You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
22<br />
1.3 İNCELEMEYE DÂHİL EDİLEN MENAKIBNAMELER<br />
İncelememize dâhil ettiğimiz eserlerin yazılış tarihleri 14-16. yüzyılları kapsamaktadır.<br />
Menakıbnamelerde oluşan ortak anlatı kültürünü daha iyi kavrayabilmek için bu tür bir zaman<br />
sınırlamasına gidildi. Ayrıca eserleri farklı sufi akımlarından seçmemiz bize karşılaştırma<br />
yapma imkânı verdi. Bu tür bir karşılaştırma ise menakıbnamelerde vurgulanan gazilik, irşad,<br />
ilahi yolculuk gibi farklı misyonları tanımamıza ve yapısal açıdan incelememize olanak<br />
sağladı.<br />
Menâkıbu’l-Ârifîn<br />
Ahmed Eflâkî (ö.1360) tarafından kaleme alınan Menâkıbu’l-Ârifîn; Ahmet Yaşar Ocak ve<br />
Abdurrahman Güzel gibi yazarların menakıbname tasnifine göre, “Biyografi mâhiyetinde<br />
menakıbnameler” grubuna uygun düşmektedir. Çünkü eserin yazılış tarihi konu edinilen<br />
velilerin devrine uzak olmamakla beraber, tarihî sürece daha paralel olması itibariyle<br />
“Toplama menakıbnameler” grubuna uygun değildir. 130<br />
Ahmed Eflâkî aslen İranlı olup 1291’de Konya’ya yerleşmiştir. 131 Eserde anlatılana göre<br />
babası, Altın Orda Devleti hükümdarı Özbek Han’ın Saray şehrindeki sarayında ölmüş ve<br />
oğluna büyük bir servet bırakmıştı. 132 Eflâkî Konya’ya geldikten sonra Mevlana’nın torunu<br />
olan Ulu Arif Çelebi’ye bağlanmıştı. 133 Ondan sonra da sırasıyla Abid Çelebi, Vacid Çelebi,<br />
Şehzade Çelebi ve Emir Âdil Çelebi’ye intisap etmişti. Eflâkî, Konya’dayken Sirâceddin<br />
Mesnevihan, Abdülmümin Tokatî ve Nizâmeddin Erzincanî’den ders aldı. 134 Astronomi ve<br />
attarlıkla uğraştığı tahmin edilmektedir. 135 Ulu Arif Çelebi’yle birlikte Kayseri, Sivas,<br />
Bayburt, Ahlat, Tebriz, Ladik ve Kütahya’ya gitti. 136 Eflâkî’nin Mevlevi dergâhında<br />
türbedarlık yaptığı da tahmin edilmektedir.<br />
Eflâkî, Ulu Arif Çelebi’nin emriyle yazmaya başladığı Menâkıbu’l-Ârifîn adlı eserini<br />
muhtemelen 1353 yılında tamamlar. Eser otuz altı yıllık çalışma ve derlemenin ürünü olarak<br />
130<br />
Ocak, Kültür Tarihi Kaynağı…, s. 39.<br />
131<br />
Ocak, Kültür Tarihi Kaynağı…, s. 48.<br />
132<br />
Aydın Taneri, Türkiye Selçukluları Kültür Hayatı:Menakıbu’l-Arifin’in Değerlendirmesi, Konya, 1978, s. 20.<br />
133<br />
Taneri, a.g.e, s. 20.<br />
134<br />
Eflaki, a.g.e, s. 8.<br />
135<br />
Eflaki, a.g.e, s. 8.<br />
136<br />
Eflaki, a.g.e, s. 8.
Change language