Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
KATALOGU I PROVIMIT<br />
A R T I F I G U R A T I V<br />
P R O V I M I I M A T U R Ë S N Ë G J I M N A Z<br />
VITI SHKOLLOR 2009/2010
<strong>Katalogu</strong>n e <strong>provimit</strong> e përgatitën:<br />
Mr. Aleksandar Cilikov, historian i artit - FAF Cetinë<br />
Mr. Srgjan Ilinçiq, piktor akademik - SHMAF “Petar Llubarda”, Cetinë<br />
Mr. Kollunxhiq (Buriq) Lilana, piktore akademike- IP Gjimnazi “P. I P. Njegosh”, Danillovgrad<br />
Dragan Berillaziq - piktor akademik- Enti për Shkollim Podgoricë<br />
Përktheu: Luigj Berisha
PËRMBAJTJA<br />
1. Hyrje ....................................................................................................................................4<br />
2. Rregullat e <strong>provimit</strong> ............................................................................................................5<br />
3. Qëllimet e përgjithshme të <strong>provimit</strong> ................................................................................6<br />
4. Struktura e <strong>provimit</strong> .............................................................................................................7<br />
5. Programi i <strong>provimit</strong> ............................................................................................................9<br />
6. Shembulli i testit ..............................................................................................................13<br />
Fleta për përgjigje .................................................................................................13<br />
Zgjidhjet ....................................................................................................................25<br />
7. Literatura ……………………………………………….....…...…………......………………....27
1. HYRJE<br />
Matura Shtetërore në sistemin arsimor të Malit të Zi futet në vitin shkollor 2009/2010 dhe<br />
paraqet kontrollimin ekstern të standardizuar të të arriturave shkollore të nxënësve<br />
në fund të arsimit katërvjeçar në gjimnaz. Në bazë të Ligjit për gjimnazin,(„Fleta zyrtare<br />
e RMZ“, nr. 6 /02 e 28.11.2002 dhe „Fleta zyrtare e RMZ“ 9/07 e 10.08.2007) Provimi<br />
i Maturës jepet në mënyrë eksterne (neni 38), kurse për përgatitjen e materialit të<br />
<strong>provimit</strong> dhe zbatimin e procedurës së Maturës Shtetërore është e ngarkuar Qendra e<br />
Provimeve.<br />
Me qëllim të përgatitjes sa më të mirë dhe adekuate të nxënësve, mësimdhënësve<br />
dhe të tjerëve të përfshirë në këtë proces, Qendra e Provimeve ka ofruar katalogët e<br />
<strong>provimit</strong> për kontrollimin e dijes. Qëllimi i këtij katalogu është që t’ua lehtësojë nxënësve<br />
përgatitjen për provim në të cilin do të vërtetohet niveli i dijes dhe kompetencat e<br />
fituara në gjimnaz të përgjithshëm nga lënda e artit figurativ.<br />
<strong>Katalogu</strong> i <strong>provimit</strong> hollësisht e përshkruan provimin nga arti figurativ dhe u kushtohet<br />
para së gjithash nxënësve dhe mësimdhënësve.<br />
Në katalogun e <strong>provimit</strong> janë cekur rregullat e përgjithshme të <strong>provimit</strong>, është përshkruar<br />
struktura e <strong>provimit</strong> dhe programi i <strong>provimit</strong> me përmbajtje të saktë të lëndës që do<br />
t’i nënshtrohet <strong>provimit</strong>. Ushtrimet praktike nuk janë veçuar posaçërisht, por ato janë<br />
pjesë përbërëse e programit të artin figurativ dhe veprimtarive të rekomanduara për<br />
arritjen e standardeve të dijes.<br />
Në fund të katalogut është dhënë shembulli i testit me skemë të hollësishme për<br />
vlerësim.
2. RREGULAT<br />
Të gjithë nxënësit të cilët do të zgjedhin artin figurativ si lëndë zgjedhëse në Maturë,<br />
do ta japin provimin me shkrim të njëjtën ditë dhe në të njëjtën kohë.<br />
Është paraparë që nxënësi të ulet vetëm në bankë dhe që radhitja e bankave në<br />
klasë të bëhet ashtu që më së shumti 1 nxënës të vendosen në një klasë.<br />
Materiali i <strong>provimit</strong> do të paketohet në zarfe të veçanta dhe të sigurta (PVC), të cilat<br />
do të hapen para nxënësve menjëherë para fillimit të <strong>provimit</strong>. Pas <strong>provimit</strong> testet do<br />
të kthehen në Qendrën e Provimeve të paketuara në zarfe të sigurta (PVC), ku do të<br />
bëhet edhe vlerësimi i tyre.<br />
Në provim të Maturës nuk lejohet:<br />
→ prezantimi i rrejshëm<br />
→ hapja e detyrave të <strong>provimit</strong> para kohës së lejuar<br />
→ pengimi i nxënësve të tjerë<br />
→ përshkrimi nga nxënësi tjetër<br />
→ shfrytëzimi i mjeteve të palejuara<br />
→ dëmtimi i shifrës në librezën e testimit<br />
→ mosrespektimi i sinjalit për përfundim të <strong>provimit</strong><br />
Mjetet e lejuara: lapsi i thjeshtë, goma dhe lapsi kimik/stilolapsi.<br />
Punimi i nxënësit duhet të jetë i shkruar me laps kimik/stilolaps. Vetëm skicat dhe<br />
grafiket mund të vizatohen me laps të thjeshtë.
