Mój żłobek, moje przedszkole 1/2017
13.03.2017 • Views
Share Embed Flag

Mój żłobek, moje przedszkole 1/2017

ePAPER READ
DOWNLOAD ePAPER
mzmp.pl

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

START NOW

Praktyczny poradnik dla właścicieli<br />

i zarządców prywatnych placówek<br />

opieki nad dzieckiem w wieku 0-6 lat<br />

DWUMIESIĘCZNIK<br />

Cena 14,90 zł<br />

w tym 8% VAT<br />

Dostępne tylko<br />

w prenumeracie<br />

wydanie<br />

1/<strong>2017</strong><br />

<strong>żłobek</strong> • <strong>przedszkole</strong> • klub malucha • opiekunowie dzienni<br />

temat numeru:<br />

Przedszkole<br />

dwujęzyczne<br />

– jak skutecznie<br />

uczyć dzieci<br />

obcych<br />

języków?<br />

Fluoryzacja<br />

w przedszkolu<br />

Wielkie sprzątanie<br />

– placówka wolna<br />

od wirusów<br />

fot. Fotolia.com<br />

Zabawki ogrodowe,<br />

które nie zajmują<br />

dużo miejsca

NAUKA JĘZYKÓW W PRZEDSZKOLU Temat numeru<br />

Wydawca:<br />

Wydawnictwo Target Press sp. z o.o. sp. k.<br />

Gromiec, ul. Nadwiślańska 30<br />

32-590 Libiąż<br />

Dział Promocji i Reklamy:<br />

Monika Sawicka<br />

tel. kom. 502 604 237<br />

monika.sawicka@targetpress.pl<br />

fot. Fotolia.com<br />

Biuro w Warszawie<br />

ul. Przasnyska 6 B<br />

01-756 Warszawa<br />

tel. +48 22 635 05 82<br />

tel./faks +48 22 635 41 08<br />

Redaktor Naczelna:<br />

Agnieszka Flisińska – Karwowska<br />

tel. 600 939 329<br />

e-mail: agnieszka@fundacjadocelu.pl<br />

Adres Działu Promocji i Reklamy:<br />

ul. Przasnyska 6 B<br />

01-756 Warszawa<br />

tel./faks +48 22 635 41 08<br />

Andrzej Kalbarczyk<br />

tel. kom. 531 370 279<br />

andrzej.kalbarczyk@targetpress.pl<br />

Robert Madejak<br />

tel. kom. 512 043 800<br />

robert.madejak@targetpress.pl<br />

Prenumerata: prenumerata@mzmp.pl<br />

Skład:<br />

Marcin Raj<br />

marcin.raj@konto.pl<br />

Druk: Moduss Sp. z o.o.<br />

Redakcja nie zwraca tekstów nie zamówionych, zastrzega sobie prawo ich redagowania oraz skracania.<br />

Nie odpowiadamy za treść zamieszczonych reklam.<br />

Drodzy Państwo,<br />

każde <strong>przedszkole</strong> ma w ofercie zajęcia języka obcego. Nauka<br />

angielskiego to wymóg narzucony placówkom przez ministerstwo,<br />

ale sposób prowadzenia lekcji i metody, jakie będziemy stosować<br />

– to już nasza sprawa. Warto pochylić się nad tym tematem, bo dla<br />

placówki dobry i skuteczny nauczyciel języka jest dużym atutem.<br />

O tym , jak prowadzić <strong>przedszkole</strong>, w którym z sukcesem uczy się<br />

włoskiego, opowiada w tym numerze dyrektorka przedszkola<br />

polsko-włoskiego – Marta Załuskowska. Poza tym w naszym<br />

magazynie znajdziecie ciekawe informacje dotyczące zdrowia<br />

naszych podopiecznych. Może dzięki nim zaprosicie do placówki<br />

stomatologa, który przeprowadzi fluoryzację zębów, a może<br />

zadbacie o lepsze nawilżanie powietrza, co wpłynie pozytywnie<br />

na odporność dzieci. Polecamy również praktyczne teksty,<br />

w których znajdziecie rady: jak przeprowadzić w przedszkolu<br />

wielkie odkażanie po rotawirusie lub pasożytach, które<br />

pojawiły się w grupie, a także podpowiedzi, jak obniżyć koszty<br />

sprzątania placówki. A ponieważ wiosna idzie do nas wielkimi<br />

krokami, piszemy również o zabawkach ogrodowych idealnych<br />

do niewielkich podwórek i ogródków. W części poświęconej<br />

wychowaniu naszych milusińskich znajdziecie pomysły na<br />

uwielbiane przez dzieci przebieranki oraz kilka prostych zabaw,<br />

które pomogą najmłodszym żłobkowiczom w rozwijaniu<br />

umiejętności mówienia. A nasz ekspert od pedagogiki opowie,<br />

jakie znaczenie w wychowaniu maluchów ma muzyka klasyczna.<br />

Zwróćcie również uwagę na kalendarz szkoleń dla nauczycieli.<br />

Może warto zapisać się na któreś z zajęć?<br />

Zapraszamy do czytania!<br />

Agnieszka Flisińska-Karwowska<br />

W NUMERZE:<br />

4. Zanurzenie w języku<br />

6. Kilka metod, jeden cel<br />

8. Zabawa po angielsku<br />

10. Szkolić się? Tak! Ale gdzie i jak?<br />

12. Pomoc nauczyciela w przedszkolu<br />

niepublicznym<br />

14. Dokumentowanie godzin przyjścia<br />

<br />

dziecka w przedszkolu i żłobku<br />

18. Nagrody i kary dla pracowników<br />

<br />

placówki niepublicznej<br />

20. Fluoryzacja. Czy warto?<br />

22. Zachęć malca do mycia zębów!<br />

23. Wiosenne uczulenia<br />

24. Nieustające przeziębienie<br />

26. Ważne drugie śniadanie<br />

28. Mniej cukru, soli, tłuszczu? Kupuję to!<br />

32. Pierwsze słówka<br />

34. Dlaczego warto czytać dzieciom?<br />

36. Bunt dwulatka<br />

38. Warsztaty dla rodziców<br />

40. Edukacja na ekranie<br />

42. Przebieranki<br />

46. Muzyka klasyczna w wychowaniu dzieci<br />

48. Jak odpowiadać na trudne pytania?<br />

50. Nie chcę leżakować!<br />

52. Śpiworek dla przedszkolaka<br />

53. Pomieszczenie dla małego alergika<br />

54. Jak obniżyć koszty sprzątania?<br />

56. Multimedia w szkole<br />

<br />

– gadżety czy innowacje?<br />

58. Wielkie czyszczenie<br />

60. Gdy w ogrodzie brak miejsca<br />

3

Gość numeru WYWIAD<br />

Anna Dubieńska<br />

Zanurzenie w języku<br />

Czy zakładanie placówki językowej to dobry pomysł? Wydaje się, że tak, sadząc po ilości<br />

przedszkoli o tym profilu oraz o zainteresowaniu rodziców, jakim się one cieszą. O żłobku<br />

i przedszkolu włoskim Piccolo Leonardo opowiada jego dyrektorka Marta Załuskowska.<br />

Co w przypadku Pani placówki<br />

oznacza zwrot „<strong>żłobek</strong>” i <strong>przedszkole</strong><br />

językowe”?<br />

Nie jesteśmy placówką, w której dzieci<br />

mają np. 2 czy 3 godziny języka obcego<br />

dziennie. Jako <strong>przedszkole</strong> i <strong>żłobek</strong><br />

o profilu włoskim uczymy nasze dzieci<br />

metodą imersji, czyli zanurzenia w języku.<br />

Oznacza to, że przez cały czas<br />

mówimy do dzieci w języku polskim<br />

i włoskim. Wzorujemy się tu na modelu<br />

rodzin dwujęzycznych (np. mama Polka,<br />

tata obcokrajowiec czy odwrotnie), gdzie<br />

oba języki są równorzędne i równie często<br />

używane. W takich rodzinach zwykle<br />

jest tak, że każde z rodziców mówi<br />

do dziecka w swoim ojczystym języku,<br />

nawet jeśli zna język swojego partnera.<br />

To ma dużą zaletę, bo dziecko uczy się<br />

wtedy każdego języka poprawnie, z odpowiednią<br />

wymową i akcentem.<br />

Czy to oznacza, że zatrudniacie Państwo<br />

tylko Włochów?<br />

Nie, mamy zarówno nauczycieli Polaków,<br />

jak i Włochów – mniej więcej pół<br />

na pół i nie ma zasady, że Polacy muszą<br />

znać język włoski i odwrotnie. Podobnie<br />

jak w rodzinach dwujęzycznych, native<br />

speakerzy mówią do dzieci w swoim języku<br />

ojczystym. Prosimy nawet ich, by nie<br />

mówili do dzieci inaczej, żeby wyeliminować<br />

ewentualne błędy, które zdarzają<br />

się przecież nawet najlepiej wyuczonym<br />

osobom. Kompletując kadrę zależy nam<br />

przede wszystkim na tym, by mieć ludzi<br />

z pasją. Kluczem do sukcesu jest bowiem<br />

dobry nauczyciel.<br />

Jak wyglądają codzienne zajęcia<br />

z maluchami?<br />

W każdej grupie mamy nauczycieli polskojęzycznych<br />

i włoskojęzycznych. Oczywiście<br />

wychowawcy muszą dostosować<br />

się do dzieci. Jeśli np. rozpoczynają<br />

uczęszczanie do przedszkola maluchy,<br />

które mają z obcym językiem do czynienia<br />

po raz pierwszy, panie wdrażają je<br />

w mówienie po włosku stopniowo. Muszą<br />

reagować na bieżąco, sprawdzając,<br />

czy dzieci rozumieją, czy chwytają sens<br />

poleceń i same decydują, kiedy mogą<br />

przejść wyłącznie na włoski. Muszą czasem<br />

swoje słowa podpierać gestem, mimiką,<br />

ruchem. Zazwyczaj jednak dzieci<br />

bardzo szybko zaczynają rozumieć, o co<br />

nauczycielowi chodzi, jeszcze zanim<br />

same zaczną mówić po włosku.<br />

A czy nauka języka obcego w żłobku<br />

to nie za wcześnie?<br />

Z moich obserwacji wynika, że warto zacząć<br />

naukę jak najwcześniej. Tu znów odwołam<br />

się do doświadczeń rodzin dwujęzycznych,<br />

gdzie nie czeka się z momentem<br />

wprowadzenia drugiego języka. W naszym<br />

przedszkolu widzimy wyraźnie, że<br />

dzieci, które były u nas od żłobka (przyjmujemy<br />

maluchy od 1. roku życia), osiągają<br />

lepsze efekty niż te, które rozpoczęły<br />

naukę dopiero w wieku 3 lat. Najmłodsze<br />

dzieci w żłobku nie mówią jeszcze nawet<br />

po polsku, ale uczą się języka obcego tak<br />

jak ojczystego – słuchając. Czasem zdarza<br />

się, że swoje pierwsze słowa wypowiadają<br />

po włosku, nie po polsku.<br />

Czyli ważne jest osłuchiwanie się<br />

z językiem...<br />

Tak, ale to nie wystarczy. Czasami rodzice<br />

chcąc, by ich dzieci od małego<br />

uczyły się języka, puszczają im np. bajki<br />

w obcym języku. Oczywiście dobrze,<br />

jeśli dziecko osłucha się z językiem obcym,<br />

ale nasze doświadczenie pokazuje,<br />

że najkorzystniejszy jest kontakt z żywym<br />

językiem: rozmowa, interakcja.<br />

Inaczej jest, gdy roczny maluch słyszy<br />

4

WYWIAD Gość numeru<br />

w tle obcy język, a inaczej, gdy mama<br />

lub opiekunka do niego mówi w tym języku,<br />

bawi się z nim.<br />

Skoro włoski w przedszkolu nie jest<br />

traktowany jak język obcy, to czy są<br />

u was lekcje innych języków?<br />

Uczymy też dzieci języka angielskiego.<br />

Zajęcia wprowadzamy maluchom w wieku<br />

3 lat. Są to typowe lekcje – lektor prowadzi<br />

zajęcia dwa razy w tygodniu przez<br />

godzinę. Co ciekawe w początkowym<br />

okresie maluchy odpowiadały mu po<br />

włosku, zapewne dlatego, że były już<br />

z nim osłuchane, więc instynktownie porozumiewają<br />

się w tym, który lepiej rozumieją<br />

i znają. Nasze obserwacje wskazują<br />

jednak, że te maluchy, które od żłobka<br />

uczą się włoskiego, dużo łatwiej przyswajają<br />

kolejny język. W naszym przypadku<br />

jest to język angielski. I chyba nie zależy<br />

to od tego, że angielski jest bardziej popularny<br />

(słyszymy go wszędzie w telewizji,<br />

radiu), tylko po prostu ich mózg<br />

ma już doświadczenie w nauce obcego<br />

języka i teraz lepiej sobie radzi z takim<br />

wyzwaniem. Zresztą dwujęzyczność<br />

w ogóle sprzyja rozwojowi intelektualnemu,<br />

uczy logicznego myślenia, wspomaga<br />

naukę matematyki, czyli wpływa<br />

pozytywnie na umysł malca.<br />

Kto jest klientem Państwa placówki?<br />

W naszym żłobku i przedszkolu są dzieci<br />

z rodzin mieszanych polsko-włoskich, ale<br />

również z rodzin polskich, których rodzice<br />

po prostu chcą, by dziecko uczyło<br />

się włoskiego. To, że włoski nie jest tak<br />

popularny jak angielski, nie ma dla nich<br />

znaczenia, bo nasze <strong>przedszkole</strong> oprócz<br />

języka oferuje również profil artystyczny<br />

i dobre metody wychowawcze. Mamy<br />

małe grupy, dobrych nauczycieli, co<br />

z punktu widzenia rodzica jest bardzo<br />

ważne. Często na spotkaniach rekrutacyjnych<br />

rodzice pytają o metody nauki języka,<br />

wychowawcze, o kadrę i wybierają<br />

nas ze względu na nasz wysoki poziom,<br />

podejście do dzieci, relacje, jakie u nas panują.<br />

Choć oczywiście nie bez znaczenia<br />

jest też fakt, że Polaków przyciąga kultura<br />

włoska – my wszyscy kochamy Italię!<br />

Jak duża jest placówka?<br />

Prowadzimy <strong>żłobek</strong> i <strong>przedszkole</strong>, choć<br />

zaczynaliśmy od tego pierwszego. Przedszkole<br />

powstało z potrzeby, bo dzieci<br />

wyrosły, a rodzice nie chcieli się z nami<br />

rozstać. Mamy obecnie około 50 dzieci<br />

i 10 osób kadry.<br />

5

Temat numeru NAUKA JĘZYKÓW W PRZEDSZKOLU<br />

Maria Piekart<br />

Kilka metod,<br />

jeden cel<br />

Istnieje wiele metod nauki języka, zwłaszcza tych wykorzystywanych w kształceniu<br />

małych dzieci. Jak skutecznie uczyć malca języka obcego i na co zwracać uwagę?<br />

Małe dzieci uczą się obcych języków<br />

bardzo szybko. Ich<br />

umysły są niezwykle chłonne<br />

i sprawne, co sprawia, że przyswajanie<br />

nowych słów oraz akcentu nie jest dla<br />

nich problemem. Jest wiele metod nauczania<br />

najmłodszych, ale każda z nich<br />

opiera się na nauce przez działanie: podczas<br />

zabawy, gimnastyki czy śpiewania.<br />

NAUKA W AKCJI<br />

Doświadczenie pokazuje, że maluchy<br />

najlepiej uczą się „przy okazji”, np.<br />

w czasie zabawy. Specjaliści wyróżniają<br />

kilka jej rodzajów. Pierwsza z nich<br />

to zabawa oparta na działaniu: dzieci<br />

w czasie jakiejś aktywności poznają<br />

angielskie zwroty, uczą się reagować<br />

na polecenia wydawane w języku angielskim,<br />

np. podaj, schowaj itd. Takie<br />

działania to np. eksperymenty, zajęcia<br />

ruchowe, układanie klocków itd.<br />

Kolejna metoda to zabawa oparta na<br />

obserwacji: posłużą do tego duże kolorowe<br />

ilustracje, które nauczyciel i dzieci<br />

opisują. Maluchy uczą się nowych<br />

słów, nazw przedmiotów i pojęć abstrakcyjnych.<br />

Metoda opierająca się na<br />

słowie to zagadki, krótkie rymowanki<br />

opowiadania i piosenki, które nauczyciel<br />

przedstawia dzieciom. To również<br />

metoda wykorzystująca dramę, czyli<br />

odgrywanie scenek, jako metodę nauki.<br />

W ten sposób przedszkolaki poznają<br />

również zwroty grzecznościowe.<br />

W niektórych placówkach językowych<br />

stosuje się też metodę bezpośrednią, polegającą<br />

na wyeliminowaniu języka ojczystego<br />

podczas zajęć. To wymaga jednak<br />

większego zaangażowania nauczyciela,<br />

który musi stale czuwać nad tym, by<br />

dziecko aktywnie uczestniczyło w zajęciach<br />

i nie wyłączyło się w sytuacji, gdy<br />

nie będzie rozumiało poleceń. Metoda ta<br />

zmusza dzieci do kreatywności i mówienia<br />

w obcym języku.<br />

WIELOZMYSŁOWA STYMULACJA<br />

Badania pokazują, że dzieci szybciej<br />

się uczą i przyswajają wiedzę, gdy są<br />

stymulowane na różne sposoby. Już od<br />

narodzin poznają świat i rozwijają się<br />

angażując do tego wszystkie zmysły. Jednoczesne<br />

pobudzanie wzroku, słuchu czy<br />

zmysłu dotyku sprawia, że impulsy docierające<br />

do mózgu są silniejsze. To ważna<br />

wskazówka dla nauczyciela. Uczenie<br />

malucha angielskiego będzie przebiegało<br />

szybciej, jeśli oprócz słuchania nowych<br />

słówek, dziecko zobaczy je na rysunku<br />

(rysunek przedmiotu, którego nazwę<br />

poznaje) lub np. dotknie dany przedmiot<br />

czy poprze gestem nazywaną czynność.<br />

Dlatego nauka języka w przedszkolu<br />

może przypominać zajęcia sportowe,<br />

przyjmować formę przeprowadzania do-<br />

fot. Fotolia.com<br />

6

NAUKA JĘZYKÓW W PRZEDSZKOLU Temat numeru<br />

świadczeń czy formę scenek. Przykładem<br />

takiej stymulacji wielozmysłowej jest wykorzystywanie<br />

w czasie zajęć piosenek<br />

połączonych z określonymi ruchami,<br />

które ilustrują tekst. To bardzo lubiana<br />

przez kilkulatki zabawa.<br />

O CZYM PAMIĘTAĆ?<br />

• Zajęcia języka obcego muszą być dla<br />

dziecka ciekawe. To podstawa, bo<br />

w wieku 3-4 lat malec nie zainteresuje<br />

się nauką samą w sobie. Przyswajanie<br />

słówek powinno odbywać się w trakcie<br />

gier, rysowania czy układania puzzli.<br />

Dzieci w wieku przedszkolnym uwielbiają<br />

zagadki, rywalizację oraz zajęcia<br />

teatralne – to wszystko pomysły, które<br />

warto wykorzystać w nauce języka.<br />

• O ile to możliwe, dobrze jest łączyć tematykę<br />

lekcji językowych z omawianymi<br />

aktualnie problemami. Jeśli dzieci<br />

przygotowują się do powitania wiosny<br />

w przedszkolu, na lekcjach angielskiego<br />

wprowadzajmy nazwy wiosennych<br />

kwiatów, liczmy dni do końca zimy po<br />

angielsku, uczmy się takich zwrotów,<br />

jak wiosna, ptaszki, listki itd.<br />

• Starajmy się na lekcjach angielskiego<br />

mówić tylko w tym języku. Małe dzieci<br />

wbrew pozorom szybko chwytają nowe<br />

słówka, zwłaszcza, jeśli podeprzemy się<br />

gestem czy rysunkiem. Jeśli mówimy do<br />

dzieci, by usiadły, pokażmy dłonią podłogę<br />

lub same usiądźmy. Jeśli uczymy<br />

się nazw barw, pokazujmy przedmioty<br />

lub kredki w danym kolorze.<br />

• Dostosujmy rodzaj przekazu do dzieci.<br />

Do maluchów, które dopiero zaczynają<br />

naukę musimy mówić prostymi i krótkimi<br />

zdaniami. Częste powtarzania słów,<br />

zadawanie pytań pomaga w przyswajaniu<br />

wiedzy.<br />

KAŻDE DZIECKO JEST INNE<br />

Nauczyciel angielskiego powinien pamiętać,<br />

że dzieci mają różne możliwości i predyspozycje<br />

językowe. Dlatego nauczanie<br />

języka obcego powinno być dopasowane<br />

do każdego malucha. Indywidualne podejście<br />

do ucznia, zachęcanie mniej odważnych,<br />

wykorzystywanie wiedzy zdolniejszych<br />

czy dostosowywanie trudności<br />

zadań do stopnia rozwoju malca to klucz<br />

do sukcesu. Ważne, by nie zniechęcić do<br />

nauki języka obcego dziecka, które gorzej<br />

sobie radzi, jest mniej śmiałe lub nie ma<br />

zdolności językowych.<br />

fot. Fotolia.com<br />

Grażyna Malenta, nauczycielka i autor<br />

podręcznika dla najmłodszych do nauki<br />

angielskiego „Mini Bingo” (wyd. PWN)<br />

Moja metoda, którą opisałam w podręczniku wspólnie z koleżanką (Anną<br />

Wieczorek) opiera się głównie na akcji i zabawie, czyli na tym, co dzieci<br />

robią na co dzień i co najbardziej lubią. Takie tematy<br />

jak „Bawimy się kolorami”, „Urządzamy przyjęcie” itd.,<br />

to dla dzieci pretekst do nauki przez zabawę. W czasie<br />

zajęć z dziećmi zawsze najpierw zaczynam lekcje od<br />

powtórzenia tego, co było na poprzednich lekcjach,<br />

bo powtórki to podstawa w nauce języka obcego.<br />

Aby dzieci się nie znudziły, to powtórki te mają formę<br />

piosenek, gier i zabaw, kolorowania obrazków itd. Bo<br />

musimy pamiętać, że w wieku przedszkolnym dziecko<br />

jest w stanie skoncentrować się przez 5-10 minut. Potem<br />

jest prezentacja nowych słówek: sześciu-siedmiu, które<br />

maluchy przyswajają w czasie śpiewania piosenki na prostą melodię lub<br />

mówienia wierszyka. Potem odgrywamy scenki, np. urządzamy przyjęcie,<br />

ubieramy się na spacer itd. Przedszkolaki mówią, jakie ubranie zakładają<br />

na siebie, co zakłada koleżanka i kolega itd. Te zajęcia angażują dzieci,<br />

wykorzystują ruch, akcję. Maluchy pracują całym ciałem – zapraszają kolegów<br />

do stołu, udają, że robią zakupy – a wszystko po angielsku i z użyciem<br />

angielskich słówek.<br />

7

Temat numeru NAUKA JĘZYKÓW W PRZEDSZKOLU<br />

Maria Piekart<br />

Zabawa po<br />

angielsku<br />

Tylko stały kontakt z językiem zapewnia sukces,<br />

dlatego nie kończmy nauki angielskiego wraz<br />

z dzwonkiem. Zabawy z wykorzystaniem obcych<br />

słówek mogą towarzyszyć dzieciom przez cały dzień<br />

pobytu w przedszkolu.<br />

Podstawa programowa nie ustala,<br />

ile czasu powinny trwać zajęcia<br />

angielskiego, wiadomo jednak,<br />

że maluchy nie potrafią skupić się<br />

zbyt długo. Czas trwania lekcji musi<br />

być elastyczny i dopasowany do wieku<br />

i możliwości dzieci. W praktyce przedszkolnej<br />

zwykle lekcje angielskiego<br />

trwają nie dłużej niż pół godziny. To za<br />

mało, by dziecko nie tylko oswoiło się<br />

z językiem obcym, ale i aby nauczyło się<br />

i zapamiętało obce zwroty oraz słowa.<br />

Warto więc wprowadzić do codziennych<br />

zajęć przedszkolnych zabawy,<br />

które będą wspomagać lekcje języka<br />

obcego i utrwalać to, czego dzieci się<br />

już nauczyły. Chodzi o to, aby elementy<br />

angielskiego przewijały się w kolejnych<br />

zabawach i zajęciach edukacyjnych<br />

dzieci. Jest to o tyle proste, że zwykle<br />

zajęcia językowe prowadzone są przez<br />

wychowawców. Mogą więc oni w trakcie<br />

normalnej zabawy, np. zajęć ogólnorozwojowych,<br />

wprowadzać zabawy<br />

z użyciem nazw zwierząt czy kolorów<br />

wypowiadanych po angielsku, w czasie<br />

relaksu – puszczać dzieciom piosenki<br />

po angielsku, których słuchały w czasie<br />

lekcji. W utrwalaniu wiedzy pomogą<br />

też gry i układanki oraz pomoce naukowe,<br />

które warto kupić do placówki.<br />

1. ANGIELSKI ALFABET<br />

OBRAZKOWY, MATA<br />

EDUKACYJNA, EUROTEST,<br />

CENA: OK. 250 ZŁ<br />

Duża mata edukacyjna (1m x 2m) do rozłożenia<br />

na podłodze. Wykonana z wytrzymałej<br />

folii PCV, umożliwia zabawę<br />

dzieci w sali przedszkolnej jak również<br />

na trawniku. Do maty dołączone są 3 scenariusze<br />

zabaw edukacyjnych.<br />

2. ENGLISH MEMOS, TREFL,<br />

CENA: 19,90 ZŁ<br />

Popularna gra pamięciowa<br />

pomaga<br />

w nauce języka angielskiego.<br />

Na 60<br />

kartonikach dzieci<br />

znajdą obrazki<br />

wraz z ich angielskimi<br />

nazwami,<br />

które muszą<br />

połączyć w pary.<br />

English Memos to gra, podczas<br />

której maluchy ćwiczą pamięć wzrokową,<br />

koncentrację i spostrzegawczość,<br />

a przy tym świetnie się bawią i poszerzają<br />

angielskie słownictwo.<br />

3. MAŁY ODKRYWCA IDZIE DO<br />

SZKOŁY, ENGLISH FOR YOU,<br />

TREFL, CENA: 18 ZŁ<br />

Gra językowa<br />

dla dzieci, dzięki<br />

której poznają<br />

one podstawowe<br />

słownictwo angielskie.<br />

Karty z rysunkami<br />

podzielone są<br />

tematycznie na grupy<br />

wyrazów, co ułatwia<br />

umieszczenie nowo poznanego<br />

słowa w odpowiednim<br />

kontekście. Wiele wariantów<br />

gry umożliwia przyswojenie i utrwalenie<br />

podstawowych słów. Doskonałe połączenie<br />

zabawy i nauki.<br />

4. LOGO JUNIOR ENGLISH,<br />

RAVENSBURGER, CENA: 32 ZŁ<br />

Podczas tej<br />

gry dzieci<br />

patrząc,<br />

słuchając<br />

i mówiąc<br />

przyswajają<br />

sobie pierwsze<br />

słówka<br />

angielskie.<br />

Zestaw zawiera<br />

grę<br />

w szukanie<br />

par i grę<br />

w bingo. Wczesny kontakt z językiem obcym<br />

sprzyja umiejętności porozumiewania<br />

się i umacnia wiarę w siebie samego.<br />

fot. Fotolia.com<br />

8

NAUKA JĘZYKÓW W PRZEDSZKOLU Temat numeru<br />

5. ZINGO! SIGHT WORDS,<br />

THINK FUN, CENA: OK. 63 ZŁ<br />

Zasady gry oparte są na zasadach<br />

popularnej gry w Bingo, w której<br />

liczby są zastąpione<br />

przez angielskie<br />

słówka. Dzieci uczą<br />

się sprawnego i poprawnego<br />

rozpoznawania<br />

angielskich<br />

słów oraz bezbłędnego<br />

i szybkiego<br />

odszukiwania ich<br />

na swoich kartach.<br />

Zingo! Sight Words<br />

doskonali słówka<br />

i ich pisownię.<br />

6. ANGIELSKI<br />

SKLEPIK<br />

- LISTA<br />

ZAKUPÓW,<br />

ADAMIGO,<br />

CENA: 59,99 ZŁ<br />

Zasady gry jak przy<br />

popularnej grze memory. Każdy gracz<br />

otrzymuje listę zakupów – jego zadaniem<br />

jest odnaleźć artykuły ze swojej listy.<br />

7. ANGIELSKIE SŁÓWKA<br />

– MEMORY, ADAMIGO,<br />

CENA: 29,99 ZŁ<br />

Gra rozwija pamięć, uczy koncentracji,<br />

pomaga przyswajać nowe słownictwo.<br />

REKLAMA<br />

9

Zarządzanie PRAWO I PRZEPISY<br />

fot. Fotolia.com<br />

10

PRAWO I PRZEPISY Zarządzanie<br />

Małgorzata Szcześniak<br />

Szkolić się? Tak!<br />

Ale gdzie i jak?<br />

W wielu zawodach oczywistością jest, że należy bez przerwy podnosić swoje kwalifikacje.<br />

