You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Leszek A. Wieliczko<br />
Samolot<br />
bombowo-torpedowy<br />
Mitsubishi G3M<br />
G3M2 Model 21 nr M-372 z 3. Chūtai Mihoro Kōkūtai.<br />
Samolot bombowo-torpedowy bazowania<br />
lądowego Mitsubishi G3M został<br />
skonstruowany w połowie lat 30. ubiegłego<br />
wieku na zlecenie Japońskiej<br />
Cesarskiej Marynarki Wojennej. Dzięki<br />
ogromnemu zasięgowi G3M miały operować<br />
nad bezkresnymi obszarami Pacyfiku<br />
i atakować nieprzyjacielską flotę<br />
w dużej odległości od brzegów Japonii.<br />
Samoloty zadebiutowały w boju nad<br />
Chinami w sierpniu 1937 r. W swojej<br />
podstawowej funkcji bombowców torpedowych<br />
służyły aż do 1943 r. Później,<br />
do końca wojny, były wykorzystywane<br />
do zadań pomocniczych.<br />
Ograniczenia dotyczące zbrojeń morskich, nałożone<br />
przez traktaty waszyngtoński i londyński,<br />
spowodowały wzrost zainteresowania Japońskiej<br />
Cesarskiej Marynarki Wojennej (Dai Nippon Teikoku<br />
Kaigun) lotnictwem jako siłą ofensywną w wojnie<br />
na morzu. Na przełomie lat 20. i 30. japońskie lotnictwo<br />
morskie było wszakże dość słabe. Stacjonujące na pokładach<br />
lotniskowców samoloty bombowo-torpedowe<br />
miały przeciętne osiągi i niewielkie możliwości bojowe.<br />
Na początku lat 30. szef Kaigun Kōkū Honbu (Głównego<br />
Biura Lotnictwa Marynarki Wojennej), Chūjō (wiceadm.)<br />
Shigeru Matsuyama, zaproponował stworzenie dużych<br />
dwusilnikowych samolotów bombowo-torpedowych<br />
(sōhatsu kōgekiki 1 ) dalekiego zasięgu, operujących<br />
34<br />
z baz lądowych. Nowe bombowce miały być przeznaczone<br />
do atakowania nieprzyjacielskich okrętów<br />
w dużej odległości od Wysp Japońskich, jeszcze zanim<br />
główne siły cesarskiej floty nawiązałyby kontakt z przeciwnikiem.<br />
Startując z lotnisk zbudowanych na Wyspach<br />
Południowych (Nan’yō Shotō), czyli japońskich<br />
terytoriach mandatowych na środkowym Pacyfiku (Marianach,<br />
Karolinach, wyspach Palau, Wyspach Marshalla),<br />
nowe bombowce pokryłyby zasięgiem działania<br />
ogromny obszar oceanu. Dałoby to Cesarskiej Marynarce<br />
Wojennej znaczącą przewagę nad przeciwnikiem.<br />
Propozycja Matsuyamy szybko uzyskała aprobatę<br />
Sztabu Generalnego Marynarki Wojennej (Gunreibu).<br />
odpowiedzialnym za realizację tego zadania został Taisa<br />
(kmdr) Misao Wada, a szefem powołanego zespołu<br />
analitycznego – Chūsa (kmdr por.) Seigō Yamagata.<br />
Początkowo nowy typ bombowca nazwano engan-yō<br />
kōgekiki (działający z brzegu samolot bombowo-torpedowy),<br />
ale wkrótce ukuto termin rikujō kōgekiki (lądowy<br />
samolot bombowo-torpedowy; w skrócie rikkō 2 ).<br />
Budowę bombowca według specyfikacji 7-shi tokushu<br />
kōgekiki (specjalny samolot bombowo-torpedowy<br />
7-shi; w skrócie 7-shi tokkō) Gijutsubu zlecił w 1932 r.<br />
Arsenałowi Marynarki Wojennej w Hiro (Hiro Kaigun<br />
Kōshō; w skrócie Hiroshō). Miał on spore doświadczenie<br />
w projektowaniu i budowie dużych łodzi latających<br />
Opracowanie założeń taktyczno-technicznych dla i był jedynym ośrodkiem Marynarki Wojennej zdolnym<br />
takiego samolotu powierzono Kaigun Kōkū Honbu Gijutsubu<br />
(Wydziałowi Technicznemu Głównego Biura<br />
Lotnictwa Marynarki Wojennej), na którego czele stał<br />
wówczas Shōshō (kadm.) Isoroku Yamamoto. Oficerem<br />
do realizacji tego zadania. Trzy lata później skonstruowany<br />
w Hiroshō dwusilnikowy bombowiec został przyjęty<br />
do uzbrojenia Lotnictwa Japońskiej Cesarskiej Marynarki<br />
Wojennej (Dai Nippon Teikoku Kaigun Kōkūtai)<br />
Prototyp 8-shi chūkō (Ka-9; G1M1) startuje do pierwszego lotu 7 maja 1934 r.