12.02.2018 Views

Norman Davies - Avrupa Tarihi

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

nemezlcrdi. Bunun yanında sarayı sapkınlık veya hiziple kirletme korkusundan yabancı<br />

prenslerle de kolay kolay evleııemezlerdi. Avusturyalı bir sel'ir "kadınlar Kski<br />

Rusya'da <strong>Avrupa</strong>'nın geri ülkelerinin çoğunda olduğu gibi saygı görmezler" diye yazıyordu.<br />

"Bu ülkede onlar kendilerine çok az değer veren erkeklerin kölesidirler." 2<br />

Tüm bunlara rağmen Sophia. o zamanın önde gelen bakanı Prens Gomilsyn'le<br />

arkadaşlığı ilerleterek erkek kardeşi Kcodor'un (1676-1682) saltanatı sırasında belirli<br />

bir etki yapacak konuma geldi. Daba sonra askeri bir isyanda aracılık yaparak<br />

Teremin devlet, yönetimiyle bağlarını kopardı ve ortak çarlar Ivan ile Petro'nun reşit<br />

olmadıkları dönemde Çar naibi ve Rusya'nın ilk kadın hükümdarı oldu. Özellikle<br />

Moskova'yı Doğu <strong>Avrupa</strong> sorunlarında en öne koyan, Polonya ile yapılan "Ölümsüz<br />

Barış" konusunda olmak üzere kişisel olarak dış politikayı o yönetti (Bkz. s. 704).<br />

Sophia'nın ününü, naipliğini 1689'da fesheden Büyük Peıro'nun destekleyicileri<br />

karaladılar. Hırslı bir entrikacı olarak azledilen Sophia genellikle "devasa cüsseli,<br />

kafası bir kütık kadar büyük, yüzü tüylü ve bacakları urlarla dolu"' 1 bir kadın gibi<br />

kuşkulu sözlerle betimlenmiştir. Son on dört yılını daha önceleri bağışladığı 'Moskova<br />

Barok' tarzında bir vakıf olan Novodevichy Manastırında Rahibe. Susanna olarak<br />

geçirdi.<br />

kadın biyografileri çoğu kez erkek arşivcilerin aşırı abartılı kayıtlarını telafi etme<br />

isteğiyle yazılır. Bu lıersioriografyamn en eski biçimidir ve Sappho'dan Boutlicca'ya.<br />

Akııanyalı Kleanor'dan İngiltere Kraliçesi Klizabeth'e kadar bir sûru kadın<br />

kahramanda başarıyla uygulanmıştır. Ancak bir yönden yanıltıcı olabilir. İstisnai<br />

kadınlar hayat hikayeleriyle kendilerini sıradan kadının payına düşenlerden ayıran<br />

körfezi görmemizi engelleyemezler, Sophia Alexeyevna istisnayı kanıtlayan bir hükümdardı.<br />

Polonya ve Rusya'nın güney komşusu Osmanlı İmparatorluğu doruk noktasına<br />

Habsburglarla aynı zamanda ulaştı. Müslümanların bakış açısından anahtar<br />

durumdaki gelişmenin kökeninde, Osmanlıların Şiilere karşı ana İslam kolu<br />

olan Sünniliği sürdürme kararı vardı. Sultan 1. Selim (y. 1512-1520) tran'a<br />

karşı harekete geçtiğinde, İstanbul'un alınmasını izleyen altmış yıllık duraklamaya<br />

son verdi. Bundan sonra daha önceleri halifelik merkezleri Şam, Kahire<br />

ve Bağdat'ın (1534) fethedilmesi art arda gerçekleşti. Osmanlı âlemine Mekke'deki<br />

Kabe'yi katan Muhteşem Süleyman (y. 1520-1566) kendine "Padişah-ı<br />

İslam" sıfatını yakıştırmak için yeterli nedene sahipti. İstanbul'daki Sultanahmet<br />

Camii dahil birçok anıt bu görkemin gerçekliğine tanıklık etmektedir.<br />

Türkler yeni buldukları güçlerini batıya doğru ilerlemek için kullanmaya<br />

başladıklarında Hıristiyanların bakış açısından tehlike sinyalleri çaldı. Hem<br />

Macaristan'ın içlerindeki Tuna Vadisine, hem de Kuzey Afrika sahilinin korsan<br />

devletlerine karşı ilerlediler. Tuna seferleri 1512'de Boğdan'ın alınmasıyla<br />

başladı. Ondan sonra Belgrad ele geçirildiğinde (1521) geniş Macaristan platosu<br />

Osmanlılara açıldı. 1526'dan sonra Bohemya ve Macaristan'ın son bağımsız

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!