Andrews’ Deri Hastalıkları Klinik Dermatoloji

İnsecta (Böcekler) Sınıfı
447
Kısa antenler
Yengeç benzeri ekler
Resim 20-38 Kasık biti
Dar ağız parçaları
6 bacak
Geniş gövde
Pedikülozis kapitis
Pedikülozis kapitis çocuklarda daha sıktır ama erişkinlerde de
olabilir. Hastalar başın aşırı kaşıntısı ile başvurur ve sıklıkla
posterior servikal lenfadenopatileri vardır. Ekskoriasyonlar ve
küçük bit dışkısının oluşturduğu noktalar görülür ve ikincil impetigo
sıktır. Bit özellikle saç taranırken farkedilebilir. Yumurtalar
(sirke) bütün başta olabilir, ama en sık kulak arkasındadır.
Genellikle yalnız saç derisine yakın yumurtalar canlıdır distal
saç şaftı boyunca görülenler boş yumurta keseleridir. Bununla
birlikte çok nemli iklimlerde, canlı yumurta tüm saç gövdesi boyunca
da mevcut olabilir. Peripilar keratin kalıntıları (kepek),
saç gövdesini saran iç kök kılıfının kalıntılarıdır. Bunlar yumurtalarla
karıştırılabilir. Yumurtalar saça sıkıca yapışmışken, kepekler
saç gövdesi boyunca serbest hareket eder.
Etkili terapötik ajanlar hem biti hem de yumurtayı öldürmeli
veya uzaklaştırmalıdır. Permetrin ABD’de en sık kullanılan
pedikülosittir. Piyasada %1 OTC krem (Nix) ve uyuzda kullanılan
%5 reçeteli krem (Elimite) olarak bulunmaktadır. Yüzde birlik
krem, saç şampuan ile yıkanıp tamamen kurutulduktan sonra
uygulanmalıdır. Kuru saça uygulama ilacın dilüsyonunu
azaltır. Ürün sorumluları 10 dk uygulanıp yıkanmasını önerse
de daha uzun uygulamalar gerekebilir. Sonrasında 24 saat içinde
şampuanlama yapılmamalıdır. Permetrinin güvenlik profili
iyidir ancak, aerolize permetrini aşırı kullanan annenin çocuğunda
konjenital lösemi bildirilmiştir.
Piperonil butoksit ile kombine Pyretrin, OTC olarak (RID,
A-200, R+C Şampuan) satılmaktadır. Malatyon % 0.5 losyon
(Ovide) ABD’de reçeteye bağlı pazarlanan bir üründür. Etkinlik
taşıyıcıya bağlıdır, ürün yanıcıdır ve gözler için tahriş edicidir.
ABD’de sıklıkla kullanılmadığı için, direnç gelişmemiştir. Lindane
de (gama benzen hekzaklorid) reçeteli olarak pazarlanan
başka bir üründür. Etkinliği daha azdır, kötü kullanıldığında
nörotoksisite potansiyeli vardır. Carbaryl ABD hariç dünyanın
birçok yerinde kullanılmaktadır. Çeşitli “doğal” ilaçlar satılmaktadır,
bunlardan hindistancevizi yağı, anason yağı, ylang
ylang yağı vardır, ama bunlar potansiyel kontakt allerjenlerdir
ve güvenilirlikleri ile etkinlikleri hakkında az sayıda bilgi mevcuttur.
Alifatik alkoller pedikülosit olarak umut vaat etmektedir,
krotamiton (Eurax), uyuz ilacıdır, pedikülozis tedavisinde
bir miktar etkisi vardır. Hiçbir tedavi yumurtaları öldürmediğinden,
1 hafta içinde tekrar tedavi bütün hastalar için mantıklıdır.
Metal veya plastik sirke tarağı ile taramak önemli ek yöntemdir.
Saç ıslak olmalıdır, sirke temizliği saç kremi, %8 formik
asit (Adım 2) veya enzimatik sirke temizleme sistemi (Clear ve
diğerleri) ile kolaylaştırılabilir.
