtabilmek peynir şehirlerini bu gözle görmeniz<br />

dileğiyle bu görsel şölende iyi seyirler diliyoruz.


Faruk KÖKSOY ile Söyleşimiz Çabuk Biten Güzel Bir Film Gibiydi...<br />

Cheeselifemagazine: Bir peynir şehrinin belediye başkanı<br />

ve Ardahan şehrinin potansiyelinin değerlendirme yönünde<br />

duyarlı birisi olarak Ardahan’ın peynir potansiyelinden en iyi<br />

düzeyde yararlanmak yönündeki düşüncelerinizi, projelerinizi<br />

ve hali hazırdaki faaliyetlerinizi bizimle paylaşabilir misiniz?<br />

Faruk Köksoy: Ardahan’da süt ürünlerinde eksiye gidiş var,<br />

Ardahanda fabrika ve mandıra kuran değerli hemşerilerimizi<br />

kahraman olarak görüyorum. Geriye dönük 40­50 yıllık<br />

süreçte tamamen kendi emek sermaye ve gayretleriyle sektörü<br />

ayakta tutmaya çalışmışlar senede en fazla 3­4 ay süt<br />

satın alacaksınız ama 12 ay tesisi açık tutacaksınız bu<br />

fedakarlık isteyen bir iştir çok büyük başarıdır. Öncelikle onların<br />

bu serüveni, kahramanlığı<br />

ve başarısı bizim için çok<br />

büyük bir kazanım. Onları bir<br />

araya getirip onlara çok ciddi<br />

destek vermek gerektiğini<br />

düşünüyorum.<br />

ki batıdan bir talep varda tulum ve kaşar peyniri talep görüyor<br />

ama beyaz peynirimiz yağlı ve salamura peynirimiz yok<br />

denecek kadar geriledi.<br />

Cheeselifemagazine: Peynir sadece kaşardan ibaret değildir.<br />

Ardahanın gizli kalmış peynir hazineleri nasıl gün yüzüne<br />

çıkarılabilir? Ne gibi projeler düşünülebilir?<br />

Faruk Köksoy: Panel ve çalıltaylarla herkesin bilgi ve önerilerine<br />

başvuruklabilir ancak peynirlere ilişkin etimolojik<br />

çalışmaları tamamlamak lazım örneğin çeçil<br />

peyniri . Çeçil bizim ürünümüz olmasına<br />

rağmen<br />

Bunu bu yayınlarda da olabildiğince<br />

tanıtmamız lazım<br />

onun için sizin bu süreli<br />

yayınınız bizim için de Ardahanımız<br />

içinde süt ürünlerimiz<br />

içinde çok önemli kazanım<br />

olacaktır kendimizi bulacağız<br />

diye düşünüyorum.<br />

Ardahan'da ki süt ürünleri ile<br />

ilgili çalışamlarımıza gelince<br />

bugüne kadar daha çok büyük<br />

şehirlerdeki hemşerilerimizin<br />

yoğun oldukları yerlerde genellikle<br />

farkındalık oluşturmak açısından tanıtımlarda bulunduk<br />

şehrimizin ürün çeşitliliğini onlara tanıtmaya ve tattırmaya<br />

çalıştık.<br />

Cheeselifemagazine: Daha etkili ve daha değişik bir konseptte<br />

yurtdışında olduğu gibi peynir sever tüketici, üreticileri<br />

kaynaştıracak derecede ve kitleleri daha çok çekecek<br />

nitelikte Ardahan'ın turizmine daha etkili katkıda bulunmak<br />

amacıyla ne gibi etkinlikler yapılabilir?<br />

Faruk Köksoy: Bunu açık söyleyeyim ilk siz dile getiriyorsunuz<br />

ve bu da bizim için bir ilham oluyor. Gölemizde bir<br />

kaşar festivalimiz var ama tek başına Ardahan'ı tanıtmaya<br />

yetmiyor. Kaşar önemli bir ekonomik potansiyeldir, endüstriyel<br />

ve yaygın bir üründür peynir tanıtım günleri veya peynir<br />

günleri veya çalışatayını inşallah sizin moderatörlüğünüzde<br />

kısa zamanda yaparız. Kaybolmuş çok fazla ürünümüz var<br />

bizim bildiğimiz 20' ye yakın peynir çeşidimiz kaybolmuş. İyi<br />

cheeselife 15 17<br />

Trakya'nın<br />

meşhur çeçili diye<br />

marketlere sunulan bir ürünü<br />

olmuş. Trakya kaşarda da çok mesafe<br />

katetmiş. Bunu görünce çok üzüldüm. Çeçilimize<br />

de sahip çıkamamışız ne yazık ki. Kafkasya coğrafyası<br />

yemek, folklör, gelenek konusunda olduğu kadar peynir<br />

kültürü bakımından da zengin bir coğrafya ve bu zenginlik<br />

Ardahan'a da yansımıştır örneğin tel peyniri bizde çok yaygındır<br />

belki Türkiye'de sadece ve sadece Kars'ın çok sınırlı<br />

köylerinde ve Ardahanda bulunan tel peyniri yeterince<br />

tanıtılamadı, Türkmen saçak peyniri adını koymaları üzücü.<br />

Ahıska’nın 300 yıla yakın süre ile eyalet merkezi olduğu<br />

dönemde oltu ve Şavşat'ı içine alan bir bölge biribirinden<br />

ayrılmamış. Ahıska’da oralardan ayrılmamış Tel peyniri<br />

daha çok Gürcistan Ahıska merkezli bir peynir. Tel peyniri


u yüzden buralarda çok yaygın, buralarda da yapıldığı köyler 15­20 köyü geçmez. Çok pratik bir<br />

peynir. 30 saniyede suda tutup tuzunu alıp tüketiyorsunuz. Turizme sunulacak bir değer.Peynir<br />

