Nadiri_Babak_ SHAHED.pdf

oldu. 13 Bu tarih yazımı etkisinde ve İngiltere gizli servisinin direkt müdahalesiyle
İran’da Rıza Han isminde bir normal subay Kaçar hanedanını devirdi ve bu tarih
yazımıyla neşir edilen kitapların teorilerini yani Ari ırkın üstünlüğünü kabul eden
teoriler 1925 yılında İran’da resmi devlet anlayışı oldu. 14
1925 yılından sonra İran tarih yazımı metoduna iki ekol eklendi. Eski Sovyetler
Birliği tarihçilerinin İran tarihi hakkında araştırmaları ve kitapları İranlı Marksistler
tarafından Farsçaya tercüme edildi ve İran tarihi Marks’ın sınıflar teorisine uygun
yeniden yazılmağa gayret edildi. Bu dönemin önde gelen isimleri ki kitapları İran
Marksistleri tarafından Farsçaya tercüme edildi Igor M. Diakonoff, Vasily Bartold ve
Ilya Pavlovich Petrushevsky olmuştur. 15 İkinci ekol ise siyasi Şii tarihçiliği olmuştur.
Kaçar döneminde Şii din medreseleri ve Molla lafzıyla anılan Şii din âlimleri ortaya
çıkıyor. Şii din âlimleri İran tarihini siyasi Şiilik ve İslami Devlet kurma yönünde
yeniden yazmağa başlıyorlar. Bu metodu temel alarak Kaçar döneminde yazılan en
önemli eser Ayetullah Muhammet Hüseyin Naini’nin Tenbih-ül Ümmet ve Tenzih-ül
Millet kitabı olmuştur. 16
İran tarih yazımı özellikle modern dönemde İran’da neşir edilen Tarih
kitapların kullandıklar usule baktığımızda Dürri-e Nadiri gibi kitapların önemi
artmaktadır. Çünkü taş basım olarak günümüze ulaşan bu gibi kitaplar araştırma
konusu olan dönemde yazılmış ve herhangi bir ideolojinin süzgecinden geçmemiş ve
ana kaynak ola bileceği niteliğini korumuştur.
13
Goldsmid, Frederic J. (1895). "Major-General Sir Henry Creswicke Rawlinson, Bart., G. C. B.,
etc.". The Geographical Journal 5 (5): 490–497. JSTOR 1773861
14
Bakınız: Ghani Cyrus (2000), Iran and the Rise of the Reza Shah: From Qajar Collapse to Pahlavi
Power, İ.B. Tauris, London-New York.
15
Dr. Mohammad Hossein Rajabi (1389 H. Şemsi), Biz ve Yeni Tarih, Sure Dergisi, Tahran, Sayı:
48-49, s.230.
16
Tabatabi, javad (1386 H. Şemsi), Nainli Mirza ve İran Meşrutiyet Teorisi, Sutude Yayınları, Tabriz,
s.493.
21