Pedikülositlere direnç dünyanın birçok kısmında artan bir
problemdir. Bir ilaca karşı gelişen direnç, ilacın kullanım sıklığı
ile ilişkilidir. Yere serici direnç (YSD) (knockdown resistance) sık
görülen bir direnç mekanizmasıdır, bitin hareketsizliğinin eksikliği
olarak kendini gösterir. Sorumlu gen mutasyonları (T929I
ve L932F) tespit edilmiştir ve YSD taraması için kullanılabilir.
ABD gibi permetrinin sıklıkla kullanıldığı yerlerde permetrine
dirençli bitler çıkmıştır. Piretroidler ile çapraz direnç tipiktir. İngiltere’de
malatyona karşı direnç bildirilmiştir ve birden fazla
ilaca dirençli bitler tespit edilmiştir.
YSD sonucu bit ölümü yavaşlar ama daha uzun uygulamalarla
bir miktar üstesinden gelinebilir. Piretrinlere karşı monooksijenaz
bazlı direnç, piperonil butoksit ile sinerji aracılığı ile
kırılabilir. Pedikülositlerin sırayla kullanımı direnci yenmekte
faydalı olabilir, sistemik ajanların rolü olabilir. Trimetoprim-sulfametaksazol
etiket dışı etkili bir oral ajandır, etkinliğine ait bilgi
karışıktır. Pratik amaçlar için, fiziksel yöntemler sadece ek
uygulama olarak yararlıdır. Saçı tıraş etmek kafa bitini tedavi
eder, ama çoğu kültürde hasta tarafından kabülü azdır. Islak tarama
tek başına uygulandığında % 38 tedavi oranına sahiptir.
Biti asfikside bırakan kapatıcı ajanlar toksisiteleri olmadığı için
çekicidir. Günümüzde kullanılan en iyi pedikülosit ile birlikte
yardımcı tedavi olarak kullanılmaktadır. Basit halk sağlığı yöntemleri,
okullarda epidemik bit enfestasyonu olduğunda kıymetlidir.
Şapkalar, atkı ve ceketler her çocuğun sırasının altında
ayrı şekilde saklanmalıdır. Okul hemşiresi tarafından bit eğitimi
ve gözlemi enfeste şahısların tedavisini kolaylaştıracaktır.
Pedikülozis Korporis
Pedikülozis corporis (pedikülozis vestimenti, “vagabond’s hastalığı”),
kıyafetin dikiş yerlerine yumurtalarını bırakan vücut biti
tarafından oluşturulur. Parazit besinini deriye geçip, kan emerek
sağlar. Genel kaşıntıya eritemli, bakır renkli maküller, ürtiker,
likenifikasyon eşlik eder. İkincil impetigo ve furonkülozis
sıktır.
Vücut biti enfestasyonu, uyuzdan el ve ayakların tutulmaması
ile ayrılır. Hem bit hem de uyuz ile enfestasyon sıktır, aynı
hasta bit, uyuz ve pirenin üçüne de tutulmuş olabilir.
Bit kan emmeksizin elbisede 1 ay yaşayabilir. Eğer kıyafet
atmak mümkünse, bu en iyisidir. Vücut bitini yok etmek kıyafet
ve yatağı yıkayarak da olabilir. Kurutucu da 65°’de, 30 dk boyunca
kıyafeti tutmak dezenfekte eder. Kıyafetin özellikle dikiş
yerlerini ütülemek de etkilidir. Permetrin sprey veya %1 malatyon
pudrası ile kıyafeti muamele etmek tekrar enfestasyonun
riskini azaltır.
Vücut bitleri, tekrarlayan ateş, hendek ateşi, epidemik tifo
için vektörlerdir. Bu hastalıklar en sık göçmen toplumlarda görülür.
Hendek ateşi etkeni evsizler arasında endokarditin önemli
nedenidir.