Dlaczego by więc nie korzystać ze szkoleń w zawodzie przedszkolanki? Podpowiadamy,<br />

gdzie i czego się uczyć.<br />

Rynek pracy staje się coraz bardziej<br />

konkurencyjny. Szczególnie<br />

ma to miejsce w dużych<br />

miastach, gdzie tej pracy faktycznie jest<br />

więcej, ale i wymagania co do kwalifikacji<br />

pracowników są sporo wyższe.<br />

Nie wystarczy mieć już ukończone studia,<br />

warto pokusić się o kształcenie podyplomowe,<br />

kursy językowe czy szkolenia<br />

przedmiotowe z dziedziny, w której<br />

się specjalizujemy.<br />

KURS DLA<br />

SUPERPRZEDSZKOLANKI<br />

Podjąłeś już decyzje o szkoleniu? Podpowiadamy,<br />

gdzie możesz szybko i tanio<br />

podnieść swoje kwalifikacje.<br />

• 1 marca w Bytomiu, pod adresem:<br />

Filia ROM-E Metis , ul. Chorzowska<br />

22 odbędzie się kurs mający na celu<br />

przygotowanie pedagogów do wsparcia<br />

podopiecznych w nauce języka angielskiego:<br />

„Bułka z masłem, czyli nie<br />

boimy się mówić po angielsku”.<br />

• 2 marca w Warszawie, a konkretnie<br />

w Bibliotece Narodowej, al. Niepodległości<br />

213, aula im. S. Dembego można<br />

pogłębić swoją wiedzę z zakresu nauczania<br />

maluchów królowej nauk, czyli<br />

matematyki – „Dziecięca matematyka”.<br />

O tym, jak należy postępować, aby dzieci<br />

odnosiły sukcesy i rozwijały swoje<br />

uzdolnienia matematyczne.<br />

• 3 kwietnia w Katowicach, w ROM-E<br />

Metis przy ul. Drozdów 21 odbędzie się<br />

bardzo atrakcyjny I Bliżejprzedszkolny<br />

Obóz Szkoleniowy „dla Nauczycieli”.<br />

• Za to już 11 kwietnia w Katowicach,<br />

w Centrum Sztuki Filmowej, przy<br />

ul. Sokolskiej 66 można nauczyć się<br />

tworzyć wspaniałe ikebany podczas kursu<br />

florystycznego „Kwiatowe fantazje”<br />

– dającego podstawy techniki Twist Art.<br />

• Kolejne wartościowe szkolenie mamy<br />

do zaproponowania 19 maja w Bytomiu,<br />

adres to Filia ROM-E Metis, ul.<br />

Chorzowska 22 – „Filmowa Akademia<br />

Pomocy Psychologicznej dla Nauczycieli.<br />

Psychologiczne mechanizmy<br />

funkcjonowania rodzin” – tu dowiemy<br />

się, jak wesprzeć emocjonalnie naszych<br />

podopiecznych, szczególnie tych z problemami<br />

z rodzin dysfunkcyjnych.<br />

• 19-21 maja w Białce Tatrzańskiej,<br />

w Pensjonacie Toporów, ul. Środkowa<br />

167A odbędzie się natomiast wartościowy<br />

warsztat „Bogactwo kształtów<br />

i kolorów inspiracją do działań<br />

twórczych, czyli jak podsycać percepcję<br />

dziecka”.<br />

• Natomiast 8 czerwca w Katowicach,<br />

w ROM-E Metis przy ul. Drozdów 21<br />

będziecie mogli uczestniczyć w luźnej zabawie<br />

„Przedszkolakowa grafikomania”.<br />

• A tuż przed wakacjami, 23 czerwca<br />

w Katowicach, w ROM-E Metis przy<br />

ul. Drozdów 21 zapraszamy do „Grupy<br />

konsultacyjno-warsztatowej dla psychologów<br />

i pedagogów”.<br />

Mamy nadzieję, że wybierzecie państwo<br />

coś dla siebie z szerokiej oferty szkoleń.<br />

Pamiętajmy, że podczas nich mamy szansę<br />

zdobyć wiedzę, której nie nabędziemy<br />

nigdzie indziej. Mamy szansę przyczynić<br />

się w ten sposób do poszerzania swojego<br />

rozwoju i udoskonalenia umiejętności.<br />

Co więcej, możemy pogłębić umiejętności,<br />

które już posiadamy, poszerzyć<br />

naszą wiedzę teoretyczną, wymienić się<br />

doświadczeniem z pracownikami naszej<br />

placówki po powrocie z kursu lub, wreszcie,<br />

nawiązać współprace z innymi przedszkolami<br />

czy instytucjami. No i warto pamiętać,<br />

że podnoszenie kwalifikacji daje<br />

możliwość podejmowania coraz większych<br />

wyzwań, co często prowadzi do<br />

awansu.<br />

SZKOLIMY SIĘ PO COŚ<br />

Wartości płynące ze szkoleń są bezsprzeczne.<br />

Takie spotkania stwarzają<br />

szerokie możliwości do konfrontacji<br />

z innymi pedagogami specjalizującymi<br />

się w tej samej co i my dziedzinie, pozwalają<br />

na wymianę doświadczeń, ale<br />

także podzielenie się zabawami, grami<br />

i pomysłami. To także okazja do zdobycia<br />

certyfikatu, który może nam pomóc<br />

na przyszłość w znalezieniu dobrej pracy<br />

albo w uzyskaniu podwyżki w pracy<br />

już wykonywanej, szczególnie, jeżeli<br />

zdobywamy takich certyfikatów więcej.<br />

Szkolenie zawodowe to także, a może<br />

przede wszystkim, inspiracja do nowego<br />

spojrzenia na naszych wychowanków,<br />

zaproponowania im ciekawszych zajęć,<br />

ubogacenia wspólnie spędzanego czasu.<br />

Dzięki takiemu podejściu mamy szansę<br />

stać się ulubionym pedagogiem oraz zacieśnić<br />

więź emocjonalną między nami<br />

a naszymi podopiecznymi. Zbudować<br />

z nimi po prostu nić porozumienia – a to<br />

jest rzecz bezcenna, prawda? I na koniec<br />

warto zapamiętać słowa Henryego Forda,<br />

z Ford Motor Company: „Każdy, kto<br />

przestaje się uczyć jest stary, bez względu<br />

na to, czy ma 20 czy 80 lat. Kto kontynuuje<br />

naukę pozostaje młody. Najwspanialszą<br />

rzeczą w życiu jest utrzymywanie<br />

swojego umysłu młodym”.<br />

11

Zarządzanie PRAWO I PRZEPISY<br />

Renata Golonka<br />

Pomoc nauczyciela<br />

w przedszkolu<br />

niepublicznym<br />

Jakie kwalifikacje powinna posiadać osoba zatrudniona w przedszkolu jako pomoc<br />

nauczyciela? Jakie są minimalne wymagania w tym zakresie i na jakiej podstawie<br />

zatrudnia się takie osoby?<br />

Termin ,,pomoc nauczyciela” funkcjonuje<br />

w oświacie od lat. Używa<br />

się go w stosunku do osób<br />

zatrudnianych w żłobkach i przedszkolach.<br />

Mimo że z racji zakresu obowiązków<br />

mają one kontakt z dziećmi, są<br />

zaliczane do pracowników niepedagogicznych,<br />

tj. pracowników pomocniczych<br />

i obsługi (art. 5d Ustawy z dn. 7 września<br />

1991 r. o systemie oświaty; tekst jednolity<br />

Dz.U. z 2004 r. Nr 256. poz 2572 z późniejszymi<br />

zmianami). Zatrudnia się ich<br />

na podstawie umowy o pracę, najczęściej<br />

w wymiarze pełnego etatu.<br />

WAŻNE JEST PRECYZYJNE<br />

OKREŚLENIE STANOWISKA<br />

Często zdarza się, że prowadzący placówkę<br />

niepubliczną ma szereg wątpliwości,<br />

związanych z kwalifikacjami,<br />

jakie powinna posiadać osoba zatrudniona<br />

jako pomoc nauczyciela. Można<br />

znaleźć wiele sprzecznych informacji<br />

w tym zakresie, co niewątpliwie wiąże<br />

się z nieprecyzyjnym zdefiniowaniem pojęcia<br />

,,pomoc nauczyciela”. Inną okolicznością,<br />

która może wprowadzać w błąd<br />

osoby niezorientowane, są niedawno powstałe<br />

stanowiska. Od kilku bowiem lat<br />

w placówkach oświatowych, zwłaszcza<br />

w przedszkolach i szkołach, są zatrudniani<br />

asystenci i nauczyciele wspomagający,<br />

co do których obowiązują bardziej<br />

zawężone wymagania formalne. Zdarza<br />

się, że stanowisko pomocy nauczyciela<br />

bywa mylone ze stanowiskiem asystenta<br />

lub nauczyciela wspomagającego.<br />

KTO MOŻE ZOSTAĆ<br />

POMOCĄ NAUCZYCIELA?<br />

Na tym stanowisku może być zatrudniona<br />

osoba nawet z wykształceniem<br />

podstawowym. Nie musi ona posiadać<br />

fot. Fotolia.com<br />

12

PRAWO I PRZEPISY Zarządzanie<br />

fot. Fotolia.com<br />

WAŻNE:<br />

Pomocy nauczyciela nie należy<br />

mylić z asystentami nauczycielami<br />

wspomagającymi, odnośnie do<br />

których są inne, bardziej zawężone,<br />

wymagania formalne.<br />

WAŻNE:<br />

Osoba zatrudniona na stanowisku<br />

pomocy nauczyciela musi posiadać<br />

co najmniej wykształcenie<br />

podstawowe.<br />

doświadczenia zawodowego w zakresie<br />

opieki nad dziećmi czy mieć ukończonych<br />

specjalistycznych kursów, np.<br />

kursu opiekunek dziecięcych. W praktyce<br />

zdarza się często, że pomoc nauczyciela<br />

legitymuje się wykształceniem<br />

średnim, wyższym licencjackim albo<br />

jest to pracownik jeszcze studiujący.<br />

Wszystko zależy od wymagań dyrektora<br />

placówki. Czynnikiem decydującym<br />

o zatrudnieniu konkretnej osoby może<br />

być jej formalne wykształcenie, ale warunek<br />

podstawowy to umiejętność pracy<br />

z maluchami. Niezależnie od zakresu<br />

obowiązków ma ona przede wszystkim<br />

codzienny, kilkugodzinny kontakt<br />

z dziećmi i niezwykle ważne jest, jak one<br />

się czują w jej towarzystwie.<br />

STATUS PRAWNY<br />

I ZAKRES OBOWIĄZKÓW<br />

Pomoc nauczyciela zatrudnia się na<br />

podstawie umowy o pracę. Wymiar<br />

godzin do przepracowania w tygodniu<br />

na całym etacie wynosi 40, na zasadach<br />

dotyczących ogółu pracowników.<br />

Wynagrodzenie to najniższa krajowa.<br />

Obowiązki pomocy nauczyciela nie<br />

są ściśle określone przez prawodawcę.<br />

O tym, co i jak ma robić, decydują<br />

dyrektorzy poszczególnych placówek<br />

oświatowych. W szczególności do zadań<br />

pomocy nauczyciela należy wspieranie<br />

nauczyciela w opiece nad dziećmi.<br />

Zdarza się, że pracownik zatrudniony<br />

na tym stanowisku może częściowo wykonywać<br />

prace woźnego. Mimo zindywidualizowania<br />

zakresu obowiązków<br />

w poszczególnych placówkach, można<br />

wymienić najczęściej spotykane. Należą<br />

do nich: wspieranie dzieci w czynnościach<br />

samoobsługowych (np. ubieraniu,<br />

myciu rąk, jedzeniu), opieka nad<br />

dziećmi podczas wyjść poza placówkę<br />

(np. spacery, wycieczki), odbieranie<br />

dzieci od rodziców przed zajęciami<br />

i przekazywanie im ich po zajęciach,<br />

dbanie o porządek w czasie zajęć i po<br />

ich zakończeniu. Jak wynika z powyższego,<br />

zakres obowiązków pomocy nauczyciela<br />

ma wymiar porządkowy, co<br />

oznacza, że nie może ona przejmować<br />

obowiązków nauczyciela, np. informując<br />

rodziców lub opiekunów o zachowaniu<br />

czy postępach w edukacji dziecka.<br />

13

Zarządzanie PRAWO I PRZEPISY<br />

Renata Golonka<br />

Dokumentowanie<br />

godzin przyjścia dziecka<br />

Czy nauczyciel przedszkola niepublicznego ma obowiązek dokumentowania w dzienniku<br />

zajęć przedszkola godzin przyjścia i wyjścia dziecka z placówki? Czy wszystkie placówki<br />

podlegają jednakowym przepisom?<br />

Prowadzący niepubliczną placówkę<br />

przedszkolną mają<br />

często wątpliwości odnośnie<br />

do tego, czy i ewentualnie w jaki sposób<br />

prowadzić dziennik zajęć przedszkola.<br />

Rozporządzenie MEN z 29<br />

sierpnia 2014 r. w sprawie sposobu<br />

prowadzenia przez publiczne przedszkola,<br />

szkoły i placówki dokumentacji<br />

przebiegu nauczania, działalności<br />

wychowawczej i opiekuńczej oraz<br />

rodzajów tej dokumentacji, dotyczy<br />

szkół i placówek publicznych.<br />

Tak więc, zgodnie z przepisami, placówki<br />

niepubliczne nie są zobowiązane<br />

do prowadzenia dokumentacji<br />

przebiegu nauczania. Nie jest to<br />

jednak zalecenie jednoznaczne i obowiązujące<br />

w stosunku do wszystkich<br />

placówek niepublicznych. Pokrótce<br />

przedstawimy, w jakich okolicznościach<br />

konieczne jest prowadzenie<br />

dokumentacji i w jaki sposób trzeba<br />

to robić. Skupimy się też na zaletach<br />

tego typu narzędzia, które choć nieobligatoryjne,<br />

może stanowić duże<br />

ułatwienie w kontaktach z wszelkiego<br />

rodzaju urzędami. Może więc warto<br />

rozważyć prowadzenie dziennika?<br />

Które placówki są wyjątkiem?<br />

Przedszkola niepubliczne, które<br />

weszły we współpracę z gminami<br />

i w związku z tym działają zgodnie<br />

fot. Fotolia.com<br />

14

PRAWO I PRZEPISY Zarządzanie<br />

z art. 90 ust. 1b ustawy o systemie<br />

oświaty, są zobowiązane do prowadzenia<br />

dokumentacji przebiegu nauczania<br />

identycznie, jak w przedszkolach publicznych.<br />

To jedyny wyjątek spośród<br />

placówek niepublicznych.<br />

JAK NALEŻY PROWADZIĆ<br />

DZIENNIK ZAJĘĆ<br />

PRZEDSZKOLA?<br />

Dziennik zajęć przedszkola zawiera najistotniejsze<br />

informacje o dziecku, jego<br />

rodzicach lub opiekunach prawnych<br />

oraz o realizowanym w placówce programie.<br />

Do dziennika należy wpisać następujące<br />

informacje: imiona i nazwiska<br />

dzieci w kolejności alfabetycznej, daty<br />

i miejsca ich urodzenia, adresy zamieszkania<br />

dzieci, nazwiska i imiona rodziców<br />

oraz adresy ich zamieszkania, jeżeli<br />

są inne, niż adres zamieszkania dziecka,<br />

adresy poczty elektronicznej (jeżeli posiadają)<br />

i numery telefonów (jeżeli posiadają).<br />

Wpisać należy także godziny<br />

przyprowadzania i odbierania dziecka<br />

do i z placówki. Koniecznie należy też<br />

wpisać tematy przeprowadzonych zajęć,<br />

odnotowując obecność na nich dzieci.<br />

Przeprowadzenie zajęć nauczyciel potwierdza<br />

podpisem. Gdy dziennik jest<br />

prowadzony w formie elektronicznej,<br />

wówczas wpisanie do niego przez nauczyciela<br />

tematu zajęć jest równoznaczne<br />

z potwierdzeniem przez nauczyciela<br />

przeprowadzenia tych zajęć.<br />

DLACZEGO WARTO PROWADZIĆ<br />

DZIENNIK MIMO BRAKU<br />

TAKIEGO OBOWIĄZKU?<br />

Mimo że w przedszkolu niepublicznym<br />

to osoba prowadząca je decyduje<br />

o tym, jaka dokumentacja jest prowadzona,<br />

warto rozważyć prowadzenie<br />

dziennika zajęć. Ułatwia to wykazanie<br />

prawidłowego działania placówki<br />

podczas różnego rodzaju kontroli.<br />

W szczególności realizację podstawy<br />

programowej wychowania przedszkolnego<br />

oraz zalecanych warunków<br />

i sposobów jej realizacji, jak również<br />

prawidłowości wykorzystania dotacji<br />

(osoby upoważnione do kontroli<br />

przez JST mają prawo wstępu do placówek<br />

i wglądu do prowadzonej przez<br />

nie dokumentacji organizacyjnej, finansowej<br />

oraz dokumentacji przebiegu<br />

nauczania).<br />

Przepisy, które<br />

obowiązują<br />

przedszkola<br />

niepubliczne:<br />

• obowiązek realizowania<br />

programów wychowania<br />

przedszkolnego uwzględniających<br />

podstawę programową<br />

wychowania przedszkolnego;<br />

• obowiązek zatrudnienia<br />

nauczycieli posiadających<br />

kwalifikacje określone dla<br />

nauczycieli przedszkoli<br />

publicznych.<br />

WAŻNE:<br />

Rozporządzenie MEN<br />

z 29 sierpnia 2014 r. w sprawie<br />

sposobu prowadzenia<br />

przez publiczne przedszkola,<br />

szkoły i placówki dokumentacji<br />

przebiegu nauczania, działalności<br />

wychowawczej i opiekuńczej oraz<br />

rodzajów tej dokumentacji dotyczy<br />

szkół i placówek publicznych.<br />

15

TEKST PROMOCYJNY<br />

Nowoczesne metody<br />

rozliczania obecności oraz<br />

komunikacji z rodzicami<br />

W dzisiejszym świecie wszyscy są on-line! Dlaczego nie wprowadzić tej świadczącej<br />

o innowacji zasady do przedszkoli i żłobków?<br />

C<br />

oraz częściej rodzice dzieci<br />

uczęszczających do przedszkoli<br />

i żłobków wymagają wprowadzania<br />

innowacji technologicznych, które<br />

ułatwią im szeroko rozumiany kontakt<br />

z <strong>przedszkole</strong>m. Nie mówimy tu tylko<br />

o otrzymywaniu wiadomości e-mail z informacją<br />

o najbliższych wydarzeniach<br />

w przedszkolu, ale całym szeregu ułatwień,<br />

które można zrobić zdalnie, od zgłoszenia<br />

nieobecności dziecka w czasie rzeczywistym<br />

po zapłacenie opłat drogą elektroniczną.<br />

Do tej pory takie kompleksowe<br />

rozwiązania dla przedszkoli nie istniały<br />

na Polskim rynku. W odpowiedzi na potrzeby<br />

przedszkoli i żłobków w tym zakresie<br />

wyszła firma Software Hub sp. z o.o.,<br />

która proponuje przedszkolom i żłobkom<br />

innowacyjny system 4parents.pl.<br />

System 4parents.pl powstał dla przedszkoli<br />

i żłobków z myślą o rodzicach, bo jest to system,<br />

który działa na dwóch płaszczyznach:<br />

<strong>przedszkole</strong> i rodzic. Najważniejsza jest baza<br />

danych jaka tworzy się po odpowiedniej<br />

rejestracji w systemie wejść i wyjść dzieci.<br />

Dzięki uniwersalizmowi jaki daje tworzenie<br />

schematów płatności przypisanych do<br />

każdego dziecka z osobna, baza ta daje<br />

nieograniczone możliwości automatyzmu<br />

naliczania opłat za: pobyt, wyżywienie,<br />

radę rodziców czy zajęcia dodatkowe. Skoro<br />

zatem system oblicza i raportuje opłaty<br />

automatycznie to naturalnym krokiem było<br />

udostępnienie tych danych rodzicom oraz<br />

umożliwienie im zapłaty w formie elektronicznej.<br />

Nie można też pominąć możliwości<br />

komunikacji z rodzicami. 4parents.pl daje<br />

możliwość zamieszczania ogłoszeń na „tablicy”,<br />

wydarzeń w kalendarzu, a nawet wykonania<br />

telefonu alarmowego w nagłych<br />

sytuacjach do rodzica. Podsumowując to<br />

krótkie przedstawienie tylko najważniejszych<br />

funkcji systemu 4parents.pl podkreślić<br />

należy, że powstał on przy współpracy<br />

placówek przedszkolnych, które stworzyły<br />

katalog największych potrzeb, jakie ułatwią<br />

im codzienną pracę. Mamy nadzieję, że to<br />

się udało! Mówi Marcin Król – Członek Zarządu<br />

Software Hub sp. z o.o.<br />

WERYFIKACJA<br />

OBECNOŚCI TO PODSTAWA<br />

Ustawodawca wymaga od placówek<br />

dzienników obecności, jednak to rodzice<br />

wymuszają dokładnoś w tym zakresie.<br />

Przecież od tej dokładności zależy wysokość<br />

opłat jakie wnoszą za pobyt dziecka<br />

w przedszkolu czy żłobku. Popularne karty<br />

zbliżeniowe to duży koszt eksploatacyjny,<br />

a w dodatku dla rodziców uciążliwy bo<br />

„o karcie trzeba pamiętać”, a w dodatku<br />

czasami dziecko odprowadzane jest przez<br />

kilku opiekunów, co wymaga od nich ciągłego<br />

przekazywania sobie karty zbliżeniowej.<br />

System 4parents.pl wyeliminował ten<br />

problem dzięki przeniesieniu wszystkich<br />

danych do chmury obliczeniowej oraz udostępnieniu<br />

Rejestru dzieci na urządzeniach<br />

mobilnych. Wystarczą dwa kliknięcia na<br />

16

TEKST PROMOCYJNY<br />

tablecie aby wejście dziecka zostało odnotowane<br />

w systemie oraz trzy kliknięcia aby<br />

zarejestrować wyjście. Dodatkowe kliknięcie<br />

przy wyjściu dziecka spowodowane jest<br />

koniecznością zaznaczenia w systemie przypisanych<br />

do dziecka osób uprawnionych do<br />

odbioru. Powyższe zapewnia niespotykaną<br />

do tej pory kontrolę nad osobami odbierającymi<br />

dzieci. Każdy z rodziców który<br />

korzysta z systemu 4parents.pl otrzymuje<br />

informację o odbiorze dziecka z przedszkola<br />

w czasie rzeczywistym.<br />

Dzięki wdrożeniu systemu 4parents.pl zyskaliśmy<br />

narzędzie, które daje nam jako<br />

placówce, ale przede wszystkim rodzicom,<br />

pewność, że czas pobytu dziecka w przedszkolu<br />

jest rzeczywisty. To z kolei przekłada<br />

się na pewność, że wszystkie naliczane<br />

opłaty są we właściwej wysokości. Ma to<br />

ogromne znaczenie zarówno dla nas, przy<br />

rozliczaniu dotacji z jednostką nadrzędną,<br />

jak i dla rodziców, którzy na bieżąco widzą<br />

moment rejestracji wejścia i wyjścia dziecka<br />

z przedszkola, a na koniec miesiąca podliczony<br />

czas pobytu i naliczoną za to opłatę.<br />

Ważne było dla nas również to, że po wdrożeniu/konfiguracji<br />

systemu 4parents.pl jest<br />

on praktycznie automatyczny i bezobsługowy.<br />

Konieczność kliknięć wejść i wyjść dzieci<br />

w tym przypadku nie stanowi problemu<br />

bo wyeliminował listy obecności papierowe.<br />

W naszym przypadku odnotowaliśmy<br />

w związku z wdrożeniem systemu 4parents.pl<br />

same korzyści, a placówka zyskała<br />

w oczach rodziców naszych dzieci miano innowacyjnej!<br />

Mówi Agnieszka Piątek - Dyrektor<br />

Przedszkola Miejskiego Nr 110 w Łodzi<br />

KOMUNIKACJA<br />

Jednym z ważniejszych zadań systemu 4parents.pl<br />

jest bieżąca komunikacja pomiędzy<br />

<strong>przedszkole</strong>m, a rodzicami. Dziś wszystko<br />

dzieje się w czasie rzeczywistym, a miesięczne<br />

newsletter-y odchodzą do lamusa. Ponieważ<br />

rodzice posiadający urządzenia mobilne<br />

mają możliwość pobrania ZA DARMO<br />

aplikacji 4parents.pl na trzy największe<br />

platformy: Android, iOS i Windows bycie<br />

na bieżąco z funkcjonowaniem przedszkola<br />

sprowadza się do sprawdzenia powiadomień<br />

jakie pojawiły się w apce zainstalowanej<br />

na smartfonie czy tablecie. Zresztą apka<br />

wysyła powiadomienia push w momencie<br />

zamieszczenia przez <strong>przedszkole</strong> lub <strong>żłobek</strong><br />