6<br />
3. QËLLIMET E PËRGJITHSHME TË PROVIMIT<br />
Qëllimi i Provimit të Maturës nga lënda e artit figurativ është që ta vlerësojë nivelin<br />
e njohurive të fituara dhe kompetencave të nxënësve në zbatimin e dijes dhe<br />
shkathtësive nga arti figurativ, të cilat i kanë fituar gjatë procesit të përgjithshëm të<br />
arsimimit.<br />
Provimi i Maturës nga Arti Figurativ bazohet në kontrollimin nëse nxënësi/ sja:<br />
→ njeh periudhat më të rëndësishme të historisë së artit;<br />
→ ka fituar njohuri për elementet themelore të teorisë së formës;<br />
→ ka përvetësuar kuptimet themelore nga arti figurativ;<br />
→ ka fituar njohuri për të gjitha elementet e pikturës;<br />
→ ka fituar njohuri për të gjitha elementet e skulpturës;<br />
→ ka fituar njohuri për elemente të rëndësishme nga fusha e grafikës;<br />
→ ka fituar njohuri për elementet themelore të zhvillimit dhe karakteristikat e<br />
arkitekturës;<br />
→ ka kuptuar elementet themelore dhe zhvillimin e arteve pamore;<br />
→ njeh veprat artistike të artit figurativ botëror dhe atij vendas;<br />
→ është i aftë që në mënyrë kreative të shfrytëzojë njohuritë nga fushat e<br />
ndryshme të artit figurativ dhe t’i bashkojë ato me disiplinat tjera;<br />
→ është i/e aftë të bashkojë njohuritë teorike përmes shprehjes së pavarur<br />
figurative;<br />
→ është i/e aftë të zhvillojë shprehinë në artin figurativ dhe kulturë, si pjesë<br />
përbërëse të jetës.
4. STRUKTURA E PROVIMIT<br />
Provimi zgjat 90 minuta.<br />
Detyrat në test mund të jenë:<br />
1. detyrat e tipit të mbyllur dhe<br />
2. detyrat e tipit të hapur.<br />
1. DETYRAT E TIPIT TË MBYLLUR<br />
Detyrat me zgjedhje të shumëfishtë<br />
Nxënësi nga më shumë përgjigje të ofruara zgjedh një të saktën. Përgjigjet<br />
e sakta duhet përshkruar me kujdes në vendin e paraparë në fletën për<br />
përgjigje e cila është dhënë me test.<br />
Detyrat me bashkim dhe rregullim<br />
Detyrat e ofruara përmbajnë më shumë pyetje dhe më shumë përgjigje.<br />
Numri i përgjigjeve të ofruara duhet të jetë për të paktën një më i madh nga<br />
numri i pyetjeve, kurse çdo pyetje i përgjigjet vetëm një përgjigje.<br />
Detyrat e renditjes<br />
Detyrat e ofruara përmbajnë të dhëna të caktuara , kuptime apo ngjarje të<br />
cilat duhet radhitur në mënyrë të caktuar. Nxënësit duhet që numrin e<br />
caktuar t’ia bashkojnë të dhënave të theksuara, kuptimeve ose ngjarjeve.<br />
Detyrat e zgjedhjeve alternative<br />
Detyrat përmbajnë disa pohime. Nxënësit duhet që për çdo pohim të<br />
vendosin nëse është i saktë apo jo.<br />
2. DETYRAT E TIPIT TË HAPUR<br />
Detyrat e tipit të hapur kërkojnë shkrimin e përgjigjes në vendin e paraparë për të.<br />
Përgjigjja duhet të jetë e qartë dhe e saktë, pa shpjegime të shumta.<br />
Detyrat e plotësimit<br />
Nxënësit duhet ta përfundojnë ndonjë fjali ose figurë, ta shënojnë pjesën e<br />
caktuar të figurës, ta shkruajnë pjesën që mungon apo ta plotësojnë ndonjë<br />
pohim.<br />
Përgjigjja e shkurtër<br />
Nxënësit përgjigjen shkurt në pyetjet e shtruara: me fjali të thjeshtë, me disa<br />
fjalë ose me formulë.<br />
Struktura e <strong>provimit</strong> është paraqitur në tabelën 1.<br />
Tabela 1.<br />
Tip i detyrave Numri i detyrave Numri i pikëve<br />
Detyrat e tipit të mbyllur 20 - 2 -<br />
Detyrat e tipit të hapur 20 - 2 -<br />
7
8<br />
Përfaqësimi i detyrave sipas niveleve të rëndësisë është dhënë në tabelën 2.<br />
Tabela 2.<br />
Niveli i rëndësisë Përfaqësimi i detyrave<br />
Niveli themelor 30%<br />
Niveli i mesëm 0%<br />
Niveli i lartë 20%<br />
Përmbajtja e lëndës që i nënshtrohet <strong>provimit</strong> është në pajtim me planin dhe programin<br />
dhe është e ndarë në nëntë fusha.<br />
Përqindja e përfaqësimit të përmbajtjes në strukturë të <strong>provimit</strong> është dhënë në tabelën 3.<br />
Numri<br />
rendor<br />
Fusha<br />
