8zpz7dxQc

Nisma për Transparencë në Industrinë Nxjerrëse në Shqipëri | 1. Hyrje
Nisma për Transparencë në Industrinë Nxjerrëse rregullohet nëpërmjet një
standardi ndërkombëtar, “Standardi EITI” që siguron më shumë
transparencë rreth administrimit të burimeve të naftës, gazit dhe
mineraleve të tjera. Standardi EITI zëvendësoi rregullat e mëparshme EITI
në korrik 2013. Në kuadrin e përmirësimeve të vazhdueshme Standardi
EITI u ndryshua më tej në janar 2015 dhe shkurt 2016.
Standardi EITI është hartuar nga një koalicion ndërkombëtar i qeverive,
shoqërive që operojnë në këtë industri dhe organizatave të shoqërisë civile,
që veprojnë njëkohësisht edhe si mbikqyrës të zbatimit të tij. Ai bazohet në
besimin se përdorimi i matur i burimeve natyrore sjell rritje ekonomike,
zhvillim të qëndrueshëm dhe reduktim të varfërisë në vendet e pasura me
burime natyrore.
Sipas këtij standardi, shoqëritë publikojnë atë që paguajnë dhe shtetet
publikojnë atë që arkëtojnë. Këto pagesa paraqiten në raportin vjetor të
EITI-t, i cili duhet të jetë gjithëpërfshirës dhe do të promovohet në mënyrë
aktive që t’i lejojë qytetarët të kuptojnë se sa mbledh Shteti nga përdorimi i
burimeve natyrore të vendit dhe të nxisë ata të kërkojnë një përdorim të
drejtë të këtyre të ardhurave.
1.2 EITI në Shqipëri
Standardi EITI 2016
Nisma për Transparencë në Industrinë Nxjerrëse në Shqipëri (AlbEITI,
www.albeiti.org) u themelua në vitin 2009 nga Shteti shqiptar. Shqipëria u
bashkua si kandidate e EITI-t në maj 2009 dhe fitoi statusin e plotë të
anëtarësisë në maj 2013. Që prej aderimit fillestar Shqipëria ka publikuar
raporte vjetore duke përmbledhur aktivitetet dhe pagesat e çdo viti duke
filluar nga viti 2009 deri në vitin 2014. Ky raport përfshin aktivitetet dhe
pagesat për vitin 2015.
Zbatimi i nismës në Shqipëri mbikqyret nga Grupi Ndërinstitucional i Punës
(“MSG” ose “Grupi Shqiptar i Punës”), rregulluar nëpërmjet urdhërit nr. 71
të Kryeministrit datë 21 korrik 2011. Grupi Shqiptar i Punës përbëhet nga
disa grupe interesi të EITI-t duke përfshirë Qeverinë, shoqëritë private,
shoqërinë civile etj. dhe kryesohet nga Zv. Ministri i Energjisë dhe
Industrisë. Sekretariati i EITI-t në Shqipëri (“AlbEITI”) mbështetet Grupin
Shqiptar të Punës në përmbushjen e detyrave të tij përgjatë zbatimit të
nismës.
Banja HEC, Devoll Hydropower
Gramsh
Me anë të urdhërit nr. 454 datë 30 dhjetor 2016, Ministri përgjegjës për
energjinë miratoi një rregullore të re për MSG-në e cila përcakton rolin dhe
principet e punës, përzgjedhjen dhe vlerësimin e performances së
anëtarëve të MSG-së. Kjo rregullore së bashku me listën e azhornuar të
anëtarëve të MSG-së është publikuar në faqen e internetit të ALBEITI-t:
www.albeiti.org.
07