12.02.2018 Views

Norman Davies - Avrupa Tarihi

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

za'daki posta kutularının üzerinde yer alan ikiz tahta çıkıntının doğru olarak<br />

gösterdiği gibi, iki farklı dünya vardır: Sicilia (Sicilya) ve Continente (Kıta),<br />

Spitzbergen'den Maka'ya küçük adalardan çoğu, ıssız denizdeki nöbetçiler<br />

gibi durur. Ama ötekiler, karşılıklı çıkar ve kimlik duygusunu destekleyen,<br />

rahatlatıcı adalar denizinde toplanmıştır. Büyük Britanya'nın Shetland, Orkney<br />

ve Hebrid; Katalonya'nm Balear adaları ve en önemlisi, lonya adalan, Ege adaları,<br />

Kiklad adaları ve Yunanistan'ın On İki Adası; kendilerine özgü özelliklere<br />

olduğu kadar ortak özelliklere de sahiptirler [FAROE],<br />

Ancak adasallık hızla gerilemiştir. Örneğin Büyük Britanya, deniz aşırı<br />

imparatorluğunu, deniz kuvvetlerini kıtasal sorunlardan güçlü bir biçimde soyuilayabitdigi<br />

dönemde kurmuştur. Ama artık aynı ölçüde uzak durabilmesi<br />

mümkün değildir. Hava kuvvetleri deniz kuvvetlerini aşmış, uçaklar da Manş<br />

Denizini önemsiz leşti ren İCBM'lerin gerisinde kalmışlardır. Britanya İmparatorluğu<br />

yıkılmış, Britanya'nın kıta komşularına olan bağımlılığı bu durumun<br />

doğrultusunda artmıştır. I994'te Kanal tünelinin (Manş) açılması sembolik<br />

olmaktan çok daha önemli bir olaydır. Britanya'nın ada tarihinin sonuna işaret<br />

etmiştir.<br />

Yanmada'ntn temel bölünmeleri açısından, üç alt-bölge özellikle önemli<br />

bir işlev kazanmıştır: Midi (Güney Fransa), Tuna Havzası ve Volga koridoru...<br />

Midi veya Fransa'nın "Güney"i, Pirenelerle Alpleri Akdeniz sahili üzerinden<br />

birleştirir. Akdeniz'de seyahat eden herhangi bir kimse için kuzeydeki<br />

Ova'ya tek kolay ve sorunsuz geçişi Midi sağlar. Bir kere Midi'ye ulaşmak, Kıla'nın<br />

ana parçasına kolay bir yolculuğun hemen mümkün olabileceğini de<br />

görmek demektir. Antik Marsilya'dan veya Rhöne Nehri ağzındaki Arles'dan,<br />

Languedoc düzlüğü üzerinden Atlantik'e veya Massıf Central'in kenarından<br />

dolaşarak Loire veya Seıne nehirlerinin kaynaklarına gitmek mümkündür.<br />

Rhöne Nehrinin ana kolu Saûne, doğruca Belfort geçitine ve yumuşak bir<br />

eğimle Ren Nehrine gider. Oysa eski kuzey hattı yolcusu, Cebelitarık ve Çanakkale<br />

Boğazları arasındaki diğer bütün noktalarda dağ geçitleriyle, ölü noktalarla<br />

veya uzun, dolambaçlı yollarla karşılaşırdı.<br />

Midi'nin, Akdeniz ile Ova arasında köprü oluşturan elverişli konumunun<br />

önemli sonuçları vardır. Güneyin antik uygarlığıyla kuzeyin "barbar" kültürlerinin<br />

kaynaşması için son derece etkili bir mekân oluşturmuştur. Cisalpine<br />

Gallia (Güney Fransa) Romalılar için İtalya dışındaki ilk büyük koloniyi meydana<br />

geıirmiştir. Kendilerine büyük bir imparatorluk kuran ilk barbarlar olan<br />

Franklara güneş ve yüksek bir kültür umudu vermiştir. Franklar, Roma imparatorluğumun<br />

yıkılışından yüz yıl sonra, başlarını sokacak sağlam bir yer bulmuş<br />

ve bir daha bırakmamışlardır. Bunun sonucu olarak ortaya çıkan kısmen<br />

Kuzeyli, kısmen Akdenizli Fransa Krallığı, Kıta'nın en etkili ve evrensel kültürünü<br />

geliştirmiştir.

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!