Tabela 3.<br />
Përfaqësimi i<br />
përmbajtjes në test<br />
I Për artin ± %<br />
II Teoria e formës ± %<br />
III Piktura, vizatimi - grafika dhe skulptura 1 %± %<br />
IV Arkitektura, arti aplikativ dhe komunikimet vizuele 1 %± %<br />
V Arti parahistorik dhe koha e vjetër (antika) 10%± %<br />
VI Mesjeta 10%± %<br />
VII Koha e re 1 %± %<br />
VIII Arti modern 1 %± %<br />
IX Arti postmodern 10%± %<br />
Detyrën e vlerësojmë me 1, 2 ose 3 pikë varësisht nga niveli i rëndësisë. Detyrat mund të<br />
vlerësohen edhe pjesërisht gjë që është paraparë me skemë për vlerësim.<br />
Detyra që nuk është zgjidhur saktë nuk sjell pikë negative.
5. ROGRAMI I PROVIMIT<br />
1. PËR ARTIN<br />
Përmbajtja:<br />
→ Arti figurativ<br />
→ Vepra figurative<br />
→ Historia e artit<br />
Qëllimet e <strong>provimit</strong>:<br />
Nxënësi/ja duhe<br />
1.01. ta shpjegojë kuptimin artit figurativ<br />
1.02. t’i njohë veprat e artit nga historia e artit<br />
1.03. t’i shpjegojë kuptimet arti figurativ, stili, stili historik, vepra figurative...<br />
1.04. t’i shpjegojë temën dhe motivin që janë përfaqësuar në veprën figurative<br />
1.05. t’i analizojë epokat përmes historisë së artit<br />
1.06. t’i dallojë format e krijimit figurativ<br />
2. TEORIA E FORMËS<br />
Përmbajtja:<br />
→ Elementet figurative (vija, ngjyra, toni, valeri, kompozicioni, forma, perspektivat...)<br />
Qëllimet e <strong>provimit</strong>:<br />
Nxënësi/ja duhe<br />
2.01. ta shpjegojë kuptimin dhe rëndësinë e ngjyrës<br />
2.02. t’i dallojë ngjyrat „e rrethit të ngjyrosur“<br />
2.03. ta shpjegojë valerin<br />
2.04. ta shpjegojë tonin si veti të ngjyrës<br />
2.05. ta analizojë spektrin e ylberit<br />
2.06. t’i dallojë llojet e kompozicioneve<br />
2.07. t’i shpjegojë llojet e formës<br />
2.08. t’i analizojë llojet e perspektivave<br />
2.09. t’i analizojë elementet figurative<br />
3. PIKTURA; VIZATIMI- GRAFIKA; SKULPTURA<br />
Përmbajtja:<br />
→ Teknikat e pikturës<br />
→ Teknikat e vizatimit<br />
→ Teknikat e grafikës<br />
→ Ndarja e skulpturës sipas shkallës së plasticitetit<br />
Qëllimet e <strong>provimit</strong>:<br />
Nxënësi/ja duhe<br />
3.01. t’i shpjegojë kuptimet: piktura, vizatimi, grafika dhe skulptura<br />
3.02. ta shpjegojë karakterin e teknikës së pikturës, shtafellait dhe pikturës murale<br />
3.03. t’i analizojë teknikat e pikturës<br />
3.04. t’i dallojë teknikat e vizatimit të thatë dhe të lagësht<br />
3.05. t’i dalloj teknikat grafike<br />
3.06. t’i shpjegojë termet në grafikë<br />
3.07. t’i dallojë veprat në plastikë të plotë dhe në reliev<br />
9
10<br />
4. ARKITEKTURA; ARTI APLIKATIV DHE KOMUNIKIMET VIZUELE<br />
Përmbajtja:<br />
→ Urbanizmi<br />
→ Enterieri – eksterieri<br />
→ Dizajni ( i modës, i grafikës dhe i industrisë )<br />
→ Fotografia<br />
→ Filmi<br />
Qëllimet e <strong>provimit</strong>:<br />
Nxënësi/ja duhe<br />
4.01. ta shpjegojë zanafillën e urbanizmit<br />
4.02. t’i dallojë enterierin dhe eksterierin<br />
4.03. t’i dallojë zgjidhjet e ndryshme të dizajnit<br />
4.04. t’i shpjegojë llojet e fotografisë<br />
4.05. ta shpjegojë zanafillën e filmit (zhanret)<br />
5. ARTI PARAHISTORIK DHE KOHA E VJETËR (ANTIKA)<br />
Përmbajtja:<br />
→ Parahistoria<br />
→ Mesopotamia<br />
→ Egjipti<br />
→ Greqia<br />
→ Roma<br />
Qëllimet e <strong>provimit</strong>:<br />
Nxënësi/ja duhe<br />
5.01. ta analizojë dhe ta njohë karakterin e kulturës figurative të epokës parahistorike<br />
5.02. ta shpjegojë zanafillën e artit në Mesopotami (hapësirën gjeografike...)<br />
5.03. ta shpjegojë zanafillën e qytetërimit egjiptian<br />
5.04. ta shpjegojë zanafillën e piramidave<br />
5.05. t’i shpjegojë tempujt, pikturën, skulpturën dhe shkrimin egjiptian<br />
5.06. ta shpjegojë zanafillën e artit grek<br />
5.07. t’i shpjegojë stilet greke<br />
5.08. t’i dallojë tempujt në akropolin e Athinës<br />