nowego ogłoszenia czy wydarzenia, a zatem<br />

niejako sama przypomina o sobie. Rodzic<br />

może wybrać, czy chce otrzymywać powiadomienia<br />

dotyczące całej placówki czy tylko<br />

wybranej grupy. Oczywiście za wprowadzenie<br />

powiadomień odpowiada placówka, ale<br />

dzięki wykorzystaniu tabletów jest to banalnie<br />

proste. Powiadomienia dotyczące całego<br />

przedszkola wprowadzane są z poziomu dyrekcji,<br />

zaś dla poszczególnych grup z poziomu<br />

nauczyciela. System 4parents.pl daje<br />

też możliwość wysyłania indywidualnych<br />

powiadomień push do rodziców wybranego<br />

dziecka jak również możliwość połączenia<br />

telefonicznego w nagłych wypadkach dzięki<br />

wbudowanej funkcji Voice. Co z rodzicami<br />

dzieci, które nie użytkują urządzeń mobilnych?<br />

System 4parents.pl jest dostępny<br />

24h/7dni w tygodniu pod indywidualnym<br />

dla każdego przedszkola adresem www<br />

– wystarczy, że rodzic zaloguje się poprzez<br />

przeglądarkę internetową.<br />

PŁATNOŚCI ELEKTRONICZNE<br />

Dzięki automatycznemu naliczaniu opłat takich<br />

jak: pobyt, wyżywienie, rada rodziców<br />

czy zajęcia dodatkowe oraz generowaniu<br />

zestawień tych opłat, system 4parents.pl<br />

pozwala na dokonanie płatności elektronicznej.<br />

W tym zakresie system wspomagany<br />

jest przez płatności elektroniczne dostarczane<br />

przez firmę Blue Media S.A. Płatności<br />

online BM umożliwiają dokonanie opłaty<br />

jednym z wielu przelewów automatycznych<br />

(najbardziej znane to: mTransfer, Pekao24<br />

czy iPKO) lub kartą płatniczą. Duża liczba<br />

metod płatności sprawia, że każdy rodzic<br />

chcąc dokonać transakcji w formie elektronicznej<br />

będzie mógł taką płatność wykonać.<br />

Dużą zaletą dla przedszkola jest fakt, że<br />

płatności trafiające na rachunek bankowy są<br />

zawsze zgodne z naliczeniami co do 1 grosza.<br />

Nie występują zatem nadpłaty czy niedopłaty!<br />

Osoba dokonująca płatności nie ma<br />

możliwości edycji danych przelewu, takich<br />

jak kwota, numer rachunku czy też nazwa<br />

odbiorcy. Dzięki temu, na rachunek odbiorcy<br />

zawsze wpływa żądana kwota. Płatności<br />

online BM pozwalają również na rozksięgowanie<br />

kwot, które maja trafić na różne<br />

rachunki bankowe. To sprawia, że rodzic<br />

chcący dokonać kilku płatności jednocześnie,<br />

np. za czesne i wyżywienie, wykonuje tylko<br />

jedną transakcję, która zostanie rozdzielona<br />

na poszczególne pozycje przez Blue Media.<br />

Dla przedszkola ważne jest również to, że<br />

nie ponosi ono dodatkowych kosztów obsługi<br />

transakcji. Koszty prowizji za płatności<br />

online pokrywają rodzice dziecka, przy czym<br />

kwoty te są najniższe na rynku.<br />

Do tej pory płatności elektroniczne były<br />

znane klientom głównie ze sklepów internetowych.<br />

Klienci znają i ufają takim formom<br />

płatności, dlatego od pewnego czasu<br />

staramy się spopularyzować je również na<br />

innych rynkach, m.in. w gminach czy w placówkach<br />

edukacyjnych. Cieszę się, że dzięki<br />

współpracy z systemem 4parents.pl możemy<br />

ułatwić rodzicom dokonywanie opłat na<br />

rzecz przedszkola czy żłobka. Płatności online<br />

pozwalają na dokonanie płatności w wygodny<br />

i szybki sposób, kilkoma kliknięciami<br />

na ekranie tabletu czy komputera. Z kolei<br />

dla dyrekcji przedszkola, nasze rozwiązanie<br />

jest gwarancją wpływu środków w żądanej<br />

wysokości na wskazany przez placówkę rachunki.<br />

Należy przy tym zaznaczyć, że jest<br />

to dla przedszkola rozwiązanie bezkosztowe.<br />

Mówi Krzysztof Ambroziak – Business<br />

Development Manager w Blue Media S.A.<br />

CZY MOŻE BYĆ JESZCZE ŁATWIEJ?<br />

System 4parents.pl jest ciągle rozwijany<br />

o nowe funkcjonalności. Choć powstał<br />

na bazie doświadczeń przedszkoli<br />

i żłobków biorących udział w pilotażu,<br />

to firma Software Hub sp. z o.o. deklaruje<br />

ciągły rozwój systemu w oparciu<br />

o bieżące potrzeby placówek przedszkolnych<br />

i żłobków. Przykładem jest<br />

wymuszony przez ustawodawcę obowiązek<br />

braku naliczania opłat dla dzieci<br />

w wieku powyżej 6 roku życia. Opcja<br />

automatycznego zaprzestania naliczania<br />

opłat dla dzieci wprowadzonych do<br />

systemu pojawiła się w ciągu jednego<br />

dnia. Było to możliwe dzięki temu, że<br />

cały system 4parents.pl osadzony jest<br />

w chmurze obliczeniowej i każda zmiana<br />

wprowadzana jest przez dostawcę<br />

odgórnie bez konieczności np. przeinstalowywania<br />

oprogramowania.<br />

Jeżeli zainteresował<br />

Państwa innowacyjny<br />

system 4parents.pl<br />

prosimy o kontakt<br />

z dystrybutorem:<br />

Software Hub sp. z o.o.,<br />

www.4parents.pl,<br />

e-mail: biuro@4parents.pl,<br />

tel. 61 639 4960<br />

– siedziba Poznań<br />

lub 22 863 0807 oddział<br />

w Warszawie.<br />

17

Zarządzanie PRAWO I PRZEPISY<br />

Renata Golonka<br />

Nagrody i kary<br />

dla pracowników<br />

Pracownicy przedszkola niepublicznego powinni przestrzegać obowiązujących w placówce<br />

przepisów. Z kolei prowadzący i dyrektor muszą wiedzieć, jak postąpić w określonych sytuacjach.<br />

Jak nagradzać tych, którzy na to<br />

zasłużą? Czym kierować się w sytuacjach,<br />

kiedy nauczyciele i personel<br />

niepedagogiczny zachowają się<br />

w sposób, który jest niedopuszczalny?<br />

JAKIE PRZEPISY<br />

OBOWIĄZUJĄ W PLACÓWCE?<br />

O tym, jakie zasady obowiązują na terenie<br />

danej placówki, stanowią jej regulamin<br />

i statut. To w nich zawarte są szczegółowe<br />

założenia i instrukcje, zgodnie z którymi<br />

należy postępować w rozmaitych sytuacjach.<br />

System nagród i kar jest rozbudowany<br />

i warto wiedzieć, jakie przepisy i kiedy<br />

można zastosować. Prawa i obowiązki,<br />

a także zasady zatrudniania i wynagradzania<br />

pracowników przedszkola określają<br />

przeważnie regulamin pracy i regulamin<br />

wynagradzania. Wysokość zarobków, zarówno<br />

nauczycieli, jak i pracowników niepedagogicznych,<br />

może się różnić od obowiązujących<br />

w placówkach publicznych.<br />

Pracowników pedagogicznych i niepedagogicznych<br />

można nagradzać, m.in. za staż<br />

pracy (nagroda jubileuszowa) czy zaangażowanie<br />

w obowiązki zawodowe. Bywa, że<br />

odrębne przepisy, obowiązujące w placówce<br />

odnośnie do nagrody finansowej dla pracownika<br />

są korzystniejsze niż te wynikające<br />

z KN. Zdarza się też, że nauczyciel czy inny<br />

pracownik placówki niepublicznej zachowa<br />

się w nieodpowiedni sposób. Wówczas także<br />

może ponieść konsekwencje, wynikające<br />

z regulaminu czy statutu. Istnieją jednak<br />

ogólniejsze przepisy, które mają zastosowanie<br />

w takich okolicznościach.<br />

NAUCZYCIELE<br />

Nauczyciele zatrudnieni w publicznych<br />

przedszkolach prowadzonych przez osoby<br />

fizyczne i prawne, które nie są jednostkami<br />

samorządu terytorialnego i w przedszkolach<br />

niepublicznych, podlegają przepisom<br />

Karty Nauczyciela w ograniczonym zakresie<br />

(określa go art. 91 b ust.2 pkt 1,3 i 4 KN).<br />

Do nauczycieli, którzy są zatrudnieni<br />

w przedszkolach niepublicznych, niezależnie<br />

od wymiaru zatrudnienia, mają zastosowanie<br />

przepisy art. 11 a i art. 63 KN. Z kolei<br />

nauczyciele zatrudnieni co najmniej na pół<br />

etatu (1/2 obowiązkowego wymiaru zajęć),<br />

w tym także dyrektor placówki, objęci są<br />

przepisami art. 6, art. 9-9i, art. 22 ust. 3 i 4 ,<br />

art. 26, art. 49 ust. 1 pkt 2 i 3, art. 51, art. 70a<br />

ust. 3, 4 i 6, art. 75-85 i art. 88 KN.<br />

Nauczyciele zatrudnieni w przedszkolach<br />

niepublicznych podlegają przepisom KN<br />

w ograniczonym zakresie.<br />

NAGRODY I KARY<br />

W artykule 6 KN zawarto spis podstawowych<br />

obowiązków nauczyciela<br />

zatrudnionego w przedszkolu niepublicznym.<br />

To według niego ustala się<br />

ocenę pracy. Artykuł może też stanowić<br />

podstawę odpowiedzialności dyscyplinarnej,<br />

w przypadku, gdy ma miejsce<br />

uchybienie godności zawodu nauczyciela<br />

lub podstawowym obowiązkom.<br />

W budżetach województw i w budżecie<br />

MEN są tworzone specjalne fundusze<br />

na nagrody dla nauczycieli za ich<br />

osiągnięcia dydaktyczno-wychowawcze.<br />

Przyznają je kuratorzy i minister<br />

edukacji (art. 49 ust.1 pkt 2 i 3 KN).<br />

Za szczególne zasługi dla oświaty i wychowania<br />

nauczyciel (lub inna osoba) może<br />

WAŻNE:<br />

Za nieprzestrzeganie przez<br />

pracownika ustalonej organizacji<br />

i porządku w procesie pracy,<br />

przepisów bezpieczeństwa<br />

i higieny pracy, przepisów<br />

przeciwpożarowych, a także<br />

przyjętego sposobu potwierdzania<br />

przybycia i obecności w pracy<br />

oraz usprawiedliwiania<br />

nieobecności w pracy, pracodawca<br />

może stosować: 1) karę<br />

upomnienia, 2) karę nagany.<br />

Art 108 § 1 KP.<br />

otrzymać medal KEN, nadany przez ministra<br />

edukacji narodowej (art. 51 KN).<br />

Nauczyciele niepubliczni także podlegają<br />

odpowiedzialności dyscyplinarnej<br />

za uchybienie godności zawodu nauczyciela<br />

lub obowiązkom, o których mowa<br />

w art. 6, a które dotyczą porządku pracy.<br />

Rodzaje kar, sposób orzekania o winie,<br />

skład komisji dyscyplinarnej zawierają artykuły<br />

KN (od 75 do 85).<br />

PRACOWNICY<br />

NIEPEDAGOGICZNI<br />

W przypadku pracowników niepedagogicznych,<br />

zatrudnionych w przedszkolu<br />

niepublicznym, zastosowanie mają<br />

wyłącznie przepisy kodeksu pracy. To<br />

w oparciu o nie można personel nagradzać,<br />

a w razie takiej konieczności, karać.<br />

Szczegóły zawarte są w IV dziale<br />

kp, rozdział VI: odpowiedzialność porządkowa<br />

pracowników.<br />

18

PRAWO I PRZEPISY Zarządzanie<br />

fot. Fotolia.com<br />

19

Nasi podopieczni ZDROWIE<br />

Materiały prasowe<br />

Fluoryzacja w placówce.<br />

Czy warto?<br />

Odpowiednia dawka fluoru jest w stanie uchronić zęby dziecka przed rozwojem<br />

próchnicy już od najmłodszych lat. Jak powinna wyglądać właściwa profilaktyka<br />

fluorkowa i jakie korzyści płyną m.in. z regularnej fluoryzacji oraz suplementacji?<br />

Profilaktyka fluorkowa to jeden<br />

z najprostszych sposobów<br />

ochrony zębów dziecka przed<br />

bakteriami, a tym samym przed rozwojem<br />

próchnicy. Wraz z środkami<br />

antybakteryjnymi, lakowaniem oraz<br />

dietą profilaktyka fluorkowa zaliczana<br />

jest dziś przez specjalistów do kluczowych<br />

czynników zmniejszających<br />

ryzyko pojawiania się m.in. białych<br />

plam próchnicowych, ubytków szkliwa<br />

i zębiny. – Fluor spełnia bardzo ważną<br />

funkcję ochronną zarówno zębów<br />

mlecznych, jak i zębów stałych. Z jednej<br />

strony ogranicza on działanie bakterii<br />

kariogennych, chroniąc je przed<br />

atakami kwasów bakteryjnych oraz<br />

powstawaniem groźnej płytki bakteryjnej,<br />

z drugiej strony związki fluoru<br />

powstrzymują demineralizację, czyli<br />

utratę związków mineralnych i uczestniczą<br />

w procesach remineralizacji, czyli<br />

odbudowie mikroubytków – mówi lek.<br />

dent. Marta Szymańska-Pawelec pedodonta<br />

z Dentim Kids będącego częścią<br />

Centrum Implantologii i Ortodoncji<br />

Dentim Clinic w Katowicach.<br />

20

ZDROWIE Nasi podopieczni<br />

DOMOWA PROFILAKTYKA<br />

TO PODSTAWA<br />

Aby zapewnić właściwą ochronę, można<br />

dziecku dostarczyć odpowiednią porcję<br />

fluoru na dwa sposoby. Metoda endogenna,<br />

czyli oparta na suplementach,<br />

polega na doustnym podaniu płynu lub<br />

tabletek. Fluor można suplementować<br />

dwoma metodami endogenną i egzogenną.<br />

Metoda endogenna polega na<br />

doustnym podawaniu płynu lub tabletek<br />

zawierających fluor. Jest to metoda,<br />

od której odchodzi się ze względu na<br />

zwiększone ryzyko fluorozy. Udowodniono,<br />

że metoda egzogenna, czyli zewnętrzna<br />

suplementacja flurou, którego<br />

źródłem są pasty, pianki, żele, płukanki,<br />

czy lakiery działa korzystniej na zęby.<br />

Łatwiej jest również kontrolować ilość<br />

zastosowanego fluoru.<br />

Jednym z podstawowych elementów<br />

profilaktyki fluorkowej jest właściwa higiena,<br />

w której uczestniczą m.in. pasty<br />

z fluorem i jego związkami (np. fluorek<br />

sodu, monofluorofosforan sodu, fluorek<br />

cyny, amino fluorek) oraz specjalne płukanki.<br />

– Mycie zębów minimum dwa<br />

razy dziennie, a najlepiej po każdym posiłku,<br />

od momentu wyrżnięcia się pierwszego<br />

zęba mlecznego, jest w stanie<br />

dostarczyć dziecku odpowiednią dawkę<br />

fluoru, która zabezpiecza ząb i obniża<br />

ryzyko próchnicy do poziomu niskiego<br />

lub umiarkowanego. Kluczowe jest tutaj<br />

jednak dobranie odpowiedniej pasty.<br />

W przypadku dzieci od 6-miesiąca życia<br />

do 6 roku życia wystarczy pasta o stężeniu<br />

fluoru na poziomie 1000 ppm, którą<br />

nakładamy na pastę najpierw w śladowej<br />

ilości z wiekiem zwiększając do rozmiarów<br />

ziarenka groszku. U dzieci powyżej<br />

6 lat zaleca się już stosowanie past ze stężeniem<br />

1450 ppm i nakładanie na szczoteczkę<br />

minimum1-2 cm pasty – wylicza<br />

ekspertka Dentim Kids.<br />

U dzieci powyżej 6 r. ż. można włączyć<br />

w higienę specjalne płukanki zawierające<br />

fluorki. Wskazane jest to zwłaszcza<br />

u dzieci noszących aparaty ortodontyczne,<br />

mających wypełnienia oraz w sytuacjach,<br />

kiedy w jamie ustnej jest za mało<br />

śliny. – Płyn podwyższa stężenie jonów<br />

fluorkowych w ślinie, a tym samy wspomaga<br />

jej naturalną funkcję neutralizującą<br />

groźne kwasy w jamie ustnej. Umożliwia<br />

także dostarczenie fluoru do przestrzeni<br />

międzyzębowych. Pamiętać należy jednak<br />

o odpowiednim dawkowaniu. Jamę ustną<br />

płuczemy ok. 10 ml płynu dwa razy dziennie<br />

w przypadku płynu mającego 100 ppm<br />

fluoru, w przypadku stężenia 225 ppm – raz<br />

dziennie, w przypadku płynów mających<br />

900 ppm ograniczam się do płukania raz<br />

w tygodniu – radzi ekspertka Dentim Kids<br />

KONIECZNA JEST FLUORYZACJA<br />

Właściwa higiena domowa powinna<br />

iść także w parze z profesjonalną profilaktyką<br />

fluorkową w gabinecie. Podstawowym<br />

zabiegiem, jaki wykonuje się<br />

w gabinecie jest fluoryzacja. Zabieg jest<br />

bezbolesny i całkowicie bezpieczny dla<br />

dziecka. Polega na nałożeniu na zęby<br />

specjalnego żelu, pianki lub lakieru fluorkowego.<br />

Zawarty w nich fluor wbudowuje<br />

się w ząb, tworząc naturalną ochronę<br />

przed bakteriami i konsekwencjami<br />

ich działalności np. demineralizacją szkliwa.<br />

– Zabieg można wykonać już u 2-latka,<br />

zabezpieczając mleczaki. U dzieci<br />

poniżej 6 r. ż. zaleca się nałożenie lakieru<br />

fluorkowego od 2 do 4 razy do roku.<br />

W tym przedziale wiekowym stosuje się<br />

wyłącznie lakiery fluorkowe. U dzieci powyżej<br />

6 lat jest kilka dodatkowych opcji.<br />

Specjalny żel, piankę lub lakier nakłada<br />

się od 2-4 razy w roku w zależności od<br />

ryzyka rozwoju próchnicy. Zabiegi wykonuje<br />

się w odstępach od 3 do 6 miesięcy<br />

– mówi dr Szymańska-Pawelec.<br />

Zabieg fluoryzacji jest bardzo prosty.<br />

Wykonuje się go bez znieczulenia i nie<br />

wiąże się z żadnymi dodatkowymi zabiegami.<br />

Zwykle trwa on około 15 minut. Po<br />

aplikacji żelu, lakieru lub pianki dziecko<br />

nie może jedynie jeść i pić przez ok. 2<br />

godziny. Wysokie stężenie fluoru w jamie<br />

ustnej utrzymuje się przez 1-7 dni<br />

(w przypadku lakierów) lub przez 10-15<br />

minut (w przypadku pianek i żeli).<br />

ZBAWIENNE DZIAŁANIE,<br />

ALE TRZEBA UWAŻAĆ<br />

Jak oceniają specjaliści fluoryzacja obniża<br />

ryzyko pojawiania się próchnicy od 28%<br />

do 46%. – Konsekwentna, racjonalna, ale<br />

także realizowana pod opieką dentysty profilaktyka<br />

fluorkowa jest w stanie uchronić<br />

zęby dzieci przed próchnicą. Dotyczy to<br />

zarówno dzieci umiarkowanie narażonych<br />

na jej rozwój, jak również dzieci z grupy<br />

podwyższonego ryzyka np. z wadami<br />

zgryzu. Ważne jest, aby stosować ją od najmłodszych<br />

lat, obejmując nią najpierw zęby<br />

mleczne, a później zęby stałe. Tylko w tym<br />

przypadku osiągniemy pełny efekt w postaci<br />

ochrony – mówi dr Szymańska-Pawelec.<br />

Fluoryzację można przeprowadzić również<br />

w przedszkolu lub żłobku, oczywiście za<br />

zgodą rodziców. Wiele gabinetów w całej Polsce<br />

ma w swojej ofercie współpracę z placówkami<br />

edukacyjnymi . Zabieg fluoryzacji może<br />

być połączony z warsztatami dotyczącymi<br />

higeny jamy ustnej, nauką prawidłowego<br />

szczotkowania zębów, a nawet z przeglądem<br />

i oceną stanu uzębienia malucha. Fluoryzacja<br />

w placówce to koszt ok. 30-50 zł za dziecko,<br />

warto jednak wcześniej sprawdzić, czy gmina<br />

lub dzielnica nie ma przeznaczonych na ten<br />

cel specjalnych funduszy.<br />

Z profilaktyką nie należy jednak przesadzać.<br />

Nadmiar fluoru może bowiem<br />

doprowadzić do fluorozy. Objawia się<br />

ona charakterystycznymi pasmami lub<br />

plamami na zębach w kolorze bielszym<br />

od reszt zębów lub w kolorze brązowym<br />

(w skrajnych przypadkach). Schorzeniu<br />

towarzyszyć mogą także ubytki oraz<br />

zmiany kształtu zęba. – Profilaktykę fluorkową<br />

należy stosować po konsultacji<br />

ze stomatologiem, który dobierze dziecku<br />

odpowiednią pastę i płukankę, a także<br />

częstotliwość zabiegów. Warto także na<br />

przeglądy zabierać ze sobą pasty oraz<br />

płyny jakie stosuje dziecko i konsultować<br />

ich skład z lekarzem, unikniemy wtedy<br />

ryzyka pojawienia się fluorozy – zaleca<br />

ekspertka Dentim Kids.<br />

21

Nasi podopieczni ZDROWIE<br />

fot. Fotolia.com<br />

Zachęć malca<br />

do mycia zębów!<br />

Higiena jamy ustnej znalazła się wśród spraw budzących zainteresowanie Ministerstwa<br />

Zdrowia. Oto wytyczne dotyczące szczotkowania zębów przez dzieci w przedszkolu.<br />

Mając na uwadze wyniki badań<br />

epidemiologicznych przeprowadzonych<br />

w ramach programu<br />

Monitorowanie stanu zdrowia jamy<br />

ustnej populacji polskiej w latach 2013-<br />

2015 („Stan zdrowia jamy ustnej oraz potrzeby<br />

profilaktyczno-lecznicze dzieci w wieku<br />

6 lat w Polsce”), realizowanego ze środków<br />

ministra zdrowia, bardzo ważne jest upowszechnianie<br />

wśród dzieci w wieku przedszkolnym<br />

nawyku szczotkowania zębów.<br />

Metody zapobiegania próchnicy zębów:<br />

• utrzymanie higieny jamy ustnej;<br />

• racjonalne żywienie;<br />

• uzupełnianie związków fluoru;<br />

• wczesne leczenie próchnicy (również<br />

zębów mlecznych);<br />

• edukacja zdrowotna.<br />

Należy je stosować jednocześnie. Żadna<br />

metoda stosowana pojedynczo nie będzie<br />

w pełni skuteczna.<br />

ZASADY DOTYCZĄCE<br />

SZCZOTKOWANIA ZĘBÓW<br />

Do zorganizowania codziennego szczotkowania<br />

zębów przez dzieci w przedszkolu<br />

niezbędne jest odpowiednie<br />

przygotowanie łazienek i przestrzeganie<br />

poniższych zasad.<br />

• przy jednej umywalce może jednocześnie<br />

czyścić zęby 1 – 3 dzieci (lepiej zaczynać<br />

od mniejszej liczby, szczególnie<br />

jeśli są to młodsze dzieci);<br />

• szczoteczki powinny być tak oznakowane,<br />

aby można było przyporządkować je<br />

do dzieci i aby dzieci mogły łatwo rozpoznać<br />

swoją szczoteczkę;<br />

• przed szczotkowaniem zębów wychowawca<br />

rozdaje dzieciom ich szczoteczki;<br />

• do szczotkowania należy stosować pasty<br />

z fluorem wysokiej jakości, dostosowane<br />

do wieku dzieci, nakładając jej<br />

śladową ilość (wielkości połowy małego<br />

ziarnka grochu w 2 roku życia, po 3<br />

roku życia – całego ziarnka grochu);<br />

• w miarę możliwości dzieci powinny<br />

szczotkować zęby po każdym posiłku,<br />

ponieważ po jedzeniu resztki pokarmu<br />

pozostają między zębami, przy dziąsłach<br />

i w bruzdach na powierzchni zębów;<br />

• po użyciu szczoteczki należy wypłukać<br />

i odstawić ją do wysuszenia w kubeczku,<br />

główką do góry; można przechowywać<br />

po kilka szczoteczek w jednym kubku<br />

(tak, aby nie stykały się główkami);<br />

• szczoteczki można przechowywać<br />

w opakowaniach jednostkowych; należy<br />

przy tym uważać, aby zachować<br />

dostęp powietrza, który umożliwia wysychanie<br />

szczoteczki;<br />

• zaangażowanie opiekunów przedszkolnych<br />

jest ważne dla kształtowania<br />

prawidłowych nawyków w zakresie<br />

szczotkowania zębów.<br />

CECHY DOBREJ SZCZOTECZKI<br />

• wykonana z nylonowego włosia z oszlifowanymi<br />

zaokrąglonymi końcami włókien,<br />

o jednakowej średnicy;<br />

• dla dzieci w wieku przedszkolnym podczas<br />

nauki szczotkowania zaleca się<br />

szczoteczkę miękką (soft);<br />

• część pracująca (główka), powinna być<br />

dość wąska i krótka, aby ułatwić swobodne<br />

ruchy w jamie ustnej;<br />

• szczoteczkę należy wymieniać co najmniej<br />

co 3 miesiące lub częściej (jeśli<br />

zmienia się ułożenie włókien i kształt<br />

szczoteczki, należy ją wymienić).<br />

Zaleca się, aby w publicznych i niepublicznych<br />

placówkach przedszkolnych<br />

wprowadzić szczotkowanie zębów po<br />

każdym posiłku oraz edukację zdrowotną<br />

(grupową i indywidualną) dzieci i ich<br />

rodziców.<br />

Każda inicjatywa, która może się przyczynić<br />

do zwiększenia wśród dzieci i ich<br />

rodziców świadomości, motywacji, umiejętności<br />

i wyrobienia nawyku codziennego,<br />

prawidłowego mycia zębów, będzie<br />

wspierana przez Państwową Inspekcję<br />

Sanitarną.<br />

http://www.mz.gov.pl/zdrowie-i-profilaktyka/<br />

22

ZDROWIE Nasi podopieczni<br />

Maria Piekart<br />

Wiosenne uczulenia<br />

Gdy tylko znika śnieg i robić się cieplej, drzewa i trawy zaczynają pylić. Co to oznacza?<br />

Katar i łzawienie oczu. Jak pomóc małemu alergikowi, który chodzi do naszej placówki?<br />

