20.03.2017 Views

kusva mart son

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

RESUL ORMAN<br />

tundur. Oğullarından Mehmed ise Konya’da meftundur.<br />

Çoban Mustafa Paşa, Eskişehir’de Kurşunlu Külliyesi<br />

adında bir külliyede ve Makedonya’da Cisrl Mustafa<br />

Paşa adında bir külliye yaptırmıştır. Bununla birlikte<br />

Balkan bölgesinde birçok hayrat eseri bulunmaktadır.<br />

Kendi adını vererek yaptırdığı külliyede Ebu Suud Efendi<br />

ve Şeyhülislam Hamid Efendi gibi dönemin en büyük<br />

müderrisleri görev yapmıştır. Ayrıca bu iki büyük müderris<br />

Osmanlı’nın yükseliş döneminde şeyhülislamlık<br />

görevlerinde bulunmuşlardır. Bu da külliyenin eğitimde<br />

ne kadar ileride olduğunu gösteriyor. Ayrıca külliyede<br />

ders veren alimlerden biri de dönemin en büyük ilim<br />

deryalarından biri olarak kabul edilen Tebrizli Mehmed<br />

Karamanî’dir. Çoban Mustafa Paşa, 1522 yılında<br />

bir sohbete katılmış, sohbeti yapan Tebrizli Mehmed<br />

Karamanî’nin sohbetinden etkilenmiş ve Karamanî’yi<br />

külliyede ders vermeye ikna etmiştir. Böylece külliyenin<br />

ünü artar, yurtiçinden ve yurt dışından birçok öğrenci<br />

külliyeye ders almaya gelir. Külliyeden elde edilen<br />

gelirlerle şehre büyük yatırımlar yapılır yeni hayratlar<br />

yanında dükkanlar alınır. Bu dükkânlardan alınan kira<br />

gelirlerinin bir kısmı Mekke ve Medine’ye kutsal beldelerin<br />

eksiklerinin giderilmesi için gönderilir. O dönemde<br />

Gebze’de birçok âlim yetişmiş ve şehir, yeni bir kimliğe<br />

bürünmüş, âdeta ilim merkezi olmuştur. Bu külliyenin<br />

mimari yapısı ve verilen eğitim şekli daha <strong>son</strong>ra Nevşehirli<br />

Damat İbrahim Paşa’nın 1726 yılında adını taşıyan<br />

külliye için de ilham kaynağı olmuştur. Hatta Şeyhülislam<br />

Hamid Efendi, İstanbul’da adını taşıyan, büyük<br />

bir medrese yaptırmıştır. Bu medresede yetişen devrin<br />

önemli âlimlerinden biri de Evliya Çelebi’dir. Evliya<br />

Çelebi, vefa göstererek yetişmesinde rolü olan Şeyhülislam<br />

Hamid Efendi’nin müderrislik yaptığı Çoban<br />

Mustafa Paşa Medresesi’ne Seyahatname’sinde geniş<br />

yer vermiştir. Öyle ki külliyede kullanılan mermerlerin,<br />

Mısır’dan nasıl geldiğini, ne tür çalışmalarda kullanıldığını<br />

uzun uzadıya anlatmıştır. Çoban Mustafa Paşa,<br />

“Boşnak, Damat, Gazi, Melek Mustafa Paşa, Mısırlı Paşa’’<br />

gibi birçok lakapla anılsa da en meşhuru ‘’Çoban’’dır. Bu<br />

lakabın çobanlık yaparken kendisini keşfeden Osmanlı<br />

âlimleri tarafından verildiğini yaptığımız derin araştırmalar<br />

neticesinden öğreniyoruz. Çoban Mustafa Paşa,<br />

Yavuz Sultan Selim’in kızı Hanım Hatun ile evlenmiştir.<br />

Bu evlilikten Muhyiddin Mehmet Efendi ve Ahmet<br />

Bey adlarında iki oğlu ve Hanım Hatun adında bir kızı<br />

dünyaya gelmiştir.<br />

“Unutmayalım ki nereye gittiğini bilenler, nereden<br />

geldiğini bilenlerdir.’<br />

İbrahim Habib SEVÜK<br />

Yaptırdığı hayrat Eserleri<br />

Baş hayrat eseri olan Çoban Mustafa Paşa Külliyesi,<br />

Eskişehir’de Kurşunlu Külliyesi, Cesri Mustafa Paşa<br />

Külliyesi, Galata, Rodos, Edirne, Boğazken ve Seyidgazi<br />

Sibyan Mektepleri, Svilegrand’da Mustafa Paşa Köprüsü,<br />

Edirne’de iki kapılı han, Yeşilce, Tahmis, Prevadi ve<br />

Silistre’de birer hamam yaptırmıştır.<br />

<strong>kusva</strong>.org<br />

38

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!