5.09. ta shpjegojë skulpturën dhe pikturën greke (mjeshtërinë e vorbësit)<br />
5.10. ta shpjegojë zanafillën e artit romak<br />
5.11. t’i dallojë ndërtesat romake<br />
5.12. t’i dallojë veprat përfaqësuese të skulpturës dhe pikturës romake<br />
5.13. ta shpjegojë pikturën e Pompeit<br />
5.14. ta njohë artin e parahistorisë dhe artin romak në Mal të Zi<br />
6. MESJETA<br />
Përmbajtja:<br />
→ Romanika<br />
→ Gotika<br />
→ Arti bizantin<br />
→ Arti i Malit të Zi në mesjetë
Qëllimet e <strong>provimit</strong>:<br />
Nxënësi/ja duhe<br />
6.01. ta shpjegojë zanafillën e artit romantik<br />
6.02. t’i shpjegojë arkitekturën skulpturën dhe pikturën romantike<br />
6.03. ta përshkruaj të zënit fill të gotikes<br />
6.04. t’i shpjegojë arkitekturën, skulpturën dhe pikturën gotike<br />
6.05. ta dallojë romanikën prej gotikes<br />
6.06. t’i shpjegojë romanikën dhe gotiken në mjediset tona<br />
6.07. ta përshkruaj artin islam<br />
6.08. ta përshkruaj artin bizantin me kryeveprat përfaqësuese<br />
6.09. ta shpjegojë artin e mesjetës në Mal të Zi<br />
7. KOHA E RE<br />
Përmbajtja:<br />
→ Rilindja<br />
→ Baroku<br />
→ Arti i shekullit XIX<br />
→ Impresionizmi<br />
→ Arti i Malit të Zi në kohën e re<br />
Qëllimet e <strong>provimit</strong>:<br />
Nxënësi/ja duhe<br />
7.01. ta shpjegojë Rilindjen si projekt<br />
7.02. t’i shpjegojë artistët më të rëndësishëm të Rilindjes dhe kryeveprat e tyre<br />
7.03. ta shpjegojë arkitekturën, skulpturën dhe pikturën e Rilindjes<br />
7.04. ta shpjegojë pikturën e Rilindjes në Mal të Zi<br />
7.05. ta shpjegojë artin e barokut<br />
7.06. t’i përshkruaj karakteristikat e arkitekturës, skulpturës dhe pikturës së barokut<br />
7.07. t’i njohë përfaqësuesit e barokut në Spanjë, Flandri, Holandë<br />
7.08. ta shpjegojë artin e rokokosë<br />
7.09. t’i përshkruaj karakteristikat e barokut në Mal të Zi<br />
7.10. ta përshkruaj neoklasicizmin<br />
7.11. ta përshkruaj romantizmin<br />
7.12. ta përshkruaj realizmin<br />
8. ARTI MODERN<br />
Përmbajtja:<br />
→ Postimpresionizmi<br />
→ Drejtimet e artit modern<br />
Qëllimet e <strong>provimit</strong>:<br />
Nxënësi/ja duhe<br />
8.01. ta shpjegojë postimpresionizmin<br />
8.02. ta dallojë impresionizmin nga postimpresionizmi<br />
8.03. ta shpjegojë fovizmin<br />
8.04. ta shpjegojë ekspresionizmin<br />
8.05. ta shpjegojë kubizmin<br />
8.06. ta shpjegojë futurizmin<br />
8.07. ta shpjegojë artin abstrakt (të padobishëm)<br />
11
12<br />
8.08. ta shpjegojë surrealizmin<br />
8.09. ta shpjegojë dadaizmin<br />
8.10. t’i identifikojë veprat dhe autorët e arkitekturës moderne<br />
9. ARTI POSTMODERN<br />
Përmbajtja:<br />
→ Arti bashkëkohor<br />
→ Arti modern dhe arti bashkëkohor në Mal të Zi<br />
Qëllimet e <strong>provimit</strong>:<br />
Nxënësi/ja duhe<br />
9.01. ta shpjegojë pikturën enformel<br />
9.02. ta shpjegojë ekspresionizmin abstrakt<br />
9.03. ta shpjegojë artin - pop<br />
9.04. ta shpjegojë artin - op<br />
9.05. ta shpjegojë minimalizmin<br />
9.06. ta shpjegojë asamblazhin<br />
9.07. ta shpjegojë artin konceptual<br />
9.08. ta shpjegojë artin bodi<br />
9.09. t’i njohë kryeveprat përfaqësuese të artit modern dhe atij bashkëkohor në Mal të Zi
6. SHEMBULLI I TESTIT<br />
Në detyrat prej 1 - 17 rretho (qarko) numrin para përgjigjes së saktë dhe pastaj<br />
vendose atë në fletë për përgjigje.<br />
Označavati Shëno kështu ovako:<br />
1.<br />
2.<br />
3.<br />
4.<br />
5.<br />
6.<br />
7.<br />
8.<br />
9.<br />
1.<br />
1.<br />
1.<br />
1.<br />
1.<br />
1.<br />
1.<br />
1.<br />
1.<br />
MATURSKI ISPIT<br />
PROVIMI I MATURËS<br />
FLETA LIST ZA PËR ODGOVORE PËRGJIGJE<br />
Likovna umjetnost<br />
2. 3. 4.<br />
2.<br />
3.<br />
2. 3.<br />
2. 3.<br />
2. 3.<br />
2. 3.<br />
2. 3.<br />
2. 3. 4.<br />
2. 3. 4.<br />
Arti figurativ<br />
10.<br />
11.<br />
12.<br />
13.<br />
14.<br />
15.<br />