Alergia jest już tak częsta i powszechna,<br />

że dziwimy się, gdy jakieś<br />

dziecko w naszej grupie nie<br />

jest na nic uczulone. W ciągu ostatnich<br />

lat ilość alergików ciągle rośnie. Na uczulenie<br />

cierpi obecnie ponad 40 proc. osób<br />

dorosłych i aż 55 proc. dzieci! Najczęstsza<br />

jest alergia wziewna na pyłki – to również<br />

jedna z bardziej dokuczliwych dolegliwości.<br />

7-8 proc. maluchów ma astmę, przy<br />

czym w niektórych miastach, np. Krakowie<br />

i w województwie małopolskim czy<br />

dolnośląskim wskaźnik ten sięga nawet<br />

30 proc. To wszystko wina fatalnego powietrza<br />

i popularnego ostatnio w mediach<br />

smogu. Zanieczyszczenia znajdujące się<br />

w atmosferze nasilają objawy alergii i zaostrzają<br />

ich przebieg. Wpływ na jej występowanie<br />

ma również dym papierosowy,<br />

ale i czynniki genetyczne. Najczęściej<br />

dziedziczy się katar sienny. Badania pokazują,<br />

że rzadsze są uczulenia u dzieci,<br />

które mają częstszy kontakt z alergenami,<br />

np. mieszkają na wsi, wśród pól i łąk.<br />

one w powietrzu wszędzie, także w pomieszczeniach.<br />

Mimo to trzeba próbować<br />

przynajmniej ograniczyć ich dostęp.<br />

• Dowiedzmy się od rodziców na jakie<br />

dokładnie alergeny jest uczulony maluch<br />

i w okresie najsilniejszego pylenia<br />

konkretnych roślin, starajmy się jak<br />

najrzadziej przebywać z nim na świeżym<br />

powietrzu. Może uda się znaleźć<br />

rozwiązanie, np. jeden z opiekunów<br />

będzie zostawał z malcem w sali, kiedy<br />

inne dzieci będą w ogródku.<br />

• Po powrocie z dworu przemyjmy<br />

nos i oczy, przetrzyjmy dokładnie<br />

ręce, buzię, a przede wszystkim<br />

włosy malca wilgotnym ręcznikiem,<br />

by zetrzeć pyłki, które na<br />

nich osiadły.<br />

• Trzymaj książki i zabawki w zamkniętych<br />

szafkach, by nie siadał na<br />

nich kurz.<br />

• Codziennie odkurzajmy sale, najlepiej<br />

odkurzaczem z filtrem wodnym lub<br />

przeciwalergicznym.<br />

CZY TO ALERGIA?<br />

Katar sienny jest jednym z częstszych<br />

objawów alergii na pyłki roślin. To<br />

wodnisty i nieustanny, czyli trwający<br />

dłużej niż 10 dni katar, któremu towarzyszy<br />

kichanie, łzawienie i zaczerwienie<br />

spojówek, czasem suchy i napadowy kaszel,<br />

a nawet problemy z oddychaniem.<br />

Innym symptomem uczulenia jest zapalenie<br />

spojówek. To częsta przypadłość,<br />

wywołana nie tylko alergią na pyłki<br />

roślin, ale i zarodniki grzybów pleśniowych<br />

czy roztocza. Objawy zapalenia<br />

spojówek to spuchnięte powieki, łzawienie,<br />

ropienie oczu, wrażliwość na<br />

światło oraz swędzenie.<br />

WALKA Z WIATRAKAMI<br />

Najlepszym lekiem na alergię jest wyeliminowanie<br />

alergenu, co w przypadku<br />

alergii wziewnej oczywiście nie jest łatwe.<br />

Nie jesteśmy w stanie odizolować dzieci<br />

od pyłków drzew i traw, gdyż znajdują się<br />

fot. Fotolia.com<br />

23

Nasi podopieczni ZDROWIE<br />

Materiały prasowe<br />

Nieustające<br />

przeziębienie<br />

Wielu z nas zastanawia się, co zrobić, by dziecko nie rozwinęło infekcji dróg oddechowych<br />

oraz jak wzmocnić siły malca w starciu z patogenami.<br />

Powietrze w pomieszczeniach,<br />

w których przebywa dziecko,<br />

nierzadko jest za suche i zbyt<br />

ciepłe, co może wywoływać wiele skutków<br />

ubocznych. Najłatwiej zauważyć,<br />

że przesuszone powietrze wprost „wyciąga”<br />

wodę z organizmu, powodując<br />

podrażnienie skóry, włosów, oczu<br />

i wysuszając śluzówki górnych dróg<br />

oddechowych, które nie są już też tak<br />

sprawną barierą ochronną przed atakiem<br />

patogenów. Może się to objawiać<br />

poprzez trudności z oddychaniem<br />

przez nos i katarem oraz zwiększoną<br />

podatnością na infekcje górnych dróg<br />

oddechowych. Rodzice dobrze wiedzą,<br />

że czasami już po 1-2 tygodniach pobytu<br />

w przedszkolu lub żłobku po cho-<br />

fot. Fotolia.com<br />

24

ZDROWIE Nasi podopieczni<br />

WAŻNE:<br />

Najlepsze nawilżacze do<br />

przedszkola i żłobka to takie, które<br />

są wydajne i mają duży zasięg, np.<br />

ok. 70 m 2 . Istotne jest również, aby<br />

powietrze było nawilżane na stałym,<br />

rekomendowanym poziomie od<br />

40 do 60% oraz by było wolne od<br />

zanieczyszczeń, bakterii, pleśni<br />

i alergenów.<br />

robie, na nowo zaczynają się infekcje.<br />

Najprostszym środkiem zaradczym jest<br />

unikanie kontaktu z innymi dziećmi<br />

w pomieszczeniach zamkniętych, ale to<br />

przecież w przedszkolu czy żłobku niemożliwe.<br />

Jakie są więc inne sposoby?<br />

NAWILŻAJ POWIETRZE<br />

Co zrobić, by dobry stan zdrowia trwał<br />

u naszych pociech jak najdłużej i jak pomóc<br />

dziecku, gdy zaczyna się choroba<br />

dróg oddechowych?<br />

W pierwszej fazie zapalenia dróg oddechowych<br />

należy dążyć do zmniejszenia<br />

przekrwienia i obrzęku błony śluzowej<br />

nosa, obniżenia podwyższonej temperatury<br />

ciała i uśmierzenia bólu, który często<br />

towarzyszy procesowi zapalnemu.<br />

W kolejnej fazie infekcji kluczową sprawą<br />

jest dbanie o prawidłowe nawodnienie<br />

organizmu dziecka i zapewnienie mu<br />

odpowiednio nawilżonego powietrza<br />

oddechowego. Obfite pojenie malucha<br />

i utrzymanie właściwej wilgotności<br />

otoczenia stanowią podstawowe i najbezpieczniejsze<br />

metody mające na celu<br />

rozrzedzenie gęstego śluzu gromadzącego<br />

się w nadmiarze w drogach oddechowych.<br />

Rozrzedzenie zapalnej wydzieliny,<br />

a co za tym idzie ułatwienie jej odkrztuszania<br />

jest najważniejszym działaniem<br />

wspomagającym siły obronne organizmu<br />

w wirusowych zakażeniach dróg oddechowych,<br />

dlatego należy zadbać o to, by<br />

w pomieszczeniu, w którym przebywa<br />

dziecko, powietrze nie było za suche<br />

i zbyt ciepłe. Częste wietrzenie pomieszczeń,<br />

stosowanie odpowiednich nawilżaczy<br />

powietrza oraz inhalacji jest bardzo<br />

pomocne na tym etapie walki z infekcją<br />

– radzi Katarzyna Nowicka, specjalista<br />

pediatra, neonatolog.<br />

Naturalnym filtrem powietrza mogą<br />

być rośliny, zwłaszcza takie jak paprotki,<br />

bluszcz czy fikus, które wyparowują<br />

znaczną ilość pobranej wody. W większych<br />

pomieszczeniach, a już zwłaszcza<br />

w sezonie grzewczym takie rozwiązanie<br />

jest jednak zdecydowanie niewystarczające.<br />

Najlepszym sposobem jest więc<br />

zastosowanie elektrycznego nawilżacza<br />

powietrza z nowoczesnymi technologiami.<br />

Tego typu urządzenia niepotrzebnie<br />

wywołują wiele kontrowersji.<br />

Mówi się jednak, że nawilżacze powietrza<br />

sprzyjają rozwojowi bakterii i grzybów,<br />

Czy to prawda? Zdaniem specjalistki to<br />

fałszywe stwierdzenie. – Bardzo ważne<br />

jest, by wybrać właściwy nawilżacz: taki,<br />

który nie tworzy nadmiernej ilości pary<br />

wodnej stwarzającej dobre warunki do<br />

rozwoju właśnie bakterii i grzybów. Najnowsze<br />

rozwiązania dostępne na rynku<br />

w naturalny i bezpieczny sposób zapewniają<br />

wydajne i higieniczne nawilżanie<br />

powietrza bez jonów, ozonu czy szkodliwych<br />

środków chemicznych i dodatkowo<br />

nie rozprzestrzeniają bakterii – podkreśla<br />

Katarzyna Nowicka, specjalista pediatra,<br />

neonatolog. – Warto pamiętać, że o dobry<br />

poziom nawilżenia w naszych pomieszczeniach<br />

należy dbać nie tylko w sezonie<br />

grzewczym, ale przez cały rok. Dbając<br />

o odpowiedni poziom nawilżenia powietrza<br />

w domu, nosek czy gardło dziecka nie<br />

jest wysuszone i jego organizm jest w stanie<br />

sam bronić się przed wirusami i bakteriami,<br />

co jest naturalną barierą ochronną<br />

każdego człowieka. A gdy malec już<br />

zachoruje, nawilżone powietrze pomoże<br />

mu łatwiej oddychać – dodaje lekarka.<br />

25

Nasi podopieczni ŻYWIENIE<br />

fot. Fotolia.com<br />

Anna Dubieńska<br />

Ważne drugie<br />

śniadanie<br />

Śniadanie daje dziecku energię na cały dzień. Dlatego jest ważnym posiłkiem i nie może<br />

być „byle jakie”, lecz wartościowe i bogate w składniki odżywcze.<br />

Po nocnym wypoczynku organizm<br />

dosłownie budzi się do życia<br />

i potrzebuje siły na uruchomienie<br />

i rozkręcenie wszystkich czynności<br />

życiowych: metabolizmu, procesów<br />

myślowych, zapamiętywania itd. Potrzebuje<br />

również energii do wykonywania<br />

codziennych zadań fizycznych<br />

i intelektualnych. Dlatego drugie śniadanie<br />

w żłobku i przedszkolu musi być<br />

prawdziwą bombą odżywczą i energetyczną.<br />

Odpowiednia ilość kalorii jest<br />

ważna dla prawidłowego funkcjonowania<br />

dziecka w godzinach przedpołudniowych,<br />

kiedy w placówce odbywają<br />

się zajęcia edukacyjne i malec musi być<br />

skoncentrowany i aktywny. Zdaniem<br />

specjalistów śniadanie powinno stanowić<br />

25 proc. dziennego zapotrzebowania<br />

na pokarm, czyli ok. 250 kcal.<br />

DOBRE SKŁADNIKI<br />

Prawidłowo skomponowane śniadanie<br />

dla kilkulatka powinno zawierać węglowodany<br />

wolnoprzyswajalne, które dadzą<br />

uczucie sytości oraz będą stopniowo<br />

uwalniać energię przez kolejne godziny.<br />

26

ŻYWIENIE Nasi podopieczni<br />

Są to płatki pełnoziarniste, muesli, pieczywo<br />

pełnoziarniste i kasze. Niezmiernie<br />

ważne są też produkty mleczne, które<br />

zawierają cenny wapń oraz białka. Warto<br />

przy tym dodać, że polskie dzieci jedzą za<br />

dużo tego drugiego (nawet o 600 proc.!),<br />

dlatego warto kontrolować ilość mięsa<br />

i nabiału spożywanego przez maluchy:<br />

śniadanie można wzbogacić o wędliny<br />

i sery, jednak z rozwagą i lepiej zastąpić<br />

je owocami lub warzywami. Tylko tak<br />

zbilansowane śniadanie, pełne różnych<br />

składników odżywczych będzie dla dziecka<br />

wartościowym posiłkiem.<br />

fot. Fotolia.com<br />

fot. Fotolia.com<br />

PRZYKŁADOWE DANIA<br />

I ICH ZALETY ODŻYWCZE<br />

• Kasza na mleku dla roczniaka<br />

Kasze są lekkostrawne i pożywne, pełne<br />

cennych witamin i minerałów: żelaza,<br />

fosforu, magnezu, miedzi czy wapnia. Są<br />

też źródłem zdrowych węglowodanów<br />

złożonych oraz błonnika, dlatego są sycące.<br />

Jako produkty produkowane na bazie<br />

ziaren zbóż, zawierają też gluten. Kaszki<br />

pszenne, ryżowe czy kukurydziane mogą<br />

być bezsmakowe lub z dodatkiem owoców.<br />

Można je przygotowywać na bazie<br />

mleka modyfikowanego lub zwykłego<br />

(maluchy, które nie mają alergii na białko<br />

mleka krowiego, mogą pić zwykłe mleko<br />

już po ukończeniu 1. roku życia). Takie<br />

danie to dawka energii oraz budulca<br />

wszystkich komórek organizmu.<br />

• Kanapki z wędliną dla dwulatka<br />

Pieczywo nie jest produktem zakazanym<br />

dla dzieci. Po pierwsze: gluten jest obecnie<br />

podawany bez ograniczeń, które istniały<br />

wcześniej, po drugie: produkty zbożowe<br />

znajdują się po środku piramidy zdrowego<br />

żywienia, czyli całkiem wysoko. Oczywiście<br />

warto pamiętać, że białe pieczywo<br />

jest dużo gorsze niż ciemne, pełnoziarniste<br />

i to właśnie to drugie warto podawać<br />

dzieciom, jako źródło węglowodanów<br />

złożonych, które uwalniają wolno energię<br />

i są zdrowe. Każda kanapka powinna zawierać<br />

masło – zdrowe dla oczu, wędlinę<br />

(najlepiej pieczoną we własnej kuchni, bo<br />

wtedy nie będzie zawierać nadmiernej<br />

ilości soli, konserwantów i innych mniej<br />

pożądanych polepszaczy) oraz warzywo:<br />

plasterek pomidora, papryki lub ogórka.<br />

• Jogurt z muesli i owocami dla<br />

trzylatka<br />

Produkty mleczne muszą znajdować się<br />

w diecie przedszkolaka, gdyż są ważnym<br />

składnikiem gwarantującym prawidłowy<br />

rozwój kośćca dziecka. Mleko<br />

zawiera wapń i witaminę D oraz białka,<br />

a także wiele cennych składników odżywczych.<br />

Dla trzylatka, który rzadziej<br />

już pije samo mleko, jogurty i inne produkty<br />

mleczne mogą stanowić doskonałe<br />

uzupełnienie diety. Jogurt z owocami<br />

oraz płatkami zbożowymi czy muesli to<br />

posiłek energetyczny i pełen witamin.<br />

Słodki smak owoców może być dla malucha<br />

dodatkową atrakcją i zachęcić do<br />

spożycia takiego śniadania.<br />

• Kanapka z pastą jajeczną dla czterolatka<br />

Jajko to prawdziwa skarbnica składników<br />

odżywczych. Zawiera kilkanaście<br />

witamin, żelazo, cholinę i wiele innych<br />

cennych substancji. Kilkulatek może<br />

je jeść kilka razy w tygodniu. Najlepiej<br />

w postaci gotowanej, jako pasta, jajecznica<br />

lub omlet. Z uwagi na ryzyko salmonelli,<br />

jajka podawane dzieciom muszą<br />

być poddane obróbce termicznej. Pasta<br />

jajeczna ze szczypiorkiem na ciemnym<br />

pieczywie to kanapka zdrowa i energetyczna,<br />

która dodatkowo wprowadza do<br />

diety dziecka nowe – ostrzejsze – smaki.<br />

• Napoje<br />

Na śniadanie warto podać dziecku herbatę<br />

owocowa lub kakao. Ta pierwsza<br />

sprawdzi się w sytuacji, gdy posiłek zawiera<br />

już mleko lub produkty mleczne,<br />

kakao natomiast warto podać dziecku<br />

wtedy, gdy na talerzyku nie pojawił się<br />

nabiał. Najlepsza herbata dla malca to<br />

owocowa, z naturalnych owoców, nie zaś<br />

czarna aromatyzowana. Sprawdzi się też<br />

roibos lub herbatki ziołowe, np. mięta,<br />

rumianek. Lepiej nie podawać dziecku<br />

czarnej herbaty, gdyż zawiera kofeinę<br />

i może działać na malca pobudzająco.<br />

27

Nasi podopieczni ŻYWIENIE<br />

Materiały prasowe<br />

Mniej cukru, soli,<br />

tłuszczu? Kupuję to!<br />

To hasło kampanii, którą przeprowadza obecnie Instytut Żywności i Żywienia. Celem<br />

specjalistów od diety jest nauczenie Polaków czytania etykiet i kupowanie zdrowszej<br />

żywności.<br />

Jak wynika z badań, zaledwie<br />

co trzeci Polak sprawdza datę<br />

ważności na produkcie i jest to<br />

najczęściej sprawdzana informacja.<br />

Informacje o składzie i wartościach<br />

odżywczych są czytane dużo rzadziej,<br />

a przecież to jedyny sposób, by w czasie<br />

zakupów wybierać zdrowe jedzenie.<br />

Dotyczy to zwłaszcza osób, które<br />

zajmują się zaopatrzeniem placówek<br />

edukacyjnych, w których istnieją normy<br />

i zalecenia np. odnośnie ilości spożywanych<br />

przez dzieci soli czy cukru.<br />

Jak wynika z badań, dla konsumentów<br />

jednym z ważniejszych elemen-<br />

fot. Fotolia.com<br />

28

ŻYWIENIE Nasi podopieczni<br />

tów etykiety jest wykaz składników,<br />

w praktyce jednak niewiele osób ma<br />

nawyk jego sprawdzania. Konsumenci<br />

mają również świadomość, że na opakowaniu<br />

znajduje się tabela wartości<br />

odżywczej, ale zdecydowana większość<br />

kupujących nie zwraca na nią<br />

uwagi. Wynika to najczęściej z braku<br />

wiedzy, co oznaczają poszczególne elementy<br />

tabeli oraz w jaki sposób przełożyć<br />

zawarte tam informacje na swoje żywienie<br />

i wybór produktów. Mimo wszystko,<br />

w opinii konsumentów, dobrze jest być<br />

świadomym tego, co się je. Patrzenie<br />

jednak na jedzenie tylko z perspektywy<br />

zdrowego odżywiania kojarzy się z ograniczeniami,<br />

wyrzeczeniami, brakiem<br />

przyjemności, czasami wręcz obsesją.<br />

Zjawisko „smart shoppingu” w Polsce<br />

zdaje się więc dopiero raczkować.<br />

Rozpoczęta przez Instytut Żywności i Żywienia<br />

kampania ma dlatego szczególnie<br />

zwracać uwagę na trzy składniki, które<br />

znajdują się w produktach: cukry, sól<br />

i tłuszcz. Pokazać, że często produkty tej<br />

samej kategorii, ale innych producentów,<br />

mogą mieć różną wartość odżywczą i że<br />

należy wybierać te, które mają mniej cukrów,<br />

soli, tłuszczu. Nadmierne spożycie<br />

tych składników negatywnie wpływa na<br />

zdrowie nasze i naszych bliskich, a dzięki<br />

świadomemu podejściu do zakupów będziemy<br />

mogli oszczędzić sobie i swoim<br />

bliskim ryzyka rozwoju wielu chorób.<br />

– Co chwilę słyszymy, że nadmierne spożycie<br />

cukru, soli i tłuszczu negatywnie<br />

wpływa na nasze zdrowie i jest przyczyną<br />

wielu chorób cywilizacyjnych u dorosłych,<br />

a co gorsza także dzieci. Mimo<br />

to nie bardzo wiemy od czego zacząć, by<br />

ograniczyć ilość tych składników w codziennej<br />

diecie. Dlatego poprzez naszą<br />

kampanię chcemy pokazać, że zmiana<br />

wcale nie musi być trudna i powinna<br />

zacząć się już przy sklepowej półce. Na<br />

początku pewnie poświęcimy trochę więcej<br />

czasu, aby dokładnie przeanalizować<br />

umieszczone na produktach informacje,<br />

ale z czasem zaczniemy to robić sprawniej,<br />

a co najważniejsze odruchowo<br />

– dodaje dr Agnieszka Jarosz z Instytutu<br />

Żywności i Żywienia.<br />

CUKIER – WPŁYW NA ZDROWIE<br />

I ZAWARTOŚĆ W PRODUKTACH<br />

W powszechnym rozumieniu, cukier<br />

to termin określający cukier buraczany<br />

lub trzcinowy (sacharozę), który<br />

stosujemy do słodzenia. Tymczasem<br />

z punktu widzenia żywieniowego słowo<br />

„cukry” oznacza wszystkie jednocukry<br />

i dwucukry – m.in. glukozę, fruktozę,<br />

sacharozę i laktozę. Taką właśnie<br />

definicję cukrów przyjęto na potrzeby<br />

znakowania produktów spożywczych.<br />

W informacji o wartości odżywczej<br />

znajdziemy następujące pozycje: „węglowodany”<br />

oraz „w tym cukry”. Pojęcie<br />

„węglowodany” odnosi się do łącznej<br />

ilości węglowodanów przyswajalnych<br />

znajdujących się w produkcie. Dodatkowo<br />

podaje się ilość samych cukrów.<br />

Węglowodany stanowią podstawowe<br />

źródło energii dla człowieka. Z punktu<br />

widzenia żywieniowego zarówno nadmiar,<br />

jak i niedobór węglowodanów<br />

w diecie jest dla człowieka niekorzystny.<br />

Nadmiar cukrów jest magazynowany<br />

w postaci tkanki tłuszczowej. Powinno<br />

spożywać się przede wszystkim<br />

węglowodany złożone. Wysoka konsumpcja<br />

cukrów jest przyczyną chorób<br />

cywilizacyjnych, takich jak nadwaga<br />

i otyłość, a pośrednio także nadciśnienia<br />

tętniczego, chorób sercowo-naczyniowych<br />

oraz cukrzycy. Spożywanie<br />

dużych ilości słodyczy i słodkich napojów<br />

koreluje ponadto z częstszym występowaniem<br />

próchnicy zębów, a także<br />

Zawartość cukrów w przykładowych produktach:<br />

Grupa produktu Zawartość cukrów (g/100 g)<br />

Mleko 4,5-5<br />

Przetwory mleczne (jogurty, serki, desery) 3-18<br />

Zbożowe produkty śniadaniowe 1-40<br />

Warzywa świeże 0,6-7<br />

Owoce świeże 0,5-16<br />

Dżemy 30-60<br />

Słodycze 8-98<br />

Soki owocowe 0,4-10,8<br />

Napoje 9-12<br />

*Materiał ekspercki Instytutu Żywności i Żywienia<br />

Zawartość soli w przykładowych produktach:<br />

Grupa produktu Zawartość soli (g/100 g)<br />

Mleko 0,1<br />

Sery twarogowe 0,09-0,99<br />

Sery żółte, pleśniowe, topione 1,5-4,7<br />

Mięso i drób 0,09-0,3<br />

Przetwory mięsne 1,2-4,0<br />

Ryby świeże 0,08-0,3<br />

Ryby wędzone 1,3-3,7<br />

Pieczywo 0,3-1,8<br />

Zbożowe produkty śniadaniowe 0,01-2,9<br />

Warzywa świeże 0,0-0,2<br />

Przetwory warzywne 0,08-6,0<br />

Przyprawy z dodatkiem soli 50-70<br />

*Materiał ekspercki Instytutu Żywności i Żywienia<br />

Zawartość tłuszczu w przykładowych produktach:<br />

Grupa produktu Zawartość tłuszczu (g/100 g)<br />

Słodycze 0-42<br />

Wyroby cukiernicze – drożdżówki, pączki, ciastka 4-40<br />

Świeże owoce, z wyjątkiem awokado do 0,6<br />

Sery żółte, pleśniowe, serki (twarożki) do smarowania 20-40<br />

Produkty mleczne – jogurty kremowe, śmietana, śmietanka 7-36<br />

Sery twarogowe chude i półtłuste 0-5<br />

Przetwory mleczne o obniżonej zawartości tłuszczu 0-2<br />

Tłuste wędliny, w tym kiełbasy i wędliny podrobowe 10-50<br />

Chude wędliny 1,2-5<br />

*Materiał ekspercki Instytutu Żywności i Żywienia<br />

29

Nasi podopieczni ŻYWIENIE<br />

fot. Fotolia.com<br />

obniżonym spożyciem innych, bardziej<br />

wartościowych produktów.<br />

Należy pamiętać, że cukier niejedno<br />

ma imię. W produktach spożywczych<br />

występuje w wielu postaciach, nie tylko<br />

cukru białego (sacharozy). Cukier<br />

to także wymienione na etykiecie: glukoza,<br />

fruktoza, dekstroza, maltodekstryna,<br />

syrop glukozowy, syrop skrobiowy,<br />

syrop glukozowo-fruktozowy,<br />

syrop z agawy, syrop daktylowy, słód<br />

jęczmienny, miód. Oczywiście sama<br />

obecność cukru lub innych składników<br />

słodzących nie powinna dyskredytować<br />

danego produktu. Niekiedy producenci<br />

dodają go jedynie w celach aromatycznych<br />

lub dla „złamania” smaku.<br />

Z kolei ich brak na liście składników<br />

nie oznacza, że produkt możemy jeść<br />

bez ograniczeń. Zawsze należy sprawdzić<br />

jego wartość odżywczą. Ponadto<br />

należy pamiętać, że cukry występują nie<br />

tylko jako składnik dodany. Stanowią<br />

także naturalny komponent m.in. owoców<br />

czy mleka. Warto wiedzieć, że cukry<br />

mogą być dodawane do podobnych<br />

asortymentów żywności w różnych ilościach.<br />

Dlatego czytajmy etykiety!<br />

SÓL – WPŁYW NA ZDROWIE<br />

I ZAWARTOŚĆ W PRODUKTACH<br />

Sól kuchenna stanowi główne źródło<br />

sodu w diecie. Pierwiastek ten pełni<br />

szereg ważnych funkcji – m.in. reguluje<br />

gospodarkę wodną organizmu,<br />

umożliwia przenoszenie impulsów nerwowych,<br />

a także prawidłowe funkcjonowanie<br />

mięśni. Odpowiednia podaż<br />

tego składnika jest niezbędna dla zdrowia,<br />

ale jego nadmiar wiąże się z wieloma<br />

poważnymi konsekwencjami. Sód<br />

powoduje zatrzymanie wody w organizmie,<br />

co prowadzi do zwiększenia<br />

30

ŻYWIENIE Nasi podopieczni<br />

ciśnienia krwi oraz powikłań z tym<br />

związanych – chorób serca, udaru mózgu,<br />

przeciążenia nerek oraz obrzęków,<br />

szczególnie kończyn dolnych.<br />

Niestety, nadmierna konsumpcja soli<br />

jest we współczesnym świecie powszechna,<br />

co stanowi bardzo istotny<br />

problem. Choroby układu sercowo-naczyniowego<br />

są przyczyną aż 50% zgonów<br />

w Polsce! Szacuje się, że spożywamy<br />

2–3 razy więcej soli niż zalecane<br />

przez WHO 5 g dziennie (ok. 1 łyżeczka<br />

do herbaty). Co istotne, wspomniane<br />

5 g dotyczy soli, którą stosujemy sami<br />

do przyrządzania potraw i dosalania<br />

przy stole, jak i tej zawartej w przetworzonych<br />

produktach rynkowych (np.<br />

w słonych przekąskach, przetworach<br />

mięsnych, wędzonych rybach, pieczywie,<br />

warzywach konserwowanych, gotowych<br />

posiłkach spożywanych poza<br />

domem) oraz soli wynikającej z naturalnie<br />

występującego sodu w produktach.<br />

Producenci żywności dodają różne ilości<br />

soli do swoich produktów. Często<br />

taki sam asortyment mocno różni się<br />

zawartością soli. Na rynku znajdziemy<br />

serek twarogowy o zawartości soli 0,1 g<br />

w 100 g, a także taki o zawartości soli<br />

1,0 g w 100 g. W 100 g polędwicy sopockiej<br />

może być zarówno 1,5 g, jak i 4,5 g<br />

soli. To duża różnica, dlatego należy<br />

dokładnie sprawdzać etykiety produktów,<br />

które wybieramy! Znacząco mniej<br />

soli, pochodzącej jedynie z naturalnie<br />

występującego sodu, zawierają, np.<br />

mięso, mleko, owoce, warzywa, niektóre<br />

płatki zbożowe, kasze. Chcąc obniżyć<br />

ilość spożytej soli, wybierajmy produkty<br />

o jej niższej zawartości. Ograniczmy lub<br />

zrezygnujmy z dosalania potraw. Na początku<br />

mało słone produkty będą wydawały<br />

się niesmaczne, dlatego dobrze jest<br />

zastąpić sól ziołami. Do diety niskosodowej<br />

można się jednak przyzwyczaić.<br />

TŁUSZCZ – WPŁYW NA ZDROWIE<br />

I ZAWARTOŚĆ W PRODUKTACH<br />

Tłuszcz jest niezbędnym składnikiem<br />

diety, przede wszystkim zaś skoncentrowanym<br />

źródłem energii, jest również<br />

nośnikiem witamin A, D, E. Tłuszcz zawiera<br />

różne kwasy tłuszczowe: nasycone<br />

i nienasycone. Mogą mieć one korzystny<br />

lub szkodliwy wpływ na nasz organizm.<br />

Wszystko zależy od ich rodzaju i ilości.<br />

Prozdrowotne właściwości mają nienasycone<br />

kwasy tłuszczowe: jednonienasycone<br />

i wielonienasycone (w tym wielonienasycone<br />

kwasy tłuszczowe z rodziny<br />

omega-3 i omega6). Kwasy tłuszczowe<br />

nasycone uznaje się za niekorzystne,<br />

więc ich obecność w diecie należy ograniczać,<br />

ponieważ sprzyjają rozwojowi<br />

miażdżycy i chorobie niedokrwiennej<br />

serca.<br />

Na etykietach produktów spożywczych<br />

znajdziemy informację o ilości tłuszczu<br />

zawartej w 100 g produktu oraz o ilości<br />

kwasów tłuszczowych nasyconych.<br />

Warto wybierać produkty, które są bogate<br />

w kwasy tłuszczowe nienasycone,<br />

czyli oleje roślinne, ryby i przetwory<br />

rybne, owoce morza, orzechy. Produktów<br />

o dużej zawartości kwasów tłuszczowych<br />

nasyconych lepiej unikać, ich<br />

źródłem są głównie tłuszcze i produkty<br />

zwierzęce.<br />

Materiały IŻiŻ<br />

31

Nasi podopieczni WYCHOWANIE<br />

Maria Piekart<br />

Pierwsze słówka<br />

Mowa to najważniejsza umiejętność umożliwiająca komunikację. Dlatego zarówno<br />

