Norman Davies - Avrupa Tarihi
12.02.2018 • Views
Share Embed Flag

Norman Davies - Avrupa Tarihi

ePAPER READ
DOWNLOAD ePAPER
bulusma

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

START NOW

Dh-isrt el IikJivİmi. C(i|[ii»ihis ve Btiuoı (csmis Avı upıı, 1945-199! 1135<br />

Sovyetler Birliği ile Amerika bir larafa bırakılırsa dünyada Ban <strong>Avrupa</strong>lı olmayan<br />

hiçbir emperyalist güç yoktu. Almanya 1919 yılında deniz aşırı kolonilerinden<br />

uzaklaştırılmıştı. Avnı kaderle İtalya 1946'da karşılaştı. Ancak İngiltere,<br />

Hollanda, Fransa, Belçika ve Portekiz'in imparatorlukları bozulmamış<br />

durumdaydı. Bu imparatorlukların dağılması savaş sonrasının ilk on yıllarında<br />

değişen <strong>Avrupa</strong> manzarasının asıl unsurlarından birini oluşturuyordu. Sömürgeciliğin<br />

çözülüşü eşit, demokratik ortakların oluşturacağı yeni bir <strong>Avrupa</strong><br />

Topluluğunun oluşması için gerekli bir önkoşuldu.<br />

ikinci Dünya Savaşı sırasında ve savaştan hemen sonra <strong>Avrupa</strong>lı emperyalistlerin<br />

birçoğu imparatorluklarını koruyacaklarını ya da yeniden düzenleyeceklerini<br />

umuyorlardı. İngiliz İmparatorluğunun tasfiyesini gerçekleştirmek<br />

için Majestelerinin Başbakanı olmadım" demişti Churchill. Fakat bunu yaptı.<br />

1945 yılında <strong>Avrupa</strong> imparatorluklarını devam ettirmenin neredeyse olanaksız<br />

olmasının birçok nedeni vardı. Bunlardan ilki ve en önde geleni birçoğu<br />

<strong>Avrupa</strong>'da eğitim almış olan sömürge halkların seçkinlerinin, ustalarından<br />

milliyetçilikle demokrasiyi öğrenmiş olmaları ve şimdi gürültülü bir şekilde<br />

bağımsızlık istemeleriydi. Sömürgelerle sömürgcci ülkeler arasındaki bağlar<br />

savaş sırasında zayıflamıştı. Bunları güç kullanarak yeniden kurmak için gereken<br />

kaynaklar arlık yoktu. Bir ırkın diğeri üzerindeki egemenliğini sürdürmek<br />

için isıek de yoklu. Artık Batı <strong>Avrupa</strong>'nın kendine bağımlı olduğu ABD eski<br />

tarz sömürgeciliğe kesinlikle karşıydı; Birleşmiş Milletlerin tavrı da bu yöndeydi.<br />

Emperyalizm artık daha fazla ne ayakta durabilir ne de saygın olabilirdi.<br />

Asıl sorun emperyalistlerin bu rüzgâra uyacakları mı yoksa buna karşı mı<br />

duracaklarıydı. Bu aşamada hiçbir şey Doğu ile Batı <strong>Avrupa</strong> arasındaki uçurumu<br />

daha iyi açığa vuramazdı. Sovyetler Birligj'tıin Doğu <strong>Avrupa</strong> halkları üzerinde<br />

egemenliğini yaydığı ve imparatorluğunu kurduğu bir dönemde, Batı<br />

<strong>Avrupa</strong>'nın emperyalist hükümetleri umutsuzca kendi imparatorluklarını dağıtmanın<br />

yollarını arıyorlardı. <strong>Avrupa</strong> emperyalizminin bu ikili yönü bazı nedenlerle<br />

ender olarak aynı başlık altında tartışılmıştır.<br />

Sömürgeciliğin tasfiyesi süreci oldukça karmaşıktı ve güçlüklerin birçoğu<br />

da <strong>Avrupa</strong> dışındaki koşullardan kaynaklanıyordu. Ancak her imparatorluğun<br />

kendine ait bir değerler sistemi vardı; herbiri kendi kendini yöneten dominyonlardan<br />

sömürgelere, vasilik yönetimlerine kadar çok farklı özellikleri olan<br />

bölgelere sahiplerdi; ve her biri değişik derecelerde askeri güç kullanıyordu.<br />

Britanya ile Portekiz'in dışındaki emperyalist güçlerin hepsi savaş sırasında yenilmiş<br />

ya da işgal edilmişlerdi ve zayıf bir konumdan başlıyorlardı.<br />

Büyük Britanya'dan 125 kat büyük bir alanı işgal etmiş olan ingiliz İmparatorluğu<br />

halihazırda ilerlemiş bir dönüşüm içindeydi. "Beyaz dominyonların"<br />

tümü 1931'den beri tamamen bağımsızlardı ve tahtın mülkiyetinde bulunan<br />

birçok bölge kendini yönetmeye ya da yerli yönetime hazırlanıyordu, ingiliz<br />

Sömürgeler Bürosu'nuıı (Briiislı Coîonial Ojjicc) iki yüz elli bin çalışanından<br />

sadece altmış bini Britanya'dandı 1945 yılında. Dört yüz milyon nüfuslu bir alt<br />

kıta olan Hindistan'da Gandhi'nin geliştirdiği şiddet karşıtı direniş hareketi<br />

dünya çapında ilgi toplamıştı ve örnek deneyi oluşturuyordu. Savaş sonrasın-

logo

products

Resources

Company

Terms of service
Privacy policy
Cookie policy
Cookie settings
Imprint
Change language
Made with love in Switzerland
© 2024 Yumpu.com all rights reserved

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!