16.<br />
17.<br />
6269196614154<br />
1.<br />
1.<br />
1.<br />
1.<br />
1.<br />
1.<br />
1.<br />
1.<br />
Shifra Šifrae učenika nxënësit<br />
2. 3.<br />
2.<br />
2.<br />
2. 3.<br />
2. 3.<br />
2. 3.<br />
2.<br />
2.<br />
3.<br />
3.<br />
4.<br />
4.<br />
3. 4.<br />
3. 4.<br />
13
1<br />
1. Si quhet motivi i veprës figurative që paraqet viset që e rrethojnë njeriun?<br />
1. Portreti i grupit<br />
2. Natyra e vdekur<br />
3. Peizazhi<br />
. Portreti<br />
2. Cilit grup të teknikave i takon prerja-lino?<br />
1. Shtypit të thellë<br />
2. Shtypit të rrafshët<br />
3. Shtypit të lartë<br />
1 pikë<br />
1 pikë<br />
3. Cila teknikë figurative mbizotëron në zbukurimin e enteriereve të katedraleve gotike?<br />
1. »al seco« piktura murale<br />
2. piktura në xham – vitrazhi<br />
3. piktura e shtafellait në teknikë vaj në pëlhurë<br />
4. Si quhet lokaliteti parahistorik afër Nikshiqit?<br />
1. Crvena stijena<br />
2. Kollovrat<br />
3. Odmut<br />
5. Cila nga katedralet romane gjendet në bregun perëndimor të bregdetit Adriatik në<br />
Mal të Zi?<br />
1. Kisha e Shën Ivanit në Budvë<br />
2. Katedralja e Shën Nikollës në Perast<br />
3. Katedralja e Shën Tripunit në Kotorr<br />
6. Kush i kryen punët profesionale në muze dhe galeri?<br />
1. Dominatorët<br />
2. Kuratorët<br />
3. Kustosët<br />
1 pikë<br />
1 pikë<br />
1 pikë<br />
1 pikë
7. Në reproduksion është paraqitur punimi i njërës nga konceptualistet më të mëdha të<br />
kohës bashkëkohore, me prejardhje nga Mali i Zi. Emri i saj është:<br />
1. Bilana Cincareviq<br />
2. Marina Abramoviq<br />
3. Mirjana Gjorgjeviq<br />
8. Si quhet teknika e shkrimit të bukur?<br />
1. Akuatinta<br />
2. Kaligrafia<br />
3. Litografia<br />
. Monotipia<br />
9. Cila nga fushat e cekura nuk bën pjesë në dizajnin industrial:<br />
1. Disenjimi i syzeve<br />
2. Enterierieri<br />
3. Punimi i ambalazhit<br />
. Krijimi me eshtra (kocka)<br />
1 pikë<br />
1 pikë<br />
1 pikë<br />
1
16<br />
10. Si quhet piktori frëng, autori i pllakatit nga piktura e mëposhtme?<br />
1. Anri de Tuluz Lotrek<br />
2. Anri Matis<br />
3. Gustav Klimt<br />
. Ogist Renoar<br />
11. Si i ndajmë teknikat e vizatimit?<br />
1. Të buta dhe të thata<br />
2. Të thata dhe të lagështa<br />
3. Të lagështa dhe të buta<br />
12. Si mund të pikturohet me teknikën akuarel?<br />
1. ngjyrë mavi me të bardhë të letrës<br />
2. ngjyrë paste me të bardhë të letrës<br />
3. ngjyrë paste me ngjyrë të bardhë<br />
13. Në çfarë baze pikturohen freskat?<br />
1. Në dysheme<br />
2. Në xham<br />
3. Në mur<br />
1 pikë<br />
1 pikë<br />
1 pikë<br />
1 pikë
14. Cila nga ngjyrat e dhëna nuk është akromatike:<br />
1. E bardha<br />
2. E zeza<br />
3. E kuqja<br />
4. E përhimëta<br />
15. Cilat janë 3 ngjyrat themelore apo ngjyrat e rendit të parë?<br />
1. e kuqja, e bardha dhe e verdha<br />
2. e kuqja, e kaltra dhe e verdha<br />
3. e kaltra, e gjelbra dhe e kuqja<br />
16. Cila nga teknikat e cekura nuk bën pjesë në lëmin e teknikës së vizatimit?<br />
1. grafiti<br />
2. guashi<br />
3. tushi<br />
. karboni<br />
17. Çka është valeri?<br />
1. Sasia e dritës në ngjyrë<br />
2. Sasia e ngjyrës në dritë<br />
3. Sasia e ngjyrës në paletë<br />
. Sasia e ngjyrës në pikturë<br />
Në detyra prej 18 deri në 44 shkruaj përgjigjet në vendin e paraparë për to.<br />
1 pikë<br />
1 pikë<br />
1 pikë<br />
1 pikë<br />
18. Prej kohës së Greqisë antike me art nënkuptohet imitimi i realitetit - .....................................,<br />
një lloj i pasqyrës me forma të dukshme natyrore.<br />
1 pikë<br />
19. Kuptimi i artit, shikuar më gjerë, nënkupton letërsinë, muzikën, filmin, baletin, pikturën,<br />
skulpturën dhe ..............................................................................................................<br />
1 pikë<br />
17
18<br />
20. Cila formë e krijimit artistik mungon në vargun e dhënë?<br />