rodzice, jak i opiekunowie dziecka z niecierpliwością czekają na pierwsze słowa i zdania<br />

wypowiedziane przez malca. Jak wspomagać naukę mówienia u małego żłobkowicza<br />

i przedszkolaka?<br />

Rozwój mowy to długi proces,<br />

który zaczyna się tak naprawdę<br />

w pierwszych miesiącach<br />

życia dziecka. Gdy malec trafia do żłobka<br />

zazwyczaj potrafi już mówić kilka<br />

prostych słów. Półtoraroczne dziecko<br />

potrafi wypowiedzieć wyraźne około<br />

kilkunastu słów, więcej jednak rozumie.<br />

Nawet jeśli nie potrafi jeszcze mówić,<br />

to reaguje na swoje imię, wie, co znaczy<br />

słowo „nie”, rozumie polecenia, zna<br />

nazwy przedmiotów w jego otoczeniu<br />

i choć nie potrafi wypowiedzieć słowa<br />

„samochodzik”, to gdy go spytasz, gdzie<br />

się znajduje, wskaże na niego bez wahania.<br />

20-miesięczny maluch zna około 50<br />

słów i potrafi je ze sobą łączyć w proste<br />

zdania: „daj auto”, „moja lala” itd.<br />

Dwulatek zna ponad 100 słów, buduje<br />

zdania i używa przymiotników. W trzecim<br />

roku życia posługuje się 800-1500<br />

słowami, zadaje pytania. Oczywiście to,<br />

że dziecko „posługuje” się słowami, nie<br />

oznacza, że wypowiada je prawidłowo.<br />

Maluchy nawet w wieku 3 lat często<br />

seplenią, nie wypowiadają niektórych<br />

głosek, przekręcają wyrazy lub przestawiają<br />

sylaby, zjadają końcówki itd. To<br />

normalny etap rozwoju mowy, którym<br />

nie należy się przejmować. Warto jed-<br />

WAŻNE:<br />

Niepoprawne wypowiadanie słów, przekręcanie wyrazów są typowe dla<br />

okresu nauki mowy. Problemem może być brak umiejętności wymawiania<br />

niektórych głosek, np. k, sz, r, nad którą powinien popracować logopeda.<br />

Nie ma jednak sensu angażować go w zajęcia w żłobku czy we wczesnych<br />

grupach przedszkolnych. Nieprawidłowe wymawianie głosek do<br />

ok. 3. roku życia jest normalne.<br />

fot. Fotolia.com<br />

32

WYCHOWANIE Nasi podopieczni<br />

fot. Fotolia.com<br />

nak pomóc dziecku w nauce mówienia<br />

i w przyswajaniu coraz większej ilości<br />

słów. Nie chodzi o zajęcia poprawnego<br />

wypowiadania, bo od tego są zajęcia<br />

z logopedą, ale o zachęcenie dzieci<br />

do mówienia i komunikowania się za<br />

pomocą słów. Oczywiście najlepiej robić<br />

to przez zabawę i nie na siłę. Przede<br />

wszystkim warto zachęcać je do mówienia<br />

w każdej sytuacji. Gdy maluch<br />

pokazuje palcem na kubeczek z piciem,<br />

poprośmy, by spróbował powiedzieć,<br />

że chce pić. Nie krytykujmy przy innych<br />

dzieciach, gdy powie coś źle, lecz<br />

po prostu poprawmy go wypowiadając<br />

słowo we właściwy sposób. Jeśli mamy<br />

do czynienia z małymi dziećmi, mówmy<br />

do nich prostym językiem i krótkimi<br />

zdaniami. Podpierajmy słowa gestem,<br />

by dziecko szybciej zrozumiało znaczenie<br />

słów i lepiej je zapamiętało. I najważniejsza<br />

rzecz: czytajmy dzieciom.<br />

W czasie leżakowania, w czasie odpoczynku<br />

po obiedzie, w trakcie przerwy<br />

między zabawą. Maluchy, którym się<br />

czyta, lepiej radzą sobie z nauką mówienia,<br />

mają też większy zasób słów i lepiej<br />

zapamiętują nowe wyrazy.<br />

ZABAWY WSPOMAGAJĄCE<br />

NAUKĘ MÓWIENIA<br />

Dzieci do 2. roku życia<br />

• Nauczyciel śpiewa z dziećmi prostą<br />

piosenkę, którą znają. Co jakiś czas<br />

robi przerwę, pozwalając maluchom<br />

dokończyć wers.<br />

• Zadaj dzieciom proste pytanie: Co jeździ<br />

po torach? Co masz na stopach?<br />

Kiedy jest ciemno? itd. Niech dzieci<br />

odpowiadają na pytania. Taka zabawa<br />

rozwija słownictwo.<br />

• Pokaż dzieciom ilustracje zwierząt<br />

oraz przedmiotów wydających dźwięki<br />

(instrumentów, pojazdów). Niech<br />

maluchy zaprezentują odgłosy odpowiadające<br />

ilustracjom. Zabawy dźwiękonaśladowcze<br />

to doskonały trening<br />

do nauki mówienia.<br />

Dzieci powyżej 2. roku życia<br />

• Schowaj do torby kilka przedmiotów,<br />

znanych dzieciom. Niech każde z nich<br />

po kolei wyciąga jeden przedmiot i opisuje<br />

go, nie pokazując. Koledzy zgadują,<br />

co malec trzyma w ręku.<br />

• Pokaż dziecku ilustrację z gazety, albumu<br />

itd. Niech swoimi słowami opisuje,<br />

co widzi na obrazku.<br />

• Nauczyciel wymyśla jakiś przedmiot,<br />

zwierzę, roślinę itd. Dzieci zadając pytania<br />

usiłują odgadnąć, o czym myśli<br />

nauczyciel.<br />

• Na tablicy nauczyciel pisze literę. Maluchy<br />

starają się odgadnąć jak najwięcej<br />

słów zaczynających się na nią.<br />

• Pokazujemy maluchom ilustrację lub<br />

mówimy nazwę jakiegoś przedmiotu.<br />

Dzieci szukają słów, które do niego<br />

pasują (filiżanka-spodek, auto-kierownica).<br />

Potem można zmienić polecenie:<br />

dzieci szukają słów, które są przeciwieństwem<br />

(cytryna-cukierek, zima-kostium<br />

kąpielowy).<br />

33

Nasi podopieczni WYCHOWANIE<br />

fot. Fotolia.com<br />

Marta Gładysz<br />

Dlaczego warto<br />

czytać dzieciom?<br />

Każdy wie, że dzieciom należy czytać, jednak nie każdy – zarówno rodzic, jak i nauczyciel<br />

– jest w stanie odpowiedzieć dlaczego i co czytać.<br />

Kontakt dziecka z książką nie wypływa<br />

z niego samego, nie jest naturalną<br />

potrzebą, zatem czytanie<br />

dzieciom jest zadaniem dla rodziców, ale<br />

także dla nauczycieli, których ten tekst<br />

powinien skłonić do refleksji i odpowiedzenia<br />

sobie na pytania: czy w ciągu<br />

dnia podczas pracy czytam dzieciom, ile<br />

czasu w ciągu dnia poświęcam na czytanie,<br />

czy dbam o uzupełnianie literatury<br />

dziecięcej w przedszkolu, czy zwracam<br />

uwagę na to co czytam dzieciom, czy są<br />

to teksty wartościowe, czy po przeczytaniu<br />

książki omawiam z dziećmi jej treść?<br />

Niestety, odpowiedź na te pytania może<br />

pokazać brutalną rzeczywistość, że my<br />

jako nauczyciele niestety zaniedbujemy<br />

ten ważny obowiązek.<br />

CO NA TO BADANIA?<br />

Badania potwierdzają, że głośne czytanie<br />

dziecku jest niezmiernie istotne, ponieważ:<br />

• zaspokaja jego potrzeby emocjonalne:<br />

miłości, uwagi, stymulacji,<br />

• buduje mocną więź pomiędzy opiekunem<br />

i dzieckiem,<br />

• wspiera rozwój psychiczny dziecka,<br />

• wzmacnia poczucie własnej wartości,<br />

• uczy poprawnego języka, rozwija zasób<br />

słów, daje swobodę w mówieniu,<br />

• ćwiczy pamięć,<br />

• uczy samodzielnego myślenia: logicznego,<br />

przyczynowo-skutkowego, krytycznego,<br />

34

WYCHOWANIE Nasi podopieczni<br />

• rozwija wyobraźnię,<br />

• poprawia koncentrację,<br />

• przygotowuje do samodzielnego czytania<br />

i pisania,<br />

• przynosi ogromną wiedzę ogólną, daje<br />

dostęp do informacji na każdy temat,<br />

• ułatwia naukę i pomaga odnieść sukcesy<br />

w szkole,<br />

• uczy odróżniania dobra od zła, rozwija<br />

wrażliwość moralną,<br />

• jest znakomitą rozrywką, rozwija poczucie<br />

humoru,<br />

• zapobiega uzależnieniu od telewizji,<br />

komputera, gadżetów elektronicznych,<br />

• chroni dziecko przed zagrożeniami ze<br />

strony kultury masowej,<br />

• jest zdrową ucieczką od nudy i niepowodzeń,<br />

• przeciwdziała demoralizacji i przemocy,<br />

• daje dostęp do życia, myśli i dzieł największych<br />

ludzi różnych epok,<br />

• kształtuje na całe życie nawyk czytania<br />

i poszerzania wiedzy.<br />

Musimy być świadomi, że w dzisiejszym<br />

świecie już najmłodsze dzieci<br />

żyją i rozwijają się pod wpływem<br />

bodźców z otaczającej je elektronicznej<br />

rzeczywistości i mediów. Zabiegani<br />

rodzice po powrocie do domu nie<br />

mając czasu, siły, włączają dziecku<br />

komputer, telewizor. Dlatego świadomy<br />

i odpowiedzialny nauczyciel,<br />

świadome i odpowiedzialne <strong>przedszkole</strong><br />

może tę, niestety, niekolorową<br />

rzeczywistość urozmaicić podając<br />

dziecku książkę, a rodzicom w przy<br />

każdej nadarzającej okazji przypominać<br />

o ważności czytania dzieciom. Być<br />

może dobrym pomysłem byłoby wypisać<br />

i umieścić w widocznym miejscu<br />

w przedszkolu zalety jakie wypływają<br />

z czytania maluchom.<br />

CO CZYTAĆ?<br />

Dlaczego powinniśmy czytać już wiemy,<br />

ale istotne jest to, co czytać?<br />

Dobór literatury zależy od wieku dziecka.<br />

Trzylatki lubią oglądać ilustracje<br />

o których się opowiada, wzbogacając<br />

tym treść utworu. Czterolatki potrafią<br />

już słuchać, ale również dla nich ważne<br />

jest oparcie w ilustracji. Pięcio- i sześciolatki<br />

mogą słuchać dość długich opowiadań<br />

w takim stopniu interesujących, aby<br />

utrzymały ich uwagę. Można dłuższe<br />

opowiadanie dzielić na odcinki czytane<br />

w kolejnych dniach.<br />

Książki polecane przez Fundację<br />

„ABCXXI-cała Polska czyta dzieciom”<br />

WIEK 0-4<br />

• Marta Bogdanowicz (opracowanie)<br />

– Rymowanki-przytulanki<br />

• Paulette Bourgeois, Brenda Clark<br />

– seria o Franklinie<br />

• Jan Brzechwa – Wiersze i bajki<br />

• Gilbert Delahaye – seria o Martynce<br />

• Danuta Gellnerowa – Cukrowe<br />

miasteczko<br />

• AnitaGłowińska – Kicia Kocia (seria)<br />

• Dimiter Inkiow – Ja i moja siostra<br />

Klara (seria)<br />

• Czesław Janczarski – Miś Uszatek;<br />

Gdzie mieszka bajeczka; O smoku<br />

Wawelskim<br />

• Janosch – Ach, jak cudowna jest<br />

Panama (seria)<br />

• Astrid Lindgren – Lotta z ulicy<br />

Awanturników<br />

• Hanna Łochocka – O wróbelku<br />

Elemelku (seria)<br />

• Maria Marjańska-Czernik<br />

– Wypożyczalnia babć<br />

• Sam McBratney – Nawet nie wiesz,<br />

jak bardzo Cię kocham<br />

• Nele Most, Annet Rudolph<br />

– Wszystko <strong>moje</strong>; Co wolno, a czego<br />

nie wolno<br />

• Sven Nordqvist – Kiedy mały Findus<br />

się zgubił (seria)<br />

• Beata Ostrowicka – Lulaki, Pan<br />

Czekoladka i <strong>przedszkole</strong>; Ale ja tak<br />

chcę!<br />

• Joanna Papuzińska – Śpiące<br />

wierszyki<br />

• Eliza Piotrowska – Bajka o drzewie;<br />

Bajka o słońcu<br />

• Renata Piątkowska – Opowiadania<br />

z piaskownicy<br />

• Annie M.G. Schmidt – Julek i Julka<br />

(seria)<br />

• Małgorzata Strzałkowska – Zielony,<br />

żółty, rudy, brązowy<br />

• Julian Tuwim – Wiersze dla dzieci<br />

• Wojciech Widłak – Pan Kuleczka<br />

(seria)<br />

4-6 LAT<br />

• Florence Atwater, Richard Atwater<br />

– Pan Popper i jego pingwiny<br />

• Hans Christian Andersen – Baśnie<br />

• Wiera Badalska – Ballada<br />

o kapryśnej królewnie<br />

• Grażyna Bąkiewicz – Kosmiczni<br />

odkrywcy – Franio i jego babcia<br />

• Jan Brzechwa – Pan Drops i jego<br />

trupa<br />

• Wanda Chotomska – Wiersze;<br />

Pięciopsiaczki<br />

• Carlo Collodi – Pinokio<br />

• Vaclav Ćtvrtek – Bajki z mchu<br />

i paproci; O gajowym Chrobotku;<br />

Podróże furmana Szejtroczka<br />

• Iwona Czarkowska – Biuro<br />

zagubionych zabawek<br />

• Dorota Gellner – Przedszkolakom<br />

• Eva Janikovszky – Gdybym był<br />

dorosły<br />

• Grzegorz Janusz – Misiostwo świata<br />

• Hanna Januszewska – O Pleciudze<br />

• Roksana Jędrzejewska – Wróbel,<br />

Sznurkowe historie, Maleńkie<br />

Królestwo królewny Aurelki<br />

• Lucyna Krzemieniecka – O Jasiu<br />

Kapeluszniku<br />

• Åsa Lind – Piaskowy Wilk<br />

• Astrid Lindgren – seria o Pippi<br />

Pończoszance; Emil ze Smalandii<br />

• Hugh Lofting – seria o Doktorze<br />

Dolittle<br />

• Beata Majchrzak – Opowieść<br />

o błękitnym psie, czyli o rzeczach<br />

trudnych dla dzieci<br />

• Kornel Makuszyński – Przygody<br />

Koziołka Matołka<br />

• Małgorzata Musierowicz – Znajomi<br />

z zerówki<br />

• Alan A. Milne – Kubuś Puchatek,<br />

Chatka Puchatka<br />

• Pija Lindenbaum – Nusia i bracia<br />

łosie (seria)<br />

• Renata Piątkowska – Na wszystko<br />

jest sposób; Nie ma nudnych dni<br />

• Zofia Rogoszówna – Dzieci Pana<br />

Majstra<br />

• Ulf Stark – Cynamon i Trusia.<br />

Wiersze o złości i radości (seria)<br />

• Małgorzata Strzałkowska – Leśne<br />

Głupki; Wiersze do poduchy,<br />

Wyliczanki z pustej szklanki<br />

• Anna Świrszczyńska – Dziwny<br />

tygrys; O chciwym Achmedzie<br />

• Julian Tuwim – Pan Maluśkiewicz<br />

i wieloryb<br />

• Danuta Wawiłow – Wiersze<br />

• Max Velthuijs – Żabka i obcy<br />

35

Nasi podopieczni WYCHOWANIE<br />

Maciej Wójcik<br />

Bunt dwulatka<br />

Jednym ze zjawisk w życiu dziecka, które może siać postrach i niepewność wśród<br />

rodziców i opiekunów jest bunt dwulatka. Czym jest i co niesie za sobą, jeśli chodzi<br />

o zmiany w opiece nad dzieckiem?<br />

Bunt dwulatka to zjawisko, które<br />

możemy obserwować w okolicy<br />

drugich urodzin dziecka<br />

– między 18. a 26. miesiącem życia.<br />

Nazwa tego okresu nie jest oczywiście<br />

przypadkowa, choć nie powinna<br />

również stanowić reguły – nie musimy<br />

na szczęście oczekiwać, że wraz<br />

z drugimi urodzinami każdy nasz<br />

podopieczny zacznie okazywać swoje<br />

niezadowolenie, przy każdej możliwej<br />

okazji. To, czy tak się stanie, jest zależne<br />

od indywidualnego tempa rozwoju<br />

dziecka. Jest to czas, w którym maluch<br />

zaczyna zdawać sobie sprawę z tego,<br />

że ma kontrolę nad swoją wolą, zaczyna<br />

zauważać rzeczy, które mu się nie<br />

podobają i co najważniejsze: zaczyna<br />

to pokazywać. Dziecko bardzo często<br />

sprawdza, jakie wrażenie może wywołać<br />

na swoich opiekunach i na ile może<br />

nimi „manipulować” za pomocą swoich<br />

emocji. A ponieważ jeszcze nie potrafi<br />

kontrolować uczuć w stu procentach,<br />

nie panuje nad nimi w pełni i popada<br />

co jakiś czas w skrajną frustrację, która<br />

bardzo często może przestraszyć młodych<br />

rodziców i opiekunów.<br />

OBJAWY I JAK SOBIE<br />

Z NIMI RADZIĆ?<br />

Po pierwsze: dziecko zaczyna (nad)używać<br />

słowa „Nie!” i to niekoniecznie wtedy,<br />

gdy proponujemy mu coś nieprzyjemnego.<br />

Maluch bardzo często okazuje<br />

taką dezaprobatę tylko po to, by pokazać<br />

nauczycielowi, że może się z nim<br />

nie zgodzić, że ma swoje własne zdanie.<br />

Gdy jednak nie zechcemy pójść z dzieckiem<br />

na ugodę, to następnym etapem<br />

jego reakcji jest już niestety „szał”. Jak<br />

pisaliśmy wcześniej, dziecko nie panuje<br />

w pełni nad swoimi emocjami i wykazuje<br />

od razu skrajne reakcje. Taki napad<br />

frustracji wiąże się z płaczem, krzykiem,<br />

a nawet rzucaniem przedmiotami, jedzeniem<br />

i rozlewaniem picia naokoło<br />

siebie lub rzucaniem się na ziemię. Na<br />

szczęście psychologowie wiedzą, jak sobie<br />

radzić ze zbuntowanym małolatem.<br />

Ich zdaniem, bunt dwulatka to ciężki<br />

fot. Fotolia.com<br />

36

WYCHOWANIE Nasi podopieczni<br />

fot. Fotolia.com<br />

okres, zwłaszcza dla początkującego<br />

opiekuna czy młodego rodzica, ale nie<br />

jest niemożliwym do przebrnięcia, należy<br />

go po prostu mądrze rozegrać.<br />

KILKA POMYSŁÓW<br />

Jak powinniśmy sobie radzić z tym<br />

ciężkim okresem, który przeżywa nasz<br />

podopieczny? Bardzo ważne jest, aby<br />

przestrzegać kilku reguł, które (choć<br />

być może nie wydają się być bardzo ważnymi)<br />

w przyszłości dobrze wpłyną na<br />

dziecko – ułatwią późniejsze wychowanie<br />

i sprawią, że malec nie „przyzwyczai”<br />

się do buntowania przeciw dorosłym.<br />

Przede wszystkim należy pamiętać o tym,<br />

żeby każdą z porad, które wymienimy<br />

poniżej, wykonywać konsekwentnie, aby<br />

dziecko miało jednoznaczny obraz tego,<br />

co mu wolno robić, a czego robić nie powinno.<br />

Kluczowe w uporaniu się z sytuacjami,<br />

z którymi przyjdzie nam się zmierzyć<br />

jest to, abyśmy to przede wszystkim<br />

my panowali nad swoimi emocjami.<br />

Kontakt z dzieckiem, które non stop płacze,<br />

nie zgadza się z nami, krzyczy i upiera<br />

się, działa na nasze nerwy wyjątkowo<br />

negatywnie. Dlatego tak ważne jest, by<br />

nie stracić panowania nad sobą. W zależności<br />

od osoby, może to być najłatwiejszy<br />

lub najtrudniejszy punkt postępowania<br />

przy buncie dwulatka. Osobom o słabszych<br />

nerwach polecamy wymienianie się<br />

opieką nad dzieckiem z kimś innym, kto<br />

będzie mógł ze świeżym umysłem stawić<br />

czoła humorkom malca. Nie powinniśmy<br />

jednak demonizować. W końcu mówimy<br />

tylko o dwulatku. Nie można szufladkować<br />

dzieci – wypominać im: „Ty niegrzeczniku;<br />

Ty marudo; Ty nicponiu;<br />

Ty łobuziaku”. Nie powinniśmy odbierać<br />

dziecku motywacji do poprawy. Powinniśmy<br />

pamiętać, że taki maluch tylko<br />

czeka, żeby usłyszeć pochwałę.<br />

• Zachowaj konsekwencję – decydując<br />

o zejściu z placu zabaw, nie zmieniaj<br />

decyzji na „no dobrze, zostaniemy jeszcze<br />

minutę”, jeśli chwilę temu mówiłaś,<br />

że to już czas wracać (nawet jeśli<br />

dzieci się frustrują);<br />

• Pozostawiaj dzieciom wybory. Gdy zawsze<br />

buntuje się przy ubieraniu, podaj<br />

mu dwie opcje: „ubierasz się sam, czy<br />

mam ci pomóc?” i sprawdź, czy na którąś<br />

przystanie.<br />

• Nie „odpłacaj się” dziecku – jeśli malec<br />

krzyczy, ty mów dalej spokojnym, coraz<br />

cichszym głosem. Pamiętaj, że dziecko<br />

nie jest w stanie zrozumieć, jak możesz<br />

zabraniać mu czegoś, co sam robisz.<br />

• Jeśli wpadł w szał, przytul go i poczekaj,<br />

aż się uspokoi. Pamiętaj, że jego<br />

krzyk jest objawem jego bezradności<br />

i braku umiejętności radzenia sobie ze<br />

swoimi emocjami.<br />

• Gdy dwulatek nie chce oddać zabawki<br />

koledze albo zabiera mu je,<br />

wytłumacz mu, że w żłobku wszyscy<br />

bawią się razem i dzielą się zabawkami,<br />

które są wspólne. Poczucie własności<br />

jest w tym wieku bardzo silne,<br />

z drugiej strony żaden dwulatek nie<br />

potrafi się jeszcze dzielić, bo taki jest<br />

etap jego rozwoju. Pokazywanie, że<br />

można bawić się razem, pożyczać sobie<br />

zabawki i czekać na nie w kolejce<br />

to jedyna metoda walki z dziecięcym<br />

egoizmem.<br />

37

Nasi podopieczni WYCHOWANIE<br />

fot. Fotolia.com<br />

Anna Dubieńska<br />

Warsztaty<br />

dla rodziców<br />

To rodzice są pierwszymi osobami, które wychowują dziecko i kształtują jego osobowość<br />

i charakter. Ale nie każdy rodzic jest psychologiem i pedagogiem, tak jak my. Może więc<br />

wesprzeć go naszą wiedzą i doświadczeniem?<br />

To właśnie jest celem warsztatów<br />

dla rodziców, które są prowadzone<br />

w coraz to większej liczbie<br />

placówek. Czasami jest to inicjatywa<br />

dyrekcji, ale niekiedy samych rodziców,<br />

którzy przychodzą do wychowawców<br />

w pytaniami i prośbami o pomoc. Zdarza<br />

się, że nie radzą sobie z wychowaniem<br />

dziecka albo nie wiedzą, jak reagować<br />

na zgłaszane przez nauczycieli problemy.<br />

Potrzebują wówczas pomocy fachowca:<br />

np. pedagoga lub psychologa.<br />

WYBÓR TEMATYKI<br />

Warsztaty są doskonałą okazją do takiej<br />

pomocy i sposobem na omówienie różnych<br />

problemów wychowawczych. To<br />

również metoda na aktywizację rodziców,<br />

zapoznanie ich z metodami i osobami<br />

pracującymi w placówce oraz między<br />

sobą: integracja rodziców sprzyja rozwiązywaniu<br />

ewentualnych problemów<br />

między dziećmi. Warto, aby uczestniczyli<br />

w nich nie tylko rodzice „z problemami”,<br />

ale i inni, którzy być może kiedyś zetkną<br />

się z nimi we własnym domu. Przed zorganizowaniem<br />

warsztatów warto spytać<br />

chętne do udziału osoby, jakie tematy je<br />

interesują i jakie kwestie chciałby poruszyć<br />

podczas zajęć. Można też zaproponować<br />

własne: mogą to być informacje<br />

z zakresu psychologii rozwoju czy omówienie<br />

popularnych metod wychowawczych,<br />

jak mówić do dziecka, by słuchało,<br />

jak postępować z agresywnym malcem,<br />

jak zachęcać do aktywności nieśmiałka<br />

albo jak wspierać dziecko z niskim poczuciem<br />

własnej wartości.<br />

JAK JE ZORGANIZOWAĆ?<br />

Warsztaty mogą prowadzić wychowawcy,<br />

pedagodzy, psycholodzy przedszkolni,<br />

ale również osoby z zewnątrz – jeśli<br />

mamy na to środki możemy zaprosić do<br />

udziału specjalistów z poradni psychologiczno-pedagogicznej,<br />

fundacji. Możemy<br />

też postarać się o dofinansowanie<br />

takich działań w gminie. Spotkania powinny<br />

być dynamiczne i oprócz wykładu<br />

zawierać również dyskusję, zadawanie<br />

pytań. Można pokusić się o wykonanie<br />

prezentacji w PowerPoincie, aby uatrakcyjnić<br />

przekaz. Na spotkania powinni<br />

być zaproszeni rodzice ze wszystkich<br />

grup, nie ma sensu dzielić wykładów, bo<br />

zazwyczaj problemy poruszane na warsztatach<br />

są uniwersalne i dotyczą zarówno<br />

3-latków, jak i 5-latków.<br />

38

PRENUMERATA<br />

WYCHOWANIE Nasi podopieczni<br />

FORMULARZ ZAMÓWIENIA PRENUMERATY DWUMIESIĘCZNIKA<br />

„MÓJ ŻŁOBEK, MOJE PRZEDSZKOLE”<br />

Roczna prenumerata obejmuje:<br />

– 6 numerów czasopisma<br />

– bezpłatną przesyłkę pocztową<br />

Cena rocznej prenumeraty – 89,40 zł brutto.<br />

Zamawiam roczną prenumeratę czasopisma „<strong>Mój</strong> Żłobek, Moje Przedszkole”.<br />