çeşitlerimiz çok. Salamura beyaz peynir, çeçil, tel, gorcolo peynir, lor peynir, hele kurut….başka<br />

yerde bulunmaz bir lezzet, ayranı bambaşka…<br />

Cheeselifemagazine:Peynir severliğinizden konuşalım peynire<br />

olan merağınız ve düşkünlüğünüz ne derecedir?<br />

Faruk Köksoy:Yeni Zelanda'da<br />

arkadaşlardan bazıları<br />

damak tadı ve<br />

yemek<br />

seçimi konusunda<br />

karasızlık yaşadılar<br />

ve bana sordular işte orada benim<br />

peynirle olan ilgim hemen ortaya çıktı. Şef garsonu<br />

çağırdım ve sordum zeytin yağı var mı? Baharatlardan neler var<br />

nane kekik falan filan hele getirin peyniriniz ne var diye soruyorum getiriyorlar<br />

bir de ekmek koyduk mu yanına oradaki arkadaşlar ve heyet ile bir damak keyfi<br />

yaşadık böylece kararsızlığı da gidermiş olduk.<br />

cheeselife 16 18


Çıldır'ın umudu ICE FISHERY<br />

Çıldır gölü bir madenin üzerinde kurulu ancak ne yazık ki ciddi oranda<br />

ihmal edilmiş aşırı göç ve bir çok sebep bu değerlerin yıllarca yok sayılmasına<br />

yol açmış. Bir kaç yıldır yapılan göl üzerindeki etkinlikler ise<br />

istenen sesi getirmekten çok uzakta.<br />

Çıldır BUZ TURİZMİ ile sadece kendisini değil Ardahan ve diğer komşu<br />

illeri gerçekten ihya edebilir.<br />

Son yılların yükselen turizm değerlerinden birisi de ICE FISHERY denen<br />

buz bakılçılığı.<br />

Buz balıkçılığı Ülkemize yabancı bir kavram ancak iyi işlenir ve ciddi bir<br />

çalışma yapılırsa sadece Çıldır gölü kışın turizmin ve ekonominin göz<br />

bebeği olur.<br />

Buz balıkçılığı konusunda küçük bir açıklama yapacak olursak;<br />

Kişiler veya gruplar göl üzerinde bir veya bir kaç günlüğüne kamp kurarak<br />

balık tutma gezilerini organize etmekteler. Kurulan yapılar yerel<br />

söyleyişlerde farklılıklar göstersede çoğu zaman buz gecekondusu, buz<br />

kulübesi, balık evi adlarını alırlar ayrıca karavanları ile gelen gruplarda


çoktur. Günübirlik gelen ziyaretçiler ise araçları ile gelmekte ve<br />

akşam olunca ayrılmaktalar. Gecekondular su geçirmez ağır bir<br />

malzemeden yapılır. Taşınabilir evlerin en yaygın türü, ihtiyaç<br />

duyulmadığında kullanıcının sırt çantasına sığan türüdür. Bir çeşit<br />

çadır diyebiliriz bunlara. Çıldır Belediyesi kalıcı ve daimi barınakları<br />

ahşap veya metalden yaparak, kolay taşınması için tekerlekler takarak<br />

kiraya verebilir. Bu barınaklar çok lüks olabilir yatak ısıtıcısı uydu<br />

televizyonu, banyolar, ocaklar v.b.<br />

Buz balıkçılığı Dünya'da ciddi bir sosyal faaliyet olarak görülmektedir.<br />

Buz üzerinde yürümek v.b gibi bir çok aktivite ziyaretçiyi orada<br />

tutar ve turizmden yöreye para kazandırabilir.<br />

Kuzey Amerika'da taşınabilir evler, buz balıkçılığının en iyi olduğu<br />

yerlerde bir şehir görüntüsü oluşturmaktadır. Çıldır Gölünün üzerinde<br />

bir şehir hayal edin...<br />

Buz balıkçılığı yöntemleri son 20 yılda büyük değişimler yaşadı. bir<br />

oyun gibi görülen bu aktivitenin adı modern buz ustaları için<br />

hareketliliktir. Delik açma, bekleyip bir balığın bu deliğe yüzmesini<br />

umut etmek, bazen günlerce bekleyenler olur bunun için dişli<br />

balıkçılar lazım. Bazen hızlı balıkçılar bir günde göl üzerinde yüzlerce<br />

delik deliyor burguları hızlı ve güçlü bunların.<br />

Balık Yarışmaları<br />

Çıldır belediyesi balık tutma yarışmaları, buzda delik açma kursları<br />

v.b etkinlikler ile daha cazip olanaklar sağlayabilir.

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!