1. Vizatimi<br />
2. Piktura<br />
3. Skulptura<br />
. ...........................................................................<br />
. Arkitektura<br />
6. Arti aplikativ<br />
7. Komunikimet vizuele bashkëkohore<br />
21. Renditi vlerat e valerit nga më e errëta deri te më e çelëta ashtu që në fushat e<br />
zbrazëta nën numra do të shënosh shkronjën e vlerës së caktuar të valerit.<br />
1 2 3 4 5 6 7 8 9<br />
A B C D E F G H I<br />
1pikë<br />
2 pikë<br />
22. Në figurë ndodhet një prej figurave më të njohura të parahistorisë. Thuaj se me çfarë<br />
emri njihet kjo figurë e kultit: ............................................................................<br />
1 pikë
23. Cilat janë stilet antike të arkitekturës greke?<br />
1. ......................................................................................<br />
2. ......................................................................................<br />
3. ......................................................................................<br />
24. Në fotografi është paraqitur një nga skulpturat e kultit grek. Shkruajeni emrin e<br />
saj, autorin dhe shekullin në të cilin është punuar:<br />
1. ................................................................................<br />
2. .................................................................................<br />
3. .................................................................................<br />
3 pikë<br />
3 pikë<br />
25. Në fotografi është paraqitja e hyjnisë që është ruajtur në mozaikun e dyshemesë<br />
të vilës antike në një vendbanim malazez. Shkruajeni emrin e hyjnisë dhe<br />
vendbanimin ku ndodhet ky mozaik.<br />
1. Emri i hyjnisë është ......................................................................................<br />
2. Emri i vendbanimit ku ndodhet mozaiku është ...............................................................<br />
2 pikë<br />
19
20<br />
26. Në fotografi është paraqitur një nga kryeveprat e arkitekturës botërore katedralja e<br />
njohur në Rems (viti 1230-1260). Shkruaj në të cilën epokë të Europës Perëndimore të<br />
mesjetës është krijuar kjo vepër arkitektonike: ........................................................................................<br />
1 pikë<br />
27. Në fotografi është paraqitur kisha e Ngjitjes së Shën Mërisë, një nga manastiret më të<br />
njohura ortodokse në Mal të Zi. Shkruaj emrin e manastirit dhe vitin kur është ndërtuar ai.<br />
1. Emri i manastirit është...........................................................<br />
2. Manastiri është ndërtuar në shekullin e .................................<br />
2 pikë
28. Në fotografinë e dhënë është paraqitur një nga kultet e pikturave të Rilindjes e<br />
njohur me emrin „Lindja e Venerës”. Shëno emrin e autorit dhe vitin e punimit të saj.<br />
1. Autori i pikturës është ...........................................................<br />
2. Piktura është krijuar në ............................................<br />
29. Ndër veprat teorike të Rilindjes, ka qenë e njohur edhe ajo e Traktatit për<br />
2 pikë<br />
pikturën. Shkruaj emrin e krijuesit të saj: .................................................................................................<br />
30. Në fotografi është paraqitur një nga veprat më të lavdishme të skulpturës së<br />
barokut, e punuar në Itali prej vitit 1647-1652. Shkruaje emrin e veprës dhe emrin e<br />
autorit të saj.<br />
1. Emri i veprës është ................................................................................<br />
2. Autori i veprës është ...............................................................................<br />
1 pikë<br />
2 pikë<br />
21
22<br />
31. Është krijues i pikturave dekorative të tempullit të njohur » Zonja nga Shkërpeli» që<br />