Dane zamawiającego:<br />

Nazwa firmy <br />

Imię i nazwisko, stanowisko<br />

…………………………………………………………………………………………<br />

…………………………………………………………………………………………<br />

Adres…………………………………………………………………………………………<br />

Telefon…………………………………………………………………………………………<br />

NIP<br />

Ilość egzemplarzy każdego numeru ……….<br />

Dane do wysyłki, jeżeli inne niż powyżej:<br />

Imię i nazwisko/firma<br />

…………………………………………………………………………………………<br />

Adres…………………………………………………………………………………………<br />

Upoważniam Wydawnictwo Target Press Sp. z o.o. Sp. k. z siedzibą: Gromiec, ul. Nadwiślańska 30, 32-590 Libiąż<br />

do wystawienia faktury VAT bez <strong>moje</strong>go podpisu.<br />

Wyrażam zgodę na otrzymanie faktury VAT w wersji elektronicznej na adres e-mail: ………………………………<br />

Wyrażam zgodę na przetwarzanie moich danych osobowych, zgodnie z Ustawą z dnia 29.08.1997r.<br />

o Ochronie Danych Osobowych (Dz. U. Nr 133 poz. 883)<br />

Regulamin prenumeraty dostępny jest na stronie www.mzmp.pl w zakładce „Prenumerata”.<br />

…………………………………….…<br />

Data<br />

…………………………………….…<br />

Czytelny podpis zamawiającego<br />

Zamówienie prosimy przesłać pocztą na adres: Wydawnictwo Target Press Sp. z o.o. Sp. k., ul. Przasnyska 6b,<br />

01-756 Warszawa lub zeskanować i przesłać na adres: mzmp.prenumerata@targetpress.pl.<br />

Aby zamówić prenumeratę można również skorzystać z formularza dostępnego na stronie: www.mzmp.pl<br />

Opłatę za prenumeratę należy wnieść na konto: Wydawnictwo Target Press Sp. z o.o. Sp. k.<br />

Nr rachunku: 55 1090 1014 0000 0001 3231 9650. Zamówienie będzie zrealizowane po dokonaniu opłaty.<br />

39

Nasi podopieczni WYCHOWANIE<br />

Anna Dubieńska<br />

Edukacja na ekranie<br />

Poznawanie świata, historii własnego kraju, naukę o zwyczajach zwierząt i prawach<br />

przyrody można urozmaicić filmami edukacyjnymi. Które z nich warto pokazać naszym<br />

podopiecznym?<br />

Dzieci nie powinny oglądać telewizji<br />

i w zasadzie <strong>przedszkole</strong><br />

oraz <strong>żłobek</strong> powinny być wolne<br />

od bajek i kreskówek. Dziecięce seriale<br />

i tak są codziennością w ich domach,<br />

a nie wnoszą do rozwoju wiele więcej,<br />

niż uzależnienie od ekranu. Są jednak<br />

filmy, dla których warto czasem odstąpić<br />

od tej reguły. To filmy edukacyjne,<br />

które nie są tylko rozrywką, ale porcją<br />

wiedzy np. o świecie zwierząt i roślin.<br />

Można je kupić w postaci filmów DVD<br />

lub znaleźć w Internecie. Warto po nie<br />

sięgnąć, gdy omawiamy z dziećmi trudniejsze<br />

tematy: związane z historią czy<br />

zjawiskami przyrody.<br />

Wiele filmów, które w wyszukiwarkach<br />

internetowych określane są jako filmy<br />

edukacyjne dla dzieci, takimi nie są. Nie<br />

wszystkie też przeznaczone są dla przedszkolaków.<br />

Dlatego szukając dobrego filmu,<br />

który nie tylko nauczy czegoś dzieci,<br />

ale i zaciekawi je oraz zachęci do rozmowy<br />

czy dalszego zgłębiania tematu, trzeba<br />

się nieraz nieźle napocić. Oczywiście<br />

każdy nauczyciel ma kilka sprawdzonych<br />

produkcji, jednak rynek filmowy jest tak<br />

dynamiczny, że wciąż pojawiają się na<br />

nim nowe i coraz lepsze obrazy. Oto kilka<br />

takich, które spodobają się maluchom<br />

i będą dla nich wartościowe.<br />

SPACER PO KRAKOWIE,<br />

WYTWÓRNIA FILMÓW<br />

EDUKACYJNYCH<br />

Kilkunastominutowy film o jednym<br />

z najstarszych i najpiękniejszych polskich<br />

miast. Spacerując z kamerą po Krakowie<br />

dzieci zobaczą najważniejsze zabytki<br />

dawnej stolicy naszego kraju: Barbakan,<br />

Bramę Floriańską, Drogę Królewską<br />

prowadzącą do Wzgórza Wawelskiego<br />

oraz znajdujący się na nim Zamek Królewski.<br />

Dowiedzą się, gdzie mieszka<br />

Smok Wawelski i skąd grany jest hejnał.<br />

JAK I SKĄD PRZYWĘDROWAŁ<br />

PRĄD, WYTWÓRNIA FILMÓW<br />

EDUKACYJNYCH<br />

Film wyjaśniający maluchom działanie<br />

urządzeń elektrycznych. Dzieci dowiedzą<br />

się, czym jest prąd, skąd się bierze<br />

i jak dociera do naszych domów i gniazdek<br />

elektrycznych. Poznają też działanie<br />

elektrowni, w których produkowany jest<br />

prąd – nie tylko tych tradycyjnych, ale<br />

i słonecznych oraz wiatrowych.<br />

SZYMPANS, DISNEY NATURE<br />

Fantastyczny film, dzięki któremu dzieci<br />

pokochają te ciekawe, ale nieznane<br />

wszystkim zwierzęta. Film opowiada<br />

o szympansie Oscarze i innych małpkach<br />

z jego stada, mieszkających w afrykańskich<br />

lasach deszczowych. Dzieci dowiedzą<br />

się, jak młode szympansy uczą<br />

się funkcjonowania w stadzie, jak stają<br />

się częścią grupy i jak uczą się życia w lesie.<br />

„Szympans” to film dokumentalny,<br />

jednak z fabułą, która zaciekawi dzieci<br />

i sprawi, że będą przeżywały perypetie<br />

Oscara, jakby był on bohaterem ulubionej<br />

kreskówki.<br />

POLAK MAŁY! IPN TV<br />

To doskonały film o symbolach narodowych<br />

przeznaczony dla najmłodszych<br />

Polaków. Dzieci dowiedzą się z niego,<br />

jak wygląda godło naszego kraju i dlaczego<br />

Mazurek Dąbrowskiego jest najważniejszą<br />

polską pieśnią. Poznają też<br />

40

WYCHOWANIE Nasi podopieczni<br />

kolory widniejące na fladze i poznają<br />

daty najważniejszych świąt narodowych.<br />

Film może być wstępem do rozmowy<br />

z maluchami o tradycjach narodowych<br />

i poznania znaczenia słowa „patriotyzm”.<br />

BYŁO SOBIE ŻYCIE, PROD.<br />

ALBERT BARILLE<br />

Tego serialu nie trzeba przedstawiać,<br />

bo znają go zarówno dzieci, jak i dorośli<br />

(pierwsze odcinki powstały w latach<br />

70-tych XX wieku). „Było sobie życie” to<br />

odcinkowy film przedstawiający w prosty<br />

i zabawny sposób funkcjonowanie ludzkiego<br />

organizmu. Serial pokazuje życie<br />

komórek, pracę narządów, wyjaśnia, na<br />

czym polegają procesy życiowe, jak oddychanie<br />

czy trawienie, a także choroby i infekcje.<br />

Warto dodać, że film doczekał się<br />

kontynuacji: „Był sobie człowiek”, „Był<br />

sobie Kosmos” i wiele innych to kolejne<br />

seriale warte zaprezentowania.<br />

fot. Fotolia.com<br />

OCEAN PRZYGÓD,<br />

REŻ. JEAN-JACQUES MANTELLO<br />

Film dokumentalny, będący efektem<br />

współpracy filmowców ze słynnym badaczem<br />

oceanów Jeanem-Michelem<br />

Cousteau. Opowiada o żółwiu, który po<br />

15 latach powraca na plażę, na której wykluł<br />

się z jaja. Realizacja obrazu trwała<br />

7 lat, w czasie których jego twórcy udali<br />

się na 26 wypraw i spędzili pod wodą<br />

blisko 1500 godzin. Dzięki trójwymiarowej<br />

technologii teraz każdy może zanurkować<br />

w wirtualną otchłań i przeżyć<br />

własną, niepowtarzalną przygodę! Film<br />

doskonale ukazuje życie morskich zwierząt<br />

i jest wspaniałą barwną opowieścią<br />

o wyjątkowym, tajemniczym świecie<br />

mórz i oceanów.<br />

MARSZ PINGWINÓW,<br />

REŻ. LUC JACQUET<br />

Lodowe pustkowia Antarktyki i żyjące<br />

tam pingwiny: śmieszne, ale niezwykle<br />

mądre ptaki, mające swoje zwyczaje,<br />

które warto poznać. Co roku w 40-stopniowym<br />

mrozie przemierzają Antarktykę<br />

wzdłuż i wszerz, aby wydać potomstwo<br />

i zapewnić mu przetrwanie. Film to połączenie<br />

dokumentu oraz bajki, dlatego doskonale<br />

nadaje się dla przedszkolaków,<br />

które kochają zwierzęta. Zawiera wiele<br />

informacji, ale dzięki ciekawej narracji są<br />

one zrozumiałe i łatwe do przyswojenia<br />

nawet przez kilkulatka.<br />

WĘDRÓWKI Z DINOZAURAMI,<br />

REŻ. BARRY COOK I NEIL<br />

NIGHTINGALE<br />

To paradokument, który doskonale<br />

przybliży dzieciom życie dinozaurów,<br />

tak ukochanych przez przedszkolaków<br />

stworzeń. Serial BBC wykorzystuje<br />

techniki komputerowe, by odtworzyć<br />

wygląd i zachowanie dinozaurów.<br />

Animacje nałożone na pejzaże Alaski<br />

i Nowej Zelandii dodają wiarygodności<br />

obrazowi i całej historii. Film<br />

przedstawia prehistoryczne gady, pokazuje,<br />

jak wyglądało ich życie: polowania,<br />

walka o teren, pożywienie. Ciekawa<br />

narracja dostosowana do wieku<br />

odbiorców zapewnia fantastyczną zabawę<br />

i zachęca do lepszego poznania<br />

dinozaurów.<br />

fot. Fotolia.com<br />

41

Nasi podopieczni WYCHOWANIE<br />

fot. Fotolia.com<br />

Renata Golonka<br />

Przebieranki<br />

Chociaż to w okresie karnawału odbywa się najwięcej balów przebierańców, okazji do<br />

tego typu zabawy nie zabraknie przez cały rok.<br />

W<br />

przedszkolach nie brak<br />

okazji do różnego rodzaju<br />

zabaw, jednak najlepiej, gdy<br />

połączymy przyjemne z pożytecznym.<br />

Zabawa w przebieranie to doskonała<br />

okazja nie tylko, by się świetnie zabawić,<br />

ale i poznać nowe wiadomości<br />

o otaczającym świecie. Kilkulatkom<br />

najłatwiej przekazywać wiedzę na rozmaite<br />

tematy właśnie w ten sposób.<br />

ZA KOGO SIĘ PRZEBRAĆ?<br />

Mamy nieograniczone możliwości<br />

w tym zakresie. Wystarczy dobry pomysł<br />

i chwytliwe hasło, aby zachęcić dzieci<br />

do zabawy. Tematem może być prawie<br />

wszystko, a za przebranie mogą służyć<br />

rozmaite przedmioty. Oto kilka propozycji,<br />

które może okażą się przydatne<br />

w waszej placówce.<br />

BAL EKOLOGICZNY<br />

Aby przekonać dzieci, jak bardzo istotna<br />

jest segregacja śmieci, gromadzimy<br />

rozmaite opakowania i inne przedmioty.<br />

Mogą to być pudła kartonowe różnej<br />

wielkości, pojemniki na jajka, tuby po<br />

ręcznikach czy papierze toaletowym,<br />

folia bąbelkowa, taśma klejąca, papier<br />

śniadaniowy, folia aluminiowa, plastikowe<br />

butelki itp. Pierwszą część zabawy<br />

stanowi część edukacyjna. Dzieci<br />

dowiadują się, jak ważne jest, by każdy<br />

dbał o czystość, poznają znaczenie słowa<br />

„ekologia”. Nauczyciele wykonują (lub<br />

proszą wcześniej rodziców o wykonanie<br />

i przyniesienie) stroje dla dzieci. Następnie<br />

odbywa się pokaz mody ekologicznej.<br />

Dzieci próbują nazwać poszczególne<br />

stroje i opowiadają, z jakich tworzyw powstały<br />

poszczególne części ,,garderoby”.<br />

Nie trzeba wprowadzać elementu rywalizacji,<br />

ale można spróbować dowiedzieć<br />

się od dzieci, czy któryś strój szczególnie<br />

im się podoba.<br />

BAL DOMOWY Z FANTAZJĄ<br />

Za przebranie mogą służyć rozmaite<br />

przedmioty, które można znaleźć w każdym<br />

gospodarstwie domowym. Najprościej<br />

na początek zaproponować dzie-<br />

42

WYCHOWANIE Nasi podopieczni<br />

ciom, by z przygotowanych wcześniej<br />

przez nauczyciela rzeczy wybrały jedną.<br />

Może to być na przykład durszlak albo<br />

kalosze. Po wybraniu przedmiotu dzieci<br />

mają czas na zastanowienie się, kogo<br />

mogą przedstawić przy jego pomocy.<br />

Durszlak może być świetnym nakryciem<br />

głowy dla rycerza, a kalosze to atrybut<br />

wędkarza. Liczy się pomysłowość i kreatywność.<br />

Dzieci rozwijają wyobraźnię,<br />

wzbogacają słownictwo i uczą się, że do<br />

zabawy wystarczy czasem jeden niepozorny<br />

przedmiot.<br />

BAL ZWIERZĄTEK<br />

Do tej zabawy wystarczą farbki do kolorowania<br />

twarzy. Wybrane dzieci mają<br />

malowane na buziach pyszczki rozmaitych<br />

zwierząt, np. tygrysa czy pingwina.<br />

Pozostali muszą odgadnąć, co to za<br />

zwierzę. Przy każdym dzieciaku-zwierzaku<br />

maluchy muszą odpowiedzieć na<br />

pytania, związane z jego życiem, miejscem<br />

zamieszkania czy zwyczajami.<br />

Później grupa odtwarza dźwięk, jaki<br />

dane zwierzę wydaje. Zabawa pozwala<br />

poznać zdolności naśladowcze dzieci,<br />

a one same dowiadują się wiele o świecie<br />

przyrody.<br />

BAL DZIECI ŚWIATA<br />

Pomysł dobry do zrealizowania w okolicach<br />

Dnia Dziecka. Można zaproponować<br />

rodzicom, by przebrali dzieci<br />

w egzotyczne stroje. Mała Japonka czy<br />

Indianka – to oryginalne pomysły, do<br />

których zrealizowania nie trzeba tak wiele<br />

środków. Wprawdzie dzisiejsze maluchy,<br />

zwłaszcza te mieszkające w dużych<br />

miastach wiedzą, że dzieci mogą mieć<br />

różny kolor skóry, a nawet często same<br />

mają koleżanki i kolegów o oryginalnej<br />

urodzie, jednak taka zabawa uświadomi<br />

im, jaki świat jest zróżnicowany i jak wiele<br />

nas mimo to łączy.<br />

Oczywiście, największym i najwspanialszym<br />

balem w przedszkolu musi<br />

być bal karnawałowy. Tutaj albo pozostawiamy<br />

dzieciom i ich rodzicom<br />

pełną swobodę odnośnie do stroju,<br />

albo ustalamy temat przewodni. Bohaterowie<br />

bajek, moda z dawnych lat, kosmici,<br />

księżniczki i piraci – dzieci mogą<br />

być, kim tylko zechcą. A my tym razem<br />

nie doszukujmy się walorów edukacyjnych<br />

– wystarczy, że maluchy mają super<br />

zabawę.<br />

fot. Fotolia.com<br />

43

Co nowego na rynku? AKTUALNOŚCI<br />

NIVEA BABY EMOLIENT<br />

Krem S.O.S.<br />

Od pierwszych dni życia pomaga<br />

łagodzić zaczerwienioną, suchą<br />

i wrażliwą skórę na całym<br />

ciele. Dzięki łagodnej formule<br />

z masłem shea, lipidami Omega-6<br />

i pantenolem natychmiast przynosi<br />

ulgę, intensywnie odżywia<br />

i zapobiega swędzeniu.<br />

Krem łatwo się<br />

rozprowadza<br />

i chroni przed<br />

otarciami, nie<br />

podrażniając<br />

delikatnej skóry<br />

dziecka.<br />

Cena:<br />

15,99 zł/150 ml.<br />

Olejek do kąpieli LINOMAG®,<br />

Ziołolek<br />

Emolient przeznaczony do kąpieli<br />

natłuszczającej delikatnej skóry dzieci<br />

i niemowląt od<br />

1. dnia życia. Zawiera<br />

substancje aktywne<br />

stanowiące połączenie<br />

łagodnych środków<br />

myjących, oleju<br />

lnianego bogatego<br />

w kwasy omega-3<br />

i omega-6 oraz<br />

naturalnego wyciągu<br />

z rumianku. Produkt<br />

nie zawiera<br />

konserwantów<br />

i parabenów.<br />

Cena: ok. 10 zł/200 ml<br />

Mleko następne<br />

oparte na<br />

mleku kozim,<br />

Capricare<br />

Produkowane w Nowej<br />

Zelandii jest pierwszą<br />

mieszanką dla<br />

niemowląt na bazie<br />

pełnego mleka koziego.<br />

Produkcja mleka<br />

Capricare w 100%<br />

odbywa się w Nowej<br />

Zelandii. Mieszanka<br />

została poddana<br />

badaniom klinicznym.<br />

Cena: ok. 40 zł /400 g.<br />

Więcej na:<br />

www.capricare.pl<br />

Chusteczki<br />

dla niemowląt<br />

Bambino<br />

Delikatne chusteczki do<br />

pielęgnacji niemowląt,<br />

nie zawierają alkoholu.<br />

Chronią skórę<br />

przed wysuszeniem<br />

i podrażnieniami.<br />

Pozostawiają na długo<br />

uczucie świeżości<br />

i przyjemny zapach.<br />

Cena: 6,30 zł/63 szt.<br />

44

AKTUALNOŚCI Co nowego na rynku?<br />

Ekologiczny mus owocowy<br />

z orkiszem, Holle<br />

W swoim składzie zawiera jedynie 4 składniki:<br />

pochodzące z upraw ekologicznych przetarte<br />

owoce – gruszkę, brzoskwinię i malinę – oraz<br />

pełnowartościowe ziarna<br />

orkiszu, pochodzące<br />

z upraw biodynamicznych<br />

Demeter, który<br />

wzbogaca przetarte<br />

owoce, czyniąc je<br />

bardziej sycącymi<br />

– dzięki temu<br />

nowość marki<br />

Holle to nie tylko<br />

deserek, lecz pełny<br />

posiłek.<br />

Cena: 5 zł/90 g.<br />

Więcej na:<br />

www.holle.pl<br />

Mlekołaki Choco<br />

Kulki, Lubella<br />

Źródło minerałów<br />

z natury. Płatki<br />

pochodzą<br />

z wyselekcjonowanych<br />

składników: wysokiej<br />

jakości kakao, pełego<br />

ziarna, które jest<br />

źródłem pożytecznego<br />

błonnika. To pyszne<br />

i pożywne śniadanie<br />

oraz oszczędność<br />

czasu w trakcie jego<br />

przygotowywania.<br />

To równie doskonała<br />

porcja energii,<br />

niezbędnej do nauki<br />

i zabawy.<br />

Cena: 4,50zł/400 g<br />

Farba tablicowa Chalkboard Paint 308,<br />

Benjamin Moore<br />

Jedyna na rynku farba tablicowa w pełnej gamie nasyconych kolorów, a co<br />

najważniejsze – w formule „Zero LZO”, ograniczającej reakcje alergiczne. Może<br />

być stosowana na ściany oraz powierzchnie drewniane. Doskonale nadaje się<br />

do przedszkoli jako podłoże dla dziecięcych rysunków. Cena: 166 zł/0,95 l<br />

Jurajska z jodem<br />

Jedna butelka<br />

wody funkcjonalnej<br />

dostarcza 100%<br />

dziennego<br />

zapotrzebowania<br />

na jod.<br />

Powinny<br />

ją spożywać<br />

dzieci<br />

w okresie<br />

wzrostu,<br />

osoby uprawiające<br />

intensywnie<br />

sport,<br />

jak również<br />

mieszkające<br />

z dala<br />

od terenów<br />

nadmorskich.<br />

Jest<br />

szczególnie<br />

zalecana<br />

w diecie kobiet<br />

w ciąży,<br />

karmiących,<br />

a także planujących<br />

potomstwo.<br />

Cena:<br />

1,99 zł<br />

/1,5 l<br />

45

Nasi podopieczni WYCHOWANIE<br />

Marta Gładysz<br />

Muzyka klasyczna<br />

w wychowaniu dzieci<br />

Już nikt dzisiaj nie ma wątpliwości, że muzyka wpływa na nasze nastroje, emocje,<br />

pomaga rozładować stres, uspokaja, wpływa na stan naszego umysłu. Muzyka klasyczna<br />

w wychowaniu dzieci może stać się doskonałym narzędziem w rozwoju ich osobowości.<br />

Już w XIX w Fryderyk Nietsche<br />

twierdził, że „życie bez muzyki<br />

byłoby pomyłką”. Naukowcy<br />

twierdzą, że słuchanie muzyki poważnej<br />

pozytywnie wpływa na rozwój<br />

dziecka już w łonie matki i okazuje się,<br />

że dla dzieci muzyka poważna wcale<br />

nie jest za poważna.<br />

STYMULUJE<br />

ROZWÓJ MÓZGU<br />

Słuchanie klasyki przez dziecko poprawia<br />

jego pamięć, łatwiej przychodzi<br />

mu nauka czytania, pisania, liczenia, logicznego<br />

myślenia oraz nauka języków<br />

obcych. Badania wykazały, że najlepiej<br />

stymulują mózg utwory Mozarta i chorał<br />

gregoriański, które poprawiają także<br />

pamięć i koncentrację. Muzyka baroku<br />

Vivaldiego, Telemanna, Bacha wspomaga<br />

i przyspiesza proces przyswajania<br />

wiedzy. Utwory Beethovena, Straussa<br />

harmonizują i integrują rytm pracy serca<br />

oraz mózgu.<br />

Muzyka jest formą wyrazu artystycznego,<br />

dziecko słuchając jej rozwija swoją<br />

wrażliwość na piękno, kształtuje wyobraźnię,<br />

uczy się samodzielnego myślenia,<br />

wyrażania swoich emocji, zaspokaja<br />

potrzebę ekspresji.<br />

Alfred Tomatis – specjalista chorób<br />

uszu, prekursor badań nad wpływem<br />

muzyki na percepcję słuchową, aparat<br />

słuchowy i mózg – jest autorem terminu<br />

„efekt Mozarta”. Wykazał, że ucho<br />

jest organem nie tylko do słyszenia i słuchania,<br />

ale również instrumentem równowagi,<br />

wyprostowanej postawy ciała,<br />

kontrolującym orientację przestrzenną,<br />

kontrolującym mowę, język i głos, organem,<br />

który energetyzuje korę mózgową<br />

przygotowując ją do świadomego przyjmowania<br />

bodźców z otoczenia. Wykazał,<br />

że wysokie dźwięki dają większą stymulację<br />

w postaci impulsów nerwowych<br />

niż dźwięki niskie. Wysokie określa jako<br />

dynamizujące, aktywizujące nasz umysł,<br />

a niskie jako dezaktywujące.<br />

TERAPEUTYCZNY<br />

WPŁYW MUZYKI<br />

Słuchanie muzyki pozwala walczyć ze stresem.<br />

Coraz częściej muzykoterapię stosuje<br />

się w leczeniu autyzmu, depresji, migreny,<br />

nerwic. W. Sacher pisze, że wzmacnianie<br />

bodźców słuchowych dźwiękami o zróżnicowanej<br />

wysokości, dynamice i barwie<br />

może udrażniać kanał słuchowy dziecka<br />

z zaburzeniami słuchu. Twierdzi, że muzyka<br />

uczy skupienia uwagi na dźwiękach,<br />

poprawiając jakość komunikacji dziecka<br />

z otoczeniem. Emocjonalna strona kontaktu<br />

dziecka z muzyką, możliwości samorealizacji<br />

w działaniach muzycznych, mogą<br />

wspomagać stabilizowanie prawidłowego<br />

rozwoju psychicznego.<br />

KLASYKA W PRZEDSZKOLU<br />

Raczej rzadko zdarza się, że dziecko słucha<br />

w domu muzyki klasycznej, ewentualnie<br />

w łonie matki, bo jest obecnie na<br />

to moda. Zatem obowiązek kształcenia<br />

dzieci w tej sferze przypada na nauczycieli<br />

w przedszkolu i w szkole. Podstawa programowa<br />

zaznacza, że celem wychowania<br />

przedszkolnego jest m.in. wprowadzanie<br />

dzieci w świat wartości estetycznych<br />

i rozwijanie umiejętności wypowiadania<br />

się poprzez muzykę, taniec, śpiew, małe<br />

formy teatralne oraz sztuki plastyczne.<br />

Przewodniki oferują mało pomysłów na<br />

zajęcia z muzyką klasyczną, zatem inicjatywa<br />

jest po stronie nauczycieli. Muzyka<br />

klasyczna może stać się codziennością<br />

w życiu przedszkolnym dziecka. Możemy<br />

ją włączać przed posiłkami, kiedy dzieci<br />

siedzą już przy stolikach, może być punktem<br />

dnia jako wyciszenie dzieci, uspokojenie,<br />

jako relaks, odpoczynek.<br />

Muzyka klasyczna może być podkładem<br />

do zabaw ruchowych, inspiracją do dzieł<br />

plastycznych np. zadaniem dzieci może<br />

być namalowanie muzyki, przekazanie<br />

na papier tego co słyszą. Można też<br />

stworzyć cykl zajęć o kompozytorach,<br />

np. raz w miesiącu, kiedy dzieci oprócz<br />

wysłuchania utworu będą mogły poznać<br />

jego autora, historię jego życia i historię<br />

powstania kompozycji.<br />

Do zrozumienia muzyki, zwłaszcza klasycznej,<br />

z pewnością przyczyni się jej aktywne<br />

słuchanie. Dzięki tym metodom<br />

dzieci będą wspaniale improwizować,<br />

akompaniować na instrumentach perkusyjnych<br />

i niekonwencjonalnych, interpretować<br />

muzykę ruchem, tańcem (również<br />

z szarfami, chustami), tworzyć<br />

opowieści słowne i ruchowe.<br />

Stosowanie takich metod jak<br />

instrumentalizacja utworów,<br />

realizowanie partytur, nadawanie<br />

fabuły i tytułu słuchanej<br />

muzyce czy improwizacje<br />

ruchowo-taneczne mogą<br />

zaspokajać potrzeby<br />

ekspresji twórczej<br />

i odtwórczej, a także<br />

pomagać w nabieraniu odwagi, przełamywania<br />

strachu, dowartościować i akceptować<br />

w grupie rówieśników.<br />

Plusy jakie wynikają ze słuchania muzyki<br />

klasycznej powinny być wystarczającą<br />

motywacją do nowych przemyśleń w tej<br />

sferze oraz do nowych działań pedagogicznych<br />

jakie z tych przemyśleń powinny<br />

się zrodzić.<br />

46

WYCHOWANIE Nasi podopieczni<br />

fot. Fotolia.com<br />

47

Nasi podopieczni WYCHOWANIE<br />

fot. Fotolia.com<br />

48

WYCHOWANIE Nasi podopieczni<br />

Marta Gładysz<br />

Jak odpowiadać<br />

na trudne pytania?<br />

„Dlaczego niebo jest niebieskie?”, „Co to jest nieskończoność?” i „Skąd się biorą dzieci?”<br />

– to niektóre z najtrudniejszych pytań, które dzieci zadają swoim zakłopotanym rodzicom.<br />

Czasem również nauczyciele są wzywani do odpowiedzi.<br />

Kiedy dziecko zadaje trudne pytanie<br />

rodzicom, jest to dla nich<br />

wyzwanie, jednak nauczyciel<br />

w przedszkolu, który został postawiony<br />

do odpowiedzi jest w trudniejszej<br />

sytuacji, ponieważ odpowiadając<br />

na niektóre pytania może zaprzeczyć<br />

temu, co dziecko usłyszało od rodzica,<br />

a tym samym podważyć jego autorytet<br />

w oczach dziecka. Maluchy zadają wiele<br />

przeróżnych pytań, które można podzielić<br />

na te dotyczące sfery naukowej<br />

i na pytania sfery egzystencjalnej.<br />

„Dlaczego?”, „po co?”, „jak to?”, „czy?”<br />

– to pytania, które dziecko formułuje<br />

od momentu, kiedy zaczyna mówić, aż<br />

po 5.–6. rok życia. Ten czas psychologowie<br />

nazywają „fazą zadawania pytań”.<br />

To naturalny okres w rozwoju dziecka,<br />

pokrywa się z największą chłonnością<br />

intelektualną człowieka. Wczesny okres<br />

życia dziecka jest decydujący dla jego<br />

przyszłości. Dziecięca ciekawość świata,<br />

może być punktem wyjścia do znalezienia<br />

w życiu własnej pasji lub pogłębienia<br />

zainteresowań.<br />

PYTANIA NAUKOWE<br />

W tej sferze nauczyciel jak najbardziej<br />

powinien odpowiadać na pytania dziecka.<br />

Mogą być one różne do najczęściej<br />

zadawanych można zaliczyć następujące:<br />

• Dlaczego niebo jest niebieskie?<br />

• Skąd się bierze prąd?<br />

• Dlaczego ptaki latają, a my nie?<br />

• Dlaczego latają samoloty?<br />

• Co to są czarne dziury?<br />

• Dlaczego Ala ma niebieskie oczy?<br />

• Dlaczego płaczemy przy krojeniu cebuli?<br />

• Skąd się bierze wiatr?<br />

• Skąd się biorą burze?<br />

• Dlaczego mrugasz?<br />

• Skąd się bierze woda?<br />

Bez wątpienia każdy nauczyciel jest<br />

w stanie odpowiedzieć dziecku na te<br />

pytania. Jeśli nie znamy odpowiedzi, nie<br />

ignorujmy pytań, nie zbywajmy krótkim<br />

„nie wiem”. Nauczyciel jest źródłem wiedzy<br />

o świecie, jego zadaniem jest nauczanie,<br />

ale to nie znaczy, że jest „chodzącą<br />

encyklopedią”. Dlatego musi umieć również<br />

przyznać się przed dzieckiem, że<br />

czegoś nie wie – nie ma w tym nic złego.<br />

Poprośmy malucha o czas na zdobycie<br />

potrzebnych informacji. Może to być<br />

również inspiracja do ciekawych, niecodziennych<br />

zajęć w przedszkolu. Odpowiedzi<br />

na pytania powinny być krótkie,<br />

musimy mówić prawdę w dwóch, trzech<br />

zdaniach, natłok informacji może spowodować,<br />

że maluch się pogubi.<br />

PYTANIA EGZYSTENCJALNE<br />

„Skąd się biorą dzieci?”, „Dlaczego umieramy?”,<br />

„Dlaczego są groby?”, „Gdzie jest<br />

Bóg?”, „Gdzie byłem jak mnie nie było?”...<br />

Czy nauczyciel powinien odpowiadać na<br />

te pytania?<br />

Rozważania na ten temat wypływają<br />

z moich przemyśleń jako matki dwójki<br />

dzieci i jako nauczyciela. Jako matka nie<br />

chciałabym, aby nauczyciel odpowiadał<br />

na pytanie np. skąd się biorą dzieci,<br />

wcześniej nie rozmawiając o tym ze mną,<br />

ponieważ dziecko ode mnie mogło już<br />

otrzymać odpowiedź. Jako nauczyciel<br />

najpierw zapytałabym więc rodziców,<br />

a dziecku powiedziałabym, że mama<br />

i tata mogą najlepiej odpowiedzieć mu<br />

na to pytanie. Jest to zrzucenie ciężaru na<br />

rodzica, ale jednocześnie to bezpieczny<br />

sposób, aby nie podważać jego autorytetu<br />

i nie mieszać maluchowi w głowie.<br />

Zakładam, że jeśli dziecko zadaje pytanie<br />

egzystencjalne nauczycielowi, zadało je<br />

również rodzicowi i jakąś wiedzę na ten<br />

temat posiada, dlatego aby uniknąć nieporozumień<br />

sięgnęłabym do autorytetu<br />

rodziców. Warto, aby rodzic przedstawił<br />

nam swój pogląd na dany temat, aby na<br />

drugi raz wiedzieć, co odpowiedzieć.<br />

Jeśli rodzice mają trudności z niełatwymi<br />

pytaniami, można zaproponować im<br />

książki, poradniki, z którymi powinien<br />

zapoznać się również nauczyciel:<br />

„Dlaczego pingwinom nie zamarzają stopy?”,<br />

„Czy niedźwiedzie polarne czują się<br />

samotne i 101 innych intrygujących pytań”<br />

albo „Czy jest coś, co jada osy?”. Książki<br />

te pomagają dzieciom i rodzicom lepiej<br />

poznać świat, w którym żyją. Polecam<br />

również „A dlaczego? Jak odpowiadać na<br />

trudne pytania dzieci” Evy Zoller. Książka<br />

autorki jest swoistym apelem: filozofuj!<br />

Jest zaproszeniem do dialogowania<br />

i to tego najtrudniejszego, bo z dziećmi.<br />

Autorka już w przedmowie zaznacza:<br />

„Rodzice wiedzą z doświadczenia, że już<br />

najmłodsze dzieci chętnie oddają się zajęciom<br />

filozoficznym – często z nieoczekiwaną<br />

gorliwością. Zadając dorosłym<br />

tysiące pytań na minutę, wystawiają ich<br />

cierpliwość na poważną próbę”. Ciekawą<br />

pozycją jest również książka Ireny Krzywickiej<br />

pt. „Jak odpowiadać dzieciom na<br />

drażliwe pytania”. Autorka pisze: „Jest<br />

rzeczą wiadomą, że dzieci są wścibskie<br />

i ciekawskie. Czy należy odpowiadać na<br />

wszystkie pytania? Czy należy z fałszywą<br />

pruderią udawać, że się pytania nie<br />

dosłyszało? Nie, obowiązkiem człowieka<br />

współczesnego jest patrzeć śmiało<br />

w oczy własnych i cudzych dzieci”.<br />

49

Nasi podopieczni WYCHOWANIE<br />

Maciej Wójcik<br />

Nie chcę<br />

leżakować!<br />

Chwilą oddechu i odpoczynku dla dziecka między natłokiem zabaw i zajęć jest<br />

leżakowanie. I choć my dorośli wiele dalibyśmy, żeby móc tak spędzić część dnia w pracy,<br />

to wiele maluchów przymusowego odpoczynku bardzo nie lubi. Jak ich do niego<br />

zachęcić i przekonać?<br />

Bardzo ważne dla prawidłowego<br />

rozwoju organizmu dziecka jest<br />

to, aby w czasie jego wczesnego<br />

rozwoju, rytm i plan dnia, który mu<br />

nadajemy, był dla niego odpowiedni,<br />

co za tym idzie, żeby nie doprowadzić<br />

do jego przemęczenia. Elementem,<br />

który ma to regulować jest tzw. leżakowanie.<br />

Specjaliści już dawno uzgodnili,<br />

że układ nerwowy dziecka w wieku<br />

przedszkolnym nie jest jeszcze w stanie<br />

pracować przez kilkanaście godzin<br />

bez przerwy, a to właśnie ma miejsce,<br />

gdy dziecko budzące się koło godziny<br />

siódmej, kładzie się przed dwudziestą<br />

pierwszą. Żeby taka praca była możliwa<br />

i nieszkodliwa dla naszego malucha,<br />

powinien on trochę odpocząć od<br />

wszechobecnego w przedszkolu hałasu,<br />

natłoku zajęć, relacji z rówieśnikami,<br />

mnóstwa zabaw i gier. I choć wiele<br />

z nich nie chce się często od swoich<br />

zajęć oderwać, to oczywistym dla nas<br />

powinno być, że w końcu każdy maluch<br />

zacznie wykazywać objawy zmęczenia<br />

– straci radość z zabawy, będzie bardziej<br />

skłonny do płaczu, podenerwowany<br />

i rozdrażniony. Paradoksalnie<br />

największą wartość takie leżakowanie<br />

będzie miało dla dziecka o wzmożonej<br />

pobudliwości. Na nic więc zdadzą się<br />

argumenty „On/Ona musi się jeszcze<br />

wyszaleć”.<br />

SEN CZY WYCISZENIE?<br />

Warto rozróżniać jednak dwa bardzo<br />

ważne pojęcia – zasypianie i odpoczywanie.<br />

Powinniśmy niejako nakłaniać<br />

naszych podopiecznych do relaksu,<br />

jednak nie wolno nam zmuszać ich do<br />

snu. Zwłaszcza gdy mówimy o dziecku<br />

w okresie adaptacyjnym. Jest to po prostu<br />

bezcelowe, a nawet nieodpowiednie<br />

dla malca. Dzieci w tym okresie odczuwają<br />

jeszcze niechęć do przedszkola,<br />

tęsknią za rodzicami i mogą czuć się<br />

nieswojo zasypiając w miejscu, którego<br />

jeszcze tak dobrze nie znają. Boją się,<br />

że gdy zasną, przegapią przyjście rodziców<br />

i zostaną w przedszkolu na zawsze.<br />

Pamiętajmy więc, że nie powinniśmy<br />

wymuszać snu. Przedszkole powinno się<br />

dziecku kojarzyć pozytywnie i takie praktyki,<br />

mogą temu zaszkodzić.<br />

Leżakowanie powinno mieć więc<br />

formę, która, będzie dla naszych podopiecznych<br />

po prostu atrakcyjna. A metod<br />

na wyciszenie dzieci jest bez liku<br />

i można w nich przebierać odnajdując<br />

najlepszą dla naszej grupy. Żeby dzieci<br />

odpoczywały, nie muszą być przebrane<br />

w piżamki. Warto jakoś zaznaczyć<br />

w dziennym rytmie „czas na leżakowanie”.<br />

Ale można to zrobić poprzez przysłanianie<br />

rolet, włączanie relaksacyjnej<br />

muzyki lub kołysanek. Piżama może<br />

przypomnieć dziecku, że szykuje się do<br />

snu, a to z kolei zwróci jego uwagę na<br />

brak mamy w pobliżu.<br />

BAJKI LULILANKI<br />

Oczywiście nie wszystkie dzieci zasną<br />

podczas takiego odpoczynku. Nie jest<br />

to problemem. Malec leżący, wyciszony<br />

odpoczywa nawet, jeśli nie śpi. Niektóre<br />

z nich będą wolały słuchać bajek, które<br />

opiekun może odtworzyć lub przeczytać<br />

dzieciom. Innym rozluźnienie i wyciszenie<br />

przyniesie muzyka relaksacyjna czy<br />

kołysanki. Kreatywniejszych i zdolniejszych<br />

opiekunów zachęcamy do samodzielnego<br />

wymyślania opowiadanych<br />

bajek lub śpiewania dzieciom piosenek.<br />

To może pomóc w zacieśnieniu więzi<br />

z nauczycielami – na podstawie krótkiego<br />

skojarzenia, że kołysanki i bajki znamy<br />

głównie od rodziców, zwłaszcza mamy.<br />

Leżakowanie jest częścią stałego rytmu dnia.<br />

Tzw. rutyna i regularnie następujące po sobie<br />

czynności są bardzo ważne dla dziecka, które<br />

nie zna się jeszcze na zegarku. Pomagają mu<br />

oswoić lęk i tęsknotę za mamą, bo stanowią<br />

stałe elementy dnia, do których może się<br />

odnieść: po obiedzie będzie odpoczynek,<br />

a po odpoczynku przyjdzie po mnie mama.<br />

Dzieci, które zdecydują jednak, że nie chce<br />

im się dłużej odpoczywać, powinny mieć<br />

zapewnione zajęcie, które nie skaże ich na<br />

nudę, podczas gdy inne będą kończyć swój<br />

wypoczynek. Zabawa taka powinna być organizowana<br />

w innej części pomieszczenia,<br />

odizolowanym od odpoczywających dzieci,<br />

tak żeby na pewno im nie przeszkodzić.<br />

50

WYCHOWANIE Nasi podopieczni<br />

Ćwiczenia relaksacyjne<br />

Jeśli starsze dzieci odmawiają spania, warto wyciszyć je wykorzystując do tego tradycyjne techniki relaksacyjne, które<br />

jednocześnie często sprzyjają zaśnięciu.<br />

• Wizualizacja: poleć, by dzieci położyły się wygodnie na leżaczkach lub materacach. Włącz płytę z odgłosami szumu<br />

wody lub śpiewu ptaków. Niech dzieci wyobrażą sobie, że leżą na plaży albo na łące (odpowiednio do muzyki).<br />

Opowiedz im historię: „leżysz na kocyku na piasku, świeci słońce, w oddali słyszysz szum morza. Jest ci ciepło,<br />

przyjemnie, nic ci się nie chce robić...” itd.<br />

• Trening autogenny Schultza: dzieci leżą na wznak, w tle płynie cicha muzyka. Wydajesz im polecenia, w celu<br />

rozluźnienia mięśni. Mówisz: „wyobraź sobie, że twoja prawa rączka jest bardzo ciężka i ciepła, bo świeci na nią<br />

słoneczko. Rozluźnij ją, niech swobodnie leży na materacu. Teraz wyobraź sobie, że lewa ręka jest bardzo, bardzo<br />

ciężka....itd z każdą konczyną, głową, a także mięśniami twarzy.<br />

fot. Fotolia.com<br />

51

Nasi podopieczni WYCHOWANIE<br />

Śpiworek dla przedszkolaka<br />

Różowe<br />

słoniki,<br />

Motherhood,<br />

cena: 95 zł<br />

Wykonany z naturalnych materiałów<br />

śpiworek przedszkolaka jest<br />

bajecznie kolorowy i z pewnością<br />

uśmierzy smutki, jakie często<br />

nachodzą dzieci właśnie podczas<br />

leżakowania. Wymiary: 115 x 70 cm<br />

Zintegrowana półokrągła<br />

poduszeczka:<br />

35 x 70 cm.<br />

Śpiworek, BOBO, cena: 119 zł<br />

Bawełniany i antyalergiczny śpiwór<br />

dwustronny. W komplecie poduszka<br />

wypełniona poliestrem<br />

silikonowanym, skręconym<br />

do postaci malutkich<br />

kłębuszków. Wymiary bez<br />

poduszki: 120 x 60 cm. Poduszka<br />

25 x 60 cm.<br />

Śpiworek<br />

przedszkolaka,<br />

Sangotrade,<br />

cena: 139 zł<br />

Wykonany z naturalnych<br />

materiałów stanowi<br />

świetną alternatywę<br />

dla kołdry, koca i poduszki.<br />

Zaletą śpiwora<br />

jest to, iż dziecko nie<br />

odkryje się podczas snu. Śpiworek zamykany<br />

jest na zamek błyskawiczny, można<br />

go prać w pralce. Wymiary: 115 x 70 cm.<br />

Śpiwór dziecięcy Korall<br />

mikro, niebieski,<br />

cena: 81,99 zł<br />

Wykonany z bardzo przyjemnego<br />

materiału Korall mikro. Idealny do<br />

wypoczynku. Wielkość śpiwora<br />

dziecięcego jest uniwersalna dla<br />

wszystkich dzieci. Zapinany na zamek<br />

błyskawiczny i zatrzaski.<br />

Wymiary: 100 x 120 cm.<br />

PRZEDSTAWIAMY ZWYCIĘZCÓW ŚWIĄTECZNEGO<br />

KONKURSU PLASTYCZNEGO!<br />

W numerze świątecznym magazynu „<strong>Mój</strong> Żłobek Moje Przedszkole” zaproponowaliśmy Wam, abyście<br />

stali się artystami i wykonali ozdoby świąteczne na choinkę. Stworzyliście prawdziwe dzieła sztuki!<br />

Serdecznie dziękujemy za nadesłane prace i z wielką przyjemnością przedstawiamy zwycięzców:<br />

Miejsce 2. – Bombka<br />

– Przedszkole<br />

,,Jacek i Agatka”,<br />

Warszawa Wesoła<br />

Miejsce 3. – Choinka z bibuły<br />

– Niepubliczny Żłobek „Tosia”,<br />

Kraków<br />

Miejsce 1. – Zabawki na choinkę<br />

– Niepubliczne Przedszkole<br />

„Bajkowa Kraina”,<br />

Łososina Dolna<br />

Nagrodami są piękne bajki od wydawnictwa Prószyński i S-ka.<br />

52

WYPOSAŻENIE Nasz budynek<br />

Materiały prasowe<br />

Pomieszczenie dla<br />

małego alergika<br />

Dzieci są nieustannie narażone na czynniki uczulające. W przedszkolu, szkole i na<br />

podwórku trudno ich uniknąć. Możesz jednak sprawić, by mały alergik mniej cierpiał.<br />

C<br />

o zrobić, by pomieszczenie,<br />

w którym przebywają dzieci<br />

było bezpiecznym schronieniem<br />

przed alergenami? Zadbaj<br />

o odpowiedni wystrój i zwróć uwagę<br />

na wszystkie elementy.<br />

MOŻNA MIEĆ<br />

WPŁYW NAWET NA KLAMKI<br />

Alergeny to nie tylko pyłki i pokarmy,<br />

które muszą dostać się do organizmu,<br />

by wywołać objawy. Silne reakcje alergiczne<br />

wywołuje też kontakt przez dotyk<br />

z niektórymi materiałami. Tak jest<br />

w przypadku niektórych metali. – Najczęściej<br />

występującą alergią kontaktową<br />

jest uczulenie na nikiel i chrom (dotyka<br />

aż 13% dorosłych i 8% dzieci na świecie).<br />

Metale te zawarte są niemal we wszystkim<br />

– począwszy od sztućców i biżuterii<br />

aż po klamki, szyldy oraz akcesoria<br />

meblowe. Postanowiliśmy wyjść naprzeciw<br />

problemom alergików – mówi<br />

Zbigniew Drzewiński, Dyrektor Sprzedaży<br />

i Marketingu z firmy Gamet S.A.<br />

– Mamy w swojej ofercie innowacyjne<br />

klamki, szyldy, uchwyty oraz gałki,<br />

których powłoka nie zawiera niklu<br />

i chromu, co minimalizuje wystąpienie<br />

alergii kontaktowej. Aseptyczność naszych<br />

produktów potwierdzona została<br />

przez badania wykonane w Polsce i za<br />

granicą. Wydział Chemii Uniwersytetu<br />

Mikołaja Kopernika w Toruniu oraz<br />

instytut EMSL w Stanach Zjednoczonych<br />

potwierdziły to jednoznacznie<br />

swoimi badaniami. Badania sanitarne<br />

wykonane przez Powiatową Stację<br />

Sanitarno-Epidemiologiczną w Łodzi<br />

udowodniły działanie bakteriobójcze.<br />

Różnorodność i uniwersalny kształt<br />

tych specjalnych produktów pozwala<br />

dopasować je do każdego wnętrza<br />

– podkreśla Zbigniew Drzewiński.<br />

Aseptyczne klamki i uchwyty do mebli<br />

są stosowane zwykle w szpitalach i przychodniach.<br />

Nie różnią się jednak w wyglądzie<br />

od zwykłych klamek i można je też<br />

zamontować w przedszkolu czy żłobku.<br />

ZREZYGNUJ<br />

Z PUSZYSTYCH DYWANÓW<br />

Między nićmi dywanów i wykładzin<br />

gromadzi się najwięcej roztoczy, i kurzu.<br />

Urządzając sale postaw na panele<br />

podłogowe lub deski. Zapobiegać uporczywym<br />

objawom pomoże też wybór<br />

ekologicznych farb zmywalnych i odpowiedniego<br />

tynku – im gładsza powierzchnia<br />

ścian, tym lepiej. O tapetach<br />

trzeba niestety zapomnieć – przyciągają<br />

kurz i sprzyjają powstawaniu pleśni. Tak<br />

samo jest w przypadku zasłon w oknach.<br />

fot. Fotolia.com<br />

Najgorszym rozwiązaniem dla dziecka<br />

z alergią są żaluzje i grube kotary. Najlepiej<br />

natomiast sprawdzą się rolety zamocowane<br />

między szybami okna.<br />

PROSTE, PIĘKNE I BEZPIECZNE<br />

Podobne zasady warto zastosować<br />

w przypadku mebli – należy raczej unikać<br />

foteli i kanap z materiałów tekstylnych,<br />

a wybierać zamiast tego obicia winylowe<br />

lub skórzane. Szafy, kredensy, półki najlepiej,<br />

gdyby były drewniane i zamykane<br />

– by gromadziło się na nich najmniej kurzu.<br />

Z tego też względu dzieci cierpiące<br />

na alergię muszą zrezygnować z trzymania<br />

zabawek na meblach. Żeby jednak<br />

dziecięca sala nie nabrała całkowicie<br />

surowego wyglądu, warto zdecydować<br />

się na regały ze szklanymi drzwiczkami,<br />

przez które będzie widać stojące za nimi<br />

zabawki i dekoracje.<br />

53

Nasz budynek WYPOSAŻENIE<br />

Małgorzata Szcześniak<br />

Jak obniżyć<br />

koszty sprzątania?<br />

Co nam daje obniżenie kosztów sprzątania? A choćby to, że zaoszczędzone pieniądze<br />

możemy w różnych formach przeznaczyć dla naszych współpracowników. I dlatego<br />

warto poprosić ich o pomoc we wszelkich działaniach, mających na celu poczynienie<br />

oszczędności w naszym budżecie.<br />

Dziś już nikogo nie dziwi oszczędny<br />

szef. A nawet, można się<br />

pokusić się o stwierdzenie,<br />

że pracownicy wyżej cenią taką osobę.<br />

Bo mogą mieć przy niej pewność, że wynagrodzenie<br />

zostanie zapłacone na czas,<br />

a bonusy finansowe, które udało się<br />

uzyskać dzięki racjonalnemu prowadzeniu<br />

placówki, wrócą do nich w postaci<br />

dodatków, premii czy choćby wartościowych<br />

pomocy dydaktycznych, które<br />

ucieszą każdego pedagoga z powołania.<br />

Jednym z elementów, na którym można<br />

poczynić oszczędności jest... sprzątanie.<br />

GROSZ DO GROSZA...<br />

A będzie kokosza – mówi stare porzekadło.<br />

To prawda – od małych oszczędności<br />

zaczynają się duże pieniądze. Za<br />

oszczędzanie zabierają się najczęściej ci<br />

właściciele placówek, którzy myślą racjonalnie<br />

i nie są zadowoleni z wyników<br />

ich firmy lub rentowność ich placówki<br />

jest niższa niż konkurencji. Warto też<br />

pomyśleć o cięciu kosztów w momencie,<br />

gdy narzucane przez nas ceny nie są<br />

już satysfakcjonujące dla naszej klienteli.<br />

Pamiętajmy, że oszczędności przekładają<br />

się w prosty sposób na zyski, o wiele<br />

więcej niż oszczędzając, napracujemy<br />

54

WYPOSAŻENIE Nasz budynek<br />

się, zwiększając zysk przy większym nakładzie<br />

pracy. Oszczędzanie po prostu<br />

bardziej się opłaci.<br />

PO PIERWSZE – OUTSOURCING<br />

Warto sprawdzić, czy profesjonalne firmy<br />

sprzątające nie mogą zająć się sprzątaniem<br />

twojej placówki po niższych kosztach.<br />

Polecamy zapytać znajomych przedsiębiorców,<br />

która firma jest tania i dobra<br />

i dzięki której zaoszczędzimy pieniądze<br />

w naszym budżecie, a jednocześnie będziemy<br />

w pełni zadowoleni z usługi.<br />

KROK DRUGI – POLICZ<br />

A mówiąc precyzyjniej – określ faktyczny<br />

czas pracy i niezbędnych do<br />

wykonania zadań pracowników i na tej<br />

podstawie określ rzeczywiście potrzebną<br />

kadrę, a następnie dostosuj wielkość<br />

zatrudnienia. Będziesz musiał kogoś<br />

zwolnić? Trudno. Nikt nie obiecywał,<br />

że prowadzenie firmy będzie łatwe. No<br />

i oczywiście stale monitoruj rynek zatrudnienia.<br />

Często pracowników o podobnych<br />

zaangażowaniu możesz mieć<br />

po o wiele niższych kosztach, wystarczy<br />

tylko być otwartym na zmianę. Pamiętaj<br />

też, aby płacić jak najwięcej najlepszym<br />

pracownikom i wynagradzać efektywność<br />

sprzątania.<br />

ŚRODKI DO SPRZĄTANIA<br />

Możesz kupować je na fakturę w hurtowniach<br />

lub supermarketach, a nawet<br />

spróbować zrobić samodzielnie. W tym<br />

ostatnim wypadku będziesz eko i zyskasz<br />

świadomość, że zdrowiu twoich<br />

podopiecznych nie zagrażają żadne chemikalia.<br />

Jednak, kupując środki czystości<br />

konwencjonalne, stale szukaj nowych dostawców<br />

(konkurencyjność na rynku się<br />

zmienia). Oglądaj gazetki reklamowe,<br />

przeglądaj oferty w Internecie. Buduj<br />

też partnerskie relacje ze swoimi dostawcami<br />

środków czystości, powinno<br />

to zaowocować w przyszłości korzystnymi<br />

rabatami. Na koniec pamiętaj, że<br />

to właśnie twoi pracownicy są najlepszym<br />

źródłem wiedzy o możliwościach<br />

zmniejszenia kosztów. Zachęć ich do<br />

szukania sposobów oszczędności i zbuduj<br />

kulturę stałego usprawniania firmy.<br />

Wynagradzaj dobre pomysły, a wzmocnisz<br />

aktywność i zaangażowanie. Może<br />

zaczniecie stosować woreczki do śmieci<br />

wielokrotnego użytku, wyrzucając śmieci<br />

organiczne tylko w jednym miejscu?<br />

Albo ustawicie wycieraczki zarówno<br />

przed, jak i po przekroczeniu progu każdych<br />

z drzwi? Może zwiększycie dyscyplinę<br />

wychowanków, pilnując, aby zaraz<br />

za progiem zmieniali buty na kapcie?<br />

A zamiast stosować drogich materiałowych<br />

ręczników, których pranie kosztuje,<br />

ograniczycie się do ekorozwiązania, czyli<br />

ręczników papierowych?<br />

WŁASNE ŚRODKI? TAK! ALE JAK?<br />

Własnym sumptem można przygotować<br />

wszystko, nawet odświeżacze powietrza.<br />

Zazwyczaj kosztują one sporo i dlatego<br />

warto spreparować je samodzielnie. Potrzebne<br />

będą: soda oczyszczona, olejek<br />

eteryczny o ulubionym zapachu, szmatki,<br />

małe pudełeczko, kawałki sznurka. A teraz<br />

sposób wykonania: po pierwsze – do<br />

sody dodaj kilka kropel olejku eterycznego.<br />

Następnie całość dobrze wymieszaj.<br />

Napełnij pachnącą sodą pudełeczko<br />

(oczywiście nie zamykaj go pokrywką).<br />

Na wierzchu połóż szmatkę i przewiąż<br />

ją sznurkiem, aby odświeżacz stopniowo<br />

uwalniał zapach. Proste? I o to chodzi!<br />

fot. Fotolia.com<br />

55

Nasz budynek WYPOSAŻENIE<br />

Materiały prasowe<br />

Multimedia w szkole<br />

– gadżety czy innowacje?<br />

Czy mamy obecnie erę innowacyjności i czy jest ona obecna w polskiej szkole?<br />