ndodhet në ishullin afër Perastit. Si quhej ky piktor cilësor i barokut?<br />
.........................................................................................................................<br />
32. Në fotografi është paraqitur punimi i njërit nga impresionistët më të rëndësishëm<br />
1 pikë<br />
francez. Thuaje emrin e tij. .................................................................................................................................<br />
33. Shkruaji emrat e të paktën tre piktorëve të njohur të lëvizjes postimpresioniste.<br />
1. ......................................................................................<br />
2. ......................................................................................<br />
3. ......................................................................................<br />
34. Si quhet teknika e pikturimit me ndihmë të pikave apo vizave të shkurtra,<br />
1 pikë<br />
3 pikë<br />
përfaqësuesi kryesor i të cilës është Zhorzh Sera? ...................................................................................<br />
1 pikë<br />
35. Shkruaje njërin nga përfaqësuesit e lëvizjes së surrealizmit që kanë vepruar gjatë<br />
pjesës së parë të shekullit XX. ............................................................................................<br />
1 pikë
36. Në reproduksion është paraqitur një nga veprat më të njohura figurative të shekullit<br />
XX. Shkruaje titullin e veprës dhe emrin e autorit të saj.<br />
1. Titulli i veprës është ......................................................................................<br />
2. Autori i kësaj vepre është ..........................................................................<br />
37. Në reproduksion është paraqitur piktura e njërit prej piktorëve më të njohur të Malit<br />
2 pikë<br />
të Zi të shekullit XX. Thuaje emrin e tij. ............................................................................................................<br />
38. Numëro tre emra të njohur të cilët janë të rëndësishëm për zhvillimin e arkitekturës<br />
moderne në fund të shekullit XIX dhe fillim të shekullit XX.<br />
1. ......................................................................................<br />
2. ......................................................................................<br />
3. ......................................................................................<br />
1 pikë<br />
3 pikë<br />
23
2<br />
39. Mjeti kryesor shprehës në vizatim është ........................................................................................<br />
40. Teknikat e thata të vizatimit janë:<br />
a) lapsi ..........<br />
b) lapsi kimik ..........<br />
c) karboni ..........<br />
d) shkumësi ..........<br />
e) fllomasteri ..........<br />
Përgjigju me PO ose JO<br />
41. Pikturës murale i përkasin teknikat vijuese të pikturimit:<br />
a) guashi ..........<br />
b) freska ..........<br />
c) mozaiku ..........<br />
d) kolazhi ..........<br />
e) vitrazhi ..........<br />
Përgjigju me PO ose JO<br />
42. Elementi themelor i pikturimit është ........................................................................................<br />
43. Si quhen me një emër: viza apo vija, drejtimi apo kahu i lëvizjes, forma, madhësia,<br />
tekstura, valeri dhe ngjyra?<br />
........................................................................................<br />
44. Si quhet sipërfaqja nga e cila ngjyra shtypet në letër, pëlhurë apo në material tjetër<br />
në grafik?<br />
........................................................................................<br />
1pikë<br />
5 pikë<br />
5 pikë<br />
1 pikë<br />
1 pikë<br />
1 pikë
ZGJIDHJET<br />
1.<br />
3. Peizazhi 1 pikë<br />
2.<br />
3. Shtypit të lartë 1 pikë<br />
3.<br />
2. Piktura në xham – vitrazhi 1 pikë<br />
4.<br />
1. Crvena stijena 1 pikë<br />