Specjaliści obecną fazę rozwoju<br />

kulturowego nazywa epoką<br />

hiperinnowacyjną, w której innowacyjność<br />

stała się wartością samą<br />

w sobie i wkracza w coraz szersze<br />

przestrzenie naszego życia. Innowacyjność<br />

niewątpliwie związana jest<br />

z rozwojem nowych technologii, a Internet<br />

zmienił modele wyszukiwania<br />

i zbierania informacji. Pożądane stały<br />

się nowe umiejętności – umiejętności<br />

cyfrowe. Pytanie o innowacyjność<br />

w szkole w momencie tak dynamicznego<br />

rozwoju nowych technologii<br />

staje się zatem pytaniem kluczowym,<br />

pytaniem o rozwój edukacji, zmianę<br />

w edukacji i o jej jakość.<br />

CZY POLSKA SZKOŁA<br />

JEST INNOWACYJNA?<br />

Innowacja pedagogiczna jest od wielu<br />

lat ważnym elementem rozwoju polskiej<br />

szkoły, sformalizowanym z określoną<br />

procedurą wdrożenia, a na stronach<br />

www kuratoriów możemy znaleźć liczne<br />

przykłady realizacji innowacji pedagogicznej<br />

w wielu placówkach, na różnych<br />

etapach edukacyjnych. Czy jest to jednak<br />

wystarczający element wzmacniający rozwój<br />

polskiej oświaty? Czy rozwiązania<br />

te prowadzą do rozwoju kreatywności<br />

uczniów, umiejętności rozwiązywania<br />

przez nich problemów, przygotowania<br />

ich do życia we współczesnym świecie<br />

oraz rozwijają umiejętności cyfrowe?<br />

Współcześni uczniowie doskonale znają<br />

obsługę komputera, a Internet jest elementem<br />

ich życia codziennego. To „cyfrowi<br />

tubylcy” – tak określił ich M. Prensky.<br />

Sprawnie posługują się wieloma<br />

urządzeniami multimedialnymi, posiadają<br />

już konkretne umiejętności cyfrowe<br />

w przeciwieństwie do wielu nauczycieli,<br />

których możemy nazwać „cyfrowymi imigrantami”.<br />

Wciąż jednak w szkołach niewiele<br />

jest innowacji z wykorzystaniem<br />

ICT (technologii informacyjno-komunikacyjnych)<br />

czy innowacji związanych<br />

z zastosowaniem dydaktyki cyfrowej.<br />

Interesująca jest relacja pomiędzy nowymi<br />

technologiami, sprzętem IT a innowacją<br />

w edukacji (czyli cyfryzacją<br />

56

WYPOSAŻENIE Nasz budynek<br />

a innowacją). Bardzo często tam, gdzie<br />

pojawiają się w szkole multimedia, komputery,<br />

sprzęt IT od razu zakładamy innowacyjność.<br />

A przecież cyfryzacja nie<br />

jest tożsama z innowacją. Liczba komputerów,<br />

tabletów czy tablic interaktywnych<br />

w szkole nie sprawia, że stały się<br />

one nowoczesne, a dzieci i nauczyciele<br />

stali się obywatelami „cyfrowego świata”.<br />

Według raportu OECD „Students,<br />

computer and learning: making the connection”<br />

(„Studenci, komputer i nauka:<br />

nawiązywanie połączenia”) używanie<br />

komputerów w szkole nie zawsze wpływa<br />

korzystnie na przyswajanie wiedzy<br />

przez uczniów, a uczniowie pochodzący<br />

z krajów Europy Zachodniej, spędzający<br />

najwięcej czasu przed komputerem podczas<br />

lekcji, uczą się mniej efektywnie niż<br />

ich rówieśnicy w Azji, gdzie technologie<br />

nie zostały wprowadzone do szkół. Jak<br />

zatem efektywnie wykorzystywać nowe<br />

technologie w procesie dydaktycznym?<br />

SPRZĘT TO PODSTAWA,<br />

ALE WAŻNY JEST TEŻ POMYSŁ<br />

Jest wielu nauczycieli, którzy potrafią<br />

bardzo efektywnie i w atrakcyjny sposób<br />

dla uczniów wykorzystać nowe technologie<br />

na lekcji. Przykładem jest grupa<br />

nauczycieli Superbelfrzy RP, którzy na<br />

swoim blogu definiują się jako Eduzmieniacze.<br />

Tworzą ją czynni zawodowo<br />

nauczyciele, którzy w swojej praktyce<br />

stosują technologie IT. Bez obaw przyznają,<br />

że na lekcjach zachęcają dzieci do<br />

grania w gry… oczywiście edukacyjne.<br />

Oprócz nauki przez zabawę, gry budują<br />

w dzieciach pewność siebie, dają poczucie<br />

spełnienia i motywują do działania.<br />

Zgodnie z raportem NMC Horizon<br />

Report z 2012 roku na temat technologii,<br />

które wprowadzą zmiany w edukacji<br />

w ciągu 2 lat, to właśnie gry miały zrewolucjonizować<br />

metodykę nauczania w polskich<br />

szkołach. Superbelfrzy podczas<br />

swoich lekcji używają też różnych, wydawać<br />

by się mogło skomplikowanych,<br />

sprzętów, które rozwijają kreatywność<br />

u uczniów. Jednym z nich jest MaKey<br />

MaKey, dzięki któremu możemy zrobić<br />

fortepian z bananów czy schodów.<br />

Wystarczy, że podepniemy krokodylki<br />

urządzenia do położonych obok siebie<br />

bananów czy schodów i włączymy w Internecie<br />

stronę do grania na klawiszach<br />

– świetna zabawa!<br />

Innym, wartym uwagi sprzętem multimedialnym,<br />

używanym już w wielu<br />

polskich szkołach i przedszkolach, jest<br />

Magiczny Dywan Funtronic, który<br />

rozwija konkretne umiejętności, takie<br />

jak koordynacja wzrokowo-ruchowo-<br />

-słuchowo-przestrzenna. To podłoga<br />

interaktywna, zawierająca zestawy gier,<br />

przeznaczone do edukacji, zabawy, a nawet<br />

rehabilitacji najmłodszych. Kluczowa<br />

jest tu edukacja poprzez ruch oraz<br />

zabawę. Za pomocą tego sprzętu dzieci<br />

mogą także utrwalać materiał przerabiany<br />

podczas lekcji, np. zajęć przyrodniczych<br />

czy angielskiego w zabawach<br />

na przerwach. Magiczny Dywan jest<br />

prosty w obsłudze (urządzenie obsługuje<br />

się za pomocą ruchów rąk i nóg) zarówno<br />

dla dzieci, które są zaznajomione<br />

z najnowszymi technologiami, jak i dla<br />

nauczycieli, którzy jeszcze często się ich<br />

obawiają. Urządzenie można zamówić<br />

za pośrednictwem strony funtronic.eu.<br />

Interesującym projektem w zakresie<br />

stosowania ICT w edukacji jest<br />

także projekt „Laboratorium Dydaktyki<br />

Cyfrowej” zrealizowany przez<br />

Małopolskie Centrum Doskonalenia<br />

Nauczycieli oraz Stowarzyszenie<br />

„Miasta w Internecie”. Jego głównym<br />

celem była poprawa jakości nauczania<br />

w województwie małopolskim dzięki<br />

wdrożeniu i zastosowaniu rozwiązań<br />

i metod cyfrowych na lekcjach przedmiotów<br />

nieinformatycznych w gimnazjach<br />

i szkołach ponadgimnazjalnych.<br />

W ramach projektu opracowano m.in.<br />

raport z badań stanu wykorzystania<br />

ICT w gimnazjach i szkołach ponadgimnazjalnych<br />

na terenie województwa<br />

małopolskiego oraz materiały metodyczne,<br />

w tym poradniki dla nauczycieli<br />

i scenariusze zajęć.<br />

Mówiąc zatem o innowacjach z wykorzystaniem<br />

multimediów w polskich<br />

szkołach powinniśmy brać pod uwagę<br />

zarówno sprzęt, jak i zawartość, czyli<br />

możliwości połączenia nowych technologii<br />

z konkretnymi rozwiązaniami metodyczno-dydaktycznymi.<br />

57

Nasz budynek WYPOSAŻENIE<br />

fot. Fotolia.com<br />

WAŻNE:<br />

Mycie i dezynfekcja zabawek<br />

powinna być nawykiem,<br />

niezależnym od chorób, które<br />

pojawiają się w placówce.<br />

Warto czyścić je co jakiś czas (na<br />

przykład dwa razy w miesiącu),<br />

gdy zauważymy, że są bardzo<br />

zabrudzone, a także wtedy,<br />

gdy nadchodzi sezon infekcji<br />

przeziębieniowych.<br />

58

WYPOSAŻENIE Nasz budynek<br />

Anna Dubieńska<br />

Wielkie<br />

czyszczenie<br />

Gdy pojawiają się w żłobku choroby zakaźne, pasożyty lub gdy do budynku przedostaną<br />

się nieproszeni goście, np. prusaki, konieczne jest przeprowadzenie wielkiego<br />

czyszczenia. Jak to zrobić?<br />

Wszawica, ospa wietrzna czy<br />

rotawirus to niestety częste<br />

problemy przedszkolaków<br />

i ich opiekunów. W momencie pojawienia<br />

się w placówce tych chorób,<br />

najważniejszą kwestią jest ograniczenie<br />

ich zasięgu, czyli zlikwidowanie<br />

źródeł zakażenia. Chociaż chore dzieci<br />

są odsyłane do domu natychmiast i nie<br />

przychodzą na zajęcia zanim nie wyzdrowieją,<br />

to jednak zanim zauważamy<br />

u malucha niepokojące objawy, dręczące<br />

go wirusy czy pasożyty zwykle zdążą<br />

się już u nas zadomowić. A to oznacza,<br />

że w grupie zaczynają chorować<br />

kolejne dzieci. To nieuniknione, bo<br />

w czasie wspólnej zabawy łatwo się zarazić:<br />

kilkulatek nie ma nawyku mycia<br />

dłoni, bierze do ust zabawki, którymi<br />

wcześniej mógł bawić się chory kolega,<br />

pije z jego kubka, kładzie się na jego<br />

materacyku itd. Jedynym sposobem<br />

na uniknięcie kolejnych zachorowań<br />

jest dezynfekcja placówki i znajdujących<br />

się w niej sprzętów oraz zabawek.<br />

Warto dodać, że aby skutecznie rozprawić<br />

się z problemem, konieczna jest<br />

współpraca rodziców ze żłobkiem lub<br />

<strong>przedszkole</strong>m.<br />

WALKA<br />

Z WSZAWICĄ I OWSIKAMI<br />

Jeśli w placówce pojawiają się pasożyty,<br />

takie jak wszy czy owsiki, musimy niezwłocznie<br />

poinformować o tym rodziców.<br />

Oni, we własnym zakresie muszą<br />

rozpocząć leczenie dziecka – podać mu<br />

leki na pasożyty (są wydawane na receptę,<br />

więc konieczna jest wizyta u lekarza<br />

i badanie kału) lub umyć włosy specjalnymi<br />

szamponami. Muszą też zlikwidować<br />

wszystkie jajeczka pasożytów, co oznacza<br />

wielkie pranie pościeli, zabawek, ręczników<br />

i ubrań. Konieczne jest też przebadanie<br />

pod kątem pasożytów innych członków<br />

rodziny – rodzeństwa, dorosłych.<br />

Tylko przy takiej współpracy rodziców<br />

czyszczenie placówki będzie miało sens.<br />

Najlepiej przeprowadzić je w weekend,<br />

gdy <strong>przedszkole</strong> jest nieczynne: musimy<br />

uprać i zdezynfekować wszystkie przedmioty<br />

i sprzęty, które mogą być potencjalnym<br />

źródłem wszawicy czy owsików:<br />

ręczniki, pościel i koce, z którymi miały<br />

styczność chore dzieci. Najlepiej prać je<br />

w temp. 60 st., a następnie wyprasować<br />

gorącym żelazkiem (wysoka temperatura<br />

zabija wszy i ich jaja). Zabawki pluszowe<br />

trzeba uprać w pralce w środkach<br />

piorących przeznaczonych dla dzieci lub<br />

włożyć do foliowych torebek na 12-14 dni<br />

(tyle trwa okres wylęgania się gnid), a następnie<br />

dobrze wytrzepać i odkurzyć. Plastikowe<br />

zabawki można sparzyć gorącą<br />

wodą lub umyć w zmywarce w wysokiej<br />

temperaturze.<br />

ODKAŻANIE<br />

Niekiedy konieczna jest profesjonalna<br />

dezynfekcja, którą przeprowadzają<br />

w placówkach specjalne firmy. Można<br />

ją też wykonać samodzielnie – to tańsze,<br />

lecz bardziej pracochłonne rozwiązanie.<br />

W sklepach dostępne są specjalne roztwory<br />

(Protect Spray Medi Line, Virkon,<br />

Lysoformin Plus – do kupienia na stronach<br />

internetowych). Są one skuteczne<br />

w walce z bakteriami, wirusami i grzybami,<br />

ale jednocześnie są bezpieczne dla<br />

dzieci – nie podrażniają skóry. Odpowiednie<br />

preparaty odkażające nie niszczą<br />

dezynfekowanej powierzchni i nie trzeba<br />

ich spłukiwać, co jest wygodne w przypadku<br />

dużych powierzchni czy urządzeń.<br />

Należy jednak pamiętać, by przed<br />

dezynfekcją oczyścić odkażane zabawki<br />

czy przedmioty z tłuszczu i brudu, który<br />

może utrudnić działanie preparatów.<br />

PRUSAKI I KARALUCHY<br />

Problemem placówki mogą być nie tylko<br />

wirusy czy pasożyty, ale i owady. Chociaż<br />

staramy się, by w lokalu nie było tego<br />

typu „nieproszonych gości”, niekiedy się<br />

to nie udaje. Ich obecność nie musi być<br />

związana z brakiem czystości i higieny.<br />

Prusaki, pluskwy czy mrówki, przenoszą<br />

się najczęściej do nas z sąsiednich budynków<br />

rurami, kanałami wentylacyjnymi<br />

czy dziurami w podłodze lub ścianie.<br />

Chętnie pozostają w miejscu, gdzie jest<br />

dużo pożywienia, czyli np. w przedszkolnych<br />

kuchniach i spiżarniach. Trzeba<br />

wówczas je zlikwidować, ponieważ<br />

przenoszą zarazki i wirusy. Jak to zrobić?<br />

Można rozstawić pułapki i trutki,<br />

ale w przypadku placówek, w których<br />

przebywają dzieci, jest to ryzykowne.<br />

Dlatego w takiej sytuacji korzystniejsze<br />

jest zatrudnienie firmy, która jednorazowo<br />

przeprowadzi likwidację i dezynfekcję<br />

w przedszkolu czy żłobku. Specjaliści<br />

stosują specjalne lampy owadobójcze<br />

dla owadów latających lub mrówek, inne<br />

– np. prusaki czy karaluchy zabijane są<br />

metodą opryskową, czyli przy wykorzystaniu<br />

substancji chemicznych. Niekiedy<br />

stosowane są mniej inwazyjne żele.<br />

Dezynfekcja powinna odbyć się podczas<br />

nieobecności dzieci, np. w weekend lub<br />

dni wolne od pracy placówki – doba to<br />

zazwyczaj wystarczający czas, by preparat<br />

wywietrzał.<br />

59

Nasz budynek OGRÓD<br />

Anna Dubieńska<br />

Gdy w ogrodzie<br />

brak miejsca<br />

Zabawki ogrodowe to nieodłączny element przedszkolnego i żłobkowego podwórka.<br />

Ale co zrobić, gdy nasza przestrzeń wokół budynku jest, delikatnie mówiąc, niewielka?<br />

Każdy <strong>żłobek</strong> i <strong>przedszkole</strong> musi<br />

mieć plac zabaw. Jeśli budujemy<br />

budynek od początku z myślą<br />

o placówce, zazwyczaj projektujemy<br />

również duży ogród. Wiele żłobków<br />

powstaje jednak obecnie w domkach<br />

jednorodzinnych czy innych budynkach<br />

przystosowywanych do potrzeb dzieci.<br />

Nie zawsze mają one jednak dużą<br />

przestrzeń dookoła, która wystarczyłaby<br />

na stworzenie placu zabaw z prawdziwego<br />

zdarzenia. Rozwiązaniem dla<br />

placówek z małymi ogródkami są zabawki<br />

ogrodowe typu 2 w 1, które mają<br />

niewielkie rozmiary, zapewniają jednak<br />

maluchom maksimum rozrywek i aktywności.<br />

Innym rozwiązaniem jest kupno<br />

zabawek dostosowanych do małych domowych<br />

podwórek – trzeba się jednak liczyć<br />

z tym, że będą one mniej wytrzymałe,<br />

gdyż przeznaczone są do użytkowania<br />

przez 1-2 dzieci, a nie przez cały <strong>żłobek</strong>.<br />

Dlatego decydując się na takie rozwiązanie<br />

musimy liczy się z tym, że sprzęty te<br />

trzeba będzie dość często wymieniać.<br />

DWA W JEDNYM<br />

Zabawki tego rodzaju łączą w sobie kilka<br />

sprzętów. Zazwyczaj są to zjeżdżalnie<br />

połączone z tunelami czy domkami,<br />

fot. Fotolia.com<br />

w których dzieci mogą spędzać dłuższy<br />

czas. Niektóre z nich mają specjalne<br />

ściany wyposażone w dodatkowe atrakcje<br />

– uchwyty do wspinania się, tarcze do<br />

rzucania czy tablice, po których można<br />

malować kolorową kredą. Są i takie egzemplarze,<br />

które mają doczepione kosze<br />

do piłki, a więc spodobają się na pewno<br />

przyszłym sportowcom. Dzięki połączeniu<br />

kilku sprzętów zabawki 2 w 1, a nawet<br />

3 czy 4 – zapewniają zabawę kilkorgu<br />

dzieciom w jednym czasie. Poza tym<br />

mają nieduże wymiary, co jest istotne,<br />

jeśli zależy nam na oszczędzaniu miejsca<br />

w ogrodzie. Takie sprzęty sprawdzą się<br />

oczywiście w placówce, gdzie nie ma<br />

więcej niż 20 maluchów. Kupując je,<br />

można wybrać te przeznaczone dla najmłodszych<br />

– 2-3-latków, jak i modele dla<br />

starszych, nawet 6-letnich smyków.<br />

JAK DO DOMU<br />

W sklepach z wyposażeniem do domów<br />

i ogrodów lub w hurtowniach z zabawkami<br />

można dostać sprzęty projektowane<br />

z myślą o tarasach czy domowych<br />

ogródkach. Są nieduże i zazwyczaj<br />

stworzone dla pojedynczego użytkownika,<br />

jednak mogą się sprawdzić także<br />

w małych placówkach. To zazwyczaj<br />

pojedyncze sprzęty: plastikowe zjeżdżalnie,<br />

piaskownice z pokrywami, których<br />

średnica nie przekracza 1,5 metra, małe<br />

domki. Zazwyczaj wykonane są z plastiku,<br />

wybierając je, warto jednak zwrócić<br />

uwagę na jego jakość. Niektóre sprzęty<br />

zrobione są z tworzyw odpornych na<br />

temperatury, co oznacza, że nie musimy<br />

ich wynosić z ogródka na okres zimy.<br />

Może to być ważne w placówkach, które<br />

borykają się z brakiem miejsca nie tylko<br />

na zewnątrz budynku.<br />

60

OGRÓD Nasz budynek<br />

Masz mało miejsca w ogródku?<br />

Kup zabawki ogrodowe 2 w 1.<br />

Drewniana piaskownica dla dzieci<br />

z werandą, TecTake, cena: 334,99 zł,<br />

wymiary: 106x105x135 cm<br />

Piaskownica z dachem to idealne miejsce do zabawy dla dzieci.<br />

Wyposażona w zadaszony ganek, chroni dzieci na przykład od<br />

słońca. Rolki transportowe sprawią, że ganek można wsunąć<br />

nad piaskownicą, a tym samym ochronić piasek przed deszczem<br />

i zwierzętami. Wykonana z twardego drewna sosnowego<br />

impregnowanego i tkaniny poliestrowej.<br />

Zjeżdżalnia plastikowa<br />

XS Kraina Lodu, Smoby,<br />

cena: 119 zł,<br />

wymiary: 125x50x75 cm,<br />

długości ślizgu 90 cm<br />

Ergonomiczna i kompaktowa zjeżdżalnia.<br />

Łatwa do montażu i przechowywania.<br />

Ma możliwość podłączenia węża<br />

ogrodowego w celu zraszania ślizgu.<br />

Domek<br />

Wiejski<br />

Zielony, Little<br />

Tikes, Cena: 1055 zł,<br />

wymiary: 127x114x131 cm<br />

Domek ogrodowy zaprojektowany w wiejskim<br />

stylu. Wewnątrz domku znajduje się zlewozmywak<br />

z odkręcanym kurkiem, kuchenka z guzikami do<br />

naciskania oraz telefon. Domek ogrodowy wyposażony<br />

jest w drzwi oraz cztery okna i okiennice, które łatwo się<br />

otwierają i zamykają. Domek ogrodowy charakteryzuje<br />

doskonała jakość, bezpieczeństwo i trwałość – przy<br />

projektowaniu i produkcji wykorzystano technologię<br />

„rotomoulding” – domek ma podwójne<br />

ściany, dzięki czemu jest chroniony przed<br />

szkodliwym wpływem słońca i warunków<br />

atmosferycznych, a także jest odporny<br />

na gwałtowne uderzenia. Dla<br />

dzieci od 2 lat.<br />

61

Nasz budynek OGRÓD<br />

Plac Zabaw<br />

i Domek, Step 2,<br />

cena: 2519,10 zł,<br />

wymiary 146x211x159 cm<br />

Wielofunkcyjny domek ogrodowy ze zjeżdżalnią<br />

jest wystarczająco przestronny do zabawy dla<br />

kilkorga dzieci. Ma stolik z siedziskami, zjeżdżalnię,<br />

ściankę aktywności (z tarczą na rzepy i obręczą do<br />

rzucania do celu), tunele i kryjówki do eksplorowania.<br />

Produkty Step 2 wykonane są z materiałów najwyższej<br />

jakości, produkowane w USA, posiadają atesty<br />

bezpieczeństwa, odporne na różnice temperatur<br />

i blaknięcie. Świetnie sprawdzają się<br />

zarówno wewnątrz, jak i na zewnątrz<br />

pomieszczeń. Przeznaczone do<br />

całorocznego przechowywania<br />

na zewnątrz.<br />

Wieża przygód ze zjeżdżalnią,<br />

Smoby , cena: 821 zł,<br />

wymiary: 320x153x120 cm<br />

Stabilny plac zabaw ze zjeżdżalnią, drabinką, wspinaczką,<br />

podestem i materiałowym tunelem do zabawy.<br />

Podest, na który dziecko może wejść po<br />

szczebelkowej drabince lub specjalnie do tego<br />

stworzonej ścianie do wspinaczki, umieszczony<br />

został na wysokości 70 cm. Zabawka ma<br />

powłokę anty UV zapewniającą dobrą<br />

wytrzymałość i trwałość kolorów i jest<br />

łatwa w montażu. Dla dzieci od 2 lat.<br />

Piaskownica zamykana – żółw,<br />

Little Tikes, cena: 150 zł,<br />

wymiary: 110x95 cm<br />

Piaskownica zamykana żółw Little Tikes ma<br />

zabawny kształt, piękny kolor i wieko do<br />

zamknięcia. Zapewni ona chwile radosnej<br />

zabawy i higieniczne przechowywanie piasku.<br />

Żółw wykonany jest w trwałego tworzywa<br />

w zielonym kolorze. Jego łapki mogą posłużyć<br />

dzieciom jako małe ławeczki. Wielką zaletą jest<br />

wieko w kształcie skorupy. Pozwoli zamknąć<br />

piasek na noc i zachować go w czystości.<br />

Pojemność: 150 litrów.<br />

62

logo

products

Resources

Company

Terms of service
Privacy policy
Cookie policy
Cookie settings
Imprint
Change language
Made with love in Switzerland
© 2024 Yumpu.com all rights reserved

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!