5.<br />
3. Katedralja e Shën Tripunit në Kotorr 1 pikë<br />
6.<br />
3. Kustosët 1 pikë<br />
7.<br />
2. Marina Abramoviq 1 pikë<br />
8.<br />
2. Kaligrafia 1 pikë<br />
9.<br />
2. Enterieri 1 pikë<br />
10.<br />
1. Anri de Tuluz Lotrek 1 pikë<br />
11.<br />
3. Të thata dhe të lagështa 1 pikë<br />
12.<br />
1. Ngjyrë mavi me të bardhë të letrës 1 pikë<br />
13.<br />
3. Në mur 1 pikë<br />
14.<br />
3. E kuqja 1 pikë<br />
15.<br />
2. E kuqe, e kaltër dhe e verdhë 1 pikë<br />
16.<br />
3. Guashi 1 pikë<br />
17.<br />
1. Sasia e dritës në ngjyrë 1 pikë<br />
18.<br />
Mimezis 1 pikë<br />
19.<br />
Arkitektura 1 pikë<br />
2
26<br />
20.<br />
Grafika 1 pikë<br />
21.<br />
1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9.<br />
E B G H A F C D I<br />
Vlerësimi: 2 pikë për 8 ose 9 përgjigje të shkruara saktë; 1 pikë për 6 dhe 7 përgjigje të sakta; 0 pikë për 5 ose<br />
më pak përgjigje të sakta.<br />
22.<br />
Venera e Vilendorfit 1 pikë<br />
23.<br />
Shtylla. Stili dorik, jonik dhe koritnik<br />
Vlerësimi: 3 pikë për përgjigje të plotë dhe të saktë ose nga 1 pikë për çdo përgjigje të kërkuar.<br />
24.<br />
Diskobolli (Hedhësi i diskut), Miron, shekulli i V p.e.s. (viti 450 p.e.s.)<br />
Vlerësimi: 3 pikë për përgjigje të plotë dhe të saktë ose nga 1 pikë për çdo përgjigje të kërkuar.<br />
25.<br />
Hyu Hipnosu në Risan (në Rizonin antik)<br />
Vlerësimi: 2 pikë për përgjigje të plotë dhe të saktë ose nga 1 pikë për çdo përgjigje të kërkuar.<br />
26.<br />
Në epokën e gotikes 1 pikë<br />
27.<br />
Manastiri Moraça, shekulli XIII (viti 12 2)<br />
Vlerësimi: 2 pikë për përgjigje të plotë dhe të saktë ose nga 1 pikë për çdo përgjigje të kërkuar.<br />
28.<br />
Sandro Botiçeli, viti 1478(pjesa e dytë e shekullit XV)<br />
Vlerësimi: 2 pikë për përgjigje të plotë dhe të saktë ose nga 1 pikë për çdo përgjigje të kërkuar.<br />
29.<br />
Leonardo da Vinçi 1 pikë<br />
30.<br />
Ekstaza (dalldia) Shën Terezës, Gjan Lorenco Bernini<br />
Vlerësimi: 2 pikë për përgjigje të plotë dhe të saktë ose nga 1 pikë për çdo përgjigje të kërkuar.<br />
31.<br />
Tripo Kokola 1 pikë<br />
32.<br />
Klod Mone 1 pikë<br />
33.<br />
Lotrek, Van Gog, Gogen, Sezan, Sera, Dega....<br />
Vlerësimi: 3 pikë për përgjigje të plotë dhe të saktë ose nga 1 pikë për çdo përgjigje të kërkuar.<br />
34.<br />
Poentilizmi (divizionizmi) 1 pikë
35.<br />
Salvador Dali, Rene Magrit... 1 pikë<br />
36.<br />
„Gernika”, Pablo Pikaso<br />
Vlerësimi: 2 pikë për përgjigje të plotë dhe të saktë ose nga 1 pikë për çdo përgjigje të kërkuar.<br />
37.<br />
Petar Lubarda 1 pikë<br />
38. Mogući odgovori:<br />
Ajfel, Saliven, Pere, Gaudi, Gropijus, Van der Roe, Alto, Korbizie, Lojd-Rajt.....<br />
Vlerësimi: 3 pikë për përgjigje të plotë dhe të saktë ose nga 1 pikë për çdo përgjigje të kërkuar.<br />
39.<br />
Vija 1 pikë<br />
40.<br />
a) PO; b) JO; c) PO; d) PO; e) JO.<br />
Vlerësimi: 5 pikë për përgjigje të plotë dhe të saktë ose nga 1 pikë për çdo përgjigje të kërkuar.<br />
41.<br />
a) JO; b) PO; c) PO; d) JO; e)PO.<br />
Vlerësimi: 5 pikë për përgjigje të plotë dhe të saktë ose nga 1 pikë për çdo përgjigje të kërkuar.<br />
42.<br />
Ngjyra 1 pikë<br />
43.<br />
Elementet figurative 1 pikë<br />
44.<br />
Matrica ose klishe (pranohet secila nga këto përgjigje) 1 pikë<br />
7. LITERATURA THEMELORE<br />
Nxënësit mund të përgatitën për provim duke shfrytëzuar tekstet:<br />
Arti figurativ për vitin I dhe II të gjimnazit, autorët Aleksandar Çilikov dhe Olivija<br />
Ivanoviq<br />
Doracaku dhe CD-të e Arti figurativ, Lilana Kullunxhiq dhe Zhelko Gjuriçkoviq<br />
Historia e artit, Jansan<br />
Metodika e edukimit figurativ, Karlavaris<br />
Leksikoni i artistëve malazez 1946-2001, SHAFMZ, Lilana Zekoviq, Natasha Nikçeviq,<br />
Dragan Radovanoviq<br />
27
Vaka Đurovića bb, 81 000 Podgorica<br />
ic@iccg.edu.me, www.iccg.edu.me